| [1] त्वामग्नइति सप्तर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोगयोग्निरनुष्टुप् पंचमी सप्तम्यौपङ्क्ती |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:9}{अनुवाक:1, सूक्त:9} |
| त्वाम॑ग्नेह॒विष्म᳚न्तो¦दे॒वंमर्ता᳚सईळते | मन्ये᳚त्वाजा॒तवे᳚दसं॒¦सह॒व्याव॑क्ष्यानु॒षक् || 1 || वर्ग:1 त्वाम्¦अ॒ग्ने॒¦ह॒विष्म᳚न्तः¦दे॒वम्¦मर्ता᳚सः¦ई॒ळ॒ते॒ | मन्ये᳚¦त्वा॒¦जा॒तऽवे᳚दसम्¦सः¦ह॒व्या¦व॒क्षि॒¦आ॒नु॒षक् || |
| अ॒ग्निर्होता॒दास्व॑तः॒,¦क्षय॑स्यवृ॒क्तब᳚र्हिषः | संय॒ज्ञास॒श्चर᳚न्ति॒यं¦संवाजा᳚सःश्रव॒स्यवः॑ || 2 || अ॒ग्निः¦होता᳚¦दास्व॑तः¦क्षय॑स्य¦वृ॒क्तऽब॑र्हिषः | सम्¦य॒ज्ञासः॑¦चर᳚न्ति¦यम्¦सम्¦वाजा᳚सः¦श्र॒व॒स्यवः॑ || |
| उ॒तस्म॒यंशिशुं᳚यथा॒¦नवं॒जनि॑ष्टा॒रणी᳚ | ध॒र्तारं॒मानु॑षीणां¦वि॒शाम॒ग्निंस्व॑ध्व॒रम् || 3 || उ॒त¦स्म॒¦यम्¦शिशु᳚म्¦य॒था॒¦नव᳚म्¦जनि॑ष्ट¦अ॒रणी॒ इति॑ | ध॒र्तार᳚म्¦मानु॑षीणाम्¦वि॒शाम्¦अ॒ग्निम्¦सु॒।आ॒ध्व॒रम् || |
| उ॒तस्म॑दुर्गृभीयसे¦पु॒त्रोनह्वा॒र्याणा᳚म् | पु॒रूयोदग्धासि॒वना¦ऽग्ने᳚प॒शुर्नयव॑से || 4 || उ॒त¦स्म॒¦दुः॒ऽगृ॒भी॒य॒से॒¦पु॒त्रः¦न¦ह्वा॒र्याणा᳚म् | पु॒रु¦यः¦दग्धा᳚¦असि॑¦वना᳚¦अग्ने᳚¦प॒शुः¦न¦यव॑से || |
| अध॑स्म॒यस्या॒र्चयः॑¦स॒म्यक्सं॒यन्ति॑धू॒मिनः॑ | यदी॒मह॑त्रि॒तोदि॒व्यु¦प॒ध्माते᳚व॒धम॑ति॒¦शिशी᳚तेध्मा॒तरी᳚यथा || 5 || अध॑¦स्म॒¦यस्य॑¦अ॒र्चयः॑¦स॒म्यक्¦स॒म्ऽयन्ति॑¦धू॒मिनः॑ | |
| तवा॒हम॑ग्नऊ॒तिभि᳚¦र्मि॒त्रस्य॑च॒प्रश॑स्तिभिः | द्वे॒षो॒युतो॒नदु॑रि॒ता¦तु॒र्याम॒मर्त्या᳚नाम् || 6 || तव॑¦अ॒हम्¦अ॒ग्ने॒¦ऊ॒तिऽभिः॑¦मि॒त्रस्य॑¦च॒¦प्रश॑स्तिऽभिः | द्वे॒षः॒ऽयुतः॑¦न¦दुः॒ऽइ॒ता¦तु॒र्याम॑¦मर्त्या᳚नाम् || |
| तंनो᳚,अग्ने,अ॒भीनरो᳚¦र॒यिंस॑हस्व॒आभ॑र | सक्षे᳚पय॒त्सपो᳚षय॒द्¦भुव॒द्वाज॑स्यसा॒तय॑¦उ॒तैधि॑पृ॒त्सुनो᳚वृ॒धे || 7 || तम्¦नः॒¦अ॒ग्ने॒¦अ॒भि¦नरः॑¦र॒यिम्¦स॒ह॒स्वः॒¦आ¦भ॒र॒ | |
| [2] अग्नओजिष्टमिति सप्तर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोगयोग्निरनुष्टुप् चतुर्थीसप्तम्यौपङ्क्ती |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:10}{अनुवाक:1, सूक्त:10} |
| अग्न॒ओजि॑ष्ठ॒माभ॑र¦द्यु॒म्नम॒स्मभ्य॑मध्रिगो | प्रनो᳚रा॒यापरी᳚णसा॒¦रत्सि॒वाजा᳚य॒पन्था᳚म् || 1 || वर्ग:2 अग्ने᳚¦ओजि॑ष्ठम्¦आ¦भ॒र॒¦द्यु॒म्नम्¦अ॒स्मभ्य᳚म्¦अ॒ध्रि॒गो॒ इत्य॑ध्रिऽगो | प्र¦नः॒¦रा॒या¦परी᳚णसा¦रत्सि॑¦वाजा᳚य¦पन्था᳚म् || |
| त्वंनो᳚,अग्ने,अद्भुत॒¦क्रत्वा॒दक्ष॑स्यमं॒हना᳚ | त्वे,अ॑सु॒र्य१॑(अ॒)मारु॑हत्¦क्रा॒णामि॒त्रोनय॒ज्ञियः॑ || 2 || त्वम्¦नः॒¦अ॒ग्ने॒¦अ॒द्भु॒त॒¦क्रत्वा᳚¦दक्ष॑स्य¦मं॒हना᳚ | त्वे इति॑¦अ॒सु॒र्य᳚म्¦आ¦अ॒रु॒ह॒त्¦क्रा॒णा¦मि॒त्रः¦न¦य॒ज्ञियः॑ || |
| त्वंनो᳚,अग्नएषां॒¦गयं᳚पु॒ष्टिंच॑वर्धय | येस्तोमे᳚भिः॒प्रसू॒रयो॒¦नरो᳚म॒घान्या᳚न॒शुः || 3 || त्वम्¦नः॒¦अ॒ग्ने॒¦ए॒षा॒म्¦गय᳚म्¦पु॒ष्टिम्¦च॒¦व॒र्ध॒य॒ | ये¦स्तोमे᳚भिः¦प्र¦सू॒रयः॑¦नरः॑¦म॒घानि॑¦आ॒न॒शुः || |
| ये,अ॑ग्नेचन्द्रते॒गिरः॑¦शु॒म्भन्त्यश्व॑राधसः | शुष्मे᳚भिःशु॒ष्मिणो॒नरो᳚¦दि॒वश्चि॒द्येषां᳚बृ॒हत्¦सु॑की॒र्तिर्बोध॑ति॒त्मना᳚ || 4 || ये¦अ॒ग्ने॒¦च॒न्द्र॒¦ते॒¦गिरः॑¦शु॒म्भन्ति॑¦अश्व॑ऽराधसः | |
| तव॒त्ये,अ॑ग्ने,अ॒र्चयो॒¦भ्राज᳚न्तोयन्तिधृष्णु॒या | परि॑ज्मानो॒नवि॒द्युतः॑¦स्वा॒नोरथो॒नवा᳚ज॒युः || 5 || तव॑¦त्ये¦अ॒ग्ने॒¦अ॒र्चयः॑¦भ्राज᳚न्तः¦य॒न्ति॒¦धृ॒ष्णु॒ऽया | परि॑ऽज्मानः¦न¦वि॒ऽद्युतः॑¦स्वा॒नः¦रथः॑¦न¦वा॒ज॒ऽयुः || |
| नूनो᳚,अग्नऊ॒तये᳚¦स॒बाध॑सश्चरा॒तये᳚ | अ॒स्माका᳚सश्चसू॒रयो॒¦विश्वा॒,आशा᳚स्तरी॒षणि॑ || 6 || नु¦नः॒¦अ॒ग्ने॒¦ऊ॒तये᳚¦स॒ऽबाध॑सः¦च॒¦रा॒तये᳚ | अ॒स्माका᳚सः¦च॒¦सू॒रयः॑¦विश्वाः᳚¦आशाः᳚¦त॒री॒षणि॑ || |
| त्वंनो᳚,अग्ने,अङ्गिरः¦स्तु॒तःस्तवा᳚न॒आभ॑र | होत᳚र्विभ्वा॒सहं᳚र॒यिं¦स्तो॒तृभ्यः॒स्तव॑सेचन¦उ॒तैधि॑पृ॒त्सुनो᳚वृ॒धे || 7 || त्वम्¦नः॒¦अ॒ग्ने॒¦अ॒ङ्गि॒रः॒¦स्तु॒तः¦स्तवा᳚नः¦आ¦भ॒र॒ | |
| [3] जनस्येति षडृचस्य सूक्तस्यात्रेयः सुतंभरोग्निर्जगती |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:11}{अनुवाक:1, सूक्त:11} |
| जन॑स्यगो॒पा,अ॑जनिष्ट॒जागृ॑वि¦र॒ग्निःसु॒दक्षः॑सुवि॒ताय॒नव्य॑से | घृ॒तप्र॑तीकोबृह॒तादि॑वि॒स्पृशा᳚¦द्यु॒मद्विभा᳚तिभर॒तेभ्यः॒शुचिः॑ || 1 || वर्ग:3 जन॑स्य¦गो॒पाः¦अ॒ज॒नि॒ष्ट॒¦जागृ॑विः¦अ॒ग्निः¦सु॒ऽदक्षः॑¦सु॒वि॒ताय॑¦नव्य॑से | |
| य॒ज्ञस्य॑के॒तुंप्र॑थ॒मंपु॒रोहि॑त¦म॒ग्निंनर॑स्त्रिषध॒स्थेसमी᳚धिरे | इन्द्रे᳚णदे॒वैःस॒रथं॒सब॒र्हिषि॒¦सीद॒न्निहोता᳚य॒जथा᳚यसु॒क्रतुः॑ || 2 || य॒ज्ञस्य॑¦के॒तुम्¦प्र॒थ॒मम्¦पु॒रःऽहि॑तम्¦अ॒ग्निम्¦नरः॑¦त्रि॒ऽस॒ध॒स्थे¦सम्¦ई॒धि॒रे॒ | |
| अस᳚म्मृष्टोजायसेमा॒त्रोःशुचि᳚¦र्म॒न्द्रःक॒विरुद॑तिष्ठोवि॒वस्व॑तः | घृ॒तेन॑त्वावर्धयन्नग्नआहुत¦धू॒मस्ते᳚के॒तुर॑भवद्दि॒विश्रि॒तः || 3 || अस᳚म्ऽमृष्टः¦जा॒य॒से॒¦मा॒त्रोः¦शुचिः॑¦म॒न्द्रः¦क॒विः¦उत्¦अ॒ति॒ष्ठः॒¦वि॒वस्व॑तः | |
| अ॒ग्निर्नो᳚य॒ज्ञमुप॑वेतुसाधु॒या¦ऽग्निंनरो॒विभ॑रन्तेगृ॒हेगृ॑हे | अ॒ग्निर्दू॒तो,अ॑भवद्धव्य॒वाह॑नो॒¦ऽग्निंवृ॑णा॒नावृ॑णतेक॒विक्र॑तुम् || 4 || अ॒ग्निः¦नः॒¦य॒ज्ञम्¦उप॑¦वे॒तु॒¦सा॒धु॒ऽया¦अ॒ग्निम्¦नरः॑¦वि¦भ॒र॒न्ते॒¦गृ॒हेऽगृ॑हे | |
| तुभ्ये॒दम॑ग्ने॒मधु॑मत्तमं॒वच॒¦स्तुभ्यं᳚मनी॒षा,इ॒यम॑स्तु॒शंहृ॒दे | त्वांगिरः॒सिन्धु॑मिवा॒वनी᳚र्म॒ही¦रापृ॑णन्ति॒शव॑साव॒र्धय᳚न्तिच || 5 || तुभ्य॑¦इ॒दम्¦अ॒ग्ने॒¦मधु॑मत्ऽतमम्¦वचः॑¦तुभ्य᳚म्¦म॒नी॒षा¦इ॒यम्¦अ॒स्तु॒¦शम्¦हृ॒दे | |
| त्वाम॑ग्ने॒,अङ्गि॑रसो॒गुहा᳚हि॒त¦मन्व॑विन्दञ्छिश्रिया॒णंवने᳚वने | सजा᳚यसेम॒थ्यमा᳚नः॒सहो᳚म॒हत्¦त्वामा᳚हुः॒सह॑सस्पु॒त्रम᳚ङ्गिरः || 6 || त्वाम्¦अ॒ग्ने॒¦अङ्गि॑रसः¦गुहा᳚¦हि॒तम्¦अनु॑¦अ॒वि॒न्द॒न्¦शि॒श्रि॒या॒णम्¦वने᳚ऽवने | |
| [4] प्राग्नयइति षडृचस्य सूक्तस्यात्रेयः सुतंभरोग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:12}{अनुवाक:1, सूक्त:12} |
| प्राग्नये᳚बृह॒तेय॒ज्ञिया᳚य¦ऋ॒तस्य॒वृष्णे॒,असु॑राय॒मन्म॑ | घृ॒तंनय॒ज्ञआ॒स्ये॒३॑(ए॒)सुपू᳚तं॒¦गिरं᳚भरेवृष॒भाय॑प्रती॒चीम् || 1 || वर्ग:4 प्र¦अ॒ग्नये᳚¦बृ॒ह॒ते¦य॒ज्ञिया᳚य¦ऋ॒तस्य॑¦वृष्णे᳚¦असु॑राय¦मन्म॑ | |
| ऋ॒तंचि॑कित्वऋ॒तमिच्चि॑किद्ध्यृ॒¦तस्य॒धारा॒,अनु॑तृन्धिपू॒र्वीः | नाहंया॒तुंसह॑सा॒नद्व॒येन॑¦ऋ॒तंस॑पाम्यरु॒षस्य॒वृष्णः॑ || 2 || ऋ॒तम्¦चि॒कि॒त्वः॒¦ऋ॒तम्¦इत्¦चि॒कि॒द्धि॒¦ऋ॒तस्य॑¦धाराः᳚¦अनु॑¦तृ॒न्धि॒¦पू॒र्वीः | |
| कया᳚नो,अग्नऋ॒तय᳚न्नृ॒तेन॒¦भुवो॒नवे᳚दा,उ॒चथ॑स्य॒नव्यः॑ | वेदा᳚मेदे॒वऋ॑तु॒पा,ऋ॑तू॒नां¦नाहंपतिं᳚सनि॒तुर॒स्यरा॒यः || 3 || कया᳚¦नः॒¦अ॒ग्ने॒¦ऋ॒तय॑न्¦ऋ॒तेन॑¦भुवः॑¦नवे᳚दाः¦उ॒चथ॑स्य¦नव्यः॑ | |
| केते᳚,अग्नेरि॒पवे॒बन्ध॑नासः॒¦केपा॒यवः॑सनिषन्तद्यु॒मन्तः॑ | केधा॒सिम॑ग्ने॒,अनृ॑तस्यपान्ति॒¦कआस॑तो॒वच॑सःसन्तिगो॒पाः || 4 || के¦ते॒¦अ॒ग्ने॒¦रि॒पवे᳚¦बन्ध॑नासः¦के¦पा॒यवः॑¦स॒नि॒ष॒न्त॒¦द्यु॒ऽमन्तः॑ | |
| सखा᳚यस्ते॒विषु॑णा,अग्नए॒ते¦शि॒वासः॒सन्तो॒,अशि॑वा,अभूवन् | अधू᳚र्षतस्व॒यमे॒तेवचो᳚भिर्¦ऋजूय॒तेवृ॑जि॒नानि॑ब्रु॒वन्तः॑ || 5 || सखा᳚यः¦ते॒¦विषु॑णाः¦अ॒ग्ने॒¦ए॒ते¦शि॒वासः॑¦सन्तः॑¦अशि॑वाः¦अ॒भू॒व॒न् | |
| यस्ते᳚,अग्ने॒नम॑साय॒ज्ञमीट्ट॑¦ऋ॒तंसपा᳚त्यरु॒षस्य॒वृष्णः॑ | तस्य॒क्षयः॑पृ॒थुरासा॒धुरे᳚तु¦प्र॒सर्स्रा᳚णस्य॒नहु॑षस्य॒शेषः॑ || 6 || यः¦ते॒¦अ॒ग्ने॒¦नम॑सा¦य॒ज्ञम्¦ईट्टे᳚¦ऋ॒तम्¦सः¦पा॒ति॒¦अ॒रु॒षस्य॑¦वृष्णः॑ | |
| [5] अर्चतइति षडृचस्य सूक्तस्यात्रेयः सुतंभरोग्निर्गायत्री |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:13}{अनुवाक:1, सूक्त:13} |
| अर्च᳚न्तस्त्वाहवाम॒हे¦ऽर्च᳚न्तः॒समि॑धीमहि | अग्ने॒,अर्च᳚न्तऊ॒तये᳚ || 1 || वर्ग:5 अर्च᳚न्तः¦त्वा॒¦ह॒वा॒म॒हे॒¦अर्च᳚न्तः¦सम्¦इ॒धी॒म॒हि॒ | अग्ने᳚¦अर्च᳚न्तः¦ऊ॒तये᳚ || |
| अ॒ग्नेःस्तोमं᳚मनामहे¦सि॒ध्रम॒द्यदि॑वि॒स्पृशः॑ | दे॒वस्य॑द्रविण॒स्यवः॑ || 2 || अ॒ग्नेः¦स्तोम᳚म्¦म॒ना॒म॒हे॒¦सि॒ध्रम्¦अ॒द्य¦दि॒वि॒ऽस्पृशः॑ | दे॒वस्य॑¦द्र॒वि॒ण॒स्यवः॑ || |
| अ॒ग्निर्जु॑षतनो॒गिरो॒¦होता॒योमानु॑षे॒ष्वा | सय॑क्ष॒द्दैव्यं॒जन᳚म् || 3 || अ॒ग्निः¦जु॒ष॒त॒¦नः॒¦गिरः॑¦होता᳚¦यः¦मानु॑षेषु¦आ | सः¦य॒क्ष॒त्¦दैव्य᳚म्¦जन᳚म् || |
| त्वम॑ग्नेस॒प्रथा᳚,असि॒¦जुष्टो॒होता॒वरे᳚ण्यः | त्वया᳚य॒ज्ञंवित᳚न्वते || 4 || त्वम्¦अ॒ग्ने॒¦स॒ऽप्रथाः᳚¦अ॒सि॒¦जुष्टः॑¦होता᳚¦वरे᳚ण्यः | त्वया᳚¦य॒ज्ञम्¦वि¦त॒न्व॒ते॒ || |
| त्वाम॑ग्नेवाज॒सात॑मं॒¦विप्रा᳚वर्धन्ति॒सुष्टु॑तम् | सनो᳚रास्वसु॒वीर्य᳚म् || 5 || त्वाम्¦अ॒ग्ने॒¦वा॒ज॒ऽसात॑मम्¦विप्राः᳚¦व॒र्ध॒न्ति॒¦सुऽस्तु॑तम् | सः¦नः॒¦रा॒स्व॒¦सु॒ऽवीर्य᳚म् || |
| अग्ने᳚ने॒मिर॒राँ,इ॑व¦दे॒वाँस्त्वंप॑रि॒भूर॑सि | आराध॑श्चि॒त्रमृ᳚ञ्जसे || 6 || अग्ने᳚¦ने॒मिः¦अ॒रान्ऽइ᳚व¦दे॒वान्¦त्वम्¦प॒रि॒ऽभूः¦अ॒सि॒ | आ¦राधः॑¦चि॒त्रम्¦ऋं॒ज॒से॒ || |
| [6] अग्निंस्तोमेनेति षडृचस्य सूक्तस्यात्रेयः सुतंभरोग्निर्गायत्री |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:14}{अनुवाक:1, सूक्त:14} |
| अ॒ग्निंस्तोमे᳚नबोधय¦समिधा॒नो,अम॑र्त्यम् | ह॒व्यादे॒वेषु॑नोदधत् || 1 || वर्ग:6 अ॒ग्निम्¦स्तोमे᳚न¦बो॒ध॒य॒¦स॒म्ऽइ॒धा॒नः¦अम॑र्त्यम् | ह॒व्या¦दे॒वेषु॑¦नः॒¦द॒ध॒त् || |
| तम॑ध्व॒रेष्वी᳚ळते¦दे॒वंमर्ता॒,अम॑र्त्यम् | यजि॑ष्ठं॒मानु॑षे॒जने᳚ || 2 || तम्¦अ॒ध्व॒रेषु॑¦ई॒ळ॒ते॒¦दे॒वम्¦मर्ताः᳚¦अम॑र्त्यम् | यजि॑ष्ठम्¦मानु॑षे¦जने᳚ || |
| तंहिशश्व᳚न्त॒ईळ॑ते¦स्रु॒चादे॒वंघृ॑त॒श्चुता᳚ | अ॒ग्निंह॒व्याय॒वोळ्ह॑वे || 3 || तम्¦हि¦शश्व᳚न्तः¦ईळ॑ते¦स्रु॒चा¦दे॒वम्¦घृ॒त॒ऽश्चुता᳚ | अ॒ग्निम्¦ह॒व्याय॑¦वोळ्ह॑वे || |
| अ॒ग्निर्जा॒तो,अ॑रोचत॒¦घ्नन्दस्यू॒ञ्ज्योति॑षा॒तमः॑ | अवि᳚न्द॒द्गा,अ॒पःस्वः॑ || 4 || अ॒ग्निः¦जा॒तः¦अ॒रो॒च॒त॒¦घ्नन्¦दस्यू᳚न्¦ज्योति॑षा¦तमः॑ | अवि᳚न्दत्¦गाः¦अ॒पः¦स्व१॒॑रिति॒ स्वः॑ || |
| अ॒ग्निमी॒ळेन्यं᳚क॒विं¦घृ॒तपृ॑ष्ठंसपर्यत | वेतु॑मेशृ॒णव॒द्धव᳚म् || 5 || अ॒ग्निम्¦ई॒ळेन्य᳚म्¦क॒विम्¦घृ॒तऽपृ॑ष्ठम्¦स॒प॒र्य॒त॒ | वेतु॑¦मे॒¦शृ॒णव॑त्¦हव᳚म् || |
| अ॒ग्निंघृ॒तेन॑वावृधुः॒¦स्तोमे᳚भिर्वि॒श्वच॑र्षणिम् | स्वा॒धीभि᳚र्वच॒स्युभिः॑ || 6 || अ॒ग्निम्¦घृ॒तेन॑¦व॒वृ॒धुः॒¦स्तोमे᳚भिः¦वि॒श्वऽच॑र्षणिम् | सु॒ऽआ॒धीभिः॑¦व॒च॒स्युऽभिः॑ || |
| [7] प्रवेधसइति पंचर्चस्य सूक्तस्यांगिरसोधरुणोऽग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:15}{अनुवाक:2, सूक्त:1} |
| प्रवे॒धसे᳚क॒वये॒वेद्या᳚य॒¦गिरं᳚भरेय॒शसे᳚पू॒र्व्याय॑ | घृ॒तप्र॑सत्तो॒,असु॑रःसु॒शेवो᳚¦रा॒योध॒र्ताध॒रुणो॒वस्वो᳚,अ॒ग्निः || 1 || वर्ग:7 प्र¦वे॒धसे᳚¦क॒वये᳚¦वेद्या᳚य¦गिर᳚म्¦भ॒रे॒¦य॒शसे᳚¦पू॒र्व्याय॑ | |
| ऋ॒तेन॑ऋ॒तंध॒रुणं᳚धारयन्त¦य॒ज्ञस्य॑शा॒केप॑र॒मेव्यो᳚मन् | दि॒वोधर्म᳚न्ध॒रुणे᳚से॒दुषो॒नॄञ्¦जा॒तैरजा᳚ताँ,अ॒भियेन॑न॒क्षुः || 2 || ऋ॒तेन॑¦ऋ॒तम्¦ध॒रुण᳚म्¦धा॒र॒य॒न्त॒¦य॒ज्ञस्य॑¦शो॒के¦प॒र॒मे¦विऽओ᳚मन् | |
| अं॒हो॒युव॑स्त॒न्व॑स्तन्वते॒वि¦वयो᳚म॒हद्दु॒ष्टरं᳚पू॒र्व्याय॑ | ससं॒वतो॒नव॑जातस्तुतुर्यात्¦सिं॒हंनक्रु॒द्धम॒भितः॒परि॑ष्ठुः || 3 || अं॒हः॒ऽयुवः॑¦त॒न्वः॑¦त॒न्व॒ते॒¦वि¦वयः॑¦म॒हत्¦दु॒स्तर᳚म्¦पू॒र्व्याय॑ | |
| मा॒तेव॒यद्भर॑सेपप्रथा॒नो¦जनं᳚जनं॒धाय॑से॒चक्ष॑सेच | वयो᳚वयोजरसे॒यद्दधा᳚नः॒¦परि॒त्मना॒विषु॑रूपोजिगासि || 4 || मा॒ताऽइ᳚व¦यत्¦भर॑से¦प॒प्र॒था॒नः¦जन᳚म्ऽजनम्¦धाय॑से¦चक्ष॑से¦च॒ | |
| वाजो॒नुते॒शव॑सस्पा॒त्वन्त॑¦मु॒रुंदोघं᳚ध॒रुणं᳚देवरा॒यः | प॒दंनता॒युर्गुहा॒दधा᳚नो¦म॒होरा॒येचि॒तय॒न्नत्रि॑मस्पः || 5 || वाजः॑¦नु¦ते॒¦शव॑सः¦पा॒तु॒¦अन्त᳚म्¦उ॒रुम्¦दोघ᳚म्¦ध॒रुण᳚म्¦दे॒व॒¦रा॒यः | |
| [8] बृहद्वयइति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः पूरुरग्निरनुष्टुप् अंत्या पङ्क्तिः |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:16}{अनुवाक:2, सूक्त:2} |
| बृ॒हद्वयो॒हिभा॒नवे¦ऽर्चा᳚दे॒वाया॒ग्नये᳚ | यंमि॒त्रंनप्रश॑स्तिभि॒¦र्मर्ता᳚सोदधि॒रेपु॒रः || 1 || वर्ग:8 बृ॒हत्¦वयः॑¦हि¦भा॒नवे᳚¦अर्च॑¦दे॒वाय॑¦अ॒ग्नये᳚ | यम्¦मि॒त्रम्¦न¦प्रश॑स्तिऽभिः¦मर्ता᳚सः¦द॒धि॒रे¦पु॒रः || |
| सहिद्युभि॒र्जना᳚नां॒¦होता॒दक्ष॑स्यबा॒ह्वोः | विह॒व्यम॒ग्निरा᳚नु॒ष¦ग्भगो॒नवार॑मृण्वति || 2 || सः¦हि¦द्युऽभिः॑¦जना᳚नाम्¦होता᳚¦दक्ष॑स्य¦बा॒ह्वोः | वि¦ह॒व्यम्¦अ॒ग्निः¦आ॒नु॒षक्¦भगः॑¦न¦वार᳚म्¦ऋ॒ण्व॒ति॒ || |
| अ॒स्यस्तोमे᳚म॒घोनः॑¦स॒ख्येवृ॒द्धशो᳚चिषः | विश्वा॒यस्मि᳚न्तुवि॒ष्वणि॒¦सम॒र्येशुष्म॑माद॒धुः || 3 || अ॒स्य¦स्तोमे᳚¦म॒घोनः॑¦स॒ख्ये¦वृ॒द्धऽशो᳚चिषः | विश्वा᳚¦यस्मि॑न्¦तु॒वि॒ऽस्वणि॑¦सम्¦अ॒र्ये¦शुष्म᳚म्¦आ॒ऽद॒धुः || |
| अधा॒ह्य॑ग्नएषां¦सु॒वीर्य॑स्यमं॒हना᳚ | तमिद्य॒ह्वंनरोद॑सी॒¦परि॒श्रवो᳚बभूवतुः || 4 || अध॑¦हि¦अ॒ग्ने॒¦ए॒षा॒म्¦सु॒ऽवीर्य॑स्य¦मं॒हना᳚ | तम्¦इत्¦य॒ह्वम्¦न¦रोद॑सी॒ इति॑¦परि॑¦श्रवः॑¦ब॒भू॒व॒तुः॒ || |
| नून॒एहि॒वार्य॒¦मग्ने᳚गृणा॒नआभ॑र | येव॒यंयेच॑सू॒रयः॑¦स्व॒स्तिधाम॑हे॒सचो॒¦तैधि॑पृ॒त्सुनो᳚वृ॒धे || 5 || नु¦नः॒¦आ¦इ॒हि॒¦वार्य᳚म्¦अग्ने᳚¦गृ॒णा॒नः¦आ¦भ॒र॒ | |
| [9] आयज्ञैरिति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः पूरुरग्निरनुष्टुप् अंत्या पङ्क्तिः |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:17}{अनुवाक:2, सूक्त:3} |
| आय॒ज्ञैर्दे᳚व॒मर्त्य॑¦इ॒त्थातव्यां᳚समू॒तये᳚ | अ॒ग्निंकृ॒तेस्व॑ध्व॒रे¦पू॒रुरी᳚ळी॒ताव॑से || 1 || वर्ग:9 आ¦य॒ज्ञैः¦दे॒व॒¦मर्त्यः॑¦इ॒त्था¦तव्यां᳚सम्¦ऊ॒तये᳚ | अ॒ग्निम्¦कृ॒ते¦सु॒।आ॒ध्व॒रे¦पू॒रुः¦ई॒ळी॒त॒¦अव॑से || |
| अस्य॒हिस्वय॑शस्तर¦आ॒सावि॑धर्म॒न्मन्य॑से | तंनाकं᳚चि॒त्रशो᳚चिषं¦म॒न्द्रंप॒रोम॑नी॒षया᳚ || 2 || अस्य॑¦हि¦स्वय॑शःऽतरः¦आ॒सा¦वि॒ऽध॒र्म॒न्¦मन्य॑से | तम्¦नाक᳚म्¦चि॒त्रऽशो᳚चिषम्¦म॒न्द्रम्¦प॒रः¦म॒नी॒षया᳚ || |
| अ॒स्यवासा,उ॑अ॒र्चिषा॒¦यआयु॑क्ततु॒जागि॒रा | दि॒वोनयस्य॒रेत॑सा¦बृ॒हच्छोच᳚न्त्य॒र्चयः॑ || 3 || अ॒स्य¦वै¦अ॒सौ¦ऊँ॒ इति॑¦अ॒र्चिषा᳚¦यः¦अयु॑क्त¦तु॒जा¦गि॒रा | दि॒वः¦न¦यस्य॑¦रेत॑सा¦बृ॒हत्¦शोच᳚न्ति¦अ॒र्चयः॑ || |
| अ॒स्यक्रत्वा॒विचे᳚तसो¦द॒स्मस्य॒वसु॒रथ॒आ | अधा॒विश्वा᳚सु॒हव्यो॒¦ऽग्निर्वि॒क्षुप्रश॑स्यते || 4 || अ॒स्य¦क्रत्वा᳚¦विऽचे᳚तसः¦द॒स्मस्य॑¦वसु॑¦रथे᳚¦आ | अध॑¦विश्वा᳚सु¦हव्यः॑¦अ॒ग्निः¦वि॒क्षु¦प्र¦श॒स्य॒ते॒ || |
| नून॒इद्धिवार्य॑¦मा॒सास॑चन्तसू॒रयः॑ | ऊर्जो᳚नपाद॒भिष्ट॑ये¦पा॒हिश॒ग्धिस्व॒स्तय॑¦उ॒तैधि॑पृ॒त्सुनो᳚वृ॒धे || 5 || नु¦नः॒¦इत्¦हि¦वार्य᳚म्¦आ॒सा¦स॒च॒न्त॒¦सू॒रयः॑ | |
| [10] प्रातरग्निरिति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोमृक्तवाहाद्वितोग्निरनुष्टुप् अंत्या पङ्क्तिः |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:18}{अनुवाक:2, सूक्त:4} |
| प्रा॒तर॒ग्निःपु॑रुप्रि॒यो¦वि॒शःस्त॑वे॒ताति॑थिः | विश्वा᳚नि॒यो,अम॑र्त्यो¦ह॒व्यामर्ते᳚षु॒रण्य॑ति || 1 || वर्ग:10 प्रा॒तः¦अ॒ग्निः¦पु॒रु॒ऽप्रि॒यः¦वि॒शः¦स्त॒वे॒त॒¦अति॑थिः | विश्वा᳚नि¦यः¦अम॑र्त्यः¦ह॒व्या¦मर्ते᳚षु¦रण्य॑ति || |
| द्वि॒ताय॑मृ॒क्तवा᳚हसे॒¦स्वस्य॒दक्ष॑स्यमं॒हना᳚ | इन्दुं॒सध॑त्तआनु॒षक्¦स्तो॒ताचि॑त्ते,अमर्त्य || 2 || द्वि॒ताय॑¦मृ॒क्तऽवा᳚हसे¦स्वस्य॑¦दक्ष॑स्य¦मं॒हना᳚ | इन्दु॒म्¦सः¦ध॒त्ते॒¦आ॒नु॒षक्¦स्तो॒ता¦चि॒त्¦ते॒¦अ॒म॒र्त्य॒ || |
| तंवो᳚दी॒र्घायु॑शोचिषं¦गि॒राहु॑वेम॒घोना᳚म् | अरि॑ष्टो॒येषां॒रथो॒¦व्य॑श्वदाव॒न्नीय॑ते || 3 || तम्¦वः॒¦दी॒र्घायु॑ऽशोचिषम्¦गि॒रा¦हु॒वे॒¦म॒घोना᳚म् | अरि॑ष्टः¦येषा᳚म्¦रथः॑¦वि¦अ॒श्व॒ऽदा॒व॒न्¦ईय॑ते || |
| चि॒त्रावा॒येषु॒दीधि॑ति¦रा॒सन्नु॒क्थापान्ति॒ये | स्ती॒र्णंब॒र्हिःस्व᳚र्णरे॒¦श्रवां᳚सिदधिरे॒परि॑ || 4 || चि॒त्रा¦वा॒¦येषु॑¦दीधि॑तिः¦आ॒सन्¦उ॒क्था¦पान्ति॑¦ये | स्ती॒र्णम्¦ब॒र्हिः¦स्वः॑ऽनरे¦श्रवां᳚सि¦द॒धि॒रे॒¦परि॑ || |
| येमे᳚पञ्चा॒शतं᳚द॒दु¦रश्वा᳚नांस॒धस्तु॑ति | द्यु॒मद॑ग्ने॒महि॒श्रवो᳚¦बृ॒हत्कृ॑धिम॒घोनां᳚¦नृ॒वद॑मृतनृ॒णाम् || 5 || ये¦मे॒¦पं॒चा॒शत᳚म्¦द॒दुः¦अश्वा᳚नाम्¦स॒धऽस्तु॑ति | |
| [11] अभ्यवस्थाइति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोवव्रिरग्निः आद्येद्वेगायत्र्यौ तृतीया चतुर्थ्यां वनुष्टुभौ पंचमीविराड्रूपा |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:19}{अनुवाक:2, सूक्त:5} |
| अ॒भ्य॑व॒स्थाःप्रजा᳚यन्ते॒¦प्रव॒व्रेर्व॒व्रिश्चि॑केत | उ॒पस्थे᳚मा॒तुर्विच॑ष्टे || 1 || वर्ग:11 अ॒भि¦अ॒व॒ऽस्थाः¦प्र¦जा॒य॒न्ते॒¦प्र¦व॒व्रेः¦व॒व्रिः¦चि॒के॒त॒ | उ॒पऽस्थे᳚¦मा॒तुः¦वि¦च॒ष्टे॒ || |
| जु॒हु॒रेविचि॒तय॒न्तो¦ऽनि॑मिषंनृ॒म्णंपा᳚न्ति | आदृ॒ळ्हांपुरं᳚विविशुः || 2 || जु॒हु॒रे¦वि¦चि॒तय᳚न्तः¦अनि॑ऽमिषम्¦नृ॒म्णम्¦पा॒न्ति॒ | आ¦दृ॒ळ्हाम्¦पुर᳚म्¦वि॒वि॒शुः॒ || |
| आश्वै᳚त्रे॒यस्य॑ज॒न्तवो᳚¦द्यु॒मद्व॑र्धन्तकृ॒ष्टयः॑ | नि॒ष्कग्री᳚वोबृ॒हदु॑क्थ¦ए॒नामध्वा॒नवा᳚ज॒युः || 3 || आ¦श्वै॒त्रे॒यस्य॑¦ज॒न्तवः॑¦द्यु॒ऽमत्¦व॒र्ध॒न्त॒¦कृ॒ष्टयः॑ | नि॒ष्कऽग्री᳚वः¦बृ॒हत्।औ᳚क्थः¦ए॒ना¦मध्वा᳚¦न¦वा॒ज॒ऽयुः || |
| प्रि॒यंदु॒ग्धंनकाम्य॒¦मजा᳚मिजा॒म्योःसचा᳚ | घ॒र्मोनवाज॑जठ॒रो¦ऽद॑ब्धः॒शश्व॑तो॒दभः॑ || 4 || प्रि॒यम्¦दु॒ग्धम्¦न¦काम्य᳚म्¦अजा᳚मि¦जा॒म्योः¦सचा᳚ | घ॒र्मः¦न¦वाज॑ऽजठरः¦अद॑ब्धः¦शश्व॑तः¦दभः॑ || |
| क्रीळ᳚न्नोरश्म॒आभु॑वः॒¦संभस्म॑नावा॒युना॒वेवि॑दानः | ता,अ॑स्यसन्धृ॒षजो॒नति॒ग्माः¦सुसं᳚शिताव॒क्ष्यो᳚वक्षणे॒स्थाः || 5 || क्रीळ॑न्¦नः॒¦र॒श्मे॒¦आ¦भु॒वः॒¦सम्¦भस्म॑ना¦वा॒युना᳚¦वेवि॑दानः | |
| [12] यमग्न इति चतुरृचस्य सूक्तस्यात्रेयः प्रयस्वंतोग्निरनुष्टुप् अंत्या पङ्क्तिः |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:20}{अनुवाक:2, सूक्त:6} |
| यम॑ग्नेवाजसातम॒¦त्वंचि॒न्मन्य॑सेर॒यिम् | तंनो᳚गी॒र्भिःश्र॒वाय्यं᳚¦देव॒त्राप॑नया॒युज᳚म् || 1 || वर्ग:12 यम्¦अ॒ग्ने॒¦वा॒ज॒ऽसा॒त॒म॒¦त्वम्¦चि॒त्¦मन्य॑से¦र॒यिम् | तम्¦नः॒¦गीः॒ऽभिः¦श्र॒वाय्य᳚म्¦दे॒व॒ऽत्रा¦प॒न॒य॒¦युज᳚म् || |
| ये,अ॑ग्ने॒नेरय᳚न्तिते¦वृ॒द्धा,उ॒ग्रस्य॒शव॑सः | अप॒द्वेषो॒,अप॒ह्वरो॒¦ऽन्यव्र॑तस्यसश्चिरे || 2 || ये¦अ॒ग्ने॒¦न¦ई॒रय᳚न्ति¦ते॒¦वृ॒द्धाः¦उ॒ग्रस्य॑¦शव॑सः | अप॑¦द्वेषः॑¦अप॑¦ह्वरः॑¦अ॒न्यऽव्र॑तस्य¦स॒श्चि॒रे॒ || |
| होता᳚रंत्वावृणीम॒हे¦ऽग्ने॒दक्ष॑स्य॒साध॑नम् | य॒ज्ञेषु॑पू॒र्व्यंगि॒रा¦प्रय॑स्वन्तोहवामहे || 3 || होता᳚रम्¦त्वा॒¦वृ॒णी॒म॒हे॒¦अग्ने᳚¦दक्ष॑स्य¦साध॑नम् | य॒ज्ञेषु॑¦पू॒र्व्यम्¦गि॒रा¦प्रय॑स्वन्तः¦ह॒वा॒म॒हे॒ || |
| इ॒त्थायथा᳚तऊ॒तये॒¦सह॑सावन्दि॒वेदि॑वे | रा॒यऋ॒ताय॑सुक्रतो॒¦गोभिः॑ष्यामसध॒मादो᳚¦वी॒रैःस्या᳚मसध॒मादः॑ || 4 || इ॒त्था¦यथा᳚¦ते॒¦ऊ॒तये᳚¦सह॑साऽवन्¦दि॒वेऽदि॑वे | |
| [13] मनुष्वदिति चतुरृचस्य सूक्तस्यात्रेयःससोग्निरनुष्टुप् अंत्या पङ्क्तिः |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:21}{अनुवाक:2, सूक्त:7} |
| म॒नु॒ष्वत्त्वा॒निधी᳚महि¦मनु॒ष्वत्समि॑धीमहि | अग्ने᳚मनु॒ष्वद᳚ङ्गिरो¦दे॒वान्दे᳚वय॒तेय॑ज || 1 || वर्ग:13 म॒नु॒ष्वत्¦त्वा॒¦नि¦धी॒म॒हि॒¦म॒नु॒ष्वत्¦सम्¦इ॒धी॒म॒हि॒ | अग्ने᳚¦म॒नु॒ष्वत्¦अ॒ङ्गि॒रः॒¦दे॒वान्¦दे॒व॒ऽय॒ते¦य॒ज॒ || |
| त्वंहिमानु॑षे॒जने¦ऽग्ने॒सुप्री᳚तइ॒ध्यसे᳚ | स्रुच॑स्त्वायन्त्यानु॒षक्¦सुजा᳚त॒सर्पि॑रासुते || 2 || त्वम्¦हि¦मानु॑षे¦जने᳚¦अग्ने᳚¦सुऽप्री᳚तः¦इ॒ध्यसे᳚ | स्रुचः॑¦त्वा॒¦य॒न्ति॒¦आ॒नु॒षक्¦सुऽजा᳚त¦सर्पिः॑ऽआसुते || |
| त्वांविश्वे᳚स॒जोष॑सो¦दे॒वासो᳚दू॒तम॑क्रत | स॒प॒र्यन्त॑स्त्वाकवे¦य॒ज्ञेषु॑दे॒वमी᳚ळते || 3 || त्वाम्¦विश्वे᳚¦स॒ऽजोष॑सः¦दे॒वासः॑¦दू॒तम्¦अ॒क्र॒त॒ | स॒प॒र्यन्तः॑¦त्वा॒¦क॒वे॒¦य॒ज्ञेषु॑¦दे॒वम्¦ई॒ळ॒ते॒ || |
| दे॒वंवो᳚देवय॒ज्यया॒¦ऽग्निमी᳚ळीत॒मर्त्यः॑ | समि॑द्धःशुक्रदीदिह्यृ॒¦तस्य॒योनि॒मास॑दः¦स॒सस्य॒योनि॒मास॑दः || 4 || दे॒वम्¦वः॒¦दे॒व॒ऽय॒ज्यया᳚¦अ॒ग्निम्¦ई॒ळी॒त॒¦मर्त्यः॑ | |
| [14] प्रविश्वसामन्निति चतुरृचस्य सूक्तस्यात्रेयोविश्वसामाग्निरनुष्टुप् अंत्या पङ्क्तिः |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:22}{अनुवाक:2, सूक्त:8} |
| प्रवि॑श्वसामन्नत्रि॒व¦दर्चा᳚पाव॒कशो᳚चिषे | यो,अ॑ध्व॒रेष्वीड्यो॒¦होता᳚म॒न्द्रत॑मोवि॒शि || 1 || वर्ग:14 प्र¦वि॒श्व॒ऽसा॒म॒न्¦अ॒त्रि॒ऽवत्¦अर्च॑¦पा॒व॒कऽशो᳚चिषे | यः¦अ॒ध्व॒रेषु॑¦ईड्यः॑¦होता᳚¦म॒न्द्रऽत॑मः¦वि॒शि || |
| न्य१॑(अ॒)ग्निंजा॒तवे᳚दसं॒¦दधा᳚तादे॒वमृ॒त्विज᳚म् | प्रय॒ज्ञए᳚त्वानु॒ष¦ग॒द्यादे॒वव्य॑चस्तमः || 2 || नि¦अ॒ग्निम्¦जा॒तऽवे᳚दसम्¦दधा᳚त¦दे॒वम्¦ऋ॒त्विज᳚म् | प्र¦य॒ज्ञः¦ए॒तु॒¦आ॒नु॒षक्¦अ॒द्य¦दे॒वव्य॑चःऽतमः || |
| चि॒कि॒त्विन्म॑नसंत्वा¦दे॒वंमर्ता᳚सऊ॒तये᳚ | वरे᳚ण्यस्य॒तेऽव॑स¦इया॒नासो᳚,अमन्महि || 3 || चि॒कि॒त्वित्ऽम॑नसम्¦त्वा॒¦दे॒वम्¦मर्ता᳚सः¦ऊ॒तये᳚ | वरे᳚ण्यस्य¦ते॒¦अव॑सः¦इ॒या॒नासः॑¦अ॒म॒न्म॒हि॒ || |
| अग्ने᳚चिकि॒द्ध्य१॑(अ॒)स्यन॑¦इ॒दंवचः॑सहस्य | तंत्वा᳚सुशिप्रदम्पते॒¦स्तोमै᳚र्वर्ध॒न्त्यत्र॑यो¦गी॒र्भिःशु᳚म्भ॒न्त्यत्र॑यः || 4 || अग्ने᳚¦चि॒कि॒द्धि¦अ॒स्य¦नः॒¦इ॒दम्¦वचः॑¦स॒ह॒स्य॒ | |
| [15] अग्नेसहंतमिति चतुरृचस्य सूक्तस्यात्रेयोद्युम्नोविश्वचर्षणिरग्निरनुष्टुप् अंत्या पङ्क्तिः |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:23}{अनुवाक:2, सूक्त:9} |
| अग्ने॒सह᳚न्त॒माभ॑र¦द्यु॒म्नस्य॑प्रा॒सहा᳚र॒यिम् | विश्वा॒यश्च॑र्ष॒णीर॒भ्या॒३॑(आ॒)¦सावाजे᳚षुसा॒सह॑त् || 1 || वर्ग:15 अग्ने᳚¦सह᳚न्तम्¦आ¦भ॒र॒¦द्यु॒म्नस्य॑¦प्र॒ऽसहा᳚¦र॒यिम् | विश्वाः᳚¦यः¦च॒र्ष॒णीः¦अ॒भि¦आ॒सा¦वाजे᳚षु¦स॒सह॑त् || |
| तम॑ग्नेपृतना॒षहं᳚¦र॒यिंस॑हस्व॒आभ॑र | त्वंहिस॒त्यो,अद्भु॑तो¦दा॒तावाज॑स्य॒गोम॑तः || 2 || तम्¦अ॒ग्ने॒¦पृ॒त॒ना॒ऽसह᳚म्¦र॒यिम्¦स॒ह॒स्वः॒¦आ¦भ॒र॒ | त्वम्¦हि¦स॒त्यः¦अद्भु॑तः¦दा॒ता¦वाज॑स्य¦गोऽम॑तः || |
| विश्वे॒हित्वा᳚स॒जोष॑सो॒¦जना᳚सोवृ॒क्तब᳚र्हिषः | होता᳚रं॒सद्म॑सुप्रि॒यं¦व्यन्ति॒वार्या᳚पु॒रु || 3 || विश्वे᳚¦हि¦त्वा॒¦स॒ऽजोष॑सः¦जना᳚सः¦वृ॒क्तऽब॑र्हिषः | होता᳚रम्¦सद्म॑ऽसु¦प्रि॒यम्¦व्यन्ति॑¦वार्या᳚¦पु॒रु || |
| सहिष्मा᳚वि॒श्वच॑र्षणि¦र॒भिमा᳚ति॒सहो᳚द॒धे | अग्न॑ए॒षुक्षये॒ष्वा¦रे॒वन्नः॑शुक्रदीदिहि¦द्यु॒मत्पा᳚वकदीदिहि || 4 || सः¦हि¦स्म॒¦वि॒श्वऽच॑र्षणिः¦अ॒भिऽमा᳚ति¦सहः॑¦द॒धे | |
| [16] अग्नेत्वंनइति चतुरृचस्य सूक्तस्य गौपायना लौपायनावाबंधुः सुबंधुः श्रुतबंधुर्विप्रबंधुश्चक्रमेणर्षयोऽग्निर्द्विपदा विराट् |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:24}{अनुवाक:2, सूक्त:10} |
| अग्ने॒त्वंनो॒,अन्त॑मउ॒तत्रा॒ता¦शि॒वोभ॑वावरू॒थ्यः॑ || 1 || वर्ग:16 अग्ने᳚¦त्वम्¦नः॒¦अन्त॑मः¦उ॒त¦त्रा॒ता¦शि॒वः¦भ॒व॒¦व॒रू॒थ्यः॑ || |
| वसु॑र॒ग्निर्वसु॑श्रवा॒,अच्छा᳚¦नक्षिद्यु॒मत्त॑मंर॒यिंदाः᳚ || 2 || वसुः॑¦अ॒ग्निः¦वसु॑ऽश्रवाः¦अच्छ॑¦न॒क्षि॒¦द्यु॒मत्ऽत॑मम्¦र॒यिम्¦दाः॒ || |
| सनो᳚बोधिश्रु॒धीहव॑¦मुरु॒ष्याणो᳚,अघाय॒तःस॑मस्मात् || 3 || सः¦नः॒¦बो॒धि॒¦श्रु॒धि¦हव᳚म्¦उ॒रु॒ष्य¦नः॒¦अ॒घ॒ऽय॒तः¦स॒म॒स्मा॒त् || |
| तंत्वा᳚शोचिष्ठदीदिवः¦सु॒म्नाय॑नू॒नमी᳚महे॒सखि॑भ्यः || 4 || तम्¦त्वा॒¦शो॒चि॒ष्ठ॒¦दी॒दि॒ऽवः॒¦सु॒म्नाय॑¦नू॒नम्¦ई॒म॒हे॒¦सखि॑ऽभ्यः || |
| [17] अच्छावइति नवर्चस्य सूक्तस्यात्रेयो वसूयवोग्निरनुष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:25}{अनुवाक:2, सूक्त:11} |
| अच्छा᳚वो,अ॒ग्निमव॑से¦दे॒वंगा᳚सि॒सनो॒वसुः॑ | रास॑त्पु॒त्रऋ॑षू॒णा¦मृ॒तावा᳚पर्षतिद्वि॒षः || 1 || वर्ग:17 अच्छ॑¦वः॒¦अ॒ग्निम्¦अव॑से¦दे॒वम्¦गा॒सि॒¦सः¦नः॒¦वसुः॑ | रास॑त्¦पु॒त्रः¦ऋ॒षू॒णाम्¦ऋ॒तऽवा᳚¦प॒र्ष॒ति॒¦द्वि॒षः || |
| सहिस॒त्योयंपूर्वे᳚चिद्¦दे॒वास॑श्चि॒द्यमी᳚धि॒रे | होता᳚रंम॒न्द्रजि॑ह्व॒मित्¦सु॑दी॒तिभि᳚र्वि॒भाव॑सुम् || 2 || सः¦हि¦स॒त्यः¦यम्¦पूर्वे᳚¦चि॒त्¦दे॒वासः॑¦चि॒त्¦यम्¦ई॒धि॒रे | होता᳚रम्¦म॒न्द्रऽजि॑ह्वम्¦इत्¦सु॒दी॒तिऽभिः॑¦वि॒भाऽव॑सुम् || |
| सनो᳚धी॒तीवरि॑ष्ठया॒¦श्रेष्ठ॑याचसुम॒त्या | अग्ने᳚रा॒योदि॑दीहिनः¦सुवृ॒क्तिभि᳚र्वरेण्य || 3 || सः¦नः॒¦धी॒ती¦वरि॑ष्ठया¦श्रेष्ठ॑या¦च॒¦सु॒ऽम॒त्या | अग्ने᳚¦रा॒यः¦दि॒दी॒हि॒¦नः॒¦सु॒वृ॒क्तिऽभिः॑¦व॒रे॒ण्य॒ || |
| अ॒ग्निर्दे॒वेषु॑राजत्य॒¦ग्निर्मर्ते᳚ष्वावि॒शन् | अ॒ग्निर्नो᳚हव्य॒वाह॑नो॒¦ऽग्निंधी॒भिःस॑पर्यत || 4 || अ॒ग्निः¦दे॒वेषु॑¦रा॒ज॒ति॒¦अ॒ग्निः¦मर्ते᳚षु¦आ॒ऽवि॒शन् | अ॒ग्निः¦नः॒¦ह॒व्य॒ऽवाह॑नः¦अ॒ग्निम्¦धी॒भिः¦स॒प॒र्य॒त॒ || |
| अ॒ग्निस्तु॒विश्र॑वस्तमं¦तु॒विब्र᳚ह्माणमुत्त॒मम् | अ॒तूर्तं᳚श्राव॒यत्प॑तिं¦पु॒त्रंद॑दातिदा॒शुषे᳚ || 5 || अ॒ग्निः¦तु॒विश्र॑वःऽतमम्¦तु॒विऽब्र᳚ह्माणम्¦उ॒त्ऽत॒मम् | अ॒तूर्त᳚म्¦श्र॒व॒यत्ऽप॑तिम्¦पु॒त्रम्¦द॒दा॒ति॒¦दा॒शुषे᳚ || |
| अ॒ग्निर्द॑दाति॒सत्प॑तिं¦सा॒साह॒योयु॒धानृभिः॑ | अ॒ग्निरत्यं᳚रघु॒ष्यदं॒¦जेता᳚र॒मप॑राजितम् || 6 || वर्ग:18 अ॒ग्निः¦द॒दा॒ति॒¦सत्ऽप॑तिम्¦स॒साह॑¦यः¦यु॒धा¦नृऽभिः॑ | अ॒ग्निः¦अत्य᳚म्¦र॒घु॒ऽस्यद᳚म्¦जेता᳚रम्¦अप॑राऽजितम् || |
| यद्वाहि॑ष्ठं॒तद॒ग्नये᳚¦बृ॒हद॑र्चविभावसो | महि॑षीव॒त्वद्र॒यि¦स्त्वद्वाजा॒,उदी᳚रते || 7 || यत्¦वाहि॑ष्ठम्¦तत्¦अ॒ग्नये᳚¦बृ॒हत्¦अ॒र्च॒¦वि॒भा॒व॒सो॒ इति॑ विभाऽवसो | महि॑षीऽइव¦त्वत्¦र॒यिः¦त्वत्¦वाजाः᳚¦उत्¦ई॒र॒ते॒ || |
| तव॑द्यु॒मन्तो᳚,अ॒र्चयो॒¦ग्रावे᳚वोच्यतेबृ॒हत् | उ॒तोते᳚तन्य॒तुर्य॑था¦स्वा॒नो,अ॑र्त॒त्मना᳚दि॒वः || 8 || तव॑¦द्यु॒ऽमन्तः॑¦अ॒र्चयः॑¦ग्रावा᳚ऽइव¦उ॒च्य॒ते॒¦बृ॒हत् | उ॒तो इति॑¦ते॒¦त॒न्य॒तुः¦य॒था॒¦स्वा॒नः¦अ॒र्त॒¦त्मना᳚¦दि॒वः || |
| ए॒वाँ,अ॒ग्निंव॑सू॒यवः॑¦सहसा॒नंव॑वन्दिम | सनो॒विश्वा॒,अति॒द्विषः॒¦पर्ष᳚न्ना॒वेव॑सु॒क्रतुः॑ || 9 || ए॒व¦अ॒ग्निम्¦व॒सु॒ऽयवः॑¦स॒ह॒सा॒नम्¦व॒व॒न्दि॒म॒ | सः¦नः॒¦विश्वाः᳚¦अति॑¦द्विषः॑¦पर्ष॑त्¦ना॒वाऽइ᳚व¦सु॒ऽक्रतुः॑ || |
| [18] अग्नेपावकेति नवर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोवसूयवोग्निरंत्यायाविश्वेदेवागायत्री |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:26}{अनुवाक:2, सूक्त:12} |
| अग्ने᳚पावकरो॒चिषा᳚¦म॒न्द्रया᳚देवजि॒ह्वया᳚ | आदे॒वान्व॑क्षि॒यक्षि॑च || 1 || वर्ग:19 अग्ने᳚¦पा॒व॒क॒¦रो॒चिषा᳚¦म॒न्द्रया᳚¦दे॒व॒¦जि॒ह्वया᳚ | आ¦दे॒वान्¦व॒क्षि॒¦यक्षि॑¦च॒ || |
| तंत्वा᳚घृतस्नवीमहे॒¦चित्र॑भानोस्व॒र्दृश᳚म् | दे॒वाँ,आवी॒तये᳚वह || 2 || तम्¦त्वा॒¦घृ॒त॒स्नो॒ इति॑ घृतऽस्नो¦ई॒म॒हे॒¦चित्र॑भानो॒ इति॒ चित्र॑ऽभानो¦स्वः॒ऽदृश᳚म् | दे॒वान्¦आ¦वी॒तये᳚¦व॒ह॒ || |
| वी॒तिहो᳚त्रंत्वाकवे¦द्यु॒मन्तं॒समि॑धीमहि | अग्ने᳚बृ॒हन्त॑मध्व॒रे || 3 || वी॒तिऽहो᳚त्रम्¦त्वा॒¦क॒वे॒¦द्यु॒ऽमन्त᳚म्¦सम्¦इ॒धी॒म॒हि॒ | अग्ने᳚¦बृ॒हन्त᳚म्¦अ॒ध्व॒रे || |
| अग्ने॒विश्वे᳚भि॒राग॑हि¦दे॒वेभि᳚र्ह॒व्यदा᳚तये | होता᳚रंत्वावृणीमहे || 4 || अग्ने᳚¦विश्वे᳚ऽभिः¦आ¦ग॒हि॒¦दे॒वेभिः॑¦ह॒व्यऽदा᳚तये | होता᳚रम्¦त्वा॒¦वृ॒णी॒म॒हे॒ || |
| यज॑मानायसुन्व॒त¦आग्ने᳚सु॒वीर्यं᳚वह | दे॒वैरास॑त्सिब॒र्हिषि॑ || 5 || यज॑मानाय¦सु॒न्व॒ते¦आ¦अ॒ग्ने॒¦सु॒ऽवीर्य᳚म्¦व॒ह॒ | दे॒वैः¦आ¦स॒त्सि॒¦ब॒र्हिषि॑ || |
| स॒मि॒धा॒नःस॑हस्रजि॒¦दग्ने॒धर्मा᳚णिपुष्यसि | दे॒वानां᳚दू॒तउ॒क्थ्यः॑ || 6 || वर्ग:20 स॒म्ऽइ॒धा॒नः¦स॒ह॒स्र॒ऽजि॒त्¦अग्ने᳚¦धर्मा᳚णि¦पु॒ष्य॒सि॒ | दे॒वाना᳚म्¦दू॒तः¦उ॒क्थ्यः॑ || |
| न्य१॑(अ॒)ग्निंजा॒तवे᳚दसं¦होत्र॒वाहं॒यवि॑ष्ठ्यम् | दधा᳚तादे॒वमृ॒त्विज᳚म् || 7 || नि¦अ॒ग्निम्¦जा॒तऽवे᳚दसम्¦हो॒त्र॒ऽवाह᳚म्¦यवि॑ष्ठ्यम् | दधा᳚त¦दे॒वम्¦ऋ॒त्विज᳚म् || |
| प्रय॒ज्ञए᳚त्वानु॒ष¦ग॒द्यादे॒वव्य॑चस्तमः | स्तृ॒णी॒तब॒र्हिरा॒सदे᳚ || 8 || प्र¦य॒ज्ञः¦ए॒तु॒¦आ॒नु॒षक्¦अ॒द्य¦दे॒वव्य॑चःऽतमः | स्तृ॒णी॒त¦ब॒र्हिः¦आ॒ऽसदे᳚ || |
| एदंम॒रुतो᳚,अ॒श्विना᳚¦मि॒त्रःसी᳚दन्तु॒वरु॑णः | दे॒वासः॒सर्व॑यावि॒शा || 9 || आ¦इ॒दम्¦म॒रुतः॑¦अ॒श्विना᳚¦मि॒त्रः¦सी॒द॒न्तु॒¦वरु॑णः | दे॒वासः॑¦सर्व॑या¦वि॒शा || |
| [19] अनस्वंतेति षडृचस्य सूक्तस्य त्रैवृष्णस्त्र्यरुणः पौरुकुत्स्यस्त्रसदस्युः भारतोश्वमेधश्चैतेऋषयोऽग्निरंत्यायाइंद्राग्नीत्रिष्टुप् अंत्यास्तिस्रोनुष्टुभः | ( अस्मिन्सूक्तेभौमोत्रिरेवदेवतेतिकेचित् अन्यथायोमेशताचविंशतिंचगोनामित्यादिदातृ क्रियायाअनुपपक्तेः | नैतदन्ये मन्यंतेआत्माध्यासपक्षस्वीकारेणतथाप्युपपक्तेः){अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:27}{अनुवाक:2, सूक्त:13} |
| अन॑स्वन्ता॒सत्प॑तिर्मामहेमे॒¦गावा॒चेति॑ष्ठो॒,असु॑रोम॒घोनः॑ | त्रै॒वृ॒ष्णो,अ॑ग्नेद॒शभिः॑स॒हस्रै॒¦र्वैश्वा᳚नर॒त्र्य॑रुणश्चिकेत || 1 || वर्ग:21 अन॑स्वन्ता¦सत्ऽप॑तिः¦म॒म॒हे॒¦मे॒¦गावा᳚¦चेति॑ष्ठः¦असु॑रः¦म॒घोनः॑ | |
| योमे᳚श॒ताच॑विंश॒तिंच॒गोनां॒¦हरी᳚चयु॒क्तासु॒धुरा॒ददा᳚ति | वैश्वा᳚नर॒सुष्टु॑तोवावृधा॒नो¦ऽग्ने॒यच्छ॒त्र्य॑रुणाय॒शर्म॑ || 2 || यः¦मे॒¦श॒ता¦च॒¦विं॒श॒तिम्¦च॒¦गोना᳚म्¦हरी॒ इति॑¦च॒¦यु॒क्ता¦सु॒ऽधुरा᳚¦ददा᳚ति | |
| ए॒वाते᳚,अग्नेसुम॒तिंच॑का॒नो¦नवि॑ष्ठायनव॒मंत्र॒सद॑स्युः | योमे॒गिर॑स्तुविजा॒तस्य॑पू॒र्वी¦र्यु॒क्तेना॒भित्र्य॑रुणोगृ॒णाति॑ || 3 || ए॒व¦ते॒¦अ॒ग्ने॒¦सु॒ऽम॒तिम्¦च॒का॒नः¦नवि॑ष्ठाय¦न॒व॒मम्¦त्र॒सद॑स्युः | |
| योम॒इति॑प्र॒वोच॒¦त्यश्व॑मेधायसू॒रये᳚ | दद॑दृ॒चास॒निंय॒ते¦दद᳚न्मे॒धामृ॑ताय॒ते || 4 || यः¦मे॒¦इति॑¦प्र॒ऽवोच॑ति¦अश्व॑ऽमेधाय¦सू॒रये᳚ | दद॑त्¦ऋ॒चा¦स॒निम्¦य॒ते¦दद॑त्¦मे॒धाम्¦ऋ॒त॒ऽय॒ते || |
| यस्य॑मापरु॒षाःश॒त¦मु॑द्ध॒र्षय᳚न्त्यु॒क्षणः॑ | अश्व॑मेधस्य॒दानाः॒¦सोमा᳚,इव॒त्र्या᳚शिरः || 5 || यस्य॑¦मा॒¦प॒रु॒षाः¦श॒तम्¦उ॒त्ऽह॒र्षय᳚न्ति¦उ॒क्षणः॑ | अश्व॑ऽमेधस्य¦दानाः᳚¦सोमाः᳚ऽइव¦त्रिऽआ᳚शिरः || |
| इन्द्रा᳚ग्नीशत॒दाव्न्य¦श्व॑मेधेसु॒वीर्य᳚म् | क्ष॒त्रंधा᳚रयतंबृ॒हद्¦दि॒विसूर्य॑मिवा॒जर᳚म् || 6 || इन्द्रा᳚ग्नी॒ इति॑¦श॒त॒ऽदाव्नि॑¦अश्व॑ऽमेधे¦सु॒ऽवीर्य᳚म् | क्ष॒त्रम्¦धा॒र॒य॒त॒म्¦बृ॒हत्¦दि॒वि¦सूर्य᳚म्ऽइव¦अ॒जर᳚म् || |
| [20] समिद्धइति षडृचस्य सूक्तस्यात्रेयी विश्ववाराऋषिकाग्निः आद्याःक्रमेणत्रिष्टुब्जगतीत्रिष्टुबनुष्टुभः अंत्येद्वेगायत्र्यौ |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:28}{अनुवाक:2, सूक्त:14} |
| समि॑द्धो,अ॒ग्निर्दि॒विशो॒चिर॑श्रेत्¦प्र॒त्यङ्ङु॒षस॑मुर्वि॒याविभा᳚ति | एति॒प्राची᳚वि॒श्ववा᳚रा॒नमो᳚भि¦र्दे॒वाँ,ईळा᳚नाह॒विषा᳚घृ॒ताची᳚ || 1 || वर्ग:22 सम्ऽइ᳚द्धः¦अ॒ग्निः¦दि॒वि¦शो॒चिः¦अ॒श्रे॒त्¦प्र॒त्यङ्¦उ॒षस᳚म्¦उ॒र्वि॒या¦वि¦भा॒ति॒ | |
| स॒मि॒ध्यमा᳚नो,अ॒मृत॑स्यराजसि¦ह॒विष्कृ॒ण्वन्तं᳚सचसेस्व॒स्तये᳚ | विश्वं॒सध॑त्ते॒द्रवि॑णं॒यमिन्व॑¦स्याति॒थ्यम॑ग्ने॒निच॑धत्त॒इत्पु॒रः || 2 || स॒म्ऽइ॒ध्यमा᳚नः¦अ॒मृत॑स्य¦रा॒ज॒सि॒¦ह॒विः¦कृ॒ण्वन्त᳚म्¦स॒च॒से॒¦स्व॒स्तये᳚ | |
| अग्ने॒शर्ध॑मह॒तेसौभ॑गाय॒¦तव॑द्यु॒म्नान्यु॑त्त॒मानि॑सन्तु | संजा᳚स्प॒त्यंसु॒यम॒माकृ॑णुष्व¦शत्रूय॒ताम॒भिति॑ष्ठा॒महां᳚सि || 3 || अग्ने᳚¦शर्ध॑¦म॒ह॒ते¦सौभ॑गाय¦तव॑¦द्यु॒म्नानि॑¦उ॒त्ऽत॒मानि॑¦स॒न्तु॒ | |
| समि॑द्धस्य॒प्रम॑ह॒सो¦ऽग्ने॒वन्दे॒तव॒श्रिय᳚म् | वृ॒ष॒भोद्यु॒म्नवाँ᳚,असि॒¦सम॑ध्व॒रेष्वि॑ध्यसे || 4 || सम्ऽइ᳚द्धस्य¦प्रऽम॑हसः¦अ॒ग्ने॒¦वन्दे᳚¦तव॑¦श्रिय᳚म् | वृ॒ष॒भः¦द्यु॒म्नऽवा᳚न्¦अ॒सि॒¦सम्¦अ॒ध्व॒रेषु॑¦इ॒ध्य॒से॒ || |
| समि॑द्धो,अग्नआहुत¦दे॒वान्य॑क्षिस्वध्वर | त्वंहिह᳚व्य॒वाळसि॑ || 5 || सम्ऽइ᳚द्धः¦अ॒ग्ने॒¦आ॒ऽहु॒त॒¦दे॒वान्¦य॒क्षि॒¦सु॒।आ॒ध्व॒र॒ | त्वम्¦हि¦ह॒व्य॒ऽवाट्¦असि॑ || |
| आजु॑होतादुव॒स्यता॒¦ऽग्निंप्र॑य॒त्य॑ध्व॒रे | वृ॒णी॒ध्वंह᳚व्य॒वाह॑नम् || 6 || आ¦जु॒हो॒त॒¦दु॒व॒स्यत॑¦अ॒ग्निम्¦प्र॒ऽय॒ति¦अ॒ध्व॒रे | वृ॒णी॒ध्वम्¦ह॒व्य॒ऽवाह॑नम् || |
| [21] त्र्यर्यमेति पंचदशर्चस्य सूक्तस्य शाक्त्योगौरिवीतिरिंद्रः (उशनायदितिपादस्योशनावा) त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:29}{अनुवाक:2, सूक्त:15} |
| त्र्य᳚र्य॒मामनु॑षोदे॒वता᳚ता॒¦त्रीरो᳚च॒नादि॒व्याधा᳚रयन्त | अर्च᳚न्तित्वाम॒रुतः॑पू॒तद॑क्षा॒¦स्त्वमे᳚षा॒मृषि॑रिन्द्रासि॒धीरः॑ || 1 || वर्ग:23 त्री¦अ॒र्य॒मा¦मनु॑षः¦दे॒वऽता᳚ता¦त्री¦रो॒च॒ना¦दि॒व्या¦धा॒र॒य॒न्त॒ | |
| अनु॒यदीं᳚म॒रुतो᳚मन्दसा॒न¦मार्च॒न्निन्द्रं᳚पपि॒वांसं᳚सु॒तस्य॑ | आद॑त्त॒वज्र॑म॒भियदहिं॒ह¦न्न॒पोय॒ह्वीर॑सृज॒त्सर्त॒वा,उ॑ || 2 || अनु॑¦यत्¦ई॒म्¦म॒रुतः॑¦म॒न्द॒सा॒नम्¦आर्च॑न्¦इन्द्र᳚म्¦प॒पि॒ऽवांस᳚म्¦सु॒तस्य॑ | |
| उ॒तब्र᳚ह्माणोमरुतोमे,अ॒स्ये¦न्द्रः॒सोम॑स्य॒सुषु॑तस्यपेयाः | तद्धिह॒व्यंमनु॑षे॒गा,अवि᳚न्द॒¦दह॒न्नहिं᳚पपि॒वाँ,इन्द्रो᳚,अस्य || 3 || उ॒त¦ब्र॒ह्मा॒णः॒¦म॒रु॒तः॒¦मे॒¦अ॒स्य¦इन्द्रः॑¦सोम॑स्य¦सुऽसु॑तस्य¦पे॒याः॒ | |
| आद्रोद॑सीवित॒रंविष्क॑भायत्¦संविव्या॒नश्चि॑द्भि॒यसे᳚मृ॒गंकः॑ | जिग॑र्ति॒मिन्द्रो᳚,अप॒जर्गु॑राणः॒¦प्रति॑श्व॒सन्त॒मव॑दान॒वंह॑न् || 4 || आत्¦रोद॑सी॒ इति॑¦वि॒ऽत॒रम्¦वि¦स्क॒भा॒य॒त्¦स॒म्ऽवि॒व्या॒नः¦चि॒त्¦भि॒यसे᳚¦मृ॒गम्¦क॒रिति॑ कः | |
| अध॒क्रत्वा᳚मघव॒न्तुभ्यं᳚दे॒वा¦,अनु॒विश्वे᳚,अददुःसोम॒पेय᳚म् | यत्सूर्य॑स्यह॒रितः॒पत᳚न्तीः¦पु॒रःस॒तीरुप॑रा॒,एत॑शे॒कः || 5 || अध॑¦क्रत्वा᳚¦म॒घ॒ऽव॒न्¦तुभ्य᳚म्¦दे॒वाः¦अनु॑¦विश्वे᳚¦अ॒द॒दुः॒¦सो॒म॒ऽपेय᳚म् | |
| नव॒यद॑स्यनव॒तिंच॑भो॒गान्¦त्सा॒कंवज्रे᳚णम॒घवा᳚विवृ॒श्चत् | अर्च॒न्तीन्द्रं᳚म॒रुतः॑स॒धस्थे॒¦त्रैष्टु॑भेन॒वच॑साबाधत॒द्याम् || 6 || वर्ग:24 नव॑¦यत्¦अ॒स्य॒¦न॒व॒तिम्¦च॒¦भो॒गान्¦सा॒कम्¦वज्रे᳚ण¦म॒घऽवा᳚¦वि॒वृ॒श्चत् | |
| सखा॒सख्ये᳚,अपच॒त्तूय॑म॒ग्नि¦र॒स्यक्रत्वा᳚महि॒षात्रीश॒तानि॑ | त्रीसा॒कमिन्द्रो॒मनु॑षः॒सरां᳚सि¦सु॒तंपि॑बद्वृत्र॒हत्या᳚य॒सोम᳚म् || 7 || सखा᳚¦सख्ये᳚¦अ॒प॒च॒त्¦तूय᳚म्¦अ॒ग्निः¦अ॒स्य¦क्रत्वा᳚¦म॒हि॒षा¦त्री¦श॒तानि॑ | |
| त्रीयच्छ॒ताम॑हि॒षाणा॒मघो॒मा¦स्त्रीसरां᳚सिम॒घवा᳚सो॒म्यापाः᳚ | का॒रंनविश्वे᳚,अह्वन्तदे॒वा¦भर॒मिन्द्रा᳚य॒यदहिं᳚ज॒घान॑ || 8 || त्री¦यत्¦श॒ता¦म॒हि॒षाणा᳚म्¦अघः॑¦माः¦त्री¦सरां᳚सि¦म॒घऽवा᳚¦सो॒म्या¦अपाः᳚ | |
| उ॒शना॒यत्स॑ह॒स्यै॒३॑(ऐ॒)रया᳚तं¦गृ॒हमि᳚न्द्रजूजुवा॒नेभि॒रश्वैः᳚ | व॒न्वा॒नो,अत्र॑स॒रथं᳚ययाथ॒¦कुत्से᳚नदे॒वैरव॑नोर्ह॒शुष्ण᳚म् || 9 || उ॒शना᳚¦यत्¦स॒ह॒स्यैः᳚¦अया᳚तम्¦गृ॒हम्¦इ॒न्द्र॒¦जू॒जु॒वा॒नेभिः॑¦अश्वैः᳚ | |
| प्रान्यच्च॒क्रम॑वृहः॒सूर्य॑स्य॒¦कुत्सा᳚या॒न्यद्वरि॑वो॒यात॑वेऽकः | अ॒नासो॒दस्यूँ᳚रमृणोव॒धेन॒¦निदु᳚र्यो॒णआ᳚वृणङ्मृ॒ध्रवा᳚चः || 10 || प्र¦अ॒न्यत्¦च॒क्रम्¦अ॒वृ॒हः॒¦सूर्य॑स्य¦कुत्सा᳚य¦अ॒न्यत्¦वरि॑वः¦यात॑वे¦अ॒क॒रित्य॑कः | |
| स्तोमा᳚सस्त्वा॒गौरि॑वीतेरवर्ध॒¦न्नर᳚न्धयोवैदथि॒नाय॒पिप्रु᳚म् | आत्वामृ॒जिश्वा᳚स॒ख्याय॑चक्रे॒¦पच᳚न्प॒क्तीरपि॑बः॒सोम॑मस्य || 11 || वर्ग:25 स्तोमा᳚सः¦त्वा॒¦गौरि॑ऽवीतेः¦अ॒व॒र्ध॒न्¦अर᳚न्धयः¦वै॒द॒थि॒नाय॑¦पिप्रु᳚म् | |
| नव॑ग्वासःसु॒तसो᳚मास॒इन्द्रं॒¦दश॑ग्वासो,अ॒भ्य॑र्चन्त्य॒र्कैः | गव्यं᳚चिदू॒र्वम॑पि॒धान॑वन्तं॒¦तंचि॒न्नरः॑शशमा॒ना,अप᳚व्रन् || 12 || नव॑ऽग्वासः¦सु॒तऽसो᳚मासः¦इन्द्र᳚म्¦दश॑ऽग्वासः¦अ॒भि¦अ॒र्च॒न्ति॒¦अ॒र्कैः | |
| क॒थोनुते॒परि॑चराणिवि॒द्वान्¦वी॒र्या᳚मघव॒न्याच॒कर्थ॑ | याचो॒नुनव्या᳚कृ॒णवः॑शविष्ठ॒¦प्रेदु॒ताते᳚वि॒दथे᳚षुब्रवाम || 13 || क॒थो इति॑¦नु¦ते॒¦परि॑¦च॒रा॒णि॒¦वि॒द्वान्¦वी॒र्या᳚¦म॒घ॒ऽव॒न्¦या¦च॒कर्थ॑ | |
| ए॒ताविश्वा᳚चकृ॒वाँ,इ᳚न्द्र॒भूर्य¦प॑रीतोज॒नुषा᳚वी॒र्ये᳚ण | याचि॒न्नुव॑ज्रिन्कृ॒णवो᳚दधृ॒ष्वान्¦नते᳚व॒र्तातवि॑ष्या,अस्ति॒तस्याः᳚ || 14 || ए॒ता¦विश्वा᳚¦च॒कृ॒ऽवान्¦इ॒न्द्र॒¦भूरि॑¦अप॑रिऽइतः¦ज॒नुषा᳚¦वी॒र्ये᳚ण | |
| इन्द्र॒ब्रह्म॑क्रि॒यमा᳚णाजुषस्व॒¦याते᳚शविष्ठ॒नव्या॒,अक᳚र्म | वस्त्रे᳚वभ॒द्रासुकृ॑तावसू॒यू¦रथं॒नधीरः॒स्वपा᳚,अतक्षम् || 15 || इन्द्र॑¦ब्रह्म॑¦क्रि॒यमा᳚णा¦जु॒ष॒स्व॒¦या¦ते॒¦श॒वि॒ष्ठ॒¦नव्याः᳚¦अक᳚र्म | |
| [22] क्वस्येति पंचदशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोबभ्रुरिंद्रोंत्यानांचतसृणामृणंचयेंद्रौदेवतेत्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:30}{अनुवाक:2, सूक्त:16} |
| क्व१॑(अ॒)स्यवी॒रःको,अ॑पश्य॒दिन्द्रं᳚¦सु॒खर॑थ॒मीय॑मानं॒हरि॑भ्याम् | योरा॒याव॒ज्रीसु॒तसो᳚ममि॒च्छन्¦तदोको॒गन्ता᳚पुरुहू॒तऊ॒ती || 1 || वर्ग:26 क्व॑¦स्यः¦वी॒रः¦कः¦अ॒प॒श्य॒त्¦इन्द्र᳚म्¦सु॒खऽर॑थम्¦ईय॑मानम्¦हरि॑ऽभ्याम् | |
| अवा᳚चचक्षंप॒दम॑स्यस॒स्व¦रु॒ग्रंनि॑धा॒तुरन्वा᳚यमि॒च्छन् | अपृ॑च्छम॒न्याँ,उ॒ततेम॑आहु॒¦रिन्द्रं॒नरो᳚बुबुधा॒ना,अ॑शेम || 2 || अव॑¦अ॒च॒च॒क्ष॒म्¦प॒दम्¦अ॒स्य॒¦स॒स्वः¦उ॒ग्रम्¦नि॒ऽधा॒तुः¦अनु॑¦आ॒य॒म्¦इ॒च्छन् | |
| प्रनुव॒यंसु॒तेयाते᳚कृ॒तानी¦न्द्र॒ब्रवा᳚म॒यानि॑नो॒जुजो᳚षः | वेद॒दवि॑द्वाञ्छृ॒णव॑च्चवि॒द्वान्¦वह॑ते॒ऽयंम॒घवा॒सर्व॑सेनः || 3 || प्र¦नु¦व॒यम्¦सु॒ते¦या¦ते॒¦कृ॒तानि॑¦इन्द्र॑¦ब्रवा᳚म¦यानि॑¦नः॒¦जुजो᳚षः | |
| स्थि॒रंमन॑श्चकृषेजा॒तइ᳚न्द्र॒¦वेषीदेको᳚यु॒धये॒भूय॑सश्चित् | अश्मा᳚नंचि॒च्छव॑सादिद्युतो॒वि¦वि॒दोगवा᳚मू॒र्वमु॒स्रिया᳚णाम् || 4 || स्थि॒रम्¦मनः॑¦च॒कृ॒षे॒¦जा॒तः¦इ॒न्द्र॒¦वेषि॑¦इत्¦एकः॑¦यु॒धये᳚¦भूय॑सः¦चि॒त् | |
| प॒रोयत्त्वंप॑र॒मआ॒जनि॑ष्ठाः¦परा॒वति॒श्रुत्यं॒नाम॒बिभ्र॑त् | अत॑श्चि॒दिन्द्रा᳚दभयन्तदे॒वा¦विश्वा᳚,अ॒पो,अ॑जयद्दा॒सप॑त्नीः || 5 || प॒रः¦यत्¦त्वम्¦प॒र॒मः¦आ॒ऽजनि॑ष्ठाः¦प॒रा॒ऽवति॑¦श्रुत्य᳚म्¦नाम॑¦बिभ्र॑त् | |
| तुभ्येदे॒तेम॒रुतः॑सु॒शेवा॒,¦अर्च᳚न्त्य॒र्कंसु॒न्वन्त्यन्धः॑ | अहि॑मोहा॒नम॒पआ॒शया᳚नं॒¦प्रमा॒याभि᳚र्मा॒यिनं᳚सक्ष॒दिन्द्रः॑ || 6 || वर्ग:27 तुभ्य॑¦इत्¦ए॒ते¦म॒रुतः॑¦सु॒ऽशेवाः᳚¦अर्च᳚न्ति¦अ॒र्कम्¦सु॒न्वन्ति॑¦अन्धः॑ | |
| विषूमृधो᳚ज॒नुषा॒दान॒मिन्व॒¦न्नह॒न्गवा᳚मघवन्त्संचका॒नः | अत्रा᳚दा॒सस्य॒नमु॑चेः॒शिरो॒य¦दव॑र्तयो॒मन॑वेगा॒तुमि॒च्छन् || 7 || वि¦सु¦मृधः॑¦ज॒नुषा᳚¦दान᳚म्¦इन्व॑न्¦अह॑न्¦गवा᳚¦म॒घ॒ऽव॒न्¦स॒म्ऽच॒का॒नः | |
| युजं॒हिमामकृ॑था॒,आदिदि᳚न्द्र॒¦शिरो᳚दा॒सस्य॒नमु॑चेर्मथा॒यन् | अश्मा᳚नंचित्स्व॒र्य१॑(अं॒)वर्त॑मानं॒¦प्रच॒क्रिये᳚व॒रोद॑सीम॒रुद्भ्यः॑ || 8 || युज᳚म्¦हि¦माम्¦अकृ॑थाः¦आत्¦इत्¦इ॒न्द्र॒¦शिरः॑¦दा॒सस्य॑¦नमु॑चेः¦म॒था॒यन् | |
| स्त्रियो॒हिदा॒सआयु॑धानिच॒क्रे¦किंमा᳚करन्नब॒ला,अ॑स्य॒सेनाः᳚ | अ॒न्तर्ह्यख्य॑दु॒भे,अ॑स्य॒धेने॒,¦अथोप॒प्रैद्यु॒धये॒दस्यु॒मिन्द्रः॑ || 9 || स्त्रियः॑¦हि¦दा॒सः¦आयु॑धानि¦च॒क्रे¦किम्¦मा॒¦क॒र॒न्¦अ॒ब॒लाः¦अ॒स्य॒¦सेनाः᳚ | |
| समत्र॒गावो॒ऽभितो᳚ऽनवन्ते॒¦हेह॑व॒त्सैर्वियु॑ता॒यदास॑न् | संता,इन्द्रो᳚,असृजदस्यशा॒कै¦र्यदीं॒सोमा᳚सः॒सुषु॑ता॒,अम᳚न्दन् || 10 || सम्¦अत्र॑¦गावः॑¦अ॒भितः॑¦अ॒न॒व॒न्त॒¦इ॒हऽइ᳚ह¦व॒त्सैः¦विऽयु॑ताः¦यत्¦आस॑न् | |
| यदीं॒सोमा᳚ब॒भ्रुधू᳚ता॒,अम᳚न्द॒न्¦नरो᳚रवीद्वृष॒भःसाद॑नेषु | पु॒रं॒द॒रःप॑पि॒वाँ,इन्द्रो᳚,अस्य॒¦पुन॒र्गवा᳚मददादु॒स्रिया᳚णाम् || 11 || वर्ग:28 यत्¦ई॒म्¦सोमाः᳚¦ब॒भ्रुऽधू᳚ताः¦अम᳚न्दन्¦अरो᳚रवीत्¦वृ॒ष॒भः¦साद॑नेषु | |
| भ॒द्रमि॒दंरु॒शमा᳚,अग्ने,अक्र॒न्¦गवां᳚च॒त्वारि॒दद॑तःस॒हस्रा᳚ | ऋ॒णं॒च॒यस्य॒प्रय॑ताम॒घानि॒¦प्रत्य॑ग्रभीष्म॒नृत॑मस्यनृ॒णाम् || 12 || भ॒द्रम्¦इ॒दम्¦रु॒शमाः᳚¦अ॒ग्ने॒¦अ॒क्र॒न्¦गवा᳚म्¦च॒त्वारि॑¦दद॑तः¦स॒हस्रा᳚ | |
| सु॒पेश॑सं॒माव॑सृज॒न्त्यस्तं॒¦गवां᳚स॒हस्रै᳚रु॒शमा᳚सो,अग्ने | ती॒व्रा,इन्द्र॑मममन्दुःसु॒तासो॒¦ऽक्तोर्व्यु॑ष्टौ॒परि॑तक्म्यायाः || 13 || सु॒ऽपेश॑सम्¦मा॒¦अव॑¦सृ॒ज॒न्ति॒¦अस्त᳚म्¦गवा᳚म्¦स॒हस्रैः᳚¦रु॒शमा᳚सः¦अ॒ग्ने॒ | |
| औच्छ॒त्सारात्री॒परि॑तक्म्या॒याँ¦ऋ॑णंच॒येराज॑निरु॒शमा᳚नाम् | अत्यो॒नवा॒जीर॒घुर॒ज्यमा᳚नो¦ब॒भ्रुश्च॒त्वार्य॑सनत्स॒हस्रा᳚ || 14 || औच्छ॑त्¦सा¦रात्री᳚¦परि॑ऽतक्म्या¦या¦ऋ॒ण॒म्ऽच॒ये¦राज॑नि¦रु॒शमा᳚नाम् | |
| चतुः॑सहस्रं॒गव्य॑स्यप॒श्वः¦प्रत्य॑ग्रभीष्मरु॒शमे᳚ष्वग्ने | घ॒र्मश्चि॑त्त॒प्तःप्र॒वृजे॒यआसी᳚¦दय॒स्मय॒स्तम्वादा᳚म॒विप्राः᳚ || 15 || चतुः॑ऽसहस्रम्¦गव्य॑स्य¦प॒श्वः¦प्रति॑¦अ॒ग्र॒भी॒ष्म॒¦रु॒शमे᳚षु¦अ॒ग्ने॒ | |
| [23] इंद्रोरथायेति त्रयोदशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोवस्युरिंद्रः | ( उग्रमयातमित्यादि पादौ कुत्सदैवत्यौउशनोदैवत्यौवा) नवम्या इंद्रा कुत्सौत्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:31}{अनुवाक:2, सूक्त:17} |
| इन्द्रो॒रथा᳚यप्र॒वतं᳚कृणोति॒¦यम॒ध्यस्था᳚न्म॒घवा᳚वाज॒यन्त᳚म् | यू॒थेव॑प॒श्वोव्यु॑नोतिगो॒पा¦,अरि॑ष्टोयातिप्रथ॒मःसिषा᳚सन् || 1 || वर्ग:29 इन्द्रः॑¦रथा᳚य¦प्र॒ऽवत᳚म्¦कृ॒णो॒ति॒¦यम्¦अ॒धि॒।आस्था᳚त्¦म॒घऽवा᳚¦वा॒ज॒ऽयन्त᳚म् | |
| आप्रद्र॑वहरिवो॒माविवे᳚नः॒¦पिश᳚ङ्गराते,अ॒भिनः॑सचस्व | न॒हित्वदि᳚न्द्र॒वस्यो᳚,अ॒न्यदस्त्य॑¦मे॒नाँश्चि॒ज्जनि॑वतश्चकर्थ || 2 || आ¦प्र¦द्र॒व॒¦ह॒रि॒ऽवः॒¦मा¦वि¦वे॒नः॒¦पिश᳚ङ्गऽराते¦अ॒भि¦नः॒¦स॒च॒स्व॒ | |
| उद्यत्सहः॒सह॑स॒आज॑निष्ट॒¦देदि॑ष्ट॒इन्द्र॑इन्द्रि॒याणि॒विश्वा᳚ | प्राचो᳚दयत्सु॒दुघा᳚व॒व्रे,अ॒न्त¦र्विज्योति॑षासंववृ॒त्वत्तमो᳚ऽवः || 3 || उत्¦यत्¦सहः॑¦सह॑सः¦आ¦अज॑निष्ट¦देदि॑ष्टे¦इन्द्रः॑¦इ॒न्द्रि॒याणि॑¦विश्वा᳚ | |
| अन॑वस्ते॒रथ॒मश्वा᳚यतक्ष॒न्¦त्वष्टा॒वज्रं᳚पुरुहूतद्यु॒मन्त᳚म् | ब्र॒ह्माण॒इन्द्रं᳚म॒हय᳚न्तो,अ॒र्कै¦रव॑र्धय॒न्नह॑ये॒हन्त॒वा,उ॑ || 4 || अन॑वः¦ते॒¦रथ᳚म्¦अश्वा᳚य¦त॒क्ष॒न्¦त्वष्टा᳚¦वज्र᳚म्¦पु॒रु॒ऽहू॒त॒¦द्यु॒ऽमन्त᳚म् | |
| वृष्णे॒यत्ते॒वृष॑णो,अ॒र्कमर्चा॒¦निन्द्र॒ग्रावा᳚णो॒,अदि॑तिःस॒जोषाः᳚ | अ॒न॒श्वासो॒येप॒वयो᳚ऽर॒था¦,इन्द्रे᳚षिता,अ॒भ्यव॑र्तन्त॒दस्यू॑न् || 5 || वृष्णे᳚¦यत्¦ते॒¦वृष॑णः¦अ॒र्कम्¦अर्चा᳚न्¦इन्द्र॑¦ग्रावा᳚णः¦अदि॑तिः¦स॒ऽजोषाः᳚ | |
| प्रते॒पूर्वा᳚णि॒कर॑णानिवोचं॒¦प्रनूत॑नामघव॒न्याच॒कर्थ॑ | शक्ती᳚वो॒यद्वि॒भरा॒रोद॑सी,उ॒भे¦जय᳚न्न॒पोमन॑वे॒दानु॑चित्राः || 6 || वर्ग:30 प्र¦ते॒¦पूर्वा᳚णि¦कर॑णानि¦वो॒च॒म्¦प्र¦नूत॑ना¦म॒घ॒ऽव॒न्¦या¦च॒कर्थ॑ | |
| तदिन्नुते॒कर॑णंदस्मवि॒प्रा¦हिं॒यद्घ्नन्नोजो॒,अत्रामि॑मीथाः | शुष्ण॑स्यचि॒त्परि॑मा॒या,अ॑गृभ्णाः¦प्रपि॒त्वंयन्नप॒दस्यूँ᳚रसेधः || 7 || तत्¦इत्¦नु¦ते॒¦कर॑णम्¦द॒स्म॒¦वि॒प्र॒¦अहि᳚म्¦यत्¦घ्नन्¦ओजः॑¦अत्र॑¦अमि॑मीथाः | |
| त्वम॒पोयद॑वेतु॒र्वशा॒या¦ऽर॑मयःसु॒दुघाः᳚पा॒रइ᳚न्द्र | उ॒ग्रम॑यात॒मव॑होह॒कुत्सं॒¦संह॒यद्वा᳚मु॒शनार᳚न्तदे॒वाः || 8 || त्वम्¦अ॒पः¦यद॑वे¦तु॒र्वशा॒य¦अर॑मयः¦सु॒ऽदुघाः᳚¦पा॒रः¦इ॒न्द्र॒ | |
| इन्द्रा᳚कुत्सा॒वह॑माना॒रथे॒ना¦वा॒मत्या॒,अपि॒कर्णे᳚वहन्तु | निःषी᳚म॒द्भ्योधम॑थो॒निःष॒धस्था᳚न्¦म॒घोनो᳚हृ॒दोव॑रथ॒स्तमां᳚सि || 9 || इन्द्रा᳚कुत्सा¦वह॑माना¦रथे᳚न¦आ¦वा॒म्¦अत्याः᳚¦अपि॑¦कर्णे᳚¦व॒ह॒न्तु॒ | |
| वात॑स्ययु॒क्तान्त्सु॒युज॑श्चि॒दश्वा᳚न्¦क॒विश्चि॑दे॒षो,अ॑जगन्नव॒स्युः | विश्वे᳚ते॒,अत्र॑म॒रुतः॒सखा᳚य॒¦इन्द्र॒ब्रह्मा᳚णि॒तवि॑षीमवर्धन् || 10 || वात॑स्य¦यु॒क्तान्¦सु॒ऽयुजः॑¦चि॒त्¦अश्वा᳚न्¦क॒विः¦चि॒त्¦ए॒षः¦अ॒ज॒ग॒न्¦अ॒व॒स्युः | |
| सूर॑श्चि॒द्रथं॒परि॑तक्म्यायां॒¦पूर्वं᳚कर॒दुप॑रंजूजु॒वांस᳚म् | भर॑च्च॒क्रमेत॑शः॒संरि॑णाति¦पु॒रोदध॑त्सनिष्यति॒क्रतुं᳚नः || 11 || वर्ग:31 सूरः॑¦चि॒त्¦रथ᳚म्¦परि॑ऽतक्म्यायाम्¦पूर्व᳚म्¦क॒र॒त्¦उप॑रम्¦जू॒जु॒ऽवांस᳚म् | |
| आयंज॑ना,अभि॒चक्षे᳚जगा॒मे¦न्द्रः॒सखा᳚यंसु॒तसो᳚ममि॒च्छन् | वद॒न्ग्रावाव॒वेदिं᳚भ्रियाते॒¦यस्य॑जी॒रम॑ध्व॒र्यव॒श्चर᳚न्ति || 12 || आ¦अ॒यम्¦ज॒नाः॒¦अ॒भि॒ऽचक्षे᳚¦ज॒गा॒म॒¦इन्द्रः॑¦सखा᳚यम्¦सु॒तऽसो᳚मम्¦इ॒च्छन् | |
| येचा॒कन᳚न्तचा॒कन᳚न्त॒नूते¦मर्ता᳚,अमृत॒मोते,अंह॒आर॑न् | वा॒व॒न्धियज्यूँ᳚रु॒ततेषु॑धे॒ह्यो¦जो॒जने᳚षु॒येषु॑ते॒स्याम॑ || 13 || ये¦चा॒कन᳚न्त¦चा॒कन᳚न्त¦नु¦ते¦मर्ताः᳚¦अ॒मृ॒त॒¦मो इति॑¦ते¦अंहः॑¦आ¦अ॒र॒न् | |
| [24] अदुर्दरुत्समिति द्वादशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोगातुरिंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:1}{मंडल:5, सूक्त:32}{अनुवाक:2, सूक्त:18} |
