[1] प्रवःपांतमिति पंचदशर्चस्य सूक्तस्य दैर्घतमसः कक्षीवान्विश्वेदेवास्त्रिष्टुप् पंचमीषष्ठ्यौ विराड्रूपे | (भेदप्रयोगपक्षेतुआद्यानांषण्णांक्रमेणरुद्रमरुतउषासानक्ता विश्वेदेवाअश्विनौविश्वेदेवामित्रावरुणसिंधवोदेवताः ततोद्वयोर्विश्वेदेवाः ततोद्वयोर्मित्रावरुणौ अंत्य पंचानांविश्वेदेवाः एवं १५) |{अष्टक:2, अध्याय:1}{मंडल:1, सूक्त:122}{अनुवाक:18, सूक्त:2} |
प्रवः॒पान्तं᳚रघुमन्य॒वोऽन्धो᳚य॒ज्ञंरु॒द्राय॑मी॒ळ्हुषे᳚भरध्वम् |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} दि॒वो,अ॑स्तो॒ष्यसु॑रस्यवी॒रैरि॑षु॒ध्येव॑म॒रुतो॒रोद॑स्योः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:1 प्र¦वः॒¦पान्त᳚म्¦र॒घु॒ऽम॒न्य॒वः॒¦अन्धः॑¦य॒ज्ञम्¦रु॒द्राय॑¦मी॒ळ्हुषे᳚¦भ॒र॒ध्व॒म् | |
पत्नी᳚वपू॒र्वहू᳚तिंवावृ॒धध्या᳚,उ॒षासा॒नक्ता᳚पुरु॒धाविदा᳚ने |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} स्त॒रीर्नात्कं॒व्यु॑तं॒वसा᳚ना॒सूर्य॑स्यश्रि॒यासु॒दृशी॒हिर᳚ण्यैः॒(स्वाहा᳚) || 2 || पत्नी᳚ऽइव¦पू॒र्वऽहू᳚तिम्¦व॒वृ॒धध्यै᳚¦उ॒षसा॒नक्ता᳚¦पु॒रु॒धा¦विदा᳚ने॒ इति॑ | |
म॒मत्तु॑नः॒परि॑ज्मावस॒र्हाम॒मत्तु॒वातो᳚,अ॒पांवृष᳚ण्वान् |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} शि॒शी॒तमि᳚न्द्रापर्वतायु॒वंन॒स्तन्नो॒विश्वे᳚वरिवस्यन्तुदे॒वाः(स्वाहा᳚) || 3 || म॒मत्तु॑¦नः॒¦परि॑ऽज्मा¦व॒स॒र्हा¦म॒मत्तु॑¦वातः॑¦अ॒पाम्¦वृष॑ण्ऽवान् | |
उ॒तत्यामे᳚य॒शसा᳚श्वेत॒नायै॒व्यन्ता॒पान्तौ᳚शि॒जोहु॒वध्यै᳚ |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} प्रवो॒नपा᳚तम॒पांकृ॑णुध्वं॒प्रमा॒तरा᳚रास्पि॒नस्या॒योः(स्वाहा᳚) || 4 || उ॒त¦त्या¦मे॒¦य॒शसा᳚¦श्वे॒त॒नायै᳚¦व्यन्ता᳚¦पान्ता᳚¦औ॒शि॒जः॒¦हु॒वध्यै᳚ | |
आवो᳚रुव॒ण्युमौ᳚शि॒जोहु॒वध्यै॒घोषे᳚व॒शंस॒मर्जु॑नस्य॒नंशे᳚ |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | विश्वदेवाः | विराड्रूपा} प्रवः॑पू॒ष्णेदा॒वन॒आँ,अच्छा᳚वोचेयव॒सुता᳚तिम॒ग्नेः(स्वाहा᳚) || 5 || आ¦वः॒¦रु॒व॒ण्युम्¦औ॒शि॒जः¦हु॒वध्यै᳚¦घोषा᳚ऽइव¦शंस᳚म्¦अर्जु॑नस्य¦नंशे᳚ | |
श्रु॒तंमे᳚मित्रावरुणा॒हवे॒मोतश्रु॑तं॒सद॑नेवि॒श्वतः॑सीम् |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | विश्वदेवाः | विराड्रूपा} श्रोतु॑नः॒श्रोतु॑रातिःसु॒श्रोतुः॑सु॒क्षेत्रा॒सिन्धु॑र॒द्भिः(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:2 श्रु॒तम्¦मे॒¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒¦हवा᳚¦इ॒मा¦उ॒त¦श्रु॒त॒म्¦सद॑ने¦वि॒श्वतः॑¦सी॒म् | |
स्तु॒षेसावां᳚वरुणमित्ररा॒तिर्गवां᳚श॒तापृ॒क्षया᳚मेषुप॒ज्रे |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} श्रु॒तर॑थेप्रि॒यर॑थे॒दधा᳚नाःस॒द्यःपु॒ष्टिंनि॑रुन्धा॒नासो᳚,अग्म॒न्(स्वाहा᳚) || 7 || स्तु॒षे¦सा¦वा॒म्¦व॒रु॒ण॒¦मि॒त्र॒¦रा॒तिः¦गवा᳚म्¦श॒ता¦पृ॒क्षऽया᳚मेषु¦प॒ज्रे | |
अ॒स्यस्तु॑षे॒महि॑मघस्य॒राधः॒सचा᳚सनेम॒नहु॑षःसु॒वीराः᳚ |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} जनो॒यःप॒ज्रेभ्यो᳚वा॒जिनी᳚वा॒नश्वा᳚वतोर॒थिनो॒मह्यं᳚सू॒रिः(स्वाहा᳚) || 8 || अ॒स्य¦स्तु॒षे॒¦महि॑ऽमघस्य¦राधः॑¦सचा᳚¦स॒ने॒म॒¦नहु॑षः¦सु॒ऽवीराः᳚ | |
जनो॒योमि॑त्रावरुणावभि॒ध्रुग॒पोनवां᳚सु॒नोत्य॑क्ष्णया॒ध्रुक् |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} स्व॒यंसयक्ष्मं॒हृद॑ये॒निध॑त्त॒आप॒यदीं॒होत्रा᳚भिरृ॒तावा॒(स्वाहा᳚) || 9 || जनः॑¦यः¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णौ॒¦अ॒भि॒ऽध्रुक्¦अ॒पः¦न¦वा॒म्¦सु॒नोति॑¦अ॒क्ष्ण॒या॒ऽध्रुक् | |
सव्राध॑तो॒नहु॑षो॒दंसु॑जूतः॒शर्ध॑स्तरोन॒रांगू॒र्तश्र॑वाः |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} विसृ॑ष्टरातिर्यातिबाळ्ह॒सृत्वा॒विश्वा᳚सुपृ॒त्सुसद॒मिच्छूरः॒(स्वाहा᳚) || 10 || सः¦व्राध॑तः¦नहु॑षः¦दम्ऽसु॑जूतः¦शर्धः॑ऽतरः¦न॒राम्¦गू॒र्तऽश्र॑वाः | |
अध॒ग्मन्ता॒नहु॑षो॒हवं᳚सू॒रेःश्रोता᳚राजानो,अ॒मृत॑स्यमन्द्राः |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} न॒भो॒जुवो॒यन्नि॑र॒वस्य॒राधः॒प्रश॑स्तयेमहि॒नारथ॑वते॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:3 अध॑¦ग्मन्त॑¦नहु॑षः¦हव᳚म्¦सू॒रेः¦श्रोत॑¦रा॒जा॒नः॒¦अ॒मृत॑स्य¦म॒न्द्राः॒ | |
ए॒तंशर्धं᳚धाम॒यस्य॑सू॒रेरित्य॑वोच॒न्दश॑तयस्य॒नंशे᳚ |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} द्यु॒म्नानि॒येषु॑व॒सुता᳚तीरा॒रन्विश्वे᳚सन्वन्तुप्रभृ॒थेषु॒वाज॒म्(स्वाहा᳚) || 12 || ए॒तम्¦शर्ध᳚म्¦धा॒म॒¦यस्य॑¦सू॒रेः¦इति॑¦अ॒वो॒च॒न्¦दश॑ऽतयस्य¦नंशे᳚ | |
मन्दा᳚महे॒दश॑तयस्यधा॒सेर्द्विर्यत्पञ्च॒बिभ्र॑तो॒यन्त्यन्ना᳚ |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} किमि॒ष्टाश्व॑इ॒ष्टर॑श्मिरे॒तई᳚शा॒नास॒स्तरु॑षऋञ्जते॒नॄ॒न्(स्वाहा᳚) || 13 || मन्दा᳚महे¦दश॑ऽतयस्य¦धा॒सेः¦द्विः¦यत्¦पंच॑¦बिभ्र॑तः¦यन्ति॑¦अन्ना᳚ | |
हिर᳚ण्यकर्णंमणिग्रीव॒मर्ण॒स्तन्नो॒विश्वे᳚वरिवस्यन्तुदे॒वाः |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} अ॒र्योगिरः॑स॒द्यआज॒ग्मुषी॒रोस्राश्चा᳚कन्तू॒भये᳚ष्व॒स्मे(स्वाहा᳚) || 14 || हिर᳚ण्यऽकर्णम्¦म॒णि॒ऽग्री॒व॒म्¦अर्णः॑¦तत्¦नः॒¦विश्वे᳚¦व॒रि॒व॒स्य॒न्तु॒¦दे॒वाः | |
च॒त्वारो᳚मामश॒र्शार॑स्य॒शिश्व॒स्त्रयो॒राज्ञ॒आय॑वसस्यजि॒ष्णोः |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} रथो᳚वांमित्रावरुणादी॒र्घाप्साः॒स्यूम॑गभस्तिः॒सूरो॒नाद्यौ॒त्(स्वाहा᳚) || 15 || च॒त्वारः॑¦मा॒¦म॒श॒र्शार॑स्य¦शिश्वः॑¦त्रयः॑¦राज्ञः॑¦आय॑वसस्य¦जि॒ष्णोः | |
[2] पृथूरथइति त्रयोदशर्चस्य सूक्तस्य दैर्घतमसः कक्षीवानुषास्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:1}{मंडल:1, सूक्त:123}{अनुवाक:18, सूक्त:3} |
पृ॒थूरथो॒दक्षि॑णाया,अयो॒ज्यैनं᳚दे॒वासो᳚,अ॒मृता᳚सो,अस्थुः |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} कृ॒ष्णादुद॑स्थाद॒र्या॒३॑(आ॒)विहा᳚या॒श्चिकि॑त्सन्ती॒मानु॑षाय॒क्षया᳚य॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:4 पृ॒थुः¦रथः॑¦दक्षि॑णायाः¦अ॒यो॒जि॒¦आ¦ए॒न॒म्¦दे॒वासः॑¦अ॒मृता᳚सः¦अ॒स्थुः॒ | |
पूर्वा॒विश्व॑स्मा॒द्भुव॑नादबोधि॒जय᳚न्ती॒वाजं᳚बृह॒तीसनु॑त्री |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} उ॒च्चाव्य॑ख्यद्युव॒तिःपु॑न॒र्भूरोषा,अ॑गन्प्रथ॒मापू॒र्वहू᳚तौ॒(स्वाहा᳚) || 2 || पूर्वा᳚¦विश्व॑स्मात्¦भुव॑नात्¦अ॒बो॒धि॒¦जय᳚न्ती¦वाज᳚म्¦बृ॒ह॒ती¦सनु॑त्री | |
यद॒द्यभा॒गंवि॒भजा᳚सि॒नृभ्य॒उषो᳚देविमर्त्य॒त्रासु॑जाते |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} दे॒वोनो॒,अत्र॑सवि॒तादमू᳚ना॒,अना᳚गसोवोचति॒सूर्या᳚य॒(स्वाहा᳚) || 3 || यत्¦अ॒द्य¦भा॒गम्¦वि॒ऽभजा᳚सि¦नृऽभ्यः॑¦उषः॑¦दे॒वि॒¦म॒र्त्य॒ऽत्रा¦सु॒ऽजा॒ते॒ | |
गृ॒हंगृ॑हमह॒नाया॒त्यच्छा᳚दि॒वेदि॑वे॒,अधि॒नामा॒दधा᳚ना |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} सिषा᳚सन्तीद्योत॒नाशश्व॒दागा॒दग्र॑मग्र॒मिद्भ॑जते॒वसू᳚ना॒म्(स्वाहा᳚) || 4 || गृ॒हम्ऽगृ॑हम्¦अ॒ह॒ना¦या॒ति॒¦अच्छ॑¦दि॒वेऽदि॑वे¦अधि॑¦नाम॑¦दधा᳚ना | |
भग॑स्य॒स्वसा॒वरु॑णस्यजा॒मिरुषः॑सूनृतेप्रथ॒माज॑रस्व |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} प॒श्चासद॑घ्या॒यो,अ॒घस्य॑धा॒ताजये᳚म॒तंदक्षि॑णया॒रथे᳚न॒(स्वाहा᳚) || 5 || भग॑स्य¦स्वसा᳚¦वरु॑णस्य¦जा॒मिः¦उषः॑¦सू॒नृ॒ते॒¦प्र॒थ॒मा¦ज॒र॒स्व॒ | |
उदी᳚रतांसू॒नृता॒,उत्पुरं᳚धी॒रुद॒ग्नयः॑शुशुचा॒नासो᳚,अस्थुः |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} स्पा॒र्हावसू᳚नि॒तम॒साप॑गूळ्हा॒विष्कृ᳚ण्वन्त्यु॒षसो᳚विभा॒तीः(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:5 उत्¦ई॒र॒ता॒म्¦सू॒नृताः᳚¦उत्¦पुर᳚म्ऽधीः¦उत्¦अ॒ग्नयः॑¦शु॒शु॒चा॒नासः॑¦अ॒स्थुः॒ | |
अपा॒न्यदेत्य॒भ्य१॑(अ॒)न्यदे᳚ति॒विषु॑रूपे॒,अह॑नी॒संच॑रेते |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} प॒रि॒क्षितो॒स्तमो᳚,अ॒न्यागुहा᳚क॒रद्यौ᳚दु॒षाःशोशु॑चता॒रथे᳚न॒(स्वाहा᳚) || 7 || अप॑¦अ॒न्यत्¦एति॑¦अ॒भि¦अ॒न्यत्¦ए॒ति॒¦विषु॑रूपे॒ इति॒ विषु॑ऽरूपे¦अह॑नी॒ इति॑¦सम्¦च॒रे॒ते॒ इति॑ | |
स॒दृशी᳚र॒द्यस॒दृशी॒रिदु॒श्वोदी॒र्घंस॑चन्ते॒वरु॑णस्य॒धाम॑ |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} अ॒न॒व॒द्यास्त्रिं॒शतं॒योज॑ना॒न्येकै᳚का॒क्रतुं॒परि॑यन्तिस॒द्यः(स्वाहा᳚) || 8 || स॒ऽदृशीः᳚¦अ॒द्य¦स॒ऽदृशीः᳚¦इत्¦ऊँ॒ इति॑¦श्वः¦दी॒र्घम्¦स॒च॒न्ते॒¦वरु॑णस्य¦धाम॑ | |
जा॒न॒त्यह्नः॑प्रथ॒मस्य॒नाम॑शु॒क्राकृ॒ष्णाद॑जनिष्टश्विती॒ची |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} ऋ॒तस्य॒योषा॒नमि॑नाति॒धामाह॑रहर्निष्कृ॒तमा॒चर᳚न्ती॒(स्वाहा᳚) || 9 || जा॒न॒ती¦अह्नः॑¦प्र॒थ॒मस्य॑¦नाम॑¦शु॒क्रा¦कृ॒ष्णात्¦अ॒ज॒नि॒ष्ट॒¦श्वि॒ती॒ची | |
क॒न्ये᳚वत॒न्वा॒३॑(आ॒)शाश॑दानाँ॒,एषि॑देविदे॒वमिय॑क्षमाणम् |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} सं॒स्मय॑मानायुव॒तिःपु॒रस्ता᳚दा॒विर्वक्षां᳚सिकृणुषेविभा॒ती(स्वाहा᳚) || 10 || क॒न्या᳚ऽइव¦त॒न्वा᳚¦शाश॑दाना¦एषि॑¦दे॒वि॒¦दे॒वम्¦इय॑क्षमाणम् | |
सु॒सं॒का॒शामा॒तृमृ॑ष्टेव॒योषा॒विस्त॒न्वं᳚कृणुषेदृ॒शेकम् |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} भ॒द्रात्वमु॑षोवित॒रंव्यु॑च्छ॒नतत्ते᳚,अ॒न्या,उ॒षसो᳚नशन्त॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:6 सु॒ऽस॒ङ्का॒शा¦मा॒तृमृ॑ष्टाऽइव¦योषा᳚¦आ॒विः¦त॒न्व᳚म्¦कृ॒णु॒षे॒¦दृ॒शे¦कम् | |
अश्वा᳚वती॒र्गोम॑तीर्वि॒श्ववा᳚रा॒यत॑मानार॒श्मिभिः॒सूर्य॑स्य |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} परा᳚च॒यन्ति॒पुन॒राच॑यन्तिभ॒द्रानाम॒वह॑माना,उ॒षासः॒(स्वाहा᳚) || 12 || अश्व॑ऽवतीः¦गोऽम॑तीः¦वि॒श्वऽवा᳚राः¦यत॑मानाः¦र॒श्मिऽभिः॑¦सूर्य॑स्य | |
ऋ॒तस्य॑र॒श्मिम॑नु॒यच्छ॑मानाभ॒द्रम्भ॑द्रं॒क्रतु॑म॒स्मासु॑धेहि |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} उषो᳚नो,अ॒द्यसु॒हवा॒व्यु॑च्छा॒ऽस्मासु॒रायो᳚म॒घव॑त्सुचस्युः॒(स्वाहा᳚) || 13 || ऋ॒तस्य॑¦र॒श्मिम्¦अ॒नु॒ऽयच्छ॑माना¦भ॒द्रम्ऽभ॑द्रम्¦क्रतु᳚म्¦अ॒स्मासु॑¦धे॒हि॒ | |
[3] उषा उच्छंतीति त्रयोदशर्चस्य सूक्तस्य दैर्घतमसः कक्षीवानुषास्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:1}{मंडल:1, सूक्त:124}{अनुवाक:18, सूक्त:4} |
उ॒षा,उ॒च्छन्ती᳚समिधा॒ने,अ॒ग्ना,उ॒द्यन्त्सूर्य॑उर्वि॒याज्योति॑रश्रेत् |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} दे॒वोनो॒,अत्र॑सवि॒तान्वर्थं॒प्रासा᳚वीद्द्वि॒पत्प्रचतु॑ष्पदि॒त्यै(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:7 उ॒षाः¦उ॒च्छन्ती᳚¦स॒म्ऽइ॒धा॒ने¦अ॒ग्नौ¦उ॒त्ऽयन्¦सूर्यः॑¦उ॒र्वि॒या¦ज्योतिः॑¦अ॒श्रे॒त् | |
अमि॑नती॒दैव्या᳚निव्र॒तानि॑प्रमिन॒तीम॑नु॒ष्या᳚यु॒गानि॑ |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} ई॒युषी᳚णामुप॒माशश्व॑तीनामायती॒नांप्र॑थ॒मोषाव्य॑द्यौ॒त्(स्वाहा᳚) || 2 || अमि॑नती¦दैव्या᳚नि¦व्र॒तानि॑¦प्र॒ऽमि॒न॒ती¦म॒नु॒ष्या᳚¦यु॒गानि॑ | |
ए॒षादि॒वोदु॑हि॒ताऽप्रत्य॑दर्शि॒ज्योति॒र्वसा᳚नासम॒नापु॒रस्ता᳚त् |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} ऋ॒तस्य॒पन्था॒मन्वे᳚तिसा॒धुप्र॑जान॒तीव॒नदिशो᳚मिनाति॒(स्वाहा᳚) || 3 || ए॒षा¦दि॒वः¦दु॒हि॒ता¦प्रति॑¦अ॒द॒र्शि॒¦ज्योतिः॑¦वसा᳚ना¦स॒म॒ना¦पु॒रस्ता᳚त् | |
उपो᳚,अदर्शिशु॒न्ध्युवो॒नवक्षो᳚नो॒धा,इ॑वा॒विर॑कृतप्रि॒याणि॑ |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} अ॒द्म॒सन्नस॑स॒तोबो॒धय᳚न्तीशश्वत्त॒मागा॒त्पुन॑रे॒युषी᳚णा॒म्(स्वाहा᳚) || 4 || उपो॒ इति॑¦अ॒द॒र्शि॒¦शु॒न्ध्युवः॑¦न¦वक्षः॑¦नो॒धाःऽइ᳚व¦आ॒विः¦अ॒कृ॒त॒¦प्रि॒याणि॑ | |
पूर्वे॒,अर्धे॒रज॑सो,अ॒प्त्यस्य॒गवां॒जनि॑त्र्यकृत॒प्रके॒तुम् |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} व्यु॑प्रथतेवित॒रंवरी᳚य॒ओभापृ॒णन्ती᳚पि॒त्रोरु॒पस्था॒(स्वाहा᳚) || 5 || पूर्वे᳚¦अर्धे᳚¦रज॑सः¦अ॒प्त्यस्य॑¦गवा᳚म्¦जनि॑त्री¦अ॒कृ॒त॒¦प्र¦के॒तुम् | |
ए॒वेदे॒षापु॑रु॒तमा᳚दृ॒शेकंनाजा᳚मिं॒नपरि॑वृणक्तिजा॒मिम् |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} अ॒रे॒पसा᳚त॒न्वा॒३॑(आ॒)शाश॑दाना॒नार्भा॒दीष॑ते॒नम॒होवि॑भा॒ती(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:8 ए॒व¦इत्¦ए॒षा¦पु॒रु॒ऽतमा᳚¦दृ॒शे¦कम्¦न¦अजा᳚मिम्¦न¦परि॑¦वृ॒ण॒क्ति॒¦जा॒मिम् | |
अ॒भ्रा॒तेव॑पुं॒सए᳚तिप्रती॒चीग॑र्ता॒रुगि॑वस॒नये॒धना᳚नाम् |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} जा॒येव॒पत्य॑उश॒तीसु॒वासा᳚,उ॒षाह॒स्रेव॒निरि॑णीते॒,अप्सः॒(स्वाहा᳚) || 7 || अ॒भ्रा॒ताऽइ᳚व¦पुं॒सः¦ए॒ति॒¦प्र॒ती॒ची¦ग॒र्त॒ऽआ॒रुगि॑व¦स॒नये᳚¦धना᳚नाम् | |
स्वसा॒स्वस्रे॒ज्याय॑स्यै॒योनि॑मारै॒गपै᳚त्यस्याःप्रति॒चक्ष्ये᳚व |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} व्यु॒च्छन्ती᳚र॒श्मिभिः॒सूर्य॑स्या॒ञ्ज्य᳚ङ्क्तेसमन॒गा,इ॑व॒व्राः(स्वाहा᳚) || 8 || स्वसा᳚¦स्वस्रे᳚¦ज्याय॑स्यै¦योनि᳚म्¦अ॒रै॒क्¦अप॑¦ए॒ति॒¦अ॒स्याः॒¦प्र॒ति॒चक्ष्य॑ऽइव | |
आ॒सांपूर्वा᳚सा॒मह॑सु॒स्वसॄ᳚णा॒मप॑रा॒पूर्वा᳚म॒भ्ये᳚तिप॒श्चात् |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} ताःप्र॑त्न॒वन्नव्य॑सीर्नू॒नम॒स्मेरे॒वदु॑च्छन्तुसु॒दिना᳚,उ॒षासः॒(स्वाहा᳚) || 9 || आ॒साम्¦पूर्वा᳚साम्¦अह॑ऽसु¦स्वसॄ᳚णाम्¦अप॑रा¦पूर्वा᳚म्¦अ॒भि¦ए॒ति॒¦प॒श्चात् | |
प्रबो᳚धयोषःपृण॒तोम॑घो॒न्यबु॑ध्यमानाःप॒णयः॑ससन्तु |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} रे॒वदु॑च्छम॒घव॑द्भ्योमघोनिरे॒वत्स्तो॒त्रेसू᳚नृतेजा॒रय᳚न्ती॒(स्वाहा᳚) || 10 || प्र¦बो॒ध॒य॒¦उ॒षः॒¦पृ॒ण॒तः¦म॒घो॒नि॒¦अबु॑ध्यमानाः¦प॒णयः॑¦स॒स॒न्तु॒ | |
अवे॒यम॑श्वैद्युव॒तिःपु॒रस्ता᳚द्यु॒ङ्क्तेगवा᳚मरु॒णाना॒मनी᳚कम् |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} विनू॒नमु॑च्छा॒दस॑ति॒प्रके॒तुर्गृ॒हंगृ॑ह॒मुप॑तिष्ठाते,अ॒ग्निः(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:9 अव॑¦इ॒यम्¦अ॒श्वै॒त्¦यु॒व॒तिः¦पु॒रस्ता᳚त्¦यु॒ङ्क्ते¦गवा᳚म्¦अ॒रु॒णाना᳚म्¦अनी᳚कम् | |
उत्ते॒वय॑श्चिद्वस॒तेर॑पप्त॒न्नर॑श्च॒येपि॑तु॒भाजो॒व्यु॑ष्टौ |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} अ॒मास॒तेव॑हसि॒भूरि॑वा॒ममुषो᳚देविदा॒शुषे॒मर्त्या᳚य॒(स्वाहा᳚) || 12 || उत्¦ते॒¦वयः॑¦चि॒त्¦व॒स॒तेः¦अ॒प॒प्त॒न्¦नरः॑¦च॒¦ये¦पि॒तु॒ऽभाजः॑¦वि।औ᳚ष्टौ | |
अस्तो᳚ढ्वंस्तोम्या॒ब्रह्म॑णा॒मेऽवी᳚वृधध्वमुश॒तीरु॑षासः |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | उषाः | त्रिष्टुप्} यु॒ष्माकं᳚देवी॒रव॑सासनेमसह॒स्रिणं᳚चश॒तिनं᳚च॒वाज॒म्(स्वाहा᳚) || 13 || अस्तो᳚ढ्वम्¦स्तो॒म्याः॒¦ब्रह्म॑णा¦मे॒¦अवी᳚वृधध्वम्¦उ॒श॒तीः¦उ॒ष॒सः॒ | |
[4] प्रातारत्नमिति सप्तर्चस्य सूक्तस्य दैर्घतमसः कक्षीवान्त्स्वनयस्यदानस्तुतिस्त्रिष्टुप् चतुर्थीपंचम्यौजगत्यौ | (स्वनयनाम्नोराज्ञोदानस्तुतिरतःस्वनयोदेवता) |{अष्टक:2, अध्याय:1}{मंडल:1, सूक्त:125}{अनुवाक:18, सूक्त:5} |
प्रा॒तारत्नं᳚प्रात॒रित्वा᳚दधाति॒तंचि॑कि॒त्वान्प्र॑ति॒गृह्या॒निध॑त्ते |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | स्वनयस्यदानस्तुतिः | त्रिष्टुप्} तेन॑प्र॒जांव॒र्धय॑मान॒आयू᳚रा॒यस्पोषे᳚णसचतेसु॒वीरः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:10 प्रा॒तरिति॑¦रत्न᳚म्¦प्रा॒तः॒ऽइत्वा᳚¦द॒धा॒ति॒¦तम्¦चि॒कि॒त्वान्¦प्र॒ति॒ऽगृह्य॑¦नि¦ध॒त्ते॒ | |
सु॒गुर॑सत्सुहिर॒ण्यःस्वश्वो᳚बृ॒हद॑स्मै॒वय॒इन्द्रो᳚दधाति |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | स्वनयस्यदानस्तुतिः | त्रिष्टुप्} यस्त्वा॒यन्तं॒वसु॑नाऽप्रातरित्वोमु॒क्षीज॑येव॒पदि॑मुत्सि॒नाति॒(स्वाहा᳚) || 2 || सु॒ऽगुः¦अ॒स॒त्¦सु॒ऽहि॒र॒ण्यः¦सु॒।आश्वः॑¦बृ॒हत्¦अ॒स्मै॒¦वयः॑¦इन्द्रः॑¦द॒धा॒ति॒ | |
आय॑म॒द्यसु॒कृतं᳚प्रा॒तरि॒च्छन्नि॒ष्टेःपु॒त्रंवसु॑मता॒रथे᳚न |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | स्वनयस्यदानस्तुतिः | त्रिष्टुप्} अं॒शोःसु॒तंपा᳚ययमत्स॒रस्य॑क्ष॒यद्वी᳚रंवर्धयसू॒नृता᳚भिः॒(स्वाहा᳚) || 3 || आय᳚म्¦अ॒द्य¦सु॒ऽकृत᳚म्¦प्रा॒तः¦इ॒च्छन्¦इ॒ष्टेः¦पु॒त्रम्¦वसु॑ऽमता¦रथे᳚न | |
उप॑क्षरन्ति॒सिन्ध॑वोमयो॒भुव॑ईजा॒नंच॑य॒क्ष्यमा᳚णंचधे॒नवः॑ |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | स्वनयस्यदानस्तुतिः | जगती} पृ॒णन्तं᳚च॒पपु॑रिंचश्रव॒स्यवो᳚घृ॒तस्य॒धारा॒,उप॑यन्तिवि॒श्वतः॒(स्वाहा᳚) || 4 || उप॑¦क्ष॒र॒न्ति॒¦सिन्ध॑वः¦म॒यः॒ऽभुवः॑¦ई॒जा॒नम्¦च॒¦य॒क्ष्यमा᳚णम्¦च॒¦धे॒नवः॑ | |
नाक॑स्यपृ॒ष्ठे,अधि॑तिष्ठतिश्रि॒तोयःपृ॒णाति॒सह॑दे॒वेषु॑गच्छति |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | स्वनयस्यदानस्तुतिः | जगती} तस्मा॒,आपो᳚घृ॒तम॑र्षन्ति॒सिन्ध॑व॒स्तस्मा᳚,इ॒यंदक्षि॑णापिन्वते॒सदा॒(स्वाहा᳚) || 5 || नाक॑स्य¦पृ॒ष्ठे¦अधि॑¦ति॒ष्ठ॒ति॒¦श्रि॒तः¦यः¦पृ॒णाति॑¦सः¦ह॒¦दे॒वेषु॑¦ग॒च्छ॒ति॒ | |
दक्षि॑णावता॒मिदि॒मानि॑चि॒त्रादक्षि॑णावतांदि॒विसूर्या᳚सः |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | स्वनयस्यदानस्तुतिः | त्रिष्टुप्} दक्षि॑णावन्तो,अ॒मृतं᳚भजन्ते॒दक्षि॑णावन्तः॒प्रति॑रन्त॒आयुः॒(स्वाहा᳚) || 6 || दक्षि॑णाऽवताम्¦इत्¦इ॒मानि॑¦चि॒त्रा¦दक्षि॑णाऽवताम्¦दि॒वि¦सूर्या᳚सः | |
मापृ॒णन्तो॒दुरि॑त॒मेन॒आर॒न्माजा᳚रिषुःसू॒रयः॑सुव्र॒तासः॑ |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | स्वनयस्यदानस्तुतिः | त्रिष्टुप्} अ॒न्यस्तेषां᳚परि॒धिर॑स्तु॒कश्चि॒दपृ॑णन्तम॒भिसंय᳚न्तु॒शोकाः᳚(स्वाहा᳚) || 7 || मा¦पृ॒णन्तः॑¦दुःऽइ᳚तम्¦एनः॑¦आ¦अ॒र॒न्¦मा¦जा॒रि॒षुः॒¦सू॒रयः॑¦सु॒ऽव्र॒तासः॑ | |
[5] अमंदानिति सप्तर्चस्य सूक्तस्य दैर्घतमसः कक्षीवानृषिः आगधितेत्यस्यभावयव्यऋषिः रोमशादेवता उपोपमइत्यस्यरोमशाऋषिकास्वनयोदेवतात्रिष्टुप् अंत्येद्वेअनुष्टुभौ | (स्वनयएवभावयव्यशब्देनोच्यते रोमशास्वनयभार्याअंत्येद्वेऋचौतयोः परस्परंसंवादः आद्याभिःपंचभिर्दानुतष्टः कक्षीवान्भावयव्यमस्तौत् ततश्चसएवदेवता) |{अष्टक:2, अध्याय:1}{मंडल:1, सूक्त:126}{अनुवाक:18, सूक्त:6} |
अम᳚न्दा॒न्त्स्तोमा॒न्प्रभ॑रेमनी॒षासिन्धा॒वधि॑क्षिय॒तोभा॒व्यस्य॑ |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | भावयव्यः | त्रिष्टुप्} योमे᳚स॒हस्र॒ममि॑मीतस॒वान॒तूर्तो॒राजा॒श्रव॑इ॒च्छमा᳚नः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:11 अम᳚न्दान्¦स्तोमा᳚न्¦प्र¦भ॒रे॒¦म॒नी॒षा¦सिन्धौ᳚¦अधि॑¦क्षि॒य॒तः¦भा॒व्यस्य॑ | |
श॒तंराज्ञो॒नाध॑मानस्यनि॒ष्काञ्छ॒तमश्वा॒न्प्रय॑तान्त्स॒द्यआद᳚म् |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | भावयव्यः | त्रिष्टुप्} श॒तंक॒क्षीवाँ॒,असु॑रस्य॒गोनां᳚दि॒विश्रवो॒ऽजर॒मात॑तान॒(स्वाहा᳚) || 2 || श॒तम्¦राज्ञः॑¦नाध॑मानस्य¦नि॒ष्कान्¦श॒तम्¦अश्वा᳚न्¦प्रऽय॑तान्¦स॒द्यः¦आद᳚म् | |
उप॑माश्या॒वाःस्व॒नये᳚नद॒त्ताव॒धूम᳚न्तो॒दश॒रथा᳚सो,अस्थुः |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | भावयव्यः | त्रिष्टुप्} ष॒ष्टिःस॒हस्र॒मनु॒गव्य॒मागा॒त्सन॑त्क॒क्षीवाँ᳚,अभिपि॒त्वे,अह्ना॒म्(स्वाहा᳚) || 3 || उप॑¦मा॒¦श्या॒वाः¦स्व॒नये᳚न¦द॒त्ताः¦व॒धूऽम᳚न्तः¦दश॑¦रथा᳚सः¦अ॒स्थुः॒ | |
च॒त्वा॒रिं॒शद्दश॑रथस्य॒शोणाः᳚स॒हस्र॒स्याग्रे॒श्रेणिं᳚नयन्ति |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | भावयव्यः | त्रिष्टुप्} म॒द॒च्युतः॑कृश॒नाव॑तो॒,अत्या᳚न्क॒क्षीव᳚न्त॒उद॑मृक्षन्तप॒ज्राः(स्वाहा᳚) || 4 || च॒त्वा॒रिं॒शत्¦दश॑ऽरथस्य¦शोणाः᳚¦स॒हस्र॑स्य¦अग्रे᳚¦श्रेणि᳚म्¦न॒य॒न्ति॒ | |
पूर्वा॒मनु॒प्रय॑ति॒माद॑देव॒स्त्रीन्यु॒क्ताँ,अ॒ष्टाव॒रिधा᳚यसो॒गाः |{दैर्घतमसः कक्षीवान् | भावयव्यः | त्रिष्टुप्} सु॒बन्ध॑वो॒येवि॒श्या᳚,इव॒व्रा,अन॑स्वन्तः॒श्रव॒ऐष᳚न्तप॒ज्राः(स्वाहा᳚) || 5 || पूर्वा᳚म्¦अनु॑¦प्रऽय॑तिम्¦आ¦द॒दे॒¦वः॒¦त्रीन्¦यु॒क्तान्¦अ॒ष्टौ¦अ॒रिऽधा᳚यसः¦गाः | |
आग॑धिता॒परि॑गधिता॒याक॑शी॒केव॒जङ्ग॑हे |{भावयव्यः | रोमशा | अनुष्टुप्} ददा᳚ति॒मह्यं॒यादु॑री॒याशू᳚नांभो॒ज्या᳚श॒ता(स्वाहा᳚) || 6 || आऽग॑धिता¦परि॑ऽगधिता¦या¦क॒शी॒काऽइ᳚व¦जङ्ग॑हे | ददा᳚ति¦मह्य᳚म्¦यादु॑री¦याशू᳚नाम्¦भो॒ज्या᳚¦श॒ता || |
उपो᳚पमे॒परा᳚मृश॒मामे᳚द॒भ्राणि॑मन्यथाः |{रोमशा | स्वनयो | अनुष्टुप्} सर्वा॒हम॑स्मिरोम॒शाग॒न्धारी᳚णामिवावि॒का(स्वाहा᳚) || 7 || उप॑।औप¦मे॒¦परा᳚¦मृ॒श॒¦मा¦मे॒¦द॒भ्राणि॑¦म॒न्य॒थाः॒ | सर्वा᳚¦अ॒हम्¦अ॒स्मि॒¦रो॒म॒शा¦ग॒न्धारी᳚णाम्ऽइव¦अ॒वि॒का || |
[6] अग्निहोतारमित्येकादशर्चस्य सूक्तस्य दैवोदासिःपरुच्छेपोऽग्निरत्यष्टिः षष्ट्यतिधृतिः |{अष्टक:2, अध्याय:1}{मंडल:1, सूक्त:127}{अनुवाक:19, सूक्त:1} |
अ॒ग्निंहोता᳚रंमन्ये॒दास्व᳚न्तं॒वसुं᳚सू॒नुंसह॑सोजा॒तवे᳚दसं॒विप्रं॒नजा॒तवे᳚दसम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} यऊ॒र्ध्वया᳚स्वध्व॒रोदे॒वोदे॒वाच्या᳚कृ॒पा |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} घृ॒तस्य॒विभ्रा᳚ष्टि॒मनु॑वष्टिशो॒चिषा॒ऽऽजुह्वा᳚नस्यस॒र्पिषः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:12 अ॒ग्निम्¦होता᳚रम्¦म॒न्ये॒¦दास्व᳚न्तम्¦वसु᳚म्¦सू॒नुम्¦सह॑सः¦जा॒तऽवे᳚दसम्¦विप्र᳚म्¦न¦जा॒तऽवे᳚दसम् | |
यजि॑ष्ठंत्वा॒यज॑मानाहुवेम॒ज्येष्ठ॒मङ्गि॑रसांविप्र॒मन्म॑भि॒र्विप्रे᳚भिःशुक्र॒मन्म॑भिः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} परि॑ज्मानमिव॒द्यांहोता᳚रंचर्षणी॒नाम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} शो॒चिष्के᳚शं॒वृष॑णं॒यमि॒माविशः॒प्राव᳚न्तुजू॒तये॒विशः॒(स्वाहा᳚) || 2 || यजि॑ष्ठम्¦त्वा॒¦यज॑मानाः¦हु॒वे॒म॒¦ज्येष्ठ᳚म्¦अङ्गि॑रसाम्¦वि॒प्र॒¦मन्म॑ऽभिः¦विप्रे᳚भिः¦शु॒क्र॒¦मन्म॑ऽभिः | |
सहिपु॒रूचि॒दोज॑सावि॒रुक्म॑ता॒दीद्या᳚नो॒भव॑तिद्रुहंत॒रःप॑र॒शुर्नद्रु॑हंत॒रः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} वी॒ळुचि॒द्यस्य॒समृ॑तौ॒श्रुव॒द्वने᳚व॒यत्स्थि॒रम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} निः॒षह॑माणोयमते॒नाय॑तेधन्वा॒सहा॒नाय॑ते॒(स्वाहा᳚) || 3 || सः¦हि¦पु॒रु¦चि॒त्¦ओज॑सा¦वि॒रुक्म॑ता¦दीद्या᳚नः¦भव॑ति¦द्रु॒ह॒म्ऽत॒रः¦प॒र॒शुः¦न¦द्रु॒ह॒म्ऽत॒रः | |
दृ॒ळ्हाचि॑दस्मा॒,अनु॑दु॒र्यथा᳚वि॒देतेजि॑ष्ठाभिर॒रणि॑भिर्दा॒ष्ट्यव॑से॒ऽग्नये᳚दा॒ष्ट्यव॑से |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} प्रयःपु॒रूणि॒गाह॑ते॒तक्ष॒द्वने᳚वशो॒चिषा᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} स्थि॒राचि॒दन्ना॒निरि॑णा॒त्योज॑सा॒निस्थि॒राणि॑चि॒दोज॑सा॒(स्वाहा᳚) || 4 || दृ॒ळ्हा¦चि॒त्¦अ॒स्मै॒¦अनु॑¦दुः॒¦यथा᳚¦वि॒दे¦तेजि॑ष्ठाभिः¦अ॒रणि॑ऽभिः¦दा॒ष्टि॒¦अव॑से¦अ॒ग्नये᳚¦दा॒ष्टि॒¦अव॑से | |
तम॑स्यपृ॒क्षमुप॑रासुधीमहि॒नक्तं॒यःसु॒दर्श॑तरो॒दिवा᳚तरा॒दप्रा᳚युषे॒दिवा᳚तरात् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} आद॒स्यायु॒र्ग्रभ॑णवद्वी॒ळुशर्म॒नसू॒नवे᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} भ॒क्तमभ॑क्त॒मवो॒व्यन्तो᳚,अ॒जरा᳚,अ॒ग्नयो॒व्यन्तो᳚,अ॒जराः᳚(स्वाहा᳚) || 5 || तम्¦अ॒स्य॒¦पृ॒क्षम्¦उप॑रासु¦धी॒म॒हि॒¦नक्त᳚म्¦यः¦सु॒दर्श॑ऽतरः¦दिवा᳚ऽतरात्¦अप्र॑ऽआयुषे¦दिवा᳚ऽतरात् | |
सहिशर्धो॒नमारु॑तंतुवि॒ष्वणि॒रप्न॑स्वतीषू॒र्वरा᳚स्वि॒ष्टनि॒रार्त॑नास्वि॒ष्टनिः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अतिधृतिः} आद॑द्ध॒व्यान्या᳚द॒दिर्य॒ज्ञस्य॑के॒तुर॒र्हणा᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अतिधृतिः} अध॑स्मास्य॒हर्ष॑तो॒हृषी᳚वतो॒विश्वे᳚जुषन्त॒पन्थां॒नरः॑शु॒भेनपन्था॒म्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:13 सः¦हि¦शर्धः॑¦न¦मारु॑तम्¦तु॒वि॒ऽस्वणिः॑¦अप्न॑स्वतीषु¦उ॒र्वरा᳚सु¦इ॒ष्टनिः॑¦आर्त॑नासु¦इ॒ष्टनिः॑ | |
द्वि॒तायदीं᳚की॒स्तासो᳚,अ॒भिद्य॑वोनम॒स्यन्त॑उप॒वोच᳚न्त॒भृग॑वोम॒थ्नन्तो᳚दा॒शाभृग॑वः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} अ॒ग्निरी᳚शे॒वसू᳚नां॒शुचि॒र्योध॒र्णिरे᳚षाम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} प्रि॒याँ,अ॑पि॒धीँर्व॑निषीष्ट॒मेधि॑र॒आव॑निषीष्ट॒मेधि॑रः॒(स्वाहा᳚) || 7 || द्वि॒ता¦यत्¦ई॒म्¦की॒स्तासः॑¦अ॒भिऽद्य॑वः¦न॒म॒स्यन्तः॑¦उ॒प॒ऽवोच᳚न्त¦भृग॑वः¦म॒थ्नन्तः॑¦दा॒शा¦भृग॑वः | |
विश्वा᳚सांत्वावि॒शांपतिं᳚हवामहे॒सर्वा᳚सांसमा॒नंदम्प॑तिंभु॒जेस॒त्यगि᳚र्वाहसंभु॒जे |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} अति॑थिं॒मानु॑षाणांपि॒तुर्नयस्या᳚स॒या |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} अ॒मीच॒विश्वे᳚,अ॒मृता᳚स॒आवयो᳚ह॒व्यादे॒वेष्वावयः॒(स्वाहा᳚) || 8 || विश्वा᳚साम्¦त्वा॒¦वि॒शाम्¦पति᳚म्¦ह॒वा॒म॒हे॒¦सर्वा᳚साम्¦स॒मा॒नम्¦दम्ऽप॑तिम्¦भु॒जे¦स॒त्यऽगि᳚र्वाहसम्¦भु॒जे | |
त्वम॑ग्ने॒सह॑सा॒सह᳚न्तमःशु॒ष्मिन्त॑मोजायसेदे॒वता᳚तयेर॒यिर्नदे॒वता᳚तये |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} शु॒ष्मिन्त॑मो॒हिते॒मदो᳚द्यु॒म्निन्त॑मउ॒तक्रतुः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} अध॑स्माते॒परि॑चरन्त्यजरश्रुष्टी॒वानो॒नाज॑र॒(स्वाहा᳚) || 9 || त्वम्¦अ॒ग्ने॒¦सह॑सा¦सह॑न्ऽतमः¦शु॒ष्मिन्ऽत॑मः¦जा॒य॒से॒¦दे॒वऽता᳚तये¦र॒यिः¦न¦दे॒वऽता᳚तये | |
प्रवो᳚म॒हेसह॑सा॒सह॑स्वतउष॒र्बुधे᳚पशु॒षेनाग्नये॒स्तोमो᳚बभूत्व॒ग्नये᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} प्रति॒यदीं᳚ह॒विष्मा॒न्विश्वा᳚सु॒क्षासु॒जोगु॑वे |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} अग्रे᳚रे॒भोनज॑रतऋषू॒णांजूर्णि॒र्होत॑ऋषू॒णाम्(स्वाहा᳚) || 10 || प्र¦वः॒¦म॒हे¦सह॑सा¦सह॑स्वते¦उ॒षः॒ऽबुधे᳚¦प॒शु॒ऽसे¦न¦अ॒ग्नये᳚¦स्तोमः॑¦ब॒भू॒तु॒¦अ॒ग्नये᳚ | |
सनो॒नेदि॑ष्ठं॒ददृ॑शान॒आभ॒राग्ने᳚दे॒वेभिः॒सच॑नाःसुचे॒तुना᳚म॒होरा॒यःसु॑चे॒तुना᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} महि॑शविष्ठनस्कृधिसं॒चक्षे᳚भु॒जे,अ॒स्यै |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} महि॑स्तो॒तृभ्यो᳚मघवन्त्सु॒वीर्यं॒मथी᳚रु॒ग्रोनशव॑सा॒(स्वाहा᳚) || 11 || सः¦नः॒¦नेदि॑ष्ठम्¦ददृ॑शानः¦आ¦भ॒र॒¦अग्ने᳚¦दे॒वेभिः॑¦सऽच॑नाः¦सु॒ऽचे॒तुना᳚¦म॒हः¦रा॒यः¦सु॒ऽचे॒तुना᳚ | |
[7] अयंजायतेत्यष्टर्चस्य सूक्तस्य दैवोदासिःपरुच्छेपोग्निरत्यष्टिः |{अष्टक:2, अध्याय:1}{मंडल:1, सूक्त:128}{अनुवाक:19, सूक्त:2} |
अ॒यंजा᳚यत॒मनु॑षो॒धरी᳚मणि॒होता॒यजि॑ष्ठउ॒शिजा॒मनु᳚व्र॒तम॒ग्निःस्वमनु᳚व्र॒तम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} वि॒श्वश्रु॑ष्टिःसखीय॒तेर॒यिरि॑वश्रवस्य॒ते |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} अद॑ब्धो॒होता॒निष॑ददि॒ळस्प॒देपरि॑वीतइ॒ळस्प॒दे(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:14 अ॒यम्¦जा॒य॒त॒¦मनु॑षः¦धरी᳚मणि¦होता᳚¦यजि॑ष्ठः¦उ॒शिजा᳚म्¦अनु॑¦व्र॒तम्¦अ॒ग्निः¦स्वम्¦अनु॑¦व्र॒तम् | |
तंय॑ज्ञ॒साध॒मपि॑वातयामस्यृ॒तस्य॑प॒थानम॑साह॒विष्म॑तादे॒वता᳚ताह॒विष्म॑ता |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} सन॑ऊ॒र्जामु॒पाभृ॑त्य॒याकृ॒पानजू᳚र्यति |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} यंमा᳚त॒रिश्वा॒मन॑वेपरा॒वतो᳚दे॒वंभाःप॑रा॒वतः॒(स्वाहा᳚) || 2 || तम्¦य॒ज्ञ॒ऽसाध᳚म्¦अपि॑¦वा॒त॒या॒म॒सि॒¦ऋ॒तस्य॑¦प॒था¦नम॑सा¦ह॒विष्म॑ता¦दे॒वऽता᳚ता¦ह॒विष्म॑ता | |
एवे᳚नस॒द्यःपर्ये᳚ति॒पार्थि॑वंमुहु॒र्गीरेतो᳚वृष॒भःकनि॑क्रद॒द्दध॒द्रेतः॒कनि॑क्रदत् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} श॒तंचक्षा᳚णो,अ॒क्षभि॑र्दे॒वोवने᳚षुतु॒र्वणिः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} सदो॒दधा᳚न॒उप॑रेषु॒सानु॑ष्व॒ग्निःपरे᳚षु॒सानु॑षु॒(स्वाहा᳚) || 3 || एवे᳚न¦स॒द्यः¦परि॑¦ए॒ति॒¦पार्थि॑वम्¦मु॒हुः॒ऽगीः¦रेतः॑¦वृ॒ष॒भः¦कनि॑क्रदत्¦दध॑त्¦रेतः॑¦कनि॑क्रदत् | |
ससु॒क्रतुः॑पु॒रोहि॑तो॒दमे᳚दमे॒ऽग्निर्य॒ज्ञस्या᳚ध्व॒रस्य॑चेतति॒क्रत्वा᳚य॒ज्ञस्य॑चेतति |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} क्रत्वा᳚वे॒धा,इ॑षूय॒तेविश्वा᳚जा॒तानि॑पस्पशे |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} यतो᳚घृत॒श्रीरति॑थि॒रजा᳚यत॒वह्नि᳚र्वे॒धा,अजा᳚यत॒(स्वाहा᳚) || 4 || सः¦सु॒ऽक्रतुः॑¦पु॒रःऽहि॑तः¦दमे᳚ऽदमे¦अ॒ग्निः¦य॒ज्ञस्य॑¦अ॒ध्व॒रस्य॑¦चे॒त॒ति॒¦क्रत्वा᳚¦य॒ज्ञस्य॑¦चे॒त॒ति॒ | |
क्रत्वा॒यद॑स्य॒तवि॑षीषुपृ॒ञ्चते॒ऽग्नेरवे᳚णम॒रुतां॒नभो॒ज्ये᳚षि॒राय॒नभो॒ज्या᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} सहिष्मा॒दान॒मिन्व॑ति॒वसू᳚नांचम॒ज्मना᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} सन॑स्त्रासतेदुरि॒ताद॑भि॒ह्रुतः॒शंसा᳚द॒घाद॑भि॒ह्रुतः॒(स्वाहा᳚) || 5 || क्रत्वा᳚¦यत्¦अ॒स्य॒¦तवि॑षीषु¦पृं॒चते᳚¦अ॒ग्नेः¦अवे᳚न¦म॒रुता᳚म्¦न¦भो॒ज्या᳚¦इ॒षि॒राय॑¦न¦भो॒ज्या᳚ | |
विश्वो॒विहा᳚या,अर॒तिर्वसु॑र्दधे॒हस्ते॒दक्षि॑णेत॒रणि॒र्नशि॑श्रथच्छ्रव॒स्यया॒नशि॑श्रथत् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} विश्व॑स्मा॒,इदि॑षुध्य॒तेदे᳚व॒त्राह॒व्यमोहि॑षे |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} विश्व॑स्मा॒,इत्सु॒कृते॒वार॑मृण्वत्य॒ग्निर्द्वारा॒व्यृ᳚ण्वति॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:15 विश्वः॑¦विऽहा᳚याः¦अ॒र॒तिः¦वसुः॑¦द॒धे॒¦हस्ते᳚¦दक्षि॑णे¦त॒रणिः॑¦न¦शि॒श्र॒थ॒त्¦श्र॒व॒स्यया᳚¦न¦शि॒श्र॒थ॒त् | |
समानु॑षेवृ॒जने॒शंत॑मोहि॒तो॒३॑(ओ॒)ऽग्निर्य॒ज्ञेषु॒जेन्यो॒नवि॒श्पतिः॑प्रि॒योय॒ज्ञेषु॑वि॒श्पतिः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} सह॒व्यामानु॑षाणामि॒ळाकृ॒तानि॑पत्यते |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} सन॑स्त्रासते॒वरु॑णस्यधू॒र्तेर्म॒होदे॒वस्य॑धू॒र्तेः(स्वाहा᳚) || 7 || सः¦मानु॑षे¦वृ॒जने᳚¦शम्ऽत॑मः¦हि॒तः¦अ॒ग्निः¦य॒ज्ञेषु॑¦जेन्यः॑¦न¦वि॒श्पतिः॑¦प्रि॒यः¦य॒ज्ञेषु॑¦वि॒श्पतिः॑ | |
अ॒ग्निंहोता᳚रमीळते॒वसु॑धितिंप्रि॒यंचेति॑ष्ठमर॒तिंन्ये᳚रिरेहव्य॒वाहं॒न्ये᳚रिरे |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} वि॒श्वायुं᳚वि॒श्ववे᳚दसं॒होता᳚रंयज॒तंक॒विम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} दे॒वासो᳚र॒ण्वमव॑सेवसू॒यवो᳚गी॒र्भीर॒ण्वंव॑सू॒यवः॒(स्वाहा᳚) || 8 || अ॒ग्निम्¦होता᳚रम्¦ई॒ळ॒ते॒¦वसु॑ऽधितिम्¦प्रि॒यम्¦चेति॑ष्ठम्¦अ॒र॒तिम्¦नि¦ए॒रि॒रे॒¦ह॒व्य॒ऽवाह᳚म्¦नि¦ए॒रि॒रे॒ | |
[8] यंत्वंरथमित्येकादशर्चस्य सूक्तस्य दैवोदासिः परुच्छेपइंद्रः षष्ट्याइंदुरत्यष्टिः अष्टमीनवम्यावतिशक्वर्यावेकादश्यष्टिः |{अष्टक:2, अध्याय:1}{मंडल:1, सूक्त:129}{अनुवाक:19, सूक्त:3} |
यंत्वंरथ॑मिन्द्रमे॒धसा᳚तयेऽपा॒कासन्त॑मिषिरप्र॒णय॑सि॒प्रान॑वद्य॒नय॑सि |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} स॒द्यश्चि॒त्तम॒भिष्ट॑ये॒करो॒वश॑श्चवा॒जिन᳚म् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} सास्माक॑मनवद्यतूतुजानवे॒धसा᳚मि॒मांवाचं॒नवे॒धसा॒म्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:16 यम्¦त्वम्¦रथ᳚म्¦इ॒न्द्र॒¦मे॒धऽसा᳚तये¦अ॒पा॒का¦सन्त᳚म्¦इ॒षि॒र॒¦प्र॒ऽनय॑सि¦प्र¦अ॒न॒व॒द्य॒¦नय॑सि | |
सश्रु॑धि॒यःस्मा॒पृत॑नासु॒कासु॑चिद्द॒क्षाय्य॑इन्द्र॒भर॑हूतये॒नृभि॒रसि॒प्रतू᳚र्तये॒नृभिः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} यःशूरैः॒स्व१॑(अः॒)सनि॑ता॒योविप्रै॒र्वाजं॒तरु॑ता |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} तमी᳚शा॒नास॑इरधन्तवा॒जिनं᳚पृ॒क्षमत्यं॒नवा॒जिन॒म्(स्वाहा᳚) || 2 || सः¦श्रु॒धि॒¦यः¦स्म॒¦पृत॑नासु¦कासु॑¦चि॒त्¦द॒क्षाय्यः॑¦इ॒न्द्र॒¦भर॑ऽहूतये¦नृऽभिः॑¦अ॒सि॒¦प्रऽतू᳚र्तये¦नृऽभिः॑ | |
द॒स्मोहिष्मा॒वृष॑णं॒पिन्व॑सि॒त्वचं॒कंचि॑द्यावीर॒ररुं᳚शूर॒मर्त्यं᳚परिवृ॒णक्षि॒मर्त्य᳚म् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} इन्द्रो॒ततुभ्यं॒तद्दि॒वेतद्रु॒द्राय॒स्वय॑शसे |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} मि॒त्राय॑वोचं॒वरु॑णायस॒प्रथः॑सुमृळी॒काय॑स॒प्रथः॒(स्वाहा᳚) || 3 || द॒स्मः¦हि¦स्म॒¦वृष॑णम्¦पिन्व॑सि¦त्वच᳚म्¦कम्¦चि॒त्¦या॒वीः॒¦अ॒ररु᳚म्¦शू॒र॒¦मर्त्य᳚म्¦प॒रि॒ऽवृ॒णक्षि॑¦मर्त्य᳚म् | |
अ॒स्माकं᳚व॒इन्द्र॑मुश्मसी॒ष्टये॒सखा᳚यंवि॒श्वायुं᳚प्रा॒सहं॒युजं॒वाजे᳚षुप्रा॒सहं॒युज᳚म् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} अ॒स्माकं॒ब्रह्मो॒तयेऽवा᳚पृ॒त्सुषु॒कासु॑चित् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} न॒हित्वा॒शत्रुः॒स्तर॑तेस्तृ॒णोषि॒यंविश्वं॒शत्रुं᳚स्तृ॒णोषि॒यम्(स्वाहा᳚) || 4 || अ॒स्माक᳚म्¦वः॒¦इन्द्र᳚म्¦उ॒श्म॒सि॒¦इ॒ष्टये᳚¦सखा᳚य¦वि॒श्वऽआ᳚युम्¦प्र॒ऽसह᳚म्¦युज᳚म्¦वाजे᳚षु¦प्र॒ऽसह᳚म्¦युज᳚म् | |
निषून॒माति॑मतिं॒कय॑स्यचि॒त्तेजि॑ष्ठाभिर॒रणि॑भि॒र्नोतिभि॑रु॒ग्राभि॑रुग्रो॒तिभिः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} नेषि॑णो॒यथा᳚पु॒राने॒नाःशू᳚र॒मन्य॑से |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} विश्वा᳚निपू॒रोरप॑पर्षि॒वह्नि॑रा॒सावह्नि᳚र्नो॒,अच्छ॒(स्वाहा᳚) || 5 || नि¦सु¦न॒म॒¦अति॑ऽमतिम्¦कय॑स्य¦चि॒त्¦तेजि॑ष्ठाभिः¦अ॒रणि॑ऽभिः¦न¦ऊ॒तिऽभिः॑¦उ॒ग्राभिः॑¦उ॒ग्र॒¦ऊ॒तिऽभिः॑ | |
प्रतद्वो᳚चेयं॒भव्या॒येन्द॑वे॒हव्यो॒नयइ॒षवा॒न्मन्म॒रेज॑तिरक्षो॒हामन्म॒रेज॑ति |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्दुः | अत्यष्टिः} स्व॒यंसो,अ॒स्मदानि॒दोव॒धैर॑जेतदुर्म॒तिम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्दुः | अत्यष्टिः} अव॑स्रवेद॒घशं᳚सोऽवत॒रमव॑क्षु॒द्रमि॑वस्रवे॒त्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:17 प्र¦तत्¦वो॒चे॒य॒म्¦भव्या᳚य¦इन्द॑वे¦हव्यः॑¦न¦यः¦इ॒षऽवा᳚न्¦मन्म॑¦रेज॑ति¦र॒क्षः॒ऽहा¦मन्म॑¦रेज॑ति | |
व॒नेम॒तद्धोत्र॑याचि॒तन्त्या᳚व॒नेम॑र॒यिंर॑यिवःसु॒वीर्यं᳚र॒ण्वंसन्तं᳚सु॒वीर्य᳚म् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} दु॒र्मन्मा᳚नंसु॒मन्तु॑भि॒रेमि॒षापृ॑चीमहि |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} आस॒त्याभि॒रिन्द्रं᳚द्यु॒म्नहू᳚तिभि॒र्यज॑त्रंद्यु॒म्नहू᳚तिभिः॒(स्वाहा᳚) || 7 || व॒नेम॑¦तत्¦होत्र॑या¦चि॒तन्त्या᳚¦व॒नेम॑¦र॒यिम्¦र॒यि॒ऽवः॒¦सु॒ऽवीर्य᳚म्¦र॒ण्वम्¦सन्त᳚म्¦सु॒ऽवीर्य᳚म् | |
प्रप्रा᳚वो,अ॒स्मेस्वय॑शोभिरू॒तीप॑रिव॒र्गइन्द्रो᳚दुर्मती॒नांदरी᳚मन्दुर्मती॒नाम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अतिशक्वरी} स्व॒यंसारि॑ष॒यध्यै॒यान॑उपे॒षे,अ॒त्रैः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अतिशक्वरी} ह॒तेम॑स॒न्नव॑क्षतिक्षि॒प्ताजू॒र्णिर्नव॑क्षति॒(स्वाहा᳚) || 8 || प्रऽप्र॑¦वः॒¦अ॒स्मे इति॑¦स्वय॑शःऽभिः¦ऊ॒ती¦प॒रि॒ऽव॒र्गे¦इन्द्रः॑¦दुः॒ऽम॒ती॒नाम्¦दरी᳚मन्¦दुः॒ऽम॒ती॒नाम् | |
त्वंन॑इन्द्ररा॒यापरी᳚णसाया॒हिप॒थाँ,अ॑ने॒हसा᳚पु॒रोया᳚ह्यर॒क्षसा᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अतिशक्वरी} सच॑स्वनःपरा॒कआसच॑स्वास्तमी॒कआ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अतिशक्वरी} पा॒हिनो᳚दू॒रादा॒राद॒भिष्टि॑भिः॒सदा᳚पाह्य॒भिष्टि॑भिः॒(स्वाहा᳚) || 9 || त्वम्¦नः॒¦इ॒न्द्र॒¦रा॒या¦परी᳚णसा¦या॒हि¦प॒था¦अ॒ने॒हसा᳚¦पु॒रः¦या॒हि¦अ॒र॒क्षसा᳚ | |
त्वंन॑इन्द्ररा॒यातरू᳚षसो॒ऽग्रंचि॑त्त्वामहि॒मास॑क्ष॒दव॑सेम॒हेमि॒त्रंनाव॑से |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} ओजि॑ष्ठ॒त्रात॒रवि॑ता॒रथं॒कंचि॑दमर्त्य |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} अ॒न्यम॒स्मद्रि॑रिषेः॒कंचि॑दद्रिवो॒रिरि॑क्षन्तंचिदद्रिवः॒(स्वाहा᳚) || 10 || त्वम्¦नः॒¦इ॒न्द्र॒¦रा॒या¦तरु॑षसा¦उ॒ग्रम्¦चि॒त्¦त्वा॒¦म॒हि॒मा¦स॒क्ष॒त्¦अव॑से¦म॒हे¦मि॒त्रम्¦न¦अव॑से | |
पा॒हिन॑इन्द्रसुष्टुतस्रि॒धो᳚ऽवया॒तासद॒मिद्दु᳚र्मती॒नांदे॒वःसन्दु᳚र्मती॒नाम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अष्टिः} ह॒न्तापा॒पस्य॑र॒क्षस॑स्त्रा॒ताविप्र॑स्य॒माव॑तः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अष्टिः} अधा॒हित्वा᳚जनि॒ताजीज॑नद्वसोरक्षो॒हणं᳚त्वा॒जीज॑नद्वसो॒(स्वाहा᳚) || 11 || पा॒हि¦नः॒¦इ॒न्द्र॒¦सु॒ऽस्तु॒त॒¦स्रि॒धः¦अ॒व॒ऽया॒ता¦सद᳚म्¦इत्¦दुः॒ऽम॒ती॒नाम्¦दे॒वः¦सन्¦दुः॒ऽम॒ती॒नाम् | |
[9] एंद्रयाहीतिदशर्चस्य सूक्तस्य दैवोदासिः परुच्छेपइंद्रोत्यष्टिरंत्यात्रिष्टुप् | (अष्टिरित्येवप्रयोगः साधुः)|{अष्टक:2, अध्याय:1}{मंडल:1, सूक्त:130}{अनुवाक:19, सूक्त:4} |
एन्द्र॑या॒ह्युप॑नःपरा॒वतो॒नायमच्छा᳚वि॒दथा᳚नीव॒सत्प॑ति॒रस्तं॒राजे᳚व॒सत्प॑तिः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} हवा᳚महेत्वाव॒यंप्रय॑स्वन्तःसु॒तेसचा᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} पु॒त्रासो॒नपि॒तरं॒वाज॑सातये॒मंहि॑ष्ठं॒वाज॑सातये॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:18 आ¦इ॒न्द्र॒¦या॒हि॒¦उप॑¦नः॒¦प॒रा॒ऽवतः॑¦न¦अ॒यम्¦अच्छ॑¦वि॒दथा᳚निऽइव¦सत्ऽप॑तिः¦अस्त᳚म्¦राजा᳚ऽइव¦सत्ऽप॑तिः | |
पिबा॒सोम॑मिन्द्रसुवा॒नमद्रि॑भिः॒कोशे᳚नसि॒क्तम॑व॒तंनवंस॑गस्तातृषा॒णोनवंस॑गः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} मदा᳚यहर्य॒ताय॑तेतु॒विष्ट॑माय॒धाय॑से |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} आत्वा᳚यच्छन्तुह॒रितो॒नसूर्य॒महा॒विश्वे᳚व॒सूर्य॒म्(स्वाहा᳚) || 2 || पिब॑¦सोम᳚म्¦इ॒न्द्र॒¦सु॒वा॒नम्¦अद्रि॑ऽभिः¦कोशे᳚न¦सि॒क्तम्¦अ॒व॒तम्¦न¦वंस॑गः¦त॒तृ॒षा॒णः¦न¦वंस॑गः | |
अवि᳚न्दद्दि॒वोनिहि॑तं॒गुहा᳚नि॒धिंवेर्नगर्भं॒परि॑वीत॒मश्म᳚न्यन॒न्ते,अ॒न्तरश्म॑नि |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} व्र॒जंव॒ज्रीगवा᳚मिव॒सिषा᳚स॒न्नङ्गि॑रस्तमः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} अपा᳚वृणो॒दिष॒इन्द्रः॒परी᳚वृता॒द्वार॒इषः॒परी᳚वृताः॒(स्वाहा᳚) || 3 || अवि᳚न्दत्¦दि॒वः¦निऽहि॑तम्¦गुहा᳚¦नि॒ऽधिम्¦वेः¦न¦गर्भ᳚म्¦परि॑ऽवीतम्¦अश्म॑नि¦अ॒न॒न्ते¦अ॒न्तः¦अश्म॑नि | |
दा॒दृ॒हा॒णोवज्र॒मिन्द्रो॒गभ॑स्त्योः॒,क्षद्मे᳚वति॒ग्ममस॑नाय॒संश्य॑दहि॒हत्या᳚य॒संश्य॑त् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} सं॒वि॒व्या॒नओज॑सा॒शवो᳚भिरिन्द्रम॒ज्मना᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} तष्टे᳚ववृ॒क्षंव॒निनो॒निवृ॑श्चसिपर॒श्वेव॒निवृ॑श्चसि॒(स्वाहा᳚) || 4 || दा॒दृ॒हा॒णः¦वज्र᳚म्¦इन्द्रः॑¦गभ॑स्त्योः¦क्षद्म॑ऽइव¦ति॒ग्मम्¦अस॑नाय¦सम्¦श्य॒त्¦अ॒हि॒ऽहत्या᳚य¦सम्¦श्य॒त् | |
त्वंवृथा᳚न॒द्य॑इन्द्र॒सर्त॒वेऽच्छा᳚समु॒द्रम॑सृजो॒रथाँ᳚,इववाजय॒तोरथाँ᳚,इव |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} इ॒तऊ॒तीर॑युञ्जतसमा॒नमर्थ॒मक्षि॑तम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} धे॒नूरि॑व॒मन॑वेवि॒श्वदो᳚हसो॒जना᳚यवि॒श्वदो᳚हसः॒(स्वाहा᳚) || 5 || त्वम्¦वृथा᳚¦न॒द्यः॑¦इ॒न्द्र॒¦सर्त॑वे¦अच्छ॑¦स॒मु॒द्रम्¦अ॒सृ॒जः॒¦रथा᳚न्ऽइव¦वा॒ज॒ऽय॒तः¦रथा᳚न्ऽइव | |
इ॒मांते॒वाचं᳚वसू॒यन्त॑आ॒यवो॒रथं॒नधीरः॒स्वपा᳚,अतक्षिषुःसु॒म्नाय॒त्वाम॑तक्षिषुः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} शु॒म्भन्तो॒जेन्यं᳚यथा॒वाजे᳚षुविप्रवा॒जिन᳚म् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} अत्य॑मिव॒शव॑सेसा॒तये॒धना॒विश्वा॒धना᳚निसा॒तये॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:19 इ॒माम्¦ते॒¦वाच᳚म्¦व॒सु॒ऽयन्तः॑¦आ॒यवः॑¦रथ᳚म्¦न¦धीरः॑¦सु॒।आपाः᳚¦अ॒त॒क्षि॒षुः॒¦सु॒म्नाय॑¦त्वाम्¦अ॒त॒क्षि॒षुः॒ | |
भि॒नत्पुरो᳚नव॒तिमि᳚न्द्रपू॒रवे॒दिवो᳚दासाय॒महि॑दा॒शुषे᳚नृतो॒वज्रे᳚णदा॒शुषे᳚नृतो |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} अ॒ति॒थि॒ग्वाय॒शम्ब॑रंगि॒रेरु॒ग्रो,अवा᳚भरत् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} म॒होधना᳚नि॒दय॑मान॒ओज॑सा॒विश्वा॒धना॒न्योज॑सा॒(स्वाहा᳚) || 7 || भि॒नत्¦पुरः॑¦न॒व॒तिम्¦इ॒न्द्र॒¦पू॒रवे᳚¦दिवः॑ऽदासाय¦महि॑¦दा॒शुषे᳚¦नृ॒तो॒ इति॑¦वज्रे᳚ण¦दा॒शुषे᳚¦नृ॒तो॒ इति॑ | |
इन्द्रः॑स॒मत्सु॒यज॑मान॒मार्यं॒प्राव॒द्विश्वे᳚षुश॒तमू᳚तिरा॒जिषु॒स्व᳚र्मीळ्हेष्वा॒जिषु॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} मन॑वे॒शास॑दव्र॒तान्त्वचं᳚कृ॒ष्णाम॑रन्धयत् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} दक्ष॒न्नविश्वं᳚ततृषा॒णमो᳚षति॒न्य॑र्शसा॒नमो᳚षति॒(स्वाहा᳚) || 8 || इन्द्रः॑¦स॒मत्ऽसु॑¦यज॑मानम्¦आर्य᳚म्¦प्र¦आ॒व॒त्¦विश्वे᳚षु¦श॒तम्ऽऊ᳚तिः¦आ॒जिषु॑¦स्वः॑ऽमीळ्हेषु¦आ॒जिषु॑ | |
सूर॑श्च॒क्रंप्रवृ॑हज्जा॒तओज॑साऽप्रपि॒त्वेवाच॑मरु॒णोमु॑षायतीशा॒नआमु॑षायति |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} उ॒शना॒यत्प॑रा॒वतोऽज॑गन्नू॒तये᳚कवे |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} सु॒म्नानि॒विश्वा॒मनु॑षेवतु॒र्वणि॒रहा॒विश्वे᳚वतु॒र्वणिः॒(स्वाहा᳚) || 9 || सूरः॑¦च॒क्रम्¦प्र¦वृ॒ह॒त्¦जा॒तः¦ओज॑सा¦प्र॒ऽपि॒त्वे¦वाच᳚म्¦अ॒रु॒णः¦मु॒षा॒य॒ति॒¦ई॒शा॒नः¦आ¦मु॒षा॒य॒ति॒ | |
सनो॒नव्ये᳚भिर्वृषकर्मन्नु॒क्थैःपुरां᳚दर्तःपा॒युभिः॑पाहिश॒ग्मैः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} दि॒वो॒दा॒सेभि॑रिन्द्र॒स्तवा᳚नोवावृधी॒था,अहो᳚भिरिव॒द्यौः(स्वाहा᳚) || 10 || सः¦नः॒¦नव्ये᳚भिः¦वृ॒ष॒ऽक॒र्म॒न्¦उ॒क्थैः¦पुरा᳚म्¦द॒र्त॒रिति॑ दर्तः¦पा॒युऽभिः॑¦पा॒हि॒¦श॒ग्मैः | |
[10] इंद्रायहीति सप्तर्चस्य सूक्तस्य दैवोदासिः परुच्छेपइंद्रोत्यष्टिः |{अष्टक:2, अध्याय:1}{मंडल:1, सूक्त:131}{अनुवाक:19, सूक्त:5} |
इन्द्रा᳚य॒हिद्यौरसु॑रो॒,अन᳚म्न॒तेन्द्रा᳚यम॒हीपृ॑थि॒वीवरी᳚मभिर्द्यु॒म्नसा᳚ता॒वरी᳚मभिः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} इन्द्रं॒विश्वे᳚स॒जोष॑सोदे॒वासो᳚दधिरेपु॒रः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} इन्द्रा᳚य॒विश्वा॒सव॑नानि॒मानु॑षारा॒तानि॑सन्तु॒मानु॑षा॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:20 इन्द्रा᳚य¦हि¦द्यौः¦असु॑रः¦अन᳚म्नत¦इन्द्रा᳚य¦म॒ही¦पृ॒थि॒वी¦वरी᳚मऽभिः¦द्यु॒म्नऽसा᳚ता¦वरी᳚मऽभिः | |
विश्वे᳚षु॒हित्वा॒सव॑नेषुतु॒ञ्जते᳚समा॒नमेकं॒वृष॑मण्यवः॒पृथ॒क्स्वः॑सनि॒ष्यवः॒पृथ॑क् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} तंत्वा॒नावं॒नप॒र्षणिं᳚शू॒षस्य॑धु॒रिधी᳚महि |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} इन्द्रं॒नय॒ज्ञैश्चि॒तय᳚न्तआ॒यवः॒स्तोमे᳚भि॒रिन्द्र॑मा॒यवः॒(स्वाहा᳚) || 2 || विश्वे᳚षु¦हि¦त्वा॒¦सव॑नेषु¦तुं॒जते᳚¦स॒मा॒नम्¦एक᳚म्¦वृष॑ऽमन्यवः¦पृथ॑क्¦स्व१॒॑रिति॒ स्वः॑¦स॒नि॒ष्यवः॑¦पृथ॑क् | |
वित्वा᳚ततस्रेमिथु॒ना,अ॑व॒स्यवो᳚व्र॒जस्य॑सा॒तागव्य॑स्यनिः॒सृजः॒सक्ष᳚न्तइन्द्रनिः॒सृजः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} यद्ग॒व्यन्ता॒द्वाजना॒स्व१॑(अ॒)र्यन्ता᳚स॒मूह॑सि |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} आ॒विष्करि॑क्र॒द्वृष॑णंसचा॒भुवं॒वज्र॑मिन्द्रसचा॒भुव॒म्(स्वाहा᳚) || 3 || वि¦त्वा॒¦त॒त॒स्रे॒¦मि॒थु॒नाः¦अ॒व॒स्यवः॑¦व्र॒जस्य॑¦सा॒ता¦गव्य॑स्य¦निः॒ऽसृजः॑¦सक्ष᳚न्तः¦इ॒न्द्र॒¦निः॒ऽसृजः॑ | |
वि॒दुष्टे᳚,अ॒स्यवी॒र्य॑स्यपू॒रवः॒पुरो॒यदि᳚न्द्र॒शार॑दीर॒वाति॑रःसासहा॒नो,अ॒वाति॑रः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} शास॒स्तमि᳚न्द्र॒मर्त्य॒मय॑ज्युंशवसस्पते |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} म॒हीम॑मुष्णाःपृथि॒वीमि॒मा,अ॒पोम᳚न्दसा॒नइ॒मा,अ॒पः(स्वाहा᳚) || 4 || वि॒दुः¦ते॒¦अ॒स्य¦वी॒र्य॑स्य¦पू॒रवः॑¦पुरः॑¦यत्¦इ॒न्द्र॒¦शार॑दीः¦अ॒व॒।आति॑रः¦स॒स॒हा॒नः¦अ॒व॒।आति॑रः | |
आदित्ते᳚,अ॒स्यवी॒र्य॑स्यचर्किर॒न्मदे᳚षुवृषन्नु॒शिजो॒यदावि॑थसखीय॒तोयदावि॑थ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} च॒कर्थ॑का॒रमे᳚भ्यः॒पृत॑नासु॒प्रव᳚न्तवे |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} ते,अ॒न्याम᳚न्यांन॒द्यं᳚सनिष्णतश्रव॒स्यन्तः॑सनिष्णत॒(स्वाहा᳚) || 5 || आत्¦इत्¦ते॒¦अ॒स्य¦वी॒र्य॑स्य¦च॒र्कि॒र॒न्¦मदे᳚षु¦वृ॒ष॒न्¦उ॒शिजः॑¦यत्¦आवि॑थ¦स॒खि॒ऽय॒तः¦यत्¦आवि॑थ | |
उ॒तोनो᳚,अ॒स्या,उ॒षसो᳚जु॒षेत॒ह्य१॑(अ॒)र्कस्य॑बोधिह॒विषो॒हवी᳚मभिः॒स्व॑र्षाता॒हवी᳚मभिः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} यदि᳚न्द्र॒हन्त॑वे॒मृधो॒वृषा᳚वज्रि॒ञ्चिके᳚तसि |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} आमे᳚,अ॒स्यवे॒धसो॒नवी᳚यसो॒मन्म॑श्रुधि॒नवी᳚यसः॒(स्वाहा᳚) || 6 || उ॒तो इति॑¦नः॒¦अ॒स्याः¦उ॒षसः॑¦जु॒षेत॑¦हि¦अ॒र्कस्य॑¦बो॒धि॒¦ह॒विषः॑¦हवी᳚मऽभिः¦स्वः॑ऽसाता¦हवी᳚मऽभिः | |
त्वंतमि᳚न्द्रवावृधा॒नो,अ॑स्म॒युर॑मित्र॒यन्तं᳚तुविजात॒मर्त्यं॒वज्रे᳚णशूर॒मर्त्य᳚म् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} ज॒हियोनो᳚,अघा॒यति॑शृणु॒ष्वसु॒श्रव॑स्तमः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} रि॒ष्टंनयाम॒न्नप॑भूतुदुर्म॒तिर्विश्वाप॑भूतुदुर्म॒तिः(स्वाहा᳚) || 7 || त्वम्¦तम्¦इ॒न्द्र॒¦व॒वृ॒धा॒नः¦अ॒स्म॒ऽयुः¦अ॒मि॒त्र॒ऽयन्त᳚म्¦तु॒वि॒ऽजा॒त॒¦मर्त्य᳚म्¦वज्रे᳚ण¦शू॒र॒¦मर्त्य᳚म् | |
[11] त्वयावयमिति षडृचस्य सूक्तस्य दैवोदासिः परुच्छेपइंद्रोयुवंतमिंद्रेत्यर्धचइंद्रापर्वतावत्यष्टिः{अष्टक:2, अध्याय:1}{मंडल:1, सूक्त:132}{अनुवाक:19, सूक्त:6} |
त्वया᳚व॒यंम॑घव॒न्पूर्व्ये॒धन॒इन्द्र॑त्वोताःसासह्यामपृतन्य॒तोव॑नु॒याम॑वनुष्य॒तः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} नेदि॑ष्ठे,अ॒स्मिन्नह॒न्यधि॑वोचा॒नुसु᳚न्व॒ते |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} अ॒स्मिन्य॒ज्ञेविच॑येमा॒भरे᳚कृ॒तंवा᳚ज॒यन्तो॒भरे᳚कृ॒तम्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:21 त्वया᳚¦व॒यम्¦म॒घ॒ऽव॒न्¦पूर्व्ये᳚¦धने᳚¦इन्द्र॑त्वाऽऊताः¦स॒स॒ह्या॒म॒¦पृ॒त॒न्य॒तः¦व॒नु॒याम॑¦व॒नु॒ष्य॒तः | |
स्व॒र्जे॒षेभर॑आ॒प्रस्य॒वक्म᳚न्युष॒र्बुधः॒स्वस्मि॒न्नञ्ज॑सिक्रा॒णस्य॒स्वस्मि॒न्नञ्ज॑सि |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} अह॒न्निन्द्रो॒यथा᳚वि॒देशी॒र्ष्णाशी᳚र्ष्णोप॒वाच्यः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} अ॒स्म॒त्राते᳚स॒ध्र्य॑क्सन्तुरा॒तयो᳚भ॒द्राभ॒द्रस्य॑रा॒तयः॒(स्वाहा᳚) || 2 || स्वः॒ऽजे॒षे¦भरे᳚¦आ॒प्रस्य॑¦वक्म॑नि¦उ॒षः॒ऽबुधः॑¦स्वस्मि॑न्¦अंज॑सि¦क्रा॒णस्य॑¦स्वस्मि॑न्¦अंज॑सि | |
तत्तुप्रयः॑प्र॒त्नथा᳚तेशुशुक्व॒नंयस्मि᳚न्य॒ज्ञेवार॒मकृ᳚ण्वत॒क्षय॑मृ॒तस्य॒वार॑सि॒क्षय᳚म् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} वितद्वो᳚चे॒रध॑द्वि॒ताऽन्तःप॑श्यन्तिर॒श्मिभिः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} सघा᳚विदे॒,अन्विन्द्रो᳚ग॒वेष॑णोबन्धु॒क्षिद्भ्यो᳚ग॒वेष॑णः॒(स्वाहा᳚) || 3 || तत्¦तु¦प्रयः॑¦प्र॒त्नऽथा᳚¦ते॒¦शु॒शु॒क्व॒नम्¦यस्मि॑न्¦य॒ज्ञे¦वार᳚म्¦अकृ᳚ण्वत¦क्षय᳚म्¦ऋ॒तस्य॑¦वाः¦अ॒सि॒¦क्षय᳚म् | |
नू,इ॒त्थाते᳚पू॒र्वथा᳚चप्र॒वाच्यं॒यदङ्गि॑रो॒भ्योऽवृ॑णो॒रप᳚व्र॒जमिन्द्र॒शिक्ष॒न्नप᳚व्र॒जम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} ऐभ्यः॑समा॒न्यादि॒शाऽस्मभ्यं᳚जेषि॒योत्सि॑च |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} सु॒न्वद्भ्यो᳚रन्धया॒कंचि॑दव्र॒तंहृ॑णा॒यन्तं᳚चिदव्र॒तम्(स्वाहा᳚) || 4 || नु¦इ॒त्था¦ते॒¦पू॒र्वऽथा᳚¦च॒¦प्र॒ऽवाच्य᳚म्¦यत्¦अङ्गि॑रःऽभ्यः¦अवृ॑णोः¦अप॑¦व्र॒जम्¦इन्द्र॑¦शिक्ष॑न्¦अप॑¦व्र॒जम् | |
संयज्जना॒न्क्रतु॑भिः॒शूर॑ई॒क्षय॒द्धने᳚हि॒तेत॑रुषन्तश्रव॒स्यवः॒प्रय॑क्षन्तश्रव॒स्यवः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} तस्मा॒,आयुः॑प्र॒जाव॒दिद्बाधे᳚,अर्च॒न्त्योज॑सा |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} इन्द्र॑ओ॒क्यं᳚दिधिषन्तधी॒तयो᳚दे॒वाँ,अच्छा॒नधी॒तयः॒(स्वाहा᳚) || 5 || सम्¦यत्¦जना᳚न्¦क्रतु॑ऽभिः¦शूरः॑¦ई॒क्षय॑त्¦धने᳚¦हि॒ते¦त॒रु॒ष॒न्त॒¦श्र॒व॒स्यवः॑¦प्र¦य॒क्ष॒न्त॒¦श्र॒व॒स्यवः॑ | |
यु॒वंतमि᳚न्द्रापर्वतापुरो॒युधा॒योनः॑पृत॒न्यादप॒तंत॒मिद्ध॑तं॒वज्रे᳚ण॒तंत॒मिद्ध॑तम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | १/२:इंद्रापर्वतौ २/२:इन्द्रः | अत्यष्टिः} दू॒रेच॒त्ताय॑च्छन्त्स॒द्गह॑नं॒यदिन॑क्षत् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | १/२:इंद्रापर्वतौ २/२:इन्द्रः | अत्यष्टिः} अ॒स्माकं॒शत्रू॒न्परि॑शूरवि॒श्वतो᳚द॒र्माद॑र्षीष्टवि॒श्वतः॒(स्वाहा᳚) || 6 || यु॒वम्¦तम्¦इ॒न्द्रा॒प॒र्व॒ता॒¦पु॒रः॒ऽयुधा᳚¦यः¦नः॒¦पृ॒त॒न्यात्¦अप॑¦तम्ऽत᳚म्¦इत्¦ह॒त॒म्¦वज्रे᳚ण¦तम्ऽत᳚म्¦इत्¦ह॒त॒म् | |
[12] उभेपुनामीति सप्तर्चस्य सूक्तस्य दैवोदासिः परुच्छेपइंद्र आद्यात्रिष्टुप् द्वितीयादितिस्रोनुष्टुभः पंचमीगायत्री षष्ठीधृतिः सप्तम्यष्टिः |{अष्टक:2, अध्याय:1}{मंडल:1, सूक्त:133}{अनुवाक:19, सूक्त:7} |
उ॒भेपु॑नामि॒रोद॑सी,ऋ॒तेन॒द्रुहो᳚दहामि॒संम॒हीर॑नि॒न्द्राः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} अ॒भि॒व्लग्य॒यत्र॑ह॒ता,अ॒मित्रा᳚वैलस्था॒नंपरि॑तृ॒ळ्हा,अशे᳚र॒न्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:22 उ॒भे इति॑¦पु॒ना॒मि॒¦रोद॑सी॒ इति॑¦ऋ॒तेन॑¦द्रुहः॑¦द॒हा॒मि॒¦सम्¦म॒हीः¦अ॒नि॒न्द्राः | |
अ॒भि॒व्लग्या᳚चिदद्रिवःशी॒र्षाया᳚तु॒मती᳚नाम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अनुष्टुप्} छि॒न्धिव॑टू॒रिणा᳚प॒दाम॒हाव॑टूरिणाप॒दा(स्वाहा᳚) || 2 || अ॒भि॒ऽव्लग्य॑¦चि॒त्¦अ॒द्रि॒ऽवः॒¦शी॒र्षा¦या॒तु॒ऽमती᳚नाम् | छि॒न्धि¦व॒टू॒रिणा᳚¦प॒दा¦म॒हाऽव॑टूरिणा¦प॒दा || |
अवा᳚सांमघवञ्जहि॒शर्धो᳚यातु॒मती᳚नाम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अनुष्टुप्} वै॒ल॒स्था॒न॒के,अ᳚र्म॒केम॒हावै᳚लस्थे,अर्म॒के(स्वाहा᳚) || 3 || अव॑¦आ॒सा॒म्¦म॒घ॒ऽव॒न्¦ज॒हि॒¦शर्धः॑¦या॒तु॒ऽमती᳚नाम् | वै॒ल॒ऽस्था॒न॒के¦अ॒र्भ॒के¦म॒हाऽवै᳚लस्थे¦अ॒र्भ॒के || |
यासां᳚ति॒स्रःप᳚ञ्चा॒शतो᳚ऽभिव्ल॒ङ्गैर॒पाव॑पः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अनुष्टुप्} तत्सुते᳚मनायतित॒कत्सुते᳚मनायति॒(स्वाहा᳚) || 4 || यासा᳚म्¦ति॒स्रः¦पं॒चा॒शतः॑¦अ॒भि॒ऽव्ल॒ङ्गैः¦अ॒प॒।आव॑पः | तत्¦सु¦ते॒¦म॒ना॒य॒ति॒¦त॒कत्¦सु¦ते॒¦म॒ना॒य॒ति॒ || |
पि॒शङ्ग॑भृष्टिमम्भृ॒णंपि॒शाचि॑मिन्द्र॒संमृ॑ण |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | गायत्री} सर्वं॒रक्षो॒निब᳚र्हय॒(स्वाहा᳚) || 5 || पि॒शङ्ग॑ऽभृष्टिम्¦अ॒म्भृ॒णम्¦पि॒शाचि᳚म्¦इ॒न्द्र॒¦सम्¦मृ॒ण॒ | सर्व᳚म्¦रक्षः॑¦नि¦ब॒र्ह॒य॒ || |
अ॒वर्म॒हइ᳚न्द्रदादृ॒हिश्रु॒धीनः॑शु॒शोच॒हिद्यौः,क्षानभी॒षाँ,अ॑द्रिवोघृ॒णान्नभी॒षाँ,अ॑द्रिवः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | धृतिः} शु॒ष्मिन्त॑मो॒हिशु॒ष्मिभि᳚र्व॒धैरु॒ग्रेभि॒रीय॑से |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | धृतिः} अपू᳚रुषघ्नो,अप्रतीतशूर॒सत्व॑भिस्त्रिस॒प्तैःशू᳚र॒सत्व॑भिः॒(स्वाहा᳚) || 6 || अ॒वः¦म॒हः¦इ॒न्द्र॒¦द॒दृ॒हि¦श्रु॒धि¦नः॒¦शु॒शोच॑¦हि¦द्यौः¦क्षाः¦न¦भी॒षा¦अ॒द्रि॒ऽवः॒¦घृ॒णात्¦न¦भी॒षा¦अ॒द्रि॒ऽवः॒ | |
व॒नोति॒हिसु॒न्वन्क्षयं॒परी᳚णसःसुन्वा॒नोहिष्मा॒यज॒त्यव॒द्विषो᳚दे॒वाना॒मव॒द्विषः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अष्टिः} सु॒न्वा॒नइत्सि॑षासतिस॒हस्रा᳚वा॒ज्यवृ॑तः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अष्टिः} सु॒न्वा॒नायेन्द्रो᳚ददात्या॒भुवं᳚र॒यिंद॑दात्या॒भुव॒म्(स्वाहा᳚) || 7 || व॒नोति॑¦हि¦सु॒न्वन्¦क्षय᳚म्¦परी᳚णसः¦सु॒न्वा॒नः¦हि¦स्म॒¦यज॑ति¦अव॑¦द्विषः॑¦दे॒वाना᳚म्¦अव॑¦द्विषः॑ | |
[13] आत्वाजुवइति षडृचस्य सूक्तस्य दैवोदासिः परुच्छेपोवायुरत्यष्टिरंत्याष्टिः |{अष्टक:2, अध्याय:1}{मंडल:1, सूक्त:134}{अनुवाक:20, सूक्त:1} |
आत्वा॒जुवो᳚रारहा॒णा,अ॒भिप्रयो॒वायो॒वह᳚न्त्वि॒हपू॒र्वपी᳚तये॒सोम॑स्यपू॒र्वपी᳚तये |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} ऊ॒र्ध्वाते॒,अनु॑सू॒नृता॒मन॑स्तिष्ठतुजान॒ती |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} नि॒युत्व॑ता॒रथे॒नाया᳚हिदा॒वने॒वायो᳚म॒खस्य॑दा॒वने॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:23 आ¦त्वा॒¦जुवः॑¦र॒र॒हा॒णाः¦अ॒भि¦प्रयः॑¦वायो॒ इति॑¦वह᳚न्तु¦इ॒ह¦पू॒र्वऽपी᳚तये¦सोम॑स्य¦पू॒र्वऽपी᳚तये | |
मन्द᳚न्तुत्वाम॒न्दिनो᳚वाय॒विन्द॑वो॒ऽस्मत्क्रा॒णासः॒सुकृ॑ता,अ॒भिद्य॑वो॒गोभिः॑क्रा॒णा,अ॒भिद्य॑वः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} यद्ध॑क्रा॒णा,इ॒रध्यै॒दक्षं॒सच᳚न्तऊ॒तयः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} स॒ध्री॒ची॒नानि॒युतो᳚दा॒वने॒धिय॒उप॑ब्रुवतईं॒धियः॒(स्वाहा᳚) || 2 || मन्द᳚न्तु¦त्वा॒¦म॒न्दिनः॑¦वायो॒ इति॑¦इन्द॑वः¦अ॒स्मत्¦क्रा॒णासः॑¦सुऽकृ॑ताः¦अ॒भिऽद्य॑वः¦गोऽभिः॑¦क्रा॒णाः¦अ॒भिऽद्य॑वः | |
वा॒युर्यु᳚ङ्क्ते॒रोहि॑तावा॒युर॑रु॒णावा॒यूरथे᳚,अजि॒राधु॒रिवोळ्ह॑वे॒वहि॑ष्ठाधु॒रिवोळ्ह॑वे |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} प्रबो᳚धया॒पुरं᳚धिंजा॒रआस॑स॒तीमि॑व |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} प्रच॑क्षय॒रोद॑सीवासयो॒षसः॒श्रव॑सेवासयो॒षसः॒(स्वाहा᳚) || 3 || वा॒युः¦यु॒ङ्क्ते॒¦रोहि॑ता¦वा॒युः¦अ॒रु॒णा¦वा॒युः¦रथे᳚¦अ॒जि॒रा¦धु॒रि¦वोळ्ह॑वे¦वहि॑ष्ठा¦धु॒रि¦वोळ्ह॑वे | |
तुभ्य॑मु॒षासः॒शुच॑यःपरा॒वति॑भ॒द्रावस्त्रा᳚तन्वते॒दंसु॑र॒श्मिषु॑चि॒त्रानव्ये᳚षुर॒श्मिषु॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} तुभ्यं᳚धे॒नुःस॑ब॒र्दुघा॒विश्वा॒वसू᳚निदोहते |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} अज॑नयोम॒रुतो᳚व॒क्षणा᳚भ्योदि॒वआव॒क्षणा᳚भ्यः॒(स्वाहा᳚) || 4 || तुभ्य᳚म्¦उ॒षसः॑¦शुच॑यः¦प॒रा॒ऽवति॑¦भ॒द्रा¦वस्त्रा᳚¦त॒न्व॒ते॒¦दम्ऽसु॑¦र॒श्मिषु॑¦चि॒त्रा¦नव्ये᳚षु¦र॒श्मिषु॑ | |
तुभ्यं᳚शु॒क्रासः॒शुच॑यस्तुर॒ण्यवो॒मदे᳚षू॒ग्रा,इ॑षणन्तभु॒र्वण्य॒पामि॑षन्तभु॒र्वणि॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} त्वांत्सा॒रीदस॑मानो॒भग॑मीट्टेतक्व॒वीये᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} त्वंविश्व॑स्मा॒द्भुव॑नात्पासि॒धर्म॑णाऽसु॒र्या᳚त्पासि॒धर्म॑णा॒(स्वाहा᳚) || 5 || तुभ्य᳚म्¦शु॒क्रास॑¦शुच॑यः¦तु॒र॒ण्यवः॑¦मदे᳚षु¦उ॒ग्राः¦इ॒ष॒ण॒न्त॒¦भु॒र्वणि॑¦अ॒पाम्¦इ॒ष॒न्त॒¦भु॒र्वणि॑ | |
