|| श्री॒ गु॒रु॒भ्यो॒ न॒मः॒ हरिः ॐ ||

|| ऋग्वेद संहिता (मंडल: 05) ||


For any questions, suggestions or participation in the project, contact Dayananda Aithal at dithal29@gmail.com
[Last updated on: 03-Jun-2025]

[1] अबोधीति द्वादशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयौ बुधगविष्ठिरावग्निस्त्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:1}{अनुवाक:1, सूक्त:1}{अष्टक:3, अध्याय:8}
अबो᳚ध्य॒ग्निःस॒मिधा॒जना᳚नां॒¦प्रति॑धे॒नुमि॑वाय॒तीमु॒षास᳚म् |

य॒ह्वा,इ॑व॒प्रव॒यामु॒ज्जिहा᳚नाः॒¦प्रभा॒नवः॑सिस्रते॒नाक॒मच्छ॑ || 1 || वर्ग:12

अबो᳚धि॒होता᳚य॒जथा᳚यदे॒वा¦नू॒र्ध्वो,अ॒ग्निःसु॒मनाः᳚प्रा॒तर॑स्थात् |

समि॑द्धस्य॒रुश॑ददर्शि॒पाजो᳚¦म॒हान्‌दे॒वस्तम॑सो॒निर॑मोचि || 2 ||

यदीं᳚ग॒णस्य॑रश॒नामजी᳚गः॒¦शुचि॑रङ्क्ते॒शुचि॑भि॒र्गोभि॑र॒ग्निः |

आद्दक्षि॑णायुज्यतेवाज॒य¦न्त्यु॑त्ता॒नामू॒र्ध्वो,अ॑धयज्जु॒हूभिः॑ || 3 ||

अ॒ग्निमच्छा᳚देवय॒तांमनां᳚सि॒¦चक्षूं᳚षीव॒सूर्ये॒संच॑रन्ति |

यदीं॒सुवा᳚ते,उ॒षसा॒विरू᳚पे¦श्वे॒तोवा॒जीजा᳚यते॒,अग्रे॒,अह्ना᳚म् || 4 ||

जनि॑ष्ट॒हिजेन्यो॒,अग्रे॒,अह्नां᳚¦हि॒तोहि॒तेष्व॑रु॒षोवने᳚षु |

दमे᳚दमेस॒प्तरत्ना॒दधा᳚नो॒¦ऽग्निर्होता॒निष॑सादा॒यजी᳚यान् || 5 ||

अ॒ग्निर्होता॒न्य॑सीद॒द्‌यजी᳚या¦नु॒पस्थे᳚मा॒तुःसु॑र॒भा,उ॑लो॒के |

युवा᳚क॒विःपु॑रुनि॒ष्ठऋ॒तावा᳚¦ध॒र्ताकृ॑ष्टी॒नामु॒तमध्य॑इ॒द्धः || 6 ||

प्रणुत्यंविप्र॑मध्व॒रेषु॑सा॒धु¦म॒ग्निंहोता᳚रमीळते॒नमो᳚भिः |

आयस्त॒तान॒रोद॑सी,ऋ॒तेन॒¦नित्यं᳚मृजन्तिवा॒जिनं᳚घृ॒तेन॑ || 7 || वर्ग:13

मा॒र्जा॒ल्यो᳚मृज्यते॒स्वेदमू᳚नाः¦कविप्रश॒स्तो,अति॑थिःशि॒वोनः॑ |

स॒हस्र॑शृङ्गोवृष॒भस्तदो᳚जा॒¦विश्वाँ᳚,अग्ने॒सह॑सा॒प्रास्य॒न्यान् || 8 ||

प्रस॒द्यो,अ॑ग्ने॒,अत्ये᳚ष्य॒न्या¦ना॒विर्यस्मै॒चारु॑तमोब॒भूथ॑ |

ई॒ळेन्यो᳚वपु॒ष्यो᳚वि॒भावा᳚¦प्रि॒योवि॒शामति॑थि॒र्मानु॑षीणाम् || 9 ||

तुभ्यं᳚भरन्तिक्षि॒तयो᳚यविष्ठ¦ब॒लिम॑ग्ने॒,अन्ति॑त॒ओतदू॒रात् |

आभन्दि॑ष्ठस्यसुम॒तिंचि॑किद्धि¦बृ॒हत्ते᳚,अग्ने॒महि॒शर्म॑भ॒द्रम् || 10 ||

आद्यरथं᳚भानुमोभानु॒मन्त॒¦मग्ने॒तिष्ठ॑यज॒तेभिः॒सम᳚न्तम् |

वि॒द्वान्‌प॑थी॒नामु॒र्व१॑(अ॒)न्तरि॑क्ष॒¦मेहदे॒वान्‌ह॑वि॒रद्या᳚यवक्षि || 11 ||

अवो᳚चामक॒वये॒मेध्या᳚य॒¦वचो᳚व॒न्दारु॑वृष॒भाय॒वृष्णे᳚ |

गवि॑ष्ठिरो॒नम॑सा॒स्तोम॑म॒ग्नौ¦दि॒वी᳚वरु॒क्ममु॑रु॒व्यञ्च॑मश्रेत् || 12 ||

[2] कुमारमिति द्वादशर्चस्य सूक्तस्य आत्रेयःकुमारः कमेतंविज्योतिषेत्यनयोर्जानोवृशोग्निस्त्रिष्टुप् अंत्याशक्वरी ( पाक्षिकोजरोवृशः सर्वसूक्तेपि । अत्रसर्वानुक्रमभाष्येजननाम्नऋषेः पुत्रोजानइत्येवनिर्णीतम् । जरनाग्नऋषेः पुत्रोजारोवृशइतितुसायनभाष्यम् । ){मंडल:5, सूक्त:2}{अनुवाक:1, सूक्त:2}{अष्टक:3, अध्याय:8}
कु॒मा॒रंमा॒तायु॑व॒तिःसमु॑ब्धं॒¦गुहा᳚बिभर्ति॒नद॑दातिपि॒त्रे |

अनी᳚कमस्य॒नमि॒नज्जना᳚सः¦पु॒रःप॑श्यन्ति॒निहि॑तमर॒तौ || 1 || वर्ग:14

कमे॒तंत्वंयु॑वतेकुमा॒रं¦पेषी᳚बिभर्षि॒महि॑षीजजान |

पू॒र्वीर्हिगर्भः॑श॒रदो᳚व॒वर्धा¦ऽप॑श्यंजा॒तंयदसू᳚तमा॒ता || 2 ||

हिर᳚ण्यदन्तं॒शुचि॑वर्णमा॒रात्¦क्षेत्रा᳚दपश्य॒मायु॑धा॒मिमा᳚नम् |

द॒दा॒नो,अ॑स्मा,अ॒मृतं᳚वि॒पृक्व॒त्¦किंमाम॑नि॒न्द्राःकृ॑णवन्ननु॒क्थाः || 3 ||

क्षेत्रा᳚दपश्यंसनु॒तश्चर᳚न्तं¦सु॒मद्‌यू॒थंनपु॒रुशोभ॑मानम् |

नता,अ॑गृभ्र॒न्नज॑निष्ट॒हिषः¦पलि॑क्नी॒रिद्‌यु॑व॒तयो᳚भवन्ति || 4 ||

केमे᳚मर्य॒कंविय॑वन्त॒गोभि॒¦र्नयेषां᳚गो॒पा,अर॑णश्चि॒दास॑ |

यईं᳚जगृ॒भुरव॒तेसृ॑ज॒¦न्त्वाजा᳚तिप॒श्वउप॑नश्चिकि॒त्वान् || 5 ||

व॒सांराजा᳚नंवस॒तिंजना᳚ना॒¦मरा᳚तयो॒निद॑धु॒र्मर्त्ये᳚षु |

ब्रह्मा॒ण्यत्रे॒रव॒तंसृ॑जन्तु¦निन्दि॒तारो॒निन्द्या᳚सोभवन्तु || 6 ||

शुन॑श्चि॒च्छेपं॒निदि॑तंस॒हस्रा॒द्¦यूपा᳚दमुञ्चो॒,अश॑मिष्ट॒हिषः |

ए॒वास्मद॑ग्ने॒विमु॑मुग्धि॒पाशा॒न्¦होत॑श्चिकित्वइ॒हतूनि॒षद्य॑ || 7 || वर्ग:15

हृ॒णी॒यमा᳚नो॒,अप॒हिमदैयेः॒¦प्रमे᳚दे॒वानां᳚व्रत॒पा,उ॑वाच |

इन्द्रो᳚वि॒द्वाँ,अनु॒हित्वा᳚च॒चक्ष॒¦तेना॒हम॑ग्ने॒,अनु॑शिष्ट॒आगा᳚म् || 8 ||

विज्योति॑षाबृह॒ताभा᳚त्य॒ग्नि¦रा॒विर्विश्वा᳚निकृणुतेमहि॒त्वा |

प्रादे᳚वीर्मा॒याःस॑हतेदु॒रेवाः॒¦शिशी᳚ते॒शृङ्गे॒रक्ष॑सेवि॒निक्षे᳚ || 9 ||

उ॒तस्वा॒नासो᳚दि॒विष᳚न्त्व॒ग्ने¦स्ति॒ग्मायु॑धा॒रक्ष॑से॒हन्त॒वा,उ॑ |

मदे᳚चिदस्य॒प्ररु॑जन्ति॒भामा॒¦नव॑रन्तेपरि॒बाधो॒,अदे᳚वीः || 10 ||

ए॒तंते॒स्तोमं᳚तुविजात॒विप्रो॒¦रथं॒नधीरः॒स्वपा᳚,अतक्षम् |

यदीद॑ग्ने॒प्रति॒त्वंदे᳚व॒हर्याः॒¦स्व᳚र्वतीर॒पए᳚नाजयेम || 11 ||

तु॒वि॒ग्रीवो᳚वृष॒भोवा᳚वृधा॒नो᳚¦ऽश॒त्र्व१॑(अ॒)र्यःसम॑जाति॒वेदः॑ |

इती॒मम॒ग्निम॒मृता᳚,अवोचन्¦ब॒र्हिष्म॑ते॒मन॑वे॒शर्म॑यंस¦द्ध॒विष्म॑ते॒मन॑वे॒शर्म॑यंसत् || 12 ||

[3] त्वमग्नइतिद्वादशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोवसुश्रुतोग्निस्तृतीयायामरुद्रुद्रविष्णवस्त्रिष्टुबाद्याविराट् |{मंडल:5, सूक्त:3}{अनुवाक:1, सूक्त:3}{अष्टक:3, अध्याय:8}
त्वम॑ग्ने॒वरु॑णो॒जाय॑से॒यत्¦त्वंमि॒त्रोभ॑वसि॒यत्समि॑द्धः | त्वेविश्वे᳚सहसस्पुत्रदे॒वा¦स्त्वमिन्द्रो᳚दा॒शुषे॒मर्त्या᳚य || 1 || वर्ग:16
त्वम᳚र्य॒माभ॑वसि॒यत्‌क॒नीनां॒¦नाम॑स्वधाव॒न्‌गुह्यं᳚बिभर्षि |

अ॒ञ्जन्ति॑मि॒त्रंसुधि॑तं॒नगोभि॒¦र्यद्‌दम्प॑ती॒सम॑नसाकृ॒णोषि॑ || 2 ||

तव॑श्रि॒येम॒रुतो᳚मर्जयन्त॒¦रुद्र॒यत्ते॒जनि॑म॒चारु॑चि॒त्रम् |

प॒दंयद्विष्णो᳚रुप॒मंनि॒धायि॒¦तेन॑पासि॒गुह्यं॒नाम॒गोना᳚म् || 3 ||

तव॑श्रि॒यासु॒दृशो᳚देवदे॒वाः¦पु॒रूदधा᳚ना,अ॒मृतं᳚सपन्त |

होता᳚रम॒ग्निंमनु॑षो॒निषे᳚दु¦र्दश॒स्यन्त॑उ॒शिजः॒शंस॑मा॒योः || 4 ||

नत्वद्धोता॒पूर्वो᳚,अग्ने॒यजी᳚या॒न्¦नकाव्यैः᳚प॒रो,अ॑स्तिस्वधावः |

वि॒शश्च॒यस्या॒,अति॑थि॒र्भवा᳚सि॒¦सय॒ज्ञेन॑वनवद्देव॒मर्ता॑न् || 5 ||

व॒यम॑ग्नेवनुयाम॒त्वोता᳚¦वसू॒यवो᳚ह॒विषा॒बुध्य॑मानाः |

व॒यंस॑म॒र्येवि॒दथे॒ष्वह्नां᳚¦व॒यंरा॒यास॑हसस्पुत्र॒मर्ता॑न् || 6 ||

योन॒आगो᳚,अ॒भ्येनो॒भरा॒¦त्यधीद॒घम॒घशं᳚सेदधात |

ज॒हीचि॑कित्वो,अ॒भिश॑स्तिमे॒ता¦मग्ने॒योनो᳚म॒र्चय॑तिद्व॒येन॑ || 7 || वर्ग:17

त्वाम॒स्याव्युषि॑देव॒पूर्वे᳚¦दू॒तंकृ᳚ण्वा॒ना,अ॑यजन्तह॒व्यैः |

सं॒स्थेयद॑ग्न॒ईय॑सेरयी॒णां¦दे॒वोमर्तै॒र्वसु॑भिरि॒ध्यमा᳚नः || 8 ||

अव॑स्पृधिपि॒तरं॒योधि॑वि॒द्वान्¦पु॒त्रोयस्ते᳚सहसःसूनऊ॒हे |

क॒दाचि॑कित्वो,अ॒भिच॑क्षसे॒नो¦ऽग्ने᳚क॒दाँ,ऋ॑त॒चिद्‌या᳚तयासे || 9 ||

भूरि॒नाम॒वन्द॑मानोदधाति¦पि॒ताव॑सो॒यदि॒तज्जो॒षया᳚से |

कु॒विद्दे॒वस्य॒सह॑साचका॒नः¦सु॒म्नम॒ग्निर्व॑नतेवावृधा॒नः || 10 ||

त्वम॒ङ्गज॑रि॒तारं᳚यविष्ठ॒¦विश्वा᳚न्यग्नेदुरि॒ताति॑पर्षि |

स्ते॒ना,अ॑दृश्रन्‌रि॒पवो॒जना॒सो¦ऽज्ञा᳚तकेतावृजि॒ना,अ॑भूवन् || 11 ||

इ॒मेयामा᳚सस्त्व॒द्रिग॑भूव॒न्¦वस॑वेवा॒तदिदागो᳚,अवाचि |

नाहा॒यम॒ग्निर॒भिश॑स्तयेनो॒¦नरीष॑तेवावृधा॒नःपरा᳚दात् || 12 ||

[4] त्वामग्नइत्येकादशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोवसुश्रुतोग्निस्त्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:4}{अनुवाक:1, सूक्त:4}{अष्टक:3, अध्याय:8}
त्वाम॑ग्ने॒वसु॑पतिं॒वसू᳚ना¦म॒भिप्रम᳚न्दे,अध्व॒रेषु॑राजन् |

त्वया॒वाजं᳚वाज॒यन्तो᳚जयेमा॒¦ऽभिष्या᳚मपृत्सु॒तीर्मर्त्या᳚नाम् || 1 || वर्ग:18

ह॒व्य॒वाळ॒ग्निर॒जरः॑पि॒तानो᳚¦वि॒भुर्वि॒भावा᳚सु॒दृशी᳚को,अ॒स्मे |

सु॒गा॒र्ह॒प॒त्याःसमिषो᳚दिदी¦ह्यस्म॒द्र्य१॑(अ॒)क्‌संमि॑मीहि॒श्रवां᳚सि || 2 ||

वि॒शांक॒विंवि॒श्पतिं॒मानु॑षीणां॒¦शुचिं᳚पाव॒कंघृ॒तपृ॑ष्ठम॒ग्निम् |

निहोता᳚रंविश्व॒विदं᳚दधिध्वे॒¦सदे॒वेषु॑वनते॒वार्या᳚णि || 3 ||

जु॒षस्वा᳚ग्न॒इळ॑यास॒जोषा॒¦यत॑मानोर॒श्मिभिः॒सूर्य॑स्य |

जु॒षस्व॑नःस॒मिधं᳚जातवेद॒¦आच॑दे॒वान्‌ह॑वि॒रद्या᳚यवक्षि || 4 ||

जुष्टो॒दमू᳚ना॒,अति॑थिर्दुरो॒ण¦इ॒मंनो᳚य॒ज्ञमुप॑याहिवि॒द्वान् |

विश्वा᳚,अग्ने,अभि॒युजो᳚वि॒हत्या᳚¦शत्रूय॒तामाभ॑रा॒भोज॑नानि || 5 ||

व॒धेन॒दस्युं॒प्रहिचा॒तय॑स्व॒¦वयः॑कृण्वा॒नस्त॒न्वे॒३॑(ए॒)स्वायै᳚ |

पिप॑र्षि॒यत्‌स॑हसस्पुत्रदे॒वान्¦त्सो,अ॑ग्नेपाहिनृतम॒वाजे᳚,अ॒स्मान् || 6 || वर्ग:19

व॒यंते᳚,अग्नउ॒क्थैर्वि॑धेम¦व॒यंह॒व्यैःपा᳚वकभद्रशोचे |

अ॒स्मेर॒यिंवि॒श्ववा᳚रं॒समि᳚न्वा॒¦स्मेविश्वा᳚नि॒द्रवि॑णानिधेहि || 7 ||

अ॒स्माक॑मग्ने,अध्व॒रंजु॑षस्व॒¦सह॑सःसूनोत्रिषधस्थह॒व्यम् |

व॒यंदे॒वेषु॑सु॒कृतः॑स्याम॒¦शर्म॑णानस्त्रि॒वरू᳚थेनपाहि || 8 ||

विश्वा᳚निनोदु॒र्गहा᳚जातवेदः॒¦सिन्धुं॒नना॒वादु॑रि॒ताति॑पर्षि |

अग्ने᳚,अत्रि॒वन्नम॑सागृणा॒नो॒३॑(ओ॒)¦ऽस्माकं᳚बोध्यवि॒तात॒नूना᳚म् || 9 ||

यस्त्वा᳚हृ॒दाकी॒रिणा॒मन्य॑मा॒नो¦ऽम॑र्त्यं॒मर्त्यो॒जोह॑वीमि |

जात॑वेदो॒यशो᳚,अ॒स्मासु॑धेहि¦प्र॒जाभि॑रग्ने,अमृत॒त्वम॑श्याम् || 10 ||

यस्मै॒त्वंसु॒कृते᳚जातवेद¦उलो॒कम॑ग्नेकृ॒णवः॑स्यो॒नम् |

अ॒श्विनं॒सपु॒त्रिणं᳚वी॒रव᳚न्तं॒¦गोम᳚न्तंर॒यिंन॑शतेस्व॒स्ति || 11 ||

[5] सुसमिद्धायेत्येकादशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयो वसुश्रुतः इध्मोनराशंस इळोबर्हिर्देवीर्द्वार उषासानक्तादैव्यौहोतारौ सरस्वतीळाभारत्यस्त्वष्टा वनस्पति स्वाहाकृतयो गायत्री |{मंडल:5, सूक्त:5}{अनुवाक:1, सूक्त:5}{अष्टक:3, अध्याय:8}
सुस॑मिद्धायशो॒चिषे᳚¦घृ॒तंती॒व्रंजु॑होतन | अ॒ग्नये᳚जा॒तवे᳚दसे || 1 || वर्ग:20
नरा॒शंसः॑सुषूदती॒¦मंय॒ज्ञमदा᳚भ्यः | क॒विर्हिमधु॑हस्त्यः || 2 ||
ई॒ळि॒तो,अ॑ग्न॒आव॒हे¦न्द्रं᳚चि॒त्रमि॒हप्रि॒यम् | सु॒खैरथे᳚भिरू॒तये᳚ || 3 ||
ऊर्ण᳚म्रदा॒विप्र॑थस्वा॒¦ऽभ्य१॑(अ॒)र्का,अ॑नूषत | भवा᳚नःशुभ्रसा॒तये᳚ || 4 ||
देवी᳚र्द्वारो॒विश्र॑यध्वं¦सुप्राय॒णान॑ऊ॒तये᳚ | प्रप्र॑य॒ज्ञंपृ॑णीतन || 5 ||
सु॒प्रती᳚केवयो॒वृधा᳚¦य॒ह्वी,ऋ॒तस्य॑मा॒तरा᳚ | दो॒षामु॒षास॑मीमहे || 6 || वर्ग:21
वात॑स्य॒पत्म᳚न्नीळि॒ता¦दैव्या॒होता᳚रा॒मनु॑षः | इ॒मंनो᳚य॒ज्ञमाग॑तम् || 7 ||
इळा॒सर॑स्वतीम॒ही¦ति॒स्रोदे॒वीर्म॑यो॒भुवः॑ | ब॒र्हिःसी᳚दन्त्व॒स्रिधः॑ || 8 ||
शि॒वस्त्व॑ष्टरि॒हाग॑हि¦वि॒भुःपोष॑उ॒तत्मना᳚ | य॒ज्ञेय॑ज्ञेन॒उद॑व || 9 ||
यत्र॒वेत्थ॑वनस्पते¦दे॒वानां॒गुह्या॒नामा᳚नि | तत्र॑ह॒व्यानि॑गामय || 10 ||
स्वाहा॒ग्नये॒वरु॑णाय॒¦स्वाहेन्द्रा᳚यम॒रुद्भ्यः॑ | स्वाहा᳚दे॒वेभ्यो᳚ह॒विः || 11 ||
[6] अग्निंतमिति दशर्चर्स्य सूक्तस्यात्रेयोवसुश्रुतोग्निपङ्क्तिः |{मंडल:5, सूक्त:6}{अनुवाक:1, सूक्त:6}{अष्टक:3, अध्याय:8}
अ॒ग्निंतंम᳚न्ये॒योवसु॒¦रस्तं॒यंयन्ति॑धे॒नवः॑ |