| अद॑र्द॒रुत्स॒मसृ॑जो॒विखानि॒¦त्वम᳚र्ण॒वान्ब॑द्बधा॒नाँ,अ॑रम्णाः | म॒हान्त॑मिन्द्र॒पर्व॑तं॒वियद्वः¦सृ॒जोविधारा॒,अव॑दान॒वंह॑न् || 1 || वर्ग:32 अद॑र्दः¦उत्स᳚म्¦असृ॑जः¦वि¦खानि॑¦त्वम्¦अ॒र्ण॒वान्¦ब॒द्ब॒धा॒नान्¦अर᳚म्णाः | |
| त्वमुत्साँ᳚,ऋ॒तुभि॑र्बद्बधा॒नाँ¦अरं᳚ह॒ऊधः॒पर्व॑तस्यवज्रिन् | अहिं᳚चिदुग्र॒प्रयु॑तं॒शया᳚नं¦जघ॒न्वाँ,इ᳚न्द्र॒तवि॑षीमधत्थाः || 2 || त्वम्¦उत्सा᳚न्¦ऋ॒तुऽभिः॑¦ब॒द्ब॒धा॒नान्¦अरं᳚हः¦ऊधः॑¦पर्व॑तस्य¦व॒ज्रि॒न् | |
| त्यस्य॑चिन्मह॒तोनिर्मृ॒गस्य॒¦वध॑र्जघान॒तवि॑षीभि॒रिन्द्रः॑ | यएक॒इद॑प्र॒तिर्मन्य॑मान॒¦आद॑स्माद॒न्यो,अ॑जनिष्ट॒तव्या॑न् || 3 || त्यस्य॑¦चि॒त्¦म॒ह॒तः¦निः¦मृ॒गस्य॑¦वधः॑¦ज॒घा॒न॒¦तवि॑षीभिः¦इन्द्रः॑ | |
| त्यंचि॑देषांस्व॒धया॒मद᳚न्तं¦मि॒होनपा᳚तंसु॒वृधं᳚तमो॒गाम् | वृष॑प्रभर्मादान॒वस्य॒भामं॒¦वज्रे᳚णव॒ज्रीनिज॑घान॒शुष्ण᳚म् || 4 || त्यम्¦चि॒त्¦ए॒षा॒म्¦स्व॒धया᳚¦मद᳚न्तम्¦मि॒हः¦नपा᳚तम्¦सु॒ऽवृध᳚म्¦त॒मः॒ऽगाम् | |
| त्यंचि॑दस्य॒क्रतु॑भि॒र्निष॑त्तम¦म॒र्मणो᳚वि॒ददिद॑स्य॒मर्म॑ | यदीं᳚सुक्षत्र॒प्रभृ॑ता॒मद॑स्य॒¦युयु॑त्सन्तं॒तम॑सिह॒र्म्येधाः || 5 || त्यम्¦चि॒त्¦अ॒स्य॒¦क्रतु॑ऽभिः¦निऽस॑त्तम्¦अ॒म॒र्मणः॑¦वि॒दत्¦इत्¦अ॒स्य॒¦मर्म॑ | |
| त्यंचि॑दि॒त्थाक॑त्प॒यंशया᳚न¦मसू॒र्येतम॑सिवावृधा॒नम् | तंचि᳚न्मन्दा॒नोवृ॑ष॒भःसु॒तस्यो॒¦च्चैरिन्द्रो᳚,अप॒गूर्या᳚जघान || 6 || त्यम्¦चि॒त्¦इ॒त्था¦क॒त्प॒यम्¦शया᳚नम्¦अ॒सू॒र्ये¦तम॑सि¦व॒वृ॒धा॒नम् | |
| उद्यदिन्द्रो᳚मह॒तेदा᳚न॒वाय॒¦वध॒र्यमि॑ष्ट॒सहो॒,अप्र॑तीतम् | यदीं॒वज्र॑स्य॒प्रभृ॑तौद॒दाभ॒¦विश्व॑स्यज॒न्तोर॑ध॒मंच॑कार || 7 || वर्ग:33 उत्¦यत्¦इन्द्रः॑¦म॒ह॒ते¦दा॒न॒वाय॑¦वधः॑¦यमि॑ष्ट¦सहः॑¦अप्र॑तिऽइतम् | |
| त्यंचि॒दर्णं᳚मधु॒पंशया᳚न¦मसि॒न्वंव॒व्रंमह्याद॑दु॒ग्रः | अ॒पाद॑म॒त्रंम॑ह॒ताव॒धेन॒¦निदु᳚र्यो॒णआ᳚वृणङ्मृ॒ध्रवा᳚चम् || 8 || त्यम्¦चि॒त्¦अर्ण᳚म्¦म॒धु॒ऽपम्¦शया᳚नम्¦अ॒सि॒न्वम्¦व॒व्रम्¦महि॑¦आद॑त्¦उ॒ग्रः | |
| को,अ॑स्य॒शुष्मं॒तवि॑षींवरात॒¦एको॒धना᳚भरते॒,अप्र॑तीतः | इ॒मेचि॑दस्य॒ज्रय॑सो॒नुदे॒वी¦,इन्द्र॒स्यौज॑सोभि॒यसा᳚जिहाते || 9 || कः¦अ॒स्य॒¦शुष्म᳚म्¦तवि॑षीम्¦व॒रा॒ते॒¦एकः॑¦धना᳚¦भ॒र॒ते॒¦अप्र॑तिऽइतः | |
| न्य॑स्मैदे॒वीस्वधि॑तिर्जिहीत॒¦इन्द्रा᳚यगा॒तुरु॑श॒तीव॑येमे | संयदोजो᳚यु॒वते॒विश्व॑माभि॒¦रनु॑स्व॒धाव्ने᳚क्षि॒तयो᳚नमन्त || 10 || नि¦अ॒स्मै॒¦दे॒वी¦स्वऽधि॑तिः¦जि॒ही॒ते॒¦इन्द्रा᳚य¦गा॒तुः¦उ॒श॒तीऽइ᳚व¦ये॒मे॒ | |
| एकं॒नुत्वा॒सत्प॑तिं॒पाञ्च॑जन्यं¦जा॒तंशृ॑णोमिय॒शसं॒जने᳚षु | तंमे᳚जगृभ्रआ॒शसो॒नवि॑ष्ठं¦दो॒षावस्तो॒र्हव॑मानास॒इन्द्र᳚म् || 11 || एक॒म्¦नु¦त्वा॒¦सत्ऽप॑तिम्¦पांच॑ऽजन्यम्¦जा॒तम्¦शृ॒णो॒मि॒¦य॒शस᳚म्¦जने᳚षु | |
| ए॒वाहित्वामृ॑तु॒थाया॒तय᳚न्तं¦म॒घाविप्रे᳚भ्यो॒दद॑तंशृ॒णोमि॑ | किंते᳚ब्र॒ह्माणो᳚गृहते॒सखा᳚यो॒¦येत्वा॒यानि॑द॒धुःकाम॑मिन्द्र || 12 || ए॒व¦हि¦त्वाम्¦ऋ॒तु॒ऽथा¦या॒तय᳚न्तम्¦म॒घा¦विप्रे᳚भ्यः¦दद॑तम्¦शृ॒णोमि॑ | |
| [25] महिमहइति दशर्चस्य सूक्तस्य प्राजापत्यः संवरणइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:2}{मंडल:5, सूक्त:33}{अनुवाक:3, सूक्त:1} |
| महि॑म॒हेत॒वसे᳚दीध्ये॒नॄ¦निन्द्रा᳚ये॒त्थात॒वसे॒,अत᳚व्यान् | यो,अ॑स्मैसुम॒तिंवाज॑सातौ¦स्तु॒तोजने᳚सम॒र्य॑श्चि॒केत॑ || 1 || वर्ग:1 महि॑¦म॒हे¦त॒वसे᳚¦दी॒ध्ये॒¦नॄन्¦इन्द्रा᳚य¦इ॒त्था¦त॒वसे᳚¦अत᳚व्यान् | |
| सत्वंन॑इन्द्रधियसा॒नो,अ॒र्कै¦र्हरी᳚णांवृष॒न्योक्त्र॑मश्रेः | या,इ॒त्थाम॑घव॒न्ननु॒जोषं॒¦वक्षो᳚,अ॒भिप्रार्यःस॑क्षि॒जना॑न् || 2 || सः¦त्वम्¦नः॒¦इ॒न्द्र॒¦धि॒य॒सा॒नः¦अ॒र्कैः¦हरी᳚णाम्¦वृ॒ष॒न्¦योक्त्र᳚म्¦अ॒श्रेः॒ | |
| नतेत॑इन्द्रा॒भ्य१॑(अ॒)स्मदृ॒ष्वा¦ऽयु॑क्तासो,अब्र॒ह्मता॒यदस॑न् | तिष्ठा॒रथ॒मधि॒तंव॑ज्रह॒स्ता¦र॒श्मिंदे᳚वयमसे॒स्वश्वः॑ || 3 || न¦ते¦ते॒¦इ॒न्द्र॒¦अ॒भि¦अ॒स्मत्¦ऋ॒ष्व॒¦अयु॑क्तासः¦अ॒ब्र॒ह्मता᳚¦यत्¦अस॑न् | |
| पु॒रूयत्त॑इन्द्र॒सन्त्यु॒क्था¦गवे᳚च॒कर्थो॒र्वरा᳚सु॒युध्य॑न् | त॒त॒क्षेसूर्या᳚यचि॒दोक॑सि॒स्वे¦वृषा᳚स॒मत्सु॑दा॒सस्य॒नाम॑चित् || 4 || पु॒रु¦यत्¦ते॒¦इ॒न्द्र॒¦सन्ति॑¦उ॒क्था¦गवे᳚¦च॒कर्थ॑¦उ॒र्वरा᳚सु¦युध्य॑न् | |
| व॒यंतेत॑इन्द्र॒येच॒नरः॒¦शर्धो᳚जज्ञा॒नाया॒ताश्च॒रथाः᳚ | आस्माञ्ज॑गम्यादहिशुष्म॒सत्वा॒¦भगो॒नहव्यः॑प्रभृ॒थेषु॒चारुः॑ || 5 || व॒यम्¦ते¦ते॒¦इ॒न्द्र॒¦ये¦च॒¦नरः॑¦शर्धः॑¦ज॒ज्ञा॒नाः¦या॒ताः¦च॒¦रथाः᳚ | |
| प॒पृ॒क्षेण्य॑मिन्द्र॒त्वेह्योजो᳚¦नृ॒म्णानि॑चनृ॒तमा᳚नो॒,अम॑र्तः | सन॒एनीं᳚वसवानोर॒यिंदाः॒¦प्रार्यःस्तु॑षेतुविम॒घस्य॒दान᳚म् || 6 || वर्ग:2 प॒पृ॒क्षेण्य᳚म्¦इ॒न्द्र॒¦त्वे इति॑¦हि¦ओजः॑¦नृ॒म्णानि॑¦च॒¦नृ॒तमा᳚नः¦अम॑र्तः | |
| ए॒वान॑इन्द्रो॒तिभि॑रव¦पा॒हिगृ॑ण॒तःशू᳚रका॒रून् | उ॒तत्वचं॒दद॑तो॒वाज॑सातौ¦पिप्री॒हिमध्वः॒सुषु॑तस्य॒चारोः᳚ || 7 || ए॒व¦नः॒¦इ॒न्द्र॒¦ऊ॒तिऽभिः॑¦अ॒व॒¦पा॒हि¦गृ॒ण॒तः¦शू॒र॒¦का॒रून् | |
| उ॒तत्येमा᳚पौरुकु॒त्स्यस्य॑सू॒रे¦स्त्र॒सद॑स्योर्हिर॒णिनो॒ररा᳚णाः | वह᳚न्तुमा॒दश॒श्येता᳚सो,अस्य¦गैरिक्षि॒तस्य॒क्रतु॑भि॒र्नुस॑श्चे || 8 || उ॒त¦त्ये¦मा॒¦पौ॒रु॒ऽकु॒त्स्यस्य॑¦सू॒रेः¦त्र॒सद॑स्योः¦हि॒र॒णिनः॑¦ररा᳚णाः | |
| उ॒तत्येमा᳚मारु॒ताश्व॑स्य॒शोणाः॒¦क्रत्वा᳚मघासोवि॒दथ॑स्यरा॒तौ | स॒हस्रा᳚मे॒च्यव॑तानो॒ददा᳚न¦आनू॒कम॒र्योवपु॑षे॒नार्च॑त् || 9 || उ॒त¦त्ये¦मा॒¦मा॒रु॒त।आ॑श्वस्य¦शोणाः᳚¦क्रत्वा᳚ऽमघासः¦वि॒दथ॑स्य¦रा॒तौ | |
| उ॒तत्येमा᳚ध्व॒न्य॑स्य॒जुष्टा᳚¦लक्ष्म॒ण्य॑स्यसु॒रुचो॒यता᳚नाः | म॒ह्नारा॒यःसं॒वर॑णस्य॒ऋषे᳚¦र्व्र॒जंनगावः॒प्रय॑ता॒,अपि॑ग्मन् || 10 || उ॒त¦त्ये¦मा॒¦ध्व॒न्य॑स्य¦जुष्टाः᳚¦ल॒क्ष्म॒ण्य॑स्य¦सु॒ऽरुचः॑¦यता᳚नाः | |
| [26] अजातशत्रुमिति नवर्चस्य सूक्तस्य प्राजापत्यः संवरणइंद्रोजगत्यंत्यात्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:2}{मंडल:5, सूक्त:34}{अनुवाक:3, सूक्त:2} |
| अजा᳚तशत्रुम॒जरा॒स्व᳚र्व॒¦त्यनु॑स्व॒धामि॑ताद॒स्ममी᳚यते | सु॒नोत॑न॒पच॑त॒ब्रह्म॑वाहसे¦पुरुष्टु॒ताय॑प्रत॒रंद॑धातन || 1 || वर्ग:3 अजा᳚तऽशत्रुम्¦अ॒जरा᳚¦स्वः॑ऽवती¦अनु॑¦स्व॒धा¦अमि॑ता¦द॒स्मम्¦ई॒य॒ते॒ | |
| आयःसोमे᳚नज॒ठर॒मपि॑प्र॒ता¦ऽम᳚न्दतम॒घवा॒मध्वो॒,अन्ध॑सः | यदीं᳚मृ॒गाय॒हन्त॑वेम॒हाव॑धः¦स॒हस्र॑भृष्टिमु॒शना᳚व॒धंयम॑त् || 2 || आ¦यः¦सोमे᳚न¦ज॒ठर᳚म्¦अपि॑प्रत¦अम᳚न्दत¦म॒घऽवा᳚¦मध्वः॑¦अन्ध॑सः | |
| यो,अ॑स्मैघ्रं॒सउ॒तवा॒यऊध॑नि॒¦सोमं᳚सु॒नोति॒भव॑तिद्यु॒माँ,अह॑ | अपा᳚पश॒क्रस्त॑त॒नुष्टि॑मूहति¦त॒नूशु॑भ्रंम॒घवा॒यःक॑वास॒खः || 3 || यः¦अ॒स्मै॒¦घ्रं॒से¦उ॒त¦वा॒¦यः¦ऊध॑नि¦सोम᳚म्¦सु॒नोति॑¦भव॑ति¦द्यु॒ऽमान्¦अह॑ | |
| यस्याव॑धीत्पि॒तरं॒यस्य॑मा॒तरं॒¦यस्य॑श॒क्रोभ्रात॑रं॒नात॑ईषते | वेतीद्व॑स्य॒प्रय॑तायतंक॒रो¦नकिल्बि॑षादीषते॒वस्व॑आक॒रः || 4 || यस्य॑¦अव॑धीत्¦पि॒तर᳚म्¦यस्य॑¦मा॒तर᳚म्¦यस्य॑¦श॒क्रः¦भ्रात॑रम्¦न¦अतः॑¦ई॒ष॒ते॒ | |
| नप॒ञ्चभि॑र्द॒शभि᳚र्वष्ट्या॒रभं॒¦नासु᳚न्वतासचते॒पुष्य॑ताच॒न | जि॒नाति॒वेद॑मु॒याहन्ति॑वा॒धुनि॒¦रादे᳚व॒युंभ॑जति॒गोम॑तिव्र॒जे || 5 || न¦पं॒चऽभिः॑¦द॒शऽभिः॑¦व॒ष्टि॒¦आ॒ऽरभ᳚म्¦न¦असु᳚न्वता¦स॒च॒ते॒¦पुष्य॑ता¦च॒न | |
| वि॒त्वक्ष॑णः॒समृ॑तौचक्रमास॒जो¦ऽसु᳚न्वतो॒विषु॑णःसुन्व॒तोवृ॒धः | इन्द्रो॒विश्व॑स्यदमि॒तावि॒भीष॑णो¦यथाव॒शंन॑यति॒दास॒मार्यः॑ || 6 || वर्ग:4 वि॒ऽत्वक्ष॑णः¦सम्ऽऋ॑तौ¦च॒क्र॒म्ऽआ॒स॒जः¦असु᳚न्वतः¦विषु॑णः¦सु॒न्व॒तः¦वृ॒धः | |
| समीं᳚प॒णेर॑जति॒भोज॑नंमु॒षे¦विदा॒शुषे᳚भजतिसू॒नरं॒वसु॑ | दु॒र्गेच॒नध्रि॑यते॒विश्व॒आपु॒रु¦जनो॒यो,अ॑स्य॒तवि॑षी॒मचु॑क्रुधत् || 7 || सम्¦ई॒म्¦प॒णेः¦अ॒ज॒ति॒¦भोज॑नम्¦मु॒षे¦वि¦दा॒शुषे᳚¦भ॒ज॒ति॒¦सू॒नर᳚म्¦वसु॑ | |
| संयज्जनौ᳚सु॒धनौ᳚वि॒श्वश॑र्धसा॒¦ववे॒दिन्द्रो᳚म॒घवा॒गोषु॑शु॒भ्रिषु॑ | युजं॒ह्य१॑(अ॒)न्यमकृ॑तप्रवेप॒¦न्युदीं॒गव्यं᳚सृजते॒सत्व॑भि॒र्धुनिः॑ || 8 || सम्¦यत्¦जनौ᳚¦सु॒ऽधनौ᳚¦वि॒श्वऽश॑र्धसौ¦अवे᳚त्¦इन्द्रः॑¦म॒घऽवा᳚¦गोषु॑¦शु॒भ्रिषु॑ | |
| स॒ह॒स्र॒सामाग्नि॑वेशिंगृणीषे॒¦शत्रि॑मग्नउप॒मांके॒तुम॒र्यः | तस्मा॒,आपः॑सं॒यतः॑पीपयन्त॒¦तस्मि᳚न्क्ष॒त्रमम॑वत्त्वे॒षम॑स्तु || 9 || स॒ह॒स्र॒ऽसाम्¦आग्नि॑ऽवेशिम्¦गृ॒णी॒षे॒¦शत्रि᳚म्¦अ॒ग्ने॒¦उ॒प॒ऽमाम्¦के॒तुम्¦अ॒र्यः | |
| [27] यस्तेसाधिष्टइत्यष्टर्चस्य सूक्तस्याङ्गिरसः प्रभूवसुरिंद्रोनुष्टुबंत्यापंक्तिः |{अष्टक:4, अध्याय:2}{मंडल:5, सूक्त:35}{अनुवाक:3, सूक्त:3} |
| यस्ते॒साधि॒ष्ठोऽव॑स॒¦इन्द्र॒क्रतु॒ष्टमाभ॑र | अ॒स्मभ्यं᳚चर्षणी॒सहं॒¦सस्निं॒वाजे᳚षुदु॒ष्टर᳚म् || 1 || वर्ग:5 यः¦ते॒¦साधि॑ष्ठः¦अव॑से¦इन्द्र॑¦क्रतुः॑¦तम्¦आ¦भ॒र॒ | अ॒स्मभ्य᳚म्¦च॒र्ष॒णि॒ऽसह᳚म्¦सस्नि᳚म्¦वाजे᳚षु¦दु॒स्तर᳚म् || |
| यदि᳚न्द्रते॒चत॑स्रो॒¦यच्छू᳚र॒सन्ति॑ति॒स्रः | यद्वा॒पञ्च॑क्षिती॒ना¦मव॒स्तत्सुन॒आभ॑र || 2 || यत्¦इ॒न्द्र॒¦ते॒¦चत॑स्रः¦यत्¦शू॒र॒¦सन्ति॑¦ति॒स्रः | यत्¦वा॒¦पंच॑¦क्षि॒ती॒नाम्¦अवः॑¦तत्¦सु¦नः॒¦आ¦भ॒र॒ || |
| आतेऽवो॒वरे᳚ण्यं॒¦वृष᳚न्तमस्यहूमहे | वृष॑जूति॒र्हिज॑ज्ञि॒ष¦आ॒भूभि॑रिन्द्रतु॒र्वणिः॑ || 3 || आ¦ते॒¦अवः॑¦वरे᳚ण्यम्¦वृष॑न्ऽतमस्य¦हू॒म॒हे॒ | वृष॑ऽजूतिः¦हि¦ज॒ज्ञि॒षे¦आ॒ऽभूभिः॑¦इ॒न्द्र॒¦तु॒र्वणिः॑ || |
| वृषा॒ह्यसि॒राध॑से¦जज्ञि॒षेवृष्णि॑ते॒शवः॑ | स्वक्ष॑त्रंतेधृ॒षन्मनः॑¦सत्रा॒हमि᳚न्द्र॒पौंस्य᳚म् || 4 || वृषा᳚¦हि¦असि॑¦राध॑से¦ज॒ज्ञि॒षे¦वृष्णि॑¦ते॒¦शवः॑ | स्वऽक्ष॑त्रम्¦ते॒¦धृ॒षत्¦मनः॑¦स॒त्रा॒ऽहम्¦इ॒न्द्र॒¦पौंस्य᳚म् || |
| त्वंतमि᳚न्द्र॒मर्त्य॑¦ममित्र॒यन्त॑मद्रिवः | स॒र्व॒र॒थाश॑तक्रतो॒¦निया᳚हिशवसस्पते || 5 || त्वम्¦तम्¦इ॒न्द्र॒¦मर्त्य᳚म्¦अ॒मि॒त्र॒ऽयन्त᳚म्¦अ॒द्रि॒ऽवः॒ | स॒र्व॒ऽर॒था¦श॒त॒क्र॒तो॒ इति॑ शतऽक्रतो¦नि¦या॒हि॒¦श॒व॒सः॒¦प॒ते॒ || |
| त्वामिद्वृ॑त्रहन्तम॒¦जना᳚सोवृ॒क्तब᳚र्हिषः | उ॒ग्रंपू॒र्वीषु॑पू॒र्व्यं¦हव᳚न्ते॒वाज॑सातये || 6 || वर्ग:6 त्वाम्¦इत्¦वृ॒त्र॒ह॒न्ऽत॒म॒¦जना᳚सः¦वृ॒क्तऽब॑र्हिषः | उ॒ग्रम्¦पू॒र्वीषु॑¦पू॒र्व्यम्¦हव᳚न्ते¦वाज॑ऽसातये || |
| अ॒स्माक॑मिन्द्रदु॒ष्टरं᳚¦पुरो॒यावा᳚नमा॒जिषु॑ | स॒यावा᳚नं॒धने᳚धने¦वाज॒यन्त॑मवा॒रथ᳚म् || 7 || अ॒स्माक᳚म्¦इ॒न्द्र॒¦दु॒स्तर᳚म्¦पु॒रः॒ऽयावा᳚नम्¦आ॒जिषु॑ | स॒ऽयावा᳚नम्¦धने᳚ऽधने¦वा॒ज॒ऽयन्त᳚म्¦अ॒व॒¦रथ᳚म् || |
| अ॒स्माक॑मि॒न्द्रेहि॑नो॒¦रथ॑मवा॒पुरं᳚ध्या | व॒यंश॑विष्ठ॒वार्यं᳚¦दि॒विश्रवो᳚दधीमहि¦दि॒विस्तोमं᳚मनामहे || 8 || अ॒स्माक᳚म्¦इ॒न्द्र॒¦आ¦इ॒हि॒¦नः॒¦रथ᳚म्¦अ॒व॒¦पुर᳚म्ऽध्या | |
| [28] सआगमदिति षडृचस्य सूक्तस्याङ्गिरसःप्रभूवसुरिंद्रस्त्रिष्टुप् तृतीयाजगती |{अष्टक:4, अध्याय:2}{मंडल:5, सूक्त:36}{अनुवाक:3, सूक्त:4} |
| सआग॑म॒दिन्द्रो॒योवसू᳚नां॒¦चिके᳚त॒द्दातुं॒दाम॑नोरयी॒णाम् | ध॒न्व॒च॒रोनवंस॑गस्तृषा॒ण¦श्च॑कमा॒नःपि॑बतुदु॒ग्धमं॒शुम् || 1 || वर्ग:7 सः¦आ¦ग॒म॒त्¦इन्द्रः॑¦यः¦वसू᳚नाम्¦चिके᳚तत्¦दातु᳚म्¦दाम॑नः¦र॒यी॒णाम् | |
| आते॒हनू᳚हरिवःशूर॒शिप्रे॒¦रुह॒त्सोमो॒नपर्व॑तस्यपृ॒ष्ठे | अनु॑त्वाराज॒न्नर्व॑तो॒नहि॒न्वन्¦गी॒र्भिर्म॑देमपुरुहूत॒विश्वे᳚ || 2 || आ¦ते॒¦हनू॒ इति॑¦ह॒रि॒ऽवः॒¦शू॒र॒¦शिप्रे॒ इति॑¦रुह॑त्¦सोमः॑¦न¦पर्व॑तस्य¦पृ॒ष्ठे | |
| च॒क्रंनवृ॒त्तंपु॑रुहूतवेपते॒¦मनो᳚भि॒यामे॒,अम॑ते॒रिद॑द्रिवः | रथा॒दधि॑त्वाजरि॒तास॑दावृध¦कु॒विन्नुस्तो᳚षन्मघवन्पुरू॒वसुः॑ || 3 || च॒क्रम्¦न¦वृ॒त्तम्¦पु॒रु॒ऽहू॒त॒¦वे॒प॒ते॒¦मनः॑¦भि॒या¦मे॒¦अम॑तेः¦इत्¦अ॒द्रि॒ऽवः॒ | |
| ए॒षग्रावे᳚वजरि॒तात॑इ॒न्द्रे¦य॑र्ति॒वाचं᳚बृ॒हदा᳚शुषा॒णः | प्रस॒व्येन॑मघव॒न्यंसि॑रा॒यः¦प्रद॑क्षि॒णिद्ध॑रिवो॒माविवे᳚नः || 4 || ए॒षः¦ग्रावा᳚ऽइव¦ज॒रि॒ता¦ते॒¦इ॒न्द्र॒¦इय॑र्ति¦वाच᳚म्¦बृ॒हत्¦आ॒शु॒षा॒णः | |
| वृषा᳚त्वा॒वृष॑णंवर्धतु॒द्यौ¦र्वृषा॒वृष॑भ्यांवहसे॒हरि॑भ्याम् | सनो॒वृषा॒वृष॑रथःसुशिप्र॒¦वृष॑क्रतो॒वृषा᳚वज्रि॒न्भरे᳚धाः || 5 || वृषा᳚¦त्वा॒¦वृष॑णम्¦व॒र्ध॒तु॒¦द्यौः¦वृषा᳚¦वृष॑ऽभ्याम्¦व॒ह॒से॒¦हरि॑ऽभ्याम् | |
| योरोहि॑तौवा॒जिनौ᳚वा॒जिनी᳚वान्¦त्रि॒भिःश॒तैःसच॑माना॒वदि॑ष्ट | यूने॒सम॑स्मैक्षि॒तयो᳚नमन्तां¦श्रु॒तर॑थायमरुतोदुवो॒या || 6 || यः¦रोहि॑तौ¦वा॒जिनौ᳚¦वा॒जिनी᳚ऽवान्¦त्रि॒ऽभिः¦श॒तैः¦सच॑मानौ¦अदि॑ष्ट | |
| [29] संभानुनेति पंचर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिरिंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:2}{मंडल:5, सूक्त:37}{अनुवाक:3, सूक्त:5} |
| संभा॒नुना᳚यतते॒सूर्य॑स्या॒¦ऽऽजुह्वा᳚नोघृ॒तपृ॑ष्ठः॒स्वञ्चाः᳚ | तस्मा॒,अमृ॑ध्रा,उ॒षसो॒व्यु॑च्छा॒न्¦यइन्द्रा᳚यसु॒नवा॒मेत्याह॑ || 1 || वर्ग:8 सम्¦भा॒नुना᳚¦य॒त॒ते॒¦सूर्य॑स्य¦आ॒ऽजुह्वा᳚नः¦घृ॒तऽपृ॑ष्ठः¦सु॒।आंचाः᳚ | |
| समि॑द्धाग्निर्वनवत्स्ती॒र्णब᳚र्हि¦र्यु॒क्तग्रा᳚वासु॒तसो᳚मोजराते | ग्रावा᳚णो॒यस्ये᳚षि॒रंवद॒न्त्य¦य॑दध्व॒र्युर्ह॒विषाव॒सिन्धु᳚म् || 2 || समि॑द्ध।आग्निः¦व॒न॒व॒त्¦स्ती॒र्णऽब॑र्हिः¦यु॒क्तऽग्रा᳚वा¦सु॒तऽसो᳚मः¦ज॒रा॒ते॒ | |
| व॒धूरि॒यंपति॑मि॒च्छन्त्ये᳚ति॒¦यईं॒वहा᳚ते॒महि॑षीमिषि॒राम् | आस्य॑श्रवस्या॒द्रथ॒आच॑घोषात्¦पु॒रूस॒हस्रा॒परि॑वर्तयाते || 3 || व॒धूः¦इ॒यम्¦पति᳚म्¦इ॒च्छन्ती᳚¦ए॒ति॒¦यः¦ई॒म्¦वहा᳚ते¦महि॑षीम्¦इ॒षि॒राम् | |
| नसराजा᳚व्यथते॒यस्मि॒न्निन्द्र॑¦स्ती॒व्रंसोमं॒पिब॑ति॒गोस॑खायम् | आस॑त्व॒नैरज॑ति॒हन्ति॑वृ॒त्रं¦क्षेति॑क्षि॒तीःसु॒भगो॒नाम॒पुष्य॑न् || 4 || न¦सः¦राजा᳚¦व्य॒थ॒ते॒¦यस्मि॑न्¦इन्द्रः॑¦ती॒व्रम्¦सोम᳚म्¦पिब॑ति¦गोऽस॑खायम् | |
| पुष्या॒त्क्षेमे᳚,अ॒भियोगे᳚भवा¦त्यु॒भेवृतौ᳚संय॒तीसंज॑याति | प्रि॒यःसूर्ये᳚प्रि॒यो,अ॒ग्नाभ॑वाति॒¦यइन्द्रा᳚यसु॒तसो᳚मो॒ददा᳚शत् || 5 || पुष्या᳚त्¦क्षेमे᳚¦अ॒भि¦योगे᳚¦भ॒वा॒ति॒¦उ॒भे इति॑¦वृतौ᳚¦सं॒य॒ती इति॑ स॒म्ऽय॒ती¦सम्¦ज॒या॒ति॒ | |
| [30] उरोष्टइति पंचर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिरिंद्रोनुष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:2}{मंडल:5, सूक्त:38}{अनुवाक:3, सूक्त:6} |
| उ॒रोष्ट॑इन्द्र॒राध॑सो¦वि॒भ्वीरा॒तिःश॑तक्रतो | अधा᳚नोविश्वचर्षणे¦द्यु॒म्नासु॑क्षत्रमंहय || 1 || वर्ग:9 उ॒रोः¦ते॒¦इ॒न्द्र॒¦राध॑सः¦वि॒ऽभ्वी¦रा॒तिः¦श॒त॒क्र॒तो॒ इति॑ शतऽक्रतो | अध॑¦नः॒¦वि॒श्व॒ऽच॒र्ष॒णे॒¦द्यु॒म्ना¦सु॒ऽक्ष॒त्र॒¦मं॒ह॒य॒ || |
| यदी᳚मिन्द्रश्र॒वाय्य॒¦मिषं᳚शविष्ठदधि॒षे | प॒प्र॒थेदी᳚र्घ॒श्रुत्त॑मं॒¦हिर᳚ण्यवर्णदु॒ष्टर᳚म् || 2 || यत्¦ई॒म्¦इ॒न्द्र॒¦श्र॒वाय्य᳚म्¦इष᳚म्¦श॒वि॒ष्ठ॒¦द॒धि॒षे | प॒प्र॒थे¦दी॒र्घ॒श्रुत्ऽत॑मम्¦हिर᳚ण्यऽवर्ण¦दु॒स्तर᳚म् || |
| शुष्मा᳚सो॒येते᳚,अद्रिवो¦मे॒हना᳚केत॒सापः॑ | उ॒भादे॒वाव॒भिष्ट॑ये¦दि॒वश्च॒ग्मश्च॑राजथः || 3 || शुष्मा᳚सः¦ये¦ते॒¦अ॒द्रि॒ऽवः॒¦मे॒हना᳚¦के॒त॒ऽसापः॑ | उ॒भा¦दे॒वौ¦अ॒भिष्ट॑ये¦दि॒वः¦च॒¦ग्मः¦च॒¦रा॒ज॒थः॒ || |
| उ॒तोनो᳚,अ॒स्यकस्य॑चि॒द्¦दक्ष॑स्य॒तव॑वृत्रहन् | अ॒स्मभ्यं᳚नृ॒म्णमाभ॑रा॒¦ऽस्मभ्यं᳚नृमणस्यसे || 4 || उ॒तो इति॑¦नः॒¦अ॒स्य¦कस्य॑¦चि॒त्¦दक्ष॑स्य¦तव॑¦वृ॒त्र॒ऽह॒न् | अ॒स्मभ्य᳚म्¦नृ॒म्णम्¦आ¦भ॒र॒¦अ॒स्मभ्य᳚म्¦नृ॒ऽम॒न॒स्य॒से॒ || |
| नूत॑आ॒भिर॒भिष्टि॑भि॒¦स्तव॒शर्म᳚ञ्छतक्रतो | इन्द्र॒स्याम॑सुगो॒पाः¦शूर॒स्याम॑सुगो॒पाः || 5 || नु¦ते॒¦आ॒भिः¦अ॒भिष्टि॑ऽभिः¦तव॑¦शर्म॑न्¦श॒त॒क्र॒तो॒ इति॑ शतऽक्रतो | इन्द्र॑¦स्याम॑¦सु॒ऽगो॒पाः¦शूर॑¦स्याम॑¦सु॒ऽगो॒पाः || |
| [31] यदिंद्रेति पंचर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिरिंद्रोनुष्ठुबंत्यापंक्तिः |{अष्टक:4, अध्याय:2}{मंडल:5, सूक्त:39}{अनुवाक:3, सूक्त:7} |
| यदि᳚न्द्रचित्रमे॒हना¦ऽस्ति॒त्वादा᳚तमद्रिवः | राध॒स्तन्नो᳚विदद्वस¦उभयाह॒स्त्याभ॑र || 1 || वर्ग:10 यत्¦इ॒न्द्र॒¦चि॒त्र॒¦मे॒हना᳚¦अस्ति॑¦त्वाऽदा᳚तम्¦अ॒द्रि॒ऽवः॒ | राधः॑¦तत्¦नः॒¦वि॒द॒द्व॒सो॒ इति॑ विदत्ऽवसो¦उ॒भ॒या॒ह॒स्ति¦आ¦भ॒र॒ || |
| यन्मन्य॑से॒वरे᳚ण्य॒¦मिन्द्र॑द्यु॒क्षंतदाभ॑र | वि॒द्याम॒तस्य॑तेव॒य¦मकू᳚पारस्यदा॒वने᳚ || 2 || यत्¦मन्य॑से¦वरे᳚ण्यम्¦इन्द्र॑¦द्यु॒क्षम्¦तत्¦आ¦भ॒र॒ | वि॒द्याम॑¦तस्य॑¦ते॒¦व॒यम्¦अकू᳚पारस्य¦दा॒वने᳚ || |
| यत्ते᳚दि॒त्सुप्र॒राध्यं॒¦मनो॒,अस्ति॑श्रु॒तंबृ॒हत् | तेन॑दृ॒ळ्हाचि॑दद्रिव॒¦आवाजं᳚दर्षिसा॒तये᳚ || 3 || यत्¦ते॒¦दि॒त्सु¦प्र॒ऽराध्य᳚म्¦मनः॑¦अस्ति॑¦श्रु॒तम्¦बृ॒हत् | तेन॑¦दृ॒ळ्हा¦चि॒त्¦अ॒द्रि॒ऽवः॒¦आ¦वाज᳚म्¦द॒र्षि॒¦सा॒तये᳚ || |
| मंहि॑ष्ठंवोम॒घोनां॒¦राजा᳚नंचर्षणी॒नाम् | इन्द्र॒मुप॒प्रश॑स्तये¦पू॒र्वीभि॑र्जुजुषे॒गिरः॑ || 4 || मंहि॑ष्ठम्¦वः॒¦म॒घोना᳚म्¦राजा᳚नम्¦च॒र्ष॒णी॒नाम् | इन्द्र᳚म्¦उप॑¦प्रऽश॑स्तये¦पू॒र्वीभिः॑¦जु॒जु॒षे॒¦गिरः॑ || |
| अस्मा॒,इत्काव्यं॒वच॑¦उ॒क्थमिन्द्रा᳚य॒शंस्य᳚म् | तस्मा᳚,उ॒ब्रह्म॑वाहसे॒¦गिरो᳚वर्ध॒न्त्यत्र॑यो॒¦गिरः॑शुम्भ॒न्त्यत्र॑यः || 5 || अस्मै᳚¦इत्¦काव्य᳚म्¦वचः॑¦उ॒क्थम्¦इन्द्रा᳚य¦शंस्य᳚म् | |
| [32] आयाहीति नवर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिः आद्यानांचतसृणामिंद्रः पंचम्याःसूर्यः षष्ट्यादिचतसृणामत्रिर्देवता आद्यास्तिस्रउष्णिहः पंचम्यंत्येऽनुष्टुभौ शिष्टास्त्रिष्टुभः |{अष्टक:4, अध्याय:2}{मंडल:5, सूक्त:40}{अनुवाक:3, सूक्त:8} |
| आया॒ह्यद्रि॑भिःसु॒तं¦सोमं᳚सोमपतेपिब | वृष᳚न्निन्द्र॒वृष॑भिर्वृत्रहन्तम || 1 || वर्ग:11 आ¦या॒हि॒¦अद्रि॑ऽभिः¦सु॒तम्¦सोम᳚म्¦सो॒म॒ऽप॒ते॒¦पि॒ब॒ | वृष॑न्¦इ॒न्द्र॒¦वृष॑ऽभिः¦वृ॒त्र॒ह॒न्ऽत॒म॒ || |
| वृषा॒ग्रावा॒वृषा॒मदो॒¦वृषा॒सोमो᳚,अ॒यंसु॒तः | वृष᳚न्निन्द्र॒वृष॑भिर्वृत्रहन्तम || 2 || वृषा᳚¦ग्रावा᳚¦वृषा᳚¦मदः॑¦वृषा᳚¦सोमः॑¦अ॒यम्¦सु॒तः | वृष॑न्¦इ॒न्द्र॒¦वृष॑ऽभिः¦वृ॒त्र॒ह॒न्ऽत॒म॒ || |
| वृषा᳚त्वा॒वृष॑णंहुवे॒¦वज्रि᳚ञ्चि॒त्राभि॑रू॒तिभिः॑ | वृष᳚न्निन्द्र॒वृष॑भिर्वृत्रहन्तम || 3 || वृषा᳚¦त्वा॒¦वृष॑णम्¦हु॒वे॒¦वज्रि॑न्¦चि॒त्राभिः॑¦ऊ॒तिऽभिः॑ | वृष॑न्¦इ॒न्द्र॒¦वृष॑ऽभिः¦वृ॒त्र॒ह॒न्ऽत॒म॒ || |
| ऋ॒जी॒षीव॒ज्रीवृ॑ष॒भस्तु॑रा॒षाट्¦छु॒ष्मीराजा᳚वृत्र॒हासो᳚म॒पावा᳚ | यु॒क्त्वाहरि॑भ्या॒मुप॑यासद॒र्वाङ्¦माध्यं᳚दिने॒सव॑नेमत्स॒दिन्द्रः॑ || 4 || ऋ॒जी॒षी¦व॒ज्री¦वृ॒ष॒भः¦तु॒रा॒षाट्¦शु॒ष्मी¦राजा᳚¦वृ॒त्र॒ऽहा¦सो॒म॒ऽपावा᳚ | |
| यत्त्वा᳚सूर्य॒स्व॑र्भानु॒¦स्तम॒सावि॑ध्यदासु॒रः | अक्षे᳚त्रवि॒द्यथा᳚मु॒ग्धो¦भुव॑नान्यदीधयुः || 5 || यत्¦त्वा॒¦सू॒र्य॒¦स्वः॑ऽभानुः¦तम॑सा¦अवि॑ध्यत्¦आ॒सु॒रः | अक्षे᳚त्रऽवित्¦यथा᳚¦मु॒ग्धः¦भुव॑नानि¦अ॒दी॒ध॒युः॒ || |
| स्व॑र्भानो॒रध॒यदि᳚न्द्रमा॒या¦,अ॒वोदि॒वोवर्त॑माना,अ॒वाह॑न् | गू॒ळ्हंसूर्यं॒तम॒साप᳚व्रतेन¦तु॒रीये᳚ण॒ब्रह्म॑णाविन्द॒दत्रिः॑ || 6 || वर्ग:12 स्वः॑ऽभानोः¦अध॑¦यत्¦इ॒न्द्र॒¦मा॒याः¦अ॒वः¦दि॒वः¦वर्त॑मानाः¦अ॒व॒।आह॑न् | |
| मामामि॒मंतव॒सन्त॑मत्र¦इर॒स्याद्रु॒ग्धोभि॒यसा॒निगा᳚रीत् | त्वंमि॒त्रो,अ॑सिस॒त्यरा᳚धा॒¦स्तौमे॒हाव॑तं॒वरु॑णश्च॒राजा᳚ || 7 || मा¦माम्¦इ॒मम्¦तव॑¦सन्त᳚म्¦अ॒त्रे॒¦इ॒र॒स्या¦द्रु॒ग्धः¦भि॒यसा᳚¦नि¦गा॒री॒त् | |
| ग्राव्णो᳚ब्र॒ह्मायु॑युजा॒नःस॑प॒र्यन्¦की॒रिणा᳚दे॒वान्नम॑सोप॒शिक्ष॑न् | अत्रिः॒सूर्य॑स्यदि॒विचक्षु॒राधा॒त्¦स्व॑र्भानो॒रप॑मा॒या,अ॑घुक्षत् || 8 || ग्राव्णः॑¦ब्र॒ह्मा¦यु॒यु॒जा॒नः¦स॒प॒र्यन्¦की॒रिणा᳚¦दे॒वान्¦नम॑सा¦उ॒प॒ऽशिक्ष॑न् | |
| यंवैसूर्यं॒स्व॑र्भानु॒¦स्तम॒सावि॑ध्यदासु॒रः | अत्र॑य॒स्तमन्व॑विन्दन्¦न॒ह्य१॑(अ॒)न्ये,अश॑क्नुवन् || 9 || यम्¦वै¦सूर्य᳚म्¦स्वः॑ऽभानुः¦तम॑सा¦अवि॑ध्यत्¦आ॒सु॒रः | अत्र॑यः¦तम्¦अनु॑¦अ॒वि॒न्द॒न्¦न॒हि¦अ॒न्ये¦अश॑क्नुवन् || |
| [33] कोनुवामिति विंशत्यृचस्य सूक्तस्य भौमोत्रिर्विश्वेदेवास्त्रिष्टुप् षोडशीसप्तदश्यावतिजगत्यावन्त्यैकपदा | (भेदपक्षे - मित्रावरुणौ १ विश्वेदेवाः १ अश्विनौ १ विश्वेदेवाः १ मरुतः १ विश्वेदेवाः १ उषासानक्ते १ विश्वेदेवाः २ अग्निः १ | विश्वेदेवाः २ मरुतः १ विश्वेदेवाः १ भूमिः १ विश्वेदेवाः ३ भूमिः १ विश्वेदेवाः १ एवं २०)|{अष्टक:4, अध्याय:2}{मंडल:5, सूक्त:41}{अनुवाक:3, सूक्त:9} |
| कोनुवां᳚मित्रावरुणावृता॒यन्¦दि॒वोवा᳚म॒हःपार्थि॑वस्यवा॒दे | ऋ॒तस्य॑वा॒सद॑सि॒त्रासी᳚थांनो¦यज्ञाय॒तेवा᳚पशु॒षोनवाजा॑न् || 1 || वर्ग:13 कः¦नु¦वा॒म्¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णौ॒¦ऋ॒त॒ऽयन्¦दि॒वः¦वा॒¦म॒हः¦पार्थि॑वस्य¦वा॒¦दे | |
| तेनो᳚मि॒त्रोवरु॑णो,अर्य॒मायु¦रिन्द्र॑ऋभु॒क्षाम॒रुतो᳚जुषन्त | नमो᳚भिर्वा॒येदध॑तेसुवृ॒क्तिं¦स्तोमं᳚रु॒द्राय॑मी॒ळ्हुषे᳚स॒जोषाः᳚ || 2 || ते¦नः॒¦मि॒त्रः¦वरु॑णः¦अ॒र्य॒मा¦आ॒युः¦इन्द्रः॑¦ऋ॒भु॒क्षाः¦म॒रुतः॑¦जु॒ष॒न्त॒ | |
| आवां॒येष्ठा᳚श्विनाहु॒वध्यै॒¦वात॑स्य॒पत्म॒न्रथ्य॑स्यपु॒ष्टौ | उ॒तवा᳚दि॒वो,असु॑राय॒मन्म॒¦प्रान्धां᳚सीव॒यज्य॑वेभरध्वम् || 3 || आ¦वा॒म्¦येष्ठा᳚¦अ॒श्वि॒ना॒¦हु॒वध्यै᳚¦वात॑स्य¦पत्म॑न्¦रथ्य॑स्य¦पु॒ष्टौ | |
| प्रस॒क्षणो᳚दि॒व्यःकण्व॑होता¦त्रि॒तोदि॒वःस॒जोषा॒वातो᳚,अ॒ग्निः | पू॒षाभगः॑प्रभृ॒थेवि॒श्वभो᳚जा¦,आ॒जिंनज॑ग्मुरा॒श्व॑श्वतमाः || 4 || प्र¦स॒क्षणः॑¦दि॒व्यः¦कण्व॑ऽहोता¦त्रि॒तः¦दि॒वः¦स॒ऽजोषाः᳚¦वातः॑¦अ॒ग्निः | |
| प्रवो᳚र॒यिंयु॒क्ताश्वं᳚भरध्वं¦रा॒यएषेऽव॑सेदधीत॒धीः | सु॒शेव॒एवै᳚रौशि॒जस्य॒होता॒¦येव॒एवा᳚मरुतस्तु॒राणा᳚म् || 5 || प्र¦वः॒¦र॒यिम्¦यु॒क्त।आ॑श्वम्¦भ॒र॒ध्व॒म्¦रा॒यः¦एषे᳚¦अव॑से¦द॒धी॒त॒¦धीः | |
| प्रवो᳚वा॒युंर॑थ॒युजं᳚कृणुध्वं॒¦प्रदे॒वंविप्रं᳚पनि॒तार॑म॒र्कैः | इ॒षु॒ध्यव॑ऋत॒सापः॒पुरं᳚धी॒¦र्वस्वी᳚र्नो॒,अत्र॒पत्नी॒राधि॒येधुः॑ || 6 || वर्ग:14 प्र¦वः॒¦वा॒युम्¦र॒थ॒ऽयुज᳚म्¦कृ॒णु॒ध्व॒म्¦प्र¦दे॒वम्¦विप्र᳚म्¦प॒नि॒तार᳚म्¦अ॒र्कैः | |
| उप॑व॒एषे॒वन्द्ये᳚भिःशू॒षैः¦प्रय॒ह्वीदि॒वश्चि॒तय॑द्भिर॒र्कैः | उ॒षासा॒नक्ता᳚वि॒दुषी᳚व॒विश्व॒¦माहा᳚वहतो॒मर्त्या᳚यय॒ज्ञम् || 7 || उप॑¦वः॒¦एषे᳚¦वन्द्ये᳚भिः¦शू॒षैः¦प्र¦य॒ह्वी इति॑¦दि॒वः¦चि॒तय॑त्ऽभिः¦अ॒र्कैः | |
| अ॒भिवो᳚,अर्चेपो॒ष्याव॑तो॒नॄन्¦वास्तो॒ष्पतिं॒त्वष्टा᳚रं॒ररा᳚णः | धन्या᳚स॒जोषा᳚धि॒षणा॒नमो᳚भि॒¦र्वन॒स्पतीँ॒रोष॑धीरा॒यएषे᳚ || 8 || अ॒भि¦वः॒¦अ॒र्चे॒¦पो॒ष्याऽव॑तः¦नॄन्¦वास्तोः᳚¦पति᳚म्¦त्वष्टा᳚रम्¦ररा᳚णः | |
| तु॒जेन॒स्तने॒पर्व॑ताःसन्तु॒¦स्वैत॑वो॒येवस॑वो॒नवी॒राः | प॒नि॒तआ॒प्त्योय॑ज॒तःसदा᳚नो॒¦वर्धा᳚न्नः॒शंसं॒नर्यो᳚,अ॒भिष्टौ᳚ || 9 || तु॒जे¦नः॒¦तने᳚¦पर्व॑ताः¦स॒न्तु॒¦स्वऽए᳚तवः¦ये¦वस॑वः¦न¦वी॒राः | |
| वृष्णो᳚,अस्तोषिभू॒म्यस्य॒गर्भं᳚¦त्रि॒तोनपा᳚तम॒पांसु॑वृ॒क्ति | गृ॒णी॒ते,अ॒ग्निरे॒तरी॒नशू॒षैः¦शो॒चिष्के᳚शो॒निरि॑णाति॒वना᳚ || 10 || वृष्णः॑¦अ॒स्तो॒षि॒¦भू॒म्यस्य॑¦गर्भ᳚म्¦त्रि॒तः¦नपा᳚तम्¦अ॒पाम्¦सु॒ऽवृ॒क्ति | |
| क॒थाम॒हेरु॒द्रिया᳚यब्रवाम॒¦कद्रा॒येचि॑कि॒तुषे॒भगा᳚य | आप॒ओष॑धीरु॒तनो᳚ऽवन्तु॒¦द्यौर्वना᳚गि॒रयो᳚वृ॒क्षके᳚शाः || 11 || वर्ग:15 क॒था¦म॒हे¦रु॒द्रिया᳚य¦ब्र॒वा॒म॒¦कत्¦रा॒ये¦चि॒कि॒तुषे᳚¦भगा᳚य | |
| शृ॒णोतु॑नऊ॒र्जांपति॒र्गिरः॒स¦नभ॒स्तरी᳚याँ,इषि॒रःपरि॑ज्मा | शृ॒ण्वन्त्वापः॒पुरो॒नशु॒भ्राः¦परि॒स्रुचो᳚बबृहा॒णस्याद्रेः᳚ || 12 || शृ॒णोतु॑¦नः॒¦ऊ॒र्जाम्¦पतिः॑¦गिरः॑¦सः¦नभः॑¦तरी᳚यान्¦इ॒षि॒रः¦परि॑ऽज्मा | |
| वि॒दाचि॒न्नुम॑हान्तो॒येव॒एवा॒¦ब्रवा᳚मदस्मा॒वार्यं॒दधा᳚नाः | वय॑श्च॒नसु॒भ्व१॑(अ॒)आव॑यन्ति¦क्षु॒भामर्त॒मनु॑यतंवध॒स्नैः || 13 || वि॒द¦चि॒त्¦नु¦म॒हा॒न्तः॒¦ये¦वः॒¦एवाः᳚¦ब्रवा᳚म¦द॒स्माः॒¦वार्य᳚म्¦दधा᳚नाः | |
| आदैव्या᳚नि॒पार्थि॑वानि॒जन्मा॒¦ऽपश्चाच्छा॒सुम॑खायवोचम् | वर्ध᳚न्तां॒द्यावो॒गिर॑श्च॒न्द्राग्रा᳚,¦उ॒दाव॑र्धन्ताम॒भिषा᳚ता॒,अर्णाः᳚ || 14 || आ¦दैव्या᳚नि¦पार्थि॑वानि¦जन्म॑¦अ॒पः¦च॒¦अच्छ॑¦सुऽम॑खाय¦वो॒च॒म् | |
| प॒देप॑देमेजरि॒मानिधा᳚यि॒¦वरू᳚त्रीवाश॒क्रायापा॒युभि॑श्च | सिष॑क्तुमा॒ताम॒हीर॒सानः॒¦स्मत्सू॒रिभि᳚रृजु॒हस्त॑ऋजु॒वनिः॑ || 15 || प॒देऽप॑दे¦मे॒¦ज॒रि॒मा¦नि¦धा॒यि॒¦वरू᳚त्री¦वा॒¦श॒क्रा¦या¦पा॒युऽभिः॑¦च॒ | |
| क॒थादा᳚शेम॒नम॑सासु॒दानू᳚¦नेव॒याम॒रुतो॒,अच्छो᳚क्तौ॒¦प्रश्र॑वसोम॒रुतो॒,अच्छो᳚क्तौ | मानोऽहि॑र्बु॒ध्न्यो᳚रि॒षेधा᳚¦द॒स्माकं᳚भूदुपमाति॒वनिः॑ || 16 || वर्ग:16 क॒था¦दा॒शे॒म॒¦नम॑सा¦सु॒ऽदानू᳚न्¦ए॒व॒ऽया¦म॒रुतः॑¦अच्छ॑।औक्तौ¦प्रऽश्र॑वसः¦म॒रुतः॑¦अच्छ॑।औक्तौ | |
| इति॑चि॒न्नुप्र॒जायै᳚पशु॒मत्यै॒¦देवा᳚सो॒वन॑ते॒मर्त्यो᳚व॒¦आदे᳚वासोवनते॒मर्त्यो᳚वः | अत्रा᳚शि॒वांत॒न्वो᳚धा॒सिम॒स्या¦ज॒रांचि᳚न्मे॒निरृ॑तिर्जग्रसीत || 17 || इति॑¦चि॒त्¦नु¦प्र॒ऽजायै᳚¦प॒शु॒ऽमत्यै᳚¦देवा᳚सः¦वन॑ते¦मर्त्यः॑¦वः॒¦आ¦दे॒वा॒सः॒¦व॒न॒ते॒¦मर्त्यः॑¦वः॒ | |
| तांवो᳚देवाःसुम॒तिमू॒र्जय᳚न्ती॒¦मिष॑मश्यामवसवः॒शसा॒गोः | सानः॑सु॒दानु᳚र्मृ॒ळय᳚न्तीदे॒वी¦प्रति॒द्रव᳚न्तीसुवि॒ताय॑गम्याः || 18 || ताम्¦वः॒¦दे॒वाः॒¦सु॒ऽम॒तिम्¦ऊ॒र्जय᳚न्तीम्¦इष᳚म्¦अ॒श्या॒म॒¦व॒स॒वः॒¦शसा᳚¦गोः | |
| अ॒भिन॒इळा᳚यू॒थस्य॑मा॒ता¦स्मन्न॒दीभि॑रु॒र्वशी᳚वागृणातु | उ॒र्वशी᳚वाबृहद्दि॒वागृ॑णा॒ना¦ऽभ्यू᳚र्ण्वा॒नाप्र॑भृ॒थस्या॒योः || 19 || अ॒भि¦नः॒¦इळा᳚¦यू॒थस्य॑¦मा॒ता¦स्मत्¦न॒दीभिः॑¦उ॒र्वशी᳚¦वा॒¦गृ॒णा॒तु॒ | |
| सिष॑क्तुनऊर्ज॒व्य॑स्यपु॒ष्टेः || 20 || सिस॑क्तु¦नः॒¦ऊ॒र्ज॒व्य॑स्य¦पु॒ष्टेः || |
| [34] प्रशंतमेत्यष्टादशर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिर्विश्वेदेवाः एकादश्यारुद्रत्रिष्टुप् सप्तदश्येकपदा | (भेदपक्षे - विश्वेदेवाः २ सविता १ इंद्रः १ विश्वेदेवाः ९ इंद्रः १ बृहस्पतिः ३ मरुतः १ रुद्रः १ विश्वेदेवाः ९ पर्जन्यः २ मरुतः १ विश्वेदेवाः २ अश्विनौ १ एवं १८) |{अष्टक:4, अध्याय:2}{मंडल:5, सूक्त:42}{अनुवाक:3, सूक्त:10} |
| प्रशंत॑मा॒वरु॑णं॒दीधि॑ती॒गी¦र्मि॒त्रंभग॒मदि॑तिंनू॒नम॑श्याः | पृष॑द्योनिः॒पञ्च॑होताशृणो॒त्व¦तू᳚र्तपन्था॒,असु॑रोमयो॒भुः || 1 || वर्ग:17 प्र¦शम्ऽत॑मा¦वरु॑णम्¦दीधि॑ती¦गीः¦मि॒त्रम्¦भग᳚म्¦अदि॑तिम्¦नू॒नम्¦अ॒श्याः॒ | |
| प्रति॑मे॒स्तोम॒मदि॑तिर्जगृभ्यात्¦सू॒नुंनमा॒ताहृद्यं᳚सु॒शेव᳚म् | ब्रह्म॑प्रि॒यंदे॒वहि॑तं॒यदस्त्य॒¦हंमि॒त्रेवरु॑णे॒यन्म॑यो॒भु || 2 || प्रति॑¦मे॒¦स्तोम᳚म्¦अदि॑तिः¦ज॒गृ॒भ्या॒त्¦सू॒नुम्¦न¦मा॒ता¦हृद्य᳚म्¦सु॒ऽशेव᳚म् | |
| उदी᳚रयक॒वित॑मंकवी॒ना¦मु॒नत्तै᳚नम॒भिमध्वा᳚घृ॒तेन॑ | सनो॒वसू᳚नि॒प्रय॑ताहि॒तानि॑¦च॒न्द्राणि॑दे॒वःस॑वि॒तासु॑वाति || 3 || उत्¦ई॒र॒य॒¦क॒विऽत॑मम्¦क॒वी॒नाम्¦उ॒नत्त॑¦ए॒न॒म्¦अ॒भि¦मध्वा᳚¦घृ॒तेन॑ | |
| समि᳚न्द्रणो॒मन॑सानेषि॒गोभिः॒¦संसू॒रिभि᳚र्हरिवः॒संस्व॒स्ति | संब्रह्म॑णादे॒वहि॑तं॒यदस्ति॒¦संदे॒वानां᳚सुम॒त्याय॒ज्ञिया᳚नाम् || 4 || सम्¦इ॒न्द्र॒¦नः॒¦मन॑सा¦ने॒षि॒¦गोभिः॑¦सम्¦सू॒रिऽभिः॑¦ह॒रि॒ऽवः॒¦सम्¦स्व॒स्ति | |
| दे॒वोभगः॑सवि॒तारा॒यो,अंश॒¦इन्द्रो᳚वृ॒त्रस्य॑सं॒जितो॒धना᳚नाम् | ऋ॒भु॒क्षावाज॑उ॒तवा॒पुरं᳚धि॒¦रव᳚न्तुनो,अ॒मृता᳚सस्तु॒रासः॑ || 5 || दे॒वः¦भगः॑¦स॒वि॒ता¦रा॒यः¦अंशः॑¦इन्द्रः॑¦वृ॒त्रस्य॑¦स॒म्ऽजितः॑¦धना᳚नाम् | |
| म॒रुत्व॑तो॒,अप्र॑तीतस्यजि॒ष्णो¦रजू᳚र्यतः॒प्रब्र॑वामाकृ॒तानि॑ | नते॒पूर्वे᳚मघव॒न्नाप॑रासो॒¦नवी॒र्य१॑(अं॒)नूत॑नः॒कश्च॒नाप॑ || 6 || वर्ग:18 म॒रुत्व॑तः¦अप्र॑तिऽइतस्य¦जि॒ष्णोः¦अजू᳚र्यतः¦प्र¦ब्र॒वा॒म॒¦कृ॒तानि॑ | |
| उप॑स्तुहिप्रथ॒मंर॑त्न॒धेयं॒¦बृह॒स्पतिं᳚सनि॒तारं॒धना᳚नाम् | यःशंस॑तेस्तुव॒तेशम्भ॑विष्ठः¦पुरू॒वसु॑रा॒गम॒ज्जोहु॑वानम् || 7 || उप॑¦स्तु॒हि॒¦प्र॒थ॒मम्¦र॒त्न॒ऽधेय᳚म्¦बृह॒स्पति᳚म्¦स॒नि॒तार᳚म्¦धना᳚नाम् | |
| तवो॒तिभिः॒सच॑माना॒,अरि॑ष्टा॒¦बृह॑स्पतेम॒घवा᳚नःसु॒वीराः᳚ | ये,अ॑श्व॒दा,उ॒तवा॒सन्ति॑गो॒दा¦येव॑स्त्र॒दाःसु॒भगा॒स्तेषु॒रायः॑ || 8 || तव॑¦ऊ॒तिऽभिः॑¦सच॑मानाः¦अरि॑ष्टाः¦बृह॑स्पते¦म॒घऽवा᳚नः¦सु॒ऽवीराः᳚ | |
| वि॒स॒र्माणं᳚कृणुहिवि॒त्तमे᳚षां॒¦येभु॒ञ्जते॒,अपृ॑णन्तोनउ॒क्थैः | अप᳚व्रतान्प्रस॒वेवा᳚वृधा॒नान्¦ब्र᳚ह्म॒द्विषः॒सूर्या᳚द्यावयस्व || 9 || वि॒ऽस॒र्माण᳚म्¦कृ॒णु॒हि॒¦वि॒त्तम्¦ए॒षा॒म्¦ये¦भुं॒जते᳚¦अपृ॑णन्तः¦नः॒¦उ॒क्थैः | |
| यओह॑तेर॒क्षसो᳚दे॒ववी᳚ता¦वच॒क्रेभि॒स्तंम॑रुतो॒निया᳚त | योवः॒शमीं᳚शशमा॒नस्य॒निन्दा᳚त्¦तु॒च्छ्यान्कामा᳚न्करतेसिष्विदा॒नः || 10 || यः¦ओह॑ते¦र॒क्षसः॑¦दे॒वऽवी᳚तौ¦अ॒च॒क्रेभिः॑¦तम्¦म॒रु॒तः॒¦नि¦या॒त॒ | |
| तमु॑ष्टुहि॒यःस्वि॒षुःसु॒धन्वा॒¦योविश्व॑स्य॒क्षय॑तिभेष॒जस्य॑ | यक्ष्वा᳚म॒हेसौ᳚मन॒साय॑रु॒द्रं¦नमो᳚भिर्दे॒वमसु॑रंदुवस्य || 11 || वर्ग:19 तम्¦ऊँ॒ इति॑¦स्तु॒हि॒¦यः¦सु॒ऽइ॒षुः¦सु॒ऽधन्वा᳚¦यः¦विश्व॑स्य¦क्षय॑ति¦भे॒ष॒जस्य॑ | |
| दमू᳚नसो,अ॒पसो॒येसु॒हस्ता॒¦वृष्णः॒पत्नी᳚र्न॒द्यो᳚विभ्वत॒ष्टाः | सर॑स्वतीबृहद्दि॒वोतरा॒का¦द॑श॒स्यन्ती᳚र्वरिवस्यन्तुशु॒भ्राः || 12 || दमू᳚नसः¦अ॒पसः॑¦ये¦सु॒ऽहस्ताः᳚¦वृष्णः॑¦पत्नीः᳚¦न॒द्यः॑¦वि॒भ्व॒ऽत॒ष्टाः | |
| प्रसूम॒हेसु॑शर॒णाय॑मे॒धां¦गिरं᳚भरे॒नव्य॑सीं॒जाय॑मानाम् | यआ᳚ह॒नादु॑हि॒तुर्व॒क्षणा᳚सु¦रू॒पामि॑ना॒नो,अकृ॑णोदि॒दंनः॑ || 13 || प्र¦सु¦म॒हे¦सु॒ऽश॒र॒णाय॑¦मे॒धाम्¦गिर᳚म्¦भ॒रे॒¦नव्य॑सीम्¦जाय॑मानाम् | |
| प्रसु॑ष्टु॒तिःस्त॒नय᳚न्तंरु॒वन्त॑¦मि॒ळस्पतिं᳚जरितर्नू॒नम॑श्याः | यो,अ॑ब्दि॒माँ,उ॑दनि॒माँ,इय॑र्ति॒¦प्रवि॒द्युता॒रोद॑सी,उ॒क्षमा᳚णः || 14 || प्र¦सु॒ऽस्तु॒तिः¦स्त॒नय᳚न्तम्¦रु॒वन्त᳚म्¦इ॒ळः¦पति᳚म्¦ज॒रि॒तः॒¦नू॒नम्¦अ॒श्याः॒ | |
| ए॒षस्तोमो॒मारु॑तं॒शर्धो॒,अच्छा᳚¦रु॒द्रस्य॑सू॒नूँर्यु॑व॒न्यूँरुद॑श्याः | कामो᳚रा॒येह॑वतेमास्व॒स्त्यु¦प॑स्तुहि॒पृष॑दश्वाँ,अ॒यासः॑ || 15 || ए॒षः¦स्तोमः॑¦मारु॑तम्¦शर्धः॑¦अच्छ॑¦रु॒द्रस्य॑¦सू॒नून्¦यु॒व॒न्यून्¦उत्¦अ॒श्याः॒ | |
| प्रैषस्तोमः॑पृथि॒वीम॒न्तरि॑क्षं॒¦वन॒स्पतीँ॒रोष॑धीरा॒ये,अ॑श्याः | दे॒वोदे᳚वःसु॒हवो᳚भूतु॒मह्यं॒¦मानो᳚मा॒तापृ॑थि॒वीदु᳚र्म॒तौधा᳚त् || 16 || प्र¦ए॒षः¦स्तोमः॑¦पृ॒थि॒वीम्¦अ॒न्तरि॑क्षम्¦वन॒स्पती᳚न्¦ओष॑धीः¦रा॒ये¦अ॒श्याः॒ | |
| उ॒रौदे᳚वा,अनिबा॒धेस्या᳚म || 17 || उ॒रौ¦दे॒वाः॒¦अ॒नि॒ऽबा॒धे¦स्या॒म॒ || |
| सम॒श्विनो॒रव॑सा॒नूत॑नेन¦मयो॒भुवा᳚सु॒प्रणी᳚तीगमेम | आनो᳚र॒यिंव॑हत॒मोतवी॒रा¦नाविश्वा᳚न्यमृता॒सौभ॑गानि || 18 || सम्¦अ॒श्विनोः᳚¦अव॑सा¦नूत॑नेन¦म॒यः॒ऽभुवा᳚¦सु॒ऽप्रनी᳚ती¦ग॒मे॒म॒ | |
| [35] आधेनवइति सप्तदशर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिर्विश्वेदेवास्त्रिष्टुप् षोडश्येकपदाविराट् (भेदपक्षे - नदी १ द्यावापृथिवी १ वायुः १ सोमः १ इंद्रः १ अग्निः १ धर्मः १ अश्विनौ १ विश्वेदेवाः २ सरस्वती १ बृहस्पतिः १ अग्निः ३ विश्वेदेवाः १ अश्विनौ १ एवं १७) |{अष्टक:4, अध्याय:2}{मंडल:5, सूक्त:43}{अनुवाक:3, सूक्त:11} |
| आधे॒नवः॒पय॑सा॒तूर्ण्य॑र्था॒,¦अम॑र्धन्ती॒रुप॑नोयन्तु॒मध्वा᳚ | म॒होरा॒येबृ॑ह॒तीःस॒प्तविप्रो᳚¦मयो॒भुवो᳚जरि॒ताजो᳚हवीति || 1 || वर्ग:20 आ¦धे॒नवः॑¦पय॑सा¦तूर्णि॑।आर्थाः¦अम॑र्धन्तीः¦उप॑¦नः॒¦य॒न्तु॒¦मध्वा᳚ | |
| आसु॑ष्टु॒तीनम॑सावर्त॒यध्यै॒¦द्यावा॒वाजा᳚यपृथि॒वी,अमृ॑ध्रे | पि॒तामा॒तामधु॑वचाःसु॒हस्ता॒¦भरे᳚भरेनोय॒शसा᳚वविष्टाम् || 2 || आ¦सु॒ऽस्तु॒ती¦नम॑सा¦व॒र्त॒यध्यै᳚¦द्यावा᳚¦वाजा᳚य¦पृ॒थि॒वी इति॑¦अमृ॑ध्रे॒ इति॑ | |
| अध्व᳚र्यवश्चकृ॒वांसो॒मधू᳚नि॒¦प्रवा॒यवे᳚भरत॒चारु॑शु॒क्रम् | होते᳚वनःप्रथ॒मःपा᳚ह्य॒स्य¦देव॒मध्वो᳚ररि॒माते॒मदा᳚य || 3 || अध्व᳚र्यवः¦च॒कृ॒ऽवांसः॑¦मधू᳚नि¦प्र¦वा॒यवे᳚¦भ॒र॒त॒¦चारु॑¦शु॒क्रम् | |
| दश॒क्षिपो᳚युञ्जतेबा॒हू,अद्रिं॒¦सोम॑स्य॒याश॑मि॒तारा᳚सु॒हस्ता᳚ | मध्वो॒रसं᳚सु॒गभ॑स्तिर्गिरि॒ष्ठां¦चनि॑श्चदद्दुदुहेशु॒क्रमं॒शुः || 4 || दश॑¦क्षिपः॑¦युं॒ज॒ते॒¦बा॒हू इति॑¦अद्रि᳚म्¦सोम॑स्य¦या¦श॒मि॒तारा᳚¦सु॒ऽहस्ता᳚ | |
| असा᳚वितेजुजुषा॒णाय॒सोमः॒¦क्रत्वे॒दक्षा᳚यबृह॒तेमदा᳚य | हरी॒रथे᳚सु॒धुरा॒योगे᳚,अ॒र्वा¦गिन्द्र॑प्रि॒याकृ॑णुहिहू॒यमा᳚नः || 5 || असा᳚वि¦ते॒¦जु॒जु॒षा॒णाय॑¦सोमः॑¦क्रत्वे᳚¦दक्षा᳚य¦बृ॒ह॒ते¦मदा᳚य | |
| आनो᳚म॒हीम॒रम॑तिंस॒जोषा॒¦ग्नांदे॒वींनम॑सारा॒तह᳚व्याम् | मधो॒र्मदा᳚यबृह॒तीमृ॑त॒ज्ञा¦माग्ने᳚वहप॒थिभि॑र्देव॒यानैः᳚ || 6 || वर्ग:21 आ¦नः॒¦म॒हीम्¦अ॒रम॑तिम्¦स॒ऽजोषाः᳚¦ग्नाम्¦दे॒वीम्¦नम॑सा¦रा॒तऽह᳚व्याम् | |
| अ॒ञ्जन्ति॒यंप्र॒थय᳚न्तो॒नविप्रा᳚¦व॒पाव᳚न्तं॒नाग्निना॒तप᳚न्तः | पि॒तुर्नपु॒त्रउ॒पसि॒प्रेष्ठ॒¦आघ॒र्मो,अ॒ग्निमृ॒तय᳚न्नसादि || 7 || अं॒जन्ति॑¦यम्¦प्र॒थय᳚न्तः¦न¦विप्राः᳚¦व॒पाऽव᳚न्तम्¦न¦अ॒ग्निना᳚¦तप᳚न्तः | |
| अच्छा᳚म॒हीबृ॑ह॒तीशंत॑मा॒गी¦र्दू॒तोनग᳚न्त्व॒श्विना᳚हु॒वध्यै᳚ | म॒यो॒भुवा᳚स॒रथाया᳚तम॒र्वा¦ग्ग॒न्तंनि॒धिंधुर॑मा॒णिर्ननाभि᳚म् || 8 || अच्छ॑¦म॒ही¦बृ॒ह॒ती¦शम्ऽत॑मा¦गीः¦दू॒तः¦न¦ग॒न्तु॒¦अ॒श्विना᳚¦हु॒वध्यै᳚ | |
| प्रतव्य॑सो॒नम॑उक्तिंतु॒रस्या॒¦ऽहंपू॒ष्णउ॒तवा॒योर॑दिक्षि | याराध॑साचोदि॒तारा᳚मती॒नां¦यावाज॑स्यद्रविणो॒दा,उ॒तत्मन् || 9 || प्र¦तव्य॑सः¦नमः॑।औक्तिम्¦तु॒रस्य॑¦अ॒हम्¦पू॒ष्णः¦उ॒त¦वा॒योः¦अ॒दि॒क्षि॒ | |
| आनाम॑भिर्म॒रुतो᳚वक्षि॒विश्वा॒¦नारू॒पेभि॑र्जातवेदोहुवा॒नः | य॒ज्ञंगिरो᳚जरि॒तुःसु॑ष्टु॒तिंच॒¦विश्वे᳚गन्तमरुतो॒विश्व॑ऊ॒ती || 10 || आ¦नाम॑ऽभिः¦म॒रुतः॑¦व॒क्षि॒¦विश्वा᳚न्¦आ¦रू॒पेभिः॑¦जा॒त॒ऽवे॒दः॒¦हु॒वा॒नः | |
| आनो᳚दि॒वोबृ॑ह॒तःपर्व॑ता॒दा¦सर॑स्वतीयज॒ताग᳚न्तुय॒ज्ञम् | हवं᳚दे॒वीजु॑जुषा॒णाघृ॒ताची᳚¦श॒ग्मांनो॒वाच॑मुश॒तीशृ॑णोतु || 11 || वर्ग:22 आ¦नः॒¦दि॒वः¦बृ॒ह॒तः¦पर्व॑तात्¦आ¦सर॑स्वती¦य॒ज॒ता¦ग॒न्तु॒¦य॒ज्ञम् | |
| आवे॒धसं॒नील॑पृष्ठंबृ॒हन्तं॒¦बृह॒स्पतिं॒सद॑नेसादयध्वम् | सा॒दद्यो᳚निं॒दम॒आदी᳚दि॒वांसं॒¦हिर᳚ण्यवर्णमरु॒षंस॑पेम || 12 || आ¦वे॒धस᳚म्¦नील॑ऽपृष्ठम्¦बृ॒हन्त᳚म्¦बृह॒स्पति᳚म्¦सद॑ने¦सा॒द॒य॒ध्व॒म् | |
| आध᳚र्ण॒सिर्बृ॒हद्दि॑वो॒ररा᳚णो॒¦विश्वे᳚भिर्ग॒न्त्वोम॑भिर्हुवा॒नः | ग्नावसा᳚न॒ओष॑धी॒रमृ॑ध्र¦स्त्रि॒धातु॑शृङ्गोवृष॒भोव॑यो॒धाः || 13 || आ¦ध॒र्ण॒सिः¦बृ॒हत्ऽदि॑वः¦ररा᳚णः¦विश्वे᳚भिः¦ग॒न्तु॒¦ओम॑ऽभिः¦हु॒वा॒नः | |
| मा॒तुष्प॒देप॑र॒मेशु॒क्रआ॒यो¦र्वि॑प॒न्यवो᳚रास्पि॒रासो᳚,अग्मन् | सु॒शेव्यं॒नम॑सारा॒तह᳚व्याः॒¦शिशुं᳚मृजन्त्या॒यवो॒नवा॒से || 14 || मा॒तुः¦प॒दे¦प॒र॒मे¦शु॒क्रे¦आ॒योः¦वि॒प॒न्यवः॑¦रा॒स्पि॒रासः॑¦अ॒ग्म॒न् | |
| बृ॒हद्वयो᳚बृह॒तेतुभ्य॑मग्ने¦धिया॒जुरो᳚मिथु॒नासः॑सचन्त | दे॒वोदे᳚वःसु॒हवो᳚भूतु॒मह्यं॒¦मानो᳚मा॒तापृ॑थि॒वीदु᳚र्म॒तौधा᳚त् || 15 || बृ॒हत्¦वयः॑¦बृ॒ह॒ते¦तुभ्य᳚म्¦अ॒ग्ने॒¦धि॒या॒ऽजुरः॑¦मि॒थु॒नासः॑¦स॒च॒न्त॒ | |
| उ॒रौदे᳚वा,अनिबा॒धेस्या᳚म || 16 || उ॒रौ¦दे॒वाः॒¦अ॒नि॒ऽबा॒धे¦स्या॒म॒ || |
| सम॒श्विनो॒रव॑सा॒नूत॑नेन¦मयो॒भुवा᳚सु॒प्रणी᳚तीगमेम | आनो᳚र॒यिंव॑हत॒मोतवी॒रा¦नाविश्वा᳚न्यमृता॒सौभ॑गानि || 17 || सम्¦अ॒श्विनोः᳚¦अव॑सा¦नूत॑नेन¦म॒यः॒ऽभुवा᳚¦सु॒ऽप्रनी᳚ती¦ग॒मे॒म॒ | |
| [36] तंप्रत्नथेति पंचदशर्चस्य सूक्तस्य काश्यपोवत्सारोविश्वेदेवाजगत्यंत्येद्वेत्रिष्टुभौ (भेदपक्षे - इंद्रः २ अग्निः १ सूर्यः १ अग्निः १ विश्वेदेवाः १ सूर्यः १ अग्निः १ सूर्यः २ विश्वेदेवाः २ सुतंभरः १ अग्निः २ एवं १५) |{अष्टक:4, अध्याय:2}{मंडल:5, सूक्त:44}{अनुवाक:3, सूक्त:12} |
| तंप्र॒त्नथा᳚पू॒र्वथा᳚वि॒श्वथे॒मथा᳚¦ज्ये॒ष्ठता᳚तिंबर्हि॒षदं᳚स्व॒र्विद᳚म् | प्र॒ती॒ची॒नंवृ॒जनं᳚दोहसेगि॒रा¦ऽऽशुंजय᳚न्त॒मनु॒यासु॒वर्ध॑से || 1 || वर्ग:23 तम्¦प्र॒त्नऽथा᳚¦पू॒र्वऽथा᳚¦वि॒श्वऽथा᳚¦इ॒म्।आथा᳚¦ज्ये॒ष्ठऽता᳚तिम्¦ब॒र्हि॒ऽसद᳚म्¦स्वः॒ऽविद᳚म् | |
| श्रि॒येसु॒दृशी॒रुप॑रस्य॒याःस्व᳚¦र्वि॒रोच॑मानःक॒कुभा᳚मचो॒दते᳚ | सु॒गो॒पा,अ॑सि॒नदभा᳚यसुक्रतो¦प॒रोमा॒याभि᳚रृ॒तआ᳚स॒नाम॑ते || 2 || श्रि॒ये¦सु॒ऽदृशीः᳚¦उप॑रस्य¦याः¦स्वः॑¦वि॒ऽरोच॑मानः¦क॒कुभा᳚म्¦अ॒चो॒दते᳚ | |
| अत्यं᳚ह॒विःस॑चते॒सच्च॒धातु॒चा¦रि॑ष्टगातुः॒सहोता᳚सहो॒भरिः॑ | प्र॒सर्स्रा᳚णो॒,अनु॑ब॒र्हिर्वृषा॒शिशु॒¦र्मध्ये॒युवा॒जरो᳚वि॒स्रुहा᳚हि॒तः || 3 || अत्य᳚म्¦ह॒विः¦स॒च॒ते॒¦सत्¦च॒¦धातु॑¦च॒¦अरि॑ष्टऽगातुः¦सः¦होता᳚¦स॒हः॒ऽभरिः॑ | |
| प्रव॑ए॒तेसु॒युजो॒याम᳚न्नि॒ष्टये॒¦नीची᳚र॒मुष्मै᳚य॒म्य॑ऋता॒वृधः॑ | सु॒यन्तु॑भिःसर्वशा॒सैर॒भीशु॑भिः॒¦क्रिवि॒र्नामा᳚निप्रव॒णेमु॑षायति || 4 || प्र¦वः॒¦ए॒ते¦सु॒ऽयुजः॑¦याम॑न्¦इ॒ष्टये᳚¦नीचीः᳚¦अ॒मुष्मै᳚¦य॒म्यः॑¦ऋ॒त॒ऽवृधः॑ | |
| सं॒जर्भु॑राण॒स्तरु॑भिःसुते॒गृभं᳚¦वया॒किनं᳚चि॒त्तग॑र्भासुसु॒स्वरुः॑ | धा॒र॒वा॒केष्वृ॑जुगाथशोभसे॒¦वर्ध॑स्व॒पत्नी᳚र॒भिजी॒वो,अ॑ध्व॒रे || 5 || स॒म्ऽजर्भु॑राणः¦तरु॑ऽभिः¦सु॒ते॒ऽगृभ᳚म्¦व॒या॒किन᳚म्¦चि॒त्तऽग॑र्भासु¦सु॒ऽस्वरुः॑ | |
| या॒दृगे॒वददृ॑शेता॒दृगु॑च्यते॒¦संछा॒यया᳚दधिरेसि॒ध्रया॒प्स्वा | म॒हीम॒स्मभ्य॑मुरु॒षामु॒रुज्रयो᳚¦बृ॒हत्सु॒वीर॒मन॑पच्युतं॒सहः॑ || 6 || वर्ग:24 या॒दृक्¦ए॒व¦ददृ॑शे¦ता॒दृक्¦उ॒च्य॒ते॒¦सम्¦छा॒यया᳚¦द॒धि॒रे॒¦सि॒ध्रया᳚¦अ॒प्ऽसु¦आ | |
| वेत्यग्रु॒र्जनि॑वा॒न्वा,अति॒स्पृधः॑¦समर्य॒तामन॑सा॒सूर्यः॑क॒विः | घ्रं॒संरक्ष᳚न्तं॒परि॑वि॒श्वतो॒गय॑¦म॒स्माकं॒शर्म॑वनव॒त्स्वाव॑सुः || 7 || वेति॑¦अग्रुः॑¦जनि॑ऽवान्¦वै¦अति॑¦स्पृधः॑¦स॒ऽम॒र्य॒ता¦मन॑सा¦सूर्यः॑¦क॒विः | |
| ज्यायां᳚सम॒स्यय॒तुन॑स्यके॒तुन॑¦ऋषिस्व॒रंच॑रति॒यासु॒नाम॑ते | या॒दृश्मि॒न्धायि॒तम॑प॒स्यया᳚विद॒द्¦यउ॑स्व॒यंवह॑ते॒सो,अरं᳚करत् || 8 || ज्यायां᳚सम्¦अ॒स्य¦य॒तुन॑स्य¦के॒तुना᳚¦ऋ॒षि॒ऽस्व॒रम्¦च॒र॒ति॒¦यासु॑¦नाम॑¦ते॒ | |
| स॒मु॒द्रमा᳚सा॒मव॑तस्थे,अग्रि॒मा¦नरि॑ष्यति॒सव॑नं॒यस्मि॒न्नाय॑ता | अत्रा॒नहार्दि॑क्रव॒णस्य॑रेजते॒¦यत्रा᳚म॒तिर्वि॒द्यते᳚पूत॒बन्ध॑नी || 9 || स॒मु॒द्रम्¦आ॒सा॒म्¦अव॑¦त॒स्थे॒¦अ॒ग्रि॒मा¦न¦रि॒ष्य॒ति॒¦सव॑नम्¦यस्मि॑न्¦आऽय॑ता | |
| सहिक्ष॒त्रस्य॑मन॒सस्य॒चित्ति॑भि¦रेवाव॒दस्य॑यज॒तस्य॒सध्रेः᳚ | अ॒व॒त्सा॒रस्य॑स्पृणवाम॒रण्व॑भिः॒¦शवि॑ष्ठं॒वाजं᳚वि॒दुषा᳚चि॒दर्ध्य᳚म् || 10 || सः¦हि¦क्ष॒त्रस्य॑¦म॒न॒सस्य॑¦चित्ति॑ऽभिः¦ए॒व॒ऽव॒दस्य॑¦य॒ज॒तस्य॑¦सध्रेः᳚ | |
| श्ये॒नआ᳚सा॒मदि॑तिःक॒क्ष्यो॒३॑(ओ॒)मदो᳚¦वि॒श्ववा᳚रस्ययज॒तस्य॑मा॒यिनः॑ | सम॒न्यम᳚न्यमर्थय॒न्त्येत॑वे¦वि॒दुर्वि॒षाणं᳚परि॒पान॒मन्ति॒ते || 11 || वर्ग:25 श्ये॒नः¦आ॒सा॒म्¦अदि॑तिः¦क॒क्ष्यः॑¦मदः॑¦वि॒श्वऽवा᳚रस्य¦य॒ज॒तस्य॑¦मा॒यिनः॑ | |
| स॒दा॒पृ॒णोय॑ज॒तोविद्विषो᳚वधीद्¦बाहुवृ॒क्तःश्रु॑त॒वित्तर्यो᳚वः॒सचा᳚ | उ॒भासवरा॒प्रत्ये᳚ति॒भाति॑च॒¦यदीं᳚ग॒णंभज॑तेसुप्र॒याव॑भिः || 12 || स॒दा॒ऽपृ॒णः¦य॒ज॒तः¦वि¦द्विषः॑¦व॒धी॒त्¦बा॒हु॒ऽवृ॒क्तः¦श्रु॒त॒ऽवित्¦तर्यः॑¦वः॒¦सचा᳚ | |
| सु॒त॒म्भ॒रोयज॑मानस्य॒सत्प॑ति॒¦र्विश्वा᳚सा॒मूधः॒सधि॒यामु॒दञ्च॑नः | भर॑द्धे॒नूरस॑वच्छिश्रिये॒पयो᳚¦ऽनुब्रुवा॒णो,अध्ये᳚ति॒नस्व॒पन् || 13 || सु॒त॒म्ऽभ॒रः¦यज॑मानस्य¦सत्ऽप॑तिः¦विश्वा᳚साम्¦ऊधः॑¦सः¦धि॒याम्¦उ॒त्।आंच॑नः | |
| योजा॒गार॒तमृचः॑कामयन्ते॒¦योजा॒गार॒तमु॒सामा᳚नियन्ति | योजा॒गार॒तम॒यंसोम॑आह॒¦तवा॒हम॑स्मिस॒ख्येन्यो᳚काः || 14 || यः¦जा॒गार॑¦तम्¦ऋचः॑¦का॒म॒य॒न्ते॒¦यः¦जा॒गार॑¦तम्¦ऊँ॒ इति॑¦सामा᳚नि¦य॒न्ति॒ | |
| अ॒ग्निर्जा᳚गार॒तमृचः॑कामयन्ते॒¦ऽग्निर्जा᳚गार॒तमु॒सामा᳚नियन्ति | अ॒ग्निर्जा᳚गार॒तम॒यंसोम॑आह॒¦तवा॒हम॑स्मिस॒ख्येन्यो᳚काः || 15 || अ॒ग्निः¦जा॒गा॒र॒¦तम्¦ऋचः॑¦का॒म॒य॒न्ते॒¦अ॒ग्निः¦जा॒गा॒र॒¦तम्¦ऊँ॒ इति॑¦सामा᳚नि¦य॒न्ति॒ | |
| [37] विदादिवइत्येकादशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः सदापृणो विश्वेदेवास्त्रिष्टुप् | (भेदपक्षे - इंद्रसूर्यौ १ विश्वेदेवाः २ इंद्राग्नी १ विश्वेदेवाः ६ आपः १ एवं ११ (अत्रसूक्ते सदापृणर्षेर्यजतइत्यादि लिंगोक्तऋषिभिः समुच्चयइति केचित्) |{अष्टक:4, अध्याय:2}{मंडल:5, सूक्त:45}{अनुवाक:4, सूक्त:1} |
| वि॒दादि॒वोवि॒ष्यन्नद्रि॑मु॒क्थै¦रा᳚य॒त्या,उ॒षसो᳚,अ॒र्चिनो᳚गुः | अपा᳚वृतव्र॒जिनी॒रुत्स्व॑र्गा॒द्¦विदुरो॒मानु॑षीर्दे॒वआ᳚वः || 1 || वर्ग:26 वि॒दाः¦दि॒वः¦वि॒ऽस्यन्¦अद्रि᳚म्¦उ॒क्थैः¦आ॒ऽय॒त्याः¦उ॒षसः॑¦अ॒र्चिनः॑¦गुः॒ | |
| विसूर्यो᳚,अ॒मतिं॒नश्रियं᳚सा॒दो¦र्वाद्गवां᳚मा॒ताजा᳚न॒तीगा᳚त् | धन्व᳚र्णसोन॒द्य१॑(अः॒)खादो᳚अर्णाः॒¦स्थूणे᳚व॒सुमि॑तादृंहत॒द्यौः || 2 || वि¦सूर्यः॑¦अ॒मति᳚म्¦न¦श्रिय᳚म्¦सा॒त्¦आ¦ऊ॒र्वात्¦गवा᳚म्¦मा॒ता¦जा॒न॒ती¦गा॒त् | |
| अ॒स्मा,उ॒क्थाय॒पर्व॑तस्य॒गर्भो᳚¦म॒हीनां᳚ज॒नुषे᳚पू॒र्व्याय॑ | विपर्व॑तो॒जिही᳚त॒साध॑त॒द्यौ¦रा॒विवा᳚सन्तोदसयन्त॒भूम॑ || 3 || अ॒स्मै¦उ॒क्थाय॑¦पर्व॑तस्य¦गर्भः॑¦म॒हीना᳚म्¦ज॒नुषे᳚¦पू॒र्व्याय॑ | |
| सू॒क्तेभि᳚र्वो॒वचो᳚भिर्दे॒वजु॑ष्टै॒¦रिन्द्रा॒न्व१॑(अ॒)ग्नी,अव॑सेहु॒वध्यै᳚ | उ॒क्थेभि॒र्हिष्मा᳚क॒वयः॑सुय॒ज्ञा¦,आ॒विवा᳚सन्तोम॒रुतो॒यज᳚न्ति || 4 || सु॒।औ॒क्तेभिः॑¦वः॒¦वचः॑ऽभिः¦दे॒वऽजु॑ष्टैः¦इन्द्रा᳚¦नु¦अ॒ग्नी इति॑¦अव॑से¦हु॒वध्यै᳚ | |
| एतो॒न्व१॑(अ॒)द्यसु॒ध्यो॒३॑(ओ॒)भवा᳚म॒¦प्रदु॒च्छुना᳚मिनवामा॒वरी᳚यः | आ॒रेद्वेषां᳚सिसनु॒तर्द॑धा॒मा¦ऽया᳚म॒प्राञ्चो॒यज॑मान॒मच्छ॑ || 5 || एतो॒ इति॑¦नु¦अ॒द्य¦सु॒ऽध्यः॑¦भवा᳚म¦प्र¦दु॒च्छुनाः᳚¦मि॒न॒वा॒म॒¦वरी᳚यः | |
| एता॒धियं᳚कृ॒णवा᳚मासखा॒यो¦ऽप॒यामा॒ताँ,ऋ॑णु॒तव्र॒जंगोः | यया॒मनु᳚र्विशिशि॒प्रंजि॒गाय॒¦यया᳚व॒णिग्व॒ङ्कुरापा॒पुरी᳚षम् || 6 || वर्ग:27 आ¦इ॒त॒¦धिय᳚म्¦कृ॒णवा᳚म¦स॒खा॒यः॒¦अप॑¦या¦मा॒ता¦ऋ॒णु॒त¦व्र॒जम्¦गोः | |
| अनू᳚नो॒दत्र॒हस्त॑यतो॒,अद्रि॒¦रार्च॒न्येन॒दश॑मा॒सोनव॑ग्वाः | ऋ॒तंय॒तीस॒रमा॒गा,अ॑विन्द॒द्¦विश्वा᳚निस॒त्याङ्गि॑राश्चकार || 7 || अनू᳚नोत्¦अत्र॑¦हस्त॑ऽयतः¦अद्रिः॑¦आर्च॑न्¦येन॑¦दश॑¦मा॒सः¦नव॑ऽग्वाः | |
| विश्वे᳚,अ॒स्याव्युषि॒माहि॑नायाः॒¦संयद्गोभि॒रङ्गि॑रसो॒नव᳚न्त | उत्स॑आसांपर॒मेस॒धस्थ॑¦ऋ॒तस्य॑प॒थास॒रमा᳚विद॒द्गाः || 8 || विश्वे᳚¦अ॒स्याः¦वि॒।औषि॑¦माहि॑नायाः¦सम्¦यत्¦गोभिः॑¦अङ्गि॑रसः¦नव᳚न्त | |
| आसूर्यो᳚यातुस॒प्ताश्वः॒,¦क्षेत्रं॒यद॑स्योर्वि॒यादी᳚र्घया॒थे | र॒घुःश्ये॒नःप॑तय॒दन्धो॒,अच्छा॒¦युवा᳚क॒विर्दी᳚दय॒द्गोषु॒गच्छ॑न् || 9 || आ¦सूर्यः॑¦या॒तु॒¦स॒प्त।आ॑श्वः¦क्षेत्र᳚म्¦यत्¦अ॒स्य॒¦उ॒र्वि॒या¦दी॒र्घ॒ऽया॒थे | |
| आसूर्यो᳚,अरुहच्छु॒क्रमर्णो¦ऽयु॑क्त॒यद्ध॒रितो᳚वी॒तपृ॑ष्ठाः | उ॒द्नाननाव॑मनयन्त॒धीरा᳚,¦आशृण्व॒तीरापो᳚,अ॒र्वाग॑तिष्ठन् || 10 || आ¦सूर्यः॑¦अ॒रु॒ह॒त्¦शु॒क्रम्¦अर्णः॑¦अयु॑क्त¦यत्¦ह॒रितः॑¦वी॒तऽपृ॑ष्ठाः | |
| धियं᳚वो,अ॒प्सुद॑धिषेस्व॒र्षां¦ययात॑र॒न्दश॑मा॒सोनव॑ग्वाः | अ॒याधि॒यास्या᳚मदे॒वगो᳚पा¦,अ॒याधि॒यातु॑तुर्या॒मात्यंहः॑ || 11 || धिय᳚म्¦वः॒¦अ॒प्ऽसु¦द॒धि॒षे॒¦स्वः॒ऽसाम्¦यया᳚¦अत॑रन्¦दश॑¦मा॒सः¦नव॑ऽग्वाः | |
| [38] हयोनेत्यष्टर्चस्यसूक्तस्यात्रेयःप्रतिक्षत्रोविश्वेदेवाजगती सप्तम्यष्टम्योर्देवपत्न्यः द्वितीयांत्येत्रिष्टुभौ | (भेदपक्षे-विश्वेदेवाः ६ देवपत्न्यः २ एवं ८) |{अष्टक:4, अध्याय:2}{मंडल:5, सूक्त:46}{अनुवाक:4, सूक्त:2} |
| हयो॒नवि॒द्वाँ,अ॑युजिस्व॒यंधु॒रि¦तांव॑हामिप्र॒तर॑णीमव॒स्युव᳚म् | नास्या᳚वश्मिवि॒मुचं॒नावृतं॒पुन᳚¦र्वि॒द्वान्प॒थःपु॑रए॒तऋ॒जुने᳚षति || 1 || वर्ग:28 हयः॑¦न¦वि॒द्वान्¦अ॒यु॒जि॒¦स्व॒यम्¦धु॒रि¦ताम्¦व॒हा॒मि॒¦प्र॒ऽतर॑णीम्¦अ॒व॒स्युव᳚म् | |
| अग्न॒इन्द्र॒वरु॑ण॒मित्र॒देवाः॒¦शर्धः॒प्रय᳚न्त॒मारु॑तो॒तवि॑ष्णो | उ॒भानास॑त्यारु॒द्रो,अध॒ग्नाः¦पू॒षाभगः॒सर॑स्वतीजुषन्त || 2 || अग्ने᳚¦इन्द्र॑¦वरु॑ण¦मित्र॑¦देवाः᳚¦शर्धः॑¦प्र¦य॒न्त॒¦मारु॑त¦उ॒त¦वि॒ष्णो॒ इति॑ | |
| इ॒न्द्रा॒ग्नीमि॒त्रावरु॒णादि॑तिं॒स्वः॑¦पृथि॒वींद्यांम॒रुतः॒पर्व॑ताँ,अ॒पः | हु॒वेविष्णुं᳚पू॒षणं॒ब्रह्म॑ण॒स्पतिं॒¦भगं॒नुशंसं᳚सवि॒तार॑मू॒तये᳚ || 3 || इ॒न्द्रा॒ग्नी इति॑¦मि॒त्रावरु॑णा¦अदि॑तिम्¦स्व१॒॑रिति॒ स्वः॑¦पृ॒थि॒वीम्¦द्याम्¦म॒रुतः॑¦पर्व॑तान्¦अ॒पः | |
| उ॒तनो॒विष्णु॑रु॒तवातो᳚,अ॒स्रिधो᳚¦द्रविणो॒दा,उ॒तसोमो॒मय॑स्करत् | उ॒तऋ॒भव॑उ॒तरा॒येनो᳚,अ॒श्विनो॒¦तत्वष्टो॒तविभ्वानु॑मंसते || 4 || उ॒त¦नः॒¦विष्णुः॑¦उ॒त¦वातः॑¦अ॒स्रिधः॑¦द्र॒वि॒णः॒ऽदाः¦उ॒त¦सोमः॑¦मयः॑¦क॒र॒त् | |
| उ॒तत्यन्नो॒मारु॑तं॒शर्ध॒आग॑मद्¦दिविक्ष॒यंय॑ज॒तंब॒र्हिरा॒सदे᳚ | बृह॒स्पतिः॒शर्म॑पू॒षोतनो᳚यमद्¦वरू॒थ्य१॑(अं॒)वरु॑णोमि॒त्रो,अ᳚र्य॒मा || 5 || उ॒त¦त्यत्¦नः॒¦मारु॑तम्¦शर्धः॑¦आ¦ग॒म॒त्¦दि॒वि॒ऽक्ष॒यम्¦य॒ज॒तम्¦ब॒र्हिः¦आ॒ऽसदे᳚ | |
| उ॒तत्येनः॒पर्व॑तासःसुश॒स्तयः॑¦सुदी॒तयो᳚न॒द्य१॑(अ॒)स्त्राम॑णेभुवन् | भगो᳚विभ॒क्ताशव॒साव॒साग॑म¦दुरु॒व्यचा॒,अदि॑तिःश्रोतुमे॒हव᳚म् || 6 || उ॒त¦त्ये¦नः॒¦पर्व॑तासः¦सु॒ऽश॒स्तयः॑¦सु॒ऽदी॒तयः॑¦न॒द्यः॑¦त्राम॑णे¦भु॒व॒न् | |