त्वंनो᳚वायवेषा॒मपू᳚र्व्यः॒सोमा᳚नांप्रथ॒मःपी॒तिम᳚र्हसिसु॒तानां᳚पी॒तिम᳚र्हसि |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अष्टिः} उ॒तोवि॒हुत्म॑तीनांवि॒शांव॑व॒र्जुषी᳚णाम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अष्टिः} विश्वा॒,इत्ते᳚धे॒नवो᳚दुह्रआ॒शिरं᳚घृ॒तंदु॑ह्रतआ॒शिर॒म्(स्वाहा᳚) || 6 || त्वम्¦नः॒¦वा॒यो॒ इति॑¦ए॒षा॒म्¦अपू᳚र्व्यः¦सोमा᳚नाम्¦प्र॒थ॒मः¦पी॒तिम्¦अ॒र्ह॒सि॒¦सु॒ताना᳚म्¦पी॒तिम्¦अ॒र्ह॒सि॒ | |
[14] स्तीर्णम्बर्हिरिति नवर्चस्य सूक्तस्य दैवोदासिः परुच्छेपोवायुश्चतुर्थ्यादिपंचानामिंद्रोवाअत्यष्टिः सप्तम्यष्टम्यावष्टी |{अष्टक:2, अध्याय:1}{मंडल:1, सूक्त:135}{अनुवाक:20, सूक्त:2} |
स्ती॒र्णंब॒र्हिरुप॑नोयाहिवी॒तये᳚स॒हस्रे᳚णनि॒युता᳚नियुत्वतेश॒तिनी᳚भिर्नियुत्वते |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} तुभ्यं॒हिपू॒र्वपी᳚तयेदे॒वादे॒वाय॑येमि॒रे |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} प्रते᳚सु॒तासो॒मधु॑मन्तो,अस्थिर॒न्मदा᳚य॒क्रत्वे᳚,अस्थिर॒न्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:24 स्ती॒र्णम्¦ब॒र्हिः¦उप॑¦नः॒¦या॒हि॒¦वी॒तये᳚¦स॒हस्रे᳚ण¦नि॒ऽयुता᳚¦नि॒यु॒त्व॒ते॒¦श॒तिनी᳚भिः¦नि॒यु॒त्व॒ते॒ | |
तुभ्या॒यंसोमः॒परि॑पूतो॒,अद्रि॑भिःस्पा॒र्हावसा᳚नः॒परि॒कोश॑मर्षतिशु॒क्रावसा᳚नो,अर्षति |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} तवा॒यंभा॒गआ॒युषु॒सोमो᳚दे॒वेषु॑हूयते |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} वह॑वायोनि॒युतो᳚याह्यस्म॒युर्जु॑षा॒णोया᳚ह्यस्म॒युः(स्वाहा᳚) || 2 || तुभ्य॑¦अ॒यम्¦सोमः॑¦परि॑ऽपूतः¦अद्रि॑ऽभिः¦स्पा॒र्हा¦वसा᳚नः¦परि॑¦कोश᳚म्¦अ॒र्ष॒ति॒¦शु॒क्रा¦वसा᳚नः¦अ॒र्ष॒ति॒ | |
आनो᳚नि॒युद्भिः॑श॒तिनी᳚भिरध्व॒रंस॑ह॒स्रिणी᳚भि॒रुप॑याहिवी॒तये॒वायो᳚ह॒व्यानि॑वी॒तये᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} तवा॒यंभा॒गऋ॒त्वियः॒सर॑श्मिः॒सूर्ये॒सचा᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} अ॒ध्व॒र्युभि॒र्भर॑माणा,अयंसत॒वायो᳚शु॒क्रा,अ॑यंसत॒(स्वाहा᳚) || 3 || आ¦नः॒¦नि॒युत्ऽभिः॑¦श॒तिनी᳚भिः¦अ॒ध्व॒रम्¦स॒ह॒स्रिणी᳚भिः¦उप॑¦या॒हि॒¦वी॒तये᳚¦वायो॒ इति॑¦ह॒व्यानि॑¦वी॒तये᳚ | |
आवां॒रथो᳚नि॒युत्वा᳚न्वक्ष॒दव॑से॒ऽभिप्रयां᳚सि॒सुधि॑तानिवी॒तये॒वायो᳚ह॒व्यानि॑वी॒तये᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रवायुः | अत्यष्टिः} पिब॑तं॒मध्वो॒,अन्ध॑सःपूर्व॒पेयं॒हिवां᳚हि॒तम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रवायुः | अत्यष्टिः} वाय॒वाच॒न्द्रेण॒राध॒साग॑त॒मिन्द्र॑श्च॒राध॒साग॑त॒म्(स्वाहा᳚) || 4 || आ¦वा॒म्¦रथः॑¦नि॒युत्वा᳚न्¦व॒क्ष॒त्¦अव॑से¦अ॒भि¦प्रयां᳚सि¦सुऽधि॑तानि¦वी॒तये᳚¦वायो॒ इति॑¦ह॒व्यानि॑¦वी॒तये᳚ | |
आवां॒धियो᳚ववृत्युरध्व॒राँ,उपे॒ममिन्दुं᳚मर्मृजन्तवा॒जिन॑मा॒शुमत्यं॒नवा॒जिन᳚म् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रवायुः | अत्यष्टिः} तेषां᳚पिबतमस्म॒यू,आनो᳚गन्तमि॒होत्या |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रवायुः | अत्यष्टिः} इन्द्र॑वायूसु॒ताना॒मद्रि॑भिर्यु॒वंमदा᳚यवाजदायु॒वम्(स्वाहा᳚) || 5 || आ¦वा॒म्¦धियः॑¦व॒वृ॒त्युः॒¦अ॒ध्व॒रान्¦उप॑¦इ॒मम्¦इन्दु᳚म्¦म॒र्मृ॒ज॒न्त॒¦वा॒जिन᳚म्¦आ॒शुम्¦अत्य᳚म्¦न¦वा॒जिन᳚म् | |
इ॒मेवां॒सोमा᳚,अ॒प्स्वासु॒ता,इ॒हाध्व॒र्युभि॒र्भर॑माणा,अयंसत॒वायो᳚शु॒क्रा,अ॑यंसत |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रवायुः | अत्यष्टिः} ए॒तेवा᳚म॒भ्य॑सृक्षतति॒रःप॒वित्र॑मा॒शवः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रवायुः | अत्यष्टिः} यु॒वा॒यवोऽति॒रोमा᳚ण्य॒व्यया॒सोमा᳚सो॒,अत्य॒व्यया॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:25 इ॒मे¦वा॒म्¦सोमाः᳚¦अ॒प्ऽसु¦आ¦सु॒ताः¦इ॒ह¦अ॒ध्व॒र्युऽभिः॑¦भर॑माणाः¦अ॒यं॒स॒त॒¦वायो॒ इति॑¦शु॒क्राः¦अ॒यं॒स॒त॒ | |
अति॑वायोसस॒तोया᳚हि॒शश्व॑तो॒यत्र॒ग्रावा॒वद॑ति॒तत्र॑गच्छतंगृ॒हमिन्द्र॑श्चगच्छतम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रवायुः | अष्टिः} विसू॒नृता॒ददृ॑शे॒रीय॑तेघृ॒तमापू॒र्णया᳚नि॒युता᳚याथो,अध्व॒रमिन्द्र॑श्चयाथो,अध्व॒रम्(स्वाहा᳚) || 7 || अति॑¦वा॒यो॒ इति॑¦स॒स॒तः¦या॒हि॒¦शश्व॑तः¦यत्र॑¦ग्रावा᳚¦वद॑ति¦तत्र॑¦ग॒च्छ॒त॒म्¦गृ॒हम्¦इन्द्रः॑¦च॒¦ग॒च्छ॒त॒म् | |
अत्राह॒तद्व॑हेथे॒मध्व॒आहु॑तिं॒यम॑श्व॒त्थमु॑प॒तिष्ठ᳚न्तजा॒यवो॒ऽस्मेतेस᳚न्तुजा॒यवः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रवायुः | अष्टिः} सा॒कंगावः॒सुव॑ते॒पच्य॑ते॒यवो॒नते᳚वाय॒उप॑दस्यन्तिधे॒नवो॒नाप॑दस्यन्तिधे॒नवः॒(स्वाहा᳚) || 8 || अत्र॑¦अह॑¦तत्¦व॒हे॒थे॒ इति॑¦मध्वः॑¦आऽहु॑तिम्¦यम्¦अ॒श्व॒त्थम्¦उ॒प॒ऽतिष्ठ᳚न्त¦जा॒यवः॑¦अ॒स्मे इति॑¦ते¦स॒न्तु॒¦जा॒यवः॑ | |
इ॒मेयेते॒सुवा᳚योबा॒ह्वो᳚जसो॒ऽन्तर्न॒दीते᳚प॒तय᳚न्त्यु॒क्षणो॒महि॒व्राध᳚न्तउ॒क्षणः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} धन्व᳚ञ्चि॒द्ये,अ॑ना॒शवो᳚जी॒राश्चि॒दगि॑रौकसः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | वायुः | अत्यष्टिः} सूर्य॑स्येवर॒श्मयो᳚दुर्नि॒यन्त॑वो॒हस्त॑योर्दुर्नि॒यन्त॑वः॒(स्वाहा᳚) || 9 || इ॒मे¦ये¦ते॒¦सु¦वा॒यो॒ इति॑¦बा॒हुऽओ᳚जसः¦अ॒न्तः¦न॒दी इति॑¦ते॒¦प॒तय᳚न्ति¦उ॒क्षणः॑¦महि॑¦व्राध᳚न्तः¦उ॒क्षणः॑ | |
[15] प्रसुज्येष्ठमिति सप्तर्चस्य सूक्तस्य दैवोदासिः परुच्छेपोमित्रावरुणौ नमोदिवइत्यस्यारोदसी मित्रावरुणेंद्राग्न्यर्यमभगसोमा देवताः ऊतीदेवानामित्यस्यादेवमरुदग्निमित्रवरुणमघवंतोदेवता अत्यष्टिः अंत्यात्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:1}{मंडल:1, सूक्त:136}{अनुवाक:20, सूक्त:3} |
प्रसुज्येष्ठं᳚निचि॒राभ्यां᳚बृ॒हन्नमो᳚ह॒व्यंम॒तिंभ॑रतामृळ॒यद्भ्यां॒स्वादि॑ष्ठंमृळ॒यद्भ्या᳚म् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अत्यष्टिः} तास॒म्राजा᳚घृ॒तासु॑तीय॒ज्ञेय॑ज्ञ॒उप॑स्तुता |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अत्यष्टिः} अथै᳚नोः,क्ष॒त्रंनकुत॑श्च॒नाधृषे᳚देव॒त्वंनूचि॑दा॒धृषे॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:26 प्र¦सु¦ज्येष्ठ᳚म्¦नि॒ऽचि॒राभ्या᳚म्¦बृ॒हत्¦नमः॑¦ह॒व्यम्¦म॒तिम्¦भ॒र॒त॒¦मृ॒ळ॒यत्ऽभ्या᳚म्¦स्वादि॑ष्ठम्¦मृ॒ळ॒यत्ऽभ्या᳚म् | |
अद॑र्शिगा॒तुरु॒रवे॒वरी᳚यसी॒पन्था᳚ऋ॒तस्य॒सम॑यंस्तर॒श्मिभि॒श्चक्षु॒र्भग॑स्यर॒श्मिभिः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अत्यष्टिः} द्यु॒क्षंमि॒त्रस्य॒साद॑नमर्य॒म्णोवरु॑णस्यच |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अत्यष्टिः} अथा᳚दधातेबृ॒हदु॒क्थ्य१॑(अं॒)वय॑उप॒स्तुत्यं᳚बृ॒हद्वयः॒(स्वाहा᳚) || 2 || अद॑र्शि¦गा॒तुः¦उ॒रवे᳚¦वरी᳚यसी¦पन्थाः᳚¦ऋ॒तस्य॑¦सम्¦अ॒यं॒स्त॒¦र॒श्मिऽभिः॑¦चक्षुः॑¦भग॑स्य¦र॒श्मिऽभिः॑ | |
ज्योति॑ष्मती॒मदि॑तिंधार॒यत्क्षि॑तिं॒स्व᳚र्वती॒मास॑चेतेदि॒वेदि॑वेजागृ॒वांसा᳚दि॒वेदि॑वे |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अत्यष्टिः} ज्योति॑ष्मत्क्ष॒त्रमा᳚शाते,आदि॒त्यादानु॑न॒स्पती᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अत्यष्टिः} मि॒त्रस्तयो॒र्वरु॑णोयात॒यज्ज॑नोऽर्य॒माया᳚त॒यज्ज॑नः॒(स्वाहा᳚) || 3 || ज्योति॑ष्मतीम्¦अदि॑तिम्¦धा॒र॒यत्ऽक्षि॑तिम्¦स्वः॑ऽवतीम्¦आ¦स॒चे॒ते॒ इति॑¦दि॒वेऽदि॑वे¦जा॒गृ॒ऽवांसा᳚¦दि॒वेऽदि॑वे | |
अ॒यंमि॒त्राय॒वरु॑णाय॒शंत॑मः॒सोमो᳚भूत्वव॒पाने॒ष्वाभ॑गोदे॒वोदे॒वेष्वाभ॑गः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अत्यष्टिः} तंदे॒वासो᳚जुषेरत॒विश्वे᳚,अ॒द्यस॒जोष॑सः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अत्यष्टिः} तथा᳚राजानाकरथो॒यदीम॑ह॒ऋता᳚वाना॒यदीम॑हे॒(स्वाहा᳚) || 4 || अ॒यम्¦मि॒त्राय॑¦वरु॑णाय¦शम्ऽत॑मः¦सोमः॑¦भू॒तु॒¦अ॒व॒ऽपाने᳚षु¦आऽभ॑गः¦दे॒वः¦दे॒वेषु॑¦आऽभ॑गः | |
योमि॒त्राय॒वरु॑णा॒यावि॑ध॒ज्जनो᳚ऽन॒र्वाणं॒तंपरि॑पातो॒,अंह॑सोदा॒श्वांसं॒मर्त॒मंह॑सः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अत्यष्टिः} तम᳚र्य॒माभिर॑क्षत्यृजू॒यन्त॒मनु᳚व्र॒तम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अत्यष्टिः} उ॒क्थैर्यए᳚नोःपरि॒भूष॑तिव्र॒तंस्तोमै᳚रा॒भूष॑तिव्र॒तम्(स्वाहा᳚) || 5 || यः¦मि॒त्राय॑¦वरु॑णाय¦अवि॑धत्¦जनः॑¦अ॒न॒र्वाण᳚म्¦तम्¦परि॑¦पा॒तः॒¦अंह॑सः¦दा॒श्वांस᳚म्¦मर्त᳚म्¦अंह॑सः | |
नमो᳚दि॒वेबृ॑ह॒तेरोद॑सीभ्यांमि॒त्राय॑वोचं॒वरु॑णायमी॒ळ्हुषे᳚सुमृळी॒काय॑मी॒ळ्हुषे᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | लिङ्गोक्ता | अत्यष्टिः} इन्द्र॑म॒ग्निमुप॑स्तुहिद्यु॒क्षम᳚र्य॒मणं॒भग᳚म् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | लिङ्गोक्ता | अत्यष्टिः} ज्योग्जीव᳚न्तःप्र॒जया᳚सचेमहि॒सोम॑स्यो॒तीस॑चेमहि॒(स्वाहा᳚) || 6 || नमः॑¦दि॒वे¦बृ॒ह॒ते¦रोद॑सीभ्याम्¦मि॒त्राय॑¦वो॒च॒म्¦वरु॑णाय¦मी॒ळ्हुषे᳚¦सु॒ऽमृ॒ळी॒काय॑¦मी॒ळ्हुषे᳚ | |
ऊ॒तीदे॒वानां᳚व॒यमिन्द्र॑वन्तोमंसी॒महि॒स्वय॑शसोम॒रुद्भिः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | लिङ्गोक्ता | त्रिष्टुप्} अ॒ग्निर्मि॒त्रोवरु॑णः॒शर्म॑यंस॒न्तद॑श्यामम॒घवा᳚नोव॒यंच॒(स्वाहा᳚) || 7 || ऊ॒ती¦दे॒वाना᳚म्¦व॒यम्¦इन्द्र॑ऽवन्तः¦मं॒सी॒महि॑¦स्वऽय॑शसः¦म॒रुत्ऽभिः॑ | |
[16] सुषुमेति तृचस्य सूक्तस्य दैवोदासिःपरुच्छेपोमित्रावरुणावतिशक्वरी |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:137}{अनुवाक:20, सूक्त:4} |
सु॒षु॒माया᳚त॒मद्रि॑भि॒र्गोश्री᳚तामत्स॒रा,इ॒मेसोमा᳚सोमत्स॒रा,इ॒मे |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अतिशक्वरी} आरा᳚जानादिविस्पृशाऽस्म॒त्राग᳚न्त॒मुप॑नः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अतिशक्वरी} इ॒मेवां᳚मित्रावरुणा॒गवा᳚शिरः॒सोमाः᳚शु॒क्रागवा᳚शिरः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:1 सु॒षु॒म¦आ¦या॒त॒म्¦अद्रि॑ऽभिः¦गोऽश्री᳚ताः¦म॒त्स॒राः¦इ॒मे¦सोमा᳚सः¦म॒त्स॒राः¦इ॒मे | |
इ॒मआया᳚त॒मिन्द॑वः॒सोमा᳚सो॒दध्या᳚शिरःसु॒तासो॒दध्या᳚शिरः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अतिशक्वरी} उ॒तवा᳚मु॒षसो᳚बु॒धिसा॒कंसूर्य॑स्यर॒श्मिभिः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अतिशक्वरी} सु॒तोमि॒त्राय॒वरु॑णायपी॒तये॒चारु᳚रृ॒ताय॑पी॒तये॒(स्वाहा᳚) || 2 || इ॒मे¦आ¦या॒त॒म्¦इन्द॑वः¦सोमा᳚सः¦दधि॑ऽआशिरः¦सु॒तासः॑¦दधि॑ऽआशिरः | |
तांवां᳚धे॒नुंनवा᳚स॒रीमं॒शुंदु॑ह॒न्त्यद्रि॑भिः॒सोमं᳚दुह॒न्त्यद्रि॑भिः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अतिशक्वरी} अ॒स्म॒त्राग᳚न्त॒मुप॑नो॒ऽर्वाञ्चा॒सोम॑पीतये |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अतिशक्वरी} अ॒यंवां᳚मित्रावरुणा॒नृभिः॑सु॒तःसोम॒आपी॒तये᳚सु॒तः(स्वाहा᳚) || 3 || ताम्¦वा॒म्¦धे॒नुम्¦न¦वा॒स॒रीम्¦अं॒शुम्¦दु॒ह॒न्ति॒¦अद्रि॑ऽभिः¦सोम᳚म्¦दु॒ह॒न्ति॒¦अद्रि॑ऽभिः | |
[17] प्रप्रपूष्णइति चतुरृचस्य सूक्तस्य दैवोदासिःपरुच्छेपःपूषात्यष्टिः |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:138}{अनुवाक:20, सूक्त:5} |
प्रप्र॑पू॒ष्णस्तु॑विजा॒तस्य॑शस्यतेमहि॒त्वम॑स्यत॒वसो॒नत᳚न्दतेस्तो॒त्रम॑स्य॒नत᳚न्दते |{दैवोदासिः परुच्छेपः | पूषा | अत्यष्टि} अर्चा᳚मिसुम्न॒यन्न॒हमन्त्यू᳚तिंमयो॒भुव᳚म् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | पूषा | अत्यष्टि} विश्व॑स्य॒योमन॑आयुयु॒वेम॒खोदे॒वआ᳚युयु॒वेम॒खः(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:2 प्रऽप्र॑¦पू॒ष्णः¦तु॒वि॒ऽजा॒तस्य॑¦श॒स्य॒ते॒¦म॒हि॒ऽत्वम्¦अ॒स्य॒¦त॒वसः॑¦न¦त॒न्द॒ते॒¦स्तो॒त्रम्¦अ॒स्य॒¦न¦त॒न्द॒ते॒ | |
प्रहित्वा᳚पूषन्नजि॒रंनयाम॑नि॒स्तोमे᳚भिःकृ॒ण्वऋ॒णवो॒यथा॒मृध॒उष्ट्रो॒नपी᳚परो॒मृधः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | पूषा | अत्यष्टि} हु॒वेयत्त्वा᳚मयो॒भुवं᳚दे॒वंस॒ख्याय॒मर्त्यः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | पूषा | अत्यष्टि} अ॒स्माक॑माङ्गू॒षान्द्यु॒म्निन॑स्कृधि॒वाजे᳚षुद्यु॒म्निन॑स्कृधि॒(स्वाहा᳚) || 2 || प्र¦हि¦त्वा॒¦पू॒ष॒न्¦अ॒जि॒रम्¦न¦याम॑नि¦स्तोमे᳚भिः¦कृ॒ण्वे¦ऋ॒णवः॑¦यथा᳚¦मृधः॑¦उष्ट्रः॑¦न¦पी॒प॒रः॒¦मृधः॑ | |
यस्य॑तेपूषन्त्स॒ख्येवि॑प॒न्यवः॒क्रत्वा᳚चि॒त्सन्तोऽव॑साबुभुज्रि॒रइति॒क्रत्वा᳚बुभुज्रि॒रे |{दैवोदासिः परुच्छेपः | पूषा | अत्यष्टि} तामनु॑त्वा॒नवी᳚यसींनि॒युतं᳚रा॒यई᳚महे |{दैवोदासिः परुच्छेपः | पूषा | अत्यष्टि} अहे᳚ळमानउरुशंस॒सरी᳚भव॒वाजे᳚वाजे॒सरी᳚भव॒(स्वाहा᳚) || 3 || यस्य॑¦ते॒¦पू॒ष॒न्¦स॒ख्ये¦वि॒प॒न्यवः॑¦क्रत्वा᳚¦चि॒त्¦सन्तः॑¦अव॑सा¦बु॒भु॒ज्रि॒रे¦इति॑¦क्रत्वा᳚¦बु॒भु॒ज्रि॒रे | |
अ॒स्या,ऊ॒षुण॒उप॑सा॒तये᳚भु॒वोऽहे᳚ळमानोररि॒वाँ,अ॑जाश्वश्रवस्य॒ताम॑जाश्व |{दैवोदासिः परुच्छेपः | पूषा | अत्यष्टि} ओषुत्वा᳚ववृतीमहि॒स्तोमे᳚भिर्दस्मसा॒धुभिः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | पूषा | अत्यष्टि} न॒हित्वा᳚पूषन्नति॒मन्य॑आघृणे॒नते᳚स॒ख्यम॑पह्नु॒वे(स्वाहा᳚) || 4 || अ॒स्याः¦ऊँ॒ इति॑¦सु¦नः॒¦उप॑¦सा॒तये᳚¦भु॒वः॒¦अहे᳚ळमानः¦र॒रि॒ऽवान्¦अ॒ज॒।आ॒श्व॒¦श्र॒व॒स्य॒ताम्¦अ॒ज॒।आ॒श्व॒ | |
[18] अस्तुश्रौषडित्येकादशर्चस्य सूक्तस्य दैवोदासिःपरुच्छेप आद्यायाविश्वेदेवाः द्वितीयायामित्रावरुणौ तृतीयादितिसृणामाश्विनौ षष्ठ्याइंद्रः सप्तम्याअग्निरष्टम्यामरुतो नवम्याइंद्राग्नी दशम्याबृहस्पतिरंत्यायाविश्वेदेवाअत्यष्टिः पंचमीबृहत्यंत्यात्रिष्टुप् | ( वैश्वदेवमेतत्सूक्तं | अत्रप्रत्येकं देवताविभागस्त्वाकरएवपठितः | अनयैवदिशासर्वत्रापिवैश्वदेवसूक्ते देवताविभागः कर्तव्यइतिहितदनुज्ञा | यथाह - एवमन्यासामपिसूक्तप्रयोगेवैश्वदेवत्वं सूक्तभेदप्रयोगेतुयल्लिंगंसादेवतेति) |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:139}{अनुवाक:20, सूक्त:6} |
अस्तु॒श्रौष॑ट्पु॒रो,अ॒ग्निंधि॒याद॑ध॒आनुतच्छर्धो᳚दि॒व्यंवृ॑णीमहइन्द्रवा॒यूवृ॑णीमहे |{दैवोदासिः परुच्छेपः | विश्वदेवाः | अत्यष्टिः} यद्ध॑क्रा॒णावि॒वस्व॑ति॒नाभा᳚सं॒दायि॒नव्य॑सी |{दैवोदासिः परुच्छेपः | विश्वदेवाः | अत्यष्टिः} अध॒प्रसून॒उप॑यन्तुधी॒तयो᳚दे॒वाँ,अच्छा॒नधी॒तयः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:3 अस्तु॑¦श्रौष॑ट्¦पु॒रः¦अ॒ग्निम्¦धि॒या¦द॒धे॒¦आ¦नु¦तत्¦शर्धः॑¦दि॒व्यम्¦वृ॒णी॒म॒हे॒¦इ॒न्द्र॒वा॒यू इति॑¦वृ॒णी॒म॒हे॒ | |
यद्ध॒त्यन्मि॑त्रावरुणावृ॒तादध्या᳚द॒दाथे॒,अनृ॑तं॒स्वेन॑म॒न्युना॒दक्ष॑स्य॒स्वेन॑म॒न्युना᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अत्यष्टिः} यु॒वोरि॒त्थाधि॒सद्म॒स्वप॑श्यामहिर॒ण्यय᳚म् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मित्रावरुणौ | अत्यष्टिः} धी॒भिश्च॒नमन॑सा॒स्वेभि॑र॒क्षभिः॒सोम॑स्य॒स्वेभि॑र॒क्षभिः॒(स्वाहा᳚) || 2 || यत्¦ह॒¦त्यत्¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णौ॒¦ऋ॒तात्¦अधि॑¦आ॒द॒दाथे॒ इत्या᳚ऽद॒दाथे᳚¦अनृ॑तम्¦स्वेन॑¦म॒न्युना᳚¦दक्ष॑स्य¦स्वेन॑¦म॒न्युना᳚ | |
यु॒वांस्तोमे᳚भिर्देव॒यन्तो᳚,अश्विनाऽऽश्रा॒वय᳚न्तइव॒श्लोक॑मा॒यवो᳚यु॒वांह॒व्याभ्या॒३॑(आ॒)यवः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अश्विनौ | अत्यष्टिः} यु॒वोर्विश्वा॒,अधि॒श्रियः॒पृक्ष॑श्चविश्ववेदसा |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अश्विनौ | अत्यष्टिः} प्रु॒षा॒यन्ते᳚वांप॒वयो᳚हिर॒ण्यये॒रथे᳚दस्राहिर॒ण्यये॒(स्वाहा᳚) || 3 || यु॒वाम्¦स्तोमे᳚भिः¦दे॒व॒ऽयन्तः॑¦अ॒श्वि॒ना॒¦आ॒श्रा॒वय᳚न्तःऽइव¦श्लोक᳚म्¦आ॒यवः॑¦यु॒वाम्¦ह॒व्या¦अ॒भि¦आ॒यवः॑ | |
अचे᳚तिदस्रा॒व्यु१॑(उ॒)नाक॑मृण्वथोयु॒ञ्जते᳚वांरथ॒युजो॒दिवि॑ष्टिष्वध्व॒स्मानो॒दिवि॑ष्टिषु |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अश्विनौ | अत्यष्टिः} अधि॑वां॒स्थाम॑व॒न्धुरे॒रथे᳚दस्राहिर॒ण्यये᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अश्विनौ | अत्यष्टिः} प॒थेव॒यन्ता᳚वनु॒शास॑ता॒रजोऽञ्ज॑सा॒शास॑ता॒रजः॒(स्वाहा᳚) || 4 || अचे᳚ति¦द॒स्रा॒¦वि¦ऊँ॒ इति॑¦नाक᳚म्¦ऋ॒ण्व॒थः॒¦युं॒जते᳚¦वा॒म्¦र॒थ॒ऽयुजः॑¦दिवि॑ष्टिशु¦अ॒ध्व॒स्मानः॑¦दिवि॑ष्टिषु | |
शची᳚भिर्नःशचीवसू॒दिवा॒नक्तं᳚दशस्यतम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अश्विनौ | बृहतिः} मावां᳚रा॒तिरुप॑दस॒त्कदा᳚च॒नाऽस्मद्रा॒तिःकदा᳚च॒न(स्वाहा᳚) || 5 || शची᳚भिः¦नः॒¦श॒ची॒व॒सू॒ इति॑ शचीऽवसू¦दिवा᳚¦नक्त᳚म्¦द॒श॒स्य॒त॒म् | |
वृष᳚न्निन्द्रवृष॒पाणा᳚स॒इन्द॑वइ॒मेसु॒ता,अद्रि॑षुतासउ॒द्भिद॒स्तुभ्यं᳚सु॒तास॑उ॒द्भिदः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} तेत्वा᳚मन्दन्तुदा॒वने᳚म॒हेचि॒त्राय॒राध॑से |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्रः | अत्यष्टिः} गी॒र्भिर्गि᳚र्वाहः॒स्तव॑मान॒आग॑हिसुमृळी॒कोन॒आग॑हि॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:4 वृष॑न्¦इ॒न्द्र॒¦वृ॒ष॒ऽपाना᳚सः¦इन्द॑वः¦इ॒मे¦सु॒ताः¦अद्रि॑ऽसुतासः¦उ॒त्ऽभिदः॑¦तुभ्य᳚म्¦सु॒तासः॑¦उ॒त्ऽभिदः॑ | |
ओषूणो᳚,अग्नेशृणुहि॒त्वमी᳚ळि॒तोदे॒वेभ्यो᳚ब्रवसिय॒ज्ञिये᳚भ्यो॒राज॑भ्योय॒ज्ञिये᳚भ्यः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} यद्ध॒त्यामङ्गि॑रोभ्योधे॒नुंदे᳚वा॒,अद॑त्तन |{दैवोदासिः परुच्छेपः | अग्निः | अत्यष्टिः} वितांदु॑ह्रे,अर्य॒माक॒र्तरी॒सचाँ᳚,ए॒षतांवे᳚दमे॒सचा॒(स्वाहा᳚) || 7 || ओ इति॑¦सु¦नः॒¦अ॒ग्ने॒¦शृ॒णु॒हि॒¦त्वम्¦ई॒ळि॒तः¦दे॒वेभ्यः॑¦ब्र॒व॒सि॒¦य॒ज्ञिये᳚भ्यः¦राज॑ऽभ्यः¦य॒ज्ञिये᳚भ्यः | |
मोषुवो᳚,अ॒स्मद॒भितानि॒पौंस्या॒सना᳚भूवन्द्यु॒म्नानि॒मोतजा᳚रिषुर॒स्मत्पु॒रोतजा᳚रिषुः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मरुतः | अत्यष्टिः} यद्व॑श्चि॒त्रंयु॒गेयु॑गे॒नव्यं॒घोषा॒दम॑र्त्यम् |{दैवोदासिः परुच्छेपः | मरुतः | अत्यष्टिः} अ॒स्मासु॒तन्म॑रुतो॒यच्च॑दु॒ष्टरं᳚दिधृ॒तायच्च॑दु॒ष्टर॒म्(स्वाहा᳚) || 8 || मो इति॑¦सु¦वः॒¦अ॒स्मत्¦अ॒भि¦तानि॑¦पौंस्या᳚¦सना᳚¦भू॒व॒न्¦द्यु॒म्नानि॑¦मा¦उ॒त¦जा॒रि॒षुः॒¦अ॒स्मत्¦पु॒रा¦उ॒त¦जा॒रि॒षुः॒ | |
द॒ध्यङ्ह॑मेज॒नुषं॒पूर्वो॒,अङ्गि॑राःप्रि॒यमे᳚धः॒कण्वो॒,अत्रि॒र्मनु᳚र्विदु॒स्तेमे॒पूर्वे॒मनु᳚र्विदुः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्राग्नी | अत्यष्टिः} तेषां᳚दे॒वेष्वाय॑तिर॒स्माकं॒तेषु॒नाभ॑यः |{दैवोदासिः परुच्छेपः | इन्द्राग्नी | अत्यष्टिः} तेषां᳚प॒देन॒मह्यान॑मेगि॒रेन्द्रा॒ग्नी,आन॑मेगि॒रा(स्वाहा᳚) || 9 || द॒ध्यङ्¦ह॒¦मे॒¦ज॒नुष᳚म्¦पूर्वः॑¦अङ्गि॑राः¦प्रि॒यऽमे᳚धः¦कण्वः॑¦अत्रिः॑¦मनुः॑¦वि॒दुः॒¦ते¦मे॒¦पूर्वे᳚¦मनुः॑¦वि॒दुः॒ | |
होता᳚यक्षद्व॒निनो᳚वन्त॒वार्यं॒बृह॒स्पति᳚र्यजतिवे॒नउ॒क्षभिः॑पुरु॒वारे᳚भिरु॒क्षभिः॑ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | बृहस्पतिः | अत्यष्टिः} ज॒गृ॒भ्मादू॒रआ᳚दिशं॒श्लोक॒मद्रे॒रध॒त्मना᳚ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | बृहस्पतिः | अत्यष्टिः} अधा᳚रयदर॒रिन्दा᳚निसु॒क्रतुः॑पु॒रूसद्मा᳚निसु॒क्रतुः॒(स्वाहा᳚) || 10 || होता᳚¦य॒क्ष॒त्¦व॒निनः॑¦व॒न्त॒¦वार्य᳚म्¦बृह॒स्पतिः॑¦य॒ज॒ति॒¦वे॒नः¦उ॒क्षऽभिः॑¦पु॒रु॒ऽवारे᳚भिः¦उ॒क्षऽभिः॑ | |
येदे᳚वासोदि॒व्येका᳚दश॒स्थपृ॑थि॒व्यामध्येका᳚दश॒स्थ |{दैवोदासिः परुच्छेपः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} अ॒प्सु॒क्षितो᳚महि॒नैका᳚दश॒स्थतेदे᳚वासोय॒ज्ञमि॒मंजु॑षध्व॒म्(स्वाहा᳚) || 11 || ये¦दे॒वा॒सः॒¦दि॒वि¦एका᳚दश¦स्थ¦पृ॒थि॒व्याम्¦अधि॑¦एका᳚दश¦स्थ | |
[19] वेदिषदइति त्रयोदशर्चस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमाअग्निर्जगती अंत्येद्वेत्रिष्टुभौदशमीत्रिष्टुब्वा |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:140}{अनुवाक:21, सूक्त:1} |
वे॒दि॒षदे᳚प्रि॒यधा᳚मायसु॒द्युते᳚धा॒सिमि॑व॒प्रभ॑रा॒योनि॑म॒ग्नये᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} वस्त्रे᳚णेववासया॒मन्म॑ना॒शुचिं᳚ज्यो॒तीर॑थंशु॒क्रव᳚र्णंतमो॒हन॒म्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:5 वे॒दि॒ऽसदे᳚¦प्रि॒यऽधा᳚माय¦सु॒ऽद्युते᳚¦धा॒सिम्ऽइ᳚व¦प्र¦भ॒र॒¦योनि᳚म्¦अ॒ग्नये᳚ | |
अ॒भिद्वि॒जन्मा᳚त्रि॒वृदन्न॑मृज्यतेसंवत्स॒रेवा᳚वृधेज॒ग्धमी॒पुनः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} अ॒न्यस्या॒साजि॒ह्वया॒जेन्यो॒वृषा॒न्य१॑(अ॒)न्येन॑व॒निनो᳚मृष्टवार॒णः(स्वाहा᳚) || 2 || अ॒भि¦द्वि॒ऽजन्मा᳚¦त्रि॒ऽवृत्¦अन्न᳚म्¦ऋ॒ज्य॒ते॒¦सं॒व॒त्स॒रे¦व॒वृ॒धे॒¦ज॒ग्धम्¦ई॒मिति॑¦पुन॒रिति॑ | |
कृ॒ष्ण॒प्रुतौ᳚वेवि॒जे,अ॑स्यस॒क्षिता᳚,उ॒भात॑रेते,अ॒भिमा॒तरा॒शिशु᳚म् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} प्रा॒चाजि॑ह्वंध्व॒सय᳚न्तंतृषु॒च्युत॒मासाच्यं॒कुप॑यं॒वर्ध॑नंपि॒तुः(स्वाहा᳚) || 3 || कृ॒ष्ण॒ऽप्रुतौ᳚¦वे॒वि॒जे इति॑¦अ॒स्य॒¦स॒ऽक्षितौ᳚¦उ॒भा¦त॒रे॒ते॒ इति॑¦अ॒भि¦मा॒तरा᳚¦शिशु᳚म् | |
मु॒मु॒क्ष्वो॒३॑(ओ॒)मन॑वेमानवस्य॒तेर॑घु॒द्रुवः॑कृ॒ष्णसी᳚तासऊ॒जुवः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} अ॒स॒म॒ना,अ॑जि॒रासो᳚रघु॒ष्यदो॒वात॑जूता॒,उप॑युज्यन्तआ॒शवः॒(स्वाहा᳚) || 4 || मु॒मु॒क्ष्वः॑¦मन॑वे¦मा॒न॒व॒स्य॒ते¦र॒घु॒ऽद्रुवः॑¦कृ॒ष्णऽसी᳚तासः¦ऊँ॒ इति॑¦जुवः॑ | |
आद॑स्य॒तेध्व॒सय᳚न्तो॒वृथे᳚रतेकृ॒ष्णमभ्वं॒महि॒वर्पः॒करि॑क्रतः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} यत्सीं᳚म॒हीम॒वनिं॒प्राभिमर्मृ॑शदभिश्व॒सन्त्स्त॒नय॒न्नेति॒नान॑द॒त्(स्वाहा᳚) || 5 || आत्¦अ॒स्य॒¦ते¦ध्व॒सय᳚न्तः¦वृथा᳚¦ई॒र॒ते॒¦कृ॒ष्णम्¦अभ्व᳚म्¦महि॑¦वर्पः॑¦करि॑क्रतः | |
भूष॒न्नयोधि॑ब॒भ्रूषु॒नम्न॑ते॒वृषे᳚व॒पत्नी᳚र॒भ्ये᳚ति॒रोरु॑वत् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} ओ॒जा॒यमा᳚नस्त॒न्व॑श्चशुम्भतेभी॒मोनशृङ्गा᳚दविधावदु॒र्गृभिः॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:6 भूष॑न्¦न¦यः¦अधि॑¦ब॒भ्रूषु॑¦नम्न॑ते¦वृषा᳚ऽइव¦पत्नीः᳚¦अ॒भि¦ए॒ति॒¦रोरु॑वत् | |
ससं॒स्तिरो᳚वि॒ष्टिरः॒संगृ॑भायतिजा॒नन्ने॒वजा᳚न॒तीर्नित्य॒आश॑ये |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} पुन᳚र्वर्धन्ते॒,अपि॑यन्तिदे॒व्य॑म॒न्यद्वर्पः॑पि॒त्रोःकृ᳚ण्वते॒सचा॒(स्वाहा᳚) || 7 || सः¦स॒म्ऽस्तिरः॑¦वि॒ऽस्तिरः॑¦सम्¦गृ॒भा॒य॒ति॒¦जा॒नन्¦ए॒व¦जा॒न॒तीः¦नित्यः॑¦आ¦श॒ये॒ | |
तम॒ग्रुवः॑के॒शिनीः॒संहिरे᳚भि॒रऊ॒र्ध्वास्त॑स्थुर्म॒म्रुषीः॒प्रायवे॒पुनः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} तासां᳚ज॒रांप्र॑मु॒ञ्चन्ने᳚ति॒नान॑द॒दसुं॒परं᳚ज॒नय᳚ञ्जी॒वमस्तृ॑त॒म्(स्वाहा᳚) || 8 || तम्¦अ॒ग्रुवः॑¦के॒शिनीः᳚¦सम्¦हि¦रे॒भि॒रे¦ऊ॒र्ध्वाः¦त॒स्थुः॒¦म॒म्रुषीः᳚¦प्र¦आ॒यवे᳚¦पुन॒रिति॑ | |
अ॒धी॒वा॒संपरि॑मा॒तूरि॒हन्नह॑तुवि॒ग्रेभिः॒सत्व॑भिर्याति॒विज्रयः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} वयो॒दध॑त्प॒द्वते॒रेरि॑ह॒त्सदाऽनु॒श्येनी᳚सचतेवर्त॒नीरह॒(स्वाहा᳚) || 9 || अ॒धी॒वा॒सम्¦परि॑¦मा॒तुः¦रि॒हन्¦अह॑¦तु॒वि॒ऽग्रेभिः॑¦सत्व॑ऽभिः¦या॒ति॒¦वि¦ज्रयः॑ | |
अ॒स्माक॑मग्नेम॒घव॑त्सुदीदि॒ह्यध॒श्वसी᳚वान्वृष॒भोदमू᳚नाः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुब्वा} अ॒वास्या॒शिशु॑मतीरदीदे॒र्वर्मे᳚वयु॒त्सुप॑रि॒जर्भु॑राणः॒(स्वाहा᳚) || 10 || अ॒स्माक᳚म्¦अ॒ग्ने॒¦म॒घव॑त्ऽसु¦दी॒दि॒हि॒¦अध॑¦श्वसी᳚वान्¦वृ॒ष॒भः¦दमू᳚नाः | |
इ॒दम॑ग्ने॒सुधि॑तं॒दुर्धि॑ता॒दधि॑प्रि॒यादु॑चि॒न्मन्म॑नः॒प्रेयो᳚,अस्तुते |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} यत्ते᳚शु॒क्रंत॒न्वो॒३॑(ओ॒)रोच॑ते॒शुचि॒तेना॒स्मभ्यं᳚वनसे॒रत्न॒मात्वम्(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:7 इ॒दम्¦अ॒ग्ने॒¦सुऽधि॑तम्¦दुःऽधि॑तात्¦अधि॑¦प्रि॒यात्¦ऊँ॒ इति॑¦चि॒त्¦मन्म॑नः¦प्रेयः॑¦अ॒स्तु॒¦ते॒ | |
रथा᳚य॒नाव॑मु॒तनो᳚गृ॒हाय॒नित्या᳚रित्रांप॒द्वतीं᳚रास्यग्ने |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अ॒स्माकं᳚वी॒राँ,उ॒तनो᳚म॒घोनो॒जनाँ᳚श्च॒यापा॒रया॒च्छर्म॒याच॒(स्वाहा᳚) || 12 || रथा᳚य¦नाव᳚म्¦उ॒त¦नः॒¦गृ॒हाय॑¦नित्य॑।आरित्राम्¦प॒त्ऽवती᳚म्¦रा॒सि॒¦अ॒ग्ने॒ | |
अ॒भीनो᳚,अग्नउ॒क्थमिज्जु॑गुर्या॒द्यावा॒क्षामा॒सिन्ध॑वश्च॒स्वगू᳚र्ताः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} गव्यं॒यव्यं॒यन्तो᳚दी॒र्घाहेषं॒वर॑मरु॒ण्यो᳚वरन्त॒(स्वाहा᳚) || 13 || अ॒भि¦नः॒¦अ॒ग्ने॒¦उ॒क्थम्¦इत्¦जु॒गु॒र्याः॒¦द्यावा॒क्षामा᳚¦सिन्ध॑वः¦च॒¦स्वऽगू᳚र्ताः | |
[20] बळित्थेति त्रयोदशर्चस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमाअग्निर्जगती अंत्येद्वेत्रिष्टुभौ|{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:141}{अनुवाक:21, सूक्त:2} |
बळि॒त्थातद्वपु॑षेधायिदर्श॒तंदे॒वस्य॒भर्गः॒सह॑सो॒यतो॒जनि॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} यदी॒मुप॒ह्वर॑ते॒साध॑तेम॒तिरृ॒तस्य॒धेना᳚,अनयन्तस॒स्रुतः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:8 बट्¦इ॒त्था¦तत्¦वपु॑षे¦धा॒यि॒¦द॒र्श॒तम्¦दे॒वस्य॑¦भर्गः॑¦सह॑सः¦यतः॑¦जनि॑ | |
पृ॒क्षोवपुः॑पितु॒मान्नित्य॒आश॑येद्वि॒तीय॒मास॒प्तशि॑वासुमा॒तृषु॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} तृ॒तीय॑मस्यवृष॒भस्य॑दो॒हसे॒दश॑प्रमतिंजनयन्त॒योष॑णः॒(स्वाहा᳚) || 2 || पृ॒क्षः¦वपुः॑¦पि॒तु॒ऽमान्¦नित्यः॑¦आ¦श॒ये॒¦द्वि॒तीय᳚म्¦आ¦स॒प्तऽशि॑वासु¦मा॒तृषु॑ | |
निर्यदीं᳚बु॒ध्नान्म॑हि॒षस्य॒वर्प॑सईशा॒नासः॒शव॑सा॒क्रन्त॑सू॒रयः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} यदी॒मनु॑प्र॒दिवो॒मध्व॑आध॒वेगुहा॒सन्तं᳚मात॒रिश्वा᳚मथा॒यति॒(स्वाहा᳚) || 3 || निः¦यत्¦ई॒म्¦बु॒ध्नात्¦म॒हि॒षस्य॑¦वर्प॑सः¦ई॒शा॒नासः॑¦शव॑सा¦क्रन्त॑¦सू॒रयः॑ | |
प्रयत्पि॒तुःप॑र॒मान्नी॒यते॒पर्यापृ॒क्षुधो᳚वी॒रुधो॒दंसु॑रोहति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} उ॒भायद॑स्यज॒नुषं॒यदिन्व॑त॒आदिद्यवि॑ष्ठो,अभवद्घृ॒णाशुचिः॒(स्वाहा᳚) || 4 || प्र¦यत्¦पि॒तुः¦प॒र॒मात्¦नी॒यते᳚¦परि॑¦आ¦पृ॒क्षुधः॑¦वी॒रुधः॑¦दम्ऽसु॑¦रो॒ह॒ति॒ | |
आदिन्मा॒तॄरावि॑श॒द्यास्वाशुचि॒रहिं᳚स्यमानउर्वि॒याविवा᳚वृधे |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} अनु॒यत्पूर्वा॒,अरु॑हत्सना॒जुवो॒निनव्य॑सी॒ष्वव॑रासुधावते॒(स्वाहा᳚) || 5 || आत्¦इत्¦मा॒तॄः¦आ¦अ॒वि॒श॒त्¦यासु॑¦आ¦शुचिः॑¦अहिं᳚स्यमानः¦उ॒र्वि॒या¦वि¦व॒वृ॒धे॒ | |
आदिद्धोता᳚रंवृणते॒दिवि॑ष्टिषु॒भग॑मिवपपृचा॒नास॑ऋञ्जते |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} दे॒वान्यत्क्रत्वा᳚म॒ज्मना᳚पुरुष्टु॒तोमर्तं॒शंसं᳚वि॒श्वधा॒वेति॒धाय॑से॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:9 आत्¦इत्¦होता᳚रम्¦वृ॒ण॒ते॒¦दिवि॑ष्टिषु¦भग᳚म्ऽइव¦प॒पृ॒चा॒नासः॑¦ऋं॒ज॒ते॒ | |
वियदस्था᳚द्यज॒तोवात॑चोदितोह्वा॒रोनवक्वा᳚ज॒रणा॒,अना᳚कृतः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} तस्य॒पत्म᳚न्द॒क्षुषः॑कृ॒ष्णजं᳚हसः॒शुचि॑जन्मनो॒रज॒आव्य॑ध्वनः॒(स्वाहा᳚) || 7 || वि¦यत्¦अस्था᳚त्¦य॒ज॒तः¦वात॑ऽचोदितः¦ह्वा॒रः¦न¦वक्वा᳚¦ज॒रणाः᳚¦अना᳚कृतः | |
रथो॒नया॒तःशिक्व॑भिःकृ॒तोद्यामङ्गे᳚भिररु॒षेभि॑रीयते |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} आद॑स्य॒तेकृ॒ष्णासो᳚दक्षिसू॒रयः॒शूर॑स्येवत्वे॒षथा᳚दीषते॒वयः॒(स्वाहा᳚) || 8 || रथः॑¦न¦या॒तः¦शिक्व॑ऽभिः¦कृ॒तः¦द्याम्¦अङ्गे᳚भिः¦अ॒रु॒षेभिः॑¦ई॒य॒ते॒ | |
त्वया॒ह्य॑ग्ने॒वरु॑णोधृ॒तव्र॑तोमि॒त्रःशा᳚श॒द्रे,अ᳚र्य॒मासु॒दान॑वः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} यत्सी॒मनु॒क्रतु॑नावि॒श्वथा᳚वि॒भुर॒रान्नने॒मिःप॑रि॒भूरजा᳚यथाः॒(स्वाहा᳚) || 9 || त्वया᳚¦हि¦अ॒ग्ने॒¦वरु॑णः¦धृ॒तऽव्र॑तः¦मि॒त्रः¦शा॒श॒द्रे¦अ॒र्य॒मा¦सु॒ऽदान॑वः | |
त्वम॑ग्नेशशमा॒नाय॑सुन्व॒तेरत्नं᳚यविष्ठदे॒वता᳚तिमिन्वसि |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} तंत्वा॒नुनव्यं᳚सहसोयुवन्व॒यंभगं॒नका॒रेम॑हिरत्नधीमहि॒(स्वाहा᳚) || 10 || त्वम्¦अ॒ग्ने॒¦श॒श॒मा॒नाय॑¦सु॒न्व॒ते¦रत्न᳚म्¦य॒वि॒ष्ठ॒¦दे॒वऽता᳚तिम्¦इ॒न्व॒सि॒ | |
अ॒स्मेर॒यिंनस्वर्थं॒दमू᳚नसं॒भगं॒दक्षं॒नप॑पृचासिधर्ण॒सिम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} र॒श्मीँऽरि॑व॒योयम॑ति॒जन्म॑नी,उ॒भेदे॒वानां॒शंस॑मृ॒तआच॑सु॒क्रतुः॒(स्वाहा᳚) || 11 || अ॒स्मे इति॑¦र॒यिम्¦न¦सु॒।आर्थ᳚म्¦दमू᳚नसम्¦भग॑न्¦दक्ष᳚म्¦न¦प॒पृ॒चा॒सि॒¦ध॒र्ण॒सिम् | |
उ॒तनः॑सु॒द्योत्मा᳚जी॒राश्वो॒होता᳚म॒न्द्रःशृ॑णवच्च॒न्द्रर॑थः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} सनो᳚नेष॒न्नेष॑तमै॒रमू᳚रो॒ऽग्निर्वा॒मंसु॑वि॒तंवस्यो॒,अच्छ॒(स्वाहा᳚) || 12 || उ॒त¦नः॒¦सु॒ऽद्योत्मा᳚¦जी॒र।आ॑श्वः¦होता᳚¦म॒न्द्रः¦शृ॒ण॒व॒त्¦च॒न्द्रऽर॑थः | |
अस्ता᳚व्य॒ग्निःशिमी᳚वद्भिर॒र्कैःसाम्रा᳚ज्यायप्रत॒रंदधा᳚नः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अ॒मीच॒येम॒घवा᳚नोव॒यंच॒मिहं॒नसूरो॒,अति॒निष्ट॑तन्युः॒(स्वाहा᳚) || 13 || अस्ता᳚वि¦अ॒ग्निः¦शिमी᳚वत्ऽभिः¦अ॒र्कैः¦साम्ऽरा᳚ज्याय¦प्र॒ऽत॒रम्¦दधा᳚नः | |
[21] समिद्धोअग्नइति त्रयोदशर्चस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमाऋषिः इध्मस्तनूनपान्नराशंसइळो बर्हिर्देवीर्द्वार उषासानक्ता देव्यौहोतारौ सरस्वतीळाभारत्यस्त्वष्टावनस्पतिः स्वाहाकृतयइतिक्रमेणदेवताः अंत्याया इंद्रोनुष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:142}{अनुवाक:21, सूक्त:3} |
समि॑द्धो,अग्न॒आव॑हदे॒वाँ,अ॒द्यय॒तस्रु॑चे |{औचथ्यो दीर्घतमाः | इध्मः समिद्धोऽग्निर्वा | अनुष्टुप्} तन्तुं᳚तनुष्वपू॒र्व्यंसु॒तसो᳚मायदा॒शुषे॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:10 सम्ऽइ᳚द्धः¦अ॒ग्ने॒¦आ¦व॒ह॒¦दे॒वान्¦अ॒द्य¦य॒तऽस्रु॑चे | तन्तु᳚म्¦त॒नु॒ष्व॒¦पू॒र्व्यम्¦सु॒तऽसो᳚माय¦दा॒शुषे᳚ || |
घृ॒तव᳚न्त॒मुप॑मासि॒मधु॑मन्तंतनूनपात् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | तनूनपात् | अनुष्टुप्} य॒ज्ञंविप्र॑स्य॒माव॑तःशशमा॒नस्य॑दा॒शुषः॒(स्वाहा᳚) || 2 || घृ॒तऽव᳚न्तम्¦उप॑¦मा॒सि॒¦मधु॑ऽमन्तम्¦त॒नू॒ऽन॒पा॒त् | य॒ज्ञम्¦विप्र॑स्य¦माऽव॑तः¦श॒श॒मा॒नस्य॑¦दा॒शुषः॑ || |
शुचिः॑पाव॒को,अद्भु॑तो॒मध्वा᳚य॒ज्ञंमि॑मिक्षति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | नराशंसः | अनुष्टुप्} नरा॒शंस॒स्त्रिरादि॒वोदे॒वोदे॒वेषु॑य॒ज्ञियः॒(स्वाहा᳚) || 3 || शुचिः॑¦पा॒व॒कः¦अद्भु॑तः¦मध्वा᳚¦य॒ज्ञम्¦मि॒मि॒क्ष॒ति॒ | नरा॒शंसः॑¦त्रिः¦आ¦दि॒वः¦दे॒वः¦दे॒वेषु॑¦य॒ज्ञियः॑ || |
ई॒ळि॒तो,अ॑ग्न॒आव॒हेन्द्रं᳚चि॒त्रमि॒हप्रि॒यम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | इळः | अनुष्टुप्} इ॒यंहित्वा᳚म॒तिर्ममाच्छा᳚सुजिह्वव॒च्यते॒(स्वाहा᳚) || 4 || ई॒ळि॒तः¦अ॒ग्ने॒¦आ¦व॒ह॒¦इन्द्र᳚म्¦चि॒त्रम्¦इ॒ह¦प्रि॒यम् | इ॒यम्¦हि¦त्वा॒¦म॒तिः¦मम॑¦अच्छ॑¦सु॒ऽजि॒ह्व॒¦व॒च्यते᳚ || |
स्तृ॒णा॒नासो᳚य॒तस्रु॑चोब॒र्हिर्य॒ज्ञेस्व॑ध्व॒रे |{औचथ्यो दीर्घतमाः | बर्हिः | अनुष्टुप्} वृ॒ञ्जेदे॒वव्य॑चस्तम॒मिन्द्रा᳚य॒शर्म॑स॒प्रथः॒(स्वाहा᳚) || 5 || स्तृ॒णा॒नासः॑¦य॒तऽस्रु॑चः¦ब॒र्हिः¦य॒ज्ञे¦सु॒।आ॒ध्व॒रे | वृं॒जे¦दे॒वव्य॑चःऽतमम्¦इन्द्रा᳚य¦शर्म॑¦स॒ऽप्रथः॑ || |
विश्र॑यन्तामृता॒वृधः॑प्र॒यैदे॒वेभ्यो᳚म॒हीः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | देवीर्द्वारः | अनुष्टुप्} पा॒व॒कासः॑पुरु॒स्पृहो॒द्वारो᳚दे॒वीर॑स॒श्चतः॒(स्वाहा᳚) || 6 || वि¦श्र॒य॒न्ता॒म्¦ऋ॒त॒ऽवृधः॑¦प्र॒ऽयै¦दे॒वेभ्यः॑¦म॒हीः | पा॒व॒कासः॑¦पु॒रु॒ऽस्पृहः॑¦द्वारः॑¦दे॒वीः¦अ॒स॒श्चतः॑ || |
आभन्द॑माने॒,उपा᳚के॒नक्तो॒षासा᳚सु॒पेश॑सा |{औचथ्यो दीर्घतमाः | उषासानक्ता | अनुष्टुप्} य॒ह्वी,ऋ॒तस्य॑मा॒तरा॒सीद॑तांब॒र्हिरासु॒मत्(स्वाहा᳚) || 7 || वर्ग:11 आ¦भन्द॑माने॒ इति॑¦उपा᳚के॒ इति॑¦नक्तो॒षसा᳚¦सु॒ऽपेश॑सा | य॒ह्वी इति॑¦ऋ॒तस्य॑¦मा॒तरा᳚¦सीद॑ताम्¦ब॒र्हिः¦आ¦सु॒ऽमत् || |
म॒न्द्रजि॑ह्वाजुगु॒र्वणी॒होता᳚रा॒दैव्या᳚क॒वी |{औचथ्यो दीर्घतमाः | देव्यौहोतारौ | अनुष्टुप्} य॒ज्ञंनो᳚यक्षतामि॒मंसि॒ध्रम॒द्यदि॑वि॒स्पृश॒म्(स्वाहा᳚) || 8 || म॒न्द्रऽजि॑ह्वा¦जु॒गु॒र्वणी॒ इति॑¦होता᳚रा¦दैव्या᳚¦क॒वी इति॑ | य॒ज्ञम्¦नः॒¦य॒क्ष॒ता॒म्¦इ॒मम्¦सि॒ध्रम्¦अ॒द्य¦दि॒वि॒ऽस्पृश᳚म् || |
शुचि॑र्दे॒वेष्वर्पि॑ता॒होत्रा᳚म॒रुत्सु॒भार॑ती |{औचथ्यो दीर्घतमाः | तिस्रो देव्यः सरस्वतीळाभारत्यः | अनुष्टुप्} इळा॒सर॑स्वतीम॒हीब॒र्हिःसी᳚दन्तुय॒ज्ञियाः᳚(स्वाहा᳚) || 9 || शुचिः॑¦दे॒वेषु॑¦अर्पि॑ता¦होत्रा᳚¦म॒रुत्ऽसु॑¦भार॑ती | इळा᳚¦सर॑स्वती¦म॒ही¦ब॒र्हिः¦सी॒द॒न्तु॒¦य॒ज्ञियाः᳚ || |
तन्न॑स्तु॒रीप॒मद्भु॑तंपु॒रुवारं᳚पु॒रुत्मना᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | त्वष्टाः | अनुष्टुप्} त्वष्टा॒पोषा᳚य॒विष्य॑तुरा॒येनाभा᳚नो,अस्म॒युः(स्वाहा᳚) || 10 || तत्¦नः॒¦तु॒रीप᳚म्¦अद्भु॑तम्¦पु॒रु¦वा॒¦अर᳚म्¦पु॒रु¦त्मना᳚ | त्वष्टा᳚¦पोषा᳚य¦वि¦स्य॒तु॒¦रा॒ये¦नाभा᳚¦नः॒¦अ॒स्म॒ऽयुः || |
अ॒व॒सृ॒जन्नुप॒त्मना᳚दे॒वान्य॑क्षिवनस्पते |{औचथ्यो दीर्घतमाः | वनस्पतिः | अनुष्टुप्} अ॒ग्निर्ह॒व्यासु॑षूदतिदे॒वोदे॒वेषु॒मेधि॑रः॒(स्वाहा᳚) || 11 || अ॒व॒ऽसृ॒जन्¦उप॑¦त्मना᳚¦दे॒वान्¦य॒क्षि॒¦व॒न॒स्प॒ते॒ | अ॒ग्निः¦ह॒व्या¦सु॒सू॒द॒ति॒¦दे॒वः¦दे॒वेषु॑¦मेधि॑रः || |
पू॒ष॒ण्वते᳚म॒रुत्व॑तेवि॒श्वदे᳚वायवा॒यवे᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | स्वाहाकृतयः | अनुष्टुप्} स्वाहा᳚गाय॒त्रवे᳚पसेह॒व्यमिन्द्रा᳚यकर्तन॒(स्वाहा᳚) || 12 || पू॒ष॒ण्ऽवते᳚¦म॒रुत्व॑ते¦वि॒श्वऽदे᳚वाय¦वा॒यवे᳚ | स्वाहा᳚¦गा॒य॒त्रऽवे᳚पसे¦ह॒व्यम्¦इन्द्रा᳚य¦क॒र्त॒न॒ || |
स्वाहा᳚कृता॒न्याग॒ह्युप॑ह॒व्यानि॑वी॒तये᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | इन्द्रः | अनुष्टुप्} इन्द्राग॑हिश्रु॒धीहवं॒त्वांह॑वन्ते,अध्व॒रे(स्वाहा᳚) || 13 || स्वाहा᳚ऽकृतानि¦आ¦ग॒हि॒¦उप॑¦ह॒व्यानि॑¦वी॒तये᳚ | इन्द्र॑¦आ¦ग॒हि॒¦श्रु॒धि¦हव᳚म्¦त्वाम्¦ह॒व॒न्ते॒¦अ॒ध्व॒रे || |
[22] प्रतव्यसीमित्यष्टर्चस्य सूक्तस्यौचथ्यो दीर्घतमाअग्निर्जगतीअंत्यात्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:143}{अनुवाक:21, सूक्त:4} |
प्रतव्य॑सीं॒नव्य॑सींधी॒तिम॒ग्नये᳚वा॒चोम॒तिंसह॑सःसू॒नवे᳚भरे |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} अ॒पांनपा॒द्योवसु॑भिःस॒हप्रि॒योहोता᳚पृथि॒व्यांन्यसी᳚ददृ॒त्वियः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:12 प्र¦तव्य॑सीम्¦नव्य॑सीम्¦धी॒तिम्¦अ॒ग्नये᳚¦वा॒चः¦म॒तिम्¦सह॑सः¦सू॒नवे᳚¦भ॒रे॒ | |
सजाय॑मानःपर॒मेव्यो᳚मन्या॒विर॒ग्निर॑भवन्मात॒रिश्व॑ने |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} अ॒स्यक्रत्वा᳚समिधा॒नस्य॑म॒ज्मना॒प्रद्यावा᳚शो॒चिःपृ॑थि॒वी,अ॑रोचय॒त्(स्वाहा᳚) || 2 || सः¦जाय॑मानः¦प॒र॒मे¦विऽओ᳚मनि¦आ॒विः¦अ॒ग्निः¦अ॒भ॒व॒त्¦मा॒त॒रिश्व॑ने | |
अ॒स्यत्वे॒षा,अ॒जरा᳚,अ॒स्यभा॒नवः॑सुसं॒दृशः॑सु॒प्रती᳚कस्यसु॒द्युतः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} भात्व॑क्षसो॒,अत्य॒क्तुर्नसिन्ध॑वो॒ऽग्नेरे᳚जन्ते॒,अस॑सन्तो,अ॒जराः᳚(स्वाहा᳚) || 3 || अ॒स्य¦त्वे॒षाः¦अ॒जराः᳚¦अ॒स्य¦भा॒नवः॑¦सु॒ऽसं॒दृशः॑¦सु॒ऽप्रती᳚कस्य¦सु॒ऽद्युतः॑ | |
यमे᳚रि॒रेभृग॑वोवि॒श्ववे᳚दसं॒नाभा᳚पृथि॒व्याभुव॑नस्यम॒ज्मना᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} अ॒ग्निंतंगी॒र्भिर्हि॑नुहि॒स्वआदमे॒यएको॒वस्वो॒वरु॑णो॒नराज॑ति॒(स्वाहा᳚) || 4 || यम्¦आ॒ऽई॒रि॒रे॒¦भृग॑वः¦वि॒श्वऽवे᳚दसम्¦नाभा᳚¦पृ॒थि॒व्याः¦भुव॑नस्य¦म॒ज्मना᳚ | |
नयोवरा᳚यम॒रुता᳚मिवस्व॒नःसेने᳚वसृ॒ष्टादि॒व्यायथा॒शनिः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} अ॒ग्निर्जम्भै᳚स्तिगि॒तैर॑त्ति॒भर्व॑तियो॒धोनशत्रू॒न्त्सवना॒न्यृ᳚ञ्जते॒(स्वाहा᳚) || 5 || न¦यः¦वरा᳚य¦म॒रुता᳚म्ऽइव¦स्व॒नः¦सेना᳚ऽइव¦सृ॒ष्टा¦दि॒व्या¦यथा᳚¦अ॒शनिः॑ | |
कु॒विन्नो᳚,अ॒ग्निरु॒चथ॑स्य॒वीरस॒द्वसु॑ष्कु॒विद्वसु॑भिः॒काम॑मा॒वर॑त् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} चो॒दःकु॒वित्तु॑तु॒ज्यात्सा॒तये॒धियः॒शुचि॑प्रतीकं॒तम॒याधि॒यागृ॑णे॒(स्वाहा᳚) || 6 || कु॒वित्¦नः॒¦अ॒ग्निः¦उ॒चथ॑स्य¦वीः¦अस॑त्¦वसुः॑¦कु॒वित्¦वसु॑ऽभिः¦काम᳚म्¦आ॒ऽवर॑त् | |
घृ॒तप्र॑तीकंवऋ॒तस्य॑धू॒र्षद॑म॒ग्निंमि॒त्रंनस॑मिधा॒नऋ᳚ञ्जते |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} इन्धा᳚नो,अ॒क्रोवि॒दथे᳚षु॒दीद्य॑च्छु॒क्रव᳚र्णा॒मुदु॑नोयंसते॒धिय॒म्(स्वाहा᳚) || 7 || घृ॒तऽप्र॑तीकम्¦वः॒¦ऋ॒तस्य॑¦धूः॒ऽसद᳚म्¦अ॒ग्निम्¦मि॒त्रम्¦न¦स॒म्ऽइ॒धा॒नः¦ऋं॒ज॒ते॒ | |
अप्र॑युच्छ॒न्नप्र॑युच्छद्भिरग्नेशि॒वेभि᳚र्नःपा॒युभिः॑पाहिश॒ग्मैः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अद॑ब्धेभि॒रदृ॑पितेभिरि॒ष्टेऽनि॑मिषद्भिः॒परि॑पाहिनो॒जाः(स्वाहा᳚) || 8 || अप्र॑ऽयुच्छन्¦अप्र॑युच्छत्ऽभिः¦अ॒ग्ने॒¦शि॒वेभिः॑¦नः॒¦पा॒युऽभिः॑¦पा॒हि॒¦श॒ग्मैः | |
[23] एतीति सप्तर्चस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमाग्निर्जगती |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:144}{अनुवाक:21, सूक्त:5} |
एति॒प्रहोता᳚व्र॒तम॑स्यमा॒ययो॒र्ध्वांदधा᳚नः॒शुचि॑पेशसं॒धिय᳚म् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} अ॒भिस्रुचः॑क्रमतेदक्षिणा॒वृतो॒या,अ॑स्य॒धाम॑प्रथ॒मंह॒निंस॑ते॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:13 एति॑¦प्र¦होता᳚¦व्र॒तम्¦अ॒स्य॒¦मा॒यया᳚¦ऊ॒र्ध्वाम्¦दधा᳚नः¦शुचि॑ऽपेशसम्¦धिय᳚म् | |
अ॒भीमृ॒तस्य॑दो॒हना᳚,अनूषत॒योनौ᳚दे॒वस्य॒सद॑ने॒परी᳚वृताः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} अ॒पामु॒पस्थे॒विभृ॑तो॒यदाव॑स॒दध॑स्व॒धा,अ॑धय॒द्याभि॒रीय॑ते॒(स्वाहा᳚) || 2 || अ॒भि¦ई॒म्¦ऋ॒तस्य॑¦दो॒हनाः᳚¦अ॒नू॒ष॒त॒¦योनौ᳚¦दे॒वस्य॑¦सद॑ने¦परि॑ऽवृताः | |
युयू᳚षतः॒सव॑यसा॒तदिद्वपुः॑समा॒नमर्थं᳚वि॒तरि॑त्रतामि॒थः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} आदीं॒भगो॒नहव्यः॒सम॒स्मदावोळ्हु॒र्नर॒श्मीन्त्सम॑यंस्त॒सार॑थिः॒(स्वाहा᳚) || 3 || युयू᳚षतः¦सऽव॑यसा¦तत्¦इत्¦वपुः॑¦स॒मा॒नम्¦अर्थ᳚म्¦वि॒ऽतरि॑त्रता¦मि॒थः | |
यमीं॒द्वासव॑यसासप॒र्यतः॑समा॒नेयोना᳚मिथु॒नासमो᳚कसा |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} दिवा॒ननक्तं᳚पलि॒तोयुवा᳚जनिपु॒रूचर᳚न्न॒जरो॒मानु॑षायु॒गा(स्वाहा᳚) || 4 || यम्¦ई॒म्¦द्वा¦सऽव॑यसा¦स॒प॒र्यतः॑¦स॒मा॒ने¦योना᳚¦मि॒थु॒ना¦सम्ऽओ᳚कसा | |
तमीं᳚हिन्वन्तिधी॒तयो॒दश॒व्रिशो᳚दे॒वंमर्ता᳚सऊ॒तये᳚हवामहे |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} धनो॒रधि॑प्र॒वत॒आसऋ᳚ण्वत्यभि॒व्रज॑द्भिर्व॒युना॒नवा᳚धित॒(स्वाहा᳚) || 5 || तम्¦ई॒म्¦हि॒न्व॒न्ति॒¦धी॒तयः॑¦दश॑¦व्रिशः॑¦दे॒वम्¦मर्ता᳚सः¦ऊ॒तये᳚¦ह॒वा॒म॒हे॒ | |
त्वंह्य॑ग्नेदि॒व्यस्य॒राज॑सि॒त्वंपार्थि॑वस्यपशु॒पा,इ॑व॒त्मना᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} एनी᳚तए॒तेबृ॑ह॒ती,अ॑भि॒श्रिया᳚हिर॒ण्ययी॒वक्व॑रीब॒र्हिरा᳚शाते॒(स्वाहा᳚) || 6 || त्वम्¦हि¦अ॒ग्ने॒¦दि॒व्यस्य॑¦राज॑सि¦त्वम्¦पार्थि॑वस्य¦प॒शु॒पाःऽइ᳚व¦त्मना᳚ | |
अग्ने᳚जु॒षस्व॒प्रति॑हर्य॒तद्वचो॒मन्द्र॒स्वधा᳚व॒ऋत॑जात॒सुक्र॑तो |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} योवि॒श्वतः॑प्र॒त्यङ्ङसि॑दर्श॒तोर॒ण्वःसंदृ॑ष्टौपितु॒माँ,इ॑व॒क्षयः॒(स्वाहा᳚) || 7 || अग्ने᳚¦जु॒षस्व॑¦प्रति॑¦ह॒र्य॒¦तत्¦वचः॑¦मन्द्र॑¦स्वधा᳚ऽवः¦ऋत॑ऽजात¦सुक्र॑तो॒ इति॒ सुऽक्र॑तो | |
[24] तंपृच्छतेति पंचर्चस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमाअग्निर्जगतीअंत्यात्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:145}{अनुवाक:21, सूक्त:6} |
तंपृ॑च्छता॒सज॑गामा॒सवे᳚द॒सचि॑कि॒त्वाँ,ई᳚यते॒सान्वी᳚यते |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} तस्मि᳚न्त्सन्तिप्र॒शिष॒स्तस्मि᳚न्नि॒ष्टयः॒सवाज॑स्य॒शव॑सःशु॒ष्मिण॒स्पतिः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:14 तम्¦पृ॒च्छ॒त॒¦सः¦ज॒गा॒म॒¦सः¦वे॒द॒¦सः¦चि॒कि॒त्वान्¦ई॒य॒ते॒¦सः¦नु¦ई॒य॒ते॒ | |
तमित्पृ॑च्छन्ति॒नसि॒मोविपृ॑च्छति॒स्वेने᳚व॒धीरो॒मन॑सा॒यदग्र॑भीत् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} नमृ॑ष्यतेप्रथ॒मंनाप॑रं॒वचो॒ऽस्यक्रत्वा᳚सचते॒,अप्र॑दृपितः॒(स्वाहा᳚) || 2 || तम्¦इत्¦पृ॒च्छ॒न्ति॒¦न¦सि॒मः¦वि¦पृ॒च्छ॒ति॒¦स्वेन॑ऽव¦धीरः॑¦मन॑सा¦यत्¦अग्र॑भीत् | |
तमिद्ग॑च्छन्तिजु॒ह्व१॑(अ॒)स्तमर्व॑ती॒र्विश्वा॒न्येकः॑शृणव॒द्वचां᳚सिमे |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} पु॒रु॒प्रै॒षस्ततु॑रिर्यज्ञ॒साध॒नोऽच्छि॑द्रोतिः॒शिशु॒राद॑त्त॒संरभः॒(स्वाहा᳚) || 3 || तम्¦इत्¦ग॒च्छ॒न्ति॒¦जु॒ह्वः॑¦तम्¦अर्व॑तीः¦विश्वा᳚नि¦एकः॑¦शृ॒ण॒व॒त्¦वचां᳚सि¦मे॒ | |
उ॒प॒स्थायं᳚चरति॒यत्स॒मार॑तस॒द्योजा॒तस्त॑त्सार॒युज्ये᳚भिः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | जगती} अ॒भिश्वा॒न्तंमृ॑शतेना॒न्द्ये᳚मु॒देयदीं॒गच्छ᳚न्त्युश॒तीर॑पिष्ठि॒तम्(स्वाहा᳚) || 4 || उ॒प॒ऽस्थाय᳚म्¦च॒र॒ति॒¦यत्¦स॒म्ऽआर॑त¦स॒द्यः¦जा॒तः¦त॒त्सा॒र॒¦युज्ये᳚भिः | |
सईं᳚मृ॒गो,अप्यो᳚वन॒र्गुरुप॑त्व॒च्यु॑प॒मस्यां॒निधा᳚यि |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} व्य॑ब्रवीद्व॒युना॒मर्त्ये᳚भ्यो॒ऽग्निर्वि॒द्वाँ,ऋ॑त॒चिद्धिस॒त्यः(स्वाहा᳚) || 5 || सः¦ई॒म्¦मृ॒गः¦अप्यः॑¦व॒न॒र्गुः¦उप॑¦त्व॒चि¦उ॒प॒ऽमस्या᳚म्¦नि¦धा॒यि॒ | |
[25] त्रिमूर्धानमिति पंचर्चस्य सूक्तस्यौचथ्यो दीर्घतमाअग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:146}{अनुवाक:21, सूक्त:7} |
त्रि॒मू॒र्धानं᳚स॒प्तर॑श्मिंगृणी॒षेऽनू᳚नम॒ग्निंपि॒त्रोरु॒पस्थे᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} नि॒ष॒त्तम॑स्य॒चर॑तोध्रु॒वस्य॒विश्वा᳚दि॒वोरो᳚च॒नाप॑प्रि॒वांस॒म्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:15 त्रि॒ऽमू॒र्धान᳚म्¦स॒प्तऽर॑श्मिम्¦गृ॒णी॒षे॒¦अनू᳚नम्¦अ॒ग्निम्¦पि॒त्रोः¦उ॒पऽस्थे᳚ | |
उ॒क्षाम॒हाँ,अ॒भिव॑वक्षएने,अ॒जर॑स्तस्थावि॒तऊ᳚तिरृ॒ष्वः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} उ॒र्व्याःप॒दोनिद॑धाति॒सानौ᳚रि॒हन्त्यूधो᳚,अरु॒षासो᳚,अस्य॒(स्वाहा᳚) || 2 || उ॒क्षा¦म॒हान्¦अ॒भि¦व॒व॒क्षे॒¦ए॒ने॒ इति॑¦अ॒जरः॑¦त॒स्थौ॒¦इ॒तःऽऊ᳚तिः¦ऋ॒ष्वः | |
स॒मा॒नंव॒त्सम॒भिसं॒चर᳚न्ती॒विष्व॑ग्धे॒नूविच॑रतःसु॒मेके᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अ॒न॒प॒वृ॒ज्याँ,अध्व॑नो॒मिमा᳚ने॒विश्वा॒न्केताँ॒,अधि॑म॒होदधा᳚ने॒(स्वाहा᳚) || 3 || स॒मा॒नम्¦व॒त्सम्¦अ॒भि¦सं॒चर᳚न्ती॒ इति॑ स॒म्ऽचर᳚न्ती¦विष्व॑क्¦धे॒नू इति॑¦वि¦च॒र॒तः॒¦सु॒मेके॒ इति॑ सु॒ऽमेके᳚ | |
धीरा᳚सःप॒दंक॒वयो᳚नयन्ति॒नाना᳚हृ॒दारक्ष॑माणा,अजु॒र्यम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} सिषा᳚सन्तः॒पर्य॑पश्यन्त॒सिन्धु॑मा॒विरे᳚भ्यो,अभव॒त्सूर्यो॒नॄ॒न्(स्वाहा᳚) || 4 || धीरा᳚सः¦प॒दम्¦क॒वयः॑¦न॒य॒न्ति॒¦नाना᳚¦हृ॒दा¦रक्ष॑माणाः¦अ॒जु॒र्यम् | |
दि॒दृ॒क्षेण्यः॒परि॒काष्ठा᳚सु॒जेन्य॑ई॒ळेन्यो᳚म॒हो,अर्भा᳚यजी॒वसे᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} पु॒रु॒त्रायदभ॑व॒त्सूरहै᳚भ्यो॒गर्भे᳚भ्योम॒घवा᳚वि॒श्वद॑र्शतः॒(स्वाहा᳚) || 5 || दि॒दृ॒क्षेण्यः॑¦परि॑¦काष्ठा᳚सु¦जेन्यः॑¦ई॒ळेन्यः॑¦म॒हः¦अर्भा᳚य¦जी॒वसे᳚ | |
[26] कथातइतिपंचर्चस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमाअग्नित्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:147}{अनुवाक:21, सूक्त:8} |
क॒थाते᳚,अग्नेशु॒चय᳚न्तआ॒योर्द॑दा॒शुर्वाजे᳚भिराशुषा॒णाः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} उ॒भेयत्तो॒केतन॑ये॒दधा᳚ना,ऋ॒तस्य॒साम᳚न्र॒णय᳚न्तदे॒वाः(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:16 क॒था¦ते॒¦अ॒ग्ने॒¦शु॒चय᳚न्तः¦आ॒योः¦द॒दा॒शुः¦वाजे᳚भिः¦आ॒शु॒षा॒णाः | |
बोधा᳚मे,अ॒स्यवच॑सोयविष्ठ॒मंहि॑ष्ठस्य॒प्रभृ॑तस्यस्वधावः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} पीय॑तित्वो॒,अनु॑त्वोगृणातिव॒न्दारु॑स्तेत॒न्वं᳚वन्दे,अग्ने॒(स्वाहा᳚) || 2 || बोध॑¦मे॒¦अ॒स्य¦वच॑सः¦य॒वि॒ष्ठ॒¦मंहि॑ष्ठस्य¦प्रऽभृ॑तस्य¦स्व॒धा॒ऽवः॒ | |
येपा॒यवो᳚मामते॒यंते᳚,अग्ने॒पश्य᳚न्तो,अ॒न्धंदु॑रि॒तादर॑क्षन् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} र॒रक्ष॒तान्त्सु॒कृतो᳚वि॒श्ववे᳚दा॒दिप्स᳚न्त॒इद्रि॒पवो॒नाह॑देभुः॒(स्वाहा᳚) || 3 || ये¦पा॒यवः॑¦मा॒म॒ते॒यम्¦ते॒¦अ॒ग्ने॒¦पश्य᳚न्तः¦अ॒न्धम्¦दुः॒ऽइ॒तात्¦अर॑क्षन् | |
योनो᳚,अग्ने॒,अर॑रिवाँ,अघा॒युर॑राती॒वाम॒र्चय॑तिद्व॒येन॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} मन्त्रो᳚गु॒रुःपुन॑रस्तु॒सो,अ॑स्मा॒,अनु॑मृक्षीष्टत॒न्वं᳚दुरु॒क्तैः(स्वाहा᳚) || 4 || यः¦नः॒¦अ॒ग्ने॒¦अर॑रिऽवान्¦अ॒घ॒ऽयुः¦अ॒रा॒ति॒ऽवा¦म॒र्चय॑ति¦द्व॒येन॑ | |
उ॒तवा॒यःस॑हस्यप्रवि॒द्वान्मर्तो॒मर्तं᳚म॒र्चय॑तिद्व॒येन॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अतः॑पाहिस्तवमानस्तु॒वन्त॒मग्ने॒माकि᳚र्नोदुरि॒ताय॑धायीः॒(स्वाहा᳚) || 5 || उ॒त¦वा॒¦यः¦स॒ह॒स्य॒¦प्र॒ऽवि॒द्वान्¦मर्तः॑¦मर्त᳚म्¦म॒र्चय॑ति¦द्व॒येन॑ | |
[27] मथीद्यदीमिति पंचर्चस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमाअग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:148}{अनुवाक:21, सूक्त:9} |
मथी॒द्यदीं᳚वि॒ष्टोमा᳚त॒रिश्वा॒होता᳚रंवि॒श्वाप्सुं᳚वि॒श्वदे᳚व्यम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} नियंद॒धुर्म॑नु॒ष्या᳚सुवि॒क्षुस्व१॑(अ॒)र्णचि॒त्रंवपु॑षेवि॒भाव॒म्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:17 मथी᳚त्¦यत्¦ई॒म्¦वि॒ष्टः¦मा॒त॒रिश्वा᳚¦होता᳚रम्¦वि॒श्व।आ॑प्सुम्¦वि॒श्वऽदे᳚व्यम् | |
द॒दा॒नमिन्नद॑दभन्त॒मन्मा॒ग्निर्वरू᳚थं॒मम॒तस्य॑चाकन् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} जु॒षन्त॒विश्वा᳚न्यस्य॒कर्मोप॑स्तुतिं॒भर॑माणस्यका॒रोः(स्वाहा᳚) || 2 || द॒दा॒नम्¦इत्¦न¦द॒द॒भ॒न्त॒¦मन्म॑¦अ॒ग्निः¦वरू᳚थम्¦मम॑¦तस्य॑ ¦चा॒क॒न् | |
नित्ये᳚चि॒न्नुयंसद॑नेजगृ॒भ्रेप्रश॑स्तिभिर्दधि॒रेय॒ज्ञिया᳚सः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} प्रसून॑यन्तगृ॒भय᳚न्तइ॒ष्टावश्वा᳚सो॒नर॒थ्यो᳚रारहा॒णाः(स्वाहा᳚) || 3 || नित्ये᳚¦चि॒त्¦नु¦यम्¦सद॑ने¦ज॒गृ॒भ्रे¦प्रश॑स्तिऽभिः¦द॒धि॒रे¦य॒ज्ञिया᳚सः | |
पु॒रूणि॑द॒स्मोनिरि॑णाति॒जम्भै॒राद्रो᳚चते॒वन॒आवि॒भावा᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} आद॑स्य॒वातो॒,अनु॑वातिशो॒चिरस्तु॒र्नशर्या᳚मस॒नामनु॒द्यून्(स्वाहा᳚) || 4 || पु॒रूणि॑¦द॒स्मः¦नि¦रि॒णा॒ति॒¦जम्भैः᳚¦आत्¦रो॒च॒ते॒¦वने᳚¦आ¦वि॒भाऽवा᳚ | |
नयंरि॒पवो॒नरि॑ष॒ण्यवो॒गर्भे॒सन्तं᳚रेष॒णारे॒षय᳚न्ति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अ॒न्धा,अ॑प॒श्यानद॑भन्नभि॒ख्यानित्या᳚सईंप्रे॒तारो᳚,अरक्ष॒न्(स्वाहा᳚) || 5 || न¦यम्¦रि॒पवः॑¦न¦रि॒ष॒ण्यवः॑¦गर्भे᳚¦सन्त᳚म्¦रे॒ष॒णाः¦रे॒षय᳚न्ति | |
[28] महः सरायइति पंचर्चस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमाअग्निर्विराट् |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:149}{अनुवाक:21, सूक्त:10} |
म॒हःसरा॒यएष॑ते॒पति॒र्दन्नि॒नइ॒नस्य॒वसु॑नःप॒दआ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | विराट्} उप॒ध्रज᳚न्त॒मद्र॑योवि॒धन्नित्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:18 म॒हः¦सः¦रा॒यः¦आ¦ई॒ष॒ते॒¦पतिः॑¦दन्¦इ॒नः¦इ॒नस्य॑¦वसु॑नः¦प॒दे¦आ | उप॑¦ध्रज᳚न्तम्¦अद्र॑यः¦वि॒धन्¦इत् || |
सयोवृषा᳚न॒रांनरोद॑स्योः॒श्रवो᳚भि॒रस्ति॑जी॒वपी᳚तसर्गः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | विराट्} प्रयःस॑स्रा॒णःशि॑श्री॒तयोनौ॒(स्वाहा᳚) || 2 || सः¦यः¦वृषा᳚¦न॒राम्¦न¦रोद॑स्योः¦श्रवः॑ऽभिः¦अस्ति॑¦जी॒वपी᳚तऽसर्गः | प्र¦यः¦स॒स्रा॒णः¦शि॒श्री॒त¦योनौ᳚ || |
आयःपुरं॒नार्मि॑णी॒मदी᳚दे॒दत्यः॑क॒विर्न॑भ॒न्यो॒३॑(ओ॒)नार्वा᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | विराट्} सूरो॒नरु॑रु॒क्वाञ्छ॒तात्मा॒(स्वाहा᳚) || 3 || आ¦यः¦पुर᳚म्¦नार्मि॑णीम्¦अदी᳚देत्¦अत्यः॑¦क॒विः¦न॒भ॒न्यः॑¦न¦आर्वा᳚ | सूरः॑¦न¦रु॒रु॒क्वान्¦श॒तऽआ᳚त्मा || |
अ॒भिद्वि॒जन्मा॒त्रीरो᳚च॒नानि॒विश्वा॒रजां᳚सिशुशुचा॒नो,अ॑स्थात् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | विराट्} होता॒यजि॑ष्ठो,अ॒पांस॒धस्थे॒(स्वाहा᳚) || 4 || अ॒भि¦द्वि॒ऽजन्मा᳚¦त्री¦रो॒च॒नानि॑¦विश्वा᳚¦रजां᳚सि¦शु॒शु॒चा॒नः¦अ॒स्था॒त् | होता᳚¦यजि॑ष्ठः¦अ॒पाम्¦स॒धऽस्थे᳚ || |
अ॒यंसहोता॒योद्वि॒जन्मा॒विश्वा᳚द॒धेवार्या᳚णिश्रव॒स्या |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | विराट्} मर्तो॒यो,अ॑स्मैसु॒तुको᳚द॒दाश॒(स्वाहा᳚) || 5 || अ॒यम्¦सः¦होता᳚¦यः¦द्वि॒ऽजन्मा᳚¦विश्वा᳚¦द॒धे¦वार्या᳚णि¦श्र॒व॒स्या | मर्तः॑¦यः¦अ॒स्मै॒¦सु॒ऽतुकः॑¦द॒दाश॑ || |
[29] पुरुत्वेति तृचस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमाअग्निरुष्णिक् |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:150}{अनुवाक:21, सूक्त:11} |
पु॒रुत्वा᳚दा॒श्वान्वो᳚चे॒ऽरिर॑ग्ने॒तव॑स्वि॒दा |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | उष्णिक्} तो॒दस्ये᳚वशर॒णआम॒हस्य॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:19 पु॒रु¦त्वा॒¦दा॒श्वान्¦वो॒चे॒¦अ॒रिः¦अ॒ग्ने॒¦तव॑¦स्वि॒त्¦आ | तो॒दस्य॑ऽइव¦श॒र॒णे¦आ¦म॒हस्य॑ || |
व्य॑नि॒नस्य॑ध॒निनः॑प्रहो॒षेचि॒दर॑रुषः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | उष्णिक्} क॒दाच॒नप्र॒जिग॑तो॒,अदे᳚वयोः॒(स्वाहा᳚) || 2 || वि¦अ॒नि॒नस्य॑¦ध॒निनः॑¦प्र॒ऽहो॒षे¦चि॒त्¦अर॑रुषः | क॒दा¦च॒न¦प्र॒ऽजिग॑तः¦अदे᳚वऽयोः || |
सच॒न्द्रोवि॑प्र॒मर्त्यो᳚म॒होव्राध᳚न्तमोदि॒वि |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अग्निः | उष्णिक्} प्रप्रेत्ते᳚,अग्नेव॒नुषः॑स्याम॒(स्वाहा᳚) || 3 || सः¦च॒न्द्रः¦वि॒प्र॒¦मर्त्यः॑¦म॒हः¦व्राध॑न्ऽतमः¦दि॒वि | प्रऽप्र॑¦इत्¦ते॒¦अ॒ग्ने॒¦व॒नुषः॑¦स्या॒म॒ || |
[30] मित्रंनयमिति नवर्चस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमामित्रावरुणावाद्यायामित्रोजगती |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:151}{अनुवाक:21, सूक्त:12} |
मि॒त्रंनयंशिम्या॒गोषु॑ग॒व्यवः॑स्वा॒ध्यो᳚वि॒दथे᳚,अ॒प्सुजीज॑नन् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रः | जगती} अरे᳚जेतां॒रोद॑सी॒पाज॑सागि॒राप्रति॑प्रि॒यंय॑ज॒तंज॒नुषा॒मवः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:20 मि॒त्रम्¦न¦यम्¦शिम्या᳚¦गोषु॑¦ग॒व्यवः॑¦सु॒ऽआ॒ध्यः॑¦वि॒दथे᳚¦अ॒प्ऽसु¦जीज॑नन् | |
यद्ध॒त्यद्वां᳚पुरुमी॒ळ्हस्य॑सो॒मिनः॒प्रमि॒त्रासो॒नद॑धि॒रेस्वा॒भुवः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | जगती} अध॒क्रतुं᳚विदतंगा॒तुमर्च॑तउ॒तश्रु॑तंवृषणाप॒स्त्या᳚वतः॒(स्वाहा᳚) || 2 || यत्¦ह॒¦त्यत्¦वा॒म्¦पु॒रु॒ऽमी॒ळ्हस्य॑¦सो॒मिनः॑¦प्र¦मि॒त्रासः॑¦न¦द॒धि॒रे¦सु॒ऽआ॒भुवः॑ | |
आवां᳚भूषन्क्षि॒तयो॒जन्म॒रोद॑स्योःप्र॒वाच्यं᳚वृषणा॒दक्ष॑सेम॒हे |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | जगती} यदी᳚मृ॒ताय॒भर॑थो॒यदर्व॑ते॒प्रहोत्र॑या॒शिम्या᳚वीथो,अध्व॒रम्(स्वाहा᳚) || 3 || आ¦वा॒म्¦भू॒ष॒न्¦क्षि॒तयः॑¦जन्म॑¦रोद॑स्योः¦प्र॒ऽवाच्य᳚म्¦वृ॒ष॒णा॒¦दक्ष॑से¦म॒हे | |
प्रसाक्षि॒तिर॑सुर॒यामहि॑प्रि॒यऋता᳚वानावृ॒तमाघो᳚षथोबृ॒हत् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | जगती} यु॒वंदि॒वोबृ॑ह॒तोदक्ष॑मा॒भुवं॒गांनधु॒र्युप॑युञ्जाथे,अ॒पः(स्वाहा᳚) || 4 || प्र¦सा¦क्षि॒तिः¦अ॒सु॒रा॒¦या¦महि॑¦प्रि॒या¦ऋत॑ऽवानौ¦ऋ॒तम्¦आ¦घो॒ष॒थः॒¦बृ॒हत् | |
म॒ही,अत्र॑महि॒नावार॑मृण्वथोऽरे॒णव॒स्तुज॒आसद्म᳚न्धे॒नवः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | जगती} स्वर᳚न्ति॒ता,उ॑प॒रता᳚ति॒सूर्य॒मानि॒म्रुच॑उ॒षस॑स्तक्व॒वीरि॑व॒(स्वाहा᳚) || 5 || म॒ही इति॑¦अत्र॑¦म॒हि॒ना¦वार᳚म्¦ऋ॒ण्व॒थः॒¦अ॒रे॒णवः॑¦तुजः॑¦आ¦सद्म॑न्¦धे॒नवः॑ | |
आवा᳚मृ॒ताय॑के॒शिनी᳚रनूषत॒मित्र॒यत्र॒वरु॑णगा॒तुमर्च॑थः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | जगती} अव॒त्मना᳚सृ॒जतं॒पिन्व॑तं॒धियो᳚यु॒वंविप्र॑स्य॒मन्म॑नामिरज्यथः॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:21 आ¦वा॒म्¦ऋ॒ताय॑¦के॒शिनीः᳚¦अ॒नू॒ष॒त॒¦मित्र॑¦यत्र॑¦वरु॑ण¦गा॒तुम्¦अर्च॑थः | |
योवां᳚य॒ज्ञैःश॑शमा॒नोह॒दाश॑तिक॒विर्होता॒यज॑तिमन्म॒साध॑नः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | जगती} उपाह॒तंगच्छ॑थोवी॒थो,अ॑ध्व॒रमच्छा॒गिरः॑सुम॒तिंग᳚न्तमस्म॒यू(स्वाहा᳚) || 7 || यः¦वा॒म्¦य॒ज्ञैः¦श॒श॒मा॒नः¦ह॒¦दाश॑ति¦क॒विः¦होता᳚¦यज॑ति¦म॒न्म॒ऽसाध॑नः | |
यु॒वांय॒ज्ञैःप्र॑थ॒मागोभि॑रञ्जत॒ऋता᳚वाना॒मन॑सो॒नप्रयु॑क्तिषु |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | जगती} भर᳚न्तिवां॒मन्म॑नासं॒यता॒गिरोऽदृ॑प्यता॒मन॑सारे॒वदा᳚शाथे॒(स्वाहा᳚) || 8 || यु॒वाम्¦य॒ज्ञैः¦प्र॒थ॒मा¦गोभिः॑¦अं॒ज॒ते॒¦ऋत॑ऽवाना¦मन॑सः¦न¦प्रऽयु॑क्तिषु | |
रे॒वद्वयो᳚दधाथेरे॒वदा᳚शाथे॒नरा᳚मा॒याभि॑रि॒तऊ᳚ति॒माहि॑नम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | जगती} नवां॒द्यावोऽह॑भि॒र्नोतसिन्ध॑वो॒नदे᳚व॒त्वंप॒णयो॒नान॑शुर्म॒घम्(स्वाहा᳚) || 9 || रे॒वत्¦वयः॑¦द॒धा॒थे॒ इति॑¦रे॒वत्¦आ॒शा॒थे॒ इति॑¦नरा᳚¦मा॒याभिः॑¦इ॒तःऽऊ᳚ति¦माहि॑नम् | |
[31] युवंवस्त्राणीति सप्तर्चस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमामित्रावरुणौत्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:152}{अनुवाक:21, सूक्त:13} |
यु॒वंवस्त्रा᳚णिपीव॒साव॑साथेयु॒वोरच्छि॑द्रा॒मन्त॑वोह॒सर्गाः᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | त्रिष्टुप्} अवा᳚तिरत॒मनृ॑तानि॒विश्व॑ऋ॒तेन॑मित्रावरुणासचेथे॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:22 यु॒वम्¦वस्त्रा᳚णि¦पी॒व॒सा¦व॒सा॒थे॒ इति॑¦यु॒वोः¦अच्छि॑द्राः¦मन्त॑वः¦ह॒¦सर्गाः᳚ | |
ए॒तच्च॒नत्वो॒विचि॑केतदेषांस॒त्योमन्त्रः॑कविश॒स्तऋघा᳚वान् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | त्रिष्टुप्} त्रि॒रश्रिं᳚हन्ति॒चतु॑रश्रिरु॒ग्रोदे᳚व॒निदो᳚हप्र॑थ॒मा,अ॑जूर्य॒न्(स्वाहा᳚) || 2 || ए॒तत्¦च॒न¦त्वः॒¦वि¦चि॒के॒त॒त्¦ए॒षा॒म्¦स॒त्यः¦मन्त्रः॑¦क॒वि॒ऽश॒स्तः¦ऋघा᳚वान् | |