अस्त॒मर्व᳚न्तआ॒शवो¦ऽस्तं॒नित्या᳚सोवा॒जिन॒¦इषं᳚स्तो॒तृभ्य॒आभ॑र || 1 || वर्ग:22

सो,अ॒ग्निर्योवसु॑र्गृ॒णे¦संयमा॒यन्ति॑धे॒नवः॑ |

समर्व᳚न्तोरघु॒द्रुवः॒¦संसु॑जा॒तासः॑सू॒रय॒¦इषं᳚स्तो॒तृभ्य॒आभ॑र || 2 ||

अ॒ग्निर्हिवा॒जिनं᳚वि॒शे¦ददा᳚तिवि॒श्वच॑र्षणिः |

अ॒ग्नीरा॒येस्वा॒भुवं॒¦सप्री॒तोया᳚ति॒वार्य॒¦मिषं᳚स्तो॒तृभ्य॒आभ॑र || 3 ||

आते᳚,अग्नइधीमहि¦द्यु॒मन्तं᳚देवा॒जर᳚म् |

यद्ध॒स्याते॒पनी᳚यसी¦स॒मिद्‌दी॒दय॑ति॒द्यवी¦षं᳚स्तो॒तृभ्य॒आभ॑र || 4 ||

आते᳚,अग्नऋ॒चाह॒विः¦शुक्र॑स्यशोचिषस्पते |

सुश्च᳚न्द्र॒दस्म॒विश्प॑ते॒¦हव्य॑वा॒ट्‌तुभ्यं᳚हूयत॒¦इषं᳚स्तो॒तृभ्य॒आभ॑र || 5 ||

प्रोत्ये,अ॒ग्नयो॒ऽग्निषु॒¦विश्वं᳚पुष्यन्ति॒वार्य᳚म् |

तेहि᳚न्विरे॒तइ᳚न्विरे॒¦तइ॑षण्यन्त्यानु॒ष¦गिषं᳚स्तो॒तृभ्य॒आभ॑र || 6 || वर्ग:23

तव॒त्ये,अ॑ग्ने,अ॒र्चयो॒¦महि᳚व्राधन्तवा॒जिनः॑ |

येपत्व॑भिःश॒फानां᳚¦व्र॒जाभु॒रन्त॒गोना॒¦मिषं᳚स्तो॒तृभ्य॒आभ॑र || 7 ||

नवा᳚नो,अग्न॒आभ॑र¦स्तो॒तृभ्यः॑सुक्षि॒तीरिषः॑ |

तेस्या᳚म॒यआ᳚नृ॒चु¦स्त्वादू᳚तासो॒दमे᳚दम॒¦इषं᳚स्तो॒तृभ्य॒आभ॑र || 8 ||

उ॒भेसु॑श्चन्द्रस॒र्पिषो॒¦दर्वी᳚श्रीणीषआ॒सनि॑ |

उ॒तोन॒उत्‌पु॑पूर्या¦,उ॒क्थेषु॑शवसस्पत॒¦इषं᳚स्तो॒तृभ्य॒आभ॑र || 9 ||

ए॒वाँ,अ॒ग्निम॑जुर्यमु¦र्गी॒र्भिर्य॒ज्ञेभि॑रानु॒षक् |

दध॑द॒स्मेसु॒वीर्य॑¦मु॒तत्यदा॒श्वश्व्य॒¦मिषं᳚स्तो॒तृभ्य॒आभ॑र || 10 ||

[7] सखायःसागिति दशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयइषोग्निरनुष्टुबन्त्यापङ्क्तिः |{मंडल:5, सूक्त:7}{अनुवाक:1, सूक्त:7}{अष्टक:3, अध्याय:8}
सखा᳚यः॒संवः॑स॒म्यञ्च॒¦मिषं॒स्तोमं᳚चा॒ग्नये᳚ | वर्षि॑ष्ठायक्षिती॒ना¦मू॒र्जोनप्त्रे॒सह॑स्वते || 1 || वर्ग:24
कुत्रा᳚चि॒द्यस्य॒समृ॑तौ¦र॒ण्वानरो᳚नृ॒षद॑ने | अर्ह᳚न्तश्चि॒द्‌यमि᳚न्ध॒ते¦सं᳚ज॒नय᳚न्तिज॒न्तवः॑ || 2 ||
संयदि॒षोवना᳚महे॒¦संह॒व्यामानु॑षाणाम् | उ॒तद्यु॒म्नस्य॒शव॑स¦ऋ॒तस्य॑र॒श्मिमाद॑दे || 3 ||
सस्मा᳚कृणोतिके॒तुमा¦नक्तं᳚चिद्दू॒रआस॒ते | पा॒व॒कोयद्‌वन॒स्पती॒न्¦प्रस्मा᳚मि॒नात्य॒जरः॑ || 4 ||
अव॑स्म॒यस्य॒वेष॑णे॒¦स्वेदं᳚प॒थिषु॒जुह्व॑ति | अ॒भीमह॒स्वजे᳚न्यं॒¦भूमा᳚पृ॒ष्ठेव॑रुरुहुः || 5 ||
यंमर्त्यः॑पुरु॒स्पृहं᳚¦वि॒दद्‌विश्व॑स्य॒धाय॑से | प्रस्वाद॑नंपितू॒ना¦मस्त॑तातिंचिदा॒यवे᳚ || 6 || वर्ग:25
सहिष्मा॒धन्वाक्षि॑तं॒¦दाता॒नदात्याप॒शुः | हिरि॑श्मश्रुः॒शुचि॑दन्¦नृ॒भुरनि॑भृष्टतविषिः || 7 ||
शुचिः॑ष्म॒यस्मा᳚,अत्रि॒वत्¦प्रस्वधि॑तीव॒रीय॑ते | सु॒षूर॑सूतमा॒ता¦क्रा॒णायदा᳚न॒शेभग᳚म् || 8 ||
आयस्ते᳚सर्पिरासु॒ते¦ऽग्ने॒शमस्ति॒धाय॑से | ऐषु॑द्यु॒म्नमु॒तश्रव॒¦आचि॒त्तंमर्त्ये᳚षुधाः || 9 ||
इति॑चिन्म॒न्युम॒ध्रिज॒¦स्त्वादा᳚त॒माप॒शुंद॑दे |

आद॑ग्ने॒,अपृ॑ण॒तो¦ऽत्रिः॑सासह्या॒द्‌दस्यू᳚¦नि॒षःसा᳚सह्या॒न्नॄन् || 10 ||

[8] त्वामग्नऋतायवइति सप्तर्चस्य सूक्तस्यात्रेय इषोग्निर्जगती |{मंडल:5, सूक्त:8}{अनुवाक:1, सूक्त:8}{अष्टक:3, अध्याय:8}
त्वाम॑ग्नऋता॒यवः॒समी᳚धिरे¦प्र॒त्नंप्र॒त्नास॑ऊ॒तये᳚सहस्कृत |

पु॒रु॒श्च॒न्द्रंय॑ज॒तंवि॒श्वधा᳚यसं॒¦दमू᳚नसंगृ॒हप॑तिं॒वरे᳚ण्यम् || 1 || वर्ग:26

त्वाम॑ग्ने॒,अति॑थिंपू॒र्व्यंविशः॑¦शो॒चिष्के᳚शंगृ॒हप॑तिं॒निषे᳚दिरे |

बृ॒हत्के᳚तुंपुरु॒रूपं᳚धन॒स्पृतं᳚¦सु॒शर्मा᳚णं॒स्वव॑संजर॒द्विष᳚म् || 2 ||

त्वाम॑ग्ने॒मानु॑षीरीळते॒विशो᳚¦होत्रा॒विदं॒विवि॑चिंरत्न॒धात॑मम् |

गुहा॒सन्तं᳚सुभगवि॒श्वद॑र्शतं¦तुविष्व॒णसं᳚सु॒यजं᳚घृत॒श्रिय᳚म् || 3 ||

त्वाम॑ग्नेधर्ण॒सिंवि॒श्वधा᳚व॒यं¦गी॒र्भिर्गृ॒णन्तो॒नम॒सोप॑सेदिम |

सनो᳚जुषस्वसमिधा॒नो,अ᳚ङ्गिरो¦दे॒वोमर्त॑स्यय॒शसा᳚सुदी॒तिभिः॑ || 4 ||

त्वम॑ग्नेपुरु॒रूपो᳚वि॒शेवि॑शे॒¦वयो᳚दधासिप्र॒त्नथा᳚पुरुष्टुत |

पु॒रूण्यन्ना॒सह॑सा॒विरा᳚जसि॒¦त्विषिः॒साते᳚तित्विषा॒णस्य॒नाधृषे᳚ || 5 ||

त्वाम॑ग्नेसमिधा॒नंय॑विष्ठ्य¦दे॒वादू॒तंच॑क्रिरेहव्य॒वाह॑नम् |

उ॒रु॒ज्रय॑संघृ॒तयो᳚नि॒माहु॑तं¦त्वे॒षंचक्षु॑र्दधिरेचोद॒यन्म॑ति || 6 ||

त्वाम॑ग्नेप्र॒दिव॒आहु॑तंघृ॒तैः¦सु᳚म्ना॒यवः॑सुष॒मिधा॒समी᳚धिरे |

सवा᳚वृधा॒नओष॑धीभिरुक्षि॒तो॒३॑(ओ॒)¦ऽभिज्रयां᳚सि॒पार्थि॑वा॒विति॑ष्ठसे || 7 ||

[9] त्वामग्नइति सप्तर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोगयोग्निरनुष्टुप्‌ पंचमी सप्तम्यौपङ्क्ती |{मंडल:5, सूक्त:9}{अनुवाक:1, सूक्त:9}{अष्टक:4, अध्याय:1}
त्वाम॑ग्नेह॒विष्म᳚न्तो¦दे॒वंमर्ता᳚सईळते | मन्ये᳚त्वाजा॒तवे᳚दसं॒¦सह॒व्याव॑क्ष्यानु॒षक् || 1 || वर्ग:1
अ॒ग्निर्होता॒दास्व॑तः॒,¦क्षय॑स्यवृ॒क्तब᳚र्हिषः | संय॒ज्ञास॒श्चर᳚न्ति॒यं¦संवाजा᳚सःश्रव॒स्यवः॑ || 2 ||
उ॒तस्म॒यंशिशुं᳚यथा॒¦नवं॒जनि॑ष्टा॒रणी᳚ | ध॒र्तारं॒मानु॑षीणां¦वि॒शाम॒ग्निंस्व॑ध्व॒रम् || 3 ||
उ॒तस्म॑दुर्गृभीयसे¦पु॒त्रोनह्वा॒र्याणा᳚म् | पु॒रूयोदग्धासि॒वना¦ऽग्ने᳚प॒शुर्नयव॑से || 4 ||
अध॑स्म॒यस्या॒र्चयः॑¦स॒म्यक्‌सं॒यन्ति॑धू॒मिनः॑ |

यदी॒मह॑त्रि॒तोदि॒व्यु¦प॒ध्माते᳚व॒धम॑ति॒¦शिशी᳚तेध्मा॒तरी᳚यथा || 5 ||

तवा॒हम॑ग्नऊ॒तिभि᳚¦र्मि॒त्रस्य॑च॒प्रश॑स्तिभिः | द्वे॒षो॒युतो॒नदु॑रि॒ता¦तु॒र्याम॒मर्त्या᳚नाम् || 6 ||
तंनो᳚,अग्ने,अ॒भीनरो᳚¦र॒यिंस॑हस्व॒आभ॑र |

सक्षे᳚पय॒त्‌सपो᳚षय॒द्¦भुव॒द्‌वाज॑स्यसा॒तय॑¦उ॒तैधि॑पृ॒त्सुनो᳚वृ॒धे || 7 ||

[10] अग्नओजिष्टमिति सप्तर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोगयोग्निरनुष्टुप्‌ चतुर्थीसप्तम्यौपङ्क्ती |{मंडल:5, सूक्त:10}{अनुवाक:1, सूक्त:10}{अष्टक:4, अध्याय:1}
अग्न॒ओजि॑ष्ठ॒माभ॑र¦द्यु॒म्नम॒स्मभ्य॑मध्रिगो | प्रनो᳚रा॒यापरी᳚णसा॒¦रत्सि॒वाजा᳚य॒पन्था᳚म् || 1 || वर्ग:2
त्वंनो᳚,अग्ने,अद्भुत॒¦क्रत्वा॒दक्ष॑स्यमं॒हना᳚ | त्वे,अ॑सु॒र्य१॑(अ॒)मारु॑हत्¦क्रा॒णामि॒त्रोनय॒ज्ञियः॑ || 2 ||
त्वंनो᳚,अग्नएषां॒¦गयं᳚पु॒ष्टिंच॑वर्धय | येस्तोमे᳚भिः॒प्रसू॒रयो॒¦नरो᳚म॒घान्या᳚न॒शुः || 3 ||
ये,अ॑ग्नेचन्द्रते॒गिरः॑¦शु॒म्भन्त्यश्व॑राधसः |

शुष्मे᳚भिःशु॒ष्मिणो॒नरो᳚¦दि॒वश्चि॒द्‌येषां᳚बृ॒हत्¦सु॑की॒र्तिर्बोध॑ति॒त्मना᳚ || 4 ||

तव॒त्ये,अ॑ग्ने,अ॒र्चयो॒¦भ्राज᳚न्तोयन्तिधृष्णु॒या | परि॑ज्मानो॒नवि॒द्युतः॑¦स्वा॒नोरथो॒नवा᳚ज॒युः || 5 ||
नूनो᳚,अग्नऊ॒तये᳚¦स॒बाध॑सश्चरा॒तये᳚ | अ॒स्माका᳚सश्चसू॒रयो॒¦विश्वा॒,आशा᳚स्तरी॒षणि॑ || 6 ||
त्वंनो᳚,अग्ने,अङ्गिरः¦स्तु॒तःस्तवा᳚न॒आभ॑र |

होत᳚र्विभ्वा॒सहं᳚र॒यिं¦स्तो॒तृभ्यः॒स्तव॑सेचन¦उ॒तैधि॑पृ॒त्सुनो᳚वृ॒धे || 7 ||

[11] जनस्येति षडृचस्य सूक्तस्यात्रेयः सुतंभरोग्निर्जगती |{मंडल:5, सूक्त:11}{अनुवाक:1, सूक्त:11}{अष्टक:4, अध्याय:1}
जन॑स्यगो॒पा,अ॑जनिष्ट॒जागृ॑वि¦र॒ग्निःसु॒दक्षः॑सुवि॒ताय॒नव्य॑से |

घृ॒तप्र॑तीकोबृह॒तादि॑वि॒स्पृशा᳚¦द्यु॒मद्‌विभा᳚तिभर॒तेभ्यः॒शुचिः॑ || 1 || वर्ग:3

य॒ज्ञस्य॑के॒तुंप्र॑थ॒मंपु॒रोहि॑त¦म॒ग्निंनर॑स्त्रिषध॒स्थेसमी᳚धिरे |

इन्द्रे᳚णदे॒वैःस॒रथं॒सब॒र्हिषि॒¦सीद॒न्निहोता᳚य॒जथा᳚यसु॒क्रतुः॑ || 2 ||

अस᳚म्मृष्टोजायसेमा॒त्रोःशुचि᳚¦र्म॒न्द्रःक॒विरुद॑तिष्ठोवि॒वस्व॑तः |

घृ॒तेन॑त्वावर्धयन्नग्नआहुत¦धू॒मस्ते᳚के॒तुर॑भवद्‌दि॒विश्रि॒तः || 3 ||

अ॒ग्निर्नो᳚य॒ज्ञमुप॑वेतुसाधु॒या¦ऽग्निंनरो॒विभ॑रन्तेगृ॒हेगृ॑हे |

अ॒ग्निर्दू॒तो,अ॑भवद्धव्य॒वाह॑नो॒¦ऽग्निंवृ॑णा॒नावृ॑णतेक॒विक्र॑तुम् || 4 ||

तुभ्ये॒दम॑ग्ने॒मधु॑मत्तमं॒वच॒¦स्तुभ्यं᳚मनी॒षा,इ॒यम॑स्तु॒शंहृ॒दे |

त्वांगिरः॒सिन्धु॑मिवा॒वनी᳚र्म॒ही¦रापृ॑णन्ति॒शव॑साव॒र्धय᳚न्तिच || 5 ||

त्वाम॑ग्ने॒,अङ्गि॑रसो॒गुहा᳚हि॒त¦मन्व॑विन्दञ्छिश्रिया॒णंवने᳚वने |

सजा᳚यसेम॒थ्यमा᳚नः॒सहो᳚म॒हत्¦त्वामा᳚हुः॒सह॑सस्पु॒त्रम᳚ङ्गिरः || 6 ||

[12] प्राग्नयइति षडृचस्य सूक्तस्यात्रेयः सुतंभरोग्निस्त्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:12}{अनुवाक:1, सूक्त:12}{अष्टक:4, अध्याय:1}
प्राग्नये᳚बृह॒तेय॒ज्ञिया᳚य¦ऋ॒तस्य॒वृष्णे॒,असु॑राय॒मन्म॑ |

घृ॒तंनय॒ज्ञआ॒स्ये॒३॑(ए॒)सुपू᳚तं॒¦गिरं᳚भरेवृष॒भाय॑प्रती॒चीम् || 1 || वर्ग:4

ऋ॒तंचि॑कित्वऋ॒तमिच्चि॑किद्ध्यृ॒¦तस्य॒धारा॒,अनु॑तृन्धिपू॒र्वीः |

नाहंया॒तुंसह॑सा॒नद्व॒येन॑¦ऋ॒तंस॑पाम्यरु॒षस्य॒वृष्णः॑ || 2 ||

कया᳚नो,अग्नऋ॒तय᳚न्नृ॒तेन॒¦भुवो॒नवे᳚दा,उ॒चथ॑स्य॒नव्यः॑ |

वेदा᳚मेदे॒वऋ॑तु॒पा,ऋ॑तू॒नां¦नाहंपतिं᳚सनि॒तुर॒स्यरा॒यः || 3 ||

केते᳚,अग्नेरि॒पवे॒बन्ध॑नासः॒¦केपा॒यवः॑सनिषन्तद्यु॒मन्तः॑ |

केधा॒सिम॑ग्ने॒,अनृ॑तस्यपान्ति॒¦कआस॑तो॒वच॑सःसन्तिगो॒पाः || 4 ||

सखा᳚यस्ते॒विषु॑णा,अग्नए॒ते¦शि॒वासः॒सन्तो॒,अशि॑वा,अभूवन् |

अधू᳚र्षतस्व॒यमे॒तेवचो᳚भिर्¦ऋजूय॒तेवृ॑जि॒नानि॑ब्रु॒वन्तः॑ || 5 ||

यस्ते᳚,अग्ने॒नम॑साय॒ज्ञमीट्ट॑¦ऋ॒तंसपा᳚त्यरु॒षस्य॒वृष्णः॑ |

तस्य॒क्षयः॑पृ॒थुरासा॒धुरे᳚तु¦प्र॒सर्स्रा᳚णस्य॒नहु॑षस्य॒शेषः॑ || 6 ||

[13] अर्चतइति षडृचस्य सूक्तस्यात्रेयः सुतंभरोग्निर्गायत्री |{मंडल:5, सूक्त:13}{अनुवाक:1, सूक्त:13}{अष्टक:4, अध्याय:1}
अर्च᳚न्तस्त्वाहवाम॒हे¦ऽर्च᳚न्तः॒समि॑धीमहि | अग्ने॒,अर्च᳚न्तऊ॒तये᳚ || 1 || वर्ग:5
अ॒ग्नेःस्तोमं᳚मनामहे¦सि॒ध्रम॒द्यदि॑वि॒स्पृशः॑ | दे॒वस्य॑द्रविण॒स्यवः॑ || 2 ||
अ॒ग्निर्जु॑षतनो॒गिरो॒¦होता॒योमानु॑षे॒ष्वा | सय॑क्ष॒द्‌दैव्यं॒जन᳚म् || 3 ||
त्वम॑ग्नेस॒प्रथा᳚,असि॒¦जुष्टो॒होता॒वरे᳚ण्यः | त्वया᳚य॒ज्ञंवित᳚न्वते || 4 ||
त्वाम॑ग्नेवाज॒सात॑मं॒¦विप्रा᳚वर्धन्ति॒सुष्टु॑तम् | सनो᳚रास्वसु॒वीर्य᳚म् || 5 ||
अग्ने᳚ने॒मिर॒राँ,इ॑व¦दे॒वाँस्त्वंप॑रि॒भूर॑सि | आराध॑श्चि॒त्रमृ᳚ञ्जसे || 6 ||
[14] अग्निंस्तोमेनेति षडृचस्य सूक्तस्यात्रेयः सुतंभरोग्निर्गायत्री |{मंडल:5, सूक्त:14}{अनुवाक:1, सूक्त:14}{अष्टक:4, अध्याय:1}
अ॒ग्निंस्तोमे᳚नबोधय¦समिधा॒नो,अम॑र्त्यम् | ह॒व्यादे॒वेषु॑नोदधत् || 1 || वर्ग:6
तम॑ध्व॒रेष्वी᳚ळते¦दे॒वंमर्ता॒,अम॑र्त्यम् | यजि॑ष्ठं॒मानु॑षे॒जने᳚ || 2 ||
तंहिशश्व᳚न्त॒ईळ॑ते¦स्रु॒चादे॒वंघृ॑त॒श्चुता᳚ | अ॒ग्निंह॒व्याय॒वोळ्ह॑वे || 3 ||
अ॒ग्निर्जा॒तो,अ॑रोचत॒¦घ्नन्‌दस्यू॒ञ्ज्योति॑षा॒तमः॑ | अवि᳚न्द॒द्‌गा,अ॒पःस्वः॑ || 4 ||
अ॒ग्निमी॒ळेन्यं᳚क॒विं¦घृ॒तपृ॑ष्ठंसपर्यत | वेतु॑मेशृ॒णव॒द्धव᳚म् || 5 ||
अ॒ग्निंघृ॒तेन॑वावृधुः॒¦स्तोमे᳚भिर्वि॒श्वच॑र्षणिम् | स्वा॒धीभि᳚र्वच॒स्युभिः॑ || 6 ||
[15] प्रवेधसइति पंचर्चस्य सूक्तस्यांगिरसोधरुणोऽग्निस्त्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:15}{अनुवाक:2, सूक्त:1}{अष्टक:4, अध्याय:1}
प्रवे॒धसे᳚क॒वये॒वेद्या᳚य॒¦गिरं᳚भरेय॒शसे᳚पू॒र्व्याय॑ |

घृ॒तप्र॑सत्तो॒,असु॑रःसु॒शेवो᳚¦रा॒योध॒र्ताध॒रुणो॒वस्वो᳚,अ॒ग्निः || 1 || वर्ग:7

ऋ॒तेन॑ऋ॒तंध॒रुणं᳚धारयन्त¦य॒ज्ञस्य॑शा॒केप॑र॒मेव्यो᳚मन् |

दि॒वोधर्म᳚न्‌ध॒रुणे᳚से॒दुषो॒नॄञ्¦जा॒तैरजा᳚ताँ,अ॒भियेन॑न॒क्षुः || 2 ||

अं॒हो॒युव॑स्त॒न्व॑स्तन्वते॒वि¦वयो᳚म॒हद्‌दु॒ष्टरं᳚पू॒र्व्याय॑ |

ससं॒वतो॒नव॑जातस्तुतुर्यात्¦सिं॒हंनक्रु॒द्धम॒भितः॒परि॑ष्ठुः || 3 ||

मा॒तेव॒यद्‌भर॑सेपप्रथा॒नो¦जनं᳚जनं॒धाय॑से॒चक्ष॑सेच |

वयो᳚वयोजरसे॒यद्‌दधा᳚नः॒¦परि॒त्मना॒विषु॑रूपोजिगासि || 4 ||

वाजो॒नुते॒शव॑सस्पा॒त्वन्त॑¦मु॒रुंदोघं᳚ध॒रुणं᳚देवरा॒यः |

प॒दंनता॒युर्गुहा॒दधा᳚नो¦म॒होरा॒येचि॒तय॒न्नत्रि॑मस्पः || 5 ||

[16] बृहद्वयइति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः पूरुरग्निरनुष्टुप्‌ अंत्या पङ्क्तिः |{मंडल:5, सूक्त:16}{अनुवाक:2, सूक्त:2}{अष्टक:4, अध्याय:1}
बृ॒हद्वयो॒हिभा॒नवे¦ऽर्चा᳚दे॒वाया॒ग्नये᳚ | यंमि॒त्रंनप्रश॑स्तिभि॒¦र्मर्ता᳚सोदधि॒रेपु॒रः || 1 || वर्ग:8
सहिद्युभि॒र्जना᳚नां॒¦होता॒दक्ष॑स्यबा॒ह्वोः | विह॒व्यम॒ग्निरा᳚नु॒ष¦ग्भगो॒नवार॑मृण्वति || 2 ||
अ॒स्यस्तोमे᳚म॒घोनः॑¦स॒ख्येवृ॒द्धशो᳚चिषः | विश्वा॒यस्मि᳚न्‌तुवि॒ष्वणि॒¦सम॒र्येशुष्म॑माद॒धुः || 3 ||
अधा॒ह्य॑ग्नएषां¦सु॒वीर्य॑स्यमं॒हना᳚ | तमिद्‌य॒ह्वंनरोद॑सी॒¦परि॒श्रवो᳚बभूवतुः || 4 ||
नून॒एहि॒वार्य॒¦मग्ने᳚गृणा॒नआभ॑र |