| दे॒वानां॒पत्नी᳚रुश॒तीर॑वन्तुनः॒¦प्राव᳚न्तुनस्तु॒जये॒वाज॑सातये | याःपार्थि॑वासो॒या,अ॒पामपि᳚व्र॒ते¦तानो᳚देवीःसुहवाः॒शर्म॑यच्छत || 7 || दे॒वाना᳚म्¦पत्नीः᳚¦उ॒श॒तीः¦अ॒व॒न्तु॒¦नः॒¦प्र¦अ॒व॒न्तु॒¦नः॒¦तु॒जये᳚¦वाज॑ऽसातये | |
| उ॒तग्नाव्य᳚न्तुदे॒वप॑त्नी¦रिन्द्रा॒ण्य१॑(अ॒)ग्नाय्य॒श्विनी॒राट् | आरोद॑सीवरुणा॒नीशृ॑णोतु॒¦व्यन्तु॑दे॒वीर्यऋ॒तुर्जनी᳚नाम् || 8 || उ॒त¦ग्नाः¦व्य॒न्तु॒¦दे॒वऽप॑त्नीः¦इ॒न्द्रा॒णी¦अ॒ग्नायी᳚¦अ॒श्विनी᳚¦राट् | |
| [39] प्रयुंजतीति सप्तर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः प्रतिरथोविश्वेदेवास्त्रिष्टुप् | (भेदपक्षे - उषाः १ सूर्यरश्मयः १ सूर्यः ३ विश्वेदेवाः १ मित्रावरुणाग्नयः १ एवं ७) |{अष्टक:4, अध्याय:3}{मंडल:5, सूक्त:47}{अनुवाक:4, सूक्त:3} |
| प्र॒यु॒ञ्ज॒तीदि॒वए᳚तिब्रुवा॒णा¦म॒हीमा॒तादु॑हि॒तुर्बो॒धय᳚न्ती | आ॒विवा᳚सन्तीयुव॒तिर्म॑नी॒षा¦पि॒तृभ्य॒आसद॑ने॒जोहु॑वाना || 1 || वर्ग:1 प्र॒ऽयुं॒ज॒ती¦दि॒वः¦ए॒ति॒¦ब्रु॒वा॒णा¦म॒ही¦मा॒ता¦दु॒हि॒तुः¦बो॒धय᳚न्ती | |
| अ॒जि॒रास॒स्तद॑प॒ईय॑माना¦,आतस्थि॒वांसो᳚,अ॒मृत॑स्य॒नाभि᳚म् | अ॒न॒न्तास॑उ॒रवो᳚वि॒श्वतः॑सीं॒¦परि॒द्यावा᳚पृथि॒वीय᳚न्ति॒पन्थाः᳚ || 2 || अ॒जि॒रासः॑¦तत्।आ॑पः¦ईय॑मानाः¦आ॒त॒स्थि॒ऽवांसः॑¦अ॒मृत॑स्य¦नाभि᳚म् | |
| उ॒क्षास॑मु॒द्रो,अ॑रु॒षःसु॑प॒र्णः¦पूर्व॑स्य॒योनिं᳚पि॒तुरावि॑वेश | मध्ये᳚दि॒वोनिहि॑तः॒पृश्नि॒रश्मा॒¦विच॑क्रमे॒रज॑सस्पा॒त्यन्तौ᳚ || 3 || उ॒क्षा¦स॒मु॒द्रः¦अ॒रु॒षः¦सु॒ऽप॒र्णः¦पूर्व॑स्य¦योनि᳚म्¦पि॒तुः¦आ¦वि॒वे॒श॒ | |
| च॒त्वार॑ईंबिभ्रतिक्षेम॒यन्तो॒¦दश॒गर्भं᳚च॒रसे᳚धापयन्ते | त्रि॒धात॑वःपर॒मा,अ॑स्य॒गावो᳚¦दि॒वश्च॑रन्ति॒परि॑स॒द्यो,अन्ता॑न् || 4 || च॒त्वारः॑¦ई॒म्¦बि॒भ्र॒ति॒¦क्षे॒म॒ऽयन्तः॑¦दश॑¦गर्भ᳚म्¦च॒रसे᳚¦धा॒प॒य॒न्ते॒ | |
| इ॒दंवपु᳚र्नि॒वच॑नंजनास॒¦श्चर᳚न्ति॒यन्न॒द्य॑स्त॒स्थुरापः॑ | द्वेयदीं᳚बिभृ॒तोमा॒तुर॒न्ये¦,इ॒हेह॑जा॒तेय॒म्या॒३॑(आ॒)सब᳚न्धू || 5 || इ॒दम्¦वपुः॑¦नि॒ऽवच॑नम्¦ज॒ना॒सः॒¦चर᳚न्ति¦यत्¦न॒द्यः॑¦त॒स्थुः¦आपः॑ | |
| वित᳚न्वते॒धियो᳚,अस्मा॒,अपां᳚सि॒¦वस्त्रा᳚पु॒त्राय॑मा॒तरो᳚वयन्ति | उ॒प॒प्र॒क्षेवृष॑णो॒मोद॑माना¦दि॒वस्प॒थाव॒ध्वो᳚य॒न्त्यच्छ॑ || 6 || वि¦त॒न्व॒ते॒¦धियः॑¦अ॒स्मै॒¦अपां᳚सि¦वस्त्रा᳚¦पु॒त्राय॑¦मा॒तरः॑¦व॒य॒न्ति॒ | |
| तद॑स्तुमित्रावरुणा॒तद॑ग्ने॒¦शंयोर॒स्मभ्य॑मि॒दम॑स्तुश॒स्तम् | अ॒शी॒महि॑गा॒धमु॒तप्र॑ति॒ष्ठां¦नमो᳚दि॒वेबृ॑ह॒तेसाद॑नाय || 7 || तत्¦अ॒स्तु॒¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒¦तत्¦अ॒ग्ने॒¦शम्¦योः¦अ॒स्मभ्य᳚म्¦इ॒दम्¦अ॒स्तु॒¦श॒स्तम् | |
| [40] कदुप्रियायेति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः प्रतिभानुर्विश्वेदेवाजगती | (भेदपक्षे - विद्युतोग्निः १ उषाः १ इंद्रसूर्यौ १ अग्निः २ एवं ५) |{अष्टक:4, अध्याय:3}{मंडल:5, सूक्त:48}{अनुवाक:4, सूक्त:4} |
| कदु॑प्रि॒याय॒धाम्ने᳚मनामहे॒¦स्वक्ष॑त्राय॒स्वय॑शसेम॒हेव॒यम् | आ॒मे॒न्यस्य॒रज॑सो॒यद॒भ्रआँ¦अ॒पोवृ॑णा॒नावि॑त॒नोति॑मा॒यिनी᳚ || 1 || वर्ग:2 कत्¦ऊँ॒ इति॑¦प्रि॒याय॑¦धाम्ने᳚¦म॒ना॒म॒हे॒¦स्वऽक्ष॑त्राय¦स्वऽय॑शसे¦म॒हे¦व॒यम् | |
| ता,अ॑त्नतव॒युनं᳚वी॒रव॑क्षणं¦समा॒न्यावृ॒तया॒विश्व॒मारजः॑ | अपो॒,अपा᳚ची॒रप॑रा॒,अपे᳚जते॒¦प्रपूर्वा᳚भिस्तिरतेदेव॒युर्जनः॑ || 2 || ताः¦अ॒त्न॒त॒¦व॒युन᳚म्¦वी॒रऽव॑क्षणम्¦स॒मा॒न्या¦वृ॒तया᳚¦विश्व᳚म्¦आ¦रजः॑ | |
| आग्राव॑भिरह॒न्ये᳚भिर॒क्तुभि॒¦र्वरि॑ष्ठं॒वज्र॒माजि॑घर्तिमा॒यिनि॑ | श॒तंवा॒यस्य॑प्र॒चर॒न्त्स्वेदमे᳚¦संव॒र्तय᳚न्तो॒विच॑वर्तय॒न्नहा᳚ || 3 || आ¦ग्राव॑ऽभिः¦अ॒ह॒न्ये᳚भिः¦अ॒क्तुऽभिः॑¦वरि॑ष्ठम्¦वज्र᳚म्¦आ¦जि॒घ॒र्ति॒¦मा॒यिनि॑ | |
| ताम॑स्यरी॒तिंप॑र॒शोरि॑व॒प्रत्य¦नी᳚कमख्यंभु॒जे,अ॑स्य॒वर्प॑सः | सचा॒यदि॑पितु॒मन्त॑मिव॒क्षयं॒¦रत्नं॒दधा᳚ति॒भर॑हूतयेवि॒शे || 4 || ताम्¦अ॒स्य॒¦री॒तिम्¦प॒र॒शोःऽइ᳚व¦प्रति॑¦अनी᳚कम्¦अ॒ख्य॒म्¦भु॒जे¦अ॒स्य॒¦वर्प॑सः | |
| सजि॒ह्वया॒चतु॑रनीकऋञ्जते॒¦चारु॒वसा᳚नो॒वरु॑णो॒यत᳚न्न॒रिम् | नतस्य॑विद्मपुरुष॒त्वता᳚व॒यं¦यतो॒भगः॑सवि॒तादाति॒वार्य᳚म् || 5 || सः¦जि॒ह्वया᳚¦चतुः॑।आनीकः¦ऋं॒ज॒ते॒¦चारु॑¦वसा᳚नः¦वरु॑णः¦यत॑न्¦अ॒रिम् | |
| [41] देवंवइति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः प्रतिप्रभुर्विश्वेदेवास्त्रिष्टुप् अंत्यातृणपाणिः | (भेदपक्षे - विश्वेदेवाः १ सूर्यः १ विश्वेदेवाः ३ एवं ५) |{अष्टक:4, अध्याय:3}{मंडल:5, सूक्त:49}{अनुवाक:4, सूक्त:5} |
| दे॒वंवो᳚,अ॒द्यस॑वि॒तार॒मेषे॒¦भगं᳚च॒रत्नं᳚वि॒भज᳚न्तमा॒योः | आवां᳚नरापुरुभुजाववृत्यां¦दि॒वेदि॑वेचिदश्विनासखी॒यन् || 1 || वर्ग:3 दे॒वम्¦वः॒¦अ॒द्य¦स॒वि॒तार᳚म्¦आ¦ई॒षे॒¦भग᳚म्¦च॒¦रत्न᳚म्¦वि॒ऽभज᳚न्तम्¦आ॒योः | |
| प्रति॑प्र॒याण॒मसु॑रस्यवि॒द्वान्¦त्सू॒क्तैर्दे॒वंस॑वि॒तारं᳚दुवस्य | उप॑ब्रुवीत॒नम॑साविजा॒नञ्¦ज्येष्ठं᳚च॒रत्नं᳚वि॒भज᳚न्तमा॒योः || 2 || प्रति॑¦प्र॒ऽयान᳚म्¦असु॑रस्य¦वि॒द्वान्¦सु॒।औ॒क्तैः¦दे॒वम्¦स॒वि॒तार᳚म्¦दु॒व॒स्य॒ | |
| अ॒द॒त्र॒याद॑यते॒वार्या᳚णि¦पू॒षाभगो॒,अदि॑ति॒र्वस्त॑उ॒स्रः | इन्द्रो॒विष्णु॒र्वरु॑णोमि॒त्रो,अ॒ग्नि¦रहा᳚निभ॒द्राज॑नयन्तद॒स्माः || 3 || अ॒द॒त्र॒ऽया¦द॒य॒ते॒¦वार्या᳚णि¦पू॒षा¦भगः॑¦अदि॑तिः¦वस्ते᳚¦उ॒स्रः | |
| तन्नो᳚,अन॒र्वास॑वि॒तावरू᳚थं॒¦तत्सिन्ध॑वइ॒षय᳚न्तो॒,अनु॑ग्मन् | उप॒यद्वोचे᳚,अध्व॒रस्य॒होता᳚¦रा॒यःस्या᳚म॒पत॑यो॒वाज॑रत्नाः || 4 || तत्¦नः॒¦अ॒न॒र्वा¦स॒वि॒ता¦वरू᳚थम्¦तत्¦सिन्ध॑वः¦इ॒षय᳚न्तः¦अनु॑¦ग्म॒न् | |
| प्रयेवसु॑भ्य॒ईव॒दानमो॒दु¦र्येमि॒त्रेवरु॑णेसू॒क्तवा᳚चः | अवै॒त्वभ्वं᳚कृणु॒तावरी᳚यो¦दि॒वस्पृ॑थि॒व्योरव॑सामदेम || 5 || प्र¦ये¦वसु॑ऽभ्यः¦ईव॑त्¦आ¦नमः॑¦दुः¦ये¦मि॒त्रे¦वरु॑णे¦सू॒क्तऽवा᳚चः | |
| [42] विश्वोदेवस्येति पंचर्चस्य सूक्तस्य स्वस्त्यात्रेयोविश्वेदेवाअनुष्टुप्अंत्यापङ्क्तिः | (भेदपक्षे - सविता २ विश्वेदेवाः १ सविता २ एवं ५) |{अष्टक:4, अध्याय:3}{मंडल:5, सूक्त:50}{अनुवाक:4, सूक्त:6} |
| विश्वो᳚दे॒वस्य॑ने॒तु¦र्मर्तो᳚वुरीतस॒ख्यम् | विश्वो᳚रा॒यइ॑षुध्यति¦द्यु॒म्नंवृ॑णीतपु॒ष्यसे᳚ || 1 || वर्ग:4 विश्वः॑¦दे॒वस्य॑¦ने॒तुः¦मर्तः॑¦वु॒री॒त॒¦स॒ख्यम् | विश्वः॑¦रा॒ये¦इ॒षु॒ध्य॒ति॒¦द्यु॒म्नम्¦वृ॒णी॒त॒¦पु॒ष्यसे᳚ || |
| तेते᳚देवनेत॒¦र्येचे॒माँ,अ॑नु॒शसे᳚ | तेरा॒यातेह्या॒३॑(आ॒)पृचे॒¦सचे᳚महिसच॒थ्यैः᳚ || 2 || ते¦ते॒¦दे॒व॒¦ने॒तः॒¦ये¦च॒¦इ॒मान्¦अ॒नु॒ऽशसे᳚ | ते¦रा॒या¦ते¦हि¦आ॒ऽपृचे᳚¦सचे᳚महि¦स॒च॒थ्यैः᳚ || |
| अतो᳚न॒आनॄनति॑थी॒¦नतः॒पत्नी᳚र्दशस्यत | आ॒रेविश्वं᳚पथे॒ष्ठां¦द्वि॒षोयु॑योतु॒यूयु॑विः || 3 || अतः॑¦नः॒¦आ¦नॄन्¦अति॑थीन्¦अतः॑¦पत्नीः᳚¦द॒श॒स्य॒त॒ | आ॒रे¦विश्व᳚म्¦प॒थे॒ऽस्थाम्¦द्वि॒षः¦यु॒यो॒तु॒¦युयु॑विः || |
| यत्र॒वह्नि॑र॒भिहि॑तो¦दु॒द्रव॒द्द्रोण्यः॑प॒शुः | नृ॒मणा᳚वी॒रप॒स्त्यो¦ऽर्णा॒धीरे᳚व॒सनि॑ता || 4 || यत्र॑¦वह्निः॑¦अ॒भिऽहि॑तः¦दु॒द्रव॑त्¦द्रोण्यः॑¦प॒शुः | नृ॒ऽमनाः᳚¦वी॒रऽप॑स्त्यः¦अर्णा᳚¦धीरा᳚ऽइव¦सनि॑ता || |
| ए॒षते᳚देवनेता॒¦रथ॒स्पतिः॒शंर॒यिः | शंरा॒येशंस्व॒स्तय॑¦इषः॒स्तुतो᳚मनामहे¦देव॒स्तुतो᳚मनामहे || 5 || ए॒षः¦ते॒¦दे॒व॒¦ने॒त॒रिति॑¦रथः॒पतिः॑¦शम्¦र॒यिः | |
| [43] अग्नेसुतस्येति पंचदशर्चस्य सूक्तस्य स्वस्त्यात्रेयो विश्वेदेवाश्चतुर्थीषष्टीसप्तमीनामिंद्रवायू पंचम्यावायुः आद्याश्चतस्रो गायत्र्यः पंचम्यादिषळुष्णिहः एकादश्यादितिस्रोजगत्यः (त्रिष्टुभोवा) अंत्येद्वेअनुष्टुभौ | (भेदपक्षे - अग्निः २ विश्वेदेवाः १ इंद्रवायू १ वायुः १ इंद्रवायू २ अग्निः ३ विश्वेदेवाः ५ एवं १५) |{अष्टक:4, अध्याय:3}{मंडल:5, सूक्त:51}{अनुवाक:4, सूक्त:7} |
| अग्ने᳚सु॒तस्य॑पी॒तये॒¦विश्वै॒रूमे᳚भि॒राग॑हि | दे॒वेभि᳚र्ह॒व्यदा᳚तये || 1 || वर्ग:5 अग्ने᳚¦सु॒तस्य॑¦पी॒तये᳚¦विश्वैः᳚¦ऊमे᳚भिः¦आ¦ग॒हि॒ | दे॒वेभिः॑¦ह॒व्यऽदा᳚तये || |
| ऋत॑धीतय॒आग॑त॒¦सत्य॑धर्माणो,अध्व॒रम् | अ॒ग्नेःपि॑बतजि॒ह्वया᳚ || 2 || ऋत॑ऽधीतयः¦आ¦ग॒त॒¦सत्य॑ऽधर्माणः¦अ॒ध्व॒रम् | अ॒ग्नेः¦पि॒ब॒त॒¦जि॒ह्वया᳚ || |
| विप्रे᳚भिर्विप्रसन्त्य¦प्रात॒र्याव॑भि॒राग॑हि | दे॒वेभिः॒सोम॑पीतये || 3 || विप्रे᳚भिः¦वि॒प्र॒¦स॒न्त्य॒¦प्रा॒त॒र्याव॑ऽभिः¦आ¦ग॒हि॒ | दे॒वेभिः॑¦सोम॑ऽपीतये || |
| अ॒यंसोम॑श्च॒मूसु॒तो¦ऽम॑त्रे॒परि॑षिच्यते | प्रि॒यइन्द्रा᳚यवा॒यवे᳚ || 4 || अ॒यम्¦सोमः॑¦च॒मू इति॑¦सु॒तः¦अम॑त्रे¦परि॑¦सि॒च्य॒ते॒ | प्रि॒यः¦इन्द्रा᳚य¦वा॒यवे᳚ || |
| वाय॒वाया᳚हिवी॒तये᳚¦जुषा॒णोह॒व्यदा᳚तये | पिबा᳚सु॒तस्यान्ध॑सो,अ॒भिप्रयः॑ || 5 || वायो॒ इति॑¦आ¦या॒हि॒¦वी॒तये᳚¦जु॒षा॒णः¦ह॒व्यऽदा᳚तये | पिब॑¦सु॒तस्य॑¦अन्ध॑सः¦अ॒भि¦प्रयः॑ || |
| इन्द्र॑श्चवायवेषां¦सु॒तानां᳚पी॒तिम᳚र्हथः | ताञ्जु॑षेथामरे॒पसा᳚व॒भिप्रयः॑ || 6 || वर्ग:6 इन्द्रः॑¦च॒¦वा॒यो॒ इति॑¦ए॒षा॒म्¦सु॒ताना᳚म्¦पी॒तिम्¦अ॒र्ह॒थः॒ | तान्¦जु॒षे॒था॒म्¦अ॒रे॒पसौ᳚¦अ॒भि¦प्रयः॑ || |
| सु॒ता,इन्द्रा᳚यवा॒यवे॒¦सोमा᳚सो॒दध्या᳚शिरः | नि॒म्नंनय᳚न्ति॒सिन्ध॑वो॒ऽभिप्रयः॑ || 7 || सु॒ताः¦इन्द्रा᳚य¦वा॒यवे᳚¦सोमा᳚सः¦दधि॑ऽआशिरः | नि॒म्नम्¦न¦य॒न्ति॒¦सिन्ध॑वः¦अ॒भि¦प्रयः॑ || |
| स॒जूर्विश्वे᳚भिर्दे॒वेभि॑¦र॒श्विभ्या᳚मु॒षसा᳚स॒जूः | आया᳚ह्यग्ने,अत्रि॒वत्सु॒तेर॑ण || 8 || स॒ऽजूः¦विश्वे᳚भिः¦दे॒वेभिः॑¦अ॒श्विऽभ्या᳚म्¦उ॒षसा᳚¦स॒ऽजूः | आ¦या॒हि॒¦अ॒ग्ने॒¦अ॒त्रि॒ऽवत्¦सु॒ते¦रण॒ || |
| स॒जूर्मि॒त्रावरु॑णाभ्यां¦स॒जूःसोमे᳚न॒विष्णु॑ना | आया᳚ह्यग्ने,अत्रि॒वत्सु॒तेर॑ण || 9 || स॒ऽजूः¦मि॒त्रावरु॑णाभ्याम्¦स॒ऽजूः¦सोमे᳚न¦विष्णु॑ना | आ¦या॒हि॒¦अ॒ग्ने॒¦अ॒त्रि॒ऽवत्¦सु॒ते¦रण॒ || |
| स॒जूरा᳚दि॒त्यैर्वसु॑भिः¦स॒जूरिन्द्रे᳚णवा॒युना᳚ | आया᳚ह्यग्ने,अत्रि॒वत्सु॒तेर॑ण || 10 || स॒ऽजूः¦आ॒दि॒त्यैः¦वसु॑ऽभिः¦स॒ऽजूः¦इन्द्रे᳚ण¦वा॒युना᳚ | आ¦या॒हि॒¦अ॒ग्ने॒¦अ॒त्रि॒ऽवत्¦सु॒ते¦रण॒ || |
| स्व॒स्तिनो᳚मिमीताम॒श्विना॒भगः॑¦स्व॒स्तिदे॒व्यदि॑तिरन॒र्वणः॑ | स्व॒स्तिपू॒षा,असु॑रोदधातुनः¦स्व॒स्तिद्यावा᳚पृथि॒वीसु॑चे॒तुना᳚ || 11 || वर्ग:7 स्व॒स्ति¦नः॒¦मि॒मी॒ता॒म्¦अ॒श्विना᳚¦भगः॑¦स्व॒स्ति¦दे॒वी¦अदि॑तिः¦अ॒न॒र्वणः॑ | |
| स्व॒स्तये᳚वा॒युमुप॑ब्रवामहै॒¦सोमं᳚स्व॒स्तिभुव॑नस्य॒यस्पतिः॑ | बृह॒स्पतिं॒सर्व॑गणंस्व॒स्तये᳚¦स्व॒स्तय॑आदि॒त्यासो᳚भवन्तुनः || 12 || स्व॒स्तये᳚¦वा॒युम्¦उप॑¦ब्र॒वा॒म॒है॒¦सोम᳚म्¦स्व॒स्ति¦भुव॑नस्य¦यः¦पतिः॑ | |
| विश्वे᳚दे॒वानो᳚,अ॒द्यास्व॒स्तये᳚¦वैश्वान॒रोवसु॑र॒ग्निःस्व॒स्तये᳚ | दे॒वा,अ॑वन्त्वृ॒भवः॑स्व॒स्तये᳚¦स्व॒स्तिनो᳚रु॒द्रःपा॒त्वंह॑सः || 13 || विश्वे᳚¦दे॒वाः¦नः॒¦अ॒द्य¦स्व॒स्तये᳚¦वै॒श्वा॒न॒रः¦वसुः॑¦अ॒ग्निः¦स्व॒स्तये᳚ | |
| स्व॒स्तिमि॑त्रावरुणा¦स्व॒स्तिप॑थ्येरेवति | स्व॒स्तिन॒इन्द्र॑श्चा॒ग्निश्च॑¦स्व॒स्तिनो᳚,अदितेकृधि || 14 || स्व॒स्ति¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒¦स्व॒स्ति¦प॒थ्ये॒¦रे॒व॒ति॒ | स्व॒स्ति¦नः॒¦इन्द्रः॑¦च॒¦अ॒ग्निः¦च॒¦स्व॒स्ति¦नः॒¦अ॒दि॒ते॒¦कृ॒धि॒ || |
| स्व॒स्तिपन्था॒मनु॑चरेम¦सूर्याचन्द्र॒मसा᳚विव | पुन॒र्दद॒ताघ्न॑ता¦जान॒तासंग॑मेमहि || 15 || स्व॒स्ति¦पन्था᳚म्¦अनु॑¦च॒रे॒म॒¦सू॒र्या॒च॒न्द्र॒मसौ᳚ऽइव | पुनः॑¦दद॑ता¦अघ्न॑ता¦जा॒न॒ता¦सम्¦ग॒मे॒म॒हि॒ || |
| [44] प्रश्यावाश्वेति सप्तदशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतोनुष्टुप् षष्ठीषोडशीसप्तदश्यःपंक्त्यः |{अष्टक:4, अध्याय:3}{मंडल:5, सूक्त:52}{अनुवाक:4, सूक्त:8} |
| प्रश्या᳚वाश्वधृष्णु॒या¦ऽर्चा᳚म॒रुद्भि॒रृक्व॑भिः | ये,अ॑द्रो॒घम॑नुष्व॒धं¦श्रवो॒मद᳚न्तिय॒ज्ञियाः᳚ || 1 || वर्ग:8 प्र¦श्या॒व॒।आ॒श्व॒¦धृ॒ष्णु॒ऽया¦अर्च॑¦म॒रुत्ऽभिः॑¦ऋक्व॑ऽभिः | ये¦अ॒द्रो॒घम्¦अ॒नु॒ऽस्व॒धम्¦श्रवः॑¦मद᳚न्ति¦य॒ज्ञियाः᳚ || |
| तेहिस्थि॒रस्य॒शव॑सः॒¦सखा᳚यः॒सन्ति॑धृष्णु॒या | तेयाम॒न्नाधृ॑ष॒द्विन॒¦स्त्मना᳚पान्ति॒शश्व॑तः || 2 || ते¦हि¦स्थि॒रस्य॑¦शव॑सः¦सखा᳚यः¦सन्ति॑¦धृ॒ष्णु॒ऽया | ते¦याम॑न्¦आ¦धृ॒ष॒त्ऽविनः॑¦त्मना᳚¦पा॒न्ति॒¦शश्व॑तः || |
| तेस्प॒न्द्रासो॒नोक्षणो¦ऽति॑ष्कन्दन्ति॒शर्व॑रीः | म॒रुता॒मधा॒महो᳚¦दि॒विक्ष॒माच॑मन्महे || 3 || ते¦स्प॒न्द्रासः॑¦न¦उ॒क्षणः॑¦अति॑¦स्क॒न्द॒न्ति॒¦शर्व॑रीः | म॒रुता᳚म्¦अध॑¦महः॑¦दि॒वि¦क्ष॒मा¦च॒¦म॒न्म॒हे॒ || |
| म॒रुत्सु॑वोदधीमहि॒¦स्तोमं᳚य॒ज्ञंच॑धृष्णु॒या | विश्वे॒येमानु॑षायु॒गा¦पान्ति॒मर्त्यं᳚रि॒षः || 4 || म॒रुत्ऽसु॑¦वः॒¦द॒धी॒म॒हि॒¦स्तोम᳚म्¦य॒ज्ञम्¦च॒¦धृ॒ष्णु॒ऽया | विश्वे᳚¦ये¦मानु॑षा¦यु॒गा¦पान्ति॑¦मर्त्य᳚म्¦रि॒षः || |
| अर्ह᳚न्तो॒येसु॒दान॑वो॒¦नरो॒,असा᳚मिशवसः | प्रय॒ज्ञंय॒ज्ञिये᳚भ्यो¦दि॒वो,अ॑र्चाम॒रुद्भ्यः॑ || 5 || अर्ह᳚न्तः¦ये¦सु॒ऽदान॑वः¦नरः॑¦असा᳚मिऽशवसः | प्र¦य॒ज्ञम्¦य॒ज्ञिये᳚भ्यः¦दि॒वः¦अ॒र्च॒¦म॒रुत्ऽभ्यः॑ || |
| आरु॒क्मैरायु॒धानर॑¦ऋ॒ष्वा,ऋ॒ष्टीर॑सृक्षत | अन्वे᳚नाँ॒,अह॑वि॒द्युतो᳚¦म॒रुतो॒जज्झ॑तीरिव¦भा॒नुर॑र्त॒त्मना᳚दि॒वः || 6 || वर्ग:9 आ¦रु॒क्मैः¦आ¦यु॒धा¦नरः॑¦ऋ॒ष्वाः¦ऋ॒ष्टीः¦अ॒सृ॒क्ष॒त॒ | अनु॑¦ए॒ना॒न्¦अह॑¦वि॒ऽद्युतः॑¦म॒रुतः॑¦जज्झ॑तीःऽइव¦भा॒नुः¦अ॒र्त॒¦त्मना᳚¦दि॒वः || |
| येवा᳚वृ॒धन्त॒पार्थि॑वा॒¦यउ॒राव॒न्तरि॑क्ष॒आ | वृ॒जने᳚वान॒दीनां᳚¦स॒धस्थे᳚वाम॒होदि॒वः || 7 || ये¦व॒वृ॒धन्त॑¦पार्थि॑वाः¦ये¦उ॒रौ¦अ॒न्तरि॑क्षे¦आ | वृ॒जने᳚¦वा॒¦न॒दीना᳚म्¦स॒धऽस्थे᳚¦वा॒¦म॒हः¦दि॒वः || |
| शर्धो॒मारु॑त॒मुच्छं᳚स¦स॒त्यश॑वस॒मृभ्व॑सम् | उ॒तस्म॒तेशु॒भेनरः॒¦प्रस्प॒न्द्रायु॑जत॒त्मना᳚ || 8 || शर्धः॑¦मारु॑तम्¦उत्¦शं॒स॒¦स॒त्यऽश॑वसम्¦ऋभ्व॑सम् | |
| उ॒तस्म॒तेपरु॑ष्ण्या॒¦मूर्णा᳚वसतशु॒न्ध्यवः॑ | उ॒तप॒व्यारथा᳚ना॒¦मद्रिं᳚भिन्द॒न्त्योज॑सा || 9 || उ॒त¦स्म॒¦ते¦परु॑ष्ण्याम्¦ऊर्णाः᳚¦व॒स॒त॒¦शु॒न्ध्यवः॑ | उ॒त¦प॒व्या¦रथा᳚नाम्¦अद्रि᳚म्¦भि॒न्द॒न्ति॒¦ओज॑सा || |
| आप॑थयो॒विप॑थ॒यो¦ऽन्त॑स्पथा॒,अनु॑पथाः | ए॒तेभि॒र्मह्यं॒नाम॑भि¦र्य॒ज्ञंवि॑ष्टा॒रओ᳚हते || 10 || आप॑थयः¦विऽप॑थयः¦अन्तः॑ऽपथाः¦अनु॑ऽपथाः | ए॒तेभिः॑¦मह्य᳚म्¦नाम॑ऽभिः¦य॒ज्ञम्¦वि॒ऽस्ता॒रः¦ओ॒ह॒ते॒ || |
| अधा॒नरो॒न्यो᳚ह॒ते¦ऽधा᳚नि॒युत॑ओहते | अधा॒पारा᳚वता॒,इति॑¦चि॒त्रारू॒पाणि॒दर्श्या᳚ || 11 || वर्ग:10 अध॑¦नरः॑¦नि¦ओ॒ह॒ते॒¦अध॑¦नि॒ऽयुतः॑¦ओ॒ह॒ते॒ | अध॑¦पारा᳚वताः¦इति॑¦चि॒त्रा¦रू॒पाणि॑¦दर्श्या᳚ || |
| छ॒न्दः॒स्तुभः॑कुभ॒न्यव॒¦उत्स॒माकी॒रिणो᳚नृतुः | तेमे॒केचि॒न्नता॒यव॒¦ऊमा᳚,आसन्दृ॒शित्वि॒षे || 12 || छ॒न्दः॒ऽस्तुभः॑¦कु॒भ॒न्यवः॑¦उत्स᳚म्¦आ¦की॒रिणः॑¦नृ॒तुः॒ | ते¦मे॒¦के¦चि॒त्¦न¦ता॒यवः॑¦ऊमाः᳚¦आ॒स॒न्¦दृ॒शि¦त्वि॒षे || |
| यऋ॒ष्वा,ऋ॒ष्टिवि॑द्युतः¦क॒वयः॒सन्ति॑वे॒धसः॑ | तमृ॑षे॒मारु॑तंग॒णं¦न॑म॒स्यार॒मया᳚गि॒रा || 13 || ये¦ऋ॒ष्वाः¦ऋ॒ष्टिऽवि॑द्युतः¦क॒वयः॑¦सन्ति॑¦वे॒धसः॑ | तम्¦ऋ॒षे॒¦मारु॑तम्¦ग॒णम्¦न॒म॒स्य¦र॒मय॑¦गि॒रा || |
| अच्छ॑ऋषे॒मारु॑तंग॒णं¦दा॒नामि॒त्रंनयो॒षणा᳚ | दि॒वोवा᳚धृष्णव॒ओज॑सा¦स्तु॒ताधी॒भिरि॑षण्यत || 14 || अच्छ॑¦ऋ॒षे॒¦मारु॑तम्¦ग॒णम्¦दा॒ना¦मि॒त्रम्¦न¦यो॒षणा᳚ | दि॒वः¦वा॒¦धृ॒ष्ण॒वः॒¦ओज॑सा¦स्तु॒ताः¦धी॒भिः¦इ॒ष॒ण्य॒त॒ || |
| नूम᳚न्वा॒नए᳚षां¦दे॒वाँ,अच्छा॒नव॒क्षणा᳚ | दा॒नास॑चेतसू॒रिभि॒¦र्याम॑श्रुतेभिर॒ञ्जिभिः॑ || 15 || नु¦म॒न्वा॒नः¦ए॒षा॒म्¦दे॒वान्¦अच्छ॑¦न¦व॒क्षणा᳚ | दा॒ना¦स॒चे॒त॒¦सू॒रिऽभिः॑¦याम॑ऽश्रुतेभिः¦अं॒जिऽभिः॑ || |
| प्रयेमे᳚बन्ध्वे॒षे¦गांवोच᳚न्तसू॒रयः॒¦पृश्निं᳚वोचन्तमा॒तर᳚म् | अधा᳚पि॒तर॑मि॒ष्मिणं᳚¦रु॒द्रंवो᳚चन्त॒शिक्व॑सः || 16 || प्र¦ये¦मे॒¦ब॒न्धु॒ऽए॒षे¦गाम्¦वोच᳚न्त¦सू॒रयः॑¦पृश्नि᳚म्¦वो॒च॒न्त॒¦मा॒तर᳚म् | |
| स॒प्तमे᳚स॒प्तशा॒किन॒¦एक॑मेकाश॒ताद॑दुः | य॒मुना᳚या॒मधि॑श्रु॒त¦मुद्राधो॒गव्यं᳚मृजे॒¦निराधो॒,अश्व्यं᳚मृजे || 17 || स॒प्त¦मे॒¦स॒प्त¦शा॒किनः॑¦एक᳚म्ऽएका¦श॒ता¦द॒दुः॒ | |
| [45] कोवेदेति षोळशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतः क्रमेणककुप्बृहत्यनुष्टुप्पुरउष्णिक्ककुप् सतोबृहती सतोबृहती गायत्री सतोबृहती ककुप्ककुब्गायत्री सतोबृहती सतोबृहती ककुप् सतोबृहत्यः |{अष्टक:4, अध्याय:3}{मंडल:5, सूक्त:53}{अनुवाक:4, सूक्त:9} |
| कोवे᳚द॒जान॑मेषां॒¦कोवा᳚पु॒रासु॒म्नेष्वा᳚सम॒रुता᳚म् | यद्यु॑यु॒ज्रेकि॑ला॒स्यः॑ || 1 || वर्ग:11 कः¦वे॒द॒¦जान᳚म्¦ए॒षा॒म्¦कः¦वा॒¦पु॒रा¦सु॒म्नेषु॑¦आ॒स॒¦म॒रुता᳚म् | यत्¦यु॒यु॒ज्रे¦कि॒ला॒स्यः॑ || |
| ऐतान्रथे᳚षुत॒स्थुषः॒¦कःशु॑श्रावक॒थाय॑युः | कस्मै᳚सस्रुःसु॒दासे॒,अन्वा॒पय॒¦इळा᳚भिर्वृ॒ष्टयः॑स॒ह || 2 || आ¦ए॒तान्¦रथे᳚षु¦त॒स्थुषः॑¦कः¦शु॒श्रा॒व॒¦क॒था¦य॒युः॒ | |
| तेम॑आहु॒र्यआ᳚य॒यु¦रुप॒द्युभि॒र्विभि॒र्मदे᳚ | नरो॒मर्या᳚,अरे॒पस॑¦इ॒मान्पश्य॒न्निति॑ष्टुहि || 3 || ते¦मे॒¦आ॒हुः॒¦ये¦आ॒ऽय॒युः¦उप॑¦द्युऽभिः॑¦विऽभिः॑¦मदे᳚ | नरः॑¦मर्याः᳚¦अ॒रे॒पसः॑¦इ॒मान्¦पश्य॑न्¦इति॑¦स्तु॒हि॒ || |
| ये,अ॒ञ्जिषु॒येवाशी᳚षु॒स्वभा᳚नवः¦स्र॒क्षुरु॒क्मेषु॑खा॒दिषु॑ | श्रा॒यारथे᳚षु॒धन्व॑सु || 4 || ये¦अं॒जिषु॑¦ये¦वाशी᳚षु¦स्वऽभा᳚नवः¦स्र॒क्षु¦रु॒क्मेषु॑¦खा॒दिषु॑ | श्रा॒याः¦रथे᳚षु¦धन्व॑ऽसु || |
| यु॒ष्माकं᳚स्मा॒रथाँ॒,अनु॑¦मु॒देद॑धेमरुतोजीरदानवः | वृ॒ष्टीद्यावो᳚य॒तीरि॑व || 5 || यु॒ष्माक᳚म्¦स्म॒¦रथा᳚न्¦अनु॑¦मु॒दे¦द॒धे॒¦म॒रु॒तः॒¦जी॒र॒ऽदा॒न॒वः॒ | वृ॒ष्टी¦द्यावः॑¦य॒तीःऽइ᳚व || |
| आयंनरः॑सु॒दान॑वोददा॒शुषे᳚¦दि॒वःकोश॒मचु॑च्यवुः | विप॒र्जन्यं᳚सृजन्ति॒रोद॑सी॒,अनु॒¦धन्व॑नायन्तिवृ॒ष्टयः॑ || 6 || वर्ग:12 आ¦यम्¦नरः॑¦सु॒ऽदान॑वः¦द॒दा॒शुषे᳚¦दि॒वः¦कोश᳚म्¦अचु॑च्यवुः | |
| त॒तृ॒दा॒नाःसिन्ध॑वः॒,क्षोद॑सा॒रजः॒¦प्रस॑स्रुर्धे॒नवो᳚यथा | स्य॒न्ना,अश्वा᳚,इ॒वाध्व॑नोवि॒मोच॑ने॒¦वियद्वर्त᳚न्तए॒न्यः॑ || 7 || त॒तृ॒दा॒नाः¦सिन्ध॑वः¦क्षोद॑सा¦रजः॑¦प्र¦स॒स्रुः॒¦धे॒नवः॑¦य॒था॒ | |
| आया᳚तमरुतोदि॒व¦आन्तरि॑क्षाद॒मादु॒त | माव॑स्थातपरा॒वतः॑ || 8 || आ¦या॒त॒¦म॒रु॒तः॒¦दि॒वः¦आ¦अ॒न्तरि॑क्षात्¦अ॒मात्¦उ॒त | मा¦अव॑¦स्था॒त॒¦प॒रा॒ऽवतः॑ || |
| मावो᳚र॒सानि॑तभा॒कुभा॒क्रुमु॒¦र्मावः॒सिन्धु॒र्निरी᳚रमत् | मावः॒परि॑ष्ठात्स॒रयुः॑पुरी॒षिण्य॒¦स्मे,इत्सु॒म्नम॑स्तुवः || 9 || मा¦वः॒¦र॒सा¦अनि॑तभा¦कुभा᳚¦क्रुमुः॑¦मा¦वः॒¦सिन्धुः॑¦नि¦री॒र॒म॒त् | |
| तंवः॒शर्धं॒रथा᳚नां¦त्वे॒षंग॒णंमारु॑तं॒नव्य॑सीनाम् | अनु॒प्रय᳚न्तिवृ॒ष्टयः॑ || 10 || तम्¦वः॒¦शर्ध᳚म्¦रथा᳚नाम्¦त्वे॒षम्¦ग॒णम्¦मारु॑तम्¦नव्य॑सीनाम् | अनु॑¦प्र¦य॒न्ति॒¦वृ॒ष्टयः॑ || |
| शर्धं᳚शर्धंवएषां॒¦व्रातं᳚व्रातंग॒णंग॑णंसुश॒स्तिभिः॑ | अनु॑क्रामेमधी॒तिभिः॑ || 11 || वर्ग:13 शर्ध᳚म्ऽशर्धम्¦वः॒¦ए॒षा॒म्¦व्रात᳚म्ऽव्रातम्¦ग॒णम्ऽग॑णम्¦सु॒श॒स्तिऽभिः॑ | अनु॑¦क्रा॒मे॒म॒¦धी॒तिऽभिः॑ || |
| कस्मा᳚,अ॒द्यसुजा᳚ताय¦रा॒तह᳚व्याय॒प्रय॑युः | ए॒नायामे᳚नम॒रुतः॑ || 12 || कस्मै᳚¦अ॒द्य¦सुऽजा᳚ताय¦रा॒तऽह᳚व्याय¦प्र¦य॒युः॒ | ए॒ना¦यामे᳚न¦म॒रुतः॑ || |
| येन॑तो॒काय॒तन॑यायधा॒न्य१॑(अं॒)¦बीजं॒वह॑ध्वे॒,अक्षि॑तम् | अ॒स्मभ्यं॒तद्ध॑त्तन॒यद्व॒ईम॑हे॒¦राधो᳚वि॒श्वायु॒सौभ॑गम् || 13 || येन॑¦तो॒काय॑¦तन॑याय¦धा॒न्य᳚म्¦बीज᳚म्¦वह॑ध्वे¦अक्षि॑तम् | |
| अती᳚यामनि॒दस्ति॒रःस्व॒स्तिभि॑¦र्हि॒त्वाव॒द्यमरा᳚तीः | वृ॒ष्ट्वीशंयोराप॑उ॒स्रिभे᳚ष॒जं¦स्याम॑मरुतःस॒ह || 14 || अति॑¦इ॒या॒म॒¦नि॒दः¦ति॒रः¦स्व॒स्तिऽभिः॑¦हि॒त्वा¦अ॒व॒द्यम्¦अरा᳚तीः | |
| सु॒दे॒वःस॑महासति¦सु॒वीरो᳚नरोमरुतः॒समर्त्यः॑ | यंत्राय॑ध्वे॒स्याम॒ते || 15 || सु॒ऽदे॒वः¦स॒म॒ह॒¦अ॒स॒ति॒¦सु॒ऽवीरः॑¦न॒रः॒¦म॒रु॒तः॒¦सः¦मर्त्यः॑ | यम्¦त्राय॑ध्वे¦स्याम॑¦ते || |
| स्तु॒हिभो॒जान्त्स्तु॑व॒तो,अ॑स्य॒याम॑नि॒¦रण॒न्गावो॒नयव॑से | य॒तःपूर्वाँ᳚,इव॒सखीँ॒रनु॑ह्वय¦गि॒रागृ॑णीहिका॒मिनः॑ || 16 || स्तु॒हि¦भो॒जान्¦स्तु॒व॒तः¦अ॒स्य॒¦याम॑नि¦रण॑न्¦गावः॑¦न¦यव॑से | |
| [46] प्रशर्धायेति पंचदशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतोजगती चतुर्दशीत्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:3}{मंडल:5, सूक्त:54}{अनुवाक:4, सूक्त:10} |
| प्रशर्धा᳚य॒मारु॑ताय॒स्वभा᳚नव¦इ॒मांवाच॑मनजापर्वत॒च्युते᳚ | घ॒र्म॒स्तुभे᳚दि॒वआपृ॑ष्ठ॒यज्व॑ने¦द्यु॒म्नश्र॑वसे॒महि॑नृ॒म्णम॑र्चत || 1 || वर्ग:14 प्र¦शर्धा᳚य¦मारु॑ताय¦स्वऽभा᳚नवे¦इ॒माम्¦वाच᳚म्¦अ॒न॒ज॒¦प॒र्व॒त॒ऽच्युते᳚ | |
| प्रवो᳚मरुतस्तवि॒षा,उ॑द॒न्यवो᳚¦वयो॒वृधो᳚,अश्व॒युजः॒परि॑ज्रयः | संवि॒द्युता॒दध॑ति॒वाश॑तित्रि॒तः¦स्वर॒न्त्यापो॒ऽवना॒परि॑ज्रयः || 2 || प्र¦वः॒¦म॒रु॒तः॒¦त॒वि॒षाः¦उ॒द॒न्यवः॑¦व॒यः॒ऽवृधः॑¦अ॒श्व॒ऽयुजः॑¦परि॑ऽज्रयः | |
| वि॒द्युन्म॑हसो॒नरो॒,अश्म॑दिद्यवो॒¦वात॑त्विषोम॒रुतः॑पर्वत॒च्युतः॑ | अ॒ब्द॒याचि॒न्मुहु॒राह्रा᳚दुनी॒वृतः॑¦स्त॒नय॑दमारभ॒सा,उदो᳚जसः || 3 || वि॒द्युत्ऽम॑हसः¦नरः॑¦अश्म॑ऽदिद्यवः¦वात॑ऽत्विषः¦म॒रुतः॑¦प॒र्व॒त॒ऽच्युतः॑ | |
| व्य१॑(अ॒)क्तून्रु॑द्रा॒व्यहा᳚निशिक्वसो॒¦व्य१॑(अ॒)न्तरि॑क्षं॒विरजां᳚सिधूतयः | वियदज्राँ॒,अज॑थ॒नाव॑ईंयथा॒¦विदु॒र्गाणि॑मरुतो॒नाह॑रिष्यथ || 4 || वि¦अ॒क्तून्¦रु॒द्राः॒¦वि¦अहा᳚नि¦शि॒क्व॒सः॒¦वि¦अ॒न्तरि॑क्षम्¦वि¦रजां᳚सि¦धू॒त॒यः॒ | |
| तद्वी॒र्यं᳚वोमरुतोमहित्व॒नं¦दी॒र्घंत॑तान॒सूर्यो॒नयोज॑नम् | एता॒नयामे॒,अगृ॑भीतशोचि॒षो¦ऽन॑श्वदां॒यन्न्यया᳚तनागि॒रिम् || 5 || तत्¦वी॒र्य᳚म्¦वः॒¦म॒रु॒तः॒¦म॒हि॒ऽत्व॒नम्¦दी॒र्घम्¦त॒ता॒न॒¦सूर्यः॑¦न¦योज॑नम् | |
| अभ्रा᳚जि॒शर्धो᳚मरुतो॒यद᳚र्ण॒सं¦मोष॑थावृ॒क्षंक॑प॒नेव॑वेधसः | अध॑स्मानो,अ॒रम॑तिंसजोषस॒¦श्चक्षु॑रिव॒यन्त॒मनु॑नेषथासु॒गम् || 6 || वर्ग:15 अभ्रा᳚जि¦शर्धः॑¦म॒रु॒तः॒¦यत्¦अ॒र्ण॒सम्¦मोष॑थ¦वृ॒क्षम्¦क॒प॒नाऽइ᳚व¦वे॒ध॒सः॒ | |
| नसजी᳚यतेमरुतो॒नह᳚न्यते॒¦नस्रे᳚धति॒नव्य॑थते॒नरि॑ष्यति | नास्य॒राय॒उप॑दस्यन्ति॒नोतय॒¦ऋषिं᳚वा॒यंराजा᳚नंवा॒सुषू᳚दथ || 7 || न¦सः¦जी॒य॒ते॒¦म॒रु॒तः॒¦न¦ह॒न्य॒ते॒¦न¦स्रे॒ध॒ति॒¦न¦व्य॒थ॒ते॒¦न¦रि॒ष्य॒ति॒ | |
| नि॒युत्व᳚न्तोग्राम॒जितो॒यथा॒नरो᳚¦ऽर्य॒मणो॒नम॒रुतः॑कब॒न्धिनः॑ | पिन्व॒न्त्युत्सं॒यदि॒नासो॒,अस्व॑र॒न्¦व्यु᳚न्दन्तिपृथि॒वींमध्वो॒,अन्ध॑सा || 8 || नि॒युत्व᳚न्तः¦ग्रा॒म॒ऽजितः॑¦यथा᳚¦नरः॑¦अ॒र्य॒मणः॑¦न¦म॒रुतः॑¦क॒व॒न्धिनः॑ | |
| प्र॒वत्व॑ती॒यंपृ॑थि॒वीम॒रुद्भ्यः॑¦प्र॒वत्व॑ती॒द्यौर्भ॑वतिप्र॒यद्भ्यः॑ | प्र॒वत्व॑तीःप॒थ्या᳚,अ॒न्तरि॑क्ष्याः¦प्र॒वत्व᳚न्तः॒पर्व॑ताजी॒रदा᳚नवः || 9 || प्र॒वत्व॑ती¦इ॒यम्¦पृ॒थि॒वी¦म॒रुत्ऽभ्यः॑¦प्र॒वत्व॑ती¦द्यौः¦भ॒व॒ति॒¦प्र॒यत्ऽभ्यः॑ | |
| यन्म॑रुतःसभरसःस्वर्णरः॒¦सूर्य॒उदि॑ते॒मद॑थादिवोनरः | नवोऽश्वाः᳚श्रथय॒न्ताह॒सिस्र॑तः¦स॒द्यो,अ॒स्याध्व॑नःपा॒रम॑श्नुथ || 10 || यत्¦म॒रु॒तः॒¦स॒ऽभ॒र॒सः॒¦स्वः॒ऽन॒रः॒¦सूर्ये᳚¦उत्ऽइ᳚ते¦मद॑थ¦दि॒वः॒¦न॒रः॒ | |
| अंसे᳚षुवऋ॒ष्टयः॑प॒त्सुखा॒दयो॒¦वक्ष॑स्सुरु॒क्माम॑रुतो॒रथे॒शुभः॑ | अ॒ग्निभ्रा᳚जसोवि॒द्युतो॒गभ॑स्त्योः॒¦शिप्राः᳚शी॒र्षसु॒वित॑ताहिर॒ण्ययीः᳚ || 11 || वर्ग:16 अंसे᳚षु¦वः॒¦ऋ॒ष्टयः॑¦प॒त्ऽसु¦खा॒दयः॑¦वक्षः॑ऽसु¦रु॒क्माः¦म॒रु॒तः॒¦रथे᳚¦शुभः॑ | |
| तंनाक॑म॒र्यो,अगृ॑भीतशोचिषं॒¦रुश॒त्पिप्प॑लंमरुतो॒विधू᳚नुथ | सम॑च्यन्तवृ॒जनाति॑त्विषन्त॒यत्¦स्वर᳚न्ति॒घोषं॒वित॑तमृता॒यवः॑ || 12 || तम्¦नाक᳚म्¦अ॒र्यः¦अगृ॑भीतऽशोचिषम्¦रुश॑त्¦पिप्प॑लम्¦म॒रु॒तः॒¦वि¦धू॒नु॒थ॒ | |
| यु॒ष्माद॑त्तस्यमरुतोविचेतसो¦रा॒यःस्या᳚मर॒थ्यो॒३॑(ओ॒)वय॑स्वतः | नयोयुच्छ॑तिति॒ष्यो॒३॑(ओ॒)यथा᳚दि॒वो॒३॑(ओ॒)¦ऽस्मेरा᳚रन्तमरुतःसह॒स्रिण᳚म् || 13 || यु॒ष्माऽद॑त्तस्य¦म॒रु॒तः॒¦वि॒ऽचे॒त॒सः॒¦रा॒यः¦स्या॒म॒¦र॒थ्यः॑¦वय॑स्वतः | |
| यू॒यंर॒यिंम॑रुतःस्पा॒र्हवी᳚रं¦यू॒यमृषि॑मवथ॒साम॑विप्रम् | यू॒यमर्व᳚न्तंभर॒ताय॒वाजं᳚¦यू॒यंध॑त्थ॒राजा᳚नंश्रुष्टि॒मन्त᳚म् || 14 || यू॒यम्¦र॒यिम्¦म॒रु॒तः॒¦स्पा॒र्हऽवी᳚रम्¦यू॒यम्¦ऋषि᳚म्¦अ॒व॒थ॒¦साम॑ऽविप्रम् | |
| तद्वो᳚यामि॒द्रवि॑णंसद्यऊतयो॒¦येना॒स्व१॑(अ॒)र्णत॒तना᳚म॒नॄँर॒भि | इ॒दंसुमे᳚मरुतोहर्यता॒वचो॒¦यस्य॒तरे᳚म॒तर॑साश॒तंहिमाः᳚ || 15 || तत्¦वः॒¦या॒मि॒¦द्रवि॑णम्¦स॒द्यः॒ऽऊ॒त॒यः॒¦येन॑¦स्वः॑¦न¦त॒तना᳚म¦नॄन्¦अ॒भि | |
| [47] प्रयज्यवइति दशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतो जगत्यंत्यात्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:3}{मंडल:5, सूक्त:55}{अनुवाक:4, सूक्त:11} |
| प्रय॑ज्यवोम॒रुतो॒भ्राज॑दृष्टयो¦बृ॒हद्वयो᳚दधिरेरु॒क्मव॑क्षसः | ईय᳚न्ते॒,अश्वैः᳚सु॒यमे᳚भिरा॒शुभिः॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 1 || वर्ग:17 प्रऽय॑ज्यवः¦म॒रुतः॑¦भ्राज॑त्ऽऋष्टयः¦बृ॒हत्¦वयः॑¦द॒धि॒रे॒¦रु॒क्मऽव॑क्षसः | |
| स्व॒यंद॑धिध्वे॒तवि॑षीं॒यथा᳚वि॒द¦बृ॒हन्म॑हान्तउर्वि॒याविरा᳚जथ | उ॒तान्तरि॑क्षंममिरे॒व्योज॑सा॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 2 || स्व॒यम्¦द॒धि॒ध्वे॒¦तवि॑षीम्¦यथा᳚¦वि॒द¦बृ॒हत्¦म॒हा॒न्तः॒¦उ॒र्वि॒या¦वि¦रा॒ज॒थ॒ | |
| सा॒कंजा॒ताःसु॒भ्वः॑सा॒कमु॑क्षि॒ताः¦श्रि॒येचि॒दाप्र॑त॒रंवा᳚वृधु॒र्नरः॑ | वि॒रो॒किणः॒सूर्य॑स्येवर॒श्मयः॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 3 || सा॒कम्¦जा॒ताः¦सु॒ऽभ्वः॑¦सा॒कम्¦उ॒क्षि॒ताः¦श्रि॒ये¦चि॒त्¦आ¦प्र॒ऽत॒रम्¦व॒वृ॒धुः॒¦नरः॑ | |
| आ॒भू॒षेण्यं᳚वोमरुतोमहित्व॒नं¦दि॑दृ॒क्षेण्यं॒सूर्य॑स्येव॒चक्ष॑णम् | उ॒तो,अ॒स्माँ,अ॑मृत॒त्वेद॑धातन॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 4 || आ॒ऽभू॒षेण्य᳚म्¦वः॒¦म॒रु॒तः॒¦म॒हि॒ऽत्व॒नम्¦दि॒दृ॒क्षेण्य᳚म्¦सूर्य॑स्यऽइव¦चक्ष॑णम् | |
| उदी᳚रयथामरुतःसमुद्र॒तो¦यू॒यंवृ॒ष्टिंव॑र्षयथापुरीषिणः | नवो᳚दस्रा॒,उप॑दस्यन्तिधे॒नवः॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 5 || उत्¦ई॒र॒य॒थ॒¦म॒रु॒तः॒¦स॒मु॒द्र॒तः¦यू॒यम्¦वृ॒ष्टिम्¦व॒र्ष॒य॒थ॒¦पु॒री॒षि॒णः॒ | |
| यदश्वा᳚न्धू॒र्षुपृष॑ती॒रयु॑ग्ध्वं¦हिर॒ण्यया॒न्प्रत्यत्काँ॒,अमु॑ग्ध्वम् | विश्वा॒,इत्स्पृधो᳚मरुतो॒व्य॑स्यथ॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 6 || वर्ग:18 यत्¦अश्वा᳚न्¦धूः॒ऽसु¦पृष॑तीः¦अयु॑ग्ध्वम्¦हि॒र॒ण्यया᳚न्¦प्रति॑¦अत्का᳚न्¦अमु॑ग्ध्वम् | |
| नपर्व॑ता॒नन॒द्यो᳚वरन्तवो॒¦यत्राचि॑ध्वंमरुतो॒गच्छ॒थेदु॒तत् | उ॒तद्यावा᳚पृथि॒वीया᳚थना॒परि॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 7 || न¦पर्व॑ताः¦न¦न॒द्यः॑¦व॒र॒न्त॒¦वः॒¦यत्र॑¦अचि॑ध्वम्¦म॒रु॒तः॒¦गच्छ॑थ¦इत्¦ऊँ॒ इति॑¦तत् | |
| यत्पू॒र्व्यंम॑रुतो॒यच्च॒नूत॑नं॒¦यदु॒द्यते᳚वसवो॒यच्च॑श॒स्यते᳚ | विश्व॑स्य॒तस्य॑भवथा॒नवे᳚दसः॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 8 || यत्¦पू॒र्व्यम्¦म॒रु॒तः॒¦यत्¦च॒¦नूत॑नम्¦यत्¦उ॒द्यते᳚¦व॒स॒वः॒¦यत्¦च॒¦श॒स्यते᳚ | |
| मृ॒ळत॑नोमरुतो॒माव॑धिष्टना॒¦ऽस्मभ्यं॒शर्म॑बहु॒लंविय᳚न्तन | अधि॑स्तो॒त्रस्य॑स॒ख्यस्य॑गातन॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 9 || मृ॒ळत॑¦नः॒¦म॒रु॒तः॒¦मा¦व॒धि॒ष्ट॒न॒¦अ॒स्मभ्य᳚म्¦शर्म॑¦ब॒हु॒लम्¦वि¦य॒न्त॒न॒ | |
| यू॒यम॒स्मान्न॑यत॒वस्यो॒,अच्छा॒¦निरं᳚ह॒तिभ्यो᳚मरुतोगृणा॒नाः | जु॒षध्वं᳚नोह॒व्यदा᳚तिंयजत्रा¦व॒यंस्या᳚म॒पत॑योरयी॒णाम् || 10 || यू॒यम्¦अ॒स्मान्¦न॒य॒त॒¦वस्यः॑¦अच्छ॑¦निः¦अं॒ह॒तिऽभ्यः॑¦म॒रु॒तः॒¦गृ॒णा॒नाः | |
| [48] अग्नेशर्धंतमिति नवर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतोबृहती तृतीया सप्तम्यौसतोबृहत्यौ |{अष्टक:4, अध्याय:3}{मंडल:5, सूक्त:56}{अनुवाक:4, सूक्त:12} |
| अग्ने॒शर्ध᳚न्त॒माग॒णं¦पि॒ष्टंरु॒क्मेभि॑र॒ञ्जिभिः॑ | विशो᳚,अ॒द्यम॒रुता॒मव॑ह्वये¦दि॒वश्चि॑द्रोच॒नादधि॑ || 1 || वर्ग:19 अग्ने᳚¦शर्ध᳚न्तम्¦आ¦ग॒णम्¦पि॒ष्टम्¦रु॒क्मेभिः॑¦अं॒जिऽभिः॑ | |
| यथा᳚चि॒न्मन्य॑सेहृ॒दा¦तदिन्मे᳚जग्मुरा॒शसः॑ | येते॒नेदि॑ष्ठं॒हव॑नान्या॒गम॒न्¦तान्व॑र्धभी॒मसं᳚दृशः || 2 || यथा᳚¦चि॒त्¦मन्य॑से¦हृ॒दा¦तत्¦इत्¦मे॒¦ज॒ग्मुः॒¦आ॒ऽशसः॑ | |
| मी॒ळ्हुष्म॑तीवपृथि॒वीपरा᳚हता॒¦मद᳚न्त्येत्य॒स्मदा | ऋक्षो॒नवो᳚मरुतः॒शिमी᳚वाँ॒,अमो᳚¦दु॒ध्रोगौरि॑वभीम॒युः || 3 || मी॒ळ्हुष्म॑तीऽइव¦पृ॒थि॒वी¦परा᳚ऽहता¦मद᳚न्ती¦ए॒ति॒¦अ॒स्मत्¦आ | |
| नियेरि॒णन्त्योज॑सा॒¦वृथा॒गावो॒नदु॒र्धुरः॑ | अश्मा᳚नंचित्स्व॒र्य१॑(अं॒)पर्व॑तंगि॒रिं¦प्रच्या᳚वयन्ति॒याम॑भिः || 4 || नि¦ये¦रि॒णन्ति॑¦ओज॑सा¦वृथा᳚¦गावः॑¦न¦दुः॒ऽधुरः॑ | |
| उत्ति॑ष्ठनू॒नमे᳚षां॒¦स्तोमैः॒समु॑क्षितानाम् | म॒रुतां᳚पुरु॒तम॒मपू᳚र्व्यं॒¦गवां॒सर्ग॑मिवह्वये || 5 || उत्¦ति॒ष्ठ॒¦नू॒नम्¦ए॒षा॒म्¦स्तोमैः᳚¦सम्।औ᳚क्षितानाम् | |
| यु॒ङ्ग्ध्वंह्यरु॑षी॒रथे᳚¦यु॒ङ्ग्ध्वंरथे᳚षुरो॒हितः॑ | यु॒ङ्ग्ध्वंहरी᳚,अजि॒राधु॒रिवोळ्ह॑वे॒¦वहि॑ष्ठाधु॒रिवोळ्ह॑वे || 6 || वर्ग:20 यु॒ङ्ग्ध्वम्¦हि¦अरु॑षीः¦रथे᳚¦यु॒ङ्ग्ध्वम्¦रथे᳚षु¦रो॒हितः॑ | |
| उ॒तस्यवा॒ज्य॑रु॒षस्तु॑वि॒ष्वणि॑¦रि॒हस्म॑धायिदर्श॒तः | मावो॒यामे᳚षुमरुतश्चि॒रंक॑र॒त्¦प्रतंरथे᳚षुचोदत || 7 || उ॒त¦स्यः¦वा॒जी¦अ॒रु॒षः¦तु॒वि॒ऽस्वणिः॑¦इ॒ह¦स्म॒¦धा॒यि॒¦द॒र्श॒तः | |
| रथं॒नुमारु॑तंव॒यं¦श्र॑व॒स्युमाहु॑वामहे | आयस्मि᳚न्त॒स्थौसु॒रणा᳚नि॒बिभ्र॑ती॒¦सचा᳚म॒रुत्सु॑रोद॒सी || 8 || रथ᳚म्¦नु¦मारु॑तम्¦व॒यम्¦श्र॒व॒स्युम्¦आ¦हु॒वा॒म॒हे॒ | |
| तंवः॒शर्धं᳚रथे॒शुभं᳚¦त्वे॒षंप॑न॒स्युमाहु॑वे | यस्मि॒न्त्सुजा᳚तासु॒भगा᳚मही॒यते॒¦सचा᳚म॒रुत्सु॑मीळ्हु॒षी || 9 || तम्¦वः॒¦शर्ध᳚म्¦र॒थे॒ऽशुभ᳚म्¦त्वे॒षम्¦प॒न॒स्युम्¦आ¦हु॒वे॒ | |
| [49] आरुद्रासइत्यष्टर्चस्यसूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतोजगत्यंत्येद्वेत्रिष्टुभौ |{अष्टक:4, अध्याय:3}{मंडल:5, सूक्त:57}{अनुवाक:5, सूक्त:1} |
| आरु॑द्रास॒इन्द्र॑वन्तःस॒जोष॑सो॒¦हिर᳚ण्यरथाःसुवि॒ताय॑गन्तन | इ॒यंवो᳚,अ॒स्मत्प्रति॑हर्यतेम॒ति¦स्तृ॒ष्णजे॒नदि॒वउत्सा᳚,उद॒न्यवे᳚ || 1 || वर्ग:21 आ¦रु॒द्रा॒सः॒¦इन्द्र॑ऽवन्तः¦स॒ऽजोष॑सः¦हिर᳚ण्यऽरथाः¦सु॒वि॒ताय॑¦ग॒न्त॒न॒ | |
| वाशी᳚मन्तऋष्टि॒मन्तो᳚मनी॒षिणः॑¦सु॒धन्वा᳚न॒इषु॑मन्तोनिष॒ङ्गिणः॑ | स्वश्वाः᳚स्थसु॒रथाः᳚पृश्निमातरः¦स्वायु॒धाम॑रुतोयाथना॒शुभ᳚म् || 2 || वाशी᳚ऽमन्तः¦ऋ॒ष्टि॒ऽमन्तः॑¦म॒नी॒षिणः॑¦सु॒ऽधन्वा᳚नः¦इषु॑ऽमन्तः¦नि॒ष॒ङ्गिणः॑ | |
| धू॒नु॒थद्यांपर्व॑तान्दा॒शुषे॒वसु॒¦निवो॒वना᳚जिहते॒याम॑नोभि॒या | को॒पय॑थपृथि॒वींपृ॑श्निमातरः¦शु॒भेयदु॑ग्राः॒पृष॑ती॒रयु॑ग्ध्वम् || 3 || धू॒नु॒थ¦द्याम्¦पर्व॑तान्¦दा॒शुषे᳚¦वसु॑¦नि¦वः॒¦वना᳚¦जि॒ह॒ते॒¦याम॑नः¦भि॒या | |
| वात॑त्विषोम॒रुतो᳚व॒र्षनि᳚र्णिजो¦य॒मा,इ॑व॒सुस॑दृशःसु॒पेश॑सः | पि॒शङ्गा᳚श्वा,अरु॒णाश्वा᳚,अरे॒पसः॒¦प्रत्व॑क्षसोमहि॒नाद्यौरि॑वो॒रवः॑ || 4 || वात॑ऽत्विषः¦म॒रुतः॑¦व॒र्षऽनि᳚र्निजः¦य॒माःऽइ᳚व¦सुऽस॑दृशः¦सु॒ऽपेश॑सः | |
| पु॒रु॒द्र॒प्सा,अ᳚ञ्जि॒मन्तः॑सु॒दान॑व¦स्त्वे॒षसं᳚दृशो,अनव॒भ्ररा᳚धसः | सु॒जा॒तासो᳚ज॒नुषा᳚रु॒क्मव॑क्षसो¦दि॒वो,अ॒र्का,अ॒मृतं॒नाम॑भेजिरे || 5 || पु॒रु॒ऽद्र॒प्साः¦अं॒जि॒ऽमन्तः॑¦सु॒ऽदान॑वः¦त्वे॒षऽसं᳚दृशः¦अ॒न॒व॒भ्रऽरा᳚धसः | |
| ऋ॒ष्टयो᳚वोमरुतो॒,अंस॑यो॒रधि॒¦सह॒ओजो᳚बा॒ह्वोर्वो॒बलं᳚हि॒तम् | नृ॒म्णाशी॒र्षस्वायु॑धा॒रथे᳚षुवो॒¦विश्वा᳚वः॒श्रीरधि॑त॒नूषु॑पिपिशे || 6 || वर्ग:22 ऋ॒ष्टयः॑¦वः॒¦म॒रु॒तः॒¦अंस॑योः¦अधि॑¦सहः॑¦ओजः॑¦बा॒ह्वोः¦वः॒¦बल᳚म्¦हि॒तम् | |
| गोम॒दश्वा᳚व॒द्रथ॑वत्सु॒वीरं᳚¦च॒न्द्रव॒द्राधो᳚मरुतोददानः | प्रश॑स्तिंनःकृणुतरुद्रियासो¦भक्षी॒यवोऽव॑सो॒दैव्य॑स्य || 7 || गोऽम॑त्¦अश्व॑ऽवत्¦रथ॑ऽवत्¦सु॒ऽवीर᳚म्¦च॒न्द्रऽव॑त्¦राधः॑¦म॒रु॒तः॒¦द॒द॒¦नः॒ | |
| ह॒येनरो॒मरु॑तोमृ॒ळता᳚न॒¦स्तुवी᳚मघासो॒,अमृ॑ता॒ऋत॑ज्ञाः | सत्य॑श्रुतः॒कव॑यो॒युवा᳚नो॒¦बृह॑द्गिरयोबृ॒हदु॒क्षमा᳚णाः || 8 || ह॒ये¦नरः॑¦मरु॑तः¦मृ॒ळत॑¦नः॒¦तुवि॑ऽमघासः¦अमृ॑ताः¦ऋत॑ऽज्ञाः | |
| [50] तमुनूनमित्यष्टर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:3}{मंडल:5, सूक्त:58}{अनुवाक:5, सूक्त:2} |
| तमु॑नू॒नंतवि॑षीमन्तमेषां¦स्तु॒षेग॒णंमारु॑तं॒नव्य॑सीनाम् | यआ॒श्व॑श्वा॒,अम॑व॒द्वह᳚न्त¦उ॒तेशि॑रे,अ॒मृत॑स्यस्व॒राजः॑ || 1 || वर्ग:23 तम्¦ऊँ॒ इति॑¦नू॒नम्¦तवि॑षीऽमन्तम्¦ए॒षा॒म्¦स्तु॒षे¦ग॒णम्¦मारु॑तम्¦नव्य॑सीनाम् | |
| त्वे॒षंग॒णंत॒वसं॒खादि॑हस्तं॒¦धुनि᳚व्रतंमा॒यिनं॒दाति॑वारम् | म॒यो॒भुवो॒ये,अमि॑तामहि॒त्वा¦वन्द॑स्वविप्रतुवि॒राध॑सो॒नॄन् || 2 || त्वे॒षम्¦ग॒णम्¦त॒वस᳚म्¦खादि॑ऽहस्तम्¦धुनि॑ऽव्रतम्¦मा॒यिन᳚म्¦दाति॑ऽवारम् | |
| आवो᳚यन्तूदवा॒हासो᳚,अ॒द्य¦वृ॒ष्टिंयेविश्वे᳚म॒रुतो᳚जु॒नन्ति॑ | अ॒यंयो,अ॒ग्निर्म॑रुतः॒समि॑द्ध¦ए॒तंजु॑षध्वंकवयोयुवानः || 3 || आ¦वः॒¦य॒न्तु॒¦उ॒द॒ऽवा॒हासः॑¦अ॒द्य¦वृ॒ष्टिम्¦ये¦विश्वे᳚¦म॒रुतः॑¦जु॒नन्ति॑ | |
| यू॒यंराजा᳚न॒मिर्यं॒जना᳚य¦विभ्वत॒ष्टंज॑नयथायजत्राः | यु॒ष्मदे᳚तिमुष्टि॒हाबा॒हुजू᳚तो¦यु॒ष्मत्सद॑श्वोमरुतःसु॒वीरः॑ || 4 || यू॒यम्¦राजा᳚नम्¦इर्य᳚म्¦जना᳚य¦वि॒भ्व॒ऽत॒ष्टम्¦ज॒न॒य॒थ॒¦य॒ज॒त्राः॒ | |
| अ॒रा,इ॒वेदच॑रमा॒,अहे᳚व॒¦प्रप्र॑जायन्ते॒,अक॑वा॒महो᳚भिः | पृश्नेः᳚पु॒त्रा,उ॑प॒मासो॒रभि॑ष्ठाः॒¦स्वया᳚म॒त्याम॒रुतः॒संमि॑मिक्षुः || 5 || अ॒राःऽइ᳚व¦इत्¦अच॑रमाः¦अहा᳚ऽइव¦प्रऽप्र॑¦जा॒य॒न्ते॒¦अक॑वाः¦महः॑ऽभिः | |
| यत्प्राया᳚सिष्ट॒पृष॑तीभि॒रश्वै᳚¦र्वीळुप॒विभि᳚र्मरुतो॒रथे᳚भिः | क्षोद᳚न्त॒आपो᳚रिण॒तेवना॒¦न्यवो॒स्रियो᳚वृष॒भःक्र᳚न्दतु॒द्यौः || 6 || यत्¦प्र¦अया᳚सिष्ट¦पृष॑तीभिः¦अश्वैः᳚¦वी॒ळु॒प॒विऽभिः॑¦म॒रु॒तः॒¦रथे᳚भिः | |
| प्रथि॑ष्ट॒याम᳚न्पृथि॒वीचि॑देषां॒¦भर्ते᳚व॒गर्भं॒स्वमिच्छवो᳚धुः | वाता॒न्ह्यश्वा᳚न्धु॒र्या᳚युयु॒ज्रे¦व॒र्षंस्वेदं᳚चक्रिरेरु॒द्रिया᳚सः || 7 || प्रथि॑ष्ट¦याम॑न्¦पृ॒थि॒वी¦चि॒त्¦ए॒षा॒म्¦भर्ता᳚ऽइव¦गर्भ᳚म्¦स्वम्¦इत्¦शवः॑¦धुः॒ | |
| ह॒येनरो॒मरु॑तोमृ॒ळता᳚न॒¦स्तुवी᳚मघासो॒,अमृ॑ता॒ऋत॑ज्ञाः | सत्य॑श्रुतः॒कव॑यो॒युवा᳚नो॒¦बृह॑द्गिरयोबृ॒हदु॒क्षमा᳚णाः || 8 || ह॒ये¦नरः॑¦मरु॑तः¦मृ॒ळत॑¦नः॒¦तुवि॑ऽमघासः¦अमृ॑ताः¦ऋत॑ऽज्ञाः | |
| [51] प्रवःस्पळित्यष्टर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतो जगत्यंत्या त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:3}{मंडल:5, सूक्त:59}{अनुवाक:5, सूक्त:3} |
| प्रवः॒स्पळ॑क्रन्त्सुवि॒ताय॑दा॒वने¦ऽर्चा᳚दि॒वेप्रपृ॑थि॒व्या,ऋ॒तंभ॑रे | उ॒क्षन्ते॒,अश्वा॒न्तरु॑षन्त॒आरजो¦ऽनु॒स्वंभा॒नुंश्र॑थयन्ते,अर्ण॒वैः || 1 || वर्ग:24 प्र¦वः॒¦स्पट्¦अ॒क्र॒न्¦सु॒वि॒ताय॑¦दा॒वने᳚¦अर्च॑¦दि॒वे¦प्र¦पृ॒थि॒व्यै¦ऋ॒तम्¦भ॒रे॒ | |
| अमा᳚देषांभि॒यसा॒भूमि॑रेजति॒¦नौर्नपू॒र्णाक्ष॑रति॒व्यथि᳚र्य॒ती | दू॒रे॒दृशो॒येचि॒तय᳚न्त॒एम॑भि¦र॒न्तर्म॒हेवि॒दथे᳚येतिरे॒नरः॑ || 2 || अमा᳚त्¦ए॒षा॒म्¦भि॒यसा᳚¦भूमिः॑¦ए॒ज॒ति॒¦नौः¦न¦पू॒र्णा¦क्ष॒र॒ति॒¦व्यथिः॑¦य॒ती | |
| गवा᳚मिवश्रि॒यसे॒शृङ्ग॑मुत्त॒मं¦सूर्यो॒नचक्षू॒रज॑सोवि॒सर्ज॑ने | अत्या᳚,इवसु॒भ्व१॑(अ॒)श्चार॑वःस्थन॒¦मर्या᳚,इवश्रि॒यसे᳚चेतथानरः || 3 || गवा᳚म्ऽइव¦श्रि॒यसे᳚¦शृङ्ग᳚म्¦उ॒त्ऽत॒मम्¦सूर्यः॑¦न¦चक्षुः॑¦रज॑सः¦वि॒ऽसर्ज॑ने | |
| कोवो᳚म॒हान्ति॑मह॒तामुद॑श्नव॒त्¦कस्काव्या᳚मरुतः॒कोह॒पौंस्या᳚ | यू॒यंह॒भूमिं᳚कि॒रणं॒नरे᳚जथ॒¦प्रयद्भर॑ध्वेसुवि॒ताय॑दा॒वने᳚ || 4 || कः¦वः॒¦म॒हान्ति॑¦म॒ह॒ताम्¦उत्¦अ॒श्न॒व॒त्¦कः¦काव्या᳚¦म॒रु॒तः॒¦कः¦ह॒¦पौंस्या᳚ | |
| अश्वा᳚,इ॒वेद॑रु॒षासः॒सब᳚न्धवः॒¦शूरा᳚,इवप्र॒युधः॒प्रोतयु॑युधुः | मर्या᳚,इवसु॒वृधो᳚वावृधु॒र्नरः॒¦सूर्य॑स्य॒चक्षुः॒प्रमि॑नन्तिवृ॒ष्टिभिः॑ || 5 || अश्वाः᳚ऽइव¦इत्¦अ॒रु॒षासः॑¦सऽब᳚न्धवः¦शूराः᳚ऽइव¦प्र॒ऽयुधः॑¦प्र¦उ॒त¦यु॒यु॒धुः॒ | |
| ते,अ॑ज्ये॒ष्ठा,अक॑निष्ठासउ॒द्भिदो¦ऽम॑ध्यमासो॒मह॑सा॒विवा᳚वृधुः | सु॒जा॒तासो᳚ज॒नुषा॒पृश्नि॑मातरो¦दि॒वोमर्या॒,आनो॒,अच्छा᳚जिगातन || 6 || ते¦अ॒ज्ये॒ष्ठाः¦अक॑निष्ठासः¦उ॒त्ऽभिदः॑¦अम॑ध्यमासः¦मह॑सा¦वि¦व॒वृ॒धुः॒ | |
| वयो॒नयेश्रेणीः᳚प॒प्तुरोज॒सा¦ऽन्ता᳚न्दि॒वोबृ॑ह॒तःसानु॑न॒स्परि॑ | अश्वा᳚सएषामु॒भये॒यथा᳚वि॒दुः¦प्रपर्व॑तस्यनभ॒नूँर॑चुच्यवुः || 7 || वयः॑¦न¦ये¦श्रेणीः᳚¦प॒प्तुः¦ओज॑सा¦अन्ता᳚न्¦दि॒वः¦बृ॒ह॒तः¦सानु॑नः¦परि॑ | |
| मिमा᳚तु॒द्यौरदि॑तिर्वी॒तये᳚नः॒¦संदानु॑चित्रा,उ॒षसो᳚यतन्ताम् | आचु॑च्यवुर्दि॒व्यंकोश॑मे॒त¦ऋषे᳚रु॒द्रस्य॑म॒रुतो᳚गृणा॒नाः || 8 || मिमा᳚तु¦द्यौः¦अदि॑तिः¦वी॒तये᳚¦नः॒¦सम्¦दानु॑ऽचित्राः¦उ॒षसः॑¦य॒त॒न्ता॒म् | |
| [52] ईळेअग्निमित्यष्टर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतस्त्रिष्टुबंत्येद्वेजगत्यौ | (आग्नेयं च वेत्यनुक्रमण्युक्तेरग्रामरुतोवा) |{अष्टक:4, अध्याय:3}{मंडल:5, सूक्त:60}{अनुवाक:5, सूक्त:4} |
| ईळे᳚,अ॒ग्निंस्वव॑सं॒नमो᳚भि¦रि॒हप्र॑स॒त्तोविच॑यत्कृ॒तंनः॑ | रथै᳚रिव॒प्रभ॑रेवाज॒यद्भिः॑¦प्रदक्षि॒णिन्म॒रुतां॒स्तोम॑मृध्याम् || 1 || वर्ग:25 इळे᳚¦अ॒ग्निम्¦सु॒।आव॑सम्¦नमः॑ऽभिः¦इ॒ह¦प्र॒ऽस॒त्तः¦वि¦च॒य॒त्¦कृ॒तम्¦नः॒ | |
| आयेत॒स्थुःपृष॑तीषुश्रु॒तासु॑¦सु॒खेषु॑रु॒द्राम॒रुतो॒रथे᳚षु | वना᳚चिदुग्राजिहते॒निवो᳚भि॒या¦पृ॑थि॒वीचि॑द्रेजते॒पर्व॑तश्चित् || 2 || आ¦ये¦त॒स्थुः¦पृष॑तीषु¦श्रु॒तासु॑¦सु॒ऽखेषु॑¦रु॒द्राः¦म॒रुतः॑¦रथे᳚षु | |
| पर्व॑तश्चि॒न्महि॑वृ॒द्धोबि॑भाय¦दि॒वश्चि॒त्सानु॑रेजतस्व॒नेवः॑ | यत्क्रीळ॑थमरुतऋष्टि॒मन्त॒¦आप॑इवस॒ध्र्य᳚ञ्चोधवध्वे || 3 || पर्व॑तः¦चि॒त्¦महि॑¦वृ॒द्धः¦बि॒भा॒य॒¦दि॒वः¦चि॒त्¦सानु॑¦रे॒ज॒त॒¦स्व॒ने¦वः॒ | |
| व॒रा,इ॒वेद्रै᳚व॒तासो॒हिर᳚ण्यै¦र॒भिस्व॒धाभि॑स्त॒न्वः॑पिपिश्रे | श्रि॒येश्रेयां᳚सस्त॒वसो॒रथे᳚षु¦स॒त्रामहां᳚सिचक्रिरेत॒नूषु॑ || 4 || व॒राःऽइ᳚व¦इत्¦रै॒व॒तासः॑¦हिर᳚ण्यैः¦अ॒भि¦स्व॒धाभिः॑¦त॒न्वः॑¦पि॒पि॒श्रे॒ | |
| अ॒ज्ये॒ष्ठासो॒,अक॑निष्ठासए॒ते¦संभ्रात॑रोवावृधुः॒सौभ॑गाय | युवा᳚पि॒तास्वपा᳚रु॒द्रए᳚षां¦सु॒दुघा॒पृश्निः॑सु॒दिना᳚म॒रुद्भ्यः॑ || 5 || अ॒ज्ये॒ष्ठासः॑¦अक॑निष्ठासः¦ए॒ते¦सम्¦भ्रात॑रः¦व॒वृ॒धुः॒¦सौभ॑गाय | |
| यदु॑त्त॒मेम॑रुतोमध्य॒मेवा॒¦यद्वा᳚व॒मेसु॑भगासोदि॒विष्ठ | अतो᳚नोरुद्रा,उ॒तवा॒न्व१॑(अ॒)स्या¦ऽग्ने᳚वि॒त्ताद्ध॒विषो॒यद्यजा᳚म || 6 || यत्¦उ॒त्ऽत॒मे¦म॒रु॒तः॒¦म॒ध्य॒मे¦वा॒¦यत्¦वा॒¦अ॒व॒मे¦सु॒ऽभ॒गा॒सः॒¦दि॒वि¦स्थ | |
| अ॒ग्निश्च॒यन्म॑रुतोविश्ववेदसो¦दि॒वोवह॑ध्व॒उत्त॑रा॒दधि॒ष्णुभिः॑ | तेम᳚न्दसा॒नाधुन॑योरिशादसो¦वा॒मंध॑त्त॒यज॑मानायसुन्व॒ते || 7 || अ॒ग्निः¦च॒¦यत्¦म॒रु॒तः॒¦वि॒श्व॒ऽवे॒द॒सः॒¦दि॒वः¦वह॑ध्वे¦उत्ऽत॑रात्¦अधि॑¦स्नुऽभिः॑ | |
| अग्ने᳚म॒रुद्भिः॑शु॒भय॑द्भि॒रृक्व॑भिः॒¦सोमं᳚पिबमन्दसा॒नोग॑ण॒श्रिभिः॑ | पा॒व॒केभि᳚र्विश्वमि॒न्वेभि॑रा॒युभि॒¦र्वैश्वा᳚नरप्र॒दिवा᳚के॒तुना᳚स॒जूः || 8 || अग्ने᳚¦म॒रुत्ऽभिः॑¦शु॒भय॑त्ऽभिः¦ऋक्व॑ऽभिः¦सोम᳚म्¦पि॒ब॒¦म॒न्द॒सा॒नः¦ग॒ण॒श्रिऽभिः॑ | |
| [53] केष्ठानरइत्येकोनविंशत्यृचस्य सूक्तस्यश्यावाश्वः आद्यानांचतसृणां यईम्वहन्तइत्यादिषण्णांचमरुतः पंचम्यादिचतसृणांतरंतमहिषीशशीयसी उतमेरपदित्यस्याः पुरुमीळ्होयोमेधेनूनामित्यस्यास्तरंतः एतंमेस्तोममित्यादि तिसृणांरथवीतिर्गायत्री पंचम्यनुष्टुप्नवमीसतोबृहती (अवत्यौपुरुमीळ्हतरं तौवैददश्वी रथवीतिर्दार्भ्यः) |{अष्टक:4, अध्याय:3}{मंडल:5, सूक्त:61}{अनुवाक:5, सूक्त:5} |
| केष्ठा᳚नरः॒श्रेष्ठ॑तमा॒¦यएक॑एकआय॒य | प॒र॒मस्याः᳚परा॒वतः॑ || 1 || वर्ग:26 के¦स्थ॒¦न॒रः॒¦श्रेष्ठ॑ऽतमाः¦ये¦एकः॑ऽएकः¦आ॒ऽय॒य | प॒र॒मस्याः᳚¦प॒रा॒ऽवतः॑ || |
| क्व१॑(अ॒)वोऽश्वाः॒क्वा॒३॑(आ॒)भीश॑वः¦क॒थंशे᳚कक॒थाय॑य | पृ॒ष्ठेसदो᳚न॒सोर्यमः॑ || 2 || क्व॑¦वः॒¦अश्वाः᳚¦क्व॑¦अ॒भीश॑वः¦क॒थम्¦शे॒क॒¦क॒था¦य॒य॒ | पृ॒ष्ठे¦सदः॑¦न॒सोः¦यमः॑ || |
| ज॒घने॒चोद॑एषां॒¦विस॒क्थानि॒नरो᳚यमुः | पु॒त्र॒कृ॒थेनजन॑यः || 3 || ज॒घने᳚¦चोदः॑¦ए॒षा॒म्¦वि¦स॒क्थानि॑¦नरः॑¦य॒मुः॒ | पु॒त्र॒ऽकृ॒थे¦न¦जन॑यः || |
| परा᳚वीरासएतन॒¦मर्या᳚सो॒भद्र॑जानयः | अ॒ग्नि॒तपो॒यथास॑थ || 4 || परा᳚¦वी॒रा॒सः॒¦इ॒त॒न॒¦मर्या᳚सः¦भद्र॑ऽजानयः | अ॒ग्नि॒ऽतपः॑¦यथा᳚¦अस॑थ || |
| सन॒त्साश्व्यं᳚प॒शु¦मु॒तगव्यं᳚श॒ताव॑यम् | श्या॒वाश्व॑स्तुताय॒या¦दोर्वी॒रायो᳚प॒बर्बृ॑हत् || 5 || सन॑त्¦सा¦अश्व्य᳚म्¦प॒शुम्¦उ॒त¦गव्य᳚म्¦श॒त।आ॑वयम् | श्या॒वाश्व॑ऽस्तुताय¦या¦दोः¦वी॒राय॑¦उ॒प॒ऽबर्बृ॑हत् || |
| उ॒तत्वा॒स्त्रीशशी᳚यसी¦पुं॒सोभ॑वति॒वस्य॑सी | अदे᳚वत्रादरा॒धसः॑ || 6 || वर्ग:27 उ॒त¦त्वा॒¦स्त्री¦शशी᳚यसी¦पुं॒सः¦भ॒व॒ति॒¦वस्य॑सी | अदे᳚वऽत्रात्¦अ॒रा॒धसः॑ || |
| वियाजा॒नाति॒जसु॑रिं॒¦वितृष्य᳚न्तं॒विका॒मिन᳚म् | दे॒व॒त्राकृ॑णु॒तेमनः॑ || 7 || वि¦या¦जा॒नाति॑¦जसु॑रिम्¦वि¦तृष्य᳚न्तम्¦वि¦का॒मिन᳚म् | दे॒व॒ऽत्रा¦कृ॒णु॒ते¦मनः॑ || |
| उ॒तघा॒नेमो॒,अस्तु॑तः॒¦पुमाँ॒,इति॑ब्रुवेप॒णिः | सवैर॑देय॒इत्स॒मः || 8 || उ॒त¦घ॒¦नेमः॑¦अस्तु॑तः¦पुमा᳚न्¦इति॑¦ब्रु॒वे॒¦प॒णिः | सः¦वैर॑ऽदेये¦इत्¦स॒मः || |
| उ॒तमे᳚ऽरपद्युव॒तिर्म॑म॒न्दुषी॒¦प्रति॑श्या॒वाय॑वर्त॒निम् | विरोहि॑तापुरुमी॒ळ्हाय॑येमतु॒¦र्विप्रा᳚यदी॒र्घय॑शसे || 9 || उ॒त¦मे॒¦अ॒र॒प॒त्¦यु॒व॒तिः¦म॒म॒न्दुषी᳚¦प्रति॑¦श्या॒वाय॑¦व॒र्त॒निम् | |
| योमे᳚धेनू॒नांश॒तं¦वैद॑दश्वि॒र्यथा॒दद॑त् | त॒र॒न्तइ॑वमं॒हना᳚ || 10 || यः¦मे॒¦धे॒नू॒नाम्¦श॒तम्¦वैद॑त्।आश्विः¦यथा᳚¦दद॑त् | त॒र॒न्तःऽइ᳚व¦मं॒हना᳚ || |
| यईं॒वह᳚न्तआ॒शुभिः॒¦पिब᳚न्तोमदि॒रंमधु॑ | अत्र॒श्रवां᳚सिदधिरे || 11 || वर्ग:28 ये¦ई॒म्¦वह᳚न्ते¦आ॒शुऽभिः॑¦पिब᳚न्तः¦म॒दि॒रम्¦मधु॑ | अत्र॑¦श्रवां᳚सि¦द॒धि॒रे॒ || |
| येषां᳚श्रि॒याधि॒रोद॑सी¦वि॒भ्राज᳚न्ते॒रथे॒ष्वा | दि॒विरु॒क्मइ॑वो॒परि॑ || 12 || येषा᳚म्¦श्रि॒या¦अधि॑¦रोद॑सी॒ इति॑¦वि॒ऽभ्राज᳚न्ते¦रथे᳚षु¦आ | दि॒वि¦रु॒क्मःऽइ᳚व¦उ॒परि॑ || |
| युवा॒समारु॑तोग॒ण¦स्त्वे॒षर॑थो॒,अने᳚द्यः | शु॒भं॒यावाप्र॑तिष्कुतः || 13 || युवा᳚¦सः¦मारु॑तः¦ग॒णः¦त्वे॒षऽर॑थः¦अने᳚द्यः | शु॒भ॒म्ऽयावा᳚¦अप्र॑तिऽस्कुतः || |
| कोवे᳚दनू॒नमे᳚षां॒¦यत्रा॒मद᳚न्ति॒धूत॑यः | ऋ॒तजा᳚ता,अरे॒पसः॑ || 14 || कः¦वे॒द॒¦नू॒नम्¦ए॒षा॒म्¦यत्र॑¦मद᳚न्ति¦धूत॑यः | ऋ॒तऽजा᳚ताः¦अ॒रे॒पसः॑ || |
| यू॒यंमर्तं᳚विपन्यवः¦प्रणे॒तार॑इ॒त्थाधि॒या | श्रोता᳚रो॒याम॑हूतिषु || 15 || यू॒यम्¦मर्त᳚म्¦वि॒प॒न्य॒वः॒¦प्र॒ऽने॒तारः॑¦इ॒त्था¦धि॒या | श्रोता᳚रः¦याम॑ऽहूतिषु || |
| तेनो॒वसू᳚नि॒काम्या᳚¦पुरुश्च॒न्द्रारि॑शादसः | आय॑ज्ञियासोववृत्तन || 16 || वर्ग:29 ते¦नः॒¦वसू᳚नि¦काम्या᳚¦पु॒रु॒ऽच॒न्द्राः¦रि॒शा॒द॒सः॒ | आ¦य॒ज्ञि॒या॒सः॒¦व॒वृ॒त्त॒न॒ || |
| ए॒तंमे॒स्तोम॑मूर्म्ये¦दा॒र्भ्याय॒परा᳚वह | गिरो᳚देविर॒थीरि॑व || 17 || ए॒तम्¦मे॒¦स्तोम᳚म्¦ऊ॒र्म्ये¦दा॒र्भ्याय॑¦परा᳚¦व॒ह॒ | गिरः॑¦दे॒वि॒¦र॒थीःऽइ᳚व || |
| उ॒तमे᳚वोचता॒दिति॑¦सु॒तसो᳚मे॒रथ॑वीतौ | नकामो॒,अप॑वेतिमे || 18 || उ॒त¦मे॒¦वो॒च॒ता॒त्¦इति॑¦सु॒तऽसो᳚मे¦रथ॑ऽवीतौ | न¦कामः॑¦अप॑¦वे॒ति॒¦मे॒ || |
| ए॒षक्षे᳚ति॒रथ॑वीति¦र्म॒घवा॒गोम॑ती॒रनु॑ | पर्व॑ते॒ष्वप॑श्रितः || 19 || ए॒षः¦क्षे॒ति॒¦रथ॑ऽवीतिः¦म॒घऽवा᳚¦गोऽम॑तीः¦अनु॑ | पर्व॑तेषु¦अप॑ऽश्रितः || |
| [54] ऋतेनऋतमिति नवर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्रुतविन्मित्रवारुणौत्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:3}{मंडल:5, सूक्त:62}{अनुवाक:5, सूक्त:6} |
| ऋ॒तेन॑ऋ॒तमपि॑हितंध्रु॒वंवां॒¦सूर्य॑स्य॒यत्र॑विमु॒चन्त्यश्वा॑न् | दश॑श॒तास॒हत॑स्थु॒स्तदेकं᳚¦दे॒वानां॒श्रेष्ठं॒वपु॑षामपश्यम् || 1 || वर्ग:30 ऋ॒तेन॑¦ऋ॒तम्¦अपि॑ऽहितम्¦ध्रु॒वम्¦वा॒म्¦सूर्य॑स्य¦यत्र॑¦वि॒ऽमु॒चन्ति॑¦अश्वा॑न् | |
| तत्सुवां᳚मित्रावरुणामहि॒त्व¦मी॒र्मात॒स्थुषी॒रह॑भिर्दुदुह्रे | विश्वाः᳚पिन्वथः॒स्वस॑रस्य॒धेना॒,¦अनु॑वा॒मेकः॑प॒विराव॑वर्त || 2 || तत्¦सु¦वा॒म्¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒¦म॒हि॒ऽत्वम्¦ई॒र्मा¦त॒स्थुषीः᳚¦अह॑ऽभिः¦दु॒दु॒ह्रे॒ | |
| अधा᳚रयतंपृथि॒वीमु॒तद्यां¦मित्र॑राजानावरुणा॒महो᳚भिः | व॒र्धय॑त॒मोष॑धीः॒पिन्व॑तं॒गा¦,अव॑वृ॒ष्टिंसृ॑जतंजीरदानू || 3 || अधा᳚रयतम्¦पृ॒थि॒वीम्¦उ॒त¦द्याम्¦मित्र॑ऽराजाना¦व॒रु॒णा॒¦महः॑ऽभिः | |
| आवा॒मश्वा᳚सःसु॒युजो᳚वहन्तु¦य॒तर॑श्मय॒उप॑यन्त्व॒र्वाक् | घृ॒तस्य॑नि॒र्णिगनु॑वर्ततेवा॒¦मुप॒सिन्ध॑वःप्र॒दिवि॑क्षरन्ति || 4 || आ¦वा॒म्¦अश्वा᳚सः¦सु॒ऽयुजः॑¦व॒ह॒न्तु॒¦य॒तऽर॑श्मयः¦उप॑¦य॒न्तु॒¦अ॒र्वाक् | |