अ॒पादे᳚तिप्रथ॒माप॒द्वती᳚नां॒कस्तद्वां᳚मित्रावरु॒णाचि॑केत |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | त्रिष्टुप्} गर्भो᳚भा॒रंभ॑र॒त्याचि॑दस्यऋ॒तंपिप॒र्त्यनृ॑तं॒निता᳚री॒त्(स्वाहा᳚) || 3 || अ॒पात्¦ए॒ति॒¦प्र॒थ॒मा¦प॒त्ऽवती᳚नाम्¦कः¦तत्¦वा॒म्¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒¦आ¦चि॒के॒त॒ | |
प्र॒यन्त॒मित्परि॑जा॒रंक॒नीनां॒पश्या᳚मसि॒नोप॑नि॒पद्य॑मानम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | त्रिष्टुप्} अन॑वपृग्णा॒वित॑ता॒वसा᳚नंप्रि॒यंमि॒त्रस्य॒वरु॑णस्य॒धाम॒(स्वाहा᳚) || 4 || प्र॒ऽयन्त᳚म्¦इत्¦परि॑¦जा॒रम्¦क॒नीना᳚म्¦पश्या᳚मसि¦न¦उ॒प॒ऽनि॒पद्य॑मानम् | |
अ॒न॒श्वोजा॒तो,अ॑नभी॒शुरर्वा॒कनि॑क्रदत्पतयदू॒र्ध्वसा᳚नुः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | त्रिष्टुप्} अ॒चित्तं॒ब्रह्म॑जुजुषु॒र्युवा᳚नः॒प्रमि॒त्रेधाम॒वरु॑णेगृ॒णन्तः॒(स्वाहा᳚) || 5 || अ॒न॒श्वः¦जा॒तः¦अ॒न॒भी॒शुः¦अर्वा᳚¦कनि॑क्रदत्¦प॒त॒य॒त्¦ऊ॒र्ध्वऽसा᳚नुः | |
आधे॒नवो᳚मामते॒यमव᳚न्तीर्ब्रह्म॒प्रियं᳚पीपय॒न्त्सस्मि॒न्नूध॑न् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | त्रिष्टुप्} पि॒त्वोभि॑क्षेतव॒युना᳚निवि॒द्वाना॒साविवा᳚स॒न्नदि॑तिमुरुष्ये॒त्(स्वाहा᳚) || 6 || आ¦धे॒नवः॑¦मा॒म॒ते॒यम्¦अव᳚न्तीः¦ब्र॒ह्म॒ऽप्रिय᳚म्¦पी॒प॒य॒न्¦सस्मि॑न्¦ऊध॑न् | |
आवां᳚मित्रावरुणाह॒व्यजु॑ष्टिं॒नम॑सादेवा॒वव॑साववृत्याम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | त्रिष्टुप्} अ॒स्माकं॒ब्रह्म॒पृत॑नासुसह्या,अ॒स्माकं᳚वृ॒ष्टिर्दि॒व्यासु॑पा॒रा(स्वाहा᳚) || 7 || आ¦वा॒म्¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒¦ह॒व्यऽजु॑ष्टिम्¦नम॑सा¦दे॒वौ॒¦अव॑सा¦व॒वृ॒त्या॒म् | |
[32] यजामहइति चतुरृचस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमामित्रावरुणौत्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:153}{अनुवाक:21, सूक्त:14} |
यजा᳚महेवांम॒हःस॒जोषा᳚ह॒व्येभि᳚र्मित्रावरुणा॒नमो᳚भिः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | त्रिष्टुप्} घृ॒तैर्घृ॑तस्नू॒,अध॒यद्वा᳚म॒स्मे,अ॑ध्व॒र्यवो॒नधी॒तिभि॒र्भर᳚न्ति॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:23 यजा᳚महे¦वा॒म्¦म॒हः¦स॒ऽजोषाः᳚¦ह॒व्येभिः॑¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒¦नमः॑ऽभिः | |
प्रस्तु॑तिर्वां॒धाम॒नप्रयु॑क्ति॒रया᳚मिमित्रावरुणासुवृ॒क्तिः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | त्रिष्टुप्} अ॒नक्ति॒यद्वां᳚वि॒दथे᳚षु॒होता᳚सु॒म्नंवां᳚सू॒रिर्वृ॑षणा॒विय॑क्ष॒न्(स्वाहा᳚) || 2 || प्रऽस्तु॑तिः¦वा॒म्¦धाम॑¦न¦प्रऽयु॑क्तिः¦अया᳚मि¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒¦सु॒ऽवृ॒क्तिः | |
पी॒पाय॑धे॒नुरदि॑तिरृ॒ताय॒जना᳚यमित्रावरुणाहवि॒र्दे |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | त्रिष्टुप्} हि॒नोति॒यद्वां᳚वि॒दथे᳚सप॒र्यन्त्सरा॒तह᳚व्यो॒मानु॑षो॒नहोता॒(स्वाहा᳚) || 3 || पी॒पाय॑¦धे॒नुः¦अदि॑तिः¦ऋ॒ताय॑¦जना᳚य¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒¦ह॒विः॒ऽदे | |
उ॒तवां᳚वि॒क्षुमद्या॒स्वन्धो॒गाव॒आप॑श्चपीपयन्तदे॒वीः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | त्रिष्टुप्} उ॒तोनो᳚,अ॒स्यपू॒र्व्यःपति॒र्दन्वी॒तंपा॒तंपय॑सउ॒स्रिया᳚याः॒(स्वाहा᳚) || 4 || उ॒त¦वा॒म्¦वि॒क्षु¦मद्या᳚सु¦अन्धः॑¦गावः॑¦आपः॑¦च॒¦पी॒प॒य॒न्त॒¦दे॒वीः | |
[33] विष्णोर्नुकमिति षडृचस्य सूक्तस्यौचध्योदीर्घतमा विष्णुस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:154}{अनुवाक:21, सूक्त:15} |
विष्णो॒र्नुकं᳚वी॒र्या᳚णि॒प्रवो᳚चं॒यःपार्थि॑वानिविम॒मेरजां᳚सि |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विष्णुः | त्रिष्टुप्} यो,अस्क॑भाय॒दुत्त॑रंस॒धस्थं᳚विचक्रमा॒णस्त्रे॒धोरु॑गा॒यः(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:24 विष्णोः᳚¦नु¦क॒म्¦वी॒र्या᳚णि¦प्र¦वो॒च॒म्¦यः¦पार्थि॑वानि¦वि॒ऽम॒मे¦रजां᳚सि | |
प्रतद्विष्णुः॑स्तवतेवी॒र्ये᳚णमृ॒गोनभी॒मःकु॑च॒रोगि॑रि॒ष्ठाः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विष्णुः | त्रिष्टुप्} यस्यो॒रुषु॑त्रि॒षुवि॒क्रम॑णेष्वधिक्षि॒यन्ति॒भुव॑नानि॒विश्वा॒(स्वाहा᳚) || 2 || प्र¦तत्¦विष्णुः॑¦स्त॒व॒ते॒¦वी॒र्ये᳚ण¦मृ॒गः¦न¦भी॒मः¦कु॒च॒रः¦गि॒रि॒ऽस्थाः | |
प्रविष्ण॑वेशू॒षमे᳚तु॒मन्म॑गिरि॒क्षित॑उरुगा॒याय॒वृष्णे᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विष्णुः | त्रिष्टुप्} यइ॒दंदी॒र्घंप्रय॑तंस॒धस्थ॒मेको᳚विम॒मेत्रि॒भिरित्प॒देभिः॒(स्वाहा᳚) || 3 || प्र¦विष्ण॑वे¦शू॒षम्¦ए॒तु॒¦मन्म॑¦गि॒रि॒ऽक्षिते᳚¦उ॒रु॒ऽगा॒याय॑¦वृष्णे᳚ | |
यस्य॒त्रीपू॒र्णामधु॑नाप॒दान्यक्षी᳚यमाणास्व॒धया॒मद᳚न्ति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विष्णुः | त्रिष्टुप्} यउ॑त्रि॒धातु॑पृथि॒वीमु॒तद्यामेको᳚दा॒धार॒भुव॑नानि॒विश्वा॒(स्वाहा᳚) || 4 || यस्य॑¦त्री¦पू॒र्णा¦मधु॑ना¦प॒दानि॑¦अक्षी᳚यमाणा¦स्व॒धया᳚¦मद᳚न्ति | |
तद॑स्यप्रि॒यम॒भिपाथो᳚,अश्यां॒नरो॒यत्र॑देव॒यवो॒मद᳚न्ति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विष्णुः | त्रिष्टुप्} उ॒रु॒क्र॒मस्य॒सहिबन्धु॑रि॒त्थाविष्णोः᳚प॒देप॑र॒मेमध्व॒उत्सः॒(स्वाहा᳚) || 5 || तत्¦अ॒स्य॒¦प्रि॒यम्¦अ॒भि¦पाथः॑¦अ॒श्या॒म्¦नरः॑¦यत्र॑¦दे॒व॒ऽयवः॑¦मद᳚न्ति | |
तावां॒वास्तू᳚न्युश्मसि॒गम॑ध्यै॒यत्र॒गावो॒भूरि॑शृङ्गा,अ॒यासः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विष्णुः | त्रिष्टुप्} अत्राह॒तदु॑रुगा॒यस्य॒वृष्णः॑पर॒मंप॒दमव॑भाति॒भूरि॒(स्वाहा᳚) || 6 || ता¦वा॒म्¦वास्तू᳚नि¦उ॒श्म॒सि॒¦गम॑ध्यै¦यत्र॑¦गावः॑¦भूरि॑ऽशृङ्गाः¦अ॒यासः॑ | |
[34] प्रवःपांतमिति षडृचस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमा आद्यानांतिसृणामिंद्राविष्णू ततस्तिसृणांविष्णुर्जगती |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:155}{अनुवाक:21, सूक्त:16} |
प्रवः॒पान्त॒मन्ध॑सोधियाय॒तेम॒हेशूरा᳚य॒विष्ण॑वेचार्चत |{औचथ्यो दीर्घतमाः | इंद्राविष्णूः | जगती} यासानु॑नि॒पर्व॑ताना॒मदा᳚भ्याम॒हस्त॒स्थतु॒रर्व॑तेवसा॒धुना॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:25 प्र¦वः॒¦पान्त᳚म्¦अन्ध॑सः¦धि॒या॒ऽय॒ते¦म॒हे¦शूरा᳚य¦विष्ण॑वे¦च॒¦अ॒र्च॒त॒ | |
त्वे॒षमि॒त्थास॒मर॑णं॒शिमी᳚वतो॒रिन्द्रा᳚विष्णूसुत॒पावा᳚मुरुष्यति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | इंद्राविष्णूः | जगती} यामर्त्या᳚यप्रतिधी॒यमा᳚न॒मित्कृ॒शानो॒रस्तु॑रस॒नामु॑रु॒ष्यथः॒(स्वाहा᳚) || 2 || त्वे॒षम्¦इ॒त्था¦स॒म्।आर॑णम्¦शिमी᳚ऽवतोः¦इन्द्रा᳚विष्णू॒ इति॑¦सु॒त॒ऽपाः¦वा॒म्¦उ॒रु॒ष्य॒ति॒ | |
ता,ईं᳚वर्धन्ति॒मह्य॑स्य॒पौंस्यं॒निमा॒तरा᳚नयति॒रेत॑सेभु॒जे |{औचथ्यो दीर्घतमाः | इंद्राविष्णूः | जगती} दधा᳚तिपु॒त्रोऽव॑रं॒परं᳚पि॒तुर्नाम॑तृ॒तीय॒मधि॑रोच॒नेदि॒वः(स्वाहा᳚) || 3 || ताः¦ई॒म्¦व॒र्ध॒न्ति॒¦महि॑¦अ॒स्य॒¦पौंस्य᳚म्¦नि¦मा॒तरा᳚¦न॒य॒ति॒¦रेत॑से¦भु॒जे | |
तत्त॒दिद॑स्य॒पौंस्यं᳚गृणीमसी॒नस्य॑त्रा॒तुर॑वृ॒कस्य॑मी॒ळ्हुषः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विष्णुः | जगती} यःपार्थि॑वानित्रि॒भिरिद्विगा᳚मभिरु॒रुक्रमि॑ष्टोरुगा॒याय॑जी॒वसे॒(स्वाहा᳚) || 4 || तत्ऽत॑त्¦इत्¦अ॒स्य॒¦पौंस्य᳚म्¦गृ॒णी॒म॒सि॒¦इ॒नस्य॑¦त्रा॒तुः¦अ॒वृ॒कस्य॑¦मी॒ळ्हुषः॑ | |
द्वे,इद॑स्य॒क्रम॑णेस्व॒र्दृशो᳚ऽभि॒ख्याय॒मर्त्यो᳚भुरण्यति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विष्णुः | जगती} तृ॒तीय॑मस्य॒नकि॒राद॑धर्षति॒वय॑श्च॒नप॒तय᳚न्तःपत॒त्रिणः॒(स्वाहा᳚) || 5 || द्वे इति॑¦इत्¦अ॒स्य॒¦क्रम॑णे॒ इति॑¦स्वः॒ऽदृशः॑¦अ॒भि॒ऽख्याय॑¦मर्त्यः॑¦भु॒र॒ण्य॒ति॒ | |
च॒तुर्भिः॑सा॒कंन॑व॒तिंच॒नाम॑भिश्च॒क्रंनवृ॒त्तंव्यतीँ᳚रवीविपत् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विष्णुः | जगती} बृ॒हच्छ॑रीरोवि॒मिमा᳚न॒ऋक्व॑भिर्॒युवाकु॑मारः॒प्रत्ये᳚त्याह॒वम्(स्वाहा᳚) || 6 || च॒तुःऽभिः॑¦सा॒कम्¦न॒व॒तिम्¦च॒¦नाम॑ऽभिः¦च॒क्रम्¦न¦वृ॒त्तम्¦व्यती᳚न्¦अ॒वी॒वि॒प॒त् | |
[35] भवामित्रइति पंचर्चस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमाविष्णुर्जगती |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:156}{अनुवाक:21, सूक्त:17} |
भवा᳚मि॒त्रोनशेव्यो᳚घृ॒तासु॑तिर्॒विभू᳚तद्युम्नएव॒या,उ॑स॒प्रथाः᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विष्णुः | जगती} अधा᳚तेविष्णोवि॒दुषा᳚चि॒दर्ध्यः॒स्तोमो᳚य॒ज्ञश्च॒राध्यो᳚ह॒विष्म॑ता॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:26 भव॑¦मि॒त्रः¦न¦शेव्यः॑¦घृ॒तऽआ᳚सुतिः¦विभू᳚तऽद्युम्नः¦ए॒व॒ऽयाः¦ऊँ॒ इति॑¦स॒ऽप्रथाः᳚ | |
यःपू॒र्व्याय॑वे॒धसे॒नवी᳚यसेसु॒मज्जा᳚नये॒विष्ण॑वे॒ददा᳚शति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विष्णुः | जगती} योजा॒तम॑स्यमह॒तोमहि॒ब्रव॒त्सेदु॒श्रवो᳚भि॒र्युज्यं᳚चिद॒भ्य॑स॒त्(स्वाहा᳚) || 2 || यः¦पू॒र्व्याय॑¦वे॒धसे᳚¦नवी᳚यसे¦सु॒मत्ऽजा᳚नये¦विष्ण॑वे¦ददा᳚शति | |
तमु॑स्तोतारःपू॒र्व्यंयथा᳚वि॒दऋ॒तस्य॒गर्भं᳚ज॒नुषा᳚पिपर्तन |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विष्णुः | जगती} आस्य॑जा॒नन्तो॒नाम॑चिद्विवक्तनम॒हस्ते᳚विष्णोसुम॒तिंभ॑जामहे॒(स्वाहा᳚) || 3 || तम्¦ऊँ॒ इति॑¦स्तो॒ता॒रः॒¦पू॒र्व्यम्¦यथा᳚¦वि॒द¦ऋ॒तस्य॑¦गर्भ᳚म्¦ज॒नुषा᳚¦पि॒प॒र्त॒न॒ | |
तम॑स्य॒राजा॒वरु॑ण॒स्तम॒श्विना॒क्रतुं᳚सचन्त॒मारु॑तस्यवे॒धसः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विष्णुः | जगती} दा॒धार॒दक्ष॑मुत्त॒मम॑ह॒र्विदं᳚व्र॒जंच॒विष्णुः॒सखि॑वाँ,अपोर्णु॒ते(स्वाहा᳚) || 4 || तम्¦अ॒स्य॒¦राजा᳚¦वरु॑णः¦तम्¦अ॒श्विना᳚¦क्रतु᳚म्¦स॒च॒न्त॒¦मारु॑तस्य¦वे॒धसः॑ | |
आयोवि॒वाय॑स॒चथा᳚य॒दैव्य॒इन्द्रा᳚य॒विष्णुः॑सु॒कृते᳚सु॒कृत्त॑रः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विष्णुः | जगती} वे॒धा,अ॑जिन्वत्त्रिषध॒स्थआर्य॑मृ॒तस्य॑भा॒गेयज॑मान॒माभ॑ज॒त्(स्वाहा᳚) || 5 || आ¦यः¦वि॒वाय॑¦स॒चथा᳚य¦दैव्यः॑¦इन्द्रा᳚य¦विष्णुः॑¦सु॒ऽकृते᳚¦सु॒कृत्ऽत॑रः | |
[36] अबोध्यग्निरिति षडृचस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमाअश्विनौ जगत्यंत्येद्वेत्रिष्टुभौ |{अष्टक:2, अध्याय:2}{मंडल:1, सूक्त:157}{अनुवाक:22, सूक्त:1} |
अबो᳚ध्य॒ग्निर्ज्मउदे᳚ति॒सूर्यो॒व्यु१॑(उ॒)षाश्च॒न्द्राम॒ह्या᳚वो,अ॒र्चिषा᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्विनौ | जगती} आयु॑क्षाताम॒श्विना॒यात॑वे॒रथं॒प्रासा᳚वीद्दे॒वःस॑वि॒ताजग॒त्पृथ॑क्॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:27 अबो᳚धि¦अ॒ग्निः¦ज्मः¦उत्¦ए॒ति॒¦सूर्यः॑¦वि¦उ॒षाः¦च॒न्द्रा¦म॒ही¦आ॒वः॒¦अ॒र्चिषा᳚ | |
यद्यु॒ञ्जाथे॒वृष॑णमश्विना॒रथं᳚घृ॒तेन॑नो॒मधु॑नाक्ष॒त्रमु॑क्षतम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्विनौ | जगती} अ॒स्माकं॒ब्रह्म॒पृत॑नासुजिन्वतंव॒यंधना॒शूर॑साताभजेमहि॒(स्वाहा᳚) || 2 || यत्¦युं॒जाथे॒ इति॑¦वृष॑णम्¦अ॒श्वि॒ना॒¦रथ᳚म्¦घृ॒तेन॑¦नः॒¦मधु॑ना¦क्ष॒त्रम्¦उ॒क्ष॒त॒म् | |
अ॒र्वाङ्त्रि॑च॒क्रोम॑धु॒वाह॑नो॒रथो᳚जी॒राश्वो᳚,अ॒श्विनो᳚र्यातु॒सुष्टु॑तः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्विनौ | जगती} त्रि॒व॒न्धु॒रोम॒घवा᳚वि॒श्वसौ᳚भगः॒शंन॒आव॑क्षद्द्वि॒पदे॒चतु॑ष्पदे॒(स्वाहा᳚) || 3 || अ॒र्वाङ्¦त्रि॒ऽच॒क्रः¦म॒धु॒ऽवाह॑नः¦रथः॑¦जी॒र।आ॑श्वः¦अ॒श्विनोः᳚¦या॒तु॒¦सुऽस्तु॑तः | |
आन॒ऊर्जं᳚वहतमश्विनायु॒वंमधु॑मत्यानः॒कश॑यामिमिक्षतम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्विनौ | जगती} प्रायु॒स्तारि॑ष्टं॒नीरपां᳚सिमृक्षतं॒सेध॑तं॒द्वेषो॒भव॑तंसचा॒भुवा॒(स्वाहा᳚) || 4 || आ¦नः॒¦ऊर्ज᳚म्¦व॒ह॒त॒म्¦अ॒श्वि॒ना॒¦यु॒वम्¦मधु॑ऽमत्या¦नः॒¦कश॑या¦मि॒मि॒क्ष॒त॒म् | |
यु॒वंह॒गर्भं॒जग॑तीषुधत्थोयु॒वंविश्वे᳚षु॒भुव॑नेष्व॒न्तः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} यु॒वम॒ग्निंच॑वृषणाव॒पश्च॒वन॒स्पतीँ᳚रश्विना॒वैर॑येथा॒म्(स्वाहा᳚) || 5 || यु॒वम्¦ह॒¦गर्भ᳚म्¦जग॑तीषु¦ध॒त्थः॒¦यु॒वम्¦विश्वे᳚षु¦भुव॑नेषु¦अ॒न्तरिति॑ | |
यु॒वंह॑स्थोभि॒षजा᳚भेष॒जेभि॒रथो᳚हस्थोर॒थ्या॒३॑(आ॒)राथ्ये᳚भिः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} अथो᳚हक्ष॒त्रमधि॑धत्थउग्रा॒योवां᳚ह॒विष्मा॒न्मन॑साद॒दाश॒(स्वाहा᳚) || 6 || यु॒वम्¦ह॒¦स्थः॒¦भि॒षजा᳚¦भे॒ष॒जेभिः॑¦अथो॒ इति॑¦ह॒¦स्थः॒¦र॒थ्या᳚¦रथ्ये᳚भि॒रिति॒ रथ्ये᳚भिः | |
[37] वसूरुद्राइति षडृचस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमाअश्विनौत्रिष्टुबन्त्यानुष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:3}{मंडल:1, सूक्त:158}{अनुवाक:22, सूक्त:2} |
वसू᳚रु॒द्रापु॑रु॒मन्तू᳚वृ॒धन्ता᳚दश॒स्यतं᳚नोवृषणाव॒भिष्टौ᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} दस्रा᳚ह॒यद्रेक्ण॑औच॒थ्योवां॒प्रयत्स॒स्राथे॒,अक॑वाभिरू॒ती(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:1 वसू॒ इति॑¦रु॒द्रा¦पु॒रु॒मन्तू॒ इति॑ पु॒रु॒ऽमन्तू᳚¦वृ॒धन्ता᳚¦द॒श॒स्यत᳚म्¦नः॒¦वृ॒ष॒णौ॒¦अ॒भिष्टौ᳚ | |
कोवां᳚दाशत्सुम॒तये᳚चिद॒स्यैवसू॒यद्धेथे॒नम॑साप॒देगोः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} जि॒गृ॒तम॒स्मेरे॒वतीः॒पुरं᳚धीःकाम॒प्रेणे᳚व॒मन॑सा॒चर᳚न्ता॒(स्वाहा᳚) || 2 || कः¦वा॒म्¦दा॒श॒त्¦सु॒ऽम॒तये᳚¦चि॒त्¦अ॒स्यै¦वसू॒ इति॑¦यत्¦धेथे॒ इति॑¦नम॑सा¦प॒दे¦गोः | |
यु॒क्तोह॒यद्वां᳚तौ॒ग्र्याय॑पे॒रुर्विमध्ये॒,अर्ण॑सो॒धायि॑प॒ज्रः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} उप॑वा॒मवः॑शर॒णंग॑मेयं॒शूरो॒नाज्म॑प॒तय॑द्भि॒रेवैः᳚(स्वाहा᳚) || 3 || यु॒क्तः¦ह॒¦यत्¦वा॒म्¦तौ॒ग्र्याय॑¦पे॒रुः¦वि¦मध्ये᳚¦अर्ण॑सः¦धायि॑¦प॒ज्रः | |
उप॑स्तुतिरौच॒थ्यमु॑रुष्ये॒न्मामामि॒मेप॑त॒त्रिणी॒विदु॑ग्धाम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} मामामेधो॒दश॑तयश्चि॒तोधा॒क्प्रयद्वां᳚ब॒द्धस्त्मनि॒खाद॑ति॒क्षाम्(स्वाहा᳚) || 4 || उप॑ऽस्तुतिः¦औ॒च॒थ्यम्¦उ॒रु॒ष्ये॒त्¦मा¦माम्¦इ॒मे इति॑¦प॒त॒त्रिणी॒ इति॑¦वि¦दु॒ग्धा॒म् | |
नमा᳚गरन्न॒द्यो᳚मा॒तृत॑मादा॒सायदीं॒सुस॑मुब्धम॒वाधुः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} शिरो॒यद॑स्यत्रैत॒नोवि॒तक्ष॑त्स्व॒यंदा॒सउरो॒,अंसा॒वपि॑ग्ध॒(स्वाहा᳚) || 5 || न¦मा॒¦ग॒र॒न्¦न॒द्यः॑¦मा॒तृऽत॑माः¦दा॒साः¦यत्¦ई॒म्¦सुऽस॑मुब्धम्¦अ॒व॒।आधुः॑ | |
दी॒र्घत॑मामामते॒योजु॑जु॒र्वान्द॑श॒मेयु॒गे |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्विनौ | अनुष्टुप्} अ॒पामर्थं᳚य॒तीनां᳚ब्र॒ह्माभ॑वति॒सार॑थिः॒(स्वाहा᳚) || 6 || दी॒र्घऽत॑माः¦मा॒म॒ते॒यः¦जु॒जु॒र्वान्¦द॒श॒मे¦यु॒गे | अ॒पाम्¦अर्थ᳚म्¦य॒तीना᳚म्¦ब्र॒ह्मा¦भ॒व॒ति॒¦सार॑थिः || |
[38] प्रद्यावायज्ञैरिति पंचर्चस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमाद्यावापृथिव्यौजगती |{अष्टक:2, अध्याय:3}{मंडल:1, सूक्त:159}{अनुवाक:22, सूक्त:3} |
प्रद्यावा᳚य॒ज्ञैःपृ॑थि॒वी,ऋ॑ता॒वृधा᳚म॒हीस्तु॑षेवि॒दथे᳚षु॒प्रचे᳚तसा |{औचथ्यो दीर्घतमाः | द्यावापृथिव्यौ | जगती} दे॒वेभि॒र्येदे॒वपु॑त्रेसु॒दंस॑से॒त्थाधि॒यावार्या᳚णिप्र॒भूष॑तः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:2 प्र¦द्यावा᳚¦य॒ज्ञैः¦पृ॒थि॒वी इति॑¦ऋ॒त॒ऽवृधा᳚¦म॒ही इति॑¦स्तु॒षे॒¦वि॒दथे᳚षु¦प्रऽचे᳚तसा | |
उ॒तम᳚न्येपि॒तुर॒द्रुहो॒मनो᳚मा॒तुर्महि॒स्वत॑व॒स्तद्धवी᳚मभिः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | द्यावापृथिव्यौ | जगती} सु॒रेत॑सापि॒तरा॒भूम॑चक्रतुरु॒रुप्र॒जाया᳚,अ॒मृतं॒वरी᳚मभिः॒(स्वाहा᳚) || 2 || उ॒त¦म॒न्ये॒¦पि॒तुः¦अ॒द्रुहः॑¦मनः॑¦मा॒तुः¦महि॑¦स्वऽत॑वः¦तत्¦हवी᳚मऽभिः | |
तेसू॒नवः॒स्वप॑सःसु॒दंस॑सोम॒हीज॑ज्ञुर्मा॒तरा᳚पू॒र्वचि॑त्तये |{औचथ्यो दीर्घतमाः | द्यावापृथिव्यौ | जगती} स्था॒तुश्च॑स॒त्यंजग॑तश्च॒धर्म॑णिपु॒त्रस्य॑पाथःप॒दमद्व॑याविनः॒(स्वाहा᳚) || 3 || ते¦सू॒नवः॑¦सु॒।आप॑सः¦सु॒ऽदंस॑सः¦म॒ही इति॑¦ज॒ज्ञुः॒¦मा॒तरा᳚¦पू॒र्वऽचि॑त्तये | |
तेमा॒यिनो᳚ममिरेसु॒प्रचे᳚तसोजा॒मीसयो᳚नीमिथु॒नासमो᳚कसा |{औचथ्यो दीर्घतमाः | द्यावापृथिव्यौ | जगती} नव्यं᳚नव्यं॒तन्तु॒मात᳚न्वतेदि॒विस॑मु॒द्रे,अ॒न्तःक॒वयः॑सुदी॒तयः॒(स्वाहा᳚) || 4 || ते¦मा॒यिनः॑¦म॒मि॒रे॒¦सु॒ऽप्रचे᳚तसः¦जा॒मी इति॑¦सयो᳚नी॒ इति॒ सऽयो᳚नी¦मि॒थु॒ना¦सम्ऽओ᳚कसा | |
तद्राधो᳚,अ॒द्यस॑वि॒तुर्वरे᳚ण्यंव॒यंदे॒वस्य॑प्रस॒वेम॑नामहे |{औचथ्यो दीर्घतमाः | द्यावापृथिव्यौ | जगती} अ॒स्मभ्यं᳚द्यावापृथिवीसुचे॒तुना᳚र॒यिंध॑त्तं॒वसु॑मन्तंशत॒ग्विन॒म्(स्वाहा᳚) || 5 || तत्¦राधः॑¦अ॒द्य¦स॒वि॒तुः¦वरे᳚ण्यम्¦व॒यम्¦दे॒वस्य॑¦प्र॒ऽस॒वे¦म॒ना॒म॒हे॒ | |
[39] तेहीति पंचर्चस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमाद्यावापृथिव्यौजगती |{अष्टक:2, अध्याय:3}{मंडल:1, सूक्त:160}{अनुवाक:22, सूक्त:4} |
तेहिद्यावा᳚पृथि॒वीवि॒श्वश᳚म्भुवऋ॒ताव॑री॒रज॑सोधार॒यत्क॑वी |{औचथ्यो दीर्घतमाः | द्यावापृथिव्यौ | जगती} सु॒जन्म॑नीधि॒षणे᳚,अ॒न्तरी᳚यतेदे॒वोदे॒वीधर्म॑णा॒सूर्यः॒शुचिः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:3 ते इति॑¦हि¦द्यावा᳚पृथि॒वी इति॑¦वि॒श्वऽश᳚म्भुवा¦ऋ॒तव॑री॒ इत्यृ॒तऽव॑री¦रज॑सः¦धा॒र॒यत्क॑वी॒ इति॑ धा॒र॒यत्ऽक॑वी | |
उ॒रु॒व्यच॑साम॒हिनी᳚,अस॒श्चता᳚पि॒तामा॒ताच॒भुव॑नानिरक्षतः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | द्यावापृथिव्यौ | जगती} सु॒धृष्ट॑मेवपु॒ष्ये॒३॑(ए॒)नरोद॑सीपि॒तायत्सी᳚म॒भिरू॒पैरवा᳚सय॒त्(स्वाहा᳚) || 2 || उ॒रु॒ऽव्यच॑सा¦म॒हिनी॒ इति॑¦अ॒स॒श्चता᳚¦पि॒ता¦मा॒ता¦च॒¦भुव॑नानि¦र॒क्ष॒तः॒ | |
सवह्निः॑पु॒त्रःपि॒त्रोःप॒वित्र॑वान्पु॒नाति॒धीरो॒भुव॑नानिमा॒यया᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | द्यावापृथिव्यौ | जगती} धे॒नुंच॒पृश्निं᳚वृष॒भंसु॒रेत॑संवि॒श्वाहा᳚शु॒क्रंपयो᳚,अस्यदुक्षत॒(स्वाहा᳚) || 3 || सः¦वह्निः॑¦पु॒त्रः¦पि॒त्रोः¦प॒वित्र॑ऽवान्¦पु॒नाति॑¦धीरः॑¦भुव॑नानि¦मा॒यया᳚ | |
अ॒यंदे॒वाना᳚म॒पसा᳚म॒पस्त॑मो॒योज॒जान॒रोद॑सीवि॒श्वश᳚म्भुवा |{औचथ्यो दीर्घतमाः | द्यावापृथिव्यौ | जगती} वियोम॒मेरज॑सीसुक्रतू॒यया॒जरे᳚भिः॒स्कम्भ॑नेभिः॒समा᳚नृचे॒(स्वाहा᳚) || 4 || अ॒यम्¦दे॒वाना᳚म्¦अ॒पसा᳚म्¦अ॒पःऽत॑मः¦यः¦ज॒जान॑¦रोद॑सी॒ इति॑¦वि॒श्वऽश᳚म्भुवा | |
तेनो᳚गृणा॒नेम॑हिनी॒महि॒श्रवः॑,क्ष॒त्रंद्या᳚वापृथिवीधासथोबृ॒हत् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | द्यावापृथिव्यौ | जगती} येना॒भिकृ॒ष्टीस्त॒तना᳚मवि॒श्वहा᳚प॒नाय्य॒मोजो᳚,अ॒स्मेसमि᳚न्वत॒म्(स्वाहा᳚) || 5 || ते इति॑¦नः॒¦गृ॒णा॒ने इति॑¦म॒हि॒नी॒ इति॑¦महि॑¦श्रवः॑¦क्ष॒त्रम्¦द्या॒वा॒पृ॒थि॒वी॒ इति॑¦धा॒स॒थः॒¦बृ॒हत् | |
[40] किमुश्रेष्ठइति चतुर्दशर्चस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमाऋभवोजगत्यंत्या त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:3}{मंडल:1, सूक्त:161}{अनुवाक:22, सूक्त:5} |
किमु॒श्रेष्ठः॒किंयवि॑ष्ठोन॒आज॑ग॒न्किमी᳚यतेदू॒त्य१॑(अं॒)कद्यदू᳚चि॒म |{औचथ्यो दीर्घतमाः | ऋभवः | जगती} ननि᳚न्दिमचम॒संयोम॑हाकु॒लोऽग्ने᳚भ्रात॒र्द्रुण॒इद्भू॒तिमू᳚दिम॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:4 किम्¦ऊँ॒ इति॑¦श्रेष्ठः॑¦किम्¦यवि॑ष्ठः¦नः॒¦आ¦अ॒ज॒ग॒न्¦किम्¦ई॒य॒ते॒¦दू॒त्य᳚म्¦कत्¦यत्¦ऊ॒चि॒म | |
एकं᳚चम॒संच॒तुरः॑कृणोतन॒तद्वो᳚दे॒वा,अ॑ब्रुव॒न्तद्व॒आग॑मम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | ऋभवः | जगती} सौध᳚न्वना॒यद्ये॒वाक॑रि॒ष्यथ॑सा॒कंदे॒वैर्य॒ज्ञिया᳚सोभविष्यथ॒(स्वाहा᳚) || 2 || एक᳚म्¦च॒म॒सम्¦च॒तुरः॑¦कृ॒णो॒त॒न॒¦तत्¦वः॒¦दे॒वाः¦अ॒ब्रु॒व॒न्¦तत्¦वः॒¦आ¦अ॒ग॒म॒म् | |
अ॒ग्निंदू॒तंप्रति॒यदब्र॑वीत॒नाश्वः॒कर्त्वो॒रथ॑उ॒तेहकर्त्वः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | ऋभवः | जगती} धे॒नुःकर्त्वा᳚युव॒शाकर्त्वा॒द्वातानि॑भ्रात॒रनु॑वःकृ॒त्व्येम॑सि॒(स्वाहा᳚) || 3 || अ॒ग्निम्¦दू॒तम्¦प्रति॑¦यत्¦अब्र॑वीतन¦अश्वः॑¦कर्त्वः॑¦रथः॑¦उ॒त¦इ॒ह¦कर्त्वः॑ | |
च॒कृ॒वांस॑ऋभव॒स्तद॑पृच्छत॒क्वेद॑भू॒द्यःस्यदू॒तोन॒आज॑गन् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | ऋभवः | जगती} य॒दावाख्य॑च्चम॒साञ्च॒तुरः॑कृ॒तानादित्त्वष्टा॒ग्नास्व॒न्तर्न्या᳚नजे॒(स्वाहा᳚) || 4 || च॒कृ॒ऽवांसः॑¦ऋ॒भ॒वः॒¦तत्¦अ॒पृ॒च्छ॒त॒¦क्व॑¦इत्¦अ॒भू॒त्¦यः¦स्यः¦दू॒तः¦नः॒¦आ¦अज॑गन् | |
हना᳚मैनाँ॒,इति॒त्वष्टा॒यदब्र॑वीच्चम॒संयेदे᳚व॒पान॒मनि᳚न्दिषुः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | ऋभवः | जगती} अ॒न्यानामा᳚निकृण्वतेसु॒तेसचाँ᳚,अ॒न्यैरे᳚नान्क॒न्या॒३॑(आ॒)नाम॑भिःस्पर॒त्(स्वाहा᳚) || 5 || हना᳚म¦ए॒ना॒न्¦इति॑¦त्वष्टा᳚¦यत्¦अब्र॑वीत्¦च॒म॒सम्¦ये¦दे॒व॒ऽपान᳚म्¦अनि᳚न्दिषुः | |
इन्द्रो॒हरी᳚युयु॒जे,अ॒श्विना॒रथं॒बृह॒स्पति᳚र्वि॒श्वरू᳚पा॒मुपा᳚जत |{औचथ्यो दीर्घतमाः | ऋभवः | जगती} ऋ॒भुर्विभ्वा॒वाजो᳚दे॒वाँ,अ॑गच्छत॒स्वप॑सोय॒ज्ञियं᳚भा॒गमै᳚तन॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:5 इन्द्रः॑¦हरी᳚¦यु॒यु॒जे¦अ॒श्विना᳚¦रथ᳚म्¦बृह॒स्पतिः॑¦वि॒श्वऽरू᳚पाम्¦उप॑¦आ॒ज॒त॒ | |
निश्चर्म॑णो॒गाम॑रिणीतधी॒तिभि॒र्याजर᳚न्तायुव॒शाताकृ॑णोतन |{औचथ्यो दीर्घतमाः | ऋभवः | जगती} सौध᳚न्वना॒,अश्वा॒दश्व॑मतक्षतयु॒क्त्वारथ॒मुप॑दे॒वाँ,अ॑यातन॒(स्वाहा᳚) || 7 || निः¦चर्म॑णः¦गाम्¦अ॒रि॒णी॒त॒¦धी॒तिऽभिः॑¦या¦जर᳚न्ता¦यु॒व॒शा¦ता¦अ॒कृ॒णो॒त॒न॒ | |
इ॒दमु॑द॒कंपि॑ब॒तेत्य॑ब्रवीतने॒दंवा᳚घापिबतामुञ्ज॒नेज॑नम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | ऋभवः | जगती} सौध᳚न्वना॒यदि॒तन्नेव॒हर्य॑थतृ॒तीये᳚घा॒सव॑नेमादयाध्वै॒(स्वाहा᳚) || 8 || इ॒दम्¦उ॒द॒कम्¦पि॒ब॒त॒¦इति॑¦अ॒ब्र॒वी॒त॒न॒¦इ॒दम्¦वा॒¦घ॒¦पि॒ब॒त॒¦मुं॒ज॒ऽनेज॑नम् | |
आपो॒भूयि॑ष्ठा॒,इत्येको᳚,अब्रवीद॒ग्निर्भूयि॑ष्ठ॒इत्य॒न्यो,अ॑ब्रवीत् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | ऋभवः | जगती} व॒ध॒र्यन्तीं᳚ब॒हुभ्यः॒प्रैको᳚,अब्रवीदृ॒तावद᳚न्तश्चम॒साँ,अ॑पिंशत॒(स्वाहा᳚) || 9 || आपः॑¦भूयि॑ष्ठाः¦इति॑¦एकः॑¦अ॒ब्र॒वी॒त्¦अ॒ग्निः¦भूयि॑ष्ठः¦इति॑¦अ॒न्यः¦अ॒ब्र॒वी॒त् | |
श्रो॒णामेक॑उद॒कंगामवा᳚जतिमां॒समेकः॑पिंशतिसू॒नयाभृ॑तम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | ऋभवः | जगती} आनि॒म्रुचः॒शकृ॒देको॒,अपा᳚भर॒त्किंस्वि॑त्पु॒त्रेभ्यः॑पि॒तरा॒,उपा᳚वतुः॒(स्वाहा᳚) || 10 || श्रो॒णाम्¦एकः॑¦उ॒द॒कम्¦गाम्¦अव॑¦अ॒ज॒ति॒¦मां॒सम्¦एकः॑¦पिं॒श॒ति॒¦सू॒नया᳚¦आऽभृ॑तम् | |
उ॒द्वत्स्व॑स्मा,अकृणोतना॒तृणं᳚नि॒वत्स्व॒पःस्व॑प॒स्यया᳚नरः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | ऋभवः | जगती} अगो᳚ह्यस्य॒यदस॑स्तनागृ॒हेतद॒द्येदमृ॑भवो॒नानु॑गच्छथ॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:6 उ॒द्वत्ऽसु॑¦अ॒स्मै॒¦अ॒कृ॒णो॒त॒न॒¦तृण᳚म्¦नि॒वत्ऽसु॑¦अ॒पः¦सु॒।आ॒प॒स्यया᳚¦न॒रः॒ | |
स॒म्मील्य॒यद्भुव॑नाप॒र्यस॑र्पत॒क्व॑स्वित्ता॒त्यापि॒तरा᳚वआसतुः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | ऋभवः | जगती} अश॑पत॒यःक॒रस्नं᳚वआद॒देयःप्राब्र॑वी॒त्प्रोतस्मा᳚,अब्रवीतन॒(स्वाहा᳚) || 12 || स॒म्ऽमील्य॑¦यत्¦भुव॑ना¦प॒रि॒।आस॑र्पत¦क्व॑¦स्वि॒त्¦ता॒त्या¦पि॒तरा᳚¦वः॒¦आ॒स॒तुः॒ | |
सु॒षु॒प्वांस॑ऋभव॒स्तद॑पृच्छ॒तागो᳚ह्य॒कइ॒दंनो᳚,अबूबुधत् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | ऋभवः | जगती} श्वानं᳚ब॒स्तोबो᳚धयि॒तार॑मब्रवीत्संवत्स॒रइ॒दम॒द्याव्य॑ख्यत॒(स्वाहा᳚) || 13 || सु॒सु॒प्वांसः॑¦ऋ॒भ॒वः॒¦तत्¦अ॒पृ॒च्छ॒त॒¦अगो᳚ह्य¦कः¦इ॒दम्¦नः॒¦अ॒बू॒बु॒ध॒त् | |
दि॒वाया᳚न्तिम॒रुतो॒भूम्या॒ग्निर॒यंवातो᳚,अ॒न्तरि॑क्षेणयाति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | ऋभवः | त्रिष्टुप्} अ॒द्भिर्या᳚ति॒वरु॑णःसमु॒द्रैर्यु॒ष्माँ,इ॒च्छन्तः॑शवसोनपातः॒(स्वाहा᳚) || 14 || दि॒वा¦या॒न्ति॒¦म॒रुतः॑¦भूम्या᳚¦अ॒ग्निः¦अ॒यम्¦वातः॑¦अ॒न्तरि॑क्षेण¦या॒ति॒ | |
[41] मानोमित्रइति द्वाविंशत्यृचस्य सूक्तस्य औचथ्योदीर्घतमाअश्वस्त्रिष्टुप् तृतीयाषष्ट्यौजगत्यौ | (अश्वस्तुत्याश्वोदेवता) |{अष्टक:2, अध्याय:3}{मंडल:1, सूक्त:162}{अनुवाक:22, सूक्त:6} |
मानो᳚मि॒त्रोवरु॑णो,अर्य॒मायुरिन्द्र॑ऋभु॒क्षाम॒रुतः॒परि॑ख्यन् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} यद्वा॒जिनो᳚दे॒वजा᳚तस्य॒सप्तेः᳚प्रव॒क्ष्यामो᳚वि॒दथे᳚वी॒र्या᳚णि॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:7 मा¦नः॒¦मि॒त्रः¦वरु॑णः¦अ॒र्य॒मा¦आ॒युः¦इन्द्रः॑¦ऋ॒भु॒क्षाः¦म॒रुतः॑¦परि॑¦ख्य॒न् | |
यन्नि॒र्णिजा॒रेक्ण॑सा॒प्रावृ॑तस्यरा॒तिंगृ॑भी॒तांमु॑ख॒तोनय᳚न्ति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} सुप्रा᳚ङ॒जोमेम्य॑द्वि॒श्वरू᳚पइन्द्रापू॒ष्णोःप्रि॒यमप्ये᳚ति॒पाथः॒(स्वाहा᳚) || 2 || यत्¦निः॒ऽनिजा᳚¦रेक्ण॑सा¦प्रावृ॑तस्य¦रा॒तिम्¦गृ॒भी॒ताम्¦मु॒ख॒तः¦नय᳚न्ति | |
ए॒षच्छागः॑पु॒रो,अश्वे᳚नवा॒जिना᳚पू॒ष्णोभा॒गोनी᳚यतेवि॒श्वदे᳚व्यः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | जगती} अ॒भि॒प्रियं॒यत्पु॑रो॒ळाश॒मर्व॑ता॒त्वष्टेदे᳚नंसौश्रव॒साय॑जिन्वति॒(स्वाहा᳚) || 3 || ए॒षः¦छागः॑¦पु॒रः¦अश्वे᳚न¦वा॒जिना᳚¦पू॒ष्णः¦भा॒गः¦नी॒य॒ते॒¦वि॒श्वऽदे᳚व्यः | |
यद्ध॑वि॒ष्य॑मृतु॒शोदे᳚व॒यानं॒त्रिर्मानु॑षाः॒पर्यश्वं॒नय᳚न्ति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} अत्रा᳚पू॒ष्णःप्र॑थ॒मोभा॒गए᳚तिय॒ज्ञंदे॒वेभ्यः॑प्रतिवे॒दय᳚न्न॒जः(स्वाहा᳚) || 4 || यत्¦ह॒वि॒ष्य᳚म्¦ऋ॒तु॒ऽशः¦दे॒व॒ऽयान᳚म्¦त्रिः¦मानु॑षाः¦परि॑¦अश्व᳚म्¦नय᳚न्ति | |
होता᳚ध्व॒र्युराव॑या,अग्निमि॒न्धोग्रा᳚वग्रा॒भउ॒तशंस्ता॒सुवि॑प्रः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} तेन॑य॒ज्ञेन॒स्व॑रंकृतेन॒स्वि॑ष्टेनव॒क्षणा॒,आपृ॑णध्व॒म्(स्वाहा᳚) || 5 || होता᳚¦अ॒ध्व॒र्युः¦आऽव॑याः¦अ॒ग्नि॒म्ऽइ॒न्धः¦ग्रा॒व॒ऽग्रा॒भः¦उ॒त¦शंस्ता᳚¦सुऽवि॑प्रः | |
यू॒प॒व्र॒स्का,उ॒तयेयू᳚पवा॒हाश्च॒षालं॒ये,अ॑श्वयू॒पाय॒तक्ष॑ति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | जगती} येचार्व॑ते॒पच॑नंस॒म्भर᳚न्त्यु॒तोतेषा᳚म॒भिगू᳚र्तिर्नइन्वतु॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:8 यू॒प॒ऽव्र॒स्काः¦उ॒त¦ये¦यू॒प॒ऽवा॒हाः¦च॒षाल᳚म्¦ये¦अ॒श्व॒ऽयू॒पाय॑¦तक्ष॑ति | |
उप॒प्रागा᳚त्सु॒मन्मे᳚ऽधायि॒मन्म॑दे॒वाना॒माशा॒,उप॑वी॒तपृ॑ष्ठः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} अन्वे᳚नं॒विप्रा॒ऋष॑योमदन्तिदे॒वानां᳚पु॒ष्टेच॑कृमासु॒बन्धु॒म्(स्वाहा᳚) || 7 || उप॑¦प्र¦अ॒गा॒त्¦सु॒ऽमत्¦मे॒¦अ॒धा॒यि॒¦मन्म॑¦दे॒वाना᳚म्¦आशाः᳚¦उप॑¦वी॒तऽपृ॑ष्ठः | |
यद्वा॒जिनो॒दाम॑सं॒दान॒मर्व॑तो॒याशी᳚र्ष॒ण्या᳚रश॒नारज्जु॑रस्य |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} यद्वा᳚घास्य॒प्रभृ॑तमा॒स्ये॒३॑(ए॒)तृणं॒सर्वा॒ताते॒,अपि॑दे॒वेष्व॑स्तु॒(स्वाहा᳚) || 8 || यत्¦वा॒जिनः॑¦दाम॑¦स॒म्ऽदान᳚म्¦अर्व॑तः¦या¦शी॒र्ष॒ण्या᳚¦र॒श॒ना¦रज्जुः॑¦अ॒स्य॒ | |
यदश्व॑स्यक्र॒विषो॒मक्षि॒काश॒यद्वा॒स्वरौ॒स्वधि॑तौरि॒प्तमस्ति॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} यद्धस्त॑योःशमि॒तुर्यन्न॒खेषु॒सर्वा॒ताते॒,अपि॑दे॒वेष्व॑स्तु॒(स्वाहा᳚) || 9 || यत्¦अश्व॑स्य¦क्र॒विषः॑¦मक्षि॑का¦आश॑¦यत्¦वा॒¦स्वरौ᳚¦स्वऽधि॑तौ¦रि॒प्तम्¦अस्ति॑ | |
यदूव॑ध्यमु॒दर॑स्याप॒वाति॒यआ॒मस्य॑क्र॒विषो᳚ग॒न्धो,अस्ति॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} सु॒कृ॒तातच्छ॑मि॒तारः॑कृण्वन्तू॒तमेधं᳚शृत॒पाकं᳚पचन्तु॒(स्वाहा᳚) || 10 || यत्¦ऊव॑ध्यम्¦उ॒दर॑स्य¦अ॒प॒ऽवाति॑¦यः¦आ॒मस्य॑¦क्र॒विषः॑¦ग॒न्धः¦अस्ति॑ | |
यत्ते॒गात्रा᳚द॒ग्निना᳚प॒च्यमा᳚नाद॒भिशूलं॒निह॑तस्याव॒धाव॑ति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} मातद्भूम्या॒माश्रि॑ष॒न्मातृणे᳚षुदे॒वेभ्य॒स्तदु॒शद्भ्यो᳚रा॒तम॑स्तु॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:9 यत्¦ते॒¦गात्रा᳚त्¦अ॒ग्निना᳚¦प॒च्यमा᳚नात्¦अ॒भि¦शूल᳚म्¦निऽह॑तस्य¦अ॒व॒ऽधाव॑ति | |
येवा॒जिनं᳚परि॒पश्य᳚न्तिप॒क्वंयई᳚मा॒हुःसु॑र॒भिर्निर्ह॒रेति॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} येचार्व॑तोमांसभि॒क्षामु॒पास॑तउ॒तोतेषा᳚म॒भिगू᳚र्तिर्नइन्वतु॒(स्वाहा᳚) || 12 || ये¦वा॒जिन᳚म्¦प॒रि॒ऽपश्य᳚न्ति¦प॒क्वम्¦ये¦ई॒म्¦आ॒हुः¦सु॒र॒भिः¦निः¦ह॒र॒¦इति॑ | |
यन्नीक्ष॑णंमां॒स्पच᳚न्या,उ॒खाया॒यापात्रा᳚णियू॒ष्णआ॒सेच॑नानि |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} ऊ॒ष्म॒ण्या᳚पि॒धाना᳚चरू॒णाम॒ङ्काःसू॒नाःपरि॑भूष॒न्त्यश्व॒म्(स्वाहा᳚) || 13 || यत्¦नि॒ऽईक्ष॑णम्¦मां॒स्पच᳚न्याः¦उ॒खायाः᳚¦या¦पात्रा᳚णि¦यू॒ष्णः¦आ॒ऽसेच॑नानि | |
नि॒क्रम॑णंनि॒षद॑नंवि॒वर्त॑नं॒यच्च॒पड्बी᳚श॒मर्व॑तः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} यच्च॑प॒पौयच्च॑घा॒सिंज॒घास॒सर्वा॒ताते॒,अपि॑दे॒वेष्व॑स्तु॒(स्वाहा᳚) || 14 || नि॒ऽक्रम॑णम्¦नि॒ऽसद॑नम्¦वि॒ऽवर्त॑नम्¦यत्¦च॒¦पड्बी᳚शम्¦अर्व॑तः | |
मात्वा॒ग्निर्ध्व॑नयीद्धू॒मग᳚न्धि॒र्मोखाभ्राज᳚न्त्य॒भिवि॑क्त॒जघ्रिः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} इ॒ष्टंवी॒तम॒भिगू᳚र्तं॒वष॑ट्कृतं॒तंदे॒वासः॒प्रति॑गृभ्ण॒न्त्यश्व॒म्(स्वाहा᳚) || 15 || मा¦त्वा॒¦अ॒ग्निः¦ध्व॒न॒यी॒त्¦धू॒मऽग᳚न्धिः¦मा¦उ॒खा¦भ्राज᳚न्ती¦अ॒भि¦वि॒क्त॒¦जघ्रिः॑ | |
यदश्वा᳚य॒वास॑उपस्तृ॒णन्त्य॑धीवा॒संयाहिर᳚ण्यान्यस्मै |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} सं॒दान॒मर्व᳚न्तं॒पड्बी᳚शंप्रि॒यादे॒वेष्वाया᳚मयन्ति॒(स्वाहा᳚) || 16 || वर्ग:10 यत्¦अश्वा᳚य¦वासः॑¦उ॒प॒ऽस्तृ॒णन्ति॑¦अ॒धी॒वा॒सम्¦या¦हिर᳚ण्यानि¦अ॒स्मै॒ | |
यत्ते᳚सा॒देमह॑सा॒शूकृ॑तस्य॒पार्ष्ण्या᳚वा॒कश॑यावातु॒तोद॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} स्रु॒चेव॒ताह॒विषो᳚,अध्व॒रेषु॒सर्वा॒ताते॒ब्रह्म॑णासूदयामि॒(स्वाहा᳚) || 17 || यत्¦ते॒¦सा॒दे¦मह॑सा¦शूकृ॑तस्य¦पार्ष्ण्या᳚¦वा॒¦कश॑या¦वा॒¦तु॒तोद॑ | |
चतु॑स्त्रिंशद्वा॒जिनो᳚दे॒वब᳚न्धोर्॒वङ्क्री॒रश्व॑स्य॒स्वधि॑तिः॒समे᳚ति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} अच्छि॑द्रा॒गात्रा᳚व॒युना᳚कृणोत॒परु॑ष्परुरनु॒घुष्या॒विश॑स्त॒(स्वाहा᳚) || 18 || चतुः॑ऽत्रिंशत्¦वा॒जिनः॑¦दे॒वऽब᳚न्धोः¦वङ्क्रीः᳚¦अश्व॑स्य¦स्वऽधि॑तिः¦सम्¦ए॒ति॒ | |
एक॒स्त्वष्टु॒रश्व॑स्याविश॒स्ताद्वाय॒न्तारा᳚भवत॒स्तथ॑ऋ॒तुः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} याते॒गात्रा᳚णामृतु॒थाकृ॒णोमि॒ताता॒पिण्डा᳚नां॒प्रजु॑होम्य॒ग्नौ(स्वाहा᳚) || 19 || एकः॑¦त्वष्टुः॑¦अश्व॑स्य¦वि॒ऽश॒स्ता¦द्वा¦य॒न्तारा᳚¦भ॒व॒तः॒¦तथा᳚¦ऋ॒तुः | |
मात्वा᳚तपत्प्रि॒यआ॒त्मापि॒यन्तं॒मास्वधि॑तिस्त॒न्व१॑(अ॒)आति॑ष्ठिपत्ते |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} माते᳚गृ॒ध्नुर॑विश॒स्ताति॒हाय॑छि॒द्रागात्रा᳚ण्य॒सिना॒मिथू᳚कः॒(स्वाहा᳚) || 20 || मा¦त्वा॒¦त॒प॒त्¦प्रि॒यः¦आ॒त्मा¦अ॒पि॒ऽयन्त᳚म्¦मा¦स्वऽधि॑तिः¦त॒न्वः॑¦आ¦ति॒स्थि॒प॒त्¦ते॒ | |
नवा,उ॑ए॒तन्म्रि॑यसे॒नरि॑ष्यसिदे॒वाँ,इदे᳚षिप॒थिभिः॑सु॒गेभिः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} हरी᳚ते॒युञ्जा॒पृष॑ती,अभूता॒मुपा᳚स्थाद्वा॒जीधु॒रिरास॑भस्य॒(स्वाहा᳚) || 21 || न¦वै¦ऊँ॒ इति॑¦ए॒तत्¦म्रि॒य॒से॒¦न¦रि॒ष्य॒सि॒¦दे॒वान्¦इत्¦ए॒षि॒¦प॒थिऽभिः॑¦सु॒ऽगेभिः॑ | |
सु॒गव्यं᳚नोवा॒जीस्वश्व्यं᳚पुं॒सःपु॒त्राँ,उ॒तवि॑श्वा॒पुषं᳚र॒यिम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} अ॒ना॒गा॒स्त्वंनो॒,अदि॑तिःकृणोतुक्ष॒त्रंनो॒,अश्वो᳚वनतांह॒विष्मा॒न्त्(स्वाहा᳚) || 22 || सु॒ऽगव्य᳚म्¦नः॒¦वा॒जी¦सु॒।आश्व्य᳚म्¦पुं॒सः¦पु॒त्रान्¦उ॒त¦वि॒श्व॒ऽपुष᳚म्¦र॒यिम् | |
[42] यदक्रंदइति त्रयोदशर्चस्य सूक्तस्यौचथ्योदीर्घतमाअश्वस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:3}{मंडल:1, सूक्त:163}{अनुवाक:22, सूक्त:7} |
यदक्र᳚न्दःप्रथ॒मंजाय॑मानउ॒द्यन्त्स॑मु॒द्रादु॒तवा॒पुरी᳚षात् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} श्ये॒नस्य॑प॒क्षाह॑रि॒णस्य॑बा॒हू,उ॑प॒स्तुत्यं॒महि॑जा॒तंते᳚,अर्व॒न्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:11 यत्¦अक्र᳚न्दः¦प्र॒थ॒मम्¦जाय॑मानः¦उ॒त्ऽयन्¦स॒मु॒द्रात्¦उ॒त¦वा॒¦पुरी᳚षात् | |
य॒मेन॑द॒त्तंत्रि॒तए᳚नमायुन॒गिन्द्र॑एणंप्रथ॒मो,अध्य॑तिष्ठत् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} ग॒न्ध॒र्वो,अ॑स्यरश॒नाम॑गृभ्णा॒त्सूरा॒दश्वं᳚वसवो॒निर॑तष्ट॒(स्वाहा᳚) || 2 || य॒मेन॑¦द॒त्तम्¦त्रि॒तः¦ए॒न॒म्¦अ॒यु॒न॒क्¦इन्द्रः॑¦ए॒न॒म्¦प्र॒थ॒मः¦अधि॑¦अ॒ति॒ष्ठ॒त् | |
असि॑य॒मो,अस्या᳚दि॒त्यो,अ᳚र्व॒न्नसि॑त्रि॒तोगुह्ये᳚नव्र॒तेन॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} असि॒सोमे᳚नस॒मया॒विपृ॑क्तआ॒हुस्ते॒त्रीणि॑दि॒विबन्ध॑नानि॒(स्वाहा᳚) || 3 || असि॑¦य॒मः¦असि॑¦आ॒दि॒त्यः¦अ॒र्व॒न्¦असि॑¦त्रि॒तः¦गुह्ये᳚न¦व्र॒तेन॑ | |
त्रीणि॑तआहुर्दि॒विबन्ध॑नानि॒त्रीण्य॒प्सुत्रीण्य॒न्तःस॑मु॒द्रे |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} उ॒तेव॑मे॒वरु॑णश्छन्त्स्यर्व॒न्यत्रा᳚तआ॒हुःप॑र॒मंज॒नित्र॒म्(स्वाहा᳚) || 4 || त्रीणि॑¦ते॒¦आ॒हुः॒¦दि॒वि¦बन्ध॑नानि¦त्रीणि॑¦अ॒प्ऽसु¦त्रीणि॑¦अ॒न्तरिति॑¦स॒मु॒द्रे | |
इ॒माते᳚वाजिन्नव॒मार्ज॑नानी॒माश॒फानां᳚सनि॒तुर्नि॒धाना᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} अत्रा᳚तेभ॒द्रार॑श॒ना,अ॑पश्यमृ॒तस्य॒या,अ॑भि॒रक्ष᳚न्तिगो॒पाः(स्वाहा᳚) || 5 || इ॒मा¦ते॒¦वा॒जि॒न्¦अ॒व॒ऽमार्ज॑नानि¦इ॒मा¦श॒फाना᳚म्¦स॒नि॒तुः¦नि॒ऽधाना᳚ | |
आ॒त्मानं᳚ते॒मन॑सा॒राद॑जानाम॒वोदि॒वाप॒तय᳚न्तंपतं॒गम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} शिरो᳚,अपश्यंप॒थिभिः॑सु॒गेभि॑ररे॒णुभि॒र्जेह॑मानंपत॒त्रि(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:12 आ॒त्मान᳚म्¦ते॒¦मन॑सा¦आ॒रात्¦अ॒जा॒ना॒म्¦अ॒वः¦दि॒वा¦प॒तय᳚न्तम्¦प॒त॒ङ्गम् | |
अत्रा᳚तेरू॒पमु॑त्त॒मम॑पश्यं॒जिगी᳚षमाणमि॒षआप॒देगोः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} य॒दाते॒मर्तो॒,अनु॒भोग॒मान॒ळादिद्ग्रसि॑ष्ठ॒ओष॑धीरजीगः॒(स्वाहा᳚) || 7 || अत्र॑¦ते॒¦रू॒पम्¦उ॒त्ऽत॒मम्¦अ॒प॒श्य॒म्¦जिगी᳚षमाणम्¦इ॒षः¦आ¦प॒दे¦गोः | |
अनु॑त्वा॒रथो॒,अनु॒मर्यो᳚,अर्व॒न्ननु॒गावोऽनु॒भगः॑क॒नीना᳚म् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} अनु॒व्राता᳚स॒स्तव॑स॒ख्यमी᳚यु॒रनु॑दे॒वाम॑मिरेवी॒र्यं᳚ते॒(स्वाहा᳚) || 8 || अनु॑¦त्वा॒¦रथः॑¦अनु॑¦मर्यः॑¦अ॒र्व॒न्¦अनु॑¦गावः॑¦अनु॑¦भगः॑¦क॒नीना᳚म् | |
हिर᳚ण्यशृ॒ङ्गोऽयो᳚,अस्य॒पादा॒मनो᳚जवा॒,अव॑र॒इन्द्र॑आसीत् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} दे॒वा,इद॑स्यहवि॒रद्य॑माय॒न्यो,अर्व᳚न्तंप्रथ॒मो,अ॒ध्यति॑ष्ठ॒त्(स्वाहा᳚) || 9 || हिर᳚ण्यऽशृङ्गः¦अयः॑¦अ॒स्य॒¦पादाः᳚¦मनः॑ऽजवाः¦अव॑रः¦इन्द्रः॑¦आ॒सी॒त् | |
ई॒र्मान्ता᳚सः॒सिलि॑कमध्यमासः॒संशूर॑णासोदि॒व्यासो॒,अत्याः᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} हं॒सा,इ॑वश्रेणि॒शोय॑तन्ते॒यदाक्षि॑षुर्दि॒व्यमज्म॒मश्वाः᳚(स्वाहा᳚) || 10 || ई॒र्म।आ᳚न्तासः¦सिलि॑कऽमध्यमासः¦सम्¦शूर॑णासः¦दि॒व्यासः॑¦अत्याः᳚ | |
तव॒शरी᳚रंपतयि॒ष्ण्व᳚र्व॒न्तव॑चि॒त्तंवात॑इव॒ध्रजी᳚मान् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} तव॒शृङ्गा᳚णि॒विष्ठि॑तापुरु॒त्रार᳚ण्येषु॒जर्भु॑राणाचरन्ति॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:13 तव॑¦शरी᳚रम्¦प॒त॒यि॒ष्णु¦अ॒र्व॒न्¦तव॑¦चि॒त्तम्¦वातः॑ऽइव¦ध्रजी᳚मान् | |
उप॒प्रागा॒च्छस॑नंवा॒ज्यर्वा᳚देव॒द्रीचा॒मन॑सा॒दीध्या᳚नः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} अ॒जःपु॒रोनी᳚यते॒नाभि॑र॒स्यानु॑प॒श्चात्क॒वयो᳚यन्तिरे॒भाः(स्वाहा᳚) || 12 || उप॑¦प्र¦अ॒गा॒त्¦शस॑नम्¦वा॒जी¦अर्वा᳚¦दे॒व॒द्रीचा᳚¦मन॑सा¦दीध्या᳚नः | |
उप॒प्रागा᳚त्पर॒मंयत्स॒धस्थ॒मर्वाँ॒,अच्छा᳚पि॒तरं᳚मा॒तरं᳚च |{औचथ्यो दीर्घतमाः | अश्वः | त्रिष्टुप्} अ॒द्यादे॒वाञ्जुष्ट॑तमो॒हिग॒म्या,अथाशा᳚स्तेदा॒शुषे॒वार्या᳚णि॒(स्वाहा᳚) || 13 || उप॑¦प्र¦अ॒गा॒त्¦प॒र॒मम्¦यत्¦स॒धऽस्थ᳚म्¦अर्वा᳚न्¦अच्छ॑¦पि॒तर᳚म्¦मा॒तर᳚म्¦च॒ | |
[43] अस्यवामस्येति द्विपंचाशदृचस्य सूक्तस्य औचथ्योदीर्घतमा आद्यानामेकचत्वारिंशटृचां विश्वेदेवास्तस्याः समुद्राइत्यस्यावाक्समुद्राक्षरापः शकमयमित्यस्याःशकधूमसोमौत्रयः केशिनइत्यस्याअग्निसूर्यवायवो (केशिनइतिगुणः) चत्वारिवागित्यस्यावाक्इंद्रंमित्रमितिद्वयोः सूर्योद्वादशप्रधयइत्यस्याः कालचक्रं (अत्रसंवत्सरसंस्थंकालचक्रवर्णनं) यस्तइत्यस्याः सरस्वतीयज्ञेनेत्यस्याः साध्याःसमानमित्यस्याः सूर्यः (पर्जन्याग्नीवा) दिव्यंसुपर्णमित्यस्याः सरस्वान् (सूर्योवा) त्रिष्टुप् द्वादशी पंचदशी त्रयोविंशी एकोनत्रिंशी षट्त्रिंश्येकचत्वारिं- शीचजगत्यः द्विचत्वारिंशी प्रस्तारपंक्तिः एकपंचाश्यनुष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:3}{मंडल:1, सूक्त:164}{अनुवाक:22, सूक्त:8} |
अ॒स्यवा॒मस्य॑पलि॒तस्य॒होतु॒स्तस्य॒भ्राता᳚मध्य॒मो,अ॒स्त्यश्नः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} तृ॒तीयो॒भ्राता᳚घृ॒तपृ॑ष्ठो,अ॒स्यात्रा᳚पश्यंवि॒श्पतिं᳚स॒प्तपु॑त्र॒म्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:14 अ॒स्य¦वा॒मस्य॑¦प॒लि॒तस्य॑¦होतुः॑¦तस्य॑¦भ्राता᳚¦म॒ध्य॒मः¦अ॒स्ति॒¦अश्नः॑ | |
स॒प्तयु᳚ञ्जन्ति॒रथ॒मेक॑चक्र॒मेको॒,अश्वो᳚वहतिस॒प्तना᳚मा |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} त्रि॒नाभि॑च॒क्रम॒जर॑मन॒र्वंयत्रे॒माविश्वा॒भुव॒नाधि॑त॒स्थुः(स्वाहा᳚) || 2 || स॒प्त¦युं॒ज॒न्ति॒¦रथ᳚म्¦एक॑ऽचक्रम्¦एकः॑¦अश्वः॑¦व॒ह॒ति॒¦स॒प्तऽना᳚मा | |
इ॒मंरथ॒मधि॒येस॒प्तत॒स्थुःस॒प्तच॑क्रंस॒प्तव॑ह॒न्त्यश्वाः᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} स॒प्तस्वसा᳚रो,अ॒भिसंन॑वन्ते॒यत्र॒गवां॒निहि॑तास॒प्तनाम॒(स्वाहा᳚) || 3 || इ॒मम्¦रथ᳚म्¦अधि॑¦ये¦स॒प्त¦त॒स्थुः¦स॒प्तऽच॑क्रम्¦स॒प्त¦व॒ह॒न्ति॒¦अश्वाः᳚ | |
कोद॑दर्शप्रथ॒मंजाय॑मानमस्थ॒न्वन्तं॒यद॑न॒स्थाबिभ॑र्ति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} भूम्या॒,असु॒रसृ॑गा॒त्माक्व॑स्वि॒त्कोवि॒द्वांस॒मुप॑गा॒त्प्रष्टु॑मे॒तत्(स्वाहा᳚) || 4 || कः¦द॒द॒र्श॒¦प्र॒थ॒मम्¦जाय॑मानम्¦अ॒स्थ॒न्ऽवन्त᳚म्¦यत्¦अ॒न॒स्था¦बिभ॑र्ति | |
पाकः॑पृच्छामि॒मन॒सावि॑जानन्दे॒वाना᳚मे॒नानिहि॑ताप॒दानि॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} व॒त्सेब॒ष्कयेऽधि॑स॒प्ततन्तू॒न्वित॑त्निरेक॒वय॒ओत॒वा,उ॒(स्वाहा᳚) || 5 || पाकः॑¦पृ॒च्छा॒मि॒¦मन॑सा¦अवि॑ऽजानन्¦दे॒वाना᳚म्¦ए॒ना¦निऽहि॑ता¦प॒दानि॑ | |
अचि॑कित्वाञ्चिकि॒तुष॑श्चि॒दत्र॑क॒वीन्पृ॑च्छामिवि॒द्मने॒नवि॒द्वान् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} वियस्त॒स्तम्भ॒षळि॒मारजां᳚स्य॒जस्य॑रू॒पेकिमपि॑स्वि॒देक॒म्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:15 अचि॑कित्वान्¦चि॒कि॒तुषः॑¦चि॒त्¦अत्र॑¦क॒वीन्¦पृ॒च्छा॒मि॒¦वि॒द्मने᳚¦न¦वि॒द्वान् | |
इ॒हब्र॑वीतु॒यई᳚म॒ङ्गवेदा॒स्यवा॒मस्य॒निहि॑तंप॒दंवेः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} शी॒र्ष्णः,क्षी॒रंदु॑ह्रते॒गावो᳚,अस्यव॒व्रिंवसा᳚ना,उद॒कंप॒दापुः॒(स्वाहा᳚) || 7 || इ॒ह¦ब्र॒वी॒तु॒¦यः¦ई॒म्¦अ॒ङ्ग¦वेद॑¦अ॒स्य¦वा॒मस्य॑¦निऽहि॑तम्¦प॒दम्¦वेरिति॒ वेः | |
मा॒तापि॒तर॑मृ॒तआब॑भाजधी॒त्यग्रे॒मन॑सा॒संहिज॒ग्मे |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} साबी᳚भ॒त्सुर्गर्भ॑रसा॒निवि॑द्धा॒नम॑स्वन्त॒इदु॑पवा॒कमी᳚युः॒(स्वाहा᳚) || 8 || मा॒ता¦पि॒तर᳚म्¦ऋ॒ते¦आ¦ब॒भा॒ज॒¦धी॒ती¦अग्रे᳚¦मन॑सा¦सम्¦हि¦ज॒ग्मे | |
यु॒क्तामा॒तासी᳚द्धु॒रिदक्षि॑णाया॒,अति॑ष्ठ॒द्गर्भो᳚वृज॒नीष्व॒न्तः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} अमी᳚मेद्व॒त्सो,अनु॒गाम॑पश्यद्विश्वरू॒प्यं᳚त्रि॒षुयोज॑नेषु॒(स्वाहा᳚) || 9 || यु॒क्ता¦मा॒ता¦आ॒सी॒त्¦धु॒रि¦दक्षि॑णायाः¦अति॑ष्ठत्¦गर्भः॑¦वृ॒ज॒नीषु॑¦अ॒न्तरिति॑ | |
ति॒स्रोमा॒तॄस्त्रीन्पि॒तॄन्बिभ्र॒देक॑ऊ॒र्ध्वस्त॑स्थौ॒नेमव॑ग्लापयन्ति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} म॒न्त्रय᳚न्तेदि॒वो,अ॒मुष्य॑पृ॒ष्ठेवि॑श्व॒विदं॒वाच॒मवि॑श्वमिन्वा॒म्(स्वाहा᳚) || 10 || ति॒स्रः¦मा॒तॄः¦त्रीन्¦पि॒तॄन्¦बिभ्र॑त्¦एकः॑¦ऊ॒र्ध्वः¦त॒स्थौ॒¦न¦ई॒म्¦अव॑¦ग्ल॒प॒य॒न्ति॒ | |
द्वाद॑शारंन॒हितज्जरा᳚य॒वर्व॑र्तिच॒क्रंपरि॒द्यामृ॒तस्य॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} आपु॒त्रा,अ॑ग्नेमिथु॒नासो॒,अत्र॑स॒प्तश॒तानि॑विंश॒तिश्च॑तस्थुः॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:16 द्वाद॑श।आरम्¦न॒हि¦तत्¦जरा᳚य¦वर्व॑र्ति¦च॒क्रम्¦परि॑¦द्याम्¦ऋ॒तस्य॑ | |
पञ्च॑पादंपि॒तरं॒द्वाद॑शाकृतिंदि॒वआ᳚हुः॒परे॒,अर्धे᳚पुरी॒षिण᳚म् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | जगती} अथे॒मे,अ॒न्यउप॑रेविचक्ष॒णंस॒प्तच॑क्रे॒षळ॑रआहु॒रर्पि॑त॒म्(स्वाहा᳚) || 12 || पंच॑ऽपादम्¦पि॒तर᳚म्¦द्वाद॑शऽआकृतिम्¦दि॒वः¦आ॒हुः॒¦परे᳚¦अर्धे᳚¦पु॒री॒षिण᳚म् | |
पञ्चा᳚रेच॒क्रेप॑रि॒वर्त॑माने॒तस्मि॒न्नात॑स्थु॒र्भुव॑नानि॒विश्वा᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} तस्य॒नाक्ष॑स्तप्यते॒भूरि॑भारःस॒नादे॒वनशी᳚र्यते॒सना᳚भिः॒(स्वाहा᳚) || 13 || पंच॑।आरे¦च॒क्रे¦प॒रि॒ऽवर्त॑माने¦तस्मि॑न्¦आ¦त॒स्थुः॒¦भुव॑नानि¦विश्वा᳚ | |
सने᳚मिच॒क्रम॒जरं॒विवा᳚वृतउत्ता॒नायां॒दश॑यु॒क्ताव॑हन्ति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} सूर्य॑स्य॒चक्षू॒रज॑सै॒त्यावृ॑तं॒तस्मि॒न्नार्पि॑ता॒भुव॑नानि॒विश्वा॒(स्वाहा᳚) || 14 || सऽने᳚मि¦च॒क्रम्¦अ॒जर᳚म्¦वि¦व॒वृ॒ते॒¦उ॒त्ता॒नाया᳚म्¦दश॑¦यु॒क्ताः¦व॒ह॒न्ति॒ | |
सा॒कं॒जानां᳚स॒प्तथ॑माहुरेक॒जंषळिद्य॒मा,ऋष॑योदेव॒जा,इति॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | जगती} तेषा᳚मि॒ष्टानि॒विहि॑तानिधाम॒शःस्था॒त्रेरे᳚जन्ते॒विकृ॑तानिरूप॒शः(स्वाहा᳚) || 15 || सा॒क॒म्ऽजाना᳚म्¦स॒प्तथ᳚म्¦आ॒हुः॒¦ए॒क॒ऽजम्¦षट्¦इत्¦य॒माः¦ऋष॑यः¦दे॒व॒ऽजाः¦इति॑ | |
स्त्रियः॑स॒तीस्ताँ,उ॑मेपुं॒सआ᳚हुः॒पश्य॑दक्ष॒ण्वान्नविचे᳚तद॒न्धः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} क॒विर्यःपु॒त्रःसई॒माचि॑केत॒यस्तावि॑जा॒नात्सपि॒तुष्पि॒तास॒॑त्(स्वाहा᳚) || 16 || वर्ग:17 स्त्रियः॑¦स॒तीः¦तान्¦ऊँ॒ इति॑¦मे॒¦पुं॒सः¦आ॒हुः॒¦पश्य॑त्¦अ॒क्ष॒ण्ऽवान्¦न¦वि¦चे॒त॒त्¦अ॒न्धः | |
अ॒वःपरे᳚णप॒रए॒नाव॑रेणप॒दाव॒त्संबिभ्र॑ती॒गौरुद॑स्थात् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} साक॒द्रीची॒कंस्वि॒दर्धं॒परा᳚गा॒त्क्व॑स्वित्सूतेन॒हियू॒थे,अ॒न्तः(स्वाहा᳚) || 17 || अ॒वः¦परे᳚ण¦प॒रः¦ए॒ना¦अव॑रेण¦प॒दा¦व॒त्सम्¦बिभ्र॑ती¦गौः¦उत्¦अ॒स्था॒त् | |
अ॒वःपरे᳚णपि॒तरं॒यो,अ॑स्यानु॒वेद॑प॒रए॒नाव॑रेण |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} क॒वी॒यमा᳚नः॒कइ॒हप्रवो᳚चद्दे॒वंमनः॒कुतो॒,अधि॒प्रजा᳚त॒म्(स्वाहा᳚) || 18 || अ॒वः¦परे᳚ण¦पि॒तर᳚म्¦यः¦अ॒स्य॒¦अ॒नु॒ऽवेद॑¦प॒रः¦ए॒ना¦अव॑रेण | |
ये,अ॒र्वाञ्च॒स्ताँ,उ॒परा᳚चआहु॒र्येपरा᳚ञ्च॒स्ताँ,उ॑अ॒र्वाच॑आहुः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} इन्द्र॑श्च॒याच॒क्रथुः॑सोम॒तानि॑धु॒रानयु॒क्तारज॑सोवहन्ति॒(स्वाहा᳚) || 19 || ये¦अ॒र्वांचः॑¦तान्¦ऊँ॒ इति॑¦परा᳚चः¦आ॒हुः॒¦ये¦परां᳚चः¦तान्¦ऊँ॒ इति॑¦अ॒र्वाचः॑¦आ॒हुः॒ | |
द्वासु॑प॒र्णास॒युजा॒सखा᳚यासमा॒नंवृ॒क्षंपरि॑षस्वजाते |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} तयो᳚र॒न्यःपिप्प॑लंस्वा॒द्वत्त्यन॑श्नन्न॒न्यो,अ॒भिचा᳚कशीति॒(स्वाहा᳚) || 20 || द्वा¦सु॒ऽप॒र्णा¦स॒ऽयुजा᳚¦सखा᳚या¦स॒म॒नम्¦वृ॒क्षम्¦परि॑¦स॒स्व॒जा॒ते॒ इति॑ | |
यत्रा᳚सुप॒र्णा,अ॒मृत॑स्यभा॒गमनि॑मेषंवि॒दथा᳚भि॒स्वर᳚न्ति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} इ॒नोविश्व॑स्य॒भुव॑नस्यगो॒पाःसमा॒धीरः॒पाक॒मत्रावि॑वेश॒(स्वाहा᳚) || 21 || वर्ग:18 यत्र॑¦सु॒ऽप॒र्णाः¦अ॒मृत॑स्य¦भा॒गम्¦अनि॑ऽमेषम्¦वि॒दथा᳚¦अ॒भि॒ऽस्वर᳚न्ति | |
यस्मि᳚न्वृ॒क्षेम॒ध्वदः॑सुप॒र्णानि॑वि॒शन्ते॒सुव॑ते॒चाधि॒विश्वे᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} तस्येदा᳚हुः॒पिप्प॑लंस्वा॒द्वग्रे॒तन्नोन्न॑श॒द्यःपि॒तरं॒नवेद॒(स्वाहा᳚) || 22 || यस्मि॑न्¦वृ॒क्षे¦म॒धु॒।आदः॑¦सु॒ऽप॒र्णाः¦नि॒ऽवि॒शन्ते᳚¦सुव॑ते¦च॒¦अधि॑¦विश्वे᳚ | |
यद्गा᳚य॒त्रे,अधि॑गाय॒त्रमाहि॑तं॒त्रैष्टु॑भाद्वा॒त्रैष्टु॑भंनि॒रत॑क्षत |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | जगती} यद्वा॒जग॒ज्जग॒त्याहि॑तंप॒दंयइत्तद्वि॒दुस्ते,अ॑मृत॒त्वमा᳚नशुः॒(स्वाहा᳚) || 23 || यत्¦गा॒य॒त्रे¦अधि॑¦गा॒य॒त्रम्¦आऽहि॑तम्¦त्रैस्तु॑भात्¦वा॒¦त्रैस्तु॑भम्¦निः॒।आत॑क्षत | |
गा॒य॒त्रेण॒प्रति॑मिमीते,अ॒र्कम॒र्केण॒साम॒त्रैष्टु॑भेनवा॒कम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} वा॒केन॑वा॒कंद्वि॒पदा॒चतु॑ष्पदा॒क्षरे᳚णमिमतेस॒प्तवाणीः᳚(स्वाहा᳚) || 24 || गा॒य॒त्रेण॑¦प्रति॑¦मि॒मी॒ते॒¦अ॒र्कम्¦अ॒र्केण॑¦साम॑¦त्रैस्तु॑भेन¦वा॒कम् | |
जग॑ता॒सिन्धुं᳚दि॒व्य॑स्तभायद्रथंत॒रेसूर्यं॒पर्य॑पश्यत् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} गा॒य॒त्रस्य॑स॒मिध॑स्ति॒स्रआ᳚हु॒स्ततो᳚म॒ह्नाप्ररि॑रिचेमहि॒त्वा(स्वाहा᳚) || 25 || जग॑ता¦सिन्धु᳚म्¦दि॒वि¦अ॒स्त॒भा॒य॒त्¦र॒थ॒म्ऽत॒रे¦सूर्य᳚म्¦परि॑¦अ॒प॒श्य॒त् | |
उप॑ह्वयेसु॒दुघां᳚धे॒नुमे॒तांसु॒हस्तो᳚गो॒धुगु॒तदो᳚हदेनाम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} श्रेष्ठं᳚स॒वंस॑वि॒तासा᳚विषन्नो॒ऽभी᳚द्धोघ॒र्मस्तदु॒षुप्रवो᳚च॒म्(स्वाहा᳚) || 26 || वर्ग:19 उप॑¦ह्व॒ये॒¦सु॒ऽदुघा᳚म्¦धे॒नुम्¦ए॒ताम्¦सु॒ऽहस्तः॑¦गो॒ऽधुक्¦उ॒त¦दो॒ह॒त्¦ए॒ना॒म् | |
हि॒ङ्कृ॒ण्व॒तीव॑सु॒पत्नी॒वसू᳚नांव॒त्समि॒च्छन्ती॒मन॑सा॒भ्यागा᳚त् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} दु॒हाम॒श्विभ्यां॒पयो᳚,अ॒घ्न्येयंसाव॑र्धतांमह॒तेसौभ॑गाय॒(स्वाहा᳚) || 27 || हि॒ङ्ऽकृ॒ण्व॒ती¦व॒सु॒ऽपत्नी᳚¦वसू᳚नाम्¦व॒त्सम्¦इ॒च्छन्ती᳚¦मन॑सा¦अ॒भि¦आ¦अ॒गा॒त् | |
गौर॑मीमे॒दनु॑व॒त्संमि॒षन्तं᳚मू॒र्धानं॒हिङ्ङ॑कृणो॒न्मात॒वा,उ॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} सृक्वा᳚णंघ॒र्मम॒भिवा᳚वशा॒नामिमा᳚तिमा॒युंपय॑ते॒पयो᳚भिः॒(स्वाहा᳚) || 28 || गौः¦अ॒मी॒मे॒त्¦अनु॑¦व॒त्सम्¦मि॒षन्त᳚म्¦मू॒र्धान᳚म्¦हिङ्¦अ॒कृ॒णो॒त्¦मात॒वै¦ऊँ॒ इति॑ | |
अ॒यंसशि᳚ङ्क्ते॒येन॒गौर॒भीवृ॑ता॒मिमा᳚तिमा॒युंध्व॒सना॒वधि॑श्रि॒ता |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | जगती} साचि॒त्तिभि॒र्निहिच॒कार॒मर्त्यं᳚वि॒द्युद्भव᳚न्ती॒प्रति॑व॒व्रिमौ᳚हत॒(स्वाहा᳚) || 29 || अ॒यम्¦सः¦शि॒ङ्क्ते॒¦येन॑¦गौः¦अ॒भिऽवृ॑ता¦मिमा᳚ति¦मा॒युम्¦ध्व॒सनौ᳚¦अधि॑¦श्रि॒ता | |
अ॒नच्छ॑येतु॒रगा᳚तुजी॒वमेज॑द्ध्रु॒वंमध्य॒आप॒स्त्या᳚नाम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} जी॒वोमृ॒तस्य॑चरतिस्व॒धाभि॒रम॑र्त्यो॒मर्त्ये᳚ना॒सयो᳚निः॒(स्वाहा᳚) || 30 || अ॒नत्¦श॒ये॒¦तु॒रऽगा᳚तु¦जी॒वम्¦एज॑त्¦ध्रु॒वम्¦मध्ये᳚¦आ¦प॒स्त्या᳚नाम् | |
अप॑श्यंगो॒पामनि॑पद्यमान॒माच॒परा᳚चप॒थिभि॒श्चर᳚न्तम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} सस॒ध्रीचीः॒सविषू᳚ची॒र्वसा᳚न॒आव॑रीवर्ति॒भुव॑नेष्व॒न्तः(स्वाहा᳚) || 31 || वर्ग:20 अप॑श्यम्¦गो॒पाम्¦अनि॑ऽपद्यमानम्¦आ¦च॒¦परा᳚¦च॒¦प॒थिऽभिः॑¦चर᳚न्तम् | |
यईं᳚च॒कार॒नसो,अ॒स्यवे᳚द॒यईं᳚द॒दर्श॒हिरु॒गिन्नुतस्मा᳚त् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} समा॒तुर्योना॒परि॑वीतो,अ॒न्तर्ब॑हुप्र॒जानिरृ॑ति॒मावि॑वेश॒(स्वाहा᳚) || 32 || यः¦ई॒म्¦च॒कार॑¦न¦सः¦अ॒स्य¦वे॒द॒¦यः¦ई॒म्¦द॒दर्श॑¦हिरु॑क्¦इत्¦नु¦तस्मा᳚त् | |
द्यौर्मे᳚पि॒ताज॑नि॒तानाभि॒रत्र॒बन्धु᳚र्मेमा॒तापृ॑थि॒वीम॒हीयम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} उ॒त्ता॒नयो᳚श्च॒म्वो॒३॑(ओ॒)र्योनि॑र॒न्तरत्रा᳚पि॒तादु॑हि॒तुर्गर्भ॒माधा॒त्(स्वाहा᳚) || 33 || द्यौः¦मे॒¦पि॒ता¦ज॒नि॒ता¦नाभिः॑¦अत्र॑¦बन्धुः॑¦मे॒¦मा॒ता¦पृ॒थि॒वी¦म॒ही¦इ॒यम् | |
पृ॒च्छामि॑त्वा॒पर॒मन्तं᳚पृथि॒व्याःपृ॒च्छामि॒यत्र॒भुव॑नस्य॒नाभिः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} पृ॒च्छामि॑त्वा॒वृष्णो॒,अश्व॑स्य॒रेतः॑पृ॒च्छामि॑वा॒चःप॑र॒मंव्यो᳚म॒(स्वाहा᳚) || 34 || पृ॒च्छामि॑¦त्वा॒¦पर᳚म्¦अन्त᳚म्¦पृ॒थि॒व्याः¦पृ॒च्छामि॑¦यत्र॑¦भुव॑नस्य¦नाभिः॑ | |
इ॒यंवेदिः॒परो॒,अन्तः॑पृथि॒व्या,अ॒यंय॒ज्ञोभुव॑नस्य॒नाभिः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} अ॒यंसोमो॒वृष्णो॒,अश्व॑स्य॒रेतो᳚ब्र॒ह्मायंवा॒चःप॑र॒मंव्यो᳚म॒(स्वाहा᳚) || 35 || इ॒यम्¦वेदिः॑¦परः॑¦अन्तः॑¦पृ॒थि॒व्याः¦अ॒यम्¦य॒ज्ञः¦भुव॑नस्य¦नाभिः॑ | |
स॒प्तार्ध॑ग॒र्भाभुव॑नस्य॒रेतो॒विष्णो᳚स्तिष्ठन्तिप्र॒दिशा॒विध᳚र्मणि |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | जगती} तेधी॒तिभि॒र्मन॑सा॒तेवि॑प॒श्चितः॑परि॒भुवः॒परि॑भवन्तिवि॒श्वतः॒(स्वाहा᳚) || 36 || वर्ग:21 स॒प्त¦अ॒र्ध॒ऽग॒र्भाः¦भुव॑नस्य¦रेतः॑¦विष्णोः᳚¦ति॒ष्ठ॒न्ति॒¦प्र॒ऽदिशा᳚¦विऽध᳚र्मणि | |
नविजा᳚नामि॒यदि॑वे॒दमस्मि॑नि॒ण्यःसंन॑द्धो॒मन॑साचरामि |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} य॒दामाग᳚न्प्रथम॒जा,ऋ॒तस्यादिद्वा॒चो,अ॑श्नुवेभा॒गम॒स्याः(स्वाहा᳚) || 37 || न¦वि¦जा॒ना॒मि॒¦यत्ऽइ᳚व¦इ॒दम्¦अस्मि॑¦नि॒ण्यः¦सम्ऽन॑द्धः¦मन॑सा¦च॒रा॒मि॒ | |
अपा॒ङ्प्राङे᳚तिस्व॒धया᳚गृभी॒तोऽम॑र्त्यो॒मर्त्ये᳚ना॒सयो᳚निः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} ताशश्व᳚न्ताविषू॒चीना᳚वि॒यन्ता॒न्य१॑(अ॒)न्यंचि॒क्युर्ननिचि॑क्युर॒न्यम्(स्वाहा᳚) || 38 || अपा᳚ङ्¦प्राङ्¦ए॒ति॒¦स्व॒धया᳚¦गृ॒भी॒तः¦अम॑र्त्यः¦मर्त्ये᳚न¦सऽयो᳚निः | |
ऋ॒चो,अ॒क्षरे᳚पर॒मेव्यो᳚म॒न्यस्मि᳚न्दे॒वा,अधि॒विश्वे᳚निषे॒दुः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} यस्तन्नवेद॒किमृ॒चाक॑रिष्यति॒यइत्तद्वि॒दुस्तइ॒मेसमा᳚सते॒(स्वाहा᳚) || 39 || ऋ॒चः¦अ॒क्षरे᳚¦प॒र॒मे¦विऽओ᳚मन्¦यस्मि॑न्¦दे॒वाः¦अधि॑¦विश्वे᳚¦नि॒ऽसे॒दुः | |
सू॒य॒व॒साद्भग॑वती॒हिभू॒या,अथो᳚व॒यंभग॑वन्तःस्याम |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} अ॒द्धितृण॑मघ्न्येविश्व॒दानीं॒पिब॑शु॒द्धमु॑द॒कमा॒चर᳚न्ती॒(स्वाहा᳚) || 40 || सु॒य॒व॒स॒।आत्¦भग॑ऽवती¦हि¦भू॒याः¦अथो॒ इति॑¦व॒यम्¦भग॑ऽवन्तः¦स्या॒म॒ | |
गौ॒रीर्मि॑मायसलि॒लानि॒तक्ष॒त्येक॑पदीद्वि॒पदी॒साचतु॑ष्पदी |{औचथ्यो दीर्घतमाः | विश्वदेवाः | जगती} अ॒ष्टाप॑दी॒नव॑पदीबभू॒वुषी᳚स॒हस्रा᳚क्षरापर॒मेव्यो᳚म॒न्(स्वाहा᳚) || 41 || वर्ग:22 गौ॒रीः¦मि॒मा॒य॒¦स॒लि॒लानि॑¦तक्ष॑ती¦एक॑ऽपदी¦द्वि॒ऽपदी᳚¦सा¦चतुः॑ऽपदी | |
तस्याः᳚समु॒द्रा,अधि॒विक्ष॑रन्ति॒तेन॑जीवन्तिप्र॒दिश॒श्चत॑स्रः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | १/२: वाक् २/२: चापः | प्रस्तारपङ्क्तिः} ततः॑,क्षरत्य॒क्षरं॒तद्विश्व॒मुप॑जीवति॒(स्वाहा᳚) || 42 || तस्याः᳚¦स॒मु॒द्राः¦अधि॑¦वि¦क्ष॒र॒न्ति॒¦तेन॑¦जी॒व॒न्ति॒¦प्र॒ऽदिशः॑¦चत॑स्रः | |
श॒क॒मयं᳚धू॒ममा॒राद॑पश्यंविषू॒वता᳚प॒रए॒नाव॑रेण |{औचथ्यो दीर्घतमाः | १/२:शकधूमः २/२:सोमः | त्रिष्टुप्} उ॒क्षाणं॒पृश्नि॑मपचन्तवी॒रास्तानि॒धर्मा᳚णिप्रथ॒मान्या᳚स॒न्(स्वाहा᳚) || 43 || श॒क॒ऽमय᳚म्¦धू॒मम्¦आ॒रात्¦अ॒प॒श्य॒म्¦वि॒षु॒ऽवता᳚¦प॒रः¦ए॒ना¦अव॑रेण | |
त्रयः॑के॒शिन॑ऋतु॒थाविच॑क्षतेसंवत्स॒रेव॑पत॒एक॑एषाम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | केशिनः (अग्निः सूर्यो वायुश्च) | त्रिष्टुप्} विश्व॒मेको᳚,अ॒भिच॑ष्टे॒शची᳚भि॒र्ध्राजि॒रेक॑स्यददृशे॒नरू॒पम्(स्वाहा᳚) || 44 || त्रयः॑¦के॒शिनः॑¦ऋ॒तु॒ऽथा¦वि¦च॒क्ष॒ते॒¦सं॒व॒त्स॒रे¦व॒प॒ते॒¦एकः॑¦ए॒षा॒म् | |
च॒त्वारि॒वाक्परि॑मिताप॒दानि॒तानि॑विदुर्ब्राह्म॒णायेम॑नी॒षिणः॑ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | वाक् | त्रिष्टुप्} गुहा॒त्रीणि॒निहि॑ता॒नेङ्ग॑यन्तितु॒रीयं᳚वा॒चोम॑नु॒ष्या᳚वदन्ति॒(स्वाहा᳚) || 45 || च॒त्वारि॑¦वाक्¦परि॑ऽमिता¦प॒दानि॑¦तानि॑¦वि॒दुः॒¦ब्रा॒ह्म॒णाः¦ये¦म॒नी॒षिणः॑ | |
इन्द्रं᳚मि॒त्रंवरु॑णम॒ग्निमा᳚हु॒रथो᳚दि॒व्यःससु॑प॒र्णोग॒रुत्मा॑न् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | सूर्यः | त्रिष्टुप्} एकं॒सद्विप्रा᳚बहु॒धाव॑दन्त्य॒ग्निंय॒मंमा᳚त॒रिश्वा᳚नमाहुः॒(स्वाहा᳚) || 46 || इन्द्र᳚म्¦मि॒त्रम्¦वरु॑णम्¦अ॒ग्निम्¦आ॒हुः॒¦अथो॒ इति॑¦दि॒व्यः¦सः¦सु॒ऽप॒र्णः¦ग॒रुत्मा॑न् | |
कृ॒ष्णंनि॒यानं॒हर॑यःसुप॒र्णा,अ॒पोवसा᳚ना॒दिव॒मुत्प॑तन्ति |{औचथ्यो दीर्घतमाः | सूर्यः | त्रिष्टुप्} तआव॑वृत्र॒न्त्सद॑नादृ॒तस्यादिद्घृ॒तेन॑पृथि॒वीव्यु॑द्यते॒(स्वाहा᳚) || 47 || वर्ग:23 कृ॒ष्णम्¦नि॒ऽयान᳚म्¦हर॑यः¦सु॒ऽप॒र्णाः¦अ॒पः¦वसा᳚नाः¦दिव᳚म्¦उत्¦प॒त॒न्ति॒ | |
द्वाद॑शप्र॒धय॑श्च॒क्रमेकं॒त्रीणि॒नभ्या᳚नि॒कउ॒तच्चि॑केत |{औचथ्यो दीर्घतमाः | संवत्सरात्मा कालः | त्रिष्टुप्} तस्मि᳚न्त्सा॒कंत्रि॑श॒तानश॒ङ्कवो᳚ऽर्पि॒ताःष॒ष्टिर्नच॑लाच॒लासः॒(स्वाहा᳚) || 48 || द्वाद॑श¦प्र॒ऽधयः॑¦च॒क्रम्¦एक᳚म्¦त्रीणि॑¦नभ्या᳚नि¦कः¦ऊँ॒ इति॑¦तत्¦चि॒के॒त॒ | |
यस्ते॒स्तनः॑शश॒योयोम॑यो॒भूर्येन॒विश्वा॒पुष्य॑सि॒वार्या᳚णि |{औचथ्यो दीर्घतमाः | सरस्वती | त्रिष्टुप्} योर॑त्न॒धाव॑सु॒विद्यःसु॒दत्रः॒सर॑स्वति॒तमि॒हधात॑वेकः॒(स्वाहा᳚) || 49 || यः¦ते॒¦स्तनः॑¦श॒श॒यः¦यः¦म॒यः॒ऽभूः¦येन॑¦विश्वा᳚¦पुष्य॑सि¦वार्या᳚णि | |
य॒ज्ञेन॑य॒ज्ञम॑यजन्तदे॒वास्तानि॒धर्मा᳚णिप्रथ॒मान्या᳚सन् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | साध्याः | त्रिष्टुप्} तेह॒नाकं᳚महि॒मानः॑सचन्त॒यत्र॒पूर्वे᳚सा॒ध्याःसन्ति॑दे॒वाः(स्वाहा᳚) || 50 || य॒ज्ञेन॑¦य॒ज्ञम्¦अ॒य॒ज॒न्त॒¦दे॒वाः¦तानि॑¦धर्मा᳚णि¦प्र॒थ॒मानि॑¦आ॒सन् | |
स॒मा॒नमे॒तदु॑द॒कमुच्चैत्यव॒चाह॑भिः |{औचथ्यो दीर्घतमाः | सूर्यः पर्जन्योऽग्नयो वा | अनुष्टुप्} भूमिं᳚प॒र्जन्या॒जिन्व᳚न्ति॒दिवं᳚जिन्वन्त्य॒ग्नयः॒(स्वाहा᳚) || 51 || स॒मा॒नम्¦ए॒तत्¦उ॒द॒कम्¦उत्¦च॒¦एति॑¦अव॑¦च॒¦अह॑ऽभिः | भूमि᳚म्¦प॒र्जन्याः᳚¦जिन्व᳚न्ति¦दिव᳚म्¦जि॒न्व॒न्ति॒¦अ॒ग्नयः॑ || |
दि॒व्यंसु॑प॒र्णंवा᳚य॒संबृ॒हन्त॑म॒पांगर्भं᳚दर्श॒तमोष॑धीनाम् |{औचथ्यो दीर्घतमाः | सरस्वान् सूर्यो वा | त्रिष्टुप्} अ॒भी॒प॒तोवृ॒ष्टिभि॑स्त॒र्पय᳚न्तं॒सर॑स्वन्त॒मव॑सेजोहवीमि॒(स्वाहा᳚) || 52 || दि॒व्यम्¦सु॒ऽप॒र्णम्¦वा॒य॒सम्¦बृ॒हन्त᳚म्¦अ॒पाम्¦गर्भ᳚म्¦द॒र्श॒तम्¦ओष॑धीनाम् | |