येव॒यंयेच॑सू॒रयः॑¦स्व॒स्तिधाम॑हे॒सचो॒¦तैधि॑पृ॒त्सुनो᳚वृ॒धे || 5 ||

[17] आयज्ञैरिति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः पूरुरग्निरनुष्टुप्‌ अंत्या पङ्क्तिः |{मंडल:5, सूक्त:17}{अनुवाक:2, सूक्त:3}{अष्टक:4, अध्याय:1}
आय॒ज्ञैर्दे᳚व॒मर्त्य॑¦इ॒त्थातव्यां᳚समू॒तये᳚ | अ॒ग्निंकृ॒तेस्व॑ध्व॒रे¦पू॒रुरी᳚ळी॒ताव॑से || 1 || वर्ग:9
अस्य॒हिस्वय॑शस्तर¦आ॒सावि॑धर्म॒न्‌मन्य॑से | तंनाकं᳚चि॒त्रशो᳚चिषं¦म॒न्द्रंप॒रोम॑नी॒षया᳚ || 2 ||
अ॒स्यवासा,उ॑अ॒र्चिषा॒¦यआयु॑क्ततु॒जागि॒रा | दि॒वोनयस्य॒रेत॑सा¦बृ॒हच्छोच᳚न्त्य॒र्चयः॑ || 3 ||
अ॒स्यक्रत्वा॒विचे᳚तसो¦द॒स्मस्य॒वसु॒रथ॒आ | अधा॒विश्वा᳚सु॒हव्यो॒¦ऽग्निर्वि॒क्षुप्रश॑स्यते || 4 ||
नून॒इद्धिवार्य॑¦मा॒सास॑चन्तसू॒रयः॑ |

ऊर्जो᳚नपाद॒भिष्ट॑ये¦पा॒हिश॒ग्धिस्व॒स्तय॑¦उ॒तैधि॑पृ॒त्सुनो᳚वृ॒धे || 5 ||

[18] प्रातरग्निरिति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोमृक्तवाहाद्वितोग्निरनुष्टुप् अंत्या पङ्क्तिः |{मंडल:5, सूक्त:18}{अनुवाक:2, सूक्त:4}{अष्टक:4, अध्याय:1}
प्रा॒तर॒ग्निःपु॑रुप्रि॒यो¦वि॒शःस्त॑वे॒ताति॑थिः | विश्वा᳚नि॒यो,अम॑र्त्यो¦ह॒व्यामर्ते᳚षु॒रण्य॑ति || 1 || वर्ग:10
द्वि॒ताय॑मृ॒क्तवा᳚हसे॒¦स्वस्य॒दक्ष॑स्यमं॒हना᳚ | इन्दुं॒सध॑त्तआनु॒षक्¦स्तो॒ताचि॑त्ते,अमर्त्य || 2 ||
तंवो᳚दी॒र्घायु॑शोचिषं¦गि॒राहु॑वेम॒घोना᳚म् | अरि॑ष्टो॒येषां॒रथो॒¦व्य॑श्वदाव॒न्नीय॑ते || 3 ||
चि॒त्रावा॒येषु॒दीधि॑ति¦रा॒सन्नु॒क्थापान्ति॒ये | स्ती॒र्णंब॒र्हिःस्व᳚र्णरे॒¦श्रवां᳚सिदधिरे॒परि॑ || 4 ||
येमे᳚पञ्चा॒शतं᳚द॒दु¦रश्वा᳚नांस॒धस्तु॑ति |

द्यु॒मद॑ग्ने॒महि॒श्रवो᳚¦बृ॒हत्‌कृ॑धिम॒घोनां᳚¦नृ॒वद॑मृतनृ॒णाम् || 5 ||

[19] अभ्यवस्थाइति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोवव्रिरग्निः आद्येद्वेगायत्र्यौ तृतीया चतुर्थ्यां वनुष्टुभौ पंचमीविराड्रूपा |{मंडल:5, सूक्त:19}{अनुवाक:2, सूक्त:5}{अष्टक:4, अध्याय:1}
अ॒भ्य॑व॒स्थाःप्रजा᳚यन्ते॒¦प्रव॒व्रेर्व॒व्रिश्चि॑केत | उ॒पस्थे᳚मा॒तुर्विच॑ष्टे || 1 || वर्ग:11
जु॒हु॒रेविचि॒तय॒न्तो¦ऽनि॑मिषंनृ॒म्णंपा᳚न्ति | आदृ॒ळ्हांपुरं᳚विविशुः || 2 ||
आश्वै᳚त्रे॒यस्य॑ज॒न्तवो᳚¦द्यु॒मद्‌व॑र्धन्तकृ॒ष्टयः॑ | नि॒ष्कग्री᳚वोबृ॒हदु॑क्थ¦ए॒नामध्वा॒नवा᳚ज॒युः || 3 ||
प्रि॒यंदु॒ग्धंनकाम्य॒¦मजा᳚मिजा॒म्योःसचा᳚ | घ॒र्मोनवाज॑जठ॒रो¦ऽद॑ब्धः॒शश्व॑तो॒दभः॑ || 4 ||
क्रीळ᳚न्नोरश्म॒आभु॑वः॒¦संभस्म॑नावा॒युना॒वेवि॑दानः |

ता,अ॑स्यसन्‌धृ॒षजो॒नति॒ग्माः¦सुसं᳚शिताव॒क्ष्यो᳚वक्षणे॒स्थाः || 5 ||

[20] यमग्न इति चतुरृचस्य सूक्तस्यात्रेयः प्रयस्वंतोग्निरनुष्टुप् अंत्या पङ्क्तिः |{मंडल:5, सूक्त:20}{अनुवाक:2, सूक्त:6}{अष्टक:4, अध्याय:1}
यम॑ग्नेवाजसातम॒¦त्वंचि॒न्‌मन्य॑सेर॒यिम् | तंनो᳚गी॒र्भिःश्र॒वाय्यं᳚¦देव॒त्राप॑नया॒युज᳚म् || 1 || वर्ग:12
ये,अ॑ग्ने॒नेरय᳚न्तिते¦वृ॒द्धा,उ॒ग्रस्य॒शव॑सः | अप॒द्वेषो॒,अप॒ह्वरो॒¦ऽन्यव्र॑तस्यसश्चिरे || 2 ||
होता᳚रंत्वावृणीम॒हे¦ऽग्ने॒दक्ष॑स्य॒साध॑नम् | य॒ज्ञेषु॑पू॒र्व्यंगि॒रा¦प्रय॑स्वन्तोहवामहे || 3 ||
इ॒त्थायथा᳚तऊ॒तये॒¦सह॑सावन्‌दि॒वेदि॑वे |

रा॒यऋ॒ताय॑सुक्रतो॒¦गोभिः॑ष्यामसध॒मादो᳚¦वी॒रैःस्या᳚मसध॒मादः॑ || 4 ||

[21] मनुष्वदिति चतुरृचस्य सूक्तस्यात्रेयःससोग्निरनुष्टुप् अंत्या पङ्क्तिः |{मंडल:5, सूक्त:21}{अनुवाक:2, सूक्त:7}{अष्टक:4, अध्याय:1}
म॒नु॒ष्वत्‌त्वा॒निधी᳚महि¦मनु॒ष्वत्‌समि॑धीमहि | अग्ने᳚मनु॒ष्वद᳚ङ्गिरो¦दे॒वान्‌दे᳚वय॒तेय॑ज || 1 || वर्ग:13
त्वंहिमानु॑षे॒जने¦ऽग्ने॒सुप्री᳚तइ॒ध्यसे᳚ | स्रुच॑स्त्वायन्त्यानु॒षक्¦सुजा᳚त॒सर्पि॑रासुते || 2 ||
त्वांविश्वे᳚स॒जोष॑सो¦दे॒वासो᳚दू॒तम॑क्रत | स॒प॒र्यन्त॑स्त्वाकवे¦य॒ज्ञेषु॑दे॒वमी᳚ळते || 3 ||
दे॒वंवो᳚देवय॒ज्यया॒¦ऽग्निमी᳚ळीत॒मर्त्यः॑ |

समि॑द्धःशुक्रदीदिह्यृ॒¦तस्य॒योनि॒मास॑दः¦स॒सस्य॒योनि॒मास॑दः || 4 ||

[22] प्रविश्वसामन्निति चतुरृचस्य सूक्तस्यात्रेयोविश्वसामाग्निरनुष्टुप् अंत्या पङ्क्तिः |{मंडल:5, सूक्त:22}{अनुवाक:2, सूक्त:8}{अष्टक:4, अध्याय:1}
प्रवि॑श्वसामन्नत्रि॒व¦दर्चा᳚पाव॒कशो᳚चिषे | यो,अ॑ध्व॒रेष्वीड्यो॒¦होता᳚म॒न्द्रत॑मोवि॒शि || 1 || वर्ग:14
न्य१॑(अ॒)ग्निंजा॒तवे᳚दसं॒¦दधा᳚तादे॒वमृ॒त्विज᳚म् | प्रय॒ज्ञए᳚त्वानु॒ष¦ग॒द्यादे॒वव्य॑चस्तमः || 2 ||
चि॒कि॒त्विन्म॑नसंत्वा¦दे॒वंमर्ता᳚सऊ॒तये᳚ | वरे᳚ण्यस्य॒तेऽव॑स¦इया॒नासो᳚,अमन्महि || 3 ||
अग्ने᳚चिकि॒द्ध्य१॑(अ॒)स्यन॑¦इ॒दंवचः॑सहस्य |

तंत्वा᳚सुशिप्रदम्पते॒¦स्तोमै᳚र्वर्ध॒न्त्यत्र॑यो¦गी॒र्भिःशु᳚म्भ॒न्त्यत्र॑यः || 4 ||

[23] अग्नेसहंतमिति चतुरृचस्य सूक्तस्यात्रेयोद्युम्नोविश्वचर्षणिरग्निरनुष्टुप् अंत्या पङ्क्तिः |{मंडल:5, सूक्त:23}{अनुवाक:2, सूक्त:9}{अष्टक:4, अध्याय:1}
अग्ने॒सह᳚न्त॒माभ॑र¦द्यु॒म्नस्य॑प्रा॒सहा᳚र॒यिम् | विश्वा॒यश्च॑र्ष॒णीर॒भ्या॒३॑(आ॒)¦सावाजे᳚षुसा॒सह॑त् || 1 || वर्ग:15
तम॑ग्नेपृतना॒षहं᳚¦र॒यिंस॑हस्व॒आभ॑र | त्वंहिस॒त्यो,अद्भु॑तो¦दा॒तावाज॑स्य॒गोम॑तः || 2 ||
विश्वे॒हित्वा᳚स॒जोष॑सो॒¦जना᳚सोवृ॒क्तब᳚र्हिषः | होता᳚रं॒सद्म॑सुप्रि॒यं¦व्यन्ति॒वार्या᳚पु॒रु || 3 ||
सहिष्मा᳚वि॒श्वच॑र्षणि¦र॒भिमा᳚ति॒सहो᳚द॒धे |

अग्न॑ए॒षुक्षये॒ष्वा¦रे॒वन्नः॑शुक्रदीदिहि¦द्यु॒मत्‌पा᳚वकदीदिहि || 4 ||

[24] अग्नेत्वंनइति चतुरृचस्य सूक्तस्य गौपायना लौपायनावाबंधुः सुबंधुः श्रुतबंधुर्विप्रबंधुश्चक्रमेणर्षयोऽग्निर्द्विपदा विराट् |{मंडल:5, सूक्त:24}{अनुवाक:2, सूक्त:10}{अष्टक:4, अध्याय:1}
अग्ने॒त्वंनो॒,अन्त॑मउ॒तत्रा॒ता¦शि॒वोभ॑वावरू॒थ्यः॑ || 1 || वर्ग:16
वसु॑र॒ग्निर्वसु॑श्रवा॒,अच्छा᳚¦नक्षिद्यु॒मत्त॑मंर॒यिंदाः᳚ || 2 ||
सनो᳚बोधिश्रु॒धीहव॑¦मुरु॒ष्याणो᳚,अघाय॒तःस॑मस्मात् || 3 ||
तंत्वा᳚शोचिष्ठदीदिवः¦सु॒म्नाय॑नू॒नमी᳚महे॒सखि॑भ्यः || 4 ||
[25] अच्छावइति नवर्चस्य सूक्तस्यात्रेयो वसूयवोग्निरनुष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:25}{अनुवाक:2, सूक्त:11}{अष्टक:4, अध्याय:1}
अच्छा᳚वो,अ॒ग्निमव॑से¦दे॒वंगा᳚सि॒सनो॒वसुः॑ | रास॑त्‌पु॒त्रऋ॑षू॒णा¦मृ॒तावा᳚पर्षतिद्वि॒षः || 1 || वर्ग:17
सहिस॒त्योयंपूर्वे᳚चिद्¦दे॒वास॑श्चि॒द्‌यमी᳚धि॒रे | होता᳚रंम॒न्द्रजि॑ह्व॒मित्¦सु॑दी॒तिभि᳚र्वि॒भाव॑सुम् || 2 ||
सनो᳚धी॒तीवरि॑ष्ठया॒¦श्रेष्ठ॑याचसुम॒त्या | अग्ने᳚रा॒योदि॑दीहिनः¦सुवृ॒क्तिभि᳚र्वरेण्य || 3 ||
अ॒ग्निर्दे॒वेषु॑राजत्य॒¦ग्निर्मर्ते᳚ष्वावि॒शन् | अ॒ग्निर्नो᳚हव्य॒वाह॑नो॒¦ऽग्निंधी॒भिःस॑पर्यत || 4 ||
अ॒ग्निस्तु॒विश्र॑वस्तमं¦तु॒विब्र᳚ह्माणमुत्त॒मम् | अ॒तूर्तं᳚श्राव॒यत्प॑तिं¦पु॒त्रंद॑दातिदा॒शुषे᳚ || 5 ||
अ॒ग्निर्द॑दाति॒सत्प॑तिं¦सा॒साह॒योयु॒धानृभिः॑ | अ॒ग्निरत्यं᳚रघु॒ष्यदं॒¦जेता᳚र॒मप॑राजितम् || 6 || वर्ग:18
यद्वाहि॑ष्ठं॒तद॒ग्नये᳚¦बृ॒हद॑र्चविभावसो | महि॑षीव॒त्वद्‌र॒यि¦स्त्वद्‌वाजा॒,उदी᳚रते || 7 ||
तव॑द्यु॒मन्तो᳚,अ॒र्चयो॒¦ग्रावे᳚वोच्यतेबृ॒हत् | उ॒तोते᳚तन्य॒तुर्य॑था¦स्वा॒नो,अ॑र्त॒त्मना᳚दि॒वः || 8 ||
ए॒वाँ,अ॒ग्निंव॑सू॒यवः॑¦सहसा॒नंव॑वन्दिम | सनो॒विश्वा॒,अति॒द्विषः॒¦पर्ष᳚न्ना॒वेव॑सु॒क्रतुः॑ || 9 ||
[26] अग्नेपावकेति नवर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोवसूयवोग्निरंत्यायाविश्वेदेवागायत्री |{मंडल:5, सूक्त:26}{अनुवाक:2, सूक्त:12}{अष्टक:4, अध्याय:1}
अग्ने᳚पावकरो॒चिषा᳚¦म॒न्द्रया᳚देवजि॒ह्वया᳚ | आदे॒वान्‌व॑क्षि॒यक्षि॑च || 1 || वर्ग:19
तंत्वा᳚घृतस्नवीमहे॒¦चित्र॑भानोस्व॒र्दृश᳚म् | दे॒वाँ,आवी॒तये᳚वह || 2 ||
वी॒तिहो᳚त्रंत्वाकवे¦द्यु॒मन्तं॒समि॑धीमहि | अग्ने᳚बृ॒हन्त॑मध्व॒रे || 3 ||
अग्ने॒विश्वे᳚भि॒राग॑हि¦दे॒वेभि᳚र्ह॒व्यदा᳚तये | होता᳚रंत्वावृणीमहे || 4 ||
यज॑मानायसुन्व॒त¦आग्ने᳚सु॒वीर्यं᳚वह | दे॒वैरास॑त्सिब॒र्हिषि॑ || 5 ||
स॒मि॒धा॒नःस॑हस्रजि॒¦दग्ने॒धर्मा᳚णिपुष्यसि | दे॒वानां᳚दू॒तउ॒क्थ्यः॑ || 6 || वर्ग:20
न्य१॑(अ॒)ग्निंजा॒तवे᳚दसं¦होत्र॒वाहं॒यवि॑ष्ठ्यम् | दधा᳚तादे॒वमृ॒त्विज᳚म् || 7 ||
प्रय॒ज्ञए᳚त्वानु॒ष¦ग॒द्यादे॒वव्य॑चस्तमः | स्तृ॒णी॒तब॒र्हिरा॒सदे᳚ || 8 ||
एदंम॒रुतो᳚,अ॒श्विना᳚¦मि॒त्रःसी᳚दन्तु॒वरु॑णः | दे॒वासः॒सर्व॑यावि॒शा || 9 ||
[27] अनस्वंतेति षडृचस्य सूक्तस्य त्रैवृष्णस्त्र्यरुणः पौरुकुत्स्यस्त्रसदस्युः भारतोश्वमेधश्चैतेऋषयोऽग्निरंत्यायाइंद्राग्नीत्रिष्टुप् अंत्यास्तिस्रोनुष्टुभः | ( अस्मिन्सूक्तेभौमोत्रिरेवदेवतेतिकेचित् अन्यथायोमेशताचविंशतिंचगोनामित्यादिदातृ क्रियायाअनुपपक्तेः | नैतदन्ये मन्यंतेआत्माध्यासपक्षस्वीकारेणतथाप्युपपक्तेः){मंडल:5, सूक्त:27}{अनुवाक:2, सूक्त:13}{अष्टक:4, अध्याय:1}
अन॑स्वन्ता॒सत्प॑तिर्मामहेमे॒¦गावा॒चेति॑ष्ठो॒,असु॑रोम॒घोनः॑ |

त्रै॒वृ॒ष्णो,अ॑ग्नेद॒शभिः॑स॒हस्रै॒¦र्वैश्वा᳚नर॒त्र्य॑रुणश्चिकेत || 1 || वर्ग:21

योमे᳚श॒ताच॑विंश॒तिंच॒गोनां॒¦हरी᳚चयु॒क्तासु॒धुरा॒ददा᳚ति |

वैश्वा᳚नर॒सुष्टु॑तोवावृधा॒नो¦ऽग्ने॒यच्छ॒त्र्य॑रुणाय॒शर्म॑ || 2 ||

ए॒वाते᳚,अग्नेसुम॒तिंच॑का॒नो¦नवि॑ष्ठायनव॒मंत्र॒सद॑स्युः |

योमे॒गिर॑स्तुविजा॒तस्य॑पू॒र्वी¦र्यु॒क्तेना॒भित्र्य॑रुणोगृ॒णाति॑ || 3 ||

योम॒इति॑प्र॒वोच॒¦त्यश्व॑मेधायसू॒रये᳚ | दद॑दृ॒चास॒निंय॒ते¦दद᳚न्मे॒धामृ॑ताय॒ते || 4 ||
यस्य॑मापरु॒षाःश॒त¦मु॑द्ध॒र्षय᳚न्त्यु॒क्षणः॑ | अश्व॑मेधस्य॒दानाः॒¦सोमा᳚,इव॒त्र्या᳚शिरः || 5 ||
इन्द्रा᳚ग्नीशत॒दाव्न्य¦श्व॑मेधेसु॒वीर्य᳚म् | क्ष॒त्रंधा᳚रयतंबृ॒हद्¦दि॒विसूर्य॑मिवा॒जर᳚म् || 6 ||
[28] समिद्धइति षडृचस्य सूक्तस्यात्रेयी विश्ववाराऋषिकाग्निः आद्याःक्रमेणत्रिष्टुब्जगतीत्रिष्टुबनुष्टुभः अंत्येद्वेगायत्र्यौ |{मंडल:5, सूक्त:28}{अनुवाक:2, सूक्त:14}{अष्टक:4, अध्याय:1}
समि॑द्धो,अ॒ग्निर्दि॒विशो॒चिर॑श्रेत्¦प्र॒त्यङ्ङु॒षस॑मुर्वि॒याविभा᳚ति |

एति॒प्राची᳚वि॒श्ववा᳚रा॒नमो᳚भि¦र्दे॒वाँ,ईळा᳚नाह॒विषा᳚घृ॒ताची᳚ || 1 || वर्ग:22

स॒मि॒ध्यमा᳚नो,अ॒मृत॑स्यराजसि¦ह॒विष्कृ॒ण्वन्तं᳚सचसेस्व॒स्तये᳚ |

विश्वं॒सध॑त्ते॒द्रवि॑णं॒यमिन्व॑¦स्याति॒थ्यम॑ग्ने॒निच॑धत्त॒इत्‌पु॒रः || 2 ||

अग्ने॒शर्ध॑मह॒तेसौभ॑गाय॒¦तव॑द्यु॒म्नान्यु॑त्त॒मानि॑सन्तु |

संजा᳚स्प॒त्यंसु॒यम॒माकृ॑णुष्व¦शत्रूय॒ताम॒भिति॑ष्ठा॒महां᳚सि || 3 ||

समि॑द्धस्य॒प्रम॑ह॒सो¦ऽग्ने॒वन्दे॒तव॒श्रिय᳚म् | वृ॒ष॒भोद्यु॒म्नवाँ᳚,असि॒¦सम॑ध्व॒रेष्वि॑ध्यसे || 4 ||
समि॑द्धो,अग्नआहुत¦दे॒वान्‌य॑क्षिस्वध्वर | त्वंहिह᳚व्य॒वाळसि॑ || 5 ||
आजु॑होतादुव॒स्यता॒¦ऽग्निंप्र॑य॒त्य॑ध्व॒रे | वृ॒णी॒ध्वंह᳚व्य॒वाह॑नम् || 6 ||
[29] त्र्यर्यमेति पंचदशर्चस्य सूक्तस्य शाक्त्योगौरिवीतिरिंद्रः (उशनायदितिपादस्योशनावा) त्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:29}{अनुवाक:2, सूक्त:15}{अष्टक:4, अध्याय:1}
त्र्य᳚र्य॒मामनु॑षोदे॒वता᳚ता॒¦त्रीरो᳚च॒नादि॒व्याधा᳚रयन्त |