| अनु॑श्रु॒ताम॒मतिं॒वर्ध॑दु॒र्वीं¦ब॒र्हिरि॑व॒यजु॑षा॒रक्ष॑माणा | नम॑स्वन्ताधृतद॒क्षाधि॒गर्ते॒¦मित्रासा᳚थेवरु॒णेळा᳚स्व॒न्तः || 5 || अनु॑¦श्रु॒ताम्¦अ॒मति᳚म्¦वर्ध॑त्¦उ॒र्वीम्¦ब॒र्हिःऽइ᳚व¦यजु॑षा¦रक्ष॑माणा | |
| अक्र॑विहस्तासु॒कृते᳚पर॒स्पा¦यंत्रासा᳚थेवरु॒णेळा᳚स्व॒न्तः | राजा᳚नाक्ष॒त्रमहृ॑णीयमाना¦स॒हस्र॑स्थूणंबिभृथःस॒हद्वौ || 6 || वर्ग:31 अक्र॑विऽहस्ता¦सु॒ऽकृते᳚¦प॒रः॒ऽपा¦यम्¦त्रासा᳚थे॒ इति॑¦व॒रु॒णा॒¦इळा᳚सु¦अ॒न्तरिति॑ | |
| हिर᳚ण्यनिर्णि॒गयो᳚,अस्य॒स्थूणा॒¦विभ्रा᳚जतेदि॒व्य१॑(अ॒)श्वाज॑नीव | भ॒द्रेक्षेत्रे॒निमि॑ता॒तिल्वि॑लेवा¦स॒नेम॒मध्वो॒,अधि॑गर्त्यस्य || 7 || हिर᳚ण्यऽनिर्निक्¦अयः॑¦अ॒स्य॒¦स्थूणा᳚¦वि¦भ्रा॒ज॒ते॒¦दि॒वि¦अ॒श्वाज॑नीऽइव | |
| हिर᳚ण्यरूपमु॒षसो॒व्यु॑ष्टा॒¦वयः॑स्थूण॒मुदि॑ता॒सूर्य॑स्य | आरो᳚हथोवरुणमित्र॒गर्त॒¦मत॑श्चक्षाथे॒,अदि॑तिं॒दितिं᳚च || 8 || हिर᳚ण्यऽरूपम्¦उ॒षसः॑¦वि।औ᳚ष्टौ¦अयः॑ऽस्थूणम्¦उत्ऽइ᳚ता¦सूर्य॑स्य | |
| यद्बंहि॑ष्ठं॒नाति॒विधे᳚सुदानू॒,¦अच्छि॑द्रं॒शर्म॑भुवनस्यगोपा | तेन॑नोमित्रावरुणावविष्टं॒¦सिषा᳚सन्तोजिगी॒वांसः॑स्याम || 9 || यत्¦बंहि॑ष्ठम्¦न¦अ॒ति॒ऽविधे᳚¦सु॒दा॒नू॒ इति॑ सुऽदानू¦अच्छि॑द्रम्¦शर्म॑¦भु॒व॒न॒स्य॒¦गो॒पा॒ | |
| [55] ऋतस्यगोपाविति सप्तर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोर्चनानामित्रावरुणौजगती |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:63}{अनुवाक:5, सूक्त:7} |
| ऋत॑स्यगोपा॒वधि॑तिष्ठथो॒रथं॒¦सत्य॑धर्माणापर॒मेव्यो᳚मनि | यमत्र॑मित्रावरु॒णाव॑थोयु॒वं¦तस्मै᳚वृ॒ष्टिर्मधु॑मत्पिन्वतेदि॒वः || 1 || वर्ग:1 ऋत॑स्य¦गो॒पौ॒¦अधि॑¦ति॒ष्ठ॒थः॒¦रथ᳚म्¦सत्य॑ऽधर्माणा¦प॒र॒मे¦विऽओ᳚मनि | |
| स॒म्राजा᳚व॒स्यभुव॑नस्यराजथो॒¦मित्रा᳚वरुणावि॒दथे᳚स्व॒र्दृशा᳚ | वृ॒ष्टिंवां॒राधो᳚,अमृत॒त्वमी᳚महे॒¦द्यावा᳚पृथि॒वीविच॑रन्तित॒न्यवः॑ || 2 || स॒म्ऽराजौ᳚¦अ॒स्य¦भुव॑नस्य¦रा॒ज॒थः॒¦मित्रा᳚वरुणा¦वि॒दथे᳚¦स्वः॒ऽदृशा᳚ | |
| स॒म्राजा᳚,उ॒ग्रावृ॑ष॒भादि॒वस्पती᳚¦पृथि॒व्यामि॒त्रावरु॑णा॒विच॑र्षणी | चि॒त्रेभि॑र॒भ्रैरुप॑तिष्ठथो॒रवं॒¦द्यांव॑र्षयथो॒,असु॑रस्यमा॒यया᳚ || 3 || स॒म्ऽराजौ᳚¦उ॒ग्रा¦वृ॒ष॒भा¦दि॒वः¦पती॒ इति॑¦पृ॒थि॒व्याः¦मि॒त्रावरु॑णा¦विच॑र्षणी॒ इति॒ विऽच॑र्षणी | |
| मा॒यावां᳚मित्रावरुणादि॒विश्रि॒ता¦सूर्यो॒ज्योति॑श्चरतिचि॒त्रमायु॑धम् | तम॒भ्रेण॑वृ॒ष्ट्यागू᳚हथोदि॒वि¦पर्ज᳚न्यद्र॒प्सामधु॑मन्तईरते || 4 || मा॒या¦वा॒म्¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒¦दि॒वि¦श्रि॒ता¦सूर्यः॑¦ज्योतिः॑¦च॒र॒ति॒¦चि॒त्रम्¦आयु॑धम् | |
| रथं᳚युञ्जतेम॒रुतः॑शु॒भेसु॒खं¦शूरो॒नमि॑त्रावरुणा॒गवि॑ष्टिषु | रजां᳚सिचि॒त्राविच॑रन्तित॒न्यवो᳚¦दि॒वःस᳚म्राजा॒पय॑सानउक्षतम् || 5 || रथ᳚म्¦युं॒ज॒ते॒¦म॒रुतः॑¦शु॒भे¦सु॒ऽखम्¦शूरः॑¦न¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒¦गोऽइ᳚ष्टिषु | |
| वाचं॒सुमि॑त्रावरुणा॒विरा᳚वतीं¦प॒र्जन्य॑श्चि॒त्रांव॑दति॒त्विषी᳚मतीम् | अ॒भ्राव॑सतम॒रुतः॒सुमा॒यया॒¦द्यांव॑र्षयतमरु॒णाम॑रे॒पस᳚म् || 6 || वाच᳚म्¦सु¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णौ॒¦इरा᳚ऽवतीम्¦प॒र्जन्यः॑¦चि॒त्राम्¦व॒द॒ति॒¦त्विषि॑ऽमतीम् | |
| धर्म॑णामित्रावरुणाविपश्चिता¦व्र॒तार॑क्षेथे॒,असु॑रस्यमा॒यया᳚ | ऋ॒तेन॒विश्वं॒भुव॑नं॒विरा᳚जथः॒¦सूर्य॒माध॑त्थोदि॒विचित्र्यं॒रथ᳚म् || 7 || धर्म॑णा¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒¦वि॒पः॒ऽचि॒ता॒¦व्र॒ता¦र॒क्षे॒थे॒ इति॑¦असु॑रस्य¦मा॒यया᳚ | |
| [56] वरुणंवइति सप्तर्चस्य सूक्तस्यार्चनाना मित्रावरुणावनुष्टुबंत्यापंक्तिः |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:64}{अनुवाक:5, सूक्त:8} |
| वरु॑णंवोरि॒शाद॑स¦मृ॒चामि॒त्रंह॑वामहे | परि᳚व्र॒जेव॑बा॒ह्वो¦र्ज॑ग॒न्वांसा॒स्व᳚र्णरम् || 1 || वर्ग:2 वरु॑णम्¦वः॒¦रि॒शाद॑सम्¦ऋ॒चा¦मि॒त्रम्¦ह॒वा॒म॒हे॒ | परि॑¦व्र॒जाऽइ᳚व¦बा॒ह्वोः¦ज॒ग॒न्वांसा᳚¦स्वः॑ऽनरम् || |
| ताबा॒हवा᳚सुचे॒तुना॒¦प्रय᳚न्तमस्मा॒,अर्च॑ते | शेवं॒हिजा॒र्यं᳚वां॒¦विश्वा᳚सु॒क्षासु॒जोगु॑वे || 2 || ता¦बा॒हवा᳚¦सु॒ऽचे॒तुना᳚¦प्र¦य॒न्त॒म्¦अ॒स्मै॒¦अर्च॑ते | शेव᳚म्¦हि¦जा॒र्य᳚म्¦वा॒म्¦विश्वा᳚सु¦क्षासु॑¦जोगु॑वे || |
| यन्नू॒नम॒श्यांगतिं᳚¦मि॒त्रस्य॑यायांप॒था | अस्य॑प्रि॒यस्य॒शर्म॒ण्य¦हिं᳚सानस्यसश्चिरे || 3 || यत्¦नू॒नम्¦अ॒श्याम्¦गति᳚म्¦मि॒त्रस्य॑¦या॒या॒म्¦प॒था | अस्य॑¦प्रि॒यस्य॑¦शर्म॑णि¦अहिं᳚सानस्य¦स॒श्चि॒रे॒ || |
| यु॒वाभ्यां᳚मित्रावरुणो¦प॒मंधे᳚यामृ॒चा | यद्ध॒क्षये᳚म॒घोनां᳚¦स्तोतॄ॒णांच॑स्पू॒र्धसे᳚ || 4 || यु॒वाभ्या᳚म्¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒¦उ॒प॒ऽमम्¦धे॒या॒म्¦ऋ॒चा | यत्¦ह॒¦क्षये᳚¦म॒घोना᳚म्¦स्तो॒तॄ॒णाम्¦च॒¦स्पू॒र्धसे᳚ || |
| आनो᳚मित्रसुदी॒तिभि॒¦र्वरु॑णश्चस॒धस्थ॒आ | स्वेक्षये᳚म॒घोनां॒¦सखी᳚नांचवृ॒धसे᳚ || 5 || आ¦नः॒¦मि॒त्र॒¦सु॒दी॒तिऽभिः॑¦वरु॑णः¦च॒¦स॒धऽस्थे᳚¦आ | स्वे¦क्षये᳚¦म॒घोना᳚म्¦सखी᳚नाम्¦च॒¦वृ॒धसे᳚ || |
| यु॒वंनो॒येषु॑वरुण¦क्ष॒त्रंबृ॒हच्च॑बिभृ॒थः | उ॒रुणो॒वाज॑सातये¦कृ॒तंरा॒येस्व॒स्तये᳚ || 6 || यु॒वम्¦नः॒¦येषु॑¦व॒रु॒णा॒¦क्ष॒त्रम्¦बृ॒हत्¦च॒¦बि॒भृ॒थः | उ॒रु¦नः॒¦वाज॑ऽसातये¦कृ॒तम्¦रा॒ये¦स्व॒स्तये᳚ || |
| उ॒च्छन्त्यां᳚मेयज॒ता¦दे॒वक्ष॑त्रे॒रुश॑द्गवि | सु॒तंसोमं॒नह॒स्तिभि॒¦राप॒ड्भिर्धा᳚वतंनरा॒¦बिभ्र॑तावर्च॒नान॑सम् || 7 || उ॒च्छन्त्या᳚म्¦मे॒¦य॒ज॒ता¦दे॒वऽक्ष॑त्रे¦रुश॑त्ऽगवि | |
| [57] यश्चिकेतेति षडृचस्य सूक्तस्यात्रेयोरातहव्योमित्रावरुणावनुष्टुबन्त्यापंक्तिः |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:65}{अनुवाक:5, सूक्त:9} |
| यश्चि॒केत॒ससु॒क्रतु॑¦र्देव॒त्रासब्र॑वीतुनः | वरु॑णो॒यस्य॑दर्श॒तो¦मि॒त्रोवा॒वन॑ते॒गिरः॑ || 1 || वर्ग:3 यः¦चि॒केत॑¦सः¦सु॒ऽक्रतुः॑¦दे॒व॒ऽत्रा¦सः¦ब्र॒वी॒तु॒¦नः॒ | वरु॑णः¦यस्य॑¦द॒र्श॒तः¦मि॒त्रः¦वा॒¦वन॑ते¦गिरः॑ || |
| ताहिश्रेष्ठ॑वर्चसा॒¦राजा᳚नादीर्घ॒श्रुत्त॑मा | तासत्प॑ती,ऋता॒वृध॑¦ऋ॒तावा᳚ना॒जने᳚जने || 2 || ता¦हि¦श्रेष्ठ॑ऽवर्चसा¦राजा᳚ना¦दी॒र्घ॒श्रुत्ऽत॑मा | ता¦सत्प॑ती॒ इति॒ सत्ऽप॑ती¦ऋ॒त॒ऽवृधा᳚¦ऋ॒तऽवा᳚ना¦जने᳚ऽजने || |
| तावा᳚मिया॒नोऽव॑से॒¦पूर्वा॒,उप॑ब्रुवे॒सचा᳚ | स्वश्वा᳚सः॒सुचे॒तुना॒¦वाजाँ᳚,अ॒भिप्रदा॒वने᳚ || 3 || ता¦वा॒म्¦इ॒या॒नः¦अव॑से¦पूर्वौ᳚¦उप॑¦ब्रु॒वे॒¦सचा᳚ | सु॒।आश्वा᳚सः¦सु¦चे॒तुना᳚¦वाजा᳚न्¦अ॒भि¦प्र¦दा॒वने᳚ || |
| मि॒त्रो,अं॒होश्चि॒दादु॒रु¦क्षया᳚यगा॒तुंव॑नते | मि॒त्रस्य॒हिप्र॒तूर्व॑तः¦सुम॒तिरस्ति॑विध॒तः || 4 || मि॒त्रः¦अं॒होः¦चि॒त्¦आत्¦उ॒रु¦क्षया᳚य¦गा॒तुम्¦व॒न॒ते॒ | मि॒त्रस्य॑¦हि¦प्र॒ऽतूर्व॑तः¦सु॒ऽम॒तिः¦अस्ति॑¦वि॒ध॒तः || |
| व॒यंमि॒त्रस्याव॑सि॒¦स्याम॑स॒प्रथ॑स्तमे | अ॒ने॒हस॒स्त्वोत॑यः¦स॒त्रावरु॑णशेषसः || 5 || व॒यम्¦मि॒त्रस्य॑¦अव॑सि¦स्याम॑¦स॒प्रथः॑ऽतमे | अ॒ने॒हसः॑¦त्वाऽऊ᳚तयः¦स॒त्रा¦वरु॑णऽशेषसः || |
| यु॒वंमि॑त्रे॒मंजनं॒¦यत॑थः॒संच॑नयथः | माम॒घोनः॒परि॑ख्यतं॒¦मो,अ॒स्माक॒मृषी᳚णां¦गोपी॒थेन॑उरुष्यतम् || 6 || यु॒वम्¦मि॒त्रा॒¦इ॒मम्¦जन᳚म्¦यत॑थः¦सम्¦च॒¦न॒य॒थः॒ | |
| [58] आचिकितानेति षडृचस्य सूक्तस्यात्रेयोरातहव्योमित्रावरुणावनुष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:66}{अनुवाक:5, सूक्त:10} |
| आचि॑कितानसु॒क्रतू᳚¦दे॒वौम॑र्तरि॒शाद॑सा | वरु॑णायऋ॒तपे᳚शसे¦दधी॒तप्रय॑सेम॒हे || 1 || वर्ग:4 आ¦चि॒कि॒ता॒न॒¦सु॒क्रतू॒ इति॑ सु॒ऽक्रतू᳚¦दे॒वौ¦म॒र्त॒¦रि॒शाद॑सा | वरु॑णाय¦ऋ॒तऽपे᳚शसे¦द॒धी॒त¦प्रय॑से¦म॒हे || |
| ताहिक्ष॒त्रमवि॑ह्रुतं¦स॒म्यग॑सु॒र्य१॑(अ॒)माशा᳚ते | अध᳚व्र॒तेव॒मानु॑षं॒¦स्व१॑(अ॒)र्णधा᳚यिदर्श॒तम् || 2 || ता¦हि¦क्ष॒त्रम्¦अवि॑ऽह्रुतम्¦स॒म्यक्¦अ॒सु॒र्य᳚म्¦आशा᳚ते॒ इति॑ | अध॑¦व्र॒ताऽइ᳚व¦मानु॑षम्¦स्वः॑¦न¦धा॒यि॒¦द॒र्श॒तम् || |
| तावा॒मेषे॒रथा᳚ना¦मु॒र्वींगव्यू᳚तिमेषाम् | रा॒तह᳚व्यस्यसुष्टु॒तिं¦द॒धृक्स्तोमै᳚र्मनामहे || 3 || ता¦वा॒म्¦एषे᳚¦रथा᳚नाम्¦उ॒र्वीम्¦गव्यू᳚तिम्¦ए॒षा॒म् | रा॒तऽह᳚व्यस्य¦सु॒ऽस्तु॒तिम्¦द॒धृक्¦स्तोमैः᳚¦म॒ना॒म॒हे॒ || |
| अधा॒हिकाव्या᳚यु॒वं¦दक्ष॑स्यपू॒र्भिर॑द्भुता | निके॒तुना॒जना᳚नां¦चि॒केथे᳚पूतदक्षसा || 4 || अध॑¦हि¦काव्या᳚¦यु॒वम्¦दक्ष॑स्य¦पूः॒ऽभिः¦अ॒द्भु॒ता॒ | नि¦के॒तुना᳚¦जना᳚नाम्¦चि॒केथे॒ इति॑¦पू॒त॒ऽद॒क्ष॒सा॒ || |
| तदृ॒तंपृ॑थिविबृ॒ह¦च्छ्र॑वए॒षऋषी᳚णाम् | ज्र॒य॒सा॒नावरं᳚पृ॒थ्व¦ति॑क्षरन्ति॒याम॑भिः || 5 || तत्¦ऋ॒तम्¦पृ॒थि॒वि॒¦बृ॒हत्¦श्र॒वः॒ऽए॒षे¦ऋषी᳚णाम् | ज्र॒य॒सा॒नौ¦अर᳚म्¦पृ॒थु¦अति॑¦क्ष॒र॒न्ति॒¦याम॑ऽभिः || |
| आयद्वा᳚मीयचक्षसा॒¦मित्र॑व॒यंच॑सू॒रयः॑ | व्यचि॑ष्ठेबहु॒पाय्ये॒¦यते᳚महिस्व॒राज्ये᳚ || 6 || आ¦यत्¦वा॒म्¦ई॒य॒ऽच॒क्ष॒सा॒¦मित्रा᳚¦व॒यम्¦च॒¦सू॒रयः॑ | व्यचि॑ष्ठे¦ब॒हु॒ऽपाय्ये᳚¦यते᳚महि¦स्व॒ऽराज्ये᳚ || |
| [59] बळित्थादेवेति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोयजतो मित्रावरुणावनुष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:67}{अनुवाक:5, सूक्त:11} |
| बळि॒त्थादे᳚वनिष्कृ॒त¦मादि॑त्यायज॒तंबृ॒हत् | वरु॑ण॒मित्रार्य॑म॒न्¦वर्षि॑ष्ठंक्ष॒त्रमा᳚शाथे || 1 || वर्ग:5 बट्¦इ॒त्था¦दे॒वा॒¦निः॒ऽकृ॒तम्¦आदि॑त्या¦य॒ज॒तम्¦बृ॒हत् | वरु॑ण¦मित्र॑¦अर्य॑मन्¦वर्षि॑ष्ठम्¦क्ष॒त्रम्¦आ॒शा॒थे॒ इति॑ || |
| आयद्योनिं᳚हिर॒ण्ययं॒¦वरु॑ण॒मित्र॒सद॑थः | ध॒र्तारा᳚चर्षणी॒नां¦य॒न्तंसु॒म्नंरि॑शादसा || 2 || आ¦यत्¦योनि᳚म्¦हि॒र॒ण्यय᳚म्¦वरु॑ण¦मित्र॑¦सद॑थः | ध॒र्तारा᳚¦च॒र्ष॒णी॒नाम्¦य॒न्तम्¦सु॒म्नम्¦रि॒शा॒द॒सा॒ || |
| विश्वे॒हिवि॒श्ववे᳚दसो॒¦वरु॑णोमि॒त्रो,अ᳚र्य॒मा | व्र॒ताप॒देव॑सश्चिरे॒¦पान्ति॒मर्त्यं᳚रि॒षः || 3 || विश्वे᳚¦हि¦वि॒श्वऽवे᳚दसः¦वरु॑णः¦मि॒त्रः¦अ॒र्य॒मा | व्र॒ता¦प॒दाऽइ᳚व¦स॒श्चि॒रे॒¦पान्ति॑¦मर्त्य᳚म्¦रि॒षः || |
| तेहिस॒त्या,ऋ॑त॒स्पृश॑¦ऋ॒तावा᳚नो॒जने᳚जने | सु॒नी॒थासः॑सु॒दान॑वों॒¦ऽहोश्चि॑दुरु॒चक्र॑यः || 4 || ते¦हि¦स॒त्याः¦ऋ॒त॒ऽस्पृशः॑¦ऋ॒तऽवा᳚नः¦जने᳚ऽजने | सु॒ऽनी॒थासः॑¦सु॒ऽदान॑वः¦अं॒होः¦चि॒त्¦उ॒रु॒ऽचक्र॑यः || |
| कोनुवां᳚मि॒त्रास्तु॑तो॒¦वरु॑णोवात॒नूना᳚म् | तत्सुवा॒मेष॑तेम॒ति¦रत्रि॑भ्य॒एष॑तेम॒तिः || 5 || कः¦नु¦वा॒म्¦मि॒त्र॒¦अस्तु॑तः¦वरु॑णः¦वा॒¦त॒नूना᳚म् | तत्¦सु¦वा॒म्¦आ¦ई॒ष॒ते॒¦म॒तिः¦अत्रि॑ऽभ्यः¦आ¦ई॒ष॒ते॒¦म॒तिः || |
| [60] प्रवोमित्रायेति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयो यजतोमित्रावरुणौगायत्री |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:68}{अनुवाक:5, सूक्त:12} |
| प्रवो᳚मि॒त्राय॑गायत॒¦वरु॑णायवि॒पागि॒रा | महि॑क्षत्रावृ॒तंबृ॒हत् || 1 || वर्ग:6 प्र¦वः॒¦मि॒त्राय॑¦गा॒य॒त॒¦वरु॑णाय¦वि॒पा¦गि॒रा | महि॑ऽक्षत्रौ¦ऋ॒तम्¦बृ॒हत् || |
| स॒म्राजा॒याघृ॒तयो᳚नी¦मि॒त्रश्चो॒भावरु॑णश्च | दे॒वादे॒वेषु॑प्रश॒स्ता || 2 || स॒म्ऽराजा᳚¦या¦घृ॒तयो᳚नी॒ इति॑ घृ॒तऽयो᳚नी¦मि॒त्रः¦च॒¦उ॒भा¦वरु॑णः¦च॒ | दे॒वा¦दे॒वेषु॑¦प्र॒ऽश॒स्ता || |
| तानः॑शक्तं॒पार्थि॑वस्य¦म॒होरा॒योदि॒व्यस्य॑ | महि॑वांक्ष॒त्रंदे॒वेषु॑ || 3 || ता¦नः॒¦श॒क्त॒म्¦पार्थि॑वस्य¦म॒हः¦रा॒यः¦दि॒व्यस्य॑ | महि॑¦वा॒म्¦क्ष॒त्रम्¦दे॒वेषु॑ || |
| ऋ॒तमृ॒तेन॒सप᳚न्ते¦षि॒रंदक्ष॑माशाते | अ॒द्रुहा᳚दे॒वौव॑र्धेते || 4 || ऋ॒तम्¦ऋ॒तेन॑¦सप᳚न्ता¦इ॒षि॒रम्¦दक्ष᳚म्¦आ॒शा॒ते॒ इति॑ | अ॒द्रुहा᳚¦दे॒वौ¦व॒र्धे॒ते॒ इति॑ || |
| वृ॒ष्टिद्या᳚वारी॒त्या᳚पे॒¦षस्पती॒दानु॑मत्याः | बृ॒हन्तं॒गर्त॑माशाते || 5 || वृ॒ष्टिऽद्या᳚वा¦री॒तिऽआ᳚पा¦इ॒षः¦पती॒ इति॑¦दानु॑ऽमत्याः | बृ॒हन्त᳚म्¦गर्त᳚म्¦आ॒शा॒ते॒ इति॑ || |
| [61] त्रीरोचनेति चतुरृचस्य सूक्तस्यात्रेय उरुचक्रिर्मित्रावरुणौत्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:69}{अनुवाक:5, सूक्त:13} |
| त्रीरो᳚च॒नाव॑रुण॒त्रीँरु॒तद्यून्¦त्रीणि॑मित्रधारयथो॒रजां᳚सि | वा॒वृ॒धा॒नाव॒मतिं᳚क्ष॒त्रिय॒स्या¦ऽनु᳚व्र॒तंरक्ष॑माणावजु॒र्यम् || 1 || वर्ग:7 त्री¦रो॒च॒ना¦व॒रु॒ण॒¦त्रीन्¦उ॒त¦द्यून्¦त्रीणि॑¦मि॒त्र॒¦धा॒र॒य॒थः॒¦रजां᳚सि | |
| इरा᳚वतीर्वरुणधे॒नवो᳚वां॒¦मधु॑मद्वां॒सिन्ध॑वोमित्रदुह्रे | त्रय॑स्तस्थुर्वृष॒भास॑स्तिसॄ॒णां¦धि॒षणा᳚नांरेतो॒धाविद्यु॒मन्तः॑ || 2 || इरा᳚ऽवतीः¦व॒रु॒ण॒¦धे॒नवः॑¦वा॒म्¦मधु॑ऽमत्¦वा॒म्¦सिन्ध॑वः¦मि॒त्र॒¦दु॒ह्रे॒ | |
| प्रा॒तर्दे॒वीमदि॑तिंजोहवीमि¦म॒ध्यंदि॑न॒उदि॑ता॒सूर्य॑स्य | रा॒येमि॑त्रावरुणास॒र्वता॒ते¦ळे᳚तो॒काय॒तन॑याय॒शंयोः || 3 || प्रा॒तः¦दे॒वीम्¦अदि॑तिम्¦जो॒ह॒वी॒मि॒¦म॒ध्यंदि॑ने¦उत्ऽइ᳚ता¦सूर्य॑स्य | |
| याध॒र्तारा॒रज॑सोरोच॒नस्यो॒¦तादि॒त्यादि॒व्यापार्थि॑वस्य | नवां᳚दे॒वा,अ॒मृता॒,आमि॑नन्ति¦व्र॒तानि॑मित्रावरुणाध्रु॒वाणि॑ || 4 || या¦ध॒र्तारा᳚¦रज॑सः¦रो॒च॒नस्य॑¦उ॒त¦आ॒दि॒त्या¦दि॒व्या¦पार्थि॑वस्य | |
| [62] पुरुरुणेति चतुरृचस्य सूक्तस्यात्रेय उरुचक्रिर्मित्रावरुणौगायत्री |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:70}{अनुवाक:5, सूक्त:14} |
| पु॒रू॒रुणा᳚चि॒द्ध्यस्त्य¦वो᳚नू॒नंवां᳚वरुण | मित्र॒वंसि॑वांसुम॒तिम् || 1 || वर्ग:8 पु॒रु॒।औ॒रुणा᳚¦चि॒त्¦हि¦अस्ति॑¦अवः॑¦नू॒नम्¦वा॒म्¦व॒रु॒ण॒ | मित्र॑¦वंसि॑¦वा॒म्¦सु॒ऽम॒तिम् || |
| तावां᳚स॒म्यग॑द्रुह्वा॒णे¦ष॑मश्याम॒धाय॑से | व॒यंतेरु॑द्रास्याम || 2 || ता¦वा॒म्¦स॒म्यक्¦अ॒द्रु॒ह्वा॒णा॒¦इष᳚म्¦अ॒श्या॒म॒¦धाय॑से | व॒यम्¦ते¦रु॒द्रा॒¦स्या॒म॒ || |
| पा॒तंनो᳚रुद्रापा॒युभि॑¦रु॒तत्रा᳚येथांसुत्रा॒त्रा | तु॒र्याम॒दस्यू᳚न्त॒नूभिः॑ || 3 || पा॒तम्¦नः॒¦रु॒द्रा॒¦पा॒युऽभिः॑¦उ॒त¦त्रा॒ये॒था॒म्¦सु॒ऽत्रा॒त्रा | तु॒र्याम॑¦दस्यू᳚न्¦त॒नूभिः॑ || |
| माकस्या᳚द्भुतक्रतू¦य॒क्षंभु॑जेमात॒नूभिः॑ | माशेष॑सा॒मातन॑सा || 4 || मा¦कस्य॑¦अ॒द्भु॒त॒क्र॒तू॒ इत्य॑द्भुतऽक्रतू¦य॒क्षम्¦भु॒जे॒म॒¦त॒नूभिः॑ | मा¦शेष॑सा¦मा¦तन॑सा || |
| [63] आनोगंतरिति तृचस्य सूक्तस्यात्रेयोबाहुवृक्तोमित्रावरुणौगायत्री |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:71}{अनुवाक:5, सूक्त:15} |
| आनो᳚गन्तंरिशादसा॒¦वरु॑ण॒मित्र॑ब॒र्हणा᳚ | उपे॒मंचारु॑मध्व॒रम् || 1 || वर्ग:9 आ¦नः॒¦ग॒न्त॒म्¦रि॒शा॒द॒सा॒¦वरु॑ण¦मित्र॑¦ब॒र्हणा᳚ | उप॑¦इ॒मम्¦चारु᳚म्¦अ॒ध्व॒रम् || |
| विश्व॑स्य॒हिप्र॑चेतसा॒¦वरु॑ण॒मित्र॒राज॑थः | ई॒शा॒नापि॑प्यतं॒धियः॑ || 2 || विश्व॑स्य¦हि¦प्र॒ऽचे॒त॒सा॒¦वरु॑ण¦मित्र॑¦राज॑थः | ई॒शा॒ना¦पि॒प्य॒त॒म्¦धियः॑ || |
| उप॑नःसु॒तमाग॑तं॒¦वरु॑ण॒मित्र॑दा॒शुषः॑ | अ॒स्यसोम॑स्यपी॒तये᳚ || 3 || उप॑¦नः॒¦सु॒तम्¦आ¦ग॒त॒म्¦वरु॑ण¦मित्र॑¦दा॒शुषः॑ | अ॒स्य¦सोम॑स्य¦पी॒तये᳚ || |
| [64] आमित्रइति तृचस्य सूक्तस्यात्रेयोबाहुवृक्तोमित्रावरुणावुष्णिक् |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:72}{अनुवाक:5, सूक्त:16} |
| आमि॒त्रेवरु॑णेव॒यं¦गी॒र्भिर्जु॑हुमो,अत्रि॒वत् | निब॒र्हिषि॑सदतं॒सोम॑पीतये || 1 || वर्ग:10 आ¦मि॒त्रे¦वरु॑णे¦व॒यम्¦गीः॒ऽभिः¦जु॒हु॒मः॒¦अ॒त्रि॒ऽवत् | नि¦ब॒र्हिषि॑¦स॒द॒त॒म्¦सोम॑ऽपीतये || |
| व्र॒तेन॑स्थोध्रु॒वक्षे᳚मा॒¦धर्म॑णायात॒यज्ज॑ना | निब॒र्हिषि॑सदतं॒सोम॑पीतये || 2 || व्र॒तेन॑¦स्थः॒¦ध्रु॒वऽक्षे᳚मा¦धर्म॑णा¦या॒त॒यत्ऽज॑ना | नि¦ब॒र्हिषि॑¦स॒द॒त॒म्¦सोम॑ऽपीतये || |
| मि॒त्रश्च॑नो॒वरु॑णश्च¦जु॒षेतां᳚य॒ज्ञमि॒ष्टये᳚ | निब॒र्हिषि॑सदतां॒सोम॑पीतये || 3 || मि॒त्रः¦च॒¦नः॒¦वरु॑णः¦च॒¦जु॒षेता᳚म्¦य॒ज्ञम्¦इ॒ष्टये᳚ | नि¦ब॒र्हिषि॑¦स॒द॒त॒म्¦सोम॑ऽपीतये || |
| [65] यदद्यस्थइति दशर्चस्यसूतस्यात्रेयः पौरोश्विनावनुष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:73}{अनुवाक:6, सूक्त:1} |
| यद॒द्यस्थःप॑रा॒वति॒¦यद᳚र्वा॒वत्य॑श्विना | यद्वा᳚पु॒रूपु॑रुभुजा॒¦यद॒न्तरि॑क्ष॒आग॑तम् || 1 || वर्ग:11 यत्¦अ॒द्य¦स्थः¦पा॒रा॒ऽवति॑¦यत्¦आ॒र्वा॒ऽवति॑¦अ॒श्वि॒ना॒ | यत्¦वा॒¦पु॒रु¦पु॒रु॒ऽभु॒जा॒¦यत्¦अ॒न्तरि॑क्षे¦आ¦ग॒त॒म् || |
| इ॒हत्यापु॑रु॒भूत॑मा¦पु॒रूदंसां᳚सि॒बिभ्र॑ता | व॒र॒स्याया॒म्यध्रि॑गू¦हु॒वेतु॒विष्ट॑माभु॒जे || 2 || इ॒ह¦त्या¦पु॒रु॒ऽभूत॑मा¦पु॒रु¦दंसां᳚सि¦बिभ्र॑ता | व॒र॒स्या¦या॒मि॒¦अध्रि॑गू॒ इत्यध्रि॑ऽगू¦हु॒वे¦तु॒विःऽत॑मा¦भु॒जे || |
| ई॒र्मान्यद्वपु॑षे॒वपु॑¦श्च॒क्रंरथ॑स्ययेमथुः | पर्य॒न्यानाहु॑षायु॒गा¦म॒ह्नारजां᳚सिदीयथः || 3 || ई॒र्मा¦अ॒न्यत्¦वपु॑षे¦वपुः॑¦च॒क्रम्¦रथ॑स्य¦ये॒म॒थुः॒ | परि॑¦अ॒न्या¦नाहु॑षा¦यु॒गा¦म॒ह्ना¦रजां᳚सि¦दी॒य॒थः॒ || |
| तदू॒षुवा᳚मे॒नाकृ॒तं¦विश्वा॒यद्वा॒मनु॒ष्टवे᳚ | नाना᳚जा॒ताव॑रे॒पसा॒¦सम॒स्मेबन्धु॒मेय॑थुः || 4 || तत्¦ऊँ॒ इति॑¦सु¦वा॒म्¦ए॒ना¦कृ॒तम्¦विश्वा᳚¦यत्¦वा॒म्¦अनु॑¦स्तवे᳚ | नाना᳚¦जा॒तौ¦अ॒रे॒पसा᳚¦सम्¦अ॒स्मे इति॑¦बन्धु᳚म्¦आ¦ई॒य॒थुः॒ || |
| आयद्वां᳚सू॒र्यारथं॒¦तिष्ठ॑द्रघु॒ष्यदं॒सदा᳚ | परि॑वामरु॒षावयो᳚¦घृ॒णाव॑रन्तआ॒तपः॑ || 5 || आ¦यत्¦वा॒म्¦सू॒र्या¦रथ᳚म्¦तिष्ठ॑त्¦र॒घु॒ऽस्यद᳚म्¦सदा᳚ | परि॑¦वा॒म्¦अ॒रु॒षाः¦वयः॑¦घृ॒णा¦व॒र॒न्ते॒¦आ॒ऽतपः॑ || |
| यु॒वोरत्रि॑श्चिकेतति॒¦नरा᳚सु॒म्नेन॒चेत॑सा | घ॒र्मंयद्वा᳚मरे॒पसं॒¦नास॑त्या॒स्नाभु॑र॒ण्यति॑ || 6 || वर्ग:12 यु॒वोः¦अत्रिः॑¦चि॒के॒त॒ति॒¦नरा᳚¦सु॒म्नेन॑¦चेत॑सा | घ॒र्मम्¦यत्¦वा॒म्¦अ॒रे॒पस᳚म्¦नास॑त्या¦आ॒स्ना¦भु॒र॒ण्यति॑ || |
| उ॒ग्रोवां᳚ककु॒होय॒यिः¦शृ॒ण्वेयामे᳚षुसंत॒निः | यद्वां॒दंसो᳚भिरश्वि॒ना¦ऽत्रि᳚र्नराव॒वर्त॑ति || 7 || उ॒ग्रः¦वा॒म्¦क॒कु॒हः¦य॒यिः¦शृ॒ण्वे¦यामे᳚षु¦स॒म्ऽत॒निः | यत्¦वा॒म्¦दंसः॑ऽभिः¦अ॒श्वि॒ना॒¦अत्रिः॑¦न॒रा॒¦आ॒ऽव॒वर्त॑ति || |
| मध्व॑ऊ॒षुम॑धूयुवा॒¦रुद्रा॒सिष॑क्तिपि॒प्युषी᳚ | यत्स॑मु॒द्राति॒पर्ष॑थः¦प॒क्वाःपृक्षो᳚भरन्तवाम् || 8 || मध्वः॑¦ऊँ॒ इति॑¦सु¦म॒धु॒ऽयु॒वा॒¦रुद्रा᳚¦सिस॑क्ति¦पि॒प्युषी᳚ | यत्¦स॒मु॒द्रा¦अति॑¦पर्ष॑थः¦प॒क्वाः¦पृक्षः॑¦भ॒र॒न्त॒¦वा॒म् || |
| स॒त्यमिद्वा,उ॑अश्विना¦यु॒वामा᳚हुर्मयो॒भुवा᳚ | तायाम᳚न्याम॒हूत॑मा॒¦याम॒न्नामृ॑ळ॒यत्त॑मा || 9 || स॒त्यम्¦इत्¦वै¦ऊँ॒ इति॑¦अ॒श्वि॒ना॒¦यु॒वाम्¦आ॒हुः॒¦म॒यः॒ऽभुवा᳚ | ता¦याम॑न्¦या॒म॒ऽहूत॑मा¦याम॑न्¦आ¦मृ॒ळ॒यत्ऽत॑मा || |
| इ॒माब्रह्मा᳚णि॒वर्ध॑ना॒¦ऽश्विभ्यां᳚सन्तु॒शंत॑मा | यातक्षा᳚म॒रथाँ᳚,इ॒वा¦ऽवो᳚चामबृ॒हन्नमः॑ || 10 || इ॒मा¦ब्रह्मा᳚णि¦वर्ध॑ना¦अ॒श्विऽभ्या᳚म्¦स॒न्तु॒¦शम्ऽत॑मा | या¦तक्षा᳚म¦रथा᳚न्ऽइव¦अवो᳚चाम¦बृ॒हत्¦नमः॑ || |
| [66] कूष्ठोदेवाविति दशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः पौरोश्विनावनुष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:74}{अनुवाक:6, सूक्त:2} |
| कूष्ठो᳚देवावश्विना॒¦ऽद्यादि॒वोम॑नावसू | तच्छ्र॑वथोवृषण्वसू॒,¦अत्रि᳚र्वा॒मावि॑वासति || 1 || वर्ग:13 कूऽस्थः॑¦दे॒वौ॒¦अ॒श्वि॒ना॒¦अ॒द्य¦दि॒वः¦म॒ना॒व॒सू॒ इति॑ | तत्¦श्र॒व॒थः॒¦वृ॒ष॒ण्व॒सू॒ इति॑ वृषण्ऽवसू¦अत्रिः॑¦वा॒म्¦आ¦वि॒वा॒स॒ति॒ || |
| कुह॒त्याकुह॒नुश्रु॒ता¦दि॒विदे॒वानास॑त्या | कस्मि॒न्नाय॑तथो॒जने॒¦कोवां᳚न॒दीनां॒सचा᳚ || 2 || कुह॑¦त्या¦कुह॑¦नु¦श्रु॒ता¦दि॒वि¦दे॒वा¦नास॑त्या | कस्मि॑न्¦आ¦य॒त॒थः॒¦जने᳚¦कः¦वा॒म्¦न॒दीना᳚म्¦सचा᳚ || |
| कंया᳚थः॒कंह॑गच्छथः॒¦कमच्छा᳚युञ्जाथे॒रथ᳚म् | कस्य॒ब्रह्मा᳚णिरण्यथो¦व॒यंवा᳚मुश्मसी॒ष्टये᳚ || 3 || कम्¦या॒थः॒¦कम्¦ह॒¦ग॒च्छ॒थः॒¦कम्¦अच्छ॑¦युं॒जा॒थे॒ इति॑¦रथ᳚म् | कस्य॑¦ब्रह्मा᳚णि¦र॒ण्य॒थः॒¦व॒यम्¦वा॒म्¦उ॒श्म॒सि॒¦इ॒ष्टये᳚ || |
| पौ॒रंचि॒द्ध्यु॑द॒प्रुतं॒¦पौर॑पौ॒राय॒जिन्व॑थः | यदीं᳚गृभी॒तता᳚तये¦सिं॒हमि॑वद्रु॒हस्प॒दे || 4 || पौ॒रम्¦चि॒त्¦हि¦उ॒द॒ऽप्रुत᳚म्¦पौर॑¦पौ॒राय॑¦जिन्व॑थः | यत्¦ई॒म्¦गृ॒भी॒तऽता᳚तये¦सिं॒हम्ऽइ᳚व¦द्रु॒हः¦प॒दे || |
| प्रच्यवा᳚नाज्जुजु॒रुषो᳚¦व॒व्रिमत्कं॒नमु᳚ञ्चथः | युवा॒यदी᳚कृ॒थःपुन॒¦राकाम॑मृण्वेव॒ध्वः॑ || 5 || प्र¦च्यवा᳚नात्¦जु॒जु॒रुषः॑¦व॒व्रिम्¦अत्क᳚म्¦न¦मुं॒च॒थः॒ | युवा᳚¦यदि॑¦कृ॒थः¦पुनः॑¦आ¦काम᳚म्¦ऋ॒ण्वे॒¦व॒ध्वः॑ || |
| अस्ति॒हिवा᳚मि॒हस्तो॒ता¦स्मसि॑वांसं॒दृशि॑श्रि॒ये | नूश्रु॒तंम॒आग॑त॒¦मवो᳚भिर्वाजिनीवसू || 6 || वर्ग:14 अस्ति॑¦हि¦वा॒म्¦इ॒ह¦स्तो॒ता¦स्मसि॑¦वा॒म्¦स॒म्ऽदृशि॑¦श्रि॒ये | नु¦श्रु॒तम्¦मे॒¦आ¦ग॒त॒म्¦अवः॑ऽभिः¦वा॒जि॒नी॒व॒सू॒ इति॑ वाजिनीऽवसू || |
| कोवा᳚म॒द्यपु॑रू॒णा¦माव᳚व्ने॒मर्त्या᳚नाम् | कोविप्रो᳚विप्रवाहसा॒¦कोय॒ज्ञैर्वा᳚जिनीवसू || 7 || कः¦वा॒म्¦अ॒द्य¦पु॒रू॒णाम्¦आ¦व॒व्ने॒¦मर्त्या᳚नाम् | कः¦विप्रः॑¦वि॒प्र॒ऽवा॒ह॒सा॒¦कः¦य॒ज्ञैः¦वा॒जि॒नी॒व॒सू॒ इति॑ वाजिनीऽवसू || |
| आवां॒रथो॒रथा᳚नां॒¦येष्ठो᳚यात्वश्विना | पु॒रूचि॑दस्म॒युस्ति॒र¦आ᳚ङ्गू॒षोमर्त्ये॒ष्वा || 8 || आ¦वा॒म्¦रथः॑¦रथा᳚नाम्¦येष्ठः॑¦या॒तु॒¦अ॒श्वि॒ना॒ | पु॒रु¦चि॒त्¦अ॒स्म॒ऽयुः¦ति॒रः¦आ॒ङ्गू॒षः¦मर्त्ये᳚षु¦आ || |
| शमू॒षुवां᳚मधूयुवा॒¦ऽस्माक॑मस्तुचर्कृ॒तिः | अ॒र्वा॒ची॒नावि॑चेतसा॒¦विभिः॑श्ये॒नेव॑दीयतम् || 9 || शम्¦ऊँ॒ इति॑¦सु¦वा॒म्¦म॒धु॒ऽयु॒वा॒¦अ॒स्माक᳚म्¦अ॒स्तु॒¦च॒र्कृ॒तिः | अ॒र्वा॒ची॒ना¦वि॒ऽचे॒त॒सा॒¦विऽभिः॑¦श्ये॒नाऽइ᳚व¦दी॒य॒त॒म् || |
| अश्वि॑ना॒यद्ध॒कर्हि॑चि¦च्छुश्रू॒यात॑मि॒मंहव᳚म् | वस्वी᳚रू॒षुवां॒भुजः॑¦पृ॒ञ्चन्ति॒सुवां॒पृचः॑ || 10 || अश्वि॑ना¦यत्¦ह॒¦कर्हि॑¦चि॒त्¦शु॒श्रु॒यात᳚म्¦इ॒मम्¦हव᳚म् | वस्वीः᳚¦ऊँ॒ इति॑¦सु¦वा॒म्¦भुजः॑¦पृं॒चन्ति॑¦सु¦वा॒म्¦पृचः॑ || |
| [67] प्रतिप्रियतममिति नवर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोवस्युरश्विनौपङ्क्तिः |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:75}{अनुवाक:6, सूक्त:3} |
| प्रति॑प्रि॒यत॑मं॒रथं॒¦वृष॑णंवसु॒वाह॑नम् | स्तो॒तावा᳚मश्विना॒वृषिः॒¦स्तोमे᳚न॒प्रति॑भूषति॒¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 1 || वर्ग:15 प्रति॑¦प्रि॒यऽत॑मम्¦रथ᳚म्¦वृष॑णम्¦व॒सु॒ऽवाह॑नम् | |
| अ॒त्याया᳚तमश्विना¦ति॒रोविश्वा᳚,अ॒हंसना᳚ | दस्रा॒हिर᳚ण्यवर्तनी॒¦सुषु᳚म्ना॒सिन्धु॑वाहसा॒¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 2 || अ॒ति॒ऽआया᳚तम्¦अ॒श्वि॒ना॒¦ति॒रः¦विश्वाः᳚¦अ॒हम्¦सना᳚ | |
| आनो॒रत्ना᳚नि॒बिभ्र॑ता॒¦वश्वि॑ना॒गच्छ॑तंयु॒वम् | रुद्रा॒हिर᳚ण्यवर्तनी¦जुषा॒णावा᳚जिनीवसू॒¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 3 || आ¦नः॒¦रत्ना᳚नि¦बिभ्र॑तौ¦अश्वि॑ना¦गच्छ॑तम्¦यु॒वम् | |
| सु॒ष्टुभो᳚वांवृषण्वसू॒¦रथे॒वाणी॒च्याहि॑ता | उ॒तवां᳚ककु॒होमृ॒गः¦पृक्षः॑कृणोतिवापु॒षो¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 4 || सु॒ऽस्तुभः॑¦वा॒म्¦वृ॒ष॒ण्व॒सू॒ इति॑ वृषण्ऽवसू¦रथे᳚¦वाणी᳚ची¦आऽहि॑ता | |
| बो॒धिन्म॑नसार॒थ्ये᳚¦षि॒राह॑वन॒श्रुता᳚ | विभि॒श्च्यवा᳚नमश्विना॒¦निया᳚थो॒,अद्व॑याविनं॒¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 5 || बो॒धित्ऽम॑नसा¦र॒थ्या᳚¦इ॒षि॒रा¦ह॒व॒न॒ऽश्रुता᳚ | |
| आवां᳚नरामनो॒युजो¦ऽश्वा᳚सःप्रुषि॒तप्स॑वः | वयो᳚वहन्तुपी॒तये᳚¦स॒हसु॒म्नेभि॑रश्विना॒¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 6 || वर्ग:16 आ¦वा॒म्¦न॒रा॒¦म॒नः॒ऽयुजः॑¦अश्वा᳚सः¦प्रु॒षि॒तऽप्स॑वः | |
| अश्वि॑ना॒वेहग॑च्छतं॒¦नास॑त्या॒माविवे᳚नतम् | ति॒रश्चि॑दर्य॒यापरि॑¦व॒र्तिर्या᳚तमदाभ्या॒¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 7 || अश्वि॑नौ¦आ¦इ॒ह¦ग॒च्छ॒त॒म्¦नास॑त्या¦मा¦वि¦वे॒न॒त॒म् | |
| अ॒स्मिन्य॒ज्ञे,अ॑दाभ्या¦जरि॒तारं᳚शुभस्पती | अ॒व॒स्युम॑श्विनायु॒वं¦गृ॒णन्त॒मुप॑भूषथो॒¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 8 || अ॒स्मिन्¦य॒ज्ञे¦अ॒दा॒भ्या॒¦ज॒रि॒तार᳚म्¦शु॒भः॒¦प॒ती॒ इति॑ | |
| अभू᳚दु॒षारुश॑त्पशु॒¦राग्निर॑धाय्यृ॒त्वियः॑ | अयो᳚जिवांवृषण्वसू॒¦रथो᳚दस्रा॒वम॑र्त्यो॒¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 9 || अभू᳚त्¦उ॒षाः¦रुश॑त्ऽपशुः¦आ¦अ॒ग्निः¦अ॒धा॒यि॒¦ऋ॒त्वियः॑ | |
| [68] आभात्यग्निरिति पंचर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिरश्विनौत्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:76}{अनुवाक:6, सूक्त:4} |
| आभा᳚त्य॒ग्निरु॒षसा॒मनी᳚क॒¦मुद्विप्रा᳚णांदेव॒यावाचो᳚,अस्थुः | अ॒र्वाञ्चा᳚नू॒नंर॑थ्ये॒हया᳚तं¦पीपि॒वांस॑मश्विनाघ॒र्ममच्छ॑ || 1 || वर्ग:17 आ¦भा॒ति॒¦अ॒ग्निः¦उ॒षसा᳚म्¦अनी᳚कम्¦उत्¦विप्रा᳚णाम्¦दे॒व॒ऽयाः¦वाचः॑¦अ॒स्थुः॒ | |
| नसं᳚स्कृ॒तंप्रमि॑मीतो॒गमि॒ष्ठा¦ऽन्ति॑नू॒नम॒श्विनोप॑स्तुते॒ह | दिवा᳚भिपि॒त्वेऽव॒साग॑मिष्ठा॒¦प्रत्यव॑र्तिंदा॒शुषे॒शम्भ॑विष्ठा || 2 || न¦सं॒स्कृ॒तम्¦प्र¦मि॒मी॒तः॒¦गमि॑ष्ठा¦अन्ति॑¦नू॒नम्¦अ॒श्विना᳚¦उप॑ऽस्तुता¦इ॒ह | |
| उ॒ताया᳚तंसंग॒वेप्रा॒तरह्नो᳚¦म॒ध्यंदि॑न॒उदि॑ता॒सूर्य॑स्य | दिवा॒नक्त॒मव॑सा॒शंत॑मेन॒¦नेदानीं᳚पी॒तिर॒श्विनात॑तान || 3 || उ॒त¦आ¦या॒त॒म्¦स॒म्ऽग॒वे¦प्रा॒तः¦अह्नः॑¦म॒ध्यंदि॑ने¦उत्ऽइ᳚ता¦सूर्य॑स्य | |
| इ॒दंहिवां᳚प्र॒दिवि॒स्थान॒मोक॑¦इ॒मेगृ॒हा,अ॑श्विने॒दंदु॑रो॒णम् | आनो᳚दि॒वोबृ॑ह॒तःपर्व॑ता॒दा¦ऽद्भ्योया᳚त॒मिष॒मूर्जं॒वह᳚न्ता || 4 || इ॒दम्¦हि¦वा॒म्¦प्र॒ऽदिवि॑¦स्थान᳚म्¦ओकः॑¦इ॒मे¦गृ॒हाः¦अ॒श्वि॒ना॒¦इ॒दम्¦दु॒रो॒णम् | |
| सम॒श्विनो॒रव॑सा॒नूत॑नेन¦मयो॒भुवा᳚सु॒प्रणी᳚तीगमेम | आनो᳚र॒यिंव॑हत॒मोतवी॒रा¦नाविश्वा᳚न्यमृता॒सौभ॑गानि || 5 || सम्¦अ॒श्विनोः᳚¦अव॑सा¦नूत॑नेन¦म॒यः॒ऽभुवा᳚¦सु॒ऽप्रनी᳚ती¦ग॒मे॒म॒ | |
| [69] प्रातर्यावाणेति पंचर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिरश्विनौत्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:77}{अनुवाक:6, सूक्त:5} |
| प्रा॒त॒र्यावा᳚णाप्रथ॒माय॑जध्वं¦पु॒रागृध्रा॒दर॑रुषःपिबातः | प्रा॒तर्हिय॒ज्ञम॒श्विना᳚द॒धाते॒¦प्रशं᳚सन्तिक॒वयः॑पूर्व॒भाजः॑ || 1 || वर्ग:18 प्रा॒तः॒ऽयावा᳚ना¦प्र॒थ॒मा¦य॒ज॒ध्व॒म्¦पु॒रा¦गृध्रा᳚त्¦अर॑रुषः¦पि॒बा॒तः॒ | |
| प्रा॒तर्य॑जध्वम॒श्विना᳚हिनोत॒¦नसा॒यम॑स्तिदेव॒या,अजु॑ष्टम् | उ॒तान्यो,अ॒स्मद्य॑जते॒विचावः॒¦पूर्वः॑पूर्वो॒यज॑मानो॒वनी᳚यान् || 2 || प्रा॒तः¦य॒ज॒ध्व॒म्¦अ॒श्विना᳚¦हि॒नो॒त॒¦न¦सा॒यम्¦अ॒स्ति॒¦दे॒व॒ऽयाः¦अजु॑ष्टम् | |
| हिर᳚ण्यत्व॒ङ्मधु॑वर्णोघृ॒तस्नुः॒¦पृक्षो॒वह॒न्नारथो᳚वर्ततेवाम् | मनो᳚जवा,अश्विना॒वात॑रंहा॒¦येना᳚तिया॒थोदु॑रि॒तानि॒विश्वा᳚ || 3 || हिर᳚ण्यऽत्वक्¦मधु॑ऽवर्णः¦घृ॒तऽस्नुः॑¦पृक्षः॑¦वह॑न्¦आ¦रथः॑¦व॒र्त॒ते॒¦वा॒म् | |
| योभूयि॑ष्ठं॒नास॑त्याभ्यांवि॒वेष॒¦चनि॑ष्ठंपि॒त्वोरर॑तेविभा॒गे | सतो॒कम॑स्यपीपर॒च्छमी᳚भि॒¦रनू᳚र्ध्वभासः॒सद॒मित्तु॑तुर्यात् || 4 || यः¦भूयि॑ष्ठम्¦नास॑त्याभ्याम्¦वि॒वेष॑¦चनि॑ष्ठम्¦पि॒त्वः¦रर॑ते¦वि॒ऽभा॒गे | |
| सम॒श्विनो॒रव॑सा॒नूत॑नेन¦मयो॒भुवा᳚सु॒प्रणी᳚तीगमेम | आनो᳚र॒यिंव॑हत॒मोतवी॒रा¦नाविश्वा᳚न्यमृता॒सौभ॑गानि || 5 || सम्¦अ॒श्विनोः᳚¦अव॑सा¦नूत॑नेन¦म॒यः॒ऽभुवा᳚¦सु॒ऽप्रनी᳚ती¦ग॒मे॒म॒ | |
| [70] अश्विनाविति नवर्चस्य सूक्तस्यात्रेयःसप्तवध्रिरश्विनावनुष्टुप् आद्यास्तिस्रउष्णिहश्चतुर्थीत्रिष्टुप् ( पंचम्यादिपंचगर्भस्राविण्यउपनिषदः ) |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:78}{अनुवाक:6, सूक्त:6} |
| अश्वि॑ना॒वेहग॑च्छतं॒¦नास॑त्या॒माविवे᳚नतम् | हं॒सावि॑वपतत॒मासु॒ताँ,उप॑ || 1 || वर्ग:19 अश्वि॑नौ¦आ¦इ॒ह¦ग॒च्छ॒त॒म्¦नास॑त्या¦मा¦वि¦वे॒न॒त॒म् | हं॒सौऽइ᳚व¦प॒त॒त॒म्¦आ¦सु॒तान्¦उप॑ || |
| अश्वि॑नाहरि॒णावि॑व¦गौ॒रावि॒वानु॒यव॑सम् | हं॒सावि॑वपतत॒मासु॒ताँ,उप॑ || 2 || अश्वि॑ना¦ह॒रि॒णौऽइ᳚व¦गौ॒रौऽइ᳚व¦अनु॑¦यव॑सम् | हं॒सौऽइ᳚व¦प॒त॒त॒म्¦आ¦सु॒तान्¦उप॑ || |
| अश्वि॑नावाजिनीवसू¦जु॒षेथां᳚य॒ज्ञमि॒ष्टये᳚ | हं॒सावि॑वपतत॒मासु॒ताँ,उप॑ || 3 || अश्वि॑ना¦वा॒जि॒नी॒व॒सू॒ इति॑ वाजिनीऽवसू¦जु॒षेथा᳚म्¦य॒ज्ञम्¦इ॒ष्टये᳚ | हं॒सौऽइ᳚व¦प॒त॒त॒म्¦आ¦सु॒तान्¦उप॑ || |
| अत्रि॒र्यद्वा᳚मव॒रोह᳚न्नृ॒बीस॒¦मजो᳚हवी॒न्नाध॑मानेव॒योषा᳚ | श्ये॒नस्य॑चि॒ज्जव॑सा॒नूत॑ने॒ना¦ऽऽग॑च्छतमश्विना॒शंत॑मेन || 4 || अत्रिः॑¦यत्¦वा॒म्¦अ॒व॒ऽरोह॑न्¦ऋ॒बीस᳚म्¦अजो᳚हवीत्¦नाध॑मानाऽइव¦योषा᳚ | |
| विजि॑हीष्ववनस्पते॒¦योनिः॒सूष्य᳚न्त्या,इव | श्रु॒तंमे᳚,अश्विना॒हवं᳚¦स॒प्तव॑ध्रिंचमुञ्चतम् || 5 || वर्ग:20 वि¦जि॒ही॒ष्व॒¦व॒न॒स्प॒ते॒¦योनिः॑¦सूष्य᳚न्त्याःऽइव | श्रु॒तम्¦मे॒¦अ॒श्वि॒ना॒¦हव᳚म्¦स॒प्तऽव॑ध्रिम्¦च॒¦मुं॒च॒त॒म् || |
| भी॒ताय॒नाध॑मानाय॒¦ऋष॑येस॒प्तव॑ध्रये | मा॒याभि॑रश्विनायु॒वं¦वृ॒क्षंसंच॒विचा᳚चथः || 6 || भी॒ताय॑¦नाध॑मानाय¦ऋष॑ये¦स॒प्तऽव॑ध्रये | मा॒याभिः॑¦अ॒श्वि॒ना॒¦यु॒वम्¦वृ॒क्षम्¦सम्¦च॒¦वि¦च॒¦अ॒च॒थः॒ || |
| यथा॒वातः॑पुष्क॒रिणीं᳚¦समि॒ङ्गय॑तिस॒र्वतः॑ | ए॒वाते॒गर्भ॑एजतु¦नि॒रैतु॒दश॑मास्यः || 7 || यथा᳚¦वातः॑¦पु॒ष्क॒रिणी᳚म्¦स॒म्ऽइ॒ङ्गय॑ति¦स॒र्वतः॑ | ए॒व¦ते॒¦गर्भः॑¦ए॒ज॒तु॒¦निः॒।आइतु॑¦दश॑ऽमास्यः || |
| यथा॒वातो॒यथा॒वनं॒¦यथा᳚समु॒द्रएज॑ति | ए॒वात्वंद॑शमास्य¦स॒हावे᳚हिज॒रायु॑णा || 8 || यथा᳚¦वातः॑¦यथा᳚¦वन᳚म्¦यथा᳚¦स॒मु॒द्रः¦एज॑ति | ए॒व¦त्वम्¦द॒श॒ऽमा॒स्य॒¦स॒ह¦अव॑¦इ॒हि॒¦ज॒रायु॑णा || |
| दश॒मासा᳚ञ्छशया॒नः¦कु॑मा॒रो,अधि॑मा॒तरि॑ | नि॒रैतु॑जी॒वो,अक्ष॑तो¦जी॒वोजीव᳚न्त्या॒,अधि॑ || 9 || दश॑¦मासा᳚न्¦श॒श॒या॒नः¦कु॒मा॒रः¦अधि॑¦मा॒तरि॑ | निः॒।आइतु॑¦जी॒वः¦अक्ष॑तः¦जी॒वः¦जीव᳚न्त्याः¦अधि॑ || |
| [71] महेनइति दशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयःसत्यश्रवाउषाःपंक्तिः |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:79}{अनुवाक:6, सूक्त:7} |
| म॒हेनो᳚,अ॒द्यबो᳚ध॒यो¦षो᳚रा॒येदि॒वित्म॑ती | यथा᳚चिन्नो॒,अबो᳚धयः¦स॒त्यश्र॑वसिवा॒य्ये¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 1 || वर्ग:21 म॒हे¦नः॒¦अ॒द्य¦बो॒ध॒य॒¦उषः॑¦रा॒ये¦दि॒वित्म॑ती | |
| यासु॑नी॒थेशौ᳚चद्र॒थे¦व्यौच्छो᳚दुहितर्दिवः | साव्यु॑च्छ॒सही᳚यसि¦स॒त्यश्र॑वसिवा॒य्ये¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 2 || या¦सु॒ऽनी॒थे¦शौ॒च॒त्ऽर॒थे¦वि¦औच्छः॑¦दु॒हि॒तः॒¦दि॒वः॒ | |
| सानो᳚,अ॒द्याभ॒रद्व॑सु॒¦र्व्यु॑च्छादुहितर्दिवः | योव्यौच्छः॒सही᳚यसि¦स॒त्यश्र॑वसिवा॒य्ये¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 3 || सा¦नः॒¦अ॒द्य¦आ॒भ॒रत्ऽव॑सुः¦वि¦उ॒च्छ॒¦दु॒हि॒तः॒¦दि॒वः॒ | |
| अ॒भियेत्वा᳚विभावरि॒¦स्तोमै᳚र्गृ॒णन्ति॒वह्न॑यः | म॒घैर्म॑घोनिसु॒श्रियो॒¦दाम᳚न्वन्तःसुरा॒तयः॒¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 4 || अ॒भि¦ये¦त्वा॒¦वि॒भा॒ऽव॒रि॒¦स्तोमैः᳚¦गृ॒णन्ति॑¦वह्न॑यः | |
| यच्चि॒द्धिते᳚ग॒णा,इ॒मे¦छ॒दय᳚न्तिम॒घत्त॑ये | परि॑चि॒द्वष्ट॑योदधु॒¦र्दद॑तो॒राधो॒,अह्र॑यं॒¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 5 || यत्¦चि॒त्¦हि¦ते॒¦ग॒णाः¦इ॒मे¦छ॒दय᳚न्ति¦म॒घत्त॑ये | |
| ऐषु॑धावी॒रव॒द्यश॒¦उषो᳚मघोनिसू॒रिषु॑ | येनो॒राधां॒स्यह्र॑या¦म॒घवा᳚नो॒,अरा᳚सत॒¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 6 || वर्ग:22 आ¦ए॒षु॒¦धाः॒¦वी॒रऽव॑त्¦यशः॑¦उषः॑¦म॒घो॒नि॒¦सू॒रिषु॑ | |
| तेभ्यो᳚द्यु॒म्नंबृ॒हद्यश॒¦उषो᳚मघो॒न्याव॑ह | येनो॒राधां॒स्यश्व्या᳚¦ग॒व्याभज᳚न्तसू॒रयः॒¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 7 || तेभ्यः॑¦द्यु॒म्नम्¦बृ॒हत्¦यशः॑¦उषः॑¦म॒घो॒नि॒¦आ¦व॒ह॒ | |
| उ॒तनो॒गोम॑ती॒रिष॒¦आव॑हादुहितर्दिवः | सा॒कंसूर्य॑स्यर॒श्मिभिः॑¦शु॒क्रैःशोच॑द्भिर॒र्चिभिः॒¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 8 || उ॒त¦नः॒¦गोऽम॑तीः¦इषः॑¦आ¦व॒ह॒¦दु॒हि॒तः॒¦दि॒वः॒ | |
| व्यु॑च्छादुहितर्दिवो॒¦माचि॒रंत॑नुथा॒,अपः॑ | नेत्त्वा᳚स्ते॒नंयथा᳚रि॒पुं¦तपा᳚ति॒सूरो᳚,अ॒र्चिषा॒¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 9 || वि¦उ॒च्छ॒¦दु॒हि॒तः॒¦दि॒वः॒¦मा¦चि॒रम्¦त॒नु॒थाः॒¦अपः॑ | |
| ए॒ताव॒द्वेदु॑ष॒स्त्वं¦भूयो᳚वा॒दातु॑मर्हसि | यास्तो॒तृभ्यो᳚विभावर्यु॒¦च्छन्ती॒नप्र॒मीय॑से॒¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 10 || ए॒ताव॑त्¦वा॒¦इत्¦उ॒षः॒¦त्वम्¦भूयः॑¦वा॒¦दातु᳚म्¦अ॒र्ह॒सि॒ | |
| [72] द्युतद्यामानमिति षडृचस्य सूक्तस्यात्रेयःसत्यश्रवाउषास्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:80}{अनुवाक:6, सूक्त:8} |
| द्यु॒तद्या᳚मानंबृह॒तीमृ॒तेन॑¦ऋ॒ताव॑रीमरु॒णप्सुं᳚विभा॒तीम् | दे॒वीमु॒षसं॒स्व॑रा॒वह᳚न्तीं॒¦प्रति॒विप्रा᳚सोम॒तिभि॑र्जरन्ते || 1 || वर्ग:23 द्यु॒तत्ऽया᳚मानम्¦बृ॒ह॒तीम्¦ऋ॒तेन॑¦ऋ॒तऽव॑रीम्¦अ॒रु॒णऽप्सु᳚म्¦वि॒ऽभा॒तीम् | |
| ए॒षाजनं᳚दर्श॒ताबो॒धय᳚न्ती¦सु॒गान्प॒थःकृ᳚ण्व॒तीया॒त्यग्रे᳚ | बृ॒ह॒द्र॒थाबृ॑ह॒तीवि॑श्वमि॒न्वो¦षाज्योति᳚र्यच्छ॒त्यग्रे॒,अह्ना᳚म् || 2 || ए॒षा¦जन᳚म्¦द॒र्श॒ता¦बो॒धय᳚न्ती¦सु॒ऽमान्¦प॒थः¦कृ॒ण्व॒ती¦या॒ति॒¦अग्रे᳚ | |
| ए॒षागोभि॑ररु॒णेभि᳚र्युजा॒ना¦ऽस्रे᳚धन्तीर॒यिमप्रा᳚युचक्रे | प॒थोरद᳚न्तीसुवि॒ताय॑दे॒वी¦पु॑रुष्टु॒तावि॒श्ववा᳚रा॒विभा᳚ति || 3 || ए॒षा¦गोभिः॑¦अ॒रु॒णेभिः॑¦यु॒जा॒ना¦अस्रे᳚धन्ती¦र॒यिम्¦अप्र॑ऽआयु¦च॒क्रे॒ | |
| ए॒षाव्ये᳚नीभवतिद्वि॒बर्हा᳚,¦आविष्कृण्वा॒नात॒न्वं᳚पु॒रस्ता᳚त् | ऋ॒तस्य॒पन्था॒मन्वे᳚तिसा॒धु¦प्र॑जान॒तीव॒नदिशो᳚मिनाति || 4 || ए॒षा¦विऽए᳚नी¦भ॒व॒ति॒¦द्वि॒ऽबर्हाः᳚¦आ॒विः॒ऽकृ॒ण्वा॒ना¦त॒न्व᳚म्¦पु॒रस्ता᳚त् | |
| ए॒षाशु॒भ्रानत॒न्वो᳚विदा॒नो¦र्ध्वेव॑स्ना॒तीदृ॒शये᳚नो,अस्थात् | अप॒द्वेषो॒बाध॑माना॒तमां᳚स्यु॒¦षादि॒वोदु॑हि॒ताज्योति॒षागा᳚त् || 5 || ए॒षा¦शु॒भ्रा¦न¦त॒न्वः॑¦वि॒दा॒ना¦ऊ॒र्ध्वाऽइ᳚व¦स्ना॒ती¦दृ॒शये᳚¦नः॒¦अ॒स्था॒त् | |
| ए॒षाप्र॑ती॒चीदु॑हि॒तादि॒वोनॄन्¦योषे᳚वभ॒द्रानिरि॑णीते॒,अप्सः॑ | व्यू॒र्ण्व॒तीदा॒शुषे॒वार्या᳚णि॒¦पुन॒र्ज्योति᳚र्युव॒तिःपू॒र्वथा᳚कः || 6 || ए॒षा¦प्र॒ती॒ची¦दु॒हि॒ता¦दि॒वः¦नॄन्¦योषा᳚ऽइव¦भ॒द्रा¦नि¦रि॒णी॒ते॒¦अप्सः॑ | |
| [73] युंजतेमनइति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वः सविताजगती |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:81}{अनुवाक:6, सूक्त:9} |
| यु॒ञ्जते॒मन॑उ॒तयु᳚ञ्जते॒धियो॒¦विप्रा॒विप्र॑स्यबृह॒तोवि॑प॒श्चितः॑ | विहोत्रा᳚दधेवयुना॒विदेक॒इन्¦म॒हीदे॒वस्य॑सवि॒तुःपरि॑ष्टुतिः || 1 || वर्ग:24 युं॒जते᳚¦मनः॑¦उ॒त¦युं॒जते᳚¦धियः॑¦विप्राः᳚¦विप्र॑स्य¦बृ॒ह॒तः¦वि॒पः॒ऽचितः॑ | |
| विश्वा᳚रू॒पाणि॒प्रति॑मुञ्चतेक॒विः¦प्रासा᳚वीद्भ॒द्रंद्वि॒पदे॒चतु॑ष्पदे | विनाक॑मख्यत्सवि॒तावरे॒ण्यो¦ऽनु॑प्र॒याण॑मु॒षसो॒विरा᳚जति || 2 || विश्वा᳚¦रू॒पाणि॑¦प्रति॑¦मुं॒च॒ते॒¦क॒विः¦प्र¦अ॒सा॒वी॒त्¦भ॒द्रम्¦द्वि॒ऽपदे᳚¦चतुः॑ऽपदे | |
| यस्य॑प्र॒याण॒मन्व॒न्यइद्य॒यु¦र्दे॒वादे॒वस्य॑महि॒मान॒मोज॑सा | यःपार्थि॑वानिविम॒मेसएत॑शो॒¦रजां᳚सिदे॒वःस॑वि॒ताम॑हित्व॒ना || 3 || यस्य॑¦प्र॒ऽयान᳚म्¦अनु॑¦अ॒न्ये¦इत्¦य॒युः¦दे॒वाः¦दे॒वस्य॑¦म॒हि॒मान᳚म्¦ओज॑सा | |
| उ॒तया᳚सिसवित॒स्त्रीणि॑रोच॒नो¦तसूर्य॑स्यर॒श्मिभिः॒समु॑च्यसि | उ॒तरात्री᳚मुभ॒यतः॒परी᳚यस¦उ॒तमि॒त्रोभ॑वसिदेव॒धर्म॑भिः || 4 || उ॒त¦या॒सि॒¦स॒वि॒त॒रिति॑¦त्रीणि॑¦रो॒च॒ना¦उ॒त¦सूर्य॑स्य¦र॒श्मिऽभिः॑¦सम्¦उ॒च्य॒सि॒ | |
| उ॒तेशि॑षेप्रस॒वस्य॒त्वमेक॒इ¦दु॒तपू॒षाभ॑वसिदेव॒याम॑भिः | उ॒तेदंविश्वं॒भुव॑नं॒विरा᳚जसि¦श्या॒वाश्व॑स्तेसवितः॒स्तोम॑मानशे || 5 || उ॒त¦ई॒शि॒षे॒¦प्र॒ऽस॒वस्य॑¦त्वम्¦एकः॑¦इत्¦उ॒त¦पू॒षा¦भ॒व॒सि॒¦दे॒व॒¦याम॑ऽभिः | |
| [74] तत्सवितुरिति नवर्चस्य सूक्तस्यात्रेयःश्यावाश्वः सवितागायत्री आद्यानुष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:82}{अनुवाक:6, सूक्त:10} |
| तत्स॑वि॒तुर्वृ॑णीमहे¦व॒यंदे॒वस्य॒भोज॑नम् | श्रेष्ठं᳚सर्व॒धात॑मं॒¦तुरं॒भग॑स्यधीमहि || 1 || वर्ग:25 तत्¦स॒वि॒तुः¦वृ॒णी॒म॒हे॒¦व॒यम्¦दे॒वस्य॑¦भोज॑नम् | श्रेष्ठ᳚म्¦स॒र्व॒ऽधात॑मम्¦तुर᳚म्¦भग॑स्य¦धी॒म॒हि॒ || |
| अस्य॒हिस्वय॑शस्तरं¦सवि॒तुःकच्च॒नप्रि॒यम् | नमि॒नन्ति॑स्व॒राज्य᳚म् || 2 || अस्य॑¦हि¦स्वय॑शःऽतरम्¦स॒वि॒तुः¦कत्¦च॒न¦प्रि॒यम् | न¦मि॒नन्ति॑¦स्व॒ऽराज्य᳚म् || |
| सहिरत्ना᳚निदा॒शुषे᳚¦सु॒वाति॑सवि॒ताभगः॑ | तंभा॒गंचि॒त्रमी᳚महे || 3 || सः¦हि¦रत्ना᳚नि¦दा॒शुषे᳚¦सु॒वाति॑¦स॒वि॒ता¦भगः॑ | तम्¦भा॒गम्¦चि॒त्रम्¦ई॒म॒हे॒ || |
| अ॒द्यानो᳚देवसवितः¦प्र॒जाव॑त्सावीः॒सौभ॑गम् | परा᳚दु॒ष्ष्वप्न्यं᳚सुव || 4 || अ॒द्य¦नः॒¦दे॒व॒¦स॒वि॒त॒रिति॑¦प्र॒जाऽव॑त्¦सा॒वीः॒¦सौभ॑गम् | परा᳚¦दुः॒ऽस्वप्न्य᳚म्¦सु॒व॒ || |
| विश्वा᳚निदेवसवित¦र्दुरि॒तानि॒परा᳚सुव | यद्भ॒द्रंतन्न॒आसु॑व || 5 || विश्वा᳚नि¦दे॒व॒¦स॒वि॒तः॒¦दुः॒ऽइ॒तानि॑¦परा᳚¦सु॒व॒ | यत्¦भ॒द्रम्¦तत्¦नः॒¦आ¦सु॒व॒ || |
| अना᳚गसो॒,अदि॑तये¦दे॒वस्य॑सवि॒तुःस॒वे | विश्वा᳚वा॒मानि॑धीमहि || 6 || वर्ग:26 अना᳚गसः¦अदि॑तये¦दे॒वस्य॑¦स॒वि॒तुः¦स॒वे | विश्वा᳚¦वा॒मानि॑¦धी॒म॒हि॒ || |
| आवि॒श्वदे᳚वं॒सत्प॑तिं¦सू॒क्तैर॒द्यावृ॑णीमहे | स॒त्यस॑वंसवि॒तार᳚म् || 7 || आ¦वि॒श्वऽदे᳚वम्¦सत्ऽप॑तिम्¦सु॒।औ॒क्तैः¦अ॒द्य¦वृ॒णी॒म॒हे॒ | स॒त्यऽस॑वम्¦स॒वि॒तार᳚म् || |
| यइ॒मे,उ॒भे,अह॑नी¦पु॒रएत्यप्र॑युच्छन् | स्वा॒धीर्दे॒वःस॑वि॒ता || 8 || यः¦इ॒मे इति॑¦उ॒भे इति॑¦अह॑नी॒ इति॑¦पु॒रः¦एति॑¦अप्र॑ऽयुच्छन् | सु॒ऽआ॒धीः¦दे॒वः¦स॒वि॒ता || |
| यइ॒माविश्वा᳚जा॒ता¦न्या᳚श्रा॒वय॑ति॒श्लोके᳚न | प्रच॑सु॒वाति॑सवि॒ता || 9 || यः¦इ॒मा¦विश्वा᳚¦जा॒तानि॑¦आ॒ऽश्र॒वय॑ति¦श्लोके᳚न | प्र¦च॒¦सु॒वाति॑¦स॒वि॒ता || |
| [75] अच्छावदेति दशर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिः पर्जन्यस्त्रिष्टुप् द्वितीयादितिस्रोजगत्यो नवम्यनुष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:83}{अनुवाक:6, सूक्त:11} |
| अच्छा᳚वदत॒वसं᳚गी॒र्भिरा॒भिः¦स्तु॒हिप॒र्जन्यं॒नम॒सावि॑वास | कनि॑क्रदद्वृष॒भोजी॒रदा᳚नू॒¦रेतो᳚दधा॒त्योष॑धीषु॒गर्भ᳚म् || 1 || वर्ग:27 अच्छ॑¦व॒द॒¦त॒वस᳚म्¦गीः॒ऽभिः¦आ॒भिः¦स्तु॒हि¦प॒र्जन्य᳚म्¦नम॑सा¦आ |वि॒वा॒स॒ | |
| विवृ॒क्षान्ह᳚न्त्यु॒तह᳚न्तिर॒क्षसो॒¦विश्वं᳚बिभाय॒भुव॑नंम॒हाव॑धात् | उ॒ताना᳚गा,ईषते॒वृष्ण्या᳚वतो॒¦यत्प॒र्जन्यः॑स्त॒नय॒न्हन्ति॑दु॒ष्कृतः॑ || 2 || वि¦वृ॒क्षान्¦ह॒न्ति॒¦उ॒त¦ह॒न्ति॒¦र॒क्षसः॑¦विश्व᳚म्¦बि॒भा॒य॒¦भुव॑नम्¦म॒हाऽव॑धात् | |
| र॒थीव॒कश॒याश्वाँ᳚,अभिक्षि॒प¦न्ना॒विर्दू॒तान्कृ॑णुतेव॒र्ष्या॒३॑(आँ॒)अह॑ | दू॒रात्सिं॒हस्य॑स्त॒नथा॒,उदी᳚रते॒¦यत्प॒र्जन्यः॑कृणु॒तेव॒र्ष्य१॑(अं॒)नभः॑ || 3 || र॒थीऽइ᳚व¦कश॑या¦अश्वा᳚न्¦अ॒भि॒ऽक्षि॒पन्¦आ॒विः¦दू॒तान्¦कृ॒णु॒ते॒¦व॒र्ष्या᳚न्¦अह॑ | |
| प्रवाता॒वान्ति॑प॒तय᳚न्तिवि॒द्युत॒¦उदोष॑धी॒र्जिह॑ते॒पिन्व॑ते॒स्वः॑ | इरा॒विश्व॑स्मै॒भुव॑नायजायते॒¦यत्प॒र्जन्यः॑पृथि॒वींरेत॒साव॑ति || 4 || प्र¦वाताः᳚¦वान्ति॑¦प॒तय᳚न्ति¦वि॒ऽद्युतः॑¦उत्¦ओष॑धीः¦जिह॑ते¦पिन्व॑ते¦स्व१॒॑रिति॒ स्वः॑ | |
| यस्य᳚व्र॒तेपृ॑थि॒वीनन्न॑मीति॒¦यस्य᳚व्र॒तेश॒फव॒ज्जर्भु॑रीति | यस्य᳚व्र॒तओष॑धीर्वि॒श्वरू᳚पाः॒¦सनः॑पर्जन्य॒महि॒शर्म॑यच्छ || 5 || यस्य॑¦व्र॒ते¦पृ॒थि॒वी¦नन्न॑मीति¦यस्य॑¦व्र॒ते¦श॒फऽव॑त्¦जर्भु॑रीति | |
| दि॒वोनो᳚वृ॒ष्टिंम॑रुतोररीध्वं॒¦प्रपि᳚न्वत॒वृष्णो॒,अश्व॑स्य॒धाराः᳚ | अ॒र्वाङे॒तेन॑स्तनयि॒त्नुनेह्य॒¦पोनि॑षि॒ञ्चन्नसु॑रःपि॒तानः॑ || 6 || वर्ग:28 दि॒वः¦नः॒¦वृ॒ष्टिम्¦म॒रु॒तः॒¦र॒री॒ध्व॒म्¦प्र¦पि॒न्व॒त॒¦वृष्णः॑¦अश्व॑स्य¦धाराः᳚ | |
| अ॒भिक्र᳚न्दस्त॒नय॒गर्भ॒माधा᳚,¦उद॒न्वता॒परि॑दीया॒रथे᳚न | दृतिं॒सुक॑र्ष॒विषि॑तं॒न्य᳚ञ्चं¦स॒माभ॑वन्तू॒द्वतो᳚निपा॒दाः || 7 || अ॒भि¦क्र॒न्द॒¦स्त॒नय॑¦गर्भ᳚म्¦आ¦धाः॒¦उ॒द॒न्ऽवता᳚¦परि॑¦दी॒य॒¦रथे᳚न | |
| म॒हान्तं॒कोश॒मुद॑चा॒निषि᳚ञ्च॒¦स्यन्द᳚न्तांकु॒ल्याविषि॑ताःपु॒रस्ता᳚त् | घृ॒तेन॒द्यावा᳚पृथि॒वीव्यु᳚न्धि¦सुप्रपा॒णंभ॑वत्व॒घ्न्याभ्यः॑ || 8 || म॒हान्त᳚म्¦कोश᳚म्¦उत्¦अ॒च॒¦नि¦सिं॒च॒¦स्यन्द᳚न्ताम्¦कु॒ल्याः¦विऽसि॑ताः¦पु॒रस्ता᳚त् | |
| यत्प॑र्जन्य॒कनि॑क्रदत्¦स्त॒नय॒न्हंसि॑दु॒ष्कृतः॑ | प्रती॒दंविश्वं᳚मोदते॒¦यत्किंच॑पृथि॒व्यामधि॑ || 9 || यत्¦प॒र्ज॒न्य॒¦कनि॑क्रदत्¦स्त॒नय॑न्¦हंसि॑¦दुः॒ऽकृतः॑ | प्रति॑¦इ॒दम्¦विश्व᳚म्¦मो॒द॒ते॒¦यत्¦किम्¦च॒¦पृ॒थि॒व्याम्¦अधि॑ || |
| अव॑र्षीर्व॒र्षमुदु॒षूगृ॑भा॒या¦ऽक॒र्धन्वा॒न्यत्ये᳚त॒वा,उ॑ | अजी᳚जन॒ओष॑धी॒र्भोज॑नाय॒¦कमु॒तप्र॒जाभ्यो᳚ऽविदोमनी॒षाम् || 10 || अव॑र्षीः¦व॒र्षम्¦उत्¦ऊँ॒ इति॑¦सु¦गृ॒भा॒य॒¦अकः॑¦धन्वा᳚नि¦अति॑ऽए॒त॒वै¦ऊँ॒ इति॑ | |
| [76] बळित्थेति तृचस्य सूक्तस्य भौमोत्रिःपृथिव्यनुष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:84}{अनुवाक:6, सूक्त:12} |
| बळि॒त्थापर्व॑तानां¦खि॒द्रंबि॑भर्षिपृथिवि | प्रयाभूमिं᳚प्रवत्वति¦म॒ह्नाजि॒नोषि॑महिनि || 1 || वर्ग:29 बट्¦इ॒त्था¦पर्व॑तानाम्¦खि॒द्रम्¦बि॒भ॒र्षि॒¦पृ॒थि॒वि॒ | प्र¦या¦भूमि᳚म्¦प्र॒व॒त्व॒ति॒¦म॒ह्ना¦जि॒नोषि॑¦म॒हि॒नि॒ || |
| स्तोमा᳚सस्त्वाविचारिणि॒¦प्रति॑ष्टोभन्त्य॒क्तुभिः॑ | प्रयावाजं॒नहेष᳚न्तं¦पे॒रुमस्य॑स्यर्जुनि || 2 || स्तोमा᳚सः¦त्वा॒¦वि॒ऽचा॒रि॒णि॒¦प्रति॑¦स्तो॒भ॒न्ति॒¦अ॒क्तुऽभिः॑ | प्र¦या¦वाज᳚म्¦न¦हेष᳚न्तम्¦पे॒रुम्¦अस्य॑सि¦अ॒र्जु॒नि॒ || |
| दृ॒ळ्हाचि॒द्यावन॒स्पती᳚न्¦क्ष्म॒यादर्ध॒र्ष्योज॑सा | यत्ते᳚,अ॒भ्रस्य॑वि॒द्युतो᳚¦दि॒वोवर्ष᳚न्तिवृ॒ष्टयः॑ || 3 || दृ॒ळ्हा¦चि॒त्¦या¦वन॒स्पती᳚न्¦क्ष्म॒या¦दर्ध॑र्षि¦ओज॑सा | यत्¦ते॒¦अ॒भ्रस्य॑¦वि॒ऽद्युतः॑¦दि॒वः¦वर्ष᳚न्ति¦वृ॒ष्टयः॑ || |
| [77] प्रसम्राजइत्यष्टर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिर्वरुणत्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:85}{अनुवाक:6, सूक्त:13} |
| प्रस॒म्राजे᳚बृ॒हद॑र्चागभी॒रं¦ब्रह्म॑प्रि॒यंवरु॑णायश्रु॒ताय॑ | वियोज॒घान॑शमि॒तेव॒चर्मो᳚¦प॒स्तिरे᳚पृथि॒वींसूर्या᳚य || 1 || वर्ग:30 प्र¦स॒म्ऽराजे᳚¦बृ॒हत्¦अ॒र्च॒¦ग॒भी॒रम्¦ब्रह्म॑¦प्रि॒यम्¦वरु॑णाय¦श्रु॒ताय॑ | |
| वने᳚षु॒व्य१॑(अ॒)न्तरि॑क्षंततान॒¦वाज॒मर्व॑त्सु॒पय॑उ॒स्रिया᳚सु | हृ॒त्सुक्रतुं॒वरु॑णो,अ॒प्स्व१॑(अ॒)ग्निं¦दि॒विसूर्य॑मदधा॒त्सोम॒मद्रौ᳚ || 2 || वने᳚षु¦वि¦अ॒न्तरि॑क्षम्¦त॒ता॒न॒¦वाज᳚म्¦अर्व॑त्ऽसु¦पयः॑¦उ॒स्रिया᳚सु | |
| नी॒चीन॑बारं॒वरु॑णः॒कव᳚न्धं॒¦प्रस॑सर्ज॒रोद॑सी,अ॒न्तरि॑क्षम् | तेन॒विश्व॑स्य॒भुव॑नस्य॒राजा॒¦यवं॒नवृ॒ष्टिर्व्यु॑नत्ति॒भूम॑ || 3 || नी॒चीन॑ऽबारम्¦वरु॑णः¦कव᳚न्धम्¦प्र¦स॒स॒र्ज॒¦रोद॑सी॒ इति॑¦अ॒न्तरि॑क्षम् | |
| उ॒नत्ति॒भूमिं᳚पृथि॒वीमु॒तद्यां¦य॒दादु॒ग्धंवरु॑णो॒वष्ट्यादित् | सम॒भ्रेण॑वसत॒पर्व॑तास¦स्तविषी॒यन्तः॑श्रथयन्तवी॒राः || 4 || उ॒नत्ति॑¦भूमि᳚म्¦पृ॒थि॒वीम्¦उ॒त¦द्याम्¦य॒दा¦दु॒ग्धम्¦वरु॑णः¦वष्टि॑¦आत्¦इत् | |
| इ॒मामू॒ष्वा᳚सु॒रस्य॑श्रु॒तस्य॑¦म॒हींमा॒यांवरु॑णस्य॒प्रवो᳚चम् | माने᳚नेवतस्थि॒वाँ,अ॒न्तरि॑क्षे॒¦वियोम॒मेपृ॑थि॒वींसूर्ये᳚ण || 5 || इ॒माम्¦ऊँ॒ इति॑¦सु¦आ॒सु॒रस्य॑¦श्रु॒तस्य॑¦म॒हीम्¦मा॒याम्¦वरु॑णस्य¦प्र¦वो॒च॒म् | |
| इ॒मामू॒नुक॒वित॑मस्यमा॒यां¦म॒हींदे॒वस्य॒नकि॒राद॑धर्ष | एकं॒यदु॒द्नानपृ॒णन्त्येनी᳚¦रासि॒ञ्चन्ती᳚र॒वन॑यःसमु॒द्रम् || 6 || वर्ग:31 इ॒माम्¦ऊँ॒ इति॑¦नु¦क॒विऽत॑मस्य¦मा॒याम्¦म॒हीम्¦दे॒वस्य॑¦नकिः॑¦आ¦द॒ध॒र्ष॒ | |
| अ॒र्य॒म्यं᳚वरुणमि॒त्र्यं᳚वा॒¦सखा᳚यंवा॒सद॒मिद्भ्रात॑रंवा | वे॒शंवा॒नित्यं᳚वरु॒णार॑णंवा॒¦यत्सी॒माग॑श्चकृ॒माशि॒श्रथ॒स्तत् || 7 || अ॒र्य॒म्य᳚म्¦व॒रु॒ण॒¦मि॒त्र्य᳚म्¦वा॒¦सखा᳚यम्¦वा॒¦सद᳚म्¦इत्¦भ्रात॑रम्¦वा॒ | |
| कि॒त॒वासो॒यद्रि॑रि॒पुर्नदी॒वि¦यद्वा᳚घास॒त्यमु॒तयन्नवि॒द्म | सर्वा॒ताविष्य॑शिथि॒रेव॑दे॒वा¦ऽधा᳚तेस्यामवरुणप्रि॒यासः॑ || 8 || कि॒त॒वासः॑¦यत्¦रि॒रि॒पुः¦न¦दी॒वि¦यत्¦वा॒¦घ॒¦स॒त्यम्¦उ॒त¦यत्¦न¦वि॒द्म | |
| [78] इंद्राग्नीयमिति षडृचस्य सूक्तस्य भौमोत्रिरिंद्राग्न्यनुष्टुप् अंत्याविराट्पूर्वापंक्त्युत्तरावा |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:86}{अनुवाक:6, सूक्त:14} |
| इन्द्रा᳚ग्नी॒यमव॑थ¦उ॒भावाजे᳚षु॒मर्त्य᳚म् | दृ॒ळ्हाचि॒त्सप्रभे᳚दति¦द्यु॒म्नावाणी᳚रिवत्रि॒तः || 1 || वर्ग:32 इन्द्रा᳚ग्नी॒ इति॑¦यम्¦अव॑थः¦उ॒भा¦वाजे᳚षु¦मर्त्य᳚म् | दृ॒ळ्हा¦चि॒त्¦सः¦प्र¦भे॒द॒ति॒¦द्यु॒म्ना¦वाणीः᳚ऽइव¦त्रि॒तः || |