[44] कयाशुभेति पंचदशर्चस्य सूक्तस्य तृतीयाद्ययुगृचामेकादशीवर्ज्यानां मरुतः त्रयोदश्यादितिसृणामगस्त्यः शिष्टानामिंद्रऋषिः | सर्वसूक्तस्यमरुत्वानिंद्रोदेवतात्रिष्टुप्छंदः |{अष्टक:2, अध्याय:3}{मंडल:1, सूक्त:165}{अनुवाक:23, सूक्त:1} |
कया᳚शु॒भासव॑यसः॒सनी᳚ळाःसमा॒न्याम॒रुतः॒संमि॑मिक्षुः |{इन्द्रः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} कया᳚म॒तीकुत॒एता᳚सए॒तेऽर्च᳚न्ति॒शुष्मं॒वृष॑णोवसू॒या(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:24 कया᳚¦शु॒भा¦सऽव॑यसः¦सऽनी᳚ळाः¦स॒मा॒न्या¦म॒रुतः॑¦सम्¦मि॒मि॒क्षुः॒ | |
कस्य॒ब्रह्मा᳚णिजुजुषु॒र्युवा᳚नः॒को,अ॑ध्व॒रेम॒रुत॒आव॑वर्त |{इन्द्रः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} श्ये॒नाँ,इ॑व॒ध्रज॑तो,अ॒न्तरि॑क्षे॒केन॑म॒हामन॑सारीरमाम॒(स्वाहा᳚) || 2 || कस्य॑¦ब्रह्मा᳚णि¦जु॒जु॒षुः॒¦युवा᳚नः¦कः¦अ॒ध्व॒रे¦म॒रुतः॑¦आ¦व॒व॒र्त॒ | |
कुत॒स्त्वमि᳚न्द्र॒माहि॑नः॒सन्नेको᳚यासिसत्पते॒किंत॑इ॒त्था |{मरुतः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} संपृ॑च्छसेसमरा॒णःशु॑भा॒नैर्वो॒चेस्तन्नो᳚हरिवो॒यत्ते᳚,अ॒स्मे(स्वाहा᳚) || 3 || कुतः॑¦त्वम्¦इ॒न्द्र॒¦माहि॑नः¦सन्¦एकः॑¦या॒सि॒¦स॒त्ऽप॒ते॒¦किम्¦ते॒¦इ॒त्था | |
ब्रह्मा᳚णिमेम॒तयः॒शंसु॒तासः॒शुष्म॑इयर्ति॒प्रभृ॑तोमे॒,अद्रिः॑ |{इन्द्रः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} आशा᳚सते॒प्रति॑हर्यन्त्यु॒क्थेमाहरी᳚वहत॒स्तानो॒,अच्छ॒(स्वाहा᳚) || 4 || ब्रह्मा᳚णि¦मे॒¦म॒तयः॑¦शम्¦सु॒तासः॑¦शुष्मः॑¦इ॒य॒र्ति॒¦प्रऽभृ॑तः¦मे॒¦अद्रिः॑ | |
अतो᳚व॒यम᳚न्त॒मेभि᳚र्युजा॒नाःस्वक्ष॑त्रेभिस्त॒न्व१॑(अः॒)शुम्भ॑मानाः |{मरुतः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} महो᳚भि॒रेताँ॒,उप॑युज्महे॒न्विन्द्र॑स्व॒धामनु॒हिनो᳚ब॒भूथ॒(स्वाहा᳚) || 5 || अतः॑¦व॒यम्¦अ॒न्त॒मेभिः॑¦यु॒जा॒नाः¦स्वऽक्ष॑त्रेभिः¦त॒न्वः॑¦शुम्भ॑मानाः | |
क्व१॑(अ॒)स्यावो᳚मरुतःस्व॒धासी॒द्यन्मामेकं᳚स॒मध॑त्ताहि॒हत्ये᳚ |{इन्द्रः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} अ॒हंह्यु१॑(उ॒)ग्रस्त॑वि॒षस्तुवि॑ष्मा॒न्विश्व॑स्य॒शत्रो॒रन॑मंवध॒स्नैः(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:25 क्व॑¦स्या¦वः॒¦म॒रु॒तः॒¦स्व॒धा¦आ॒सी॒त्¦यत्¦माम्¦एक᳚म्¦स॒म्।आध॑त्त¦अ॒हि॒ऽहत्ये᳚ | |
भूरि॑चकर्थ॒युज्ये᳚भिर॒स्मेस॑मा॒नेभि᳚र्वृषभ॒पौंस्ये᳚भिः |{मरुतः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} भूरी᳚णि॒हिकृ॒णवा᳚माशवि॒ष्ठेन्द्र॒क्रत्वा᳚मरुतो॒यद्वशा᳚म॒(स्वाहा᳚) || 7 || भूरि॑¦च॒क॒र्थ॒¦युज्ये᳚भिः¦अ॒स्मे इति॑¦स॒मा॒नेभिः॑¦वृ॒ष॒भ॒¦पौंस्ये᳚भिः | |
वधीं᳚वृ॒त्रंम॑रुतइन्द्रि॒येण॒स्वेन॒भामे᳚नतवि॒षोब॑भू॒वान् |{इन्द्रः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} अ॒हमे॒तामन॑वेवि॒श्वश्च᳚न्द्राःसु॒गा,अ॒पश्च॑कर॒वज्र॑बाहुः॒(स्वाहा᳚) || 8 || वधी᳚म्¦वृ॒त्रम्¦म॒रु॒तः॒¦इ॒न्द्रि॒येण॑¦स्वेन॑¦भामे᳚न¦त॒वि॒षः¦ब॒भू॒वान् | |
अनु॑त्त॒माते᳚मघव॒न्नकि॒र्नुनत्वावाँ᳚,अस्तिदे॒वता॒विदा᳚नः |{मरुतः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} नजाय॑मानो॒नश॑ते॒नजा॒तोयानि॑करि॒ष्याकृ॑णु॒हिप्र॑वृद्ध॒(स्वाहा᳚) || 9 || अनु॑त्तम्¦आ¦ते॒¦म॒घ॒ऽव॒न्¦नकिः॑¦नु¦न¦त्वाऽवा᳚न्¦अ॒स्ति॒¦दे॒वता᳚¦विदा᳚नः | |
एक॑स्यचिन्मेवि॒भ्व१॑(अ॒)स्त्वोजो॒यानुद॑धृ॒ष्वान्कृ॒णवै᳚मनी॒षा |{इन्द्रः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} अ॒हंह्यु१॑(उ॒)ग्रोम॑रुतो॒विदा᳚नो॒यानि॒च्यव॒मिन्द्र॒इदी᳚शएषा॒म्(स्वाहा᳚) || 10 || एक॑स्य¦चि॒त्¦मे॒¦वि॒ऽभु¦अ॒स्तु॒¦ओजः॑¦या¦नु¦द॒धृ॒ष्वान्¦कृ॒णवै᳚¦म॒नी॒षा | |
अम᳚न्दन्मामरुतः॒स्तोमो॒,अत्र॒यन्मे᳚नरः॒श्रुत्यं॒ब्रह्म॑च॒क्र |{इन्द्रः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} इन्द्रा᳚य॒वृष्णे॒सुम॑खाय॒मह्यं॒सख्ये॒सखा᳚यस्त॒न्वे᳚त॒नूभिः॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:26 अम᳚न्दत्¦मा॒¦म॒रु॒तः॒¦स्तोमः॑¦अत्र॑¦यत्¦मे॒¦न॒रः॒¦श्रुत्य᳚म्¦ब्रह्म॑¦च॒क्र | |
ए॒वेदे॒तेप्रति॑मा॒रोच॑माना॒,अने᳚द्यः॒श्रव॒एषो॒दधा᳚नाः |{इन्द्रः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} सं॒चक्ष्या᳚मरुतश्च॒न्द्रव᳚र्णा॒,अच्छा᳚न्तमेछ॒दया᳚थाचनू॒नम्(स्वाहा᳚) || 12 || ए॒व¦इत्¦ए॒ते¦प्रति॑¦मा॒¦रोच॑मानाः¦अने᳚द्यः¦श्रवः॑¦आ¦इषः॑¦दधा᳚नाः | |
कोन्वत्र॑मरुतोमामहेवः॒प्रया᳚तन॒सखीँ॒रच्छा᳚सखायः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} मन्मा᳚निचित्रा,अपिवा॒तय᳚न्तए॒षांभू᳚त॒नवे᳚दामऋ॒ताना॒म्(स्वाहा᳚) || 13 || कः¦नु¦अत्र॑¦म॒रु॒तः॒¦म॒म॒हे॒¦वः॒¦प्र¦या॒त॒न॒¦सखी॒न्¦अच्छ॑¦स॒खा॒यः॒ | |
आयद्दु॑व॒स्याद्दु॒वसे॒नका॒रुर॒स्माञ्च॒क्रेमा॒न्यस्य॑मे॒धा |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} ओषुव॑र्त्तमरुतो॒विप्र॒मच्छे॒माब्रह्मा᳚णिजरि॒तावो᳚,अर्च॒त्(स्वाहा᳚) || 14 || आ¦यत्¦दु॒व॒स्यात्¦दु॒वसे᳚¦न¦का॒रुः¦अ॒स्मान्¦च॒क्रे¦मा॒न्यस्य॑¦मे॒धा | |
ए॒षवः॒स्तोमो᳚मरुतइ॒यंगीर्मा᳚न्दा॒र्यस्य॑मा॒न्यस्य॑का॒रोः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} एषाया᳚सीष्टत॒न्वे᳚व॒यांवि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 15 || ए॒षः¦वः॒¦स्तोमः॑¦म॒रु॒तः॒¦इ॒यम्¦गीः¦मा॒न्दा॒र्यस्य॑¦मा॒न्यस्य॑¦का॒रोः | |
[45] तन्नुवोचामेति पंचदशर्चस्य सूक्तस्यमैत्रावरुणिरगस्त्योमरुतोजगत्यंत्येद्वेत्रिष्टुभौ |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:166}{अनुवाक:23, सूक्त:2} |
तन्नुवो᳚चामरभ॒साय॒जन्म॑ने॒पूर्वं᳚महि॒त्वंवृ॑ष॒भस्य॑के॒तवे᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} ऐ॒धेव॒याम᳚न्मरुतस्तुविष्वणोयु॒धेव॑शक्रास्तवि॒षाणि॑कर्तन॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:1 तत्¦नु¦वो॒चा॒म॒¦र॒भ॒साय॑¦जन्म॑ने¦पूर्व᳚म्¦म॒हि॒त्वम्¦वृ॒ष॒भस्य॑¦के॒तवे᳚ | |
नित्यं॒नसू॒नुंमधु॒बिभ्र॑त॒उप॒क्रीळ᳚न्तिक्री॒ळावि॒दथे᳚षु॒घृष्व॑यः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} नक्ष᳚न्तिरु॒द्रा,अव॑सानम॒स्विनं॒नम॑र्धन्ति॒स्वत॑वसोहवि॒ष्कृत॒म्(स्वाहा᳚) || 2 || नित्य᳚म्¦न¦सू॒नुम्¦मधु॑¦बिभ्र॑तः¦उप॑¦क्रीळ᳚न्ति¦क्री॒ळाः¦वि॒दथे᳚षु¦घृष्व॑यः | |
यस्मा॒,ऊमा᳚सो,अ॒मृता॒,अरा᳚सतरा॒यस्पोषं᳚चह॒विषा᳚ददा॒शुषे᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} उ॒क्षन्त्य॑स्मैम॒रुतो᳚हि॒ता,इ॑वपु॒रूरजां᳚सि॒पय॑सामयो॒भुवः॒(स्वाहा᳚) || 3 || यस्मै᳚¦ऊमा᳚सः¦अ॒मृताः᳚¦अरा᳚सत¦रा॒यः¦पोष᳚म्¦च॒¦ह॒विषा᳚¦द॒दा॒शुषे᳚ | |
आयेरजां᳚सि॒तवि॑षीभि॒रव्य॑त॒प्रव॒एवा᳚सः॒स्वय॑तासो,अध्रजन् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} भय᳚न्ते॒विश्वा॒भुव॑नानिह॒र्म्याचि॒त्रोवो॒यामः॒प्रय॑तास्वृ॒ष्टिषु॒(स्वाहा᳚) || 4 || आ¦ये¦रजां᳚सि¦तवि॑षीभिः¦अव्य॑त¦प्र¦वः॒¦एवा᳚सः¦स्वऽय॑तासः¦अ॒ध्र॒ज॒न् | |
यत्त्वे॒षया᳚मान॒दय᳚न्त॒पर्व॑तान्दि॒वोवा᳚पृ॒ष्ठंनर्या॒,अचु॑च्यवुः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} विश्वो᳚वो॒,अज्म᳚न्भयते॒वन॒स्पती᳚रथी॒यन्ती᳚व॒प्रजि॑हीत॒ओष॑धिः॒(स्वाहा᳚) || 5 || यत्¦त्वे॒षऽया᳚माः¦न॒दय᳚न्त¦पर्व॑तान्¦दि॒वः¦वा॒¦पृ॒ष्ठम्¦नर्याः᳚¦अचु॑च्यवुः | |
यू॒यंन॑उग्रामरुतःसुचे॒तुनारि॑ष्टग्रामाःसुम॒तिंपि॑पर्तन |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} यत्रा᳚वोदि॒द्युद्रद॑ति॒क्रिवि॑र्दतीरि॒णाति॑प॒श्वःसुधि॑तेवब॒र्हणा॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:2 यू॒यम्¦नः॒¦उ॒ग्राः॒¦म॒रु॒तः॒¦सु॒ऽचे॒तुना᳚¦अरि॑ष्टऽग्रामाः¦सु॒ऽम॒तिम्¦पि॒प॒र्त॒न॒ | |
प्रस्क॒म्भदे᳚ष्णा,अनव॒भ्ररा᳚धसोऽलातृ॒णासो᳚वि॒दथे᳚षु॒सुष्टु॑ताः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} अर्च᳚न्त्य॒र्कंम॑दि॒रस्य॑पी॒तये᳚वि॒दुर्वी॒रस्य॑प्रथ॒मानि॒पौंस्या॒(स्वाहा᳚) || 7 || प्र¦स्क॒म्भऽदे᳚ष्णाः¦अ॒न॒व॒भ्रऽरा᳚धसः¦अ॒ला॒तृ॒णासः॑¦वि॒दथे᳚षु¦सुऽस्तु॑ताः | |
श॒तभु॑जिभि॒स्तम॒भिह्रु॑तेर॒घात्पू॒र्भीर॑क्षतामरुतो॒यमाव॑त |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} जनं॒यमु॑ग्रास्तवसोविरप्शिनःपा॒थना॒शंसा॒त्तन॑यस्यपु॒ष्टिषु॒(स्वाहा᳚) || 8 || श॒तभु॑जिऽभिः¦तम्¦अ॒भिऽह्रु॑तेः¦अ॒घात्¦पूः॒ऽभिः¦र॒क्ष॒त॒¦म॒रु॒तः॒¦यम्¦आव॑त | |
विश्वा᳚निभ॒द्राम॑रुतो॒रथे᳚षुवोमिथ॒स्पृध्ये᳚वतवि॒षाण्याहि॑ता |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} अंसे॒ष्वावः॒प्रप॑थेषुखा॒दयोऽक्षो᳚वश्च॒क्रास॒मया॒विवा᳚वृते॒(स्वाहा᳚) || 9 || विश्वा᳚नि¦भ॒द्रा¦म॒रु॒तः॒¦रथे᳚षु¦वः॒¦मि॒थ॒स्पृध्या᳚ऽइव¦त॒वि॒षाणि॑¦आऽहि॑ता | |
भूरी᳚णिभ॒द्रानर्ये᳚षुबा॒हुषु॒वक्ष॑स्सुरु॒क्मार॑भ॒सासो᳚,अ॒ञ्जयः॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} अंसे॒ष्वेताः᳚प॒विषु॑क्षु॒रा,अधि॒वयो॒नप॒क्षान्व्यनु॒श्रियो᳚धिरे॒(स्वाहा᳚) || 10 || भूरी᳚णि¦भ॒द्रा¦नर्ये᳚षु¦बा॒हुषु॑¦वक्षः॑ऽसु¦रु॒क्माः¦र॒भ॒सासः॑¦अं॒जयः॑ | |
म॒हान्तो᳚म॒ह्नावि॒भ्वो॒३॑(ओ॒)विभू᳚तयोदूरे॒दृशो॒येदि॒व्या,इ॑व॒स्तृभिः॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} म॒न्द्राःसु॑जि॒ह्वाःस्वरि॑तारआ॒सभिः॒सम्मि॑श्ला॒,इन्द्रे᳚म॒रुतः॑परि॒ष्टुभः॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:3 म॒हान्तः॑¦म॒ह्ना¦वि॒ऽभ्वः॑¦विऽभू᳚तयः¦दू॒रे॒ऽदृशः॑¦ये¦दि॒व्याःऽइ᳚व¦स्तृऽभिः॑ | |
तद्वः॑सुजातामरुतोमहित्व॒नंदी॒र्घंवो᳚दा॒त्रमदि॑तेरिवव्र॒तम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} इन्द्र॑श्च॒नत्यज॑सा॒विह्रु॑णाति॒तज्जना᳚य॒यस्मै᳚सु॒कृते॒,अरा᳚ध्व॒म्(स्वाहा᳚) || 12 || तत्¦वः॒¦सु॒ऽजा॒ताः॒¦म॒रु॒तः॒¦म॒हि॒ऽत्व॒नम्¦दी॒र्घम्¦वः॒¦दा॒त्रम्¦अदि॑तेःऽइव¦व्र॒तम् | |
तद्वो᳚जामि॒त्वंम॑रुतः॒परे᳚यु॒गेपु॒रूयच्छंस॑ममृतास॒आव॑त |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} अ॒याधि॒यामन॑वेश्रु॒ष्टिमाव्या᳚सा॒कंनरो᳚दं॒सनै॒राचि॑कित्रिरे॒(स्वाहा᳚) || 13 || तत्¦वः॒¦जा॒मि॒ऽत्वम्¦म॒रु॒तः॒¦परे᳚¦यु॒गे¦पु॒रु¦यत्¦शंस᳚म्¦अ॒मृ॒ता॒सः॒¦आव॑त | |
येन॑दी॒र्घंम॑रुतःशू॒शवा᳚मयु॒ष्माके᳚न॒परी᳚णसातुरासः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | त्रिष्टुप्} आयत्त॒तन᳚न्वृ॒जने॒जना᳚सए॒भिर्य॒ज्ञेभि॒स्तद॒भीष्टि॑मश्या॒म्(स्वाहा᳚) || 14 || येन॑¦दी॒र्घम्¦म॒रु॒तः॒¦शू॒शवा᳚म¦यु॒ष्माके᳚न¦परी᳚णसा¦तु॒रा॒सः॒ | |
ए॒षवः॒स्तोमो᳚मरुतइ॒यंगीर्मा᳚न्दा॒र्यस्य॑मा॒न्यस्य॑का॒रोः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | त्रिष्टुप्} एषाया᳚सीष्टत॒न्वे᳚व॒यांवि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 15 || ए॒षः¦वः॒¦स्तोमः॑¦म॒रु॒तः॒¦इ॒यम्¦गीः¦मा॒न्दा॒र्यस्य॑¦मा॒न्यस्य॑¦का॒रोः | |
[46] सहस्रंतइत्येकादशर्चस्य सूक्तस्यमैत्रावरुणिरगस्त्यो मरुत आद्यायाइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:167}{अनुवाक:23, सूक्त:3} |
स॒हस्रं᳚तइन्द्रो॒तयो᳚नःस॒हस्र॒मिषो᳚हरिवोगू॒र्तत॑माः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} स॒हस्रं॒रायो᳚माद॒यध्यै᳚सह॒स्रिण॒उप॑नोयन्तु॒वाजाः᳚(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:4 स॒हस्र᳚म्¦ते॒¦इ॒न्द्र॒¦ऊ॒तयः॑¦नः॒¦स॒हस्र᳚म्¦इषः॑¦ह॒रि॒ऽवः॒¦गू॒र्तऽत॑माः | |
आनोऽवो᳚भिर्म॒रुतो᳚या॒न्त्वच्छा॒ज्येष्ठे᳚भिर्वाबृ॒हद्दि॑वैःसुमा॒याः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | त्रिष्टुप्} अध॒यदे᳚षांनि॒युतः॑पर॒माःस॑मु॒द्रस्य॑चिद्ध॒नय᳚न्तपा॒रे(स्वाहा᳚) || 2 || आ¦नः॒¦अवः॑ऽभिः¦म॒रुतः॑¦या॒न्तु॒¦अच्छ॑¦ज्येष्ठे᳚भिः¦वा॒¦बृ॒हत्ऽदि॑वैः¦सु॒ऽमा॒याः | |
मि॒म्यक्ष॒येषु॒सुधि॑ताघृ॒ताची॒हिर᳚ण्यनिर्णि॒गुप॑रा॒नऋ॒ष्टिः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | त्रिष्टुप्} गुहा॒चर᳚न्ती॒मनु॑षो॒नयोषा᳚स॒भाव॑तीविद॒थ्ये᳚व॒संवाक्(स्वाहा᳚) || 3 || मि॒म्यक्ष॑¦येषु॑¦सुऽधि॑ता¦घृ॒ताची᳚¦हिर᳚ण्यऽनिर्निक्¦उप॑रा¦न¦ऋ॒ष्टिः | |
परा᳚शु॒भ्रा,अ॒यासो᳚य॒व्यासा᳚धार॒ण्येव॑म॒रुतो᳚मिमिक्षुः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | त्रिष्टुप्} नरो᳚द॒सी,अप॑नुदन्तघो॒राजु॒षन्त॒वृधं᳚स॒ख्याय॑दे॒वाः(स्वाहा᳚) || 4 || परा᳚¦शु॒भ्राः¦अ॒यासः॑¦य॒व्या¦सा॒धा॒र॒ण्याऽइ᳚व¦म॒रुतः॑¦मि॒मि॒क्षुः॒ | |
जोष॒द्यदी᳚मसु॒र्या᳚स॒चध्यै॒विषि॑तस्तुकारोद॒सीनृ॒मणाः᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | त्रिष्टुप्} आसू॒र्येव॑विध॒तोरथं᳚गात्त्वे॒षप्र॑तीका॒नभ॑सो॒नेत्या(स्वाहा᳚) || 5 || जोष॑त्¦यत्¦ई॒म्¦अ॒सु॒र्या᳚¦स॒चध्यै᳚¦विसि॑तऽस्तुका¦रो॒द॒सी¦नृ॒ऽमनाः᳚ | |
आस्था᳚पयन्तयुव॒तिंयुवा᳚नःशु॒भेनिमि॑श्लांवि॒दथे᳚षुप॒ज्राम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | त्रिष्टुप्} अ॒र्कोयद्वो᳚मरुतोह॒विष्मा॒न्गाय॑द्गा॒थंसु॒तसो᳚मोदुव॒स्यन्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:5 आ¦अ॒स्था॒प॒य॒न्त॒¦यु॒व॒तिम्¦युवा᳚नः¦शु॒भे¦निऽमि॑श्लाम्¦वि॒दथे᳚षु¦प॒ज्राम् | |
प्रतंवि॑वक्मि॒वक्म्यो॒यए᳚षांम॒रुतां᳚महि॒मास॒त्यो,अस्ति॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | त्रिष्टुप्} सचा॒यदीं॒वृष॑मणा,अहं॒युःस्थि॒राचि॒ज्जनी॒र्वह॑तेसुभा॒गाः(स्वाहा᳚) || 7 || प्र¦तम्¦वि॒व॒क्मि॒¦वक्म्यः॑¦यः¦ए॒षा॒म्¦म॒रुता᳚म्¦म॒हि॒मा¦स॒त्यः¦अस्ति॑ | |
पान्ति॑मि॒त्रावरु॑णावव॒द्याच्चय॑तईमर्य॒मो,अप्र॑शस्तान् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | त्रिष्टुप्} उ॒तच्य॑वन्ते॒,अच्यु॑ताध्रु॒वाणि॑वावृ॒धईं᳚मरुतो॒दाति॑वारः॒(स्वाहा᳚) || 8 || पान्ति॑¦मि॒त्रावरु॑णौ¦अ॒व॒द्यात्¦चय॑ते¦ई॒म्¦अ॒र्य॒मो इति॑¦अप्र॑ऽशस्तान् | |
न॒हीनुवो᳚मरुतो॒,अन्त्य॒स्मे,आ॒रात्ता᳚च्चि॒च्छव॑सो॒,अन्त॑मा॒पुः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | त्रिष्टुप्} तेधृ॒ष्णुना॒शव॑साशूशु॒वांसोऽर्णो॒नद्वेषो᳚धृष॒तापरि॑ष्ठुः॒(स्वाहा᳚) || 9 || न॒हि¦नु¦वः॒¦म॒रु॒तः॒¦अन्ति॑¦अ॒स्मे इति॑¦आ॒रात्ता᳚त्¦चि॒त्¦शव॑सः¦अन्त᳚म्¦आ॒पुः | |
व॒यम॒द्येन्द्र॑स्य॒प्रेष्ठा᳚व॒यंश्वोवो᳚चेमहिसम॒र्ये |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | त्रिष्टुप्} व॒यंपु॒रामहि॑चनो॒,अनु॒द्यून्तन्न॑ऋभु॒क्षान॒रामनु॑ष्या॒त्(स्वाहा᳚) || 10 || व॒यम्¦अ॒द्य¦इन्द्र॑स्य¦प्रेष्ठाः᳚¦व॒यम्¦श्वः¦वो॒चे॒म॒हि॒¦स॒ऽम॒र्ये | |
ए॒षवः॒स्तोमो᳚मरुतइ॒यंगीर्मा᳚न्दा॒र्यस्य॑मा॒न्यस्य॑का॒रोः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | त्रिष्टुप्} एषाया᳚सीष्टत॒न्वे᳚व॒यांवि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 11 || ए॒षः¦वः॒¦स्तोमः॑¦म॒रु॒तः॒¦इ॒यम्¦गीः¦मा॒न्दा॒र्यस्य॑¦मा॒न्यस्य॑¦का॒रोः | |
[47] यज्ञायज्ञेति दशर्चस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्यो मरुतोजगती अंत्यास्तिस्रस्त्रिष्टुभः |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:168}{अनुवाक:23, सूक्त:4} |
य॒ज्ञाय॑ज्ञावःसम॒नातु॑तु॒र्वणि॒र्धियं᳚धियंवोदेव॒या,उ॑दधिध्वे |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} आवो॒ऽर्वाचः॑सुवि॒ताय॒रोद॑स्योर्म॒हेव॑वृत्या॒मव॑सेसुवृ॒क्तिभिः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:6 य॒ज्ञाऽय॑ज्ञा¦वः॒¦स॒म॒ना¦तु॒तु॒र्वणिः॑¦धिय᳚म्ऽधियम्¦वः॒¦दे॒व॒ऽयाः¦ऊँ॒ इति॑¦द॒धि॒ध्वे॒ | |
व॒व्रासो॒नयेस्व॒जाःस्वत॑वस॒इषं॒स्व॑रभि॒जाय᳚न्त॒धूत॑यः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} स॒ह॒स्रिया᳚सो,अ॒पांनोर्मय॑आ॒सागावो॒वन्द्या᳚सो॒नोक्षणः॒(स्वाहा᳚) || 2 || व॒व्रासः॑¦न¦ये¦स्व॒ऽजाः¦स्वऽत॑वसः¦इष᳚म्¦स्वः॑¦अ॒भि॒ऽजाय᳚न्त¦धूत॑यः | |
सोमा᳚सो॒नयेसु॒तास्तृ॒प्तांश॑वोहृ॒त्सुपी॒तासो᳚दु॒वसो॒नास॑ते |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} ऐषा॒मंसे᳚षुर॒म्भिणी᳚वरारभे॒हस्ते᳚षुखा॒दिश्च॑कृ॒तिश्च॒संद॑धे॒(स्वाहा᳚) || 3 || सोमा᳚सः¦न¦ये¦सु॒ताः¦तृ॒प्त।आं᳚शवः¦हृ॒त्ऽसु¦पी॒तासः॑¦दु॒वसः॑¦न¦आस॑ते | |
अव॒स्वयु॑क्तादि॒वआवृथा᳚ययु॒रम॑र्त्याः॒कश॑याचोदत॒त्मना᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} अ॒रे॒णव॑स्तुविजा॒ता,अ॑चुच्यवुर्दृ॒ळ्हानि॑चिन्म॒रुतो॒भ्राज॑दृष्टयः॒(स्वाहा᳚) || 4 || अव॑¦स्वऽयु॑क्ताः¦दि॒वः¦आ¦वृथा᳚¦य॒युः॒¦अम॑र्त्याः¦कश॑या¦चो॒द॒त॒¦त्मना᳚ | |
कोवो॒ऽन्तर्म॑रुतऋष्टिविद्युतो॒रेज॑ति॒त्मना॒हन्वे᳚वजि॒ह्वया᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} ध॒न्व॒च्युत॑इ॒षांनयाम॑निपुरु॒प्रैषा᳚,अह॒न्यो॒३॑(ओ॒)नैत॑शः॒(स्वाहा᳚) || 5 || कः¦वः॒¦अ॒न्तः¦म॒रु॒तः॒¦ऋ॒ष्टि॒ऽवि॒द्यु॒तः॒¦रेज॑ति¦त्मना᳚¦हन्वा᳚ऽइव¦जि॒ह्वया᳚ | |
क्व॑स्विद॒स्यरज॑सोम॒हस्परं॒क्वाव॑रंमरुतो॒यस्मि᳚न्नाय॒य |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} यच्च्या॒वय॑थविथु॒रेव॒संहि॑तं॒व्यद्रि॑णापतथत्वे॒षम᳚र्ण॒वम्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:7 क्व॑¦स्वि॒त्¦अ॒स्य¦रज॑सः¦म॒हः¦पर᳚म्¦क्व॑¦अव॑रम्¦म॒रु॒तः॒¦यस्मि॑न्¦आ॒ऽय॒य | |
सा॒तिर्नवोऽम॑वती॒स्व᳚र्वतीत्वे॒षाविपा᳚कामरुतः॒पिपि॑ष्वती |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | जगती} भ॒द्रावो᳚रा॒तिःपृ॑ण॒तोनदक्षि॑णापृथु॒ज्रयी᳚,असु॒र्ये᳚व॒जञ्ज॑ती॒(स्वाहा᳚) || 7 || सा॒तिः¦न¦वः॒¦अम॑ऽवती¦स्वः॑ऽवती¦त्वे॒षा¦विऽपा᳚का¦म॒रु॒तः॒¦पिपि॑ष्वती | |
प्रति॑ष्टोभन्ति॒सिन्ध॑वःप॒विभ्यो॒यद॒भ्रियां॒वाच॑मुदी॒रय᳚न्ति |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | त्रिष्टुप्} अव॑स्मयन्तवि॒द्युतः॑पृथि॒व्यांयदी᳚घृ॒तंम॒रुतः॑प्रुष्णु॒वन्ति॒(स्वाहा᳚) || 8 || प्रति॑¦स्तो॒भ॒न्ति॒¦सिन्ध॑वः¦प॒विऽभ्यः॑¦यत्¦अ॒भ्रिया᳚म्¦वाच᳚म्¦उ॒त्ऽई॒रय᳚न्ति | |
असू᳚त॒पृश्नि᳚र्मह॒तेरणा᳚यत्वे॒षम॒यासां᳚म॒रुता॒मनी᳚कम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | त्रिष्टुप्} तेस॑प्स॒रासो᳚ऽजनय॒न्ताभ्व॒मादित्स्व॒धामि॑षि॒रांपर्य॑पश्य॒न्(स्वाहा᳚) || 9 || असू᳚त¦पृश्निः॑¦म॒ह॒ते¦रणा᳚य¦त्वे॒षम्¦अ॒यासा᳚म्¦म॒रुता᳚म्¦अनी᳚कम् | |
ए॒षवः॒स्तोमो᳚मरुतइ॒यंगीर्मा᳚न्दा॒र्यस्य॑मा॒न्यस्य॑का॒रोः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | त्रिष्टुप्} एषाया᳚सीष्टत॒न्वे᳚व॒यांवि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 10 || ए॒षः¦वः॒¦स्तोमः॑¦म॒रु॒तः॒¦इ॒यम्¦गीः¦मा॒न्दा॒र्यस्य॑¦मा॒न्यस्य॑¦का॒रोः | |
[48] महश्चिदित्यष्टर्चस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्यइंद्रस्त्रिष्टुप् द्वितीयाविराट् |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:169}{अनुवाक:23, सूक्त:5} |
म॒हश्चि॒त्त्वमि᳚न्द्रय॒तए॒तान्म॒हश्चि॑दसि॒त्यज॑सोवरू॒ता |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} सनो᳚वेधोम॒रुतां᳚चिकि॒त्वान्त्सु॒म्नाव॑नुष्व॒तव॒हिप्रेष्ठा॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:8 म॒हः¦चि॒त्¦त्वम्¦इ॒न्द्र॒¦य॒तः¦ए॒तान्¦म॒हः¦चि॒त्¦अ॒सि॒¦त्यज॑सः¦व॒रू॒ता | |
अयु॑ज्र॒न्तइ᳚न्द्रवि॒श्वकृ॑ष्टीर्विदा॒नासो᳚नि॒ष्षिधो᳚मर्त्य॒त्रा |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | विराट्} म॒रुतां᳚पृत्सु॒तिर्हास॑माना॒स्व᳚र्मीळ्हस्यप्र॒धन॑स्यसा॒तौ(स्वाहा᳚) || 2 || अयु॑ज्रन्¦ते¦इ॒न्द्र॒¦वि॒श्वऽकृ॑ष्टीः¦वि॒दा॒नासः॑¦निः॒ऽसिधः॑¦म॒र्त्य॒ऽत्रा | म॒रुता᳚म्¦पृ॒त्सु॒तिः¦हास॑माना¦स्वः॑ऽमीळ्हस्य¦प्र॒ऽधन॑स्य¦सा॒तौ || |
अम्य॒क्सात॑इन्द्रऋ॒ष्टिर॒स्मेसने॒म्यभ्वं᳚म॒रुतो᳚जुनन्ति |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} अ॒ग्निश्चि॒द्धिष्मा᳚त॒सेशु॑शु॒क्वानापो॒नद्वी॒पंदध॑ति॒प्रयां᳚सि॒(स्वाहा᳚) || 3 || अम्य॑क्¦सा¦ते॒¦इ॒न्द्र॒¦ऋ॒ष्टिः¦अ॒स्मे इति॑¦सने᳚मि¦अभ्व᳚म्¦म॒रुतः॑¦जु॒न॒न्ति॒ | |
त्वंतून॑इन्द्र॒तंर॒यिंदा॒,ओजि॑ष्ठया॒दक्षि॑णयेवरा॒तिम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} स्तुत॑श्च॒यास्ते᳚च॒कन᳚न्तवा॒योःस्तनं॒नमध्वः॑पीपयन्त॒वाजैः᳚(स्वाहा᳚) || 4 || त्वम्¦तु¦नः॒¦इ॒न्द्र॒¦तम्¦र॒यिम्¦दाः॒¦ओजि॑ष्ठया¦दक्षि॑णयाऽइव¦रा॒तिम् | |
त्वेराय॑इन्द्रतो॒शत॑माःप्रणे॒तारः॒कस्य॑चिदृता॒योः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} तेषुणो᳚म॒रुतो᳚मृळयन्तु॒येस्मा᳚पु॒रागा᳚तू॒यन्ती᳚वदे॒वाः(स्वाहा᳚) || 5 || त्वे इति॑¦रायः॑¦इ॒न्द्र॒¦तो॒शऽत॑माः¦प्र॒ऽने॒तारः॑¦कस्य॑¦चि॒त्¦ऋ॒त॒ऽयोः | |
प्रति॒प्रया᳚हीन्द्रमी॒ळ्हुषो॒नॄन्म॒हःपार्थि॑वे॒सद॑नेयतस्व |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} अध॒यदे᳚षांपृथुबु॒ध्नास॒एता᳚स्ती॒र्थेनार्यःपौंस्या᳚नित॒स्थुः(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:9 प्रति॑¦प्र¦या॒हि॒¦इ॒न्द्र॒¦मी॒ळ्हुषः॑¦नॄन्¦म॒हः¦पार्थि॑वे¦सद॑ने¦य॒त॒स्व॒ | |
प्रति॑घो॒राणा॒मेता᳚नाम॒यासां᳚म॒रुतां᳚शृण्वआय॒तामु॑प॒ब्दिः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} येमर्त्यं᳚पृतना॒यन्त॒मूमै᳚रृणा॒वानं॒नप॒तय᳚न्त॒सर्गैः᳚(स्वाहा᳚) || 7 || प्रति॑¦घो॒राणा᳚म्¦एता᳚नाम्¦अ॒यासा᳚म्¦म॒रुता᳚म्¦शृ॒ण्वे॒¦आ॒ऽय॒ताम्¦उ॒प॒ब्दिः | |
त्वंमाने᳚भ्यइन्द्रवि॒श्वज᳚न्या॒रदा᳚म॒रुद्भिः॑शु॒रुधो॒गो,अ॑ग्राः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} स्तवा᳚नेभिःस्तवसेदेवदे॒वैर्वि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 8 || त्वम्¦माने᳚भ्यः¦इ॒न्द्र॒¦वि॒श्वऽज᳚न्या¦रद॑¦म॒रुत्ऽभिः॑¦शु॒रुधः॑¦गो।आ॑ग्राः | |
[49] ननूनमिति पंचर्चस्य सूक्तस्यप्रथमतृतीयाचतुर्थीनामृचामिंद्रोगस्त्यो द्वितीयापंचम्योरगस्यऋषिरिंद्रोदेवता आद्याबृहती ततस्तिस्रोनुष्टुभोंत्यात्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:170}{अनुवाक:23, सूक्त:6} |
ननू॒नमस्ति॒नोश्वःकस्तद्वे᳚द॒यदद्भु॑तम् |{इंद्रोगस्त्यो | इन्द्रः | बृहती} अ॒न्यस्य॑चि॒त्तम॒भिसं᳚च॒रेण्य॑मु॒ताधी᳚तं॒विन॑श्यति॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:10 न¦नू॒नम्¦अस्ति॑¦नो इति॑¦श्वः¦कः¦तत्¦वे॒द॒¦यत्¦अद्भु॑तम् | |
किंन॑इन्द्रजिघांससि॒भ्रात॑रोम॒रुत॒स्तव॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | अनुष्टुप्} तेभिः॑कल्पस्वसाधु॒यामानः॑स॒मर॑णेवधीः॒(स्वाहा᳚) || 2 || किम्¦नः॒¦इ॒न्द्र॒¦जि॒घां॒स॒सि॒¦भ्रात॑रः¦म॒रुतः॑¦तव॑ | तेभिः॑¦क॒ल्प॒स्व॒¦सा॒धु॒ऽया¦मा¦नः॒¦स॒म्।आर॑णे¦व॒धीः॒ || |
किंनो᳚भ्रातरगस्त्य॒सखा॒सन्नति॑मन्यसे |{इंद्रोगस्त्यो | इन्द्रः | अनुष्टुप्} वि॒द्माहिते॒यथा॒मनो॒ऽस्मभ्य॒मिन्नदि॑त्ससि॒(स्वाहा᳚) || 3 || किम्¦नः॒¦भ्रा॒तः॒¦अ॒ग॒स्त्य॒¦सखा᳚¦सन्¦अति॑¦म॒न्य॒से॒ | वि॒द्म¦हि¦ते॒¦यथा᳚¦मनः॑¦अ॒स्मभ्य᳚म्¦इत्¦न¦दि॒त्स॒सि॒ || |
अरं᳚कृण्वन्तु॒वेदिं॒सम॒ग्निमि᳚न्धतांपु॒रः |{इंद्रोगस्त्यो | इन्द्रः | अनुष्टुप्} तत्रा॒मृत॑स्य॒चेत॑नंय॒ज्ञंते᳚तनवावहै॒(स्वाहा᳚) || 4 || अर᳚म्¦कृ॒ण्व॒न्तु॒¦वेदि᳚म्¦सम्¦अ॒ग्निम्¦इ॒न्ध॒ता॒म्¦पु॒रः | तत्र॑¦अ॒मृत॑स्य¦चेत॑नम्¦य॒ज्ञम्¦ते॒¦त॒न॒वा॒व॒है॒ || |
त्वमी᳚शिषेवसुपते॒वसू᳚नां॒त्वंमि॒त्राणां᳚मित्रपते॒धेष्ठः॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} इन्द्र॒त्वंम॒रुद्भिः॒संव॑द॒स्वाध॒प्राशा᳚नऋतु॒थाह॒वींषि॒(स्वाहा᳚) || 5 || त्वम्¦ई॒शि॒षे॒¦व॒सु॒ऽप॒ते॒¦वसू᳚नाम्¦त्वम्¦मि॒त्राणा᳚म्¦मि॒त्र॒ऽप॒ते॒¦धेष्ठः॑ | |
[50] प्रतिवइति षडृचस्य सूक्तस्यागस्त्योमरुतः अंत्यानांचतसृणांमरुत्वानिंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:171}{अनुवाक:23, सूक्त:7} |
प्रति॑वए॒नानम॑सा॒हमे᳚मिसू॒क्तेन॑भिक्षेसुम॒तिंतु॒राणा᳚म् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | त्रिष्टुप्} र॒रा॒णता᳚मरुतोवे॒द्याभि॒र्निहेळो᳚ध॒त्तविमु॑चध्व॒मश्वा॒न्त्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:11 प्रति॑¦वः॒¦ए॒ना¦नम॑सा¦अ॒हम्¦ए॒मि॒¦सु॒।औ॒क्तेन॑¦भि॒क्षे॒¦सु॒ऽम॒तिम्¦तु॒राणा᳚म् | |
ए॒षवः॒स्तोमो᳚मरुतो॒नम॑स्वान्हृ॒दात॒ष्टोमन॑साधायिदेवाः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | त्रिष्टुप्} उपे॒माया᳚त॒मन॑साजुषा॒णायू॒यंहिष्ठानम॑स॒इद्वृ॒धासः॒(स्वाहा᳚) || 2 || ए॒षः¦वः॒¦स्तोमः॑¦म॒रु॒तः॒¦नम॑स्वान्¦हृ॒दा¦त॒ष्टः¦मन॑सा¦धा॒यि॒¦दे॒वाः॒ | |
स्तु॒तासो᳚नोम॒रुतो᳚मृळयन्तू॒तस्तु॒तोम॒घवा॒शम्भ॑विष्ठः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुत्वानिंद्रः | त्रिष्टुप्} ऊ॒र्ध्वानः॑सन्तुको॒म्यावना॒न्यहा᳚नि॒विश्वा᳚मरुतोजिगी॒षा(स्वाहा᳚) || 3 || स्तु॒तासः॑¦नः॒¦म॒रुतः॑¦मृ॒ळ॒य॒न्तु॒¦उ॒त¦स्तु॒तः¦म॒घऽवा᳚¦शम्ऽभ॑विष्ठः | |
अ॒स्माद॒हंत॑वि॒षादीष॑माण॒इन्द्रा᳚द्भि॒याम॑रुतो॒रेज॑मानः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुत्वानिंद्रः | त्रिष्टुप्} यु॒ष्मभ्यं᳚ह॒व्यानिशि॑तान्यास॒न्तान्या॒रेच॑कृमामृ॒ळता᳚नः॒(स्वाहा᳚) || 4 || अ॒स्मात्¦अ॒हम्¦त॒वि॒षात्¦ईष॑माणः¦इन्द्रा᳚त्¦भि॒या¦म॒रु॒तः॒¦रेज॑मानः | |
येन॒माना᳚सश्चि॒तय᳚न्तउ॒स्राव्यु॑ष्टिषु॒शव॑सा॒शश्व॑तीनाम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुत्वानिंद्रः | त्रिष्टुप्} सनो᳚म॒रुद्भि᳚र्वृषभ॒श्रवो᳚धा,उ॒ग्रउ॒ग्रेभिः॒स्थवि॑रःसहो॒दाः(स्वाहा᳚) || 5 || येन॑¦माना᳚सः¦चि॒तय᳚न्ते¦उ॒स्राः¦वि।औ᳚ष्टिषु¦शव॑सा¦शश्व॑तीनाम् | |
त्वंपा᳚हीन्द्र॒सही᳚यसो॒नॄन्भवा᳚म॒रुद्भि॒रव॑यातहेळाः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुत्वानिंद्रः | त्रिष्टुप्} सु॒प्र॒के॒तेभिः॑सास॒हिर्दधा᳚नोवि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 6 || त्वम्¦पा॒हि॒¦इ॒न्द्र॒¦सही᳚यसः¦नॄन्¦भव॑¦म॒रुत्ऽभिः॑¦अव॑यातऽहेळाः | |
[51] चित्रोवइति तृचस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्यो मरुतो गायत्री |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:172}{अनुवाक:23, सूक्त:8} |
चि॒त्रोवो᳚ऽस्तु॒याम॑श्चि॒त्रऊ॒तीसु॑दानवः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | गायत्री} मरु॑तो॒,अहि॑भानवः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:12 चि॒त्रः¦वः॒¦अ॒स्तु॒¦यामः॑¦चि॒त्रः¦ऊ॒ती¦सु॒ऽदा॒न॒वः॒ | मरु॑तः¦अहि॑ऽभानवः || |
आ॒रेसावः॑सुदानवो॒मरु॑तऋञ्ज॒तीशरुः॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | गायत्री} आ॒रे,अश्मा॒यमस्य॑थ॒(स्वाहा᳚) || 2 || आ॒रे¦सा¦वः॒¦सु॒ऽदा॒न॒वः॒¦मरु॑तः¦ऋं॒ज॒ती¦शरुः॑ | आ॒रे¦अश्मा᳚¦यम्¦अस्य॑थ || |
तृ॒ण॒स्क॒न्दस्य॒नुविशः॒परि॑वृङ्क्तसुदानवः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | मरुतः | गायत्री} ऊ॒र्ध्वान्नः॑कर्तजी॒वसे॒(स्वाहा᳚) || 3 || तृ॒ण॒ऽस्क॒न्दस्य॑¦नु¦विशः॑¦परि॑¦वृ॒ङ्क्त॒¦सु॒ऽदा॒न॒वः॒ | ऊ॒र्ध्वान्¦नः॒¦क॒र्त॒¦जी॒वसे᳚ || |
[52] गायत्सामेति त्रयोदशर्चस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्यइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:173}{अनुवाक:23, सूक्त:9} |
गाय॒त्साम॑नभ॒न्य१॑(अं॒)यथा॒वेरर्चा᳚म॒तद्वा᳚वृधा॒नंस्व᳚र्वत् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} गावो᳚धे॒नवो᳚ब॒र्हिष्यद॑ब्धा॒,आयत्स॒द्मानं᳚दि॒व्यंविवा᳚सा॒न्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:13 गाय॑त्¦साम॑¦न॒भ॒न्य᳚म्¦यथा᳚¦वेः¦अर्चा᳚म¦तत्¦व॒वृ॒धा॒नम्¦स्वः॑ऽवत् | |
अर्च॒द्वृषा॒वृष॑भिः॒स्वेदु॑हव्यैर्मृ॒गोनाश्नो॒,अति॒यज्जु॑गु॒र्यात् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} प्रम᳚न्द॒युर्म॒नांगू᳚र्त॒होता॒भर॑ते॒मर्यो᳚मिथु॒नायज॑त्रः॒(स्वाहा᳚) || 2 || अर्च॑त्¦वृषा᳚¦वृष॑ऽभिः¦स्व॒ऽइदु॑हव्यैः¦मृ॒गः¦न¦अश्नः॑¦अति॑¦यत्¦जु॒गु॒र्यात् | |
नक्ष॒द्धोता॒परि॒सद्म॑मि॒तायन्भर॒द्गर्भ॒माश॒रदः॑पृथि॒व्याः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} क्रन्द॒दश्वो॒नय॑मानोरु॒वद्गौर॒न्तर्दू॒तोनरोद॑सीचर॒द्वाक्॒(स्वाहा᳚) || 3 || नक्ष॑त्¦होता᳚¦परि॑¦सद्म॑¦मि॒ता¦यन्¦भर॑त्¦गर्भ᳚म्¦आ¦श॒रदः॑¦पृ॒थि॒व्याः | |
ताक॒र्माष॑तरास्मै॒प्रच्यौ॒त्नानि॑देव॒यन्तो᳚भरन्ते |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} जुजो᳚ष॒दिन्द्रो᳚द॒स्मव॑र्चा॒नास॑त्येव॒सुग्म्यो᳚रथे॒ष्ठाः(स्वाहा᳚) || 4 || ता¦क॒र्म॒¦अष॑ऽतरा¦अ॒स्मै॒¦प्र¦च्यौ॒त्नानि॑¦दे॒व॒ऽयन्तः॑¦भ॒र॒न्ते॒ | |
तमु॑ष्टु॒हीन्द्रं॒योह॒सत्वा॒यःशूरो᳚म॒घवा॒योर॑थे॒ष्ठाः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} प्र॒ती॒चश्चि॒द्योधी᳚या॒न्वृष᳚ण्वान्वव॒व्रुष॑श्चि॒त्तम॑सोविह॒न्ता(स्वाहा᳚) || 5 || तम्¦उँ॒ इति॑¦स्तु॒हि॒¦इन्द्र᳚म्¦यः¦ह॒¦सत्वा᳚¦यः¦शूरः॑¦म॒घऽवा᳚¦यः¦र॒थे॒ऽस्थाः | |
प्रयदि॒त्थाम॑हि॒नानृभ्यो॒,अस्त्यरं॒रोद॑सीक॒क्ष्ये॒३॑(ए॒)नास्मै᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} संवि᳚व्य॒इन्द्रो᳚वृ॒जनं॒नभूमा॒भर्ति॑स्व॒धावाँ᳚,ओप॒शमि॑व॒द्याम्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:14 प्र¦यत्¦इ॒त्था¦म॒हि॒ना¦नृऽभ्यः॑¦अस्ति॑¦अर᳚म्¦रोद॑सी॒ इति॑¦क॒क्ष्ये॒३॒॑ इति॑¦न¦अ॒स्मै॒ | |
स॒मत्सु॑त्वाशूरस॒तामु॑रा॒णंप्र॑प॒थिन्त॑मंपरितंस॒यध्यै᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} स॒जोष॑स॒इन्द्रं॒मदे᳚क्षो॒णीःसू॒रिंचि॒द्ये,अ॑नु॒मद᳚न्ति॒वाजैः᳚(स्वाहा᳚) || 7 || स॒मत्ऽसु॑¦त्वा॒¦शू॒र॒¦स॒ताम्¦उ॒रा॒णम्¦प्र॒प॒थिन्ऽत॑मम्¦प॒रि॒ऽतं॒स॒यध्यै᳚ | |
ए॒वाहिते॒शंसव॑नासमु॒द्रआपो॒यत्त॑आ॒सुमद᳚न्तिदे॒वीः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} विश्वा᳚ते॒,अनु॒जोष्या᳚भू॒द्गौःसू॒रीँश्चि॒द्यदि॑धि॒षावेषि॒जना॒न्त्(स्वाहा᳚) || 8 || ए॒व¦हि¦ते॒¦शम्¦सव॑ना¦स॒मु॒द्रे¦आपः॑¦यत्¦ते॒¦आ॒सु¦मद᳚न्ति¦दे॒वीः | |
असा᳚म॒यथा᳚सुष॒खाय॑एनस्वभि॒ष्टयो᳚न॒रांनशंसैः᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} अस॒द्यथा᳚न॒इन्द्रो᳚वन्दने॒ष्ठास्तु॒रोनकर्म॒नय॑मानउ॒क्था(स्वाहा᳚) || 9 || असा᳚म¦यथा᳚¦सु॒ऽस॒खायः॑¦ए॒न॒¦सु॒।आ॒भि॒ष्टयः॑¦न॒राम्¦न¦शंसैः᳚ | |
विष्प॑र्धसोन॒रांनशंसै᳚र॒स्माका᳚स॒दिन्द्रो॒वज्र॑हस्तः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} मि॒त्रा॒युवो॒नपूर्प॑तिं॒सुशि॑ष्टौमध्या॒युव॒उप॑शिक्षन्तिय॒ज्ञैः॒(स्वाहा᳚) || 10 || विऽस्प॑र्धसः¦न॒राम्¦न¦शंसैः᳚¦अ॒स्माक॑¦अ॒स॒त्¦इन्द्रः॑¦वज्र॑ऽहस्तः | |
य॒ज्ञोहिष्मेन्द्रं॒कश्चि॑दृ॒न्धञ्जु॑हुरा॒णश्चि॒न्मन॑सापरि॒यन् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} ती॒र्थेनाच्छा᳚तातृषा॒णमोको᳚दी॒र्घोनसि॒ध्रमाकृ॑णो॒त्यध्वा॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:15 य॒ज्ञः¦हि¦स्म॒¦इन्द्र᳚म्¦कः¦चि॒त्¦ऋ॒न्धन्¦जु॒हु॒रा॒णः¦चि॒त्¦मन॑सा¦प॒रि॒ऽयन् | |
मोषूण॑इ॒न्द्रात्र॑पृ॒त्सुदे॒वैरस्ति॒हिष्मा᳚तेशुष्मिन्नव॒याः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} म॒हश्चि॒द्यस्य॑मी॒ळ्हुषो᳚य॒व्याह॒विष्म॑तोम॒रुतो॒वन्द॑ते॒गीः(स्वाहा᳚) || 12 || मो इति॑¦सु¦नः॒¦इ॒न्द्र॒¦अत्र॑¦पृ॒त्ऽसु¦दे॒वैः¦अस्ति॑¦हि¦स्म॒¦ते॒¦शु॒ष्मि॒न्¦अ॒व॒ऽयाः | |
ए॒षस्तोम॑इन्द्र॒तुभ्य॑म॒स्मे,ए॒तेन॑गा॒तुंह॑रिवोविदोनः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} आनो᳚ववृत्याःसुवि॒ताय॑देववि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 13 || ए॒षः¦स्तोमः॑¦इ॒न्द्र॒¦तुभ्य᳚म्¦अ॒स्मे इति॑¦ए॒तेन॑¦गा॒तुम्¦ह॒रि॒ऽवः॒¦वि॒दः॒¦नः॒ | |
[53] त्वंराजेति दशर्चस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्यइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:174}{अनुवाक:23, सूक्त:10} |
त्वंराजे᳚न्द्र॒येच॑दे॒वारक्षा॒नॄन्पा॒ह्य॑सुर॒त्वम॒स्मान् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} त्वंसत्प॑तिर्म॒घवा᳚न॒स्तरु॑त्र॒स्त्वंस॒त्योवस॑वानःसहो॒दाः(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:16 त्वम्¦राजा᳚¦इ॒न्द्र॒¦ये¦च॒¦दे॒वाः¦रक्ष॑¦नॄन्¦पा॒हि¦अ॒सु॒र॒¦त्वम्¦अ॒स्मान् | |
दनो॒विश॑इन्द्रमृ॒ध्रवा᳚चःस॒प्तयत्पुरः॒शर्म॒शार॑दी॒र्दर्त् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} ऋ॒णोर॒पो,अ॑नव॒द्यार्णा॒यूने᳚वृ॒त्रंपु॑रु॒कुत्सा᳚यरन्धीः॒(स्वाहा᳚) || 2 || दनः॑¦विशः॑¦इ॒न्द्र॒¦मृ॒ध्रऽवा᳚चः¦स॒प्त¦यत्¦पुरः॑¦शर्म॑¦शार॑दीः¦दर्त् | |
अजा॒वृत॑इन्द्र॒शूर॑पत्नी॒र्द्यांच॒येभिः॑पुरुहूतनू॒नम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} रक्षो᳚,अ॒ग्निम॒शुषं॒तूर्व॑याणंसिं॒होनदमे॒,अपां᳚सि॒वस्तोः᳚(स्वाहा᳚) || 3 || अज॑¦वृतः॑¦इ॒न्द्र॒¦शूर॑ऽपत्नीः¦द्याम्¦च॒¦येभिः॑¦पु॒रु॒ऽहू॒त॒¦नू॒नम् | |
शेष॒न्नुतइ᳚न्द्र॒सस्मि॒न्योनौ॒प्रश॑स्तये॒पवी᳚रवस्यम॒ह्ना |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} सृ॒जदर्णां॒स्यव॒यद्यु॒धागास्तिष्ठ॒द्धरी᳚धृष॒तामृ॑ष्ट॒वाजा॒न्त्(स्वाहा᳚) || 4 || शेष॑न्¦नु¦ते¦इ॒न्द्र॒¦सस्मि॑न्¦योनौ᳚¦प्रऽश॑स्तये¦पवी᳚रवस्य¦म॒ह्ना | |
वह॒कुत्स॑मिन्द्र॒यस्मि᳚ञ्चा॒कन्त्स्यू᳚म॒न्यू,ऋ॒ज्रावात॒स्याश्वा᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} प्रसूर॑श्च॒क्रंवृ॑हताद॒भीके॒ऽभिस्पृधो᳚यासिष॒द्वज्र॑बाहुः॒(स्वाहा᳚) || 5 || वह॑¦कुत्स᳚म्¦इ॒न्द्र॒¦यस्मि॑न्¦चा॒कन्¦स्यू॒म॒न्यू इति॑¦ऋ॒ज्रा¦वात॑स्य¦अश्वा᳚ | |
ज॒घ॒न्वाँ,इ᳚न्द्रमि॒त्रेरू᳚ञ्चो॒दप्र॑वृद्धोहरिवो॒,अदा᳚शून् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} प्रयेपश्य᳚न्नर्य॒मणं॒सचा॒योस्त्वया᳚शू॒र्तावह॑माना॒,अप॑त्य॒म्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:17 ज॒घ॒न्वान्¦इ॒न्द्र॒¦मि॒त्रेरू᳚न्¦चो॒दऽप्र॑वृद्धः¦ह॒रि॒ऽवः॒¦अदा᳚शून् | |
रप॑त्क॒विरि᳚न्द्रा॒र्कसा᳚तौ॒क्षांदा॒सायो᳚प॒बर्ह॑णींकः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} कर॑त्ति॒स्रोम॒घवा॒दानु॑चित्रा॒निदु᳚र्यो॒णेकुय॑वाचंमृ॒धिश्रे॒त्(स्वाहा᳚) || 7 || रप॑त्¦क॒विः¦इ॒न्द्र॒¦अ॒र्कऽसा᳚तौ¦क्षाम्¦दा॒साय॑¦उ॒प॒ऽबर्ह॑णीम्¦क॒रिति॑ कः | |
सना॒तात॑इन्द्र॒नव्या॒,आगुः॒सहो॒नभोऽवि॑रणायपू॒र्वीः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} भि॒नत्पुरो॒नभिदो॒,अदे᳚वीर्न॒नमो॒वध॒रदे᳚वस्यपी॒योः(स्वाहा᳚) || 8 || सना᳚¦ता¦ते॒¦इ॒न्द्र॒¦नव्याः᳚¦आ¦अ॒गुः॒¦सहः॑¦नभः॑¦अवि॑ऽरणाय¦पू॒र्वीः | |
त्वंधुनि॑रिन्द्र॒धुनि॑मतीरृ॒णोर॒पःसी॒रानस्रव᳚न्तीः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} प्रयत्स॑मु॒द्रमति॑शूर॒पर्षि॑पा॒रया᳚तु॒र्वशं॒यदुं᳚स्व॒स्ति(स्वाहा᳚) || 9 || त्वम्¦धुनिः॑¦इ॒न्द्र॒¦धुनि॑ऽमतीः¦ऋ॒णोः¦अ॒पः¦सी॒राः¦न¦स्रव᳚न्तीः | |
त्वम॒स्माक॑मिन्द्रवि॒श्वध॑स्या,अवृ॒कत॑मोन॒रांनृ॑पा॒ता |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} सनो॒विश्वा᳚सांस्पृ॒धांस॑हो॒दावि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 10 || त्वम्¦अ॒स्माक᳚म्¦इ॒न्द्र॒¦वि॒श्वध॑¦स्याः॒¦अ॒वृ॒कऽत॑मः¦न॒राम्¦नृ॒ऽपा॒ता | |
[54] मत्स्यपायीति षडृचस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्य इंद्रोनुष्टुप् आद्यास्कंधोग्रीवी अंत्यात्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:175}{अनुवाक:23, सूक्त:11} |
मत्स्यपा᳚यिते॒महः॒पात्र॑स्येवहरिवोमत्स॒रोमदः॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | स्कन्धोग्रीवीबृहती} वृषा᳚ते॒वृष्ण॒इन्दु᳚र्वा॒जीस॑हस्र॒सात॑मः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:18 मत्सि॑¦अपा᳚यि¦ते॒¦महः॑¦पात्र॑स्यऽइव¦ह॒रि॒ऽवः¦म॒त्स॒रः¦मदः॑ | |
आन॑स्तेगन्तुमत्स॒रोवृषा॒मदो॒वरे᳚ण्यः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | अनुष्टुप्} स॒हावाँ᳚,इन्द्रसान॒सिःपृ॑तना॒षाळम॑र्त्यः॒(स्वाहा᳚) || 2 || आ¦नः॒¦ते॒¦ग॒न्तु॒¦म॒त्स॒रः¦वृषा᳚¦मदः॑¦वरे᳚ण्यः | स॒हऽवा᳚न्¦इ॒न्द्र॒¦सा॒न॒सिः¦पृ॒त॒ना॒षाट्¦अम॑र्त्यः || |
त्वंहिशूरः॒सनि॑ताचो॒दयो॒मनु॑षो॒रथ᳚म् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | अनुष्टुप्} स॒हावा॒न्दस्यु॑मव्र॒तमोषः॒पात्रं॒नशो॒चिषा॒(स्वाहा᳚) || 3 || त्वम्¦हि¦शूरः॑¦सनि॑ता¦चो॒दयः॑¦मनु॑षः¦रथ᳚म् | स॒हऽवा᳚न्¦दस्यु᳚म्¦अ॒व्र॒तम्¦ओषः॑¦पात्र᳚म्¦न¦शो॒चिषा᳚ || |
मु॒षा॒यसूर्यं᳚कवेच॒क्रमीशा᳚न॒ओज॑सा |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | अनुष्टुप्} वह॒शुष्णा᳚यव॒धंकुत्सं॒वात॒स्याश्वैः᳚(स्वाहा᳚) || 4 || मु॒षा॒य¦सूर्य᳚म्¦क॒वे॒¦च॒क्रम्¦ईशा᳚नः¦ओज॑सा | वह॑¦शुष्णा᳚य¦व॒धम्¦कुत्स᳚म्¦वात॑स्य¦अश्वैः᳚ || |
शु॒ष्मिन्त॑मो॒हिते॒मदो᳚द्यु॒म्निन्त॑मउ॒तक्रतुः॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | अनुष्टुप्} वृ॒त्र॒घ्नाव॑रिवो॒विदा᳚मंसी॒ष्ठा,अ॑श्व॒सात॑मः॒(स्वाहा᳚) || 5 || शु॒ष्मिन्ऽत॑मः¦हि¦ते॒¦मदः॑¦द्यु॒म्निन्ऽत॑मः¦उ॒त¦क्रतुः॑ | वृ॒त्र॒ऽघ्ना¦व॒रि॒वः॒ऽविदा᳚¦मं॒सी॒ष्ठाः¦अ॒श्व॒ऽसात॑मः || |
यथा॒पूर्वे᳚भ्योजरि॒तृभ्य॑इन्द्र॒मय॑इ॒वापो॒नतृष्य॑तेब॒भूथ॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} तामनु॑त्वानि॒विदं᳚जोहवीमिवि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 6 || यथा᳚¦पूर्वे᳚भ्यः¦ज॒रि॒तृऽभ्यः॑¦इ॒न्द्र॒¦मयः॑ऽइव¦आपः॑¦न¦तृष्य॑ते¦ब॒भूथ॑ | |
[55] मत्सिनइति षडृचस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्य इंद्रोनुष्टुबन्त्या त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:176}{अनुवाक:23, सूक्त:12} |
मत्सि॑नो॒वस्य॑इष्टय॒इन्द्र॑मिन्दो॒वृषावि॑श |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | अनुष्टुप्} ऋ॒घा॒यमा᳚णइन्वसि॒शत्रु॒मन्ति॒नवि᳚न्दसि॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:19 मत्सि॑¦नः॒¦वस्यः॑ऽइष्टये¦इन्द्र᳚म्¦इ॒न्दो॒ इति॑¦वृषा᳚¦आ¦वि॒श॒ | ऋ॒घा॒यमा᳚णः¦इ॒न्व॒सि॒¦शत्रु᳚म्¦अन्ति॑¦न¦वि॒न्द॒सि॒ || |
तस्मि॒न्नावे᳚शया॒गिरो॒यएक॑श्चर्षणी॒नाम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | अनुष्टुप्} अनु॑स्व॒धायमु॒प्यते॒यवं॒नचर्कृ॑ष॒द्वृषा॒(स्वाहा᳚) || 2 || तस्मि॑न्¦आ¦वे॒श॒य॒¦गिरः॑¦यः¦एकः॑¦च॒र्ष॒णी॒नाम् | अनु॑¦स्व॒धा¦यम्¦उ॒प्यते᳚¦यव᳚म्¦न¦चर्कृ॑षत्¦वृषा᳚ || |
यस्य॒विश्वा᳚नि॒हस्त॑योः॒पञ्च॑क्षिती॒नांवसु॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | अनुष्टुप्} स्पा॒शय॑स्व॒यो,अ॑स्म॒ध्रुग्दि॒व्येवा॒शनि॑र्जहि॒(स्वाहा᳚) || 3 || यस्य॑¦विश्वा᳚नि¦हस्त॑योः¦पंच॑¦क्षि॒ती॒नाम्¦वसु॑ | स्पा॒शय॑स्व¦यः¦अ॒स्म॒ऽध्रुक्¦दि॒व्याऽइ᳚व¦अ॒शनिः॑¦ज॒हि॒ || |
असु᳚न्वन्तंसमंजहिदू॒णाशं॒योनते॒मयः॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | अनुष्टुप्} अ॒स्मभ्य॑मस्य॒वेद॑नंद॒द्धिसू॒रिश्चि॑दोहते॒(स्वाहा᳚) || 4 || असु᳚न्वन्तम्¦स॒म॒म्¦ज॒हि॒¦दुः॒ऽनश᳚म्¦यः¦न¦ते॒¦मयः॑ | अ॒स्मभ्य᳚म्¦अ॒स्य॒¦वेद॑नम्¦द॒द्धि¦सू॒रिः¦चि॒त्¦ओ॒ह॒ते॒ || |
आवो॒यस्य॑द्वि॒बर्ह॑सो॒ऽर्केषु॑सानु॒षगस॑त् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | अनुष्टुप्} आ॒जाविन्द्र॑स्येन्दो॒प्रावो॒वाजे᳚षुवा॒जिन॒म्(स्वाहा᳚) || 5 || आवः॑¦यस्य॑¦द्वि॒ऽबर्ह॑सः¦अ॒र्केषु॑¦सा॒नु॒षक्¦अस॑त् | आ॒जौ¦इन्द्र॑स्य¦इ॒न्दो॒ इति॑¦प्र¦आ॒वः॒¦वाजे᳚षु¦वा॒जिन᳚म् || |
यथा॒पूर्वे᳚भ्योजरि॒तृभ्य॑इन्द्र॒मय॑इ॒वापो॒नतृष्य॑तेब॒भूथ॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} तामनु॑त्वानि॒विदं᳚जोहवीमिवि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 6 || यथा᳚¦पूर्वे᳚भ्यः¦ज॒रि॒तृऽभ्यः॑¦इ॒न्द्र॒¦मयः॑ऽइव¦आपः॑¦न¦तृष्य॑ते¦ब॒भूथ॑ | |
[56] आचर्षणिप्राइति पंचर्चस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्यइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:177}{अनुवाक:23, सूक्त:13} |
आच॑र्षणि॒प्रावृ॑ष॒भोजना᳚नां॒राजा᳚कृष्टी॒नांपु॑रुहू॒तइन्द्रः॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} स्तु॒तःश्र॑व॒स्यन्नव॒सोप॑म॒द्रिग्यु॒क्त्वाहरी॒वृष॒णाया᳚ह्य॒र्वाङ्॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:20 आ¦च॒र्ष॒णि॒ऽप्राः¦वृ॒ष॒भः¦जना᳚नाम्¦राजा᳚¦कृ॒ष्टी॒नाम्¦पु॒रु॒ऽहू॒तः¦इन्द्रः॑ | |
येते॒वृष॑णोवृष॒भास॑इन्द्रब्रह्म॒युजो॒वृष॑रथासो॒,अत्याः᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} ताँ,आति॑ष्ठ॒तेभि॒राया᳚ह्य॒र्वाङ्हवा᳚महेत्वासु॒तइ᳚न्द्र॒सोमे॒(स्वाहा᳚) || 2 || ये¦ते॒¦वृष॑णः¦वृ॒ष॒भासः॑¦इ॒न्द्र॒¦ब्र॒ह्म॒ऽयुजः॑¦वृष॑ऽरथासः¦अत्याः᳚ | |
आति॑ष्ठ॒रथं॒वृष॑णं॒वृषा᳚तेसु॒तःसोमः॒परि॑षिक्ता॒मधू᳚नि |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} यु॒क्त्वावृष॑भ्यांवृषभक्षिती॒नांहरि॑भ्यांयाहिप्र॒वतोप॑म॒द्रिक्(स्वाहा᳚) || 3 || आ¦ति॒ष्ठ॒¦रथ᳚म्¦वृष॑णम्¦वृषा᳚¦ते॒¦सु॒तः¦सोमः॑¦परि॑ऽसिक्ता¦मधू᳚नि | |
अ॒यंय॒ज्ञोदे᳚व॒या,अ॒यंमि॒येध॑इ॒माब्रह्मा᳚ण्य॒यमि᳚न्द्र॒सोमः॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} स्ती॒र्णंब॒र्हिरातुश॑क्र॒प्रया᳚हि॒पिबा᳚नि॒षद्य॒विमु॑चा॒हरी᳚,इ॒ह(स्वाहा᳚) || 4 || अ॒यम्¦य॒ज्ञः¦दे॒व॒ऽयाः¦अ॒यम्¦मि॒येधः॑¦इ॒मा¦ब्रह्मा᳚णि¦अ॒यम्¦इ॒न्द्र॒¦सोमः॑ | |
ओसुष्टु॑तइन्द्रयाह्य॒र्वाङुप॒ब्रह्मा᳚णिमा॒न्यस्य॑का॒रोः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} वि॒द्याम॒वस्तो॒रव॑सागृ॒णन्तो᳚वि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 5 || ओ इति॑¦सुऽस्तु॑तः¦इ॒न्द्र॒¦या॒हि॒¦अ॒र्वाङ्¦उप॑¦ब्रह्मा᳚णि¦मा॒न्यस्य॑¦का॒रोः | |
[57] यद्धस्यातइति पंचर्चस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्यइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:178}{अनुवाक:23, सूक्त:14} |
यद्ध॒स्यात॑इन्द्रश्रु॒ष्टिरस्ति॒यया᳚ब॒भूथ॑जरि॒तृभ्य॑ऊ॒ती |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} मानः॒कामं᳚म॒हय᳚न्त॒माध॒ग्विश्वा᳚ते,अश्यां॒पर्याप॑आ॒योः(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:21 यत्¦ह॒¦स्या¦ते॒¦इ॒न्द्र॒¦श्रु॒ष्टिः¦अस्ति॑¦यया᳚¦ब॒भूथ॑¦ज॒रि॒तृऽभ्यः॑¦ऊ॒ती | |
नघा॒राजेन्द्र॒आद॑भन्नो॒यानुस्वसा᳚राकृ॒णव᳚न्त॒योनौ᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} आप॑श्चिदस्मैसु॒तुका᳚,अवेष॒न्गम᳚न्न॒इन्द्रः॑स॒ख्यावय॑श्च॒(स्वाहा᳚) || 2 || न¦घ॒¦राजा᳚¦इन्द्रः॑¦आ¦द॒भ॒त्¦नः॒¦या¦नु¦स्वसा᳚रा¦कृ॒णव᳚न्त¦योनौ᳚ | |
जेता॒नृभि॒रिन्द्रः॑पृ॒त्सुशूरः॒श्रोता॒हवं॒नाध॑मानस्यका॒रोः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} प्रभ॑र्ता॒रथं᳚दा॒शुष॑उपा॒कउद्य᳚न्ता॒गिरो॒यदि॑च॒त्मना॒भूत्(स्वाहा᳚) || 3 || जेता᳚¦नृऽभिः॑¦इन्द्रः॑¦पृ॒त्ऽसु¦शूरः॑¦श्रोता᳚¦हव᳚म्¦नाध॑मानस्य¦का॒रोः | |
ए॒वानृभि॒रिन्द्रः॑सुश्रव॒स्याप्र॑खा॒दःपृ॒क्षो,अ॒भिमि॒त्रिणो᳚भूत् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} स॒म॒र्यइ॒षःस्त॑वते॒विवा᳚चिसत्राक॒रोयज॑मानस्य॒शंसः॒(स्वाहा᳚) || 4 || ए॒व¦नृऽभिः॑¦इन्द्रः॑¦सु॒ऽश्र॒व॒स्या¦प्र॒ऽखा॒दः¦पृ॒क्षः¦अ॒भि¦मि॒त्रिणः॑¦भू॒त् | |
त्वया᳚व॒यंम॑घवन्निन्द्र॒शत्रू᳚न॒भिष्या᳚ममह॒तोमन्य॑मानान् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} त्वंत्रा॒तात्वमु॑नोवृ॒धेभू᳚र्वि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 5 || त्वया᳚¦व॒यम्¦म॒घ॒ऽव॒न्¦इ॒न्द्र॒¦शत्रू᳚न्¦अ॒भि¦स्या॒म॒¦म॒ह॒तः¦मन्य॑मानान् | |
[58] पूर्वीरमिति षडृचस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्यः आद्ययोर्द्वयोर्लोपामुद्राऋषिका अंत्ययोर्द्वयोरगस्त्यांतेवासीब्रह्मचारीऋषिः सर्वासांरतिर्देवता त्रिष्टुप् पंचमी बृहती |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:179}{अनुवाक:23, सूक्त:15} |
पू॒र्वीर॒हंश॒रदः॑शश्रमा॒णादो॒षावस्तो᳚रु॒षसो᳚ज॒रय᳚न्तीः |{लोपामुद्रा ऋषिका | रतिः | त्रिष्टुप्} मि॒नाति॒श्रियं᳚जरि॒मात॒नूना॒मप्यू॒नुपत्नी॒र्वृष॑णोजगम्युः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:22 पू॒र्वीः¦अ॒हम्¦श॒रदः॑¦श॒श्र॒मा॒णा¦दो॒षाः¦वस्तोः᳚¦उ॒षसः॑¦ज॒रय᳚न्तीः | |
येचि॒द्धिपूर्व॑ऋत॒साप॒आस᳚न्त्सा॒कंदे॒वेभि॒रव॑दन्नृ॒तानि॑ |{लोपामुद्रा ऋषिका | रतिः | त्रिष्टुप्} तेचि॒दवा᳚सुर्न॒ह्यन्त॑मा॒पुःसमू॒नुपत्नी॒र्वृष॑भिर्जगम्युः॒(स्वाहा᳚) || 2 || ये¦चि॒त्¦हि¦पूर्वे᳚¦ऋ॒त॒ऽसापः॑¦आस॑न्¦सा॒कम्¦दे॒वेभिः॑¦अव॑दन्¦ऋ॒तानि॑ | |
नमृषा᳚श्रा॒न्तंयदव᳚न्तिदे॒वाविश्वा॒,इत्स्पृधो᳚,अ॒भ्य॑श्नवाव |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | रतिः | त्रिष्टुप्} जया॒वेदत्र॑श॒तनी᳚थमा॒जिंयत्स॒म्यञ्चा᳚मिथु॒नाव॒भ्यजा᳚व॒(स्वाहा᳚) || 3 || न¦मृषा᳚¦श्रा॒न्तम्¦यत्¦अव᳚न्ति¦दे॒वाः¦विश्वाः᳚¦इत्¦स्पृधः॑¦अ॒भि¦अ॒श्न॒वा॒व॒ | |
न॒दस्य॑मारुध॒तःकाम॒आग᳚न्नि॒तआजा᳚तो,अ॒मुतः॒कुत॑श्चित् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | रतिः | त्रिष्टुप्} लोपा᳚मुद्रा॒वृष॑णं॒नीरि॑णाति॒धीर॒मधी᳚राधयतिश्व॒सन्त॒म्(स्वाहा᳚) || 4 || न॒दस्य॑¦मा॒¦रु॒ध॒तः¦कामः॑¦आ¦अ॒ग॒न्¦इ॒तः¦आऽजा᳚तः¦अ॒मुतः॑¦कुतः॑¦चि॒त् | |
इ॒मंनुसोम॒मन्ति॑तोहृ॒त्सुपी॒तमुप॑ब्रुवे |{अगस्त्यान्तेवासी ब्रह्मचारी | रतिः | त्रिष्टुप्} यत्सी॒माग॑श्चकृ॒मातत्सुमृ॑ळतुपुलु॒कामो॒हिमर्त्यः॒(स्वाहा᳚) || 5 || इ॒मम्¦नु¦सोम᳚म्¦अन्ति॑तः¦हृ॒त्ऽसु¦पी॒तम्¦उप॑¦ब्रु॒वे॒ | |
अ॒गस्त्यः॒खन॑मानःख॒नित्रैः᳚प्र॒जामप॑त्यं॒बल॑मि॒च्छमा᳚नः |{अगस्त्यान्तेवासी ब्रह्मचारी | रतिः | त्रिष्टुप्} उ॒भौवर्णा॒वृषि॑रु॒ग्रःपु॑पोषस॒त्यादे॒वेष्वा॒शिषो᳚जगाम॒(स्वाहा᳚) || 6 || अ॒गस्त्यः॑¦खन॑मानः¦ख॒नित्रैः᳚¦प्र॒ऽजाम्¦अप॑त्यम्¦बल᳚म्¦इ॒च्छमा᳚नः | |
[59] युवोरजांसीति दशर्चस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्योश्विनौत्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:180}{अनुवाक:24, सूक्त:1} |
यु॒वोरजां᳚सिसु॒यमा᳚सो॒,अश्वा॒रथो॒यद्वां॒पर्यर्णां᳚सि॒दीय॑त् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} हि॒र॒ण्यया᳚वांप॒वयः॑प्रुषाय॒न्मध्वः॒पिब᳚न्ता,उ॒षसः॑सचेथे॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:23 यु॒वोः¦रजां᳚सि¦सु॒ऽयमा᳚सः¦अश्वाः᳚¦रथः॑¦यत्¦वा॒म्¦परि॑¦अर्णां᳚सि¦दीय॑त् | |
यु॒वमत्य॒स्याव॑नक्षथो॒यद्विप॑त्मनो॒नर्य॑स्य॒प्रय॑ज्योः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} स्वसा॒यद्वां᳚विश्वगूर्ती॒भरा᳚ति॒वाजा॒येट्टे᳚मधुपावि॒षेच॒(स्वाहा᳚) || 2 || यु॒वम्¦अत्य॑स्य¦अव॑¦न॒क्ष॒थः॒¦यत्¦विऽप॑त्मनः¦नर्य॑स्य¦प्रऽय॑ज्योः | |
यु॒वंपय॑उ॒स्रिया᳚यामधत्तंप॒क्वमा॒माया॒मव॒पूर्व्यं॒गोः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} अ॒न्तर्यद्व॒निनो᳚वामृतप्सूह्वा॒रोनशुचि॒र्यज॑तेह॒विष्मा॒न्त्(स्वाहा᳚) || 3 || यु॒वम्¦पयः॑¦उ॒स्रिया᳚याम्¦अ॒ध॒त्त॒म्¦प॒क्वम्¦आ॒माया᳚म्¦अव॑¦पूर्व्य᳚म्¦गोः | |
यु॒वंह॑घ॒र्मंमधु॑मन्त॒मत्र॑ये॒ऽपोनक्षोदो᳚ऽवृणीतमे॒षे |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} तद्वां᳚नरावश्विना॒पश्व॑इष्टी॒रथ्ये᳚वच॒क्राप्रति॑यन्ति॒मध्वः॒(स्वाहा᳚) || 4 || यु॒वम्¦ह॒¦घ॒र्मम्¦मधु॑ऽमन्तम्¦अत्र॑ये¦अ॒पः¦न¦क्षोदः॑¦अ॒वृ॒णी॒त॒म्¦ए॒षे | |
आवां᳚दा॒नाय॑ववृतीयदस्रा॒गोरोहे᳚णतौ॒ग्र्योनजिव्रिः॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} अ॒पः,क्षो॒णीस॑चते॒माहि॑नावांजू॒र्णोवा॒मक्षु॒रंह॑सोयजत्रा॒(स्वाहा᳚) || 5 || आ¦वा॒म्¦दा॒नाय॑¦व॒वृ॒ती॒य॒¦द॒स्रा॒¦गोः¦ओहे᳚न¦तौ॒ग्र्यः¦न¦जिव्रिः॑ | |
नियद्यु॒वेथे᳚नि॒युतः॑सुदानू॒,उप॑स्व॒धाभिः॑सृजथः॒पुरं᳚धिम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} प्रेष॒द्वेष॒द्वातो॒नसू॒रिराम॒हेद॑देसुव्र॒तोनवाज॒म्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:24 नि¦यत्¦यु॒वेथे॒ इति॑¦नि॒ऽयुतः॑¦सु॒दा॒नू॒ इति॑ सुऽदानू¦उप॑¦स्व॒धाभिः॑¦सृ॒ज॒थः॒¦पुर᳚म्ऽधिम् | |
व॒यंचि॒द्धिवां᳚जरि॒तारः॑स॒त्यावि॑प॒न्याम॑हे॒विप॒णिर्हि॒तावा॑न् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} अधा᳚चि॒द्धिष्मा᳚श्विनावनिन्द्यापा॒थोहिष्मा᳚वृषणा॒वन्ति॑देव॒म्(स्वाहा᳚) || 7 || व॒यम्¦चि॒त्¦हि¦वा॒म्¦ज॒रि॒तारः॑¦स॒त्याः¦वि॒प॒न्याम॑हे¦वि¦प॒णिः¦हि॒तऽवा॑न् | |
यु॒वांचि॒द्धिष्मा᳚श्विना॒वनु॒द्यून्विरु॑द्रस्यप्र॒स्रव॑णस्यसा॒तौ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} अ॒गस्त्यो᳚न॒रांनृषु॒प्रश॑स्तः॒कारा᳚धुनीवचितयत्स॒हस्रैः᳚(स्वाहा᳚) || 8 || यु॒वाम्¦चि॒त्¦हि¦स्म॒¦अ॒श्वि॒नौ॒¦अनु॑¦द्यून्¦विऽरु॑द्रस्य¦प्र॒ऽस्रव॑णस्य¦सा॒तौ | |
प्रयद्वहे᳚थेमहि॒नारथ॑स्य॒प्रस्प᳚न्द्रायाथो॒मनु॑षो॒नहोता᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} ध॒त्तंसू॒रिभ्य॑उ॒तवा॒स्वश्व्यं॒नास॑त्यारयि॒षाचः॑स्याम॒(स्वाहा᳚) || 9 || प्र¦यत्¦वहे᳚थे॒ इति॑¦म॒हि॒ना¦रथ॑स्य¦प्र¦स्प॒न्द्रा॒¦या॒थः॒¦मनु॑षः¦न¦होता᳚ | |
तंवां॒रथं᳚व॒यम॒द्याहु॑वेम॒स्तोमै᳚रश्विनासुवि॒ताय॒नव्य᳚म् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} अरि॑ष्टनेमिं॒परि॒द्यामि॑या॒नंवि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 10 || तम्¦वा॒म्¦रथ᳚म्¦व॒यम्¦अ॒द्य¦हु॒वे॒म॒¦स्तोमैः᳚¦अ॒श्वि॒ना॒¦सु॒वि॒ताय॑¦नव्य᳚म् | |
[60] कदुप्रेष्ठाविति नवर्चस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्योश्विनौत्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:181}{अनुवाक:24, सूक्त:2} |
कदु॒प्रेष्टा᳚वि॒षांर॑यी॒णाम॑ध्व॒र्यन्ता॒यदु᳚न्निनी॒थो,अ॒पाम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} अ॒यंवां᳚य॒ज्ञो,अ॑कृत॒प्रश॑स्तिं॒वसु॑धिती॒,अवि॑ताराजनाना॒म्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:25 कत्¦ऊँ॒ इति॑¦प्रेष्ठौ᳚¦इ॒षाम्¦र॒यी॒णाम्¦अ॒ध्व॒र्यन्ता᳚¦यत्¦उ॒त्ऽनि॒नी॒थः¦अ॒पाम् | |
आवा॒मश्वा᳚सः॒शुच॑यःपय॒स्पावात॑रंहसोदि॒व्यासो॒,अत्याः᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} म॒नो॒जुवो॒वृष॑णोवी॒तपृ॑ष्ठा॒,एहस्व॒राजो᳚,अ॒श्विना᳚वहन्तु॒(स्वाहा᳚) || 2 || आ¦वा॒म्¦अश्वा᳚सः¦शुच॑यः¦प॒यः॒ऽपाः¦वात॑ऽरंहसः¦दि॒व्यासः॑¦अत्याः᳚ | |
आवां॒रथो॒ऽवनि॒र्नप्र॒वत्वा᳚न्त्सृ॒प्रव᳚न्धुरःसुवि॒ताय॑गम्याः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} वृष्णः॑स्थातारा॒मन॑सो॒जवी᳚यानहम्पू॒र्वोय॑ज॒तोधि॑ष्ण्या॒यः(स्वाहा᳚) || 3 || आ¦वा॒म्¦रथः॑¦अ॒वनिः॑¦न¦प्र॒वत्वा᳚न्¦सृ॒प्रऽव᳚न्धुरः¦सु॒वि॒ताय॑¦ग॒म्याः॒ | |
इ॒हेह॑जा॒तासम॑वावशीतामरे॒पसा᳚त॒न्वा॒३॑(आ॒)नाम॑भिः॒स्वैः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} जि॒ष्णुर्वा᳚म॒न्यःसुम॑खस्यसू॒रिर्दि॒वो,अ॒न्यःसु॒भगः॑पु॒त्रऊ᳚हे॒(स्वाहा᳚) || 4 || इ॒हऽइ᳚ह¦जा॒ता¦सम्¦अ॒वा॒व॒शी॒ता॒म्¦अ॒रे॒पसा᳚¦त॒न्वा᳚¦नाम॑ऽभिः¦स्वैः | |
प्रवां᳚निचे॒रुःक॑कु॒होवशाँ॒,अनु॑पि॒शङ्ग॑रूपः॒सद॑नानिगम्याः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} हरी᳚,अ॒न्यस्य॑पी॒पय᳚न्त॒वाजै᳚र्म॒थ्रारजां᳚स्यश्विना॒विघोषैः᳚(स्वाहा᳚) || 5 || प्र¦वा॒म्¦नि॒ऽचे॒रुः¦क॒कु॒हः¦वशा᳚न्¦अनु॑¦पि॒शङ्ग॑ऽरूपः¦सद॑नानि¦ग॒म्याः॒ | |
प्रवां᳚श॒रद्वा᳚न्वृष॒भोननि॒ष्षाट्पू॒र्वीरिष॑श्चरति॒मध्व॑इ॒ष्णन् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} एवै᳚र॒न्यस्य॑पी॒पय᳚न्त॒वाजै॒र्वेष᳚न्तीरू॒र्ध्वान॒द्यो᳚न॒आगुः॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:26 प्र¦वा॒म्¦श॒रत्ऽवा᳚न्¦वृ॒ष॒भः¦न¦नि॒ष्षाट्¦पू॒र्वीः¦इषः॑¦च॒र॒ति॒¦मध्वः॑¦इ॒ष्णन् | |
अस॑र्जिवां॒स्थवि॑रावेधसा॒गीर्बा॒ळ्हे,अ॑श्विनात्रे॒धाक्षर᳚न्ती |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} उप॑स्तुताववतं॒नाध॑मानं॒याम॒न्नया᳚मञ्छृणुतं॒हवं᳚मे॒(स्वाहा᳚) || 7 || अस॑र्जि¦वा॒म्¦स्थवि॑रा¦वे॒ध॒सा॒¦गीः¦बा॒ळ्हे¦अ॒श्वि॒ना॒¦त्रे॒धा¦क्षर᳚न्ती | |
उ॒तस्यावां॒रुश॑तो॒वप्स॑सो॒गीस्त्रि॑ब॒र्हिषि॒सद॑सिपिन्वते॒नॄन् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} वृषा᳚वांमे॒घोवृ॑षणापीपाय॒गोर्नसेके॒मनु॑षोदश॒स्यन्(स्वाहा᳚) || 8 || उ॒त¦स्या¦वा॒म्¦रुश॑तः¦वप्स॑सः¦गीः¦त्रि॒ऽब॒र्हिषि॑¦सद॑सि¦पि॒न्व॒ते॒¦नॄन् | |
यु॒वांपू॒षेवा᳚श्विना॒पुरं᳚धिर॒ग्निमु॒षांनज॑रतेह॒विष्मा॑न् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} हु॒वेयद्वां᳚वरिव॒स्यागृ॑णा॒नोवि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 9 || यु॒वाम्¦पू॒षाऽइ᳚व¦अ॒श्वि॒ना॒¦पुर᳚म्ऽधिः¦अ॒ग्निम्¦उ॒षाम्¦न¦ज॒र॒ते॒¦ह॒विष्मा॑न् | |
[61] अभूदिदमित्यष्टर्चस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्योश्विनौजगती षष्ठ्यंत्येत्रिष्टुभौ |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:182}{अनुवाक:24, सूक्त:3} |
अभू᳚दि॒दंव॒युन॒मोषुभू᳚षता॒रथो॒वृष᳚ण्वा॒न्मद॑तामनीषिणः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | जगती} धि॒यं॒जि॒न्वाधिष्ण्या᳚वि॒श्पला᳚वसूदि॒वोनपा᳚तासु॒कृते॒शुचि᳚व्रता॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:27 अभू᳚त्¦इ॒दम्¦व॒युन᳚म्¦ओ इति॑¦सु¦भू॒ष॒त॒¦रथः॑¦वृष॑ण्ऽवान्¦मद॑त¦म॒नी॒षि॒णः॒ | |
इन्द्र॑तमा॒हिधिष्ण्या᳚म॒रुत्त॑माद॒स्रादंसि॑ष्ठार॒थ्या᳚र॒थीत॑मा |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | जगती} पू॒र्णंरथं᳚वहेथे॒मध्व॒आचि॑तं॒तेन॑दा॒श्वांस॒मुप॑याथो,अश्विना॒(स्वाहा᳚) || 2 || इन्द्र॑ऽतमा¦हि¦धिष्ण्या᳚¦म॒रुत्ऽत॑मा¦द॒स्रा¦दंसि॑ष्ठा¦र॒थ्या᳚¦र॒थिऽत॑मा | |
किमत्र॑दस्राकृणुथः॒किमा᳚साथे॒जनो॒यःकश्चि॒दह॑विर्मही॒यते᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | जगती} अति॑क्रमिष्टंजु॒रतं᳚प॒णेरसुं॒ज्योति॒र्विप्रा᳚यकृणुतंवच॒स्यवे॒(स्वाहा᳚) || 3 || किम्¦अत्र॑¦द॒स्रा॒¦कृ॒णु॒थः॒¦किम्¦आ॒सा॒थे॒ इति॑¦जनः॑¦यः¦कः¦चि॒त्¦अह॑विः¦म॒ही॒यते᳚ | |
ज॒म्भय॑तम॒भितो॒राय॑तः॒शुनो᳚ह॒तंमृधो᳚वि॒दथु॒स्तान्य॑श्विना |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | जगती} वाचं᳚वाचंजरि॒तूर॒त्निनीं᳚कृतमु॒भाशंसं᳚नासत्यावतं॒मम॒(स्वाहा᳚) || 4 || ज॒म्भय॑तम्¦अ॒भितः॑¦राय॑तः¦शुनः॑¦ह॒तम्¦मृधः॑¦वि॒दथुः॑¦तानि॑¦अ॒श्वि॒ना॒ | |
यु॒वमे॒तंच॑क्रथुः॒सिन्धु॑षुप्ल॒वमा᳚त्म॒न्वन्तं᳚प॒क्षिणं᳚तौ॒ग्र्याय॒कम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | जगती} येन॑देव॒त्रामन॑सानिरू॒हथुः॑सुपप्त॒नीपे᳚तथुः॒,क्षोद॑सोम॒हः(स्वाहा᳚) || 5 || यु॒वम्¦ए॒तम्¦च॒क्र॒तुः॒¦सिन्धु॑षु¦प्ल॒वम्¦आ॒त्म॒न्ऽवन्त᳚म्¦प॒क्षिण᳚म्¦तौ॒ग्र्याय॑¦कम् | |