अर्च᳚न्तित्वाम॒रुतः॑पू॒तद॑क्षा॒¦स्त्वमे᳚षा॒मृषि॑रिन्द्रासि॒धीरः॑ || 1 || वर्ग:23

अनु॒यदीं᳚म॒रुतो᳚मन्दसा॒न¦मार्च॒न्निन्द्रं᳚पपि॒वांसं᳚सु॒तस्य॑ |

आद॑त्त॒वज्र॑म॒भियदहिं॒ह¦न्न॒पोय॒ह्वीर॑सृज॒त्‌सर्त॒वा,उ॑ || 2 ||

उ॒तब्र᳚ह्माणोमरुतोमे,अ॒स्ये¦न्द्रः॒सोम॑स्य॒सुषु॑तस्यपेयाः |

तद्धिह॒व्यंमनु॑षे॒गा,अवि᳚न्द॒¦दह॒न्नहिं᳚पपि॒वाँ,इन्द्रो᳚,अस्य || 3 ||

आद्रोद॑सीवित॒रंविष्क॑भायत्¦संविव्या॒नश्चि॑द्‌भि॒यसे᳚मृ॒गंकः॑ |

जिग॑र्ति॒मिन्द्रो᳚,अप॒जर्गु॑राणः॒¦प्रति॑श्व॒सन्त॒मव॑दान॒वंह॑न् || 4 ||

अध॒क्रत्वा᳚मघव॒न्‌तुभ्यं᳚दे॒वा¦,अनु॒विश्वे᳚,अददुःसोम॒पेय᳚म् |

यत्सूर्य॑स्यह॒रितः॒पत᳚न्तीः¦पु॒रःस॒तीरुप॑रा॒,एत॑शे॒कः || 5 ||

नव॒यद॑स्यनव॒तिंच॑भो॒गान्¦त्सा॒कंवज्रे᳚णम॒घवा᳚विवृ॒श्चत् |

अर्च॒न्तीन्द्रं᳚म॒रुतः॑स॒धस्थे॒¦त्रैष्टु॑भेन॒वच॑साबाधत॒द्याम् || 6 || वर्ग:24

सखा॒सख्ये᳚,अपच॒त्‌तूय॑म॒ग्नि¦र॒स्यक्रत्वा᳚महि॒षात्रीश॒तानि॑ |

त्रीसा॒कमिन्द्रो॒मनु॑षः॒सरां᳚सि¦सु॒तंपि॑बद्‌वृत्र॒हत्या᳚य॒सोम᳚म् || 7 ||

त्रीयच्छ॒ताम॑हि॒षाणा॒मघो॒मा¦स्त्रीसरां᳚सिम॒घवा᳚सो॒म्यापाः᳚ |

का॒रंनविश्वे᳚,अह्वन्तदे॒वा¦भर॒मिन्द्रा᳚य॒यदहिं᳚ज॒घान॑ || 8 ||

उ॒शना॒यत्स॑ह॒स्यै॒३॑(ऐ॒)रया᳚तं¦गृ॒हमि᳚न्द्रजूजुवा॒नेभि॒रश्वैः᳚ |

व॒न्वा॒नो,अत्र॑स॒रथं᳚ययाथ॒¦कुत्से᳚नदे॒वैरव॑नोर्ह॒शुष्ण᳚म् || 9 ||

प्रान्यच्च॒क्रम॑वृहः॒सूर्य॑स्य॒¦कुत्सा᳚या॒न्यद्वरि॑वो॒यात॑वेऽकः |

अ॒नासो॒दस्यूँ᳚रमृणोव॒धेन॒¦निदु᳚र्यो॒णआ᳚वृणङ्‌मृ॒ध्रवा᳚चः || 10 ||

स्तोमा᳚सस्त्वा॒गौरि॑वीतेरवर्ध॒¦न्नर᳚न्धयोवैदथि॒नाय॒पिप्रु᳚म् |

आत्वामृ॒जिश्वा᳚स॒ख्याय॑चक्रे॒¦पच᳚न्‌प॒क्तीरपि॑बः॒सोम॑मस्य || 11 || वर्ग:25

नव॑ग्वासःसु॒तसो᳚मास॒इन्द्रं॒¦दश॑ग्वासो,अ॒भ्य॑र्चन्त्य॒र्कैः |

गव्यं᳚चिदू॒र्वम॑पि॒धान॑वन्तं॒¦तंचि॒न्नरः॑शशमा॒ना,अप᳚व्रन् || 12 ||

क॒थोनुते॒परि॑चराणिवि॒द्वान्¦वी॒र्या᳚मघव॒न्याच॒कर्थ॑ |

याचो॒नुनव्या᳚कृ॒णवः॑शविष्ठ॒¦प्रेदु॒ताते᳚वि॒दथे᳚षुब्रवाम || 13 ||

ए॒ताविश्वा᳚चकृ॒वाँ,इ᳚न्द्र॒भूर्य¦प॑रीतोज॒नुषा᳚वी॒र्ये᳚ण |

याचि॒न्नुव॑ज्रिन्‌कृ॒णवो᳚दधृ॒ष्वान्¦नते᳚व॒र्तातवि॑ष्या,अस्ति॒तस्याः᳚ || 14 ||

इन्द्र॒ब्रह्म॑क्रि॒यमा᳚णाजुषस्व॒¦याते᳚शविष्ठ॒नव्या॒,अक᳚र्म |

वस्त्रे᳚वभ॒द्रासुकृ॑तावसू॒यू¦रथं॒नधीरः॒स्वपा᳚,अतक्षम् || 15 ||

[30] क्वस्येति पंचदशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोबभ्रुरिंद्रोंत्यानांचतसृणामृणंचयेंद्रौदेवतेत्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:30}{अनुवाक:2, सूक्त:16}{अष्टक:4, अध्याय:1}
क्व१॑(अ॒)स्यवी॒रःको,अ॑पश्य॒दिन्द्रं᳚¦सु॒खर॑थ॒मीय॑मानं॒हरि॑भ्याम् |

योरा॒याव॒ज्रीसु॒तसो᳚ममि॒च्छन्¦तदोको॒गन्ता᳚पुरुहू॒तऊ॒ती || 1 || वर्ग:26

अवा᳚चचक्षंप॒दम॑स्यस॒स्व¦रु॒ग्रंनि॑धा॒तुरन्वा᳚यमि॒च्छन् |

अपृ॑च्छम॒न्याँ,उ॒ततेम॑आहु॒¦रिन्द्रं॒नरो᳚बुबुधा॒ना,अ॑शेम || 2 ||

प्रनुव॒यंसु॒तेयाते᳚कृ॒तानी¦न्द्र॒ब्रवा᳚म॒यानि॑नो॒जुजो᳚षः |

वेद॒दवि॑द्वाञ्छृ॒णव॑च्चवि॒द्वान्¦वह॑ते॒ऽयंम॒घवा॒सर्व॑सेनः || 3 ||

स्थि॒रंमन॑श्चकृषेजा॒तइ᳚न्द्र॒¦वेषीदेको᳚यु॒धये॒भूय॑सश्चित् |

अश्मा᳚नंचि॒च्छव॑सादिद्युतो॒वि¦वि॒दोगवा᳚मू॒र्वमु॒स्रिया᳚णाम् || 4 ||

प॒रोयत्‌त्वंप॑र॒मआ॒जनि॑ष्ठाः¦परा॒वति॒श्रुत्यं॒नाम॒बिभ्र॑त् |

अत॑श्चि॒दिन्द्रा᳚दभयन्तदे॒वा¦विश्वा᳚,अ॒पो,अ॑जयद्‌दा॒सप॑त्नीः || 5 ||

तुभ्येदे॒तेम॒रुतः॑सु॒शेवा॒,¦अर्च᳚न्त्य॒र्कंसु॒न्वन्त्यन्धः॑ |

अहि॑मोहा॒नम॒पआ॒शया᳚नं॒¦प्रमा॒याभि᳚र्मा॒यिनं᳚सक्ष॒दिन्द्रः॑ || 6 || वर्ग:27

विषूमृधो᳚ज॒नुषा॒दान॒मिन्व॒¦न्नह॒न्‌गवा᳚मघवन्‌त्संचका॒नः |

अत्रा᳚दा॒सस्य॒नमु॑चेः॒शिरो॒य¦दव॑र्तयो॒मन॑वेगा॒तुमि॒च्छन् || 7 ||

युजं॒हिमामकृ॑था॒,आदिदि᳚न्द्र॒¦शिरो᳚दा॒सस्य॒नमु॑चेर्मथा॒यन् |

अश्मा᳚नंचित्‌स्व॒र्य१॑(अं॒)वर्त॑मानं॒¦प्रच॒क्रिये᳚व॒रोद॑सीम॒रुद्भ्यः॑ || 8 ||

स्त्रियो॒हिदा॒सआयु॑धानिच॒क्रे¦किंमा᳚करन्नब॒ला,अ॑स्य॒सेनाः᳚ |

अ॒न्तर्ह्यख्य॑दु॒भे,अ॑स्य॒धेने॒,¦अथोप॒प्रैद्‌यु॒धये॒दस्यु॒मिन्द्रः॑ || 9 ||

समत्र॒गावो॒ऽभितो᳚ऽनवन्ते॒¦हेह॑व॒त्सैर्वियु॑ता॒यदास॑न् |

संता,इन्द्रो᳚,असृजदस्यशा॒कै¦र्यदीं॒सोमा᳚सः॒सुषु॑ता॒,अम᳚न्दन् || 10 ||

यदीं॒सोमा᳚ब॒भ्रुधू᳚ता॒,अम᳚न्द॒न्¦नरो᳚रवीद्‌वृष॒भःसाद॑नेषु |

पु॒रं॒द॒रःप॑पि॒वाँ,इन्द्रो᳚,अस्य॒¦पुन॒र्गवा᳚मददादु॒स्रिया᳚णाम् || 11 || वर्ग:28

भ॒द्रमि॒दंरु॒शमा᳚,अग्ने,अक्र॒न्¦गवां᳚च॒त्वारि॒दद॑तःस॒हस्रा᳚ |

ऋ॒णं॒च॒यस्य॒प्रय॑ताम॒घानि॒¦प्रत्य॑ग्रभीष्म॒नृत॑मस्यनृ॒णाम् || 12 ||

सु॒पेश॑सं॒माव॑सृज॒न्त्यस्तं॒¦गवां᳚स॒हस्रै᳚रु॒शमा᳚सो,अग्ने |

ती॒व्रा,इन्द्र॑मममन्दुःसु॒तासो॒¦ऽक्तोर्व्यु॑ष्टौ॒परि॑तक्म्यायाः || 13 ||

औच्छ॒त्सारात्री॒परि॑तक्म्या॒याँ¦ऋ॑णंच॒येराज॑निरु॒शमा᳚नाम् |

अत्यो॒नवा॒जीर॒घुर॒ज्यमा᳚नो¦ब॒भ्रुश्च॒त्वार्य॑सनत्‌स॒हस्रा᳚ || 14 ||

चतुः॑सहस्रं॒गव्य॑स्यप॒श्वः¦प्रत्य॑ग्रभीष्मरु॒शमे᳚ष्वग्ने |

घ॒र्मश्चि॑त्‌त॒प्तःप्र॒वृजे॒यआसी᳚¦दय॒स्मय॒स्तम्वादा᳚म॒विप्राः᳚ || 15 ||

[31] इंद्रोरथायेति त्रयोदशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोवस्युरिंद्रः | ( उग्रमयातमित्यादि पादौ कुत्सदैवत्यौ‌उशनोदैवत्यौवा) नवम्या इंद्रा कुत्सौत्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:31}{अनुवाक:2, सूक्त:17}{अष्टक:4, अध्याय:1}
इन्द्रो॒रथा᳚यप्र॒वतं᳚कृणोति॒¦यम॒ध्यस्था᳚न्म॒घवा᳚वाज॒यन्त᳚म् |

यू॒थेव॑प॒श्वोव्यु॑नोतिगो॒पा¦,अरि॑ष्टोयातिप्रथ॒मःसिषा᳚सन् || 1 || वर्ग:29

आप्रद्र॑वहरिवो॒माविवे᳚नः॒¦पिश᳚ङ्गराते,अ॒भिनः॑सचस्व |

न॒हित्वदि᳚न्द्र॒वस्यो᳚,अ॒न्यदस्त्य॑¦मे॒नाँश्चि॒ज्जनि॑वतश्चकर्थ || 2 ||

उद्यत्‌सहः॒सह॑स॒आज॑निष्ट॒¦देदि॑ष्ट॒इन्द्र॑इन्द्रि॒याणि॒विश्वा᳚ |

प्राचो᳚दयत्‌सु॒दुघा᳚व॒व्रे,अ॒न्त¦र्विज्योति॑षासंववृ॒त्वत्‌तमो᳚ऽवः || 3 ||

अन॑वस्ते॒रथ॒मश्वा᳚यतक्ष॒न्¦त्वष्टा॒वज्रं᳚पुरुहूतद्यु॒मन्त᳚म् |

ब्र॒ह्माण॒इन्द्रं᳚म॒हय᳚न्तो,अ॒र्कै¦रव॑र्धय॒न्नह॑ये॒हन्त॒वा,उ॑ || 4 ||

वृष्णे॒यत्ते॒वृष॑णो,अ॒र्कमर्चा॒¦निन्द्र॒ग्रावा᳚णो॒,अदि॑तिःस॒जोषाः᳚ |

अ॒न॒श्वासो॒येप॒वयो᳚ऽर॒था¦,इन्द्रे᳚षिता,अ॒भ्यव॑र्तन्त॒दस्यू॑न् || 5 ||

प्रते॒पूर्वा᳚णि॒कर॑णानिवोचं॒¦प्रनूत॑नामघव॒न्याच॒कर्थ॑ |

शक्ती᳚वो॒यद्‌वि॒भरा॒रोद॑सी,उ॒भे¦जय᳚न्न॒पोमन॑वे॒दानु॑चित्राः || 6 || वर्ग:30

तदिन्नुते॒कर॑णंदस्मवि॒प्रा¦हिं॒यद्‌घ्नन्नोजो॒,अत्रामि॑मीथाः |

शुष्ण॑स्यचि॒त्‌परि॑मा॒या,अ॑गृभ्णाः¦प्रपि॒त्वंयन्नप॒दस्यूँ᳚रसेधः || 7 ||

त्वम॒पोयद॑वेतु॒र्वशा॒या¦ऽर॑मयःसु॒दुघाः᳚पा॒रइ᳚न्द्र |

उ॒ग्रम॑यात॒मव॑होह॒कुत्सं॒¦संह॒यद्वा᳚मु॒शनार᳚न्तदे॒वाः || 8 ||

इन्द्रा᳚कुत्सा॒वह॑माना॒रथे॒ना¦वा॒मत्या॒,अपि॒कर्णे᳚वहन्तु |

निःषी᳚म॒द्भ्योधम॑थो॒निःष॒धस्था᳚न्¦म॒घोनो᳚हृ॒दोव॑रथ॒स्तमां᳚सि || 9 ||

वात॑स्ययु॒क्तान्‌त्सु॒युज॑श्चि॒दश्वा᳚न्¦क॒विश्चि॑दे॒षो,अ॑जगन्नव॒स्युः |

विश्वे᳚ते॒,अत्र॑म॒रुतः॒सखा᳚य॒¦इन्द्र॒ब्रह्मा᳚णि॒तवि॑षीमवर्धन् || 10 ||

सूर॑श्चि॒द्रथं॒परि॑तक्म्यायां॒¦पूर्वं᳚कर॒दुप॑रंजूजु॒वांस᳚म् |

भर॑च्च॒क्रमेत॑शः॒संरि॑णाति¦पु॒रोदध॑त्‌सनिष्यति॒क्रतुं᳚नः || 11 || वर्ग:31

आयंज॑ना,अभि॒चक्षे᳚जगा॒मे¦न्द्रः॒सखा᳚यंसु॒तसो᳚ममि॒च्छन् |

वद॒न्‌ग्रावाव॒वेदिं᳚भ्रियाते॒¦यस्य॑जी॒रम॑ध्व॒र्यव॒श्चर᳚न्ति || 12 ||

येचा॒कन᳚न्तचा॒कन᳚न्त॒नूते¦मर्ता᳚,अमृत॒मोते,अंह॒आर॑न् |

वा॒व॒न्धियज्यूँ᳚रु॒ततेषु॑धे॒ह्यो¦जो॒जने᳚षु॒येषु॑ते॒स्याम॑ || 13 ||

[32] अदुर्दरुत्समिति द्वादशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोगातुरिंद्रस्त्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:32}{अनुवाक:2, सूक्त:18}{अष्टक:4, अध्याय:1}
अद॑र्द॒रुत्स॒मसृ॑जो॒विखानि॒¦त्वम᳚र्ण॒वान्‌ब॑द्बधा॒नाँ,अ॑रम्णाः |

म॒हान्त॑मिन्द्र॒पर्व॑तं॒वियद्‌वः¦सृ॒जोविधारा॒,अव॑दान॒वंह॑न् || 1 || वर्ग:32

त्वमुत्साँ᳚,ऋ॒तुभि॑र्बद्बधा॒नाँ¦अरं᳚ह॒ऊधः॒पर्व॑तस्यवज्रिन् |

अहिं᳚चिदुग्र॒प्रयु॑तं॒शया᳚नं¦जघ॒न्वाँ,इ᳚न्द्र॒तवि॑षीमधत्थाः || 2 ||

त्यस्य॑चिन्मह॒तोनिर्मृ॒गस्य॒¦वध॑र्जघान॒तवि॑षीभि॒रिन्द्रः॑ |

यएक॒इद॑प्र॒तिर्मन्य॑मान॒¦आद॑स्माद॒न्यो,अ॑जनिष्ट॒तव्या॑न् || 3 ||

त्यंचि॑देषांस्व॒धया॒मद᳚न्तं¦मि॒होनपा᳚तंसु॒वृधं᳚तमो॒गाम् |

वृष॑प्रभर्मादान॒वस्य॒भामं॒¦वज्रे᳚णव॒ज्रीनिज॑घान॒शुष्ण᳚म् || 4 ||

त्यंचि॑दस्य॒क्रतु॑भि॒र्निष॑त्तम¦म॒र्मणो᳚वि॒ददिद॑स्य॒मर्म॑ |

यदीं᳚सुक्षत्र॒प्रभृ॑ता॒मद॑स्य॒¦युयु॑त्सन्तं॒तम॑सिह॒र्म्येधाः || 5 ||

त्यंचि॑दि॒त्थाक॑त्प॒यंशया᳚न¦मसू॒र्येतम॑सिवावृधा॒नम् |

तंचि᳚न्मन्दा॒नोवृ॑ष॒भःसु॒तस्यो॒¦च्चैरिन्द्रो᳚,अप॒गूर्या᳚जघान || 6 ||

उद्‌यदिन्द्रो᳚मह॒तेदा᳚न॒वाय॒¦वध॒र्यमि॑ष्ट॒सहो॒,अप्र॑तीतम् |

यदीं॒वज्र॑स्य॒प्रभृ॑तौद॒दाभ॒¦विश्व॑स्यज॒न्तोर॑ध॒मंच॑कार || 7 || वर्ग:33

त्यंचि॒दर्णं᳚मधु॒पंशया᳚न¦मसि॒न्वंव॒व्रंमह्याद॑दु॒ग्रः |

अ॒पाद॑म॒त्रंम॑ह॒ताव॒धेन॒¦निदु᳚र्यो॒णआ᳚वृणङ्‌मृ॒ध्रवा᳚चम् || 8 ||

को,अ॑स्य॒शुष्मं॒तवि॑षींवरात॒¦एको॒धना᳚भरते॒,अप्र॑तीतः |

इ॒मेचि॑दस्य॒ज्रय॑सो॒नुदे॒वी¦,इन्द्र॒स्यौज॑सोभि॒यसा᳚जिहाते || 9 ||

न्य॑स्मैदे॒वीस्वधि॑तिर्जिहीत॒¦इन्द्रा᳚यगा॒तुरु॑श॒तीव॑येमे |

संयदोजो᳚यु॒वते॒विश्व॑माभि॒¦रनु॑स्व॒धाव्ने᳚क्षि॒तयो᳚नमन्त || 10 ||

एकं॒नुत्वा॒सत्प॑तिं॒पाञ्च॑जन्यं¦जा॒तंशृ॑णोमिय॒शसं॒जने᳚षु |

तंमे᳚जगृभ्रआ॒शसो॒नवि॑ष्ठं¦दो॒षावस्तो॒र्हव॑मानास॒इन्द्र᳚म् || 11 ||

ए॒वाहित्वामृ॑तु॒थाया॒तय᳚न्तं¦म॒घाविप्रे᳚भ्यो॒दद॑तंशृ॒णोमि॑ |

किंते᳚ब्र॒ह्माणो᳚गृहते॒सखा᳚यो॒¦येत्वा॒यानि॑द॒धुःकाम॑मिन्द्र || 12 ||

[33] महिमहइति दशर्चस्य सूक्तस्य प्राजापत्यः संवरणइंद्रस्त्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:33}{अनुवाक:3, सूक्त:1}{अष्टक:4, अध्याय:2}
महि॑म॒हेत॒वसे᳚दीध्ये॒नॄ¦निन्द्रा᳚ये॒त्थात॒वसे॒,अत᳚व्यान् |

यो,अ॑स्मैसुम॒तिंवाज॑सातौ¦स्तु॒तोजने᳚सम॒र्य॑श्चि॒केत॑ || 1 || वर्ग:1

सत्वंन॑इन्द्रधियसा॒नो,अ॒र्कै¦र्हरी᳚णांवृष॒न्‌योक्त्र॑मश्रेः |

या,इ॒त्थाम॑घव॒न्ननु॒जोषं॒¦वक्षो᳚,अ॒भिप्रार्यःस॑क्षि॒जना॑न् || 2 ||

नतेत॑इन्द्रा॒भ्य१॑(अ॒)स्मदृ॒ष्वा¦ऽयु॑क्तासो,अब्र॒ह्मता॒यदस॑न् |

तिष्ठा॒रथ॒मधि॒तंव॑ज्रह॒स्ता¦र॒श्मिंदे᳚वयमसे॒स्वश्वः॑ || 3 ||

पु॒रूयत्त॑इन्द्र॒सन्त्यु॒क्था¦गवे᳚च॒कर्थो॒र्वरा᳚सु॒युध्य॑न् |

त॒त॒क्षेसूर्या᳚यचि॒दोक॑सि॒स्वे¦वृषा᳚स॒मत्सु॑दा॒सस्य॒नाम॑चित् || 4 ||

व॒यंतेत॑इन्द्र॒येच॒नरः॒¦शर्धो᳚जज्ञा॒नाया॒ताश्च॒रथाः᳚ |

आस्माञ्ज॑गम्यादहिशुष्म॒सत्वा॒¦भगो॒नहव्यः॑प्रभृ॒थेषु॒चारुः॑ || 5 ||

प॒पृ॒क्षेण्य॑मिन्द्र॒त्वेह्योजो᳚¦नृ॒म्णानि॑चनृ॒तमा᳚नो॒,अम॑र्तः |

सन॒एनीं᳚वसवानोर॒यिंदाः॒¦प्रार्यःस्तु॑षेतुविम॒घस्य॒दान᳚म् || 6 || वर्ग:2

ए॒वान॑इन्द्रो॒तिभि॑रव¦पा॒हिगृ॑ण॒तःशू᳚रका॒रून् |

उ॒तत्वचं॒दद॑तो॒वाज॑सातौ¦पिप्री॒हिमध्वः॒सुषु॑तस्य॒चारोः᳚ || 7 ||

उ॒तत्येमा᳚पौरुकु॒त्स्यस्य॑सू॒रे¦स्त्र॒सद॑स्योर्हिर॒णिनो॒ररा᳚णाः |

वह᳚न्तुमा॒दश॒श्येता᳚सो,अस्य¦गैरिक्षि॒तस्य॒क्रतु॑भि॒र्नुस॑श्चे || 8 ||

उ॒तत्येमा᳚मारु॒ताश्व॑स्य॒शोणाः॒¦क्रत्वा᳚मघासोवि॒दथ॑स्यरा॒तौ |

स॒हस्रा᳚मे॒च्यव॑तानो॒ददा᳚न¦आनू॒कम॒र्योवपु॑षे॒नार्च॑त् || 9 ||

उ॒तत्येमा᳚ध्व॒न्य॑स्य॒जुष्टा᳚¦लक्ष्म॒ण्य॑स्यसु॒रुचो॒यता᳚नाः |

म॒ह्नारा॒यःसं॒वर॑णस्य॒ऋषे᳚¦र्व्र॒जंनगावः॒प्रय॑ता॒,अपि॑ग्मन् || 10 ||

[34] अजातशत्रुमिति नवर्चस्य सूक्तस्य प्राजापत्यः संवरणइंद्रोजगत्यंत्यात्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:34}{अनुवाक:3, सूक्त:2}{अष्टक:4, अध्याय:2}
अजा᳚तशत्रुम॒जरा॒स्व᳚र्व॒¦त्यनु॑स्व॒धामि॑ताद॒स्ममी᳚यते |