| यापृत॑नासुदु॒ष्टरा॒¦यावाजे᳚षुश्र॒वाय्या᳚ | यापञ्च॑चर्ष॒णीर॒भी᳚¦न्द्रा॒ग्नीताह॑वामहे || 2 || या¦पृत॑नासु¦दु॒स्तरा᳚¦या¦वाजे᳚षु¦श्र॒वाय्या᳚ | या¦पंच॑¦च॒र्ष॒णीः¦अ॒भि¦इ॒न्द्रा॒ग्नी इति॑¦ता¦ह॒वा॒म॒हे॒ || |
| तयो॒रिदम॑व॒च्छव॑¦स्ति॒ग्मादि॒द्युन्म॒घोनोः᳚ | प्रति॒द्रुणा॒गभ॑स्त्यो॒¦र्गवां᳚वृत्र॒घ्नएष॑ते || 3 || तयोः᳚¦इत्¦अम॑ऽवत्¦शवः॑¦ति॒ग्मा¦दि॒द्युत्¦म॒घोनोः᳚ | प्रति॑¦द्रुणा᳚¦गभ॑स्त्योः¦गवा᳚म्¦वृ॒त्र॒ऽघ्ने¦आ¦ई॒ष॒ते॒ || |
| तावा॒मेषे॒रथा᳚ना¦मिन्द्रा॒ग्नीह॑वामहे | पती᳚तु॒रस्य॒राध॑सो¦वि॒द्वांसा॒गिर्व॑णस्तमा || 4 || ता¦वा॒म्¦एषे᳚¦रथा᳚नाम्¦इ॒न्द्रा॒ग्नी इति॑¦ह॒वा॒म॒हे॒ | पती॒ इति॑¦तु॒रस्य॑¦राध॑सः¦वि॒द्वांसा᳚¦गिर्व॑णःऽतमा || |
| तावृ॒धन्ता॒वनु॒द्यून्¦मर्ता᳚यदे॒वाव॒दभा᳚ | अर्ह᳚न्ताचित्पु॒रोद॒धें¦ऽशे᳚वदे॒वावर्व॑ते || 5 || ता¦वृ॒धन्तौ᳚¦अनु॑¦द्यून्¦मर्ता᳚य¦दे॒वौ¦अ॒दभा᳚ | अर्ह᳚न्ता¦चि॒त्¦पु॒रः¦द॒धे॒¦अंशा᳚ऽइव¦दे॒वौ¦अर्व॑ते || |
| ए॒वेन्द्रा॒ग्निभ्या॒महा᳚विह॒व्यं¦शू॒ष्यं᳚घृ॒तंनपू॒तमद्रि॑भिः | तासू॒रिषु॒श्रवो᳚बृ॒हद्¦र॒यिंगृ॒णत्सु॑दिधृत॒¦मिषं᳚गृ॒णत्सु॑दिधृतम् || 6 || ए॒व¦इ॒न्द्रा॒ग्निऽभ्या᳚म्¦अहा᳚वि¦ह॒व्यम्¦शू॒ष्य᳚म्¦घृ॒तम्¦न¦पू॒तम्¦अद्रि॑ऽभिः | ता¦सू॒रिषु॑¦श्रवः॑¦बृ॒हत्¦र॒यिम्¦गृ॒णत्ऽसु॑¦दि॒धृ॒त॒म्¦इष᳚म्¦गृ॒णत्ऽसु॑¦दि॒धृ॒त॒म् || |
| [79] प्रवोमहइति नवर्चस्य सूक्तस्यात्रेय एवयामरुन्मरुतोतिजगती |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:5, सूक्त:87}{अनुवाक:6, सूक्त:15} |
| प्रवो᳚म॒हेम॒तयो᳚यन्तु॒विष्ण॑वे¦म॒रुत्व॑तेगिरि॒जा,ए᳚व॒याम॑रुत् | प्रशर्धा᳚य॒प्रय॑ज्यवेसुखा॒दये᳚¦त॒वसे᳚भ॒न्ददि॑ष्टये॒¦धुनि᳚व्रताय॒शव॑से || 1 || वर्ग:33 प्र¦वः॒¦म॒हे¦म॒तयः॑¦य॒न्तु॒¦विष्ण॑वे¦म॒रुत्व॑ते¦गि॒रि॒ऽजाः¦ए॒व॒याम॑रुत् | |
| प्रयेजा॒ताम॑हि॒नायेच॒नुस्व॒यं¦प्रवि॒द्मना᳚ब्रु॒वत॑एव॒याम॑रुत् | क्रत्वा॒तद्वो᳚मरुतो॒नाधृषे॒शवो᳚¦दा॒नाम॒ह्नातदे᳚षा॒¦मधृ॑ष्टासो॒नाद्र॑यः || 2 || प्र¦ये¦जा॒ताः¦म॒हि॒ना¦ये¦च॒¦नु¦स्व॒यम्¦प्र¦वि॒द्मना᳚¦ब्रु॒वते᳚¦ए॒व॒याम॑रुत् | |
| प्रयेदि॒वोबृ॑ह॒तःशृ᳚ण्वि॒रेगि॒रा¦सु॒शुक्वा᳚नःसु॒भ्व॑एव॒याम॑रुत् | नयेषा॒मिरी᳚स॒धस्थ॒ईष्ट॒आँ¦अ॒ग्नयो॒नस्ववि॑द्युतः॒¦प्रस्प॒न्द्रासो॒धुनी᳚नाम् || 3 || प्र¦ये¦दि॒वः¦बृ॒ह॒तः¦शृ॒ण्वि॒रे¦गि॒रा¦सु॒ऽशुक्वा᳚नः¦सु॒ऽभ्वः॑¦ए॒व॒याम॑रुत् | |
| सच॑क्रमेमह॒तोनिरु॑रुक्र॒मः¦स॑मा॒नस्मा॒त्सद॑सएव॒याम॑रुत् | य॒दायु॑क्त॒त्मना॒स्वादधि॒ष्णुभि॒¦र्विष्प॑र्धसो॒विम॑हसो॒¦जिगा᳚ति॒शेवृ॑धो॒नृभिः॑ || 4 || सः¦च॒क्र॒मे॒¦म॒ह॒तः¦निः¦उ॒रु॒ऽक्र॒मः¦स॒मा॒नस्मा᳚त्¦सद॑सः¦ए॒व॒याम॑रुत् | |
| स्व॒नोनवोऽम॑वान्रेजय॒द्वृषा᳚¦त्वे॒षोय॒यिस्त॑वि॒षए᳚व॒याम॑रुत् | येना॒सह᳚न्तऋ॒ञ्जत॒स्वरो᳚चिषः॒¦स्थार॑श्मानोहिर॒ण्ययाः᳚¦स्वायु॒धास॑इ॒ष्मिणः॑ || 5 || स्व॒नः¦न¦वः॒¦अम॑ऽवान्¦रे॒ज॒य॒त्¦वृषा᳚¦त्वे॒षः¦य॒यिः¦त॒वि॒षः¦ए॒व॒याम॑रुत् | |
| अ॒पा॒रोवो᳚महि॒मावृ॑द्धशवस¦स्त्वे॒षंशवो᳚ऽवत्वेव॒याम॑रुत् | स्थाता᳚रो॒हिप्रसि॑तौसं॒दृशि॒स्थन॒¦तेन॑उरुष्यतानि॒दः¦शु॑शु॒क्वांसो॒नाग्नयः॑ || 6 || वर्ग:34 अ॒पा॒रः¦वः॒¦म॒हि॒मा¦वृ॒द्ध॒ऽश॒व॒सः॒¦त्वे॒षम्¦शवः॑¦अ॒व॒तु॒¦ए॒व॒याम॑रुत् | |
| तेरु॒द्रासः॒सुम॑खा,अ॒ग्नयो᳚यथा¦तुविद्यु॒म्ना,अ॑वन्त्वेव॒याम॑रुत् | दी॒र्घंपृ॒थुप॑प्रथे॒सद्म॒पार्थि॑वं॒¦येषा॒मज्मे॒ष्वाम॒हः¦शर्धां॒स्यद्भु॑तैनसाम् || 7 || ते¦रु॒द्रासः॑¦सुऽम॑खाः¦अ॒ग्नयः॑¦य॒था॒¦तु॒वि॒ऽद्यु॒म्नाः¦अ॒व॒न्तु॒¦ए॒व॒याम॑रुत् | |
| अ॒द्वे॒षोनो᳚मरुतोगा॒तुमेत॑न॒¦श्रोता॒हवं᳚जरि॒तुरे᳚व॒याम॑रुत् | विष्णो᳚र्म॒हःस॑मन्यवोयुयोतन॒¦स्मद्र॒थ्यो॒३॑(ओ॒)नदं॒सना¦ऽप॒द्वेषां᳚सिसनु॒तः || 8 || अ॒द्वे॒षः¦नः॒¦म॒रु॒तः॒¦गा॒तुम्¦आ¦इ॒त॒न॒¦श्रोत॑¦हव᳚म्¦ज॒रि॒तुः¦ए॒व॒याम॑रुत् | |
| गन्ता᳚नोय॒ज्ञंय॑ज्ञियाःसु॒शमि॒¦श्रोता॒हव॑मर॒क्षए᳚व॒याम॑रुत् | ज्येष्ठा᳚सो॒नपर्व॑तासो॒व्यो᳚मनि¦यू॒यंतस्य॑प्रचेतसः॒¦स्यात॑दु॒र्धर्त॑वोनि॒दः || 9 || गन्त॑¦नः॒¦य॒ज्ञम्¦य॒ज्ञि॒याः॒¦सु॒ऽशमि॑¦श्रोत॑¦हव᳚म्¦अ॒र॒क्षः¦ए॒व॒याम॑रुत् | |
| [80] त्वंह्यग्नइति त्रयोदशर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजोऽग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:4}{मंडल:6, सूक्त:1}{अनुवाक:1, सूक्त:1} |
| त्वंह्य॑ग्नेप्रथ॒मोम॒नोता॒¦ऽस्याधि॒यो,अभ॑वोदस्म॒होता᳚ | त्वंसीं᳚वृषन्नकृणोर्दु॒ष्टरी᳚तु॒¦सहो॒विश्व॑स्मै॒सह॑से॒सह॑ध्यै || 1 || वर्ग:35 त्वम्¦हि¦अ॒ग्ने॒¦प्र॒थ॒मः¦म॒नोता᳚¦अ॒स्याः¦धि॒यः¦अभ॑वः¦दस्म॑¦होता᳚ | |
| अधा॒होता॒न्य॑सीदो॒यजी᳚या¦नि॒ळस्प॒दइ॒षय॒न्नीड्यः॒सन् | तंत्वा॒नरः॑प्रथ॒मंदे᳚व॒यन्तो᳚¦म॒होरा॒येचि॒तय᳚न्तो॒,अनु॑ग्मन् || 2 || अध॑¦होता᳚¦नि¦अ॒सी॒दः॒¦यजी᳚यान्¦इ॒ळः¦प॒दे¦इ॒षय॑न्¦ईड्यः॑¦सन् | |
| वृ॒तेव॒यन्तं᳚ब॒हुभि᳚र्वस॒व्यै॒३॑(ऐ॒)स्त्वेर॒यिंजा᳚गृ॒वांसो॒,अनु॑ग्मन् | रुश᳚न्तम॒ग्निंद॑र्श॒तंबृ॒हन्तं᳚¦व॒पाव᳚न्तंवि॒श्वहा᳚दीदि॒वांस᳚म् || 3 || वृ॒ताऽइ᳚व¦यन्त᳚म्¦ब॒हुऽभिः॑¦व॒स॒व्यैः᳚¦त्वे इति॑¦र॒यिम्¦जा॒गृ॒ऽवांसः॑¦अनु॑¦ग्म॒न् | |
| प॒दंदे॒वस्य॒नम॑सा॒व्यन्तः॑¦श्रव॒स्यवः॒श्रव॑आप॒न्नमृ॑क्तम् | नामा᳚निचिद्दधिरेय॒ज्ञिया᳚नि¦भ॒द्रायां᳚तेरणयन्त॒संदृ॑ष्टौ || 4 || प॒दम्¦दे॒वस्य॑¦नम॑सा¦व्यन्तः॑¦श्र॒व॒स्यवः॑¦श्रवः॑¦आ॒प॒न्¦अमृ॑क्तम् | |
| त्वांव॑र्धन्तिक्षि॒तयः॑पृथि॒व्यां¦त्वांराय॑उ॒भया᳚सो॒जना᳚नाम् | त्वंत्रा॒तात॑रणे॒चेत्यो᳚भूः¦पि॒तामा॒तासद॒मिन्मानु॑षाणाम् || 5 || त्वाम्¦व॒र्ध॒न्ति॒¦क्षि॒तयः॑¦पृ॒थि॒व्याम्¦त्वाम्¦रायः॑¦उ॒भया᳚सः¦जना᳚नाम् | |
| स॒प॒र्येण्यः॒सप्रि॒योवि॒क्ष्व१॑(अ॒)ग्नि¦र्होता᳚म॒न्द्रोनिष॑सादा॒यजी᳚यान् | तंत्वा᳚व॒यंदम॒आदी᳚दि॒वांस॒¦मुप॑ज्ञु॒बाधो॒नम॑सासदेम || 6 || वर्ग:36 स॒प॒र्येण्यः॑¦सः¦प्रि॒यः¦वि॒क्षु¦अ॒ग्निः¦होता᳚¦म॒न्द्रः¦नि¦सि॒सा॒द॒¦यजी᳚यान् | |
| तंत्वा᳚व॒यंसु॒ध्यो॒३॑(ओ॒)नव्य॑मग्ने¦सुम्ना॒यव॑ईमहेदेव॒यन्तः॑ | त्वंविशो᳚,अनयो॒दीद्या᳚नो¦दि॒वो,अ॑ग्नेबृह॒तारो᳚च॒नेन॑ || 7 || त्वम्¦त्वा॒¦व॒यम्¦सु॒ऽध्यः॑¦नव्य᳚म्¦अ॒ग्ने॒¦सु॒म्न॒ऽयवः॑¦ई॒म॒हे॒¦दे॒व॒ऽयन्तः॑ | |
| वि॒शांक॒विंवि॒श्पतिं॒शश्व॑तीनां¦नि॒तोश॑नंवृष॒भंच॑र्षणी॒नाम् | प्रेती᳚षणिमि॒षय᳚न्तंपाव॒कं¦राज᳚न्तम॒ग्निंय॑ज॒तंर॑यी॒णाम् || 8 || वि॒शाम्¦क॒विम्¦वि॒श्पति᳚म्¦शश्व॑तीनाम्¦नि॒ऽतोश॑नम्¦वृ॒ष॒भम्¦च॒र्ष॒णी॒नाम् | |
| सो,अ॑ग्नईजेशश॒मेच॒मर्तो॒¦यस्त॒आन॑ट्स॒मिधा᳚ह॒व्यदा᳚तिम् | यआहु॑तिं॒परि॒वेदा॒नमो᳚भि॒¦र्विश्वेत्सवा॒माद॑धते॒त्वोतः॑ || 9 || सः¦अ॒ग्ने॒¦ई॒जे॒¦श॒श॒मे¦च॒¦मर्तः॑¦यः¦ते॒¦आन॑ट्¦स॒म्ऽइधा᳚¦ह॒व्यऽदा᳚तिम् | |
| अ॒स्मा,उ॑ते॒महि॑म॒हेवि॑धेम॒¦नमो᳚भिरग्नेस॒मिधो॒तह॒व्यैः | वेदी᳚सूनोसहसोगी॒र्भिरु॒क्थै¦राते᳚भ॒द्रायां᳚सुम॒तौय॑तेम || 10 || अ॒स्मै¦ऊँ॒ इति॑¦ते॒¦महि॑¦म॒हे¦वि॒धे॒म॒¦नमः॑ऽभिः¦अ॒ग्ने॒¦स॒म्ऽइधा᳚¦उ॒त¦ह॒व्यैः | |
| आयस्त॒तन्थ॒रोद॑सी॒विभा॒सा¦श्रवो᳚भिश्चश्रव॒स्य१॑(अ॒)स्तरु॑त्रः | बृ॒हद्भि॒र्वाजैः॒स्थवि॑रेभिर॒स्मे¦रे॒वद्भि॑रग्नेवित॒रंविभा᳚हि || 11 || आ¦यः¦त॒तन्थ॑¦रोद॑सी॒ इति॑¦वि¦भा॒सा¦श्रवः॑ऽभिः¦च॒¦श्र॒व॒स्यः॑¦तरु॑त्रः | |
| नृ॒वद्व॑सो॒सद॒मिद्धे᳚ह्य॒स्मे¦भूरि॑तो॒काय॒तन॑यायप॒श्वः | पू॒र्वीरिषो᳚बृह॒तीरा॒रे,अ॑घा¦,अ॒स्मेभ॒द्रासौ᳚श्रव॒सानि॑सन्तु || 12 || नृ॒ऽवत्¦व॒सो॒ इति॑¦सद᳚म्¦इत्¦धे॒हि॒¦अ॒स्मे इति॑¦भूरि॑¦तो॒काय॑¦तन॑याय¦प॒श्वः | |
| पु॒रूण्य॑ग्नेपुरु॒धात्वा॒या¦वसू᳚निराजन्व॒सुता᳚ते,अश्याम् | पु॒रूणि॒हित्वेपु॑रुवार॒स¦न्त्यग्ने॒वसु॑विध॒तेराज॑नि॒त्वे || 13 || पु॒रूणि॑¦अ॒ग्ने॒¦पु॒रु॒धा¦त्वा॒ऽया¦वसू᳚नि¦रा॒ज॒न्¦व॒सुता᳚¦ते॒¦अ॒श्या॒म् | |
| [81] त्वंहिक्षैतवदित्येकादशर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजोऽग्निरनुष्टुबंत्याशक्वरी |{अष्टक:4, अध्याय:5}{मंडल:6, सूक्त:2}{अनुवाक:1, सूक्त:2} |
| त्वंहिक्षैत॑व॒द्यशो¦ऽग्ने᳚मि॒त्रोनपत्य॑से | त्वंवि॑चर्षणे॒श्रवो॒¦वसो᳚पु॒ष्टिंनपु॑ष्यसि || 1 || वर्ग:1 त्वम्¦हि¦क्षैत॑ऽवत्¦यशः॑¦अग्ने᳚¦मि॒त्रः¦न¦पत्य॑से | त्वम्¦वि॒ऽच॒र्ष॒णे॒¦श्रवः॑¦वसो॒ इति॑¦पु॒ष्टिम्¦न¦पु॒ष्य॒सि॒ || |
| त्वांहिष्मा᳚चर्ष॒णयो᳚¦य॒ज्ञेभि॑र्गी॒र्भिरीळ॑ते | त्वांवा॒जीया᳚त्यवृ॒को¦र॑ज॒स्तूर्वि॒श्वच॑र्षणिः || 2 || त्वाम्¦हि¦स्म॒¦च॒र्ष॒णयः॑¦य॒ज्ञेभिः॑¦गीः॒ऽभिः¦ईळ॑ते | त्वाम्¦वा॒जी¦या॒ति॒¦अ॒वृ॒कः¦र॒जः॒ऽतूः¦वि॒श्वऽच॑र्षणिः || |
| स॒जोष॑स्त्वादि॒वोनरो᳚¦य॒ज्ञस्य॑के॒तुमि᳚न्धते | यद्ध॒स्यमानु॑षो॒जनः॑¦सुम्ना॒युर्जु॒ह्वे,अ॑ध्व॒रे || 3 || स॒ऽजोषः॑¦त्वा॒¦दि॒वः¦नरः॑¦य॒ज्ञस्य॑¦के॒तुम्¦इ॒न्ध॒ते॒ | यत्¦ह॒¦स्यः¦मानु॑षः¦जनः॑¦सु॒म्न॒ऽयुः¦जु॒ह्वे¦अ॒ध्व॒रे || |
| ऋध॒द्यस्ते᳚सु॒दान॑वे¦धि॒यामर्तः॑श॒शम॑ते | ऊ॒तीषबृ॑ह॒तोदि॒वो¦द्वि॒षो,अंहो॒नत॑रति || 4 || ऋध॑त्¦यः¦ते॒¦सु॒ऽदान॑वे¦धि॒या¦मर्तः॑¦श॒शम॑ते | ऊ॒ती¦सः¦बृ॒ह॒तः¦दि॒वः¦द्वि॒षः¦अंहः॑¦न¦त॒र॒ति॒ || |
| स॒मिधा॒यस्त॒आहु॑तिं॒¦निशि॑तिं॒मर्त्यो॒नश॑त् | व॒याव᳚न्तं॒सपु॑ष्यति॒¦क्षय॑मग्नेश॒तायु॑षम् || 5 || स॒म्ऽइधा᳚¦यः¦ते॒¦आऽहु॑तिम्¦निऽशि॑तिम्¦मर्त्यः॑¦नश॑त् | व॒याऽव᳚न्तम्¦सः¦पु॒ष्य॒ति॒¦क्षय᳚म्¦अ॒ग्ने॒¦श॒तऽआ᳚युषम् || |
| त्वे॒षस्ते᳚धू॒मऋ᳚ण्वति¦दि॒विषञ्छु॒क्रआत॑तः | सूरो॒नहिद्यु॒तात्वं¦कृ॒पापा᳚वक॒रोच॑से || 6 || वर्ग:2 त्वे॒षः¦ते॒¦धू॒मः¦ऋ॒ण्व॒ति॒¦दि॒वि¦सन्¦शु॒क्रः¦आऽत॑तः | सूरः॑¦न¦हि¦द्यु॒ता¦त्वम्¦कृ॒पा¦पा॒व॒क॒¦रोच॑से || |
| अधा॒हिवि॒क्ष्वीड्यो¦ऽसि॑प्रि॒योनो॒,अति॑थिः | र॒ण्वःपु॒री᳚व॒जूर्यः॑¦सू॒नुर्नत्र॑य॒याय्यः॑ || 7 || अध॑¦हि¦वि॒क्षु¦ईड्यः॑¦असि॑¦प्रि॒यः¦नः॒¦अति॑थिः | र॒ण्वः¦पु॒रिऽइ᳚व¦जूर्यः॑¦सू॒नुः¦न¦त्र॒य॒याय्यः॑ || |
| क्रत्वा॒हिद्रोणे᳚,अ॒ज्यसे¦ऽग्ने᳚वा॒जीनकृत्व्यः॑ | परि॑ज्मेवस्व॒धागयो¦ऽत्यो॒नह्वा॒र्यःशिशुः॑ || 8 || क्रत्वा᳚¦हि¦द्रोणे᳚¦अ॒ज्यसे᳚¦अग्ने᳚¦वा॒जी¦न¦कृत्व्यः॑ | परि॑ज्माऽइव¦स्व॒धा¦गयः॑¦अत्यः॑¦न¦ह्वा॒र्यः¦शिशुः॑ || |
| त्वंत्याचि॒दच्यु॒ता¦ऽग्ने᳚प॒शुर्नयव॑से | धामा᳚ह॒यत्ते᳚,अजर॒¦वना᳚वृ॒श्चन्ति॒शिक्व॑सः || 9 || त्वम्¦त्या¦चि॒त्¦अच्यु॑ता¦अग्ने᳚¦प॒शुः¦न¦यव॑से | धाम॑¦ह॒¦यत्¦ते॒¦अ॒ज॒र॒¦वना᳚¦वृ॒श्चन्ति॑¦शिक्व॑सः || |
| वेषि॒ह्य॑ध्वरीय॒ता¦मग्ने॒होता॒दमे᳚वि॒शाम् | स॒मृधो᳚विश्पतेकृणु¦जु॒षस्व॑ह॒व्यम᳚ङ्गिरः || 10 || वेषि॑¦हि¦अ॒ध्व॒रि॒ऽय॒ताम्¦अग्ने᳚¦होता᳚¦दमे᳚¦वि॒शाम् | स॒म्ऽऋधः॑¦वि॒श्प॒ते॒¦कृ॒णु॒¦जु॒षस्व॑¦ह॒व्यम्¦अ॒ङ्गि॒रः॒ || |
| अच्छा᳚नोमित्रमहोदेवदे॒वा¦नग्ने॒वोचः॑सुम॒तिंरोद॑स्योः | वी॒हिस्व॒स्तिंसु॑क्षि॒तिंदि॒वोनॄन्¦द्वि॒षो,अंहां᳚सिदुरि॒तात॑रेम॒¦तात॑रेम॒तवाव॑सातरेम || 11 || अच्छ॑¦नः॒¦मि॒त्र॒ऽम॒हः॒¦दे॒व॒¦दे॒वान्¦अग्ने᳚¦वोचः॑¦सु॒ऽम॒तिम्¦रोद॑स्योः | |
| [82] अग्नेसक्षेषदित्यष्टर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजोऽग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:5}{मंडल:6, सूक्त:3}{अनुवाक:1, सूक्त:3} |
| अग्ने॒सक्षे᳚षदृत॒पा,ऋ॑ते॒जा¦,उ॒रुज्योति᳚र्नशतेदेव॒युष्टे᳚ | यंत्वंमि॒त्रेण॒वरु॑णःस॒जोषा॒¦देव॒पासि॒त्यज॑सा॒मर्त॒मंहः॑ || 1 || वर्ग:3 अग्ने᳚¦सः¦क्षे॒ष॒त्¦ऋ॒त॒ऽपाः¦ऋ॒ते॒ऽजाः¦उ॒रु¦ज्योतिः॑¦न॒श॒ते॒¦दे॒व॒ऽयुः¦ते॒ | |
| ई॒जेय॒ज्ञेभिः॑शश॒मेशमी᳚भि¦रृ॒धद्वा᳚राया॒ग्नये᳚ददाश | ए॒वाच॒नतंय॒शसा॒मजु॑ष्टि॒¦र्नांहो॒मर्तं᳚नशते॒नप्रदृ॑प्तिः || 2 || ई॒जे¦य॒ज्ञेभिः॑¦श॒श॒मे¦शमी᳚भिः¦ऋ॒धत्ऽवा᳚राय¦अ॒ग्नये᳚¦द॒दा॒श॒ | |
| सूरो॒नयस्य॑दृश॒तिर॑रे॒पा¦भी॒मायदेति॑शुच॒तस्त॒आधीः | हेष॑स्वतःशु॒रुधो॒नायम॒क्तोः¦कुत्रा᳚चिद्र॒ण्वोव॑स॒तिर्व॑ने॒जाः || 3 || सूरः॑¦न¦यस्य॑¦दृ॒श॒तिः¦अ॒रे॒पाः¦भी॒मा¦यत्¦एति॑¦शु॒च॒तः¦ते॒¦आ¦धीः | |
| ति॒ग्मंचि॒देम॒महि॒वर्पो᳚,अस्य॒¦भस॒दश्वो॒नय॑मसा॒नआ॒सा | वि॒जेह॑मानःपर॒शुर्नजि॒ह्वां¦द्र॒विर्नद्रा᳚वयति॒दारु॒धक्ष॑त् || 4 || ति॒ग्मम्¦चि॒त्¦एम॑¦महि॑¦वर्पः॑¦अ॒स्य॒¦भस॑त्¦अश्वः॑¦न¦य॒म॒सा॒न¦आ॒सा | |
| सइदस्ते᳚व॒प्रति॑धादसि॒ष्यञ्¦छिशी᳚त॒तेजोऽय॑सो॒नधारा᳚म् | चि॒त्रध्र॑जतिरर॒तिर्यो,अ॒क्तो¦र्वेर्नद्रु॒षद्वा᳚रघु॒पत्म॑जंहाः || 5 || सः¦इत्¦अस्ता᳚ऽइव¦प्रति॑¦धा॒त्¦अ॒सि॒ष्यन्¦शिशी᳚त¦तेजः॑¦अय॑सः¦न¦धारा᳚म् | |
| सईं᳚रे॒भोनप्रति॑वस्तउ॒स्राः¦शो॒चिषा᳚रारपीतिमि॒त्रम॑हाः | नक्तं॒यई᳚मरु॒षोयोदिवा॒नॄ¦नम॑र्त्यो,अरु॒षोयोदिवा॒नॄन् || 6 || वर्ग:4 सः¦ई॒म्¦रे॒भः¦न¦प्रति॑¦व॒स्ते॒¦उ॒स्राः¦शो॒चिषा᳚¦र॒र॒पी॒ति॒¦मि॒त्रऽम॑हाः | |
| दि॒वोनयस्य॑विध॒तोनवी᳚नो॒द्¦वृषा᳚रु॒क्षओष॑धीषुनूनोत् | घृणा॒नयोध्रज॑सा॒पत्म॑ना॒य¦न्नारोद॑सी॒वसु॑ना॒दंसु॒पत्नी᳚ || 7 || दि॒वः¦न¦यस्य॑¦वि॒ध॒तः¦नवी᳚नोत्¦वृषा᳚¦रु॒क्षः¦ओष॑धीषु¦नू॒नो॒त् | |
| धायो᳚भिर्वा॒योयुज्ये᳚भिर॒र्कै¦र्वि॒द्युन्नद॑विद्यो॒त्स्वेभिः॒शुष्मैः᳚ | शर्धो᳚वा॒योम॒रुतां᳚त॒तक्ष॑¦ऋ॒भुर्नत्वे॒षोर॑भसा॒नो,अ॑द्यौत् || 8 || धायः॑ऽभिः¦वा॒¦यः¦युज्ये᳚भिः¦अ॒र्कैः¦वि॒ऽद्युत्¦न¦द॒वि॒द्यो॒त्¦स्वेभिः॑¦शुष्मैः᳚ | |
| [83] यथाहोतरित्यष्टर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजोऽग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:5}{मंडल:6, सूक्त:4}{अनुवाक:1, सूक्त:4} |
| यथा᳚होत॒र्मनु॑षोदे॒वता᳚ता¦य॒ज्ञेभिः॑सूनोसहसो॒यजा᳚सि | ए॒वानो᳚,अ॒द्यस॑म॒नास॑मा॒ना¦नु॒शन्न॑ग्नउश॒तोय॑क्षिदे॒वान् || 1 || वर्ग:5 यथा᳚¦हो॒तः॒¦मनु॑षः¦दे॒वऽता᳚ता¦य॒ज्ञेभिः॑¦सू॒नो॒ इति॑¦स॒ह॒सः॒¦यजा᳚सि | |
| सनो᳚वि॒भावा᳚च॒क्षणि॒र्नवस्तो᳚¦र॒ग्निर्व॒न्दारु॒वेद्य॒श्चनो᳚धात् | वि॒श्वायु॒र्यो,अ॒मृतो॒मर्त्ये᳚षू¦ष॒र्भुद्भूदति॑थिर्जा॒तवे᳚दाः || 2 || सः¦नः॒¦वि॒भाऽवा᳚¦च॒क्षणिः॑¦न¦वस्तोः᳚¦अ॒ग्निः¦व॒न्दारु॑¦वेद्यः॑¦चनः॑¦धा॒त् | |
| द्यावो॒नयस्य॑प॒नय॒न्त्यभ्वं॒¦भासां᳚सिवस्ते॒सूर्यो॒नशु॒क्रः | वियइ॒नोत्य॒जरः॑पाव॒को¦ऽश्न॑स्यचिच्छिश्नथत्पू॒र्व्याणि॑ || 3 || द्यावः॑¦न¦यस्य॑¦प॒नय᳚न्ति¦अभ्व᳚म्¦भासां᳚सि¦व॒स्ते॒¦सूर्यः॑¦न¦शु॒क्रः | |
| व॒द्माहिसू᳚नो॒,अस्य॑द्म॒सद्वा᳚¦च॒क्रे,अ॒ग्निर्ज॒नुषाज्मान्न᳚म् | सत्वंन॑ऊर्जसन॒ऊर्जं᳚धा॒¦राजे᳚वजेरवृ॒केक्षे᳚ष्य॒न्तः || 4 || व॒द्मा¦हि¦सू॒नो॒ इति॑¦असि॑¦अ॒द्म॒ऽसद्वा᳚¦च॒क्रे¦अ॒ग्निः¦ज॒नुषा᳚¦अज्म॑¦अन्न᳚म् | |
| निति॑क्ति॒योवा᳚र॒णमन्न॒मत्ति॑¦वा॒युर्नराष्ट्र्यत्ये᳚त्य॒क्तून् | तु॒र्याम॒यस्त॑आ॒दिशा॒मरा᳚ती॒¦रत्यो॒नह्रुतः॒पत॑तःपरि॒ह्रुत् || 5 || निऽति॑क्ति¦यः¦वा॒र॒णम्¦अन्न᳚म्¦अत्ति॑¦वा॒युः¦न¦राष्ट्री᳚¦अति॑¦ए॒ति॒¦अ॒क्तून् | |
| आसूर्यो॒नभा᳚नु॒मद्भि॑र॒र्कै¦रग्ने᳚त॒तन्थ॒रोद॑सी॒विभा॒सा | चि॒त्रोन॑य॒त्परि॒तमां᳚स्य॒क्तः¦शो॒चिषा॒पत्म᳚न्नौशि॒जोनदीय॑न् || 6 || वर्ग:6 आ¦सूर्यः॑¦न¦भा॒नु॒मत्ऽभिः॑¦अ॒र्कैः¦अग्ने᳚¦त॒तन्थ॑¦रोद॑सी॒ इति॑¦वि¦भा॒सा | |
| त्वांहिम॒न्द्रत॑ममर्कशो॒कै¦र्व॑वृ॒महे॒महि॑नः॒श्रोष्य॑ग्ने | इन्द्रं॒नत्वा॒शव॑सादे॒वता᳚¦वा॒युंपृ॑णन्ति॒राध॑सा॒नृत॑माः || 7 || त्वाम्¦हि¦म॒न्द्रऽत॑मम्¦अ॒र्क॒ऽशो॒कैः¦व॒वृ॒महे᳚¦महि॑¦नः॒¦श्रोषि॑¦अ॒ग्ने॒ | |
| नूनो᳚,अग्नेऽवृ॒केभिः॑स्व॒स्ति¦वेषि॑रा॒यःप॒थिभिः॒पर्ष्यंहः॑ | तासू॒रिभ्यो᳚गृण॒तेरा᳚सिसु॒म्नं¦मदे᳚मश॒तहि॑माःसु॒वीराः᳚ || 8 || नु¦नः॒¦अ॒ग्ने॒¦अ॒वृ॒केभिः॑¦स्व॒स्ति¦वेषि॑¦रा॒यः¦प॒थिऽभिः॑¦पर्षि॑¦अंहः॑ | |
| [84] हुवेवइति सप्तर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजोऽग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:5}{मंडल:6, सूक्त:5}{अनुवाक:1, सूक्त:5} |
| हु॒वेवः॑सू॒नुंसह॑सो॒युवा᳚न॒¦मद्रो᳚घवाचंम॒तिभि॒र्यवि॑ष्ठम् | यइन्व॑ति॒द्रवि॑णानि॒प्रचे᳚ता¦वि॒श्ववा᳚राणिपुरु॒वारो᳚,अ॒ध्रुक् || 1 || वर्ग:7 हु॒वे¦वः॒¦सू॒नुम्¦सह॑सः¦युवा᳚नम्¦अद्रो᳚घऽवाचम्¦म॒तिऽभिः॑¦यवि॑ष्ठम् | |
| त्वेवसू᳚निपुर्वणीकहोत¦र्दो॒षावस्तो॒रेरि॑रेय॒ज्ञिया᳚सः | क्षामे᳚व॒विश्वा॒भुव॑नानि॒यस्मि॒न्¦त्संसौभ॑गानिदधि॒रेपा᳚व॒के || 2 || त्वे इति॑¦वसू᳚नि¦पु॒रु॒।आ॒णी॒क॒¦हो॒तः॒¦दो॒षा¦वस्तोः᳚¦आ¦ई॒रि॒रे॒¦य॒ज्ञिया᳚सः | |
| त्वंवि॒क्षुप्र॒दिवः॑सीदआ॒सु¦क्रत्वा᳚र॒थीर॑भवो॒वार्या᳚णाम् | अत॑इनोषिविध॒तेचि॑कित्वो॒¦व्या᳚नु॒षग्जा᳚तवेदो॒वसू᳚नि || 3 || त्वम्¦वि॒क्षु¦प्र॒ऽदिवः॑¦सी॒दः॒¦आ॒सु¦क्रत्वा᳚¦र॒थीः¦अ॒भ॒वः॒¦वार्या᳚णाम् | |
| योनः॒सनु॑त्यो,अभि॒दास॑दग्ने॒¦यो,अन्त॑रोमित्रमहोवनु॒ष्यात् | तम॒जरे᳚भि॒र्वृष॑भि॒स्तव॒स्वै¦स्तपा᳚तपिष्ठ॒तप॑सा॒तप॑स्वान् || 4 || यः¦नः॒¦सनु॑त्यः¦अ॒भि॒ऽदास॑त्¦अ॒ग्ने॒¦यः¦अन्त॑रः¦मि॒त्र॒ऽम॒हः॒¦व॒नु॒ष्यात् | |
| यस्ते᳚य॒ज्ञेन॑स॒मिधा॒यउ॒क्थै¦र॒र्केभिः॑सूनोसहसो॒ददा᳚शत् | समर्त्ये᳚ष्वमृत॒प्रचे᳚ता¦रा॒याद्यु॒म्नेन॒श्रव॑सा॒विभा᳚ति || 5 || यः¦ते॒¦य॒ज्ञेन॑¦स॒म्ऽइधा᳚¦यः¦उ॒क्थैः¦अ॒र्केभिः॑¦सू॒नो॒ इति॑¦स॒ह॒सः॒¦ददा᳚शत् | |
| सतत्कृ॑धीषि॒तस्तूय॑मग्ने॒¦स्पृधो᳚बाधस्व॒सह॑सा॒सह॑स्वान् | यच्छ॒स्यसे॒द्युभि॑र॒क्तोवचो᳚भि॒¦स्तज्जु॑षस्वजरि॒तुर्घोषि॒मन्म॑ || 6 || सः¦तत्¦कृ॒धि॒¦इ॒षि॒तः¦तूय᳚म्¦अ॒ग्ने॒¦स्पृधः॑¦बा॒ध॒स्व॒¦सह॑सा¦सह॑स्वान् | |
| अ॒श्याम॒तंकाम॑मग्ने॒तवो॒ती¦,अ॒श्याम॑र॒यिंर॑यिवःसु॒वीर᳚म् | अ॒श्याम॒वाज॑म॒भिवा॒जय᳚न्तो॒¦ऽश्याम॑द्यु॒म्नम॑जरा॒जरं᳚ते || 7 || अ॒श्याम॑¦तम्¦काम᳚म्¦अ॒ग्ने॒¦तव॑¦ऊ॒ती¦अ॒श्याम॑¦र॒यिम्¦र॒यि॒ऽवः॒¦सु॒ऽवीर᳚म् | |
| [85] प्रनव्यसेति सप्तर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजोऽग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:5}{मंडल:6, सूक्त:6}{अनुवाक:1, सूक्त:6} |
| प्रनव्य॑सा॒सह॑सःसू॒नुमच्छा᳚¦य॒ज्ञेन॑गा॒तुमव॑इ॒च्छमा᳚नः | वृ॒श्चद्व॑नंकृ॒ष्णया᳚मं॒रुश᳚न्तं¦वी॒तीहोता᳚रंदि॒व्यंजि॑गाति || 1 || वर्ग:8 प्र¦नव्य॑सा¦सह॑सः¦सू॒नुम्¦अच्छ॑¦य॒ज्ञेन॑¦गा॒तुम्¦अवः॑¦इ॒च्छमा᳚नः | |
| सश्वि॑ता॒नस्त᳚न्य॒तूरो᳚चन॒स्था¦,अ॒जरे᳚भि॒र्नान॑दद्भि॒र्यवि॑ष्ठः | यःपा᳚व॒कःपु॑रु॒तमः॑पु॒रूणि॑¦पृ॒थून्य॒ग्निर॑नु॒याति॒भर्व॑न् || 2 || सः¦श्वि॒ता॒नः¦ता॒न्य॒तुः¦रो॒च॒न॒ऽस्थाः¦अ॒जरे᳚भिः¦नान॑दत्ऽभिः¦यवि॑ष्ठः | |
| विते॒विष्व॒ग्वात॑जूतासो,अग्ने॒¦भामा᳚सःशुचे॒शुच॑यश्चरन्ति | तु॒वि॒म्र॒क्षासो᳚दि॒व्यानव॑ग्वा॒¦वना᳚वनन्तिधृष॒तारु॒जन्तः॑ || 3 || वि¦ते॒¦विष्व॑क्¦वात॑ऽजूतासः¦अ॒ग्ने॒¦भामा᳚सः¦शु॒चे॒¦शुच॑यः¦च॒र॒न्ति॒ | |
| येते᳚शु॒क्रासः॒शुच॑यःशुचिष्मः॒,¦क्षांवप᳚न्ति॒विषि॑तासो॒,अश्वाः᳚ | अध॑भ्र॒मस्त॑उर्वि॒याविभा᳚ति¦या॒तय॑मानो॒,अधि॒सानु॒पृश्नेः᳚ || 4 || ये¦ते॒¦शु॒क्रासः॑¦शुच॑यः¦शु॒चि॒ष्मः॒¦क्षाम्¦वप᳚न्ति¦विऽसि॑तासः¦अश्वाः᳚ | |
| अध॑जि॒ह्वापा᳚पतीति॒प्रवृष्णो᳚¦गोषु॒युधो॒नाशनिः॑सृजा॒ना | शूर॑स्येव॒प्रसि॑तिः,क्षा॒तिर॒ग्ने¦र्दु॒र्वर्तु॑र्भी॒मोद॑यते॒वना᳚नि || 5 || अध॑¦जि॒ह्वा¦पा॒प॒ती॒ति॒¦प्र¦वृष्णः॑¦गो॒षु॒ऽयुधः॑¦न¦अ॒शनिः॑¦सृ॒जा॒ना | |
| आभा॒नुना॒पार्थि॑वानि॒ज्रयां᳚सि¦म॒हस्तो॒दस्य॑धृष॒तात॑तन्थ | सबा᳚ध॒स्वाप॑भ॒यासहो᳚भिः॒¦स्पृधो᳚वनु॒ष्यन्व॒नुषो॒निजू᳚र्व || 6 || आ¦भा॒नुना᳚¦पार्थि॑वानि¦ज्रयां᳚सि¦म॒हः¦तो॒दस्य॑¦धृ॒ष॒ता¦त॒त॒न्थ॒ | |
| सचि॑त्रचि॒त्रंचि॒तय᳚न्तम॒स्मे¦चित्र॑क्षत्रचि॒त्रत॑मंवयो॒धाम् | च॒न्द्रंर॒यिंपु॑रु॒वीरं᳚बृ॒हन्तं॒¦चन्द्र॑च॒न्द्राभि॑र्गृण॒तेयु॑वस्व || 7 || सः¦चि॒त्र॒¦चि॒त्रम्¦चि॒तय᳚न्तम्¦अ॒स्मे इति॑¦चित्र॑ऽक्षत्र¦चि॒त्रऽत॑मम्¦व॒यः॒ऽधाम् | |
| [86] मूर्धाननिति सप्तर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजोवैश्वानरस्त्रिष्टुबंत्येद्वेजगत्यौ |{अष्टक:4, अध्याय:5}{मंडल:6, सूक्त:7}{अनुवाक:1, सूक्त:7} |
| मू॒र्धानं᳚दि॒वो,अ॑र॒तिंपृ॑थि॒व्या¦वै᳚श्वान॒रमृ॒तआजा॒तम॒ग्निम् | क॒विंस॒म्राज॒मति॑थिं॒जना᳚ना¦मा॒सन्नापात्रं᳚जनयन्तदे॒वाः || 1 || वर्ग:9 मू॒र्धान᳚म्¦दि॒वः¦अ॒र॒तिम्¦पृ॒थि॒व्याः¦वै॒श्वा॒न॒रम्¦ऋ॒ते¦आ¦जा॒तम्¦अ॒ग्निम् | |
| नाभिं᳚य॒ज्ञानां॒सद॑नंरयी॒णां¦म॒हामा᳚हा॒वम॒भिसंन॑वन्त | वै॒श्वा॒न॒रंर॒थ्य॑मध्व॒राणां᳚¦य॒ज्ञस्य॑के॒तुंज॑नयन्तदे॒वाः || 2 || नाभि᳚म्¦य॒ज्ञाना᳚म्¦सद॑नम्¦र॒यी॒णाम्¦म॒हाम्¦आ॒ऽहा॒वम्¦अ॒भि¦सम्¦न॒व॒न्त॒ | |
| त्वद्विप्रो᳚जायतेवा॒ज्य॑ग्ने॒¦त्वद्वी॒रासो᳚,अभिमाति॒षाहः॑ | वैश्वा᳚नर॒त्वम॒स्मासु॑धेहि॒¦वसू᳚निराजन्त्स्पृह॒याय्या᳚णि || 3 || त्वत्¦विप्रः॑¦जा॒य॒ते॒¦वा॒जी¦अ॒ग्ने॒¦त्वत्¦वी॒रासः॑¦अ॒भि॒मा॒ति॒ऽसहः॑ | |
| त्वांविश्वे᳚,अमृत॒जाय॑मानं॒¦शिशुं॒नदे॒वा,अ॒भिसंन॑वन्ते | तव॒क्रतु॑भिरमृत॒त्वमा᳚य॒न्¦वैश्वा᳚नर॒यत्पि॒त्रोरदी᳚देः || 4 || त्वाम्¦विश्वे᳚¦अ॒मृ॒त॒¦जाय॑मानम्¦शिशु᳚म्¦न¦दे॒वाः¦अ॒भि¦सम्¦न॒व॒न्ते॒ | |
| वैश्वा᳚नर॒तव॒तानि᳚व्र॒तानि॑¦म॒हान्य॑ग्ने॒नकि॒राद॑धर्ष | यज्जाय॑मानःपि॒त्रोरु॒पस्थे¦ऽवि᳚न्दःके॒तुंव॒युने॒ष्वह्ना᳚म् || 5 || वैश्वा᳚नर¦तव॑¦तानि॑¦व्र॒तानि॑¦म॒हानि॑¦अ॒ग्ने॒¦नकिः॑¦आ¦द॒ध॒र्ष॒ | |
| वै॒श्वा॒न॒रस्य॒विमि॑तानि॒चक्ष॑सा॒¦सानू᳚निदि॒वो,अ॒मृत॑स्यके॒तुना᳚ | तस्येदु॒विश्वा॒भुव॒नाधि॑मू॒र्धनि॑¦व॒या,इ॑वरुरुहुःस॒प्तवि॒स्रुहः॑ || 6 || वै॒श्वा॒न॒रस्य॑¦विऽमि॑तानि¦चक्ष॑सा¦सानू᳚नि¦दि॒वः¦अ॒मृत॑स्य¦के॒तुना᳚ | |
| वियोरजां॒स्यमि॑मीतसु॒क्रतु᳚¦र्वैश्वान॒रोविदि॒वोरो᳚च॒नाक॒विः | परि॒योविश्वा॒भुव॑नानिपप्र॒थे¦ऽद॑ब्धोगो॒पा,अ॒मृत॑स्यरक्षि॒ता || 7 || वि¦यः¦रजां᳚सि¦अमि॑मीत¦सु॒ऽक्रतुः॑¦वै॒श्वा॒न॒रः¦वि¦दि॒वः¦रो॒च॒ना¦क॒विः | |
| [87] पृक्षस्येति सप्तर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्यो भरद्वाजोवैश्वानरोग्निर्जगत्यंत्यात्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:5}{मंडल:6, सूक्त:8}{अनुवाक:1, सूक्त:8} |
| पृ॒क्षस्य॒वृष्णो᳚,अरु॒षस्य॒नूसहः॒¦प्रनुवो᳚चंवि॒दथा᳚जा॒तवे᳚दसः | वै॒श्वा॒न॒राय॑म॒तिर्नव्य॑सी॒शुचिः॒¦सोम॑इवपवते॒चारु॑र॒ग्नये᳚ || 1 || वर्ग:10 पृ॒क्षस्य॑¦वृष्णः॑¦अ॒रु॒षस्य॑¦नु¦सहः॑¦प्र¦नु¦वो॒च॒म्¦वि॒दथा᳚¦जा॒तऽवे᳚दसः | |
| सजाय॑मानःपर॒मेव्यो᳚मनि¦व्र॒तान्य॒ग्निर्व्र॑त॒पा,अ॑रक्षत | व्य१॑(अ॒)न्तरि॑क्षममिमीतसु॒क्रतु᳚¦र्वैश्वान॒रोम॑हि॒नानाक॑मस्पृशत् || 2 || सः¦जाय॑मानः¦प॒र॒मे¦विऽओ᳚मनि¦व्र॒तानि॑¦अ॒ग्निः¦व्र॒त॒ऽपाः¦अ॒र॒क्ष॒त॒ | |
| व्य॑स्तभ्ना॒द्रोद॑सीमि॒त्रो,अद्भु॑तो¦ऽन्त॒र्वाव॑दकृणो॒ज्ज्योति॑षा॒तमः॑ | विचर्म॑णीवधि॒षणे᳚,अवर्तयद्¦वैश्वान॒रोविश्व॑मधत्त॒वृष्ण्य᳚म् || 3 || वि¦अ॒स्त॒भ्ना॒त्¦रोद॑सी॒ इति॑¦मि॒त्रः¦अद्भु॑तः¦अ॒न्तः॒ऽवाव॑त्¦अ॒कृ॒णो॒त्¦ज्योति॑षा¦तमः॑ | |
| अ॒पामु॒पस्थे᳚महि॒षा,अ॑गृभ्णत॒¦विशो॒राजा᳚न॒मुप॑तस्थुरृ॒ग्मिय᳚म् | आदू॒तो,अ॒ग्निम॑भरद्वि॒वस्व॑तो¦वैश्वान॒रंमा᳚त॒रिश्वा᳚परा॒वतः॑ || 4 || अ॒पाम्¦उ॒पऽस्थे᳚¦म॒हि॒षाः¦अ॒गृ॒भ्ण॒त॒¦विशः॑¦राजा᳚नम्¦उप॑¦त॒स्थुः॒¦ऋ॒ग्मिय᳚म् | |
| यु॒गेयु॑गेविद॒थ्यं᳚गृ॒णद्भ्यो¦ऽग्ने᳚र॒यिंय॒शसं᳚धेहि॒नव्य॑सीम् | प॒व्येव॑राजन्न॒घशं᳚समजर¦नी॒चानिवृ॑श्चव॒निनं॒नतेज॑सा || 5 || यु॒गेऽयु॑गे¦वि॒द॒थ्य᳚म्¦गृ॒णत्ऽभ्यः॑¦अग्ने᳚¦र॒यिम्¦य॒शस᳚म्¦धे॒हि॒¦नव्य॑सीम् | |
| अ॒स्माक॑मग्नेम॒घव॑त्सुधार॒या¦ऽना᳚मिक्ष॒त्रम॒जरं᳚सु॒वीर्य᳚म् | व॒यंज॑येमश॒तिनं᳚सह॒स्रिणं॒¦वैश्वा᳚नर॒वाज॑मग्ने॒तवो॒तिभिः॑ || 6 || अ॒स्माक᳚म्¦अ॒ग्ने॒¦म॒घव॑त्ऽसु¦धा॒र॒य॒¦अना᳚मि¦क्ष॒त्रम्¦अ॒जर᳚म्¦सु॒ऽवीर्य᳚म् | |
| अद॑ब्धेभि॒स्तव॑गो॒पाभि॑रिष्टे॒¦ऽस्माकं᳚पाहित्रिषधस्थसू॒रीन् | रक्षा᳚चनोद॒दुषां॒शर्धो᳚,अग्ने॒¦वैश्वा᳚नर॒प्रच॑तारीः॒स्तवा᳚नः || 7 || अद॑ब्धेभिः¦तव॑¦गो॒पाभिः॑¦इ॒ष्टे॒¦अ॒स्माक᳚म्¦पा॒हि॒¦त्रि॒ऽस॒ध॒स्थ॒¦सू॒रीन् | |
| [88] अहश्चकृष्णमिति सप्तर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजोवैश्वानरोग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:5}{मंडल:6, सूक्त:9}{अनुवाक:1, सूक्त:9} |
| अह॑श्चकृ॒ष्णमह॒रर्जु॑नंच॒¦विव॑र्तेते॒रज॑सीवे॒द्याभिः॑ | वै॒श्वा॒न॒रोजाय॑मानो॒नराजा¦ऽवा᳚तिर॒ज्ज्योति॑षा॒ग्निस्तमां᳚सि || 1 || वर्ग:11 अहः॑¦च॒¦कृ॒ष्णम्¦अहः॑¦अर्जु॑नम्¦च॒¦वि¦व॒र्ते॒ते॒ इति॑¦रज॑सी॒ इति॑¦वे॒द्याभिः॑ | |
| नाहंतन्तुं॒नविजा᳚ना॒म्योतुं॒¦नयंवय᳚न्तिसम॒रेऽत॑मानाः | कस्य॑स्वित्पु॒त्रइ॒हवक्त्वा᳚नि¦प॒रोव॑दा॒त्यव॑रेणपि॒त्रा || 2 || न¦अ॒हम्¦तन्तु᳚म्¦न¦वि¦जा॒ना॒मि॒¦ओतु᳚म्¦न¦यम्¦वय᳚न्ति¦स॒म्।आ॒रे¦अत॑मानाः | |
| सइत्तन्तुं॒सविजा᳚ना॒त्योतुं॒¦सवक्त्वा᳚न्यृतु॒थाव॑दाति | यईं॒चिके᳚तद॒मृत॑स्यगो॒पा¦,अ॒वश्चर᳚न्प॒रो,अ॒न्येन॒पश्य॑न् || 3 || सः¦इत्¦तन्तु᳚म्¦सः¦वि¦जा॒ना॒ति॒¦ओतु᳚म्¦सः¦वक्त्वा᳚नि¦ऋ॒तु॒ऽथा¦व॒दा॒ति॒ | |
| अ॒यंहोता᳚प्रथ॒मःपश्य॑ते॒म¦मि॒दंज्योति॑र॒मृतं॒मर्त्ये᳚षु | अ॒यंसज॑ज्ञेध्रु॒वआनिष॒त्तो¦ऽम॑र्त्यस्त॒न्वा॒३॑(आ॒)वर्ध॑मानः || 4 || अ॒यम्¦होता᳚¦प्र॒थ॒मः¦पश्य॑त¦इ॒मम्¦इ॒दम्¦ज्योतिः॑¦अ॒मृत᳚म्¦मर्त्ये᳚षु | |
| ध्रु॒वंज्योति॒र्निहि॑तंदृ॒शये॒कं¦मनो॒जवि॑ष्ठंप॒तय॑त्स्व॒न्तः | विश्वे᳚दे॒वाःसम॑नसः॒सके᳚ता॒,¦एकं॒क्रतु॑म॒भिविय᳚न्तिसा॒धु || 5 || ध्रु॒वम्¦ज्योतिः॑¦निऽहि॑तम्¦दृ॒शये᳚¦कम्¦मनः॑¦जवि॑ष्ठम्¦प॒तय॑त्ऽसु¦अ॒न्तरिति॑ | |
| विमे॒कर्णा᳚पतयतो॒विचक्षु॒¦र्वी॒३॑(ई॒)दंज्योति॒र्हृद॑य॒आहि॑तं॒यत् | विमे॒मन॑श्चरतिदू॒रआ᳚धीः॒¦किंस्वि॑द्व॒क्ष्यामि॒किमु॒नूम॑निष्ये || 6 || वि¦मे॒¦कर्णा᳚¦प॒त॒य॒तः॒¦वि¦चक्षुः॑¦वि¦इ॒दम्¦ज्योतिः॑¦हृद॑ये¦आऽहि॑तम्¦यत् | |
| विश्वे᳚दे॒वा,अ॑नमस्यन्भिया॒ना¦स्त्वाम॑ग्ने॒तम॑सितस्थि॒वांस᳚म् | वै॒श्वा॒न॒रो᳚ऽवतू॒तये॒नो¦ऽम॑र्त्योऽवतू॒तये᳚नः || 7 || विश्वे᳚¦दे॒वाः¦अ॒न॒म॒स्य॒न्¦भि॒या॒नाः¦त्वाम्¦अ॒ग्ने॒¦तम॑सि¦त॒स्थि॒ऽवांस᳚म् | |
| [89] पुरोवइति सप्तर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजग्निस्त्रिष्टुबंत्याद्विपदाविराट् |{अष्टक:4, अध्याय:5}{मंडल:6, सूक्त:10}{अनुवाक:1, सूक्त:10} |
| पु॒रोवो᳚म॒न्द्रंदि॒व्यंसु॑वृ॒क्तिं¦प्र॑य॒तिय॒ज्ञे,अ॒ग्निम॑ध्व॒रेद॑धिध्वम् | पु॒रउ॒क्थेभिः॒सहिनो᳚वि॒भावा᳚¦स्वध्व॒राक॑रतिजा॒तवे᳚दाः || 1 || वर्ग:12 पु॒रः¦वः॒¦म॒न्द्रम्¦दि॒व्यम्¦सु॒ऽवृ॒क्तिम्¦प्र॒ऽय॒ति¦य॒ज्ञे¦अ॒ग्निम्¦अ॒ध्व॒रे¦द॒धि॒ध्व॒म् | |
| तमु॑द्युमःपुर्वणीकहोत॒¦रग्ने᳚,अ॒ग्निभि॒र्मनु॑षइधा॒नः | स्तोमं॒यम॑स्मैम॒मते᳚वशू॒षं¦घृ॒तंनशुचि॑म॒तयः॑पवन्ते || 2 || तम्¦ऊँ॒ इति॑¦द्यु॒ऽमः॒¦पु॒रु॒।आ॒नी॒क॒¦हो॒तः॒¦अग्ने᳚¦अ॒ग्निऽभिः॑¦मनु॑षः¦इ॒धा॒नः | |
| पी॒पाय॒सश्रव॑सा॒मर्त्ये᳚षु॒¦यो,अ॒ग्नये᳚द॒दाश॒विप्र॑उ॒क्थैः | चि॒त्राभि॒स्तमू॒तिभि॑श्चि॒त्रशो᳚चि¦र्व्र॒जस्य॑सा॒तागोम॑तोदधाति || 3 || पी॒पाय॑¦सः¦श्रव॑सा¦मर्त्ये᳚षु¦यः¦अ॒ग्नये᳚¦द॒दाश॑¦विप्रः॑¦उ॒क्थैः | |
| आयःप॒प्रौजाय॑मानउ॒र्वी¦दू᳚रे॒दृशा᳚भा॒साकृ॒ष्णाध्वा᳚ | अध॑ब॒हुचि॒त्तम॒ऊर्म्या᳚या¦स्ति॒रःशो॒चिषा᳚ददृशेपाव॒कः || 4 || आ¦यः¦प॒प्रौ¦जाय॑मानः¦उ॒र्वी इति॑¦दू॒रे॒ऽदृशा᳚¦भा॒सा¦कृ॒ष्ण।आ॑ध्वा | |
| नून॑श्चि॒त्रंपु॑रु॒वाजा᳚भिरू॒ती¦,अग्ने᳚र॒यिंम॒घव॑द्भ्यश्चधेहि | येराध॑सा॒श्रव॑सा॒चात्य॒न्यान्¦त्सु॒वीर्ये᳚भिश्चा॒भिसन्ति॒जना॑न् || 5 || नु¦नः॒¦चि॒त्रम्¦पु॒रु॒ऽवाजा᳚भिः¦ऊ॒ती¦अग्ने᳚¦र॒यिम्¦म॒घव॑त्ऽभ्यः¦च॒¦धे॒हि॒ | |
| इ॒मंय॒ज्ञंचनो᳚धा,अग्नउ॒शन्¦यंत॑आसा॒नोजु॑हु॒तेह॒विष्मा॑न् | भ॒रद्वा᳚जेषुदधिषेसुवृ॒क्ति¦मवी॒र्वाज॑स्य॒गध्य॑स्यसा॒तौ || 6 || इ॒मम्¦य॒ज्ञम्¦चनः॑¦धाः॒¦अ॒ग्ने॒¦उ॒शन्¦यम्¦ते॒¦आ॒सा॒नः¦जु॒हु॒ते¦ह॒विष्मा॑न् | |
| विद्वेषां᳚सीनु॒हिव॒र्धयेळां॒¦मदे᳚मश॒तहि॑माःसु॒वीराः᳚ || 7 || वि¦द्वेषां᳚सि¦इ॒नु॒हि¦व॒र्धय॑¦इळा᳚म्¦मदे᳚म¦श॒तऽहि॑माः¦सु॒ऽवीराः᳚ || |
| [90] यजस्वहोतरिति षडृचस्य सूक्तस्यबार्हस्पत्योभरद्वाजोऽग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:5}{मंडल:6, सूक्त:11}{अनुवाक:1, सूक्त:11} |
| यज॑स्वहोतरिषि॒तोयजी᳚या॒¦नग्ने॒बाधो᳚म॒रुतां॒नप्रयु॑क्ति | आनो᳚मि॒त्रावरु॑णा॒नास॑त्या॒¦द्यावा᳚हो॒त्राय॑पृथि॒वीव॑वृत्याः || 1 || वर्ग:13 यज॑स्व¦हो॒तः॒¦इ॒षि॒तः¦यजी᳚यान्¦अग्ने᳚¦बाधः॑¦म॒रुता᳚म्¦न¦प्रऽयु॑क्ति | |
| त्वंहोता᳚म॒न्द्रत॑मोनो,अ॒ध्रु¦ग॒न्तर्दे॒वोवि॒दथा॒मर्त्ये᳚षु | पा॒व॒कया᳚जु॒ह्वा॒३॑(आ॒)वह्नि॑रा॒सा¦ऽग्ने॒यज॑स्वत॒न्व१॑(अं॒)तव॒स्वाम् || 2 || त्वम्¦होता᳚¦म॒न्द्रऽत॑मः¦नः॒¦अ॒ध्रुक्¦अ॒न्तः¦दे॒वः¦वि॒दथा᳚¦मर्त्ये᳚षु | |
| धन्या᳚चि॒द्धित्वेधि॒षणा॒वष्टि॒¦प्रदे॒वाञ्जन्म॑गृण॒तेयज॑ध्यै | वेपि॑ष्ठो॒,अङ्गि॑रसां॒यद्ध॒विप्रो॒¦मधु॑च्छ॒न्दोभन॑तिरे॒भइ॒ष्टौ || 3 || धन्या᳚¦चि॒त्¦हि¦त्वे इति॑¦धि॒षणा᳚¦वष्टि॑¦प्र¦दे॒वान्¦जन्म॑¦गृ॒ण॒ते¦यज॑ध्यै | |
| अदि॑द्युत॒त्स्वपा᳚कोवि॒भावा¦ऽग्ने॒यज॑स्व॒रोद॑सी,उरू॒ची | आ॒युंनयंनम॑सारा॒तह᳚व्या¦,अ॒ञ्जन्ति॑सुप्र॒यसं॒पञ्च॒जनाः᳚ || 4 || अदि॑द्युतत्¦सु¦अपा᳚कः¦वि॒ऽभावा᳚¦अग्ने᳚¦यज॑स्व¦रोद॑सी॒ इति॑¦उ॒रू॒ची इति॑ | |
| वृ॒ञ्जेह॒यन्नम॑साब॒र्हिर॒ग्ना¦वया᳚मि॒स्रुग्घृ॒तव॑तीसुवृ॒क्तिः | अम्य॑क्षि॒सद्म॒सद॑नेपृथि॒व्या¦,अश्रा᳚यिय॒ज्ञःसूर्ये॒नचक्षुः॑ || 5 || वृं॒जे¦ह॒¦यत्¦नम॑सा¦ब॒र्हिः¦अ॒ग्नौ¦अया᳚मि¦स्रुक्¦घृ॒तऽव॑ती¦सु॒ऽवृ॒क्तिः | |
| द॒श॒स्यानः॑पुर्वणीकहोत¦र्दे॒वेभि॑रग्ने,अ॒ग्निभि॑रिधा॒नः | रा॒यःसू᳚नोसहसोवावसा॒ना¦,अति॑स्रसेमवृ॒जनं॒नांहः॑ || 6 || द॒श॒स्य¦नः॒¦पु॒रु॒।आ॒णी॒क॒¦हो॒तः॒¦दे॒वेभिः॑¦अ॒ग्ने॒¦अ॒ग्निऽभिः॑¦इ॒धा॒नः | |
| [91] मध्येहोतेति षडृचस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्यो भरद्वाजोऽग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:5}{मंडल:6, सूक्त:12}{अनुवाक:1, सूक्त:12} |
| मध्ये॒होता᳚दुरो॒णेब॒र्हिषो॒राळ॒¦ग्निस्तो॒दस्य॒रोद॑सी॒यज॑ध्यै | अ॒यंससू॒नुःसह॑सऋ॒तावा᳚¦दू॒रात्सूर्यो॒नशो॒चिषा᳚ततान || 1 || वर्ग:14 मध्ये᳚¦होता᳚¦दु॒रो॒णे¦ब॒र्हिषः॑¦राट्¦अ॒ग्निः¦तो॒दस्य॑¦रोद॑सी॒ इति॑¦यज॑ध्यै | |
| आयस्मि॒न्त्वेस्वपा᳚केयजत्र॒¦यक्ष॑द्राजन्त्स॒र्वता᳚तेव॒नुद्यौः | त्रि॒ष॒धस्थ॑स्तत॒रुषो॒नजंहो᳚¦ह॒व्याम॒घानि॒मानु॑षा॒यज॑ध्यै || 2 || आ¦यस्मि॑न्¦त्वे इति॑¦सु¦अपा᳚के¦य॒ज॒त्र॒¦यक्ष॑त्¦रा॒ज॒न्¦स॒र्वता᳚ताऽइव¦नु¦द्यौः | |
| तेजि॑ष्ठा॒यस्या᳚र॒तिर्व॑ने॒राट्¦तो॒दो,अध्व॒न्नवृ॑धसा॒नो,अ॑द्यौत् | अ॒द्रो॒घोनद्र॑वि॒ताचे᳚तति॒त्म¦न्नम॑र्त्योऽव॒र्त्रओष॑धीषु || 3 || तेजि॑ष्ठा¦यस्य॑¦अ॒र॒तिः¦व॒ने॒ऽराट्¦तो॒दः¦अध्व॑न्¦न¦वृ॒ध॒सा॒नः¦अ॒द्यौ॒त् | |
| सास्माके᳚भिरे॒तरी॒नशू॒षै¦र॒ग्निःष्ट॑वे॒दम॒आजा॒तवे᳚दाः | द्र्व᳚न्नोव॒न्वन्क्रत्वा॒नार्वो॒¦स्रःपि॒तेव॑जार॒यायि॑य॒ज्ञैः || 4 || सः¦अ॒स्माके᳚भिः¦ए॒तरि॑¦न¦शू॒षैः¦अ॒ग्निः¦स्त॒वे॒¦दमे᳚¦आ¦जा॒तऽवे᳚दाः | |
| अध॑स्मास्यपनयन्ति॒भासो॒¦वृथा॒यत्तक्ष॑दनु॒याति॑पृ॒थ्वीम् | स॒द्योयःस्प॒न्द्रोविषि॑तो॒धवी᳚या¦नृ॒णोनता॒युरति॒धन्वा᳚राट् || 5 || अध॑¦स्म॒¦अ॒स्य॒¦प॒न॒य॒न्ति॒¦भासः॑¦वृथा᳚¦यत्¦तक्ष॑त्¦अ॒नु॒ऽयाति॑¦पृ॒थ्वीम् | |
| सत्वंनो᳚,अर्व॒न्निदा᳚या॒¦विश्वे᳚भिरग्ने,अ॒ग्निभि॑रिधा॒नः | वेषि॑रा॒योविया᳚सिदु॒च्छुना॒¦मदे᳚मश॒तहि॑माःसु॒वीराः᳚ || 6 || सः¦त्वम्¦नः॒¦अ॒र्व॒न्¦निदा᳚याः¦विश्वे᳚भिः¦अ॒ग्ने॒¦अ॒ग्निऽभिः॑¦इ॒धा॒नः | |
| [92] त्वद्विश्वेति षडृचस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजोऽग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:5}{मंडल:6, सूक्त:13}{अनुवाक:1, सूक्त:13} |
| त्वद्विश्वा᳚सुभग॒सौभ॑गा॒¦न्यग्ने॒विय᳚न्तिव॒निनो॒नव॒याः | श्रु॒ष्टीर॒यिर्वाजो᳚वृत्र॒तूर्ये᳚¦दि॒वोवृ॒ष्टिरीड्यो᳚री॒तिर॒पाम् || 1 || वर्ग:15 त्वत्¦विश्वा᳚¦सु॒ऽभ॒ग॒¦सौभ॑गानि¦अग्ने᳚¦वि¦य॒न्ति॒¦व॒निनः॑¦न¦व॒याः | |
| त्वंभगो᳚न॒आहिरत्न॑मि॒षे¦परि॑ज्मेवक्षयसिद॒स्मव॑र्चाः | अग्ने᳚मि॒त्रोनबृ॑ह॒तऋ॒तस्या¦ऽसि॑क्ष॒त्तावा॒मस्य॑देव॒भूरेः᳚ || 2 || त्वम्¦भगः॑¦नः॒¦आ¦हि¦रत्न᳚म्¦इ॒षे¦परि॑ज्माऽइव¦क्ष॒य॒सि॒¦द॒स्मऽव॑र्चाः | |
| ससत्प॑तिः॒शव॑साहन्तिवृ॒त्र¦मग्ने॒विप्रो॒विप॒णेर्भ॑र्ति॒वाज᳚म् | यंत्वंप्र॑चेतऋतजातरा॒या¦स॒जोषा॒नप्त्रा॒पांहि॒नोषि॑ || 3 || सः¦सत्ऽप॑तिः¦शव॑सा¦ह॒न्ति॒¦वृ॒त्रम्¦अग्ने᳚¦विप्रः॑¦वि¦प॒णेः¦भ॒र्ति॒¦वाज᳚म् | |
| यस्ते᳚सूनोसहसोगी॒र्भिरु॒क्थै¦र्य॒ज्ञैर्मर्तो॒निशि॑तिंवे॒द्यान॑ट् | विश्वं॒सदे᳚व॒प्रति॒वार॑मग्ने¦ध॒त्तेधा॒न्य१॑(अं॒)पत्य॑तेवस॒व्यैः᳚ || 4 || यः¦ते॒¦सू॒नो॒ इति॑¦स॒ह॒सः॒¦गीः॒ऽभिः¦उ॒क्थैः¦य॒ज्ञैः¦मर्तः॑¦निऽशि॑तिम्¦वे॒द्या¦आन॑ट् | |
| तानृभ्य॒आसौ᳚श्रव॒सासु॒वीरा¦ऽग्ने᳚सूनोसहसःपु॒ष्यसे᳚धाः | कृ॒णोषि॒यच्छव॑सा॒भूरि॑प॒श्वो¦वयो॒वृका᳚या॒रये॒जसु॑रये || 5 || ता¦नृऽभ्यः॑¦आ¦सौ॒श्र॒व॒सा¦सु॒ऽवीरा᳚¦अग्ने᳚¦सू॒नो॒ इति॑¦स॒ह॒सः॒¦पु॒ष्यसे᳚¦धाः॒ | |
| व॒द्मासू᳚नोसहसोनो॒विहा᳚या॒,¦अग्ने᳚तो॒कंतन॑यंवा॒जिनो᳚दाः | विश्वा᳚भिर्गी॒र्भिर॒भिपू॒र्तिम॑श्यां॒¦मदे᳚मश॒तहि॑माःसु॒वीराः᳚ || 6 || व॒द्मा¦सू॒नो॒ इति॑¦स॒ह॒सः॒¦नः॒¦विऽहा᳚याः¦अग्ने᳚¦तो॒कम्¦तन॑यम्¦वा॒जि¦नः॒¦दाः॒ | |
| [93] अग्नायइति षडृचस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजोऽग्निरनुष्टुबन्त्याशक्वरी |{अष्टक:4, अध्याय:5}{मंडल:6, सूक्त:14}{अनुवाक:1, सूक्त:14} |
| अ॒ग्नायोमर्त्यो॒दुवो॒¦धियं᳚जु॒जोष॑धी॒तिभिः॑ | भस॒न्नुषप्रपू॒र्व्य¦इषं᳚वुरी॒ताव॑से || 1 || वर्ग:16 अ॒ग्ना¦यः¦मर्त्यः॑¦दुवः॑¦धिय᳚म्¦जु॒जोष॑¦धी॒तिऽभिः॑ | भस॑त्¦नु¦सः¦प्र¦पू॒र्व्यः¦इष᳚म्¦वु॒री॒त॒¦अव॑से || |
| अ॒ग्निरिद्धिप्रचे᳚ता¦,अ॒ग्निर्वे॒धस्त॑म॒ऋषिः॑ | अ॒ग्निंहोता᳚रमीळते¦य॒ज्ञेषु॒मनु॑षो॒विशः॑ || 2 || अ॒ग्निः¦इत्¦हि¦प्रऽचे᳚ताः¦अ॒ग्निः¦वे॒धःऽत॑मः¦ऋषिः॑ | अ॒ग्निम्¦होता᳚रम्¦ई॒ळ॒ते॒¦य॒ज्ञेषु॑¦मनु॑षः¦विशः॑ || |
| नाना॒ह्य१॑(अ॒)ग्नेऽव॑से॒¦स्पर्ध᳚न्ते॒रायो᳚,अ॒र्यः | तूर्व᳚न्तो॒दस्यु॑मा॒यवो᳚¦व्र॒तैःसीक्ष᳚न्तो,अव्र॒तम् || 3 || नाना᳚¦हि¦अ॒ग्ने॒¦अव॑से¦स्पर्ध᳚न्ते¦रायः॑¦अ॒र्यः | तूर्व᳚न्तः¦दस्यु᳚म्¦आ॒यवः॑¦व्र॒तैः¦सीक्ष᳚न्तः¦अ॒व्र॒तम् || |
| अ॒ग्निर॒प्सामृ॑ती॒षहं᳚¦वी॒रंद॑दाति॒सत्प॑तिम् | यस्य॒त्रस᳚न्ति॒शव॑सः¦सं॒चक्षि॒शत्र॑वोभि॒या || 4 || अ॒ग्निः¦अ॒प्साम्¦ऋ॒ति॒ऽसह᳚म्¦वी॒रम्¦द॒दा॒ति॒¦सत्ऽप॑तिम् | यस्य॑¦त्रस᳚न्ति¦शव॑सः¦स॒म्ऽचक्षि॑¦शत्र॑वः¦भि॒या || |
| अ॒ग्निर्हिवि॒द्मना᳚नि॒दो¦दे॒वोमर्त॑मुरु॒ष्यति॑ | स॒हावा॒यस्यावृ॑तो¦र॒यिर्वाजे॒ष्ववृ॑तः || 5 || अ॒ग्निः¦हि¦वि॒द्मना᳚¦नि॒दः¦दे॒वः¦मर्त᳚म्¦उ॒रु॒ष्यति॑ | स॒हऽवा᳚¦यस्य॑¦अवृ॑तः¦र॒यिः¦वाजे᳚षु¦अवृ॑तः || |
| अच्छा᳚नोमित्रमहोदेवदे॒वा¦नग्ने॒वोचः॑सुम॒तिंरोद॑स्योः | वी॒हिस्व॒स्तिंसु॑क्षि॒तिंदि॒वोनॄन्¦द्वि॒षो,अंहां᳚सिदुरि॒तात॑रेम॒¦तात॑रेम॒तवाव॑सातरेम || 6 || अच्छ॑¦नः॒¦मि॒त्र॒ऽम॒हः॒¦दे॒व॒¦दे॒वान्¦अग्ने᳚¦वोचः॑¦सु॒ऽम॒तिम्¦रोद॑स्योः | |
| [94] इममूष्वित्येकोनविंशत्यृचस्य सूक्तस्यांगिरसोवीतहव्यो (भरद्वाजोवा) ग्निर्जगती तृतीयापंचदृश्यौशक्वर्यौ षष्ट्यतिशक्वरी सप्तदश्यनुष्टुप् अष्टादशीबृहती दशम्याद्याः पंचषोडश्येकोनविंशीचत्रिष्टुभः |{अष्टक:4, अध्याय:5}{मंडल:6, सूक्त:15}{अनुवाक:1, सूक्त:15} |
| इ॒ममू॒षुवो॒,अति॑थिमुष॒र्बुधं॒¦विश्वा᳚सांवि॒शांपति॑मृञ्जसेगि॒रा | वेतीद्दि॒वोज॒नुषा॒कच्चि॒दाशुचि॒¦र्ज्योक्चि॑दत्ति॒गर्भो॒यदच्यु॑तम् || 1 || वर्ग:17 इ॒मम्¦ऊँ॒ इति॑¦सु¦वः॒¦अति॑थिम्¦उ॒षः॒ऽबुध᳚म्¦विश्वा᳚साम्¦वि॒शाम्¦पति᳚म्¦ऋं॒ज॒से॒¦गि॒रा | |
| मि॒त्रंनयंसुधि॑तं॒भृग॑वोद॒धु¦र्वन॒स्पता॒वीड्य॑मू॒र्ध्वशो᳚चिषम् | सत्वंसुप्री᳚तोवी॒तह᳚व्ये,अद्भुत॒¦प्रश॑स्तिभिर्महयसेदि॒वेदि॑वे || 2 || मि॒त्रम्¦न¦यम्¦सुऽधि॑तम्¦भृग॑वः¦द॒धुः¦वन॒स्पतौ᳚¦ईड्य᳚म्¦ऊ॒र्ध्वऽशो᳚चिषम् | |
| सत्वंदक्ष॑स्यावृ॒कोवृ॒धोभू᳚¦र॒र्यःपर॒स्यान्त॑रस्य॒तरु॑षः | रा॒यःसू᳚नोसहसो॒मर्त्ये॒ष्वा¦छ॒र्दिर्य॑च्छवी॒तह᳚व्यायस॒प्रथो᳚¦भ॒रद्वा᳚जायस॒प्रथः॑ || 3 || सः¦त्वम्¦दक्ष॑स्य¦अ॒वृ॒कः¦वृ॒धः¦भूः॒¦अ॒र्यः¦पर॑स्य¦अन्त॑रस्य¦तरु॑षः | |
| द्यु॒ता॒नंवो॒,अति॑थिं॒स्व᳚र्णर¦म॒ग्निंहोता᳚रं॒मनु॑षःस्वध्व॒रम् | विप्रं॒नद्यु॒क्षव॑चसंसुवृ॒क्तिभि॑¦र्हव्य॒वाह॑मर॒तिंदे॒वमृ᳚ञ्जसे || 4 || द्यु॒ता॒नम्¦वः॒¦अति॑थिम्¦स्वः॑ऽनरम्¦अ॒ग्निम्¦होता᳚रम्¦मनु॑षः¦सु॒।आ॒ध्व॒रम् | |
| पा॒व॒कया॒यश्चि॒तय᳚न्त्याकृ॒पा¦क्षाम᳚न्रुरु॒चउ॒षसो॒नभा॒नुना᳚ | तूर्व॒न्नयाम॒न्नेत॑शस्य॒नूरण॒¦आयोघृ॒णेनत॑तृषा॒णो,अ॒जरः॑ || 5 || पा॒व॒कया᳚¦यः¦चि॒तय᳚न्त्या¦कृ॒पा¦क्षाम॑न्¦रु॒रु॒चे¦उ॒षसः॑¦न¦भा॒नुना᳚ | |
| अ॒ग्निम॑ग्निंवःस॒मिधा᳚दुवस्यत¦प्रि॒यम्प्रि॑यंवो॒,अति॑थिंगृणी॒षणि॑ | उप॑वोगी॒र्भिर॒मृतं᳚विवासत¦दे॒वोदे॒वेषु॒वन॑ते॒हिवार्यं᳚¦दे॒वोदे॒वेषु॒वन॑ते॒हिनो॒दुवः॑ || 6 || वर्ग:18 अ॒ग्निम्।आ॑ग्निम्¦वः॒¦स॒म्ऽइधा᳚¦दु॒व॒स्य॒त॒¦प्रि॒यम्ऽप्रि॑यम्¦वः॒¦अति॑थिम्¦गृ॒णी॒षणि॑ | |
| समि॑द्धम॒ग्निंस॒मिधा᳚गि॒रागृ॑णे॒¦शुचिं᳚पाव॒कंपु॒रो,अ॑ध्व॒रेध्रु॒वम् | विप्रं॒होता᳚रंपुरु॒वार॑म॒द्रुहं᳚¦क॒विंसु॒म्नैरी᳚महेजा॒तवे᳚दसम् || 7 || सम्ऽइ᳚द्धम्¦अ॒ग्निम्¦स॒म्ऽइधा᳚¦गि॒रा¦गृ॒णे॒¦शुचि᳚म्¦पा॒व॒कम्¦पु॒रः¦अ॒ध्व॒रे¦ध्रु॒वम् | |
| त्वांदू॒तम॑ग्ने,अ॒मृतं᳚यु॒गेयु॑गे¦हव्य॒वाहं᳚दधिरेपा॒युमीड्य᳚म् | दे॒वास॑श्च॒मर्ता᳚सश्च॒जागृ॑विं¦वि॒भुंवि॒श्पतिं॒नम॑सा॒निषे᳚दिरे || 8 || त्वाम्¦दू॒तम्¦अ॒ग्ने॒¦अ॒मृत᳚म्¦यु॒गेऽयु॑गे¦ह॒व्य॒ऽवाह᳚म्¦द॒धि॒रे॒¦पा॒युम्¦ईड्य᳚म् | |
| वि॒भूष᳚न्नग्नउ॒भयाँ॒,अनु᳚व्र॒ता¦दू॒तोदे॒वानां॒रज॑सी॒समी᳚यसे | यत्ते᳚धी॒तिंसु॑म॒तिमा᳚वृणी॒महे¦ऽध॑स्मानस्त्रि॒वरू᳚थःशि॒वोभ॑व || 9 || वि॒ऽभूष॑न्¦अ॒ग्ने॒¦उ॒भया॒न्¦अनु॑¦व्र॒ता¦दू॒तः¦दे॒वाना᳚म्¦रज॑सी॒ इति॑¦सम्¦ई॒य॒से॒ | |
| तंसु॒प्रती᳚कंसु॒दृशं॒स्वञ्च॒¦मवि॑द्वांसोवि॒दुष्ट॑रंसपेम | सय॑क्ष॒द्विश्वा᳚व॒युना᳚निवि॒द्वान्¦प्रह॒व्यम॒ग्निर॒मृते᳚षुवोचत् || 10 || तम्¦सु॒ऽप्रती᳚कम्¦सु॒ऽदृश᳚म्¦सु॒।आंच᳚म्¦अवि॑द्वांसः¦वि॒दुःऽत॑रम्¦स॒पे॒म॒ | |
| तम॑ग्नेपास्यु॒ततंपि॑पर्षि॒¦यस्त॒आन॑ट्क॒वये᳚शूरधी॒तिम् | य॒ज्ञस्य॑वा॒निशि॑तिं॒वोदि॑तिंवा॒¦तमित्पृ॑णक्षि॒शव॑सो॒तरा॒या || 11 || वर्ग:19 तम्¦अ॒ग्ने॒¦पा॒सि॒¦उ॒त¦तम्¦पि॒प॒र्षि॒¦यः¦ते॒¦आन॑ट्¦क॒वये᳚¦शू॒र॒¦धी॒तिम् | |
| त्वम॑ग्नेवनुष्य॒तोनिपा᳚हि॒¦त्वमु॑नःसहसावन्नव॒द्यात् | संत्वा᳚ध्वस्म॒न्वद॒भ्ये᳚तु॒पाथः॒¦संर॒यिःस्पृ॑ह॒याय्यः॑सह॒स्री || 12 || त्वम्¦अ॒ग्ने॒¦व॒नु॒ष्य॒तः¦नि¦पा॒हि॒¦त्वम्¦ऊँ॒ इति॑¦नः॒¦स॒ह॒सा॒ऽव॒न्¦अ॒व॒द्यात् | |
| अ॒ग्निर्होता᳚गृ॒हप॑तिः॒सराजा॒¦विश्वा᳚वेद॒जनि॑माजा॒तवे᳚दाः | दे॒वाना᳚मु॒तयोमर्त्या᳚नां॒¦यजि॑ष्ठः॒सप्रय॑जतामृ॒तावा᳚ || 13 || अ॒ग्निः¦होता᳚¦गृ॒हऽप॑तिः¦सः¦राजा᳚¦विश्वा᳚¦वे॒द॒¦जनि॑म¦जा॒तऽवे᳚दाः | |
| अग्ने॒यद॒द्यवि॒शो,अ॑ध्वरस्यहोतः॒¦पाव॑कशोचे॒वेष्ट्वंहियज्वा᳚ | ऋ॒ताय॑जासिमहि॒नावियद्भू¦र्ह॒व्याव॑हयविष्ठ॒याते᳚,अ॒द्य || 14 || अग्ने᳚¦यत्¦अ॒द्य¦वि॒शः¦अ॒ध्व॒र॒स्य॒¦हो॒त॒रिति॑¦पाव॑कऽशोचे¦वेः¦त्वम्¦हि¦यज्वा᳚ | |
| अ॒भिप्रयां᳚सि॒सुधि॑तानि॒हिख्यो¦नित्वा᳚दधीत॒रोद॑सी॒यज॑ध्यै | अवा᳚नोमघव॒न्वाज॑साता॒¦वग्ने॒विश्वा᳚निदुरि॒तात॑रेम॒¦तात॑रेम॒तवाव॑सातरेम || 15 || अ॒भि¦प्रयां᳚सि¦सुऽधि॑तानि¦हि¦ख्यः¦नि¦त्वा॒¦द॒धी॒त॒¦रोद॑सी॒ इति॑¦यज॑ध्यै | |
| अग्ने॒विश्वे᳚भिःस्वनीकदे॒वै¦रूर्णा᳚वन्तंप्रथ॒मःसी᳚द॒योनि᳚म् | कु॒ला॒यिनं᳚घृ॒तव᳚न्तंसवि॒त्रे¦य॒ज्ञंन॑य॒यज॑मानायसा॒धु || 16 || वर्ग:20 अग्ने᳚¦विश्वे᳚भिः¦सु॒।आ॒नी॒क॒¦दे॒वैः¦ऊर्णा᳚ऽवन्तम्¦प्र॒थ॒मः¦सी॒द॒¦योनि᳚म् | |
| इ॒ममु॒त्यम॑थर्व॒व¦द॒ग्निंम᳚न्थन्तिवे॒धसः॑ | यम᳚ङ्कू॒यन्त॒मान॑य॒¦न्नमू᳚रंश्या॒व्या᳚भ्यः || 17 || इ॒मम्¦ऊँ॒ इति॑¦त्यम्¦अ॒थ॒र्व॒ऽवत्¦अ॒ग्निम्¦म॒न्थ॒न्ति॒¦वे॒धसः॑ | यम्¦अ॒ङ्कु॒ऽयन्त᳚म्¦आ¦अन॑यन्¦अमू᳚रम्¦श्या॒व्या᳚भ्यः || |
| जनि॑ष्वादे॒ववी᳚तये¦स॒र्वता᳚तास्व॒स्तये᳚ | आदे॒वान्व॑क्ष्य॒मृताँ᳚,ऋता॒वृधो᳚¦य॒ज्ञंदे॒वेषु॑पिस्पृशः || 18 || जनि॑ष्व¦दे॒वऽवी᳚तये¦स॒र्वऽता᳚ता¦स्व॒स्तये᳚ | |
| व॒यमु॑त्वागृहपतेजनाना॒¦मग्ने॒,अक᳚र्मस॒मिधा᳚बृ॒हन्त᳚म् | अ॒स्थू॒रिनो॒गार्ह॑पत्यानिसन्तु¦ति॒ग्मेन॑न॒स्तेज॑सा॒संशि॑शाधि || 19 || व॒यम्¦ऊँ॒ इति॑¦त्वा॒¦गृ॒ह॒ऽप॒ते॒¦ज॒ना॒ना॒म्¦अग्ने᳚¦अक᳚र्म¦स॒म्ऽइधा᳚¦बृ॒हन्त᳚म् | |
| [95] त्वमग्नेयज्ञानामित्यष्टाचत्वारिंशदृचस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजोग्निर्गायत्री आद्याषष्ठ्यौवर्धमाने सप्तविंश्यनुष्टुप् षट्चत्वारिंशीत्रिष्टुप् अंत्येद्वेअनुष्टुभौ |{अष्टक:4, अध्याय:5}{मंडल:6, सूक्त:16}{अनुवाक:2, सूक्त:1} |
| त्वम॑ग्नेय॒ज्ञानां॒¦होता॒विश्वे᳚षांहि॒तः | दे॒वेभि॒र्मानु॑षे॒जने᳚ || 1 || वर्ग:21 त्वम्¦अ॒ग्ने॒¦य॒ज्ञाना᳚म्¦होता᳚¦विश्वे᳚षाम्¦हि॒तः | दे॒वेभिः॑¦मानु॑षे¦जने᳚ || |
| सनो᳚म॒न्द्राभि॑रध्व॒रे¦जि॒ह्वाभि᳚र्यजाम॒हः | आदे॒वान्व॑क्षि॒यक्षि॑च || 2 || सः¦नः॒¦म॒न्द्राभिः॑¦अ॒ध्व॒रे¦जि॒ह्वाभिः॑¦य॒ज॒¦म॒हः | आ¦दे॒वान्¦व॒क्षि॒¦यक्षि॑¦च॒ || |
| वेत्था॒हिवे᳚धो॒,अध्व॑नः¦प॒थश्च॑दे॒वाञ्ज॑सा | अग्ने᳚य॒ज्ञेषु॑सुक्रतो || 3 || वेत्थ॑¦हि¦वे॒धः॒¦अध्व॑नः¦प॒थः¦चे॒¦दे॒व॒¦अंज॑सा | अग्ने᳚¦य॒ज्ञेषु॑¦सु॒क्र॒तो॒ इति॑ सुऽक्रतो || |
| त्वामी᳚ळे॒,अध॑द्वि॒ता¦भ॑र॒तोवा॒जिभिः॑शु॒नम् | ई॒जेय॒ज्ञेषु॑य॒ज्ञिय᳚म् || 4 || त्वाम्¦ई॒ळे॒¦अध॑¦द्वि॒ता¦भ॒र॒तः¦वा॒जिऽभिः॑¦शु॒नम् | ई॒जे¦य॒ज्ञेषु॑¦य॒ज्ञिय᳚म् || |
| त्वमि॒मावार्या᳚पु॒रु¦दिवो᳚दासायसुन्व॒ते | भ॒रद्वा᳚जायदा॒शुषे᳚ || 5 || त्वम्¦इ॒मा¦वार्या᳚¦पु॒रु¦दिवः॑ऽदासाय¦सु॒न्व॒ते | भ॒रत्ऽवा᳚जाय¦दा॒शुषे᳚ || |
| त्वंदू॒तो,अम॑र्त्य॒¦आव॑हा॒दैव्यं॒जन᳚म् | शृ॒ण्वन्विप्र॑स्यसुष्टु॒तिम् || 6 || वर्ग:22 त्वम्¦दू॒तः¦अम॑र्त्यः¦आ¦व॒ह॒¦दैव्य᳚म्¦जन᳚म् | शृ॒ण्वन्¦विप्र॑स्य¦सु॒ऽस्तु॒तिम् || |
| त्वाम॑ग्नेस्वा॒ध्यो॒३॑(ओ॒)मर्ता᳚सोदे॒ववी᳚तये | य॒ज्ञेषु॑दे॒वमी᳚ळते || 7 || त्वाम्¦अ॒ग्ने॒¦सु॒ऽआ॒ध्यः॑¦मर्ता᳚सः¦दे॒वऽवी᳚तये | य॒ज्ञेषु॑¦दे॒वम्¦ई॒ळ॒ते॒ || |
| तव॒प्रय॑क्षिसं॒दृश॑¦मु॒तक्रतुं᳚सु॒दान॑वः | विश्वे᳚जुषन्तका॒मिनः॑ || 8 || तव॑¦प्र¦य॒क्षि॒¦स॒म्ऽदृश᳚म्¦उ॒त¦क्रतु᳚म्¦सु॒ऽदान॑वः | विश्वे᳚¦जु॒ष॒न्त॒¦का॒मिनः॑ || |
| त्वंहोता॒मनु᳚र्हितो॒¦वह्नि॑रा॒सावि॒दुष्ट॑रः | अग्ने॒यक्षि॑दि॒वोविशः॑ || 9 || त्वम्¦होता᳚¦मनुः॑ऽहितः¦वह्निः॑¦आ॒सा¦वि॒दुःऽत॑रः | अग्ने᳚¦यक्षि॑¦दि॒वः¦विशः॑ || |
| अग्न॒आया᳚हिवी॒तये᳚¦गृणा॒नोह॒व्यदा᳚तये | निहोता᳚सत्सिब॒र्हिषि॑ || 10 || अग्ने᳚¦आ¦या॒हि॒¦वी॒तये᳚¦गृ॒णा॒नः¦ह॒व्यऽदा᳚तये | नि¦होता᳚¦स॒त्सि॒¦ब॒र्हिषि॑ || |
| तंत्वा᳚स॒मिद्भि॑रङ्गिरो¦घृ॒तेन॑वर्धयामसि | बृ॒हच्छो᳚चायविष्ठ्य || 11 || वर्ग:23 तम्¦त्वा॒¦स॒मित्ऽभिः॑¦अ॒ङ्गि॒रः॒¦घृ॒तेन॑¦व॒र्ध॒या॒म॒सि॒ | बृ॒हत्¦शो॒च॒¦य॒वि॒ष्ठ्य॒ || |
| सनः॑पृ॒थुश्र॒वाय्य॒¦मच्छा᳚देवविवाससि | बृ॒हद॑ग्नेसु॒वीर्य᳚म् || 12 || सः¦नः॒¦पृ॒थु¦श्र॒वाय्य᳚म्¦अच्छ॑¦दे॒व॒¦वि॒वा॒स॒सि॒ | बृ॒हत्¦अ॒ग्ने॒¦सु॒ऽवीर्य᳚म् || |
| त्वाम॑ग्ने॒पुष्क॑रा॒दध्य¦थ᳚र्वा॒निर॑मन्थत | मू॒र्ध्नोविश्व॑स्यवा॒घतः॑ || 13 || त्वाम्¦अ॒ग्ने॒¦पुष्क॑रात्¦अधि॑¦अथ᳚र्वा¦निः¦अ॒म॒न्थ॒त॒ | मू॒र्ध्नः¦विश्व॑स्य¦वा॒घतः॑ || |
| तमु॑त्वाद॒ध्यङ्ङृषिः॑¦पु॒त्रई᳚धे॒,अथ᳚र्वणः | वृ॒त्र॒हणं᳚पुरंद॒रम् || 14 || तम्¦ऊँ॒ इति॑¦त्वा॒¦द॒ध्यङ्¦ऋषिः॑¦पु॒त्रः¦ई॒धे॒¦अथ᳚र्वणः | वृ॒त्र॒ऽहन᳚म्¦पु॒र॒म्ऽद॒रम् || |
| तमु॑त्वापा॒थ्योवृषा॒¦समी᳚धेदस्यु॒हन्त॑मम् | ध॒नं॒ज॒यंरणे᳚रणे || 15 || तम्¦ऊँ॒ इति॑¦त्वा॒¦पा॒थ्यः¦वृषा᳚¦सम्¦ई॒धे॒¦द॒स्यु॒हन्ऽत॑मम् | ध॒न॒म्ऽज॒यम्¦रणे᳚ऽरणे || |
| एह्यू॒षुब्रवा᳚णि॒ते¦ऽग्न॑इ॒त्थेत॑रा॒गिरः॑ | ए॒भिर्व॑र्धास॒इन्दु॑भिः || 16 || वर्ग:24 आ¦इ॒हि॒¦ऊँ॒ इति॑¦सु¦ब्रवा᳚णि¦ते॒¦अग्ने᳚¦इ॒त्था¦इत॑राः¦गिरः॑ | ए॒भिः¦व॒र्धा॒से॒¦इन्दु॑ऽभिः || |
| यत्र॒क्व॑चते॒मनो॒¦दक्षं᳚दधस॒उत्त॑रम् | तत्रा॒सदः॑कृणवसे || 17 || यत्र॑¦क्व॑¦च॒¦ते॒¦मनः॑¦दक्ष᳚म्¦द॒ध॒से॒¦उत्ऽत॑रम् | तत्र॑¦सदः॑¦कृ॒ण॒व॒से॒ || |
| न॒हिते᳚पू॒र्तम॑क्षि॒पद्¦भुव᳚न्नेमानांवसो | अथा॒दुवो᳚वनवसे || 18 || न॒हि¦ते॒¦पू॒रम्¦अ॒क्षि॒ऽपत्¦भुव॑त्¦ने॒मा॒ना॒म्¦व॒सो॒ इति॑ | अथ॑¦दुवः॑¦व॒न॒व॒से॒ || |
| आग्निर॑गामि॒भार॑तो¦वृत्र॒हापु॑रु॒चेत॑नः | दिवो᳚दासस्य॒सत्प॑तिः || 19 || आ¦अ॒ग्निः¦अ॒गा॒मि॒¦भार॑तः¦वृ॒त्र॒ऽहा¦पु॒रु॒ऽचेत॑नः | दिवः॑ऽदासस्य¦सत्ऽप॑तिः || |