अव॑विद्धंतौ॒ग्र्यम॒प्स्व१॑(अ॒)न्तर॑नारम्भ॒णेतम॑सि॒प्रवि॑द्धम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} चत॑स्रो॒नावो॒जठ॑लस्य॒जुष्टा॒,उद॒श्विभ्या᳚मिषि॒ताःपा᳚रयन्ति॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:28 अव॑ऽविद्धम्¦तौ॒ग्र्यम्¦अ॒प्ऽसु¦अ॒न्तः¦अ॒ना॒र॒म्भ॒णे¦तम॑सि¦प्रऽवि॑द्धम् | |
कःस्वि॑द्वृ॒क्षोनिष्ठि॑तो॒मध्ये॒,अर्ण॑सो॒यंतौ॒ग्र्योना᳚धि॒तःप॒र्यष॑स्वजत् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | जगती} प॒र्णामृ॒गस्य॑प॒तरो᳚रिवा॒रभ॒उद॑श्विना,ऊहथुः॒श्रोम॑ताय॒कम्(स्वाहा᳚) || 7 || कः¦स्वि॒त्¦वृ॒क्षः¦निःऽस्थि॑तः¦मध्ये᳚¦अर्ण॑सः¦यम्¦तौ॒ग्र्यः¦ना॒धि॒तः¦प॒रि॒।आस॑स्वजत् | |
तद्वां᳚नरानासत्या॒वनु॑ष्या॒द्यद्वां॒माना᳚सउ॒चथ॒मवो᳚चन् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} अ॒स्माद॒द्यसद॑सःसो॒म्यादावि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 8 || तत्¦वा॒म्¦न॒रा॒¦ना॒स॒त्यौ॒¦अनु॑¦स्या॒त्¦यत्¦वा॒म्¦माना᳚सः¦उ॒चथ᳚म्¦अवो᳚चन् | |
[62] तंयुञ्जाथामिति षडृचस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्योश्विनौत्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:4}{मंडल:1, सूक्त:183}{अनुवाक:24, सूक्त:4} |
तंयु᳚ञ्जाथां॒मन॑सो॒योजवी᳚यान्त्रिवन्धु॒रोवृ॑षणा॒यस्त्रि॑च॒क्रः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} येनो᳚पया॒थःसु॒कृतो᳚दुरो॒णंत्रि॒धातु॑नापतथो॒विर्नप॒र्णैः(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:29 तम्¦युं॒जा॒था॒म्¦मन॑सः¦यः¦जवी᳚यान्¦त्रि॒ऽव॒न्धु॒रः¦वृ॒ष॒णा॒¦यः¦त्रि॒ऽच॒क्रः | |
सु॒वृद्रथो᳚वर्तते॒यन्न॒भिक्षांयत्तिष्ठ॑थः॒क्रतु॑म॒न्तानु॑पृ॒क्षे |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} वपु᳚र्वपु॒ष्यास॑चतामि॒यंगीर्दि॒वोदु॑हि॒त्रोषसा᳚सचेथे॒(स्वाहा᳚) || 2 || सु॒ऽवृत्¦रथः॑¦व॒र्त॒ते॒¦यन्¦अ॒भि¦क्षाम्¦यत्¦तिष्ठ॑थः¦क्रतु॑ऽमन्ता¦अनु॑¦पृ॒क्षे | |
आति॑ष्ठतंसु॒वृतं॒योरथो᳚वा॒मनु᳚व्र॒तानि॒वर्त॑तेह॒विष्मा॑न् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} येन॑नरानासत्येष॒यध्यै᳚व॒र्तिर्या॒थस्तन॑याय॒त्मने᳚च॒(स्वाहा᳚) || 3 || आ¦ति॒ष्ठ॒त॒म्¦सु॒ऽवृत᳚म्¦यः¦रथः॑¦वा॒म्¦अनु॑¦व्र॒तानि॑¦वर्त॑ते¦ह॒विष्मा॑न् | |
मावां॒वृको॒मावृ॒कीराद॑धर्षी॒न्मापरि॑वर्क्तमु॒तमाति॑धक्तम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} अ॒यंवां᳚भा॒गोनिहि॑तइ॒यंगीर्दस्रा᳚वि॒मेवां᳚नि॒धयो॒मधू᳚ना॒म्(स्वाहा᳚) || 4 || मा¦वा॒म्¦वृकः॑¦मा¦वृ॒कीः¦आ¦द॒ध॒र्षी॒त्¦मा¦परि॑¦व॒र्क्त॒म्¦उ॒त¦मा¦अति॑¦ध॒क्त॒म् | |
यु॒वांगोत॑मःपुरुमी॒ळ्हो,अत्रि॒र्दस्रा॒हव॒तेऽव॑सेह॒विष्मा॑न् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} दिशं॒नदि॒ष्टामृ॑जू॒येव॒यन्तामे॒हवं᳚नास॒त्योप॑यात॒म्(स्वाहा᳚) || 5 || यु॒वाम्¦गोत॑मः¦पु॒रु॒ऽमी॒ळ्हः¦अत्रिः॑¦दस्रा᳚¦हव॑ते¦अव॑से¦ह॒विष्मा॑न् | |
अता᳚रिष्म॒तम॑सस्पा॒रम॒स्यप्रति॑वां॒स्तोमो᳚,अश्विनावधायि |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} एहया᳚तंप॒थिभि॑र्देव॒यानै᳚र्वि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 6 || अता᳚रिष्म¦तम॑सः¦पा॒रम्¦अ॒स्य¦प्रति॑¦वा॒म्¦स्तोमः॑¦अ॒श्वि॒नौ॒¦अ॒धा॒यि॒ | |
[63] तावामिति षडृचस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्योश्विनौत्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:5}{मंडल:1, सूक्त:184}{अनुवाक:24, सूक्त:5} |
तावा᳚म॒द्यताव॑प॒रंहु॑वेमो॒च्छन्त्या᳚मु॒षसि॒वह्नि॑रु॒क्थैः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} नास॑त्या॒कुह॑चि॒त्सन्ता᳚व॒र्योदि॒वोनपा᳚तासु॒दास्त॑राय॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:1 ता¦वा॒म्¦अ॒द्य¦तौ¦अ॒प॒रम्¦हु॒वे॒म॒¦उ॒च्छन्त्या᳚म्¦उ॒षसि॑¦वह्निः॑¦उ॒क्थैः | |
अ॒स्मे,ऊ॒षुवृ॑षणामादयेथा॒मुत्प॒णीँर्ह॑तमू॒र्म्यामद᳚न्ता |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} श्रु॒तंमे॒,अच्छो᳚क्तिभिर्मती॒नामेष्टा᳚नरा॒निचे᳚ताराच॒कर्णैः᳚(स्वाहा᳚) || 2 || अ॒स्मे इति॑¦ऊँ॒ इति॑¦सु¦वृ॒ष॒णा॒¦मा॒द॒ये॒था॒म्¦उत्¦प॒णीन्¦ह॒त॒म्¦ऊ॒र्म्या¦मद᳚न्ता | |
श्रि॒येपू᳚षन्निषु॒कृते᳚वदे॒वानास॑त्यावह॒तुंसू॒र्यायाः᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} व॒च्यन्ते᳚वांककु॒हा,अ॒प्सुजा॒तायु॒गाजू॒र्णेव॒वरु॑णस्य॒भूरेः᳚(स्वाहा᳚) || 3 || श्रि॒ये¦पू॒ष॒न्¦इ॒षु॒कृता᳚ऽइव¦दे॒वा¦नास॑त्या¦व॒ह॒तुम्¦सू॒र्यायाः᳚ | |
अ॒स्मेसावां᳚माध्वीरा॒तिर॑स्तु॒स्तोमं᳚हिनोतंमा॒न्यस्य॑का॒रोः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} अनु॒यद्वां᳚श्रव॒स्या᳚सुदानूसु॒वीर्या᳚यचर्ष॒णयो॒मद᳚न्ति॒(स्वाहा᳚) || 4 || अ॒स्मे इति॑¦सा¦वा॒म्¦मा॒ध्वी॒ इति॑¦रा॒तिः¦अ॒स्तु॒¦स्तोम᳚म्¦हि॒नो॒त॒म्¦मा॒न्यस्य॑¦का॒रोः | |
ए॒षवां॒स्तोमो᳚,अश्विनावकारि॒माने᳚भिर्मघवानासुवृ॒क्ति |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} या॒तंव॒र्तिस्तन॑याय॒त्मने᳚चा॒गस्त्ये᳚नासत्या॒मद᳚न्ता॒(स्वाहा᳚) || 5 || ए॒षः¦वा॒म्¦स्तोमः॑¦अ॒श्वि॒नौ॒¦अ॒का॒रि॒¦माने᳚भिः¦म॒घ॒ऽवा॒ना॒¦सु॒ऽवृ॒क्ति | |
अता᳚रिष्म॒तम॑सस्पा॒रम॒स्यप्रति॑वां॒स्तोमो᳚,अश्विनावधायि |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} एहया᳚तंप॒थिभि॑र्देव॒यानै᳚र्वि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 6 || अता᳚रिष्म¦तम॑सः¦पा॒रम्¦अ॒स्य¦प्रति॑¦वा॒म्¦स्तोमः॑¦अ॒श्वि॒नौ॒¦अ॒धा॒यि॒ | |
[64] कतरेत्येकादशर्चस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्योद्यावापृथिवीत्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:5}{मंडल:1, सूक्त:185}{अनुवाक:24, सूक्त:6} |
क॒त॒रापूर्वा᳚कत॒राप॑रा॒योःक॒थाजा॒तेक॑वयः॒कोविवे᳚द |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | द्यावापृथिव्यौ | त्रिष्टुप्} विश्वं॒त्मना᳚बिभृतो॒यद्ध॒नाम॒विव॑र्तेते॒,अह॑नीच॒क्रिये᳚व॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:2 क॒त॒रा¦पूर्वा᳚¦क॒त॒रा¦अप॑रा¦अ॒योः¦क॒था¦जा॒ते इति॑¦क॒व॒यः॒¦कः¦वि¦वे॒द॒ | |
भूरिं॒द्वे,अच॑रन्ती॒चर᳚न्तंप॒द्वन्तं॒गर्भ॑म॒पदी᳚दधाते |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | द्यावापृथिव्यौ | त्रिष्टुप्} नित्यं॒नसू॒नुंपि॒त्रोरु॒पस्थे॒द्यावा॒रक्ष॑तंपृथिवीनो॒,अभ्वा॒त्(स्वाहा᳚) || 2 || भूरि॑¦द्वे इति॑¦अच॑रन्ती॒ इति॑¦चर᳚न्तम्¦प॒त्ऽवन्त᳚म्¦गर्भ᳚म्¦अ॒पदी॒ इति॑¦द॒धा॒ते॒ इति॑ | |
अ॒ने॒होदा॒त्रमदि॑तेरन॒र्वंहु॒वेस्व᳚र्वदव॒धंनम॑स्वत् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | द्यावापृथिव्यौ | त्रिष्टुप्} तद्रो᳚दसीजनयतंजरि॒त्रेद्यावा॒रक्ष॑तंपृथिवीनो॒,अभ्वा॒त्(स्वाहा᳚) || 3 || अ॒ने॒हः¦दा॒त्रम्¦अदि॑तेः¦अ॒न॒र्वम्¦हु॒वे¦स्वः॑ऽवत्¦अ॒व॒धम्¦नम॑स्वत् | |
अत॑प्यमाने॒,अव॒साव᳚न्ती॒,अनु॑ष्याम॒रोद॑सीदे॒वपु॑त्रे |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | द्यावापृथिव्यौ | त्रिष्टुप्} उ॒भेदे॒वाना᳚मु॒भये᳚भि॒रह्नां॒द्यावा॒रक्ष॑तंपृथिवीनो॒,अभ्वा॒त्(स्वाहा᳚) || 4 || अत॑प्यमाने॒ इति॑¦अव॑सा¦अव᳚न्ती॒ इति॑¦अनु॑¦स्या॒म॒¦रोद॑सी॒ इति॑¦दे॒वपु॑त्रे॒ इति॑ दे॒वऽपु॑त्रे | |
सं॒गच्छ॑मानेयुव॒तीसम᳚न्ते॒स्वसा᳚राजा॒मीपि॒त्रोरु॒पस्थे᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | द्यावापृथिव्यौ | त्रिष्टुप्} अ॒भि॒जिघ्र᳚न्ती॒भुव॑नस्य॒नाभिं॒द्यावा॒रक्ष॑तंपृथिवीनो॒,अभ्वा॒त्(स्वाहा᳚) || 5 || सं॒गच्छ॑माने॒ इति॑ स॒म्ऽगच्छ॑माने¦यु॒व॒ती इति॑¦सम᳚न्ते॒ इति॒ सम्।आ᳚न्ते¦स्वसा᳚रा¦जा॒मी इति॑¦पि॒त्रोः¦उ॒पऽस्थे᳚ | |
उ॒र्वीसद्म॑नीबृह॒ती,ऋ॒तेन॑हु॒वेदे॒वाना॒मव॑सा॒जनि॑त्री |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | द्यावापृथिव्यौ | त्रिष्टुप्} द॒धाते॒ये,अ॒मृतं᳚सु॒प्रती᳚के॒द्यावा॒रक्ष॑तंपृथिवीनो॒,अभ्वा॒त्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:3 उ॒र्वी इति॑¦सद्म॑नी॒ इति॑¦बृ॒ह॒ती इति॑¦ऋ॒तेन॑¦हु॒वे¦दे॒वाना᳚म्¦अव॑सा¦जनि॑त्री॒ इति॑ | |
उ॒र्वीपृ॒थ्वीब॑हु॒लेदू॒रे,अ᳚न्ते॒,उप॑ब्रुवे॒नम॑साय॒ज्ञे,अ॒स्मिन् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | द्यावापृथिव्यौ | त्रिष्टुप्} द॒धाते॒येसु॒भगे᳚सु॒प्रतू᳚र्ती॒द्यावा॒रक्ष॑तंपृथिवीनो॒,अभ्वा॒त्(स्वाहा᳚) || 7 || उ॒र्वी इति॑¦पृ॒थ्वी इति॑¦ब॒हु॒ले इति॑¦दू॒रेअ᳚न्ते॒ इति॑ दू॒रे।आ᳚न्ते¦उप॑¦ब्रु॒वे॒¦नम॑सा¦य॒ज्ञे¦अ॒स्मिन् | |
दे॒वान्वा॒यच्च॑कृ॒माकच्चि॒दागः॒सखा᳚यंवा॒सद॒मिज्जास्प॑तिंवा |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | द्यावापृथिव्यौ | त्रिष्टुप्} इ॒यंधीर्भू᳚या,अव॒यान॑मेषां॒द्यावा॒रक्ष॑तंपृथिवीनो॒,अभ्वा॒त्(स्वाहा᳚) || 8 || दे॒वान्¦वा॒¦यत्¦च॒कृ॒म¦कत्¦चि॒त्¦आगः॑¦सखा᳚यम्¦वा॒¦सद᳚म्¦इत्¦जाःऽप॑तिम्¦वा॒ | |
उ॒भाशंसा॒नर्या॒माम॑विष्टामु॒भेमामू॒ती,अव॑सासचेताम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | द्यावापृथिव्यौ | त्रिष्टुप्} भूरि॑चिद॒र्यःसु॒दास्त॑राये॒षामद᳚न्तइषयेमदेवाः॒(स्वाहा᳚) || 9 || उ॒भा¦शंसा᳚¦नर्या᳚¦माम्¦अ॒वि॒ष्टा॒म्¦उ॒भे इति॑¦माम्¦ऊ॒ती इति॑¦अव॑सा¦स॒चे॒ता॒म् | |
ऋ॒तंदि॒वेतद॑वोचंपृथि॒व्या,अ॑भिश्रा॒वाय॑प्रथ॒मंसु॑मे॒धाः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | द्यावापृथिव्यौ | त्रिष्टुप्} पा॒ताम॑व॒द्याद्दु॑रि॒ताद॒भीके᳚पि॒तामा॒ताच॑रक्षता॒मवो᳚भिः॒(स्वाहा᳚) || 10 || ऋ॒तम्¦दि॒वे¦तत्¦अ॒वो॒च॒म्¦पृ॒थि॒व्यै¦अ॒भि॒ऽश्रा॒वाय॑¦प्र॒थ॒मम्¦सु॒ऽमे॒धाः | |
इ॒दंद्या᳚वापृथिवीस॒त्यम॑स्तु॒पित॒र्मात॒र्यदि॒होप॑ब्रु॒वेवा᳚म् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | द्यावापृथिव्यौ | त्रिष्टुप्} भू॒तंदे॒वाना᳚मव॒मे,अवो᳚भिर्वि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 11 || इ॒दम्¦द्या॒वा॒पृ॒थि॒वी॒ इति॑¦स॒त्यम्¦अ॒स्तु॒¦पितः॑¦मातः॑¦यत्¦इ॒ह¦उ॒प॒ऽब्रु॒वे¦वा॒म् | |
[65] आनइळाभिरित्येकादशर्चस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्योविश्वेदेवास्त्रिष्टुप् | (सूक्तभेदप्रयोगेतु-आद्यचतसृणां विश्वेदेवाः ततएकस्याअहिर्बुध्न्यः ततएकस्यास्त्वष्टा ततएकस्याइंद्रः ततोद्वयोर्मरुतः ततोद्वयोर्विश्वेदेवाः एवमेकादश) |{अष्टक:2, अध्याय:5}{मंडल:1, सूक्त:186}{अनुवाक:24, सूक्त:7} |
आन॒इळा᳚भिर्वि॒दथे᳚सुश॒स्तिवि॒श्वान॑रःसवि॒तादे॒वए᳚तु |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} अपि॒यथा᳚युवानो॒मत्स॑थानो॒विश्वं॒जग॑दभिपि॒त्वेम॑नी॒षा(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:4 आ¦नः॒¦इळा᳚भिः¦वि॒दथे᳚¦सु॒ऽश॒स्ति¦वि॒श्वान॑रः¦स॒वि॒ता¦दे॒वः¦ए॒तु॒ | |
आनो॒विश्व॒आस्क्रा᳚गमन्तुदे॒वामि॒त्रो,अ᳚र्य॒मावरु॑णःस॒जोषाः᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} भुव॒न्यथा᳚नो॒विश्वे᳚वृ॒धासः॒कर᳚न्त्सु॒षाहा᳚विथु॒रंनशवः॒(स्वाहा᳚) || 2 || आ¦नः॒¦विश्वे᳚¦आस्क्राः᳚¦ग॒म॒न्तु॒¦दे॒वाः¦मि॒त्रः¦अ॒र्य॒मा¦वरु॑णः¦स॒ऽजोषाः᳚ | |
प्रेष्ठं᳚वो॒,अति॑थिंगृणीषे॒ऽग्निंश॒स्तिभि॑स्तु॒र्वणिः॑स॒जोषाः᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} अस॒द्यथा᳚नो॒वरु॑णःसुकी॒र्तिरिष॑श्चपर्षदरिगू॒र्तःसू॒रिः(स्वाहा᳚) || 3 || प्रेष्ठ᳚म्¦वः॒¦अति॑थिम्¦गृ॒णी॒षे॒¦अ॒ग्निम्¦श॒स्तिऽभिः॑¦तु॒र्वणिः॑¦स॒ऽजोषाः᳚ | |
उप॑व॒एषे॒नम॑साजिगी॒षोषासा॒नक्ता᳚सु॒दुघे᳚वधे॒नुः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} स॒मा॒ने,अह᳚न्वि॒मिमा᳚नो,अ॒र्कंविषु॑रूपे॒पय॑सि॒सस्मि॒न्नूध॒न्त्(स्वाहा᳚) || 4 || उप॑¦वः॒¦आ¦इ॒षे॒¦नम॑सा¦जि॒गी॒षा¦उ॒षसा॒नक्ता᳚¦सु॒दुघा᳚ऽइव¦धे॒नुः | |
उ॒तनोऽहि॑र्बु॒ध्न्यो॒३॑(ओ॒)मय॑स्कः॒शिशुं॒नपि॒प्युषी᳚ववेति॒सिन्धुः॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} येन॒नपा᳚तम॒पांजु॒नाम॑मनो॒जुवो॒वृष॑णो॒यंवह᳚न्ति॒(स्वाहा᳚) || 5 || उ॒त¦नः॒¦अहिः॑¦बु॒ध्न्यः॑¦मयः॑¦क॒रिति॑ कः¦शिशु᳚म्¦न¦पि॒प्युषी᳚ऽइव¦वे॒ति॒¦सिन्धुः॑ | |
उ॒तन॑ईं॒त्वष्टाग॒न्त्वच्छा॒स्मत्सू॒रिभि॑रभिपि॒त्वेस॒जोषाः᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} आवृ॑त्र॒हेन्द्र॑श्चर्षणि॒प्रास्तु॒विष्ट॑मोन॒रांन॑इ॒हग᳚म्याः॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:5 उ॒त¦नः॒¦ई॒म्¦त्वष्टा᳚¦आ¦ग॒न्तु॒¦अच्छ॑¦स्मत्¦सू॒रिऽभिः॑¦अ॒भि॒ऽपि॒त्वे¦स॒ऽजोषाः᳚ | |
उ॒तन॑ईंम॒तयोऽश्व॑योगाः॒शिशुं॒नगाव॒स्तरु॑णंरिहन्ति |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} तमीं॒गिरो॒जन॑यो॒नपत्नीः᳚सुर॒भिष्ट॑मंन॒रांन॑सन्त॒(स्वाहा᳚) || 7 || उ॒त¦नः॒¦ई॒म्¦म॒तयः॑¦अश्व॑ऽयोगाः¦शिशु᳚म्¦न¦गावः॑¦तरु॑णम्¦रि॒ह॒न्ति॒ | |
उ॒तन॑ईंम॒रुतो᳚वृ॒द्धसे᳚नाः॒स्मद्रोद॑सी॒सम॑नसःसदन्तु |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} पृष॑दश्वासो॒ऽवन॑यो॒नरथा᳚रि॒शाद॑सोमित्र॒युजो॒नदे॒वाः(स्वाहा᳚) || 8 || उ॒त¦नः॒¦ई॒म्¦म॒रुतः॑¦वृ॒द्धऽसे᳚नाः¦स्मत्¦रोद॑सी॒ इति॑¦सऽम॑नसः¦स॒द॒न्तु॒ | |
प्रनुयदे᳚षांमहि॒नाचि॑कि॒त्रेप्रयु᳚ञ्जतेप्र॒युज॒स्तेसु॑वृ॒क्ति |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} अध॒यदे᳚षांसु॒दिने॒नशरु॒र्विश्व॒मेरि॑णंप्रुषा॒यन्त॒सेनाः᳚(स्वाहा᳚) || 9 || प्र¦नु¦यत्¦ए॒षा॒म्¦म॒हि॒ना¦चि॒कि॒त्रे¦प्र¦युं॒ज॒ते॒¦प्र॒ऽयुजः॑¦ते¦सु॒ऽवृ॒क्ति | |
प्रो,अ॒श्विना॒वव॑सेकृणुध्वं॒प्रपू॒षणं॒स्वत॑वसो॒हिसन्ति॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} अ॒द्वे॒षोविष्णु॒र्वात॑ऋभु॒क्षा,अच्छा᳚सु॒म्नाय॑ववृतीयदे॒वान्(स्वाहा᳚) || 10 || प्रो इति॑¦अ॒श्विनौ᳚¦अव॑से¦कृ॒णु॒ध्व॒म्¦प्र¦पू॒षण᳚म्¦स्वऽत॑वसः¦हि¦सन्ति॑ | |
इ॒यंसावो᳚,अ॒स्मेदीधि॑तिर्यजत्रा,अपि॒प्राणी᳚च॒सद॑नीचभूयाः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} नियादे॒वेषु॒यत॑तेवसू॒युर्वि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 11 || इ॒यम्¦सा¦वः॒¦अ॒स्मे इति॑¦दीधि॑तिः¦य॒ज॒त्राः॒¦अ॒पि॒ऽप्राणी᳚¦च॒¦सद॑नी¦च॒¦भू॒याः॒ | |
[66] पितुंन्वित्येकादशर्चस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्योन्नं गायत्री आद्यानुष्टुगर्भा तृतीयापंचम्याद्याश्चतस्रोनुष्टुभोन्त्याबृहतीवा |{अष्टक:2, अध्याय:5}{मंडल:1, सूक्त:187}{अनुवाक:24, सूक्त:8} |
पि॒तुंनुस्तो᳚षंम॒होध॒र्माणं॒तवि॑षीम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अन्नं | अनुष्टुगर्भोष्णिक्} यस्य॑त्रि॒तोव्योज॑सावृ॒त्रंविप᳚र्वम॒र्दय॒॑त्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:6 पि॒तुम्¦नु¦स्तो॒ष॒म्¦म॒हः¦ध॒र्माण᳚म्¦तवि॑षीम् | |
स्वादो᳚पितो॒मधो᳚पितोव॒यंत्वा᳚ववृमहे |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अन्नं | गायत्री} अ॒स्माक॑मवि॒ताभ॑व॒(स्वाहा᳚) || 2 || स्वादो॒ इति॑¦पितो॒ इति॑¦मधो॒ इति॑¦पि॒तो॒ इति॑¦व॒यम्¦त्वा॒¦व॒वृ॒म॒हे॒ | अ॒स्माक᳚म्¦अ॒वि॒ता¦भ॒व॒ || |
उप॑नःपित॒वाच॑रशि॒वःशि॒वाभि॑रू॒तिभिः॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अन्नं | अनुष्टुप्} म॒यो॒भुर॑द्विषे॒ण्यःसखा᳚सु॒शेवो॒,अद्व॑याः॒(स्वाहा᳚) || 3 || उप॑¦नः॒¦पि॒तो॒ इति॑¦आ¦च॒र॒¦शि॒वः¦शि॒वाभिः॑¦ऊ॒तिऽभिः॑ | म॒यः॒ऽभुः¦अ॒द्वि॒षे॒ण्यः¦सखा᳚¦सु॒ऽशेवः॑¦अद्व॑याः || |
तव॒त्येपि॑तो॒रसा॒रजां॒स्यनु॒विष्ठि॑ताः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अन्नं | गायत्री} दि॒विवाता᳚,इवश्रि॒ताः(स्वाहा᳚) || 4 || तव॑¦त्ये¦पि॒तो॒ इति॑¦रसाः᳚¦रजां᳚सि¦अनु॑¦विऽस्थि॑ताः | दि॒वि¦वाताः᳚ऽइव¦श्रि॒ताः || |
तव॒त्येपि॑तो॒दद॑त॒स्तव॑स्वादिष्ठ॒तेपि॑तो |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अन्नं | अनुष्टुप्} प्रस्वा॒द्मानो॒रसा᳚नांतुवि॒ग्रीवा᳚,इवेरते॒(स्वाहा᳚) || 5 || तव॑¦त्ये¦पि॒तो॒ इति॑¦दद॑तः¦तव॑¦स्वा॒दि॒ष्ठ॒¦ते¦पि॒तो॒ इति॑ | प्र¦स्वा॒द्मानः॑¦रसा᳚नाम्¦तु॒वि॒ग्रीवाः᳚ऽइव¦ई॒र॒ते॒ || |
त्वेपि॑तोम॒हानां᳚दे॒वानां॒मनो᳚हि॒तम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अन्नं | अनुष्टुप्} अका᳚रि॒चारु॑के॒तुना॒तवाहि॒मव॑सावधी॒त्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:7 त्वे इति॑¦पि॒तो॒ इति॑¦म॒हाना᳚म्¦दे॒वाना᳚म्¦मनः॑¦हि॒तम् | अका᳚रि¦चारु॑¦के॒तुना᳚¦तव॑¦अहि᳚म्¦अव॑सा¦अ॒व॒धी॒त् || |
यद॒दोपि॑तो॒,अज॑गन्वि॒वस्व॒पर्व॑तानाम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अन्नं | अनुष्टुप्} अत्रा᳚चिन्नोमधोपि॒तोऽरं᳚भ॒क्षाय॑गम्याः॒(स्वाहा᳚) || 7 || यत्¦अ॒दः¦पि॒तो॒ इति॑¦अज॑गन्¦वि॒वस्व॑¦पर्व॑तानाम् | अत्र॑¦चि॒त्¦नः॒¦म॒धो॒ इति॑¦पि॒तो॒ इति॑¦अर᳚म्¦भ॒क्षाय॑¦ग॒म्याः॒ || |
यद॒पामोष॑धीनांपरिं॒शमा᳚रि॒शाम॑हे |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अन्नं | गायत्री} वाता᳚पे॒पीव॒इद्भ॑व॒(स्वाहा᳚) || 8 || यत्¦अ॒पाम्¦ओष॑धीनाम्¦प॒रिं॒शम्¦आ॒ऽरि॒शाम॑हे | वाता᳚पे¦पीवः॑¦इत्¦भ॒व॒ || |
यत्ते᳚सोम॒गवा᳚शिरो॒यवा᳚शिरो॒भजा᳚महे |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अन्नं | गायत्री} वाता᳚पे॒पीव॒इद्भ॑व॒(स्वाहा᳚) || 9 || यत्¦ते॒¦सो॒म॒¦गोऽआ᳚शिरः¦यव॑ऽआशिरः¦भजा᳚महे | वाता᳚पे¦पीवः॑¦इत्¦भ॒व॒ || |
क॒र॒म्भओ᳚षधेभव॒पीवो᳚वृ॒क्कउ॑दार॒थिः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अन्नं | गायत्री} वाता᳚पे॒पीव॒इद्भ॑व॒(स्वाहा᳚) || 10 || क॒र॒म्भः¦ओ॒ष॒धे॒¦भ॒व॒¦पीवः॑¦वृ॒क्कः¦उ॒दा॒र॒थिः | वाता᳚पे¦पीवः॑¦इत्¦भ॒व॒ || |
तंत्वा᳚व॒यंपि॑तो॒वचो᳚भि॒र्गावो॒नह॒व्यासु॑षूदिम |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अन्नं | बृहती} दे॒वेभ्य॑स्त्वासध॒माद॑म॒स्मभ्यं᳚त्वासध॒माद॒म्(स्वाहा᳚) || 11 || त्वम्¦त्वा॒¦व॒यम्¦पि॒तो॒ इति॑¦वचः॑ऽभिः¦गावः॑¦न¦ह॒व्या¦सु॒सू॒दि॒म॒ | |
[67] समिद्धइत्येकादशर्चस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्य इध्मस्तनूनपादिळोबर्हिर्देवीर्द्वार उषासानक्तादैव्यौहोतारौ सरस्वतीळा भारत्यस्त्वष्टा वनस्पति स्वाहाकृतयइतिक्रमेणदेवताः गायत्रीच्छंदः |{अष्टक:2, अध्याय:5}{मंडल:1, सूक्त:188}{अनुवाक:24, सूक्त:9} |
समि॑द्धो,अ॒द्यरा᳚जसिदे॒वोदे॒वैःस॑हस्रजित् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इध्मः समिद्धोऽग्निर्वा | गायत्री} दू॒तोह॒व्याक॒विर्व॑ह॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:8 सम्ऽइ᳚द्धः¦अ॒द्य¦रा॒ज॒सि॒¦दे॒वः¦दे॒वैः¦स॒ह॒स्र॒ऽजि॒त् | दू॒तः¦ह॒व्या¦क॒विः¦व॒ह॒ || |
तनू᳚नपादृ॒तंय॒तेमध्वा᳚य॒ज्ञःसम॑ज्यते |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | तनूनपात् | गायत्री} दध॑त्सह॒स्रिणी॒रिषः॒(स्वाहा᳚) || 2 || तनू᳚ऽनपात्¦ऋ॒तम्¦य॒ते¦मध्वा᳚¦य॒ज्ञः¦सम्¦अ॒ज्य॒ते॒ | दध॑त्¦स॒ह॒स्रिणीः᳚¦इषः॑ || |
आ॒जुह्वा᳚नोन॒ईड्यो᳚दे॒वाँ,आव॑क्षिय॒ज्ञिया॑न् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | इळः | गायत्री} अग्ने᳚सहस्र॒सा,अ॑सि॒(स्वाहा᳚) || 3 || आ॒ऽजुह्वा᳚नः¦नः॒¦ईड्यः॑¦दे॒वान्¦आ¦व॒क्षि॒¦य॒ज्ञिया॑न् | अग्ने᳚¦स॒ह॒स्र॒ऽसाः¦अ॒सि॒ || |
प्रा॒चीनं᳚ब॒र्हिरोज॑सास॒हस्र॑वीरमस्तृणन् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | बर्हिः | गायत्री} यत्रा᳚दित्यावि॒राज॑थ॒(स्वाहा᳚) || 4 || प्रा॒चीन᳚म्¦ब॒र्हिः¦ओज॑सा¦स॒हस्र॑ऽवीरम्¦अ॒स्तृ॒ण॒न् | यत्र॑¦आ॒दि॒त्याः॒¦वि॒ऽराज॑थ || |
वि॒राट्स॒म्राड्वि॒भ्वीःप्र॒भ्वीर्ब॒ह्वीश्च॒भूय॑सीश्च॒याः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | देवीर्द्वारः | गायत्री} दुरो᳚घृ॒तान्य॑क्षर॒न्(स्वाहा᳚) || 5 || वि॒ऽराट्¦स॒म्ऽराट्¦वि॒ऽभ्वीः¦प्र॒ऽभ्वीः¦ब॒ह्वीः¦च॒¦भूय॑सीः¦च॒¦याः | दुरः॑¦घृ॒तानि॑¦अ॒क्ष॒र॒न् || |
सु॒रु॒क्मेहिसु॒पेश॒साधि॑श्रि॒यावि॒राज॑तः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | उषासानक्ता | गायत्री} उ॒षासा॒वेहसी᳚दता॒म्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:9 सु॒रु॒क्मे इति॑ सु॒ऽरु॒क्मे¦हि¦सु॒ऽपेश॑सा¦अधि॑¦श्रि॒या¦वि॒ऽराज॑तः | उ॒षसौ᳚¦आ¦इ॒ह¦सी॒द॒ता॒म् || |
प्र॒थ॒माहिसु॒वाच॑सा॒होता᳚रा॒दैव्या᳚क॒वी |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | दैव्यौ होतारौ प्रचेतसौ | गायत्री} य॒ज्ञंनो᳚यक्षतामि॒मम्(स्वाहा᳚) || 7 || प्र॒थ॒मा¦हि¦सु॒ऽवाच॑सा¦होता᳚रा¦दैव्या᳚¦क॒वी इति॑ | य॒ज्ञम्¦नः॒¦य॒क्ष॒ता॒म्¦इ॒मम् || |
भार॒तीळे॒सर॑स्वति॒यावः॒सर्वा᳚,उपब्रु॒वे |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | तिस्रो देव्यः सरस्वतीळाभारत्यः | गायत्री} तान॑श्चोदयतश्रि॒ये(स्वाहा᳚) || 8 || भार॑ति¦इळे᳚¦सर॑स्वति¦याः¦वः॒¦सर्वाः᳚¦उ॒प॒ऽब्रु॒वे | ताः¦नः॒¦चो॒द॒य॒त॒¦श्रि॒ये || |
त्वष्टा᳚रू॒पाणि॒हिप्र॒भुःप॒शून्विश्वा᳚न्त्समान॒जे |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | त्वष्टा | गायत्री} तेषां᳚नःस्फा॒तिमाय॑ज॒(स्वाहा᳚) || 9 || त्वष्टा᳚¦रू॒पाणि॑¦हि¦प्र॒ऽभुः¦प॒शून्¦विश्वा᳚न्¦स॒म्ऽआ॒न॒जे | तेषा᳚म्¦नः॒¦स्फा॒तिम्¦आ¦य॒ज॒ || |
उप॒त्मन्या᳚वनस्पते॒पाथो᳚दे॒वेभ्यः॑सृज |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | वनस्पतिः | गायत्री} अ॒ग्निर्ह॒व्यानि॑सिष्वद॒त्(स्वाहा᳚) || 10 || उप॑¦त्मन्या᳚¦व॒न॒स्प॒ते॒¦पाथः॑¦दे॒वेभ्यः॑¦सृ॒ज॒ | अ॒ग्निः¦ह॒व्यानि॑¦सि॒स्व॒द॒त् || |
पु॒रो॒गा,अ॒ग्निर्दे॒वानां᳚गाय॒त्रेण॒सम॑ज्यते |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | स्वाहाकृतयः | गायत्री} स्वाहा᳚कृतीषुरोचते॒(स्वाहा᳚) || 11 || पु॒रः॒ऽगाः¦अ॒ग्निः¦दे॒वाना᳚म्¦गा॒य॒त्रेण॑¦सम्¦अ॒ज्य॒ते॒ | स्वाहा᳚ऽकृतीषु¦रो॒च॒ते॒ || |
[68] अग्नेनयेत्यष्टर्चस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्योग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:5}{मंडल:1, सूक्त:189}{अनुवाक:24, सूक्त:10} |
अग्ने॒नय॑सु॒पथा᳚रा॒ये,अ॒स्मान्विश्वा᳚निदेवव॒युना᳚निवि॒द्वान् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अग्निः | त्रिष्टुप्} यु॒यो॒ध्य१॑(अ॒)स्मज्जु॑हुरा॒णमेनो॒भूयि॑ष्ठांते॒नम॑उक्तिंविधेम॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:10 अग्ने᳚¦नय॑¦सु॒ऽपथा᳚¦रा॒ये¦अ॒स्मान्¦विश्वा᳚नि¦दे॒व॒¦व॒युना᳚नि¦वि॒द्वान् | |
अग्ने॒त्वंपा᳚रया॒नव्यो᳚,अ॒स्मान्त्स्व॒स्तिभि॒रति॑दु॒र्गाणि॒विश्वा᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अग्निः | त्रिष्टुप्} पूश्च॑पृ॒थ्वीब॑हु॒लान॑उ॒र्वीभवा᳚तो॒काय॒तन॑याय॒शंयोः(स्वाहा᳚) || 2 || अग्ने᳚¦त्वम्¦पा॒र॒य॒¦नव्यः॑¦अ॒स्मान्¦स्व॒स्तिऽभिः॑¦अति॑¦दुः॒ऽगाणि॑¦विश्वा᳚ | |
अग्ने॒त्वम॒स्मद्यु॑यो॒ध्यमी᳚वा॒,अन॑ग्नित्रा,अ॒भ्यम᳚न्तकृ॒ष्टीः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अग्निः | त्रिष्टुप्} पुन॑र॒स्मभ्यं᳚सुवि॒ताय॑देव॒क्षांविश्वे᳚भिर॒मृते᳚भिर्यजत्र॒(स्वाहा᳚) || 3 || अग्ने᳚¦त्वम्¦अ॒स्मत्¦यु॒यो॒धि॒¦अमी᳚वाः¦अन॑ग्निऽत्राः¦अ॒भि¦अम᳚न्त¦कृ॒ष्टीः | |
पा॒हिनो᳚,अग्नेपा॒युभि॒रज॑स्रैरु॒तप्रि॒येसद॑न॒आशु॑शु॒क्वान् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अग्निः | त्रिष्टुप्} माते᳚भ॒यंज॑रि॒तारं᳚यविष्ठनू॒नंवि॑द॒न्माप॒रंस॑हस्वः॒(स्वाहा᳚) || 4 || पा॒हि¦नः॒¦अ॒ग्ने॒¦पा॒युऽभिः॑¦अज॑स्रैः¦उ॒त¦प्रि॒ये¦सद॑ने¦आ¦शु॒शु॒क्वान् | |
मानो᳚,अ॒ग्नेऽव॑सृजो,अ॒घाया᳚वि॒ष्यवे᳚रि॒पवे᳚दु॒च्छुना᳚यै |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अग्निः | त्रिष्टुप्} माद॒त्वते॒दश॑ते॒मादते᳚नो॒मारीष॑तेसहसाव॒न्परा᳚दाः॒(स्वाहा᳚) || 5 || मा¦नः॒¦अ॒ग्ने॒¦अव॑¦सृ॒जः॒¦अ॒घाय॑¦अ॒वि॒ष्यवे᳚¦रि॒पवे᳚¦दु॒च्छुना᳚यै | |
विघ॒त्वावाँ᳚,ऋतजातयंसद्गृणा॒नो,अ॑ग्नेत॒न्वे॒३॑(ए॒)वरू᳚थम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अग्निः | त्रिष्टुप्} विश्वा᳚द्रिरि॒क्षोरु॒तवा᳚निनि॒त्सोर॑भि॒ह्रुता॒मसि॒हिदे᳚ववि॒ष्पट्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:11 वि¦घ॒¦त्वाऽवा᳚न्¦ऋ॒त॒ऽजा॒त॒¦यं॒स॒त्¦गृ॒ण॒नः¦अ॒ग्ने॒¦त॒न्वे᳚¦वरू᳚थम् | |
त्वंताँ,अ॑ग्नउ॒भया॒न्विवि॒द्वान्वेषि॑प्रपि॒त्वेमनु॑षोयजत्र |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अ॒भि॒पि॒त्वेमन॑वे॒शास्यो᳚भूर्मर्मृ॒जेन्य॑उ॒शिग्भि॒र्नाक्रः(स्वाहा᳚) || 7 || त्वम्¦ताम्¦अ॒ग्ने॒¦उ॒भया᳚न्¦वि¦वि॒द्वान्¦वेषि॑¦प्र॒ऽपि॒त्वे¦मनु॑षः¦य॒ज॒त्र॒ | |
अवो᳚चामनि॒वच॑नान्यस्मि॒न्मान॑स्यसू॒नुःस॑हसा॒ने,अ॒ग्नौ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अग्निः | त्रिष्टुप्} व॒यंस॒हस्र॒मृषि॑भिःसनेमवि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 8 || अवो᳚चाम¦नि॒ऽवच॑नानि¦अ॒स्मि॒न्¦मान॑स्य¦सू॒नुः¦स॒ह॒सा॒ने¦अ॒ग्नौ | |
[69] अनर्वाणमित्यष्टर्चस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्यो बृहस्पतिस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:5}{मंडल:1, सूक्त:190}{अनुवाक:24, सूक्त:11} |
अ॒न॒र्वाणं᳚वृष॒भंम॒न्द्रजि॑ह्वं॒बृह॒स्पतिं᳚वर्धया॒नव्य॑म॒र्कैः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | बृहस्पतिः | त्रिष्टुप्} गा॒था॒न्यः॑सु॒रुचो॒यस्य॑दे॒वा,आ᳚शृ॒ण्वन्ति॒नव॑मानस्य॒मर्ताः᳚(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:12 अ॒न॒र्वाण᳚म्¦वृ॒ष॒भम्¦म॒न्द्रऽजि॑ह्वम्¦बृह॒स्पति᳚म्¦व॒र्ध॒य॒¦नव्य᳚म्¦अ॒र्कैः | |
तमृ॒त्विया॒,उप॒वाचः॑सचन्ते॒सर्गो॒नयोदे᳚वय॒तामस॑र्जि |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | बृहस्पतिः | त्रिष्टुप्} बृह॒स्पतिः॒सह्यञ्जो॒वरां᳚सि॒विभ्वाभ॑व॒त्समृ॒तेमा᳚त॒रिश्वा॒(स्वाहा᳚) || 2 || तम्¦ऋ॒त्वियाः᳚¦उप॑¦वाचः॑¦स॒च॒न्ते॒¦सर्गः॑¦न¦यः¦दे॒व॒ऽय॒ताम्¦अस॑र्जि | |
उप॑स्तुतिं॒नम॑स॒उद्य॑तिंच॒श्लोकं᳚यंसत्सवि॒तेव॒प्रबा॒हू |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | बृहस्पतिः | त्रिष्टुप्} अ॒स्यक्रत्वा᳚ह॒न्यो॒३॑(ओ॒)यो,अस्ति॑मृ॒गोनभी॒मो,अ॑र॒क्षस॒स्तुवि॑ष्मा॒न्(स्वाहा᳚) || 3 || उप॑ऽस्तुतिम्¦नम॑सः¦उत्ऽय॑तिम्¦च॒¦श्लोक᳚म्¦यं॒स॒त्¦स॒वि॒ताऽइ᳚व¦प्र¦बा॒हू इति॑ | |
अ॒स्यश्लोको᳚दि॒वीय॑तेपृथि॒व्यामत्यो॒नयं᳚सद्यक्ष॒भृद्विचे᳚ताः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | बृहस्पतिः | त्रिष्टुप्} मृ॒गाणां॒नहे॒तयो॒यन्ति॑चे॒माबृह॒स्पते॒रहि॑मायाँ,अ॒भिद्यून्(स्वाहा᳚) || 4 || अ॒स्य¦श्लोकः॑¦दि॒वि¦ई॒य॒ते॒¦पृ॒थि॒व्याम्¦अत्यः॑¦न¦यं॒स॒त्¦य॒क्ष॒ऽभृत्¦विऽचे᳚ताः | |
येत्वा᳚देवोस्रि॒कंमन्य॑मानाःपा॒पाभ॒द्रमु॑प॒जीव᳚न्तिप॒ज्राः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | बृहस्पतिः | त्रिष्टुप्} नदू॒ढ्ये॒३॑(ए॒)अनु॑ददासिवा॒मंबृह॑स्पते॒चय॑स॒इत्पिया᳚रु॒म्(स्वाहा᳚) || 5 || ये¦त्वा॒¦दे॒व॒¦उ॒स्रि॒कम्¦मन्य॑मानाः¦पा॒पाः¦भ॒द्रम्¦उ॒प॒ऽजीव᳚न्ति¦प॒ज्राः | |
सु॒प्रैतुः॑सू॒यव॑सो॒नपन्था᳚दुर्नि॒यन्तुः॒परि॑प्रीतो॒नमि॒त्रः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | बृहस्पतिः | त्रिष्टुप्} अ॒न॒र्वाणो᳚,अ॒भियेचक्ष॑ते॒नोऽपी᳚वृता,अपोर्णु॒वन्तो᳚,अस्थुः॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:13 सु॒ऽप्रैतुः॑¦सु॒ऽयव॑सः¦न¦पन्थाः᳚¦दुः॒ऽनि॒यन्तुः॑¦परि॑ऽप्रीतः¦न¦मि॒त्रः | |
संयंस्तुभो॒ऽवन॑यो॒नयन्ति॑समु॒द्रंनस्र॒वतो॒रोध॑चक्राः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | बृहस्पतिः | त्रिष्टुप्} सवि॒द्वाँ,उ॒भयं᳚चष्टे,अ॒न्तर्बृह॒स्पति॒स्तर॒आप॑श्च॒गृध्रः॒(स्वाहा᳚) || 7 || सम्¦यम्¦स्तुभः॑¦अ॒वन॑यः¦न¦यन्ति॑¦स॒मु॒द्रम्¦न¦स्र॒वतः॑¦रोध॑ऽचक्राः | |
ए॒वाम॒हस्तु॑विजा॒तस्तुवि॑ष्मा॒न्बृह॒स्पति᳚र्वृष॒भोधा᳚यिदे॒वः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | बृहस्पतिः | त्रिष्टुप्} सनः॑स्तु॒तोवी॒रव॑द्धातु॒गोम॑द्वि॒द्यामे॒षंवृ॒जनं᳚जी॒रदा᳚नु॒म्(स्वाहा᳚) || 8 || ए॒व¦म॒हः¦तु॒वि॒ऽजा॒तः¦तुवि॑ष्मान्¦बृह॒स्पतिः॑¦वृ॒ष॒भः¦धा॒यि॒¦दे॒वः | |
[70] कङ्कतइति षोळशर्चस्य सूक्तस्य मैत्रावरुणिरगस्त्योप्तृणसूर्याअनुष्टुप् दशम्याद्यास्तिस्रो महापंक्तयस्त्रयोदशी महाबृहती | (विषन्नसूक्तं) |{अष्टक:2, अध्याय:5}{मंडल:1, सूक्त:191}{अनुवाक:24, सूक्त:12} |
कङ्क॑तो॒नकङ्क॒तोऽथो᳚सती॒नक᳚ङ्कतः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अप्तृणसूर्याः | अनुष्टुप्} द्वाविति॒प्लुषी॒,इति॒न्य१॑(अ॒)दृष्टा᳚,अलिप्सत॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:14 कङ्क॑तः¦न¦कङ्क॑तः¦अथो॒ इति॑¦स॒ती॒नऽक᳚ङ्कतः | द्वौ¦इति॑¦प्लुषी॒ इति॑¦इति॑¦नि¦अ॒दृष्टाः᳚¦अ॒लि॒प्स॒त॒ || |
अ॒दृष्टा᳚न्हन्त्याय॒त्यथो᳚हन्तिपराय॒ती |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अप्तृणसूर्याः | अनुष्टुप्} अथो᳚,अवघ्न॒तीह॒न्त्यथो᳚पिनष्टिपिंष॒ती(स्वाहा᳚) || 2 || अ॒दृष्टा᳚न्¦ह॒न्ति॒¦आ॒ऽय॒ती¦अथो॒ इति॑¦ह॒न्ति॒¦प॒रा॒ऽय॒ती | अथो॒ इति॑¦अ॒व॒ऽघ्न॒ती¦ह॒न्ति॒¦अथो॒ इति॑¦पि॒न॒ष्टि॒¦पिं॒ष॒ती || |
श॒रासः॒कुश॑रासोद॒र्भासः॑सै॒र्या,उ॒त |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अप्तृणसूर्याः | अनुष्टुप्} मौ॒ञ्जा,अ॒दृष्टा᳚वैरि॒णाःसर्वे᳚सा॒कंन्य॑लिप्सत॒(स्वाहा᳚) || 3 || श॒रासः॑¦कुश॑रासः¦द॒र्भासः॑¦सै॒र्याः¦उ॒त | मौं॒जाः¦अ॒दृष्टाः᳚¦वै॒रि॒णाः¦सर्वे᳚¦सा॒कम्¦नि¦अ॒लि॒प्स॒त॒ || |
निगावो᳚गो॒ष्ठे,अ॑सद॒न्निमृ॒गासो᳚,अविक्षत |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अप्तृणसूर्याः | अनुष्टुप्} निके॒तवो॒जना᳚नां॒न्य१॑(अ॒)दृष्टा᳚,अलिप्सत॒(स्वाहा᳚) || 4 || नि¦गावः॑¦गो॒ऽस्थे¦अ॒स॒द॒न्¦नि¦मृ॒गासः॑¦अ॒वि॒क्ष॒त॒ | नि¦के॒तवः॑¦जना᳚नाम्¦नि¦अ॒दृष्टाः᳚¦अ॒लि॒प्स॒त॒ || |
ए॒तउ॒त्येप्रत्य॑दृश्रन्प्रदो॒षंतस्क॑रा,इव |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अप्तृणसूर्याः | अनुष्टुप्} अदृ॑ष्टा॒विश्व॑दृष्टाः॒प्रति॑बुद्धा,अभूतन॒(स्वाहा᳚) || 5 || ए॒ते¦ऊँ॒ इति॑¦त्ये¦प्रति॑¦अ॒दृ॒श्र॒न्¦प्र॒ऽदो॒षम्¦तस्क॑राःऽइव | अदृ॑ष्टाः¦विश्व॑ऽदृष्टाः¦प्रति॑ऽबुद्धाः¦अ॒भू॒त॒न॒ || |
द्यौर्वः॑पि॒तापृ॑थि॒वीमा॒तासोमो॒भ्रातादि॑तिः॒स्वसा᳚ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अप्तृणसूर्याः | अनुष्टुप्} अदृ॑ष्टा॒विश्व॑दृष्टा॒स्तिष्ठ॑ते॒लय॑ता॒सुक॒म्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:15 द्यौः¦वः॒¦पि॒ता¦पृ॒थि॒वी¦मा॒ता¦सोमः॑¦भ्राता᳚¦अदि॑तिः¦स्वसा᳚ | अदृ॑ष्टाः¦विश्व॑ऽदृष्टाः¦तिष्ठ॑त¦इ॒लय॑त¦सु¦क॒म् || |
ये,अंस्या॒ये,अङ्ग्याः᳚सू॒चीका॒येप्र॑कङ्क॒ताः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अप्तृणसूर्याः | अनुष्टुप्} अदृ॑ष्टाः॒किंच॒नेहवः॒सर्वे᳚सा॒कंनिज॑स्यत॒(स्वाहा᳚) || 7 || ये¦अंस्याः᳚¦ये¦अङ्ग्याः᳚¦सू॒चीकाः᳚¦ये¦प्र॒ऽक॒ङ्क॒ताः | अदृ॑ष्टाः¦किम्¦च॒न¦इ॒ह¦वः॒¦सर्वे᳚¦सा॒कम्¦नि¦ज॒स्य॒त॒ || |
उत्पु॒रस्ता॒त्सूर्य॑एतिवि॒श्वदृ॑ष्टो,अदृष्ट॒हा |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अप्तृणसूर्याः | अनुष्टुप्} अ॒दृष्टा॒न्त्सर्वा᳚ञ्ज॒म्भय॒न्त्सर्वा᳚श्चयातुधा॒न्य॑१(अः॒)(स्वाहा᳚) || 8 || उत्¦पु॒रस्ता᳚त्¦सूर्यः॑¦ए॒ति॒¦वि॒श्वऽदृ॑ष्टः¦अ॒दृ॒ष्ट॒ऽहा | अ॒दृष्टा᳚न्¦सर्वा᳚न्¦ज॒म्भय॑न्¦सर्वाः᳚¦च॒¦या॒तु॒ऽधा॒न्यः॑ || |
उद॑पप्तद॒सौसूर्यः॑पु॒रुविश्वा᳚नि॒जूर्व॑न् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अप्तृणसूर्याः | अनुष्टुप्} आ॒दि॒त्यःपर्व॑तेभ्योवि॒श्वदृ॑ष्टो,अदृष्ट॒हा(स्वाहा᳚) || 9 || उत्¦अ॒प॒प्त॒त्¦अ॒सौ¦सूर्यः॑¦पु॒रु¦विश्वा᳚नि¦जूर्व॑न् | आ॒दि॒त्यः¦पर्व॑तेभ्यः¦वि॒श्वऽदृ॑ष्टः¦अ॒दृ॒ष्ट॒ऽहा || |
सूर्ये᳚वि॒षमास॑जामि॒दृतिं॒सुरा᳚वतोगृ॒हे |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अप्तृणसूर्याः | महापङ्क्तिः} सोचि॒न्नुनम॑राति॒नोव॒यंम॑रामा॒रे,अ॑स्य॒योज॑नंहरि॒ष्ठामधु॑त्वामधु॒लाच॑कार॒(स्वाहा᳚) || 10 || सूर्ये᳚¦वि॒षम्¦आ¦स॒जा॒मि॒¦दृति᳚म्¦सुरा᳚ऽवतः¦गृ॒हे | |
इ॒य॒त्ति॒काश॑कुन्ति॒कास॒काज॑घासतेवि॒षम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अप्तृणसूर्याः | महापङ्क्तिः} सोचि॒न्नुनम॑राति॒नोव॒यंम॑रामा॒रे,अ॑स्य॒योज॑नंहरि॒ष्ठामधु॑त्वामधु॒लाच॑कार॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:16 इ॒य॒त्ति॒का¦श॒कु॒न्ति॒का¦स॒का¦ज॒घा॒स॒¦ते॒¦वि॒षम् | |
त्रिःस॒प्तवि॑ष्पुलिङ्ग॒कावि॒षस्य॒पुष्प॑मक्षन् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अप्तृणसूर्याः | महापङ्क्तिः} ताश्चि॒न्नुनम॑रन्ति॒नोव॒यंम॑रामा॒रे,अ॑स्य॒योज॑नंहरि॒ष्ठामधु॑त्वामधु॒लाच॑कार॒(स्वाहा᳚) || 12 || त्रिः¦स॒प्त¦वि॒ष्पु॒लि॒ङ्ग॒काः¦वि॒षस्य॑¦पुष्य᳚म्¦अ॒क्ष॒न् | |
न॒वा॒नांन॑वती॒नांवि॒षस्य॒रोपु॑षीणाम् |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अप्तृणसूर्याः | महाबृहती} सर्वा᳚सामग्रभं॒नामा॒रे,अ॑स्य॒योज॑नंहरि॒ष्ठामधु॑त्वामधु॒लाच॑कार॒(स्वाहा᳚) || 13 || न॒वा॒नाम्¦न॒व॒ती॒नाम्¦वि॒षस्य॑¦रोपु॑षीणाम् | |
त्रिःस॒प्तम॑यू॒र्यः॑स॒प्तस्वसा᳚रो,अ॒ग्रुवः॑ |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अप्तृणसूर्याः | अनुष्टुप्} तास्ते᳚वि॒षंविज॑भ्रिरउद॒कंकु॒म्भिनी᳚रिव॒(स्वाहा᳚) || 14 || त्रिः¦स॒प्त¦म॒यू॒र्यः॑¦स॒प्त¦स्वसा᳚रः¦अ॒ग्रुवः॑ | ताः¦ते॒¦वि॒षम्¦वि¦ज॒भ्रि॒रे॒¦उ॒द॒कम्¦कु॒म्भिनीः᳚ऽइव || |
इ॒य॒त्त॒कःकु॑षुम्भ॒कस्त॒कंभि॑न॒द्म्यश्म॑ना |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अप्तृणसूर्याः | अनुष्टुप्} ततो᳚वि॒षंप्रवा᳚वृते॒परा᳚ची॒रनु॑सं॒वतः॒(स्वाहा᳚) || 15 || इ॒य॒त्त॒कः¦कु॒षु॒म्भ॒कः¦त॒कम्¦भि॒न॒द्मि॒¦अश्म॑ना | ततः॑¦वि॒षम्¦प्र¦व॒वृ॒ते॒¦परा᳚चीः¦अनु॑¦स॒म्ऽवतः॑ || |
कु॒षु॒म्भ॒कस्तद॑ब्रवीद्गि॒रेःप्र॑वर्तमान॒कः |{मैत्रावरुणिरगस्त्यः | अप्तृणसूर्याः | अनुष्टुप्} वृश्चि॑कस्यार॒संवि॒षम॑र॒संवृ॑श्चिकतेवि॒षम्(स्वाहा᳚) || 16 || कु॒षु॒म्भ॒कः¦तत्¦अ॒ब्र॒वी॒त्¦गि॒रेः¦प्र॒ऽव॒र्त॒मा॒न॒कः | वृश्चि॑कस्य¦अ॒र॒सम्¦वि॒षम्¦अ॒र॒सम्¦वृ॒श्चि॒क॒¦ते॒¦वि॒षम् || |
[71] त्वमग्नइतिषोळशर्चस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदोग्निर्जगती |{अष्टक:2, अध्याय:5}{मंडल:2, सूक्त:1}{अनुवाक:1, सूक्त:1} |
त्वम॑ग्ने॒द्युभि॒स्त्वमा᳚शुशु॒क्षणि॒स्त्वम॒द्भ्यस्त्वमश्म॑न॒स्परि॑ |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} त्वंवने᳚भ्य॒स्त्वमोष॑धीभ्य॒स्त्वंनृ॒णांनृ॑पतेजायसे॒शुचिः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:17 त्वम्¦अ॒ग्ने॒¦द्युऽभिः॑¦त्वम्¦आ॒शु॒शु॒क्षणिः॑¦त्वम्¦अ॒त्ऽभ्यः¦त्वम्¦अश्म॑नः¦परि॑ | |
तवा᳚ग्नेहो॒त्रंतव॑पो॒त्रमृ॒त्वियं॒तव॑ने॒ष्ट्रंत्वम॒ग्निदृ॑ताय॒तः |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} तव॑प्रशा॒स्त्रंत्वम॑ध्वरीयसिब्र॒ह्माचासि॑गृ॒हप॑तिश्चनो॒दमे॒(स्वाहा᳚) || 2 || तव॑¦अ॒ग्ने॒¦हो॒त्रम्¦तव॑¦पो॒त्रम्¦ऋ॒त्विय᳚म्¦तव॑¦ने॒ष्ट्रम्¦त्वम्¦अ॒ग्नित्¦ऋ॒त॒ऽय॒तः | |
त्वम॑ग्न॒इन्द्रो᳚वृष॒भःस॒ताम॑सि॒त्वंविष्णु॑रुरुगा॒योन॑म॒स्यः॑ |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} त्वंब्र॒ह्मार॑यि॒विद्ब्र᳚ह्मणस्पते॒त्वंवि॑धर्तःसचसे॒पुरं᳚ध्या॒(स्वाहा᳚) || 3 || त्वम्¦अ॒ग्ने॒¦इन्द्रः॑¦वृ॒ष॒भः¦स॒ताम्¦अ॒सि॒¦त्वम्¦विष्णुः॑¦उ॒रु॒ऽगा॒यः¦न॒म॒स्यः॑ | |
त्वम॑ग्ने॒राजा॒वरु॑णोधृ॒तव्र॑त॒स्त्वंमि॒त्रोभ॑वसिद॒स्मईड्यः॑ |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} त्वम᳚र्य॒मासत्प॑ति॒र्यस्य॑स॒म्भुजं॒त्वमंशो᳚वि॒दथे᳚देवभाज॒युः(स्वाहा᳚) || 4 || त्वम्¦अ॒ग्ने॒¦राजा᳚¦वरु॑णः¦धृ॒तऽव्र॑तः¦त्वम्¦मि॒त्रः¦भ॒व॒सि॒¦द॒स्मः¦ईड्यः॑ | |
त्वम॑ग्ने॒त्वष्टा᳚विध॒तेसु॒वीर्यं॒तव॒ग्नावो᳚मित्रमहःसजा॒त्य᳚म् |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} त्वमा᳚शु॒हेमा᳚ररिषे॒स्वश्व्यं॒त्वंन॒रांशर्धो᳚,असिपुरू॒वसुः॒(स्वाहा᳚) || 5 || त्वम्¦अ॒ग्ने॒¦त्वष्टा᳚¦वि॒ध॒ते¦सु॒ऽवीर्य᳚म्¦तव॑¦ग्नावः॑¦मि॒त्र॒ऽम॒हः॒¦स॒ऽजा॒त्य᳚म् | |
त्वम॑ग्नेरु॒द्रो,असु॑रोम॒होदि॒वस्त्वंशर्धो॒मारु॑तंपृ॒क्षई᳚शिषे |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} त्वंवातै᳚ररु॒णैर्या᳚सिशंग॒यस्त्वंपू॒षावि॑ध॒तःपा᳚सि॒नुत्मना॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:18 त्वम्¦अ॒ग्ने॒¦रु॒द्रः¦असु॑रः¦म॒हः¦दि॒वः¦त्वम्¦शर्धः॑¦मारु॑तम्¦पृ॒क्षः¦ई॒शि॒षे॒ | |
त्वम॑ग्नेद्रविणो॒दा,अ॑रं॒कृते॒त्वंदे॒वःस॑वि॒तार॑त्न॒धा,अ॑सि |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} त्वंभगो᳚नृपते॒वस्व॑ईशिषे॒त्वंपा॒युर्दमे॒यस्तेऽवि॑ध॒त्(स्वाहा᳚) || 7 || त्वम्¦अ॒ग्ने॒¦द्र॒वि॒णः॒ऽदाः¦अ॒र॒म्ऽकृते᳚¦त्वम्¦दे॒वः¦स॒वि॒ता¦र॒त्न॒ऽधाः¦अ॒सि॒ | |
त्वाम॑ग्ने॒दम॒आवि॒श्पतिं॒विश॒स्त्वांराजा᳚नंसुवि॒दत्र॑मृञ्जते |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} त्वंविश्वा᳚निस्वनीकपत्यसे॒त्वंस॒हस्रा᳚णिश॒तादश॒प्रति॒(स्वाहा᳚) || 8 || त्वाम्¦अ॒ग्ने॒¦दमे᳚¦आ¦वि॒श्पति᳚म्¦विशः॑¦त्वाम्¦राजा᳚नम्¦सु॒ऽवि॒दत्र᳚म्¦ऋं॒ज॒ते॒ | |
त्वाम॑ग्नेपि॒तर॑मि॒ष्टिभि॒र्नर॒स्त्वांभ्रा॒त्राय॒शम्या᳚तनू॒रुच᳚म् |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} त्वंपु॒त्रोभ॑वसि॒यस्तेऽवि॑ध॒त्त्वंसखा᳚सु॒शेवः॑पास्या॒धृषः॒(स्वाहा᳚) || 9 || त्वाम्¦अ॒ग्ने॒¦पि॒तर᳚म्¦इ॒ष्टिऽभिः॑¦नरः॑¦त्वाम्¦भ्रा॒त्राय॑¦शम्या᳚¦त॒नू॒ऽरुच᳚म् | |
त्वम॑ग्नऋ॒भुरा॒केन॑म॒स्य१॑(अ॒)स्त्वंवाज॑स्यक्षु॒मतो᳚रा॒यई᳚शिषे |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} त्वंविभा॒स्यनु॑दक्षिदा॒वने॒त्वंवि॒शिक्षु॑रसिय॒ज्ञमा॒तनिः॒(स्वाहा᳚) || 10 || त्वम्¦अ॒ग्ने॒¦ऋ॒भुः¦आ॒के¦न॒म॒स्यः॑¦त्वम्¦वाज॑स्य¦क्षु॒ऽमतः॑¦रा॒यः¦ई॒शि॒षे॒ | |
त्वम॑ग्ने॒,अदि॑तिर्देवदा॒शुषे॒त्वंहोत्रा॒भार॑तीवर्धसेगि॒रा |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} त्वमिळा᳚श॒तहि॑मासि॒दक्ष॑से॒त्वंवृ॑त्र॒हाव॑सुपते॒सर॑स्वती॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:19 त्वम्¦अ॒ग्ने॒¦अदि॑तिः¦दे॒व॒¦दा॒शुषे᳚¦त्वम्¦होत्रा᳚¦भार॑ती¦व॒र्ध॒से॒¦गि॒रा | |
त्वम॑ग्ने॒सुभृ॑तउत्त॒मंवय॒स्तव॑स्पा॒र्हेवर्ण॒आसं॒दृशि॒श्रियः॑ |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} त्वंवाजः॑प्र॒तर॑णोबृ॒हन्न॑सि॒त्वंर॒यिर्ब॑हु॒लोवि॒श्वत॑स्पृ॒थुः(स्वाहा᳚) || 12 || त्वम्¦अ॒ग्ने॒¦सुऽभृ॑तः¦उ॒त्ऽत॒मम्¦वयः॑¦तव॑¦स्पा॒र्हे¦वर्णे᳚¦आ¦स॒म्ऽदृशि॑¦श्रियः॑ | |
त्वाम॑ग्नआदि॒त्यास॑आ॒स्य१॑(अं॒)त्वांजि॒ह्वांशुच॑यश्चक्रिरेकवे |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} त्वांरा᳚ति॒षाचो᳚,अध्व॒रेषु॑सश्चिरे॒त्वेदे॒वाह॒विर॑द॒न्त्याहु॑त॒म्(स्वाहा᳚) || 13 || त्वाम्¦अ॒ग्ने॒¦आ॒दि॒त्यासः॑¦आ॒स्य᳚म्¦त्वाम्¦जि॒ह्वाम्¦शुच॑यः¦च॒क्रि॒रे॒¦क॒वे॒ | |
त्वे,अ॑ग्ने॒विश्वे᳚,अ॒मृता᳚सो,अ॒द्रुह॑आ॒सादे॒वाह॒विर॑द॒न्त्याहु॑तम् |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} त्वया॒मर्ता᳚सःस्वदन्तआसु॒तिंत्वंगर्भो᳚वी॒रुधां᳚जज्ञिषे॒शुचिः॒(स्वाहा᳚) || 14 || त्वे इति॑¦अ॒ग्ने॒¦विश्वे᳚¦अ॒मृता᳚सः¦अ॒द्रुहः॑¦आ॒सा¦दे॒वाः¦ह॒विः¦अ॒द॒न्ति॒¦आऽहु॑तम् | |
त्वंतान्त्संच॒प्रति॑चासिम॒ज्मनाग्ने᳚सुजात॒प्रच॑देवरिच्यसे |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} पृ॒क्षोयदत्र॑महि॒नाविते॒भुव॒दनु॒द्यावा᳚पृथि॒वीरोद॑सी,उ॒भे(स्वाहा᳚) || 15 || त्वम्¦तान्¦सम्¦च॒¦प्रति॑¦च॒¦अ॒सि॒¦म॒ज्मना᳚¦अग्ने᳚¦सु॒ऽजा॒त॒¦प्र¦च॒¦दे॒व॒¦रि॒च्य॒से॒ | |
येस्तो॒तृभ्यो॒गो,अ॑ग्रा॒मश्व॑पेशस॒मग्ने᳚रा॒तिमु॑पसृ॒जन्ति॑सू॒रयः॑ |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} अ॒स्माञ्च॒ताँश्च॒प्रहिनेषि॒वस्य॒आबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 16 || ये¦स्तो॒तृऽभ्यः॑¦गो।आ॑ग्राम्¦अश्व॑ऽपेशसम्¦अग्ने᳚¦रा॒तिम्¦उ॒प॒ऽसृ॒जन्ति॑¦सू॒रयः॑ | |
[72] यज्ञेनेति त्रयोदशर्चस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदोग्निर्जगती |{अष्टक:2, अध्याय:5}{मंडल:2, सूक्त:2}{अनुवाक:1, सूक्त:2} |
य॒ज्ञेन॑वर्धतजा॒तवे᳚दसम॒ग्निंय॑जध्वंह॒विषा॒तना᳚गि॒रा |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} स॒मि॒धा॒नंसु॑प्र॒यसं॒स्व᳚र्णरंद्यु॒क्षंहोता᳚रंवृ॒जने᳚षुधू॒र्षद॒म्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:20 य॒ज्ञेन॑¦व॒र्ध॒त॒¦जा॒तऽवे᳚दसम्¦अ॒ग्निम्¦य॒ज॒ध्व॒म्¦ह॒विषा᳚¦तना᳚¦गि॒रा | |
अ॒भित्वा॒नक्ती᳚रु॒षसो᳚ववाशि॒रेऽग्ने᳚व॒त्संनस्वस॑रेषुधे॒नवः॑ |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} दि॒वइ॒वेद॑र॒तिर्मानु॑षायु॒गाक्षपो᳚भासिपुरुवारसं॒यतः॒(स्वाहा᳚) || 2 || अ॒भि¦त्वा॒¦नक्तीः᳚¦उ॒षसः॑¦व॒वा॒शि॒रे॒¦अग्ने᳚¦व॒त्सम्¦न¦स्वस॑रेषु¦धे॒नवः॑ | |
तंदे॒वाबु॒ध्नेरज॑सःसु॒दंस॑संदि॒वस्पृ॑थि॒व्योर॑र॒तिंन्ये᳚रिरे |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} रथ॑मिव॒वेद्यं᳚शु॒क्रशो᳚चिषम॒ग्निंमि॒त्रंनक्षि॒तिषु॑प्र॒शंस्य॒म्(स्वाहा᳚) || 3 || तं¦दे॒वाः¦बु॒ध्ने¦रज॑सः¦सु॒ऽदंस॑सम्¦दि॒वःपृ॑थि॒व्योः¦अ॒र॒तिम्¦नि¦ए॒रि॒रे॒ | |
तमु॒क्षमा᳚णं॒रज॑सि॒स्वआदमे᳚च॒न्द्रमि॑वसु॒रुचं᳚ह्वा॒रआद॑धुः |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} पृश्न्याः᳚पत॒रंचि॒तय᳚न्तम॒क्षभिः॑पा॒थोनपा॒युंजन॑सी,उ॒भे,अनु॒(स्वाहा᳚) || 4 || तम्¦उ॒क्षमा᳚णम्¦रज॑सि¦स्वे¦आ¦दमे᳚¦च॒न्द्रम्ऽइ᳚व¦सु॒ऽरुच᳚म्¦ह्वा॒रे¦आ¦द॒धुः॒ | |
सहोता॒विश्वं॒परि॑भूत्वध्व॒रंतमु॑ह॒व्यैर्मनु॑षऋञ्जतेगि॒रा |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} हि॒रि॒शि॒प्रोवृ॑धसा॒नासु॒जर्भु॑र॒द्द्यौर्नस्तृभि॑श्चितय॒द्रोद॑सी॒,अनु॒(स्वाहा᳚) || 5 || सः¦होता᳚¦विश्व᳚म्¦परि॑¦भू॒तु॒¦अ॒ध्व॒रम्¦तम्¦ऊँ॒ इति॑¦ह॒व्यैः¦मनु॑षः¦ऋं॒ज॒ते॒¦गि॒रा | |
सनो᳚रे॒वत्स॑मिधा॒नःस्व॒स्तये᳚संदद॒स्वान्र॒यिम॒स्मासु॑दीदिहि |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} आनः॑कृणुष्वसुवि॒ताय॒रोद॑सी॒,अग्ने᳚ह॒व्यामनु॑षोदेववी॒तये॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:21 सः¦नः॒¦रे॒वत्¦स॒म्ऽइ॒धा॒नः¦स्व॒स्तये᳚¦स॒म्ऽद॒द॒स्वान्¦र॒यिम्¦अ॒स्मासु॑¦दी॒दि॒हि॒ | |
दानो᳚,अग्नेबृह॒तोदाःस॑ह॒स्रिणो᳚दु॒रोनवाजं॒श्रुत्या॒,अपा᳚वृधि |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} प्राची॒द्यावा᳚पृथि॒वीब्रह्म॑णाकृधि॒स्व१॑(अ॒)र्णशु॒क्रमु॒षसो॒विदि॑द्युतुः॒(स्वाहा᳚) || 7 || दाः¦नः॒¦अ॒ग्ने॒¦बृ॒ह॒तः¦दाः¦स॒ह॒स्रिणः॑¦दु॒रः¦न¦वाज᳚म्¦श्रुत्यै᳚¦अप॑¦वृ॒धि॒ | |
सइ॑धा॒नउ॒षसो॒राम्या॒,अनु॒स्व१॑(अ॒)र्णदी᳚देदरु॒षेण॑भा॒नुना᳚ |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} होत्रा᳚भिर॒ग्निर्मनु॑षःस्वध्व॒रोराजा᳚वि॒शामति॑थि॒श्चारु॑रा॒यवे॒(स्वाहा᳚) || 8 || सः¦इ॒धा॒नः¦उ॒षसः॑¦राम्याः᳚¦अनु॑¦स्वः॑¦न¦दी॒दे॒त्¦अ॒रु॒षेण॑¦भा॒नुना᳚ | |
ए॒वानो᳚,अग्ने,अ॒मृते᳚षुपूर्व्य॒धीष्पी᳚पायबृ॒हद्दि॑वेषु॒मानु॑षा |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} दुहा᳚नाधे॒नुर्वृ॒जने᳚षुका॒रवे॒त्मना᳚श॒तिनं᳚पुरु॒रूप॑मि॒षणि॒(स्वाहा᳚) || 9 || ए॒व¦नः॒¦अ॒ग्ने॒¦अ॒मृते᳚षु¦पू॒र्व्य॒¦धीः¦पी॒पा॒य॒¦बृ॒हत्ऽदि॑वेषु¦मानु॑षा | |
व॒यम॑ग्ने॒,अर्व॑तावासु॒वीर्यं॒ब्रह्म॑णावाचितयेमा॒जनाँ॒,अति॑ |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} अ॒स्माकं᳚द्यु॒म्नमधि॒पञ्च॑कृ॒ष्टिषू॒च्चास्व१॑(अ॒)र्णशु॑शुचीतदु॒ष्टर॒म्(स्वाहा᳚) || 10 || व॒यम्¦अ॒ग्ने॒¦अर्व॑ता¦वा¦सु॒ऽवीर्य᳚म्¦ब्रह्म॑णा¦वा¦चि॒त॒ये॒म॒¦जना᳚न्¦अति॑ | |
सनो᳚बोधिसहस्यप्र॒शंस्यो॒यस्मि᳚न्त्सुजा॒ता,इ॒षय᳚न्तसू॒रयः॑ |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} यम॑ग्नेय॒ज्ञमु॑प॒यन्ति॑वा॒जिनो॒नित्ये᳚तो॒केदी᳚दि॒वांसं॒स्वेदमे॒(स्वाहा᳚) || 11 || सः¦नः॒¦बो॒धि॒¦स॒ह॒स्य॒¦प्र॒ऽशंस्यः॑¦यस्मि॑न्¦सु॒ऽजा॒ताः¦इ॒षय᳚न्त¦सू॒रयः॑ | |
उ॒भया᳚सोजातवेदःस्यामतेस्तो॒तारो᳚,अग्नेसू॒रय॑श्च॒शर्म॑णि |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} वस्वो᳚रा॒यःपु॑रुश्च॒न्द्रस्य॒भूय॑सःप्र॒जाव॑तःस्वप॒त्यस्य॑शग्धिनः॒(स्वाहा᳚) || 12 || उ॒भया᳚सः¦जा॒त॒ऽवे॒दः॒¦स्या॒म॒¦ते॒¦स्तो॒तारः॑¦अ॒ग्ने॒¦सू॒रयः॑¦च॒¦शर्म॑णि | |
येस्तो॒तृभ्यो॒गो,अ॑ग्रा॒मश्व॑पेशस॒मग्ने᳚रा॒तिमु॑पसृ॒जन्ति॑सू॒रयः॑ |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} अ॒स्माञ्च॒ताँश्च॒प्रहिनेषि॒वस्य॒आबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 13 || ये¦स्तो॒तृऽभ्यः॑¦गो।आ॑ग्राम्¦अश्व॑ऽपेशसम्¦अग्ने᳚¦रा॒तिम्¦उ॒प॒ऽसृ॒जन्ति॑¦सू॒रयः॑ | |
[73] समिद्धोअग्निरित्येकादशर्चस्य सूक्तस्य शौनको गृत्समदइध्मो नराशंसइळो बर्हिर्देवीर्द्वारउषासानक्ता दैव्यौहोतारौ सरस्वतीळाभारत्यस्त्वष्टा वनस्पतिस्वाहाकृतयइतिक्रमेणदेवतास्त्रिष्टुप् सप्तम्यौजगत्यौ |{अष्टक:2, अध्याय:5}{मंडल:2, सूक्त:3}{अनुवाक:1, सूक्त:3} |
समि॑द्धो,अ॒ग्निर्निहि॑तःपृथि॒व्यांप्र॒त्यङ्विश्वा᳚नि॒भुव॑नान्यस्थात् |{शौनको गृत्समदः | इध्मः समिद्धोऽग्निर्वा | त्रिष्टुप्} होता᳚पाव॒कःप्र॒दिवः॑सुमे॒धादे॒वोदे॒वान्य॑जत्व॒ग्निरर्ह॒न्त्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:22 सम्ऽइ᳚द्धः¦अ॒ग्निः¦निऽहि॑तः¦पृ॒थि॒व्याम्¦प्र॒त्यङ्¦विश्वा᳚नि¦भुव॑नानि¦अ॒स्था॒त् | |
नरा॒शंसः॒प्रति॒धामा᳚न्य॒ञ्जन्ति॒स्रोदिवः॒प्रति॑म॒ह्नास्व॒र्चिः |{शौनको गृत्समदः | नराशंसः | त्रिष्टुप्} घृ॒त॒प्रुषा॒मन॑साह॒व्यमु॒न्दन्मू॒र्धन्य॒ज्ञस्य॒सम॑नक्तुदे॒वान्(स्वाहा᳚) || 2 || नरा॒शंसः॑¦प्रति॑¦धामा᳚नि¦अं॒जन्¦ति॒स्रः¦दिवः॑¦प्रति॑¦म॒ह्ना¦सु॒।आ॒र्चिः | |
ई॒ळि॒तो,अ॑ग्ने॒मन॑सानो॒,अर्ह᳚न्दे॒वान्य॑क्षि॒मानु॑षा॒त्पूर्वो᳚,अ॒द्य |{शौनको गृत्समदः | इळः | त्रिष्टुप्} सआव॑हम॒रुतां॒शर्धो॒,अच्यु॑त॒मिन्द्रं᳚नरोबर्हि॒षदं᳚यजध्व॒म्(स्वाहा᳚) || 3 || ई॒ळि॒तः¦अ॒ग्ने॒¦मन॑सा¦नः॒¦अर्ह॑न्¦दे॒वान्¦य॒क्षि॒¦मानु॑षात्¦पूर्वः॑¦अ॒द्य | |
देव॑बर्हि॒र्वर्ध॑मानंसु॒वीरं᳚स्ती॒र्णंरा॒येसु॒भरं॒वेद्य॒स्याम् |{शौनको गृत्समदः | बर्हिः | त्रिष्टुप्} घृ॒तेना॒क्तंव॑सवःसीदते॒दंविश्वे᳚देवा,आदित्याय॒ज्ञिया᳚सः॒(स्वाहा᳚) || 4 || देव॑¦ब॒र्हिः॒¦वर्ध॑मानम्¦सु॒ऽवीर᳚म्¦स्ती॒र्णम्¦रा॒ये¦सु॒ऽभर᳚म्¦वेदी॒ इति॑¦अ॒स्याम् | |
विश्र॑यन्तामुर्वि॒याहू॒यमा᳚ना॒द्वारो᳚दे॒वीःसु॑प्राय॒णानमो᳚भिः |{शौनको गृत्समदः | देवीर्द्वारः | त्रिष्टुप्} व्यच॑स्वती॒र्विप्र॑थन्तामजु॒र्यावर्णं᳚पुना॒नाय॒शसं᳚सु॒वीर॒म्(स्वाहा᳚) || 5 || वि¦श्र॒य॒न्ता॒म्¦उ॒र्वि॒या¦हू॒यमा᳚नाः¦द्वारः॑¦दे॒वीः¦सु॒प्र॒।आ॒य॒नाः¦नमः॑ऽभिः | |
सा॒ध्वपां᳚सिस॒नता᳚नउक्षि॒ते,उ॒षासा॒नक्ता᳚व॒य्ये᳚वरण्वि॒ते |{शौनको गृत्समदः | उषासानक्ता | त्रिष्टुप्} तन्तुं᳚त॒तंसं॒वय᳚न्तीसमी॒चीय॒ज्ञस्य॒पेशः॑सु॒दुघे॒पय॑स्वती॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:23 सा॒धु¦अपां᳚सि¦स॒नता᳚¦नः॒¦उ॒क्षि॒ते इति॑¦उ॒षसा॒नक्ता᳚¦व॒य्या᳚ऽइव¦र॒ण्वि॒ते इति॑ | |
दैव्या॒होता᳚राप्रथ॒मावि॒दुष्ट॑रऋ॒जुय॑क्षतः॒समृ॒चाव॒पुष्ट॑रा |{शौनको गृत्समदः | दैव्यौ होतारौ प्रचेतसौ | जगती} दे॒वान्यज᳚न्तावृतु॒थासम᳚ञ्जतो॒नाभा᳚पृथि॒व्या,अधि॒सानु॑षुत्रि॒षु(स्वाहा᳚) || 7 || दैव्या᳚¦होता᳚रा¦प्र॒थ॒मा¦वि॒दुःऽत॑रा¦ऋ॒जु¦य॒क्ष॒तः॒¦सम्¦ऋ॒चा¦व॒पुःऽत॑रा | |
सर॑स्वतीसा॒धय᳚न्ती॒धियं᳚न॒इळा᳚दे॒वीभार॑तीवि॒श्वतू᳚र्तिः |{शौनको गृत्समदः | तिस्रो देव्यः सरस्वतीळाभारत्यः | त्रिष्टुप्} ति॒स्रोदे॒वीःस्व॒धया᳚ब॒र्हिरेदमच्छि॑द्रंपान्तुशर॒णंनि॒षद्य॒(स्वाहा᳚) || 8 || सर॑स्वती¦सा॒धय᳚न्ती¦धिय᳚म्¦नः॒¦इळा᳚¦दे॒वी¦भार॑ती¦वि॒श्वऽतू᳚र्तिः | |
पि॒शङ्ग॑रूपःसु॒भरो᳚वयो॒धाःश्रु॒ष्टीवी॒रोजा᳚यतेदे॒वका᳚मः |{शौनको गृत्समदः | त्वष्टा | त्रिष्टुप्} प्र॒जांत्वष्टा॒विष्य॑तु॒नाभि॑म॒स्मे,अथा᳚दे॒वाना॒मप्ये᳚तु॒पाथः॒(स्वाहा᳚) || 9 || पि॒शङ्ग॑ऽरूपः¦सु॒ऽभरः॑¦व॒यः॒ऽधाः¦श्रु॒ष्टी¦वी॒रः¦जा॒य॒ते॒¦दे॒वऽका᳚मः | |
वन॒स्पति॑रवसृ॒जन्नुप॑स्थाद॒ग्निर्ह॒विःसू᳚दयाति॒प्रधी॒भिः |{शौनको गृत्समदः | वनस्पतिः | त्रिष्टुप्} त्रिधा॒सम॑क्तंनयतुप्रजा॒नन्दे॒वेभ्यो॒दैव्यः॑शमि॒तोप॑ह॒व्यम्(स्वाहा᳚) || 10 || वन॒स्पतिः॑¦अ॒व॒ऽसृ॒जन्¦उप॑¦स्था॒त्¦अ॒ग्निः¦ह॒विः¦सू॒द॒या॒ति॒¦प्र¦धी॒भिः | |
घृ॒तंमि॑मिक्षेघृ॒तम॑स्य॒योनि॑र्घृ॒तेश्रि॒तोघृ॒तम्व॑स्य॒धाम॑ |{शौनको गृत्समदः | स्वाहाकृतयः | त्रिष्टुप्} अ॒नु॒ष्व॒धमाव॑हमा॒दय॑स्व॒स्वाहा᳚कृतंवृषभवक्षिह॒व्यम्(स्वाहा᳚) || 11 || घृ॒तम्¦मि॒मि॒क्षे॒¦घृ॒तम्¦अ॒स्य॒¦योनिः॑¦घृ॒ते¦श्रि॒तः¦घृ॒तम्¦ऊँ॒ इति॑¦अ॒स्य॒¦धाम॑ | |
[74] हुवेवइति नवर्चस्य सूक्तस्य भार्गवःसोमाहुतिरग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:5}{मंडल:2, सूक्त:4}{अनुवाक:1, सूक्त:4} |
हु॒वेवः॑सु॒द्योत्मा᳚नंसुवृ॒क्तिंवि॒शाम॒ग्निमति॑थिंसुप्र॒यस᳚म् |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | त्रिष्टुप्} मि॒त्रइ॑व॒योदि॑धि॒षाय्यो॒भूद्दे॒वआदे᳚वे॒जने᳚जा॒तवे᳚दाः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:24 हु॒वे¦वः॒¦सु॒ऽद्योत्मा᳚नम्¦सु॒ऽवृ॒क्तिम्¦वि॒शाम्¦अ॒ग्निम्¦अति॑थिम्¦सु॒ऽप्र॒यस᳚म् | |
इ॒मंवि॒धन्तो᳚,अ॒पांस॒धस्थे᳚द्वि॒ताद॑धु॒र्भृग॑वोवि॒क्ष्वा॒३॑(आ॒)योः |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | त्रिष्टुप्} ए॒षविश्वा᳚न्य॒भ्य॑स्तु॒भूमा᳚दे॒वाना᳚म॒ग्निर॑र॒तिर्जी॒राश्वः॒(स्वाहा᳚) || 2 || इ॒मम्¦वि॒धन्तः॑¦अ॒पाम्¦स॒धऽस्थे᳚¦द्वि॒ता¦अ॒द॒धुः॒¦भृग॑वः¦वि॒क्षु¦आ॒योः | |
अ॒ग्निंदे॒वासो॒मानु॑षीषुवि॒क्षुप्रि॒यंधुः॑,क्षे॒ष्यन्तो॒नमि॒त्रम् |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | त्रिष्टुप्} सदी᳚दयदुश॒तीरूर्म्या॒,आद॒क्षाय्यो॒योदास्व॑ते॒दम॒आ(स्वाहा᳚) || 3 || अ॒ग्निम्¦दे॒वासः॑¦मानु॑षीषु¦वि॒क्षु¦प्रि॒यम्¦धुः॒¦क्षे॒ष्यन्तः॑¦न¦मि॒त्रम् | |
अ॒स्यर॒ण्वास्वस्ये᳚वपु॒ष्टिःसंदृ॑ष्टिरस्यहिया॒नस्य॒दक्षोः᳚ |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | त्रिष्टुप्} वियोभरि॑भ्र॒दोष॑धीषुजि॒ह्वामत्यो॒नरथ्यो᳚दोधवीति॒वारा॒न्त्(स्वाहा᳚) || 4 || अ॒स्य¦र॒ण्वा¦स्वस्य॑ऽइव¦पु॒ष्टिः¦सम्ऽदृ॑ष्टिः¦अ॒स्य॒¦हि॒या॒नस्य॑¦धक्षोः᳚ | |
आयन्मे॒,अभ्वं᳚व॒नदः॒पन᳚न्तो॒शिग्भ्यो॒नामि॑मीत॒वर्ण᳚म् |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | त्रिष्टुप्} सचि॒त्रेण॑चिकिते॒रंसु॑भा॒साजु॑जु॒र्वाँऽयोमुहु॒रायुवा॒भूत्(स्वाहा᳚) || 5 || आ¦यत्¦मे॒¦अभ्व᳚म्¦व॒नदः॑¦पन᳚न्त¦उ॒शिक्ऽभ्यः॑¦न¦अ॒मि॒मी॒त॒¦वर्ण᳚म् | |
आयोवना᳚तातृषा॒णोनभाति॒वार्णप॒थारथ्ये᳚वस्वानीत् |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | त्रिष्टुप्} कृ॒ष्णाध्वा॒तपू᳚र॒ण्वश्चि॑केत॒द्यौरि॑व॒स्मय॑मानो॒नभो᳚भिः॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:25 आ¦यः¦वना᳚¦त॒तृ॒षा॒णः¦न¦भाति॑¦वाः¦न¦प॒था¦रथ्या᳚ऽइव¦स्वा॒नी॒त् | |
सयोव्यस्था᳚द॒भिदक्ष॑दु॒र्वींप॒शुर्नैति॑स्व॒युरगो᳚पाः |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अ॒ग्निःशो॒चिष्माँ᳚,अत॒सान्यु॒ष्णन्कृ॒ष्णव्य॑थिरस्वदय॒न्नभूम॒(स्वाहा᳚) || 7 || सः¦यः¦वि¦अस्था᳚त्¦अ॒भि¦धक्ष॑त्¦उ॒र्वीं¦प॒शुः¦न¦ए॒ति॒¦स्व॒ऽयुः¦अगो᳚पाः | |
नूते॒पूर्व॒स्याव॑सो॒,अधी᳚तौतृ॒तीये᳚वि॒दथे॒मन्म॑शंसि |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अ॒स्मे,अ॑ग्नेसं॒यद्वी᳚रंबृ॒हन्तं᳚क्षु॒मन्तं॒वाजं᳚स्वप॒त्यंर॒यिंदाः᳚(स्वाहा᳚) || 8 || नु¦ते॒¦पूर्व॑स्य¦अव॑सः¦अधि॑ऽइतौ¦तृ॒तीये᳚¦वि॒दथे᳚¦मन्म॑¦शं॒सि॒ | |
त्वया॒यथा᳚गृत्सम॒दासो᳚,अग्ने॒गुहा᳚व॒न्वन्त॒उप॑राँ,अ॒भिष्युः |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | त्रिष्टुप्} सु॒वीरा᳚सो,अभिमाति॒षाहः॒स्मत्सू॒रिभ्यो᳚गृण॒तेतद्वयो᳚धाः॒(स्वाहा᳚) || 9 || त्वया᳚¦यथा᳚¦गृ॒त्स॒ऽम॒दासः॑¦अ॒ग्ने॒¦गुहा᳚¦व॒न्वन्तः॑¦उप॑रान्¦अ॒भि¦स्युरिति॒ स्युः | |
[75] होताजनिष्ठेत्यष्टर्चस्य सूक्तस्य भार्गवः सोमाहुतिरग्निरनुष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:5}{मंडल:2, सूक्त:5}{अनुवाक:1, सूक्त:5} |
होता᳚जनिष्ट॒चेत॑नःपि॒तापि॒तृभ्य॑ऊ॒तये᳚ |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | अनुष्टुप्} प्र॒यक्ष॒ञ्जेन्यं॒वसु॑श॒केम॑वा॒जिनो॒यम॒म्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:26 होता᳚¦अ॒ज॒नि॒ष्ट॒¦चेत॑नः¦पि॒ता¦पि॒तृऽभ्यः॑¦ऊ॒तये᳚ | प्र॒ऽयक्ष॑न्¦जेन्य᳚म्¦वसु॑¦श॒केम॑¦वा॒जिनः॑¦यम᳚म् || |
आयस्मि᳚न्त्स॒प्तर॒श्मय॑स्त॒ताय॒ज्ञस्य॑ने॒तरि॑ |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | अनुष्टुप्} म॒नु॒ष्वद्दैव्य॑मष्ट॒मंपोता॒विश्वं॒तदि᳚न्वति॒(स्वाहा᳚) || 2 || आ¦यस्मि॑न्¦स॒प्त¦र॒श्मयः॑¦त॒ताः¦य॒ज्ञस्य॑¦ने॒तरि॑ | म॒नु॒ष्वत्¦दैव्य᳚म्¦अ॒ष्ट॒मम्¦पोता᳚¦विश्व᳚म्¦तत्¦इ॒न्व॒ति॒ || |
द॒ध॒न्वेवा॒यदी॒मनु॒वोच॒द्ब्रह्मा᳚णि॒वेरु॒तत् |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | अनुष्टुप्} परि॒विश्वा᳚नि॒काव्या᳚ने॒मिश्च॒क्रमि॑वाभव॒त्(स्वाहा᳚) || 3 || द॒ध॒न्वे¦वा॒¦यत्¦ई॒म्¦अनु॑¦वोच॑त्¦ब्रह्मा᳚णि¦वेः¦ऊँ॒ इति॑¦तत् | परि॑¦विश्वा᳚नि¦काव्या᳚¦ने॒मिः¦च॒क्रम्ऽइ᳚व¦अ॒भ॒व॒त् || |
सा॒कंहिशुचि॑ना॒शुचिः॑प्रशा॒स्ताक्रतु॒नाज॑नि |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | अनुष्टुप्} वि॒द्वाँ,अ॑स्यव्र॒ताध्रु॒वाव॒या,इ॒वानु॑रोहते॒(स्वाहा᳚) || 4 || सा॒कम्¦हि¦शुचि॑ना¦शुचिः॑¦प्र॒ऽशा॒स्ता¦क्रतु॑ना¦अज॑नि | वि॒द्वान्¦अ॒स्य॒¦व्र॒ता¦ध्रु॒वा¦व॒याःऽइ᳚व¦अनु॑¦रो॒ह॒ते॒ || |
ता,अ॑स्य॒वर्ण॑मा॒युवो॒नेष्टुः॑सचन्तधे॒नवः॑ |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | अनुष्टुप्} कु॒वित्ति॒सृभ्य॒आवरं॒स्वसा᳚रो॒या,इ॒दंय॒युः(स्वाहा᳚) || 5 || ताः¦अ॒स्य॒¦वर्ण᳚म्¦आ॒युवः॑¦नेष्टुः॑¦स॒च॒न्त॒¦धे॒नवः॑ | कु॒वित्¦ति॒सृऽभ्यः॑¦आ¦वर᳚म्¦स्वसा᳚रः¦याः¦इ॒दम्¦य॒युः || |
यदी᳚मा॒तुरुप॒स्वसा᳚घृ॒तंभर॒न्त्यस्थि॑त |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | अनुष्टुप्} तासा᳚मध्व॒र्युराग॑तौ॒यवो᳚वृ॒ष्टीव॑मोदते॒(स्वाहा᳚) || 6 || यदि॑¦मा॒तुः¦उप॑¦स्वसा᳚¦घृ॒तम्¦भर᳚न्ती¦अस्थि॑त | तासा᳚म्¦अ॒ध्व॒र्युः¦आऽग॑तौ¦यवः॑¦वृ॒ष्टीऽइ᳚व¦मो॒द॒ते॒ || |
स्वःस्वाय॒धाय॑सेकृणु॒तामृ॒त्विगृ॒त्विज᳚म् |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | अनुष्टुप्} स्तोमं᳚य॒ज्ञंचादरं᳚व॒नेमा᳚ररि॒माव॒यम्(स्वाहा᳚) || 7 || स्वः¦स्वाय॑¦धाय॑से¦कृ॒णु॒ताम्¦ऋ॒त्विक्¦ऋ॒त्विज᳚म् | स्तोम᳚म्¦य॒ज्ञम्¦च॒¦आत्¦अर᳚म्¦व॒नेम॑¦र॒रि॒म¦व॒यम् || |