सु॒नोत॑न॒पच॑त॒ब्रह्म॑वाहसे¦पुरुष्टु॒ताय॑प्रत॒रंद॑धातन || 1 || वर्ग:3

आयःसोमे᳚नज॒ठर॒मपि॑प्र॒ता¦ऽम᳚न्दतम॒घवा॒मध्वो॒,अन्ध॑सः |

यदीं᳚मृ॒गाय॒हन्त॑वेम॒हाव॑धः¦स॒हस्र॑भृष्टिमु॒शना᳚व॒धंयम॑त् || 2 ||

यो,अ॑स्मैघ्रं॒सउ॒तवा॒यऊध॑नि॒¦सोमं᳚सु॒नोति॒भव॑तिद्यु॒माँ,अह॑ |

अपा᳚पश॒क्रस्त॑त॒नुष्टि॑मूहति¦त॒नूशु॑भ्रंम॒घवा॒यःक॑वास॒खः || 3 ||

यस्याव॑धीत्‌पि॒तरं॒यस्य॑मा॒तरं॒¦यस्य॑श॒क्रोभ्रात॑रं॒नात॑ईषते |

वेतीद्व॑स्य॒प्रय॑तायतंक॒रो¦नकिल्बि॑षादीषते॒वस्व॑आक॒रः || 4 ||

नप॒ञ्चभि॑र्द॒शभि᳚र्वष्ट्या॒रभं॒¦नासु᳚न्वतासचते॒पुष्य॑ताच॒न |

जि॒नाति॒वेद॑मु॒याहन्ति॑वा॒धुनि॒¦रादे᳚व॒युंभ॑जति॒गोम॑तिव्र॒जे || 5 ||

वि॒त्वक्ष॑णः॒समृ॑तौचक्रमास॒जो¦ऽसु᳚न्वतो॒विषु॑णःसुन्व॒तोवृ॒धः |

इन्द्रो॒विश्व॑स्यदमि॒तावि॒भीष॑णो¦यथाव॒शंन॑यति॒दास॒मार्यः॑ || 6 || वर्ग:4

समीं᳚प॒णेर॑जति॒भोज॑नंमु॒षे¦विदा॒शुषे᳚भजतिसू॒नरं॒वसु॑ |

दु॒र्गेच॒नध्रि॑यते॒विश्व॒आपु॒रु¦जनो॒यो,अ॑स्य॒तवि॑षी॒मचु॑क्रुधत् || 7 ||

संयज्जनौ᳚सु॒धनौ᳚वि॒श्वश॑र्धसा॒¦ववे॒दिन्द्रो᳚म॒घवा॒गोषु॑शु॒भ्रिषु॑ |

युजं॒ह्य१॑(अ॒)न्यमकृ॑तप्रवेप॒¦न्युदीं॒गव्यं᳚सृजते॒सत्व॑भि॒र्धुनिः॑ || 8 ||

स॒ह॒स्र॒सामाग्नि॑वेशिंगृणीषे॒¦शत्रि॑मग्नउप॒मांके॒तुम॒र्यः |

तस्मा॒,आपः॑सं॒यतः॑पीपयन्त॒¦तस्मि᳚न्‌क्ष॒त्रमम॑वत्‌त्वे॒षम॑स्तु || 9 ||

[35] यस्तेसाधिष्टइत्यष्टर्चस्य सूक्तस्याङ्गिरसः प्रभूवसुरिंद्रोनुष्टुबंत्यापंक्तिः |{मंडल:5, सूक्त:35}{अनुवाक:3, सूक्त:3}{अष्टक:4, अध्याय:2}
यस्ते॒साधि॒ष्ठोऽव॑स॒¦इन्द्र॒क्रतु॒ष्टमाभ॑र | अ॒स्मभ्यं᳚चर्षणी॒सहं॒¦सस्निं॒वाजे᳚षुदु॒ष्टर᳚म् || 1 || वर्ग:5
यदि᳚न्द्रते॒चत॑स्रो॒¦यच्छू᳚र॒सन्ति॑ति॒स्रः | यद्वा॒पञ्च॑क्षिती॒ना¦मव॒स्तत्‌सुन॒आभ॑र || 2 ||
आतेऽवो॒वरे᳚ण्यं॒¦वृष᳚न्तमस्यहूमहे | वृष॑जूति॒र्हिज॑ज्ञि॒ष¦आ॒भूभि॑रिन्द्रतु॒र्वणिः॑ || 3 ||
वृषा॒ह्यसि॒राध॑से¦जज्ञि॒षेवृष्णि॑ते॒शवः॑ | स्वक्ष॑त्रंतेधृ॒षन्मनः॑¦सत्रा॒हमि᳚न्द्र॒पौंस्य᳚म् || 4 ||
त्वंतमि᳚न्द्र॒मर्त्य॑¦ममित्र॒यन्त॑मद्रिवः | स॒र्व॒र॒थाश॑तक्रतो॒¦निया᳚हिशवसस्पते || 5 ||
त्वामिद्‌वृ॑त्रहन्तम॒¦जना᳚सोवृ॒क्तब᳚र्हिषः | उ॒ग्रंपू॒र्वीषु॑पू॒र्व्यं¦हव᳚न्ते॒वाज॑सातये || 6 || वर्ग:6
अ॒स्माक॑मिन्द्रदु॒ष्टरं᳚¦पुरो॒यावा᳚नमा॒जिषु॑ | स॒यावा᳚नं॒धने᳚धने¦वाज॒यन्त॑मवा॒रथ᳚म् || 7 ||
अ॒स्माक॑मि॒न्द्रेहि॑नो॒¦रथ॑मवा॒पुरं᳚ध्या |

व॒यंश॑विष्ठ॒वार्यं᳚¦दि॒विश्रवो᳚दधीमहि¦दि॒विस्तोमं᳚मनामहे || 8 ||

[36] सआगमदिति षडृचस्य सूक्तस्याङ्गिरसःप्रभूवसुरिंद्रस्त्रिष्टुप् तृतीयाजगती |{मंडल:5, सूक्त:36}{अनुवाक:3, सूक्त:4}{अष्टक:4, अध्याय:2}
सआग॑म॒दिन्द्रो॒योवसू᳚नां॒¦चिके᳚त॒द्‌दातुं॒दाम॑नोरयी॒णाम् |

ध॒न्व॒च॒रोनवंस॑गस्तृषा॒ण¦श्च॑कमा॒नःपि॑बतुदु॒ग्धमं॒शुम् || 1 || वर्ग:7

आते॒हनू᳚हरिवःशूर॒शिप्रे॒¦रुह॒त्‌सोमो॒नपर्व॑तस्यपृ॒ष्ठे |

अनु॑त्वाराज॒न्नर्व॑तो॒नहि॒न्वन्¦गी॒र्भिर्म॑देमपुरुहूत॒विश्वे᳚ || 2 ||

च॒क्रंनवृ॒त्तंपु॑रुहूतवेपते॒¦मनो᳚भि॒यामे॒,अम॑ते॒रिद॑द्रिवः |

रथा॒दधि॑त्वाजरि॒तास॑दावृध¦कु॒विन्नुस्तो᳚षन्मघवन्‌पुरू॒वसुः॑ || 3 ||

ए॒षग्रावे᳚वजरि॒तात॑इ॒न्द्रे¦य॑र्ति॒वाचं᳚बृ॒हदा᳚शुषा॒णः |

प्रस॒व्येन॑मघव॒न्‌यंसि॑रा॒यः¦प्रद॑क्षि॒णिद्ध॑रिवो॒माविवे᳚नः || 4 ||

वृषा᳚त्वा॒वृष॑णंवर्धतु॒द्यौ¦र्वृषा॒वृष॑भ्यांवहसे॒हरि॑भ्याम् |

सनो॒वृषा॒वृष॑रथःसुशिप्र॒¦वृष॑क्रतो॒वृषा᳚वज्रि॒न्‌भरे᳚धाः || 5 ||

योरोहि॑तौवा॒जिनौ᳚वा॒जिनी᳚वान्¦त्रि॒भिःश॒तैःसच॑माना॒वदि॑ष्ट |

यूने॒सम॑स्मैक्षि॒तयो᳚नमन्तां¦श्रु॒तर॑थायमरुतोदुवो॒या || 6 ||

[37] संभानुनेति पंचर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिरिंद्रस्त्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:37}{अनुवाक:3, सूक्त:5}{अष्टक:4, अध्याय:2}
संभा॒नुना᳚यतते॒सूर्य॑स्या॒¦ऽऽजुह्वा᳚नोघृ॒तपृ॑ष्ठः॒स्वञ्चाः᳚ |

तस्मा॒,अमृ॑ध्रा,उ॒षसो॒व्यु॑च्छा॒न्¦यइन्द्रा᳚यसु॒नवा॒मेत्याह॑ || 1 || वर्ग:8

समि॑द्धाग्निर्वनवत्‌स्ती॒र्णब᳚र्हि¦र्यु॒क्तग्रा᳚वासु॒तसो᳚मोजराते |

ग्रावा᳚णो॒यस्ये᳚षि॒रंवद॒न्त्य¦य॑दध्व॒र्युर्ह॒विषाव॒सिन्धु᳚म् || 2 ||

व॒धूरि॒यंपति॑मि॒च्छन्त्ये᳚ति॒¦यईं॒वहा᳚ते॒महि॑षीमिषि॒राम् |

आस्य॑श्रवस्या॒द्‌रथ॒आच॑घोषात्¦पु॒रूस॒हस्रा॒परि॑वर्तयाते || 3 ||

नसराजा᳚व्यथते॒यस्मि॒न्निन्द्र॑¦स्ती॒व्रंसोमं॒पिब॑ति॒गोस॑खायम् |

आस॑त्व॒नैरज॑ति॒हन्ति॑वृ॒त्रं¦क्षेति॑क्षि॒तीःसु॒भगो॒नाम॒पुष्य॑न् || 4 ||

पुष्या॒त्‌क्षेमे᳚,अ॒भियोगे᳚भवा¦त्यु॒भेवृतौ᳚संय॒तीसंज॑याति |

प्रि॒यःसूर्ये᳚प्रि॒यो,अ॒ग्नाभ॑वाति॒¦यइन्द्रा᳚यसु॒तसो᳚मो॒ददा᳚शत् || 5 ||

[38] उरोष्टइति पंचर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिरिंद्रोनुष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:38}{अनुवाक:3, सूक्त:6}{अष्टक:4, अध्याय:2}
उ॒रोष्ट॑इन्द्र॒राध॑सो¦वि॒भ्वीरा॒तिःश॑तक्रतो | अधा᳚नोविश्वचर्षणे¦द्यु॒म्नासु॑क्षत्रमंहय || 1 || वर्ग:9
यदी᳚मिन्द्रश्र॒वाय्य॒¦मिषं᳚शविष्ठदधि॒षे | प॒प्र॒थेदी᳚र्घ॒श्रुत्त॑मं॒¦हिर᳚ण्यवर्णदु॒ष्टर᳚म् || 2 ||
शुष्मा᳚सो॒येते᳚,अद्रिवो¦मे॒हना᳚केत॒सापः॑ | उ॒भादे॒वाव॒भिष्ट॑ये¦दि॒वश्च॒ग्मश्च॑राजथः || 3 ||
उ॒तोनो᳚,अ॒स्यकस्य॑चि॒द्¦दक्ष॑स्य॒तव॑वृत्रहन् | अ॒स्मभ्यं᳚नृ॒म्णमाभ॑रा॒¦ऽस्मभ्यं᳚नृमणस्यसे || 4 ||
नूत॑आ॒भिर॒भिष्टि॑भि॒¦स्तव॒शर्म᳚ञ्छतक्रतो | इन्द्र॒स्याम॑सुगो॒पाः¦शूर॒स्याम॑सुगो॒पाः || 5 ||
[39] यदिंद्रेति पंचर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिरिंद्रोनुष्ठुबंत्यापंक्तिः |{मंडल:5, सूक्त:39}{अनुवाक:3, सूक्त:7}{अष्टक:4, अध्याय:2}
यदि᳚न्द्रचित्रमे॒हना¦ऽस्ति॒त्वादा᳚तमद्रिवः | राध॒स्तन्नो᳚विदद्वस¦उभयाह॒स्त्याभ॑र || 1 || वर्ग:10
यन्मन्य॑से॒वरे᳚ण्य॒¦मिन्द्र॑द्यु॒क्षंतदाभ॑र | वि॒द्याम॒तस्य॑तेव॒य¦मकू᳚पारस्यदा॒वने᳚ || 2 ||
यत्ते᳚दि॒त्सुप्र॒राध्यं॒¦मनो॒,अस्ति॑श्रु॒तंबृ॒हत् | तेन॑दृ॒ळ्हाचि॑दद्रिव॒¦आवाजं᳚दर्षिसा॒तये᳚ || 3 ||
मंहि॑ष्ठंवोम॒घोनां॒¦राजा᳚नंचर्षणी॒नाम् | इन्द्र॒मुप॒प्रश॑स्तये¦पू॒र्वीभि॑र्जुजुषे॒गिरः॑ || 4 ||
अस्मा॒,इत्‌काव्यं॒वच॑¦उ॒क्थमिन्द्रा᳚य॒शंस्य᳚म् |

तस्मा᳚,उ॒ब्रह्म॑वाहसे॒¦गिरो᳚वर्ध॒न्त्यत्र॑यो॒¦गिरः॑शुम्भ॒न्त्यत्र॑यः || 5 ||

[40] आयाहीति नवर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिः आद्यानांचतसृणामिंद्रः पंचम्याःसूर्यः षष्ट्यादिचतसृणामत्रिर्देवता आद्यास्तिस्रउष्णिहः पंचम्यंत्येऽनुष्टुभौ शिष्टास्त्रिष्टुभः |{मंडल:5, सूक्त:40}{अनुवाक:3, सूक्त:8}{अष्टक:4, अध्याय:2}
आया॒ह्यद्रि॑भिःसु॒तं¦सोमं᳚सोमपतेपिब | वृष᳚न्निन्द्र॒वृष॑भिर्वृत्रहन्तम || 1 || वर्ग:11
वृषा॒ग्रावा॒वृषा॒मदो॒¦वृषा॒सोमो᳚,अ॒यंसु॒तः | वृष᳚न्निन्द्र॒वृष॑भिर्वृत्रहन्तम || 2 ||
वृषा᳚त्वा॒वृष॑णंहुवे॒¦वज्रि᳚ञ्चि॒त्राभि॑रू॒तिभिः॑ | वृष᳚न्निन्द्र॒वृष॑भिर्वृत्रहन्तम || 3 ||
ऋ॒जी॒षीव॒ज्रीवृ॑ष॒भस्तु॑रा॒षाट्¦छु॒ष्मीराजा᳚वृत्र॒हासो᳚म॒पावा᳚ |

यु॒क्त्वाहरि॑भ्या॒मुप॑यासद॒र्वाङ्¦माध्यं᳚दिने॒सव॑नेमत्स॒दिन्द्रः॑ || 4 ||

यत्‌त्वा᳚सूर्य॒स्व॑र्भानु॒¦स्तम॒सावि॑ध्यदासु॒रः | अक्षे᳚त्रवि॒द्‌यथा᳚मु॒ग्धो¦भुव॑नान्यदीधयुः || 5 ||
स्व॑र्भानो॒रध॒यदि᳚न्द्रमा॒या¦,अ॒वोदि॒वोवर्त॑माना,अ॒वाह॑न् |

गू॒ळ्हंसूर्यं॒तम॒साप᳚व्रतेन¦तु॒रीये᳚ण॒ब्रह्म॑णाविन्द॒दत्रिः॑ || 6 || वर्ग:12

मामामि॒मंतव॒सन्त॑मत्र¦इर॒स्याद्रु॒ग्धोभि॒यसा॒निगा᳚रीत् |

त्वंमि॒त्रो,अ॑सिस॒त्यरा᳚धा॒¦स्तौमे॒हाव॑तं॒वरु॑णश्च॒राजा᳚ || 7 ||

ग्राव्णो᳚ब्र॒ह्मायु॑युजा॒नःस॑प॒र्यन्¦की॒रिणा᳚दे॒वान्‌नम॑सोप॒शिक्ष॑न् |

अत्रिः॒सूर्य॑स्यदि॒विचक्षु॒राधा॒त्¦स्व॑र्भानो॒रप॑मा॒या,अ॑घुक्षत् || 8 ||

यंवैसूर्यं॒स्व॑र्भानु॒¦स्तम॒सावि॑ध्यदासु॒रः | अत्र॑य॒स्तमन्व॑विन्दन्¦न॒ह्य१॑(अ॒)न्ये,अश॑क्नुवन् || 9 ||
[41] कोनुवामिति विंशत्यृचस्य सूक्तस्य भौमोत्रिर्विश्वेदेवास्त्रिष्टुप्‌ षोडशीसप्तदश्यावतिजगत्यावन्त्यैकपदा | (भेदपक्षे - मित्रावरुणौ १ विश्वेदेवाः १ अश्विनौ १ विश्वेदेवाः १ मरुतः १ विश्वेदेवाः १ उषासानक्ते १ विश्वेदेवाः २ अग्निः १ | विश्वेदेवाः २ मरुतः १ विश्वेदेवाः १ भूमिः १ विश्वेदेवाः ३ भूमिः १ विश्वेदेवाः १ एवं २०)|{मंडल:5, सूक्त:41}{अनुवाक:3, सूक्त:9}{अष्टक:4, अध्याय:2}
कोनुवां᳚मित्रावरुणावृता॒यन्¦दि॒वोवा᳚म॒हःपार्थि॑वस्यवा॒दे |

ऋ॒तस्य॑वा॒सद॑सि॒त्रासी᳚थांनो¦यज्ञाय॒तेवा᳚पशु॒षोनवाजा॑न् || 1 || वर्ग:13

तेनो᳚मि॒त्रोवरु॑णो,अर्य॒मायु¦रिन्द्र॑ऋभु॒क्षाम॒रुतो᳚जुषन्त |

नमो᳚भिर्वा॒येदध॑तेसुवृ॒क्तिं¦स्तोमं᳚रु॒द्राय॑मी॒ळ्हुषे᳚स॒जोषाः᳚ || 2 ||

आवां॒येष्ठा᳚श्विनाहु॒वध्यै॒¦वात॑स्य॒पत्म॒न्‌रथ्य॑स्यपु॒ष्टौ |

उ॒तवा᳚दि॒वो,असु॑राय॒मन्म॒¦प्रान्धां᳚सीव॒यज्य॑वेभरध्वम् || 3 ||

प्रस॒क्षणो᳚दि॒व्यःकण्व॑होता¦त्रि॒तोदि॒वःस॒जोषा॒वातो᳚,अ॒ग्निः |

पू॒षाभगः॑प्रभृ॒थेवि॒श्वभो᳚जा¦,आ॒जिंनज॑ग्मुरा॒श्व॑श्वतमाः || 4 ||

प्रवो᳚र॒यिंयु॒क्ताश्वं᳚भरध्वं¦रा॒यएषेऽव॑सेदधीत॒धीः |

सु॒शेव॒एवै᳚रौशि॒जस्य॒होता॒¦येव॒एवा᳚मरुतस्तु॒राणा᳚म् || 5 ||

प्रवो᳚वा॒युंर॑थ॒युजं᳚कृणुध्वं॒¦प्रदे॒वंविप्रं᳚पनि॒तार॑म॒र्कैः |

इ॒षु॒ध्यव॑ऋत॒सापः॒पुरं᳚धी॒¦र्वस्वी᳚र्नो॒,अत्र॒पत्नी॒राधि॒येधुः॑ || 6 || वर्ग:14

उप॑व॒एषे॒वन्द्ये᳚भिःशू॒षैः¦प्रय॒ह्वीदि॒वश्चि॒तय॑द्भिर॒र्कैः |

उ॒षासा॒नक्ता᳚वि॒दुषी᳚व॒विश्व॒¦माहा᳚वहतो॒मर्त्या᳚यय॒ज्ञम् || 7 ||

अ॒भिवो᳚,अर्चेपो॒ष्याव॑तो॒नॄन्¦वास्तो॒ष्पतिं॒त्वष्टा᳚रं॒ररा᳚णः |

धन्या᳚स॒जोषा᳚धि॒षणा॒नमो᳚भि॒¦र्वन॒स्पतीँ॒रोष॑धीरा॒यएषे᳚ || 8 ||

तु॒जेन॒स्तने॒पर्व॑ताःसन्तु॒¦स्वैत॑वो॒येवस॑वो॒नवी॒राः |

प॒नि॒तआ॒प्त्योय॑ज॒तःसदा᳚नो॒¦वर्धा᳚न्नः॒शंसं॒नर्यो᳚,अ॒भिष्टौ᳚ || 9 ||

वृष्णो᳚,अस्तोषिभू॒म्यस्य॒गर्भं᳚¦त्रि॒तोनपा᳚तम॒पांसु॑वृ॒क्ति |

गृ॒णी॒ते,अ॒ग्निरे॒तरी॒नशू॒षैः¦शो॒चिष्के᳚शो॒निरि॑णाति॒वना᳚ || 10 ||

क॒थाम॒हेरु॒द्रिया᳚यब्रवाम॒¦कद्रा॒येचि॑कि॒तुषे॒भगा᳚य |

आप॒ओष॑धीरु॒तनो᳚ऽवन्तु॒¦द्यौर्वना᳚गि॒रयो᳚वृ॒क्षके᳚शाः || 11 || वर्ग:15

शृ॒णोतु॑नऊ॒र्जांपति॒र्गिरः॒स¦नभ॒स्तरी᳚याँ,इषि॒रःपरि॑ज्मा |

शृ॒ण्वन्त्वापः॒पुरो॒नशु॒भ्राः¦परि॒स्रुचो᳚बबृहा॒णस्याद्रेः᳚ || 12 ||

वि॒दाचि॒न्नुम॑हान्तो॒येव॒एवा॒¦ब्रवा᳚मदस्मा॒वार्यं॒दधा᳚नाः |

वय॑श्च॒नसु॒भ्व१॑(अ॒)आव॑यन्ति¦क्षु॒भामर्त॒मनु॑यतंवध॒स्नैः || 13 ||

आदैव्या᳚नि॒पार्थि॑वानि॒जन्मा॒¦ऽपश्चाच्छा॒सुम॑खायवोचम् |

वर्ध᳚न्तां॒द्यावो॒गिर॑श्च॒न्द्राग्रा᳚,¦उ॒दाव॑र्धन्ताम॒भिषा᳚ता॒,अर्णाः᳚ || 14 ||

प॒देप॑देमेजरि॒मानिधा᳚यि॒¦वरू᳚त्रीवाश॒क्रायापा॒युभि॑श्च |

सिष॑क्तुमा॒ताम॒हीर॒सानः॒¦स्मत्‌सू॒रिभि᳚रृजु॒हस्त॑ऋजु॒वनिः॑ || 15 ||

क॒थादा᳚शेम॒नम॑सासु॒दानू᳚¦नेव॒याम॒रुतो॒,अच्छो᳚क्तौ॒¦प्रश्र॑वसोम॒रुतो॒,अच्छो᳚क्तौ |

मानोऽहि॑र्बु॒ध्न्यो᳚रि॒षेधा᳚¦द॒स्माकं᳚भूदुपमाति॒वनिः॑ || 16 || वर्ग:16

इति॑चि॒न्नुप्र॒जायै᳚पशु॒मत्यै॒¦देवा᳚सो॒वन॑ते॒मर्त्यो᳚व॒¦आदे᳚वासोवनते॒मर्त्यो᳚वः |