| सहिविश्वाति॒पार्थि॑वा¦र॒यिंदाश᳚न्महित्व॒ना | व॒न्वन्नवा᳚तो॒,अस्तृ॑तः || 20 || सः¦हि¦विश्वा᳚¦अति॑¦पार्थि॑वा¦र॒यिम्¦दाश॑त्¦म॒हि॒ऽत्व॒ना | व॒न्वन्¦अवा᳚तः¦अस्तृ॑तः || |
| सप्र॑त्न॒वन्नवी᳚य॒सा¦ऽग्ने᳚द्यु॒म्नेन॑सं॒यता᳚ | बृ॒हत्त॑तन्थभा॒नुना᳚ || 21 || वर्ग:25 सः¦प्र॒त्न॒ऽवत्¦नवी᳚यसा¦अग्ने᳚¦द्यु॒म्नेन॑¦स॒म्ऽयता᳚ | बृ॒हत्¦त॒त॒न्थ॒¦भा॒नुना᳚ || |
| प्रवः॑सखायो,अ॒ग्नये॒¦स्तोमं᳚य॒ज्ञंच॑धृष्णु॒या | अर्च॒गाय॑चवे॒धसे᳚ || 22 || प्र¦वः॒¦स॒खा॒यः॒¦अ॒ग्नये᳚¦स्तोम᳚म्¦य॒ज्ञम्¦च॒¦धृ॒ष्णु॒ऽया | अर्च॑¦गाय॑¦च॒¦वे॒धसे᳚ || |
| सहियोमानु॑षायु॒गा¦सीद॒द्धोता᳚क॒विक्र॑तुः | दू॒तश्च॑हव्य॒वाह॑नः || 23 || सः¦हि¦यः¦मानु॑षा¦यु॒गा¦सीद॑त्¦होता᳚¦क॒विऽक्र॑तुः | दू॒तः¦च॒¦ह॒व्य॒ऽवाह॑नः || |
| ताराजा᳚ना॒शुचि᳚व्रता¦ऽऽदि॒त्यान्मारु॑तंग॒णम् | वसो॒यक्षी॒हरोद॑सी || 24 || ता¦राजा᳚ना¦शुचि॑ऽव्रता¦आ॒दि॒त्यान्¦मारु॑तम्¦ग॒णम् | वसो॒ इति॑¦यक्षि॑¦इ॒ह¦रोद॑सी॒ इति॑ || |
| वस्वी᳚ते,अग्ने॒संदृ॑ष्टि¦रिषय॒तेमर्त्या᳚य | ऊर्जो᳚नपाद॒मृत॑स्य || 25 || वस्वी᳚¦ते॒¦अ॒ग्ने॒¦सम्ऽदृ॑ष्टिः¦इ॒ष॒ऽय॒ते¦मर्त्या᳚य | ऊर्जः॑¦न॒पा॒त्¦अ॒मृत॑स्य || |
| क्रत्वा॒दा,अ॑स्तु॒श्रेष्ठो॒¦ऽद्यत्वा᳚व॒न्वन्त्सु॒रेक्णाः᳚ | मर्त॑आनाशसुवृ॒क्तिम् || 26 || वर्ग:26 क्रत्वा᳚¦दाः¦अ॒स्तु॒¦श्रेष्ठः॑¦अ॒द्य¦त्वा॒¦व॒न्वन्¦सु॒ऽरेक्णाः᳚ | मर्तः॑¦आ॒ना॒श॒¦सु॒ऽवृ॒क्तिम् || |
| तेते᳚,अग्ने॒त्वोता᳚,¦इ॒षय᳚न्तो॒विश्व॒मायुः॑ | तर᳚न्तो,अ॒र्यो,अरा᳚ती¦र्व॒न्वन्तो᳚,अ॒र्यो,अरा᳚तीः || 27 || ते¦ते॒¦अ॒ग्ने॒¦त्वाऽऊ᳚ताः¦इ॒षय᳚न्तः¦विश्व᳚म्¦आयुः॑ | तर᳚न्तः¦अ॒र्यः¦अरा᳚तीः¦व॒न्वन्तः॑¦अ॒र्यः¦अरा᳚तीः || |
| अ॒ग्निस्ति॒ग्मेन॑शो॒चिषा॒¦यास॒द्विश्वं॒न्य१॑(अ॒)त्रिण᳚म् | अ॒ग्निर्नो᳚वनतेर॒यिम् || 28 || अ॒ग्निः¦ति॒ग्मेन॑¦शो॒चिषा᳚¦यास॑त्¦विश्व᳚म्¦नि¦अ॒त्रिण᳚म् | अ॒ग्निः¦नः॒¦व॒न॒ते॒¦र॒यिम् || |
| सु॒वीरं᳚र॒यिमाभ॑र॒¦जात॑वेदो॒विच॑र्षणे | ज॒हिरक्षां᳚सिसुक्रतो || 29 || सु॒ऽवीर᳚म्¦र॒यिम्¦आ¦भ॒र॒¦जात॑ऽवेदः¦विऽच॑र्षणे | ज॒हि¦रक्षां᳚सि¦सु॒क्र॒तो॒ इति॑ सुऽक्रतो || |
| त्वंनः॑पा॒ह्यंह॑सो॒¦जात॑वेदो,अघाय॒तः | रक्षा᳚णोब्रह्मणस्कवे || 30 || त्वम्¦नः॒¦पा॒हि॒¦अंह॑सः¦जात॑ऽवेदः¦अ॒घ॒ऽय॒तः | रक्ष॑¦नः॒¦ब्र॒ह्म॒णः॒¦क॒वे॒ || |
| योनो᳚,अग्नेदु॒रेव॒आ¦मर्तो᳚व॒धाय॒दाश॑ति | तस्मा᳚न्नःपा॒ह्यंह॑सः || 31 || वर्ग:27 यः¦नः॒¦अ॒ग्ने॒¦दुः॒ऽएवः॑¦आ¦मर्तः॑¦व॒धाय॑¦दाश॑ति | तस्मा᳚त्¦नः॒¦पा॒हि॒¦अंह॑सः || |
| त्वंतंदे᳚वजि॒ह्वया॒¦परि॑बाधस्वदु॒ष्कृत᳚म् | मर्तो॒योनो॒जिघां᳚सति || 32 || त्वम्¦तम्¦दे॒व॒¦जि॒ह्वया᳚¦परि॑¦बा॒ध॒स्व॒¦दुः॒ऽकृत᳚म् | मर्तः॑¦यः¦नः॒¦जिघां᳚सति || |
| भ॒रद्वा᳚जायस॒प्रथः॒¦शर्म॑यच्छसहन्त्य | अग्ने॒वरे᳚ण्यं॒वसु॑ || 33 || भ॒रत्ऽवा᳚जाय¦स॒ऽप्रथः॑¦शर्म॑¦य॒च्छ॒¦स॒ह॒न्त्य॒ | अग्ने᳚¦वरे᳚ण्यम्¦वसु॑ || |
| अ॒ग्निर्वृ॒त्राणि॑जङ्घनद्¦द्रविण॒स्युर्वि॑प॒न्यया᳚ | समि॑द्धःशु॒क्रआहु॑तः || 34 || अ॒ग्निः¦वृ॒त्राणि॑¦ज॒ङ्घ॒न॒त्¦द्र॒वि॒ण॒स्युः¦वि॒प॒न्यया᳚ | सम्ऽइ᳚द्धः¦शु॒क्रः¦आऽहु॑तः || |
| गर्भे᳚मा॒तुःपि॒तुष्पि॒ता¦वि॑दिद्युता॒नो,अ॒क्षरे᳚ | सीद᳚न्नृ॒तस्य॒योनि॒मा || 35 || गर्भे᳚¦मा॒तुः¦पि॒तुः¦पि॒ता¦वि॒ऽदि॒द्यु॒ता॒नः¦अ॒क्षरे᳚ | सीद॑न्¦ऋ॒तस्य॑¦योनि᳚म्¦आ || |
| ब्रह्म॑प्र॒जाव॒दाभ॑र॒¦जात॑वेदो॒विच॑र्षणे | अग्ने॒यद्दी॒दय॑द्दि॒वि || 36 || वर्ग:28 ब्रह्म॑¦प्र॒जाऽव॑त्¦आ¦भ॒र॒¦जात॑ऽवेदः¦विऽच॑र्षणे | अग्ने᳚¦यत्¦दी॒दय॑त्¦दि॒वि || |
| उप॑त्वार॒ण्वसं᳚दृशं॒¦प्रय॑स्वन्तःसहस्कृत | अग्ने᳚ससृ॒ज्महे॒गिरः॑ || 37 || उप॑¦त्वा॒¦र॒ण्वऽसं᳚दृशम्¦प्रय॑स्वन्तः¦स॒हः॒ऽकृ॒त॒ | अग्ने᳚¦स॒सृ॒ज्महे᳚¦गिरः॑ || |
| उप॑च्छा॒यामि॑व॒घृणे॒¦रग᳚न्म॒शर्म॑तेव॒यम् | अग्ने॒हिर᳚ण्यसंदृशः || 38 || उप॑¦छा॒याम्ऽइ᳚व¦घृणेः᳚¦अग᳚न्म¦शर्म॑¦ते॒¦व॒यम् | अग्ने᳚¦हिर᳚ण्यऽसंदृशः || |
| यउ॒ग्रइ॑वशर्य॒हा¦ति॒ग्मशृ᳚ङ्गो॒नवंस॑गः | अग्ने॒पुरो᳚रु॒रोजि॑थ || 39 || यः¦उ॒ग्रःऽइ᳚व¦श॒र्य॒ऽहा¦ति॒ग्मऽशृ᳚ङ्गः¦न¦वंस॑गः | अग्ने᳚¦पुरः॑¦रु॒रोजि॑थ || |
| आयंहस्ते॒नखा॒दिनं॒¦शिशुं᳚जा॒तंनबिभ्र॑ति | वि॒शाम॒ग्निंस्व॑ध्व॒रम् || 40 || आ¦यम्¦हस्ते᳚¦न¦खा॒दिन᳚म्¦शिशु᳚म्¦जा॒तम्¦न¦बिभ्र॑ति | वि॒शाम्¦अ॒ग्निम्¦सु॒।आ॒ध्व॒रम् || |
| प्रदे॒वंदे॒ववी᳚तये॒¦भर॑तावसु॒वित्त॑मम् | आस्वेयोनौ॒निषी᳚दतु || 41 || वर्ग:29 प्र¦दे॒वम्¦दे॒वऽवी᳚तये¦भर॑त¦व॒सु॒वित्ऽत॑मम् | आ¦स्वे¦योनौ᳚¦नि¦सी॒द॒तु॒ || |
| आजा॒तंजा॒तवे᳚दसि¦प्रि॒यंशि॑शी॒ताति॑थिम् | स्यो॒नआगृ॒हप॑तिम् || 42 || आ¦जा॒तम्¦जा॒तऽवे᳚दसि¦प्रि॒यम्¦शि॒शी॒त॒¦अति॑थिम् | स्यो॒ने¦आ¦गृ॒हऽप॑तिम् || |
| अग्ने᳚यु॒क्ष्वाहियेतवा¦ऽश्वा᳚सोदेवसा॒धवः॑ | अरं॒वह᳚न्तिम॒न्यवे᳚ || 43 || अग्ने᳚¦यु॒क्ष्व¦हि¦ये¦तव॑¦अश्वा᳚सः¦दे॒व॒¦सा॒धवः॑ | अर᳚म्¦वह᳚न्ति¦म॒न्यवे᳚ || |
| अच्छा᳚नोया॒ह्याव॑हा॒¦अभिप्रयां᳚सिवी॒तये᳚ | आदे॒वान्त्सोम॑पीतये || 44 || अच्छ॑¦नः॒¦या॒हि॒¦आ¦व॒ह॒¦अ॒भि¦प्रयां᳚सि¦वी॒तये᳚ | आ¦दे॒वान्¦सोम॑ऽपीतये || |
| उद॑ग्नेभारतद्यु॒म¦दज॑स्रेण॒दवि॑द्युतत् | शोचा॒विभा᳚ह्यजर || 45 || उत्¦अ॒ग्ने॒¦भा॒र॒त॒¦द्यु॒ऽमत्¦अज॑स्रेण¦दवि॑द्युतत् | शोच॑¦वि¦भा॒हि॒¦अ॒ज॒र॒ || |
| वी॒तीयोदे॒वंमर्तो᳚दुव॒स्ये¦द॒ग्निमी᳚ळीताध्व॒रेह॒विष्मा॑न् | होता᳚रंसत्य॒यजं॒रोद॑स्यो¦रुत्ता॒नह॑स्तो॒नम॒सावि॑वासेत् || 46 || वर्ग:30 वी॒ती¦यः¦दे॒वम्¦मर्तः॑¦दु॒व॒स्येत्¦अ॒ग्निम्¦ई॒ळी॒त॒¦अ॒ध्व॒रे¦ह॒विष्मा॑न् | |
| आते᳚,अग्नऋ॒चाह॒वि¦र्हृ॒दात॒ष्टंभ॑रामसि | तेते᳚भवन्तू॒क्षण॑¦ऋष॒भासो᳚व॒शा,उ॒त || 47 || आ¦ते॒¦अ॒ग्ने॒¦ऋ॒चा¦ह॒विः¦हृ॒दा¦त॒ष्टम्¦भ॒रा॒म॒सि॒ | ते¦ते॒¦भ॒व॒न्तु॒¦उ॒क्षणः॑¦ऋ॒ष॒भासः॑¦व॒शाः¦उ॒त || |
| अ॒ग्निंदे॒वासो᳚,अग्रि॒य¦मि॒न्धते᳚वृत्र॒हन्त॑मम् | येना॒वसू॒न्याभृ॑ता¦तृ॒ळ्हारक्षां᳚सिवा॒जिना᳚ || 48 || अ॒ग्निम्¦दे॒वासः॑¦अ॒ग्रि॒यम्¦इ॒न्धते᳚¦वृ॒त्र॒हन्ऽत॑मम् | येन॑¦वसू᳚नि¦आऽभृ॑ता¦तृ॒ळ्हा¦रक्षां᳚सि¦वा॒जिना᳚ || |
| [96] पिबासोममिति पंचदशर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्यो भरद्वाजइंद्रत्रिष्टुंबंत्याद्विपदात्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:6}{मंडल:6, सूक्त:17}{अनुवाक:2, सूक्त:2} |
| पिबा॒सोम॑म॒भियमु॑ग्र॒तर्द॑¦ऊ॒र्वंगव्यं॒महि॑गृणा॒नइ᳚न्द्र | वियोधृ॑ष्णो॒वधि॑षोवज्रहस्त॒¦विश्वा᳚वृ॒त्रम॑मि॒त्रिया॒शवो᳚भिः || 1 || वर्ग:1 पिब॑¦सोम᳚म्¦अ॒भि¦यम्¦उ॒ग्र॒¦तर्दः॑¦ऊ॒र्वम्¦गव्य᳚म्¦महि॑¦गृ॒णा॒नः¦इ॒न्द्र॒ | |
| सईं᳚पाहि॒यऋ॑जी॒षीतरु॑त्रो॒¦यःशिप्र॑वान्वृष॒भोयोम॑ती॒नाम् | योगो᳚त्र॒भिद्व॑ज्र॒भृद्योह॑रि॒ष्ठाः¦सइ᳚न्द्रचि॒त्राँ,अ॒भितृ᳚न्धि॒वाजा॑न् || 2 || सः¦ई॒म्¦पा॒हि॒¦यः¦ऋ॒जी॒षी¦तरु॑त्रः¦यः¦शिप्र॑ऽवान्¦वृ॒ष॒भः¦यः¦म॒ती॒नाम् | |
| ए॒वापा᳚हिप्र॒त्नथा॒मन्द॑तुत्वा¦श्रु॒धिब्रह्म॑वावृ॒धस्वो॒तगी॒र्भिः | आ॒विःसूर्यं᳚कृणु॒हिपी᳚पि॒हीषो᳚¦ज॒हिशत्रूँ᳚र॒भिगा,इ᳚न्द्रतृन्धि || 3 || ए॒व¦पा॒हि॒¦प्र॒त्नऽथा᳚¦मन्द॑तु¦त्वा॒¦श्रु॒धि¦ब्रह्म॑¦व॒वृ॒धस्व॑¦उ॒त¦गीः॒ऽभिः | |
| तेत्वा॒मदा᳚बृ॒हदि᳚न्द्रस्वधाव¦इ॒मेपी॒ता,उ॑क्षयन्तद्यु॒मन्त᳚म् | म॒हामनू᳚नंत॒वसं॒विभू᳚तिं¦मत्स॒रासो᳚जर्हृषन्तप्र॒साह᳚म् || 4 || ते¦त्वा॒¦मदाः᳚¦बृ॒हत्¦इ॒न्द्र॒¦स्व॒धा॒ऽवः॒¦इ॒मे¦पी॒ताः¦उ॒क्ष॒य॒न्त॒¦द्यु॒ऽमन्त᳚म् | |
| येभिः॒सूर्य॑मु॒षसं᳚मन्दसा॒नो¦ऽवा᳚स॒योऽप॑दृ॒ळ्हानि॒दर्द्र॑त् | म॒हामद्रिं॒परि॒गा,इ᳚न्द्र॒सन्तं᳚¦नु॒त्था,अच्यु॑तं॒सद॑स॒स्परि॒स्वात् || 5 || येभिः॑¦सूर्य᳚म्¦उ॒षस᳚म्¦म॒न्द॒सा॒नः¦अवा᳚सयः¦अप॑¦दृ॒ळ्हानि॑¦दर्द्र॑त् | |
| तव॒क्रत्वा॒तव॒तद्दं॒सना᳚भि¦रा॒मासु॑प॒क्वंशच्या॒निदी᳚धः | और्णो॒र्दुर॑उ॒स्रिया᳚भ्यो॒विदृ॒ळ्हो¦दू॒र्वाद्गा,अ॑सृजो॒,अङ्गि॑रस्वान् || 6 || वर्ग:2 तव॑¦क्रत्वा᳚¦तव॑¦तत्¦दं॒सना᳚भिः¦आ॒मासु॑¦प॒क्वम्¦शच्या᳚¦नि¦दी॒ध॒रिति॑ दीधः | |
| प॒प्राथ॒क्षांमहि॒दंसो॒व्यु१॑(उ॒)र्वी¦मुप॒द्यामृ॒ष्वोबृ॒हदि᳚न्द्रस्तभायः | अधा᳚रयो॒रोद॑सीदे॒वपु॑त्रे¦प्र॒त्नेमा॒तरा᳚य॒ह्वी,ऋ॒तस्य॑ || 7 || प॒प्राथ॑¦क्षाम्¦महि॑¦दंसः॑¦वि¦उ॒र्वीम्¦उप॑¦द्याम्¦ऋ॒ष्वः¦बृ॒हत्¦इ॒न्द्र॒¦स्त॒भा॒यः॒ | |
| अध॑त्वा॒विश्वे᳚पु॒रइ᳚न्द्रदे॒वा¦,एकं᳚त॒वसं᳚दधिरे॒भरा᳚य | अदे᳚वो॒यद॒भ्यौहि॑ष्टदे॒वान्¦त्स्व॑र्षातावृणत॒इन्द्र॒मत्र॑ || 8 || अध॑¦त्वा॒¦विश्वे᳚¦पु॒रः¦इ॒न्द्र॒¦दे॒वाः¦एक᳚म्¦त॒वस᳚म्¦द॒धि॒रे॒¦भरा᳚य | |
| अध॒द्यौश्चि॑त्ते॒,अप॒सानुवज्रा᳚द्¦द्वि॒तान॑मद्भि॒यसा॒स्वस्य॑म॒न्योः | अहिं॒यदिन्द्रो᳚,अ॒भ्योह॑सानं॒¦निचि॑द्वि॒श्वायुः॑श॒यथे᳚ज॒घान॑ || 9 || अध॑¦द्यौः¦चि॒त्¦ते॒¦अप॑¦सा¦नु¦वज्रा᳚त्¦द्वि॒ता¦अ॒न॒म॒त्¦भि॒यसा᳚¦स्वस्य॑¦म॒न्योः | |
| अध॒त्वष्टा᳚तेम॒हउ॑ग्र॒वज्रं᳚¦स॒हस्र॑भृष्टिंववृतच्छ॒ताश्रि᳚म् | निका᳚मम॒रम॑णसं॒येन॒¦नव᳚न्त॒महिं॒संपि॑णगृजीषिन् || 10 || अध॑¦त्वष्टा᳚¦ते॒¦म॒हः¦उ॒ग्र॒¦वज्र᳚म्¦स॒हस्र॑ऽभृष्टिम्¦व॒वृ॒त॒त्¦श॒त।आ॑श्रिम् | |
| वर्धा॒न्यंविश्वे᳚म॒रुतः॑स॒जोषाः॒¦पच॑च्छ॒तंम॑हि॒षाँ,इ᳚न्द्र॒तुभ्य᳚म् | पू॒षाविष्णु॒स्त्रीणि॒सरां᳚सिधावन्¦वृत्र॒हणं᳚मदि॒रमं॒शुम॑स्मै || 11 || वर्ग:3 वर्धा᳚न्¦यम्¦विश्वे᳚¦म॒रुतः॑¦स॒ऽजोषाः᳚¦पच॑त्¦श॒तम्¦म॒हि॒षान्¦इ॒न्द्र॒¦तुभ्य᳚म् | |
| आक्षोदो॒महि॑वृ॒तंन॒दीनां॒¦परि॑ष्ठितमसृजऊ॒र्मिम॒पाम् | तासा॒मनु॑प्र॒वत॑इन्द्र॒पन्थां॒¦प्रार्द॑यो॒नीची᳚र॒पसः॑समु॒द्रम् || 12 || आ¦क्षोदः॑¦महि॑¦वृ॒तम्¦न॒दीना᳚म्¦परि॑ऽस्थितम्¦अ॒सृ॒जः॒¦ऊ॒र्मिम्¦अ॒पाम् | |
| ए॒वाताविश्वा᳚चकृ॒वांस॒मिन्द्रं᳚¦म॒हामु॒ग्रम॑जु॒र्यंस॑हो॒दाम् | सु॒वीरं᳚त्वास्वायु॒धंसु॒वज्र॒¦माब्रह्म॒नव्य॒मव॑सेववृत्यात् || 13 || ए॒व¦ता¦विश्वा᳚¦च॒कृ॒ऽवांस᳚म्¦इन्द्र᳚म्¦म॒हाम्¦उ॒ग्रम्¦अ॒जु॒र्यम्¦स॒हः॒ऽदाम् | |
| सनो॒वाजा᳚य॒श्रव॑सइ॒षेच॑¦रा॒येधे᳚हिद्यु॒मत॑इन्द्र॒विप्रा॑न् | भ॒रद्वा᳚जेनृ॒वत॑इन्द्रसू॒रीन्¦दि॒विच॑स्मैधि॒पार्ये᳚नइन्द्र || 14 || सः¦नः॒¦वाजा᳚य¦श्रव॑से¦इ॒षे¦च॒¦रा॒ये¦धे॒हि॒¦द्यु॒ऽमतः॑¦इ॒न्द्र॒¦विप्रा॑न् | |
| अ॒यावाजं᳚दे॒वहि॑तंसनेम॒¦मदे᳚मश॒तहि॑माःसु॒वीराः᳚ || 15 || |
| [97] तमुष्नुहीति पंचदशर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाज इंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:6}{मंडल:6, सूक्त:18}{अनुवाक:2, सूक्त:3} |
| तमु॑ष्टुहि॒यो,अ॒भिभू᳚त्योजा¦व॒न्वन्नवा᳚तःपुरुहू॒तइन्द्रः॑ | अषा᳚ळ्हमु॒ग्रंसह॑मानमा॒भि¦र्गी॒र्भिर्व॑र्धवृष॒भंच॑र्षणी॒नाम् || 1 || वर्ग:4 तम्¦ऊँ॒ इति॑¦स्तु॒हि॒¦यः¦अ॒भिभू᳚तिऽओजाः¦व॒न्वन्¦अवा᳚तः¦पु॒रु॒ऽहू॒तः¦इन्द्रः॑ | |
| सयु॒ध्मःसत्वा᳚खज॒कृत्स॒मद्वा᳚¦तुविम्र॒क्षोन॑दनु॒माँ,ऋ॑जी॒षी | बृ॒हद्रे᳚णु॒श्च्यव॑नो॒मानु॑षीणा॒¦मेकः॑कृष्टी॒नाम॑भवत्स॒हावा᳚ || 2 || सः¦यु॒ध्मः¦सत्वा᳚¦ख॒ज॒ऽकृत्¦स॒मत्ऽवा᳚¦तु॒वि॒ऽम्र॒क्षः¦न॒द॒नु॒ऽमान्¦ऋ॒जी॒षी | |
| त्वंह॒नुत्यद॑दमायो॒दस्यूँ॒¦रेकः॑कृ॒ष्टीर॑वनो॒रार्या᳚य | अस्ति॑स्वि॒न्नुवी॒र्य१॑(अं॒)तत्त॑इन्द्र॒¦नस्वि॑दस्ति॒तदृ॑तु॒थाविवो᳚चः || 3 || त्वम्¦ह॒¦नु¦त्यत्¦अ॒द॒म॒यः॒¦दस्यू᳚न्¦एकः॑¦कृ॒ष्टीः¦अ॒व॒नोः॒¦आर्या᳚य | |
| सदिद्धिते᳚तुविजा॒तस्य॒मन्ये॒¦सहः॑सहिष्ठतुर॒तस्तु॒रस्य॑ | उ॒ग्रमु॒ग्रस्य॑त॒वस॒स्तवी॒यो¦ऽर॑ध्रस्यरध्र॒तुरो᳚बभूव || 4 || सत्¦इत्¦हि¦ते॒¦तु॒वि॒ऽजा॒तस्य॑¦मन्ये᳚¦सहः॑¦स॒हि॒ष्ठ॒¦तु॒र॒तः¦तु॒रस्य॑ | |
| तन्नः॑प्र॒त्नंस॒ख्यम॑स्तुयु॒ष्मे¦,इ॒त्थावद॑द्भिर्व॒लमङ्गि॑रोभिः | हन्न॑च्युतच्युद्दस्मे॒षय᳚न्त¦मृ॒णोःपुरो॒विदुरो᳚,अस्य॒विश्वाः᳚ || 5 || तत्¦नः॒¦प्र॒त्नम्¦स॒ख्यम्¦अ॒स्तु॒¦यु॒ष्मे इति॑¦इ॒त्था¦वद॑त्ऽभिः¦व॒लम्¦अङ्गि॑रःऽभिः | |
| सहिधी॒भिर्हव्यो॒,अस्त्यु॒ग्र¦ई᳚शान॒कृन्म॑ह॒तिवृ॑त्र॒तूर्ये᳚ | सतो॒कसा᳚ता॒तन॑ये॒सव॒ज्री¦वि॑तन्त॒साय्यो᳚,अभवत्स॒मत्सु॑ || 6 || वर्ग:5 सः¦हि¦धी॒भिः¦हव्यः॑¦अस्ति॑¦उ॒ग्रः¦ई॒शा॒न॒ऽकृत्¦म॒ह॒ति¦वृ॒त्र॒ऽतूर्ये᳚ | |
| सम॒ज्मना॒जनि॑म॒मानु॑षाणा॒¦मम॑र्त्येन॒नाम्नाति॒प्रस॑र्स्रे | सद्यु॒म्नेन॒सशव॑सो॒तरा॒या¦सवी॒र्ये᳚ण॒नृत॑मः॒समो᳚काः || 7 || सः¦म॒ज्मना᳚¦जनि॑म¦मानु॑षाणाम्¦अम॑र्त्येन¦नाम्ना᳚¦अति॑¦प्र¦स॒र्स्रे॒ | |
| सयोनमु॒हेनमिथू॒जनो॒भूत्¦सु॒मन्तु॑नामा॒चुमु॑रिं॒धुनिं᳚च | वृ॒णक्पिप्रुं॒शम्ब॑रं॒शुष्ण॒मिन्द्रः॑¦पु॒रांच्यौ॒त्नाय॑श॒यथा᳚य॒नूचि॑त् || 8 || सः¦यः¦न¦मु॒हे¦न¦मिथु॑¦जनः॑¦भूत्¦सु॒मन्तु॑ऽनामा¦चुमु॑रिम्¦धुनि᳚म्¦च॒ | |
| उ॒दाव॑ता॒त्वक्ष॑सा॒पन्य॑साच¦वृत्र॒हत्या᳚य॒रथ॑मिन्द्रतिष्ठ | धि॒ष्ववज्रं॒हस्त॒आद॑क्षिण॒त्रा¦ऽभिप्रम᳚न्दपुरुदत्रमा॒याः || 9 || उ॒त्।आव॑ता¦त्वक्ष॑सा¦पन्य॑सा¦च॒¦वृ॒त्र॒ऽहत्या᳚य¦रथ᳚म्¦इ॒न्द्र॒¦ति॒ष्ठ॒ | |
| अ॒ग्निर्नशुष्कं॒वन॑मिन्द्रहे॒ती¦रक्षो॒निध॑क्ष्य॒शनि॒र्नभी॒मा | ग॒म्भी॒रय॑ऋ॒ष्वया॒योरु॒रोजा¦ध्वा᳚नयद्दुरि॒ताद॒म्भय॑च्च || 10 || अ॒ग्निः¦न¦शुष्क᳚म्¦वन᳚म्¦इ॒न्द्र॒¦हे॒ती¦रक्षः॑¦नि¦ध॒क्षि॒¦अ॒शनिः॑¦न¦भी॒मा | |
| आस॒हस्रं᳚प॒थिभि॑रिन्द्ररा॒या¦तुवि॑द्युम्नतुवि॒वाजे᳚भिर॒र्वाक् | या॒हिसू᳚नोसहसो॒यस्य॒नूचि॒¦ददे᳚व॒ईशे᳚पुरुहूत॒योतोः᳚ || 11 || वर्ग:6 आ¦स॒हस्र᳚म्¦प॒थिऽभिः॑¦इ॒न्द्र॒¦रा॒या¦तुवि॑ऽद्युम्न¦तु॒वि॒ऽवाजे᳚भिः¦अ॒र्वाक् | |
| प्रतु॑विद्यु॒म्नस्य॒स्थवि॑रस्य॒घृष्वे᳚¦र्दि॒वोर॑रप्शेमहि॒मापृ॑थि॒व्याः | नास्य॒शत्रु॒र्नप्र॑ति॒मान॑मस्ति॒¦नप्र॑ति॒ष्ठिःपु॑रुमा॒यस्य॒सह्योः᳚ || 12 || प्र¦तु॒वि॒ऽद्यु॒म्नस्य॑¦स्थवि॑रस्य¦घृष्वेः᳚¦दि॒वः¦र॒र॒प्शे॒¦म॒हि॒मा¦पृ॒थि॒व्याः | |
| प्रतत्ते᳚,अ॒द्याकर॑णंकृ॒तंभू॒त्¦कुत्सं॒यदा॒युम॑तिथि॒ग्वम॑स्मै | पु॒रूस॒हस्रा॒निशि॑शा,अ॒भिक्षा¦मुत्तूर्व॑याणंधृष॒तानि॑नेथ || 13 || प्र¦तत्¦ते॒¦अ॒द्य¦कर॑णम्¦कृ॒तम्¦भू॒त्¦कुत्स᳚म्¦यत्¦आ॒युम्¦अ॒ति॒थि॒ऽग्वम्¦अ॒स्मै॒ | |
| अनु॒त्वाहि॑घ्ने॒,अध॑देवदे॒वा¦मद॒न्विश्वे᳚क॒वित॑मंकवी॒नाम् | करो॒यत्र॒वरि॑वोबाधि॒ताय॑¦दि॒वेजना᳚यत॒न्वे᳚गृणा॒नः || 14 || अनु॑¦त्वा॒¦अहि॑ऽघ्ने¦अध॑¦दे॒व॒¦दे॒वाः¦मद॑न्¦विश्वे᳚¦क॒विऽत॑मम्¦क॒वी॒नाम् | |
| अनु॒द्यावा᳚पृथि॒वीतत्त॒ओजो¦ऽम॑र्त्याजिहतइन्द्रदे॒वाः | कृ॒ष्वाकृ॑त्नो॒,अकृ॑तं॒यत्ते॒,अस्त्यु॒¦क्थंनवी᳚योजनयस्वय॒ज्ञैः || 15 || अनु॑¦द्यावा᳚पृथि॒वी इति॑¦तत्¦ते॒¦ओजः॑¦अम॑र्त्याः¦जि॒ह॒ते॒¦इ॒न्द्र॒¦दे॒वाः | |
| [98] महाँइंद्रइति त्रयोदशर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:6}{मंडल:6, सूक्त:19}{अनुवाक:2, सूक्त:4} |
| म॒हाँ,इन्द्रो᳚नृ॒वदाच॑र्षणि॒प्रा¦,उ॒तद्वि॒बर्हा᳚,अमि॒नःसहो᳚भिः | अ॒स्म॒द्र्य॑ग्वावृधेवी॒र्या᳚यो॒¦रुःपृ॒थुःसुकृ॑तःक॒र्तृभि॑र्भूत् || 1 || वर्ग:7 म॒हान्¦इन्द्रः॑¦नृ॒ऽवत्¦आ¦च॒र्ष॒णि॒ऽप्राः¦उ॒त¦द्वि॒ऽबर्हाः᳚¦अ॒मि॒नः¦सहः॑ऽभिः | |
| इन्द्र॑मे॒वधि॒षणा᳚सा॒तये᳚धाद्¦बृ॒हन्त॑मृ॒ष्वम॒जरं॒युवा᳚नम् | अषा᳚ळ्हेन॒शव॑साशूशु॒वांसं᳚¦स॒द्यश्चि॒द्योवा᳚वृ॒धे,असा᳚मि || 2 || इन्द्र᳚म्¦ए॒व¦धि॒षणा᳚¦सा॒तये᳚¦धा॒त्¦बृ॒हन्त᳚म्¦ऋ॒ष्वम्¦अ॒जर᳚म्¦युवा᳚नम् | |
| पृ॒थूक॒रस्ना᳚बहु॒लागभ॑स्ती¦,अस्म॒द्र्य१॑(अ॒)क्संमि॑मीहि॒श्रवां᳚सि | यू॒थेव॑प॒श्वःप॑शु॒पादमू᳚ना¦,अ॒स्माँ,इ᳚न्द्रा॒भ्याव॑वृत्स्वा॒जौ || 3 || पृ॒थू इति॑¦क॒रस्ना᳚¦ब॒हु॒ला¦गभ॑स्ती॒ इति॑¦अ॒स्म॒द्र्य॑क्¦सम्¦मि॒मी॒हि॒¦श्रवां᳚सि | |
| तंव॒इन्द्रं᳚च॒तिन॑मस्यशा॒कै¦रि॒हनू॒नंवा᳚ज॒यन्तो᳚हुवेम | यथा᳚चि॒त्पूर्वे᳚जरि॒तार॑आ॒सु¦रने᳚द्या,अनव॒द्या,अरि॑ष्टाः || 4 || तम्¦वः॒¦इन्द्र᳚म्¦च॒तिन᳚म्¦अ॒स्य॒¦शा॒कैः¦इ॒ह¦नू॒नम्¦वा॒ज॒ऽयन्तः॑¦हु॒वे॒म॒ | |
| धृ॒तव्र॑तोधन॒दाःसोम॑वृद्धः॒¦सहिवा॒मस्य॒वसु॑नःपुरु॒क्षुः | संज॑ग्मिरेप॒थ्या॒३॑(आ॒)रायो᳚,अस्मिन्¦त्समु॒द्रेनसिन्ध॑वो॒याद॑मानाः || 5 || धृ॒तऽव्र॑तः¦ध॒न॒ऽदाः¦सोम॑ऽवृद्धः¦सः¦हि¦वा॒मस्य॑¦वसु॑नः¦पु॒रु॒ऽक्षुः | |
| शवि॑ष्ठंन॒आभ॑रशूर॒शव॒¦ओजि॑ष्ठ॒मोजो᳚,अभिभूतउ॒ग्रम् | विश्वा᳚द्यु॒म्नावृष्ण्या॒मानु॑षाणा¦म॒स्मभ्यं᳚दाहरिवोमाद॒यध्यै᳚ || 6 || वर्ग:8 शवि॑ष्ठम्¦नः॒¦आ¦भ॒र॒¦शू॒र॒¦शवः॑¦ओजि॑ष्ठम्¦ओजः॑¦अ॒भि॒ऽभू॒ते॒¦उ॒ग्रम् | |
| यस्ते॒मदः॑पृतना॒षाळमृ॑ध्र॒¦इन्द्र॒तंन॒आभ॑रशूशु॒वांस᳚म् | येन॑तो॒कस्य॒तन॑यस्यसा॒तौ¦मं᳚सी॒महि॑जिगी॒वांस॒स्त्वोताः᳚ || 7 || यः¦ते॒¦मदः॑¦पृ॒त॒ना॒षाट्¦अमृ॑ध्रः¦इन्द्र॑¦तम्¦नः॒¦आ¦भ॒र॒¦शू॒शु॒ऽवांस᳚म् | |
| आनो᳚भर॒वृष॑णं॒शुष्म॑मिन्द्र¦धन॒स्पृतं᳚शूशु॒वांसं᳚सु॒दक्ष᳚म् | येन॒वंसा᳚म॒पृत॑नासु॒शत्रू॒न्¦तवो॒तिभि॑रु॒तजा॒मीँरजा᳚मीन् || 8 || आ¦नः॒¦भ॒र॒¦वृष॑णम्¦शुष्म᳚म्¦इ॒न्द्र॒¦ध॒न॒ऽस्पृत᳚म्¦शू॒शु॒ऽवांस᳚म्¦सु॒ऽदक्ष᳚म् | |
| आते॒शुष्मो᳚वृष॒भए᳚तुप॒श्चा¦दोत्त॒राद॑ध॒रादापु॒रस्ता᳚त् | आवि॒श्वतो᳚,अ॒भिसमे᳚त्व॒र्वा¦ङिन्द्र॑द्यु॒म्नंस्व᳚र्वद्धेह्य॒स्मे || 9 || आ¦ते॒¦शुष्मः॑¦वृ॒ष॒भः¦ए॒तु॒¦प॒श्चात्¦आ¦उ॒त्त॒रात्¦अ॒ध॒रात्¦आ¦पु॒रस्ता᳚त् | |
| नृ॒वत्त॑इन्द्र॒नृत॑माभिरू॒ती¦वं᳚सी॒महि॑वा॒मंश्रोम॑तेभिः | ईक्षे॒हिवस्व॑उ॒भय॑स्यराज॒न्¦धारत्नं॒महि॑स्थू॒रंबृ॒हन्त᳚म् || 10 || नृ॒ऽवत्¦ते॒¦इ॒न्द्र॒¦नृऽत॑माभिः¦ऊ॒ती¦वं॒सी॒महि॑¦वा॒मम्¦श्रोम॑तेभिः | |
| म॒रुत्व᳚न्तंवृष॒भंवा᳚वृधा॒न¦मक॑वारिंदि॒व्यंशा॒समिन्द्र᳚म् | वि॒श्वा॒साह॒मव॑से॒नूत॑नायो॒¦ग्रंस॑हो॒दामि॒हतंहु॑वेम || 11 || म॒रुत्व᳚न्तम्¦वृ॒ष॒भम्¦व॒वृ॒धा॒नम्¦अक॑व।आरिम्¦दि॒व्यम्¦शा॒सम्¦इन्द्र᳚म् | |
| जनं᳚वज्रि॒न्महि॑चि॒न्मन्य॑मान¦मे॒भ्योनृभ्यो᳚रन्धया॒येष्वस्मि॑ | अधा॒हित्वा᳚पृथि॒व्यांशूर॑सातौ॒¦हवा᳚महे॒तन॑ये॒गोष्व॒प्सु || 12 || जन᳚म्¦व॒ज्रि॒न्¦महि॑¦चि॒त्¦मन्य॑मानम्¦ए॒भ्यः¦नृऽभ्यः॑¦र॒न्ध॒य॒¦येषु॑¦अस्मि॑ | |
| व॒यंत॑ए॒भिःपु॑रुहूतस॒ख्यैः¦शत्रोः᳚शत्रो॒रुत्त॑र॒इत्स्या᳚म | घ्नन्तो᳚वृ॒त्राण्यु॒भया᳚निशूर¦रा॒याम॑देमबृह॒तात्वोताः᳚ || 13 || व॒यम्¦ते॒¦ए॒भिः¦पु॒रु॒ऽहू॒त॒¦स॒ख्यैः¦शत्रोः᳚ऽशत्रोः¦उत्ऽत॑रे¦इत्¦स्या॒म॒ | |
| [99] द्यौर्नयइति त्रयोदशर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजइंद्रस्त्रिष्टुप्सप्तमीविराट्पंक्तिः |{अष्टक:4, अध्याय:6}{मंडल:6, सूक्त:20}{अनुवाक:2, सूक्त:5} |
| द्यौर्नयइ᳚न्द्रा॒भिभूमा॒र्यस्त॒¦स्थौर॒यिःशव॑सापृ॒त्सुजना॑न् | तंनः॑स॒हस्र॑भरमुर्वरा॒सां¦द॒द्धिसू᳚नोसहसोवृत्र॒तुर᳚म् || 1 || वर्ग:9 द्यौः¦न¦यः¦इ॒न्द्र॒¦अ॒भि¦भूम॑¦अ॒र्यः¦त॒स्थौ¦र॒यिः¦शव॑सा¦पृ॒त्ऽसु¦जना॑न् | |
| दि॒वोनतुभ्य॒मन्वि᳚न्द्रस॒त्रा¦ऽसु॒र्यं᳚दे॒वेभि॑र्धायि॒विश्व᳚म् | अहिं॒यद्वृ॒त्रम॒पोव᳚व्रि॒वांसं॒¦हन्नृ॑जीषि॒न्विष्णु॑नासचा॒नः || 2 || दि॒वः¦न¦तुभ्य᳚म्¦अनु॑¦इ॒न्द्र॒¦स॒त्रा¦अ॒सु॒र्य᳚म्¦दे॒वेभिः॑¦धा॒यि॒¦विश्व᳚म् | |
| तूर्व॒न्नोजी᳚यान्त॒वस॒स्तवी᳚यान्¦कृ॒तब्र॒ह्मेन्द्रो᳚वृ॒द्धम॑हाः | राजा᳚भव॒न्मधु॑नःसो॒म्यस्य॒¦विश्वा᳚सां॒यत्पु॒रांद॒र्त्नुमाव॑त् || 3 || तूर्व॑न्¦ओजी᳚यान्¦त॒वसः॑¦तवी᳚यान्¦कृ॒तऽब्र᳚ह्मा¦इन्द्रः॑¦वृ॒द्धऽम॑हाः | |
| श॒तैर॑पद्रन्प॒णय॑इ॒न्द्रात्र॒¦दशो᳚णयेक॒वये॒ऽर्कसा᳚तौ | व॒धैःशुष्ण॑स्या॒शुष॑स्यमा॒याः¦पि॒त्वोनारि॑रेची॒त्किंच॒नप्र || 4 || श॒तैः¦अ॒प॒द्र॒न्¦प॒णयः॑¦इ॒न्द्र॒¦अत्र॑¦दश॑ऽओणये¦क॒वये᳚¦अ॒र्कऽसा᳚तौ | |
| म॒होद्रु॒हो,अप॑वि॒श्वायु॑धायि॒¦वज्र॑स्य॒यत्पत॑ने॒पादि॒शुष्णः॑ | उ॒रुषस॒रथं॒सार॑थयेक॒¦रिन्द्रः॒कुत्सा᳚य॒सूर्य॑स्यसा॒तौ || 5 || म॒हः¦द्रु॒हः¦अप॑¦वि॒श्वऽआ᳚यु¦धा॒यि॒¦वज्र॑स्य¦यत्¦पत॑ने¦पादि॑¦शुष्णः॑ | |
| प्रश्ये॒नोनम॑दि॒रमं॒शुम॑स्मै॒¦शिरो᳚दा॒सस्य॒नमु॑चेर्मथा॒यन् | प्राव॒न्नमीं᳚सा॒प्यंस॒सन्तं᳚¦पृ॒णग्रा॒यासमि॒षासंस्व॒स्ति || 6 || वर्ग:10 प्र¦श्ये॒नः¦न¦म॒दि॒रम्¦अं॒शुम्¦अ॒स्मै॒¦शिरः॑¦दा॒सस्य॑¦नमु॑चेः¦म॒था॒यन् | |
| विपिप्रो॒रहि॑मायस्यदृ॒ळ्हाः¦पुरो᳚वज्रि॒ञ्छव॑सा॒नद॑र्दः | सुदा᳚म॒न्तद्रेक्णो᳚,अप्रमृ॒ष्य¦मृ॒जिश्व॑नेदा॒त्रंदा॒शुषे᳚दाः || 7 || वि¦पिप्रोः᳚¦अहि॑ऽमायस्य¦दृ॒ळ्हाः¦पुरः॑¦व॒ज्रि॒न्¦शव॑सा¦न¦द॒र्द॒रिति॑ दर्दः | |
| सवे᳚त॒सुंदश॑मायं॒दशो᳚णिं॒¦तूतु॑जि॒मिन्द्रः॑स्वभि॒ष्टिसु᳚म्नः | आतुग्रं॒शश्व॒दिभं॒द्योत॑नाय¦मा॒तुर्नसी॒मुप॑सृजा,इ॒यध्यै᳚ || 8 || सः¦वे॒त॒सुम्¦दश॑ऽमायम्¦दश॑ऽओणिम्¦तूतु॑जिम्¦इन्द्रः॑¦स्व॒भि॒ष्टिऽसु᳚म्नः | |
| सईं॒स्पृधो᳚वनते॒,अप्र॑तीतो॒¦बिभ्र॒द्वज्रं᳚वृत्र॒हणं॒गभ॑स्तौ | तिष्ठ॒द्धरी॒,अध्यस्ते᳚व॒गर्ते᳚¦वचो॒युजा᳚वहत॒इन्द्र॑मृ॒ष्वम् || 9 || सः¦ई॒म्¦स्पृधः॑¦व॒न॒ते॒¦अप्र॑तिऽइतः¦बिभ्र॑त्¦वज्र᳚म्¦वृ॒त्र॒ऽहन᳚म्¦गभ॑स्तौ | |
| स॒नेम॒तेऽव॑सा॒नव्य॑इन्द्र॒¦प्रपू॒रवः॑स्तवन्तए॒नाय॒ज्ञैः | स॒प्तयत्पुरः॒शर्म॒शार॑दी॒र्द¦र्द्धन्दासीः᳚पुरु॒कुत्सा᳚य॒शिक्ष॑न् || 10 || स॒नेम॑¦ते॒¦अव॑सा¦नव्यः॑¦इ॒न्द्र॒¦प्र¦पू॒रवः॑¦स्त॒व॒न्ते॒¦ए॒ना¦य॒ज्ञैः | |
| त्वंवृ॒धइ᳚न्द्रपू॒र्व्योभू᳚¦र्वरिव॒स्यन्नु॒शने᳚का॒व्याय॑ | परा॒नव॑वास्त्वमनु॒देयं᳚¦म॒हेपि॒त्रेद॑दाथ॒स्वंनपा᳚तम् || 11 || त्वम्¦वृ॒धः¦इ॒न्द्र॒¦पू॒र्व्यः¦भूः॒¦व॒रि॒व॒स्यन्¦उ॒शने᳚¦का॒व्याय॑ | |
| त्वंधुनि॑रिन्द्र॒धुनि॑मती¦रृ॒णोर॒पःसी॒रानस्रव᳚न्तीः | प्रयत्स॑मु॒द्रमति॑शूर॒पर्षि॑¦पा॒रया᳚तु॒र्वशं॒यदुं᳚स्व॒स्ति || 12 || त्वम्¦धुनिः॑¦इ॒न्द्र॒¦धुनि॑ऽमतीः¦ऋ॒णोः¦अ॒पः¦सी॒राः¦न¦स्रव᳚न्तीः | |
| तव॑ह॒त्यदि᳚न्द्र॒विश्व॑मा॒जौ¦स॒स्तोधुनी॒चुमु॑री॒याह॒सिष्व॑प् | दी॒दय॒दित्तुभ्यं॒सोमे᳚भिःसु॒न्वन्¦द॒भीति॑रि॒ध्मभृ॑तिःप॒क्थ्य१॑(अ॒)र्कैः || 13 || तव॑¦ह॒¦त्यत्¦इ॒न्द्र॒¦विश्व᳚म्¦आ॒जौ¦स॒स्तः¦धुनी॒चुमु॑री॒ इति॑¦या¦ह॒¦सिस्व॑प् | |
| [100] इमाउत्वेति द्वादशर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजइंद्रो नवम्येकादश्योर्विश्वेदेवास्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:6}{मंडल:6, सूक्त:21}{अनुवाक:2, सूक्त:6} |
| इ॒मा,उ॑त्वापुरु॒तम॑स्यका॒रो¦र्हव्यं᳚वीर॒हव्या᳚हवन्ते | धियो᳚रथे॒ष्ठाम॒जरं॒¦नवी᳚योर॒यिर्विभू᳚तिरीयतेवच॒स्या || 1 || वर्ग:11 इ॒माः¦ऊँ॒ इति॑¦त्वा॒¦पु॒रु॒ऽतम॑स्य¦का॒रोः¦हव्य᳚म्¦वी॒र॒¦हव्याः᳚¦ह॒व॒न्ते॒ | |
| तमु॑स्तुष॒इन्द्रं॒योविदा᳚नो॒¦गिर्वा᳚हसंगी॒र्भिर्य॒ज्ञवृ॑द्धम् | यस्य॒दिव॒मति॑म॒ह्नापृ॑थि॒व्याः¦पु॑रुमा॒यस्य॑रिरि॒चेम॑हि॒त्वम् || 2 || तम्¦ऊँ॒ इति॑¦स्तु॒षे॒¦इन्द्र᳚म्¦यः¦विदा᳚नः¦गिर्वा᳚हसम्¦गीः॒ऽभिः¦य॒ज्ञऽवृ॑द्धम् | |
| सइत्तमो᳚ऽवयु॒नंत॑त॒न्वत्¦सूर्ये᳚णव॒युन॑वच्चकार | क॒दाते॒मर्ता᳚,अ॒मृत॑स्य॒धामे¦य॑क्षन्तो॒नमि॑नन्तिस्वधावः || 3 || सः¦इत्¦तमः॑¦अ॒व॒यु॒नम्¦त॒त॒न्वत्¦सूर्ये᳚ण¦व॒युन॑ऽवत्¦च॒का॒र॒ | |
| यस्ताच॒कार॒सकुह॑स्वि॒दिन्द्रः॒¦कमाजनं᳚चरति॒कासु॑वि॒क्षु | कस्ते᳚य॒ज्ञोमन॑से॒शंवरा᳚य॒¦को,अ॒र्कइ᳚न्द्रकत॒मःसहोता᳚ || 4 || यः¦ता¦च॒कार॑¦सः¦कुह॑¦स्वि॒त्¦इन्द्रः॑¦कम्¦आ¦जन᳚म्¦च॒र॒ति॒¦कासु॑¦वि॒क्षु | |
| इ॒दाहिते॒वेवि॑षतःपुरा॒जाः¦प्र॒त्नास॑आ॒सुःपु॑रुकृ॒त्सखा᳚यः | येम॑ध्य॒मास॑उ॒तनूत॑नास¦उ॒ताव॒मस्य॑पुरुहूतबोधि || 5 || इ॒दा¦हि¦ते॒¦वेवि॑षतः¦पु॒रा॒ऽजाः¦प्र॒त्नासः॑¦आ॒सुः¦पु॒रु॒ऽकृ॒त्¦सखा᳚यः | |
| तंपृ॒च्छन्तोऽव॑रासः॒परा᳚णि¦प्र॒त्नात॑इन्द्र॒श्रुत्यानु॑येमुः | अर्चा᳚मसिवीरब्रह्मवाहो॒¦यादे॒ववि॒द्मतात्त्वा᳚म॒हान्त᳚म् || 6 || वर्ग:12 तम्¦पृ॒च्छन्तः॑¦अव॑रासः¦परा᳚णि¦प्र॒त्ना¦ते॒¦इ॒न्द्र॒¦श्रुत्या᳚¦अनु॑¦ये॒मुः॒ | |
| अ॒भित्वा॒पाजो᳚र॒क्षसो॒वित॑स्थे॒¦महि॑जज्ञा॒नम॒भितत्सुति॑ष्ठ | तव॑प्र॒त्नेन॒युज्ये᳚न॒सख्या॒¦वज्रे᳚णधृष्णो॒,अप॒तानु॑दस्व || 7 || अ॒भि¦त्वा॒¦पाजः॑¦र॒क्षसः॑¦वि¦त॒स्थे॒¦महि॑¦ज॒ज्ञा॒नम्¦अ॒भि¦तत्¦सु¦ति॒ष्ठ॒ | |
| सतुश्रु॑धीन्द्र॒नूत॑नस्य¦ब्रह्मण्य॒तोवी᳚रकारुधायः | त्वंह्या॒३॑(आ॒)पिःप्र॒दिवि॑पितॄ॒णां¦शश्व॑द्ब॒भूथ॑सु॒हव॒एष्टौ᳚ || 8 || सः¦तु¦श्रु॒धि॒¦इ॒न्द्र॒¦नूत॑नस्य¦ब्र॒ह्म॒ण्य॒तः¦वी॒र॒¦का॒रु॒ऽधा॒यः॒ | |
| प्रोतये॒वरु॑णंमि॒त्रमिन्द्रं᳚¦म॒रुतः॑कृ॒ष्वाव॑सेनो,अ॒द्य | प्रपू॒षणं॒विष्णु॑म॒ग्निंपुरं᳚धिं¦सवि॒तार॒मोष॑धीः॒पर्व॑ताँश्च || 9 || प्र¦ऊ॒तये᳚¦वरु॑णम्¦मि॒त्रम्¦इन्द्र᳚म्¦म॒रुतः॑¦कृ॒ष्व॒¦अव॑से¦नः॒¦अ॒द्य | |
| इ॒मउ॑त्वापुरुशाकप्रयज्यो¦जरि॒तारो᳚,अ॒भ्य॑र्चन्त्य॒र्कैः | श्रु॒धीहव॒माहु॑व॒तोहु॑वा॒नो¦नत्वावाँ᳚,अ॒न्यो,अ॑मृत॒त्वद॑स्ति || 10 || इ॒मे¦ऊँ॒ इति॑¦त्वा॒¦पु॒रु॒ऽशा॒क॒¦प्र॒य॒ज्यो॒ इति॑ प्रऽयज्यो¦ज॒रि॒तारः॑¦अ॒भि¦अ॒र्च॒न्ति॒¦अ॒र्कैः | |
| नूम॒आवाच॒मुप॑याहिवि॒द्वान्¦विश्वे᳚भिःसूनोसहसो॒यज॑त्रैः | ये,अ॑ग्निजि॒ह्वा,ऋ॑त॒साप॑आ॒सुर्येमनुं᳚च॒क्रुरुप॑रं॒दसा᳚य || 11 || नु¦मे॒¦आ¦वाच᳚म्¦उप॑¦या॒हि॒¦वि॒द्वान्¦विश्वे᳚भिः¦सू॒नो॒ इति॑¦स॒ह॒सः॒¦यज॑त्रैः | |
| सनो᳚बोधिपुरए॒तासु॒गेषू॒¦तदु॒र्गेषु॑पथि॒कृद्विदा᳚नः | ये,अश्र॑मासउ॒रवो॒वहि॑ष्ठा॒¦स्तेभि᳚र्नइन्द्रा॒भिव॑क्षि॒वाज᳚म् || 12 || सः¦नः॒¦बो॒धि॒¦पु॒रः॒ऽए॒ता¦सु॒ऽगेषु॑¦उ॒त¦दुः॒ऽगेषु॑¦प॒थि॒ऽकृत्¦विदा᳚नः | |
| [101] यएकइदित्येकादशर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:6}{मंडल:6, सूक्त:22}{अनुवाक:2, सूक्त:7} |
| यएक॒इद्धव्य॑श्चर्षणी॒ना¦मिन्द्रं॒तंगी॒र्भिर॒भ्य॑र्चआ॒भिः | यःपत्य॑तेवृष॒भोवृष्ण्या᳚वान्¦त्स॒त्यःसत्वा᳚पुरुमा॒यःसह॑स्वान् || 1 || वर्ग:13 यः¦एकः॑¦इत्¦हव्यः॑¦च॒र्ष॒णी॒नाम्¦इन्द्र᳚म्¦तम्¦गीः॒ऽभिः¦अ॒भि¦अ॒र्चे॒¦आ॒भिः | |
| तमु॑नः॒पूर्वे᳚पि॒तरो॒नव॑ग्वाः¦स॒प्तविप्रा᳚सो,अ॒भिवा॒जय᳚न्तः | न॒क्ष॒द्दा॒भंततु॑रिंपर्वते॒ष्ठा¦मद्रो᳚घवाचंम॒तिभिः॒शवि॑ष्ठम् || 2 || तम्¦ऊँ॒ इति॑¦नः॒¦पूर्वे᳚¦पि॒तरः॑¦नव॑ऽग्वाः¦स॒प्त¦विप्रा᳚सः¦अ॒भि¦वा॒जय᳚न्तः | |
| तमी᳚मह॒इन्द्र॑मस्यरा॒यः¦पु॑रु॒वीर॑स्यनृ॒वतः॑पुरु॒क्षोः | यो,अस्कृ॑धोयुर॒जरः॒स्व᳚र्वा॒न्¦तमाभ॑रहरिवोमाद॒यध्यै᳚ || 3 || तम्¦ई॒म॒हे॒¦इन्द्र᳚म्¦अ॒स्य॒¦रा॒यः¦पु॒रु॒ऽवीर॑स्य¦नृ॒ऽवतः॑¦पु॒रु॒ऽक्षोः | |
| तन्नो॒विवो᳚चो॒यदि॑तेपु॒राचि॑¦ज्जरि॒तार॑आन॒शुःसु॒म्नमि᳚न्द्र | कस्ते᳚भा॒गःकिंवयो᳚दुध्रखिद्वः॒¦पुरु॑हूतपुरूवसोऽसुर॒घ्नः || 4 || तत्¦नः॒¦वि¦वो॒चः॒¦यदि॑¦ते॒¦पु॒रा¦चि॒त्¦ज॒रि॒तारः॑¦आ॒न॒शुः¦सु॒म्नम्¦इ॒न्द्र॒ | |
| तंपृ॒च्छन्ती॒वज्र॑हस्तंरथे॒ष्ठा¦मिन्द्रं॒वेपी॒वक्व॑री॒यस्य॒नूगीः | तु॒वि॒ग्रा॒भंतु॑विकू॒र्मिंर॑भो॒दां¦गा॒तुमि॑षे॒नक्ष॑ते॒तुम्र॒मच्छ॑ || 5 || तम्¦पृ॒च्छन्ती᳚¦वज्र॑ऽहस्तम्¦र॒थे॒ऽस्थाम्¦इन्द्र᳚म्¦वेपी᳚¦वक्व॑री¦यस्य॑¦नु¦गीः | |
| अ॒याह॒त्यंमा॒यया᳚वावृधा॒नं¦म॑नो॒जुवा᳚स्वतवः॒पर्व॑तेन | अच्यु॑ताचिद्वीळि॒तास्वो᳚जो¦रु॒जोविदृ॒ळ्हाधृ॑ष॒तावि॑रप्शिन् || 6 || वर्ग:14 अ॒या¦ह॒¦त्यम्¦मा॒यया᳚¦व॒वृ॒धा॒नम्¦म॒नः॒ऽजुवा᳚¦स्व॒ऽत॒वः॒¦पर्व॑तेन | |
| तंवो᳚धि॒यानव्य॑स्या॒शवि॑ष्ठं¦प्र॒त्नंप्र॑त्न॒वत्प॑रितंस॒यध्यै᳚ | सनो᳚वक्षदनिमा॒नःसु॒वह्मे¦न्द्रो॒विश्वा॒न्यति॑दु॒र्गहा᳚णि || 7 || तम्¦वः॒¦धि॒या¦नव्य॑स्या¦शवि॑ष्ठम्¦प्र॒त्नम्¦प्र॒त्न॒ऽवत्¦प॒रि॒ऽतं॒स॒यध्यै᳚ | |
| आजना᳚य॒द्रुह्व॑णे॒पार्थि॑वानि¦दि॒व्यानि॑दीपयो॒ऽन्तरि॑क्षा | तपा᳚वृषन्वि॒श्वतः॑शो॒चिषा॒तान्¦ब्र᳚ह्म॒द्विषे᳚शोचय॒क्षाम॒पश्च॑ || 8 || आ¦जना᳚य¦द्रुह्व॑णे¦पार्थि॑वानि¦दि॒व्यानि॑¦दी॒प॒यः॒¦अ॒न्तरि॑क्षा | |
| भुवो॒जन॑स्यदि॒व्यस्य॒राजा॒¦पार्थि॑वस्य॒जग॑तस्त्वेषसंदृक् | धि॒ष्ववज्रं॒दक्षि॑णइन्द्र॒हस्ते॒¦विश्वा᳚,अजुर्यदयसे॒विमा॒याः || 9 || भुवः॑¦जन॑स्य¦दि॒व्यस्य॑¦राजा᳚¦पार्थि॑वस्य¦जग॑तः¦त्वे॒ष॒ऽसं॒दृ॒क् | |
| आसं॒यत॑मिन्द्रणःस्व॒स्तिं¦श॑त्रु॒तूर्या᳚यबृह॒तीममृ॑ध्राम् | यया॒दासा॒न्यार्या᳚णिवृ॒त्रा¦करो᳚वज्रिन्त्सु॒तुका॒नाहु॑षाणि || 10 || आ¦स॒म्ऽयत᳚म्¦इ॒न्द्र॒¦नः॒¦स्व॒स्तिम्¦श॒त्रु॒ऽतूर्या᳚य¦बृ॒ह॒तीम्¦अमृ॑ध्राम् | |
| सनो᳚नि॒युद्भिः॑पुरुहूतवेधो¦वि॒श्ववा᳚राभि॒राग॑हिप्रयज्यो | नया,अदे᳚वो॒वर॑ते॒नदे॒व¦आभि᳚र्याहि॒तूय॒माम॑द्र्य॒द्रिक् || 11 || सः¦नः॒¦नि॒युत्ऽभिः॑¦पु॒रु॒ऽहू॒त॒¦वे॒धः॒¦वि॒श्वऽवा᳚राभिः¦आ¦ग॒हि॒¦प्र॒य॒ज्यो॒ इति॑ प्रऽयज्यो | |
| [102] सुतइदिति दशर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:6}{मंडल:6, सूक्त:23}{अनुवाक:2, सूक्त:8} |
| सु॒तइत्त्वंनिमि॑श्लइन्द्र॒सोमे॒¦स्तोमे॒ब्रह्म॑णिश॒स्यमा᳚नउ॒क्थे | यद्वा᳚यु॒क्ताभ्यां᳚मघव॒न्हरि॑भ्यां॒¦बिभ्र॒द्वज्रं᳚बा॒ह्वोरि᳚न्द्र॒यासि॑ || 1 || वर्ग:15 सु॒ते¦इत्¦त्वम्¦निऽमि॑श्लः¦इ॒न्द्र॒¦सोमे᳚¦स्तोमे᳚¦ब्रह्म॑णि¦श॒स्यमा᳚ने¦उ॒क्थे | |
| यद्वा᳚दि॒विपार्ये॒सुष्वि॑मिन्द्र¦वृत्र॒हत्येऽव॑सि॒शूर॑सातौ | यद्वा॒दक्ष॑स्यबि॒भ्युषो॒,अबि॑भ्य॒¦दर᳚न्धयः॒शर्ध॑तइन्द्र॒दस्यू॑न् || 2 || यत्¦वा॒¦दि॒वि¦पार्ये᳚¦सुस्वि᳚म्¦इ॒न्द्र॒¦वृ॒त्र॒ऽहत्ये᳚¦अव॑सि¦शूर॑ऽसातौ | |
| पाता᳚सु॒तमिन्द्रो᳚,अस्तु॒सोमं᳚¦प्रणे॒नीरु॒ग्रोज॑रि॒तार॑मू॒ती | कर्ता᳚वी॒राय॒सुष्व॑यउलो॒कं¦दाता॒वसु॑स्तुव॒तेकी॒रये᳚चित् || 3 || पाता᳚¦सु॒तम्¦इन्द्रः॑¦अ॒स्तु॒¦सोम᳚म्¦प्र॒ऽने॒नीः¦उ॒ग्रः¦ज॒रि॒तार᳚म्¦ऊ॒ती | |
| गन्तेया᳚न्ति॒सव॑ना॒हरि॑भ्यां¦ब॒भ्रिर्वज्रं᳚प॒पिःसोमं᳚द॒दिर्गाः | कर्ता᳚वी॒रंनर्यं॒सर्व॑वीरं॒¦श्रोता॒हवं᳚गृण॒तःस्तोम॑वाहाः || 4 || गन्ता᳚¦इय᳚न्ति¦सव॑ना¦हरि॑ऽभ्याम्¦ब॒भ्रिः¦वज्र᳚म्¦प॒पिः¦सोम᳚म्¦द॒दिः¦गाः | |
| अस्मै᳚व॒यंयद्वा॒वान॒तद्वि॑विष्म॒¦इन्द्रा᳚य॒योनः॑प्र॒दिवो॒,अप॒स्कः | सु॒तेसोमे᳚स्तु॒मसि॒शंस॑दु॒क्थे¦न्द्रा᳚य॒ब्रह्म॒वर्ध॑नं॒यथास॑त् || 5 || अस्मै᳚¦व॒यम्¦यत्¦व॒वान॑¦तत्¦वि॒वि॒ष्मः॒¦इन्द्रा᳚य¦यः¦नः॒¦प्र॒ऽदिवः॑¦अपः॑¦करिति॑ कः | |
| ब्रह्मा᳚णि॒हिच॑कृ॒षेवर्ध॑नानि॒¦ताव॑त्तइन्द्रम॒तिभि᳚र्विविष्मः | सु॒तेसोमे᳚सुतपाः॒शंत॑मानि॒¦रान्द्र्या᳚क्रियास्म॒वक्ष॑णानिय॒ज्ञैः || 6 || वर्ग:16 ब्रह्मा᳚णि¦हि¦च॒कृ॒षे¦वर्ध॑नानि¦ताव॑त्¦ते॒¦इ॒न्द्र॒¦म॒तिऽभिः॑¦वि॒वि॒ष्मः॒ | |
| सनो᳚बोधिपुरो॒ळाशं॒ररा᳚णः॒¦पिबा॒तुसोमं॒गो,ऋ॑जीकमिन्द्र | एदंब॒र्हिर्यज॑मानस्यसीदो॒¦रुंकृ॑धित्वाय॒तउ॑लो॒कम् || 7 || सः¦नः॒¦बो॒धि॒¦पु॒रो॒ळाश᳚म्¦ररा᳚णः¦पिब॑¦तु¦सोम᳚म्¦गोऽऋ॑जीकम्¦इ॒न्द्र॒ | |
| सम᳚न्दस्वा॒ह्यनु॒जोष॑मुग्र॒¦प्रत्वा᳚य॒ज्ञास॑इ॒मे,अ॑श्नुवन्तु | प्रेमेहवा᳚सःपुरुहू॒तम॒स्मे¦,आत्वे॒यंधीरव॑सइन्द्रयम्याः || 8 || सः¦म॒न्द॒स्व॒¦हि¦अनु॑¦जोष᳚म्¦उ॒ग्र॒¦प्र¦त्वा॒¦य॒ज्ञासः॑¦इ॒मे¦अ॒श्नु॒व॒न्तु॒ | |
| तंवः॑सखायः॒संयथा᳚सु॒तेषु॒¦सोमे᳚भिरींपृणताभो॒जमिन्द्र᳚म् | कु॒वित्तस्मा॒,अस॑तिनो॒भरा᳚य॒¦नसुष्वि॒मिन्द्रोऽव॑सेमृधाति || 9 || तम्¦वः॒¦स॒खा॒यः॒¦सम्¦यथा᳚¦सु॒तेषु॑¦सोमे᳚भिः¦ई॒म्¦पृ॒ण॒त॒¦भो॒जम्¦इन्द्र᳚म् | |
| ए॒वेदिन्द्रः॑सु॒ते,अ॑स्तावि॒सोमे᳚¦भ॒रद्वा᳚जेषु॒क्षय॒दिन्म॒घोनः॑ | अस॒द्यथा᳚जरि॒त्रउ॒तसू॒रि¦रिन्द्रो᳚रा॒योवि॒श्ववा᳚रस्यदा॒ता || 10 || ए॒व¦इत्¦इन्द्रः॑¦सु॒ते¦अ॒स्ता॒वि॒¦सोमे᳚¦भ॒रत्ऽवा᳚जेषु¦क्षय॑त्¦इत्¦म॒घोनः॑ | |
| [103] वृषामदइति दशर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजइंद्रत्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:6}{मंडल:6, सूक्त:24}{अनुवाक:3, सूक्त:1} |
| वृषा॒मद॒इन्द्रे॒श्लोक॑उ॒क्था¦सचा॒सोमे᳚षुसुत॒पा,ऋ॑जी॒षी | अ॒र्च॒त्र्यो᳚म॒घवा॒नृभ्य॑उ॒क्थै¦र्द्यु॒क्षोराजा᳚गि॒रामक्षि॑तोतिः || 1 || वर्ग:17 वृषा᳚¦मदः॑¦इन्द्रे᳚¦श्लोकः॑¦उ॒क्था¦सचा᳚¦सोमे᳚षु¦सु॒त॒ऽपाः¦ऋ॒जी॒षी | |
| ततु॑रिर्वी॒रोनर्यो॒विचे᳚ताः॒¦श्रोता॒हवं᳚गृण॒तउ॒र्व्यू᳚तिः | वसुः॒शंसो᳚न॒रांका॒रुधा᳚या¦वा॒जीस्तु॒तोवि॒दथे᳚दाति॒वाज᳚म् || 2 || ततु॑रिः¦वी॒रः¦नर्यः॑¦विऽचे᳚ताः¦श्रोता᳚¦हव᳚म्¦गृ॒ण॒तः¦उ॒र्विऽऊ᳚तिः | |
| अक्षो॒नच॒क्र्योः᳚शूरबृ॒हन्¦प्रते᳚म॒ह्नारि॑रिचे॒रोद॑स्योः | वृ॒क्षस्य॒नुते᳚पुरुहूतव॒या¦व्यू॒३॑(ऊ॒)तयो᳚रुरुहुरिन्द्रपू॒र्वीः || 3 || अक्षः॑¦न¦च॒क्र्योः᳚¦शू॒र॒¦बृ॒हन्¦प्र¦ते॒¦म॒ह्ना¦रि॒रि॒चे॒¦रोद॑स्योः | |
| शची᳚वतस्तेपुरुशाक॒शाका॒¦गवा᳚मिवस्रु॒तयः॑सं॒चर॑णीः | व॒त्सानां॒नत॒न्तय॑स्तइन्द्र॒¦दाम᳚न्वन्तो,अदा॒मानः॑सुदामन् || 4 || शची᳚ऽवतः¦ते॒¦पु॒रु॒ऽशा॒क॒¦शाकाः᳚¦गवा᳚म्ऽइव¦स्रु॒तयः॑¦स॒म्ऽचर॑णीः | |
| अ॒न्यद॒द्यकर्व॑रम॒न्यदु॒श्वो¦ऽस॑च्च॒सन्मुहु॑राच॒क्रिरिन्द्रः॑ | मि॒त्रोनो॒,अत्र॒वरु॑णश्चपू॒षा¦र्योवश॑स्यपर्ये॒तास्ति॑ || 5 || अ॒न्यत्¦अ॒द्य¦कर्व॑रम्¦अ॒न्यत्¦ऊँ॒ इति॑¦श्वः¦अस॑त्¦च॒¦सत्¦मुहुः॑¦आ॒ऽच॒क्रिः¦इन्द्रः॑ | |
| वित्वदापो॒नपर्व॑तस्यपृ॒ष्ठा¦दु॒क्थेभि॑रिन्द्रानयन्तय॒ज्ञैः | तंत्वा॒भिःसु॑ष्टु॒तिभि᳚र्वा॒जय᳚न्त¦आ॒जिंनज॑ग्मुर्गिर्वाहो॒,अश्वाः᳚ || 6 || वर्ग:18 वि¦त्वत्¦आपः॑¦न¦पर्व॑तस्य¦पृ॒ष्ठात्¦उ॒क्थेभिः॑¦इ॒न्द्र॒¦अ॒न॒य॒न्त॒¦य॒ज्ञैः | |
| नयंजर᳚न्तिश॒रदो॒नमासा॒¦नद्याव॒इन्द्र॑मवक॒र्शय᳚न्ति | वृ॒द्धस्य॑चिद्वर्धतामस्यत॒नूः¦स्तोमे᳚भिरु॒क्थैश्च॑श॒स्यमा᳚ना || 7 || न¦यम्¦जर᳚न्ति¦श॒रदः॑¦न¦मासाः᳚¦न¦द्यावः॑¦इन्द्र᳚म्¦अ॒व॒ऽक॒र्शय᳚न्ति | |
| नवी॒ळवे॒नम॑ते॒नस्थि॒राय॒¦नशर्ध॑ते॒दस्यु॑जूतायस्त॒वान् | अज्रा॒,इन्द्र॑स्यगि॒रय॑श्चिदृ॒ष्वा¦ग᳚म्भी॒रेचि॑द्भवतिगा॒धम॑स्मै || 8 || न¦वी॒ळवे᳚¦नम॑ते¦न¦स्थि॒राय॑¦न¦शर्ध॑ते¦दस्यु॑ऽजूताय¦स्त॒वान् | |
| ग॒म्भी॒रेण॑नउ॒रुणा᳚मत्रि॒न्¦प्रेषोय᳚न्धिसुतपाव॒न्वाजा॑न् | स्था,ऊ॒षुऊ॒र्ध्वऊ॒ती,अरि॑षण्य¦न्न॒क्तोर्व्यु॑ष्टौ॒परि॑तक्म्यायाम् || 9 || ग॒म्भी॒रेण॑¦नः॒¦उ॒रुणा᳚¦अ॒म॒त्रि॒न्¦प्र¦इ॒षः¦य॒न्धि॒¦सु॒त॒ऽपा॒व॒न्¦वाजा॑न् | |
| सच॑स्वना॒यमव॑से,अ॒भीक॑¦इ॒तोवा॒तमि᳚न्द्रपाहिरि॒षः | अ॒माचै᳚न॒मर᳚ण्येपाहिरि॒षो¦मदे᳚मश॒तहि॑माःसु॒वीराः᳚ || 10 || सच॑स्व¦ना॒यम्¦अव॑से¦अ॒भीके᳚¦इ॒तः¦वा॒¦तम्¦इ॒न्द्र॒¦पा॒हि॒¦रि॒षः | |
| [104] यातऊतिरिति नवर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:6}{मंडल:6, सूक्त:25}{अनुवाक:3, सूक्त:2} |
| यात॑ऊ॒तिर॑व॒मायाप॑र॒मायाम॑ध्य॒मेन्द्र॑शुष्मि॒न्नस्ति॑ | ताभि॑रू॒षुवृ॑त्र॒हत्ये᳚ऽवीर्नए॒भिश्च॒वाजै᳚र्म॒हान्न॑उग्र || 1 || वर्ग:19 या¦ते॒¦ऊ॒तिः¦अ॒व॒मा¦या¦प॒र॒मा¦या¦म॒ध्य॒मा¦इ॒न्द्र॒¦शु॒ष्मि॒न्¦अस्ति॑ | |
| आभिः॒स्पृधो᳚मिथ॒तीररि॑षण्यन्न॒मित्र॑स्यव्यथयाम॒न्युमि᳚न्द्र | आभि॒र्विश्वा᳚,अभि॒युजो॒विषू᳚ची॒रार्या᳚य॒विशोऽव॑तारी॒र्दासीः᳚ || 2 || आभिः॑¦स्पृधः॑¦मि॒थ॒तीः¦अरि॑षण्यन्¦अ॒मित्र॑स्य¦व्य॒थ॒य॒¦म॒न्युम्¦इ॒न्द्र॒ | |
| इन्द्र॑जा॒मय॑उ॒तयेऽजा᳚मयोऽर्वाची॒नासो᳚व॒नुषो᳚युयु॒ज्रे | त्वमे᳚षांविथु॒राशवां᳚सिज॒हिवृष्ण्या᳚निकृणु॒हीपरा᳚चः || 3 || इन्द्र॑¦जा॒मयः॑¦उ॒त¦ये¦अजा᳚मयः¦अ॒र्वा॒ची॒नासः॑¦व॒नुषः॑¦यु॒यु॒ज्रे | |
| शूरो᳚वा॒शूरं᳚वनते॒शरी᳚रैस्तनू॒रुचा॒तरु॑षि॒यत्कृ॒ण्वैते᳚ | तो॒केवा॒गोषु॒तन॑ये॒यद॒प्सुविक्रन्द॑सी,उ॒र्वरा᳚सु॒ब्रवै᳚ते || 4 || शूरः॑¦वा॒¦शूर᳚म्¦व॒न॒ते॒¦शरी᳚रैः¦त॒नू॒ऽरुचा᳚¦तरु॑षि¦यत्¦कृ॒ण्वैते॒ इति॑ | |
| न॒हित्वा॒शूरो॒नतु॒रोनधृ॒ष्णुर्नत्वा᳚यो॒धोमन्य॑मानोयु॒योध॑ | इन्द्र॒नकि॑ष्ट्वा॒प्रत्य॑स्त्येषां॒विश्वा᳚जा॒तान्य॒भ्य॑सि॒तानि॑ || 5 || न॒हि¦त्वा॒¦शूरः॑¦न¦तु॒रः¦न¦धृ॒ष्णुः¦न¦त्वा॒¦यो॒धः¦मन्य॑मानः¦यु॒योध॑ | |
| सप॑त्यतउ॒भयो᳚र्नृ॒म्णम॒योर्यदी᳚वे॒धसः॑समि॒थेहव᳚न्ते | वृ॒त्रेवा᳚म॒होनृ॒वति॒क्षये᳚वा॒व्यच॑स्वन्ता॒यदि॑वितन्त॒सैते᳚ || 6 || वर्ग:20 सः¦प॒त्य॒ते॒¦उ॒भयोः᳚¦नृ॒म्णम्¦अ॒योः¦यदि॑¦वे॒धसः॑¦स॒म्ऽइ॒थे¦हव᳚न्ते | |
| अध॑स्मातेचर्ष॒णयो॒यदेजा॒निन्द्र॑त्रा॒तोतभ॑वावरू॒ता | अ॒स्माका᳚सो॒येनृत॑मासो,अ॒र्यइन्द्र॑सू॒रयो᳚दधि॒रेपु॒रोनः॑ || 7 || अध॑¦स्म॒¦ते॒¦च॒र्ष॒णयः॑¦यत्¦एजा᳚न्¦इन्द्र॑¦त्रा॒ता¦उ॒त¦भ॒व॒¦व॒रू॒ता | |
| अनु॑तेदायिम॒हइ᳚न्द्रि॒याय॑स॒त्राते॒विश्व॒मनु॑वृत्र॒हत्ये᳚ | अनु॑क्ष॒त्रमनु॒सहो᳚यज॒त्रेन्द्र॑दे॒वेभि॒रनु॑तेनृ॒षह्ये᳚ || 8 || अनु॑¦ते॒¦दा॒यि॒¦म॒हे¦इ॒न्द्रि॒याय॑¦स॒त्रा¦ते॒¦विश्व᳚म्¦अनु॑¦वृ॒त्र॒ऽहत्ये᳚ | |
| ए॒वानः॒स्पृधः॒सम॑जास॒मत्स्विन्द्र॑रार॒न्धिमि॑थ॒तीरदे᳚वीः | वि॒द्याम॒वस्तो॒रव॑सागृ॒णन्तो᳚भ॒रद्वा᳚जा,उ॒तत॑इन्द्रनू॒नम् || 9 || ए॒व¦नः॒¦स्पृधः॑¦सम्¦अ॒ज॒¦स॒मत्ऽसु॑¦इन्द्र॑¦र॒र॒न्धि¦मि॒थ॒तीः¦अदे᳚वीः | |
| [105] श्रुधीनइत्यष्टर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:6}{मंडल:6, सूक्त:26}{अनुवाक:3, सूक्त:3} |
| श्रु॒धीन॑इन्द्र॒ह्वया᳚मसित्वाम॒होवाज॑स्यसा॒तौवा᳚वृषा॒णाः | संयद्विशोऽय᳚न्त॒शूर॑साता,उ॒ग्रंनोऽवः॒पार्ये॒,अह᳚न्दाः || 1 || वर्ग:21 श्रु॒धि¦नः॒¦इ॒न्द्र॒¦ह्वया᳚मसि¦त्वा॒¦म॒हः¦वाज॑स्य¦सा॒तौ¦व॒वृ॒षा॒णाः | |
| त्वांवा॒जीह॑वतेवाजिने॒योम॒होवाज॑स्य॒गध्य॑स्यसा॒तौ | त्वांवृ॒त्रेष्वि᳚न्द्र॒सत्प॑तिं॒तरु॑त्रं॒त्वांच॑ष्टेमुष्टि॒हागोषु॒युध्य॑न् || 2 || त्वाम्¦वा॒जी¦ह॒व॒ते॒¦वा॒जि॒ने॒यः¦म॒हः¦वाज॑स्य¦गध्य॑स्य¦सा॒तौ | |
| त्वंक॒विंचो᳚दयो॒ऽर्कसा᳚तौ॒त्वंकुत्सा᳚य॒शुष्णं᳚दा॒शुषे᳚वर्क् | त्वंशिरो᳚,अम॒र्मणः॒परा᳚हन्नतिथि॒ग्वाय॒शंस्यं᳚करि॒ष्यन् || 3 || त्वम्¦क॒विम्¦चो॒द॒यः॒¦अ॒र्कऽसा᳚तौ¦त्वम्¦कुत्सा᳚य¦शुष्ण᳚म्¦दा॒शुषे᳚¦व॒र्क् | |
| त्वंरथं॒प्रभ॑रोयो॒धमृ॒ष्वमावो॒युध्य᳚न्तंवृष॒भंदश॑द्युम् | त्वंतुग्रं᳚वेत॒सवे॒सचा᳚ह॒न्त्वंतुजिं᳚गृ॒णन्त॑मिन्द्रतूतोः || 4 || त्वम्¦रथ᳚म्¦प्र¦भ॒रः॒¦यो॒धम्¦ऋ॒ष्वम्¦आवः॑¦युध्य᳚न्तम्¦वृ॒ष॒भम्¦दश॑ऽद्युम् | |
| त्वंतदु॒क्थमि᳚न्द्रब॒र्हणा᳚कः॒प्रयच्छ॒तास॒हस्रा᳚शूर॒दर्षि॑ | अव॑गि॒रेर्दासं॒शम्ब॑रंह॒न्प्रावो॒दिवो᳚दासंचि॒त्राभि॑रू॒ती || 5 || त्वम्¦तत्¦उ॒क्थम्¦इ॒न्द्र॒¦ब॒र्हणा᳚¦क॒रिति॑ कः¦प्र¦य॒त्¦श॒ता¦स॒हस्रा᳚¦शू॒र॒¦दर्षि॑ | |
| त्वंश्र॒द्धाभि᳚र्मन्दसा॒नःसोमै᳚र्द॒भीत॑ये॒चुमु॑रिमिन्द्रसिष्वप् | त्वंर॒जिंपिठी᳚नसेदश॒स्यन्ष॒ष्टिंस॒हस्रा॒शच्या॒सचा᳚हन् || 6 || वर्ग:22 त्वम्¦श्र॒द्धाभिः॑¦म॒न्द॒सा॒नः¦सोमैः᳚¦द॒भीत॑ये¦चुमु॑रिम्¦इ॒न्द्र॒¦सि॒स्व॒प् | |
| अ॒हंच॒नतत्सू॒रिभि॑रानश्यां॒तव॒ज्याय॑इन्द्रसु॒म्नमोजः॑ | त्वया॒यत्स्तव᳚न्तेसधवीरवी॒रास्त्रि॒वरू᳚थेन॒नहु॑षाशविष्ठ || 7 || अ॒हम्¦च॒न¦तत्¦सू॒रिऽभिः॑¦आ॒न॒श्या॒म्¦तव॑¦ज्यायः॑¦इ॒न्द्र॒¦सु॒म्नम्¦ओजः॑ | |
| व॒यंते᳚,अ॒स्यामि᳚न्द्रद्यु॒म्नहू᳚तौ॒सखा᳚यःस्याममहिन॒प्रेष्ठाः᳚ | प्रात॑र्दनिः,क्षत्र॒श्रीर॑स्तु॒श्रेष्ठो᳚घ॒नेवृ॒त्राणां᳚स॒नये॒धना᳚नाम् || 8 || व॒यम्¦ते॒¦अ॒स्याम्¦इ॒न्द्र॒¦द्यु॒म्नऽहू᳚तौ¦सखा᳚यः¦स्या॒म॒¦म॒हि॒न॒¦प्रेष्ठाः᳚ | |
| [106] किमस्यमदइत्यष्टर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्यो भरद्वाजरंद्र अंत्यायाश्चायमानोराजात्रिष्टुप् (चायमानस्यराज्ञोदानस्तुतिः) |{अष्टक:4, अध्याय:6}{मंडल:6, सूक्त:27}{अनुवाक:3, सूक्त:4} |
| किम॑स्य॒मदे॒किम्व॑स्यपी॒ताविन्द्रः॒किम॑स्यस॒ख्येच॑कार | रणा᳚वा॒येनि॒षदि॒किंते,अ॑स्यपु॒रावि॑विद्रे॒किमु॒नूत॑नासः || 1 || वर्ग:23 किम्¦अ॒स्य॒¦मदे᳚¦किम्¦ऊँ॒ इति॑¦अ॒स्य॒¦पी॒तौ¦इन्द्रः॑¦किम्¦अ॒स्य॒¦स॒ख्ये¦च॒का॒र॒ | |
| सद॑स्य॒मदे॒सद्व॑स्यपी॒ताविन्द्रः॒सद॑स्यस॒ख्येच॑कार | रणा᳚वा॒येनि॒षदि॒सत्ते,अ॑स्यपु॒रावि॑विद्रे॒सदु॒नूत॑नासः || 2 || सत्¦अ॒स्य॒¦मदे᳚¦सत्¦ऊँ॒ इति॑¦अ॒स्य॒¦पी॒तौ¦इन्द्रः॑¦सत्¦अ॒स्य॒¦स॒ख्ये¦च॒का॒र॒ | |
| न॒हिनुते᳚महि॒मनः॑समस्य॒नम॑घवन्मघव॒त्त्वस्य॑वि॒द्म | नराध॑सोराधसो॒नूत॑न॒स्येन्द्र॒नकि॑र्ददृशइन्द्रि॒यंते᳚ || 3 || न॒हि¦नु¦ते॒¦म॒हि॒मनः॑¦स॒म॒स्य॒¦न¦म॒घ॒ऽव॒न्¦म॒घ॒व॒त्ऽत्वस्य॑¦वि॒द्म | |
| ए॒तत्त्यत्त॑इन्द्रि॒यम॑चेति॒येनाव॑धीर्व॒रशि॑खस्य॒शेषः॑ | वज्र॑स्य॒यत्ते॒निह॑तस्य॒शुष्मा᳚त्स्व॒नाच्चि॑दिन्द्रपर॒मोद॒दार॑ || 4 || ए॒तत्¦त्यत्¦ते॒¦इ॒न्द्रि॒यम्¦अ॒चे॒ति॒¦येन॑¦अव॑धीः¦व॒रऽशि॑खस्य¦शेषः॑ | |
| वधी॒दिन्द्रो᳚व॒रशि॑खस्य॒शेषो᳚ऽभ्याव॒र्तिने᳚चायमा॒नाय॒शिक्ष॑न् | वृ॒चीव॑तो॒यद्ध॑रियू॒पीया᳚यां॒हन्पूर्वे॒,अर्धे᳚भि॒यसाप॑रो॒दर्त् || 5 || वधी᳚त्¦इन्द्रः॑¦व॒रऽशि॑खस्य¦शेषः॑¦अ॒भि॒ऽआ॒व॒र्तिने᳚¦चा॒य॒मा॒नाय॑¦शिक्ष॑न् | |
| त्रिं॒शच्छ॑तंव॒र्मिण॑इन्द्रसा॒कंय॒व्याव॑त्यांपुरुहूतश्रव॒स्या | वृ॒चीव᳚न्तः॒शर॑वे॒पत्य॑मानाः॒पात्रा᳚भिन्दा॒नान्य॒र्थान्या᳚यन् || 6 || वर्ग:24 त्रिं॒शत्ऽश॑तम्¦व॒र्मिणः॑¦इ॒न्द्र॒¦सा॒कम्¦य॒व्याऽव॑त्याम्¦पु॒रु॒ऽहू॒त॒¦श्र॒व॒स्या | |
| यस्य॒गावा᳚वरु॒षासू᳚यव॒स्यू,अ॒न्तरू॒षुचर॑तो॒रेरि॑हाणा | ससृञ्ज॑यायतु॒र्वशं॒परा᳚दाद्वृ॒चीव॑तोदैववा॒ताय॒शिक्ष॑न् || 7 || यस्य॑¦गावौ᳚¦अ॒रु॒षा¦सु॒य॒व॒स्यू इति॑ सु॒ऽय॒व॒स्यू¦अ॒न्तः¦ऊँ॒ इति॑¦सु¦चर॑तः¦रेरि॑हाणा | |
| द्व॒याँ,अ॑ग्नेर॒थिनो᳚विंश॒तिंगाव॒धूम॑तोम॒घवा॒मह्यं᳚स॒म्राट् | अ॒भ्या॒व॒र्तीचा᳚यमा॒नोद॑दातिदू॒णाशे॒यंदक्षि॑णापार्थ॒वाना᳚म् || 8 || द्व॒यान्¦अ॒ग्ने॒¦र॒थिनः॑¦विं॒श॒तिम्¦गाः¦व॒धूऽम॑तः¦म॒घऽवा᳚¦मह्य᳚म्¦स॒म्ऽराट् | |
| [107] आगावइत्यष्टर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजोगौस्त्रिष्टुप् (द्वितीयाया इंद्रश्चांत्यपादस्यच) द्वितीयाध्यास्तिस्रोजगत्योंत्यानुष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:6}{मंडल:6, सूक्त:28}{अनुवाक:3, सूक्त:5} |
| आगावो᳚,अग्मन्नु॒तभ॒द्रम॑क्र॒न्¦त्सीद᳚न्तुगो॒ष्ठेर॒णय᳚न्त्व॒स्मे | प्र॒जाव॑तीःपुरु॒रूपा᳚,इ॒हस्यु॒¦रिन्द्रा᳚यपू॒र्वीरु॒षसो॒दुहा᳚नाः || 1 || वर्ग:25 आ¦गावः॑¦अ॒ग्म॒न्¦उ॒त¦भ॒द्रम्¦अ॒क्र॒न्¦सीद᳚न्तु¦गो॒ऽस्थे¦र॒णय᳚न्तु¦अ॒स्मे इति॑ | |
| इन्द्रो॒यज्व॑नेपृण॒तेच॑शिक्ष॒¦त्युपेद्द॑दाति॒नस्वंमु॑षायति | भूयो᳚भूयोर॒यिमिद॑स्यव॒र्धय॒¦न्नभि᳚न्नेखि॒ल्येनिद॑धातिदेव॒युम् || 2 || इन्द्रः॑¦यज्व॑ने¦पृ॒ण॒ते¦च॒¦शि॒क्ष॒ति॒¦उप॑¦इत्¦द॒दा॒ति॒¦न¦स्वम्¦मु॒षा॒य॒ति॒ | |
| नतान॑शन्ति॒नद॑भाति॒तस्क॑रो॒¦नासा᳚मामि॒त्रोव्यथि॒राद॑धर्षति | दे॒वाँश्च॒याभि॒र्यज॑ते॒ददा᳚तिच॒¦ज्योगित्ताभिः॑सचते॒गोप॑तिःस॒ह || 3 || न¦ताः¦न॒श॒न्ति॒¦न¦द॒भा॒ति॒¦तस्क॑रः¦न¦आ॒सा॒म्¦आ॒मि॒त्रः¦व्यथिः॑¦आ¦द॒ध॒र्ष॒ति॒ | |
| नता,अर्वा᳚रे॒णुक॑काटो,अश्नुते॒¦नसं᳚स्कृत॒त्रमुप॑यन्ति॒ता,अ॒भि | उ॒रु॒गा॒यमभ॑यं॒तस्य॒ता,अनु॒¦गावो॒मर्त॑स्य॒विच॑रन्ति॒यज्व॑नः || 4 || न¦ताः¦अर्वा᳚¦रे॒णुऽक॑काटः¦अ॒श्नु॒ते॒¦न¦सं॒स्कृ॒त॒ऽत्रम्¦उप॑¦य॒न्ति॒¦ताः¦अ॒भि | |
| गावो॒भगो॒गाव॒इन्द्रो᳚मे,अच्छा॒न्¦गावः॒सोम॑स्यप्रथ॒मस्य॑भ॒क्षः | इ॒मायागावः॒सज॑नास॒इन्द्र॑¦इ॒च्छामीद्धृ॒दामन॑साचि॒दिन्द्र᳚म् || 5 || गावः॑¦भगः॑¦गावः॑¦इन्द्रः॑¦मे॒¦अ॒च्छा॒न्¦गावः॑¦सोम॑स्य¦प्र॒थ॒मस्य॑¦भ॒क्षः | |
| यू॒यंगा᳚वोमेदयथाकृ॒शंचि॑¦दश्री॒रंचि॑त्कृणुथासु॒प्रती᳚कम् | भ॒द्रंगृ॒हंकृ॑णुथभद्रवाचो¦बृ॒हद्वो॒वय॑उच्यतेस॒भासु॑ || 6 || यू॒यम्¦गा॒वः॒¦मे॒द॒य॒थ॒¦कृ॒शम्¦चि॒त्¦अ॒श्री॒रम्¦चि॒त्¦कृ॒णु॒थ॒¦सु॒ऽप्रती᳚कम् | |
| प्र॒जाव॑तीःसू॒यव॑संरि॒शन्तीः᳚¦शु॒द्धा,अ॒पःसु॑प्रपा॒णेपिब᳚न्तीः | मावः॑स्ते॒नई᳚शत॒माघशं᳚सः॒¦परि॑वोहे॒तीरु॒द्रस्य॑वृज्याः || 7 || प्र॒जाऽव॑तीः¦सु॒ऽयव॑सम्¦रि॒शन्तीः᳚¦शु॒द्धाः¦अ॒पः¦सु॒ऽप्र॒पा॒ने¦पिब᳚न्तीः | |
| उपे॒दमु॑प॒पर्च॑न¦मा॒सुगोषूप॑पृच्यताम् | उप॑ऋष॒भस्य॒रेत॒¦स्युपे᳚न्द्र॒तव॑वी॒र्ये᳚ || 8 || उप॑¦इ॒दम्¦उ॒प॒ऽपर्च॑नम्¦आ॒सु¦गोषु॑¦उप॑¦पृ॒च्य॒ता॒म् | उप॑¦ऋ॒ष॒भस्य॑¦रेत॑सि¦उप॑¦इ॒न्द्र॒¦तव॑¦वी॒र्ये᳚ || |
| [108] इंद्रंवइति षडृचस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:29}{अनुवाक:3, सूक्त:6} |
| इन्द्रं᳚वो॒नरः॑स॒ख्याय॑सेपुर्म॒होयन्तः॑सुम॒तये᳚चका॒नाः | म॒होहिदा॒तावज्र॑हस्तो॒,अस्ति॑म॒हामु॑र॒ण्वमव॑सेयजध्वम् || 1 || वर्ग:1 इन्द्र᳚म्¦वः॒¦नरः॑¦स॒ख्याय॑¦से॒पुः॒¦म॒हः¦यन्तः॑¦सु॒ऽम॒तये᳚¦च॒का॒नाः | |
| आयस्मि॒न्हस्ते॒नर्या᳚मिमि॒क्षुरारथे᳚हिर॒ण्यये᳚रथे॒ष्ठाः | आर॒श्मयो॒गभ॑स्त्योःस्थू॒रयो॒राध्व॒न्नश्वा᳚सो॒वृष॑णोयुजा॒नाः || 2 || आ¦यस्मि॑न्¦हस्ते᳚¦नर्याः᳚¦मि॒मि॒क्षुः¦आ¦रथे᳚¦हि॒र॒ण्यये᳚¦र॒थे॒ऽस्थाः | |
| श्रि॒येते॒पादा॒दुव॒आमि॑मिक्षुर्धृ॒ष्णुर्व॒ज्रीशव॑सा॒दक्षि॑णावान् | वसा᳚नो॒,अत्कं᳚सुर॒भिंदृ॒शेकंस्व१॑(अ॒)र्णनृ॑तविषि॒रोब॑भूथ || 3 || श्रि॒ये¦ते॒¦पादा᳚¦दुवः॑¦आ¦मि॒मि॒क्षुः॒¦धृ॒ष्णुः¦व॒ज्री¦शव॑सा¦दक्षि॑णऽवान् | |
| ससोम॒आमि॑श्लतमःसु॒तोभू॒द्यस्मि᳚न्प॒क्तिःप॒च्यते॒सन्ति॑धा॒नाः | इन्द्रं॒नरः॑स्तु॒वन्तो᳚ब्रह्मका॒रा,उ॒क्थाशंस᳚न्तोदे॒ववा᳚ततमाः || 4 || सः¦सोमः॑¦आमि॑श्लऽतमः¦सु॒तः¦भू॒त्¦यस्मि॑न्¦प॒क्तिः¦प॒च्यते᳚¦सन्ति॑¦धा॒नाः | |