यथा᳚वि॒द्वाँ,अरं॒कर॒द्विश्वे᳚भ्योयज॒तेभ्यः॑ |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | अनुष्टुप्} अ॒यम॑ग्ने॒त्वे,अपि॒यंय॒ज्ञंच॑कृ॒माव॒यम्(स्वाहा᳚) || 8 || यथा᳚¦वि॒द्वान्¦अर᳚म्¦कर॑त्¦विश्वे᳚भ्यः¦य॒ज॒तेभ्यः॑ | अ॒यम्¦अ॒ग्ने॒¦त्वे इति॑¦अपि॑¦यम्¦य॒ज्ञम्¦च॒कृ॒म¦व॒यम् || |
[76] इमांमइत्यष्टर्चस्य सूक्तस्य भार्गवःसोमाहुतिरग्निर्गायत्री |{अष्टक:2, अध्याय:5}{मंडल:2, सूक्त:6}{अनुवाक:1, सूक्त:6} |
इ॒मांमे᳚,अग्नेस॒मिध॑मि॒मामु॑प॒सदं᳚वनेः |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | गायत्री} इ॒मा,उ॒षुश्रु॑धी॒गिरः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:27 इ॒माम्¦मे॒¦अ॒ग्ने॒¦स॒म्ऽइध᳚म्¦इ॒माम्¦उ॒प॒ऽसद᳚म्¦व॒ने॒रिति॑ वनेः | इ॒माः¦ऊँ॒ इति॑¦सु¦श्रु॒धि॒¦गिरः॑ || |
अ॒याते᳚,अग्नेविधे॒मोर्जो᳚नपा॒दश्व॑मिष्टे |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | गायत्री} ए॒नासू॒क्तेन॑सुजात॒(स्वाहा᳚) || 2 || अ॒या¦ते॒¦अ॒ग्ने॒¦वि॒धे॒म॒¦ऊर्जः॑¦न॒पा॒त्¦अश्व᳚म्ऽइष्टे | ए॒ना¦सु॒।औ॒क्तेन॑¦सु॒ऽजा॒त॒ || |
तंत्वा᳚गी॒र्भिर्गिर्व॑णसंद्रविण॒स्युंद्र॑विणोदः |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | गायत्री} स॒प॒र्येम॑सप॒र्यवः॒(स्वाहा᳚) || 3 || तम्¦त्वा॒¦गीः॒ऽभिः¦गिर्व॑णसम्¦द्र॒वि॒ण॒स्युम्¦द्र॒वि॒णः॒ऽदः॒ | स॒प॒र्येम॑¦स॒प॒र्यवः॑ || |
सबो᳚धिसू॒रिर्म॒घवा॒वसु॑पते॒वसु॑दावन् |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | गायत्री} यु॒यो॒ध्य१॑(अ॒)स्मद्द्वेषां᳚सि॒(स्वाहा᳚) || 4 || सः¦बो॒धि॒¦सू॒रिः¦म॒घऽवा᳚¦वसु॑ऽपते¦वसु॑ऽदावन् | यु॒यो॒धि¦अ॒स्मत्¦द्वेषां᳚सि || |
सनो᳚वृ॒ष्टिंदि॒वस्परि॒सनो॒वाज॑मन॒र्वाण᳚म् |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | गायत्री} सनः॑सह॒स्रिणी॒रिषः॒(स्वाहा᳚) || 5 || सः¦नः॒¦वृ॒ष्टिम्¦दि॒वः¦परि॑¦सः¦नः॒¦वाज᳚म्¦अ॒न॒र्वाण᳚म् | सः¦नः॒¦स॒ह॒स्रिणीः᳚¦इषः॑ || |
ईळा᳚नायाव॒स्यवे॒यवि॑ष्ठदूतनोगि॒रा |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | गायत्री} यजि॑ष्ठहोत॒राग॑हि॒(स्वाहा᳚) || 6 || ईळा᳚नाय¦अ॒व॒स्यवे᳚¦यवि॑ष्ठ¦दू॒त॒¦नः॒¦गि॒रा | यजि॑ष्ठ¦हो॒तः॒¦आ¦ग॒हि॒ || |
अ॒न्तर्ह्य॑ग्न॒ईय॑सेवि॒द्वाञ्जन्मो॒भया᳚कवे |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | गायत्री} दू॒तोजन्ये᳚व॒मित्र्यः॒(स्वाहा᳚) || 7 || अ॒न्तः¦हि¦अ॒ग्ने॒¦ईय॑से¦वि॒द्वान्¦जन्म॑¦उ॒भया᳚¦क॒वे॒ | दू॒तः¦जन्या᳚ऽइव¦मित्र्यः॑ || |
सवि॒द्वाँ,आच॑पिप्रयो॒यक्षि॑चिकित्वआनु॒षक् |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | गायत्री} आचा॒स्मिन्त्स॑त्सिब॒र्हिषि॒(स्वाहा᳚) || 8 || सः¦वि॒द्वान्¦आ¦च॒¦पि॒प्र॒यः॒¦यक्षि॑¦चि॒कि॒त्वः॒¦आ॒नु॒षक् | आ¦च॒¦अ॒स्मिन्¦स॒त्सि॒¦ब॒र्हिषि॑ || |
[77] श्रेष्ठमिति षडृचस्य सूक्तस्य भार्गवः सोमाहुतिरग्निर्गायत्री |{अष्टक:2, अध्याय:5}{मंडल:2, सूक्त:7}{अनुवाक:1, सूक्त:7} |
श्रेष्ठं᳚यविष्ठभार॒ताग्ने᳚द्यु॒मन्त॒माभ॑र |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | गायत्री} वसो᳚पुरु॒स्पृहं᳚र॒यिम्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:28 श्रेष्ठ᳚म्¦य॒वि॒ष्ठ॒¦भा॒र॒त॒¦अग्ने᳚¦द्यु॒ऽमन्त᳚म्¦आ¦भ॒र॒ | वसो॒ इति॑¦पु॒रु॒ऽस्पृह᳚म्¦र॒यिम् || |
मानो॒,अरा᳚तिरीशतदे॒वस्य॒मर्त्य॑स्यच |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | गायत्री} पर्षि॒तस्या᳚,उ॒तद्वि॒षः(स्वाहा᳚) || 2 || मा¦नः॒¦अरा᳚तिः¦ई॒श॒त॒¦दे॒वस्य॑¦मर्त्य॑स्य¦च॒ | पर्षि॑¦तस्याः᳚¦उ॒त¦द्वि॒षः || |
विश्वा᳚,उ॒तत्वया᳚व॒यंधारा᳚,उद॒न्या᳚,इव |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | गायत्री} अति॑गाहेमहि॒द्विषः॒(स्वाहा᳚) || 3 || विश्वाः᳚¦उ॒त¦त्वया᳚¦व॒यम्¦धाराः᳚¦उ॒द॒न्याः᳚ऽइव | अति॑¦गा॒हे॒म॒हि॒¦द्विषः॑ || |
शुचिः॑पावक॒वन्द्योऽग्ने᳚बृ॒हद्विरो᳚चसे |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | गायत्री} त्वंघृ॒तेभि॒राहु॑तः॒(स्वाहा᳚) || 4 || शुचिः॑¦पा॒व॒क॒¦वन्द्यः॑¦अग्ने᳚¦बृ॒हत्¦वि¦रो॒च॒से॒ | त्वम्¦घृ॒तेभिः॑¦आऽहु॑तः || |
त्वंनो᳚,असिभार॒ताग्ने᳚व॒शाभि॑रु॒क्षभिः॑ |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | गायत्री} अ॒ष्टाप॑दीभि॒राहु॑तः॒(स्वाहा᳚) || 5 || त्वम्¦नः॒¦अ॒सि॒¦भा॒र॒त॒¦अग्ने᳚¦व॒शाभिः॑¦उ॒क्षऽभिः॑ | अ॒ष्टाऽप॑दीभिः¦आऽहु॑तः || |
द्र्व᳚न्नःस॒र्पिरा᳚सुतिःप्र॒त्नोहोता॒वरे᳚ण्यः |{भार्गवः सोमाहुतिः | अग्निः | गायत्री} सह॑सस्पु॒त्रो,अद्भु॑तः॒(स्वाहा᳚) || 6 || द्रु।आ᳚न्नः¦स॒र्पिःऽआ᳚सुतिः¦प्र॒त्नः¦होता᳚¦वरे᳚ण्यः | सह॑सः¦पु॒त्रः¦अद्भु॑तः || |
[78] वाजयन्नितिषडृचस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदोग्निर्गायत्र्यंत्यानुष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:5}{मंडल:2, सूक्त:8}{अनुवाक:1, सूक्त:8} |
वा॒ज॒यन्नि॑व॒नूरथा॒न्योगाँ᳚,अ॒ग्नेरुप॑स्तुहि |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | गायत्री} य॒शस्त॑मस्यमी॒ळ्हुषः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:29 वा॒ज॒यन्ऽइ᳚व¦नु¦रथा᳚न्¦योगा᳚न्¦अ॒ग्नेः¦उप॑¦स्तु॒हि॒ | य॒शःऽत॑मस्य¦मी॒ळ्हुषः॑ || |
यःसु॑नी॒थोद॑दा॒शुषे᳚ऽजु॒र्योज॒रय᳚न्न॒रिम् |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | गायत्री} चारु॑प्रतीक॒आहु॑तः॒(स्वाहा᳚) || 2 || यः¦सु॒ऽनी॒थः¦द॒दा॒शुषे᳚¦अ॒जु॒र्यः¦ज॒रय॑न्¦अ॒रिम् | चारु॑ऽप्रतीकः¦आऽहु॑तः || |
यउ॑श्रि॒यादमे॒ष्वादो॒षोषसि॑प्रश॒स्यते᳚ |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | गायत्री} यस्य᳚व्र॒तंनमीय॑ते॒(स्वाहा᳚) || 3 || यः¦ऊँ॒ इति॑¦श्रि॒या¦दमे᳚षु¦आ¦दो॒षा¦उ॒षसि॑¦प्र॒ऽश॒स्यते᳚ | यस्य॑¦व्र॒तम्¦न¦मीय॑ते || |
आयःस्व१॑(अ॒)र्णभा॒नुना᳚चि॒त्रोवि॒भात्य॒र्चिषा᳚ |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | गायत्री} अ॒ञ्जा॒नो,अ॒जरै᳚र॒भि(स्वाहा᳚) || 4 || आ¦यः¦स्वः॑¦न¦भा॒नुना᳚¦चि॒त्रः¦वि॒ऽभाति॑¦अ॒र्चिषा᳚ | अं॒जा॒नः¦अ॒जरैः᳚¦अ॒भि || |
अत्रि॒मनु॑स्व॒राज्य॑म॒ग्निमु॒क्थानि॑वावृधुः |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | गायत्री} विश्वा॒,अधि॒श्रियो᳚दधे॒(स्वाहा᳚) || 5 || अत्रि᳚म्¦अनु॑¦स्व॒ऽराज्य᳚म्¦अ॒ग्निम्¦उ॒क्थानि॑¦व॒वृ॒धुः॒ | विश्वाः᳚¦अधि॑¦श्रियः॑¦द॒धे॒ || |
अ॒ग्नेरिन्द्र॑स्य॒सोम॑स्यदे॒वाना᳚मू॒तिभि᳚र्व॒यम् |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | अनुष्टुप्} अरि॑ष्यन्तःसचेमह्य॒भिष्या᳚मपृतन्य॒तः(स्वाहा᳚) || 6 || अ॒ग्नेः¦इन्द्र॑स्य¦सोम॑स्य¦दे॒वाना᳚म्¦ऊ॒तिऽभिः॑¦व॒यम् | अरि॑ष्यन्तः¦स॒चे॒म॒हि॒¦अ॒भि¦स्या॒म॒¦पृ॒त॒न्य॒तः || |
[79] निहोतेति षडृचस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदोग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:6}{मंडल:2, सूक्त:9}{अनुवाक:1, सूक्त:9} |
निहोता᳚होतृ॒षद॑ने॒विदा᳚नस्त्वे॒षोदी᳚दि॒वाँ,अ॑सदत्सु॒दक्षः॑ |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अद॑ब्धव्रतप्रमति॒र्वसि॑ष्ठःसहस्रम्भ॒रःशुचि॑जिह्वो,अ॒ग्निः(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:1 नि¦होता᳚¦हो॒तृ॒ऽसद॑ने¦विदा᳚नः¦त्वे॒षः¦दी॒दि॒ऽवान्¦अ॒स॒द॒त्¦सु॒ऽदक्षः॑ | |
त्वंदू॒तस्त्वमु॑नःपर॒स्पास्त्वंवस्य॒आवृ॑षभप्रणे॒ता |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अग्ने᳚तो॒कस्य॑न॒स्तने᳚त॒नूना॒मप्र॑युच्छ॒न्दीद्य॑द्बोधिगो॒पाः(स्वाहा᳚) || 2 || त्वम्¦दू॒तः¦त्वम्¦ऊँ॒ इति॑¦नः॒¦प॒रः॒ऽपाः¦त्वम्¦वस्यः॑¦आ¦वृ॒ष॒भ॒¦प्र॒ऽने॒ता | |
वि॒धेम॑तेपर॒मेजन्म᳚न्नग्नेवि॒धेम॒स्तोमै॒रव॑रेस॒धस्थे᳚ |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | त्रिष्टुप्} यस्मा॒द्योने᳚रु॒दारि॑था॒यजे॒तंप्रत्वेह॒वींषि॑जुहुरे॒समि॑द्धे॒(स्वाहा᳚) || 3 || वि॒धेम॑¦ते¦प॒र॒मे¦जन्म॑न्¦अ॒ग्ने॒¦वि॒धेम॑¦स्तोमैः᳚¦अव॑रे¦स॒धऽस्थे᳚ | |
अग्ने॒यज॑स्वह॒विषा॒यजी᳚याञ्छ्रु॒ष्टीदे॒ष्णम॒भिगृ॑णीहि॒राधः॑ |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | त्रिष्टुप्} त्वंह्यसि॑रयि॒पती᳚रयी॒णांत्वंशु॒क्रस्य॒वच॑सोम॒नोता॒(स्वाहा᳚) || 4 || अग्ने᳚¦यज॑स्व¦ह॒विषा᳚¦यजी᳚यान्¦श्रु॒ष्टी¦दे॒ष्णम्¦अ॒भि¦गृ॒णी॒हि॒¦राधः॑ | |
उ॒भयं᳚ते॒नक्षी᳚यतेवस॒व्यं᳚दि॒वेदि॑वे॒जाय॑मानस्यदस्म |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | त्रिष्टुप्} कृ॒धिक्षु॒मन्तं᳚जरि॒तार॑मग्नेकृ॒धिपतिं᳚स्वप॒त्यस्य॑रा॒यः(स्वाहा᳚) || 5 || उ॒भय᳚म्¦ते॒¦न¦क्षी॒य॒ते॒¦व॒स॒व्य᳚म्¦दि॒वेऽदि॑वे¦जाय॑मानस्य¦द॒स्म॒ | |
सैनानी᳚केनसुवि॒दत्रो᳚,अ॒स्मेयष्टा᳚दे॒वाँ,आय॑जिष्ठःस्व॒स्ति |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अद॑ब्धोगो॒पा,उ॒तनः॑पर॒स्पा,अग्ने᳚द्यु॒मदु॒तरे॒वद्दि॑दीहि॒(स्वाहा᳚) || 6 || सः¦ए॒ना¦अनी᳚केन¦सु॒ऽवि॒दत्रः॑¦अ॒स्मे इति॑¦यष्टा᳚¦दे॒वान्¦आऽय॑जिष्ठः¦स्व॒स्ति | |
[80] जोहूत्रइति षडृचस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदोग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:6}{मंडल:2, सूक्त:10}{अनुवाक:1, सूक्त:10} |
जो॒हूत्रो᳚,अ॒ग्निःप्र॑थ॒मःपि॒तेवे॒ळस्प॒देमनु॑षा॒यत्समि॑द्धः |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | त्रिष्टुप्} श्रियं॒वसा᳚नो,अ॒मृतो॒विचे᳚तामर्मृ॒जेन्यः॑श्रव॒स्य१॑(अः॒)सवा॒जी(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:2 जो॒हूत्रः॑¦अ॒ग्निः¦प्र॒थ॒मः¦पि॒ताऽइ᳚व¦इ॒ळः¦प॒दे¦मनु॑षा¦यत्¦सम्ऽइ᳚द्धः | |
श्रू॒या,अ॒ग्निश्चि॒त्रभा᳚नु॒र्हवं᳚मे॒विश्वा᳚भिर्गी॒र्भिर॒मृतो॒विचे᳚ताः |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | त्रिष्टुप्} श्या॒वारथं᳚वहतो॒रोहि॑तावो॒तारु॒षाह॑चक्रे॒विभृ॑त्रः॒(स्वाहा᳚) || 2 || श्रु॒याः¦अ॒ग्निः¦चि॒त्रऽभा᳚नुः¦हव᳚म्¦मे॒¦विश्वा᳚भिः¦गीः॒ऽभिः¦अ॒मृतः॑¦विऽचे᳚ताः | |
उ॒त्ता॒नाया᳚मजनय॒न्त्सुषू᳚तं॒भुव॑द॒ग्निःपु॑रु॒पेशा᳚सु॒गर्भः॑ |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | त्रिष्टुप्} शिरि॑णायांचिद॒क्तुना॒महो᳚भि॒रप॑रीवृतोवसति॒प्रचे᳚ताः॒(स्वाहा᳚) || 3 || उ॒त्ता॒नाया᳚म्¦अ॒ज॒न॒य॒न्¦सुऽसू᳚तम्¦भुव॑त्¦अ॒ग्निः¦पु॒रु॒ऽपेशा᳚सु¦गर्भः॑ | |
जिघ᳚र्म्य॒ग्निंह॒विषा᳚घृ॒तेन॑प्रतिक्षि॒यन्तं॒भुव॑नानि॒विश्वा᳚ |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | त्रिष्टुप्} पृ॒थुंति॑र॒श्चावय॑साबृ॒हन्तं॒व्यचि॑ष्ठ॒मन्नै᳚रभ॒संदृशा᳚न॒म्(स्वाहा᳚) || 4 || जिघ᳚र्मि¦अ॒ग्निम्¦ह॒विषा᳚¦घृ॒तेन॑¦प्र॒ति॒ऽक्षि॒यन्त᳚म्¦भुव॑नानि¦विश्वा᳚ | |
आवि॒श्वतः॑प्र॒त्यञ्चं᳚जिघर्म्यर॒क्षसा॒मन॑सा॒तज्जु॑षेत |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | त्रिष्टुप्} मर्य॑श्रीःस्पृह॒यद्व᳚र्णो,अ॒ग्निर्नाभि॒मृशे᳚त॒न्वा॒३॑(आ॒)जर्भु॑राणः॒(स्वाहा᳚) || 5 || आ¦वि॒श्वतः॑¦प्र॒त्यंच᳚म्¦जि॒घ॒र्मि॒¦अ॒र॒क्षसा᳚¦मन॑सा¦तत्¦जु॒षे॒त॒ | |
ज्ञे॒याभा॒गंस॑हसा॒नोवरे᳚ण॒त्वादू᳚तासोमनु॒वद्व॑देम |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अनू᳚नम॒ग्निंजु॒ह्वा᳚वच॒स्याम॑धु॒पृचं᳚धन॒साजो᳚हवीमि॒(स्वाहा᳚) || 6 || ज्ञे॒याः¦भा॒गम्¦स॒ह॒सा॒नः¦वरे᳚ण¦त्वाऽदू᳚तासः¦म॒नु॒ऽवत्¦व॒दे॒म॒ | |
[81] श्रुधीहवमित्येकविंशत्यृचस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदइंद्रोविराट्स्थानाअंत्यात्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:6}{मंडल:2, सूक्त:11}{अनुवाक:1, सूक्त:11} |
श्रु॒धीहव॑मिन्द्र॒मारि॑षण्यः॒स्याम॑तेदा॒वने॒वसू᳚नाम् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} इ॒माहित्वामूर्जो᳚व॒र्धय᳚न्तिवसू॒यवः॒सिन्ध॑वो॒नक्षर᳚न्तः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:3 श्रु॒धि¦हव᳚म्¦इ॒न्द्र॒¦मा¦रि॒ष॒ण्यः॒¦स्याम॑¦ते॒¦दा॒वने᳚¦वसू᳚नाम् | इ॒माः¦हि¦त्वाम्¦ऊर्जः॑¦व॒र्धय᳚न्ति¦व॒सु॒ऽयवः॑¦सिन्ध॑वः¦न¦क्षर᳚न्तः || |
सृ॒जोम॒हीरि᳚न्द्र॒या,अपि᳚न्वः॒परि॑ष्ठिता॒,अहि॑नाशूरपू॒र्वीः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} अम॑र्त्यंचिद्दा॒संमन्य॑मान॒मवा᳚भिनदु॒क्थैर्वा᳚वृधा॒नः(स्वाहा᳚) || 2 || सृ॒जः¦म॒हीः¦इ॒न्द्र॒¦याः¦अपि᳚न्वः¦परि॑ऽस्थिताः¦अहि॑ना¦शू॒र॒¦पू॒र्वीः | अम॑र्त्यम्¦चि॒त्¦दा॒सम्¦मन्य॑मानम्¦अव॑¦अ॒भि॒न॒त्¦उ॒क्थैः¦व॒वृ॒धा॒नः || |
उ॒क्थेष्विन्नुशू᳚र॒येषु॑चा॒कन्त्स्तोमे᳚ष्विन्द्ररु॒द्रिये᳚षुच |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} तुभ्येदे॒तायासु॑मन्दसा॒नःप्रवा॒यवे᳚सिस्रते॒नशु॒भ्राः(स्वाहा᳚) || 3 || उ॒क्थेषु॑¦इत्¦नु¦शू॒र॒¦येषु॑¦चा॒कन्¦स्तोमे᳚षु¦इ॒न्द्र॒¦रु॒द्रिये᳚षु¦च॒ | तुभ्य॑¦इत्¦ए॒ताः¦यासु॑¦म॒न्द॒सा॒नः¦प्र¦वा॒यवे᳚¦सि॒स्र॒ते॒¦न¦शु॒भ्राः || |
शु॒भ्रंनुते॒शुष्मं᳚व॒र्धय᳚न्तःशु॒भ्रंवज्रं᳚बा॒ह्वोर्दधा᳚नाः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} शु॒भ्रस्त्वमि᳚न्द्रवावृधा॒नो,अ॒स्मेदासी॒र्विशः॒सूर्ये᳚णसह्याः॒(स्वाहा᳚) || 4 || शु॒भ्रम्¦नु¦ते॒¦शुष्म᳚म्¦व॒र्धय᳚न्तः¦शु॒भ्रम्¦वज्र᳚म्¦बा॒ह्वोः¦दधा᳚नाः | शु॒भ्रः¦त्वम्¦इ॒न्द्र॒¦व॒वृ॒धा॒नः¦अ॒स्मे इति॑¦दासीः᳚¦विशः॑¦सूर्ये᳚ण¦स॒ह्याः॒ || |
गुहा᳚हि॒तंगुह्यं᳚गू॒ळ्हम॒प्स्वपी᳚वृतंमा॒यिनं᳚क्षि॒यन्त᳚म् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} उ॒तो,अ॒पोद्यांत॑स्त॒भ्वांस॒मह॒न्नहिं᳚शूरवी॒र्ये᳚ण॒(स्वाहा᳚) || 5 || गुहा᳚¦हि॒तम्¦गुह्य᳚म्¦गू॒ळ्हम्¦अ॒प्ऽसु¦अपि॑ऽवृतम्¦मा॒यिन᳚म्¦क्षि॒यन्त᳚म् | उ॒तो इति॑¦अ॒पः¦द्याम्¦त॒स्त॒भ्वांस᳚म्¦अह॑न्¦अहि᳚म्¦शू॒र॒¦वी॒र्ये᳚ण || |
स्तवा॒नुत॑इन्द्रपू॒र्व्याम॒हान्यु॒तस्त॑वाम॒नूत॑नाकृ॒तानि॑ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} स्तवा॒वज्रं᳚बा॒ह्वोरु॒शन्तं॒स्तवा॒हरी॒सूर्य॑स्यके॒तू(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:4 स्तव॑¦नु¦ते॒¦इ॒न्द्र॒¦पू॒र्व्या¦म॒हानि॑¦उ॒त¦स्त॒वा॒म॒¦नूत॑ना¦कृ॒तानि॑ | स्तव॑¦वज्र᳚म्¦बा॒ह्वोः¦उ॒शन्त᳚म्¦स्तव॑¦हरी॒ इति॑¦सूर्य॑स्य¦के॒तू इति॑ || |
हरी॒नुत॑इन्द्रवा॒जय᳚न्ताघृत॒श्चुतं᳚स्वा॒रम॑स्वार्ष्टाम् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} विस॑म॒नाभूमि॑रप्रथि॒ष्टारं᳚स्त॒पर्व॑तश्चित्सरि॒ष्यन्(स्वाहा᳚) || 7 || हरी॒ इति॑¦नु¦ते॒¦इ॒न्द्र॒¦वा॒जय᳚न्ता¦घृ॒त॒ऽश्चुत᳚म्¦स्वा॒रम्¦अ॒स्वा॒र्ष्टा॒म् | वि¦स॒म॒ना¦भूमिः॑¦अ॒प्र॒थि॒ष्ट॒¦अरं᳚स्त¦पर्व॑तः¦चि॒त्¦स॒रि॒ष्यन् || |
निपर्व॑तःसा॒द्यप्र॑युच्छ॒न्त्संमा॒तृभि᳚र्वावशा॒नो,अ॑क्रान् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} दू॒रेपा॒रेवाणीं᳚व॒र्धय᳚न्त॒इन्द्रे᳚षितांध॒मनिं᳚पप्रथ॒न्नि॒(स्वाहा᳚) || 8 || नि¦पर्व॑तः¦सा॒दि॒¦अप्र॑ऽयुच्छन्¦सम्¦मा॒तृऽभिः॑¦वा॒व॒शा॒नः¦अ॒क्रा॒न् | दू॒रे¦पा॒रे¦वाणी᳚म्¦व॒र्धय᳚न्तः¦इन्द्र॑ऽइषिताम्¦ध॒मनि᳚म्¦प॒प्र॒थ॒न्¦नि || |
इन्द्रो᳚म॒हांसिन्धु॑मा॒शया᳚नंमाया॒विनं᳚वृ॒त्रम॑स्फुर॒न्निः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} अरे᳚जेतां॒रोद॑सीभिया॒नेकनि॑क्रदतो॒वृष्णो᳚,अस्य॒वज्रा॒त्(स्वाहा᳚) || 9 || इन्द्रः॑¦म॒हाम्¦सिन्धु᳚म्¦आ॒ऽशया᳚नम्¦मा॒या॒ऽविन᳚म्¦वृ॒त्रम्¦अ॒स्फु॒र॒त्¦निः | अरे᳚जेताम्¦रोद॑सी॒ इति॑¦भि॒या॒ने इति॑¦कनि॑क्रदतः¦वृष्णः॑¦अ॒स्य॒¦वज्रा᳚त् || |
अरो᳚रवी॒द्वृष्णो᳚,अस्य॒वज्रोऽमा᳚नुषं॒यन्मानु॑षोनि॒जूर्वा᳚त् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} निमा॒यिनो᳚दान॒वस्य॑मा॒या,अपा᳚दयत्पपि॒वान्त्सु॒तस्य॒(स्वाहा᳚) || 10 || अरो᳚रवीत्¦वृष्णः॑¦अ॒स्य॒¦वज्रः॑¦अमा᳚नुषम्¦यत्¦मानु॑षः¦नि॒ऽजूर्वा᳚त् | नि¦मा॒यिनः॑¦दा॒न॒वस्य॑¦मा॒याः¦अपा᳚दयत्¦प॒पि॒ऽवान्¦सु॒तस्य॑ || |
पिबा᳚पि॒बेदि᳚न्द्रशूर॒सोमं॒मन्द᳚न्तुत्वाम॒न्दिनः॑सु॒तासः॑ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} पृ॒णन्त॑स्तेकु॒क्षीव॑र्धयन्त्वि॒त्थासु॒तःपौ॒रइन्द्र॑माव॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:5 पिब॑ऽपिब¦इत्¦इ॒न्द्र॒¦शू॒र॒¦सोम᳚म्¦मन्द᳚न्तु¦त्वा¦म॒न्दिनः॑¦सु॒तासः॑ | पृ॒णन्तः॑¦ते॒¦कु॒क्षी इति॑¦व॒र्ध॒य॒न्तु॒¦इ॒त्था¦सु॒तः¦पौ॒रः¦इन्द्र᳚म्¦आ॒व॒ || |
त्वे,इ॒न्द्राप्य॑भूम॒विप्रा॒धियं᳚वनेमऋत॒यासप᳚न्तः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} अ॒व॒स्यवो᳚धीमहि॒प्रश॑स्तिंस॒द्यस्ते᳚रा॒योदा॒वने᳚स्याम॒(स्वाहा᳚) || 12 || त्वे इति॑¦इ॒न्द्र॒¦अपि॑¦अ॒भू॒म॒¦विप्राः᳚¦धिय᳚म्¦व॒ने॒म॒¦ऋ॒त॒ऽया¦सप᳚न्तः | अ॒व॒स्यवः॑¦धी॒म॒हि॒¦प्रऽश॑स्तिम्¦स॒द्यः¦ते॒¦रा॒यः¦दा॒वने᳚¦स्या॒म॒ || |
स्याम॒तेत॑इन्द्र॒येत॑ऊ॒ती,अ॑व॒स्यव॒ऊर्जं᳚व॒र्धय᳚न्तः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} शु॒ष्मिन्त॑मं॒यंचा॒कना᳚मदेवा॒स्मेर॒यिंरा᳚सिवी॒रव᳚न्त॒म्(स्वाहा᳚) || 13 || स्याम॑¦ते¦ते॒¦इ॒न्द्र॒¦ये¦ते॒¦ऊ॒ती¦अ॒व॒स्यवः॑¦ऊर्ज᳚म्¦व॒र्धय᳚न्तः | शु॒ष्मिन्ऽत॑मम्¦यम्¦चा॒कना᳚म¦दे॒व॒¦अ॒स्मे इति॑¦र॒यिम्¦रा॒सि॒¦वी॒रऽव᳚न्तम् || |
रासि॒क्षयं॒रासि॑मि॒त्रम॒स्मेरासि॒शर्ध॑इन्द्र॒मारु॑तंनः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} स॒जोष॑सो॒येच॑मन्दसा॒नाःप्रवा॒यवः॑पा॒न्त्यग्र॑णीति॒म्(स्वाहा᳚) || 14 || रासि॑¦क्षय᳚म्¦रासि॑¦मि॒त्रम्¦अ॒स्मे इति॑¦रासि॑¦शर्धः॑¦इ॒न्द्र॒¦मारु॑तम्¦नः॒ | स॒ऽजोष॑सः¦ये¦च॒¦म॒न्द॒सा॒नाः¦प्र¦वा॒यवः॑¦पा॒न्ति॒¦अग्र॑ऽनीतिम् || |
व्यन्त्विन्नुयेषु॑मन्दसा॒नस्तृ॒पत्सोमं᳚पाहिद्र॒ह्यदि᳚न्द्र |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} अ॒स्मान्त्सुपृ॒त्स्वात॑रु॒त्राव॑र्धयो॒द्यांबृ॒हद्भि॑र॒र्कैः(स्वाहा᳚) || 15 || व्यन्तु॑¦इत्¦नु¦येषु॑¦म॒न्द॒सा॒नः¦तृ॒पत्¦सोम᳚म्¦पा॒हि॒¦द्र॒ह्यत्¦इ॒न्द्र॒ | अ॒स्मान्¦सु¦पृ॒त्ऽसु¦आ¦त॒रु॒त्र॒¦अव॑र्धयः¦द्याम्¦बृ॒हत्ऽभिः॑¦अ॒र्कैः || |
बृ॒हन्त॒इन्नुयेते᳚तरुत्रो॒क्थेभि᳚र्वासु॒म्नमा॒विवा᳚सान् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} स्तृ॒णा॒नासो᳚ब॒र्हिःप॒स्त्या᳚व॒त्त्वोता॒,इदि᳚न्द्र॒वाज॑मग्म॒न्(स्वाहा᳚) || 16 || वर्ग:6 बृ॒हन्तः॑¦इत्¦नु¦ये¦ते॒¦त॒रु॒त्र॒¦उ॒क्थेभिः॑¦वा॒¦सु॒म्नम्¦आ॒ऽविवा᳚सान् | स्तृ॒णा॒नासः॑¦ब॒र्हिः¦प॒स्त्य॑ऽवत्¦त्वाऽऊ᳚ताः¦इत्¦इ॒न्द्र॒¦वाज᳚म्¦अ॒ग्म॒न् || |
उ॒ग्रेष्विन्नुशू᳚रमन्दसा॒नस्त्रिक॑द्रुकेषुपाहि॒सोम॑मिन्द्र |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} प्र॒दोधु॑व॒च्छ्मश्रु॑षुप्रीणा॒नोया॒हिहरि॑भ्यांसु॒तस्य॑पी॒तिम्(स्वाहा᳚) || 17 || उ॒ग्रेषु॑¦इत्¦नु¦शू॒र॒¦म॒न्द॒सा॒नः¦त्रिऽक॑द्रुकेषु¦पा॒हि॒¦सोम᳚म्¦इ॒न्द्र॒ | प्र॒ऽदोधु॑वत्¦श्मश्रु॑षु¦प्री॒णा॒नः¦या॒हि¦हरि॑ऽभ्याम्¦सु॒तस्य॑¦पी॒तिम् || |
धि॒ष्वाशवः॑शूर॒येन॑वृ॒त्रम॒वाभि॑न॒द्दानु॑मौर्णवा॒भम् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} अपा᳚वृणो॒र्ज्योति॒रार्या᳚य॒निस᳚व्य॒तःसा᳚दि॒दस्यु॑रिन्द्र॒(स्वाहा᳚) || 18 || धि॒ष्व¦शवः॑¦शू॒र॒¦येन॑¦वृ॒त्रम्¦अ॒व॒।आभि॑नत्¦दानु᳚म्¦औ॒र्ण॒ऽवा॒भम् | अप॑¦अ॒वृ॒णोः॒¦ज्योतिः॑¦आर्या᳚य¦नि¦स॒व्य॒तः¦सा॒दि॒¦दस्युः॑¦इ॒न्द्र॒ || |
सने᳚म॒येत॑ऊ॒तिभि॒स्तर᳚न्तो॒विश्वाः॒स्पृध॒आर्ये᳚ण॒दस्यू॑न् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} अ॒स्मभ्यं॒तत्त्वा॒ष्ट्रंवि॒श्वरू᳚प॒मर᳚न्धयःसा॒ख्यस्य॑त्रि॒ताय॒(स्वाहा᳚) || 19 || सने᳚म¦ये¦ते॒¦ऊ॒तिऽभिः॑¦तर᳚न्तः¦विश्वाः᳚¦स्पृधः॑¦आर्ये᳚ण¦दस्यू॑न् | अ॒स्मभ्य᳚म्¦तत्¦त्वा॒ष्ट्रम्¦वि॒श्वऽरू᳚पम्¦अर᳚न्धयः¦सा॒ख्यस्य॑¦त्रि॒ताय॑ || |
अ॒स्यसु॑वा॒नस्य॑म॒न्दिन॑स्त्रि॒तस्य॒न्यर्बु॑दंवावृधा॒नो,अ॑स्तः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराट्स्थाना} अव॑र्तय॒त्सूर्यो॒नच॒क्रंभि॒नद्व॒लमिन्द्रो॒,अङ्गि॑रस्वा॒न्(स्वाहा᳚) || 20 || अ॒स्य¦सु॒वा॒नस्य॑¦म॒न्दिनः॑¦त्रि॒तस्य॑¦नि¦अर्बु॑दम्¦व॒वृ॒धा॒नः¦अ॒स्त॒रित्य॑स्तः | अव॑र्तयत्¦सूर्यः॑¦न¦च॒क्रम्¦भि॒नत्¦व॒लम्¦इन्द्रः॑¦अङ्गि॑रस्वान् || |
नू॒नंसाते॒प्रति॒वरं᳚जरि॒त्रेदु॑ही॒यदि᳚न्द्र॒दक्षि॑णाम॒घोनी᳚ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} शिक्षा᳚स्तो॒तृभ्यो॒माति॑ध॒ग्भगो᳚नोबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 21 || नू॒नम्¦सा¦ते॒¦प्रति॑¦वर᳚म्¦ज॒रि॒त्रे¦दु॒ही॒यत्¦इ॒न्द्र॒¦दक्षि॑णा¦म॒घोनी᳚ | |
[82] योजातइति पंचदशर्चस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समद इंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:6}{मंडल:2, सूक्त:12}{अनुवाक:2, सूक्त:1} |
योजा॒तए॒वप्र॑थ॒मोमन॑स्वान्दे॒वोदे॒वान्क्रतु॑नाप॒र्यभू᳚षत् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} यस्य॒शुष्मा॒द्रोद॑सी॒,अभ्य॑सेतांनृ॒म्णस्य॑म॒ह्नासज॑नास॒इन्द्रः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:7 यः¦जा॒तः¦ए॒व¦प्र॒थ॒मः¦मन॑स्वान्¦दे॒वः¦दे॒वान्¦क्रतु॑ना¦प॒रि॒।आभू᳚षत् | |
यःपृ॑थि॒वींव्यथ॑माना॒मदृं᳚ह॒द्यःपर्व॑ता॒न्प्रकु॑पिताँ॒,अर᳚म्णात् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} यो,अ॒न्तरि॑क्षंविम॒मेवरी᳚यो॒योद्यामस्त॑भ्ना॒त्सज॑नास॒इन्द्रः॒(स्वाहा᳚) || 2 || यः¦पृ॒थि॒वीम्¦व्यथ॑मानाम्¦अदृं᳚हत्¦यः¦पर्व॑तान्¦प्रऽकु॑पितान्¦अर᳚म्णात् | |
योह॒त्वाहि॒मरि॑णात्स॒प्तसिन्धू॒न्योगा,उ॒दाज॑दप॒धाव॒लस्य॑ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} यो,अश्म॑नोर॒न्तर॒ग्निंज॒जान॑सं॒वृक्स॒मत्सु॒सज॑नास॒इन्द्रः॒(स्वाहा᳚) || 3 || यः¦ह॒त्वा¦अहि᳚म्¦अरि॑णात्¦स॒प्त¦सिन्धू᳚न्¦यः¦गाः¦उ॒त्ऽआज॑त्¦अ॒प॒ऽधा¦व॒लस्य॑ | |
येने॒माविश्वा॒च्यव॑नाकृ॒तानि॒योदासं॒वर्ण॒मध॑रं॒गुहाकः॑ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} श्व॒घ्नीव॒योजि॑गी॒वाँल॒क्षमाद॑द॒र्यःपु॒ष्टानि॒सज॑नास॒इन्द्रः॒(स्वाहा᳚) || 4 || येन॑¦इ॒मा¦विश्वा᳚¦च्यव॑ना¦कृ॒तानि॑¦यः¦दास᳚म्¦वर्ण᳚म्¦अध॑रम्¦गुहा᳚¦अक॒रित्यकः॑ | |
यंस्मा᳚पृ॒च्छन्ति॒कुह॒सेति॑घो॒रमु॒तेमा᳚हु॒र्नैषो,अ॒स्तीत्ये᳚नम् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} सो,अ॒र्यःपु॒ष्टीर्विज॑इ॒वामि॑नाति॒श्रद॑स्मैधत्त॒सज॑नास॒इन्द्रः॒(स्वाहा᳚) || 5 || यम्¦स्म॒¦पृ॒च्छन्ति॑¦कुह॑¦सः¦इति॑¦घो॒रम्¦उ॒त¦ई॒म्¦आ॒हुः॒¦न¦ए॒षः¦अ॒स्ति॒¦इति॑¦ए॒न॒म् | |
योर॒ध्रस्य॑चोदि॒तायःकृ॒शस्य॒योब्र॒ह्मणो॒नाध॑मानस्यकी॒रेः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} यु॒क्तग्रा᳚व्णो॒यो᳚वि॒तासु॑शि॒प्रःसु॒तसो᳚मस्य॒सज॑नास॒इन्द्रः॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:8 यः¦र॒ध्रस्य॑¦चो॒दि॒ता¦यः¦कृ॒शस्य॑¦यः¦ब्र॒ह्मणः॑¦नाध॑मानस्य¦की॒रेः | |
यस्याश्वा᳚सःप्र॒दिशि॒यस्य॒गावो॒यस्य॒ग्रामा॒यस्य॒विश्वे॒रथा᳚सः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} यःसूर्यं॒यउ॒षसं᳚ज॒जान॒यो,अ॒पांने॒तासज॑नास॒इन्द्रः॒(स्वाहा᳚) || 7 || यस्य॑¦अश्वा᳚सः¦प्र॒ऽदिशि॑¦यस्य॑¦गावः॑¦यस्य॑¦ग्रामाः᳚¦यस्य॑¦विश्वे᳚¦रथा᳚सः | |
यंक्रन्द॑सीसंय॒तीवि॒ह्वये᳚ते॒परेऽव॑रउ॒भया᳚,अ॒मित्राः᳚ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} स॒मा॒नंचि॒द्रथ॑मातस्थि॒वांसा॒नाना᳚हवेते॒सज॑नास॒इन्द्रः॒(स्वाहा᳚) || 8 || यम्¦क्रन्द॑सी॒ इति॑¦सं॒य॒ती इति॑ स॒म्ऽय॒ती¦वि॒ह्वये᳚ते॒ इति॑ वि॒ऽह्वये᳚ते¦परे᳚¦अव॑रे¦उ॒भयाः᳚¦अ॒मित्राः᳚ | |
यस्मा॒न्नऋ॒तेवि॒जय᳚न्ते॒जना᳚सो॒यंयुध्य॑माना॒,अव॑से॒हव᳚न्ते |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} योविश्व॑स्यप्रति॒मानं᳚ब॒भूव॒यो,अ॑च्युत॒च्युत्सज॑नास॒इन्द्रः॒(स्वाहा᳚) || 9 || यस्मा᳚त्¦न¦ऋ॒ते¦वि॒ऽजय᳚न्ते¦जना᳚सः¦यम्¦युध्य॑मानाः¦अव॑से¦हव᳚न्ते | |
यःशश्व॑तो॒मह्येनो॒दधा᳚ना॒नम᳚न्यमाना॒ञ्छर्वा᳚ज॒घान॑ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} यःशर्ध॑ते॒नानु॒ददा᳚तिशृ॒ध्यांयोदस्यो᳚र्ह॒न्तासज॑नास॒इन्द्रः॒(स्वाहा᳚) || 10 || यः¦शश्व॑तः¦महि॑¦एनः॑¦दधा᳚नान्¦अम᳚न्यमानान्¦शर्वा᳚¦ज॒घान॑ | |
यःशम्ब॑रं॒पर्व॑तेषुक्षि॒यन्तं᳚चत्वारिं॒श्यांश॒रद्य॒न्ववि᳚न्दत् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} ओ॒जा॒यमा᳚नं॒यो,अहिं᳚ज॒घान॒दानुं॒शया᳚नं॒सज॑नास॒इन्द्रः॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:9 यः¦शम्ब॑रम्¦पर्व॑तेषु¦क्षि॒यन्त᳚म्¦च॒त्वा॒रिं॒श्याम्¦श॒रदि॑¦अ॒नु॒।आवि᳚न्दत् | |
यःस॒प्तर॑श्मिर्वृष॒भस्तुवि॑ष्मान॒वासृ॑ज॒त्सर्त॑वेस॒प्तसिन्धू॑न् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} योरौ᳚हि॒णमस्फु॑र॒द्वज्र॑बाहु॒र्द्यामा॒रोह᳚न्तं॒सज॑नास॒इन्द्रः॒(स्वाहा᳚) || 12 || यः¦स॒प्तऽर॑श्मिः¦वृ॒ष॒भः¦तुवि॑ष्मान्¦अ॒व॒।आसृ॑जत्¦सर्त॑वे¦स॒प्त¦सिन्धू॑न् | |
द्यावा᳚चिदस्मैपृथि॒वीन॑मेते॒शुष्मा᳚च्चिदस्य॒पर्व॑ताभयन्ते |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} यःसो᳚म॒पानि॑चि॒तोवज्र॑बाहु॒र्योवज्र॑हस्तः॒सज॑नास॒इन्द्रः॒(स्वाहा᳚) || 13 || द्यावा᳚¦चि॒त्¦अ॒स्मै॒¦पृ॒थि॒वी इति॑¦न॒मे॒ते॒ इति॑¦शुष्मा᳚त्¦चि॒त्¦अ॒स्य॒¦पर्व॑ताः¦भ॒य॒न्ते॒ | |
यःसु॒न्वन्त॒मव॑ति॒यःपच᳚न्तं॒यःशंस᳚न्तं॒यःश॑शमा॒नमू॒ती |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} यस्य॒ब्रह्म॒वर्ध॑नं॒यस्य॒सोमो॒यस्ये॒दंराधः॒सज॑नास॒इन्द्रः॒(स्वाहा᳚) || 14 || यः¦सु॒न्वन्त᳚म्¦अव॑ति¦यः¦पच᳚न्तम्¦यः¦शंस᳚न्तम्¦यः¦श॒श॒मा॒नम्¦ऊ॒ती | |
यःसु᳚न्व॒तेपच॑तेदु॒ध्रआचि॒द्वाजं॒दर्द॑र्षि॒सकिला᳚सिस॒त्यः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} व॒यंत॑इन्द्रवि॒श्वह॑प्रि॒यासः॑सु॒वीरा᳚सोवि॒दथ॒माव॑देम॒(स्वाहा᳚) || 15 || यः¦सु॒न्व॒ते¦पच॑ते¦दु॒ध्रः¦आ¦चि॒त्¦वाज᳚म्¦दर्द॑र्षि¦सः¦किल॑¦अ॒सि॒¦स॒त्यः | |
[83] ऋतुर्जनित्रीति त्रयोदशर्चस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदइंद्रोजगत्यंत्यात्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:6}{मंडल:2, सूक्त:13}{अनुवाक:2, सूक्त:2} |
ऋ॒तुर्जनि॑त्री॒तस्या᳚,अ॒पस्परि॑म॒क्षूजा॒तआवि॑श॒द्यासु॒वर्ध॑ते |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} तदा᳚ह॒ना,अ॑भवत्पि॒प्युषी॒पयों॒ऽशोःपी॒यूषं᳚प्रथ॒मंतदु॒क्थ्य॑१(अं॒)(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:10 ऋ॒तुः¦जनि॑त्री¦तस्याः᳚¦अ॒पः¦परि॑¦म॒क्षु¦जा॒तः¦आ¦अ॒वि॒श॒त्¦यासु॑¦वर्ध॑ते | |
स॒ध्रीमाय᳚न्ति॒परि॒बिभ्र॑तीः॒पयो᳚वि॒श्वप्स्न्या᳚य॒प्रभ॑रन्त॒भोज॑नम् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} स॒मा॒नो,अध्वा᳚प्र॒वता᳚मनु॒ष्यदे॒यस्ताकृ॑णोःप्रथ॒मंसास्यु॒क्थ्य॑१(अः॒)(स्वाहा᳚) || 2 || स॒ध्री¦ई॒म्¦आ¦य॒न्ति॒¦परि॑¦बिभ्र॑तीः¦पयः॑¦वि॒श्वऽप्स्न्या᳚य¦प्र¦भ॒र॒न्त॒¦भोज॑नम् | |
अन्वेको᳚वदति॒यद्ददा᳚ति॒तद्रू॒पामि॒नन्तद॑पा॒,एक॑ईयते |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} विश्वा॒,एक॑स्यवि॒नुद॑स्तितिक्षते॒यस्ताकृ॑णोःप्रथ॒मंसास्यु॒क्थ्य॑१(अः॒)(स्वाहा᳚) || 3 || अनु॑¦एकः॑¦व॒द॒ति॒¦यत्¦ददा᳚ति¦तत्¦रू॒पा¦मि॒नन्¦तत्।आ॑पाः¦एकः॑¦ई॒य॒ते॒ | |
प्र॒जाभ्यः॑पु॒ष्टिंवि॒भज᳚न्तआसतेर॒यिमि॑वपृ॒ष्ठंप्र॒भव᳚न्तमाय॒ते |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} असि᳚न्व॒न्दंष्ट्रैः᳚पि॒तुर॑त्ति॒भोज॑नं॒यस्ताकृ॑णोःप्रथ॒मंसास्यु॒क्थ्य॑१(अः॒)(स्वाहा᳚) || 4 || प्र॒ऽजाभ्यः॑¦पु॒ष्टिम्¦वि॒ऽभज᳚न्तः¦आ॒स॒ते॒¦र॒यिम्ऽइ᳚व¦पृ॒ष्ठम्¦प्र॒ऽभव᳚न्तम्¦आ॒ऽय॒ते | |
अधा᳚कृणोःपृथि॒वींसं॒दृशे᳚दि॒वेयोधौ᳚ती॒नाम॑हिह॒न्नारि॑णक्प॒थः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} तंत्वा॒स्तोमे᳚भिरु॒दभि॒र्नवा॒जिनं᳚दे॒वंदे॒वा,अ॑जन॒न्त्सास्यु॒क्थ्य॑१(अः॒)(स्वाहा᳚) || 5 || अध॑¦अ॒कृ॒णोः॒¦पृ॒थि॒वीम्¦स॒म्ऽदृशे᳚¦दि॒वे¦यः¦धौ॒ती॒नाम्¦अ॒हि॒ऽह॒न्¦अरि॑णक्¦प॒थः | |
योभोज॑नंच॒दय॑सेच॒वर्ध॑नमा॒र्द्रादाशुष्कं॒मधु॑मद्दु॒दोहि॑थ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} सशे᳚व॒धिंनिद॑धिषेवि॒वस्व॑ति॒विश्व॒स्यैक॑ईशिषे॒सास्यु॒क्थ्य॑१(अः॒)(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:11 यः¦भोज॑नम्¦च॒¦दय॑से¦च॒¦वर्ध॑नम्¦आ॒र्द्रात्¦आ¦शुष्क᳚म्¦मधु॑ऽमत्¦दु॒दोहि॑थ | |
यःपु॒ष्पिणी᳚श्चप्र॒स्व॑श्च॒धर्म॒णाधि॒दाने॒व्य१॑(अ॒)वनी॒रधा᳚रयः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} यश्चास॑मा॒,अज॑नोदि॒द्युतो᳚दि॒वउ॒रुरू॒र्वाँ,अ॒भितः॒सास्यु॒क्थ्य॑१(अः॒)(स्वाहा᳚) || 7 || यः¦पु॒ष्पिणीः᳚¦च॒¦प्र॒ऽस्वः॑¦च॒¦धर्म॑णा¦अधि॑¦दाने᳚¦वि¦अ॒वनीः᳚¦अधा᳚रयः | |
योना᳚र्म॒रंस॒हव॑सुं॒निह᳚न्तवेपृ॒क्षाय॑चदा॒सवे᳚शाय॒चाव॑हः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} ऊ॒र्जय᳚न्त्या॒,अप॑रिविष्टमा॒स्य॑मु॒तैवाद्यपु॑रुकृ॒त्सास्यु॒क्थ्य॑१(अः॒)(स्वाहा᳚) || 8 || यः¦ना॒र्म॒रम्¦स॒हऽव॑सुम्¦निऽह᳚न्तवे¦पृ॒क्षाय॑¦च॒¦दा॒सऽवे᳚शाय¦च॒¦अव॑हः | |
श॒तंवा॒यस्य॒दश॑सा॒कमाद्य॒एक॑स्यश्रु॒ष्टौयद्ध॑चो॒दमावि॑थ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} अ॒र॒ज्जौदस्यू॒न्त्समु॑नब्द॒भीत॑येसुप्रा॒व्यो᳚,अभवः॒सास्यु॒क्थ्य॑१(अः॒)(स्वाहा᳚) || 9 || श॒तम्¦वा॒¦यस्य॑¦दश॑¦सा॒कम्¦आ¦अद्यः॑¦एक॑स्य¦श्रु॒ष्टौ¦यत्¦ह॒¦चो॒दम्¦आवि॑थ | |
विश्वेदनु॑रोध॒ना,अ॑स्य॒पौंस्यं᳚द॒दुर॑स्मैदधि॒रेकृ॒त्नवे॒धन᳚म् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} षळ॑स्तभ्नावि॒ष्टिरः॒पञ्च॑सं॒दृशः॒परि॑प॒रो,अ॑भवः॒सास्यु॒क्थ्य॑१(अः॒)(स्वाहा᳚) || 10 || विश्वा᳚¦इत्¦अनु॑¦रो॒ध॒नाः¦अ॒स्य॒¦पौंस्य᳚म्¦द॒दुः¦अ॒स्मै॒¦द॒धि॒रे¦कृ॒त्नवे᳚¦धन᳚म् | |
सु॒प्र॒वा॒च॒नंतव॑वीरवी॒र्य१॑(अं॒)यदेके᳚न॒क्रतु॑नावि॒न्दसे॒वसु॑ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} जा॒तूष्ठि॑रस्य॒प्रवयः॒सह॑स्वतो॒याच॒कर्थ॒सेन्द्र॒विश्वा᳚स्यु॒क्थ्य॑१(अः॒)(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:12 सु॒ऽप्र॒वा॒च॒नम्¦तव॑¦वी॒र॒¦वी॒र्य᳚म्¦यत्¦एके᳚न¦क्रतु॑ना¦वि॒न्दसे᳚¦वसु॑ | |
अर॑मयः॒सर॑पस॒स्तरा᳚य॒कंतु॒र्वीत॑येचव॒य्या᳚यचस्रु॒तिम् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} नी॒चासन्त॒मुद॑नयःपरा॒वृजं॒प्रान्धंश्रो॒णंश्र॒वय॒न्त्सास्यु॒क्थ्य॑१(अः॒)(स्वाहा᳚) || 12 || अर॑मयः¦सर॑।आपसः¦तरा᳚य¦कम्¦तु॒र्वीत॑ये¦च॒¦व॒य्या᳚य¦च॒¦स्रु॒तिम् | |
अ॒स्मभ्यं॒तद्व॑सोदा॒नाय॒राधः॒सम॑र्थयस्वब॒हुते᳚वस॒व्य᳚म् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} इन्द्र॒यच्चि॒त्रंश्र॑व॒स्या,अनु॒द्यून्बृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 13 || अ॒स्मभ्य᳚म्¦तत्¦व॒सो॒ इति॑¦दा॒नाय॑¦राधः॑¦सम्¦अ॒र्थ॒य॒स्व॒¦ब॒हु¦ते॒¦व॒स॒व्य᳚म् | |
[84] अध्वर्यवइति द्वादशर्चस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:6}{मंडल:2, सूक्त:14}{अनुवाक:2, सूक्त:3} |
अध्व᳚र्यवो॒भर॒तेन्द्रा᳚य॒सोम॒माम॑त्रेभिःसिञ्चता॒मद्य॒मन्धः॑ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} का॒मीहिवी॒रःसद॑मस्यपी॒तिंजु॒होत॒वृष्णे॒तदिदे॒षव॑ष्टि॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:13 अध्व᳚र्यवः¦भर॑त¦इन्द्रा᳚य¦सोम᳚म्¦आ¦अम॑त्रेभिः¦सिं॒च॒त॒¦मद्य᳚म्¦अन्धः॑ | |
अध्व᳚र्यवो॒यो,अ॒पोव᳚व्रि॒वांसं᳚वृ॒त्रंज॒घाना॒शन्ये᳚ववृ॒क्षम् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} तस्मा᳚,ए॒तंभ॑रततद्व॒शायँ᳚,ए॒षइन्द्रो᳚,अर्हतिपी॒तिम॑स्य॒(स्वाहा᳚) || 2 || अध्व᳚र्यवः¦यः¦अ॒पः¦व॒व्रि॒ऽवांस᳚म्¦वृ॒त्रम्¦ज॒घान॑¦अ॒शन्या᳚ऽइव¦वृ॒क्षम् | |
अध्व᳚र्यवो॒योदृभी᳚कंज॒घान॒योगा,उ॒दाज॒दप॒हिव॒लंवः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} तस्मा᳚,ए॒तम॒न्तरि॑क्षे॒नवात॒मिन्द्रं॒सोमै॒रोर्णु॑त॒जूर्नवस्त्रैः᳚(स्वाहा᳚) || 3 || अध्व᳚र्यवः¦यः¦दृभी᳚कम्¦ज॒घान॑¦यः¦गाः¦उ॒त्ऽआज॑त्¦अप॑¦हि¦व॒लम्¦वरिति॒ वः | |
अध्व᳚र्यवो॒यउर॑णंज॒घान॒नव॑च॒ख्वांसं᳚नव॒तिंच॑बा॒हून् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} यो,अर्बु॑द॒मव॑नी॒चाब॑बा॒धेतमिन्द्रं॒सोम॑स्यभृ॒थेहि॑नोत॒(स्वाहा᳚) || 4 || अध्व᳚र्यवः¦यः¦उर॑णम्¦ज॒घान॑¦नव॑¦च॒ख्वांस᳚म्¦न॒व॒तिम्¦च॒¦बा॒हून् | |
अध्व᳚र्यवो॒यःस्वश्नं᳚ज॒घान॒यःशुष्ण॑म॒शुषं॒योव्यं᳚सम् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} यःपिप्रुं॒नमु॑चिं॒योरु॑धि॒क्रांतस्मा॒,इन्द्रा॒यान्ध॑सोजुहोत॒(स्वाहा᳚) || 5 || अध्व᳚र्यवः¦यः¦सु¦अश्न᳚म्¦ज॒घान॑¦यः¦शुष्ण᳚म्¦अ॒शुष᳚म्¦यः¦वि।आं᳚सम् | |
अध्व᳚र्यवो॒यःश॒तंशम्ब॑रस्य॒पुरो᳚बि॒भेदाश्म॑नेवपू॒र्वीः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} योव॒र्चिनः॑श॒तमिन्द्रः॑स॒हस्र॑म॒पाव॑प॒द्भर॑ता॒सोम॑मस्मै॒(स्वाहा᳚) || 6 || अध्व᳚र्यवः¦यः¦श॒तम्¦शम्ब॑रस्य¦पुरः॑¦बि॒भेद॑¦अश्म॑नाऽइव¦पू॒र्वीः | |
अध्व᳚र्यवो॒यःश॒तमास॒हस्रं॒भूम्या᳚,उ॒पस्थेऽव॑पज्जघ॒न्वान् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} कुत्स॑स्या॒योर॑तिथि॒ग्वस्य॑वी॒रान्न्यावृ॑ण॒ग्भर॑ता॒सोम॑मस्मै॒(स्वाहा᳚) || 7 || वर्ग:14 अध्व᳚र्यवः¦यः¦श॒तम्¦आ¦स॒हस्र᳚म्¦भूम्याः᳚¦उ॒पऽस्थे᳚¦अव॑पत्¦ज॒घ॒न्वान् | |
अध्व᳚र्यवो॒यन्न॑रःका॒मया᳚ध्वेश्रु॒ष्टीवह᳚न्तोनशथा॒तदिन्द्रे᳚ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} गभ॑स्तिपूतंभरतश्रु॒तायेन्द्रा᳚य॒सोमं᳚यज्यवोजुहोत॒(स्वाहा᳚) || 8 || अध्व᳚र्यवः¦यत्¦न॒रः॒¦का॒मया᳚ध्वे¦श्रु॒ष्टी¦वह᳚न्तः¦न॒श॒थ॒¦तत्¦इन्द्रे᳚ | |
अध्व᳚र्यवः॒कर्त॑नाश्रु॒ष्टिम॑स्मै॒वने॒निपू᳚तं॒वन॒उन्न॑यध्वम् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} जु॒षा॒णोहस्त्य॑म॒भिवा᳚वशेव॒इन्द्रा᳚य॒सोमं᳚मदि॒रंजु॑होत॒(स्वाहा᳚) || 9 || अध्व᳚र्यवः¦कर्त॑न¦श्रु॒ष्टिम्¦अ॒स्मै॒¦वने᳚¦निऽपू᳚तम्¦वने᳚¦उत्¦न॒य॒ध्व॒म् | |
अध्व᳚र्यवः॒पय॒सोध॒र्यथा॒गोःसोमे᳚भिरींपृणताभो॒जमिन्द्र᳚म् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} वेदा॒हम॑स्य॒निभृ॑तंमए॒तद्दित्स᳚न्तं॒भूयो᳚यज॒तश्चि॑केत॒(स्वाहा᳚) || 10 || अध्व᳚र्यवः¦पय॑सा¦ऊधः॑¦यथा᳚¦गोः¦सोमे᳚भिः¦ई॒म्¦पृ॒ण॒त॒¦भो॒जम्¦इन्द्र᳚म् | |
अध्व᳚र्यवो॒योदि॒व्यस्य॒वस्वो॒यःपार्थि॑वस्य॒क्षम्य॑स्य॒राजा᳚ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} तमूर्द॑रं॒नपृ॑णता॒यवे॒नेन्द्रं॒सोमे᳚भि॒स्तदपो᳚वो,अस्तु॒(स्वाहा᳚) || 11 || अध्व᳚र्यवः¦यः¦दि॒व्यस्य॑¦वस्वः॑¦यः¦पार्थि॑वस्य¦क्षम्य॑स्य¦राजा᳚ | |
अ॒स्मभ्यं॒तद्व॑सोदा॒नाय॒राधः॒सम॑र्थयस्वब॒हुते᳚वस॒व्य᳚म् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} इन्द्र॒यच्चि॒त्रंश्र॑व॒स्या,अनु॒द्यून्बृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 12 || अ॒स्मभ्य᳚म्¦तत्¦व॒सो॒ इति॑¦दा॒नाय॑¦राधः॑¦सम्¦अ॒र्थ॒य॒स्व॒¦ब॒हु¦ते॒¦व॒स॒व्य᳚म् | |
[85] प्रघान्विति दशर्चस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:6}{मंडल:2, सूक्त:15}{अनुवाक:2, सूक्त:4} |
प्रघा॒न्व॑स्यमह॒तोम॒हानि॑स॒त्यास॒त्यस्य॒कर॑णानिवोचम् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} त्रिक॑द्रुकेष्वपिबत्सु॒तस्या॒स्यमदे॒,अहि॒मिन्द्रो᳚जघान॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:15 प्र¦घ॒¦नु¦अ॒स्य॒¦म॒ह॒तः¦म॒हानि॑¦स॒त्या¦स॒त्यस्य॑¦कर॑णानि¦वो॒च॒म् | |
अ॒वं॒शेद्याम॑स्तभायद्बृ॒हन्त॒मारोद॑सी,अपृणद॒न्तरि॑क्षम् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} सधा᳚रयत्पृथि॒वींप॒प्रथ॑च्च॒सोम॑स्य॒तामद॒इन्द्र॑श्चकार॒(स्वाहा᳚) || 2 || अ॒वं॒शे¦द्याम्¦अ॒स्त॒भा॒य॒त्¦बृ॒हन्त᳚म्¦आ¦रोद॑सी॒ इति॑¦अ॒पृ॒ण॒त्¦अ॒न्तरि॑क्षम् | |
सद्मे᳚व॒प्राचो॒विमि॑माय॒मानै॒र्वज्रे᳚ण॒खान्य॑तृणन्न॒दीना᳚म् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} वृथा᳚सृजत्प॒थिभि॑र्दीर्घया॒थैःसोम॑स्य॒तामद॒इन्द्र॑श्चकार॒(स्वाहा᳚) || 3 || सद्म॑ऽइव¦प्राचः॑¦वि¦मि॒मा॒य॒¦मानैः᳚¦वज्रे᳚ण¦खानि॑¦अ॒तृ॒ण॒त्¦न॒दीना᳚म् | |
सप्र॑वो॒ळ्हॄन्प॑रि॒गत्या᳚द॒भीते॒र्विश्व॑मधा॒गायु॑धमि॒द्धे,अ॒ग्नौ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} संगोभि॒रश्वै᳚रसृज॒द्रथे᳚भिः॒सोम॑स्य॒तामद॒इन्द्र॑श्चकार॒(स्वाहा᳚) || 4 || सः¦प्र॒ऽवो॒ळ्हॄन्¦प॒रि॒ऽगत्य॑¦द॒भीतेः᳚¦विश्व᳚म्¦अ॒धा॒क्¦आयु॑धम्¦इ॒द्धे¦अ॒ग्नौ | |
सईं᳚म॒हींधुनि॒मेतो᳚ररम्णा॒त्सो,अ॑स्ना॒तॄन॑पारयत्स्व॒स्ति |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} तउ॒त्स्नाय॑र॒यिम॒भिप्रत॑स्थुः॒सोम॑स्य॒तामद॒इन्द्र॑श्चकार॒(स्वाहा᳚) || 5 || सः¦ई॒म्¦म॒हीम्¦धुनि᳚म्¦एतोः᳚¦अ॒र॒म्णा॒त्¦सः¦अ॒स्ना॒तॄन्¦अ॒पा॒र॒य॒त्¦स्व॒स्ति | |
सोद᳚ञ्चं॒सिन्धु॑मरिणान्महि॒त्वावज्रे॒णान॑उ॒षसः॒संपि॑पेष |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} अ॒ज॒वसो᳚ज॒विनी᳚भिर्विवृ॒श्चन्त्सोम॑स्य॒तामद॒इन्द्र॑श्चकार॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:16 सः¦उदं᳚चम्¦सिन्धु᳚म्¦अ॒रि॒णा॒त्¦म॒हि॒ऽत्वा¦वज्रे᳚ण¦अनः॑¦उ॒षसः॑¦सम्¦पि॒पे॒ष॒ | |
सवि॒द्वाँ,अ॑पगो॒हंक॒नीना᳚मा॒विर्भव॒न्नुद॑तिष्ठत्परा॒वृक् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} प्रति॑श्रो॒णःस्था॒द्व्य१॑(अ॒)नग॑चष्ट॒सोम॑स्य॒तामद॒इन्द्र॑श्चकार॒(स्वाहा᳚) || 7 || सः¦वि॒द्वान्¦अ॒प॒ऽगो॒हम्¦क॒नीना᳚म्¦आ॒विः¦भव॑न्¦उत्¦अ॒ति॒ष्ठ॒त्¦प॒रा॒ऽवृक् | |
भि॒नद्व॒लमङ्गि॑रोभिर्गृणा॒नोविपर्व॑तस्यदृंहि॒तान्यै᳚रत् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} रि॒णग्रोधां᳚सिकृ॒त्रिमा᳚ण्येषां॒सोम॑स्य॒तामद॒इन्द्र॑श्चकार॒(स्वाहा᳚) || 8 || भि॒नत्¦व॒लम्¦अङ्गि॑रःऽभिः¦गृ॒णा॒नः¦वि¦पर्व॑तस्य¦दृं॒हि॒तानि॑¦ऐ॒र॒त् | |
स्वप्ने᳚ना॒भ्युप्या॒चुमु॑रिं॒धुनिं᳚चज॒घन्थ॒दस्युं॒प्रद॒भीति॑मावः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} र॒म्भीचि॒दत्र॑विविदे॒हिर᳚ण्यं॒सोम॑स्य॒तामद॒इन्द्र॑श्चकार॒(स्वाहा᳚) || 9 || स्वप्ने᳚न¦अ॒भि॒।औप्य॑¦चुमु॑रिम्¦धुनि᳚म्¦च॒¦ज॒घन्थ॑¦दस्यु᳚म्¦प्र¦द॒भीति᳚म्¦आ॒वः॒ | |
नू॒नंसाते॒प्रति॒वरं᳚जरि॒त्रेदु॑ही॒यदि᳚न्द्र॒दक्षि॑णाम॒घोनी᳚ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} शिक्षा᳚स्तो॒तृभ्यो॒माति॑ध॒ग्भगो᳚नोबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 10 || नू॒नम्¦सा¦ते॒¦प्रति॑¦वर᳚म्¦ज॒रि॒त्रे¦दु॒ही॒यत्¦इ॒न्द्र॒¦दक्षि॑णा¦म॒घोनी᳚ | |
[86] प्रवः सतामिति नवर्चस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदइंद्रो जगत्यंत्यात्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:6}{मंडल:2, सूक्त:16}{अनुवाक:2, सूक्त:5} |
प्रवः॑स॒तांज्येष्ठ॑तमायसुष्टु॒तिम॒ग्नावि॑वसमिधा॒नेह॒विर्भ॑रे |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} इन्द्र॑मजु॒र्यंज॒रय᳚न्तमुक्षि॒तंस॒नाद्युवा᳚न॒मव॑सेहवामहे॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:17 प्र¦वः॒¦स॒ताम्¦ज्येष्ठ॑ऽतमाय¦सु॒ऽस्तु॒तिम्¦अ॒ग्नौऽइ᳚व¦स॒म्ऽइ॒धा॒ने¦ह॒विः¦भ॒रे॒ | |
यस्मा॒दिन्द्रा᳚द्बृह॒तःकिंच॒नेमृ॒तेविश्वा᳚न्यस्मि॒न्त्सम्भृ॒ताधि॑वी॒र्या᳚ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} ज॒ठरे॒सोमं᳚त॒न्वी॒३॑(ई॒)सहो॒महो॒हस्ते॒वज्रं॒भर॑तिशी॒र्षणि॒क्रतु॒म्(स्वाहा᳚) || 2 || यस्मा᳚त्¦इन्द्रा᳚त्¦बृ॒ह॒तः¦किम्¦च॒न¦ई॒म्¦ऋ॒ते¦विश्वा᳚नि¦अ॒स्मि॒न्¦सम्ऽभृ॑ता¦अधि॑¦वी॒र्या᳚ | |
नक्षो॒णीभ्यां᳚परि॒भ्वे᳚तइन्द्रि॒यंनस॑मु॒द्रैःपर्व॑तैरिन्द्रते॒रथः॑ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} नते॒वज्र॒मन्व॑श्नोति॒कश्च॒नयदा॒शुभिः॒पत॑सि॒योज॑नापु॒रु(स्वाहा᳚) || 3 || न¦क्षो॒णीभ्या᳚म्¦प॒रि॒ऽभ्वे᳚¦ते॒¦इ॒न्द्रि॒यम्¦न¦स॒मु॒द्रैः¦पर्व॑तैः¦इ॒न्द्र॒¦ते॒¦रथः॑ | |
विश्वे॒ह्य॑स्मैयज॒ताय॑धृ॒ष्णवे॒क्रतुं॒भर᳚न्तिवृष॒भाय॒सश्च॑ते |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} वृषा᳚यजस्वह॒विषा᳚वि॒दुष्ट॑रः॒पिबे᳚न्द्र॒सोमं᳚वृष॒भेण॑भा॒नुना॒(स्वाहा᳚) || 4 || विश्वे᳚¦हि¦अ॒स्मै॒¦य॒ज॒ताय॑¦धृ॒ष्णवे᳚¦क्रतु᳚म्¦भर᳚न्ति¦वृ॒ष॒भाय॑¦सश्च॑ते | |
वृष्णः॒कोशः॑पवते॒मध्व॑ऊ॒र्मिर्वृ॑ष॒भान्ना᳚यवृष॒भाय॒पात॑वे |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} वृष॑णाध्व॒र्यूवृ॑ष॒भासो॒,अद्र॑यो॒वृष॑णं॒सोमं᳚वृष॒भाय॑सुष्वति॒(स्वाहा᳚) || 5 || वृष्णः॒¦कोशः॑¦प॒व॒ते॒¦मध्वः॑¦ऊ॒र्मिः¦वृ॒ष॒भ।आ᳚न्नाय¦वृ॒ष॒भाय॑¦पात॑वे | |
वृषा᳚ते॒वज्र॑उ॒तते॒वृषा॒रथो॒वृष॑णा॒हरी᳚वृष॒भाण्यायु॑धा |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} वृष्णो॒मद॑स्यवृषभ॒त्वमी᳚शिष॒इन्द्र॒सोम॑स्यवृष॒भस्य॑तृप्णुहि॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:18 वृषा᳚¦ते॒¦वज्रः॑¦उ॒त¦ते॒¦वृषा᳚¦रथः॑¦वृष॑णा¦हरी॒ इति॑¦वृ॒ष॒भाणि॑¦आयु॑धा | |
प्रते॒नावं॒नसम॑नेवच॒स्युवं॒ब्रह्म॑णायामि॒सव॑नेषु॒दाधृ॑षिः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} कु॒विन्नो᳚,अ॒स्यवच॑सोनि॒बोधि॑ष॒दिन्द्र॒मुत्सं॒नवसु॑नःसिचामहे॒(स्वाहा᳚) || 7 || प्र¦ते॒¦नाव᳚म्¦न¦सम॑ने¦व॒च॒स्युव᳚म्¦ब्रह्म॑णा¦या॒मि॒¦सव॑नेषु¦दधृ॑षिः | |
पु॒रास᳚म्बा॒धाद॒भ्याव॑वृत्स्वनोधे॒नुर्नव॒त्संयव॑सस्यपि॒प्युषी᳚ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} स॒कृत्सुते᳚सुम॒तिभिः॑शतक्रतो॒संपत्नी᳚भि॒र्नवृष॑णोनसीमहि॒(स्वाहा᳚) || 8 || पु॒रा¦स॒म्ऽबा॒धात्¦अ॒भि¦आ¦व॒वृ॒त्स्व॒¦नः॒¦धे॒नुः¦न¦व॒त्सम्¦यव॑सस्य¦पि॒प्युषी᳚ | |
नू॒नंसाते॒प्रति॒वरं᳚जरि॒त्रेदु॑ही॒यदि᳚न्द्र॒दक्षि॑णाम॒घोनी᳚ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} शिक्षा᳚स्तो॒तृभ्यो॒माति॑ध॒ग्भगो᳚नोबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 9 || नू॒नम्¦सा¦ते॒¦प्रति॑¦वर᳚म्¦ज॒रि॒त्रे¦दु॒ही॒यत्¦इ॒न्द्र॒¦दक्षि॑णा¦म॒घोनी᳚ | |
[87] तदस्माइति नवर्चस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदइंद्रोजगत्यंत्येद्वेत्रिष्टुभौ |{अष्टक:2, अध्याय:6}{मंडल:2, सूक्त:17}{अनुवाक:2, सूक्त:6} |
तद॑स्मै॒नव्य॑मङ्गिर॒स्वद॑र्चत॒शुष्मा॒यद॑स्यप्र॒त्नथो॒दीर॑ते |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} विश्वा॒यद्गो॒त्रासह॑सा॒परी᳚वृता॒मदे॒सोम॑स्यदृंहि॒तान्यैर॑य॒त्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:19 तत्¦अ॒स्मै॒¦नव्य᳚म्¦अ॒ङ्गि॒र॒स्वत्¦अ॒र्च॒त॒¦शुष्माः᳚¦यत्¦अ॒स्य॒¦प्र॒त्नऽथा᳚¦उ॒त्ऽईर॑ते | |
सभू᳚तु॒योह॑प्रथ॒माय॒धाय॑स॒ओजो॒मिमा᳚नोमहि॒मान॒माति॑रत् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} शूरो॒योयु॒त्सुत॒न्वं᳚परि॒व्यत॑शी॒र्षणि॒द्यांम॑हि॒नाप्रत्य॑मुञ्चत॒(स्वाहा᳚) || 2 || सः¦भू॒तु॒¦यः¦ह॒¦प्र॒थ॒माय॑¦धाय॑से¦ओजः॑¦मिमा᳚नः¦म॒हि॒मान᳚म्¦आ¦अति॑रत् | |
अधा᳚कृणोःप्रथ॒मंवी॒र्यं᳚म॒हद्यद॒स्याग्रे॒ब्रह्म॑णा॒शुष्म॒मैर॑यः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} र॒थे॒ष्ठेन॒हर्य॑श्वेन॒विच्यु॑ताः॒प्रजी॒रयः॑सिस्रतेस॒ध्र्य१॑(अ॒)क्पृथ॑क्॒(स्वाहा᳚) || 3 || अध॑¦अ॒कृ॒णोः॒¦प्र॒थ॒मम्¦वी॒र्य᳚म्¦म॒हत्¦यत्¦अ॒स्य॒¦अग्रे᳚¦ब्रह्म॑णा¦शुष्म᳚म्¦ऐर॑यः | |
अधा॒योविश्वा॒भुव॑ना॒भिम॒ज्मने᳚शान॒कृत्प्रव॑या,अ॒भ्यव॑र्धत |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} आद्रोद॑सी॒ज्योति॑षा॒वह्नि॒रात॑नो॒त्सीव्य॒न्तमां᳚सि॒दुधि॑ता॒सम᳚व्यय॒त्(स्वाहा᳚) || 4 || अध॑¦यः¦विश्वा᳚¦भुव॑ना¦अ॒भि¦म॒ज्मना᳚¦ई॒शा॒न॒ऽकृत्¦प्रऽव॑याः¦अ॒भि¦अव॑र्धत | |
सप्रा॒चीना॒न्पर्व॑तान्दृंह॒दोज॑साधरा॒चीन॑मकृणोद॒पामपः॑ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} अधा᳚रयत्पृथि॒वींवि॒श्वधा᳚यस॒मस्त॑भ्नान्मा॒यया॒द्याम॑व॒स्रसः॒(स्वाहा᳚) || 5 || सः¦प्रा॒चीना᳚न्¦पर्व॑तान्¦दृं॒ह॒त्¦ओज॑सा¦अ॒ध॒रा॒चीन᳚म्¦अ॒कृ॒णो॒त्¦अ॒पाम्¦अपः॑ | |
सास्मा॒,अरं᳚बा॒हुभ्यां॒यंपि॒ताकृ॑णो॒द्विश्व॑स्मा॒दाज॒नुषो॒वेद॑स॒स्परि॑ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} येना᳚पृथि॒व्यांनिक्रिविं᳚श॒यध्यै॒वज्रे᳚णह॒त्व्यवृ॑णक्तुवि॒ष्वणिः॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:20 सः¦अ॒स्मै॒¦अर᳚म्¦बा॒हुऽभ्या᳚म्¦यम्¦पि॒ता¦अकृ॑णोत्¦विश्व॑स्मात्¦आ¦ज॒नुषः॑¦वेद॑सः¦परि॑ | |
अ॒मा॒जूरि॑वपि॒त्रोःसचा᳚स॒तीस॑मा॒नादासद॑स॒स्त्वामि॑ये॒भग᳚म् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} कृ॒धिप्र॑के॒तमुप॑मा॒स्याभ॑रद॒द्धिभा॒गंत॒न्वो॒३॑(ओ॒)येन॑मा॒महः॒(स्वाहा᳚) || 7 || अ॒मा॒जूःऽइ᳚व¦पि॒त्रोः¦सचा᳚¦स॒ती¦स॒मा॒नात्¦आ¦सद॑सः¦त्वाम्¦इ॒ये॒¦भग᳚म् | |
भो॒जंत्वामि᳚न्द्रव॒यंहु॑वेमद॒दिष्ट्वमि॒न्द्रापां᳚सि॒वाजा॑न् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} अ॒वि॒ड्ढी᳚न्द्रचि॒त्रया᳚नऊ॒तीकृ॒धिवृ॑षन्निन्द्र॒वस्य॑सोनः॒(स्वाहा᳚) || 8 || भो॒जम्¦त्वाम्¦इ॒न्द्र॒¦व॒यम्¦हु॒वे॒म॒¦द॒दिः¦त्वम्¦इ॒न्द्र॒¦अपां᳚सि¦वाजा॑न् | |
नू॒नंसाते॒प्रति॒वरं᳚जरि॒त्रेदु॑ही॒यदि᳚न्द्र॒दक्षि॑णाम॒घोनी᳚ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} शिक्षा᳚स्तो॒तृभ्यो॒माति॑ध॒ग्भगो᳚नोबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 9 || नू॒नम्¦सा¦ते॒¦प्रति॑¦वर᳚म्¦ज॒रि॒त्रे¦दु॒ही॒यत्¦इ॒न्द्र॒¦दक्षि॑णा¦म॒घोनी᳚ | |
[88] प्रातारथइति नवर्चस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:6}{मंडल:2, सूक्त:18}{अनुवाक:2, सूक्त:7} |
प्रा॒तारथो॒नवो᳚योजि॒सस्नि॒श्चतु᳚र्युगस्त्रिक॒शःस॒प्तर॑श्मिः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} दशा᳚रित्रोमनु॒ष्यः॑स्व॒र्षाःसइ॒ष्टिभि᳚र्म॒तिभी॒रंह्यो᳚भू॒त्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:21 प्रा॒तरिति॑¦रथः॑¦नवः॑¦यो॒जि॒¦सस्निः॑¦चतुः॑ऽयुगः¦त्रि॒ऽक॒शः¦स॒प्तऽर॑श्मिः | |
सास्मा॒,अरं᳚प्रथ॒मंसद्वि॒तीय॑मु॒तोतृ॒तीयं॒मनु॑षः॒सहोता᳚ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} अ॒न्यस्या॒गर्भ॑म॒न्यऊ᳚जनन्त॒सो,अ॒न्येभिः॑सचते॒जेन्यो॒वृषा॒(स्वाहा᳚) || 2 || सः¦अ॒स्मै॒¦अर᳚म्¦प्र॒थ॒मम्¦सः¦द्वि॒तीय᳚म्¦उ॒तो इति॑¦तृ॒तीय᳚म्¦मनु॑षः¦सः¦होता᳚ | |
हरी॒नुकं॒रथ॒इन्द्र॑स्ययोजमा॒यैसू॒क्तेन॒वच॑सा॒नवे᳚न |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} मोषुत्वामत्र॑ब॒हवो॒हिविप्रा॒निरी᳚रम॒न्यज॑मानासो,अ॒न्ये(स्वाहा᳚) || 3 || हरी॒ इति॑¦नु¦क॒म्¦रथे᳚¦इन्द्र॑स्य¦यो॒ज॒म्¦आ॒ऽयै¦सु॒।औ॒क्तेन॑¦वच॑सा¦नवे᳚न | |
आद्वाभ्यां॒हरि॑भ्यामिन्द्रया॒ह्याच॒तुर्भि॒राष॒ड्भिर्हू॒यमा᳚नः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} आष्टा॒भिर्द॒शभिः॑सोम॒पेय॑म॒यंसु॒तःसु॑मख॒मामृध॑स्कः॒(स्वाहा᳚) || 4 || आ¦द्वाभ्या᳚म्¦हरि॑ऽभ्याम्¦इ॒न्द्र॒¦या॒हि॒¦आ¦च॒तुःऽभिः॑¦आ¦ष॒ट्ऽभिः¦हू॒यमा᳚नः | |
आविं᳚श॒त्यात्रिं॒शता᳚याह्य॒र्वाङाच॑त्वारिं॒शता॒हरि॑भिर्युजा॒नः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} आप᳚ञ्चा॒शता᳚सु॒रथे᳚भिरि॒न्द्राऽऽष॒ष्ट्यास॑प्त॒त्यासो᳚म॒पेय॒म्(स्वाहा᳚) || 5 || आ¦विं॒श॒त्या¦त्रिं॒शता᳚¦या॒हि॒¦अ॒र्वाङ्¦आ¦च॒त्वा॒रिं॒शता᳚¦हरि॑ऽभिः¦यु॒जा॒नः | |
आशी॒त्यान॑व॒त्याया᳚ह्य॒र्वाङाश॒तेन॒हरि॑भिरु॒ह्यमा᳚नः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} अ॒यंहिते᳚शु॒नहो᳚त्रेषु॒सोम॒इन्द्र॑त्वा॒यापरि॑षिक्तो॒मदा᳚य॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:22 आ¦अ॒शी॒त्या¦न॒व॒त्या¦या॒हि॒¦अ॒र्वाङ्¦आ¦श॒तेन॑¦हरि॑ऽभिः¦उ॒ह्यमा᳚नः | |
मम॒ब्रह्मे᳚न्द्रया॒ह्यच्छा॒विश्वा॒हरी᳚धु॒रिधि॑ष्वा॒रथ॑स्य |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} पु॒रु॒त्राहिवि॒हव्यो᳚ब॒भूथा॒स्मिञ्छू᳚र॒सव॑नेमादयस्व॒(स्वाहा᳚) || 7 || मम॑¦ब्रह्म॑¦इ॒न्द्र॒¦या॒हि॒¦अच्छ॑¦विश्वा᳚¦हरी॒ इति॑¦धु॒रि¦धि॒ष्व॒¦रथ॑स्य | |
नम॒इन्द्रे᳚णस॒ख्यंवियो᳚षद॒स्मभ्य॑मस्य॒दक्षि॑णादुहीत |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} उप॒ज्येष्ठे॒वरू᳚थे॒गभ॑स्तौप्रा॒येप्रा᳚येजिगी॒वांसः॑स्याम॒(स्वाहा᳚) || 8 || न¦मे॒¦इन्द्रे᳚ण¦स॒ख्यम्¦वि¦यो॒ष॒त्¦अ॒स्मभ्य᳚म्¦अ॒स्य॒¦दक्षि॑णा¦दु॒ही॒त॒ | |
नू॒नंसाते॒प्रति॒वरं᳚जरि॒त्रेदु॑ही॒यदि᳚न्द्र॒दक्षि॑णाम॒घोनी᳚ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} शिक्षा᳚स्तो॒तृभ्यो॒माति॑ध॒ग्भगो᳚नोबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 9 || नू॒नम्¦सा¦ते॒¦प्रति॑¦वर᳚म्¦ज॒रि॒त्रे¦दु॒ही॒यत्¦इ॒न्द्र॒¦दक्षि॑णा¦म॒घोनी᳚ | |
[89] अपाय्यस्येति नवर्चस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदइंद्रस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:6}{मंडल:2, सूक्त:19}{अनुवाक:2, सूक्त:8} |
अपा᳚य्य॒स्यान्ध॑सो॒मदा᳚य॒मनी᳚षिणःसुवा॒नस्य॒प्रय॑सः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} यस्मि॒न्निन्द्रः॑प्र॒दिवि॑वावृधा॒नओको᳚द॒धेब्र᳚ह्म॒ण्यन्त॑श्च॒नरः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:23 अपा᳚यि¦अ॒स्य¦अन्ध॑सः¦मदा᳚य¦मनी᳚षिणः¦सु॒वा॒नस्य॑¦प्रय॑सः | |
अ॒स्यम᳚न्दा॒नोमध्वो॒वज्र॑ह॒स्तोऽहि॒मिन्द्रो᳚,अर्णो॒वृतं॒विवृ॑श्चत् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} प्रयद्वयो॒नस्वस॑रा॒ण्यच्छा॒प्रयां᳚सिचन॒दीनां॒चक्र॑मन्त॒(स्वाहा᳚) || 2 || अ॒स्य¦म॒न्दा॒नः¦मध्वः॑¦वज्र॑ऽहस्तः¦अहि᳚म्¦इन्द्रः॑¦अ॒र्णः॒ऽवृत᳚म्¦वि¦वृ॒श्च॒त् | |
समाहि॑न॒इन्द्रो॒,अर्णो᳚,अ॒पांप्रैर॑यदहि॒हाच्छा᳚समु॒द्रम् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} अज॑नय॒त्सूर्यं᳚वि॒दद्गा,अ॒क्तुनाह्नां᳚व॒युना᳚निसाध॒त्(स्वाहा᳚) || 3 || सः¦माहि॑नः¦इन्द्रः॑¦अर्णः॑¦अ॒पाम्¦प्र¦ऐ॒र॒य॒त्¦अ॒हि॒ऽहा¦अच्छ॑¦स॒मु॒द्रम् | |
सो,अ॑प्र॒तीनि॒मन॑वेपु॒रूणीन्द्रो᳚दाशद्दा॒शुषे॒हन्ति॑वृ॒त्रम् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} स॒द्योयोनृभ्यो᳚,अत॒साय्यो॒भूत्प॑स्पृधा॒नेभ्यः॒सूर्य॑स्यसा॒तौ(स्वाहा᳚) || 4 || सः¦अ॒प्र॒तीनि॑¦मन॑वे¦पु॒रूणि॑¦इन्द्रः॑¦दा॒श॒त्¦दा॒शुषे᳚¦हन्ति॑¦वृ॒त्रम् | |
ससु᳚न्व॒तइन्द्रः॒सूर्य॒माऽऽदे॒वोरि॑ण॒ङ्मर्त्या᳚यस्त॒वान् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} आयद्र॒यिंगु॒हद॑वद्यमस्मै॒भर॒दंशं॒नैत॑शोदश॒स्यन्(स्वाहा᳚) || 5 || सः¦सु॒न्व॒ते¦इन्द्रः॑¦सूर्य᳚म्¦आ¦दे॒वः¦रि॒ण॒क्¦मर्त्या᳚य¦स्त॒वान् | |
सर᳚न्धयत्स॒दिवः॒सार॑थये॒शुष्ण॑म॒शुषं॒कुय॑वं॒कुत्सा᳚य |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} दिवो᳚दासायनव॒तिंच॒नवेन्द्रः॒पुरो॒व्यै᳚र॒च्छम्ब॑रस्य॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:24 सः¦र॒न्ध॒य॒त्¦स॒ऽदिवः॑¦सार॑थये¦शुष्ण᳚म्¦अ॒शुष᳚म्¦कुय॑वम्¦कुत्सा᳚य | |
ए॒वात॑इन्द्रो॒चथ॑महेमश्रव॒स्यानत्मना᳚वा॒जय᳚न्तः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} अ॒श्याम॒तत्साप्त॑माशुषा॒णान॒नमो॒वध॒रदे᳚वस्यपी॒योः(स्वाहा᳚) || 7 || ए॒व¦ते॒¦इ॒न्द्र॒¦उ॒चथ᳚म्¦अ॒हे॒म॒¦श्र॒व॒स्या¦न¦त्मना᳚¦वा॒जय᳚न्तः | |
ए॒वाते᳚गृत्सम॒दाःशू᳚र॒मन्मा᳚व॒स्यवो॒नव॒युना᳚नितक्षुः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} ब्र॒ह्म॒ण्यन्त॑इन्द्रते॒नवी᳚य॒इष॒मूर्जं᳚सुक्षि॒तिंसु॒म्नम॑श्युः॒(स्वाहा᳚) || 8 || ए॒व¦ते॒¦गृ॒त्स॒ऽम॒दाः¦शू॒र॒¦मन्म॑¦अ॒व॒स्यवः॑¦न¦व॒युना᳚नि¦त॒क्षुः॒ | |
नू॒नंसाते॒प्रति॒वरं᳚जरि॒त्रेदु॑ही॒यदि᳚न्द्र॒दक्षि॑णाम॒घोनी᳚ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} शिक्षा᳚स्तो॒तृभ्यो॒माति॑ध॒ग्भगो᳚नोबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 9 || नू॒नम्¦सा¦ते॒¦प्रति॑¦वर᳚म्¦ज॒रि॒त्रे¦दु॒ही॒यत्¦इ॒न्द्र॒¦दक्षि॑णा¦म॒घोनी᳚ | |
[90] वयंतइति नवर्चस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदइंद्रस्त्रिष्टुप् तृतीयाविराड्रूपा |{अष्टक:2, अध्याय:6}{मंडल:2, सूक्त:20}{अनुवाक:2, सूक्त:9} |
व॒यंते॒वय॑इन्द्रवि॒द्धिषुणः॒प्रभ॑रामहेवाज॒युर्नरथ᳚म् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} वि॒प॒न्यवो॒दीध्य॑तोमनी॒षासु॒म्नमिय॑क्षन्त॒स्त्वाव॑तो॒नॄ॒न्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:25 व॒यम्¦ते॒¦वयः॑¦इ॒न्द्र॒¦वि॒द्धि¦सु¦नः॒¦प्र¦भ॒रा॒म॒हे॒¦वा॒ज॒ऽयुः¦न¦रथ᳚म् | |
त्वंन॑इन्द्र॒त्वाभि॑रू॒तीत्वा᳚य॒तो,अ॑भिष्टि॒पासि॒जना॑न् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} त्वमि॒नोदा॒शुषो᳚वरू॒तेत्थाधी᳚र॒भियोनक्ष॑तित्वा॒(स्वाहा᳚) || 2 || त्वम्¦नः॒¦इ॒न्द्र॒¦त्वाभिः॑¦ऊ॒ती¦त्वा॒ऽय॒तः¦अ॒भि॒ष्टि॒ऽपा¦अ॒सि॒¦जना॑न् | |
सनो॒युवेन्द्रो᳚जो॒हूत्रः॒सखा᳚शि॒वोन॒राम॑स्तुपा॒ता |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | विराड्रूपा} यःशंस᳚न्तं॒यःश॑शमा॒नमू॒तीपच᳚न्तंचस्तु॒वन्तं᳚चप्र॒णेष॒॑त्(स्वाहा᳚) || 3 || सः¦नः॒¦युवा᳚¦इन्द्रः॑¦जो॒हूत्रः॑¦सखा᳚¦शि॒वः¦न॒राम्¦अ॒स्तु॒¦पा॒ता | |
तमु॑स्तुष॒इन्द्रं॒तंगृ॑णीषे॒यस्मि᳚न्पु॒रावा᳚वृ॒धुःशा᳚श॒दुश्च॑ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} सवस्वः॒कामं᳚पीपरदिया॒नोब्र᳚ह्मण्य॒तोनूत॑नस्या॒योः(स्वाहा᳚) || 4 || तम्¦ऊँ॒ इति॑¦स्तु॒षे॒¦इन्द्र᳚म्¦तम्¦गृ॒णी॒षे॒¦यस्मि॑न्¦पु॒रा¦व॒वृ॒धुः¦शा॒श॒दुः¦च॒ | |
सो,अङ्गि॑रसामु॒चथा᳚जुजु॒ष्वान्ब्रह्मा᳚तूतो॒दिन्द्रो᳚गा॒तुमि॒ष्णन् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} मु॒ष्णन्नु॒षसः॒सूर्ये᳚णस्त॒वानश्न॑स्यचिच्छिश्नथत्पू॒र्व्याणि॒(स्वाहा᳚) || 5 || सः¦अङ्गि॑रसाम्¦उ॒चथा᳚¦जु॒जु॒ष्वान्¦ब्रह्म॑¦तू॒तो॒त्¦इन्द्रः॑¦गा॒तुम्¦इ॒ष्णन् | |
सह॑श्रु॒तइन्द्रो॒नाम॑दे॒वऊ॒र्ध्वोभु॑व॒न्मनु॑षेद॒स्मत॑मः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} अव॑प्रि॒यम॑र्शसा॒नस्य॑सा॒ह्वाञ्छिरो᳚भरद्दा॒सस्य॑स्व॒धावा॒न्त्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:26 सः¦ह॒¦श्रु॒तः¦इन्द्रः॑¦नाम॑¦दे॒वः¦ऊ॒र्ध्वः¦भु॒व॒त्¦मनु॑षे¦द॒स्मऽत॑मः | |
सवृ॑त्र॒हेन्द्रः॑कृ॒ष्णयो᳚नीःपुरंद॒रोदासी᳚रैरय॒द्वि |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} अज॑नय॒न्मन॑वे॒क्षाम॒पश्च॑स॒त्राशंसं॒यज॑मानस्यतूतो॒त्(स्वाहा᳚) || 7 || सः¦वृ॒त्र॒ऽहा¦इन्द्रः॑¦कृ॒ष्णऽयो᳚नीः¦पु॒र॒म्ऽद॒रः¦दासीः᳚¦ऐ॒र॒य॒त्¦वि | |
तस्मै᳚तव॒स्य१॑(अ॒)मनु॑दायिस॒त्रेन्द्रा᳚यदे॒वेभि॒रर्ण॑सातौ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} प्रति॒यद॑स्य॒वज्रं᳚बा॒ह्वोर्धुर्ह॒त्वीदस्यू॒न्पुर॒आय॑सी॒र्निता᳚री॒त्(स्वाहा᳚) || 8 || तस्मै᳚¦त॒व॒स्य᳚म्¦अनु॑¦दा॒यि॒¦स॒त्रा¦इन्द्रा᳚य¦दे॒वेभिः॑¦अर्ण॑ऽसातौ | |
नू॒नंसाते॒प्रति॒वरं᳚जरि॒त्रेदु॑ही॒यदि᳚न्द्र॒दक्षि॑णाम॒घोनी᳚ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} शिक्षा᳚स्तो॒तृभ्यो॒माति॑ध॒ग्भगो᳚नोबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 9 || नू॒नम्¦सा¦ते॒¦प्रति॑¦वर᳚म्¦ज॒रि॒त्रे¦दु॒ही॒यत्¦इ॒न्द्र॒¦दक्षि॑णा¦म॒घोनी᳚ | |