अत्रा᳚शि॒वांत॒न्वो᳚धा॒सिम॒स्या¦ज॒रांचि᳚न्मे॒निरृ॑तिर्जग्रसीत || 17 ||

तांवो᳚देवाःसुम॒तिमू॒र्जय᳚न्ती॒¦मिष॑मश्यामवसवः॒शसा॒गोः |

सानः॑सु॒दानु᳚र्मृ॒ळय᳚न्तीदे॒वी¦प्रति॒द्रव᳚न्तीसुवि॒ताय॑गम्याः || 18 ||

अ॒भिन॒इळा᳚यू॒थस्य॑मा॒ता¦स्मन्न॒दीभि॑रु॒र्वशी᳚वागृणातु |

उ॒र्वशी᳚वाबृहद्दि॒वागृ॑णा॒ना¦ऽभ्यू᳚र्ण्वा॒नाप्र॑भृ॒थस्या॒योः || 19 ||

सिष॑क्तुनऊर्ज॒व्य॑स्यपु॒ष्टेः || 20 ||
[42] प्रशंतमेत्यष्टादशर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिर्विश्वेदेवाः एकादश्यारुद्रत्रिष्टुप् सप्तदश्येकपदा | (भेदपक्षे - विश्वेदेवाः २ सविता १ इंद्रः १ विश्वेदेवाः ९ इंद्रः १ बृहस्पतिः ३ मरुतः १ रुद्रः १ विश्वेदेवाः ९ पर्जन्यः २ मरुतः १ विश्वेदेवाः २ अश्विनौ १ एवं १८) |{मंडल:5, सूक्त:42}{अनुवाक:3, सूक्त:10}{अष्टक:4, अध्याय:2}
प्रशंत॑मा॒वरु॑णं॒दीधि॑ती॒गी¦र्मि॒त्रंभग॒मदि॑तिंनू॒नम॑श्याः |

पृष॑द्योनिः॒पञ्च॑होताशृणो॒त्व¦तू᳚र्तपन्था॒,असु॑रोमयो॒भुः || 1 || वर्ग:17

प्रति॑मे॒स्तोम॒मदि॑तिर्जगृभ्यात्¦सू॒नुंनमा॒ताहृद्यं᳚सु॒शेव᳚म् |

ब्रह्म॑प्रि॒यंदे॒वहि॑तं॒यदस्त्य॒¦हंमि॒त्रेवरु॑णे॒यन्म॑यो॒भु || 2 ||

उदी᳚रयक॒वित॑मंकवी॒ना¦मु॒नत्तै᳚नम॒भिमध्वा᳚घृ॒तेन॑ |

सनो॒वसू᳚नि॒प्रय॑ताहि॒तानि॑¦च॒न्द्राणि॑दे॒वःस॑वि॒तासु॑वाति || 3 ||

समि᳚न्द्रणो॒मन॑सानेषि॒गोभिः॒¦संसू॒रिभि᳚र्हरिवः॒संस्व॒स्ति |

संब्रह्म॑णादे॒वहि॑तं॒यदस्ति॒¦संदे॒वानां᳚सुम॒त्याय॒ज्ञिया᳚नाम् || 4 ||

दे॒वोभगः॑सवि॒तारा॒यो,अंश॒¦इन्द्रो᳚वृ॒त्रस्य॑सं॒जितो॒धना᳚नाम् |

ऋ॒भु॒क्षावाज॑उ॒तवा॒पुरं᳚धि॒¦रव᳚न्तुनो,अ॒मृता᳚सस्तु॒रासः॑ || 5 ||

म॒रुत्व॑तो॒,अप्र॑तीतस्यजि॒ष्णो¦रजू᳚र्यतः॒प्रब्र॑वामाकृ॒तानि॑ |

नते॒पूर्वे᳚मघव॒न्‌नाप॑रासो॒¦नवी॒र्य१॑(अं॒)नूत॑नः॒कश्च॒नाप॑ || 6 || वर्ग:18

उप॑स्तुहिप्रथ॒मंर॑त्न॒धेयं॒¦बृह॒स्पतिं᳚सनि॒तारं॒धना᳚नाम् |

यःशंस॑तेस्तुव॒तेशम्भ॑विष्ठः¦पुरू॒वसु॑रा॒गम॒ज्जोहु॑वानम् || 7 ||

तवो॒तिभिः॒सच॑माना॒,अरि॑ष्टा॒¦बृह॑स्पतेम॒घवा᳚नःसु॒वीराः᳚ |

ये,अ॑श्व॒दा,उ॒तवा॒सन्ति॑गो॒दा¦येव॑स्त्र॒दाःसु॒भगा॒स्तेषु॒रायः॑ || 8 ||

वि॒स॒र्माणं᳚कृणुहिवि॒त्तमे᳚षां॒¦येभु॒ञ्जते॒,अपृ॑णन्तोनउ॒क्थैः |

अप᳚व्रतान्‌प्रस॒वेवा᳚वृधा॒नान्¦ब्र᳚ह्म॒द्विषः॒सूर्या᳚द्‌यावयस्व || 9 ||

यओह॑तेर॒क्षसो᳚दे॒ववी᳚ता¦वच॒क्रेभि॒स्तंम॑रुतो॒निया᳚त |

योवः॒शमीं᳚शशमा॒नस्य॒निन्दा᳚त्¦तु॒च्छ्यान्‌कामा᳚न्‌करतेसिष्विदा॒नः || 10 ||

तमु॑ष्टुहि॒यःस्वि॒षुःसु॒धन्वा॒¦योविश्व॑स्य॒क्षय॑तिभेष॒जस्य॑ |

यक्ष्वा᳚म॒हेसौ᳚मन॒साय॑रु॒द्रं¦नमो᳚भिर्दे॒वमसु॑रंदुवस्य || 11 || वर्ग:19

दमू᳚नसो,अ॒पसो॒येसु॒हस्ता॒¦वृष्णः॒पत्नी᳚र्न॒द्यो᳚विभ्वत॒ष्टाः |

सर॑स्वतीबृहद्दि॒वोतरा॒का¦द॑श॒स्यन्ती᳚र्वरिवस्यन्तुशु॒भ्राः || 12 ||

प्रसूम॒हेसु॑शर॒णाय॑मे॒धां¦गिरं᳚भरे॒नव्य॑सीं॒जाय॑मानाम् |

यआ᳚ह॒नादु॑हि॒तुर्व॒क्षणा᳚सु¦रू॒पामि॑ना॒नो,अकृ॑णोदि॒दंनः॑ || 13 ||

प्रसु॑ष्टु॒तिःस्त॒नय᳚न्तंरु॒वन्त॑¦मि॒ळस्पतिं᳚जरितर्नू॒नम॑श्याः |

यो,अ॑ब्दि॒माँ,उ॑दनि॒माँ,इय॑र्ति॒¦प्रवि॒द्युता॒रोद॑सी,उ॒क्षमा᳚णः || 14 ||

ए॒षस्तोमो॒मारु॑तं॒शर्धो॒,अच्छा᳚¦रु॒द्रस्य॑सू॒नूँर्यु॑व॒न्यूँरुद॑श्याः |

कामो᳚रा॒येह॑वतेमास्व॒स्त्यु¦प॑स्तुहि॒पृष॑दश्वाँ,अ॒यासः॑ || 15 ||

प्रैषस्तोमः॑पृथि॒वीम॒न्तरि॑क्षं॒¦वन॒स्पतीँ॒रोष॑धीरा॒ये,अ॑श्याः |

दे॒वोदे᳚वःसु॒हवो᳚भूतु॒मह्यं॒¦मानो᳚मा॒तापृ॑थि॒वीदु᳚र्म॒तौधा᳚त् || 16 ||

उ॒रौदे᳚वा,अनिबा॒धेस्या᳚म || 17 ||
सम॒श्विनो॒रव॑सा॒नूत॑नेन¦मयो॒भुवा᳚सु॒प्रणी᳚तीगमेम |

आनो᳚र॒यिंव॑हत॒मोतवी॒रा¦नाविश्वा᳚न्यमृता॒सौभ॑गानि || 18 ||

[43] आधेनवइति सप्तदशर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिर्विश्वेदेवास्त्रिष्टुप् षोडश्येकपदाविराट् (भेदपक्षे - नदी १ द्यावापृथिवी १ वायुः १ सोमः १ इंद्रः १ अग्निः १ धर्मः १ अश्विनौ १ विश्वेदेवाः २ सरस्वती १ बृहस्पतिः १ अग्निः ३ विश्वेदेवाः १ अश्विनौ १ एवं १७) |{मंडल:5, सूक्त:43}{अनुवाक:3, सूक्त:11}{अष्टक:4, अध्याय:2}
आधे॒नवः॒पय॑सा॒तूर्ण्य॑र्था॒,¦अम॑र्धन्ती॒रुप॑नोयन्तु॒मध्वा᳚ |

म॒होरा॒येबृ॑ह॒तीःस॒प्तविप्रो᳚¦मयो॒भुवो᳚जरि॒ताजो᳚हवीति || 1 || वर्ग:20

आसु॑ष्टु॒तीनम॑सावर्त॒यध्यै॒¦द्यावा॒वाजा᳚यपृथि॒वी,अमृ॑ध्रे |

पि॒तामा॒तामधु॑वचाःसु॒हस्ता॒¦भरे᳚भरेनोय॒शसा᳚वविष्टाम् || 2 ||

अध्व᳚र्यवश्चकृ॒वांसो॒मधू᳚नि॒¦प्रवा॒यवे᳚भरत॒चारु॑शु॒क्रम् |

होते᳚वनःप्रथ॒मःपा᳚ह्य॒स्य¦देव॒मध्वो᳚ररि॒माते॒मदा᳚य || 3 ||

दश॒क्षिपो᳚युञ्जतेबा॒हू,अद्रिं॒¦सोम॑स्य॒याश॑मि॒तारा᳚सु॒हस्ता᳚ |

मध्वो॒रसं᳚सु॒गभ॑स्तिर्गिरि॒ष्ठां¦चनि॑श्चदद्‌दुदुहेशु॒क्रमं॒शुः || 4 ||

असा᳚वितेजुजुषा॒णाय॒सोमः॒¦क्रत्वे॒दक्षा᳚यबृह॒तेमदा᳚य |

हरी॒रथे᳚सु॒धुरा॒योगे᳚,अ॒र्वा¦गिन्द्र॑प्रि॒याकृ॑णुहिहू॒यमा᳚नः || 5 ||

आनो᳚म॒हीम॒रम॑तिंस॒जोषा॒¦ग्नांदे॒वींनम॑सारा॒तह᳚व्याम् |

मधो॒र्मदा᳚यबृह॒तीमृ॑त॒ज्ञा¦माग्ने᳚वहप॒थिभि॑र्देव॒यानैः᳚ || 6 || वर्ग:21

अ॒ञ्जन्ति॒यंप्र॒थय᳚न्तो॒नविप्रा᳚¦व॒पाव᳚न्तं॒नाग्निना॒तप᳚न्तः |

पि॒तुर्नपु॒त्रउ॒पसि॒प्रेष्ठ॒¦आघ॒र्मो,अ॒ग्निमृ॒तय᳚न्नसादि || 7 ||

अच्छा᳚म॒हीबृ॑ह॒तीशंत॑मा॒गी¦र्दू॒तोनग᳚न्त्व॒श्विना᳚हु॒वध्यै᳚ |

म॒यो॒भुवा᳚स॒रथाया᳚तम॒र्वा¦ग्ग॒न्तंनि॒धिंधुर॑मा॒णिर्ननाभि᳚म् || 8 ||

प्रतव्य॑सो॒नम॑उक्तिंतु॒रस्या॒¦ऽहंपू॒ष्णउ॒तवा॒योर॑दिक्षि |

याराध॑साचोदि॒तारा᳚मती॒नां¦यावाज॑स्यद्रविणो॒दा,उ॒तत्मन् || 9 ||

आनाम॑भिर्म॒रुतो᳚वक्षि॒विश्वा॒¦नारू॒पेभि॑र्जातवेदोहुवा॒नः |

य॒ज्ञंगिरो᳚जरि॒तुःसु॑ष्टु॒तिंच॒¦विश्वे᳚गन्तमरुतो॒विश्व॑ऊ॒ती || 10 ||

आनो᳚दि॒वोबृ॑ह॒तःपर्व॑ता॒दा¦सर॑स्वतीयज॒ताग᳚न्तुय॒ज्ञम् |

हवं᳚दे॒वीजु॑जुषा॒णाघृ॒ताची᳚¦श॒ग्मांनो॒वाच॑मुश॒तीशृ॑णोतु || 11 || वर्ग:22

आवे॒धसं॒नील॑पृष्ठंबृ॒हन्तं॒¦बृह॒स्पतिं॒सद॑नेसादयध्वम् |

सा॒दद्यो᳚निं॒दम॒आदी᳚दि॒वांसं॒¦हिर᳚ण्यवर्णमरु॒षंस॑पेम || 12 ||

आध᳚र्ण॒सिर्बृ॒हद्दि॑वो॒ररा᳚णो॒¦विश्वे᳚भिर्ग॒न्त्वोम॑भिर्हुवा॒नः |

ग्नावसा᳚न॒ओष॑धी॒रमृ॑ध्र¦स्त्रि॒धातु॑शृङ्गोवृष॒भोव॑यो॒धाः || 13 ||

मा॒तुष्प॒देप॑र॒मेशु॒क्रआ॒यो¦र्वि॑प॒न्यवो᳚रास्पि॒रासो᳚,अग्मन् |

सु॒शेव्यं॒नम॑सारा॒तह᳚व्याः॒¦शिशुं᳚मृजन्त्या॒यवो॒नवा॒से || 14 ||

बृ॒हद्वयो᳚बृह॒तेतुभ्य॑मग्ने¦धिया॒जुरो᳚मिथु॒नासः॑सचन्त |

दे॒वोदे᳚वःसु॒हवो᳚भूतु॒मह्यं॒¦मानो᳚मा॒तापृ॑थि॒वीदु᳚र्म॒तौधा᳚त् || 15 ||

उ॒रौदे᳚वा,अनिबा॒धेस्या᳚म || 16 ||
सम॒श्विनो॒रव॑सा॒नूत॑नेन¦मयो॒भुवा᳚सु॒प्रणी᳚तीगमेम |

आनो᳚र॒यिंव॑हत॒मोतवी॒रा¦नाविश्वा᳚न्यमृता॒सौभ॑गानि || 17 ||

[44] तंप्रत्नथेति पंचदशर्चस्य सूक्तस्य काश्यपोवत्सारोविश्वेदेवाजगत्यंत्येद्वेत्रिष्टुभौ (भेदपक्षे - इंद्रः २ अग्निः १ सूर्यः १ अग्निः १ विश्वेदेवाः १ सूर्यः १ अग्निः १ सूर्यः २ विश्वेदेवाः २ सुतंभरः १ अग्निः २ एवं १५) |{मंडल:5, सूक्त:44}{अनुवाक:3, सूक्त:12}{अष्टक:4, अध्याय:2}
तंप्र॒त्नथा᳚पू॒र्वथा᳚वि॒श्वथे॒मथा᳚¦ज्ये॒ष्ठता᳚तिंबर्हि॒षदं᳚स्व॒र्विद᳚म् |

प्र॒ती॒ची॒नंवृ॒जनं᳚दोहसेगि॒रा¦ऽऽशुंजय᳚न्त॒मनु॒यासु॒वर्ध॑से || 1 || वर्ग:23

श्रि॒येसु॒दृशी॒रुप॑रस्य॒याःस्व᳚¦र्वि॒रोच॑मानःक॒कुभा᳚मचो॒दते᳚ |

सु॒गो॒पा,अ॑सि॒नदभा᳚यसुक्रतो¦प॒रोमा॒याभि᳚रृ॒तआ᳚स॒नाम॑ते || 2 ||

अत्यं᳚ह॒विःस॑चते॒सच्च॒धातु॒चा¦रि॑ष्टगातुः॒सहोता᳚सहो॒भरिः॑ |

प्र॒सर्स्रा᳚णो॒,अनु॑ब॒र्हिर्वृषा॒शिशु॒¦र्मध्ये॒युवा॒जरो᳚वि॒स्रुहा᳚हि॒तः || 3 ||

प्रव॑ए॒तेसु॒युजो॒याम᳚न्नि॒ष्टये॒¦नीची᳚र॒मुष्मै᳚य॒म्य॑ऋता॒वृधः॑ |

सु॒यन्तु॑भिःसर्वशा॒सैर॒भीशु॑भिः॒¦क्रिवि॒र्नामा᳚निप्रव॒णेमु॑षायति || 4 ||

सं॒जर्भु॑राण॒स्तरु॑भिःसुते॒गृभं᳚¦वया॒किनं᳚चि॒त्तग॑र्भासुसु॒स्वरुः॑ |

धा॒र॒वा॒केष्वृ॑जुगाथशोभसे॒¦वर्ध॑स्व॒पत्नी᳚र॒भिजी॒वो,अ॑ध्व॒रे || 5 ||

या॒दृगे॒वददृ॑शेता॒दृगु॑च्यते॒¦संछा॒यया᳚दधिरेसि॒ध्रया॒प्स्वा |

म॒हीम॒स्मभ्य॑मुरु॒षामु॒रुज्रयो᳚¦बृ॒हत्‌सु॒वीर॒मन॑पच्युतं॒सहः॑ || 6 || वर्ग:24

वेत्यग्रु॒र्जनि॑वा॒न्‌वा,अति॒स्पृधः॑¦समर्य॒तामन॑सा॒सूर्यः॑क॒विः |

घ्रं॒संरक्ष᳚न्तं॒परि॑वि॒श्वतो॒गय॑¦म॒स्माकं॒शर्म॑वनव॒त्‌स्वाव॑सुः || 7 ||

ज्यायां᳚सम॒स्यय॒तुन॑स्यके॒तुन॑¦ऋषिस्व॒रंच॑रति॒यासु॒नाम॑ते |

या॒दृश्मि॒न्‌धायि॒तम॑प॒स्यया᳚विद॒द्¦यउ॑स्व॒यंवह॑ते॒सो,अरं᳚करत् || 8 ||

स॒मु॒द्रमा᳚सा॒मव॑तस्थे,अग्रि॒मा¦नरि॑ष्यति॒सव॑नं॒यस्मि॒न्नाय॑ता |

अत्रा॒नहार्दि॑क्रव॒णस्य॑रेजते॒¦यत्रा᳚म॒तिर्वि॒द्यते᳚पूत॒बन्ध॑नी || 9 ||

सहिक्ष॒त्रस्य॑मन॒सस्य॒चित्ति॑भि¦रेवाव॒दस्य॑यज॒तस्य॒सध्रेः᳚ |

अ॒व॒त्सा॒रस्य॑स्पृणवाम॒रण्व॑भिः॒¦शवि॑ष्ठं॒वाजं᳚वि॒दुषा᳚चि॒दर्ध्य᳚म् || 10 ||

श्ये॒नआ᳚सा॒मदि॑तिःक॒क्ष्यो॒३॑(ओ॒)मदो᳚¦वि॒श्ववा᳚रस्ययज॒तस्य॑मा॒यिनः॑ |

सम॒न्यम᳚न्यमर्थय॒न्त्येत॑वे¦वि॒दुर्वि॒षाणं᳚परि॒पान॒मन्ति॒ते || 11 || वर्ग:25

स॒दा॒पृ॒णोय॑ज॒तोविद्विषो᳚वधीद्¦बाहुवृ॒क्तःश्रु॑त॒वित्तर्यो᳚वः॒सचा᳚ |

उ॒भासवरा॒प्रत्ये᳚ति॒भाति॑च॒¦यदीं᳚ग॒णंभज॑तेसुप्र॒याव॑भिः || 12 ||

सु॒त॒म्भ॒रोयज॑मानस्य॒सत्प॑ति॒¦र्विश्वा᳚सा॒मूधः॒सधि॒यामु॒दञ्च॑नः |

भर॑द्‌धे॒नूरस॑वच्छिश्रिये॒पयो᳚¦ऽनुब्रुवा॒णो,अध्ये᳚ति॒नस्व॒पन् || 13 ||

योजा॒गार॒तमृचः॑कामयन्ते॒¦योजा॒गार॒तमु॒सामा᳚नियन्ति |

योजा॒गार॒तम॒यंसोम॑आह॒¦तवा॒हम॑स्मिस॒ख्येन्यो᳚काः || 14 ||

अ॒ग्निर्जा᳚गार॒तमृचः॑कामयन्ते॒¦ऽग्निर्जा᳚गार॒तमु॒सामा᳚नियन्ति |

अ॒ग्निर्जा᳚गार॒तम॒यंसोम॑आह॒¦तवा॒हम॑स्मिस॒ख्येन्यो᳚काः || 15 ||

[45] विदादिवइत्येकादशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः सदापृणो विश्वेदेवास्त्रिष्टुप् | (भेदपक्षे - इंद्रसूर्यौ १ विश्वेदेवाः २ इंद्राग्नी १ विश्वेदेवाः ६ आपः १ एवं ११ (अत्रसूक्ते सदापृणर्षेर्यजतइत्यादि लिंगोक्तऋषिभिः समुच्चयइति केचित्) |{मंडल:5, सूक्त:45}{अनुवाक:4, सूक्त:1}{अष्टक:4, अध्याय:2}
वि॒दादि॒वोवि॒ष्यन्नद्रि॑मु॒क्थै¦रा᳚य॒त्या,उ॒षसो᳚,अ॒र्चिनो᳚गुः |

अपा᳚वृतव्र॒जिनी॒रुत्‌स्व॑र्गा॒द्¦विदुरो॒मानु॑षीर्दे॒वआ᳚वः || 1 || वर्ग:26

विसूर्यो᳚,अ॒मतिं॒नश्रियं᳚सा॒दो¦र्वाद्‌गवां᳚मा॒ताजा᳚न॒तीगा᳚त् |

धन्व᳚र्णसोन॒द्य१॑(अः॒)खादो᳚अर्णाः॒¦स्थूणे᳚व॒सुमि॑तादृंहत॒द्यौः || 2 ||

अ॒स्मा,उ॒क्थाय॒पर्व॑तस्य॒गर्भो᳚¦म॒हीनां᳚ज॒नुषे᳚पू॒र्व्याय॑ |

विपर्व॑तो॒जिही᳚त॒साध॑त॒द्यौ¦रा॒विवा᳚सन्तोदसयन्त॒भूम॑ || 3 ||

सू॒क्तेभि᳚र्वो॒वचो᳚भिर्दे॒वजु॑ष्टै॒¦रिन्द्रा॒न्व१॑(अ॒)ग्नी,अव॑सेहु॒वध्यै᳚ |

उ॒क्थेभि॒र्हिष्मा᳚क॒वयः॑सुय॒ज्ञा¦,आ॒विवा᳚सन्तोम॒रुतो॒यज᳚न्ति || 4 ||

एतो॒न्व१॑(अ॒)द्यसु॒ध्यो॒३॑(ओ॒)भवा᳚म॒¦प्रदु॒च्छुना᳚मिनवामा॒वरी᳚यः |

आ॒रेद्वेषां᳚सिसनु॒तर्द॑धा॒मा¦ऽया᳚म॒प्राञ्चो॒यज॑मान॒मच्छ॑ || 5 ||

एता॒धियं᳚कृ॒णवा᳚मासखा॒यो¦ऽप॒यामा॒ताँ,ऋ॑णु॒तव्र॒जंगोः |

यया॒मनु᳚र्विशिशि॒प्रंजि॒गाय॒¦यया᳚व॒णिग्व॒ङ्कुरापा॒पुरी᳚षम् || 6 || वर्ग:27

अनू᳚नो॒दत्र॒हस्त॑यतो॒,अद्रि॒¦रार्च॒न्‌येन॒दश॑मा॒सोनव॑ग्वाः |

ऋ॒तंय॒तीस॒रमा॒गा,अ॑विन्द॒द्¦विश्वा᳚निस॒त्याङ्गि॑राश्चकार || 7 ||

विश्वे᳚,अ॒स्याव्युषि॒माहि॑नायाः॒¦संयद्‌गोभि॒रङ्गि॑रसो॒नव᳚न्त |

उत्स॑आसांपर॒मेस॒धस्थ॑¦ऋ॒तस्य॑प॒थास॒रमा᳚विद॒द्‌गाः || 8 ||

आसूर्यो᳚यातुस॒प्ताश्वः॒,¦क्षेत्रं॒यद॑स्योर्वि॒यादी᳚र्घया॒थे |

र॒घुःश्ये॒नःप॑तय॒दन्धो॒,अच्छा॒¦युवा᳚क॒विर्दी᳚दय॒द्‌गोषु॒गच्छ॑न् || 9 ||

आसूर्यो᳚,अरुहच्छु॒क्रमर्णो¦ऽयु॑क्त॒यद्ध॒रितो᳚वी॒तपृ॑ष्ठाः |

उ॒द्नाननाव॑मनयन्त॒धीरा᳚,¦आशृण्व॒तीरापो᳚,अ॒र्वाग॑तिष्ठन् || 10 ||

धियं᳚वो,अ॒प्सुद॑धिषेस्व॒र्षां¦ययात॑र॒न्‌दश॑मा॒सोनव॑ग्वाः |

अ॒याधि॒यास्या᳚मदे॒वगो᳚पा¦,अ॒याधि॒यातु॑तुर्या॒मात्यंहः॑ || 11 ||

[46] हयोनेत्यष्टर्चस्यसूक्तस्यात्रेयःप्रतिक्षत्रोविश्वेदेवाजगती सप्तम्यष्टम्योर्देवपत्न्यः द्वितीयांत्येत्रिष्टुभौ | (भेदपक्षे-विश्वेदेवाः ६ देवपत्न्यः २ एवं ८) |{मंडल:5, सूक्त:46}{अनुवाक:4, सूक्त:2}{अष्टक:4, अध्याय:2}
हयो॒नवि॒द्वाँ,अ॑युजिस्व॒यंधु॒रि¦तांव॑हामिप्र॒तर॑णीमव॒स्युव᳚म् |