| नते॒,अन्तः॒शव॑सोधाय्य॒स्यवितुबा᳚बधे॒रोद॑सीमहि॒त्वा | आतासू॒रिःपृ॑णति॒तूतु॑जानोयू॒थेवा॒प्सुस॒मीज॑मानऊ॒ती || 5 || न¦ते॒¦अन्तः॑¦शव॑सः¦धा॒यि॒¦अ॒स्य¦वि¦तु¦बा॒ब॒धे॒¦रोद॑सी॒ इति॑¦म॒हि॒ऽत्वा | |
| ए॒वेदिन्द्रः॑सु॒हव॑ऋ॒ष्वो,अ॑स्तू॒ती,अनू᳚तीहिरिशि॒प्रःसत्वा᳚ | ए॒वाहिजा॒तो,अस॑मात्योजाःपु॒रूच॑वृ॒त्राह॑नति॒निदस्यू॑न् || 6 || ए॒व¦इत्¦इन्द्रः॑¦सु॒ऽहवः॑¦ऋ॒ष्वः¦अ॒स्तु॒¦ऊ॒ती¦अनू᳚ती¦हि॒रि॒ऽशि॒प्रः¦सत्वा᳚ | |
| [109] भूयइति पंचर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाज इंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:30}{अनुवाक:3, सूक्त:7} |
| भूय॒इद्वा᳚वृधेवी॒र्या᳚यँ॒,एको᳚,अजु॒र्योद॑यते॒वसू᳚नि | प्ररि॑रिचेदि॒वइन्द्रः॑पृथि॒व्या,अ॒र्धमिद॑स्य॒प्रति॒रोद॑सी,उ॒भे || 1 || वर्ग:2 भूयः॑¦इत्¦व॒वृ॒धे॒¦वी॒र्या᳚य¦एकः॑¦अ॒जु॒र्यः¦द॒य॒ते॒¦वसू᳚नि | |
| अधा᳚मन्येबृ॒हद॑सु॒र्य॑मस्य॒यानि॑दा॒धार॒नकि॒रामि॑नाति | दि॒वेदि॑वे॒सूर्यो᳚दर्श॒तोभू॒द्विसद्मा᳚न्युर्वि॒यासु॒क्रतु॑र्धात् || 2 || अध॑¦म॒न्ये॒¦बृ॒हत्¦अ॒सु॒र्य᳚म्¦अ॒स्य॒¦यानि॑¦दा॒धार॑¦नकिः॑¦आ¦मि॒ना॒ति॒ | |
| अ॒द्याचि॒न्नूचि॒त्तदपो᳚न॒दीनां॒यदा᳚भ्यो॒,अर॑दोगा॒तुमि᳚न्द्र | निपर्व॑ता,अद्म॒सदो॒नसे᳚दु॒स्त्वया᳚दृ॒ळ्हानि॑सुक्रतो॒रजां᳚सि || 3 || अ॒द्य¦चि॒त्¦नु¦चि॒त्¦तत्¦अपः॑¦न॒दीना᳚म्¦यत्¦आ॒भ्यः॒¦अर॑दः¦गा॒तुम्¦इ॒न्द्र॒ | |
| स॒त्यमित्तन्नत्वावाँ᳚,अ॒न्यो,अ॒स्तीन्द्र॑दे॒वोनमर्त्यो॒ज्याया॑न् | अह॒न्नहिं᳚परि॒शया᳚न॒मर्णोऽवा᳚सृजो,अ॒पो,अच्छा᳚समु॒द्रम् || 4 || स॒त्यम्¦इत्¦तत्¦न¦त्वाऽवा᳚न्¦अ॒न्यः¦अ॒स्ति॒¦इन्द्र॑¦दे॒वः¦न¦मर्त्यः॑¦ज्याया॑न् | |
| त्वम॒पोविदुरो॒विषू᳚ची॒रिन्द्र॑दृ॒ळ्हम॑रुजः॒पर्व॑तस्य | राजा᳚भवो॒जग॑तश्चर्षणी॒नांसा॒कंसूर्यं᳚ज॒नय॒न्द्यामु॒षास᳚म् || 5 || त्वम्¦अ॒पः¦वि¦दुरः॑¦विषू᳚चीः¦इन्द्र॑¦दृ॒ळ्हम्¦अ॒रु॒जः॒¦पर्व॑तस्य | |
| [110] अभूरेकइति पंचर्चस्य सूक्तस्य भारद्वाजः सुहोत्रइंद्रस्त्रिष्टुप् चतुर्थीशक्वरी (सुहोत्रः शुनहोत्रोनरो गर्गऋजिश्वाइत्येते ऋषयोबृहस्पतेः पौत्राउतदौष्षंतेर्भरतस्य पौत्रा इति विषयेइतिहासः श्रूयते) |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:31}{अनुवाक:3, सूक्त:8} |
| अभू॒रेको᳚रयिपतेरयी॒णामाहस्त॑योरधिथा,इन्द्रकृ॒ष्टीः | वितो॒के,अ॒प्सुतन॑येच॒सूरेऽवो᳚चन्तचर्ष॒णयो॒विवा᳚चः || 1 || वर्ग:3 अभूः᳚¦एकः॑¦र॒यि॒ऽप॒ते॒¦र॒यी॒णाम्¦आ¦हस्त॑योः¦अ॒धि॒थाः॒¦इ॒न्द्र॒¦कृ॒ष्टीः | |
| त्वद्भि॒येन्द्र॒पार्थि॑वानि॒विश्वाच्यु॑ताचिच्च्यावयन्ते॒रजां᳚सि | द्यावा॒क्षामा॒पर्व॑तासो॒वना᳚नि॒विश्वं᳚दृ॒ळ्हंभ॑यते॒,अज्म॒न्नाते᳚ || 2 || त्वत्¦भि॒या¦इ॒न्द्र॒¦पार्थि॑वानि¦विश्वा᳚¦अच्यु॑ता¦चि॒त्¦च्य॒व॒य॒न्ते॒¦रजां᳚सि | |
| त्वंकुत्से᳚ना॒भिशुष्ण॑मिन्द्रा॒शुषं᳚युध्य॒कुय॑वं॒गवि॑ष्टौ | दश॑प्रपि॒त्वे,अध॒सूर्य॑स्यमुषा॒यश्च॒क्रमवि॑वे॒रपां᳚सि || 3 || त्वम्¦कुत्से᳚न¦अ॒भि¦शुष्ण᳚म्¦इ॒न्द्र॒¦अ॒शुष᳚म्¦यु॒ध्य॒¦कुय॑वम्¦गोऽइ᳚ष्टौ | |
| त्वंश॒तान्यव॒शम्ब॑रस्य॒पुरो᳚जघन्थाप्र॒तीनि॒दस्योः᳚ | अशि॑क्षो॒यत्र॒शच्या᳚शचीवो॒दिवो᳚दासायसुन्व॒तेसु॑तक्रेभ॒रद्वा᳚जायगृण॒तेवसू᳚नि || 4 || त्वम्¦श॒तानि॑¦अव॑¦शम्ब॑रस्य¦पुरः॑¦ज॒घ॒न्थ॒¦अ॒प्र॒तीनि॑¦दस्योः᳚ | |
| सस॑त्यसत्वन्मह॒तेरणा᳚य॒रथ॒माति॑ष्ठतुविनृम्णभी॒मम् | या॒हिप्र॑पथि॒न्नव॒सोप॑म॒द्रिक्प्रच॑श्रुतश्रावयचर्ष॒णिभ्यः॑ || 5 || सः¦स॒त्य॒ऽस॒त्व॒न्¦म॒ह॒ते¦रणा᳚य¦रथ᳚म्¦आ¦ति॒ष्ठ॒¦तु॒वि॒ऽनृ॒म्ण॒¦भी॒मम् | |
| [111] अपूर्व्येति पंचर्चस्य सूक्तस्य भारद्वाजः सुहोत्रइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:32}{अनुवाक:3, सूक्त:9} |
| अपू᳚र्व्यापुरु॒तमा᳚न्यस्मैम॒हेवी॒राय॑त॒वसे᳚तु॒राय॑ | वि॒र॒प्शिने᳚व॒ज्रिणे॒शंत॑मानि॒वचां᳚स्या॒सास्थवि॑रायतक्षम् || 1 || वर्ग:4 अपू᳚र्व्या¦पु॒रु॒ऽतमा᳚नि¦अ॒स्मै॒¦म॒हे¦वी॒राय॑¦त॒वसे᳚¦तु॒राय॑ | |
| समा॒तरा॒सूर्ये᳚णाकवी॒नामवा᳚सयद्रु॒जदद्रिं᳚गृणा॒नः | स्वा॒धीभि॒रृक्व॑भिर्वावशा॒नउदु॒स्रिया᳚णामसृजन्नि॒दान᳚म् || 2 || सः¦मा॒तरा᳚¦सूर्ये᳚ण¦क॒वी॒नाम्¦अवा᳚सयत्¦रु॒जत्¦अद्रि᳚म्¦गृ॒णा॒नः | |
| सवह्नि॑भि॒रृक्व॑भि॒र्गोषु॒शश्व᳚न्मि॒तज्ञु॑भिःपुरु॒कृत्वा᳚जिगाय | पुरः॑पुरो॒हासखि॑भिःसखी॒यन्दृ॒ळ्हारु॑रोजक॒विभिः॑क॒विःसन् || 3 || सः¦वह्नि॑ऽभिः¦ऋक्व॑ऽभिः¦गोषु॑¦शश्व॑त्¦मि॒तज्ञु॑ऽभिः¦पु॒रु॒ऽकृत्वा᳚¦जि॒गा॒य॒ | |
| सनी॒व्या᳚भिर्जरि॒तार॒मच्छा᳚म॒होवाजे᳚भिर्म॒हद्भि॑श्च॒शुष्मैः᳚ | पु॒रु॒वीरा᳚भिर्वृषभक्षिती॒नामागि᳚र्वणःसुवि॒ताय॒प्रया᳚हि || 4 || सः¦नी॒व्या᳚भिः¦ज॒रि॒तार᳚म्¦अच्छ॑¦म॒हः¦वाजे᳚भिः¦म॒हत्ऽभिः॑¦च॒¦शुष्मैः᳚ | |
| ससर्गे᳚ण॒शव॑सात॒क्तो,अत्यै᳚र॒पइन्द्रो᳚दक्षिण॒तस्तु॑रा॒षाट् | इ॒त्थासृ॑जा॒ना,अन॑पावृ॒दर्थं᳚दि॒वेदि॑वेविविषुरप्रमृ॒ष्यम् || 5 || सः¦सर्गे᳚ण¦शव॑सा¦त॒क्तः¦अत्यैः᳚¦अ॒पः¦इन्द्रः॑¦द॒क्षि॒ण॒तः¦तु॒रा॒षाट् | |
| [112] यओजिष्ठइति पंचर्चस्य सूक्तस्य भारद्वाजः शुनहोत्र इंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:33}{अनुवाक:3, सूक्त:10} |
| यओजि॑ष्ठइन्द्र॒तंसुनो᳚दा॒मदो᳚वृषन्त्स्वभि॒ष्टिर्दास्वा॑न् | सौव॑श्व्यं॒योव॒नव॒त्स्वश्वो᳚वृ॒त्रास॒मत्सु॑सा॒सह॑द॒मित्रा॑न् || 1 || वर्ग:5 यः¦ओजि॑ष्ठः¦इ॒न्द्र॒¦तम्¦सु¦नः॒¦दाः॒¦मदः॑¦वृ॒ष॒न्¦सु॒।आ॒भि॒ष्टिः¦दास्वा॑न् | |
| त्वांही॒३॑(ई॒)न्द्राव॑से॒विवा᳚चो॒हव᳚न्तेचर्ष॒णयः॒शूर॑सातौ | त्वंविप्रे᳚भि॒र्विप॒णीँर॑शाय॒स्त्वोत॒इत्सनि॑ता॒वाज॒मर्वा᳚ || 2 || त्वाम्¦हि¦इ॒न्द्र॒¦अव॑से¦विऽवा᳚चः¦हव᳚न्ते¦च॒र्ष॒णयः॑¦शूर॑ऽसातौ | |
| त्वंताँ,इ᳚न्द्रो॒भयाँ᳚,अ॒मित्रा॒न्दासा᳚वृ॒त्राण्यार्या᳚चशूर | वधी॒र्वने᳚व॒सुधि॑तेभि॒रत्कै॒रापृ॒त्सुद॑र्षिनृ॒णांनृ॑तम || 3 || त्वम्¦तान्¦इ॒न्द्र॒¦उ॒भया᳚न्¦अ॒मित्रा᳚न्¦दासा᳚¦वृ॒त्राणि॑¦आर्या᳚¦च॒¦शू॒र॒ | |
| सत्वंन॑इ॒न्द्राक॑वाभिरू॒तीसखा᳚वि॒श्वायु॑रवि॒तावृ॒धेभूः᳚ | स्व॑र्षाता॒यद्ध्वया᳚मसित्वा॒युध्य᳚न्तोने॒मधि॑तापृ॒त्सुशू᳚र || 4 || सः¦त्वम्¦नः॒¦इ॒न्द्र॒¦अक॑वाभिः¦ऊ॒ती¦सखा᳚¦वि॒श्वऽआ᳚युः¦अ॒वि॒ता¦वृ॒धे¦भूः॒ | |
| नू॒नंन॑इन्द्राप॒राय॑चस्या॒भवा᳚मृळी॒कउ॒तनो᳚,अ॒भिष्टौ᳚ | इ॒त्थागृ॒णन्तो᳚म॒हिन॑स्य॒शर्म᳚न्दि॒विष्या᳚म॒पार्ये᳚गो॒षत॑माः || 5 || नू॒नम्¦नः॒¦इ॒न्द्र॒¦अ॒प॒राय॑¦च॒¦स्याः॒¦भव॑¦मृ॒ळी॒कः¦उ॒त¦नः॒¦अ॒भिष्टौ᳚ | |
| [113] संचत्वइति पंचर्चस्य सूक्तस्य भारद्वाजः शुनहोत्र-इंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:34}{अनुवाक:3, सूक्त:11} |
| संच॒त्वेज॒ग्मुर्गिर॑इन्द्रपू॒र्वीर्विच॒त्वद्य᳚न्तिवि॒भ्वो᳚मनी॒षाः | पु॒रानू॒नंच॑स्तु॒तय॒ऋषी᳚णांपस्पृ॒ध्रइन्द्रे॒,अध्यु॑क्था॒र्का || 1 || वर्ग:6 सम्¦च॒¦त्वे इति॑¦ज॒ग्मुः¦गिरः॑¦इ॒न्द्र॒¦पू॒र्वीः¦वि¦च॒¦त्वत्¦य॒न्ति॒¦वि॒ऽभ्वः॑¦म॒नी॒षाः | |
| पु॒रु॒हू॒तोयःपु॑रुगू॒र्तऋभ्वाँ॒,एकः॑पुरुप्रश॒स्तो,अस्ति॑य॒ज्ञैः | रथो॒नम॒हेशव॑सेयुजा॒नो॒३॑(ओ॒)ऽस्माभि॒रिन्द्रो᳚,अनु॒माद्यो᳚भूत् || 2 || पु॒रु॒ऽहू॒तः¦यः¦पु॒रु॒ऽगू॒र्तः¦ऋभ्वा᳚¦एकः॑¦पु॒रु॒ऽप्र॒श॒स्तः¦अस्ति॑¦य॒ज्ञैः | |
| नयंहिंस᳚न्तिधी॒तयो॒नवाणी॒रिन्द्रं॒नक्ष॒न्तीद॒भिव॒र्धय᳚न्तीः | यदि॑स्तो॒तारः॑श॒तंयत्स॒हस्रं᳚गृ॒णन्ति॒गिर्व॑णसं॒शंतद॑स्मै || 3 || न¦यम्¦हिंस᳚न्ति¦धी॒तयः॑¦न¦वाणीः᳚¦इन्द्र᳚म्¦नक्ष᳚न्ति¦इत्¦अ॒भि¦व॒र्धय᳚न्तीः | |
| अस्मा᳚,ए॒तद्दि॒व्य१॑(अ॒)र्चेव॑मा॒सामि॑मि॒क्षइन्द्रे॒न्य॑यामि॒सोमः॑ | जनं॒नधन्व᳚न्न॒भिसंयदापः॑स॒त्रावा᳚वृधु॒र्हव॑नानिय॒ज्ञैः || 4 || अस्मै᳚¦ए॒तत्¦दि॒वि¦अ॒र्चाऽइ᳚व¦मा॒सा¦मि॒मि॒क्षः¦इन्द्रे᳚¦नि¦अ॒या॒मि॒¦सोमः॑ | |
| अस्मा᳚,ए॒तन्मह्या᳚ङ्गू॒षम॑स्मा॒,इन्द्रा᳚यस्तो॒त्रंम॒तिभि॑रवाचि | अस॒द्यथा᳚मह॒तिवृ॑त्र॒तूर्य॒इन्द्रो᳚वि॒श्वायु॑रवि॒तावृ॒धश्च॑ || 5 || अस्मै᳚¦ए॒तत्¦महि॑¦आ॒ङ्गू॒षम्¦अ॒स्मै॒¦इन्द्रा᳚य¦स्तो॒त्रम्¦म॒तिऽभिः॑¦अ॒वा॒चि॒ | |
| [114] कदाभुवन्निति पंचर्चस्य सूक्तस्य भारद्वाजोनर इंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:35}{अनुवाक:3, सूक्त:12} |
| क॒दाभु॑व॒न्रथ॑क्षयाणि॒ब्रह्म॑क॒दास्तो॒त्रेस॑हस्रपो॒ष्यं᳚दाः | क॒दास्तोमं᳚वासयोऽस्यरा॒याक॒दाधियः॑करसि॒वाज॑रत्नाः || 1 || वर्ग:7 क॒दा¦भु॒व॒न्¦रथ॑ऽक्षयाणि¦ब्रह्म॑¦क॒दा¦स्तो॒त्रे¦स॒ह॒स्र॒ऽपो॒ष्य᳚म्¦दाः॒ | |
| कर्हि॑स्वि॒त्तदि᳚न्द्र॒यन्नृभि॒र्नॄन्वी॒रैर्वी॒रान्नी॒ळया᳚से॒जया॒जीन् | त्रि॒धातु॒गा,अधि॑जयासि॒गोष्विन्द्र॑द्यु॒म्नंस्व᳚र्वद्धेह्य॒स्मे || 2 || कर्हि॑¦स्वि॒त्¦तत्¦इ॒न्द्र॒¦यत्¦नृऽभिः॑¦नॄन्¦वी॒रैः¦वी॒रान्¦नी॒ळया᳚से¦जय॑¦आ॒जीन् | |
| कर्हि॑स्वि॒त्तदि᳚न्द्र॒यज्ज॑रि॒त्रेवि॒श्वप्सु॒ब्रह्म॑कृ॒णवः॑शविष्ठ | क॒दाधियो॒ननि॒युतो᳚युवासेक॒दागोम॑घा॒हव॑नानिगच्छाः || 3 || कर्हि॑¦स्वि॒त्¦तत्¦इ॒न्द्र॒¦यत्¦ज॒रि॒त्रे¦वि॒श्वऽप्सु॑¦ब्रह्म॑¦कृ॒णवः॑¦श॒वि॒ष्ठ॒ | |
| सगोम॑घाजरि॒त्रे,अश्व॑श्चन्द्रा॒वाज॑श्रवसो॒,अधि॑धेहि॒पृक्षः॑ | पी॒पि॒हीषः॑सु॒दुघा᳚मिन्द्रधे॒नुंभ॒रद्वा᳚जेषुसु॒रुचो᳚रुरुच्याः || 4 || सः¦गोऽम॑घाः¦ज॒रि॒त्रे¦अश्व॑ऽचन्द्राः¦वाज॑ऽश्रवसः¦अधि॑¦धे॒हि॒¦पृक्षः॑ | |
| तमानू॒नंवृ॒जन॑म॒न्यथा᳚चि॒च्छूरो॒यच्छ॑क्र॒विदुरो᳚गृणी॒षे | मानिर॑रंशुक्र॒दुघ॑स्यधे॒नोरा᳚ङ्गिर॒सान्ब्रह्म॑णाविप्रजिन्व || 5 || तम्¦आ¦नू॒नम्¦वृ॒जन᳚म्¦अ॒न्यथा᳚¦चि॒त्¦शूरः॑¦यत्¦श॒क्र॒¦वि¦दुरः॑¦गृ॒णी॒षे | |
| [115] सत्रामदासइति पंचर्चस्य सूक्तस्य भारद्वाजोनरइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:36}{अनुवाक:3, सूक्त:13} |
| स॒त्रामदा᳚स॒स्तव॑वि॒श्वज᳚न्याःस॒त्रारायोऽध॒येपार्थि॑वासः | स॒त्रावाजा᳚नामभवोविभ॒क्तायद्दे॒वेषु॑धा॒रय॑था,असु॒र्य᳚म् || 1 || वर्ग:8 स॒त्रा¦मदा᳚सः¦तव॑¦वि॒श्वऽज᳚न्याः¦स॒त्रा¦रायः॑¦अध॑¦ये¦पार्थि॑वासः | |
| अनु॒प्रये᳚जे॒जन॒ओजो᳚,अस्यस॒त्राद॑धिरे॒,अनु॑वी॒र्या᳚य | स्यू॒म॒गृभे॒दुध॒येऽर्व॑तेच॒क्रतुं᳚वृञ्ज॒न्त्यपि॑वृत्र॒हत्ये᳚ || 2 || अनु॑¦प्र¦ये॒जे॒¦जनः॑¦ओजः॑¦अ॒स्य॒¦स॒त्रा¦द॒धि॒रे॒¦अनु॑¦वी॒र्या᳚य | |
| तंस॒ध्रीची᳚रू॒तयो॒वृष्ण्या᳚नि॒पौंस्या᳚निनि॒युतः॑सश्चु॒रिन्द्र᳚म् | स॒मु॒द्रंनसिन्ध॑वउ॒क्थशु॑ष्मा,उरु॒व्यच॑सं॒गिर॒आवि॑शन्ति || 3 || तम्¦स॒ध्रीचीः᳚¦ऊ॒तयः॑¦वृष्ण्या᳚नि¦पौंस्या᳚नि¦नि॒ऽयुतः॑¦स॒श्चु॒ः॑¦इन्द्र᳚म् | |
| सरा॒यस्खामुप॑सृजागृणा॒नःपु॑रुश्च॒न्द्रस्य॒त्वमि᳚न्द्र॒वस्वः॑ | पति॑र्बभू॒थास॑मो॒जना᳚ना॒मेको॒विश्व॑स्य॒भुव॑नस्य॒राजा᳚ || 4 || सः¦रा॒यः¦खाम्¦उप॑¦सृ॒ज॒¦गृ॒णा॒नः¦पु॒रु॒ऽच॒न्द्रस्य॑¦त्वम्¦इ॒न्द्र॒¦वस्वः॑ | |
| सतुश्रु॑धि॒श्रुत्या॒योदु॑वो॒युर्द्यौर्नभूमा॒भिरायो᳚,अ॒र्यः | असो॒यथा᳚नः॒शव॑साचका॒नोयु॒गेयु॑गे॒वय॑सा॒चेकि॑तानः || 5 || सः¦तु¦श्रु॒धि॒¦श्रुत्या᳚¦यः¦दु॒वः॒ऽयुः¦द्यौः¦न¦भूम॑¦अ॒भि¦रायः॑¦अ॒र्यः | |
| [116] अर्वाग्रथमिति पंचर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजः इंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:37}{अनुवाक:3, सूक्त:14} |
| अ॒र्वाग्रथं᳚वि॒श्ववा᳚रंतउ॒ग्रेन्द्र॑यु॒क्तासो॒हर॑योवहन्तु | की॒रिश्चि॒द्धित्वा॒हव॑ते॒स्व᳚र्वानृधी॒महि॑सध॒माद॑स्ते,अ॒द्य || 1 || वर्ग:9 अ॒र्वाक्¦रथ᳚म्¦वि॒श्वऽवा᳚रम्¦ते॒¦उ॒ग्र॒¦इन्द्र॑¦यु॒क्तासः॑¦हर॑यः¦व॒ह॒न्तु॒ | |
| प्रोद्रोणे॒हर॑यः॒कर्मा᳚ग्मन्पुना॒नास॒ऋज्य᳚न्तो,अभूवन् | इन्द्रो᳚नो,अ॒स्यपू॒र्व्यःप॑पीयाद्द्यु॒क्षोमद॑स्यसो॒म्यस्य॒राजा᳚ || 2 || प्रो इति॑¦द्रोणे᳚¦हर॑यः¦कर्म॑¦अ॒ग्म॒न्¦पु॒ना॒नासः॑¦ऋज्य᳚न्तः¦अ॒भू॒व॒न् | |
| आ॒स॒स्रा॒णासः॑शवसा॒नमच्छेन्द्रं᳚सुच॒क्रेर॒थ्या᳚सो॒,अश्वाः᳚ | अ॒भिश्रव॒ऋज्य᳚न्तोवहेयु॒र्नूचि॒न्नुवा॒योर॒मृतं॒विद॑स्येत् || 3 || आ॒ऽस॒स्रा॒णासः॑¦श॒व॒सा॒नम्¦अच्छ॑¦इन्द्र᳚म्¦सु॒ऽच॒क्रे¦र॒थ्या᳚सः¦अश्वाः᳚ | |
| वरि॑ष्ठो,अस्य॒दक्षि॑णामिय॒र्तीन्द्रो᳚म॒घोनां᳚तुविकू॒र्मित॑मः | यया᳚वज्रिवःपरि॒यास्यंहो᳚म॒घाच॑धृष्णो॒दय॑से॒विसू॒रीन् || 4 || वरि॑ष्ठः¦अ॒स्य॒¦दक्षि॑णाम्¦इ॒य॒र्ति॒¦इन्द्रः॑¦म॒घोना᳚म्¦तु॒वि॒कू॒र्मिऽत॑मः | |
| इन्द्रो॒वाज॑स्य॒स्थवि॑रस्यदा॒तेन्द्रो᳚गी॒र्भिर्व॑र्धतांवृ॒द्धम॑हाः | इन्द्रो᳚वृ॒त्रंहनि॑ष्ठो,अस्तु॒सत्वातासू॒रिःपृ॑णति॒तूतु॑जानः || 5 || इन्द्रः॑¦वाज॑स्य¦स्थवि॑रस्य¦दा॒ता¦इन्द्रः॑¦गीः॒ऽभिः¦व॒र्ध॒ता॒म्¦वृ॒द्धऽम॑हाः | |
| [117] अपादितइति पंचर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाज इंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:38}{अनुवाक:3, सूक्त:15} |
| अपा᳚दि॒तउदु॑नश्चि॒त्रत॑मोम॒हींभ॑र्षद्द्यु॒मती॒मिन्द्र॑हूतिम् | पन्य॑सींधी॒तिंदैव्य॑स्य॒याम॒ञ्जन॑स्यरा॒तिंव॑नतेसु॒दानुः॑ || 1 || वर्ग:10 अपा᳚त्¦इ॒तः¦उत्¦ऊँ॒ इति॑¦नः॒¦चि॒त्रऽत॑मः¦म॒हीम्¦भ॒र्ष॒त्¦द्यु॒ऽमती᳚म्¦इन्द्र॑ऽहूतिम् | |
| दू॒राच्चि॒दाव॑सतो,अस्य॒कर्णा॒घोषा॒दिन्द्र॑स्यतन्यतिब्रुवा॒णः | एयमे᳚नंदे॒वहू᳚तिर्ववृत्यान्म॒द्र्य१॑(अ॒)गिन्द्र॑मि॒यमृ॒च्यमा᳚ना || 2 || दू॒रात्¦चि॒त्¦आ¦व॒स॒तः॒¦अ॒स्य॒¦कर्णा᳚¦घोषा᳚त्¦इन्द्र॑स्य¦त॒न्य॒ति॒¦ब्रु॒वा॒णः | |
| तंवो᳚धि॒याप॑र॒मया᳚पुरा॒जाम॒जर॒मिन्द्र॑म॒भ्य॑नूष्य॒र्कैः | ब्रह्मा᳚च॒गिरो᳚दधि॒रेसम॑स्मिन्म॒हाँश्च॒स्तोमो॒,अधि॑वर्ध॒दिन्द्रे᳚ || 3 || तम्¦वः॒¦धि॒या¦प॒र॒मया᳚¦पु॒रा॒ऽजाम्¦अ॒जर᳚म्¦इन्द्र᳚म्¦अ॒भि¦अ॒नू॒षि॒¦अ॒र्कैः | |
| वर्धा॒द्यंय॒ज्ञउ॒तसोम॒इन्द्रं॒वर्धा॒द्ब्रह्म॒गिर॑उ॒क्थाच॒मन्म॑ | वर्धाहै᳚नमु॒षसो॒याम᳚न्न॒क्तोर्वर्धा॒न्मासाः᳚श॒रदो॒द्याव॒इन्द्र᳚म् || 4 || वर्धा᳚त्¦यम्¦य॒ज्ञः¦उ॒त¦सोमः॑¦इन्द्र᳚म्¦वर्धा᳚त्¦ब्रह्म॑¦गिरः॑¦उ॒क्था¦च॒¦मन्म॑ | |
| ए॒वाज॑ज्ञा॒नंसह॑से॒,असा᳚मिवावृधा॒नंराध॑सेचश्रु॒ताय॑ | म॒हामु॒ग्रमव॑सेविप्रनू॒नमावि॑वासेमवृत्र॒तूर्ये᳚षु || 5 || ए॒व¦ज॒ज्ञा॒नम्¦सह॑से¦असा᳚मि¦व॒वृ॒धा॒नम्¦राध॑से¦च॒¦श्रु॒ताय॑ | |
| [118] मंद्रस्य कवेरितिपंचर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाज इंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:39}{अनुवाक:3, सूक्त:16} |
| म॒न्द्रस्य॑क॒वेर्दि॒व्यस्य॒वह्ने॒र्विप्र॑मन्मनोवच॒नस्य॒मध्वः॑ | अपा᳚न॒स्तस्य॑सच॒नस्य॑दे॒वेषो᳚युवस्वगृण॒तेगो,अ॑ग्राः || 1 || वर्ग:11 म॒न्द्रस्य॑¦क॒वेः¦दि॒व्यस्य॑¦वह्नेः᳚¦विप्र॑ऽमन्मनः¦व॒च॒नस्य॑¦मध्वः॑ | |
| अ॒यमु॑शा॒नःपर्यद्रि॑मु॒स्रा,ऋ॒तधी᳚तिभिरृत॒युग्यु॑जा॒नः | रु॒जदरु॑ग्णं॒विव॒लस्य॒सानुं᳚प॒णीँर्वचो᳚भिर॒भियो᳚ध॒दिन्द्रः॑ || 2 || अ॒यम्¦उ॒शा॒नः¦परि॑¦अद्रि᳚म्¦उ॒स्राः¦ऋ॒तधी᳚तिऽभिः¦ऋ॒त॒ऽयुक्¦यु॒जा॒नः | |
| अ॒यंद्यो᳚तयद॒द्युतो॒व्य१॑(अ॒)क्तून्दो॒षावस्तोः᳚श॒रद॒इन्दु॑रिन्द्र | इ॒मंके॒तुम॑दधु॒र्नूचि॒दह्नां॒शुचि॑जन्मनउ॒षस॑श्चकार || 3 || अ॒यम्¦द्यो॒त॒य॒त्¦अ॒द्युतः॑¦वि¦अ॒क्तून्¦दो॒षा¦वस्तोः᳚¦श॒रदः॑¦इन्दुः॑¦इ॒न्द्र॒ | |
| अ॒यंरो᳚चयद॒रुचो᳚रुचा॒नो॒३॑(ओ॒)ऽयंवा᳚सय॒द्व्यृ१॑(ऋ॒)तेन॑पू॒र्वीः | अ॒यमी᳚यतऋत॒युग्भि॒रश्वैः᳚स्व॒र्विदा॒नाभि॑नाचर्षणि॒प्राः || 4 || अ॒यम्¦रो॒च॒य॒त्¦अ॒रुचः॑¦रु॒चा॒नः¦अ॒यम्¦वा॒स॒य॒त्¦वि¦ऋ॒तेन॑¦पू॒र्वीः | |
| नूगृ॑णा॒नोगृ॑ण॒तेप्र॑त्नराज॒न्निषः॑पिन्ववसु॒देया᳚यपू॒र्वीः | अ॒पओष॑धीरवि॒षावना᳚नि॒गा,अर्व॑तो॒नॄनृ॒चसे᳚रिरीहि || 5 || नु¦गृ॒णा॒नः¦गृ॒ण॒ते¦प्र॒त्न॒¦रा॒ज॒न्¦इषः॑¦पि॒न्व॒¦व॒सु॒ऽदेया᳚य¦पू॒र्वीः | |
| [119] इंद्रपिबेति पंचर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाज इंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:40}{अनुवाक:3, सूक्त:17} |
| इन्द्र॒पिब॒तुभ्यं᳚सु॒तोमदा॒याव॑स्य॒हरी॒विमु॑चा॒सखा᳚या | उ॒तप्रगा᳚यग॒णआनि॒षद्याथा᳚य॒ज्ञाय॑गृण॒तेवयो᳚धाः || 1 || वर्ग:12 इन्द्र॑¦पिब॑¦तुभ्य᳚म्¦सु॒तः¦मदा᳚य¦अव॑¦स्य॒¦हरी॒ इति॑¦वि¦मु॒च॒¦सखा᳚या | |
| अस्य॑पिब॒यस्य॑जज्ञा॒नइ᳚न्द्र॒मदा᳚य॒क्रत्वे॒,अपि॑बोविरप्शिन् | तमु॑ते॒गावो॒नर॒आपो॒,अद्रि॒रिन्दुं॒सम॑ह्यन्पी॒तये॒सम॑स्मै || 2 || अस्य॑¦पि॒ब॒¦यस्य॑¦ज॒ज्ञा॒नः¦इ॒न्द्र॒¦मदा᳚य¦क्रत्वे᳚¦अपि॑बः¦वि॒ऽर॒प्शि॒न् | |
| समि॑द्धे,अ॒ग्नौसु॒तइ᳚न्द्र॒सोम॒आत्वा᳚वहन्तु॒हर॑यो॒वहि॑ष्ठाः | त्वा॒य॒तामन॑साजोहवी॒मीन्द्राया᳚हिसुवि॒ताय॑म॒हेनः॑ || 3 || सम्ऽइ᳚द्धे¦अ॒ग्नौ¦सु॒ते¦इ॒न्द्र॒¦सोमे᳚¦आ¦त्वा॒¦व॒ह॒न्तु॒¦हर॑यः¦वहि॑ष्ठाः | |
| आया᳚हि॒शश्व॑दुश॒ताय॑या॒थेन्द्र॑म॒हामन॑सासोम॒पेय᳚म् | उप॒ब्रह्मा᳚णिशृणवइ॒मानोऽथा᳚तेय॒ज्ञस्त॒न्वे॒३॑(ए॒)वयो᳚धात् || 4 || आ¦या॒हि॒¦शश्व॑त्¦उ॒श॒ता¦य॒या॒थ॒¦इन्द्र॑¦म॒हा¦मन॑सा¦सो॒म॒ऽपेय᳚म् | |
| यदि᳚न्द्रदि॒विपार्ये॒यदृध॒ग्यद्वा॒स्वेसद॑ने॒यत्र॒वासि॑ | अतो᳚नोय॒ज्ञमव॑सेनि॒युत्वा᳚न्त्स॒जोषाः᳚पाहिगिर्वणोम॒रुद्भिः॑ || 5 || यत्¦इ॒न्द्र॒¦दि॒वि¦पार्ये᳚¦यत्¦ऋध॑क्¦यत्¦वा॒¦स्वे¦सद॑ने¦यत्र॑¦वा॒¦असि॑ | |
| [120] अहेळमानइति पंचर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाज इंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:41}{अनुवाक:3, सूक्त:18} |
| अहे᳚ळमान॒उप॑याहिय॒ज्ञंतुभ्यं᳚पवन्त॒इन्द॑वःसु॒तासः॑ | गावो॒नव॑ज्रि॒न्त्स्वमोको॒,अच्छेन्द्राग॑हिप्रथ॒मोय॒ज्ञिया᳚नाम् || 1 || वर्ग:13 अहे᳚ळमानः¦उप॑¦या॒हि॒¦य॒ज्ञम्¦तुभ्य᳚म्¦प॒व॒न्ते॒¦इन्द॑वः¦सु॒तासः॑ | |
| याते᳚का॒कुत्सुकृ॑ता॒यावरि॑ष्ठा॒यया॒शश्व॒त्पिब॑सि॒मध्व॑ऊ॒र्मिम् | तया᳚पाहि॒प्रते᳚,अध्व॒र्युर॑स्था॒त्संते॒वज्रो᳚वर्ततामिन्द्रग॒व्युः || 2 || या¦ते॒¦का॒कुत्¦सुऽकृ॑ता¦या¦वरि॑ष्ठा¦यया᳚¦शश्व॑त्¦पिब॑सि¦मध्वः॑¦ऊ॒र्मिम् | |
| ए॒षद्र॒प्सोवृ॑ष॒भोवि॒श्वरू᳚प॒इन्द्रा᳚य॒वृष्णे॒सम॑कारि॒सोमः॑ | ए॒तंपि॑बहरिवःस्थातरुग्र॒यस्येशि॑षेप्र॒दिवि॒यस्ते॒,अन्न᳚म् || 3 || ए॒षः¦द्र॒प्सः¦वृ॒ष॒भः¦वि॒श्वऽरू᳚पः¦इन्द्रा᳚य¦वृष्णे᳚¦सम्¦अ॒का॒रि॒¦सोमः॑ | |
| सु॒तःसोमो॒,असु॑तादिन्द्र॒वस्या᳚न॒यंश्रेया᳚ञ्चिकि॒तुषे॒रणा᳚य | ए॒तंति॑तिर्व॒उप॑याहिय॒ज्ञंतेन॒विश्वा॒स्तवि॑षी॒रापृ॑णस्व || 4 || सु॒तः¦सोमः॑¦असु॑तात्¦इ॒न्द्र॒¦वस्या᳚न्¦अ॒यम्¦श्रेया᳚न्¦चि॒कि॒तुषे᳚¦रणा᳚य | |
| ह्वया᳚मसि॒त्वेन्द्र॑याह्य॒र्वाङरं᳚ते॒सोम॑स्त॒न्वे᳚भवाति | शत॑क्रतोमा॒दय॑स्वासु॒तेषु॒प्रास्माँ,अ॑व॒पृत॑नासु॒प्रवि॒क्षु || 5 || ह्वया᳚मसि¦त्वा॒¦आ¦इ॒न्द्र॒¦या॒हि॒¦अ॒र्वाङ्¦अर᳚म्¦ते॒¦सोमः॑¦त॒न्वे᳚¦भ॒वा॒ति॒ | |
| [121] प्रत्यस्मा इति चतुरृचस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाज इंद्रोनुष्टुबंत्याबृहती |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:42}{अनुवाक:3, सूक्त:19} |
| प्रत्य॑स्मै॒पिपी᳚षते॒विश्वा᳚निवि॒दुषे᳚भर | अ॒रं॒ग॒माय॒जग्म॒येऽप॑श्चाद्दघ्वने॒नरे᳚ || 1 || वर्ग:14 प्रति॑¦अ॒स्मै॒¦पिपी᳚षते¦विश्वा᳚नि¦वि॒दुषे᳚¦भ॒र॒ | अ॒र॒म्ऽग॒माय॑¦जग्म॑ये¦अप॑श्चात्ऽदघ्वने¦नरे᳚ || |
| एमे᳚नंप्र॒त्येत॑न॒सोमे᳚भिःसोम॒पात॑मम् | अम॑त्रेभिरृजी॒षिण॒मिन्द्रं᳚सु॒तेभि॒रिन्दु॑भिः || 2 || आ¦ई॒म्¦ए॒न॒म्¦प्र॒ति॒ऽएत॑न¦सोमे᳚भिः¦सो॒म॒ऽपात॑मम् | अम॑त्रेभिः¦ऋ॒जी॒षिण᳚म्¦इन्द्र᳚म्¦सु॒तेभिः॑¦इन्दु॑ऽभिः || |
| यदी᳚सु॒तेभि॒रिन्दु॑भिः॒सोमे᳚भिःप्रति॒भूष॑थ | वेदा॒विश्व॑स्य॒मेधि॑रोधृ॒षत्तंत॒मिदेष॑ते || 3 || यदि॑¦सु॒तेभिः॑¦इन्दु॑ऽभिः¦सोमे᳚भिः¦प्र॒ति॒ऽभूष॑थ | वेद॑¦विश्व॑स्य¦मेधि॑रः¦धृ॒षत्¦तम्ऽत᳚म्¦इत्¦आ¦ई॒ष॒ते॒ || |
| अ॒स्मा,अ॑स्मा॒,इदन्ध॒सोऽध्व᳚र्यो॒प्रभ॑रासु॒तम् | कु॒वित्स॑मस्य॒जेन्य॑स्य॒शर्ध॑तो॒ऽभिश॑स्तेरव॒स्पर॑त् || 4 || अ॒स्मै।आ॑स्मै¦इत्¦अन्ध॑सः¦अध्व᳚र्यो॒ इति॑¦प्र¦भ॒र॒¦सु॒तम् | |
| [122] यस्यत्यदिति चतुरृचस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाज इंद्रउष्णिक् |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:43}{अनुवाक:3, सूक्त:20} |
| यस्य॒त्यच्छम्ब॑रं॒मदे॒दिवो᳚दासायर॒न्धयः॑ | अ॒यंससोम॑इन्द्रतेसु॒तःपिब॑ || 1 || वर्ग:15 यस्य॑¦त्यत्¦शम्ब॑रम्¦मदे᳚¦दिवः॑ऽदासाय¦र॒न्धयः॑ | अ॒यम्¦सः¦सोमः॑¦इ॒न्द्र॒¦ते॒¦सु॒तः¦पिब॑ || |
| यस्य॑तीव्र॒सुतं॒मदं॒मध्य॒मन्तं᳚च॒रक्ष॑से | अ॒यंससोम॑इन्द्रतेसु॒तःपिब॑ || 2 || यस्य॑¦ती॒व्र॒ऽसुत᳚म्¦मद᳚म्¦मध्य᳚म्¦अन्त᳚म्¦च॒¦रक्ष॑से | अ॒यम्¦सः¦सोमः॑¦इ॒न्द्र॒¦ते॒¦सु॒तः¦पिब॑ || |
| यस्य॒गा,अ॒न्तरश्म॑नो॒मदे᳚दृ॒ळ्हा,अ॒वासृ॑जः | अ॒यंससोम॑इन्द्रतेसु॒तःपिब॑ || 3 || यस्य॑¦गाः¦अ॒न्तः¦अश्म॑नः¦मदे᳚¦दृ॒ळ्हाः¦अ॒व॒।आसृ॑जः | अ॒यम्¦सः¦सोमः॑¦इ॒न्द्र॒¦ते॒¦सु॒तः¦पिब॑ || |
| यस्य॑मन्दा॒नो,अन्ध॑सो॒माघो᳚नंदधि॒षेशवः॑ | अ॒यंससोम॑इन्द्रतेसु॒तःपिब॑ || 4 || यस्य॑¦म॒न्दा॒नः¦अन्ध॑सः¦माघो᳚नम्¦द॒धि॒षे¦शवः॑ | अ॒यम्¦सः¦सोमः॑¦इ॒न्द्र॒¦ते॒¦सु॒तः¦पिब॑ || |
| [123] योरयिवइति चतुर्विंशत्यृचस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्यः शंयुरिंद्रस्त्रिष्टुबाद्याः षढनुष्टुभः सप्तम्यादितिस्रो विराट्पंक्त्यः | (तिसृष्वष्टम्येवविराट् सप्तमीनवम्यौतु त्रिष्टुभाविति केचित्) |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:44}{अनुवाक:4, सूक्त:1} |
| योर॑यिवोर॒यिंत॑मो॒योद्यु॒म्नैर्द्यु॒म्नव॑त्तमः | सोमः॑सु॒तःसइ᳚न्द्र॒तेऽस्ति॑स्वधापते॒मदः॑ || 1 || वर्ग:16 यः¦र॒यि॒ऽवः॒¦र॒यिम्ऽत॑मः¦यः¦द्यु॒म्नैः¦द्यु॒म्नव॑त्ऽतमः | सोमः॑¦सु॒तः¦सः¦इ॒न्द्र॒¦ते॒¦अस्ति॑¦स्व॒धा॒ऽप॒ते॒¦मदः॑ || |
| यःश॒ग्मस्तु॑विशग्मतेरा॒योदा॒माम॑ती॒नाम् | सोमः॑सु॒तःसइ᳚न्द्र॒तेऽस्ति॑स्वधापते॒मदः॑ || 2 || यः¦श॒ग्मः¦तु॒वि॒ऽश॒ग्म॒¦ते॒¦रा॒यः¦दा॒मा¦म॒ती॒नाम् | सोमः॑¦सु॒तः¦सः¦इ॒न्द्र॒¦ते॒¦अस्ति॑¦स्व॒धा॒ऽप॒ते॒¦मदः॑ || |
| येन॑वृ॒द्धोनशव॑सातु॒रोनस्वाभि॑रू॒तिभिः॑ | सोमः॑सु॒तःसइ᳚न्द्र॒तेऽस्ति॑स्वधापते॒मदः॑ || 3 || येन॑¦वृ॒द्धः¦न¦शव॑सा¦तु॒रः¦न¦स्वाभिः॑¦ऊ॒तिऽभिः॑ | सोमः॑¦सु॒तः¦सः¦इ॒न्द्र॒¦ते॒¦अस्ति॑¦स्व॒धा॒ऽप॒ते॒¦मदः॑ || |
| त्यमु॑वो॒,अप्र॑हणंगृणी॒षेशव॑स॒स्पति᳚म् | इन्द्रं᳚विश्वा॒साहं॒नरं॒मंहि॑ष्ठंवि॒श्वच॑र्षणिम् || 4 || त्यम्¦ऊँ॒ इति॑¦वः॒¦अप्र॑ऽहनम्¦गृ॒णी॒षे¦शव॑सः¦पति᳚म् | इन्द्र᳚म्¦वि॒श्व॒ऽसह᳚म्¦नर᳚म्¦मंहि॑ष्ठम्¦वि॒श्वऽच॑र्षणिम् || |
| यंव॒र्धय॒न्तीद्गिरः॒पतिं᳚तु॒रस्य॒राध॑सः | तमिन्न्व॑स्य॒रोद॑सीदे॒वीशुष्मं᳚सपर्यतः || 5 || यम्¦व॒र्धय᳚न्ति¦इत्¦गिरः॑¦पति᳚म्¦तु॒रस्य॑¦राध॑सः | तम्¦इत्¦नु¦अ॒स्य॒¦रोद॑सी॒ इति॑¦दे॒वी इति॑¦शुष्म᳚म्¦स॒प॒र्य॒तः॒ || |
| तद्व॑उ॒क्थस्य॑ब॒र्हणेन्द्रा᳚योपस्तृणी॒षणि॑ | विपो॒नयस्यो॒तयो॒वियद्रोह᳚न्तिस॒क्षितः॑ || 6 || वर्ग:17 तत्¦वः॒¦उ॒क्थस्य॑¦ब॒र्हणा᳚¦इन्द्रा᳚य¦उ॒प॒ऽस्तृ॒णी॒षणि॑ | विपः॑¦न¦यस्य॑¦ऊ॒तयः॑¦वि¦यत्¦रोह᳚न्ति¦स॒ऽक्षितः॑ || |
| अवि॑द॒द्दक्षं᳚मि॒त्रोनवी᳚यान्पपा॒नोदे॒वेभ्यो॒वस्यो᳚,अचैत् | स॒स॒वान्त्स्तौ॒लाभि॑र्धौ॒तरी᳚भिरुरु॒ष्यापा॒युर॑भव॒त्सखि॑भ्यः || 7 || अवि॑दत्¦दक्ष᳚म्¦मि॒त्रः¦नवी᳚यान्¦प॒पा॒नः¦दे॒वेभ्यः॑¦वस्यः॑¦अ॒चै॒त् | |
| ऋ॒तस्य॑प॒थिवे॒धा,अ॑पायिश्रि॒येमनां᳚सिदे॒वासो᳚,अक्रन् | दधा᳚नो॒नाम॑म॒होवचो᳚भि॒र्वपु॑र्दृ॒शये᳚वे॒न्योव्या᳚वः || 8 || ऋ॒तस्य॑¦प॒थि¦वे॒धाः¦अ॒पा॒यि॒¦श्रि॒ये¦मनां᳚सि¦दे॒वासः॑¦अ॒क्र॒न् | |
| द्यु॒मत्त॑मं॒दक्षं᳚धेह्य॒स्मेसेधा॒जना᳚नांपू॒र्वीररा᳚तीः | वर्षी᳚यो॒वयः॑कृणुहि॒शची᳚भि॒र्धन॑स्यसा॒ताव॒स्माँ,अ॑विड्ढि || 9 || द्यु॒मत्ऽत॑मम्¦दक्ष᳚म्¦धे॒हि॒¦अ॒स्मे इति॑¦सेध॑¦जना᳚नाम्¦पू॒र्वीः¦अरा᳚तीः | |
| इन्द्र॒तुभ्य॒मिन्म॑घवन्नभूमव॒यंदा॒त्रेह॑रिवो॒माविवे᳚नः | नकि॑रा॒पिर्द॑दृशेमर्त्य॒त्राकिम॒ङ्गर॑ध्र॒चोद॑नंत्वाहुः || 10 || इन्द्र॑¦तुभ्य᳚म्¦इत्¦म॒घ॒ऽव॒न्¦अ॒भू॒म॒¦व॒यम्¦दा॒त्रे¦ह॒रि॒ऽवः॒¦मा¦वि¦वे॒नः॒ | |
| माजस्व॑नेवृषभनोररीथा॒माते᳚रे॒वतः॑स॒ख्येरि॑षाम | पू॒र्वीष्ट॑इन्द्रनि॒ष्षिधो॒जने᳚षुज॒ह्यसु॑ष्वी॒न्प्रवृ॒हापृ॑णतः || 11 || वर्ग:18 मा¦जस्व॑ने¦वृ॒ष॒भ॒¦नः॒¦र॒री॒थाः॒¦मा¦ते॒¦रे॒वतः॑¦स॒ख्ये¦रि॒षा॒म॒ | |
| उद॒भ्राणी᳚वस्त॒नय᳚न्निय॒र्तीन्द्रो॒राधां॒स्यश्व्या᳚नि॒गव्या᳚ | त्वम॑सिप्र॒दिवः॑का॒रुधा᳚या॒मात्वा᳚दा॒मान॒आद॑भन्म॒घोनः॑ || 12 || उत्¦अ॒भ्राणि॑ऽइव¦स्त॒नय॑न्¦इ॒य॒र्ति॒¦इन्द्रः॑¦राधां᳚सि¦अश्व्या᳚नि¦गव्या᳚ | |
| अध्व᳚र्योवीर॒प्रम॒हेसु॒ताना॒मिन्द्रा᳚यभर॒सह्य॑स्य॒राजा᳚ | यःपू॒र्व्याभि॑रु॒तनूत॑नाभिर्गी॒र्भिर्वा᳚वृ॒धेगृ॑ण॒तामृषी᳚णाम् || 13 || अध्व᳚र्यो॒ इति॑¦वी॒र॒¦प्र¦म॒हे¦सु॒ताना᳚म्¦इन्द्रा᳚य¦भ॒र॒¦सः¦हि¦अ॒स्य॒¦राजा᳚ | |
| अ॒स्यमदे᳚पु॒रुवर्पां᳚सिवि॒द्वानिन्द्रो᳚वृ॒त्राण्य॑प्र॒तीज॑घान | तमु॒प्रहो᳚षि॒मधु॑मन्तमस्मै॒सोमं᳚वी॒राय॑शि॒प्रिणे॒पिब॑ध्यै || 14 || अ॒स्य¦मदे᳚¦पु॒रु¦वर्पां᳚सि¦वि॒द्वान्¦इन्द्रः॑¦वृ॒त्राणि॑¦अ॒प्र॒ति¦ज॒घा॒न॒ | |
| पाता᳚सु॒तमिन्द्रो᳚,अस्तु॒सोमं॒हन्ता᳚वृ॒त्रंवज्रे᳚णमन्दसा॒नः | गन्ता᳚य॒ज्ञंप॑रा॒वत॑श्चि॒दच्छा॒वसु॑र्धी॒नाम॑वि॒ताका॒रुधा᳚याः || 15 || पाता᳚¦सु॒तम्¦इन्द्रः॑¦अ॒स्तु॒¦सोम᳚म्¦हन्ता᳚¦वृ॒त्रम्¦वज्रे᳚ण¦म॒न्द॒सा॒नः | |
| इ॒दंत्यत्पात्र॑मिन्द्र॒पान॒मिन्द्र॑स्यप्रि॒यम॒मृत॑मपायि | मत्स॒द्यथा᳚सौमन॒साय॑दे॒वंव्य१॑(अ॒)स्मद्द्वेषो᳚यु॒यव॒द्व्यंहः॑ || 16 || वर्ग:19 इ॒दम्¦त्यत्¦पात्र᳚म्¦इ॒न्द्र॒ऽपान᳚म्¦इन्द्र॑स्य¦प्रि॒यम्¦अ॒मृत᳚म्¦अ॒पा॒यि॒ | |
| ए॒नाम᳚न्दा॒नोज॒हिशू᳚र॒शत्रू᳚ञ्जा॒मिमजा᳚मिंमघवन्न॒मित्रा॑न् | अ॒भि॒षे॒णाँ,अ॒भ्या॒३॑(आ॒)देदि॑शाना॒न्परा᳚चइन्द्र॒प्रमृ॑णाज॒हीच॑ || 17 || ए॒ना¦म॒न्दा॒नः¦ज॒हि¦शू॒र॒¦शत्रू᳚न्¦जा॒मिम्¦अजा᳚मिम्¦म॒घ॒ऽव॒न्¦अ॒मित्रा॑न् | |
| आ॒सुष्मा᳚णोमघवन्निन्द्रपृ॒त्स्व१॑(अ॒)स्मभ्यं॒महि॒वरि॑वःसु॒गंकः॑ | अ॒पांतो॒कस्य॒तन॑यस्यजे॒षइन्द्र॑सू॒रीन्कृ॑णु॒हिस्मा᳚नो,अ॒र्धम् || 18 || आ॒सु¦स्म॒¦नः॒¦म॒घ॒ऽव॒न्¦इ॒न्द्र॒¦पृ॒त्ऽसु¦अ॒स्मभ्य᳚म्¦महि॑¦वरि॑वः¦सु॒ऽगम्¦क॒रिति॑ कः | |
| आत्वा॒हर॑यो॒वृष॑णोयुजा॒नावृष॑रथासो॒वृष॑रश्म॒योऽत्याः᳚ | अ॒स्म॒त्राञ्चो॒वृष॑णोवज्र॒वाहो॒वृष्णे॒मदा᳚यसु॒युजो᳚वहन्तु || 19 || आ¦त्वा॒¦हर॑यः¦वृष॑णः¦यु॒जा॒नाः¦वृष॑ऽरथासः¦वृष॑ऽरश्मयः¦अत्याः᳚ | |
| आते᳚वृष॒न्वृष॑णो॒द्रोण॑मस्थुर्घृत॒प्रुषो॒नोर्मयो॒मद᳚न्तः | इन्द्र॒प्रतुभ्यं॒वृष॑भिःसु॒तानां॒वृष्णे᳚भरन्तिवृष॒भाय॒सोम᳚म् || 20 || आ¦ते॒¦वृ॒ष॒न्¦वृष॑णः¦द्रोण᳚म्¦अ॒स्थुः॒¦घृ॒त॒ऽप्रुषः॑¦न¦ऊ॒र्मयः॑¦मद᳚न्तः | |
| वृषा᳚सिदि॒वोवृ॑ष॒भःपृ॑थि॒व्यावृषा॒सिन्धू᳚नांवृष॒भःस्तिया᳚नाम् | वृष्णे᳚त॒इन्दु᳚र्वृषभपीपायस्वा॒दूरसो᳚मधु॒पेयो॒वरा᳚य || 21 || वर्ग:20 वृषा᳚¦अ॒सि॒¦दि॒वः¦वृ॒ष॒भः¦पृ॒थि॒व्याः¦वृषा᳚¦सिन्धू᳚नाम्¦वृ॒ष॒भः¦स्तिया᳚नाम् | |
| अ॒यंदे॒वःसह॑सा॒जाय॑मान॒इन्द्रे᳚णयु॒जाप॒णिम॑स्तभायत् | अ॒यंस्वस्य॑पि॒तुरायु॑धा॒नीन्दु॑रमुष्णा॒दशि॑वस्यमा॒याः || 22 || अ॒यम्¦दे॒वः¦सह॑सा¦जाय॑मानः¦इन्द्रे᳚ण¦यु॒जा¦प॒णिम्¦अ॒स्त॒भा॒य॒त् | |
| अ॒यम॑कृणोदु॒षसः॑सु॒पत्नी᳚र॒यंसूर्ये᳚,अदधा॒ज्ज्योति॑र॒न्तः | अ॒यंत्रि॒धातु॑दि॒विरो᳚च॒नेषु॑त्रि॒तेषु॑विन्दद॒मृतं॒निगू᳚ळ्हम् || 23 || अ॒यम्¦अ॒कृ॒णो॒त्¦उ॒षसः॑¦सु॒ऽपत्नीः᳚¦अ॒यम्¦सूर्ये᳚¦अ॒द॒धा॒त्¦ज्योतिः॑¦अ॒न्तरिति॑ | |
| अ॒यंद्यावा᳚पृथि॒वीविष्क॑भायद॒यंरथ॑मयुनक्स॒प्तर॑श्मिम् | अ॒यंगोषु॒शच्या᳚प॒क्वम॒न्तःसोमो᳚दाधार॒दश॑यन्त्र॒मुत्स᳚म् || 24 || अ॒यम्¦द्यावा᳚पृथि॒वी इति॑¦वि¦स्क॒भा॒य॒त्¦अ॒यम्¦रथ᳚म्¦अ॒यु॒न॒क्¦स॒प्तऽर॑श्मिम् | |
| [124] यआनयदिति त्रयस्त्रिंशदृचस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्यः शंयुरिंद्रोंत्यतृचस्यबृबुस्तक्षा गायत्री एकोनत्रिंश्यतिनिचृद् एकत्रिंशीपादनिचृदंत्यानुष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:45}{अनुवाक:4, सूक्त:2} |
| यआन॑यत्परा॒वतः॒सुनी᳚तीतु॒र्वशं॒यदु᳚म् | इन्द्रः॒सनो॒युवा॒सखा᳚ || 1 || वर्ग:21 यः¦आ¦अन॑यत्¦प॒रा॒ऽवतः॑¦सुऽनी᳚ती¦तु॒र्वश᳚म्¦यदु᳚म् | इन्द्रः॑¦सः¦नः॒¦युवा᳚¦सखा᳚ || |
| अ॒वि॒प्रेचि॒द्वयो॒दध॑दना॒शुना᳚चि॒दर्व॑ता | इन्द्रो॒जेता᳚हि॒तंधन᳚म् || 2 || अ॒वि॒प्रे¦चि॒त्¦वयः॑¦दध॑त्¦अ॒ना॒शुना᳚¦चि॒त्¦अर्व॑ता | इन्द्रः॑¦जेता᳚¦हि॒तम्¦धन᳚म् || |
| म॒हीर॑स्य॒प्रणी᳚तयःपू॒र्वीरु॒तप्रश॑स्तयः | नास्य॑क्षीयन्तऊ॒तयः॑ || 3 || म॒हीः¦अ॒स्य॒¦प्रऽनी᳚तयः¦पू॒र्वीः¦उ॒त¦प्रऽश॑स्तयः | न¦अ॒स्य॒¦क्षी॒य॒न्ते॒¦ऊ॒तयः॑ || |
| सखा᳚यो॒ब्रह्म॑वाह॒सेऽर्च॑त॒प्रच॑गायत | सहिनः॒प्रम॑तिर्म॒ही || 4 || सखा᳚यः¦ब्रह्म॑ऽवाहसे¦अर्च॑त¦प्र¦च॒¦गा॒य॒त॒ | सः¦हि¦नः॒¦प्रऽम॑तिः¦म॒ही || |
| त्वमेक॑स्यवृत्रहन्नवि॒ताद्वयो᳚रसि | उ॒तेदृशे॒यथा᳚व॒यम् || 5 || त्वम्¦एक॑स्य¦वृ॒त्र॒ऽह॒न्¦अ॒वि॒ता¦द्वयोः᳚¦अ॒सि॒ | उ॒त¦ई॒दृशे᳚¦यथा᳚¦व॒यम् || |
| नय॒सीद्वति॒द्विषः॑कृ॒णोष्यु॑क्थशं॒सिनः॑ | नृभिः॑सु॒वीर॑उच्यसे || 6 || वर्ग:22 नय॑सि¦इत्¦ऊँ॒ इति॑¦अति॑¦द्विषः॑¦कृ॒णोषि॑¦उ॒क्थ॒ऽशं॒सिनः॑ | नृऽभिः॑¦सु॒ऽवीरः॑¦उ॒च्य॒से॒ || |
| ब्र॒ह्माणं॒ब्रह्म॑वाहसंगी॒र्भिःसखा᳚यमृ॒ग्मिय᳚म् | गांनदो॒हसे᳚हुवे || 7 || ब्र॒ह्माण᳚म्¦ब्रह्म॑ऽवाहसम्¦गीः॒ऽभिः¦सखा᳚यम्¦ऋ॒ग्मिय᳚म् | गाम्¦न¦दो॒हसे᳚¦हु॒वे॒ || |
| यस्य॒विश्वा᳚नि॒हस्त॑योरू॒चुर्वसू᳚नि॒निद्वि॒ता | वी॒रस्य॑पृतना॒षहः॑ || 8 || यस्य॑¦विश्वा᳚नि¦हस्त॑योः¦ऊ॒चुः¦वसू᳚नि¦नि¦द्वि॒ता | वी॒रस्य॑¦पृ॒त॒ना॒ऽसहः॑ || |
| विदृ॒ळ्हानि॑चिदद्रिवो॒जना᳚नांशचीपते | वृ॒हमा॒या,अ॑नानत || 9 || वि¦दृ॒ळ्हानि॑¦चि॒त्¦अ॒द्रि॒ऽवः॒¦जना᳚नाम्¦श॒ची॒ऽप॒ते॒ | वृ॒ह¦मा॒याः¦अ॒ना॒न॒त॒ || |
| तमु॑त्वासत्यसोमपा॒,इन्द्र॑वाजानांपते | अहू᳚महिश्रव॒स्यवः॑ || 10 || तम्¦ऊँ॒ इति॑¦त्वा॒¦स॒त्य॒¦सो॒म॒ऽपाः॒¦इन्द्र॑¦वा॒जा॒ना॒म्¦प॒ते॒ | अहू᳚महि¦श्र॒व॒स्यवः॑ || |
| तमु॑त्वा॒यःपु॒रासि॑थ॒योवा᳚नू॒नंहि॒तेधने᳚ | हव्यः॒सश्रु॑धी॒हव᳚म् || 11 || वर्ग:23 तम्¦ऊँ॒ इति॑¦त्वा॒¦यः¦पु॒रा¦आसि॑थ¦यः¦वा॒¦नू॒नम्¦हि॒ते¦धने᳚ | हव्यः॑¦सः¦श्रु॒धि॒¦हव᳚म् || |
| धी॒भिरर्व॑द्भि॒रर्व॑तो॒वाजाँ᳚,इन्द्रश्र॒वाय्या॑न् | त्वया᳚जेष्महि॒तंधन᳚म् || 12 || धी॒भिः¦अर्व॑त्ऽभिः¦अर्व॑तः¦वाजा᳚न्¦इ॒न्द्र॒¦श्र॒वाय्या॑न् | त्वया᳚¦जे॒ष्म॒¦हि॒तम्¦धन᳚म् || |
| अभू᳚रुवीरगिर्वणोम॒हाँ,इ᳚न्द्र॒धने᳚हि॒ते | भरे᳚वितन्त॒साय्यः॑ || 13 || अभूः᳚¦ऊँ॒ इति॑¦वी॒र॒¦गि॒र्व॒णः॒¦म॒हान्¦इ॒न्द्र॒¦धने᳚¦हि॒ते | भरे᳚¦वि॒त॒न्त॒साय्यः॑ || |
| यात॑ऊ॒तिर॑मित्रहन्म॒क्षूज॑वस्त॒मास॑ति | तया᳚नोहिनुही॒रथ᳚म् || 14 || या¦ते॒¦ऊ॒तिः¦अ॒मि॒त्र॒ऽह॒न्¦म॒क्षुज॑वःऽतमा¦अस॑ति | तया᳚¦नः॒¦हि॒नु॒हि॒¦रथ᳚म् || |
| सरथे᳚नर॒थीत॑मो॒ऽस्माके᳚नाभि॒युग्व॑ना | जेषि॑जिष्णोहि॒तंधन᳚म् || 15 || सः¦रथे᳚न¦र॒थिऽत॑मः¦अ॒स्माके᳚न¦अ॒भि॒ऽयुग्व॑ना | जेषि॑¦जि॒ष्णो॒ इति॑¦हि॒तम्¦धन᳚म् || |
| यएक॒इत्तमु॑ष्टुहिकृष्टी॒नांविच॑र्षणिः | पति॑र्ज॒ज्ञेवृष॑क्रतुः || 16 || वर्ग:24 यः¦एकः॑¦इत्¦तम्¦ऊँ॒ इति॑¦स्तु॒हि॒¦कृ॒ष्टी॒नाम्¦विऽच॑र्षणिः | पतिः॑¦ज॒ज्ञे¦वृष॑ऽक्रतुः || |
| योगृ॑ण॒तामिदासि॑था॒पिरू॒तीशि॒वःसखा᳚ | सत्वंन॑इन्द्रमृळय || 17 || यः¦गृ॒ण॒ताम्¦इत्¦आसि॑थ¦आ॒पिः¦ऊ॒ती¦शि॒वः¦सखा᳚ | सः¦त्वम्¦नः॒¦इ॒न्द्र॒¦मृ॒ळ॒य॒ || |
| धि॒ष्ववज्रं॒गभ॑स्त्योरक्षो॒हत्या᳚यवज्रिवः | सा॒स॒ही॒ष्ठा,अ॒भिस्पृधः॑ || 18 || धि॒ष्व¦वज्र᳚म्¦गभ॑स्त्योः¦र॒क्षः॒ऽहत्या᳚य¦व॒ज्रि॒ऽवः॒ | स॒स॒ही॒ष्ठाः¦अ॒भि¦स्पृधः॑ || |
| प्र॒त्नंर॑यी॒णांयुजं॒सखा᳚यंकीरि॒चोद॑नम् | ब्रह्म॑वाहस्तमंहुवे || 19 || प्र॒त्नम्¦र॒यी॒णाम्¦युज᳚म्¦सखा᳚यम्¦की॒रि॒ऽचोद॑नम् | ब्रह्म॑वाहःऽतमम्¦हु॒वे॒ || |
| सहिविश्वा᳚नि॒पार्थि॑वाँ॒,एको॒वसू᳚नि॒पत्य॑ते | गिर्व॑णस्तमो॒,अध्रि॑गुः || 20 || सः¦हि¦विश्वा᳚नि¦पार्थि॑वा¦एकः॑¦वसू᳚नि¦पत्य॑ते | गिर्व॑णःऽतमः¦अध्रि॑ऽगुः || |
| सनो᳚नि॒युद्भि॒रापृ॑ण॒कामं॒वाजे᳚भिर॒श्विभिः॑ | गोम॑द्भिर्गोपतेधृ॒षत् || 21 || वर्ग:25 सः¦नः॒¦नि॒युत्ऽभिः॑¦आ¦पृ॒ण॒¦काम᳚म्¦वाजे᳚भिः¦अ॒श्विऽभिः॑ | गोम॑त्ऽभिः¦गो॒ऽप॒ते॒¦धृ॒षत् || |
| तद्वो᳚गायसु॒तेसचा᳚पुरुहू॒ताय॒सत्व॑ने | शंयद्गवे॒नशा॒किने᳚ || 22 || तत्¦वः॒¦गा॒य॒¦सु॒ते¦सचा᳚¦पु॒रु॒ऽहू॒ताय॑¦सत्व॑ने | शम्¦यत्¦गवे᳚¦न¦शा॒किने᳚ || |
| नघा॒वसु॒र्निय॑मतेदा॒नंवाज॑स्य॒गोम॑तः | यत्सी॒मुप॒श्रव॒द्गिरः॑ || 23 || न¦घ॒¦वसुः॑¦नि¦य॒म॒ते॒¦दा॒नम्¦वाज॑स्य¦गोऽम॑तः | यत्¦सी॒म्¦उप॑¦श्र॒व॒त्¦गिरः॑ || |
| कु॒वित्स॑स्य॒प्रहिव्र॒जंगोम᳚न्तंदस्यु॒हागम॑त् | शची᳚भि॒रप॑नोवरत् || 24 || कु॒वित्ऽस॑स्य¦प्र¦हि¦व्र॒जम्¦गोऽम᳚न्तम्¦द॒स्यु॒ऽहा¦गम॑त् | शची᳚भिः¦अप॑¦नः॒¦व॒र॒त् || |
| इ॒मा,उ॑त्वाशतक्रतो॒ऽभिप्रणो᳚नुवु॒र्गिरः॑ | इन्द्र॑व॒त्संनमा॒तरः॑ || 25 || इ॒माः¦ऊँ॒ इति॑¦त्वा॒¦श॒त॒क्र॒तो॒ इति॑ शतऽक्रतो¦अ॒भि¦प्र¦नो॒नु॒वुः॒¦गिरः॑ | इन्द्र॑¦व॒त्सम्¦न¦मा॒तरः॑ || |
| दू॒णाशं᳚स॒ख्यंतव॒गौर॑सिवीरगव्य॒ते | अश्वो᳚,अश्वाय॒तेभ॑व || 26 || वर्ग:26 दुः॒ऽनश᳚म्¦स॒ख्यम्¦तव॑¦गौः¦अ॒सि॒¦वी॒र॒¦ग॒व्य॒ते | अश्वः॑¦अ॒श्व॒ऽय॒ते¦भ॒व॒ || |
| सम᳚न्दस्वा॒ह्यन्ध॑सो॒राध॑सेत॒न्वा᳚म॒हे | नस्तो॒तारं᳚नि॒देक॑रः || 27 || सः¦म॒न्द॒स्व॒¦हि¦अन्ध॑सः¦राध॑से¦त॒न्वा᳚¦म॒हे | न¦स्तो॒तार᳚म्¦नि॒दे¦क॒रः॒ || |
| इ॒मा,उ॑त्वासु॒तेसु॑ते॒नक्ष᳚न्तेगिर्वणो॒गिरः॑ | व॒त्संगावो॒नधे॒नवः॑ || 28 || इ॒माः¦ऊँ॒ इति॑¦त्वा॒¦सु॒तेऽसु॑ते¦नक्ष᳚न्ते¦गि॒र्व॒णः॒¦गिरः॑ | व॒त्सम्¦गावः॑¦न¦धे॒नवः॑ || |
| पु॒रू॒तमं᳚पुरू॒णांस्तो᳚तॄ॒णांविवा᳚चि | वाजे᳚भिर्वाजय॒ताम् || 29 || पु॒रु॒ऽतम᳚म्¦पु॒रू॒णाम्¦स्तो॒तॄ॒णाम्¦विऽवा᳚चि | वाजे᳚भिः¦वा॒ज॒ऽय॒ताम् || |
| अ॒स्माक॑मिन्द्रभूतुते॒स्तोमो॒वाहि॑ष्ठो॒,अन्त॑मः | अ॒स्मान्रा॒येम॒हेहि॑नु || 30 || अ॒स्माक᳚म्¦इ॒न्द्र॒¦भू॒तु॒¦ते॒¦स्तोमः॑¦वाहि॑ष्ठः¦अन्त॑मः | अ॒स्मान्¦रा॒ये¦म॒हे¦हि॒नु॒ || |
| अधि॑बृ॒बुःप॑णी॒नांवर्षि॑ष्ठेमू॒र्धन्न॑स्थात् | उ॒रुःकक्षो॒नगा॒ङ्ग्यः || 31 || अधि॑¦बृ॒बुः¦प॒णी॒नाम्¦वर्षि॑ष्ठे¦मू॒र्धन्¦अ॒स्था॒त् | उ॒रुः¦कक्षः॑¦न¦गा॒ङ्ग्यः || |
| यस्य॑वा॒योरि॑वद्र॒वद्भ॒द्रारा॒तिःस॑ह॒स्रिणी᳚ | स॒द्योदा॒नाय॒मंह॑ते || 32 || यस्य॑¦वा॒योःऽइ᳚व¦द्र॒वत्¦भ॒द्रा¦रा॒तिः¦स॒ह॒स्रिणी᳚ | स॒द्यः¦दा॒नाय॑¦मंह॑ते || |
| तत्सुनो॒विश्वे᳚,अ॒र्यआसदा᳚गृणन्तिका॒रवः॑ | बृ॒बुंस॑हस्र॒दात॑मंसू॒रिंस॑हस्र॒सात॑मम् || 33 || तत्¦सु¦नः॒¦विश्वे᳚¦अ॒र्यः¦आ¦सदा᳚¦गृ॒ण॒न्ति॒¦का॒रवः॑ | बृ॒बुम्¦स॒ह॒स्र॒ऽदात॑मम्¦सू॒रिम्¦स॒ह॒स्र॒ऽसात॑मम् || |
| [125] त्वामिद्धीति चतुर्दशर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्यः शंयुरिंद्रः अयुजोबृहत्यः युजःसतोबृहत्यः |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:46}{अनुवाक:4, सूक्त:3} |
| त्वामिद्धिहवा᳚महेसा॒तावाज॑स्यका॒रवः॑ | त्वांवृ॒त्रेष्वि᳚न्द्र॒सत्प॑तिं॒नर॒स्त्वांकाष्ठा॒स्वर्व॑तः || 1 || वर्ग:27 त्वाम्¦इत्¦हि¦हवा᳚महे¦सा॒ता¦वाज॑स्य¦का॒रवः॑ | |
| सत्वंन॑श्चित्रवज्रहस्तधृष्णु॒याम॒हःस्त॑वा॒नो,अ॑द्रिवः | गामश्वं᳚र॒थ्य॑मिन्द्र॒संकि॑रस॒त्रावाजं॒नजि॒ग्युषे᳚ || 2 || सः¦त्वम्¦नः॒¦चि॒त्र॒¦व॒ज्र॒ऽह॒स्त॒¦धृ॒ष्णु॒ऽया¦म॒हः¦स्त॒वा॒नः¦अ॒द्रि॒ऽवः॒ | |
| यःस॑त्रा॒हाविच॑र्षणि॒रिन्द्रं॒तंहू᳚महेव॒यम् | सह॑स्रमुष्क॒तुवि॑नृम्ण॒सत्प॑ते॒भवा᳚स॒मत्सु॑नोवृ॒धे || 3 || यः¦स॒त्रा॒ऽहा¦विऽच॑र्षणिः¦इन्द्र᳚म्¦तम्¦हू॒म॒हे॒¦व॒यम् | |
| बाध॑से॒जना᳚न्वृष॒भेव॑म॒न्युना॒घृषौ᳚मी॒ळ्हऋ॑चीषम | अ॒स्माकं᳚बोध्यवि॒ताम॑हाध॒नेत॒नूष्व॒प्सुसूर्ये᳚ || 4 || बाध॑से¦जना᳚न्¦वृ॒ष॒भाऽइ᳚व¦म॒न्युना᳚¦घृषौ᳚¦मी॒ळ्हे¦ऋ॒ची॒ष॒म॒ | |
| इन्द्र॒ज्येष्ठं᳚न॒आभ॑रँ॒,ओजि॑ष्ठं॒पपु॑रि॒श्रवः॑ | येने॒मेचि॑त्रवज्रहस्त॒रोद॑सी॒,ओभेसु॑शिप्र॒प्राः || 5 || इन्द्र॑¦ज्येष्ठ᳚म्¦नः॒¦आ¦भ॒र॒¦ओजि॑ष्ठम्¦पपु॑रि¦श्रवः॑ | |
| त्वामु॒ग्रमव॑सेचर्षणी॒सहं॒राज᳚न्दे॒वेषु॑हूमहे | विश्वा॒सुनो᳚विथु॒रापि॑ब्द॒नाव॑सो॒ऽमित्रा᳚न्त्सु॒षहा᳚न्कृधि || 6 || वर्ग:28 त्वाम्¦उ॒ग्रम्¦अव॑से¦च॒र्ष॒णि॒ऽसह᳚म्¦राज॑न्¦दे॒वेषु॑¦हू॒म॒हे॒ | |
| यदि᳚न्द्र॒नाहु॑षी॒ष्वाँ,ओजो᳚नृ॒म्णंच॑कृ॒ष्टिषु॑ | यद्वा॒पञ्च॑क्षिती॒नांद्यु॒म्नमाभ॑रस॒त्राविश्वा᳚नि॒पौंस्या᳚ || 7 || यत्¦इ॒न्द्र॒¦नाहु॑षीषु¦आ¦ओजः॑¦नृ॒म्णम्¦च॒¦कृ॒ष्टिषु॑ | |
| यद्वा᳚तृ॒क्षौम॑घवन्द्रु॒ह्यावाजने॒यत्पू॒रौकच्च॒वृष्ण्य᳚म् | अ॒स्मभ्यं॒तद्रि॑रीहि॒संनृ॒षाह्ये॒ऽमित्रा᳚न्पृ॒त्सुतु॒र्वणे᳚ || 8 || यत्¦वा॒¦तृ॒क्षौ¦म॒घ॒ऽव॒न्¦द्रु॒ह्यौ¦आ¦जने᳚¦यत्¦पू॒रौ¦कत्¦च॒¦वृष्ण्य᳚म् | |
| इन्द्र॑त्रि॒धातु॑शर॒णंत्रि॒वरू᳚थंस्वस्ति॒मत् | छ॒र्दिर्य॑च्छम॒घव॑द्भ्यश्च॒मह्यं᳚चया॒वया᳚दि॒द्युमे᳚भ्यः || 9 || इन्द्र॑¦त्रि॒ऽधातु॑¦श॒र॒णम्¦त्रि॒ऽवरू᳚थम्¦स्व॒स्ति॒ऽमत् | |
| येग᳚व्य॒तामन॑सा॒शत्रु॑माद॒भुर॑भिप्र॒घ्नन्ति॑धृष्णु॒या | अध॑स्मानोमघवन्निन्द्रगिर्वणस्तनू॒पा,अन्त॑मोभव || 10 || ये¦ग॒व्य॒ता¦मन॑सा¦शत्रु᳚म्¦आ॒ऽद॒भुः¦अ॒भि॒ऽप्र॒घ्नन्ति॑¦धृ॒ष्णु॒ऽया | |
| अध॑स्मानोवृ॒धेभ॒वेन्द्र॑ना॒यम॑वायु॒धि | यद॒न्तरि॑क्षेप॒तय᳚न्तिप॒र्णिनो᳚दि॒द्यव॑स्ति॒ग्ममू᳚र्धानः || 11 || वर्ग:29 अध॑¦स्म॒¦नः॒¦वृ॒धे¦भ॒व॒¦इन्द्र॑¦ना॒यम्¦अ॒व॒¦यु॒धि | |
| यत्र॒शूरा᳚सस्त॒न्वो᳚वितन्व॒तेप्रि॒याशर्म॑पितॄ॒णाम् | अध॑स्मायच्छत॒न्वे॒३॑(ए॒)तने᳚चछ॒र्दिर॒चित्तं᳚या॒वय॒द्वेषः॑ || 12 || यत्र॑¦शूरा᳚सः¦त॒न्वः॑¦वि॒ऽत॒न्व॒ते¦प्रि॒या¦शर्म॑¦पि॒तॄ॒णाम् | |
| यदि᳚न्द्र॒सर्गे॒,अर्व॑तश्चो॒दया᳚सेमहाध॒ने | अ॒स॒म॒ने,अध्व॑निवृजि॒नेप॒थिश्ये॒नाँ,इ॑वश्रवस्य॒तः || 13 || यत्¦इ॒न्द्र॒¦सर्गे᳚¦अर्व॑तः¦चो॒दया᳚से¦म॒हा॒ऽध॒ने | |
| सिन्धूँ᳚रिवप्रव॒णआ᳚शु॒याय॒तोयदि॒क्लोश॒मनु॒ष्वणि॑ | आयेवयो॒नवर्वृ॑त॒त्यामि॑षिगृभी॒ताबा॒ह्वोर्गवि॑ || 14 || सिन्धू᳚न्ऽइव¦प्र॒व॒णे¦आ॒शु॒ऽया¦य॒तः¦यदि॑¦क्लोश᳚म्¦अनु॑¦स्वनि॑ | |
| [126] स्वादुष्किलायमित्येक त्रिंशदृचस्य सूक्तस्य भारद्वाजोगर्गइंद्रः आद्यानांपंचानां सोमोऽगव्यूतीत्यस्यादेवभूमींद्राः प्रस्तोकइत्यादिचतसृणां प्रस्तोकोवनस्पतइत्यादितिसृणां रथउपश्वासयेतिद्वयोर्दुंदुभिः आमूरजइत्यस्यादुंदुभींद्रौत्रिष्टुप् एकोनविंशीबृहती त्रयोविंश्यनुष्टुप् चतुर्विंशीगायत्री पंचविंशीद्विपदा सप्तविंशीजगती |{अष्टक:4, अध्याय:7}{मंडल:6, सूक्त:47}{अनुवाक:4, सूक्त:4} |
| स्वा॒दुष्किला॒यंमधु॑माँ,उ॒तायंती॒व्रःकिला॒यंरस॑वाँ,उ॒तायम् | उ॒तोन्व१॑(अ॒)स्यप॑पि॒वांस॒मिन्द्रं॒नकश्च॒नस॑हतआह॒वेषु॑ || 1 || वर्ग:30 स्वा॒दुः¦किल॑¦अ॒यम्¦मधु॑ऽमान्¦उ॒त¦अ॒यम्¦ती॒व्रः¦किल॑¦अ॒यम्¦रस॑ऽवान्¦उ॒त¦अ॒यम् | |
| अ॒यंस्वा॒दुरि॒हमदि॑ष्ठआस॒यस्येन्द्रो᳚वृत्र॒हत्ये᳚म॒माद॑ | पु॒रूणि॒यश्च्यौ॒त्नाशम्ब॑रस्य॒विन॑व॒तिंनव॑चदे॒ह्यो॒३॑(ओ॒)हन् || 2 || अ॒यम्¦स्वा॒दुः¦इ॒ह¦मदि॑ष्ठः¦आ॒स॒¦यस्य॑¦इन्द्रः॑¦वृ॒त्र॒ऽहत्ये᳚¦म॒माद॑ | |
| अ॒यंमे᳚पी॒तउदि॑यर्ति॒वाच॑म॒यंम॑नी॒षामु॑श॒तीम॑जीगः | अ॒यंषळु॒र्वीर॑मिमीत॒धीरो॒नयाभ्यो॒भुव॑नं॒कच्च॒नारे || 3 || अ॒यम्¦मे॒¦पी॒तः¦उत्¦इ॒य॒र्ति॒¦वाच᳚म्¦अ॒यम्¦म॒नी॒षाम्¦उ॒श॒तीम्¦अ॒जी॒ग॒रिति॑ | |
| अ॒यंसयोव॑रि॒माणं᳚पृथि॒व्याव॒र्ष्माणं᳚दि॒वो,अकृ॑णोद॒यंसः | अ॒यंपी॒यूषं᳚ति॒सृषु॑प्र॒वत्सु॒सोमो᳚दाधारो॒र्व१॑(अ॒)न्तरि॑क्षम् || 4 || अ॒यम्¦सः¦यः¦व॒रि॒माण᳚म्¦पृ॒थि॒व्याः¦व॒र्ष्माण᳚म्¦दि॒वः¦अकृ॑णोत्¦अ॒यम्¦सः | |
| अ॒यंवि॑दच्चित्र॒दृशी᳚क॒मर्णः॑शु॒क्रस॑द्मनामु॒षसा॒मनी᳚के | अ॒यंम॒हान्म॑ह॒तास्कम्भ॑ने॒नोद्द्याम॑स्तभ्नाद्वृष॒भोम॒रुत्वा॑न् || 5 || अ॒यम्¦वि॒द॒त्¦चि॒त्र॒ऽदृशी᳚कम्¦अर्णः॑¦शु॒क्रऽस॑द्मनाम्¦उ॒षसा᳚म्¦अनी᳚के | |
| धृ॒षत्पि॑बक॒लशे॒सोम॑मिन्द्रवृत्र॒हाशू᳚रसम॒रेवसू᳚नाम् | माध्यं᳚दिने॒सव॑न॒आवृ॑षस्वरयि॒स्थानो᳚र॒यिम॒स्मासु॑धेहि || 6 || वर्ग:31 धृ॒षत्¦पि॒ब॒¦क॒लशे᳚¦सोम᳚म्¦इ॒न्द्र॒¦वृ॒त्र॒ऽहा¦शू॒र॒¦स॒म्।आ॒रे¦वसू᳚नाम् | |
| इन्द्र॒प्रणः॑पुरए॒तेव॑पश्य॒प्रनो᳚नयप्रत॒रंवस्यो॒,अच्छ॑ | भवा᳚सुपा॒रो,अ॑तिपार॒योनो॒भवा॒सुनी᳚तिरु॒तवा॒मनी᳚तिः || 7 || इन्द्र॑¦प्र¦नः॒¦पु॒र॒ए॒ताऽइ᳚व¦प॒श्य॒¦प्र¦नः॒¦न॒य॒¦प्र॒ऽत॒रम्¦वस्यः॑¦अच्छ॑ | |
| उ॒रुंनो᳚लो॒कमनु॑नेषिवि॒द्वान्त्स्व᳚र्व॒ज्ज्योति॒रभ॑यंस्व॒स्ति | ऋ॒ष्वात॑इन्द्र॒स्थवि॑रस्यबा॒हू,उप॑स्थेयामशर॒णाबृ॒हन्ता᳚ || 8 || उ॒रुम्¦नः॒¦लो॒कम्¦अनु॑¦ने॒षि॒¦वि॒द्वान्¦स्वः॑ऽवत्¦ज्योतिः॑¦अभ॑यम्¦स्व॒स्ति | |
| वरि॑ष्ठेनइन्द्रव॒न्धुरे᳚धा॒वहि॑ष्ठयोःशताव॒न्नश्व॑यो॒रा | इष॒माव॑क्षी॒षांवर्षि॑ष्ठां॒मान॑स्तारीन्मघव॒न्रायो᳚,अ॒र्यः || 9 || वरि॑ष्ठे¦नः॒¦इ॒न्द्र॒¦व॒न्धुरे᳚¦धाः॒¦वहि॑ष्ठयोः¦श॒त॒ऽव॒न्¦अश्व॑योः¦आ | |
| इन्द्र॑मृ॒ळमह्यं᳚जी॒वातु॑मिच्छचो॒दय॒धिय॒मय॑सो॒नधारा᳚म् | यत्किंचा॒हंत्वा॒युरि॒दंवदा᳚मि॒तज्जु॑षस्वकृ॒धिमा᳚दे॒वव᳚न्तम् || 10 || इन्द्र॑¦मृ॒ळ¦मह्य᳚म्¦जी॒वातु᳚म्¦इ॒च्छ॒¦चो॒दय॑¦धिय᳚म्¦अय॑सः¦न¦धारा᳚म् | |
| त्रा॒तार॒मिन्द्र॑मवि॒तार॒मिन्द्रं॒हवे᳚हवेसु॒हवं॒शूर॒मिन्द्र᳚म् | ह्वया᳚मिश॒क्रंपु॑रुहू॒तमिन्द्रं᳚स्व॒स्तिनो᳚म॒घवा᳚धा॒त्विन्द्रः॑ || 11 || वर्ग:32 त्रा॒तार᳚म्¦इन्द्र᳚म्¦अ॒वि॒तार᳚म्¦इन्द्र᳚म्¦हवे᳚ऽहवे¦सु॒ऽहव᳚म्¦शूर᳚म्¦इन्द्र᳚म् | |
| इन्द्रः॑सु॒त्रामा॒स्ववाँ॒,अवो᳚भिःसुमृळी॒कोभ॑वतुवि॒श्ववे᳚दाः | बाध॑तां॒द्वेषो॒,अभ॑यंकृणोतुसु॒वीर्य॑स्य॒पत॑यःस्याम || 12 || इन्द्रः॑¦सु॒ऽत्रामा᳚¦स्वऽवा᳚न्¦अवः॑ऽभिः¦सु॒ऽमृ॒ळी॒कः¦भ॒व॒तु॒¦वि॒श्वऽवे᳚दाः | |
| तस्य॑व॒यंसु॑म॒तौय॒ज्ञिय॒स्यापि॑भ॒द्रेसौ᳚मन॒सेस्या᳚म | ससु॒त्रामा॒स्ववाँ॒,इन्द्रो᳚,अ॒स्मे,आ॒राच्चि॒द्द्वेषः॑सनु॒तर्यु॑योतु || 13 || तस्य॑¦व॒यम्¦सु॒ऽम॒तौ¦य॒ज्ञिय॑स्य¦अपि॑¦भ॒द्रे¦सौ॒म॒न॒से¦स्या॒म॒ | |
| अव॒त्वे,इ᳚न्द्रप्र॒वतो॒नोर्मिर्गिरो॒ब्रह्मा᳚णिनि॒युतो᳚धवन्ते | उ॒रूनराधः॒सव॑नापु॒रूण्य॒पोगाव॑ज्रिन्युवसे॒समिन्दू॑न् || 14 || अव॑¦त्वे इति॑¦इ॒न्द्र॒¦प्र॒ऽवतः॑¦न¦ऊ॒र्मिः¦गिरः॑¦ब्रह्मा᳚णि¦नि॒ऽयुतः॑¦ध॒व॒न्ते॒ | |
| कईं᳚स्तव॒त्कःपृ॑णा॒त्कोय॑जाते॒यदु॒ग्रमिन्म॒घवा᳚वि॒श्वहावे᳚त् | पादा᳚विवप्र॒हर᳚न्न॒न्यम᳚न्यंकृ॒णोति॒पूर्व॒मप॑रं॒शची᳚भिः || 15 || कः¦ई॒म्¦स्त॒व॒त्¦कः¦पृ॒णा॒त्¦कः¦य॒जा॒ते॒¦यत्¦उ॒ग्रम्¦इत्¦म॒घऽवा᳚¦वि॒श्वहा᳚¦अवे᳚त् | |
| शृ॒ण्वेवी॒रउ॒ग्रमु॑ग्रंदमा॒यन्न॒न्यम᳚न्यमतिनेनी॒यमा᳚नः | ए॒ध॒मा॒न॒द्विळु॒भय॑स्य॒राजा᳚चोष्कू॒यते॒विश॒इन्द्रो᳚मनु॒ष्या॑न् || 16 || वर्ग:33 शृ॒ण्वे¦वी॒रः¦उ॒ग्रम्।औ᳚ग्रम्¦द॒म॒ऽयन्¦अ॒न्यम्।आ᳚न्यम्¦अ॒ति॒ऽने॒नी॒यमा᳚नः | |
| परा॒पूर्वे᳚षांस॒ख्यावृ॑णक्तिवि॒तर्तु॑राणो॒,अप॑रेभिरेति | अना᳚नुभूतीरवधून्वा॒नःपू॒र्वीरिन्द्रः॑श॒रद॑स्तर्तरीति || 17 || परा᳚¦पूर्वे᳚षाम्¦स॒ख्या¦वृ॒ण॒क्ति॒¦वि॒ऽतर्तु॑राणः¦अप॑रेभिः¦ए॒ति॒ | |
| रू॒पंरू᳚पं॒प्रति॑रूपोबभूव॒तद॑स्यरू॒पंप्र॑ति॒चक्ष॑णाय | इन्द्रो᳚मा॒याभिः॑पुरु॒रूप॑ईयतेयु॒क्ताह्य॑स्य॒हर॑यःश॒तादश॑ || 18 || रू॒पम्ऽरू᳚पम्¦प्रति॑ऽरूपः¦ब॒भू॒व॒¦तत्¦अ॒स्य॒¦रू॒पम्¦प्र॒ति॒ऽचक्ष॑णाय | |
| यु॒जा॒नोह॒रिता॒रथे॒भूरि॒त्वष्टे॒हरा᳚जति | कोवि॒श्वाहा᳚द्विष॒तःपक्ष॑आसतउ॒तासी᳚नेषुसू॒रिषु॑ || 19 || यु॒जा॒नः¦ह॒रिता᳚¦रथे᳚¦भूरि॑¦त्वष्टा᳚¦इ॒ह¦रा॒ज॒ति॒ | |
| अ॒ग॒व्यू॒तिक्षेत्र॒माग᳚न्मदेवा,उ॒र्वीस॒तीभूमि॑रंहूर॒णाभू᳚त् | बृह॑स्पते॒प्रचि॑कित्सा॒गवि॑ष्टावि॒त्थास॒तेज॑रि॒त्रइ᳚न्द्र॒पन्था᳚म् || 20 || अ॒ग॒व्यू॒ति¦क्षेत्र᳚म्¦आ¦अ॒ग॒न्म॒¦दे॒वाः॒¦उ॒र्वी¦स॒ती¦भूमिः॑¦अं॒हू॒र॒णा¦अ॒भू॒त् | |
| दि॒वेदि॑वेस॒दृशी᳚र॒न्यमर्धं᳚कृ॒ष्णा,अ॑सेध॒दप॒सद्म॑नो॒जाः | अह᳚न्दा॒सावृ॑ष॒भोव॑स्न॒यन्तो॒दव्र॑जेव॒र्चिनं॒शम्ब॑रंच || 21 || वर्ग:34 दि॒वेऽदि॑वे¦स॒ऽदृशीः᳚¦अ॒न्यम्¦अर्ध᳚म्¦कृ॒ष्णाः¦अ॒से॒ध॒त्¦अप॑¦सद्म॑नः¦जाः | |
| प्र॒स्तो॒कइन्नुराध॑सस्तइन्द्र॒दश॒कोश॑यी॒र्दश॑वा॒जिनो᳚ऽदात् | दिवो᳚दासादतिथि॒ग्वस्य॒राधः॑शाम्ब॒रंवसु॒प्रत्य॑ग्रभीष्म || 22 || प्र॒ऽस्तो॒कः¦इत्¦नु¦राध॑सः¦ते॒¦इ॒न्द्र॒¦दश॑¦कोश॑यीः¦दश॑¦वा॒जिनः॑¦अ॒दा॒त् | |
| दशाश्वा॒न्दश॒कोशा॒न्दश॒वस्त्राधि॑भोजना | दशो᳚हिरण्यपि॒ण्डान्दिवो᳚दासादसानिषम् || 23 || दश॑¦अश्वा᳚न्¦दश॑¦कोशा᳚न्¦दश॑¦वस्त्रा᳚¦अधि॑ऽभोजना | दशो॒ इति॑¦हि॒र॒ण्य॒ऽपि॒ण्डान्¦दिवः॑ऽदासात्¦अ॒सा॒नि॒ष॒म् || |
| दश॒रथा॒न्प्रष्टि॑मतःश॒तंगा,अथ᳚र्वभ्यः | अ॒श्व॒थःपा॒यवे᳚ऽदात् || 24 || दश॑¦रथा᳚न्¦प्रष्टि॑ऽमतः¦श॒तम्¦गाः¦अथ᳚र्वऽभ्यः | अ॒श्व॒थः¦पा॒यवे᳚¦अ॒दा॒त् || |
| महि॒राधो᳚वि॒श्वज᳚न्यं॒दधा᳚नान्भ॒रद्वा᳚जान्त्सार्ञ्ज॒यो,अ॒भ्य॑यष्ट || 25 || |