[91] विश्वजित इति षडृचस्य सूक्तस्यशौनकोगृत्समदइंद्रोजगत्यंत्यात्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:6}{मंडल:2, सूक्त:21}{अनुवाक:2, सूक्त:10} |
वि॒श्व॒जिते᳚धन॒जिते᳚स्व॒र्जिते᳚सत्रा॒जिते᳚नृ॒जित॑उर्वरा॒जिते᳚ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} अ॒श्व॒जिते᳚गो॒जिते᳚,अ॒ब्जिते᳚भ॒रेन्द्रा᳚य॒सोमं᳚यज॒ताय॑हर्य॒तम्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:27 वि॒श्व॒ऽजिते᳚¦ध॒न॒ऽजिते᳚¦स्वः॒ऽजिते᳚¦स॒त्रा॒ऽजिते᳚¦नृ॒ऽजिते᳚¦उ॒र्व॒रा॒ऽजिते᳚ | |
अ॒भि॒भुवे᳚ऽभिभ॒ङ्गाय॑वन्व॒तेऽषा᳚ळ्हाय॒सह॑मानायवे॒धसे᳚ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} तु॒वि॒ग्रये॒वह्न॑येदु॒ष्टरी᳚तवेसत्रा॒साहे॒नम॒इन्द्रा᳚यवोचत॒(स्वाहा᳚) || 2 || अ॒भि॒ऽभुवे᳚¦अ॒भि॒ऽभ॒ङ्गाय॑¦व॒न्व॒ते¦अषा᳚ळ्हाय¦सह॑मानाय¦वे॒धसे᳚ | |
स॒त्रा॒सा॒होज॑नभ॒क्षोज॑नंस॒हश्च्यव॑नोयु॒ध्मो,अनु॒जोष॑मुक्षि॒तः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} वृ॒तं॒च॒यःसहु॑रिर्वि॒क्ष्वा᳚रि॒तइन्द्र॑स्यवोचं॒प्रकृ॒तानि॑वी॒र्या॒३॑(आ॒)(स्वाहा᳚) || 3 || स॒त्रा॒ऽस॒हः¦ज॒न॒ऽभ॒क्षः¦ज॒न॒म्ऽस॒हः¦च्यव॑नः¦यु॒ध्मः¦अनु॑¦जोष᳚म्¦उ॒क्षि॒तः | |
अ॒ना॒नु॒दोवृ॑ष॒भोदोध॑तोव॒धोग᳚म्भी॒रऋ॒ष्वो,अस॑मष्टकाव्यः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} र॒ध्र॒चो॒दःश्नथ॑नोवीळि॒तस्पृ॒थुरिन्द्रः॑सुय॒ज्ञउ॒षसः॒स्व॑र्जन॒त्(स्वाहा᳚) || 4 || अ॒न॒नु॒ऽदः¦वृ॒ष॒भः¦दोध॑तः¦व॒धः¦ग॒म्भी॒रः¦ऋ॒ष्वः¦अस॑मष्टऽकाव्यः | |
य॒ज्ञेन॑गा॒तुम॒प्तुरो᳚विविद्रिरे॒धियो᳚हिन्वा॒ना,उ॒शिजो᳚मनी॒षिणः॑ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} अ॒भि॒स्वरा᳚नि॒षदा॒गा,अ॑व॒स्यव॒इन्द्रे᳚हिन्वा॒नाद्रवि॑णान्याशत॒(स्वाहा᳚) || 5 || य॒ज्ञेन॑¦गा॒तुम्¦अ॒प्ऽतुरः॑¦वि॒वि॒द्रि॒रे॒¦धियः॑¦हि॒न्वा॒नाः¦उ॒शिजः॑¦म॒नी॒षिणः॑ | |
इन्द्र॒श्रेष्ठा᳚नि॒द्रवि॑णानिधेहि॒चित्तिं॒दक्ष॑स्यसुभग॒त्वम॒स्मे |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} पोषं᳚रयी॒णामरि॑ष्टिंत॒नूनां᳚स्वा॒द्मानं᳚वा॒चःसु॑दिन॒त्वमह्ना॒म्(स्वाहा᳚) || 6 || इन्द्र॑¦श्रेष्ठा᳚नि¦द्रवि॑णानि¦धे॒हि॒¦चित्ति᳚म्¦दक्ष॑स्य¦सु॒भ॒ग॒ऽत्वम्¦अ॒स्मे इति॑ | |
[92] त्रिकद्रुकेष्विति चतुरृचस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समद आद्याष्टिस्ततोद्वे अतिशक्वर्यावंत्याष्टिर्वा |{अष्टक:2, अध्याय:6}{मंडल:2, सूक्त:22}{अनुवाक:2, सूक्त:11} |
त्रिक॑द्रुकेषुमहि॒षोयवा᳚शिरंतुवि॒शुष्म॑स्तृ॒पत्सोम॑मपिब॒द्विष्णु॑नासु॒तंयथाव॑शत् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | अष्टिः} सईं᳚ममाद॒महि॒कर्म॒कर्त॑वेम॒हामु॒रुंसैनं᳚सश्चद्दे॒वोदे॒वंस॒त्यमिन्द्रं᳚स॒त्यइन्दुः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:28 त्रिऽक॑द्रुकेषु¦म॒हि॒षः¦यव॑ऽआशिरम्¦तु॒वि॒ऽशुष्मः॑¦तृ॒पत्¦सोम᳚म्¦अ॒पि॒ब॒त्¦विष्णु॑ना¦सु॒तम्¦यथा᳚¦अव॑शत् | |
अध॒त्विषी᳚माँ,अ॒भ्योज॑सा॒क्रिविं᳚यु॒धाभ॑व॒दारोद॑सी,अपृणदस्यम॒ज्मना॒प्रवा᳚वृधे |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | अतिशक्वरी} अध॑त्ता॒न्यंज॒ठरे॒प्रेम॑रिच्यत॒सैनं᳚सश्चद्दे॒वोदे॒वंस॒त्यमिन्द्रं᳚स॒त्यइन्दुः॒(स्वाहा᳚) || 2 || अध॑¦त्विषि॑ऽमान्¦अ॒भि¦ओज॑सा¦क्रिवि᳚म्¦यु॒धा¦अ॒भ॒व॒त्¦आ¦रोद॑सी॒ इति॑¦अ॒पृ॒ण॒त्¦अ॒स्य॒¦म॒ज्मना᳚¦प्र¦व॒वृ॒धे॒ | |
सा॒कंजा॒तःक्रतु॑नासा॒कमोज॑साववक्षिथसा॒कंवृ॒द्धोवी॒र्यैः᳚सास॒हिर्मृधो॒विच॑र्षणिः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | अतिशक्वरी} दाता॒राधः॑स्तुव॒तेकाम्यं॒वसु॒सैनं᳚सश्चद्दे॒वोदे॒वंस॒त्यमिन्द्रं᳚स॒त्यइन्दुः॒(स्वाहा᳚) || 3 || सा॒कम्¦जा॒तः¦क्रतु॑ना¦सा॒कम्¦ओज॑सा¦व॒व॒क्षि॒थ॒¦सा॒कम्¦वृ॒द्धः¦वी॒र्यैः᳚¦स॒स॒हिः¦मृधः॑¦विऽच॑र्षणिः | |
तव॒त्यन्नर्यं᳚नृ॒तोऽप॑इन्द्रप्रथ॒मंपू॒र्व्यंदि॒विप्र॒वाच्यं᳚कृ॒तम् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | अष्टिः अतिशक्वरी वा} यद्दे॒वस्य॒शव॑सा॒प्रारि॑णा॒,असुं᳚रि॒णन्न॒पः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | अष्टिः अतिशक्वरी वा} भुव॒द्विश्व॑म॒भ्यादे᳚व॒मोज॑सावि॒दादूर्जं᳚श॒तक्र॑तुर्वि॒दादिष॒म्(स्वाहा᳚) || 4 || तव॑¦त्यत्¦नर्य᳚म्¦नृ॒तो॒ इति॑¦अपः॑¦इ॒न्द्र॒¦प्र॒थ॒मम्¦पू॒र्व्यम्¦दि॒वि¦प्र॒ऽवाच्य᳚म्¦कृ॒तम् | |
[93] गणानामित्येकोन विंशत्यृचस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदः आद्यापंचमीनवम्येकादशीसप्तदश्यंत्यानां ब्रह्मणस्पतिः शिष्टानां बृहस्पतिर्जगती पंचदश्यंत्येत्रिष्टुभौ |{अष्टक:2, अध्याय:6}{मंडल:2, सूक्त:23}{अनुवाक:3, सूक्त:1} |
ग॒णानां᳚त्वाग॒णप॑तिंहवामहेक॒विंक॑वी॒नामु॑प॒मश्र॑वस्तमम् |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} ज्ये॒ष्ठ॒राजं॒ब्रह्म॑णांब्रह्मणस्पत॒आनः॑शृ॒ण्वन्नू॒तिभिः॑सीद॒साद॑न॒म्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:29 ग॒णाना᳚म्¦त्वा॒¦ग॒णऽप॑तिम्¦ह॒वा॒म॒हे॒¦क॒विम्¦क॒वी॒नाम्¦उ॒प॒मश्र॑वःऽतमम् | |
दे॒वाश्चि॑त्ते,असुर्य॒प्रचे᳚तसो॒बृह॑स्पतेय॒ज्ञियं᳚भा॒गमा᳚नशुः |{शौनको गृत्समदः | बृहस्पतिः | जगती} उ॒स्रा,इ॑व॒सूर्यो॒ज्योति॑षाम॒होविश्वे᳚षा॒मिज्ज॑नि॒ताब्रह्म॑णामसि॒(स्वाहा᳚) || 2 || दे॒वाः¦चि॒त्¦ते॒¦अ॒सु॒र्य॒¦प्रऽचे᳚तसः¦बृह॑स्पते¦य॒ज्ञिय᳚म्¦भा॒गम्¦आ॒न॒शुः॒ | |
आवि॒बाध्या᳚परि॒राप॒स्तमां᳚सिच॒ज्योति॑ष्मन्तं॒रथ॑मृ॒तस्य॑तिष्ठसि |{शौनको गृत्समदः | बृहस्पतिः | जगती} बृह॑स्पतेभी॒मम॑मित्र॒दम्भ॑नंरक्षो॒हणं᳚गोत्र॒भिदं᳚स्व॒र्विद॒म्(स्वाहा᳚) || 3 || आ¦वि॒ऽबाध्य॑¦प॒रि॒ऽरपः॑¦तमां᳚सि¦च॒¦ज्योति॑ष्मन्तम्¦रथ᳚म्¦ऋ॒तस्य॑¦ति॒ष्ठ॒सि॒ | |
सु॒नी॒तिभि᳚र्नयसि॒त्राय॑से॒जनं॒यस्तुभ्यं॒दाशा॒न्नतमंहो᳚,अश्नवत् |{शौनको गृत्समदः | बृहस्पतिः | जगती} ब्र॒ह्म॒द्विष॒स्तप॑नोमन्यु॒मीर॑सि॒बृह॑स्पते॒महि॒तत्ते᳚महित्व॒नम्(स्वाहा᳚) || 4 || सु॒नी॒तिऽभिः॑¦न॒य॒सि॒¦त्राय॑से¦जन᳚म्¦यः¦तुभ्य᳚म्¦दाशा᳚त्¦न¦तम्¦अंहः॑¦अ॒श्न॒व॒त् | |
नतमंहो॒नदु॑रि॒तंकुत॑श्च॒ननारा᳚तयस्तितिरु॒र्नद्व॑या॒विनः॑ |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} विश्वा॒,इद॑स्माद्ध्व॒रसो॒विबा᳚धसे॒यंसु॑गो॒पारक्ष॑सिब्रह्मणस्पते॒(स्वाहा᳚) || 5 || न¦तम्¦अंहः॑¦न¦दुः॒ऽइ॒तम्¦कुतः॑¦च॒न¦न¦अरा᳚तयः¦ति॒ति॒रुः॒¦न¦द्व॒या॒विनः॑ | |
त्वंनो᳚गो॒पाःप॑थि॒कृद्वि॑चक्ष॒णस्तव᳚व्र॒ताय॑म॒तिभि॑र्जरामहे |{शौनको गृत्समदः | बृहस्पतिः | जगती} बृह॑स्पते॒योनो᳚,अ॒भिह्वरो᳚द॒धेस्वातंम᳚र्मर्तुदु॒च्छुना॒हर॑स्वती॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:30 त्वम्¦नः॒¦गो॒पाः¦प॒थि॒ऽकृत्¦वि॒ऽच॒क्ष॒णः¦तव॑¦व्र॒ताय॑¦म॒तिऽभिः॑¦ज॒रा॒म॒हे॒ | |
उ॒तवा॒योनो᳚म॒र्चया॒दना᳚गसोऽराती॒वामर्तः॑सानु॒कोवृकः॑ |{शौनको गृत्समदः | बृहस्पतिः | जगती} बृह॑स्पते॒,अप॒तंव॑र्तयाप॒थःसु॒गंनो᳚,अ॒स्यैदे॒ववी᳚तयेकृधि॒(स्वाहा᳚) || 7 || उ॒त¦वा॒¦यः¦नः॒¦म॒र्चया᳚त्¦अना᳚गसः¦अ॒रा॒ती॒ऽवा¦मर्तः॑¦सा॒नु॒कः¦वृकः॑ | |
त्रा॒तारं᳚त्वात॒नूनां᳚हवाम॒हेऽव॑स्पर्तरधिव॒क्तार॑मस्म॒युम् |{शौनको गृत्समदः | बृहस्पतिः | जगती} बृह॑स्पतेदेव॒निदो॒निब᳚र्हय॒मादु॒रेवा॒,उत्त॑रंसु॒म्नमुन्न॑श॒न्(स्वाहा᳚) || 8 || त्रा॒तार᳚म्¦त्वा॒¦त॒नूना᳚म्¦ह॒वा॒म॒हे॒¦अव॑ऽस्पर्तः¦अ॒धि॒ऽव॒क्तार᳚म्¦अ॒स्म॒ऽयुम् | |
त्वया᳚व॒यंसु॒वृधा᳚ब्रह्मणस्पतेस्पा॒र्हावसु॑मनु॒ष्याद॑दीमहि |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} यानो᳚दू॒रेत॒ळितो॒या,अरा᳚तयो॒ऽभिसन्ति॑ज॒म्भया॒ता,अ॑न॒प्नसः॒(स्वाहा᳚) || 9 || त्वया᳚¦व॒यम्¦सु॒ऽवृधा᳚¦ब्र॒ह्म॒णः॒¦प॒ते॒¦स्पा॒र्हा¦वसु॑¦म॒नु॒ष्या᳚¦आ¦द॒दी॒म॒हि॒ | |
त्वया᳚व॒यमु॑त्त॒मंधी᳚महे॒वयो॒बृह॑स्पते॒पप्रि॑णा॒सस्नि॑नायु॒जा |{शौनको गृत्समदः | बृहस्पतिः | जगती} मानो᳚दुः॒शंसो᳚,अभिदि॒प्सुरी᳚शत॒प्रसु॒शंसा᳚म॒तिभि॑स्तारिषीमहि॒(स्वाहा᳚) || 10 || त्वया᳚¦व॒यम्¦उ॒त्ऽत॒मम्¦धी॒म॒हे॒¦वयः॑¦बृह॑स्पते¦पप्रि॑णा¦सस्नि॑ना¦यु॒जा | |
अ॒ना॒नु॒दोवृ॑ष॒भोजग्मि॑राह॒वंनिष्ट॑प्ता॒शत्रुं॒पृत॑नासुसास॒हिः |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} असि॑स॒त्यऋ॑ण॒याब्र᳚ह्मणस्पतउ॒ग्रस्य॑चिद्दमि॒तावी᳚ळुह॒र्षिणः॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:31 अ॒न॒नु॒ऽदः¦वृ॒ष॒भः¦जग्मिः॑¦आ॒ऽह॒वम्¦निःऽत॑प्ता¦शत्रु᳚म्¦पृत॑नासु¦स॒स॒हिः | |
अदे᳚वेन॒मन॑सा॒योरि॑ष॒ण्यति॑शा॒सामु॒ग्रोमन्य॑मानो॒जिघां᳚सति |{शौनको गृत्समदः | बृहस्पतिः | जगती} बृह॑स्पते॒माप्रण॒क्तस्य॑नोव॒धोनिक᳚र्मम॒न्युंदु॒रेव॑स्य॒शर्ध॑तः॒(स्वाहा᳚) || 12 || अदे᳚वेन¦मन॑सा¦यः¦रि॒ष॒ण्यति॑¦शा॒साम्¦उ॒ग्रः¦मय॑मानः¦जिघां᳚सति | |
भरे᳚षु॒हव्यो॒नम॑सोप॒सद्यो॒गन्ता॒वाजे᳚षु॒सनि॑ता॒धनं᳚धनम् |{शौनको गृत्समदः | बृहस्पतिः | जगती} विश्वा॒,इद॒र्यो,अ॑भिदि॒प्स्वो॒३॑(ओ॒)मृधो॒बृह॒स्पति॒र्विव॑वर्हा॒रथाँ᳚,इव॒(स्वाहा᳚) || 13 || भरे᳚षु¦हव्यः॑¦नम॑सा¦उ॒प॒ऽसद्यः॑¦गन्ता᳚¦वाजे᳚षु¦सनि॑ता¦धन᳚म्ऽधनम् | |
तेजि॑ष्ठयातप॒नीर॒क्षस॑स्तप॒येत्वा᳚नि॒देद॑धि॒रेदृ॒ष्टवी᳚र्यम् |{शौनको गृत्समदः | बृहस्पतिः | जगती} आ॒विस्तत्कृ॑ष्व॒यदस॑त्तउ॒क्थ्य१॑(अं॒)बृह॑स्पते॒विप॑रि॒रापो᳚,अर्दय॒(स्वाहा᳚) || 14 || तेजि॑ष्ठया¦त॒प॒नी¦र॒क्षसः॑¦त॒प॒¦ये¦त्वा॒¦नि॒दे¦द॒धि॒रे¦दृ॒ष्टऽवी᳚र्यम् | |
बृह॑स्पते॒,अति॒यद॒र्यो,अर्हा᳚द्द्यु॒मद्वि॒भाति॒क्रतु॑म॒ज्जने᳚षु |{शौनको गृत्समदः | बृहस्पतिः | त्रिष्टुप्} यद्दी॒दय॒च्छव॑सऋतप्रजात॒तद॒स्मासु॒द्रवि॑णंधेहिचि॒त्रम्(स्वाहा᳚) || 15 || बृह॑स्पते¦अति॑¦यत्¦अ॒र्यः¦अर्हा᳚त्¦द्यु॒ऽमत्¦वि॒ऽभाति॑¦क्रतु॑ऽमत्¦जने᳚षु | |
मानः॑स्ते॒नेभ्यो॒ये,अ॒भिद्रु॒हस्प॒देनि॑रा॒मिणो᳚रि॒पवोऽन्ने᳚षुजागृ॒धुः |{शौनको गृत्समदः | बृहस्पतिः | जगती} आदे॒वाना॒मोह॑ते॒विव्रयो᳚हृ॒दिबृह॑स्पते॒नप॒रःसाम्नो᳚विदुः॒(स्वाहा᳚) || 16 || वर्ग:32 मा¦नः॒¦स्ते॒नेभ्यः॑¦ये¦अ॒भि¦द्रु॒हः¦प॒दे¦नि॒रा॒मिणः॑¦रि॒पवः॑¦अन्ने᳚षु¦ज॒गृ॒धुः | |
विश्वे᳚भ्यो॒हित्वा॒भुव॑नेभ्य॒स्परि॒त्वष्टाज॑न॒त्साम्नः॑साम्नःक॒विः |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} सऋ॑ण॒चिदृ॑ण॒याब्रह्म॑ण॒स्पति॑र्द्रु॒होह॒न्ताम॒हऋ॒तस्य॑ध॒र्तरि॒(स्वाहा᳚) || 17 || विश्वे᳚भ्यः¦हि¦त्वा॒¦भुव॑नेभ्यः¦परि॑¦त्वष्टा᳚¦अज॑नत्¦साम्नः॑ऽसाम्नः¦क॒विः | |
तव॑श्रि॒येव्य॑जिहीत॒पर्व॑तो॒गवां᳚गो॒त्रमु॒दसृ॑जो॒यद᳚ङ्गिरः |{शौनको गृत्समदः | बृहस्पतिः | जगती} इन्द्रे᳚णयु॒जातम॑सा॒परी᳚वृतं॒बृह॑स्पते॒निर॒पामौ᳚ब्जो,अर्ण॒वम्(स्वाहा᳚) || 18 || तव॑¦श्रि॒ये¦वि¦अ॒जि॒ही॒त॒¦पर्व॑तः¦गवा᳚म्¦गो॒त्रम्¦उ॒त्।आसृ॑जः¦यत्¦अ॒ङ्गि॒रः॒ | |
ब्रह्म॑णस्पते॒त्वम॒स्यय॒न्तासू॒क्तस्य॑बोधि॒तन॑यंचजिन्व |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | त्रिष्टुप्} विश्वं॒तद्भ॒द्रंयदव᳚न्तिदे॒वाबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 19 || ब्रह्म॑णः¦प॒ते॒¦त्वम्¦अ॒स्य¦य॒न्ता¦सु॒।औ॒क्तस्य॑¦बो॒धि॒¦तन॑यम्¦च॒¦जि॒न्व॒ | |
[94] सेमामिति षोळशर्चस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदोब्रह्मणस्पतिः प्रथमादशम्योबृहस्पतिर्द्वादश्यैंद्राब्रह्मणस्पती जगतीद्वादश्यंत्येत्रिष्टुभौ |{अष्टक:2, अध्याय:7}{मंडल:2, सूक्त:24}{अनुवाक:3, सूक्त:2} |
सेमाम॑विड्ढि॒प्रभृ॑तिं॒यईशि॑षे॒ऽयावि॑धेम॒नव॑याम॒हागि॒रा |{शौनको गृत्समदः | बृहस्पतिः | जगती} यथा᳚नोमी॒ढ्वान्त्स्तव॑ते॒सखा॒तव॒बृह॑स्पते॒सीष॑धः॒सोतनो᳚म॒तिम्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:1 सः¦इ॒माम्¦अ॒वि॒ड्ढि॒¦प्रऽभृ॑तिम्¦यः¦ईशि॑षे¦अ॒या¦वि॒धे॒म॒¦नव॑या¦म॒हा¦गि॒रा | |
योनन्त्वा॒न्यन॑म॒न्न्योज॑सो॒ताद॑र्दर्म॒न्युना॒शम्ब॑राणि॒वि |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} प्राच्या᳚वय॒दच्यु॑ता॒ब्रह्म॑ण॒स्पति॒राचावि॑श॒द्वसु॑मन्तं॒विपर्व॑त॒म्(स्वाहा᳚) || 2 || यः¦नन्त्वा᳚नि¦अन॑मत्¦नि¦ओज॑सा¦उ॒त¦अ॒द॒र्दः॒¦म॒न्युना᳚¦शम्ब॑राणि¦वि | |
तद्दे॒वानां᳚दे॒वत॑माय॒कर्त्व॒मश्र॑थ्नन्दृ॒ळ्हाव्र॑दन्तवीळि॒ता |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} उद्गा,आ᳚ज॒दभि॑न॒द्ब्रह्म॑णाव॒लमगू᳚ह॒त्तमो॒व्य॑चक्षय॒त्स्व॑१(अः॒)(स्वाहा᳚) || 3 || तत्¦दे॒वाना᳚म्¦दे॒वऽत॑माय¦कर्त्व᳚म्¦अश्र॑थ्नन्¦दृ॒ळ्हा¦अव्र॑दन्त¦वी॒ळि॒ता | |
अश्मा᳚स्यमव॒तंब्रह्म॑ण॒स्पति॒र्मधु॑धारम॒भियमोज॒सातृ॑णत् |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} तमे॒वविश्वे᳚पपिरेस्व॒र्दृशो᳚ब॒हुसा॒कंसि॑सिचु॒रुत्स॑मु॒द्रिण॒म्(स्वाहा᳚) || 4 || अश्म॑ऽआस्यम्¦अ॒व॒तम्¦ब्रह्म॑णः¦पतिः॑¦मधु॑ऽधारम्¦अ॒भि¦यम्¦ओज॑सा¦अतृ॑णत् | |
सना॒ताकाचि॒द्भुव॑ना॒भवी᳚त्वामा॒द्भिःश॒रद्भि॒र्दुरो᳚वरन्तवः |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} अय॑तन्ताचरतो,अ॒न्यद᳚न्य॒दिद्याच॒कार॑व॒युना॒ब्रह्म॑ण॒स्पतिः॒(स्वाहा᳚) || 5 || सना᳚¦ता¦का¦चि॒त्¦भुव॑ना¦भवी᳚त्वा¦मा॒त्ऽभिः¦श॒रत्ऽभिः॑¦दुरः॑¦व॒र॒न्त॒¦वः॒ | |
अ॒भि॒नक्ष᳚न्तो,अ॒भियेतमा᳚न॒शुर्नि॒धिंप॑णी॒नांप॑र॒मंगुहा᳚हि॒तम् |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} तेवि॒द्वांसः॑प्रति॒चक्ष्यानृ॑ता॒पुन॒र्यत॑उ॒आय॒न्तदुदी᳚युरा॒विश॒म्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:2 अ॒भि॒ऽनक्ष᳚न्तः¦अ॒भि¦ये¦तम्¦आ॒न॒शुः¦नि॒ऽधिम्¦प॒णी॒नाम्¦प॒र॒मम्¦गुहा᳚¦हि॒तम् | |
ऋ॒तावा᳚नःप्रति॒चक्ष्यानृ॑ता॒पुन॒रात॒आत॑स्थुःक॒वयो᳚म॒हस्प॒थः |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} तेबा॒हुभ्यां᳚धमि॒तम॒ग्निमश्म॑नि॒नकिः॒षो,अ॒स्त्यर॑णोज॒हुर्हितम्(स्वाहा᳚) || 7 || ऋ॒तऽवा᳚नः¦प्र॒ति॒ऽचक्ष्य॑¦अनृ॑ता¦पुनः॑¦आ¦अतः॑¦आ¦त॒स्थुः॒¦क॒वयः॑¦म॒हः¦प॒थः | |
ऋ॒तज्ये᳚नक्षि॒प्रेण॒ब्रह्म॑ण॒स्पति॒र्यत्र॒वष्टि॒प्रतद॑श्नोति॒धन्व॑ना |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} तस्य॑सा॒ध्वीरिष॑वो॒याभि॒रस्य॑तिनृ॒चक्ष॑सोदृ॒शये॒कर्ण॑योनयः॒(स्वाहा᳚) || 8 || ऋ॒तऽज्ये᳚न¦क्षि॒प्रेण॑¦ब्रह्म॑णः¦पतिः॑¦यत्र॑¦वष्टि॑¦प्र¦तत्¦अ॒श्नो॒ति॒¦धन्व॑ना | |
ससं᳚न॒यःसवि॑न॒यःपु॒रोहि॑तः॒ससुष्टु॑तः॒सयु॒धिब्रह्म॑ण॒स्पतिः॑ |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} चा॒क्ष्मोयद्वाजं॒भर॑तेम॒तीधनाऽऽदित्सूर्य॑स्तपतितप्य॒तुर्वृथा॒(स्वाहा᳚) || 9 || सः¦स॒म्ऽन॒यः¦सः¦वि॒ऽन॒यः¦पु॒रःऽहि॑तः¦सः¦सुऽस्तु॑तः¦सः¦यु॒धि¦ब्रह्म॑णः¦पतिः॑ | |
वि॒भुप्र॒भुप्र॑थ॒मंमे॒हना᳚वतो॒बृह॒स्पतेः᳚सुवि॒दत्रा᳚णि॒राध्या᳚ |{शौनको गृत्समदः | बृहस्पतिः | जगती} इ॒मासा॒तानि॑वे॒न्यस्य॑वा॒जिनो॒येन॒जना᳚,उ॒भये᳚भुञ्ज॒तेविशः॒(स्वाहा᳚) || 10 || वि॒ऽभु¦प्र॒ऽभु¦प्र॒थ॒मम्¦मे॒हना᳚ऽवतः¦बृह॒स्पतेः᳚¦सु॒ऽवि॒दत्रा᳚णि¦राध्या᳚ | |
योऽव॑रेवृ॒जने᳚वि॒श्वथा᳚वि॒भुर्म॒हामु॑र॒ण्वःशव॑साव॒वक्षि॑थ |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} सदे॒वोदे॒वान्प्रति॑पप्रथेपृ॒थुविश्वेदु॒ताप॑रि॒भूर्ब्रह्म॑ण॒स्पतिः॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:3 यः¦अव॑रे¦वृ॒जने᳚¦वि॒श्वऽथा᳚¦वि॒ऽभुः¦म॒हाम्¦ऊँ॒ इति॑¦र॒ण्वः¦शव॑सा¦व॒वक्षि॑थ | |
विश्वं᳚स॒त्यंम॑घवानायु॒वोरिदाप॑श्च॒नप्रमि॑नन्तिव्र॒तंवा᳚म् |{शौनको गृत्समदः | इंद्राब्रह्मणस्पतीः | त्रिष्टुप्} अच्छे᳚न्द्राब्रह्मणस्पतीह॒विर्नोऽन्नं॒युजे᳚ववा॒जिना᳚जिगात॒म्(स्वाहा᳚) || 12 || विश्व᳚म्¦स॒त्यम्¦म॒घ॒ऽवा॒ना॒¦यु॒वोः¦इत्¦आपः॑¦च॒न¦प्र¦मि॒न॒न्ति॒¦व्र॒तम्¦वा॒म् | |
उ॒ताशि॑ष्ठा॒,अनु॑शृण्वन्ति॒वह्न॑यःस॒भेयो॒विप्रो᳚भरतेम॒तीधना᳚ |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} वी॒ळु॒द्वेषा॒,अनु॒वश॑ऋ॒णमा᳚द॒दिःसह॑वा॒जीस॑मि॒थेब्रह्म॑ण॒स्पतिः॒(स्वाहा᳚) || 13 || उ॒त¦आशि॑ष्ठाः¦अनु॑¦शृ॒ण्व॒न्ति॒¦वह्न॑यः¦स॒भेयः॑¦विप्रः॑¦भ॒र॒ते॒¦म॒ती¦धना᳚ | |
ब्रह्म॑ण॒स्पते᳚रभवद्यथाव॒शंस॒त्योम॒न्युर्महि॒कर्मा᳚करिष्य॒तः |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} योगा,उ॒दाज॒त्सदि॒वेविचा᳚भजन्म॒हीव॑री॒तिःशव॑सासर॒त्पृथ॑क्॒(स्वाहा᳚) || 14 || ब्रह्म॑णः¦पतेः᳚¦अ॒भ॒व॒त्¦य॒था॒ऽव॒शम्¦स॒त्यः¦म॒न्युः¦महि॑¦कर्म॑¦क॒रि॒ष्य॒तः | |
ब्रह्म॑णस्पतेसु॒यम॑स्यवि॒श्वहा᳚रा॒यःस्या᳚मर॒थ्यो॒३॑(ओ॒)वय॑स्वतः |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} वी॒रेषु॑वी॒राँ,उप॑पृङ्धिन॒स्त्वंयदीशा᳚नो॒ब्रह्म॑णा॒वेषि॑मे॒हव॒म्(स्वाहा᳚) || 15 || ब्रह्म॑णः¦प॒ते॒¦सु॒ऽयम॑स्य¦वि॒श्वहा᳚¦रा॒यः¦स्या॒म॒¦र॒थ्यः॑¦वय॑स्वतः | |
ब्रह्म॑णस्पते॒त्वम॒स्यय॒न्तासू॒क्तस्य॑बोधि॒तन॑यंचजिन्व |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | त्रिष्टुप्} विश्वं॒तद्भ॒द्रंयदव᳚न्तिदे॒वाबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 16 || ब्रह्म॑णः¦प॒ते॒¦त्वम्¦अ॒स्य¦य॒न्ता¦सु॒।औ॒क्तस्य॑¦बो॒धि॒¦तन॑यम्¦च॒¦जि॒न्व॒ | |
[95] इंधानइति पंचर्चस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदोब्रह्मणस्पतिर्जगती |{अष्टक:2, अध्याय:7}{मंडल:2, सूक्त:25}{अनुवाक:3, सूक्त:3} |
इन्धा᳚नो,अ॒ग्निंव॑नवद्वनुष्य॒तःकृ॒तब्र᳚ह्माशूशुवद्रा॒तह᳚व्य॒इत् |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} जा॒तेन॑जा॒तमति॒सप्रस॑र्सृते॒यंयं॒युजं᳚कृणु॒तेब्रह्म॑ण॒स्पतिः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:4 इन्धा᳚नः¦अ॒ग्निम्¦व॒न॒व॒त्¦व॒नु॒ष्य॒तः¦कृ॒तऽब्र᳚ह्मा¦शू॒शु॒व॒त्¦रा॒तऽह᳚व्यः¦इत् | |
वी॒रेभि᳚र्वी॒रान्व॑नवद्वनुष्य॒तोगोभी᳚र॒यिंप॑प्रथ॒द्बोध॑ति॒त्मना᳚ |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} तो॒कंच॒तस्य॒तन॑यंचवर्धते॒यंयं॒युजं᳚कृणु॒तेब्रह्म॑ण॒स्पतिः॒(स्वाहा᳚) || 2 || वी॒रेभिः॑¦वी॒रान्¦व॒न॒व॒त्¦व॒नु॒ष्य॒तः¦गोभिः॑¦र॒यिम्¦प॒प्र॒थ॒त्¦बोध॑ति¦त्मना᳚ | |
सिन्धु॒र्नक्षोदः॒शिमी᳚वाँ,ऋघाय॒तोवृषे᳚व॒वध्रीँ᳚र॒भिव॒ष्ट्योज॑सा |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} अ॒ग्नेरि॑व॒प्रसि॑ति॒र्नाह॒वर्त॑वे॒यंयं॒युजं᳚कृणु॒तेब्रह्म॑ण॒स्पतिः॒(स्वाहा᳚) || 3 || सिन्धुः॑¦न¦क्षोदः॑¦शिमी᳚ऽवान्¦ऋ॒घा॒य॒तः¦वृषा᳚ऽइव¦वध्री᳚न्¦अ॒भि¦व॒ष्टि॒¦ओज॑सा | |
तस्मा᳚,अर्षन्तिदि॒व्या,अ॑स॒श्चतः॒ससत्व॑भिःप्रथ॒मोगोषु॑गच्छति |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} अनि॑भृष्टतविषिर्ह॒न्त्योज॑सा॒यंयं॒युजं᳚कृणु॒तेब्रह्म॑ण॒स्पतिः॒(स्वाहा᳚) || 4 || तस्मै᳚¦अ॒र्ष॒न्ति॒¦दि॒व्याः¦अ॒स॒श्चतः॑¦सः¦सत्व॑ऽभिः¦प्र॒थ॒मः¦गोषु॑¦ग॒च्छ॒ति॒ | |
तस्मा॒,इद्विश्वे᳚धुनयन्त॒सिन्ध॒वोऽच्छि॑द्रा॒शर्म॑दधिरेपु॒रूणि॑ |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} दे॒वानां᳚सु॒म्नेसु॒भगः॒सए᳚धते॒यंयं॒युजं᳚कृणु॒तेब्रह्म॑ण॒स्पतिः॒(स्वाहा᳚) || 5 || तस्मै᳚¦इत्¦विश्वे᳚¦धु॒न॒य॒न्त॒¦सिन्ध॑वः¦अच्छि॑द्रा¦शर्म॑¦द॒धि॒रे॒¦पु॒रूणि॑ | |
[96] ऋजुरिदिति चतुरृचस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदोब्रह्मणस्पतिर्जगती |{अष्टक:2, अध्याय:7}{मंडल:2, सूक्त:26}{अनुवाक:3, सूक्त:4} |
ऋ॒जुरिच्छंसो᳚वनवद्वनुष्य॒तोदे᳚व॒यन्निददे᳚वयन्तम॒भ्य॑सत् |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} सु॒प्रा॒वीरिद्व॑नवत्पृ॒त्सुदु॒ष्टरं॒यज्वेदय॑ज्यो॒र्विभ॑जाति॒भोज॑न॒म्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:5 ऋ॒जुः¦इत्¦शंसः॑¦व॒न॒व॒त्¦व॒नु॒ष्य॒तः¦दे॒व॒ऽयन्¦इत्¦अदे᳚वऽयन्तम्¦अ॒भि¦अ॒स॒त् | |
यज॑स्ववीर॒प्रवि॑हिमनाय॒तोभ॒द्रंमनः॑कृणुष्ववृत्र॒तूर्ये᳚ |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} ह॒विष्कृ॑णुष्वसु॒भगो॒यथास॑सि॒ब्रह्म॑ण॒स्पते॒रव॒आवृ॑णीमहे॒(स्वाहा᳚) || 2 || यज॑स्व¦वी॒र॒¦प्र¦वि॒हि॒¦म॒ना॒य॒तः¦भ॒द्रम्¦मनः॑¦कृ॒णु॒ष्व॒¦वृ॒त्र॒ऽतूर्ये᳚ | |
सइज्जने᳚न॒सवि॒शासजन्म॑ना॒सपु॒त्रैर्वाजं᳚भरते॒धना॒नृभिः॑ |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} दे॒वानां॒यःपि॒तर॑मा॒विवा᳚सतिश्र॒द्धाम॑नाह॒विषा॒ब्रह्म॑ण॒स्पति॒म्(स्वाहा᳚) || 3 || सः¦इत्¦जने᳚न¦सः¦वि॒शा¦सः¦जन्म॑ना¦सः¦पु॒त्रैः¦वाज᳚म्¦भ॒र॒ते॒¦धना᳚¦नृऽभिः॑ | |
यो,अ॑स्मैह॒व्यैर्घृ॒तव॑द्भि॒रवि॑ध॒त्प्रतंप्रा॒चान॑यति॒ब्रह्म॑ण॒स्पतिः॑ |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} उ॒रु॒ष्यती॒मंह॑सो॒रक्ष॑तीरि॒षो॒३॑(ओं॒)ऽहोश्चि॑दस्मा,उरु॒चक्रि॒रद्भु॑तः॒(स्वाहा᳚) || 4 || यः¦अ॒स्मै॒¦ह॒व्यैः¦घृ॒तव॑त्ऽभिः¦अवि॑धत्¦प्र¦तम्¦प्रा॒चा¦न॒य॒ति॒¦ब्रह्म॑णः¦पतिः॑ | |
[97] इमागिरइति सप्तदशर्चस्य सूक्तस्य गार्त्समदः कूर्म आदित्यात्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:7}{मंडल:2, सूक्त:27}{अनुवाक:3, सूक्त:5} |
इ॒मागिर॑आदि॒त्येभ्यो᳚घृ॒तस्नूः᳚स॒नाद्राज॑भ्योजु॒ह्वा᳚जुहोमि |{गार्त्समदः कूर्मः | आदित्याः | त्रिष्टुप्} शृ॒णोतु॑मि॒त्रो,अ᳚र्य॒माभगो᳚नस्तुविजा॒तोवरु॑णो॒दक्षो॒,अंशः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:6 इ॒माः¦गिरः॑¦आ॒दि॒त्येभ्यः॑¦घृ॒तऽस्नूः᳚¦स॒नात्¦राज॑ऽभ्यः¦जु॒ह्वा᳚¦जु॒हो॒मि॒ | |
इ॒मंस्तोमं॒सक्र॑तवोमे,अ॒द्यमि॒त्रो,अ᳚र्य॒मावरु॑णोजुषन्त |{गार्त्समदः कूर्मः | आदित्याः | त्रिष्टुप्} आ॒दि॒त्यासः॒शुच॑यो॒धार॑पूता॒,अवृ॑जिना,अनव॒द्या,अरि॑ष्टाः॒(स्वाहा᳚) || 2 || इ॒मम्¦स्तोम᳚म्¦सऽक्र॑तवः¦मे॒¦अ॒द्य¦मि॒त्रः¦अ॒र्य॒मा¦वरु॑णः¦जु॒ष॒न्त॒ | |
तआ᳚दि॒त्यास॑उ॒रवो᳚गभी॒रा,अद॑ब्धासो॒दिप्स᳚न्तोभूर्य॒क्षाः |{गार्त्समदः कूर्मः | आदित्याः | त्रिष्टुप्} अ॒न्तःप॑श्यन्तिवृजि॒नोतसा॒धुसर्वं॒राज॑भ्यःपर॒माचि॒दन्ति॒(स्वाहा᳚) || 3 || ते¦आ॒दि॒त्यासः॑¦उ॒रवः॑¦ग॒भी॒राः¦अद॑ब्धासः¦दिप्स᳚न्तः¦भू॒रि॒।आ॒क्षाः | |
धा॒रय᳚न्तआदि॒त्यासो॒जग॒त्स्थादे॒वाविश्व॑स्य॒भुव॑नस्यगो॒पाः |{गार्त्समदः कूर्मः | आदित्याः | त्रिष्टुप्} दी॒र्घाधि॑यो॒रक्ष॑माणा,असु॒र्य॑मृ॒तावा᳚न॒श्चय॑माना,ऋ॒णानि॒(स्वाहा᳚) || 4 || धा॒रय᳚न्तः¦आ॒दि॒त्यासः॑¦जग॑त्¦स्थाः¦दे॒वाः¦विश्व॑स्य¦भुव॑नस्य¦गो॒पाः | |
वि॒द्यामा᳚दित्या॒,अव॑सोवो,अ॒स्ययद᳚र्यमन्भ॒यआचि᳚न्मयो॒भु |{गार्त्समदः कूर्मः | आदित्याः | त्रिष्टुप्} यु॒ष्माकं᳚मित्रावरुणा॒प्रणी᳚तौ॒परि॒श्वभ्रे᳚वदुरि॒तानि॑वृज्या॒म्(स्वाहा᳚) || 5 || वि॒द्याम्¦आ॒दि॒त्याः॒¦अव॑सः¦वः॒¦अ॒स्य¦यत्¦अ॒र्य॒म॒न्¦भ॒ये¦आ¦चि॒त्¦म॒यः॒ऽभु | |
सु॒गोहिवो᳚,अर्यमन्मित्र॒पन्था᳚,अनृक्ष॒रोव॑रुणसा॒धुरस्ति॑ |{गार्त्समदः कूर्मः | आदित्याः | त्रिष्टुप्} तेना᳚दित्या॒,अधि॑वोचतानो॒यच्छ॑तानोदुष्परि॒हन्तु॒शर्म॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:7 सु॒ऽगः¦हि¦वः॒¦अ॒र्य॒म॒न्¦मि॒त्र॒¦पन्थाः᳚¦अ॒नृ॒क्ष॒रः¦व॒रु॒ण॒¦सा॒धुः¦अस्ति॑ | |
पिप॑र्तुनो॒,अदि॑ती॒राज॑पु॒त्राति॒द्वेषां᳚स्यर्य॒मासु॒गेभिः॑ |{गार्त्समदः कूर्मः | आदित्याः | त्रिष्टुप्} बृ॒हन्मि॒त्रस्य॒वरु॑णस्य॒शर्मोप॑स्यामपुरु॒वीरा॒,अरि॑ष्टाः॒(स्वाहा᳚) || 7 || पिप॑र्तु¦नः॒¦अदि॑तिः¦राज॑ऽपुत्रा¦अति॑¦द्वेषां᳚सि¦अ॒र्य॒मा¦सु॒ऽगेभिः॑ | |
ति॒स्रोभूमी᳚र्धारय॒न्त्रीँरु॒तद्यून्त्रीणि᳚व्र॒तावि॒दथे᳚,अ॒न्तरे᳚षाम् |{गार्त्समदः कूर्मः | आदित्याः | त्रिष्टुप्} ऋ॒तेना᳚दित्या॒महि॑वोमहि॒त्वंतद᳚र्यमन्वरुणमित्र॒चारु॒(स्वाहा᳚) || 8 || ति॒स्रः¦भूमीः᳚¦धा॒र॒य॒न्¦त्रीन्¦उ॒त¦द्यून्¦त्रीणि॑¦व्र॒ता¦वि॒दथे᳚¦अ॒न्तः¦ए॒षा॒म् | |
त्रीरो᳚च॒नादि॒व्याधा᳚रयन्तहिर॒ण्ययाः॒शुच॑यो॒धार॑पूताः |{गार्त्समदः कूर्मः | आदित्याः | त्रिष्टुप्} अस्व॑प्नजो,अनिमि॒षा,अद॑ब्धा,उरु॒शंसा᳚ऋ॒जवे॒मर्त्या᳚य॒(स्वाहा᳚) || 9 || त्री¦रो॒च॒ना¦दि॒व्या¦धा॒र॒य॒न्त॒¦हि॒र॒ण्ययाः᳚¦शुच॑यः¦धार॑ऽपूताः | |
त्वंविश्वे᳚षांवरुणासि॒राजा॒येच॑दे॒वा,अ॑सुर॒येच॒मर्ताः᳚ |{गार्त्समदः कूर्मः | आदित्याः | त्रिष्टुप्} श॒तंनो᳚रास्वश॒रदो᳚वि॒चक्षे॒ऽश्यामायूं᳚षि॒सुधि॑तानि॒पूर्वा॒(स्वाहा᳚) || 10 || त्वम्¦विश्वे᳚षाम्¦व॒रु॒ण॒¦अ॒सि॒¦राजा᳚¦ये¦च॒¦दे॒वाः¦अ॒सु॒र॒¦ये¦च॒¦मर्ताः᳚ | |
नद॑क्षि॒णाविचि॑किते॒नस॒व्यानप्रा॒चीन॑मादित्या॒नोतप॒श्चा |{गार्त्समदः कूर्मः | आदित्याः | त्रिष्टुप्} पा॒क्या᳚चिद्वसवोधी॒र्या᳚चिद्यु॒ष्मानी᳚तो॒,अभ॑यं॒ज्योति॑रश्या॒म्(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:8 न¦द॒क्षि॒णा¦वि¦चि॒कि॒ते॒¦न¦स॒व्या¦न¦प्रा॒चीन᳚म्¦आ॒दि॒त्याः॒¦न¦उ॒त¦प॒श्चा | |
योराज॑भ्यऋत॒निभ्यो᳚द॒दाश॒यंव॒र्धय᳚न्तिपु॒ष्टय॑श्च॒नित्याः᳚ |{गार्त्समदः कूर्मः | आदित्याः | त्रिष्टुप्} सरे॒वान्या᳚तिप्रथ॒मोरथे᳚नवसु॒दावा᳚वि॒दथे᳚षुप्रश॒स्तः(स्वाहा᳚) || 12 || यः¦राज॑ऽभ्यः¦ऋ॒त॒निऽभ्यः॑¦द॒दाश॑¦यम्¦व॒र्धय᳚न्ति¦पु॒ष्टयः॑¦च॒¦नित्याः᳚ | |
शुचि॑र॒पःसू॒यव॑सा॒,अद॑ब्ध॒उप॑क्षेतिवृ॒द्धव॑याःसु॒वीरः॑ |{गार्त्समदः कूर्मः | आदित्याः | त्रिष्टुप्} नकि॒ष्टंघ्न॒न्त्यन्ति॑तो॒नदू॒राद्यआ᳚दि॒त्यानां॒भव॑ति॒प्रणी᳚तौ॒(स्वाहा᳚) || 13 || शुचिः॑¦अ॒पः¦सु॒ऽयव॑साः¦अद॑ब्धः¦उप॑¦क्षे॒ति॒¦वृ॒द्धऽव॑याः¦सु॒ऽवीरः॑ | |
अदि॑ते॒मित्र॒वरु॑णो॒तमृ॑ळ॒यद्वो᳚व॒यंच॑कृ॒माकच्चि॒दागः॑ |{गार्त्समदः कूर्मः | आदित्याः | त्रिष्टुप्} उ॒र्व॑श्या॒मभ॑यं॒ज्योति॑रिन्द्र॒मानो᳚दी॒र्घा,अ॒भिन॑श॒न्तमि॑स्राः॒(स्वाहा᳚) || 14 || अदि॑ते¦मित्र॑¦वरु॑ण¦उ॒त¦मृ॒ळ॒¦यत्¦वः॒¦व॒यम्¦च॒कृ॒म¦कत्¦चि॒त्¦आगः॑ | |
उ॒भे,अ॑स्मैपीपयतःसमी॒चीदि॒वोवृ॒ष्टिंसु॒भगो॒नाम॒पुष्य॑न् |{गार्त्समदः कूर्मः | आदित्याः | त्रिष्टुप्} उ॒भाक्षया᳚वा॒जय᳚न्यातिपृ॒त्सूभावर्धौ᳚भवतःसा॒धू,अ॑स्मै॒(स्वाहा᳚) || 15 || उ॒भे इति॑¦अ॒स्मै॒¦पी॒प॒य॒तः॒¦स॒मी॒ची इति॑ स॒म्ऽई॒ची¦दि॒वः¦वृ॒ष्टिम्¦सु॒ऽभगः॑¦नाम॑¦पुष्य॑न् | |
यावो᳚मा॒या,अ॑भि॒द्रुहे᳚यजत्राः॒पाशा᳚,आदित्यारि॒पवे॒विचृ॑त्ताः |{गार्त्समदः कूर्मः | आदित्याः | त्रिष्टुप्} अ॒श्वीव॒ताँ,अति॑येषं॒रथे॒नारि॑ष्टा,उ॒रावाशर्म᳚न्त्स्याम॒(स्वाहा᳚) || 16 || याः¦वः॒¦मा॒याः¦अ॒भि॒ऽद्रुहे᳚¦य॒ज॒त्राः॒¦पाशाः᳚¦आ॒दि॒त्याः॒¦रि॒पवे᳚¦विऽचृ॑त्ताः | |
माहंम॒घोनो᳚वरुणप्रि॒यस्य॑भूरि॒दाव्न॒आवि॑दं॒शून॑मा॒पेः |{गार्त्समदः कूर्मः | आदित्याः | त्रिष्टुप्} मारा॒योरा᳚जन्त्सु॒यमा॒दव॑स्थांबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 17 || मा¦अ॒हम्¦म॒घोनः॑¦व॒रु॒ण॒¦प्रि॒यस्य॑¦भू॒रि॒ऽदाव्नः॑¦आ¦वि॒द॒म्¦शून᳚म्¦आ॒पेः | |
[98] इदंकवेरित्येकादशर्चस्य सूक्तस्य गार्त्समदःकूर्मोवरुणस्त्रिष्टुप् |(दशमी दुःस्वप्ननाशिनीत्रिष्वपिसूक्तेषु पाक्षिको गृत्समदोस्त्येव)|{अष्टक:2, अध्याय:7}{मंडल:2, सूक्त:28}{अनुवाक:3, सूक्त:6} |
इ॒दंक॒वेरा᳚दि॒त्यस्य॑स्व॒राजो॒विश्वा᳚नि॒सान्त्य॒भ्य॑स्तुम॒ह्ना |{गार्त्समदः कूर्मः | वरुणः | त्रिष्टुप्} अति॒योम॒न्द्रोय॒जथा᳚यदे॒वःसु॑की॒र्तिंभि॑क्षे॒वरु॑णस्य॒भूरेः᳚(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:9 इ॒दम्¦क॒वेः¦आ॒दि॒त्यस्य॑¦स्व॒ऽराजः॑¦विश्वा᳚नि¦सन्ति॑¦अ॒भि¦अ॒स्तु॒¦म॒ह्ना | |
तव᳚व्र॒तेसु॒भगा᳚सःस्यामस्वा॒ध्यो᳚वरुणतुष्टु॒वांसः॑ |{गार्त्समदः कूर्मः | वरुणः | त्रिष्टुप्} उ॒पाय॑नउ॒षसां॒गोम॑तीनाम॒ग्नयो॒नजर॑माणा॒,अनु॒द्यून्(स्वाहा᳚) || 2 || तव॑¦व्र॒ते¦सु॒ऽभगा᳚सः¦स्या॒म॒¦सु॒ऽआ॒ध्यः॑¦व॒रु॒ण॒¦तु॒स्तु॒ऽवांसः॑ | |
तव॑स्यामपुरु॒वीर॑स्य॒शर्म᳚न्नुरु॒शंस॑स्यवरुणप्रणेतः |{गार्त्समदः कूर्मः | वरुणः | त्रिष्टुप्} यू॒यंनः॑पुत्रा,अदितेरदब्धा,अ॒भिक्ष॑मध्वं॒युज्या᳚यदेवाः॒(स्वाहा᳚) || 3 || तव॑¦स्या॒म॒¦पु॒रु॒ऽवीर॑स्य¦शर्म॑न्¦उ॒रु॒ऽशंस॑स्य¦व॒रु॒ण॒¦प्र॒ने॒त॒रिति॑ प्रऽनेतः | |
प्रसी᳚मादि॒त्यो,अ॑सृजद्विध॒र्ताँ,ऋ॒तंसिन्ध॑वो॒वरु॑णस्ययन्ति |{गार्त्समदः कूर्मः | वरुणः | त्रिष्टुप्} नश्रा᳚म्यन्ति॒नविमु॑चन्त्ये॒तेवयो॒नप॑प्तूरघु॒यापरि॑ज्म॒न्(स्वाहा᳚) || 4 || प्र¦सी॒म्¦आ॒दि॒त्यः¦अ॒सृ॒ज॒त्¦वि॒ऽध॒र्ता¦ऋ॒तम्¦सिन्ध॑वः¦वरु॑णस्य¦य॒न्ति॒ | |
विमच्छ्र॑थायरश॒नामि॒वाग॑ऋ॒ध्याम॑तेवरुण॒खामृ॒तस्य॑ |{गार्त्समदः कूर्मः | वरुणः | त्रिष्टुप्} मातन्तु॑श्छेदि॒वय॑तो॒धियं᳚मे॒मामात्रा᳚शार्य॒पसः॑पु॒रऋ॒तोः(स्वाहा᳚) || 5 || वि¦मत्¦श्र॒थ॒य॒¦र॒श॒नाम्ऽइ᳚व¦आगः॑¦ऋ॒ध्याम॑¦ते॒¦व॒रु॒ण॒¦खाम्¦ऋ॒तस्य॑ | |
अपो॒सुम्य॑क्षवरुणभि॒यसं॒मत्सम्रा॒ळृता॒वोऽनु॑मागृभाय |{गार्त्समदः कूर्मः | वरुणः | त्रिष्टुप्} दामे᳚वव॒त्साद्विमु॑मु॒ग्ध्यंहो᳚न॒हित्वदा॒रेनि॒मिष॑श्च॒नेशे॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:10 अपो॒ इति॑¦सु¦म्य॒क्ष॒¦व॒रु॒ण॒¦भि॒यस᳚म्¦मत्¦सम्ऽरा᳚ट्¦ऋत॑ऽवः¦अनु॑¦मा॒¦गृ॒भा॒य॒ | |
मानो᳚व॒धैर्व॑रुण॒येत॑इ॒ष्टावेनः॑कृ॒ण्वन्त॑मसुरभ्री॒णन्ति॑ |{गार्त्समदः कूर्मः | वरुणः | त्रिष्टुप्} माज्योति॑षःप्रवस॒थानि॑गन्म॒विषूमृधः॑शिश्रथोजी॒वसे᳚नः॒(स्वाहा᳚) || 7 || मा¦नः॒¦व॒धैः¦व॒रु॒ण॒¦ये¦ते॒¦इ॒ष्टौ¦एनः॑¦कृ॒ण्वन्त᳚म्¦अ॒सु॒र॒¦भ्री॒णन्ति॑ | |
नमः॑पु॒राते᳚वरुणो॒तनू॒नमु॒ताप॒रंतु॑विजातब्रवाम |{गार्त्समदः कूर्मः | वरुणः | त्रिष्टुप्} त्वेहिकं॒पर्व॑ते॒नश्रि॒तान्यप्र॑च्युतानिदूळभव्र॒तानि॒(स्वाहा᳚) || 8 || नमः॑¦पु॒रा¦ते॒¦व॒रु॒ण॒¦उ॒त¦नू॒नम्¦उ॒त¦अ॒प॒रम्¦तु॒वि॒ऽजा॒त॒¦ब्र॒वा॒म॒ | |
पर॑ऋ॒णासा᳚वी॒रध॒मत्कृ॑तानि॒माहंरा᳚जन्न॒न्यकृ॑तेनभोजम् |{गार्त्समदः कूर्मः | वरुणः | त्रिष्टुप्} अव्यु॑ष्टा॒,इन्नुभूय॑सीरु॒षास॒आनो᳚जी॒वान्व॑रुण॒तासु॑शाधि॒(स्वाहा᳚) || 9 || परा᳚¦ऋ॒णा¦सा॒वीः॒¦अध॑¦मत्ऽकृ॑तानि¦मा¦अ॒हम्¦रा॒ज॒न्¦अ॒न्यऽकृ॑तेन¦भो॒ज॒म् | |
योमे᳚राज॒न्युज्यो᳚वा॒सखा᳚वा॒स्वप्ने᳚भ॒यंभी॒रवे॒मह्य॒माह॑ |{गार्त्समदः कूर्मः | वरुणः | त्रिष्टुप्} स्ते॒नोवा॒योदिप्स॑तिनो॒वृको᳚वा॒त्वंतस्मा᳚द्वरुणपाह्य॒स्मान्(स्वाहा᳚) || 10 || यः¦मे॒¦रा॒ज॒न्¦युज्यः॑¦वा॒¦सखा᳚¦वा॒¦स्वप्ने᳚¦भ॒यम्¦भी॒रवे᳚¦मह्य᳚म्¦आह॑ | |
माहंम॒घोनो᳚वरुणप्रि॒यस्य॑भूरि॒दाव्न॒आवि॑दं॒शून॑मा॒पेः |{गार्त्समदः कूर्मः | वरुणः | त्रिष्टुप्} मारा॒योरा᳚जन्त्सु॒यमा॒दव॑स्थांबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 11 || मा¦अ॒हम्¦म॒घोनः॑¦व॒रु॒ण॒¦प्रि॒यस्य॑¦भू॒रि॒ऽदाव्नः॑¦आ¦वि॒द॒म्¦शून᳚म्¦आ॒पेः | |
[99] धृतव्रता इति सप्तर्चस्य सूक्तस्य गार्त्समदःकूर्मोविश्वेदेवास्त्रिष्टुप् | (भेदप्रयोगे - आद्यानांषण्णां विश्वेदेवाः अंत्यायावरुणः) |{अष्टक:2, अध्याय:7}{मंडल:2, सूक्त:29}{अनुवाक:3, सूक्त:7} |
धृत᳚व्रता॒,आदि॑त्या॒,इषि॑रा,आ॒रेमत्क॑र्तरह॒सूरि॒वागः॑ |{गार्त्समदः कूर्मः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} शृ॒ण्व॒तोवो॒वरु॑ण॒मित्र॒देवा᳚भ॒द्रस्य॑वि॒द्वाँ,अव॑सेहुवेवः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:11 धृत॑ऽव्रताः¦आदि॑त्याः¦इषि॑राः¦आ॒रे¦मत्¦क॒र्त॒¦र॒ह॒सूःऽइ᳚व¦आगः॑ | |
यू॒यंदे᳚वाः॒प्रम॑तिर्यू॒यमोजो᳚यू॒यंद्वेषां᳚सिसनु॒तर्यु॑योत |{गार्त्समदः कूर्मः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} अ॒भि॒क्ष॒त्तारो᳚,अ॒भिच॒क्षम॑ध्वम॒द्याच॑नोमृ॒ळय॑ताप॒रंच॒(स्वाहा᳚) || 2 || यू॒यम्¦दे॒वाः॒¦प्रऽम॑तिः¦यू॒यम्¦ओजः॑¦यू॒यम्¦द्वेषां᳚सि¦स॒नु॒तः¦यु॒यो॒त॒ | |
किमू॒नुवः॑कृणवा॒माप॑रेण॒किंसने᳚नवसव॒आप्ये᳚न |{गार्त्समदः कूर्मः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} यू॒यंनो᳚मित्रावरुणादितेचस्व॒स्तिमि᳚न्द्रामरुतोदधात॒(स्वाहा᳚) || 3 || किम्¦ऊँ॒ इति॑¦नु¦वः॒¦कृ॒ण॒वा॒म॒¦अप॑रेण¦किम्¦सने᳚न¦व॒स॒वः॒¦आप्ये᳚न | |
ह॒येदे᳚वायू॒यमिदा॒पयः॑स्थ॒तेमृ॑ळत॒नाध॑मानाय॒मह्य᳚म् |{गार्त्समदः कूर्मः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} मावो॒रथो᳚मध्यम॒वाळृ॒तेभू॒न्मायु॒ष्माव॑त्स्वा॒पिषु॑श्रमिष्म॒(स्वाहा᳚) || 4 || ह॒ये¦दे॒वाः॒¦यू॒यम्¦इत्¦आ॒पयः॑¦स्थ॒¦ते¦मृ॒ळ॒त॒¦नाध॑मानाय¦मह्य᳚म् | |
प्रव॒एको᳚मिमय॒भूर्यागो॒यन्मा᳚पि॒तेव॑कित॒वंश॑शा॒स |{गार्त्समदः कूर्मः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} आ॒रेपाशा᳚,आ॒रे,अ॒घानि॑देवा॒मामाधि॑पु॒त्रेविमि॑वग्रभीष्ट॒(स्वाहा᳚) || 5 || प्र¦वः॒¦एकः॑¦मि॒म॒य॒¦भूरि॑¦आगः॑¦यत्¦मा॒¦पि॒ताऽइ᳚व¦कि॒त॒वम्¦श॒शा॒स | |
अ॒र्वाञ्चो᳚,अ॒द्याभ॑वतायजत्रा॒,आवो॒हार्दि॒भय॑मानोव्ययेयम् |{गार्त्समदः कूर्मः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} त्राध्वं᳚नोदेवानि॒जुरो॒वृक॑स्य॒त्राध्वं᳚क॒र्ताद॑व॒पदो᳚यजत्राः॒(स्वाहा᳚) || 6 || अ॒र्वांचः॑¦अ॒द्य¦भ॒व॒त॒¦य॒ज॒त्राः॒¦आ¦वः॒¦हार्दि॑¦भय॑मानः¦व्य॒ये॒य॒म् | |
माहंम॒घोनो᳚वरुणप्रि॒यस्य॑भूरि॒दाव्न॒आवि॑दं॒शून॑मा॒पेः |{गार्त्समदः कूर्मः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} मारा॒योरा᳚जन्त्सु॒यमा॒दव॑स्थांबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 7 || मा¦अ॒हम्¦म॒घोनः॑¦व॒रु॒ण॒¦प्रि॒यस्य॑¦भू॒रि॒ऽदाव्नः॑¦आ¦वि॒द॒म्¦शून᳚म्¦आ॒पेः | |
[100] ऋतंदेवायेत्येकादशर्चस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदइंद्रः षष्ठ्याइंद्रासोमौ अष्टम्याः सरस्वती नवम्याबृहस्पतिरेकादश्यामरुतस्त्रिष्टुबन्त्याजगती |{अष्टक:2, अध्याय:7}{मंडल:2, सूक्त:30}{अनुवाक:3, सूक्त:8} |
ऋ॒तंदे॒वाय॑कृण्व॒तेस॑वि॒त्रइन्द्रा᳚याहि॒घ्नेनर॑मन्त॒आपः॑ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} अह॑रहर्यात्य॒क्तुर॒पांकिया॒त्याप्र॑थ॒मःसर्ग॑आसा॒म्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:12 ऋ॒तम्¦दे॒वाय॑¦कृ॒ण्व॒ते¦स॒वि॒त्रे¦इन्द्रा᳚य¦अ॒हि॒ऽघ्ने¦न¦र॒म॒न्ते॒¦आपः॑ | |
योवृ॒त्राय॒सिन॒मत्राभ॑रिष्य॒त्प्रतंजनि॑त्रीवि॒दुष॑उवाच |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} प॒थोरद᳚न्ती॒रनु॒जोष॑मस्मैदि॒वेदि॑वे॒धुन॑योय॒न्त्यर्थ॒म्(स्वाहा᳚) || 2 || यः¦वृ॒त्राय॑¦सिन᳚म्¦अत्र॑¦अभ॑रिष्यत्¦प्र¦तम्¦जनि॑त्री¦वि॒दुषे᳚¦उ॒वा॒च॒ | |
ऊ॒र्ध्वोह्यस्था॒दध्य॒न्तरि॒क्षेऽधा᳚वृ॒त्राय॒प्रव॒धंज॑भार |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} मिहं॒वसा᳚न॒उप॒हीमदु॑द्रोत्ति॒ग्मायु॑धो,अजय॒च्छत्रु॒मिन्द्रः॒(स्वाहा᳚) || 3 || ऊ॒र्ध्वः¦हि¦अस्था᳚त्¦अधि॑¦अ॒न्तरि॑क्षे¦अध॑¦वृ॒त्राय॑¦प्र¦व॒धम्¦ज॒भा॒र॒ | |
बृह॑स्पते॒तपु॒षाश्ने᳚वविध्य॒वृक॑द्वरसो॒,असु॑रस्यवी॒रान् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} यथा᳚ज॒घन्थ॑धृष॒तापु॒राचि॑दे॒वाज॑हि॒शत्रु॑म॒स्माक॑मिन्द्र॒(स्वाहा᳚) || 4 || बृह॑स्पते¦तपु॑षा¦अश्ना᳚ऽइव¦वि॒ध्य॒¦वृक॑ऽद्वरसः¦असु॑रस्य¦वी॒रान् | |
अव॑क्षिपदि॒वो,अश्मा᳚नमु॒च्चायेन॒शत्रुं᳚मन्दसा॒नोनि॒जूर्वाः᳚ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} तो॒कस्य॑सा॒तौतन॑यस्य॒भूरे᳚र॒स्माँ,अ॒र्धंकृ॑णुतादिन्द्र॒गोना॒म्(स्वाहा᳚) || 5 || अव॑¦क्षि॒प॒¦दि॒वः¦अश्मा᳚नम्¦उ॒च्चा¦येन॑¦शत्रु᳚म्¦म॒न्द॒सा॒नः¦नि॒ऽजूर्वाः᳚ | |
प्रहिक्रतुं᳚वृ॒हथो॒यंव॑नु॒थोर॒ध्रस्य॑स्थो॒यज॑मानस्यचो॒दौ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रासोमौ | त्रिष्टुप्} इन्द्रा᳚सोमायु॒वम॒स्माँ,अ॑विष्टम॒स्मिन्भ॒यस्थे᳚कृणुतमुलो॒कम्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:13 प्र¦हि¦क्रतु᳚म्¦वृ॒हथः॑¦यम्¦व॒नु॒थः¦र॒ध्रस्य॑¦स्थः॒¦यज॑मानस्य¦चो॒दौ | |
नमा᳚तम॒न्नश्र॑म॒न्नोतत᳚न्द्र॒न्नवो᳚चाम॒मासु॑नो॒तेति॒सोम᳚म् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} योमे᳚पृ॒णाद्योदद॒द्योनि॒बोधा॒द्योमा᳚सु॒न्वन्त॒मुप॒गोभि॒राय॒॑त्(स्वाहा᳚) || 7 || न¦मा॒¦त॒म॒त्¦न¦श्र॒म॒त्¦न¦उ॒त¦त॒न्द्र॒त्¦न¦वो॒चा॒म॒¦मा¦सु॒नो॒त॒¦इति॑¦सोम᳚म् | |
सर॑स्वति॒त्वम॒स्माँ,अ॑विड्ढिम॒रुत्व॑तीधृष॒तीजे᳚षि॒शत्रू॑न् |{शौनको गृत्समदः | १/२: सरस्वती २/२:इन्द्रः | त्रिष्टुप्} त्यंचि॒च्छर्ध᳚न्तंतविषी॒यमा᳚ण॒मिन्द्रो᳚हन्तिवृष॒भंशण्डि॑काना॒म्(स्वाहा᳚) || 8 || सर॑स्वति¦त्वम्¦अ॒स्मान्¦अ॒वि॒ड्ढि॒¦म॒रुत्व॑ती¦धृ॒ष॒ती¦जे॒षि॒¦शत्रू॑न् | |
योनः॒सनु॑त्यउ॒तवा᳚जिघ॒त्नुर॑भि॒ख्याय॒तंति॑गि॒तेन॑विध्य |{शौनको गृत्समदः | बृहस्पतिः | त्रिष्टुप्} बृह॑स्पत॒आयु॑धैर्जेषि॒शत्रू᳚न्द्रु॒हेरीष᳚न्तं॒परि॑धेहिराज॒न्(स्वाहा᳚) || 9 || यः¦नः॒¦सनु॑त्यः¦उ॒त¦वा॒¦जि॒घ॒त्नुः¦अ॒भि॒ऽख्याय॑¦तम्¦ति॒गि॒तेन॑¦वि॒ध्य॒ | |
अ॒स्माके᳚भिः॒सत्व॑भिःशूर॒शूरै᳚र्वी॒र्या᳚कृधि॒यानि॑ते॒कर्त्वा᳚नि |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} ज्योग॑भूव॒न्ननु॑धूपितासोह॒त्वीतेषा॒माभ॑रानो॒वसू᳚नि॒(स्वाहा᳚) || 10 || अ॒स्माके᳚भिः¦सत्व॑ऽभिः¦शू॒र॒¦शूरैः᳚¦वी॒र्या᳚¦कृ॒धि॒¦यानि॑¦ते॒¦कर्त्वा᳚नि | |
तंवः॒शर्धं॒मारु॑तंसुम्न॒युर्गि॒रोप॑ब्रुवे॒नम॑सा॒दैव्यं॒जन᳚म् |{शौनको गृत्समदः | मरुतः | जगती} यथा᳚र॒यिंसर्व॑वीरं॒नशा᳚महा,अपत्य॒साचं॒श्रुत्यं᳚दि॒वेदि॑वे॒(स्वाहा᳚) || 11 || तम्¦वः॒¦शर्ध᳚म्¦मारु॑तम्¦सु॒म्न॒ऽयुः¦गि॒रा¦उप॑¦ब्रु॒वे॒¦नम॑सा¦दैव्य᳚म्¦जन᳚म् | |
[101] अस्माकमिति सप्तर्चस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदो विश्वेदेवाजगत्यंत्यात्रिष्टुप् | ( भेदपक्षे - आद्यायामित्रावरुणौ द्वितीयाचतुर्थीपंचमीनांविश्वेदेवाः तृतीयाया उषासानक्ता षष्ट्याद्यावापृथिवी सप्तम्याइंद्रः) |{अष्टक:2, अध्याय:7}{मंडल:2, सूक्त:31}{अनुवाक:3, सूक्त:9} |
अ॒स्माकं᳚मित्रावरुणावतं॒रथ॑मादि॒त्यैरु॒द्रैर्वसु॑भिःसचा॒भुवा᳚ |{शौनको गृत्समदः | विश्वदेवाः | जगती} प्रयद्वयो॒नपप्त॒न्वस्म॑न॒स्परि॑श्रव॒स्यवो॒हृषी᳚वन्तोवन॒र्षदः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:14 अ॒स्माक᳚म्¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒¦अ॒व॒त॒म्¦रथ᳚म्¦आ॒दि॒त्यैः¦रु॒द्रैः¦वसु॑ऽभिः¦स॒चा॒ऽभुवा᳚ | |
अध॑स्मान॒उद॑वतासजोषसो॒रथं᳚देवासो,अ॒भिवि॒क्षुवा᳚ज॒युम् |{शौनको गृत्समदः | विश्वदेवाः | जगती} यदा॒शवः॒पद्या᳚भि॒स्तित्र॑तो॒रजः॑पृथि॒व्याःसानौ॒जङ्घ॑नन्तपा॒णिभिः॒(स्वाहा᳚) || 2 || अध॑¦स्म॒¦नः॒¦उत्¦अ॒व॒त॒¦स॒ऽजो॒ष॒सः॒¦रथ᳚म्¦दे॒वा॒सः॒¦अ॒भि¦वि॒क्षु¦वा॒ज॒ऽयुम् | |
उ॒तस्यन॒इन्द्रो᳚वि॒श्वच॑र्षणिर्दि॒वःशर्धे᳚न॒मारु॑तेनसु॒क्रतुः॑ |{शौनको गृत्समदः | विश्वदेवाः | जगती} अनु॒नुस्था᳚त्यवृ॒काभि॑रू॒तिभी॒रथं᳚म॒हेस॒नये॒वाज॑सातये॒(स्वाहा᳚) || 3 || उ॒त¦स्यः¦नः॒¦इन्द्रः॑¦वि॒श्वऽच॑र्षणिः¦दि॒वः¦शर्धे᳚न¦मारु॑तेन¦सु॒ऽक्रतुः॑ | |
उ॒तस्यदे॒वोभुव॑नस्यस॒क्षणि॒स्त्वष्टा॒ग्नाभिः॑स॒जोषा᳚जूजुव॒द्रथ᳚म् |{शौनको गृत्समदः | विश्वदेवाः | जगती} इळा॒भगो᳚बृहद्दि॒वोतरोद॑सीपू॒षापुरं᳚धिर॒श्विना॒वधा॒पती॒(स्वाहा᳚) || 4 || उ॒त¦स्यः¦दे॒वः¦भुव॑नस्य¦स॒क्षणिः॑¦त्वष्टा᳚¦ग्नाभिः॑¦स॒ऽजोषाः᳚¦जू॒जु॒व॒त्¦रथ᳚म् | |
उ॒तत्येदे॒वीसु॒भगे᳚मिथू॒दृशो॒षासा॒नक्ता॒जग॑तामपी॒जुवा᳚ |{शौनको गृत्समदः | विश्वदेवाः | जगती} स्तु॒षेयद्वां᳚पृथिवि॒नव्य॑सा॒वचः॑स्था॒तुश्च॒वय॒स्त्रिव॑या,उप॒स्तिरे॒(स्वाहा᳚) || 5 || उ॒त¦त्ये इति॑¦दे॒वी इति॑¦सु॒भगे॒ इति॑ सु॒ऽभगे᳚¦मि॒थु॒ऽदृशा᳚¦उ॒षसा॒नक्ता᳚¦जग॑ताम्¦अ॒पि॒ऽजुवा᳚ | |
उ॒तवः॒शंस॑मु॒शिजा᳚मिवश्म॒स्यहि॑र्बु॒ध्न्यो॒३॑(ओ॒)ऽजएक॑पादु॒त |{शौनको गृत्समदः | विश्वदेवाः | जगती} त्रि॒तऋ॑भु॒क्षाःस॑वि॒ताचनो᳚दधे॒ऽपांनपा᳚दाशु॒हेमा᳚धि॒याशमि॒(स्वाहा᳚) || 6 || उ॒त¦वः॒¦शंस᳚म्¦उ॒शिजा᳚म्ऽइव¦श्म॒सि॒¦अहिः॑¦बु॒ध्न्यः॑¦अ॒जः¦एक॑ऽपात्¦उ॒त | |
ए॒तावो᳚व॒श्म्युद्य॑तायजत्रा॒,अत॑क्षन्ना॒यवो॒नव्य॑से॒सम् |{शौनको गृत्समदः | विश्वदेवाः | त्रिष्टुप्} श्र॒व॒स्यवो॒वाजं᳚चका॒नाःसप्ति॒र्नरथ्यो॒,अह॑धी॒तिम॑श्याः॒(स्वाहा᳚) || 7 || ए॒ता¦वः॒¦व॒श्मि॒¦उत्ऽय॑ता¦य॒ज॒त्राः॒¦अत॑क्षन्¦आ॒यवः॑¦नव्य॑से¦सम् | |
[102] अस्यमइत्यष्टर्चस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदाद्याया द्यावापृथिवी द्वितीयातृतीययोरिंद्रः (त्वष्टावा) चतुर्थीपंचम्योराका षष्ठीसप्तम्योःसिनीवाली अंत्यायागुंगूसिनीवाली राकासरस्वतींद्राणीवरुणान्योजगती अंत्यास्तिस्रोनुष्टुभः |{अष्टक:2, अध्याय:7}{मंडल:2, सूक्त:32}{अनुवाक:3, सूक्त:10} |
अ॒स्यमे᳚द्यावापृथिवी,ऋताय॒तोभू॒तम॑वि॒त्रीवच॑सः॒सिषा᳚सतः |{शौनको गृत्समदः | द्यावापृथिव्यौ | जगती} ययो॒रायुः॑प्रत॒रंते,इ॒दंपु॒रउप॑स्तुतेवसू॒युर्वां᳚म॒होद॑धे॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:15 अ॒स्य¦मे॒¦द्या॒वा॒पृ॒थि॒वी॒ इति॑¦ऋ॒त॒ऽय॒तः¦भू॒तम्¦अ॒वि॒त्री इति॑¦वच॑सः¦सिसा᳚सतः | |
मानो॒गुह्या॒रिप॑आ॒योरह᳚न्दभ॒न्मान॑आ॒भ्योरी᳚रधोदु॒च्छुना᳚भ्यः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रस्त्वष्टा वा | जगती} मानो॒वियौः᳚स॒ख्यावि॒द्धितस्य॑नःसुम्नाय॒तामन॑सा॒तत्त्वे᳚महे॒(स्वाहा᳚) || 2 || मा¦नः॒¦गुह्याः᳚¦रिपः॑¦आ॒योः¦अह॑न्¦द॒भ॒न्¦मा¦नः॒¦आ॒भ्यः¦री॒र॒धः॒¦दु॒च्छुना᳚भ्यः | |
अहे᳚ळता॒मन॑साश्रु॒ष्टिमाव॑ह॒दुहा᳚नांधे॒नुंपि॒प्युषी᳚मस॒श्चत᳚म् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रस्त्वष्टा वा | जगती} पद्या᳚भिरा॒शुंवच॑साचवा॒जिनं॒त्वांहि॑नोमिपुरुहूतवि॒श्वहा॒(स्वाहा᳚) || 3 || अहे᳚ळता¦मन॑सा¦श्रु॒ष्टिम्¦आ¦व॒ह॒¦दुहा᳚नाम्¦धे॒नुम्¦पि॒प्युषी᳚म्¦अ॒स॒श्चत᳚म् | |
रा॒काम॒हंसु॒हवां᳚सुष्टु॒तीहु॑वेशृ॒णोतु॑नःसु॒भगा॒बोध॑तु॒त्मना᳚ |{शौनको गृत्समदः | राका | जगती} सीव्य॒त्वपः॑सू॒च्याच्छि॑द्यमानया॒ददा᳚तुवी॒रंश॒तदा᳚यमु॒क्थ्य॑१(अं॒)(स्वाहा᳚) || 4 || रा॒काम्¦अ॒हम्¦सु॒ऽहवा᳚म्¦सु॒ऽस्तु॒ती¦हु॒वे॒¦शृ॒णोतु॑¦नः॒¦सु॒ऽभगा᳚¦बोध॑तु¦त्मना᳚ | |
यास्ते᳚राकेसुम॒तयः॑सु॒पेश॑सो॒याभि॒र्ददा᳚सिदा॒शुषे॒वसू᳚नि |{शौनको गृत्समदः | राका | जगती} ताभि᳚र्नो,अ॒द्यसु॒मना᳚,उ॒पाग॑हिसहस्रपो॒षंसु॑भगे॒ररा᳚णा॒(स्वाहा᳚) || 5 || याः¦ते॒¦रा॒के॒¦सु॒ऽम॒तयः॑¦सु॒ऽपेश॑सः¦याभिः॑¦ददा᳚सि¦दा॒शुषे᳚¦वसू᳚नि | |
सिनी᳚वालि॒पृथु॑ष्टुके॒यादे॒वाना॒मसि॒स्वसा᳚ |{शौनको गृत्समदः | सिनीवाली | अनुष्टुप्} जु॒षस्व॑ह॒व्यमाहु॑तंप्र॒जांदे᳚विदिदिड्ढिनः॒(स्वाहा᳚) || 6 || सिनी᳚वालि¦पृथु॑ऽस्तुके¦या¦दे॒वाना᳚म्¦असि॑¦स्वसा᳚ | जु॒षस्व॑¦ह॒व्यम्¦आऽहु॑तम्¦प्र॒ऽजाम्¦दे॒वि॒¦दि॒दि॒ड्ढि॒¦नः॒ || |
यासु॑बा॒हुःस्व᳚ङ्गु॒रिःसु॒षूमा᳚बहु॒सूव॑री |{शौनको गृत्समदः | सिनीवाली | अनुष्टुप्} तस्यै᳚वि॒श्पत्न्यै᳚ह॒विःसि॑नीवा॒ल्यैजु॑होतन॒(स्वाहा᳚) || 7 || या¦सु॒ऽबा॒हुः¦सु॒।आ॒ङ्गु॒रिः¦सु॒ऽसूमा᳚¦ब॒हु॒ऽसूव॑री | तस्यै᳚¦वि॒श्पत्न्यै᳚¦ह॒विः¦सि॒नी॒वा॒ल्यै¦जु॒हो॒त॒न॒ || |
यागु॒ङ्गूर्यासि॑नीवा॒लीयारा॒कायासर॑स्वती |{शौनको गृत्समदः | लिङ्गोक्ताः | अनुष्टुप्} इ॒न्द्रा॒णीम॑ह्वऊ॒तये᳚वरुणा॒नींस्व॒स्तये॒(स्वाहा᳚) || 8 || या¦गु॒ङ्गूः¦या¦सि॒नी॒वा॒ली¦या¦रा॒का¦या¦सर॑स्वती | इ॒न्द्रा॒णीम्¦अ॒ह्वे॒¦ऊ॒तये᳚¦व॒रु॒णा॒नीम्¦स्व॒स्तये᳚ || |
[103] आतेपितरिति पंचदशर्चस्य सूक्तस्य शौनको गृत्समदोरुद्रोजगत्यंत्यात्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:7}{मंडल:2, सूक्त:33}{अनुवाक:4, सूक्त:1} |
आते᳚पितर्मरुतांसु॒म्नमे᳚तु॒मानः॒सूर्य॑स्यसं॒दृशो᳚युयोथाः |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} अ॒भिनो᳚वी॒रो,अर्व॑तिक्षमेत॒प्रजा᳚येमहिरुद्रप्र॒जाभिः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:16 आ¦ते॒¦पि॒तः॒¦म॒रु॒ता॒म्¦सु॒म्नम्¦ए॒तु॒¦मा¦नः॒¦सूर्य॑स्य¦स॒म्ऽदृशः॑¦यु॒यो॒थाः॒ | |
त्वाद॑त्तेभीरुद्र॒शंत॑मेभिःश॒तंहिमा᳚,अशीयभेष॒जेभिः॑ |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} व्य१॑(अ॒)स्मद्द्वेषो᳚वित॒रंव्यंहो॒व्यमी᳚वाश्चातयस्वा॒विषू᳚चीः॒(स्वाहा᳚) || 2 || त्वाऽद॑त्तेभिः¦रु॒द्र॒¦शम्ऽत॑मेभिः¦श॒तम्¦हिमाः᳚¦अ॒शी॒य॒¦भे॒ष॒जेभिः॑ | |
श्रेष्ठो᳚जा॒तस्य॑रुद्रश्रि॒यासि॑त॒वस्त॑मस्त॒वसां᳚वज्रबाहो |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} पर्षि॑णःपा॒रमंह॑सःस्व॒स्तिविश्वा᳚,अ॒भी᳚ती॒रप॑सोयुयोधि॒(स्वाहा᳚) || 3 || श्रेष्ठः॑¦जा॒तस्य॑¦रु॒द्र॒¦श्रि॒या¦अ॒सि॒¦त॒वःऽत॑मः¦त॒वसा᳚म्¦व॒ज्र॒बा॒हो॒ इति॑ वज्रऽबाहो | |
मात्वा᳚रुद्रचुक्रुधामा॒नमो᳚भि॒र्मादुष्टु॑तीवृषभ॒मासहू᳚ती |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} उन्नो᳚वी॒राँ,अ॑र्पयभेष॒जेभि॑र्भि॒षक्त॑मंत्वाभि॒षजां᳚शृणोमि॒(स्वाहा᳚) || 4 || मा¦त्वा॒¦रु॒द्र॒¦चु॒क्रु॒धा॒म॒¦नमः॑ऽभिः¦मा¦दुःऽस्तु॑ती¦वृ॒ष॒भ॒¦मा¦सऽहू᳚ती | |
हवी᳚मभि॒र्हव॑ते॒योह॒विर्भि॒रव॒स्तोमे᳚भीरु॒द्रंदि॑षीय |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} ऋ॒दू॒दरः॑सु॒हवो॒मानो᳚,अ॒स्यैब॒भ्रुःसु॒शिप्रो᳚रीरधन्म॒नायै॒(स्वाहा᳚) || 5 || हवी᳚मऽभिः¦हव॑ते¦यः¦ह॒विःऽभिः॑¦अव॑¦स्तोमे᳚भिः¦रु॒द्रम्¦दि॒षी॒य॒ | |
उन्मा᳚ममन्दवृष॒भोम॒रुत्वा॒न्त्वक्षी᳚यसा॒वय॑सा॒नाध॑मानम् |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} घृणी᳚वच्छा॒याम॑र॒पा,अ॑शी॒याऽऽवि॑वासेयंरु॒द्रस्य॑सु॒म्नम्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:17 उत्¦मा॒¦म॒म॒न्द॒¦वृ॒ष॒भः¦म॒रुत्वा᳚न्¦त्वक्षी᳚यसा¦वय॑सा¦नाध॑मानम् | |
क्व१॑(अ॒)स्यते᳚रुद्रमृळ॒याकु॒र्हस्तो॒यो,अस्ति॑भेष॒जोजला᳚षः |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} अ॒प॒भ॒र्तारप॑सो॒दैव्य॑स्या॒भीनुमा᳚वृषभचक्षमीथाः॒(स्वाहा᳚) || 7 || क्व॑¦स्यः¦ते॒¦रु॒द्र॒¦मृ॒ळ॒याकुः॑¦हस्तः॑¦यः¦अस्ति॑¦भे॒ष॒जः¦जला᳚षः | |
प्रब॒भ्रवे᳚वृष॒भाय॑श्विती॒चेम॒होम॒हींसु॑ष्टु॒तिमी᳚रयामि |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} न॒म॒स्याक᳚ल्मली॒किनं॒नमो᳚भिर्गृणी॒मसि॑त्वे॒षंरु॒द्रस्य॒नाम॒(स्वाहा᳚) || 8 || प्र¦ब॒भ्रवे᳚¦वृ॒ष॒भाय॑¦श्वि॒ती॒चे¦म॒हः¦म॒हीम्¦सु॒ऽस्तु॒तिम्¦ई॒र॒या॒मि॒ | |
स्थि॒रेभि॒रङ्गैः᳚पुरु॒रूप॑उ॒ग्रोब॒भ्रुःशु॒क्रेभिः॑पिपिशे॒हिर᳚ण्यैः |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} ईशा᳚नाद॒स्यभुव॑नस्य॒भूरे॒र्नवा,उ॑योषद्रु॒द्राद॑सु॒र्य॑१(अं॒)(स्वाहा᳚) || 9 || स्थि॒रेभिः॑¦अङ्गैः᳚¦पु॒रु॒ऽरूपः॑¦उ॒ग्रः¦ब॒भ्रुः¦शु॒क्रेभिः॑¦पि॒पि॒शे॒¦हिर᳚ण्यैः | |
अर्ह᳚न्बिभर्षि॒साय॑कानि॒धन्वार्ह᳚न्नि॒ष्कंय॑ज॒तंवि॒श्वरू᳚पम् |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} अर्ह᳚न्नि॒दंद॑यसे॒विश्व॒मभ्वं॒नवा,ओजी᳚योरुद्र॒त्वद॑स्ति॒(स्वाहा᳚) || 10 || अर्ह॑न्¦बि॒भ॒र्षि॒¦साय॑कानि¦धन्व॑¦अर्ह॑न्¦नि॒ष्कम्¦य॒ज॒तम्¦वि॒श्वऽरू᳚पम् | |
स्तु॒हिश्रु॒तंग॑र्त॒सदं॒युवा᳚नंमृ॒गंनभी॒ममु॑पह॒त्नुमु॒ग्रम् |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} मृ॒ळाज॑रि॒त्रेरु॑द्र॒स्तवा᳚नो॒ऽन्यंते᳚,अ॒स्मन्निव॑पन्तु॒सेनाः᳚(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:18 स्तु॒हि¦श्रु॒तम्¦ग॒र्त॒ऽसद᳚म्¦युवा᳚नम्¦मृ॒गम्¦न¦भी॒मम्¦उ॒प॒ऽह॒त्नुम्¦उ॒ग्रम् | |
कु॒मा॒रश्चि॑त्पि॒तरं॒वन्द॑मानं॒प्रति॑नानामरुद्रोप॒यन्त᳚म् |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} भूरे᳚र्दा॒तारं॒सत्प॑तिंगृणीषेस्तु॒तस्त्वंभे᳚ष॒जारा᳚स्य॒स्मे(स्वाहा᳚) || 12 || कु॒मा॒रः¦चि॒त्¦पि॒तर᳚म्¦वन्द॑मानम्¦प्रति॑¦न॒ना॒म॒¦रु॒द्र॒¦उ॒प॒ऽयन्त᳚म् | |
यावो᳚भेष॒जाम॑रुतः॒शुची᳚नि॒याशंत॑मावृषणो॒याम॑यो॒भु |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} यानि॒मनु॒रवृ॑णीतापि॒तान॒स्ताशंच॒योश्च॑रु॒द्रस्य॑वश्मि॒(स्वाहा᳚) || 13 || या¦वः॒¦भे॒ष॒जा¦म॒रु॒तः॒¦शुची᳚नि¦या¦शम्ऽत॑मा¦वृ॒ष॒णः॒¦या¦म॒यः॒ऽभु | |
परि॑णोहे॒तीरु॒द्रस्य॑वृज्याः॒परि॑त्वे॒षस्य॑दुर्म॒तिर्म॒हीगा᳚त् |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} अव॑स्थि॒राम॒घव॑द्भ्यस्तनुष्व॒मीढ्व॑स्तो॒काय॒तन॑यायमृळ॒(स्वाहा᳚) || 14 || परि॑¦नः॒¦हे॒तिः¦रु॒द्रस्य॑¦वृ॒ज्याः॒¦परि॑¦त्वे॒षस्य॑¦दुः॒ऽम॒तिः¦म॒ही¦गा॒त् | |
ए॒वाब॑भ्रोवृषभचेकितान॒यथा᳚देव॒नहृ॑णी॒षेनहंसि॑ |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | त्रिष्टुप्} ह॒व॒न॒श्रुन्नो᳚रुद्रे॒हबो᳚धिबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 15 || ए॒व¦ब॒भ्रो॒ इति॑¦वृ॒ष॒भ॒¦चे॒कि॒ता॒न॒¦यथा᳚¦दे॒व॒¦न¦हृ॒णी॒षे¦न¦हंसि॑ | |
[104] धारावराइति पंचदशर्चस्य सूक्तस्यशौनको गृत्समदोमरुतोजगत्यंत्यात्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:7}{मंडल:2, सूक्त:34}{अनुवाक:4, सूक्त:2} |
धा॒रा॒व॒राम॒रुतो᳚धृ॒ष्ण्वो᳚जसोमृ॒गानभी॒मास्तवि॑षीभिर॒र्चिनः॑ |{शौनको गृत्समदः | मरुतः | जगती} अ॒ग्नयो॒नशु॑शुचा॒ना,ऋ॑जी॒षिणो॒भृमिं॒धम᳚न्तो॒,अप॒गा,अ॑वृण्वत॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:19 धा॒रा॒व॒राः¦म॒रुतः॑¦घृ॒ष्णुऽओ᳚जसः¦मृ॒गाः¦न¦भी॒माः¦तवि॑षीभिः¦अ॒र्चिनः॑ | |
द्यावो॒नस्तृभि॑श्चितयन्तखा॒दिनो॒व्य१॑(अ॒)भ्रिया॒नद्यु॑तयन्तवृ॒ष्टयः॑ |{शौनको गृत्समदः | मरुतः | जगती} रु॒द्रोयद्वो᳚मरुतोरुक्मवक्षसो॒वृषाज॑नि॒पृश्न्याः᳚शु॒क्रऊध॑नि॒(स्वाहा᳚) || 2 || द्यावः॑¦न¦स्तृऽभिः॑¦चि॒त॒य॒न्त॒¦खा॒दिनः॑¦वि¦अ॒भ्रियाः᳚¦न¦द्यु॒त॒य॒न्त॒¦वृ॒ष्टयः॑ | |
उ॒क्षन्ते॒,अश्वाँ॒,अत्याँ᳚,इवा॒जिषु॑न॒दस्य॒कर्णै᳚स्तुरयन्तआ॒शुभिः॑ |{शौनको गृत्समदः | मरुतः | जगती} हिर᳚ण्यशिप्रामरुतो॒दवि॑ध्वतःपृ॒क्षंया᳚थ॒पृष॑तीभिःसमन्यवः॒(स्वाहा᳚) || 3 || उ॒क्षन्ते᳚¦अश्वा᳚न्¦अत्या᳚न्ऽइव¦आ॒जिषु॑¦न॒दस्य॑¦कर्णैः᳚¦तु॒र॒य॒न्ते॒¦आ॒शुऽभिः॑ | |
पृ॒क्षेताविश्वा॒भुव॑नाववक्षिरेमि॒त्राय॑वा॒सद॒माजी॒रदा᳚नवः |{शौनको गृत्समदः | मरुतः | जगती} पृष॑दश्वासो,अनव॒भ्ररा᳚धसऋजि॒प्यासो॒नव॒युने᳚षुधू॒र्षदः॒(स्वाहा᳚) || 4 || पृ॒क्षे¦ता¦विश्वा᳚¦भुव॑ना¦व॒व॒क्षि॒रे॒¦मि॒त्राय॑¦वा॒¦सद᳚म्¦आ¦जी॒रऽदा᳚नवः | |
इन्ध᳚न्वभिर्धे॒नुभी᳚र॒प्शदू᳚धभिरध्व॒स्मभिः॑प॒थिभि॑र्भ्राजदृष्टयः |{शौनको गृत्समदः | मरुतः | जगती} आहं॒सासो॒नस्वस॑राणिगन्तन॒मधो॒र्मदा᳚यमरुतःसमन्यवः॒(स्वाहा᳚) || 5 || इन्ध᳚न्वऽभिः¦धे॒नुऽभिः॑¦र॒प्शदू᳚धऽभिः¦अ॒ध्व॒स्मऽभिः॑¦प॒थिऽभिः॑¦भ्रा॒ज॒त्ऽऋ॒ष्ट॒यः॒ | |
आनो॒ब्रह्मा᳚णिमरुतःसमन्यवोन॒रांनशंसः॒सव॑नानिगन्तन |{शौनको गृत्समदः | मरुतः | जगती} अश्वा᳚मिवपिप्यतधे॒नुमूध॑नि॒कर्ता॒धियं᳚जरि॒त्रेवाज॑पेशस॒म्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:20 आ¦नः॒¦ब्रह्मा᳚णि¦म॒रु॒तः॒¦स॒ऽम॒न्य॒वः॒¦न॒राम्¦न¦शंसः॑¦सव॑नानि¦ग॒न्त॒न॒ | |
तंनो᳚दातमरुतोवा॒जिनं॒रथ॑आपा॒नंब्रह्म॑चि॒तय॑द्दि॒वेदि॑वे |{शौनको गृत्समदः | मरुतः | जगती} इषं᳚स्तो॒तृभ्यो᳚वृ॒जने᳚षुका॒रवे᳚स॒निंमे॒धामरि॑ष्टंदु॒ष्टरं॒सहः॒(स्वाहा᳚) || 7 || तम्¦नः॒¦दा॒त॒¦म॒रु॒तः॒¦वा॒जिन᳚म्¦रथे᳚¦आ॒पा॒नम्¦ब्रह्म॑¦चि॒तय॑त्¦दि॒वेऽदि॑वे | |
यद्यु॒ञ्जते᳚म॒रुतो᳚रु॒क्मव॑क्ष॒सोऽश्वा॒न्रथे᳚षु॒भग॒आसु॒दान॑वः |{शौनको गृत्समदः | मरुतः | जगती} धे॒नुर्नशिश्वे॒स्वस॑रेषुपिन्वते॒जना᳚यरा॒तह॑विषेम॒हीमिष॒म्(स्वाहा᳚) || 8 || यत्¦युं॒जते᳚¦म॒रुतः॑¦रु॒क्मऽव॑क्षसः¦अश्वा᳚न्¦रथे᳚षु¦भगे᳚¦आ¦सु॒ऽदान॑वः | |
योनो᳚मरुतोवृ॒कता᳚ति॒मर्त्यो᳚रि॒पुर्द॒धेव॑सवो॒रक्ष॑तारि॒षः |{शौनको गृत्समदः | मरुतः | जगती} व॒र्तय॑त॒तपु॑षाच॒क्रिया॒भितमव॑रुद्रा,अ॒शसो᳚हन्तना॒वधः॒(स्वाहा᳚) || 9 || यः¦नः॒¦म॒रु॒तः॒¦वृ॒कऽता᳚ति¦मर्त्यः॑¦रि॒पुः¦द॒धे¦व॒स॒वः॒¦रक्ष॑त¦रि॒षः | |
चि॒त्रंतद्वो᳚मरुतो॒याम॑चेकिते॒पृश्न्या॒यदूध॒रप्या॒पयो᳚दु॒हुः |{शौनको गृत्समदः | मरुतः | जगती} यद्वा᳚नि॒देनव॑मानस्यरुद्रियास्त्रि॒तंजरा᳚यजुर॒ताम॑दाभ्याः॒(स्वाहा᳚) || 10 || चि॒त्रम्¦तत्¦वः॒¦म॒रु॒तः॒¦याम॑¦चे॒कि॒ते॒¦पृश्न्याः᳚¦यत्¦ऊधः॑¦अपि॑¦आ॒पयः॑¦दु॒हुः | |
तान्वो᳚म॒होम॒रुत॑एव॒याव्नो॒विष्णो᳚रे॒षस्य॑प्रभृ॒थेह॑वामहे |{शौनको गृत्समदः | मरुतः | जगती} हिर᳚ण्यवर्णान्ककु॒हान्य॒तस्रु॑चोब्रह्म॒ण्यन्तः॒शंस्यं॒राध॑ईमहे॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:21 तान्¦वः॒¦म॒हः¦म॒रुतः॑¦ए॒व॒ऽयाव्नः॑¦विष्णोः᳚¦ए॒षस्य॑¦प्र॒ऽभृ॒थे¦ह॒वा॒म॒हे॒ | |
तेदश॑ग्वाःप्रथ॒माय॒ज्ञमू᳚हिरे॒तेनो᳚हिन्वन्तू॒षसो॒व्यु॑ष्टिषु |{शौनको गृत्समदः | मरुतः | जगती} उ॒षानरा॒मीर॑रु॒णैरपो᳚र्णुतेम॒होज्योति॑षाशुच॒तागो,अ᳚र्णसा॒(स्वाहा᳚) || 12 || ते¦दश॑ऽग्वाः¦प्र॒थ॒माः¦य॒ज्ञम्¦ऊ॒हि॒रे॒¦ते¦नः॒¦हि॒न्व॒न्तु॒¦उ॒षसः॑¦वि।औ᳚ष्टिषु | |
तेक्षो॒णीभि॑ररु॒णेभि॒र्नाञ्जिभी᳚रु॒द्रा,ऋ॒तस्य॒सद॑नेषुवावृधुः |{शौनको गृत्समदः | मरुतः | जगती} नि॒मेघ॑माना॒,अत्ये᳚न॒पाज॑सासुश्च॒न्द्रंवर्णं᳚दधिरेसु॒पेश॑स॒म्(स्वाहा᳚) || 13 || ते¦क्षो॒णीभिः॑¦अ॒रु॒णेभिः॑¦न¦अं॒जिऽभिः॑¦रु॒द्राः¦ऋ॒तस्य॑¦सद॑नेषु¦व॒वृ॒धुः॒ | |
ताँ,इ॑या॒नोमहि॒वरू᳚थमू॒तय॒उप॒घेदे॒नानम॑सागृणीमसि |{शौनको गृत्समदः | मरुतः | जगती} त्रि॒तोनयान्पञ्च॒होतॄ᳚न॒भिष्ट॑यआव॒वर्त॒दव॑राञ्च॒क्रियाव॑से॒(स्वाहा᳚) || 14 || तान्¦इ॒या॒नः¦महि॑¦वरू᳚थम्¦ऊ॒तये᳚¦उप॑¦घ॒¦इत्¦ए॒ना¦नम॑सा¦गृ॒णी॒म॒सि॒ | |
यया᳚र॒ध्रंपा॒रय॒थात्यंहो॒यया᳚नि॒दोमु॒ञ्चथ॑वन्दि॒तार᳚म् |{शौनको गृत्समदः | मरुतः | त्रिष्टुप्} अ॒र्वाची॒साम॑रुतो॒याव॑ऊ॒तिरोषुवा॒श्रेव॑सुम॒तिर्जि॑गातु॒(स्वाहा᳚) || 15 || यया᳚¦र॒ध्रम्¦पा॒रय॑थ¦अति॑¦अंहः॑¦यया᳚¦नि॒दः¦मुं॒चथ॑¦व॒न्दि॒तार᳚म् | |
[105] उपेमिति पंचदशर्चस्य सूक्तस्य शौनको गृत्समदोपांनपात्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:7}{मंडल:2, सूक्त:35}{अनुवाक:4, सूक्त:3} |
उपे᳚मसृक्षिवाज॒युर्व॑च॒स्यांचनो᳚दधीतना॒द्योगिरो᳚मे |{शौनको गृत्समदः | अपान्नपात् | त्रिष्टुप्} अ॒पांनपा᳚दाशु॒हेमा᳚कु॒वित्ससु॒पेश॑सस्करति॒जोषि॑ष॒द्धि(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:22 उप॑¦ई॒म्¦अ॒सृ॒क्षि॒¦वा॒ज॒ऽयुः¦व॒च॒स्याम्¦चनः॑¦द॒धी॒त॒¦ना॒द्यः¦गिरः॑¦मे॒ | |
इ॒मंस्व॑स्मैहृ॒दआसुत॑ष्टं॒मन्त्रं᳚वोचेमकु॒विद॑स्य॒वेद॑त् |{शौनको गृत्समदः | अपान्नपात् | त्रिष्टुप्} अ॒पांनपा᳚दसु॒र्य॑स्यम॒ह्नाविश्वा᳚न्य॒र्योभुव॑नाजजान॒(स्वाहा᳚) || 2 || इ॒मम्¦सु¦अ॒स्मै॒¦हृ॒दः¦आ¦सुऽत॑ष्टम्¦मन्त्र᳚म्¦वो॒चे॒म॒¦कु॒वित्¦अ॒स्य॒¦वेद॑त् | |
सम॒न्यायन्त्युप॑यन्त्य॒न्याःस॑मा॒नमू॒र्वंन॒द्यः॑पृणन्ति |{शौनको गृत्समदः | अपान्नपात् | त्रिष्टुप्} तमू॒शुचिं॒शुच॑योदीदि॒वांस॑म॒पांनपा᳚तं॒परि॑तस्थु॒रापः॒(स्वाहा᳚) || 3 || सम्¦अ॒न्याः¦यन्ति॑¦उप॑¦य॒न्ति॒¦अ॒न्याः¦स॒मा॒नम्¦ऊ॒र्वम्¦न॒द्यः॑¦पृ॒ण॒न्ति॒ | |
तमस्मे᳚रायुव॒तयो॒युवा᳚नंमर्मृ॒ज्यमा᳚नाः॒परि॑य॒न्त्यापः॑ |{शौनको गृत्समदः | अपान्नपात् | त्रिष्टुप्} सशु॒क्रेभिः॒शिक्व॑भीरे॒वद॒स्मेदी॒दाया᳚नि॒ध्मोघृ॒तनि᳚र्णिग॒प्सु(स्वाहा᳚) || 4 || तम्¦अस्मे᳚राः¦यु॒व॒तयः॑¦युवा᳚नम्¦म॒र्मृ॒ज्यमा᳚नाः¦परि॑¦य॒न्ति॒¦आपः॑ | |
अ॒स्मैति॒स्रो,अ᳚व्य॒थ्याय॒नारी᳚र्दे॒वाय॑दे॒वीर्दि॑धिष॒न्त्यन्न᳚म् |{शौनको गृत्समदः | अपान्नपात् | त्रिष्टुप्} कृता᳚,इ॒वोप॒हिप्र॑स॒र्स्रे,अ॒प्सुसपी॒यूषं᳚धयतिपूर्व॒सूना॒म्(स्वाहा᳚) || 5 || अ॒स्मै¦ति॒स्रः¦अ॒व्य॒थ्याय॑¦नारीः᳚¦दे॒वाय॑¦दे॒वीः¦दि॒धि॒ष॒न्ति॒¦अन्न᳚म् | |
अश्व॒स्यात्र॒जनि॑मा॒स्यच॒स्व॑र्द्रु॒होरि॒षःस॒म्पृचः॑पाहिसू॒रीन् |{शौनको गृत्समदः | अपान्नपात् | त्रिष्टुप्} आ॒मासु॑पू॒र्षुप॒रो,अ॑प्रमृ॒ष्यंनारा᳚तयो॒विन॑श॒न्नानृ॑तानि॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:23 अश्व॑स्य¦अत्र॑¦जनि॑म¦अ॒स्य¦च॒¦स्वः॑¦द्रु॒हः¦रि॒षः¦स॒म्ऽपृचः॑¦पा॒हि॒¦सू॒रीन् | |