नास्या᳚वश्मिवि॒मुचं॒नावृतं॒पुन᳚¦र्वि॒द्वान्‌प॒थःपु॑रए॒तऋ॒जुने᳚षति || 1 || वर्ग:28

अग्न॒इन्द्र॒वरु॑ण॒मित्र॒देवाः॒¦शर्धः॒प्रय᳚न्त॒मारु॑तो॒तवि॑ष्णो |

उ॒भानास॑त्यारु॒द्रो,अध॒ग्नाः¦पू॒षाभगः॒सर॑स्वतीजुषन्त || 2 ||

इ॒न्द्रा॒ग्नीमि॒त्रावरु॒णादि॑तिं॒स्वः॑¦पृथि॒वींद्यांम॒रुतः॒पर्व॑ताँ,अ॒पः |

हु॒वेविष्णुं᳚पू॒षणं॒ब्रह्म॑ण॒स्पतिं॒¦भगं॒नुशंसं᳚सवि॒तार॑मू॒तये᳚ || 3 ||

उ॒तनो॒विष्णु॑रु॒तवातो᳚,अ॒स्रिधो᳚¦द्रविणो॒दा,उ॒तसोमो॒मय॑स्करत् |

उ॒तऋ॒भव॑उ॒तरा॒येनो᳚,अ॒श्विनो॒¦तत्वष्टो॒तविभ्वानु॑मंसते || 4 ||

उ॒तत्यन्नो॒मारु॑तं॒शर्ध॒आग॑मद्¦दिविक्ष॒यंय॑ज॒तंब॒र्हिरा॒सदे᳚ |

बृह॒स्पतिः॒शर्म॑पू॒षोतनो᳚यमद्¦वरू॒थ्य१॑(अं॒)वरु॑णोमि॒त्रो,अ᳚र्य॒मा || 5 ||

उ॒तत्येनः॒पर्व॑तासःसुश॒स्तयः॑¦सुदी॒तयो᳚न॒द्य१॑(अ॒)स्त्राम॑णेभुवन् |

भगो᳚विभ॒क्ताशव॒साव॒साग॑म¦दुरु॒व्यचा॒,अदि॑तिःश्रोतुमे॒हव᳚म् || 6 ||

दे॒वानां॒पत्नी᳚रुश॒तीर॑वन्तुनः॒¦प्राव᳚न्तुनस्तु॒जये॒वाज॑सातये |

याःपार्थि॑वासो॒या,अ॒पामपि᳚व्र॒ते¦तानो᳚देवीःसुहवाः॒शर्म॑यच्छत || 7 ||

उ॒तग्नाव्य᳚न्तुदे॒वप॑त्नी¦रिन्द्रा॒ण्य१॑(अ॒)ग्नाय्य॒श्विनी॒राट् |

आरोद॑सीवरुणा॒नीशृ॑णोतु॒¦व्यन्तु॑दे॒वीर्यऋ॒तुर्जनी᳚नाम् || 8 ||

[47] प्रयुंजतीति सप्तर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः प्रतिरथोविश्वेदेवास्त्रिष्टुप् | (भेदपक्षे - उषाः १ सूर्यरश्मयः १ सूर्यः ३ विश्वेदेवाः १ मित्रावरुणाग्नयः १ एवं ७) |{मंडल:5, सूक्त:47}{अनुवाक:4, सूक्त:3}{अष्टक:4, अध्याय:3}
प्र॒यु॒ञ्ज॒तीदि॒वए᳚तिब्रुवा॒णा¦म॒हीमा॒तादु॑हि॒तुर्बो॒धय᳚न्ती |

आ॒विवा᳚सन्तीयुव॒तिर्म॑नी॒षा¦पि॒तृभ्य॒आसद॑ने॒जोहु॑वाना || 1 || वर्ग:1

अ॒जि॒रास॒स्तद॑प॒ईय॑माना¦,आतस्थि॒वांसो᳚,अ॒मृत॑स्य॒नाभि᳚म् |

अ॒न॒न्तास॑उ॒रवो᳚वि॒श्वतः॑सीं॒¦परि॒द्यावा᳚पृथि॒वीय᳚न्ति॒पन्थाः᳚ || 2 ||

उ॒क्षास॑मु॒द्रो,अ॑रु॒षःसु॑प॒र्णः¦पूर्व॑स्य॒योनिं᳚पि॒तुरावि॑वेश |

मध्ये᳚दि॒वोनिहि॑तः॒पृश्नि॒रश्मा॒¦विच॑क्रमे॒रज॑सस्पा॒त्यन्तौ᳚ || 3 ||

च॒त्वार॑ईंबिभ्रतिक्षेम॒यन्तो॒¦दश॒गर्भं᳚च॒रसे᳚धापयन्ते |

त्रि॒धात॑वःपर॒मा,अ॑स्य॒गावो᳚¦दि॒वश्च॑रन्ति॒परि॑स॒द्यो,अन्ता॑न् || 4 ||

इ॒दंवपु᳚र्नि॒वच॑नंजनास॒¦श्चर᳚न्ति॒यन्न॒द्य॑स्त॒स्थुरापः॑ |

द्वेयदीं᳚बिभृ॒तोमा॒तुर॒न्ये¦,इ॒हेह॑जा॒तेय॒म्या॒३॑(आ॒)सब᳚न्धू || 5 ||

वित᳚न्वते॒धियो᳚,अस्मा॒,अपां᳚सि॒¦वस्त्रा᳚पु॒त्राय॑मा॒तरो᳚वयन्ति |

उ॒प॒प्र॒क्षेवृष॑णो॒मोद॑माना¦दि॒वस्प॒थाव॒ध्वो᳚य॒न्त्यच्छ॑ || 6 ||

तद॑स्तुमित्रावरुणा॒तद॑ग्ने॒¦शंयोर॒स्मभ्य॑मि॒दम॑स्तुश॒स्तम् |

अ॒शी॒महि॑गा॒धमु॒तप्र॑ति॒ष्ठां¦नमो᳚दि॒वेबृ॑ह॒तेसाद॑नाय || 7 ||

[48] कदुप्रियायेति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः प्रतिभानुर्विश्वेदेवाजगती | (भेदपक्षे - विद्युतोग्निः १ उषाः १ इंद्रसूर्यौ १ अग्निः २ एवं ५) |{मंडल:5, सूक्त:48}{अनुवाक:4, सूक्त:4}{अष्टक:4, अध्याय:3}
कदु॑प्रि॒याय॒धाम्ने᳚मनामहे॒¦स्वक्ष॑त्राय॒स्वय॑शसेम॒हेव॒यम् |

आ॒मे॒न्यस्य॒रज॑सो॒यद॒भ्रआँ¦अ॒पोवृ॑णा॒नावि॑त॒नोति॑मा॒यिनी᳚ || 1 || वर्ग:2

ता,अ॑त्नतव॒युनं᳚वी॒रव॑क्षणं¦समा॒न्यावृ॒तया॒विश्व॒मारजः॑ |

अपो॒,अपा᳚ची॒रप॑रा॒,अपे᳚जते॒¦प्रपूर्वा᳚भिस्तिरतेदेव॒युर्जनः॑ || 2 ||

आग्राव॑भिरह॒न्ये᳚भिर॒क्तुभि॒¦र्वरि॑ष्ठं॒वज्र॒माजि॑घर्तिमा॒यिनि॑ |

श॒तंवा॒यस्य॑प्र॒चर॒न्‌त्स्वेदमे᳚¦संव॒र्तय᳚न्तो॒विच॑वर्तय॒न्नहा᳚ || 3 ||

ताम॑स्यरी॒तिंप॑र॒शोरि॑व॒प्रत्य¦नी᳚कमख्यंभु॒जे,अ॑स्य॒वर्प॑सः |

सचा॒यदि॑पितु॒मन्त॑मिव॒क्षयं॒¦रत्नं॒दधा᳚ति॒भर॑हूतयेवि॒शे || 4 ||

सजि॒ह्वया॒चतु॑रनीकऋञ्जते॒¦चारु॒वसा᳚नो॒वरु॑णो॒यत᳚न्न॒रिम् |

नतस्य॑विद्मपुरुष॒त्वता᳚व॒यं¦यतो॒भगः॑सवि॒तादाति॒वार्य᳚म् || 5 ||

[49] देवंवइति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः प्रतिप्रभुर्विश्वेदेवास्त्रिष्टुप् अंत्यातृणपाणिः | (भेदपक्षे - विश्वेदेवाः १ सूर्यः १ विश्वेदेवाः ३ एवं ५) |{मंडल:5, सूक्त:49}{अनुवाक:4, सूक्त:5}{अष्टक:4, अध्याय:3}
दे॒वंवो᳚,अ॒द्यस॑वि॒तार॒मेषे॒¦भगं᳚च॒रत्नं᳚वि॒भज᳚न्तमा॒योः |

आवां᳚नरापुरुभुजाववृत्यां¦दि॒वेदि॑वेचिदश्विनासखी॒यन् || 1 || वर्ग:3

प्रति॑प्र॒याण॒मसु॑रस्यवि॒द्वान्¦त्सू॒क्तैर्दे॒वंस॑वि॒तारं᳚दुवस्य |

उप॑ब्रुवीत॒नम॑साविजा॒नञ्¦ज्येष्ठं᳚च॒रत्नं᳚वि॒भज᳚न्तमा॒योः || 2 ||

अ॒द॒त्र॒याद॑यते॒वार्या᳚णि¦पू॒षाभगो॒,अदि॑ति॒र्वस्त॑उ॒स्रः |

इन्द्रो॒विष्णु॒र्वरु॑णोमि॒त्रो,अ॒ग्नि¦रहा᳚निभ॒द्राज॑नयन्तद॒स्माः || 3 ||

तन्नो᳚,अन॒र्वास॑वि॒तावरू᳚थं॒¦तत्‌सिन्ध॑वइ॒षय᳚न्तो॒,अनु॑ग्मन् |

उप॒यद्‌वोचे᳚,अध्व॒रस्य॒होता᳚¦रा॒यःस्या᳚म॒पत॑यो॒वाज॑रत्नाः || 4 ||

प्रयेवसु॑भ्य॒ईव॒दानमो॒दु¦र्येमि॒त्रेवरु॑णेसू॒क्तवा᳚चः |

अवै॒त्वभ्वं᳚कृणु॒तावरी᳚यो¦दि॒वस्पृ॑थि॒व्योरव॑सामदेम || 5 ||

[50] विश्वोदेवस्येति पंचर्चस्य सूक्तस्य स्वस्त्यात्रेयोविश्वेदेवाअनुष्टुप्‌अंत्यापङ्क्तिः | (भेदपक्षे - सविता २ विश्वेदेवाः १ सविता २ एवं ५) |{मंडल:5, सूक्त:50}{अनुवाक:4, सूक्त:6}{अष्टक:4, अध्याय:3}
विश्वो᳚दे॒वस्य॑ने॒तु¦र्मर्तो᳚वुरीतस॒ख्यम् | विश्वो᳚रा॒यइ॑षुध्यति¦द्यु॒म्नंवृ॑णीतपु॒ष्यसे᳚ || 1 || वर्ग:4
तेते᳚देवनेत॒¦र्येचे॒माँ,अ॑नु॒शसे᳚ | तेरा॒यातेह्या॒३॑(आ॒)पृचे॒¦सचे᳚महिसच॒थ्यैः᳚ || 2 ||
अतो᳚न॒आनॄनति॑थी॒¦नतः॒पत्नी᳚र्दशस्यत | आ॒रेविश्वं᳚पथे॒ष्ठां¦द्वि॒षोयु॑योतु॒यूयु॑विः || 3 ||
यत्र॒वह्नि॑र॒भिहि॑तो¦दु॒द्रव॒द्‌द्रोण्यः॑प॒शुः | नृ॒मणा᳚वी॒रप॒स्त्यो¦ऽर्णा॒धीरे᳚व॒सनि॑ता || 4 ||
ए॒षते᳚देवनेता॒¦रथ॒स्पतिः॒शंर॒यिः |

शंरा॒येशंस्व॒स्तय॑¦इषः॒स्तुतो᳚मनामहे¦देव॒स्तुतो᳚मनामहे || 5 ||

[51] अग्नेसुतस्येति पंचदशर्चस्य सूक्तस्य स्वस्त्यात्रेयो विश्वेदेवाश्चतुर्थीषष्टीसप्तमीनामिंद्रवायू पंचम्यावायुः आद्याश्चतस्रो गायत्र्यः पंचम्यादिषळुष्णिहः एकादश्यादितिस्रोजगत्यः (त्रिष्टुभोवा) अंत्येद्वेअनुष्टुभौ | (भेदपक्षे - अग्निः २ विश्वेदेवाः १ इंद्रवायू १ वायुः १ इंद्रवायू २ अग्निः ३ विश्वेदेवाः ५ एवं १५) |{मंडल:5, सूक्त:51}{अनुवाक:4, सूक्त:7}{अष्टक:4, अध्याय:3}
अग्ने᳚सु॒तस्य॑पी॒तये॒¦विश्वै॒रूमे᳚भि॒राग॑हि | दे॒वेभि᳚र्ह॒व्यदा᳚तये || 1 || वर्ग:5
ऋत॑धीतय॒आग॑त॒¦सत्य॑धर्माणो,अध्व॒रम् | अ॒ग्नेःपि॑बतजि॒ह्वया᳚ || 2 ||
विप्रे᳚भिर्विप्रसन्त्य¦प्रात॒र्याव॑भि॒राग॑हि | दे॒वेभिः॒सोम॑पीतये || 3 ||
अ॒यंसोम॑श्च॒मूसु॒तो¦ऽम॑त्रे॒परि॑षिच्यते | प्रि॒यइन्द्रा᳚यवा॒यवे᳚ || 4 ||
वाय॒वाया᳚हिवी॒तये᳚¦जुषा॒णोह॒व्यदा᳚तये | पिबा᳚सु॒तस्यान्ध॑सो,अ॒भिप्रयः॑ || 5 ||
इन्द्र॑श्चवायवेषां¦सु॒तानां᳚पी॒तिम᳚र्हथः | ताञ्जु॑षेथामरे॒पसा᳚व॒भिप्रयः॑ || 6 || वर्ग:6
सु॒ता,इन्द्रा᳚यवा॒यवे॒¦सोमा᳚सो॒दध्या᳚शिरः | नि॒म्नंनय᳚न्ति॒सिन्ध॑वो॒ऽभिप्रयः॑ || 7 ||
स॒जूर्विश्वे᳚भिर्दे॒वेभि॑¦र॒श्विभ्या᳚मु॒षसा᳚स॒जूः | आया᳚ह्यग्ने,अत्रि॒वत्सु॒तेर॑ण || 8 ||
स॒जूर्मि॒त्रावरु॑णाभ्यां¦स॒जूःसोमे᳚न॒विष्णु॑ना | आया᳚ह्यग्ने,अत्रि॒वत्सु॒तेर॑ण || 9 ||
स॒जूरा᳚दि॒त्यैर्वसु॑भिः¦स॒जूरिन्द्रे᳚णवा॒युना᳚ | आया᳚ह्यग्ने,अत्रि॒वत्सु॒तेर॑ण || 10 ||
स्व॒स्तिनो᳚मिमीताम॒श्विना॒भगः॑¦स्व॒स्तिदे॒व्यदि॑तिरन॒र्वणः॑ |

स्व॒स्तिपू॒षा,असु॑रोदधातुनः¦स्व॒स्तिद्यावा᳚पृथि॒वीसु॑चे॒तुना᳚ || 11 || वर्ग:7

स्व॒स्तये᳚वा॒युमुप॑ब्रवामहै॒¦सोमं᳚स्व॒स्तिभुव॑नस्य॒यस्पतिः॑ |

बृह॒स्पतिं॒सर्व॑गणंस्व॒स्तये᳚¦स्व॒स्तय॑आदि॒त्यासो᳚भवन्तुनः || 12 ||

विश्वे᳚दे॒वानो᳚,अ॒द्यास्व॒स्तये᳚¦वैश्वान॒रोवसु॑र॒ग्निःस्व॒स्तये᳚ |

दे॒वा,अ॑वन्त्वृ॒भवः॑स्व॒स्तये᳚¦स्व॒स्तिनो᳚रु॒द्रःपा॒त्वंह॑सः || 13 ||

स्व॒स्तिमि॑त्रावरुणा¦स्व॒स्तिप॑थ्येरेवति | स्व॒स्तिन॒इन्द्र॑श्चा॒ग्निश्च॑¦स्व॒स्तिनो᳚,अदितेकृधि || 14 ||
स्व॒स्तिपन्था॒मनु॑चरेम¦सूर्याचन्द्र॒मसा᳚विव | पुन॒र्दद॒ताघ्न॑ता¦जान॒तासंग॑मेमहि || 15 ||
[52] प्रश्यावाश्वेति सप्तदशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतोनुष्टुप् षष्ठीषोडशीसप्तदश्यःपंक्त्यः |{मंडल:5, सूक्त:52}{अनुवाक:4, सूक्त:8}{अष्टक:4, अध्याय:3}
प्रश्या᳚वाश्वधृष्णु॒या¦ऽर्चा᳚म॒रुद्भि॒रृक्व॑भिः | ये,अ॑द्रो॒घम॑नुष्व॒धं¦श्रवो॒मद᳚न्तिय॒ज्ञियाः᳚ || 1 || वर्ग:8
तेहिस्थि॒रस्य॒शव॑सः॒¦सखा᳚यः॒सन्ति॑धृष्णु॒या | तेयाम॒न्नाधृ॑ष॒द्विन॒¦स्त्मना᳚पान्ति॒शश्व॑तः || 2 ||
तेस्प॒न्द्रासो॒नोक्षणो¦ऽति॑ष्कन्दन्ति॒शर्व॑रीः | म॒रुता॒मधा॒महो᳚¦दि॒विक्ष॒माच॑मन्महे || 3 ||
म॒रुत्सु॑वोदधीमहि॒¦स्तोमं᳚य॒ज्ञंच॑धृष्णु॒या | विश्वे॒येमानु॑षायु॒गा¦पान्ति॒मर्त्यं᳚रि॒षः || 4 ||
अर्ह᳚न्तो॒येसु॒दान॑वो॒¦नरो॒,असा᳚मिशवसः | प्रय॒ज्ञंय॒ज्ञिये᳚भ्यो¦दि॒वो,अ॑र्चाम॒रुद्भ्यः॑ || 5 ||
आरु॒क्मैरायु॒धानर॑¦ऋ॒ष्वा,ऋ॒ष्टीर॑सृक्षत | अन्वे᳚नाँ॒,अह॑वि॒द्युतो᳚¦म॒रुतो॒जज्झ॑तीरिव¦भा॒नुर॑र्त॒त्मना᳚दि॒वः || 6 || वर्ग:9
येवा᳚वृ॒धन्त॒पार्थि॑वा॒¦यउ॒राव॒न्तरि॑क्ष॒आ | वृ॒जने᳚वान॒दीनां᳚¦स॒धस्थे᳚वाम॒होदि॒वः || 7 ||
शर्धो॒मारु॑त॒मुच्छं᳚स¦स॒त्यश॑वस॒मृभ्व॑सम् |

उ॒तस्म॒तेशु॒भेनरः॒¦प्रस्प॒न्द्रायु॑जत॒त्मना᳚ || 8 ||

उ॒तस्म॒तेपरु॑ष्ण्या॒¦मूर्णा᳚वसतशु॒न्ध्यवः॑ | उ॒तप॒व्यारथा᳚ना॒¦मद्रिं᳚भिन्द॒न्त्योज॑सा || 9 ||
आप॑थयो॒विप॑थ॒यो¦ऽन्त॑स्पथा॒,अनु॑पथाः | ए॒तेभि॒र्मह्यं॒नाम॑भि¦र्य॒ज्ञंवि॑ष्टा॒रओ᳚हते || 10 ||
अधा॒नरो॒न्यो᳚ह॒ते¦ऽधा᳚नि॒युत॑ओहते | अधा॒पारा᳚वता॒,इति॑¦चि॒त्रारू॒पाणि॒दर्श्या᳚ || 11 || वर्ग:10
छ॒न्दः॒स्तुभः॑कुभ॒न्यव॒¦उत्स॒माकी॒रिणो᳚नृतुः | तेमे॒केचि॒न्नता॒यव॒¦ऊमा᳚,आसन्‌दृ॒शित्वि॒षे || 12 ||
यऋ॒ष्वा,ऋ॒ष्टिवि॑द्युतः¦क॒वयः॒सन्ति॑वे॒धसः॑ | तमृ॑षे॒मारु॑तंग॒णं¦न॑म॒स्यार॒मया᳚गि॒रा || 13 ||
अच्छ॑ऋषे॒मारु॑तंग॒णं¦दा॒नामि॒त्रंनयो॒षणा᳚ | दि॒वोवा᳚धृष्णव॒ओज॑सा¦स्तु॒ताधी॒भिरि॑षण्यत || 14 ||
नूम᳚न्वा॒नए᳚षां¦दे॒वाँ,अच्छा॒नव॒क्षणा᳚ | दा॒नास॑चेतसू॒रिभि॒¦र्याम॑श्रुतेभिर॒ञ्जिभिः॑ || 15 ||
प्रयेमे᳚बन्ध्वे॒षे¦गांवोच᳚न्तसू॒रयः॒¦पृश्निं᳚वोचन्तमा॒तर᳚म् |