| वन॑स्पतेवी॒ड्व᳚ङ्गो॒हिभू॒या,अ॒स्मत्स॑खाप्र॒तर॑णःसु॒वीरः॑ | गोभिः॒संन॑द्धो,असिवी॒ळय॑स्वास्था॒ताते᳚जयतु॒जेत्वा᳚नि || 26 || वर्ग:35 वन॑स्पते¦वी॒ळु।आ᳚ङ्गः¦हि¦भू॒याः¦अ॒स्मत्ऽस॑खा¦प्र॒ऽतर॑णः¦सु॒ऽवीरः॑ | |
| दि॒वस्पृ॑थि॒व्याःपर्योज॒उद्भृ॑तं॒वन॒स्पति॑भ्यः॒पर्याभृ॑तं॒सहः॑ | अ॒पामो॒ज्मानं॒परि॒गोभि॒रावृ॑त॒मिन्द्र॑स्य॒वज्रं᳚ह॒विषा॒रथं᳚यज || 27 || दि॒वः¦पृ॒थि॒व्याः¦परि॑¦ओजः॑¦उत्ऽभृ॑तम्¦वन॒स्पति॑ऽभ्यः¦परि॑¦आऽभृ॑तम्¦सहः॑ | |
| इन्द्र॑स्य॒वज्रो᳚म॒रुता॒मनी᳚कंमि॒त्रस्य॒गर्भो॒वरु॑णस्य॒नाभिः॑ | सेमांनो᳚ह॒व्यदा᳚तिंजुषा॒णोदेव॑रथ॒प्रति॑ह॒व्यागृ॑भाय || 28 || इन्द्र॑स्य¦वज्रः॑¦म॒रुता᳚म्¦अनी᳚कम्¦मि॒त्रस्य॑¦गर्भः॑¦वरु॑णस्य¦नाभिः॑ | |
| उप॑श्वासयपृथि॒वीमु॒तद्यांपु॑रु॒त्राते᳚मनुतां॒विष्ठि॑तं॒जग॑त् | सदु᳚न्दुभेस॒जूरिन्द्रे᳚णदे॒वैर्दू॒राद्दवी᳚यो॒,अप॑सेध॒शत्रू॑न् || 29 || उप॑¦श्वा॒स॒य॒¦पृ॒थि॒वीम्¦उ॒त¦द्याम्¦पु॒रु॒ऽत्रा¦ते॒¦म॒नु॒ता॒म्¦विऽस्थि॑तम्¦जग॑त् | |
| आक्र᳚न्दय॒बल॒मोजो᳚न॒आधा॒निःष्ट॑निहिदुरि॒ताबाध॑मानः | अप॑प्रोथदुन्दुभेदु॒च्छुना᳚,इ॒तइन्द्र॑स्यमु॒ष्टिर॑सिवी॒ळय॑स्व || 30 || आ¦क्र॒न्द॒य॒¦बल᳚म्¦ओजः॑¦नः॒¦आ¦धाः॒¦निः¦स्त॒नि॒हि॒¦दुः॒ऽइ॒ता¦बाध॑मानः | |
| आमूर॑जप्र॒त्याव॑र्तये॒माःके᳚तु॒मद्दु᳚न्दु॒भिर्वा᳚वदीति | समश्व॑पर्णा॒श्चर᳚न्तिनो॒नरो॒ऽस्माक॑मिन्द्रर॒थिनो᳚जयन्तु || 31 || आ¦अ॒मूः¦अ॒ज॒¦प्र॒ति॒ऽआव॑र्तय¦इ॒माः¦के॒तु॒ऽमत्¦दु॒न्दु॒भिः¦वा॒व॒दी॒ति॒ | |
| [127] यज्ञायज्ञावइति द्वाविंशत्यृचस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्यःशंयुस्तृणपाणिः आद्यानांदशानामग्निरेकादश्यादिपंचानांमरुतस्ततश्चतुर्णां पूषाततस्तृचस्यमरुतः (त्रयोदश्यादितिसृणाम् इंद्रार्यमपूषविष्ण्वाद्यालिंगोक्तदेवतावा अंत्ययोर्द्यावाभूमीवापृश्निर्वा) आद्याबृहती द्वितीयासतोबृहती तृतीयाबृहती चतुर्थीसतोबृहती पंचमी बृहती षष्ठीमहासतोबृहती सप्तमीमहाबृहती अष्टमीमहासतोबृहती नवमीबृहती दशमीसतोबृहती एकादशीककुप् द्वादशीसतोबृहती त्रयोदशीपुर उष्णिक् चतुर्दशीबृहती पंचदश्यतिजगती षोडशीककुप् सप्तदशीसतोबृहती अष्टादशीपुरउष्णिक् एकोनविंशीविंशीबृहती एकविंशीमहाबृहती यवमध्याद्वाविंश्यनुष्टुप् | (पृष्निसूक्तमिदं) |{अष्टक:4, अध्याय:8}{मंडल:6, सूक्त:48}{अनुवाक:4, सूक्त:5} |
| य॒ज्ञाय॑ज्ञावो,अ॒ग्नये᳚गि॒रागि॑राच॒दक्ष॑से | प्रप्र॑व॒यम॒मृतं᳚जा॒तवे᳚दसंप्रि॒यंमि॒त्रंनशं᳚सिषम् || 1 || वर्ग:1 य॒ज्ञाऽय॑ज्ञा¦वः॒¦अ॒ग्नये᳚¦गि॒राऽगि॑रा¦च॒¦दक्ष॑से | |
| ऊ॒र्जोनपा᳚तं॒सहि॒नायम॑स्म॒युर्दाशे᳚मह॒व्यदा᳚तये | भुव॒द्वाजे᳚ष्ववि॒ताभुव॑द्वृ॒धउ॒तत्रा॒तात॒नूना᳚म् || 2 || ऊ॒र्जः¦नपा᳚तम्¦सः¦हि॒न¦अ॒यम्¦अ॒स्म॒ऽयुः¦दाशे᳚म¦ह॒व्यऽदा᳚तये | |
| वृषा॒ह्य॑ग्ने,अ॒जरो᳚म॒हान्वि॒भास्य॒र्चिषा᳚ | अज॑स्रेणशो॒चिषा॒शोशु॑चच्छुचेसुदी॒तिभिः॒सुदी᳚दिहि || 3 || वृषा᳚¦हि¦अ॒ग्ने॒¦अ॒जरः॑¦म॒हान्¦वि॒ऽभासि॑¦अ॒र्चिषा᳚ | |
| म॒होदे॒वान्यज॑सि॒यक्ष्या᳚नु॒षक्तव॒क्रत्वो॒तदं॒सना᳚ | अ॒र्वाचः॑सींकृणुह्य॒ग्नेऽव॑से॒रास्व॒वाजो॒तवं᳚स्व || 4 || म॒हः¦दे॒वान्¦यज॑सि¦यक्षि॑¦आ॒नु॒षक्¦तव॑¦क्रत्वा᳚¦उ॒त¦दं॒सना᳚ | |
| यमापो॒,अद्र॑यो॒वना॒गर्भ॑मृ॒तस्य॒पिप्र॑ति | सह॑सा॒योम॑थि॒तोजाय॑ते॒नृभिः॑पृथि॒व्या,अधि॒सान॑वि || 5 || यम्¦आपः॑¦अद्र॑यः¦वना᳚¦गर्भ᳚म्¦ऋ॒तस्य॑¦पिप्र॑ति | |
| आयःप॒प्रौभा॒नुना॒रोद॑सी,उ॒भेधू॒मेन॑धावतेदि॒वि | ति॒रस्तमो᳚ददृश॒ऊर्म्या॒स्वाश्या॒वास्व॑रु॒षोवृषाश्या॒वा,अ॑रु॒षोवृषा᳚ || 6 || वर्ग:2 आ¦यः¦प॒प्रौ¦भा॒नुना᳚¦रोद॑सी॒ इति॑¦उ॒भे इति॑¦धू॒मेन॑¦धा॒व॒ते॒¦दि॒वि | |
| बृ॒हद्भि॑रग्ने,अ॒र्चिभिः॑शु॒क्रेण॑देवशो॒चिषा᳚ | भ॒रद्वा᳚जेसमिधा॒नोय॑विष्ठ्यरे॒वन्नः॑शुक्रदीदिहिद्यु॒मत्पा᳚वकदीदिहि || 7 || बृ॒हत्ऽभिः॑¦अ॒ग्ने॒¦अ॒र्चिऽभिः॑¦शु॒क्रेण॑¦दे॒व॒¦शो॒चिषा᳚ | |
| विश्वा᳚सांगृ॒हप॑तिर्वि॒शाम॑सि॒त्वम॑ग्ने॒मानु॑षीणाम् | श॒तंपू॒र्भिर्य॑विष्ठपा॒ह्यंह॑सःसमे॒द्धारं᳚श॒तंहिमाः᳚स्तो॒तृभ्यो॒येच॒दद॑ति || 8 || विश्वा᳚साम्¦गृ॒हऽप॑तिः¦वि॒शाम्¦अ॒सि॒¦त्वम्¦अ॒ग्ने॒¦मानु॑षीणाम् | |
| त्वंन॑श्चि॒त्रऊ॒त्यावसो॒राधां᳚सिचोदय | अ॒स्यरा॒यस्त्वम॑ग्नेर॒थीर॑सिवि॒दागा॒धंतु॒चेतुनः॑ || 9 || त्वम्¦नः॒¦चि॒त्रः¦ऊ॒त्या¦वसो॒ इति॑¦राधां᳚सि¦चो॒द॒य॒ | |
| पर्षि॑तो॒कंतन॑यंप॒र्तृभि॒ष्ट्वमद॑ब्धै॒रप्र॑युत्वभिः | अग्ने॒हेळां᳚सि॒दैव्या᳚युयोधि॒नोऽदे᳚वानि॒ह्वरां᳚सिच || 10 || पर्षि॑¦तो॒कम्¦तन॑यम्¦प॒र्तृऽभिः॑¦त्वम्¦अद॑ब्धैः¦अप्र॑युत्वऽभिः | |
| आस॑खायःसब॒र्दुघां᳚धे॒नुम॑जध्व॒मुप॒नव्य॑सा॒वचः॑ | सृ॒जध्व॒मन॑पस्फुराम् || 11 || वर्ग:3 आ¦स॒खा॒यः॒¦स॒बः॒ऽदुघा᳚म्¦धे॒नुम्¦अ॒ज॒ध्व॒म्¦उप॑¦नव्य॑सा¦वचः॑ | सृ॒जध्व᳚म्¦अन॑पऽस्फुराम् || |
| याशर्धा᳚य॒मारु॑ताय॒स्वभा᳚नवे॒श्रवोऽमृ॑त्यु॒धुक्ष॑त | यामृ॑ळी॒केम॒रुतां᳚तु॒राणां॒यासु॒म्नैरे᳚व॒याव॑री || 12 || या¦शर्धा᳚य¦मारु॑ताय¦स्वऽभा᳚नवे¦श्रवः॑¦अमृ॑त्यु¦धुक्ष॑त | |
| भ॒रद्वा᳚जा॒याव॑धुक्षतद्वि॒ता | धे॒नुंच॑वि॒श्वदो᳚हस॒मिषं᳚चवि॒श्वभो᳚जसम् || 13 || भ॒रत्ऽवा᳚जाय¦अव॑¦धु॒क्ष॒त॒¦द्वि॒ता | धे॒नुम्¦च॒¦वि॒श्वऽदो᳚हसम्¦इष᳚म्¦च॒¦वि॒श्वऽभो᳚जसम् || |
| तंव॒इन्द्रं॒नसु॒क्रतुं॒वरु॑णमिवमा॒यिन᳚म् | अ॒र्य॒मणं॒नम॒न्द्रंसृ॒प्रभो᳚जसं॒विष्णुं॒नस्तु॑षआ॒दिशे᳚ || 14 || तम्¦वः॒¦इन्द्र᳚म्¦न¦सु॒ऽक्रतु᳚म्¦वरु॑णम्ऽइव¦मा॒यिन᳚म् | |
| त्वे॒षंशर्धो॒नमारु॑तंतुवि॒ष्वण्य॑न॒र्वाणं᳚पू॒षणं॒संयथा᳚श॒ता | संस॒हस्रा॒कारि॑षच्चर्ष॒णिभ्य॒आँ,आ॒विर्गू॒ळ्हावसू᳚करत्सु॒वेदा᳚नो॒वसू᳚करत् || 15 || त्वे॒षम्¦शर्धः॑¦न¦मारु॑तम्¦तु॒वि॒ऽस्वणि॑¦अ॒न॒र्वाण᳚म्¦पू॒षण᳚म्¦सम्¦यथा᳚¦श॒ता | |
| आमा᳚पूष॒न्नुप॑द्रव॒शंसि॑षं॒नुते᳚,अपिक॒र्णआ᳚घृणे | अ॒घा,अ॒र्यो,अरा᳚तयः || 16 || आ¦मा॒¦पू॒ष॒न्¦उप॑¦द्र॒व॒¦शंसि॑षम्¦नु¦ते॒¦अ॒पि॒ऽक॒र्णे¦आ॒घृ॒णे॒ | अ॒घाः¦अ॒र्यः¦अरा᳚तयः || |
| माका᳚क॒म्बीर॒मुद्वृ॑हो॒वन॒स्पति॒मश॑स्ती॒र्विहिनीन॑शः | मोतसूरो॒,अह॑ए॒वाच॒नग्री॒वा,आ॒दध॑ते॒वेः || 17 || वर्ग:4 मा¦का॒क॒म्बीर᳚म्¦उत्¦वृ॒हः॒¦वन॒स्पति᳚म्¦अश॑स्तीः¦वि¦हि¦नीन॑शः | |
| दृते᳚रिवतेऽवृ॒कम॑स्तुस॒ख्यम् | अच्छि॑द्रस्यदध॒न्वतः॒सुपू᳚र्णस्यदध॒न्वतः॑ || 18 || दृतेः᳚ऽइव¦ते॒¦अ॒वृ॒कम्¦अ॒स्तु॒¦स॒ख्यम् | अच्छि॑द्रस्य¦द॒ध॒न्ऽवतः॑¦सुऽपू᳚र्णस्य¦द॒ध॒न्ऽवतः॑ || |
| प॒रोहिमर्त्यै॒रसि॑स॒मोदे॒वैरु॒तश्रि॒या | अ॒भिख्यः॑पूष॒न्पृत॑नासुन॒स्त्वमवा᳚नू॒नंयथा᳚पु॒रा || 19 || प॒रः¦हि¦मर्त्यैः᳚¦असि॑¦स॒मः¦दे॒वैः¦उ॒त¦श्रि॒या | |
| वा॒मीवा॒मस्य॑धूतयः॒प्रणी᳚तिरस्तुसू॒नृता᳚ | दे॒वस्य॑वामरुतो॒मर्त्य॑स्यवेजा॒नस्य॑प्रयज्यवः || 20 || वा॒मी¦वा॒मस्य॑¦धू॒त॒यः॒¦प्रऽनी᳚तिः¦अ॒स्तु॒¦सू॒नृता᳚ | |
| स॒द्यश्चि॒द्यस्य॑चर्कृ॒तिःपरि॒द्यांदे॒वोनैति॒सूर्यः॑ | त्वे॒षंशवो᳚दधिरे॒नाम॑य॒ज्ञियं᳚म॒रुतो᳚वृत्र॒हंशवो॒ज्येष्ठं᳚वृत्र॒हंशवः॑ || 21 || स॒द्यः¦चि॒त्¦यस्य॑¦च॒र्कृ॒तिः¦परि॑¦द्याम्¦दे॒वः¦न¦एति॑¦सूर्यः॑ | |
| स॒कृद्ध॒द्यौर॑जायतस॒कृद्भूमि॑रजायत | पृश्न्या᳚दु॒ग्धंस॒कृत्पय॒स्तद॒न्योनानु॑जायते || 22 || स॒कृत्¦ह॒¦द्यौः¦अ॒जा॒य॒त॒¦स॒कृत्¦भूमिः॑¦अ॒जा॒य॒त॒ | पृश्न्याः᳚¦दु॒ग्धम्¦स॒कृत्¦पयः॑¦तत्¦अ॒न्यः¦न¦अनु॑¦जा॒य॒ते॒ || |
| [128] स्तुषेजनमिति पंचदशर्चस्य सूक्तस्य भारद्वाजऋजिश्वा विश्वेदेवास्त्रिष्टुबंत्याशक्वरी | (इतश्चत्वारिवैश्व | भेदपक्षे - विश्वेदेवाः १ | अग्निः १ अहोरात्रे १ वायुः १ अश्विनौ १ विश्वेदेवाः १ सरस्वती १ पूषा १ अग्नित्वष्टारौ १ रुद्रः १ मरुतः २ विष्णुः १ विश्वेदेवाः २ एवं १५) |{अष्टक:4, अध्याय:8}{मंडल:6, सूक्त:49}{अनुवाक:4, सूक्त:6} |
| स्तु॒षेजनं᳚सुव्र॒तंनव्य॑सीभिर्गी॒र्भिर्मि॒त्रावरु॑णासुम्न॒यन्ता᳚ | तआग॑मन्तु॒तइ॒हश्रु॑वन्तुसुक्ष॒त्रासो॒वरु॑णोमि॒त्रो,अ॒ग्निः || 1 || वर्ग:5 स्तु॒षे¦जन᳚म्¦सु॒ऽव्र॒तम्¦नव्य॑सीभिः¦गीः॒ऽभिः¦मि॒त्रावरु॑णा¦सु॒म्न॒ऽयन्ता᳚ | |
| वि॒शोवि॑श॒ईड्य॑मध्व॒रेष्वदृ॑प्तक्रतुमर॒तिंयु॑व॒त्योः | दि॒वःशिशुं॒सह॑सःसू॒नुम॒ग्निंय॒ज्ञस्य॑के॒तुम॑रु॒षंयज॑ध्यै || 2 || वि॒शःऽवि॑शः¦ईड्य᳚म्¦अ॒ध्व॒रेषु॑¦अदृ॑प्तऽक्रतुम्¦अ॒र॒तिम्¦यु॒व॒त्योः | |
| अ॒रु॒षस्य॑दुहि॒तरा॒विरू᳚पे॒स्तृभि॑र॒न्यापि॑पि॒शेसूरो᳚,अ॒न्या | मि॒थ॒स्तुरा᳚वि॒चर᳚न्तीपाव॒केमन्म॑श्रु॒तंन॑क्षतऋ॒च्यमा᳚ने || 3 || अ॒रु॒षस्य॑¦दु॒हि॒तरा᳚¦विरू᳚पे॒ इति॒ विऽरू᳚पे¦स्तृऽभिः॑¦अ॒न्या¦पि॒पि॒शे¦सूरः॑¦अ॒न्या | |
| प्रवा॒युमच्छा᳚बृह॒तीम॑नी॒षाबृ॒हद्र॑यिंवि॒श्ववा᳚रंरथ॒प्राम् | द्यु॒तद्या᳚मानि॒युतः॒पत्य॑मानःक॒विःक॒विमि॑यक्षसिप्रयज्यो || 4 || प्र¦वा॒युम्¦अच्छ॑¦बृ॒ह॒ती¦म॒नी॒षा¦बृ॒हत्ऽर॑यिम्¦वि॒श्वऽवा᳚रम्¦र॒थ॒ऽप्राम् | |
| समे॒वपु॑श्छदयद॒श्विनो॒र्योरथो᳚वि॒रुक्मा॒न्मन॑सायुजा॒नः | येन॑नरानासत्येष॒यध्यै᳚व॒र्तिर्या॒थस्तन॑याय॒त्मने᳚च || 5 || सः¦मे॒¦वपुः॑¦छ॒द॒य॒त्¦अ॒श्विनोः᳚¦यः¦रथः॑¦वि॒रुक्मा᳚न्¦मन॑सा¦यु॒जा॒नः | |
| पर्ज᳚न्यवातावृषभापृथि॒व्याःपुरी᳚षाणिजिन्वत॒मप्या᳚नि | सत्य॑श्रुतःकवयो॒यस्य॑गी॒र्भिर्जग॑तःस्थात॒र्जग॒दाकृ॑णुध्वम् || 6 || वर्ग:6 पर्ज᳚न्यवाता¦वृ॒ष॒भा॒¦पृ॒थि॒व्याः¦पुरी᳚षाणि¦जि॒न्व॒त॒म्¦अप्या᳚नि | |
| पावी᳚रवीक॒न्या᳚चि॒त्रायुः॒सर॑स्वतीवी॒रप॑त्नी॒धियं᳚धात् | ग्नाभि॒रच्छि॑द्रंशर॒णंस॒जोषा᳚दुरा॒धर्षं᳚गृण॒तेशर्म॑यंसत् || 7 || पावी᳚रवी¦क॒न्या᳚¦चि॒त्रऽआ᳚युः¦सर॑स्वती¦वी॒रऽप॑त्नी¦धिय᳚म्¦धा॒त् | |
| प॒थस्प॑थः॒परि॑पतिंवच॒स्याकामे᳚नकृ॒तो,अ॒भ्या᳚नळ॒र्कम् | सनो᳚रासच्छु॒रुध॑श्च॒न्द्राग्रा॒धियं᳚धियंसीषधाति॒प्रपू॒षा || 8 || प॒थःऽप॑थः¦परि॑ऽपतिम्¦व॒च॒स्या¦कामे᳚न¦कृ॒तः¦अ॒भि¦आ॒न॒ट्¦अ॒र्कम् | |
| प्र॒थ॒म॒भाजं᳚य॒शसं᳚वयो॒धांसु॑पा॒णिंदे॒वंसु॒गभ॑स्ति॒मृभ्व᳚म् | होता᳚यक्षद्यज॒तंप॒स्त्या᳚नाम॒ग्निस्त्वष्टा᳚रंसु॒हवं᳚वि॒भावा᳚ || 9 || प्र॒थ॒म॒ऽभाज᳚म्¦य॒शस᳚म्¦व॒यः॒ऽधाम्¦सु॒ऽपा॒णिम्¦दे॒वम्¦सु॒ऽगभ॑स्तिम्¦ऋभ्व᳚म् | |
| भुव॑नस्यपि॒तरं᳚गी॒र्भिरा॒भी¦रु॒द्रंदिवा᳚व॒र्धया᳚रु॒द्रम॒क्तौ | बृ॒हन्त॑मृ॒ष्वम॒जरं᳚सुषु॒म्न¦मृध॑ग्घुवेमक॒विने᳚षि॒तासः॑ || 10 || भुव॑नस्य¦पि॒तर᳚म्¦गीः॒ऽभिः¦आ॒भिः¦रु॒द्रम्¦दिवा᳚¦व॒र्धय॑¦रु॒द्रम्¦अ॒क्तौ | |
| आयु॑वानःकवयोयज्ञियासो॒मरु॑तोग॒न्तगृ॑ण॒तोव॑र॒स्याम् | अ॒चि॒त्रंचि॒द्धिजिन्व॑थावृ॒धन्त॑इ॒त्थानक्ष᳚न्तोनरो,अङ्गिर॒स्वत् || 11 || वर्ग:7 आ¦यु॒वा॒नः॒¦क॒व॒यः॒¦य॒ज्ञि॒या॒सः॒¦मरु॑तः¦ग॒न्त¦गृ॒ण॒तः¦व॒र॒स्याम् | |
| प्रवी॒राय॒प्रत॒वसे᳚तु॒रायाजा᳚यू॒थेव॑पशु॒रक्षि॒रस्त᳚म् | सपि॑स्पृशतित॒न्वि॑श्रु॒तस्य॒स्तृभि॒र्ननाकं᳚वच॒नस्य॒विपः॑ || 12 || प्र¦वी॒राय॑¦प्र¦त॒वसे᳚¦तु॒राय॑¦अज॑¦यू॒थाऽइ᳚व¦प॒शु॒ऽरक्षिः॑¦अस्त᳚म् | |
| योरजां᳚सिविम॒मेपार्थि॑वानि॒त्रिश्चि॒द्विष्णु॒र्मन॑वेबाधि॒ताय॑ | तस्य॑ते॒शर्म᳚न्नुपद॒द्यमा᳚नेरा॒याम॑देमत॒न्वा॒३॑(आ॒)तना᳚च || 13 || यः¦रजां᳚सि¦वि॒ऽम॒मे¦पार्थि॑वानि¦त्रिः¦चि॒त्¦विष्णुः॑¦मन॑वे¦बा॒धि॒ताय॑ | |
| तन्नोऽहि॑र्बु॒ध्न्यो᳚,अ॒द्भिर॒र्कैस्तत्पर्व॑त॒स्तत्स॑वि॒ताचनो᳚धात् | तदोष॑धीभिर॒भिरा᳚ति॒षाचो॒भगः॒पुरं᳚धिर्जिन्वतु॒प्ररा॒ये || 14 || तत्¦नः॒¦अहिः॑¦बु॒ध्न्यः॑¦अ॒त्ऽभिः¦अ॒र्कैः¦तत्¦पर्व॑तः¦तत्¦स॒वि॒ता¦चनः॑¦धा॒त् | |
| नुनो᳚र॒यिंर॒थ्यं᳚चर्षणि॒प्रांपु॑रु॒वीरं᳚म॒हऋ॒तस्य॑गो॒पाम् | क्षयं᳚दाता॒जरं॒येन॒जना॒न्त्स्पृधो॒,अदे᳚वीर॒भिच॒क्रमा᳚म॒विश॒आदे᳚वीर॒भ्य१॑(अ॒)श्नवा᳚म || 15 || नु¦नः॒¦र॒यिम्¦र॒थ्य᳚म्¦च॒र्ष॒णि॒ऽप्राम्¦पु॒रु॒ऽवीर᳚म्¦म॒हः¦ऋ॒तस्य॑¦गो॒पाम् | |
| [129] हुवेवइति पंचदशर्चस्य सूक्तस्य भारद्वाजऋजिश्वाविश्वेदेवास्त्रिष्टुप् | (भेदपक्षे –विश्वे। १ सूर्यः १ द्यावापृथिवी १ मरुतः २ इंद्रः १ अपः १ सविता १ अग्निः १ अश्विनौ १ विश्वे० ५ एवं १५) |{अष्टक:4, अध्याय:8}{मंडल:6, सूक्त:50}{अनुवाक:5, सूक्त:1} |
| हु॒वेवो᳚दे॒वीमदि॑तिं॒नमो᳚भिर्मृळी॒काय॒वरु॑णंमि॒त्रम॒ग्निम् | अ॒भि॒क्ष॒दाम᳚र्य॒मणं᳚सु॒शेवं᳚त्रा॒तॄन्दे॒वान्त्स॑वि॒तारं॒भगं᳚च || 1 || वर्ग:8 हु॒वे¦वः॒¦दे॒वीम्¦अदि॑तिम्¦नमः॑ऽभिः¦मृ॒ळी॒काय॑¦वरु॑णम्¦मि॒त्रम्¦अ॒ग्निम् | |
| सु॒ज्योति॑षःसूर्य॒दक्ष॑पितॄननागा॒स्त्वेसु॑महोवीहिदे॒वान् | द्वि॒जन्मा᳚नो॒यऋ॑त॒सापः॑स॒त्याःस्व᳚र्वन्तोयज॒ता,अ॑ग्निजि॒ह्वाः || 2 || सु॒ऽज्योति॑षः¦सू॒र्य॒¦दक्ष॑ऽपितॄन्¦अ॒ना॒गाः॒ऽत्वे¦सु॒ऽम॒हः॒¦वी॒हि॒¦दे॒वान् | |
| उ॒तद्या᳚वापृथिवीक्ष॒त्रमु॒रुबृ॒हद्रो᳚दसीशर॒णंसु॑षुम्ने | म॒हस्क॑रथो॒वरि॑वो॒यथा᳚नो॒ऽस्मेक्षया᳚यधिषणे,अने॒हः || 3 || उ॒त¦द्या॒वा॒पृ॒थि॒वी॒ इति॑¦क्ष॒त्रम्¦उ॒रु¦बृ॒हत्¦रो॒द॒सी॒ इति॑¦श॒र॒णम्¦सु॒सु॒म्ने॒ इति॑ सुऽसुम्ने | |
| आनो᳚रु॒द्रस्य॑सू॒नवो᳚नमन्ताम॒द्याहू॒तासो॒वस॒वोऽधृ॑ष्टाः | यदी॒मर्भे᳚मह॒तिवा᳚हि॒तासो᳚बा॒धेम॒रुतो॒,अह्वा᳚मदे॒वान् || 4 || आ¦नः॒¦रु॒द्रस्य॑¦सू॒नवः॑¦न॒म॒न्ता॒म्¦अ॒द्य¦हू॒तासः॑¦वस॑वः¦अधृ॑ष्टाः | |
| मि॒म्यक्ष॒येषु॑रोद॒सीनुदे॒वीसिष॑क्तिपू॒षा,अ॑भ्यर्ध॒यज्वा᳚ | श्रु॒त्वाहवं᳚मरुतो॒यद्ध॑या॒थभूमा᳚रेजन्ते॒,अध्व॑नि॒प्रवि॑क्ते || 5 || मि॒म्यक्ष॑¦येषु॑¦रो॒द॒सी¦नु¦दे॒वी¦सिस॑क्ति¦पू॒षा¦अ॒भ्य॒र्ध॒ऽयज्वा᳚ | |
| अ॒भित्यंवी॒रंगिर्व॑णसम॒र्चेन्द्रं॒ब्रह्म॑णाजरित॒र्नवे᳚न | श्रव॒दिद्धव॒मुप॑च॒स्तवा᳚नो॒रास॒द्वाजाँ॒,उप॑म॒होगृ॑णा॒नः || 6 || वर्ग:9 अ॒भि¦त्यम्¦वी॒रम्¦गिर्व॑णसम्¦अ॒र्च॒¦इन्द्र᳚म्¦ब्रह्म॑णा¦ज॒रि॒तः॒¦नवे᳚न | |
| ओ॒मान॑मापोमानुषी॒रमृ॑क्तं॒धात॑तो॒काय॒तन॑याय॒शंयोः | यू॒यंहिष्ठाभि॒षजो᳚मा॒तृत॑मा॒विश्व॑स्यस्था॒तुर्जग॑तो॒जनि॑त्रीः || 7 || ओ॒मान᳚म्¦आ॒पः॒¦मा॒नु॒षीः॒¦अमृ॑क्तम्¦धात॑¦तो॒काय॑¦तन॑याय¦शम्¦योः | |
| आनो᳚दे॒वःस॑वि॒तात्राय॑माणो॒हिर᳚ण्यपाणिर्यज॒तोज॑गम्यात् | योदत्र॑वाँ,उ॒षसो॒नप्रती᳚कंव्यूर्णु॒तेदा॒शुषे॒वार्या᳚णि || 8 || आ¦नः॒¦दे॒वः¦स॒वि॒ता¦त्राय॑माणः¦हिर᳚ण्यऽपाणिः¦य॒ज॒तः¦ज॒ग॒म्या॒त् | |
| उ॒तत्वंसू᳚नोसहसोनो,अ॒द्यादे॒वाँ,अ॒स्मिन्न॑ध्व॒रेव॑वृत्याः | स्याम॒हंते॒सद॒मिद्रा॒तौतव॑स्याम॒ग्नेऽव॑सासु॒वीरः॑ || 9 || उ॒त¦त्वम्¦सू॒नो॒ इति॑¦स॒ह॒सः॒¦नः॒¦अ॒द्य¦आ¦दे॒वान्¦अ॒स्मिन्¦अ॒ध्व॒रे¦व॒वृ॒त्याः॒ | |
| उ॒तत्यामे॒हव॒माज॑ग्म्यातं॒नास॑त्याधी॒भिर्यु॒वम॒ङ्गवि॑प्रा | अत्रिं॒नम॒हस्तम॑सोऽमुमुक्तं॒तूर्व॑तंनरादुरि॒ताद॒भीके᳚ || 10 || उ॒त¦त्या¦मे॒¦हव᳚म्¦आ¦ज॒ग्म्या॒त॒म्¦नास॑त्या¦धी॒भिः¦यु॒वम्¦अ॒ङ्ग¦वि॒प्रा॒ | |
| तेनो᳚रा॒योद्यु॒मतो॒वाज॑वतोदा॒तारो᳚भूतनृ॒वतः॑पुरु॒क्षोः | द॒श॒स्यन्तो᳚दि॒व्याःपार्थि॑वासो॒गोजा᳚ता॒,अप्या᳚मृ॒ळता᳚चदेवाः || 11 || वर्ग:10 ते¦नः॒¦रा॒यः¦द्यु॒ऽमतः॑¦वाज॑ऽवतः¦दा॒तारः॑¦भू॒त॒¦नृ॒ऽवतः॑¦पु॒रु॒ऽक्षोः | |
| तेनो᳚रु॒द्रःसर॑स्वतीस॒जोषा᳚मी॒ळ्हुष्म᳚न्तो॒विष्णु᳚र्मृळन्तुवा॒युः | ऋ॒भु॒क्षावाजो॒दैव्यो᳚विधा॒ताप॒र्जन्या॒वाता᳚पिप्यता॒मिषं᳚नः || 12 || ते¦नः॒¦रु॒द्रः¦सर॑स्वती¦स॒ऽजोषाः᳚¦मी॒ळ्हुष्म᳚न्तः¦विष्णुः॑¦मृ॒ळ॒न्तु॒¦वा॒युः | |
| उ॒तस्यदे॒वःस॑वि॒ताभगो᳚नो॒ऽपांनपा᳚दवतु॒दानु॒पप्रिः॑ | त्वष्टा᳚दे॒वेभि॒र्जनि॑भिःस॒जोषा॒द्यौर्दे॒वेभिः॑पृथि॒वीस॑मु॒द्रैः || 13 || उ॒त¦स्यः¦दे॒वः¦स॒वि॒ता¦भगः॑¦नः॒¦अ॒पाम्¦नपा᳚त्¦अ॒व॒तु॒¦दानु॑¦पप्रिः॑ | |
| उ॒तनोऽहि॑र्बु॒ध्न्यः॑शृणोत्व॒जएक॑पात्पृथि॒वीस॑मु॒द्रः | विश्वे᳚दे॒वा,ऋ॑ता॒वृधो᳚हुवा॒नाःस्तु॒तामन्त्राः᳚कविश॒स्ता,अ॑वन्तु || 14 || उ॒त¦नः॒¦अहिः॑¦बु॒ध्न्यः॑¦शृ॒णो॒तु॒¦अ॒जः¦एक॑ऽपात्¦पृ॒थि॒वी¦स॒मु॒द्रः | |
| ए॒वानपा᳚तो॒मम॒तस्य॑धी॒भिर्भ॒रद्वा᳚जा,अ॒भ्य॑र्चन्त्य॒र्कैः | ग्नाहु॒तासो॒वस॒वोऽधृ॑ष्टा॒विश्वे᳚स्तु॒तासो᳚भूतायजत्राः || 15 || ए॒व¦नपा᳚तः¦मम॑¦तस्य॑¦धी॒भिः¦भ॒रत्ऽवा᳚जाः¦अ॒भि¦अ॒र्च॒न्ति॒¦अ॒र्कैः | |
| [130] उदुत्यदिति षोळशर्चस्य सूक्तस्य भारद्वाजऋजिश्वा विश्वेदेवातिष्टुप् त्रयोदश्याद्यास्तिस्राउष्णिहोन्त्यानुष्टुप् | (भेदपक्षे- सूर्य : २ विश्वेदेवाः १० अग्निः १ सोमः १ विश्वेदेवाः २ एवं १६) |{अष्टक:4, अध्याय:8}{मंडल:6, सूक्त:51}{अनुवाक:5, सूक्त:2} |
| उदु॒त्यच्चक्षु॒र्महि॑मि॒त्रयो॒राँ,एति॑प्रि॒यंवरु॑णयो॒रद॑ब्धम् | ऋ॒तस्य॒शुचि॑दर्श॒तमनी᳚कंरु॒क्मोनदि॒वउदि॑ता॒व्य॑द्यौत् || 1 || वर्ग:11 उत्¦ऊँ॒ इति॑¦त्यत्¦चक्षुः॑¦महि॑¦मि॒त्रयोः᳚¦आ¦एति॑¦प्रि॒यम्¦वरु॑णयोः¦अद॑ब्धम् | |
| वेद॒यस्त्रीणि॑वि॒दथा᳚न्येषांदे॒वानां॒जन्म॑सनु॒तराच॒विप्रः॑ | ऋ॒जुमर्ते᳚षुवृजि॒नाच॒पश्य᳚न्न॒भिच॑ष्टे॒सूरो᳚,अ॒र्यएवा॑न् || 2 || वेद॑¦यः¦त्रीणि॑¦वि॒दथा᳚नि¦ए॒षा॒म्¦दे॒वाना᳚म्¦जन्म॑¦स॒नु॒तः¦आ¦च॒¦विप्रः॑ | |
| स्तु॒षउ॑वोम॒हऋ॒तस्य॑गो॒पानदि॑तिंमि॒त्रंवरु॑णंसुजा॒तान् | अ॒र्य॒मणं॒भग॒मद॑ब्धधीती॒नच्छा᳚वोचेसध॒न्यः॑पाव॒कान् || 3 || स्तु॒षे¦ऊँ॒ इति॑¦वः॒¦म॒हः¦ऋ॒तस्य॑¦गो॒पान्¦अदि॑तिम्¦मि॒त्रम्¦वरु॑णम्¦सु॒ऽजा॒तान् | |
| रि॒शाद॑सः॒सत्प॑तीँ॒रद॑ब्धान्म॒होराज्ञः॑सुवस॒नस्य॑दा॒तॄन् | यूनः॑सुक्ष॒त्रान्क्षय॑तोदि॒वोनॄना᳚दि॒त्यान्या॒म्यदि॑तिंदुवो॒यु || 4 || रि॒शाद॑सः¦सत्ऽप॑तीन्¦अद॑ब्धान्¦म॒हः¦राज्ञः॑¦सु॒ऽव॒स॒नस्य॑¦दा॒तॄन् | |
| द्यौ॒३॑(औ॒)ष्पितः॒पृथि॑वि॒मात॒रध्रु॒गग्ने᳚भ्रातर्वसवोमृ॒ळता᳚नः | विश्व॑आदित्या,अदितेस॒जोषा᳚,अ॒स्मभ्यं॒शर्म॑बहु॒लंविय᳚न्त || 5 || द्यौः᳚¦पित॒रिति॑¦पृ॒थि॑वि¦मातः॑¦अध्रु॑क्¦अग्ने᳚¦भ्रा॒तः॒¦व॒स॒वः॒¦मृ॒ळत॑¦नः॒ | |
| मानो॒वृका᳚यवृ॒क्ये᳚समस्मा,अघाय॒तेरी᳚रधतायजत्राः | यू॒यंहिष्ठार॒थ्यो᳚नस्त॒नूनां᳚यू॒यंदक्ष॑स्य॒वच॑सोबभू॒व || 6 || वर्ग:12 मा¦नः॒¦वृका᳚य¦वृ॒क्ये᳚¦स॒म॒स्मै॒¦अ॒घ॒ऽय॒ते¦री॒र॒ध॒त॒¦य॒ज॒त्राः॒ | |
| माव॒एनो᳚,अ॒न्यकृ॑तंभुजेम॒मातत्क᳚र्मवसवो॒यच्चय॑ध्वे | विश्व॑स्य॒हिक्षय॑थविश्वदेवाःस्व॒यंरि॒पुस्त॒न्वं᳚रीरिषीष्ट || 7 || मा¦वः॒¦एनः॑¦अ॒न्यऽकृ॑तम्¦भु॒जे॒म॒¦मा¦तत्¦क॒र्म॒¦व॒स॒वः॒¦यत्¦चय॑ध्वे | |
| नम॒इदु॒ग्रंनम॒आवि॑वासे॒नमो᳚दाधारपृथि॒वीमु॒तद्याम् | नमो᳚दे॒वेभ्यो॒नम॑ईशएषांकृ॒तंचि॒देनो॒नम॒सावि॑वासे || 8 || नमः॑¦इत्¦उ॒ग्रम्¦नमः॑¦आ¦वि॒वा॒से॒¦नमः॑¦दा॒धा॒र॒¦पृ॒थि॒वीम्¦उ॒त¦द्याम् | |
| ऋ॒तस्य॑वोर॒थ्यः॑पू॒तद॑क्षानृ॒तस्य॑पस्त्य॒सदो॒,अद॑ब्धान् | ताँ,आनमो᳚भिरुरु॒चक्ष॑सो॒नॄन्विश्वा᳚न्व॒आन॑मेम॒होय॑जत्राः || 9 || ऋ॒तस्य॑¦वः॒¦र॒थ्यः॑¦पू॒तऽद॑क्षान्¦ऋ॒तस्य॑¦प॒स्त्य॒ऽसदः॑¦अद॑ब्धान् | |
| तेहिश्रेष्ठ॑वर्चस॒स्तउ॑नस्ति॒रोविश्वा᳚निदुरि॒तानय᳚न्ति | सु॒क्ष॒त्रासो॒वरु॑णोमि॒त्रो,अ॒ग्निरृ॒तधी᳚तयोवक्म॒राज॑सत्याः || 10 || ते¦हि¦श्रेष्ठ॑ऽवर्चसः¦ते¦ऊँ॒ इति॑¦नः॒¦ति॒रः¦विश्वा᳚नि¦दुः॒ऽइ॒ता¦नय᳚न्ति | |
| तेन॒इन्द्रः॑पृथि॒वीक्षाम॑वर्धन्पू॒षाभगो॒,अदि॑तिः॒पञ्च॒जनाः᳚ | सु॒शर्मा᳚णः॒स्वव॑सःसुनी॒थाभव᳚न्तुनःसुत्रा॒त्रासः॑सुगो॒पाः || 11 || वर्ग:13 ते¦नः॒¦इन्द्रः॑¦पृ॒थि॒वी¦क्षाम॑¦व॒र्ध॒न्¦पू॒षा¦भगः॑¦अदि॑तिः¦पंच॑¦जनाः᳚ | |
| नूस॒द्मानं᳚दि॒व्यंनंशि॑देवा॒भार॑द्वाजःसुम॒तिंया᳚ति॒होता᳚ | आ॒सा॒नेभि॒र्यज॑मानोमि॒येधै᳚र्दे॒वानां॒जन्म॑वसू॒युर्व॑वन्द || 12 || नु¦स॒द्मान᳚म्¦दि॒व्यम्¦नंशि॑¦दे॒वाः॒¦भार॑त्ऽवाजः¦सु॒ऽम॒तिम्¦या॒ति॒¦होता᳚ | |
| अप॒त्यंवृ॑जि॒नंरि॒पुंस्ते॒नम॑ग्नेदुरा॒ध्य᳚म् | द॒वि॒ष्ठम॑स्यसत्पतेकृ॒धीसु॒गम् || 13 || अप॑¦त्यम्¦वृ॒जि॒नम्¦रि॒पुम्¦स्ते॒नम्¦अ॒ग्ने॒¦दुः॒ऽआ॒ध्य᳚म् | द॒वि॒ष्ठम्¦अ॒स्य॒¦स॒त्ऽप॒ते॒¦कृ॒धि¦सु॒ऽगम् || |
| ग्रावा᳚णःसोमनो॒हिकं᳚सखित्व॒नाय॑वाव॒शुः | ज॒हीन्य१॑(अ॒)त्रिणं᳚प॒णिंवृको॒हिषः || 14 || ग्रावा᳚णः¦सो॒म॒¦नः॒¦हि¦क॒म्¦स॒खि॒ऽत्व॒नाय॑¦वा॒व॒शुः | ज॒हि¦नि¦अ॒त्रिण᳚म्¦प॒णिम्¦वृकः॑¦हि¦सः || |
| यू॒यंहिष्ठासु॑दानव॒इन्द्र॑ज्येष्ठा,अ॒भिद्य॑वः | कर्ता᳚नो॒,अध्व॒न्नासु॒गंगो॒पा,अ॒मा || 15 || यू॒यम्¦हि¦स्थ¦सु॒ऽदा॒न॒वः॒¦इन्द्र॑ऽज्येष्ठाः¦अ॒भिऽद्य॑वः | कर्त॑¦नः॒¦अध्व॑न्¦आ¦सु॒ऽगम्¦गो॒पाः¦अ॒मा || |
| अपि॒पन्था᳚मगन्महिस्वस्ति॒गाम॑ने॒हस᳚म् | येन॒विश्वाः॒परि॒द्विषो᳚वृ॒णक्ति॑वि॒न्दते॒वसु॑ || 16 || अपि॑¦पन्था᳚म्¦अ॒ग॒न्म॒हि॒¦स्व॒स्ति॒ऽगाम्¦अ॒ने॒हस᳚म् | येन॑¦विश्वाः᳚¦परि॑¦द्विषः॑¦वृ॒णक्ति॑¦वि॒न्दते᳚¦वसु॑ || |
| [131] नतद्दिवेति सप्तदशर्चस्य सूक्तस्य भारद्वाजऋजिश्व विश्वेदेवास्त्रिष्टुप्सप्तम्याद्याःषट्गायत्र्यश्चतुर्दशी जगती | (भेदपक्षे-विश्वेदेवाः २ सोमः १ विश्वे ८ अग्निः १ विश्वे ३ अग्निपर्जन्यौ १ विश्वे १ एवं १७) |{अष्टक:4, अध्याय:8}{मंडल:6, सूक्त:52}{अनुवाक:5, सूक्त:3} |
| नतद्दि॒वानपृ॑थि॒व्यानु॑मन्ये॒नय॒ज्ञेन॒नोतशमी᳚भिरा॒भिः | उ॒ब्जन्तु॒तंसु॒भ्व१॑(अः॒)पर्व॑तासो॒निही᳚यतामतिया॒जस्य॑य॒ष्टा || 1 || वर्ग:14 न¦तत्¦दि॒वा¦न¦पृ॒थि॒व्या¦अनु॑¦म॒न्ये॒¦न¦य॒ज्ञेन॑¦न¦उ॒त¦शमी᳚भिः¦आ॒भिः | |
| अति॑वा॒योम॑रुतो॒मन्य॑तेनो॒ब्रह्म॑वा॒यःक्रि॒यमा᳚णं॒निनि॑त्सात् | तपूं᳚षि॒तस्मै᳚वृजि॒नानि॑सन्तुब्रह्म॒द्विष॑म॒भितंशो᳚चतु॒द्यौः || 2 || अति॑¦वा॒¦यः¦म॒रु॒तः॒¦मन्य॑ते¦नः॒¦ब्रह्म॑¦वा॒¦यः¦क्रि॒यमा᳚णम्¦निनि॑त्सात् | |
| किम॒ङ्गत्वा॒ब्रह्म॑णःसोमगो॒पांकिम॒ङ्गत्वा᳚हुरभिशस्ति॒पांनः॑ | किम॒ङ्गनः॑पश्यसिनि॒द्यमा᳚नान्ब्रह्म॒द्विषे॒तपु॑षिंहे॒तिम॑स्य || 3 || किम्¦अ॒ङ्ग¦त्वा॒¦ब्रह्म॑णः¦सो॒म॒¦गो॒पाम्¦किम्¦अ॒ङ्ग¦त्वा॒¦आ॒हुः॒¦अ॒भि॒श॒स्ति॒ऽपाम्¦नः॒ | |
| अव᳚न्तु॒मामु॒षसो॒जाय॑माना॒,अव᳚न्तुमा॒सिन्ध॑वः॒पिन्व॑मानाः | अव᳚न्तुमा॒पर्व॑तासोध्रु॒वासोऽव᳚न्तुमापि॒तरो᳚दे॒वहू᳚तौ || 4 || अव᳚न्तु¦माम्¦उ॒षसः॑¦जाय॑मानाः¦अव᳚न्तु¦मा॒¦सिन्ध॑वः¦पिन्व॑मानाः | |
| वि॒श्व॒दानीं᳚सु॒मन॑सःस्याम॒पश्ये᳚म॒नुसूर्य॑मु॒च्चर᳚न्तम् | तथा᳚कर॒द्वसु॑पति॒र्वसू᳚नांदे॒वाँ,ओहा॒नोऽव॒साग॑मिष्ठः || 5 || वि॒श्व॒ऽदानी᳚म्¦सु॒ऽमन॑सः¦स्या॒म॒¦पश्ये᳚म¦नु¦सूर्य᳚म्¦उ॒त्ऽचर᳚न्तम् | |
| इन्द्रो॒नेदि॑ष्ठ॒मव॒साग॑मिष्ठः॒सर॑स्वती॒सिन्धु॑भिः॒पिन्व॑माना | प॒र्जन्यो᳚न॒ओष॑धीभिर्मयो॒भुर॒ग्निःसु॒शंसः॑सु॒हवः॑पि॒तेव॑ || 6 || वर्ग:15 इन्द्रः॑¦नेदि॑ष्ठम्¦अव॑सा¦आऽग॑मिष्ठः¦सर॑स्वती¦सिन्धु॑ऽभिः¦पिन्व॑माना | |
| विश्वे᳚देवास॒आग॑तशृणु॒ताम॑इ॒मंहव᳚म् | एदंब॒र्हिर्निषी᳚दत || 7 || विश्वे᳚¦दे॒वा॒सः॒¦आ¦ग॒त॒¦शृ॒णु॒त¦मे॒¦इ॒मम्¦हव᳚म् | आ¦इ॒दम्¦ब॒र्हिः¦नि¦सी॒द॒त॒ || |
| योवो᳚देवाघृ॒तस्नु॑नाह॒व्येन॑प्रति॒भूष॑ति | तंविश्व॒उप॑गच्छथ || 8 || यः¦वः॒¦दे॒वाः॒¦घृ॒तऽस्नु॑ना¦ह॒व्येन॑¦प्र॒ति॒ऽभूष॑ति | तम्¦विश्वे᳚¦उप॑¦ग॒च्छ॒थ॒ || |
| उप॑नःसू॒नवो॒गिरः॑शृ॒ण्वन्त्व॒मृत॑स्य॒ये | सु॒मृ॒ळी॒काभ॑वन्तुनः || 9 || उप॑¦नः॒¦सू॒नवः॑¦गिरः॑¦शृ॒ण्वन्तु॑¦अ॒मृत॑स्य¦ये | सु॒ऽमृ॒ळी॒काः¦भ॒व॒न्तु॒¦नः॒ || |
| विश्वे᳚दे॒वा,ऋ॑ता॒वृध॑ऋ॒तुभि᳚र्हवन॒श्रुतः॑ | जु॒षन्तां॒युज्यं॒पयः॑ || 10 || विश्वे᳚¦दे॒वाः¦ऋ॒त॒ऽवृधः॑¦ऋ॒तुऽभिः॑¦ह॒व॒न॒ऽश्रुतः॑ | जु॒षन्ता᳚म्¦युज्य᳚म्¦पयः॑ || |
| स्तो॒त्रमिन्द्रो᳚म॒रुद्ग॑ण॒स्त्वष्टृ॑मान्मि॒त्रो,अ᳚र्य॒मा | इ॒माह॒व्याजु॑षन्तनः || 11 || वर्ग:16 स्तो॒त्रम्¦इन्द्रः॑¦म॒रुत्ऽग॑णः¦त्वष्टृ॑ऽमान्¦मि॒त्रः¦अ॒र्य॒मा | इ॒मा¦ह॒व्या¦जु॒ष॒न्त॒¦नः॒ || |
| इ॒मंनो᳚,अग्ने,अध्व॒रंहोत᳚र्वयुन॒शोय॑ज | चि॒कि॒त्वान्दैव्यं॒जन᳚म् || 12 || इ॒मम्¦नः॒¦अ॒ग्ने॒¦अ॒ध्व॒रम्¦होतः॑¦व॒यु॒न॒ऽशः¦य॒ज॒ | चि॒कि॒त्वान्¦दैव्य᳚म्¦जन᳚म् || |
| विश्वे᳚देवाःशृणु॒तेमंहवं᳚मे॒ये,अ॒न्तरि॑क्षे॒यउप॒द्यवि॒ष्ठ | ये,अ॑ग्निजि॒ह्वा,उ॒तवा॒यज॑त्रा,आ॒सद्या॒स्मिन्ब॒र्हिषि॑मादयध्वम् || 13 || विश्वे᳚¦दे॒वाः॒¦शृ॒णु॒त¦इ॒मम्¦हव᳚म्¦मे॒¦ये¦अ॒न्तरि॑क्षे¦ये¦उप॑¦द्यवि॑¦स्थ | |
| विश्वे᳚दे॒वामम॑शृण्वन्तुय॒ज्ञिया᳚,उ॒भेरोद॑सी,अ॒पांनपा᳚च्च॒मन्म॑ | मावो॒वचां᳚सिपरि॒चक्ष्या᳚णिवोचंसु॒म्नेष्विद्वो॒,अन्त॑मामदेम || 14 || विश्वे᳚¦दे॒वाः¦मम॑¦शृ॒ण्व॒न्तु॒¦य॒ज्ञियाः᳚¦उ॒भे इति॑¦रोद॑सी॒ इति॑¦अ॒पाम्¦नपा᳚त्¦च॒¦मन्म॑ | |
| येकेच॒ज्माम॒हिनो॒,अहि॑मायादि॒वोज॑ज्ञि॒रे,अ॒पांस॒धस्थे᳚ | ते,अ॒स्मभ्य॑मि॒षये॒विश्व॒मायुः॒,क्षप॑उ॒स्राव॑रिवस्यन्तुदे॒वाः || 15 || ये¦के¦च॒¦ज्मा¦म॒हिनः॑¦अहि॑ऽमायाः¦दि॒वः¦ज॒ज्ञि॒रे¦अ॒पाम्¦स॒धऽस्थे᳚ | |
| अग्नी᳚पर्जन्या॒वव॑तं॒धियं᳚मे॒ऽस्मिन्हवे᳚सुहवासुष्टु॒तिंनः॑ | इळा᳚म॒न्योज॒नय॒द्गर्भ॑म॒न्यःप्र॒जाव॑ती॒रिष॒आध॑त्तम॒स्मे || 16 || अग्नी᳚पर्जन्यौ¦अव॑तम्¦धिय᳚म्¦मे॒¦अ॒स्मिन्¦हवे᳚¦सु॒ऽह॒वा॒¦सु॒ऽस्तु॒तिम्¦नः॒ | |
| स्ती॒र्णेब॒र्हिषि॑समिधा॒ने,अ॒ग्नौसू॒क्तेन॑म॒हानम॒सावि॑वासे | अ॒स्मिन्नो᳚,अ॒द्यवि॒दथे᳚यजत्रा॒विश्वे᳚देवाह॒विषि॑मादयध्वम् || 17 || स्ती॒र्णे¦ब॒र्हिषि॑¦स॒म्ऽइ॒धा॒ने¦अ॒ग्नौ¦सु॒।औ॒क्तेन॑¦म॒हा¦नम॑सा¦आ¦वि॒वा॒से॒ | |
| [132] वयमुत्वेति दशर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्यो भरद्वाजः पूषा गायत्री अष्टम्यनुष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:8}{मंडल:6, सूक्त:53}{अनुवाक:5, सूक्त:4} |
| व॒यमु॑त्वापथस्पते॒रथं॒नवाज॑सातये | धि॒येपू᳚षन्नयुज्महि || 1 || वर्ग:17 व॒यम्¦ऊँ॒ इति॑¦त्वा॒¦प॒थः॒¦प॒ते॒¦रथ᳚म्¦न¦वाज॑ऽसातये | धि॒ये¦पू॒ष॒न्¦अ॒यु॒ज्म॒हि॒ || |
| अ॒भिनो॒नर्यं॒वसु॑वी॒रंप्रय॑तदक्षिणम् | वा॒मंगृ॒हप॑तिंनय || 2 || अ॒भि¦नः॒¦नर्य᳚म्¦वसु॑¦वी॒रम्¦प्रय॑तऽदक्षिणम् | वा॒मम्¦गृ॒हऽप॑तिम्¦न॒य॒ || |
| अदि॑त्सन्तंचिदाघृणे॒पूष॒न्दाना᳚यचोदय | प॒णेश्चि॒द्विम्र॑दा॒मनः॑ || 3 || अदि॑त्सन्तम्¦चि॒त्¦आ॒घृ॒णे॒¦पूष॑न्¦दाना᳚य¦चो॒द॒य॒ | प॒णेः¦चि॒त्¦वि¦म्र॒द॒¦मनः॑ || |
| विप॒थोवाज॑सातयेचिनु॒हिविमृधो᳚जहि | साध᳚न्तामुग्रनो॒धियः॑ || 4 || वि¦प॒थः¦वाज॑ऽसातये¦चि॒नु॒हि¦वि¦मृधः॑¦ज॒हि॒ | साध᳚न्ताम्¦उ॒ग्र॒¦नः॒¦धियः॑ || |
| परि॑तृन्धिपणी॒नामार॑या॒हृद॑याकवे | अथे᳚म॒स्मभ्यं᳚रन्धय || 5 || परि॑¦तृ॒न्धि॒¦प॒णी॒नाम्¦आर॑या¦हृद॑या¦क॒वे॒ | अथ॑¦ई॒म्¦अ॒स्मभ्य᳚म्¦र॒न्ध॒य॒ || |
| विपू᳚ष॒न्नार॑यातुदप॒णेरि॑च्छहृ॒दिप्रि॒यम् | अथे᳚म॒स्मभ्यं᳚रन्धय || 6 || वर्ग:18 वि¦पू॒ष॒न्¦आर॑या¦तु॒द॒¦प॒णेः¦इ॒च्छ॒¦हृ॒दि¦प्रि॒यम् | अथ॑¦ई॒म्¦अ॒स्मभ्य᳚म्¦र॒न्ध॒य॒ || |
| आरि॑खकिकि॒राकृ॑णुपणी॒नांहृद॑याकवे | अथे᳚म॒स्मभ्यं᳚रन्धय || 7 || आ¦रि॒ख॒¦कि॒कि॒रा¦कृ॒णु॒¦प॒णी॒नाम्¦हृद॑या¦क॒वे॒ | अथ॑¦ई॒म्¦अ॒स्मभ्य᳚म्¦र॒न्ध॒य॒ || |
| यांपू᳚षन्ब्रह्म॒चोद॑नी॒मारां॒बिभ॑र्ष्याघृणे | तया᳚समस्य॒हृद॑य॒मारि॑खकिकि॒राकृ॑णु || 8 || याम्¦पू॒ष॒न्¦ब्र॒ह्म॒ऽचोद॑नीम्¦आरा᳚म्¦बिभ॑र्षि¦आ॒घृ॒णे॒ | तया᳚¦स॒म॒स्य॒¦हृद॑यम्¦आ¦रि॒ख॒¦कि॒कि॒रा¦कृ॒णु॒ || |
| याते॒,अष्ट्रा॒गो,ओ᳚प॒शाघृ॑णेपशु॒साध॑नी | तस्या᳚स्तेसु॒म्नमी᳚महे || 9 || या¦ते॒¦अष्ट्रा᳚¦गोऽओ᳚पशा¦आघृ॑णे¦प॒शु॒ऽसाध॑नी | तस्याः᳚¦ते॒¦सु॒म्नम्¦ई॒म॒हे॒ || |
| उ॒तनो᳚गो॒षणिं॒धिय॑मश्व॒सांवा᳚ज॒सामु॒त | नृ॒वत्कृ॑णुहिवी॒तये᳚ || 10 || उ॒त¦नः॒¦गो॒ऽसनि᳚म्¦धिय᳚म्¦अ॒श्व॒साम्¦वा॒ज॒ऽसाम्¦उ॒त | नृ॒ऽवत्¦कृ॒णु॒हि॒¦वी॒तये᳚ || |
| [133] संपूषन्निति दशर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजः पूषागायत्री |{अष्टक:4, अध्याय:8}{मंडल:6, सूक्त:54}{अनुवाक:5, सूक्त:5} |
| संपू᳚षन्वि॒दुषा᳚नय॒यो,अञ्ज॑सानु॒शास॑ति | यए॒वेदमिति॒ब्रव॑त् || 1 || वर्ग:19 सम्¦पू॒ष॒न्¦वि॒दुषा᳚¦न॒य॒¦यः¦अंज॑सा¦अ॒नु॒ऽशास॑ति | यः¦ए॒व¦इ॒दम्¦इति॑¦ब्रव॑त् || |
| समु॑पू॒ष्णाग॑मेमहि॒योगृ॒हाँ,अ॑भि॒शास॑ति | इ॒मए॒वेति॑च॒ब्रव॑त् || 2 || सम्¦ऊँ॒ इति॑¦पू॒ष्णा¦ग॒मे॒म॒हि॒¦यः¦गृ॒हान्¦अ॒भि॒ऽशास॑ति | इ॒मे¦ए॒व¦इति॑¦च॒¦ब्रव॑त् || |
| पू॒ष्णश्च॒क्रंनरि॑ष्यति॒नकोशोऽव॑पद्यते | नो,अ॑स्यव्यथतेप॒विः || 3 || पू॒ष्णः¦च॒क्रम्¦न¦रि॒ष्य॒ति॒¦न¦कोशः॑¦अव॑¦प॒द्य॒ते॒ | नो इति॑¦अ॒स्य॒¦व्य॒थ॒ते॒¦प॒विः || |
| यो,अ॑स्मैह॒विषावि॑ध॒न्नतंपू॒षापि॑मृष्यते | प्र॒थ॒मोवि᳚न्दते॒वसु॑ || 4 || यः¦अ॒स्मै॒¦ह॒विषा᳚¦अवि॑धत्¦न¦तम्¦पू॒षा¦अपि॑¦मृ॒ष्य॒ते॒ | प्र॒थ॒मः¦वि॒न्द॒ते॒¦वसु॑ || |
| पू॒षागा,अन्वे᳚तुनःपू॒षार॑क्ष॒त्वर्व॑तः | पू॒षावाजं᳚सनोतुनः || 5 || पू॒षा¦गाः¦अनु॑¦ए॒तु॒¦नः॒¦पू॒षा¦र॒क्ष॒तु॒¦अर्व॑तः | पू॒षा¦वाज᳚म्¦स॒नो॒तु॒¦नः॒ || |
| पूष॒न्ननु॒प्रगा,इ॑हि॒यज॑मानस्यसुन्व॒तः | अ॒स्माकं᳚स्तुव॒तामु॒त || 6 || वर्ग:20 पूष॑न्¦अनु॑¦प्र¦गाः¦इ॒हि॒¦यज॑मानस्य¦सु॒न्व॒तः | अ॒स्माक᳚म्¦स्तु॒व॒ताम्¦उ॒त || |
| माकि᳚र्नेश॒न्माकीं᳚रिष॒न्माकीं॒संशा᳚रि॒केव॑टे | अथारि॑ष्टाभि॒राग॑हि || 7 || माकिः॑¦नेश॑त्¦माकी᳚म्¦रिष॑त्¦माकी᳚म्¦सम्¦शा॒रि॒¦केव॑टे | अथ॑¦अरि॑ष्टाभिः¦आ¦गा॒हि॒ || |
| शृ॒ण्वन्तं᳚पू॒षणं᳚व॒यमिर्य॒मन॑ष्टवेदसम् | ईशा᳚नंरा॒यई᳚महे || 8 || शृ॒ण्वन्त᳚म्¦पू॒षण᳚म्¦व॒यम्¦इर्य᳚म्¦अन॑ष्टऽवेदसम् | ईशा᳚नम्¦रा॒यः¦ई॒म॒हे॒ || |
| पूष॒न्तव᳚व्र॒तेव॒यंनरि॑ष्येम॒कदा᳚च॒न | स्तो॒तार॑स्तइ॒हस्म॑सि || 9 || पूष॑न्¦तव॑¦व्र॒ते¦व॒यम्¦न¦रि॒ष्ये॒म॒¦कदा᳚¦च॒न | स्तो॒तारः॑¦ते॒¦इ॒ह¦स्म॒सि॒ || |
| परि॑पू॒षाप॒रस्ता॒द्धस्तं᳚दधातु॒दक्षि॑णम् | पुन᳚र्नोन॒ष्टमाज॑तु || 10 || परि॑¦पू॒षा¦प॒रस्ता᳚त्¦हस्त᳚म्¦द॒धा॒तु॒¦दक्षि॑णम् | पुनः॑¦नः॒¦न॒ष्टम्¦आ¦अ॒ज॒तु॒ || |
| [134] एहिवामिति षडृचस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजः पूषागायत्री |{अष्टक:4, अध्याय:8}{मंडल:6, सूक्त:55}{अनुवाक:5, सूक्त:6} |
| एहि॒वांवि॑मुचोनपा॒दाघृ॑णे॒संस॑चावहै | र॒थीरृ॒तस्य॑नोभव || 1 || वर्ग:21 आ¦इ॒हि॒¦वाम्¦वि॒ऽमु॒चः॒¦न॒पा॒त्¦आघृ॑णे¦सम्¦स॒चा॒व॒है॒ | र॒थीः¦ऋ॒तस्य॑¦नः॒¦भ॒व॒ || |
| र॒थीत॑मंकप॒र्दिन॒मीशा᳚नं॒राध॑सोम॒हः | रा॒यःसखा᳚यमीमहे || 2 || र॒थिऽत॑मम्¦क॒प॒र्दिन᳚म्¦ईशा᳚नम्¦राध॑सः¦म॒हः | रा॒यः¦सखा᳚यम्¦ई॒म॒हे॒ || |
| रा॒योधारा᳚स्याघृणे॒वसो᳚रा॒शिर॑जाश्व | धीव॑तोधीवतः॒सखा᳚ || 3 || रा॒यः¦धारा᳚¦अ॒सि॒¦आ॒घृ॒णे॒¦वसोः᳚¦रा॒शिः¦अ॒ज॒।आ॒श्व॒ | धीव॑तःऽधीवतः¦सखा᳚ || |
| पू॒षणं॒न्व१॑(अ॒)जाश्व॒मुप॑स्तोषामवा॒जिन᳚म् | स्वसु॒र्योजा॒रउ॒च्यते᳚ || 4 || पू॒षण᳚म्¦नु¦अ॒ज।आ॑श्वम्¦उप॑¦स्तो॒षा॒म॒¦वा॒जिन᳚म् | स्वसुः॑¦यः¦जा॒रः¦उ॒च्यते᳚ || |
| मा॒तुर्दि॑धि॒षुम॑ब्रवं॒स्वसु॑र्जा॒रःशृ॑णोतुनः | भ्रातेन्द्र॑स्य॒सखा॒मम॑ || 5 || मा॒तुः¦दि॒धि॒षुम्¦अ॒ब्र॒व॒म्¦स्वसुः॑¦जा॒रः¦शृ॒णो॒तु॒¦नः॒ | भ्राता᳚¦इन्द्र॑स्य¦सखा᳚¦मम॑ || |
| आजासः॑पू॒षणं॒रथे᳚निशृ॒म्भास्तेज॑न॒श्रिय᳚म् | दे॒वंव॑हन्तु॒बिभ्र॑तः || 6 || आ¦अ॒जासः॑¦पू॒षण᳚म्¦रथे᳚¦नि॒ऽशृ॒म्भाः¦ते¦ज॒न॒ऽश्रिय᳚म् | दे॒वम्¦व॒ह॒न्तु॒¦बिभ्र॑तः || |
| [135] यएनमिति षडृचस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्यो भरद्वाजः पूषागायत्री अंत्यानुष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:8}{मंडल:6, सूक्त:56}{अनुवाक:5, सूक्त:7} |
| यए᳚नमा॒दिदे᳚शतिकर॒म्भादिति॑पू॒षण᳚म् | नतेन॑दे॒वआ॒दिशे᳚ || 1 || वर्ग:22 यः¦ए॒न॒म्¦आ॒ऽदिदे᳚शति¦क॒र॒म्भ॒।आत्¦इति॑¦पू॒षण᳚म् | न¦तेन॑¦दे॒वः¦आ॒ऽदिशे᳚ || |
| उ॒तघा॒सर॒थीत॑मः॒सख्या॒सत्प॑तिर्यु॒जा | इन्द्रो᳚वृ॒त्राणि॑जिघ्नते || 2 || उ॒त¦घ॒¦सः¦र॒थिऽत॑मः¦सख्या᳚¦सत्ऽप॑तिः¦यु॒जा | इन्द्रः॑¦वृ॒त्राणि॑¦जि॒घ्न॒ते॒ || |
| उ॒तादःप॑रु॒षेगवि॒सूर॑श्च॒क्रंहि॑र॒ण्यय᳚म् | न्यै᳚रयद्र॒थीत॑मः || 3 || उ॒त¦अ॒दः¦प॒रु॒षे¦गवि॑¦सूरः॑¦च॒क्रम्¦हि॒र॒ण्यय᳚म् | नि¦ऐ॒र॒य॒त्¦र॒थिऽत॑मः || |
| यद॒द्यत्वा᳚पुरुष्टुत॒ब्रवा᳚मदस्रमन्तुमः | तत्सुनो॒मन्म॑साधय || 4 || यत्¦अ॒द्य¦त्वा॒¦पु॒रु॒ऽस्तु॒त॒¦ब्रवा᳚म¦द॒स्र॒¦म॒न्तु॒ऽमः॒ | तत्¦सु¦नः॒¦मन्म॑¦सा॒ध॒य॒ || |
| इ॒मंच॑नोग॒वेष॑णंसा॒तये᳚सीषधोग॒णम् | आ॒रात्पू᳚षन्नसिश्रु॒तः || 5 || इ॒मम्¦च॒¦नः॒¦गो॒ऽएष॑णम्¦सा॒तये᳚¦सी॒स॒धः॒¦ग॒णम् | आ॒रात्¦पू॒ष॒न्¦अ॒सि॒¦श्रु॒तः || |
| आते᳚स्व॒स्तिमी᳚महआ॒रे,अ॑घा॒मुपा᳚वसुम् | अ॒द्याच॑स॒र्वता᳚तये॒श्वश्च॑स॒र्वता᳚तये || 6 || आ¦ते॒¦स्व॒स्तिम्¦ई॒म॒हे॒¦आ॒रे।आ॑घाम्¦उप॑ऽवसुम् | अ॒द्य¦च॒¦स॒र्वऽता᳚तये¦श्वः¦च॒¦स॒र्वऽता᳚तये || |
| [136] इंद्रान्विति षडृचस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाज इंद्रापूषणौगायत्री |{अष्टक:4, अध्याय:8}{मंडल:6, सूक्त:57}{अनुवाक:5, सूक्त:8} |
| इन्द्रा॒नुपू॒षणा᳚व॒यंस॒ख्याय॑स्व॒स्तये᳚ | हु॒वेम॒वाज॑सातये || 1 || वर्ग:23 इन्द्रा᳚¦नु¦पू॒षणा᳚¦व॒यम्¦स॒ख्याय॑¦स्व॒स्तये᳚ | हु॒वेम॑¦वाज॑ऽसातये || |
| सोम॑म॒न्यउपा᳚सद॒त्पात॑वेच॒म्वोः᳚सु॒तम् | क॒र॒म्भम॒न्यइ॑च्छति || 2 || सोम᳚म्¦अ॒न्यः¦उप॑¦अ॒स॒द॒त्¦पात॑वे¦च॒म्वोः᳚¦सु॒तम् | क॒र॒म्भम्¦अ॒न्यः¦इ॒च्छ॒ति॒ || |
| अ॒जा,अ॒न्यस्य॒वह्न॑यो॒हरी᳚,अ॒न्यस्य॒सम्भृ॑ता | ताभ्यां᳚वृ॒त्राणि॑जिघ्नते || 3 || अ॒जाः¦अ॒न्यस्य॑¦वह्न॑यः¦हरी॒ इति॑¦अ॒न्यस्य॑¦सम्ऽभृ॑ता | ताभ्या᳚म्¦वृ॒त्राणि॑¦जि॒घ्न॒ते॒ || |
| यदिन्द्रो॒,अन॑य॒द्रितो᳚म॒हीर॒पोवृष᳚न्तमः | तत्र॑पू॒षाभ॑व॒त्सचा᳚ || 4 || यत्¦इन्द्रः॑¦अन॑यत्¦रितः॑¦म॒हीः¦अ॒पः¦वृष॑न्ऽतमः | तत्र॑¦पू॒षा¦अ॒भ॒व॒त्¦सचा᳚ || |
| तांपू॒ष्णःसु॑म॒तिंव॒यंवृ॒क्षस्य॒प्रव॒यामि॑व | इन्द्र॑स्य॒चार॑भामहे || 5 || ताम्¦पू॒ष्णः¦सु॒ऽम॒तिम्¦व॒यम्¦वृ॒क्षस्य॑¦प्र¦व॒याम्ऽइ᳚व | इन्द्र॑स्य¦च॒¦आ¦र॒भा॒म॒हे॒ || |
| उत्पू॒षणं᳚युवामहे॒ऽभीशूँ᳚रिव॒सार॑थिः | म॒ह्या,इन्द्रं᳚स्व॒स्तये᳚ || 6 || उत्¦पू॒षण᳚म्¦यु॒वा॒म॒हे॒¦अ॒भीशू᳚न्ऽइव¦सार॑थिः | म॒ह्यै¦इन्द्र᳚म्¦स्व॒स्तये᳚ || |
| [137] शुक्रंतइति चतुरृचस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजः पूषात्रिष्टुप् द्वितीयाजगती |{अष्टक:4, अध्याय:8}{मंडल:6, सूक्त:58}{अनुवाक:5, सूक्त:9} |
| शु॒क्रंते᳚,अ॒न्यद्य॑ज॒तंते᳚,अ॒न्यद्¦विषु॑रूपे॒,अह॑नी॒द्यौरि॑वासि | विश्वा॒हिमा॒या,अव॑सिस्वधावो¦भ॒द्राते᳚पूषन्नि॒हरा॒तिर॑स्तु || 1 || वर्ग:24 शु॒क्रम्¦ते॒¦अ॒न्यत्¦य॒ज॒तम्¦ते॒¦अ॒न्यत्¦विषु॑रूपे॒ इति॒ विषु॑ऽरूपे¦अह॑नी॒ इति॑¦द्यौःऽइ᳚व¦अ॒सि॒ | |
| अ॒जाश्वः॑पशु॒पावाज॑पस्त्योधियंजि॒न्वोभुव॑ने॒विश्वे॒,अर्पि॑तः | अष्ट्रां᳚पू॒षाशि॑थि॒रामु॒द्वरी᳚वृजत्सं॒चक्षा᳚णो॒भुव॑नादे॒वई᳚यते || 2 || अ॒ज।आ॑श्वः¦प॒शु॒ऽपाः¦वाज॑ऽपस्त्यः¦धि॒य॒म्ऽजि॒न्वः¦भुव॑ने¦विश्वे᳚¦अर्पि॑तः | |
| यास्ते᳚पूष॒न्नावो᳚,अ॒न्तःस॑मु॒द्रेहि॑र॒ण्ययी᳚र॒न्तरि॑क्षे॒चर᳚न्ति | ताभि᳚र्यासिदू॒त्यांसूर्य॑स्य॒कामे᳚नकृत॒श्रव॑इ॒च्छमा᳚नः || 3 || याः¦ते॒¦पू॒ष॒न्¦नावः॑¦अ॒न्तरिति॑¦स॒मु॒द्रे¦हि॒र॒ण्ययीः᳚¦अ॒न्तरि॑क्षे¦चर᳚न्ति | |
| पू॒षासु॒बन्धु॑र्दि॒वआपृ॑थि॒व्या,इ॒ळस्पति᳚र्म॒घवा᳚द॒स्मव॑र्चाः | यंदे॒वासो॒,अद॑दुःसू॒र्यायै॒कामे᳚नकृ॒तंत॒वसं॒स्वञ्च᳚म् || 4 || पू॒षा¦सु॒ऽबन्धुः॑¦दि॒वः¦आ¦पृ॒थि॒व्याः¦इ॒ळः¦पतिः॑¦म॒घऽवा᳚¦द॒स्मऽव॑र्चाः | |
| [138] प्रनुवोचेति दशर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्यो भरद्वाज इंद्राग्नी बृहती अंत्याश्चतस्रोनुष्टुभः |{अष्टक:4, अध्याय:8}{मंडल:6, सूक्त:59}{अनुवाक:5, सूक्त:10} |
| प्रनुवो᳚चासु॒तेषु॑वांवी॒र्या॒३॑(आ॒)यानि॑च॒क्रथुः॑ | ह॒तासो᳚वांपि॒तरो᳚दे॒वश॑त्रव॒इन्द्रा᳚ग्नी॒जीव॑थोयु॒वम् || 1 || वर्ग:25 प्र¦नु¦वो॒च॒¦सु॒तेषु॑¦वा॒म्¦वी॒र्या᳚¦यानि॑¦च॒क्रथुः॑ | |
| बळि॒त्थाम॑हि॒मावा॒मिन्द्रा᳚ग्नी॒पनि॑ष्ठ॒आ | स॒मा॒नोवां᳚जनि॒ताभ्रात॑रायु॒वंय॒मावि॒हेह॑मातरा || 2 || बट्¦इ॒त्था¦म॒हि॒मा¦वा॒म्¦इन्द्रा᳚ग्नी॒ इति॑¦पनि॑ष्ठः¦आ | |
| ओ॒कि॒वांसा᳚सु॒तेसचाँ॒,अश्वा॒सप्ती᳚,इ॒वाद॑ने | इन्द्रा॒न्व१॑(अ॒)ग्नी,अव॑से॒हव॒ज्रिणा᳚व॒यंदे॒वाह॑वामहे || 3 || ओ॒कि॒ऽवांसा᳚¦सु॒ते¦सचा᳚¦अश्वा᳚¦सप्ती᳚ इ॒वेति॒ सप्ती᳚ऽइव¦आद॑ने | |
| यइ᳚न्द्राग्नीसु॒तेषु॑वां॒स्तव॒त्तेष्वृ॑तावृधा | जो॒ष॒वा॒कंवद॑तःपज्रहोषिणा॒नदे᳚वाभ॒सथ॑श्च॒न || 4 || यः¦इ॒न्द्रा॒ग्नी॒ इति॑¦सु॒तेषु॑¦वा॒म्¦स्तव॑त्¦तेषु॑¦ऋ॒त॒ऽवृ॒धा॒ | |
| इन्द्रा᳚ग्नी॒को,अ॒स्यवां॒देवौ॒मर्त॑श्चिकेतति | विषू᳚चो॒,अश्वा᳚न्युयुजा॒नई᳚यत॒एकः॑समा॒नआरथे᳚ || 5 || इन्द्रा᳚ग्नी॒ इति॑¦कः¦अ॒स्य¦वा॒म्¦देवौ᳚¦मर्तः॑¦चि॒के॒त॒ति॒ | |
| इन्द्रा᳚ग्नी,अ॒पादि॒यंपूर्वागा᳚त्प॒द्वती᳚भ्यः | हि॒त्वीशिरो᳚जि॒ह्वया॒वाव॑द॒च्चर॑त्त्रिं॒शत्प॒दान्य॑क्रमीत् || 6 || वर्ग:26 इन्द्रा᳚ग्नी॒ इति॑¦अ॒पात्¦इ॒यम्¦पूर्वा᳚¦आ¦अ॒गा॒त्¦प॒त्ऽवती᳚भ्यः | |
| इन्द्रा᳚ग्नी॒,आहित᳚न्व॒तेनरो॒धन्वा᳚निबा॒ह्वोः | मानो᳚,अ॒स्मिन्म॑हाध॒नेपरा᳚वर्क्तं॒गवि॑ष्टिषु || 7 || इन्द्रा᳚ग्नी॒ इति॑¦आ¦हि¦त॒न्व॒ते¦नरः॑¦धन्वा᳚नि¦बा॒ह्वोः | मा¦नः॒¦अ॒स्मिन्¦म॒हा॒ऽध॒ने¦परा᳚¦व॒र्क्त॒म्¦गोऽइ᳚ष्टिषु || |
| इन्द्रा᳚ग्नी॒तप᳚न्तिमा॒घा,अ॒र्यो,अरा᳚तयः | अप॒द्वेषां॒स्याकृ॑तंयुयु॒तंसूर्या॒दधि॑ || 8 || इन्द्रा᳚ग्नी॒ इति॑¦तप᳚न्ति¦मा॒¦अ॒घाः¦अ॒र्यः¦अरा᳚तयः | अप॑¦द्वेषां᳚सि¦आ¦कृ॒त॒म्¦यु॒यु॒तम्¦सूर्या᳚त्¦अधि॑ || |
| इन्द्रा᳚ग्नीयु॒वोरपि॒वसु॑दि॒व्यानि॒पार्थि॑वा | आन॑इ॒हप्रय॑च्छतंर॒यिंवि॒श्वायु॑पोषसम् || 9 || इन्द्रा᳚ग्नी॒ इति॑¦यु॒वोः¦अपि॑¦वसु॑¦दि॒व्यानि॑¦पार्थि॑वा | आ¦नः॒¦इ॒ह¦प्र¦य॒च्छ॒त॒म्¦र॒यिम्¦वि॒श्वायु॑ऽपोषसम् || |
| इन्द्रा᳚ग्नी,उक्थवाहसा॒स्तोमे᳚भिर्हवनश्रुता | विश्वा᳚भिर्गी॒र्भिराग॑तम॒स्यसोम॑स्यपी॒तये᳚ || 10 || इन्द्रा᳚ग्नी॒ इति॑¦उ॒क्थ॒ऽवा॒ह॒सा॒¦स्तोमे᳚भिः¦ह॒व॒न॒ऽश्रु॒ता॒ | विश्वा᳚भिः¦गीः॒ऽभिः¦आ¦ग॒त॒म्¦अ॒स्य¦सोम॑स्य¦पी॒तये᳚ || |
| [139] श्नथद्वृत्रमिति पंचदशर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजइंद्राग्नीगायत्री आद्यास्तिस्रस्त्रयोदशीचत्रिष्टुभः चतुर्दशीबृहत्यंत्यानुष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:8}{मंडल:6, सूक्त:60}{अनुवाक:5, सूक्त:11} |
| श्नथ॑द्वृ॒त्रमु॒तस॑नोति॒वाज॒मिन्द्रा॒यो,अ॒ग्नीसहु॑रीसप॒र्यात् | इ॒र॒ज्यन्ता᳚वस॒व्य॑स्य॒भूरेः॒सह॑स्तमा॒सह॑सावाज॒यन्ता᳚ || 1 || वर्ग:27 श्नथ॑त्¦वृ॒त्रम्¦उ॒त¦स॒नो॒ति॒¦वाज᳚म्¦इन्द्रा᳚¦यः¦अ॒ग्नी इति॑¦सहु॑री॒ इति॑¦स॒प॒र्यात् | |
| तायो᳚धिष्टम॒भिगा,इ᳚न्द्रनू॒नम॒पःस्व॑रु॒षसो᳚,अग्नऊ॒ळ्हाः | दिशः॒स्व॑रु॒षस॑इन्द्रचि॒त्रा,अ॒पोगा,अ॑ग्नेयुवसेनि॒युत्वा॑न् || 2 || ता¦यो॒धि॒ष्ट॒म्¦अ॒भि¦गाः¦इ॒न्द्र॒¦नू॒नम्¦अ॒पः¦स्वः॑¦उ॒षसः॑¦अ॒ग्ने॒¦ऊ॒ळ्हाः | |
| आवृ॑त्रहणावृत्र॒हभिः॒शुष्मै॒रिन्द्र॑या॒तंनमो᳚भिरग्ने,अ॒र्वाक् | यु॒वंराधो᳚भि॒रक॑वेभिरि॒न्द्राग्ने᳚,अ॒स्मेभ॑वतमुत्त॒मेभिः॑ || 3 || आ¦वृ॒त्र॒ऽह॒ना॒¦वृ॒त्र॒हऽभिः॑¦शुष्मैः᳚¦इन्द्र॑¦या॒तम्¦नमः॑ऽभिः¦अ॒ग्ने॒¦अ॒र्वाक् | |
| ताहु॑वे॒ययो᳚रि॒दंप॒प्नेविश्वं᳚पु॒राकृ॒तम् | इ॒न्द्रा॒ग्नीनम॑र्धतः || 4 || ता¦हु॒वे॒¦ययोः᳚¦इ॒दम्¦प॒प्ने¦विश्व᳚म्¦पु॒रा¦कृ॒तम् | इ॒न्द्रा॒ग्नी इति॑¦न¦म॒र्ध॒तः॒ || |
| उ॒ग्रावि॑घ॒निना॒मृध॑इन्द्रा॒ग्नीह॑वामहे | तानो᳚मृळातई॒दृशे᳚ || 5 || उ॒ग्रा¦वि॒ऽघ॒निना᳚¦मृधः॑¦इ॒न्द्रा॒ग्नी इति॑¦ह॒वा॒म॒हे॒ | ता¦नः॒¦मृ॒ळा॒तः॒¦ई॒दृशे᳚ || |
| ह॒तोवृ॒त्राण्यार्या᳚ह॒तोदासा᳚नि॒सत्प॑ती | ह॒तोविश्वा॒,अप॒द्विषः॑ || 6 || वर्ग:28 ह॒तः¦वृ॒त्राणि॑¦आर्या᳚¦ह॒तः¦दासा᳚नि¦सत्प॑ती॒ इति॒ सत्ऽप॑ती | ह॒तः¦विश्वाः᳚¦अप॑¦द्विषः॑ || |
| इन्द्रा᳚ग्नीयु॒वामि॒मे॒३॑(ए॒)ऽभिस्तोमा᳚,अनूषत | पिब॑तंशम्भुवासु॒तम् || 7 || इन्द्रा᳚ग्नी॒ इति॑¦यु॒वाम्¦इ॒मे¦अ॒भि¦स्तोमाः᳚¦अ॒नू॒ष॒त॒ | पिब॑तम्¦श॒म्ऽभु॒वा॒¦सु॒तम् || |
| यावां॒सन्ति॑पुरु॒स्पृहो᳚नि॒युतो᳚दा॒शुषे᳚नरा | इन्द्रा᳚ग्नी॒ताभि॒राग॑तम् || 8 || याः¦वा॒म्¦सन्ति॑¦पु॒रु॒ऽस्पृहः॑¦नि॒ऽयुतः॑¦दा॒शुषे᳚¦न॒रा॒ | इन्द्रा᳚ग्नी॒ इति॑¦ताभिः॑¦आ¦ग॒त॒म् || |
| ताभि॒राग॑च्छतंन॒रोपे॒दंसव॑नंसु॒तम् | इन्द्रा᳚ग्नी॒सोम॑पीतये || 9 || ताभिः॑¦आ¦ग॒च्छ॒त॒म्¦न॒रा॒¦उप॑¦इ॒दम्¦सव॑नम्¦सु॒तम् | इन्द्रा᳚ग्नी॒ इति॑¦सोम॑ऽपीतये || |
| तमी᳚ळिष्व॒यो,अ॒र्चिषा॒वना॒विश्वा᳚परि॒ष्वज॑त् | कृ॒ष्णाकृ॒णोति॑जि॒ह्वया᳚ || 10 || तम्¦ई॒ळि॒ष्व॒¦यः¦अ॒र्चिषा᳚¦वना᳚¦विश्वा᳚¦प॒रि॒ऽस्वज॑त् | कृ॒ष्णा¦कृ॒णोति॑¦जि॒ह्वया᳚ || |
| यइ॒द्धआ॒विवा᳚सतिसु॒म्नमिन्द्र॑स्य॒मर्त्यः॑ | द्यु॒म्नाय॑सु॒तरा᳚,अ॒पः || 11 || वर्ग:29 यः¦इ॒द्धे¦आ॒ऽविवा᳚सति¦सु॒म्नम्¦इन्द्र॑स्य¦मर्त्यः॑ | द्यु॒म्नाय॑¦सु॒ऽतराः᳚¦अ॒पः || |
| तानो॒वाज॑वती॒रिष॑आ॒शून्पि॑पृत॒मर्व॑तः | इन्द्र॑म॒ग्निंच॒वोळ्ह॑वे || 12 || ता¦नः॒¦वाज॑ऽवतीः¦इषः॑¦आ॒शून्¦पि॒पृ॒त॒म्¦अर्व॑तः | इन्द्र᳚म्¦अ॒ग्निम्¦च॒¦वोळ्ह॑वे || |
| उ॒भावा᳚मिन्द्राग्नी,आहु॒वध्या᳚,उ॒भाराध॑सःस॒हमा᳚द॒यध्यै᳚ | उ॒भादा॒तारा᳚वि॒षांर॑यी॒णामु॒भावाज॑स्यसा॒तये᳚हुवेवाम् || 13 || उ॒भा¦वा॒म्¦इ॒न्द्रा॒ग्नी॒ इति॑¦आ॒ऽहु॒वध्यै᳚¦उ॒भा¦राध॑सः¦स॒ह¦मा॒द॒यध्यै᳚ | |
| आनो॒गव्ये᳚भि॒रश्व्यै᳚र्वस॒व्यै॒३॑(ऐ॒)रुप॑गच्छतम् | सखा᳚यौदे॒वौस॒ख्याय॑श॒म्भुवे᳚न्द्रा॒ग्नीताह॑वामहे || 14 || आ¦नः॒¦गव्ये᳚भिः¦अश्व्यैः᳚¦व॒स॒व्यैः᳚¦उप॑¦ग॒च्छ॒त॒म् | |
| इन्द्रा᳚ग्नीशृणु॒तंहवं॒यज॑मानस्यसुन्व॒तः | वी॒तंह॒व्यान्याग॑तं॒पिब॑तंसो॒म्यंमधु॑ || 15 || इन्द्रा᳚ग्नी॒ इति॑¦शृ॒णु॒तम्¦हव᳚म्¦यज॑मानस्य¦सु॒न्व॒तः | वी॒तम्¦ह॒व्यानि॑¦आ¦ग॒त॒म्¦पिब॑तम्¦सो॒म्यम्¦मधु॑ || |
| [140] इयमददादिति चतुर्दशर्चस्य सूक्तस्य बार्हस्पत्योभरद्वाजः सरस्वतीगायत्री आद्यास्तिस्रत्रयोदशीचजगत्योंत्यात्रिष्टुप् |{अष्टक:4, अध्याय:8}{मंडल:6, सूक्त:61}{अनुवाक:5, सूक्त:12} |
| इ॒यम॑ददाद्रभ॒समृ॑ण॒च्युतं॒¦दिवो᳚दासंवध्र्य॒श्वाय॑दा॒शुषे᳚ | याशश्व᳚न्तमाच॒खादा᳚व॒संप॒णिं¦ताते᳚दा॒त्राणि॑तवि॒षास॑रस्वति || 1 || वर्ग:30 इ॒यम्¦अ॒द॒दा॒त्¦र॒भ॒सम्¦ऋ॒ण॒ऽच्युत᳚म्¦दिवः॑ऽदासम्¦व॒ध्रि॒।आ॒श्वाय॑¦दा॒शुषे᳚ | |
| इ॒यंशुष्मे᳚भिर्बिस॒खा,इ॑वारुज॒त्¦सानु॑गिरी॒णांत॑वि॒षेभि॑रू॒र्मिभिः॑ | पा॒रा॒व॒त॒घ्नीमव॑सेसुवृ॒क्तिभिः॒¦सर॑स्वती॒मावि॑वासेमधी॒तिभिः॑ || 2 || इ॒यम्¦शुष्मे᳚भिः¦बि॒स॒खाःऽइ᳚व¦अ॒रु॒ज॒त्¦सानु॑¦गि॒री॒णाम्¦त॒वि॒षेभिः॑¦ऊ॒र्मिऽभिः॑ | |
| सर॑स्वतिदेव॒निदो॒निब᳚र्हय¦प्र॒जांविश्व॑स्य॒बृस॑यस्यमा॒यिनः॑ | उ॒तक्षि॒तिभ्यो॒ऽवनी᳚रविन्दो¦वि॒षमे᳚भ्यो,अस्रवोवाजिनीवति || 3 || सर॑स्वति¦दे॒व॒ऽनिदः॑¦नि¦ब॒र्ह॒य॒¦प्र॒ऽजाम्¦विश्व॑स्य¦बृस॑यस्य¦मा॒यिनः॑ | |
| प्रणो᳚दे॒वीसर॑स्वती॒¦वाजे᳚भिर्वा॒जिनी᳚वती | धी॒नाम॑वि॒त्र्य॑वतु || 4 || प्र¦नः॒¦दे॒वी¦सर॑स्वती¦वाजे᳚भिः¦वा॒जिनी᳚ऽवती | धी॒नाम्¦अ॒वि॒त्री¦अ॒व॒तु॒ || |
| यस्त्वा᳚देविसरस्व¦त्युपब्रू॒तेधने᳚हि॒ते | इन्द्रं॒नवृ॑त्र॒तूर्ये᳚ || 5 || यः¦त्वा॒¦दे॒वि॒¦स॒र॒स्व॒ति॒¦उ॒प॒ऽब्रू॒ते¦धने᳚¦हि॒ते | इन्द्र᳚म्¦न¦वृ॒त्र॒ऽतूर्ये᳚ || |
| त्वंदे᳚विसरस्व॒¦त्यवा॒वाजे᳚षुवाजिनि | रदा᳚पू॒षेव॑नःस॒निम् || 6 || वर्ग:31 त्वम्¦दे॒वि॒¦स॒र॒स्व॒ति॒¦अव॑¦वाजे᳚षु¦वा॒जि॒नि॒ | रद॑¦पू॒षाऽइ᳚व¦नः॒¦स॒निम् || |
| उ॒तस्यानः॒सर॑स्वती¦घो॒राहिर᳚ण्यवर्तनिः | वृ॒त्र॒घ्नीव॑ष्टिसुष्टु॒तिम् || 7 || उ॒त¦स्या¦नः॒¦सर॑स्वती¦घो॒रा¦हिर᳚ण्यऽवर्तनिः | वृ॒त्र॒ऽघ्नी¦व॒ष्टि॒¦सु॒ऽस्तु॒तिम् || |
| यस्या᳚,अन॒न्तो,अह्रु॑त¦स्त्वे॒षश्च॑रि॒ष्णुर᳚र्ण॒वः | अम॒श्चर॑ति॒रोरु॑वत् || 8 || यस्याः᳚¦अ॒न॒न्तः¦अह्रु॑तः¦त्वे॒षः¦च॒रि॒ष्णुः¦अ॒र्ण॒वः | अमः॑¦चर॑ति¦रोरु॑वत् || |
| सानो॒विश्वा॒,अति॒द्विषः॒¦स्वसॄ᳚र॒न्या,ऋ॒ताव॑री | अत॒न्नहे᳚व॒सूर्यः॑ || 9 || सा¦नः॒¦विश्वाः᳚¦अति॑¦द्विषः॑¦स्वसॄः᳚¦अ॒न्याः¦ऋ॒तऽव॑री | अत॑न्¦अहा᳚ऽइव¦सूर्यः॑ || |
| उ॒तनः॑प्रि॒याप्रि॒यासु॑¦स॒प्तस्व॑सा॒सुजु॑ष्टा | सर॑स्वती॒स्तोम्या᳚भूत् || 10 || उ॒त¦नः॒¦प्रि॒या¦प्रि॒यासु॑¦स॒प्तऽस्व॑सा¦सुऽजु॑ष्टा | सर॑स्वती¦स्तोम्या᳚¦भू॒त् || |
| आ॒प॒प्रुषी॒पार्थि॑वा¦न्यु॒रुरजो᳚,अ॒न्तरि॑क्षम् | सर॑स्वतीनि॒दस्पा᳚तु || 11 || वर्ग:32 आ॒ऽप॒प्रुषी᳚¦पार्थि॑वानि¦उ॒रु¦रजः॑¦अ॒न्तरि॑क्षम् | सर॑स्वती¦नि॒दः¦पा॒तु॒ || |
| त्रि॒ष॒धस्था᳚स॒प्तधा᳚तुः॒¦पञ्च॑जा॒ताव॒र्धय᳚न्ती | वाजे᳚वाजे॒हव्या᳚भूत् || 12 || त्रि॒ऽस॒धस्था᳚¦स॒प्तऽधा᳚तुः¦पंच॑¦जा॒ता¦व॒र्धय᳚न्ती | वाजे᳚ऽवाजे¦हव्या᳚¦भू॒त् || |
| प्रयाम॑हि॒म्नाम॒हिना᳚सु॒चेकि॑ते¦द्यु॒म्नेभि॑र॒न्या,अ॒पसा᳚म॒पस्त॑मा | रथ॑इवबृह॒तीवि॒भ्वने᳚कृ॒तो¦प॒स्तुत्या᳚चिकि॒तुषा॒सर॑स्वती || 13 || प्र¦या¦म॒हि॒म्ना¦म॒हिना᳚¦आ॒सु॒¦चेकि॑ते¦द्यु॒म्नेभिः॑¦अ॒न्याः¦अ॒पसा᳚म्¦अ॒पःऽत॑मा | |
| सर॑स्वत्य॒भिनो᳚नेषि॒वस्यो॒¦माप॑स्फरीः॒पय॑सा॒मान॒आध॑क् | जु॒षस्व॑नःस॒ख्यावे॒श्या᳚च॒¦मात्वत्क्षेत्रा॒ण्यर॑णानिगन्म || 14 || सर॑स्वति¦अ॒भि¦नः॒¦ने॒षि॒¦वस्यः॑¦मा¦अप॑¦स्फ॒रीः॒¦पय॑सा¦मा¦नः॒¦आ¦ध॒क् | |