स्वआदमे᳚सु॒दुघा॒यस्य॑धे॒नुःस्व॒धांपी᳚पायसु॒भ्वन्न॑मत्ति |{शौनको गृत्समदः | अपान्नपात् | त्रिष्टुप्} सो,अ॒पांनपा᳚दू॒र्जय᳚न्न॒प्स्व१॑(अ॒)न्तर्व॑सु॒देया᳚यविध॒तेविभा᳚ति॒(स्वाहा᳚) || 7 || स्वे¦आ¦दमे᳚¦सु॒ऽदुघा᳚¦यस्य॑¦धे॒नुः¦स्व॒धाम्¦पी॒पा॒य॒¦सु॒ऽभु¦अन्न᳚म्¦अ॒त्ति॒ | |
यो,अ॒प्स्वाशुचि॑ना॒दैव्ये᳚नऋ॒तावाज॑स्रउर्वि॒यावि॒भाति॑ |{शौनको गृत्समदः | अपान्नपात् | त्रिष्टुप्} व॒या,इद॒न्याभुव॑नान्यस्य॒प्रजा᳚यन्तेवी॒रुध॑श्चप्र॒जाभिः॒(स्वाहा᳚) || 8 || यः¦अ॒प्ऽसु¦आ¦शुचि॑ना¦दैव्ये᳚न¦ऋ॒तऽवा᳚¦अज॑स्रः¦उ॒र्वि॒या¦वि॒ऽभाति॑ | |
अ॒पांनपा॒दाह्यस्था᳚दु॒पस्थं᳚जि॒ह्माना᳚मू॒र्ध्वोवि॒द्युतं॒वसा᳚नः |{शौनको गृत्समदः | अपान्नपात् | त्रिष्टुप्} तस्य॒ज्येष्ठं᳚महि॒मानं॒वह᳚न्ती॒र्हिर᳚ण्यवर्णाः॒परि॑यन्तिय॒ह्वीः(स्वाहा᳚) || 9 || अ॒पाम्¦नपा᳚त्¦आ¦हि¦अस्था᳚त्¦उ॒पऽस्थ᳚म्¦जि॒ह्माना᳚म्¦ऊ॒र्ध्वः¦वि॒ऽद्युत᳚म्¦वसा᳚नः | |
हिर᳚ण्यरूपः॒सहिर᳚ण्यसंदृग॒पांनपा॒त्सेदु॒हिर᳚ण्यवर्णः |{शौनको गृत्समदः | अपान्नपात् | त्रिष्टुप्} हि॒र॒ण्यया॒त्परि॒योने᳚र्नि॒षद्या᳚हिरण्य॒दाद॑द॒त्यन्न॑मस्मै॒(स्वाहा᳚) || 10 || हिर᳚ण्यऽरूपः¦सः¦हिर᳚ण्यऽसंदृक्¦अ॒पाम्¦नपा᳚त्¦सः¦इत्¦ऊँ॒ इति॑¦हिर᳚ण्यऽवर्णः | |
तद॒स्यानी᳚कमु॒तचारु॒नामा᳚पी॒च्यं᳚वर्धते॒नप्तु॑र॒पाम् |{शौनको गृत्समदः | अपान्नपात् | त्रिष्टुप्} यमि॒न्धते᳚युव॒तयः॒समि॒त्थाहिर᳚ण्यवर्णंघृ॒तमन्न॑मस्य॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:24 तत्¦अ॒स्य॒¦अनी᳚कम्¦उ॒त¦चारु॑¦नाम॑¦अ॒पी॒च्य᳚म्¦व॒र्ध॒ते॒¦नप्तुः॑¦अ॒पाम् | |
अ॒स्मैब॑हू॒नाम॑व॒माय॒सख्ये᳚य॒ज्ञैर्वि॑धेम॒नम॑साह॒विर्भिः॑ |{शौनको गृत्समदः | अपान्नपात् | त्रिष्टुप्} संसानु॒मार्ज्मि॒दिधि॑षामि॒बिल्मै॒र्दधा॒म्यन्नैः॒परि॑वन्दऋ॒ग्भिः(स्वाहा᳚) || 12 || अ॒स्मै¦ब॒हू॒नाम्¦अ॒व॒माय॑¦सख्ये᳚¦य॒ज्ञैः¦वि॒धे॒म॒¦नम॑सा¦ह॒विःऽभिः॑ | |
सईं॒वृषा᳚जनय॒त्तासु॒गर्भं॒सईं॒शिशु॑र्धयति॒तंरि॑हन्ति |{शौनको गृत्समदः | अपान्नपात् | त्रिष्टुप्} सो,अ॒पांनपा॒दन॑भिम्लातवर्णो॒ऽन्यस्ये᳚वे॒हत॒न्वा᳚विवेष॒(स्वाहा᳚) || 13 || सः¦ई॒म्¦वृषा᳚¦अ॒ज॒न॒य॒त्¦तासु॑¦गर्भ᳚म्¦सः¦ई॒म्¦शिशुः॑¦ध॒य॒ति॒¦तम्¦रि॒ह॒न्ति॒ | |
अ॒स्मिन्प॒देप॑र॒मेत॑स्थि॒वांस॑मध्व॒स्मभि᳚र्वि॒श्वहा᳚दीदि॒वांस᳚म् |{शौनको गृत्समदः | अपान्नपात् | त्रिष्टुप्} आपो॒नप्त्रे᳚घृ॒तमन्नं॒वह᳚न्तीःस्व॒यमत्कैः॒परि॑दीयन्तिय॒ह्वीः(स्वाहा᳚) || 14 || अ॒स्मिन्¦प॒दे¦प॒र॒मे¦त॒स्थि॒ऽवांस᳚म्¦अ॒ध्व॒स्मऽभिः॑¦वि॒श्वहा᳚¦दी॒दि॒ऽवांस᳚म् | |
अयां᳚समग्नेसुक्षि॒तिंजना॒यायां᳚समुम॒घव॑द्भ्यःसुवृ॒क्तिम् |{शौनको गृत्समदः | अपान्नपात् | त्रिष्टुप्} विश्वं॒तद्भ॒द्रंयदव᳚न्तिदे॒वाबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 15 || अयां᳚सम्¦अ॒ग्ने॒¦सु॒ऽक्षि॒तिम्¦जना᳚य¦अयां᳚सम्¦ऊँ॒ इति॑¦म॒घव॑त्ऽभ्यः¦सु॒ऽवृ॒क्तिम् | |
[106] तुभ्यमिति षडृचस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदः इंद्रोमरुतस्त्वष्टाग्निरिंद्रोमित्रावरुणाविति क्रमेणदेवताजगती | (एताऋतुदेवताः) | १ इतः षटृतुदेवताः{अष्टक:2, अध्याय:7}{मंडल:2, सूक्त:36}{अनुवाक:4, सूक्त:4} |
तुभ्यं᳚हिन्वा॒नोव॑सिष्ट॒गा,अ॒पोऽधु॑क्षन्त्सी॒मवि॑भि॒रद्रि॑भि॒र्नरः॑ |{शौनको गृत्समदः | इन्द्र्रः | जगती} पिबे᳚न्द्र॒स्वाहा॒प्रहु॑तं॒वष॑ट्कृतंहो॒त्रादासोमं᳚प्रथ॒मोयईशि॑षे || 1 || वर्ग:25 तुभ्य᳚म्¦हि॒न्वा॒नः¦व॒सि॒ष्ट॒¦गाः¦अ॒पः¦अधु॑क्षन्¦सी॒म्¦अवि॑ऽभिः¦अद्रि॑ऽभिः¦नरः॑ | |
य॒ज्ञैःसम्मि॑श्लाः॒पृष॑तीभिरृ॒ष्टिभि॒र्याम᳚ञ्छु॒भ्रासो᳚,अ॒ञ्जिषु॑प्रि॒या,उ॒त |{शौनको गृत्समदः | मरुतः | जगती} आ॒सद्या᳚ब॒र्हिर्भ॑रतस्यसूनवःपो॒त्रादासोमं᳚पिबतादिवोनरः॒(स्वाहा᳚) || 2 || य॒ज्ञैः¦सम्ऽमि॑श्लाः¦पृष॑तीभिः¦ऋ॒ष्टिऽभिः॑¦याम॑न्¦शु॒भ्रासः॑¦अं॒जिषु॑¦प्रि॒याः¦उ॒त | |
अ॒मेव॑नःसुहवा॒,आहिगन्त॑न॒निब॒र्हिषि॑सदतना॒रणि॑ष्टन |{शौनको गृत्समदः | त्वष्टाः | जगती} अथा᳚मन्दस्वजुजुषा॒णो,अन्ध॑स॒स्त्वष्ट॑र्दे॒वेभि॒र्जनि॑भिःसु॒मद्ग॑णः॒(स्वाहा᳚) || 3 || अ॒माऽइ᳚व¦नः॒¦सु॒ऽह॒वाः॒¦आ¦हि¦गन्त॑न¦नि¦ब॒र्हिषि॑¦स॒द॒त॒न॒¦रणि॑ष्टन | |
आव॑क्षिदे॒वाँ,इ॒हवि॑प्र॒यक्षि॑चो॒शन्हो᳚त॒र्निष॑दा॒योनि॑षुत्रि॒षु |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} प्रति॑वीहि॒प्रस्थि॑तंसो॒म्यंमधु॒पिबाग्नी᳚ध्रा॒त्तव॑भा॒गस्य॑तृप्णुहि॒(स्वाहा᳚) || 4 || आ¦व॒क्षि॒¦दे॒वान्¦इ॒ह¦वि॒प्र॒¦यक्षि॑¦च॒¦उ॒शन्¦हो॒तः॒¦नि¦स॒द॒¦योनि॑षु¦त्रि॒षु | |
ए॒षस्यते᳚त॒न्वो᳚नृम्ण॒वर्ध॑नः॒सह॒ओजः॑प्र॒दिवि॑बा॒ह्वोर्हि॒तः |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | जगती} तुभ्यं᳚सु॒तोम॑घव॒न्तुभ्य॒माभृ॑त॒स्त्वम॑स्य॒ब्राह्म॑णा॒दातृ॒पत्पि॑ब॒(स्वाहा᳚) || 5 || ए॒षः¦स्यः¦ते॒¦त॒न्वः॑¦नृ॒म्ण॒ऽवर्ध॑नः¦सहः॑¦ओजः॑¦प्र॒ऽदिवि॑¦बा॒ह्वोः¦हि॒तः | |
जु॒षेथां᳚य॒ज्ञंबोध॑तं॒हव॑स्यमेस॒त्तोहोता᳚नि॒विदः॑पू॒र्व्या,अनु॑ |{शौनको गृत्समदः | मित्रावरुणौ | जगती} अच्छा॒राजा᳚ना॒नम॑एत्या॒वृतं᳚प्रशा॒स्त्रादापि॑बतंसो॒म्यंमधु॒(स्वाहा᳚) || 6 || जु॒षेथा᳚म्¦य॒ज्ञम्¦बोध॑तम्¦हव॑स्य¦मे॒¦स॒त्तः¦होता᳚¦नि॒ऽविदः॑¦पू॒र्व्याः¦अनु॑ | |
[107] मन्दस्वेतिषडृचस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदः आद्यानांचतसृणां द्रविणोदाः पंचम्याआश्विनौ षष्ठ्या अग्निर्जगती |{अष्टक:2, अध्याय:8}{मंडल:2, सूक्त:37}{अनुवाक:4, सूक्त:5} |
मन्द॑स्वहो॒त्रादनु॒जोष॒मन्ध॒सोऽध्व᳚र्यवः॒सपू॒र्णांव॑ष्ट्या॒सिच᳚म् |{शौनको गृत्समदः | द्रविणोदाः | जगती} तस्मा᳚,ए॒तंभ॑रततद्व॒शोद॒दिर्हो॒त्रात्सोमं᳚द्रविणोदः॒पिब॑ऋ॒तुभिः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:1 मन्द॑स्व¦हो॒त्रात्¦अनु॑¦जोष᳚म्¦अन्ध॑सः¦अध्व᳚र्यवः¦सः¦पू॒र्णाम्¦व॒ष्टि॒¦आ॒ऽसिच᳚म् | |
यमु॒पूर्व॒महु॑वे॒तमि॒दंहु॑वे॒सेदु॒हव्यो᳚द॒दिर्योनाम॒पत्य॑ते |{शौनको गृत्समदः | द्रविणोदाः | जगती} अ॒ध्व॒र्युभिः॒प्रस्थि॑तंसो॒म्यंमधु॑पो॒त्रात्सोमं᳚द्रविणोदः॒पिब॑ऋ॒तुभिः॒(स्वाहा᳚) || 2 || यम्¦ऊँ॒ इति॑¦पूर्व᳚म्¦अहु॑वे¦तम्¦इ॒दम्¦हु॒वे॒¦सः¦इत्¦ऊँ॒ इति॑¦हव्यः॑¦द॒दिः¦यः¦नाम॑¦पत्य॑ते | |
मेद्य᳚न्तुते॒वह्न॑यो॒येभि॒रीय॒सेऽरि॑षण्यन्वीळयस्वावनस्पते |{शौनको गृत्समदः | द्रविणोदाः | जगती} आ॒यूया᳚धृष्णो,अभि॒गूर्या॒त्वंने॒ष्ट्रात्सोमं᳚द्रविणोदः॒पिब॑ऋ॒तुभिः॒(स्वाहा᳚) || 3 || मेद्य᳚न्तु¦ते॒¦वह्न॑यः¦येभिः॑¦ईय॑से¦अरि॑षण्यन्¦वी॒ळ॒य॒स्व॒¦व॒न॒स्प॒ते॒ | |
अपा᳚द्धो॒त्रादु॒तपो॒त्राद॑मत्तो॒तने॒ष्ट्राद॑जुषत॒प्रयो᳚हि॒तम् |{शौनको गृत्समदः | द्रविणोदाः | जगती} तु॒रीयं॒पात्र॒ममृ॑क्त॒मम॑र्त्यंद्रविणो॒दाःपि॑बतुद्राविणोद॒सः(स्वाहा᳚) || 4 || अपा᳚त्¦हो॒त्रात्¦उ॒त¦पो॒त्रात्¦अ॒म॒त्त॒¦उ॒त¦ने॒ष्ट्रात्¦अ॒जु॒ष॒त॒¦प्रयः॑¦हि॒तम् | |
अ॒र्वाञ्च॑म॒द्यय॒य्यं᳚नृ॒वाह॑णं॒रथं᳚युञ्जाथामि॒हवां᳚वि॒मोच॑नम् |{शौनको गृत्समदः | अश्विनौ | जगती} पृ॒ङ्क्तंह॒वींषि॒मधु॒नाहिकं᳚ग॒तमथा॒सोमं᳚पिबतंवाजिनीवसू॒(स्वाहा᳚) || 5 || अ॒र्वांच᳚म्¦अ॒द्य¦य॒य्य᳚म्¦नृ॒ऽवाह॑नम्¦रथ᳚म्¦युं॒जा॒था॒म्¦इ॒ह¦वा॒म्¦वि॒ऽमोच॑नम् | |
जोष्य॑ग्नेस॒मिधं॒जोष्याहु॑तिं॒जोषि॒ब्रह्म॒जन्यं॒जोषि॑सुष्टु॒तिम् |{शौनको गृत्समदः | अग्निः | जगती} विश्वे᳚भि॒र्विश्वाँ᳚,ऋ॒तुना᳚वसोम॒हउ॒शन्दे॒वाँ,उ॑श॒तःपा᳚ययाह॒विः(स्वाहा᳚) || 6 || जोषि॑¦अ॒ग्ने॒¦स॒म्ऽइध᳚म्¦जोषि॑¦आऽहु॑तिम्¦जोषि॑¦ब्रह्म॑¦जन्य᳚म्¦जोषि॑¦सु॒ऽस्तु॒तिम् | |
[108] उदुष्यइत्येकादशर्चस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदः सवितात्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:8}{मंडल:2, सूक्त:38}{अनुवाक:4, सूक्त:6} |
उदु॒ष्यदे॒वःस॑वि॒तास॒वाय॑शश्वत्त॒मंतद॑पा॒वह्नि॑रस्थात् |{शौनको गृत्समदः | सविता | त्रिष्टुप्} नू॒नंदे॒वेभ्यो॒विहिधाति॒रत्न॒मथाभ॑जद्वी॒तिहो᳚त्रंस्व॒स्तौ(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:2 उत्¦ऊँ॒ इति॑¦स्यः¦दे॒वः¦स॒वि॒ता¦स॒वाय॑¦श॒श्व॒त्ऽत॒मम्¦तत्।आ॑पाः¦वह्निः॑¦अ॒स्था॒त् | |
विश्व॑स्य॒हिश्रु॒ष्टये᳚दे॒वऊ॒र्ध्वःप्रबा॒हवा᳚पृ॒थुपा᳚णिः॒सिस॑र्ति |{शौनको गृत्समदः | सविता | त्रिष्टुप्} आप॑श्चिदस्यव्र॒तआनिमृ॑ग्रा,अ॒यंचि॒द्वातो᳚रमते॒परि॑ज्म॒न्(स्वाहा᳚) || 2 || विश्व॑स्य¦हि¦श्रु॒ष्टये᳚¦दे॒वः¦ऊ॒र्ध्वः¦प्र¦बा॒हवा᳚¦पृ॒थुऽपा᳚णिः¦सिस॑र्ति | |
आ॒शुभि॑श्चि॒द्यान्विमु॑चातिनू॒नमरी᳚रम॒दत॑मानंचि॒देतोः᳚ |{शौनको गृत्समदः | सविता | त्रिष्टुप्} अ॒ह्यर्षू᳚णांचि॒न्न्य॑याँ,अवि॒ष्यामनु᳚व्र॒तंस॑वि॒तुर्मोक्यागा॒त्(स्वाहा᳚) || 3 || आ॒शुऽभिः॑¦चि॒त्¦यान्¦वि¦मु॒चा॒ति॒¦नू॒नम्¦अरी᳚रमत्¦अत॑मानम्¦चि॒त्¦एतोः᳚ | |
पुनः॒सम᳚व्य॒द्वित॑तं॒वय᳚न्तीम॒ध्याकर्तो॒र्न्य॑धा॒च्छक्म॒धीरः॑ |{शौनको गृत्समदः | सविता | त्रिष्टुप्} उत्सं॒हाया᳚स्था॒द्व्यृ१॑(ऋ॒)तूँर॑दर्धर॒रम॑तिःसवि॒तादे॒वआगा॒त्(स्वाहा᳚) || 4 || पुन॒रिति॑¦सम्¦अ॒व्य॒त्¦विऽत॑तम्¦वय᳚न्ती¦म॒ध्या¦कर्तोः᳚¦नि¦अ॒धा॒त्¦शक्म॑¦धीरः॑ | |
नानौकां᳚सि॒दुर्यो॒विश्व॒मायु॒र्विति॑ष्ठतेप्रभ॒वःशोको᳚,अ॒ग्नेः |{शौनको गृत्समदः | सविता | त्रिष्टुप्} ज्येष्ठं᳚मा॒तासू॒नवे᳚भा॒गमाधा॒दन्व॑स्य॒केत॑मिषि॒तंस॑वि॒त्रा(स्वाहा᳚) || 5 || नाना᳚¦ओकां᳚सि¦दुर्यः॑¦विश्व᳚म्¦आयुः॑¦वि¦ति॒ष्ठ॒ते॒¦प्र॒ऽभ॒वः¦शोकः॑¦अ॒ग्नेः | |
स॒माव॑वर्ति॒विष्ठि॑तोजिगी॒षुर्विश्वे᳚षां॒काम॒श्चर॑ताम॒माभू᳚त् |{शौनको गृत्समदः | सविता | त्रिष्टुप्} शश्वाँ॒,अपो॒विकृ॑तंहि॒त्व्यागा॒दनु᳚व्र॒तंस॑वि॒तुर्दैव्य॑स्य॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:3 स॒म्ऽआव॑वर्ति¦विऽस्थि॑तः¦जि॒गी॒षुः¦विश्वे᳚षाम्¦कामः॑¦चर॑ताम्¦अ॒मा¦अ॒भू॒त् | |
त्वया᳚हि॒तमप्य॑म॒प्सुभा॒गंधन्वान्वामृ॑ग॒यसो॒वित॑स्थुः |{शौनको गृत्समदः | सविता | त्रिष्टुप्} वना᳚नि॒विभ्यो॒नकि॑रस्य॒तानि᳚व्र॒तादे॒वस्य॑सवि॒तुर्मि॑नन्ति॒(स्वाहा᳚) || 7 || त्वया᳚¦हि॒तम्¦अप्य᳚म्¦अ॒प्ऽसु¦भा॒गम्¦धन्व॑¦अनु॑¦आ¦मृ॒ग॒यसः॑¦वि¦त॒स्थुः॒ | |
या॒द्रा॒ध्य१॑(अं॒)वरु॑णो॒योनि॒मप्य॒मनि॑शितंनि॒मिषि॒जर्भु॑राणः |{शौनको गृत्समदः | सविता | त्रिष्टुप्} विश्वो᳚मार्ता॒ण्डोव्र॒जमाप॒शुर्गा᳚त्स्थ॒शोजन्मा᳚निसवि॒ताव्याकः॒(स्वाहा᳚) || 8 || या॒त्ऽरा॒ध्य᳚म्¦वरु॑णः¦योनि᳚म्¦अप्य᳚म्¦अनि॑ऽशितम्¦नि॒ऽमिषि॑¦जर्भु॑राणः | |
नयस्येन्द्रो॒वरु॑णो॒नमि॒त्रोव्र॒तम᳚र्य॒मानमि॒नन्ति॑रु॒द्रः |{शौनको गृत्समदः | सविता | त्रिष्टुप्} नारा᳚तय॒स्तमि॒दंस्व॒स्तिहु॒वेदे॒वंस॑वि॒तारं॒नमो᳚भिः॒(स्वाहा᳚) || 9 || न¦यस्य॑¦इन्द्रः॑¦वरु॑णः¦न¦मि॒त्रः¦व्र॒तम्¦अ॒र्य॒मा¦न¦मि॒नन्ति॑¦रु॒द्रः | |
भगं॒धियं᳚वा॒जय᳚न्तः॒पुरं᳚धिं॒नरा॒शंसो॒ग्नास्पति᳚र्नो,अव्याः |{शौनको गृत्समदः | सविता | त्रिष्टुप्} आ॒येवा॒मस्य॑संग॒थेर॑यी॒णांप्रि॒यादे॒वस्य॑सवि॒तुःस्या᳚म॒(स्वाहा᳚) || 10 || भग᳚म्¦धिय᳚म्¦वा॒जय᳚न्तः¦पुर᳚म्ऽधिम्¦नरा॒शंसः॑¦ग्नाःपतिः॑¦नः॒¦अ॒व्याः॒ | |
अ॒स्मभ्यं॒तद्दि॒वो,अ॒द्भ्यःपृ॑थि॒व्यास्त्वया᳚द॒त्तंकाम्यं॒राध॒आगा᳚त् |{शौनको गृत्समदः | सविता | त्रिष्टुप्} शंयत्स्तो॒तृभ्य॑आ॒पये॒भवा᳚त्युरु॒शंसा᳚यसवितर्जरि॒त्रे(स्वाहा᳚) || 11 || अ॒स्मभ्य᳚म्¦तत्¦दि॒वः¦अ॒त्ऽभ्यः¦पृ॒थि॒व्याः¦त्वया᳚¦द॒त्तम्¦काम्य᳚म्¦राधः॑¦आ¦गा॒त् | |
[109] ग्रावाणेवेत्यष्टर्चस्य सूक्तस्य शौनको गृत्समदोश्विनौत्रिष्टुप्{अष्टक:2, अध्याय:8}{मंडल:2, सूक्त:39}{अनुवाक:4, सूक्त:7} |
ग्रावा᳚णेव॒तदिदर्थं᳚जरेथे॒गृध्रे᳚ववृ॒क्षंनि॑धि॒मन्त॒मच्छ॑ |{शौनको गृत्समदः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} ब्र॒ह्माणे᳚ववि॒दथ॑उक्थ॒शासा᳚दू॒तेव॒हव्या॒जन्या᳚पुरु॒त्रा(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:4 ग्रावा᳚णाऽइव¦तत्¦इत्¦अर्थ᳚म्¦ज॒रे॒थे॒ इति॑¦गृध्रा᳚ऽइव¦वृ॒क्षम्¦नि॒धि॒ऽमन्त᳚म्¦अच्छ॑ | |
प्रा॒त॒र्यावा᳚णार॒थ्ये᳚ववी॒राजेव॑य॒मावर॒मास॑चेथे |{शौनको गृत्समदः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} मेने᳚,इवत॒न्वा॒३॑(आ॒)शुम्भ॑माने॒दम्प॑तीवक्रतु॒विदा॒जने᳚षु॒(स्वाहा᳚) || 2 || प्रा॒तः॒ऽयावा᳚ना¦र॒थ्या᳚ऽइव¦वी॒रा¦अ॒जाऽइ᳚व¦य॒मा¦वर᳚म्¦आ¦स॒चे॒थे॒ इति॑ | |
शृङ्गे᳚वनःप्रथ॒माग᳚न्तम॒र्वाक्छ॒फावि॑व॒जर्भु॑राणा॒तरो᳚भिः |{शौनको गृत्समदः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} च॒क्र॒वा॒केव॒प्रति॒वस्तो᳚रुस्रा॒र्वाञ्चा᳚यातंर॒थ्ये᳚वशक्रा॒(स्वाहा᳚) || 3 || शृङ्गा᳚ऽइव¦नः॒¦प्र॒थ॒मा¦ग॒न्त॒म्¦अ॒र्वाक्¦श॒फौऽइ᳚व¦जर्भु॑राणा¦तरः॑ऽभिः | |
ना॒वेव॑नःपारयतंयु॒गेव॒नभ्ये᳚वनउप॒धीव॑प्र॒धीव॑ |{शौनको गृत्समदः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} श्वाने᳚वनो॒,अरि॑षण्यात॒नूनां॒खृग॑लेववि॒स्रसः॑पातम॒स्मान्(स्वाहा᳚) || 4 || ना॒वाऽइ᳚व¦नः॒¦पा॒र॒य॒त॒म्¦यु॒गाऽइ᳚व¦नभ्या᳚ऽइव¦नः॒¦उ॒प॒धी इ॒वेत्यु॑प॒धीऽइ᳚व¦प्र॒धी इ॒वेति॑ प्र॒धीऽइ᳚व | |
वाते᳚वाजु॒र्यान॒द्ये᳚वरी॒तिर॒क्षी,इ॑व॒चक्षु॒षाया᳚तम॒र्वाक् |{शौनको गृत्समदः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} हस्ता᳚विवत॒न्वे॒३॑(ए॒)शम्भ॑विष्ठा॒पादे᳚वनोनयतं॒वस्यो॒,अच्छ॒(स्वाहा᳚) || 5 || वाता᳚ऽइव¦अ॒जु॒र्या¦न॒द्या᳚ऽइव¦री॒तिः¦अ॒क्षी इ॒वेत्य॒क्षीऽइ᳚व¦चक्षु॑षा¦आ¦या॒त॒म्¦अ॒र्वाक् | |
ओष्ठा᳚विव॒मध्वा॒स्नेवद᳚न्ता॒स्तना᳚विवपिप्यतंजी॒वसे᳚नः |{शौनको गृत्समदः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} नासे᳚वनस्त॒न्वो᳚रक्षि॒तारा॒कर्णा᳚विवसु॒श्रुता᳚भूतम॒स्मे(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:5 ओष्ठौ᳚ऽइव¦मधु॑¦आ॒स्ने¦वद᳚न्ता¦स्तनौ᳚ऽइव¦पि॒प्य॒त॒म्¦जी॒वसे᳚¦नः॒ | |
हस्ते᳚वश॒क्तिम॒भिसं᳚द॒दीनः॒,क्षामे᳚वनः॒सम॑जतं॒रजां᳚सि |{शौनको गृत्समदः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} इ॒मागिरो᳚,अश्विनायुष्म॒यन्तीः॒,क्ष्णोत्रे᳚णेव॒स्वधि॑तिं॒संशि॑शीत॒म्(स्वाहा᳚) || 7 || हस्ता᳚ऽइव¦श॒क्तिम्¦अ॒भि¦सं॒द॒दी इति॑ स॒म्ऽद॒दी¦नः॒¦क्षाम॑ऽइव¦नः॒¦सम्¦अ॒ज॒त॒म्¦रजां᳚सि | |
ए॒तानि॑वामश्विना॒वर्ध॑नानि॒ब्रह्म॒स्तोमं᳚गृत्सम॒दासो᳚,अक्रन् |{शौनको गृत्समदः | अश्विनौ | त्रिष्टुप्} तानि॑नराजुजुषा॒णोप॑यातंबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 8 || ए॒तानि॑¦वा॒म्¦अ॒श्वि॒ना॒¦वर्ध॑नानि¦ब्रह्म॑¦स्तोम᳚म्¦गृ॒त्स॒ऽम॒दासः॑¦अ॒क्र॒न् | |
[110] सोमापूषणेतिपडृचस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदःसोमापूषणौ अंत्यायाःसोमपूषादित्यास्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:8}{मंडल:2, सूक्त:40}{अनुवाक:4, सूक्त:8} |
सोमा᳚पूषणा॒जन॑नारयी॒णांजन॑नादि॒वोजन॑नापृथि॒व्याः |{शौनको गृत्समदः | सोमापूषणौ | त्रिष्टुप्} जा॒तौविश्व॑स्य॒भुव॑नस्यगो॒पौदे॒वा,अ॑कृण्वन्न॒मृत॑स्य॒नाभि॒म्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:6 सोमा᳚पूषणा¦जन॑ना¦र॒यी॒णाम्¦जन॑ना¦दि॒वः¦जन॑ना¦पृ॒थि॒व्याः | |
इ॒मौदे॒वौजाय॑मानौजुषन्ते॒मौतमां᳚सिगूहता॒मजु॑ष्टा |{शौनको गृत्समदः | सोमापूषणौ | त्रिष्टुप्} आ॒भ्यामिन्द्रः॑प॒क्वमा॒मास्व॒न्तःसो᳚मापू॒षभ्यां᳚जनदु॒स्रिया᳚सु॒(स्वाहा᳚) || 2 || इ॒मौ¦दे॒वौ¦जाय॑मानौ¦जु॒ष॒न्त॒¦इ॒मौ¦तमां᳚सि¦गू॒ह॒ता॒म्¦अजु॑ष्टा | |
सोमा᳚पूषणा॒रज॑सोवि॒मानं᳚स॒प्तच॑क्रं॒रथ॒मवि॑श्वमिन्वम् |{शौनको गृत्समदः | सोमापूषणौ | त्रिष्टुप्} वि॒षू॒वृतं॒मन॑सायु॒ज्यमा᳚नं॒तंजि᳚न्वथोवृषणा॒पञ्च॑रश्मि॒म्(स्वाहा᳚) || 3 || सोमा᳚पूषणा¦रज॑सः¦वि॒ऽमान᳚म्¦स॒प्तऽच॑क्रम्¦रथ᳚म्¦अवि॑श्वऽमिन्वम् | |
दि॒व्य१॑(अ॒)न्यःसद॑नंच॒क्रउ॒च्चापृ॑थि॒व्याम॒न्यो,अध्य॒न्तरि॑क्षे |{शौनको गृत्समदः | सोमापूषणौ | त्रिष्टुप्} ताव॒स्मभ्यं᳚पुरु॒वारं᳚पुरु॒क्षुंरा॒यस्पोषं॒विष्य॑तां॒नाभि॑म॒स्मे(स्वाहा᳚) || 4 || दि॒वि¦अ॒न्यः¦सद॑नम्¦च॒क्रे¦उ॒च्चा¦पृ॒थि॒व्याम्¦अ॒न्यः¦अधि॑¦अ॒न्तरि॑क्षे | |
विश्वा᳚न्य॒न्योभुव॑नाज॒जान॒विश्व॑म॒न्यो,अ॑भि॒चक्षा᳚णएति |{शौनको गृत्समदः | सोमापूषणौ | त्रिष्टुप्} सोमा᳚पूषणा॒वव॑तं॒धियं᳚मेयु॒वाभ्यां॒विश्वाः॒पृत॑नाजयेम॒(स्वाहा᳚) || 5 || विश्वा᳚नि¦अ॒न्यः¦भु॒व॒ना¦ज॒जान॑¦विश्व᳚म्¦अ॒न्यः¦अ॒भि॒ऽचक्षा᳚णः¦ए॒ति॒ | |
धियं᳚पू॒षाजि᳚न्वतुविश्वमि॒न्वोर॒यिंसोमो᳚रयि॒पति॑र्दधातु |{शौनको गृत्समदः | १/२: सोमापूषणौ, २/२: अदितिदेर्वताः | त्रिष्टुप्} अव॑तुदे॒व्यदि॑तिरन॒र्वाबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 6 || धिय᳚म्¦पू॒षा¦जि॒न्व॒तु॒¦वि॒श्व॒म्ऽइ॒न्वः¦र॒यिम्¦सोमः॑¦र॒यि॒ऽपतिः॑¦द॒धा॒तु॒ | |
[111] वायोइत्येकविंशत्यृचस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदः आद्ययोर्द्वयोर्वायुस्तृतीयाया इंद्रवायू चतुर्थ्यादितिसृणांमित्रावरुणौ सप्तम्यादितिसृणामश्विनौ दशम्यादितिसृणाइंद्रः त्रयोदश्यादितिसृणांविश्वेदेवाः षोडश्यादितिसृणांसरस्वती अंत्यानांतिसृणांद्यावापृथिवी (हविर्धानावा) गायत्री अंबितमइतिद्वेअनुष्टुभौ इमाब्रह्मेतिबृहती |{अष्टक:2, अध्याय:8}{मंडल:2, सूक्त:41}{अनुवाक:4, सूक्त:9} |
वायो॒येते᳚सह॒स्रिणो॒रथा᳚स॒स्तेभि॒राग॑हि |{शौनको गृत्समदः | वायुः | गायत्री} नि॒युत्वा॒न्त्सोम॑पीतये॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:7 वायो॒ इति॑¦ये¦ते॒¦स॒ह॒स्रिणः॑¦रथा᳚सः¦तेभिः॑¦आ¦ग॒हि॒ | नि॒युत्वा᳚न्¦सोम॑ऽपीतये || |
नि॒युत्वा᳚न्वाय॒वाग॑ह्य॒यंशु॒क्रो,अ॑यामिते |{शौनको गृत्समदः | वायुः | गायत्री} गन्ता᳚सिसुन्व॒तोगृ॒हम्(स्वाहा᳚) || 2 || नि॒युत्वा᳚न्¦वा॒यो॒ इति॑¦आ¦ग॒हि॒¦अ॒यम्¦शु॒क्रः¦अ॒या॒मि॒¦ते॒ | गन्ता᳚¦अ॒सि॒¦सु॒न्व॒तः¦गृ॒हम् || |
शु॒क्रस्या॒द्यगवा᳚शिर॒इन्द्र॑वायूनि॒युत्व॑तः |{शौनको गृत्समदः | इंद्रवायू | गायत्री} आया᳚तं॒पिब॑तंनरा॒(स्वाहा᳚) || 3 || शु॒क्रस्य॑¦अ॒द्य¦गोऽआ᳚शिरः¦इन्द्र॑वायू॒ इति॑¦नि॒युत्व॑तः | आ¦या॒त॒म्¦पिब॑तम्¦न॒रा॒ || |
अ॒यंवां᳚मित्रावरुणासु॒तःसोम॑ऋतावृधा |{शौनको गृत्समदः | मित्रावरुणौ | गायत्री} ममेदि॒हश्रु॑तं॒हव॒म्(स्वाहा᳚) || 4 || अ॒यम्¦वा॒म्¦मि॒त्रा॒व॒रु॒णा॒¦सु॒तः¦सोमः॑¦ऋ॒त॒ऽवृ॒धा॒ | मम॑¦इत्¦इ॒ह¦श्रु॒त॒म्¦हव᳚म् || |
राजा᳚ना॒वन॑भिद्रुहाध्रु॒वेसद॑स्युत्त॒मे |{शौनको गृत्समदः | मित्रावरुणौ | गायत्री} स॒हस्र॑स्थूणआसाते॒(स्वाहा᳚) || 5 || राजा᳚नौ¦अन॑भिऽद्रुहा¦ध्रु॒वे¦सद॑सि¦उ॒त्ऽत॒मे | स॒हस्र॑ऽस्थूणे¦आ॒सा॒ते॒ इति॑ || |
तास॒म्राजा᳚घृ॒तासु॑ती,आदि॒त्यादानु॑न॒स्पती᳚ |{शौनको गृत्समदः | मित्रावरुणौ | गायत्री} सचे᳚ते॒,अन॑वह्वर॒म्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:8 ता¦स॒म्ऽराजा᳚¦घृ॒तासु॑ती॒ इति॑ घृ॒तऽआ᳚सुती¦आ॒दि॒त्या¦दानु॑नः¦पती॒ इति॑ | सचे᳚ते॒ इति॑¦अन॑वऽह्वरम् || |
गोम॑दू॒षुना᳚स॒त्याश्वा᳚वद्यातमश्विना |{शौनको गृत्समदः | अश्विनौ | गायत्री} व॒र्तीरु॑द्रानृ॒पाय्य॒म्(स्वाहा᳚) || 7 || गोऽम॑त्¦ऊँ॒ इति॑¦सु¦ना॒स॒त्या॒¦अश्व॑ऽवत्¦या॒त॒म्¦अ॒श्वि॒ना॒ | व॒र्तिः¦रु॒द्रा॒¦नृ॒ऽपाय्य᳚म् || |
नयत्परो॒नान्त॑रआद॒धर्ष॑द्वृषण्वसू |{शौनको गृत्समदः | अश्विनौ | गायत्री} दुः॒शंसो॒मर्त्यो᳚रि॒पुः(स्वाहा᳚) || 8 || न¦यत्¦परः॑¦न¦अन्त॑रः¦आ॒ऽद॒धर्ष॑त्¦वृ॒ष॒ण्व॒सू॒ इति॑ वृषण्ऽवसू | दुः॒ऽशंसः॑¦मर्त्यः॑¦रि॒पुः || |
तान॒आवो᳚ळ्हमश्विनार॒यिंपि॒शङ्ग॑संदृशम् |{शौनको गृत्समदः | अश्विनौ | गायत्री} धिष्ण्या᳚वरिवो॒विद॒म्(स्वाहा᳚) || 9 || ता¦नः॒¦आ¦वो॒ळ्ह॒म्¦अ॒श्वि॒ना॒¦र॒यिम्¦पि॒शङ्ग॑ऽसंदृशम् | धिष्ण्या᳚¦व॒रि॒वः॒ऽविद᳚म् || |
इन्द्रो᳚,अ॒ङ्गम॒हद्भ॒यम॒भीषदप॑चुच्यवत् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | गायत्री} सहिस्थि॒रोविच॑र्षणिः॒(स्वाहा᳚) || 10 || इन्द्रः॑¦अ॒ङ्ग¦म॒हत्¦भ॒यम्¦अ॒भि¦सत्¦अप॑¦चु॒च्य॒व॒त् | सः¦हि¦स्थि॒रः¦विऽच॑र्षणिः || |
इन्द्र॑श्चमृ॒ळया᳚तिनो॒ननः॑प॒श्चाद॒घंन॑शत् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | गायत्री} भ॒द्रंभ॑वातिनःपु॒रः(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:9 इन्द्रः॑¦च॒¦मृ॒ळया᳚ति¦नः॒¦न¦नः॒¦प॒श्चात्¦अ॒घम्¦न॒श॒त् | भ॒द्रम्¦भ॒वा॒ति॒¦नः॒¦पु॒रः || |
इन्द्र॒आशा᳚भ्य॒स्परि॒सर्वा᳚भ्यो॒,अभ॑यंकरत् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | गायत्री} जेता॒शत्रू॒न्विच॑र्षणिः॒(स्वाहा᳚) || 12 || इन्द्रः॑¦आशा᳚भ्यः¦परि॑¦सर्वा᳚भ्यः¦अभ॑यम्¦क॒र॒त् | जेता᳚¦शत्रू᳚न्¦विऽच॑र्षणिः || |
विश्वे᳚देवास॒आग॑तशृणु॒ताम॑इ॒मंहव᳚म् |{शौनको गृत्समदः | विश्वदेवाः | गायत्री} एदंब॒र्हिर्निषी᳚दत॒(स्वाहा᳚) || 13 || विश्वे᳚¦दे॒वा॒सः॒¦आ¦ग॒त॒¦शृ॒णु॒त¦मे॒¦इ॒मम्¦हव᳚म् | आ¦इ॒दम्¦ब॒र्हिः¦नि¦सी॒द॒त॒ || |
ती॒व्रोवो॒मधु॑माँ,अ॒यंशु॒नहो᳚त्रेषुमत्स॒रः |{शौनको गृत्समदः | विश्वदेवाः | गायत्री} ए॒तंपि॑बत॒काम्य॒म्(स्वाहा᳚) || 14 || ती॒व्रः¦वः॒¦मधु॑ऽमान्¦अ॒यम्¦शु॒नऽहो᳚त्रेषु¦म॒त्स॒रः | ए॒तम्¦पि॒ब॒त॒¦काम्य᳚म् || |
इन्द्र॑ज्येष्ठा॒मरु॑द्गणा॒देवा᳚सः॒पूष॑रातयः |{शौनको गृत्समदः | विश्वदेवाः | गायत्री} विश्वे॒मम॑श्रुता॒हव॒म्(स्वाहा᳚) || 15 || इन्द्र॑ऽज्येष्ठाः¦मरु॑त्ऽगणाः¦देवा᳚सः¦पूष॑ऽरातयः | विश्वे᳚¦मम॑¦श्रु॒त॒¦हव᳚म् || |
अम्बि॑तमे॒नदी᳚तमे॒देवि॑तमे॒सर॑स्वति |{शौनको गृत्समदः | सरस्वती | अनुष्टुप्} अ॒प्र॒श॒स्ता,इ॑वस्मसि॒प्रश॑स्तिमम्बनस्कृधि॒(स्वाहा᳚) || 16 || वर्ग:10 अम्बि॑ऽतमे¦नदी᳚ऽतमे¦देवि॑ऽतमे¦सर॑स्वति | अ॒प्र॒श॒स्ताःऽइ᳚व¦स्म॒सि॒¦प्रऽश॑स्तिम्¦अ॒म्ब॒¦नः॒¦कृ॒धि॒ || |
त्वेविश्वा᳚सरस्वतिश्रि॒तायूं᳚षिदे॒व्याम् |{शौनको गृत्समदः | सरस्वती | अनुष्टुप्} शु॒नहो᳚त्रेषुमत्स्वप्र॒जांदे᳚विदिदिड्ढिनः॒(स्वाहा᳚) || 17 || त्वे इति॑¦विश्वा᳚¦स॒र॒स्व॒ति॒¦श्रि॒ता¦आयूं᳚षि¦दे॒व्याम् | शु॒नऽहो᳚त्रेषु¦म॒त्स्व॒¦प्र॒ऽजाम्¦दे॒वि॒¦दि॒दि॒ड्ढि॒¦नः॒ || |
इ॒माब्रह्म॑सरस्वतिजु॒षस्व॑वाजिनीवति |{शौनको गृत्समदः | सरस्वती | बृहती} याते॒मन्म॑गृत्सम॒दा,ऋ॑तावरिप्रि॒यादे॒वेषु॒जुह्व॑ति॒(स्वाहा᳚) || 18 || इ॒मा¦ब्रह्म॑¦स॒र॒स्व॒ति॒¦जु॒षस्व॑¦वा॒जि॒नी॒व॒ति॒ | |
प्रेतां᳚य॒ज्ञस्य॑श॒म्भुवा᳚यु॒वामिदावृ॑णीमहे |{शौनको गृत्समदः | द्यावापृथिव्यौ हविर्धाने वा | गायत्री} अ॒ग्निंच॑हव्य॒वाह॑न॒म्(स्वाहा᳚) || 19 || प्र¦इ॒ता॒म्¦य॒ज्ञस्य॑¦श॒म्ऽभुवा᳚¦यु॒वाम्¦इत्¦आ¦वृ॒णी॒म॒हे॒ | अ॒ग्निम्¦च॒¦ह॒व्य॒ऽवाह॑नम् || |
द्यावा᳚नःपृथि॒वी,इ॒मंसि॒ध्रम॒द्यदि॑वि॒स्पृश᳚म् |{शौनको गृत्समदः | द्यावापृथिव्यौ हविर्धाने वा | गायत्री} य॒ज्ञंदे॒वेषु॑यच्छता॒म्(स्वाहा᳚) || 20 || द्यावा᳚¦नः॒¦पृ॒थि॒वी इति॑¦इ॒मम्¦सि॒ध्रम्¦अ॒द्य¦दि॒वि॒ऽस्पृश᳚म् | य॒ज्ञम्¦दे॒वेषु॑¦य॒च्छ॒ता॒म् || |
आवा᳚मु॒पस्थ॑मद्रुहादे॒वाःसी᳚दन्तुय॒ज्ञियाः᳚ |{शौनको गृत्समदः | द्यावापृथिव्यौ हविर्धाने वा | गायत्री} इ॒हाद्यसोम॑पीतये॒(स्वाहा᳚) || 21 || आ¦वा॒म्¦उ॒पऽस्थ᳚म्¦अ॒द्रु॒हा॒¦दे॒वाः¦सी॒द॒न्तु॒¦य॒ज्ञियाः᳚ | इ॒ह¦अ॒द्य¦सोम॑ऽपीतये || |
[112] कनिक्रददिति तृचस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदःशकुंतस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:8}{मंडल:2, सूक्त:42}{अनुवाक:4, सूक्त:10} |
कनि॑क्रदज्ज॒नुषं᳚प्रब्रुवा॒णइय॑र्ति॒वाच॑मरि॒तेव॒नाव᳚म् |{शौनको गृत्समदः | शकुंतः (कपिञ्जलरूपीन्द्रः) | त्रिष्टुप्} सु॒म॒ङ्गल॑श्चशकुने॒भवा᳚सि॒मात्वा॒काचि॑दभि॒भाविश्व्या᳚विद॒त्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:11 कनि॑क्रदत्¦ज॒नुष᳚म्¦प्र॒ऽब्रु॒वा॒णः¦इय॑र्ति¦वाच᳚म्¦अ॒रि॒ताऽइ᳚व¦नाव᳚म् | |
मात्वा᳚श्ये॒नउद्व॑धी॒न्मासु॑प॒र्णोमात्वा᳚विद॒दिषु॑मान्वी॒रो,अस्ता᳚ |{शौनको गृत्समदः | शकुंतः (कपिञ्जलरूपीन्द्रः) | त्रिष्टुप्} पित्र्या॒मनु॑प्र॒दिशं॒कनि॑क्रदत्सुम॒ङ्गलो᳚भद्रवा॒दीव॑दे॒ह(स्वाहा᳚) || 2 || मा¦त्वा॒¦श्ये॒नः¦उत्¦व॒धी॒त्¦मा¦सु॒ऽप॒र्णः¦मा¦त्वा॒¦वि॒द॒त्¦इषु॑ऽमान्¦वी॒रः¦अस्ता᳚ | |
अव॑क्रन्ददक्षिण॒तोगृ॒हाणां᳚सुम॒ङ्गलो᳚भद्रवा॒दीश॑कुन्ते |{शौनको गृत्समदः | शकुंतः (कपिञ्जलरूपीन्द्रः) | त्रिष्टुप्} मानः॑स्ते॒नई᳚शत॒माघशं᳚सोबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 3 || अव॑¦क्र॒न्द॒¦द॒क्षि॒ण॒तः¦गृ॒हाणा᳚म्¦सु॒ऽम॒ङ्गलः॑¦भ॒द्र॒ऽवा॒दी¦श॒कु॒न्ते॒ | |
[113] प्रदक्षिणिदिति तृचस्य सूक्तस्य शौनकोगृत्समदः शकुंतोजगती द्वितीयातिशक्वरी अष्टिर्वा |{अष्टक:2, अध्याय:8}{मंडल:2, सूक्त:43}{अनुवाक:4, सूक्त:11} |
प्र॒द॒क्षि॒णिद॒भिगृ॑णन्तिका॒रवो॒वयो॒वद᳚न्तऋतु॒थाश॒कुन्त॑यः |{शौनको गृत्समदः | शकुंतः (कपिञ्जलरूपीन्द्रः) | जगती} उ॒भेवाचौ᳚वदतिसाम॒गा,इ॑वगाय॒त्रंच॒त्रैष्टु॑भं॒चानु॑राजति॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:12 प्र॒ऽद॒क्षि॒णित्¦अ॒भि¦गृ॒ण॒न्ति॒¦का॒रवः॑¦वयः॑¦वद᳚न्तः¦ऋ॒तु॒ऽथा¦श॒कुन्त॑यः | |
उ॒द्गा॒तेव॑शकुने॒साम॑गायसिब्रह्मपु॒त्रइ॑व॒सव॑नेषुशंससि |{शौनको गृत्समदः | शकुंतः (कपिञ्जलरूपीन्द्रः) | अतिशक्वरी अष्टिर्वा} वृषे᳚ववा॒जीशिशु॑मतीर॒पीत्या᳚स॒र्वतो᳚नःशकुनेभ॒द्रमाव॑दवि॒श्वतो᳚नःशकुने॒पुण्य॒माव॑द॒(स्वाहा᳚) || 2 || उ॒द्गा॒ताऽइ᳚व¦श॒कु॒ने॒¦साम॑¦गा॒य॒सि॒¦ब्र॒ह्म॒पु॒त्रःऽइ᳚व¦सव॑नेषु¦शं॒स॒सि॒ | |
आ॒वदँ॒स्त्वंश॑कुनेभ॒द्रमाव॑दतू॒ष्णीमासी᳚नःसुम॒तिंचि॑किद्धिनः |{शौनको गृत्समदः | शकुंतः (कपिञ्जलरूपीन्द्रः) | जगती} यदु॒त्पत॒न्वद॑सिकर्क॒रिर्य॑थाबृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚(स्वाहा᳚) || 3 || आ॒ऽवद॑न्¦त्वम्¦स॒कु॒ने॒¦भ॒द्रम्¦आ¦व॒द॒¦तू॒ष्णीम्¦आसी᳚नः¦सु॒ऽम॒तिम्¦चि॒कि॒द्धि॒¦नः॒ | |
[114] सोमस्यमेति त्रयोविंशत्यृचस्य सूक्तस्य गाथिनोविश्वामित्रोग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:8}{मंडल:3, सूक्त:1}{अनुवाक:1, सूक्त:1} |
सोम॑स्यमात॒वसं॒वक्ष्य॑ग्ने॒वह्निं᳚चकर्थवि॒दथे॒यज॑ध्यै |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} दे॒वाँ,अच्छा॒दीद्य॑द्यु॒ञ्जे,अद्रिं᳚शमा॒ये,अ॑ग्नेत॒न्वं᳚जुषस्व॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:13 सोम॑स्य¦मा॒¦त॒वस᳚म्¦वक्षि॑¦अ॒ग्ने॒¦वह्नि᳚म्¦च॒क॒र्थ॒¦वि॒दथे᳚¦यज॑ध्यै | |
प्राञ्चं᳚य॒ज्ञंच॑कृम॒वर्ध॑तां॒गीःस॒मिद्भि॑र॒ग्निंनम॑सादुवस्यन् |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} दि॒वःश॑शासुर्वि॒दथा᳚कवी॒नांगृत्सा᳚यचित्त॒वसे᳚गा॒तुमी᳚षुः॒(स्वाहा᳚) || 2 || प्रांच᳚म्¦य॒ज्ञम्¦च॒कृ॒म॒¦वर्ध॑ताम्¦गीः¦स॒मित्ऽभिः॑¦अ॒ग्निम्¦नम॑सा¦दु॒व॒स्य॒न् | |
मयो᳚दधे॒मेधि॑रःपू॒तद॑क्षोदि॒वःसु॒बन्धु॑र्ज॒नुषा᳚पृथि॒व्याः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अवि᳚न्दन्नुदर्श॒तम॒प्स्व१॑(अ॒)न्तर्दे॒वासो᳚,अ॒ग्निम॒पसि॒स्वसॄ᳚णा॒म्(स्वाहा᳚) || 3 || मयः॑¦द॒धे॒¦मेधि॑रः¦पू॒तऽद॑क्षः¦दि॒वः¦सु॒ऽबन्धुः॑¦ज॒नुषा᳚¦पृ॒थि॒व्याः | |
अव॑र्धयन्त्सु॒भगं᳚स॒प्तय॒ह्वीःश्वे॒तंज॑ज्ञा॒नम॑रु॒षंम॑हि॒त्वा |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} शिशुं॒नजा॒तम॒भ्या᳚रु॒रश्वा᳚दे॒वासो᳚,अ॒ग्निंजनि॑मन्वपुष्य॒न्(स्वाहा᳚) || 4 || अव॑र्धयन्¦सु॒ऽभग᳚म्¦स॒प्त¦य॒ह्वीः¦श्वे॒तम्¦ज॒ज्ञा॒नम्¦अ॒रु॒षम्¦म॒हि॒ऽत्वा | |
शु॒क्रेभि॒रङ्गै॒रज॑आतत॒न्वान्क्रतुं᳚पुना॒नःक॒विभिः॑प॒वित्रैः᳚ |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} शो॒चिर्वसा᳚नः॒पर्यायु॑र॒पांश्रियो᳚मिमीतेबृह॒तीरनू᳚नाः॒(स्वाहा᳚) || 5 || शु॒क्रेभिः॑¦अङ्गैः᳚¦रजः॑¦आ॒ऽत॒त॒न्वान्¦क्रतु᳚म्¦पु॒ना॒नः¦क॒विऽभिः॑¦प॒वित्रैः᳚ | |
व॒व्राजा᳚सी॒मन॑दती॒रद॑ब्धादि॒वोय॒ह्वीरव॑साना॒,अन॑ग्नाः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} सना॒,अत्र॑युव॒तयः॒सयो᳚नी॒रेकं॒गर्भं᳚दधिरेस॒प्तवाणीः᳚(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:14 व॒व्राज॑¦सी॒म्¦अन॑दतीः¦अद॑ब्धाः¦दि॒वः¦य॒ह्वीः¦अव॑सानाः¦अन॑ग्नाः | |
स्ती॒र्णा,अ॑स्यसं॒हतो᳚वि॒श्वरू᳚पाघृ॒तस्य॒योनौ᳚स्र॒वथे॒मधू᳚नाम् |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अस्थु॒रत्र॑धे॒नवः॒पिन्व॑मानाम॒हीद॒स्मस्य॑मा॒तरा᳚समी॒ची(स्वाहा᳚) || 7 || स्ती॒र्णाः¦अ॒स्य॒¦स॒म्ऽहतः॑¦वि॒श्वऽरू᳚पाः¦घृ॒तस्य॑¦योनौ᳚¦स्र॒वथे᳚¦मधू᳚नाम् | |
ब॒भ्रा॒णःसू᳚नोसहसो॒व्य॑द्यौ॒द्दधा᳚नःशु॒क्रार॑भ॒सावपूं᳚षि |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} श्चोत᳚न्ति॒धारा॒मधु॑नोघृ॒तस्य॒वृषा॒यत्र॑वावृ॒धेकाव्ये᳚न॒(स्वाहा᳚) || 8 || ब॒भ्रा॒णः¦सू॒नो॒ इति॑¦स॒ह॒सः॒¦वि¦अ॒द्यौ॒त्¦दधा᳚नः¦शु॒क्रा¦र॒भ॒सा¦वपूं᳚षि | |
पि॒तुश्चि॒दूध॑र्ज॒नुषा᳚विवेद॒व्य॑स्य॒धारा᳚,असृज॒द्विधेनाः᳚ |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} गुहा॒चर᳚न्तं॒सखि॑भिःशि॒वेभि॑र्दि॒वोय॒ह्वीभि॒र्नगुहा᳚बभूव॒(स्वाहा᳚) || 9 || पि॒तुः¦चि॒त्¦ऊधः॑¦ज॒नुषा᳚¦वि॒वे॒द॒¦वि¦अ॒स्य॒¦धाराः᳚¦अ॒सृ॒ज॒त्¦वि¦धेनाः᳚ | |
पि॒तुश्च॒गर्भं᳚जनि॒तुश्च॑बभ्रेपू॒र्वीरेको᳚,अधय॒त्पीप्या᳚नाः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} वृष्णे᳚स॒पत्नी॒शुच॑ये॒सब᳚न्धू,उ॒भे,अ॑स्मैमनु॒ष्ये॒३॑(ए॒)निपा᳚हि॒(स्वाहा᳚) || 10 || पि॒तुः¦च॒¦गर्भ᳚म्¦ज॒नि॒तुः¦च॒¦ब॒भ्रे॒¦पू॒र्वीः¦एकः॑¦अ॒ध॒य॒त्¦पीप्या᳚नाः | |
उ॒रौम॒हाँ,अ॑निबा॒धेव॑व॒र्धाऽऽपो᳚,अ॒ग्निंय॒शसः॒संहिपू॒र्वीः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} ऋ॒तस्य॒योना᳚वशय॒द्दमू᳚नाजामी॒नाम॒ग्निर॒पसि॒स्वसॄ᳚णा॒म्(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:15 उ॒रौ¦म॒हान्¦अ॒नि॒ऽबा॒धे¦व॒व॒र्ध॒¦आपः॑¦अ॒ग्निम्¦य॒शसः॑¦सम्¦हि¦पू॒र्वीः | |
अ॒क्रोनब॒भ्रिःस॑मि॒थेम॒हीनां᳚दिदृ॒क्षेयः॑सू॒नवे॒भा,ऋ॑जीकः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} उदु॒स्रिया॒जनि॑ता॒योज॒जाना॒पांगर्भो॒नृत॑मोय॒ह्वो,अ॒ग्निः(स्वाहा᳚) || 12 || अ॒क्रः¦न¦ब॒भ्रिः¦स॒म्ऽइ॒थे¦म॒हीना᳚म्¦दि॒दृ॒क्षेयः॑¦सू॒नवे᳚¦भाःऽऋ॑जीकः | |
अ॒पांगर्भं᳚दर्श॒तमोष॑धीनां॒वना᳚जजानसु॒भगा॒विरू᳚पम् |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} दे॒वास॑श्चि॒न्मन॑सा॒संहिज॒ग्मुःपनि॑ष्ठंजा॒तंत॒वसं᳚दुवस्य॒न्(स्वाहा᳚) || 13 || अ॒पाम्¦गर्भ᳚म्¦द॒र्श॒तम्¦ओष॑धीनाम्¦वना᳚¦ज॒जा॒न॒¦सु॒ऽभगा᳚¦विऽरू᳚पम् | |
बृ॒हन्त॒इद्भा॒नवो॒भा,ऋ॑जीकम॒ग्निंस॑चन्तवि॒द्युतो॒नशु॒क्राः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} गुहे᳚ववृ॒द्धंसद॑सि॒स्वे,अ॒न्तर॑पा॒रऊ॒र्वे,अ॒मृतं॒दुहा᳚नाः॒(स्वाहा᳚) || 14 || बृ॒हन्तः॑¦इत्¦भा॒नवः॑¦भाःऽऋ॑जीकम्¦अ॒ग्निम्¦स॒च॒न्त॒¦वि॒ऽद्युतः॑¦न¦शु॒क्राः | |
ईळे᳚चत्वा॒यज॑मानोह॒विर्भि॒रीळे᳚सखि॒त्वंसु॑म॒तिंनिका᳚मः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} दे॒वैरवो᳚मिमीहि॒संज॑रि॒त्रेरक्षा᳚चनो॒दम्ये᳚भि॒रनी᳚कैः॒(स्वाहा᳚) || 15 || ईळे᳚¦च॒¦त्वा॒¦यज॑मानः¦ह॒विःऽभिः॑¦ईळे᳚¦स॒खि॒ऽत्वम्¦सु॒ऽम॒तिम्¦निऽका᳚मः | |
उ॒प॒क्षे॒तार॒स्तव॑सुप्रणी॒तेऽग्ने॒विश्वा᳚नि॒धन्या॒दधा᳚नाः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} सु॒रेत॑सा॒श्रव॑सा॒तुञ्ज॑माना,अ॒भिष्या᳚मपृतना॒यूँरदे᳚वा॒न्(स्वाहा᳚) || 16 || वर्ग:16 उ॒प॒ऽक्षे॒तारः॑¦तव॑¦सु॒ऽप्र॒नी॒ते॒¦अग्ने᳚¦विश्वा᳚नि¦धन्या᳚¦दधा᳚नाः | |
आदे॒वाना᳚मभवःके॒तुर॑ग्नेम॒न्द्रोविश्वा᳚नि॒काव्या᳚निवि॒द्वान् |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} प्रति॒मर्ताँ᳚,अवासयो॒दमू᳚ना॒,अनु॑दे॒वान्र॑थि॒रोया᳚सि॒साध॒न्त्(स्वाहा᳚) || 17 || आ¦दे॒वाना᳚म्¦अ॒भ॒वः॒¦के॒तुः¦अ॒ग्ने॒¦म॒न्द्रः¦विश्वा᳚नि¦काव्या᳚नि¦वि॒द्वान् | |
निदु॑रो॒णे,अ॒मृतो॒मर्त्या᳚नां॒राजा᳚ससादवि॒दथा᳚नि॒साध॑न् |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} घृ॒तप्र॑तीकउर्वि॒याव्य॑द्यौद॒ग्निर्विश्वा᳚नि॒काव्या᳚निवि॒द्वान्(स्वाहा᳚) || 18 || नि¦दु॒रो॒णे¦अ॒मृतः॑¦मर्त्या᳚नाम्¦राजा᳚¦स॒सा॒द॒¦वि॒दथा᳚नि¦साध॑न् | |
आनो᳚गहिस॒ख्येभिः॑शि॒वेभि᳚र्म॒हान्म॒हीभि॑रू॒तिभिः॑सर॒ण्यन् |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अ॒स्मेर॒यिंब॑हु॒लंसंत॑रुत्रंसु॒वाचं᳚भा॒गंय॒शसं᳚कृधीनः॒(स्वाहा᳚) || 19 || आ¦नः॒¦ग॒हि॒¦स॒ख्येभिः॑¦शि॒वेभिः॑¦म॒हान्¦म॒हीभिः॑¦ऊ॒तिऽभिः॑¦स॒र॒ण्यन् | |
ए॒ताते᳚,अग्ने॒जनि॑मा॒सना᳚नि॒प्रपू॒र्व्याय॒नूत॑नानिवोचम् |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} म॒हान्ति॒वृष्णे॒सव॑नाकृ॒तेमाजन्म᳚ञ्जन्म॒न्निहि॑तोजा॒तवे᳚दाः॒(स्वाहा᳚) || 20 || ए॒ता¦ते॒¦अ॒ग्ने॒¦जनि॑म¦सना᳚नि¦प्र¦पू॒र्व्याय॑¦नूत॑नानि¦वो॒च॒म् | |
जन्म᳚ञ्जन्म॒न्निहि॑तोजा॒तवे᳚दावि॒श्वामि॑त्रेभिरिध्यते॒,अज॑स्रः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} तस्य॑व॒यंसु॑म॒तौय॒ज्ञिय॒स्यापि॑भ॒द्रेसौ᳚मन॒सेस्या᳚म॒(स्वाहा᳚) || 21 || जन्म॑न्ऽजन्मन्¦निऽहि॑तः¦जा॒तऽवे᳚दाः¦वि॒श्वामि॑त्रेभिः¦इ॒ध्य॒ते॒¦अज॑स्रः | |
इ॒मंय॒ज्ञंस॑हसाव॒न्त्वंनो᳚देव॒त्राधे᳚हिसुक्रतो॒ररा᳚णः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} प्रयं᳚सिहोतर्बृह॒तीरिषो॒नोऽग्ने॒महि॒द्रवि॑ण॒माय॑जस्व॒(स्वाहा᳚) || 22 || इ॒मम्¦य॒ज्ञम्¦स॒ह॒सा॒ऽव॒न्¦त्वम्¦नः॒¦दे॒व॒ऽत्रा¦धे॒हि॒¦सु॒क्र॒तो॒ इति॑ सुऽक्रतो¦ररा᳚णः | |
इळा᳚मग्नेपुरु॒दंसं᳚स॒निंगोःश॑श्वत्त॒मंहव॑मानायसाध |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} स्यान्नः॑सू॒नुस्तन॑योवि॒जावाऽग्ने॒साते᳚सुम॒तिर्भू᳚त्व॒स्मे(स्वाहा᳚) || 23 || इळा᳚म्¦अ॒ग्ने॒¦पु॒रु॒ऽदंस᳚म्¦स॒निम्¦गोः¦श॒श्व॒त्ऽत॒मम्¦हव॑मानाय¦सा॒ध॒ | |
[115] वैश्वानरायेति पंचदशर्चस्य सूक्तस्य गाथिनो विश्वामित्रो वैश्वानरोग्निर्जगती |{अष्टक:2, अध्याय:8}{मंडल:3, सूक्त:2}{अनुवाक:1, सूक्त:2} |
वै॒श्वा॒न॒राय॑धि॒षणा᳚मृता॒वृधे᳚घृ॒तंनपू॒तम॒ग्नये᳚जनामसि |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} द्वि॒ताहोता᳚रं॒मनु॑षश्चवा॒घतो᳚धि॒यारथं॒नकुलि॑शः॒समृ᳚ण्वति॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:17 वै॒श्वा॒न॒राय॑¦धि॒षणा᳚म्¦ऋ॒त॒ऽवृधे᳚¦घृ॒तम्¦न¦पू॒तम्¦अ॒ग्नये᳚¦ज॒ना॒म॒सि॒ | |
सरो᳚चयज्ज॒नुषा॒रोद॑सी,उ॒भेसमा॒त्रोर॑भवत्पु॒त्रईड्यः॑ |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} ह॒व्य॒वाळ॒ग्निर॒जर॒श्चनो᳚हितोदू॒ळभो᳚वि॒शामति॑थिर्वि॒भाव॑सुः॒(स्वाहा᳚) || 2 || सः¦रो॒च॒य॒त्¦ज॒नुषा᳚¦रोद॑सी॒ इति॑¦उ॒भे इति॑¦सः¦मा॒त्रोः¦अ॒भ॒व॒त्¦पु॒त्रः¦ईड्यः॑ | |
क्रत्वा॒दक्ष॑स्य॒तरु॑षो॒विध᳚र्मणिदे॒वासो᳚,अ॒ग्निंज॑नयन्त॒चित्ति॑भिः |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} रु॒रु॒चा॒नंभा॒नुना॒ज्योति॑षाम॒हामत्यं॒नवाजं᳚सनि॒ष्यन्नुप॑ब्रुवे॒(स्वाहा᳚) || 3 || क्रत्वा᳚¦दक्ष॑स्य¦तरु॑षः¦विऽध᳚र्मणि¦दे॒वासः॑¦अ॒ग्निम्¦ज॒न॒य॒न्त॒¦चित्ति॑ऽभिः | |
आम॒न्द्रस्य॑सनि॒ष्यन्तो॒वरे᳚ण्यंवृणी॒महे॒,अह्र॑यं॒वाज॑मृ॒ग्मिय᳚म् |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} रा॒तिंभृगू᳚णामु॒शिजं᳚क॒विक्र॑तुम॒ग्निंराज᳚न्तंदि॒व्येन॑शो॒चिषा॒(स्वाहा᳚) || 4 || आ¦म॒न्द्रस्य॑¦स॒नि॒ष्यन्तः॑¦वरे᳚ण्यम्¦वृ॒णी॒महे᳚¦अह्र॑यम्¦वाज᳚म्¦ऋ॒ग्मिय᳚म् | |
अ॒ग्निंसु॒म्नाय॑दधिरेपु॒रोजना॒वाज॑श्रवसमि॒हवृ॒क्तब᳚र्हिषः |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} य॒तस्रु॑चःसु॒रुचं᳚वि॒श्वदे᳚व्यंरु॒द्रंय॒ज्ञानां॒साध॑दिष्टिम॒पसा॒म्(स्वाहा᳚) || 5 || अ॒ग्निम्¦सु॒म्नाय॑¦द॒धि॒रे॒¦पु॒रः¦जनाः᳚¦वाज॑ऽश्रवसम्¦इ॒ह¦वृ॒क्तऽब॑र्हिषः | |
पाव॑कशोचे॒तव॒हिक्षयं॒परि॒होत᳚र्य॒ज्ञेषु॑वृ॒क्तब᳚र्हिषो॒नरः॑ |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} अग्ने॒दुव॑इ॒च्छमा᳚नास॒आप्य॒मुपा᳚सते॒द्रवि॑णंधेहि॒तेभ्यः॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:18 पाव॑कऽशोचे¦तव॑¦हि¦क्षय᳚म्¦परि॑¦होतः॑¦य॒ज्ञेषु॑¦वृ॒क्तऽब॑र्हिषः¦नरः॑ | |
आरोद॑सी,अपृण॒दास्व᳚र्म॒हज्जा॒तंयदे᳚नम॒पसो॒,अधा᳚रयन् |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} सो,अ॑ध्व॒राय॒परि॑णीयतेक॒विरत्यो॒नवाज॑सातये॒चनो᳚हितः॒(स्वाहा᳚) || 7 || आ¦रोद॑सी॒ इति॑¦अ॒पृ॒ण॒त्¦आ¦स्वः॑¦म॒हत्¦जा॒तम्¦यत्¦ए॒न॒म्¦अ॒पसः॑¦अधा᳚रयन् | |
न॒म॒स्यत॑ह॒व्यदा᳚तिंस्वध्व॒रंदु॑व॒स्यत॒दम्यं᳚जा॒तवे᳚दसम् |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} र॒थीरृ॒तस्य॑बृह॒तोविच॑र्षणिर॒ग्निर्दे॒वाना᳚मभवत्पु॒रोहि॑तः॒(स्वाहा᳚) || 8 || न॒म॒स्यत॑¦ह॒व्यऽदा᳚तिम्¦सु॒।आ॒ध्व॒रम्¦दु॒व॒स्यत॑¦दम्य᳚म्¦जा॒तऽवे᳚दसम् | |
ति॒स्रोय॒ह्वस्य॑स॒मिधः॒परि॑ज्मनो॒ऽग्नेर॑पुनन्नु॒शिजो॒,अमृ॑त्यवः |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} तासा॒मेका॒मद॑धु॒र्मर्त्ये॒भुज॑मुलो॒कमु॒द्वे,उप॑जा॒मिमी᳚यतुः॒(स्वाहा᳚) || 9 || ति॒स्रः¦य॒ह्वस्य॑¦स॒म्ऽइधः॑¦परि॑ऽज्मनः¦अ॒ग्नेः¦अ॒पु॒न॒न्¦उ॒शिजः॑¦अमृ॑त्यवः | |
वि॒शांक॒विंवि॒श्पतिं॒मानु॑षी॒रिषः॒संसी᳚मकृण्व॒न्त्स्वधि॑तिं॒नतेज॑से |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} सउ॒द्वतो᳚नि॒वतो᳚याति॒वेवि॑ष॒त्सगर्भ॑मे॒षुभुव॑नेषुदीधर॒त्(स्वाहा᳚) || 10 || वि॒शाम्¦क॒विम्¦वि॒श्पति᳚म्¦मानु॑षीः¦इषः॑¦सम्¦सी॒म्¦अ॒कृ॒ण्व॒न्¦स्वऽधि॑तिम्¦न¦तेज॑से | |
सजि᳚न्वतेज॒ठरे᳚षुप्रजज्ञि॒वान्वृषा᳚चि॒त्रेषु॒नान॑द॒न्नसिं॒हः |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} वै॒श्वा॒न॒रःपृ॑थु॒पाजा॒,अम॑र्त्यो॒वसु॒रत्ना॒दय॑मानो॒विदा॒शुषे॒(स्वाहा᳚) || 11 || वर्ग:19 सः¦जि॒न्व॒ते॒¦ज॒ठरे᳚षु¦प्र॒ज॒ज्ञि॒ऽवान्¦वृषा᳚¦चि॒त्रेषु॑¦नान॑दत्¦न¦सिं॒हः | |
वै॒श्वा॒न॒रःप्र॒त्नथा॒नाक॒मारु॑हद्दि॒वस्पृ॒ष्ठंभन्द॑मानःसु॒मन्म॑भिः |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} सपू᳚र्व॒वज्ज॒नय᳚ञ्ज॒न्तवे॒धनं᳚समा॒नमज्मं॒पर्ये᳚ति॒जागृ॑विः॒(स्वाहा᳚) || 12 || वै॒श्वा॒न॒रः¦प्र॒त्नऽथा᳚¦नाक᳚म्¦आ¦अ॒रु॒ह॒त्¦दि॒वः¦पृ॒ष्ठम्¦भन्द॑मानः¦सु॒मन्म॑ऽभिः | |
ऋ॒तावा᳚नंय॒ज्ञियं॒विप्र॑मु॒क्थ्य१॑(अ॒)मायंद॒धेमा᳚त॒रिश्वा᳚दि॒विक्षय᳚म् |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} तंचि॒त्रया᳚मं॒हरि॑केशमीमहेसुदी॒तिम॒ग्निंसु॑वि॒ताय॒नव्य॑से॒(स्वाहा᳚) || 13 || ऋ॒तऽवा᳚नम्¦य॒ज्ञिय᳚म्¦विप्र᳚म्¦उ॒क्थ्य᳚म्¦आ¦यम्¦द॒धे¦मा॒त॒रिश्वा᳚¦दि॒वि¦क्षय᳚म् | |
शुचिं॒नयाम᳚न्निषि॒रंस्व॒र्दृशं᳚के॒तुंदि॒वोरो᳚चन॒स्थामु॑ष॒र्बुध᳚म् |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} अ॒ग्निंमू॒र्धानं᳚दि॒वो,अप्र॑तिष्कुतं॒तमी᳚महे॒नम॑सावा॒जिनं᳚बृ॒हत्(स्वाहा᳚) || 14 || शुचि᳚म्¦न¦याम॑न्¦इ॒षि॒रम्¦स्वः॒ऽदृश᳚म्¦के॒तुम्¦दि॒वः¦रो॒च॒न॒ऽस्थाम्¦उ॒षः॒ऽबुध᳚म् | |
म॒न्द्रंहोता᳚रं॒शुचि॒मद्व॑याविनं॒दमू᳚नसमु॒क्थ्यं᳚वि॒श्वच॑र्षणिम् |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} रथं॒नचि॒त्रंवपु॑षायदर्श॒तंमनु᳚र्हितं॒सद॒मिद्रा॒यई᳚महे॒(स्वाहा᳚) || 15 || म॒न्द्रम्¦होता᳚रम्¦शुचि᳚म्¦अद्व॑याविनम्¦दमू᳚नसम्¦उ॒क्थ्य᳚म्¦वि॒श्वऽच॑र्षणिम् | |
[116] वैश्वानरायेत्येकादशर्चस्य सूक्तस्य गाथिनो विश्वामित्रो वैश्वानरोग्निर्जगती |{अष्टक:2, अध्याय:8}{मंडल:3, सूक्त:3}{अनुवाक:1, सूक्त:3} |
वै॒श्वा॒न॒राय॑पृथु॒पाज॑से॒विपो॒रत्ना᳚विधन्तध॒रुणे᳚षु॒गात॑वे |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} अ॒ग्निर्हिदे॒वाँ,अ॒मृतो᳚दुव॒स्यत्यथा॒धर्मा᳚णिस॒नता॒नदू᳚दुष॒त्(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:20 वै॒श्वा॒न॒राय॑¦पृ॒थु॒ऽपाज॑से¦विपः॑¦रत्ना᳚¦वि॒ध॒न्त॒¦ध॒रुणे᳚षु¦गात॑वे | |
अ॒न्तर्दू॒तोरोद॑सीद॒स्मई᳚यते॒होता॒निष॑त्तो॒मनु॑षःपु॒रोहि॑तः |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} क्षयं᳚बृ॒हन्तं॒परि॑भूषति॒द्युभि॑र्दे॒वेभि॑र॒ग्निरि॑षि॒तोधि॒याव॑सुः॒(स्वाहा᳚) || 2 || अ॒न्तः¦दू॒तः¦रोद॑सी॒ इति॑¦द॒स्मः¦ई॒य॒ते॒¦होता᳚¦निऽस॑त्तः¦मनु॑षः¦पु॒रःऽहि॑तः | |
के॒तुंय॒ज्ञानां᳚वि॒दथ॑स्य॒साध॑नं॒विप्रा᳚सो,अ॒ग्निंम॑हयन्त॒चित्ति॑भिः |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} अपां᳚सि॒यस्मि॒न्नधि॑संद॒धुर्गिर॒स्तस्मि᳚न्त्सु॒म्नानि॒यज॑मान॒आच॑के॒(स्वाहा᳚) || 3 || के॒तुम्¦य॒ज्ञाना᳚म्¦वि॒दथ॑स्य¦साध॑नम्¦विप्रा᳚सः¦अ॒ग्निम्¦म॒ह॒य॒न्त॒¦चित्ति॑ऽभिः | |
पि॒ताय॒ज्ञाना॒मसु॑रोविप॒श्चितां᳚वि॒मान॑म॒ग्निर्व॒युनं᳚चवा॒घता᳚म् |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} आवि॑वेश॒रोद॑सी॒भूरि॑वर्पसापुरुप्रि॒योभ᳚न्दते॒धाम॑भिःक॒विः(स्वाहा᳚) || 4 || पि॒ता¦य॒ज्ञाना᳚म्¦असु॑रः¦वि॒पः॒ऽचिता᳚म्¦वि॒ऽमान᳚म्¦अ॒ग्निः¦व॒युन᳚म्¦च॒¦वा॒घता᳚म् | |
च॒न्द्रम॒ग्निंच॒न्द्रर॑थं॒हरि᳚व्रतंवैश्वान॒रम॑प्सु॒षदं᳚स्व॒र्विद᳚म् |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} वि॒गा॒हंतूर्णिं॒तवि॑षीभि॒रावृ॑तं॒भूर्णिं᳚दे॒वास॑इ॒हसु॒श्रियं᳚दधुः॒(स्वाहा᳚) || 5 || च॒न्द्रम्¦अ॒ग्निम्¦च॒न्द्रऽर॑थम्¦हरि॑ऽव्रतम्¦वै॒श्वा॒न॒रम्¦अ॒प्सु॒ऽसद᳚म्¦स्वः॒ऽविद᳚म् | |
अ॒ग्निर्दे॒वेभि॒र्मनु॑षश्चज॒न्तुभि॑स्तन्वा॒नोय॒ज्ञंपु॑रु॒पेश॑संधि॒या |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} र॒थीर॒न्तरी᳚यते॒साध॑दिष्टिभिर्जी॒रोदमू᳚ना,अभिशस्ति॒चात॑नः॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:21 अ॒ग्निः¦दे॒वेभिः॑¦मनु॑षः¦च॒¦ज॒न्तुऽभिः॑¦त॒न्वा॒नः¦य॒ज्ञम्¦पु॒रु॒ऽपेश॑सम्¦धि॒या | |
अग्ने॒जर॑स्वस्वप॒त्यआयु᳚न्यू॒र्जापि᳚न्वस्व॒समिषो᳚दिदीहिनः |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} वयां᳚सिजिन्वबृह॒तश्च॑जागृवउ॒शिग्दे॒वाना॒मसि॑सु॒क्रतु᳚र्वि॒पाम्(स्वाहा᳚) || 7 || अग्ने᳚¦जर॑स्व¦सु॒।आ॒प॒त्ये¦आयु॑नि¦ऊ॒र्जा¦पि॒न्व॒स्व॒¦सम्¦इषः॑¦दि॒दी॒हि॒¦नः॒ | |
वि॒श्पतिं᳚य॒ह्वमति॑थिं॒नरः॒सदा᳚य॒न्तारं᳚धी॒नामु॒शिजं᳚चवा॒घता᳚म् |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} अ॒ध्व॒राणां॒चेत॑नंजा॒तवे᳚दसं॒प्रशं᳚सन्ति॒नम॑साजू॒तिभि᳚र्वृ॒धे(स्वाहा᳚) || 8 || वि॒श्पति᳚म्¦य॒ह्वम्¦अति॑थिम्¦नरः॑¦सदा᳚¦य॒न्तार᳚म्¦धी॒नाम्¦उ॒शिज᳚म्¦च॒¦वा॒घता᳚म् | |
वि॒भावा᳚दे॒वःसु॒रणः॒परि॑क्षि॒तीर॒ग्निर्ब॑भूव॒शव॑सासु॒मद्र॑थः |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} तस्य᳚व्र॒तानि॑भूरिपो॒षिणो᳚व॒यमुप॑भूषेम॒दम॒आसु॑वृ॒क्तिभिः॒(स्वाहा᳚) || 9 || वि॒भाऽवा᳚¦दे॒वः¦सु॒ऽरणः॑¦परि॑¦क्षि॒तीः¦अ॒ग्निः¦ब॒भू॒व॒¦शव॑सा¦सु॒मत्ऽर॑थः | |
वैश्वा᳚नर॒तव॒धामा॒न्याच॑के॒येभिः॑स्व॒र्विदभ॑वोविचक्षण |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} जा॒तआपृ॑णो॒भुव॑नानि॒रोद॑सी॒,अग्ने॒ताविश्वा᳚परि॒भूर॑सि॒त्मना॒(स्वाहा᳚) || 10 || वैश्वा᳚नर¦तव॑¦धामा᳚नि¦आ¦च॒क्रे॒¦येभिः॑¦स्वः॒ऽवित्¦अभ॑वः¦वि॒ऽच॒क्ष॒ण॒ | |
वै॒श्वा॒न॒रस्य॑दं॒सना᳚भ्योबृ॒हदरि॑णा॒देकः॑स्वप॒स्यया᳚क॒विः |{गाथिनो विश्वामित्रः | वैश्वानरोऽग्निः | जगती} उ॒भापि॒तरा᳚म॒हय᳚न्नजायता॒ग्निर्द्यावा᳚पृथि॒वीभूरि॑रेतसा॒(स्वाहा᳚) || 11 || वै॒श्वा॒न॒रस्य॑¦दं॒सना᳚भ्यः¦बृ॒हत्¦अरि॑णात्¦एकः॑¦सु॒।आ॒प॒स्यया᳚¦क॒विः | |
[117] समित्समिदित्येकादशर्चस्य सूक्तस्य गाथिनोविश्वामित्रइध्मस्तनूनपादिळोबर्हिर्देवीर्द्वारउषासानक्तादैव्यौ होतारौ सरस्वतीळाभारत्यस्त्वष्टावनस्पतिस्वाहाकृतयइतिक्रमेणदेवतास्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:8}{मंडल:3, सूक्त:4}{अनुवाक:1, सूक्त:4} |
स॒मित्स॑मित्सु॒मना᳚बोध्य॒स्मेशु॒चाशु॑चासुम॒तिंरा᳚सि॒वस्वः॑ |{गाथिनो विश्वामित्रः | इध्मः समिद्धोऽग्निर्वा | त्रिष्टुप्} आदे᳚वदे॒वान्य॒जथा᳚यवक्षि॒सखा॒सखी᳚न्त्सु॒मना᳚यक्ष्यग्ने॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:22 स॒मित्ऽस॑मित्¦सु॒ऽमनाः᳚¦बो॒धि॒¦अ॒स्मे इति॑¦शु॒चाऽशु॑चा¦सु॒ऽम॒तिम्¦रा॒सि॒¦वस्वः॑ | |
यंदे॒वास॒स्त्रिरह᳚न्ना॒यज᳚न्तेदि॒वेदि॑वे॒वरु॑णोमि॒त्रो,अ॒ग्निः |{गाथिनो विश्वामित्रः | तनूनपात् | त्रिष्टुप्} सेमंय॒ज्ञंमधु॑मन्तंकृधीन॒स्तनू᳚नपाद्घृ॒तयो᳚निंवि॒धन्त॒म्(स्वाहा᳚) || 2 || यम्¦दे॒वासः॑¦त्रिः¦अह॑न्¦आ॒ऽयज᳚न्ते¦दि॒वेऽदि॑वे¦वरु॑णः¦मि॒त्रः¦अ॒ग्निः | |
प्रदीधि॑तिर्वि॒श्ववा᳚राजिगाति॒होता᳚रमि॒ळःप्र॑थ॒मंयज॑ध्यै |{गाथिनो विश्वामित्रः | इळः | त्रिष्टुप्} अच्छा॒नमो᳚भिर्वृष॒भंव॒न्दध्यै॒सदे॒वान्य॑क्षदिषि॒तोयजी᳚या॒न्(स्वाहा᳚) || 3 || प्र¦दीधि॑तिः¦वि॒श्वऽवा᳚रा¦जि॒गा॒ति॒¦होता᳚रम्¦इ॒ळः¦प्र॒थ॒मम्¦यज॑ध्यै | |
ऊ॒र्ध्वोवां᳚गा॒तुर॑ध्व॒रे,अ॑कार्यू॒र्ध्वाशो॒चींषि॒प्रस्थि॑ता॒रजां᳚सि |{गाथिनो विश्वामित्रः | बर्हिः | त्रिष्टुप्} दि॒वोवा॒नाभा॒न्य॑सादि॒होता᳚स्तृणी॒महि॑दे॒वव्य॑चा॒विब॒र्हिः(स्वाहा᳚) || 4 || ऊ॒र्ध्वः¦वा॒म्¦गा॒तुः¦अ॒ध्व॒रे¦अ॒का॒रि॒¦ऊ॒र्ध्वा¦शो॒चींषि॑¦प्रऽस्थि॑ता¦रजां᳚सि | |
स॒प्तहो॒त्राणि॒मन॑सावृणा॒ना,इन्व᳚न्तो॒विश्वं॒प्रति॑यन्नृ॒तेन॑ |{गाथिनो विश्वामित्रः | देवीर्द्वारः | त्रिष्टुप्} नृ॒पेश॑सोवि॒दथे᳚षु॒प्रजा॒ता,अ॒भी॒३॑(ई॒)मंय॒ज्ञंविच॑रन्तपू॒र्वीः(स्वाहा᳚) || 5 || स॒प्त¦हो॒त्राणि॑¦मन॑सा¦वृ॒णा॒नाः¦इन्व᳚न्तः¦विश्व᳚म्¦प्रति॑¦य॒न्¦ऋ॒तेन॑ | |
आभन्द॑माने,उ॒षसा॒,उपा᳚के,उ॒तस्म॑येतेत॒न्वा॒३॑(आ॒)विरू᳚पे |{गाथिनो विश्वामित्रः | उषासानक्ता | त्रिष्टुप्} यथा᳚नोमि॒त्रोवरु॑णो॒जुजो᳚ष॒दिन्द्रो᳚म॒रुत्वाँ᳚,उ॒तवा॒महो᳚भिः॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:23 आ¦भन्द॑माने॒ इति॑¦उ॒षसौ᳚¦उपा᳚के॒ इति॑¦उ॒त¦स्म॒ये॒ते॒ इति॑¦त॒न्वा᳚¦विरू᳚पे॒ इति॒ विऽरू᳚पे | |
दैव्या॒होता᳚राप्रथ॒मान्यृ᳚ञ्जेस॒प्तपृ॒क्षासः॑स्व॒धया᳚मदन्ति |{गाथिनो विश्वामित्रः | दैव्यौ होतारौ प्रचेतसौ | त्रिष्टुप्} ऋ॒तंशंस᳚न्तऋ॒तमित्तआ᳚हु॒रनु᳚व्र॒तंव्र॑त॒पादीध्या᳚नाः॒(स्वाहा᳚) || 7 || दैव्या᳚¦होता᳚रा¦प्र॒थ॒मा¦नि¦ऋं॒जे॒¦स॒प्त¦पृ॒क्षासः॑¦स्व॒धया᳚¦म॒द॒न्ति॒ | |
आभार॑ती॒भार॑तीभिःस॒जोषा॒,इळा᳚दे॒वैर्म॑नु॒ष्ये᳚भिर॒ग्निः |{गाथिनो विश्वामित्रः | तिस्रो देव्यः सरस्वतीळाभारत्यः | त्रिष्टुप्} सर॑स्वतीसारस्व॒तेभि॑र॒र्वाक्ति॒स्रोदे॒वीर्ब॒र्हिरेदंस॑दन्तु॒(स्वाहा᳚) || 8 || आ¦भार॑ती¦भार॑तीभिः¦स॒ऽजोषाः᳚¦इळाः᳚¦दे॒वैः¦म॒नु॒ष्ये᳚भिः¦अ॒ग्निः | |
तन्न॑स्तु॒रीप॒मध॑पोषयि॒त्नुदेव॑त्वष्ट॒र्विर॑रा॒णःस्य॑स्व |{गाथिनो विश्वामित्रः | त्वष्टाः | त्रिष्टुप्} यतो᳚वी॒रःक᳚र्म॒ण्यः॑सु॒दक्षो᳚यु॒क्तग्रा᳚वा॒जाय॑तेदे॒वका᳚मः॒(स्वाहा᳚) || 9 || तत्¦नः॒¦तु॒रीप᳚म्¦अध॑¦पो॒ष॒यि॒त्नु¦देव॑¦त्व॒ष्टः॒¦वि¦र॒रा॒णः¦स्य॒स्वेति॑ स्यस्व | |
वन॑स्प॒तेऽव॑सृ॒जोप॑दे॒वान॒ग्निर्ह॒विःश॑मि॒तासू᳚दयाति |{गाथिनो विश्वामित्रः | वनस्पतिः | त्रिष्टुप्} सेदु॒होता᳚स॒त्यत॑रोयजाति॒यथा᳚दे॒वानां॒जनि॑मानि॒वेद॒(स्वाहा᳚) || 10 || वन॑स्पते¦अव॑¦सृ॒ज॒¦उप॑¦दे॒वान्¦अ॒ग्निः¦ह॒विः¦श॒मि॒ता¦सू॒द॒या॒ति॒ | |
आया᳚ह्यग्नेसमिधा॒नो,अ॒र्वाङिन्द्रे᳚णदे॒वैःस॒रथं᳚तु॒रेभिः॑ |{गाथिनो विश्वामित्रः | स्वाहाकृतयः | त्रिष्टुप्} ब॒र्हिर्न॒आस्ता॒मदि॑तिःसुपु॒त्रास्वाहा᳚दे॒वा,अ॒मृता᳚मादयन्ता॒म्(स्वाहा᳚) || 11 || आ¦या॒हि॒¦अ॒ग्ने॒¦स॒म्ऽइ॒धा॒नः¦अ॒र्वाङ्¦इन्द्रे᳚ण¦दे॒वैः¦स॒ऽरथ᳚म्¦तु॒रेभिः॑ | |
[118] प्रत्यग्निरित्येकादशर्चस्य सूक्तस्य गाथिनोविश्वामित्रोग्निस्त्रिष्टुप् (प्रत्यग्निःप्रकारवः सूक्तयोरन्त्यासांद्यावापृथिव्यादीनांनिपातादृश्यन्तेअतस्तयोर्लिंगोक्तादेवताः पाक्षिकाः) |{अष्टक:2, अध्याय:8}{मंडल:3, सूक्त:5}{अनुवाक:1, सूक्त:5} |
प्रत्य॒ग्निरु॒षस॒श्चेकि॑ता॒नोऽबो᳚धि॒विप्रः॑पद॒वीःक॑वी॒नाम् |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} पृ॒थु॒पाजा᳚देव॒यद्भिः॒समि॒द्धोऽप॒द्वारा॒तम॑सो॒वह्नि॑रावः॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:24 प्रति॑¦अ॒ग्निः¦उ॒षसः॑¦चेकि॑तानः¦अबो᳚धि¦विप्रः॑¦प॒द॒ऽवीः¦क॒वी॒नाम् | |
प्रेद्व॒ग्निर्वा᳚वृधे॒स्तोमे᳚भिर्गी॒र्भिःस्तो᳚तॄ॒णांन॑म॒स्य॑उ॒क्थैः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} पू॒र्वीरृ॒तस्य॑सं॒दृश॑श्चका॒नःसंदू॒तो,अ॑द्यौदु॒षसो᳚विरो॒के(स्वाहा᳚) || 2 || प्र¦इत्¦ऊँ॒ इति॑¦अ॒ग्निः¦व॒वृ॒धे॒¦स्तोमे᳚भिः¦गीः॒ऽभिः¦स्तो॒तॄ॒णाम्¦न॒म॒स्यः॑¦उ॒क्थैः | |
अधा᳚य्य॒ग्निर्मानु॑षीषुवि॒क्ष्व१॑(अ॒)पांगर्भो᳚मि॒त्रऋ॒तेन॒साध॑न् |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} आह᳚र्य॒तोय॑ज॒तःसान्व॑स्था॒दभू᳚दु॒विप्रो॒हव्यो᳚मती॒नाम्(स्वाहा᳚) || 3 || अधा᳚यि¦अ॒ग्निः¦मानु॑षीषु¦वि॒क्षु¦अ॒पाम्¦गर्भः॑¦मि॒त्रः¦ऋ॒तेन॑¦साध॑न् | |
मि॒त्रो,अ॒ग्निर्भ॑वति॒यत्समि॑द्धोमि॒त्रोहोता॒वरु॑णोजा॒तवे᳚दाः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} मि॒त्रो,अ॑ध्व॒र्युरि॑षि॒रोदमू᳚नामि॒त्रःसिन्धू᳚नामु॒तपर्व॑ताना॒म्(स्वाहा᳚) || 4 || मि॒त्रः¦अ॒ग्निः¦भ॒व॒ति॒¦यत्¦सम्ऽइ᳚द्धः¦मि॒त्रः¦होता᳚¦वरु॑णः¦जा॒तऽवे᳚दाः | |
पाति॑प्रि॒यंरि॒पो,अग्रं᳚प॒दंवेःपाति॑य॒ह्वश्चर॑णं॒सूर्य॑स्य |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} पाति॒नाभा᳚स॒प्तशी᳚र्षाणम॒ग्निःपाति॑दे॒वाना᳚मुप॒माद॑मृ॒ष्वः(स्वाहा᳚) || 5 || पाति॑¦प्रि॒यम्¦रि॒पः¦अग्र᳚म्¦प॒दम्¦वेः¦पाति॑¦य॒ह्वः¦चर॑णम्¦सूर्य॑स्य | |
ऋ॒भुश्च॑क्र॒ईड्यं॒चारु॒नाम॒विश्वा᳚निदे॒वोव॒युना᳚निवि॒द्वान् |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} स॒सस्य॒चर्म॑घृ॒तव॑त्प॒दंवेस्तदिद॒ग्नीर॑क्ष॒त्यप्र॑युच्छ॒न्(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:25 ऋ॒भुः¦च॒क्रे॒¦ईड्य᳚म्¦चारु॑¦नाम॑¦विश्वा᳚नि¦दे॒वः¦व॒युना᳚नि¦वि॒द्वान् | |
आयोनि॑म॒ग्निर्घृ॒तव᳚न्तमस्थात्पृ॒थुप्र॑गाणमु॒शन्त॑मुशा॒नः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} दीद्या᳚नः॒शुचि᳚रृ॒ष्वःपा᳚व॒कःपुनः॑पुनर्मा॒तरा॒नव्य॑सीकः॒(स्वाहा᳚) || 7 || आ¦योनि᳚म्¦अ॒ग्निः¦घृ॒तऽव᳚न्तम्¦अ॒स्था॒त्¦पृ॒थुऽप्र॑गानम्¦उ॒शन्त᳚म्¦उ॒शा॒नः | |
स॒द्योजा॒तओष॑धीभिर्ववक्षे॒यदी॒वर्ध᳚न्तिप्र॒स्वो᳚घृ॒तेन॑ |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} आप॑इवप्र॒वता॒शुम्भ॑माना,उरु॒ष्यद॒ग्निःपि॒त्रोरु॒पस्थे॒(स्वाहा᳚) || 8 || स॒द्यः¦जा॒तः¦ओष॑धीभिः¦व॒व॒क्षे॒¦यदि॑¦वर्ध᳚न्ति¦प्र॒ऽस्वः॑¦घृ॒तेन॑ | |
उदु॑ष्टु॒तःस॒मिधा᳚य॒ह्वो,अ॑द्यौ॒द्वर्ष्म᳚न्दि॒वो,अधि॒नाभा᳚पृथि॒व्याः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} मि॒त्रो,अ॒ग्निरीड्यो᳚मात॒रिश्वाऽऽदू॒तोव॑क्षद्य॒जथा᳚यदे॒वान्(स्वाहा᳚) || 9 || उत्¦ऊँ॒ इति॑| स्तु॒तः¦स॒म्ऽइधा᳚¦य॒ह्वः¦अ॒द्यौ॒त्¦वर्ष्म॑न्¦दि॒वः¦अधि॑¦नाभा᳚¦पृ॒थि॒व्याः | |
उद॑स्तम्भीत्स॒मिधा॒नाक॑मृ॒ष्वो॒३॑(ओ॒)ऽग्निर्भव᳚न्नुत्त॒मोरो᳚च॒नाना᳚म् |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} यदी॒भृगु॑भ्यः॒परि॑मात॒रिश्वा॒गुहा॒सन्तं᳚हव्य॒वाहं᳚समी॒धे(स्वाहा᳚) || 10 || उत्¦अ॒स्त॒म्भी॒त्¦स॒म्ऽइधा᳚¦नाक᳚म्¦ऋ॒ष्वः¦अ॒ग्निः¦भव॑न्¦उ॒त्ऽत॒मः¦रो॒च॒नाना᳚म् | |
इळा᳚मग्नेपुरु॒दंसं᳚स॒निंगोःश॑श्वत्त॒मंहव॑मानायसाध |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} स्यान्नः॑सू॒नुस्तन॑योवि॒जावाऽग्ने॒साते᳚सुम॒तिर्भू᳚त्व॒स्मे(स्वाहा᳚) || 11 || इळा᳚म्¦अ॒ग्ने॒¦पु॒रु॒ऽदंस᳚म्¦स॒निम्¦गोः¦श॒श्व॒त्ऽत॒मम्¦हव॑मानाय¦सा॒ध॒ | |
[119] प्रकारवइत्येकादशर्चस्य सूक्तस्य गाथिनोविश्वामित्रोग्निस्त्रिष्टुप् |{अष्टक:2, अध्याय:8}{मंडल:3, सूक्त:6}{अनुवाक:1, सूक्त:6} |
प्रका᳚रवोमन॒नाव॒च्यमा᳚नादेव॒द्रीचीं᳚नयतदेव॒यन्तः॑ |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} द॒क्षि॒णा॒वाड्वा॒जिनी॒प्राच्ये᳚तिह॒विर्भर᳚न्त्य॒ग्नये᳚घृ॒ताची॒(स्वाहा᳚) || 1 || वर्ग:26 प्र¦का॒र॒वः॒¦म॒न॒ना¦व॒च्यमा᳚नाः¦दे॒व॒द्रीची᳚म्¦न॒य॒त॒¦दे॒व॒ऽयन्तः॑ | |
आरोद॑सी,अपृणा॒जाय॑मानउ॒तप्ररि॑क्था॒,अध॒नुप्र॑यज्यो |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} दि॒वश्चि॑दग्नेमहि॒नापृ॑थि॒व्याव॒च्यन्तां᳚ते॒वह्न॑यःस॒प्तजि॑ह्वाः॒(स्वाहा᳚) || 2 || आ¦रोद॑सी॒ इति॑¦अ॒पृ॒णाः॒¦जाय॑मानः¦उ॒त¦प्र¦रि॒क्थाः॒¦अध॑¦नु¦प्र॒य॒ज्यो॒ इति॑ प्रऽयज्यो | |
द्यौश्च॑त्वापृथि॒वीय॒ज्ञिया᳚सो॒निहोता᳚रंसादयन्ते॒दमा᳚य |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} यदी॒विशो॒मानु॑षीर्देव॒यन्तीः॒प्रय॑स्वती॒रीळ॑तेशु॒क्रम॒र्चिः(स्वाहा᳚) || 3 || द्यौः¦च॒¦त्वा॒¦पृ॒थि॒वी¦य॒ज्ञिया᳚सः¦नि¦होता᳚रम्¦सा॒द॒य॒न्ते॒¦दमा᳚य | |
म॒हान्त्स॒धस्थे᳚ध्रु॒वआनिष॑त्तो॒ऽन्तर्द्यावा॒माहि॑ने॒हर्य॑माणः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} आस्क्रे᳚स॒पत्नी᳚,अ॒जरे॒,अमृ॑क्तेसब॒र्दुघे᳚,उरुगा॒यस्य॑धे॒नू(स्वाहा᳚) || 4 || म॒हान्¦स॒धऽस्थे᳚¦ध्रु॒वः¦आ¦निऽस॑त्तः¦अ॒न्तः¦द्यावा᳚¦माहि॑ने॒ इति॑¦हर्य॑माणः | |
व्र॒ताते᳚,अग्नेमह॒तोम॒हानि॒तव॒क्रत्वा॒रोद॑सी॒,आत॑तन्थ |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} त्वंदू॒तो,अ॑भवो॒जाय॑मान॒स्त्वंने॒तावृ॑षभचर्षणी॒नाम्(स्वाहा᳚) || 5 || व्र॒ता¦ते॒¦अ॒ग्ने॒¦म॒ह॒तः¦म॒हानि॑¦तव॑¦क्रत्वा᳚¦रोद॑सी॒ इति॑¦आ¦त॒त॒न्थ॒ | |
ऋ॒तस्य॑वाके॒शिना᳚यो॒ग्याभि॑र्घृत॒स्नुवा॒रोहि॑ताधु॒रिधि॑ष्व |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अथाव॑हदे॒वान्दे᳚व॒विश्वा᳚न्त्स्वध्व॒राकृ॑णुहिजातवेदः॒(स्वाहा᳚) || 6 || वर्ग:27 ऋ॒तस्य॑¦वा॒¦के॒शिना᳚¦यो॒ग्याभिः॑¦घृ॒त॒ऽस्नुवा᳚¦रोहि॑ता¦धु॒रि¦धि॒ष्व॒ | |
दि॒वश्चि॒दाते᳚रुचयन्तरो॒का,उ॒षोवि॑भा॒तीरनु॑भासिपू॒र्वीः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} अ॒पोयद॑ग्नउ॒शध॒ग्वने᳚षु॒होतु᳚र्म॒न्द्रस्य॑प॒नय᳚न्तदे॒वाः(स्वाहा᳚) || 7 || दि॒वः¦चि॒त्¦आ¦ते॒¦रु॒च॒य॒न्त॒¦रो॒काः¦उ॒षः¦वि॒ऽभा॒तीः¦अनु॑¦भा॒सि॒¦पू॒र्वीः | |
उ॒रौवा॒ये,अ॒न्तरि॑क्षे॒मद᳚न्तिदि॒वोवा॒येरो᳚च॒नेसन्ति॑दे॒वाः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} ऊमा᳚वा॒येसु॒हवा᳚सो॒यज॑त्रा,आयेमि॒रेर॒थ्यो᳚,अग्ने॒,अश्वाः᳚(स्वाहा᳚) || 8 || उ॒रौ¦वा॒¦ये¦अ॒न्तरि॑क्षे¦मद᳚न्ति¦दि॒वः¦वा॒¦ये¦रो॒च॒ने¦सन्ति॑¦दे॒वाः | |
ऐभि॑रग्नेस॒रथं᳚याह्य॒र्वाङ्ना᳚नार॒थंवा᳚वि॒भवो॒ह्यश्वाः᳚ |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} पत्नी᳚वतस्त्रिं॒शतं॒त्रींश्च॑दे॒वान॑नुष्व॒धमाव॑हमा॒दय॑स्व॒(स्वाहा᳚) || 9 || आ¦ए॒भिः॒¦अ॒ग्ने॒¦स॒ऽरथ᳚म्¦या॒हि॒¦अ॒र्वाङ्¦ना॒ना॒ऽर॒थम्¦वा॒¦वि॒ऽभवः॑¦हि¦अश्वाः᳚ | |
सहोता॒यस्य॒रोद॑सीचिदु॒र्वीय॒ज्ञंय॑ज्ञम॒भिवृ॒धेगृ॑णी॒तः |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} प्राची᳚,अध्व॒रेव॑तस्थतुःसु॒मेके᳚ऋ॒ताव॑री,ऋ॒तजा᳚तस्यस॒त्ये(स्वाहा᳚) || 10 || सः¦होता᳚¦यस्य॑¦रोद॑सी॒ इति॑¦चि॒त्¦उ॒र्वी इति॑¦य॒ज्ञम्ऽय॑ज्ञम्¦अ॒भि¦वृ॒धे¦गृ॒णी॒तः | |
इळा᳚मग्नेपुरु॒दंसं᳚स॒निंगोःश॑श्वत्त॒मंहव॑मानायसाध |{गाथिनो विश्वामित्रः | अग्निः | त्रिष्टुप्} स्यान्नः॑सू॒नुस्तन॑योवि॒जावाऽग्ने॒साते᳚सुम॒तिर्भू᳚त्व॒स्मे(स्वाहा᳚) || 11 || इळा᳚म्¦अ॒ग्ने॒¦पु॒रु॒ऽदंस᳚म्¦स॒निम्¦गोः¦श॒श्व॒त्ऽत॒मम्¦हव॑मानाय¦सा॒ध॒ | |