अधा᳚पि॒तर॑मि॒ष्मिणं᳚¦रु॒द्रंवो᳚चन्त॒शिक्व॑सः || 16 ||

स॒प्तमे᳚स॒प्तशा॒किन॒¦एक॑मेकाश॒ताद॑दुः |

य॒मुना᳚या॒मधि॑श्रु॒त¦मुद्राधो॒गव्यं᳚मृजे॒¦निराधो॒,अश्व्यं᳚मृजे || 17 ||

[53] कोवेदेति षोळशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतः क्रमेणककुप्‌बृहत्यनुष्टुप्पुर‌उष्णिक्ककुप्‌ सतोबृहती सतोबृहती गायत्री सतोबृहती ककुप्‌ककुब्गायत्री सतोबृहती सतोबृहती ककुप्‌ सतोबृहत्यः |{मंडल:5, सूक्त:53}{अनुवाक:4, सूक्त:9}{अष्टक:4, अध्याय:3}
कोवे᳚द॒जान॑मेषां॒¦कोवा᳚पु॒रासु॒म्नेष्वा᳚सम॒रुता᳚म् | यद्‌यु॑यु॒ज्रेकि॑ला॒स्यः॑ || 1 || वर्ग:11
ऐतान्‌रथे᳚षुत॒स्थुषः॒¦कःशु॑श्रावक॒थाय॑युः |

कस्मै᳚सस्रुःसु॒दासे॒,अन्वा॒पय॒¦इळा᳚भिर्वृ॒ष्टयः॑स॒ह || 2 ||

तेम॑आहु॒र्यआ᳚य॒यु¦रुप॒द्युभि॒र्विभि॒र्मदे᳚ | नरो॒मर्या᳚,अरे॒पस॑¦इ॒मान्‌पश्य॒न्निति॑ष्टुहि || 3 ||
ये,अ॒ञ्जिषु॒येवाशी᳚षु॒स्वभा᳚नवः¦स्र॒क्षुरु॒क्मेषु॑खा॒दिषु॑ | श्रा॒यारथे᳚षु॒धन्व॑सु || 4 ||
यु॒ष्माकं᳚स्मा॒रथाँ॒,अनु॑¦मु॒देद॑धेमरुतोजीरदानवः | वृ॒ष्टीद्यावो᳚य॒तीरि॑व || 5 ||
आयंनरः॑सु॒दान॑वोददा॒शुषे᳚¦दि॒वःकोश॒मचु॑च्यवुः |

विप॒र्जन्यं᳚सृजन्ति॒रोद॑सी॒,अनु॒¦धन्व॑नायन्तिवृ॒ष्टयः॑ || 6 || वर्ग:12

त॒तृ॒दा॒नाःसिन्ध॑वः॒,क्षोद॑सा॒रजः॒¦प्रस॑स्रुर्धे॒नवो᳚यथा |

स्य॒न्ना,अश्वा᳚,इ॒वाध्व॑नोवि॒मोच॑ने॒¦वियद्‌वर्त᳚न्तए॒न्यः॑ || 7 ||

आया᳚तमरुतोदि॒व¦आन्तरि॑क्षाद॒मादु॒त | माव॑स्थातपरा॒वतः॑ || 8 ||
मावो᳚र॒सानि॑तभा॒कुभा॒क्रुमु॒¦र्मावः॒सिन्धु॒र्निरी᳚रमत् |

मावः॒परि॑ष्ठात्‌स॒रयुः॑पुरी॒षिण्य॒¦स्मे,इत्‌सु॒म्नम॑स्तुवः || 9 ||

तंवः॒शर्धं॒रथा᳚नां¦त्वे॒षंग॒णंमारु॑तं॒नव्य॑सीनाम् | अनु॒प्रय᳚न्तिवृ॒ष्टयः॑ || 10 ||
शर्धं᳚शर्धंवएषां॒¦व्रातं᳚व्रातंग॒णंग॑णंसुश॒स्तिभिः॑ | अनु॑क्रामेमधी॒तिभिः॑ || 11 || वर्ग:13
कस्मा᳚,अ॒द्यसुजा᳚ताय¦रा॒तह᳚व्याय॒प्रय॑युः | ए॒नायामे᳚नम॒रुतः॑ || 12 ||
येन॑तो॒काय॒तन॑यायधा॒न्य१॑(अं॒)¦बीजं॒वह॑ध्वे॒,अक्षि॑तम् |

अ॒स्मभ्यं॒तद्‌ध॑त्तन॒यद्व॒ईम॑हे॒¦राधो᳚वि॒श्वायु॒सौभ॑गम् || 13 ||

अती᳚यामनि॒दस्ति॒रःस्व॒स्तिभि॑¦र्हि॒त्वाव॒द्यमरा᳚तीः |

वृ॒ष्ट्वीशंयोराप॑उ॒स्रिभे᳚ष॒जं¦स्याम॑मरुतःस॒ह || 14 ||

सु॒दे॒वःस॑महासति¦सु॒वीरो᳚नरोमरुतः॒समर्त्यः॑ | यंत्राय॑ध्वे॒स्याम॒ते || 15 ||
स्तु॒हिभो॒जान्‌त्स्तु॑व॒तो,अ॑स्य॒याम॑नि॒¦रण॒न्‌गावो॒नयव॑से |

य॒तःपूर्वाँ᳚,इव॒सखीँ॒रनु॑ह्वय¦गि॒रागृ॑णीहिका॒मिनः॑ || 16 ||

[54] प्रशर्धायेति पंचदशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतोजगती चतुर्दशीत्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:54}{अनुवाक:4, सूक्त:10}{अष्टक:4, अध्याय:3}
प्रशर्धा᳚य॒मारु॑ताय॒स्वभा᳚नव¦इ॒मांवाच॑मनजापर्वत॒च्युते᳚ |

घ॒र्म॒स्तुभे᳚दि॒वआपृ॑ष्ठ॒यज्व॑ने¦द्यु॒म्नश्र॑वसे॒महि॑नृ॒म्णम॑र्चत || 1 || वर्ग:14

प्रवो᳚मरुतस्तवि॒षा,उ॑द॒न्यवो᳚¦वयो॒वृधो᳚,अश्व॒युजः॒परि॑ज्रयः |

संवि॒द्युता॒दध॑ति॒वाश॑तित्रि॒तः¦स्वर॒न्त्यापो॒ऽवना॒परि॑ज्रयः || 2 ||

वि॒द्युन्म॑हसो॒नरो॒,अश्म॑दिद्यवो॒¦वात॑त्विषोम॒रुतः॑पर्वत॒च्युतः॑ |

अ॒ब्द॒याचि॒न्मुहु॒राह्रा᳚दुनी॒वृतः॑¦स्त॒नय॑दमारभ॒सा,उदो᳚जसः || 3 ||

व्य१॑(अ॒)क्तून्‌रु॑द्रा॒व्यहा᳚निशिक्वसो॒¦व्य१॑(अ॒)न्तरि॑क्षं॒विरजां᳚सिधूतयः |

वियदज्राँ॒,अज॑थ॒नाव॑ईंयथा॒¦विदु॒र्गाणि॑मरुतो॒नाह॑रिष्यथ || 4 ||

तद्‌वी॒र्यं᳚वोमरुतोमहित्व॒नं¦दी॒र्घंत॑तान॒सूर्यो॒नयोज॑नम् |

एता॒नयामे॒,अगृ॑भीतशोचि॒षो¦ऽन॑श्वदां॒यन्न्यया᳚तनागि॒रिम् || 5 ||

अभ्रा᳚जि॒शर्धो᳚मरुतो॒यद᳚र्ण॒सं¦मोष॑थावृ॒क्षंक॑प॒नेव॑वेधसः |

अध॑स्मानो,अ॒रम॑तिंसजोषस॒¦श्चक्षु॑रिव॒यन्त॒मनु॑नेषथासु॒गम् || 6 || वर्ग:15

नसजी᳚यतेमरुतो॒नह᳚न्यते॒¦नस्रे᳚धति॒नव्य॑थते॒नरि॑ष्यति |

नास्य॒राय॒उप॑दस्यन्ति॒नोतय॒¦ऋषिं᳚वा॒यंराजा᳚नंवा॒सुषू᳚दथ || 7 ||

नि॒युत्व᳚न्तोग्राम॒जितो॒यथा॒नरो᳚¦ऽर्य॒मणो॒नम॒रुतः॑कब॒न्धिनः॑ |

पिन्व॒न्त्युत्सं॒यदि॒नासो॒,अस्व॑र॒न्¦व्यु᳚न्दन्तिपृथि॒वींमध्वो॒,अन्ध॑सा || 8 ||

प्र॒वत्व॑ती॒यंपृ॑थि॒वीम॒रुद्भ्यः॑¦प्र॒वत्व॑ती॒द्यौर्भ॑वतिप्र॒यद्भ्यः॑ |

प्र॒वत्व॑तीःप॒थ्या᳚,अ॒न्तरि॑क्ष्याः¦प्र॒वत्व᳚न्तः॒पर्व॑ताजी॒रदा᳚नवः || 9 ||

यन्म॑रुतःसभरसःस्वर्णरः॒¦सूर्य॒उदि॑ते॒मद॑थादिवोनरः |

नवोऽश्वाः᳚श्रथय॒न्ताह॒सिस्र॑तः¦स॒द्यो,अ॒स्याध्व॑नःपा॒रम॑श्नुथ || 10 ||

अंसे᳚षुवऋ॒ष्टयः॑प॒त्सुखा॒दयो॒¦वक्ष॑स्सुरु॒क्माम॑रुतो॒रथे॒शुभः॑ |

अ॒ग्निभ्रा᳚जसोवि॒द्युतो॒गभ॑स्त्योः॒¦शिप्राः᳚शी॒र्षसु॒वित॑ताहिर॒ण्ययीः᳚ || 11 || वर्ग:16

तंनाक॑म॒र्यो,अगृ॑भीतशोचिषं॒¦रुश॒त्‌पिप्प॑लंमरुतो॒विधू᳚नुथ |

सम॑च्यन्तवृ॒जनाति॑त्विषन्त॒यत्¦स्वर᳚न्ति॒घोषं॒वित॑तमृता॒यवः॑ || 12 ||

यु॒ष्माद॑त्तस्यमरुतोविचेतसो¦रा॒यःस्या᳚मर॒थ्यो॒३॑(ओ॒)वय॑स्वतः |

नयोयुच्छ॑तिति॒ष्यो॒३॑(ओ॒)यथा᳚दि॒वो॒३॑(ओ॒)¦ऽस्मेरा᳚रन्तमरुतःसह॒स्रिण᳚म् || 13 ||

यू॒यंर॒यिंम॑रुतःस्पा॒र्हवी᳚रं¦यू॒यमृषि॑मवथ॒साम॑विप्रम् |

यू॒यमर्व᳚न्तंभर॒ताय॒वाजं᳚¦यू॒यंध॑त्थ॒राजा᳚नंश्रुष्टि॒मन्त᳚म् || 14 ||

तद्‌वो᳚यामि॒द्रवि॑णंसद्यऊतयो॒¦येना॒स्व१॑(अ॒)र्णत॒तना᳚म॒नॄँर॒भि |

इ॒दंसुमे᳚मरुतोहर्यता॒वचो॒¦यस्य॒तरे᳚म॒तर॑साश॒तंहिमाः᳚ || 15 ||

[55] प्रयज्यवइति दशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतो जगत्यंत्यात्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:55}{अनुवाक:4, सूक्त:11}{अष्टक:4, अध्याय:3}
प्रय॑ज्यवोम॒रुतो॒भ्राज॑दृष्टयो¦बृ॒हद्वयो᳚दधिरेरु॒क्मव॑क्षसः |

ईय᳚न्ते॒,अश्वैः᳚सु॒यमे᳚भिरा॒शुभिः॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 1 || वर्ग:17

स्व॒यंद॑धिध्वे॒तवि॑षीं॒यथा᳚वि॒द¦बृ॒हन्म॑हान्तउर्वि॒याविरा᳚जथ |

उ॒तान्तरि॑क्षंममिरे॒व्योज॑सा॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 2 ||

सा॒कंजा॒ताःसु॒भ्वः॑सा॒कमु॑क्षि॒ताः¦श्रि॒येचि॒दाप्र॑त॒रंवा᳚वृधु॒र्नरः॑ |

वि॒रो॒किणः॒सूर्य॑स्येवर॒श्मयः॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 3 ||

आ॒भू॒षेण्यं᳚वोमरुतोमहित्व॒नं¦दि॑दृ॒क्षेण्यं॒सूर्य॑स्येव॒चक्ष॑णम् |

उ॒तो,अ॒स्माँ,अ॑मृत॒त्वेद॑धातन॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 4 ||

उदी᳚रयथामरुतःसमुद्र॒तो¦यू॒यंवृ॒ष्टिंव॑र्षयथापुरीषिणः |

नवो᳚दस्रा॒,उप॑दस्यन्तिधे॒नवः॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 5 ||

यदश्वा᳚न्‌धू॒र्षुपृष॑ती॒रयु॑ग्ध्वं¦हिर॒ण्यया॒न्‌प्रत्यत्काँ॒,अमु॑ग्ध्वम् |

विश्वा॒,इत्‌स्पृधो᳚मरुतो॒व्य॑स्यथ॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 6 || वर्ग:18

नपर्व॑ता॒नन॒द्यो᳚वरन्तवो॒¦यत्राचि॑ध्वंमरुतो॒गच्छ॒थेदु॒तत् |

उ॒तद्यावा᳚पृथि॒वीया᳚थना॒परि॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 7 ||

यत्‌पू॒र्व्यंम॑रुतो॒यच्च॒नूत॑नं॒¦यदु॒द्यते᳚वसवो॒यच्च॑श॒स्यते᳚ |

विश्व॑स्य॒तस्य॑भवथा॒नवे᳚दसः॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 8 ||

मृ॒ळत॑नोमरुतो॒माव॑धिष्टना॒¦ऽस्मभ्यं॒शर्म॑बहु॒लंविय᳚न्तन |

अधि॑स्तो॒त्रस्य॑स॒ख्यस्य॑गातन॒¦शुभं᳚या॒तामनु॒रथा᳚,अवृत्सत || 9 ||

यू॒यम॒स्मान्‌न॑यत॒वस्यो॒,अच्छा॒¦निरं᳚ह॒तिभ्यो᳚मरुतोगृणा॒नाः |

जु॒षध्वं᳚नोह॒व्यदा᳚तिंयजत्रा¦व॒यंस्या᳚म॒पत॑योरयी॒णाम् || 10 ||

[56] अग्नेशर्धंतमिति नवर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतोबृहती तृतीया सप्तम्यौसतोबृहत्यौ |{मंडल:5, सूक्त:56}{अनुवाक:4, सूक्त:12}{अष्टक:4, अध्याय:3}
अग्ने॒शर्ध᳚न्त॒माग॒णं¦पि॒ष्टंरु॒क्मेभि॑र॒ञ्जिभिः॑ |

विशो᳚,अ॒द्यम॒रुता॒मव॑ह्वये¦दि॒वश्चि॑द्‌रोच॒नादधि॑ || 1 || वर्ग:19

यथा᳚चि॒न्मन्य॑सेहृ॒दा¦तदिन्मे᳚जग्मुरा॒शसः॑ |

येते॒नेदि॑ष्ठं॒हव॑नान्या॒गम॒न्¦तान्व॑र्धभी॒मसं᳚दृशः || 2 ||

मी॒ळ्हुष्म॑तीवपृथि॒वीपरा᳚हता॒¦मद᳚न्त्येत्य॒स्मदा |

ऋक्षो॒नवो᳚मरुतः॒शिमी᳚वाँ॒,अमो᳚¦दु॒ध्रोगौरि॑वभीम॒युः || 3 ||

नियेरि॒णन्त्योज॑सा॒¦वृथा॒गावो॒नदु॒र्धुरः॑ |

अश्मा᳚नंचित्‌स्व॒र्य१॑(अं॒)पर्व॑तंगि॒रिं¦प्रच्या᳚वयन्ति॒याम॑भिः || 4 ||

उत्ति॑ष्ठनू॒नमे᳚षां॒¦स्तोमैः॒समु॑क्षितानाम् |

म॒रुतां᳚पुरु॒तम॒मपू᳚र्व्यं॒¦गवां॒सर्ग॑मिवह्वये || 5 ||

यु॒ङ्ग्ध्वंह्यरु॑षी॒रथे᳚¦यु॒ङ्ग्ध्वंरथे᳚षुरो॒हितः॑ |

यु॒ङ्ग्ध्वंहरी᳚,अजि॒राधु॒रिवोळ्ह॑वे॒¦वहि॑ष्ठाधु॒रिवोळ्ह॑वे || 6 || वर्ग:20

उ॒तस्यवा॒ज्य॑रु॒षस्तु॑वि॒ष्वणि॑¦रि॒हस्म॑धायिदर्श॒तः |

मावो॒यामे᳚षुमरुतश्चि॒रंक॑र॒त्¦प्रतंरथे᳚षुचोदत || 7 ||

रथं॒नुमारु॑तंव॒यं¦श्र॑व॒स्युमाहु॑वामहे |

आयस्मि᳚न्‌त॒स्थौसु॒रणा᳚नि॒बिभ्र॑ती॒¦सचा᳚म॒रुत्सु॑रोद॒सी || 8 ||

तंवः॒शर्धं᳚रथे॒शुभं᳚¦त्वे॒षंप॑न॒स्युमाहु॑वे |

यस्मि॒न्‌त्सुजा᳚तासु॒भगा᳚मही॒यते॒¦सचा᳚म॒रुत्सु॑मीळ्हु॒षी || 9 ||

[57] आरुद्रासइत्यष्टर्चस्यसूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतोजगत्यंत्येद्वेत्रिष्टुभौ |{मंडल:5, सूक्त:57}{अनुवाक:5, सूक्त:1}{अष्टक:4, अध्याय:3}
आरु॑द्रास॒इन्द्र॑वन्तःस॒जोष॑सो॒¦हिर᳚ण्यरथाःसुवि॒ताय॑गन्तन |

इ॒यंवो᳚,अ॒स्मत्‌प्रति॑हर्यतेम॒ति¦स्तृ॒ष्णजे॒नदि॒वउत्सा᳚,उद॒न्यवे᳚ || 1 || वर्ग:21

वाशी᳚मन्तऋष्टि॒मन्तो᳚मनी॒षिणः॑¦सु॒धन्वा᳚न॒इषु॑मन्तोनिष॒ङ्गिणः॑ |

स्वश्वाः᳚स्थसु॒रथाः᳚पृश्निमातरः¦स्वायु॒धाम॑रुतोयाथना॒शुभ᳚म् || 2 ||

धू॒नु॒थद्यांपर्व॑तान्दा॒शुषे॒वसु॒¦निवो॒वना᳚जिहते॒याम॑नोभि॒या |

को॒पय॑थपृथि॒वींपृ॑श्निमातरः¦शु॒भेयदु॑ग्राः॒पृष॑ती॒रयु॑ग्ध्वम् || 3 ||

वात॑त्विषोम॒रुतो᳚व॒र्षनि᳚र्णिजो¦य॒मा,इ॑व॒सुस॑दृशःसु॒पेश॑सः |

पि॒शङ्गा᳚श्वा,अरु॒णाश्वा᳚,अरे॒पसः॒¦प्रत्व॑क्षसोमहि॒नाद्यौरि॑वो॒रवः॑ || 4 ||

पु॒रु॒द्र॒प्सा,अ᳚ञ्जि॒मन्तः॑सु॒दान॑व¦स्त्वे॒षसं᳚दृशो,अनव॒भ्ररा᳚धसः |

सु॒जा॒तासो᳚ज॒नुषा᳚रु॒क्मव॑क्षसो¦दि॒वो,अ॒र्का,अ॒मृतं॒नाम॑भेजिरे || 5 ||

ऋ॒ष्टयो᳚वोमरुतो॒,अंस॑यो॒रधि॒¦सह॒ओजो᳚बा॒ह्वोर्वो॒बलं᳚हि॒तम् |

नृ॒म्णाशी॒र्षस्वायु॑धा॒रथे᳚षुवो॒¦विश्वा᳚वः॒श्रीरधि॑त॒नूषु॑पिपिशे || 6 || वर्ग:22

गोम॒दश्वा᳚व॒द्‌रथ॑वत्‌सु॒वीरं᳚¦च॒न्द्रव॒द्‌राधो᳚मरुतोददानः |

प्रश॑स्तिंनःकृणुतरुद्रियासो¦भक्षी॒यवोऽव॑सो॒दैव्य॑स्य || 7 ||

ह॒येनरो॒मरु॑तोमृ॒ळता᳚न॒¦स्तुवी᳚मघासो॒,अमृ॑ता॒ऋत॑ज्ञाः |

सत्य॑श्रुतः॒कव॑यो॒युवा᳚नो॒¦बृह॑द्गिरयोबृ॒हदु॒क्षमा᳚णाः || 8 ||

[58] तमुनूनमित्यष्टर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतस्त्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:58}{अनुवाक:5, सूक्त:2}{अष्टक:4, अध्याय:3}
तमु॑नू॒नंतवि॑षीमन्तमेषां¦स्तु॒षेग॒णंमारु॑तं॒नव्य॑सीनाम् |

यआ॒श्व॑श्वा॒,अम॑व॒द्‌वह᳚न्त¦उ॒तेशि॑रे,अ॒मृत॑स्यस्व॒राजः॑ || 1 || वर्ग:23

त्वे॒षंग॒णंत॒वसं॒खादि॑हस्तं॒¦धुनि᳚व्रतंमा॒यिनं॒दाति॑वारम् |

म॒यो॒भुवो॒ये,अमि॑तामहि॒त्वा¦वन्द॑स्वविप्रतुवि॒राध॑सो॒नॄन् || 2 ||

आवो᳚यन्तूदवा॒हासो᳚,अ॒द्य¦वृ॒ष्टिंयेविश्वे᳚म॒रुतो᳚जु॒नन्ति॑ |

अ॒यंयो,अ॒ग्निर्म॑रुतः॒समि॑द्ध¦ए॒तंजु॑षध्वंकवयोयुवानः || 3 ||

यू॒यंराजा᳚न॒मिर्यं॒जना᳚य¦विभ्वत॒ष्टंज॑नयथायजत्राः |

यु॒ष्मदे᳚तिमुष्टि॒हाबा॒हुजू᳚तो¦यु॒ष्मत्‌सद॑श्वोमरुतःसु॒वीरः॑ || 4 ||

अ॒रा,इ॒वेदच॑रमा॒,अहे᳚व॒¦प्रप्र॑जायन्ते॒,अक॑वा॒महो᳚भिः |

पृश्नेः᳚पु॒त्रा,उ॑प॒मासो॒रभि॑ष्ठाः॒¦स्वया᳚म॒त्याम॒रुतः॒संमि॑मिक्षुः || 5 ||

यत्‌प्राया᳚सिष्ट॒पृष॑तीभि॒रश्वै᳚¦र्वीळुप॒विभि᳚र्मरुतो॒रथे᳚भिः |

क्षोद᳚न्त॒आपो᳚रिण॒तेवना॒¦न्यवो॒स्रियो᳚वृष॒भःक्र᳚न्दतु॒द्यौः || 6 ||

प्रथि॑ष्ट॒याम᳚न्‌पृथि॒वीचि॑देषां॒¦भर्ते᳚व॒गर्भं॒स्वमिच्छवो᳚धुः |

वाता॒न्‌ह्यश्वा᳚न्‌धु॒र्या᳚युयु॒ज्रे¦व॒र्षंस्वेदं᳚चक्रिरेरु॒द्रिया᳚सः || 7 ||

ह॒येनरो॒मरु॑तोमृ॒ळता᳚न॒¦स्तुवी᳚मघासो॒,अमृ॑ता॒ऋत॑ज्ञाः |

सत्य॑श्रुतः॒कव॑यो॒युवा᳚नो॒¦बृह॑द्गिरयोबृ॒हदु॒क्षमा᳚णाः || 8 ||

[59] प्रवःस्पळित्यष्टर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतो जगत्यंत्या त्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:59}{अनुवाक:5, सूक्त:3}{अष्टक:4, अध्याय:3}
प्रवः॒स्पळ॑क्रन्‌त्सुवि॒ताय॑दा॒वने¦ऽर्चा᳚दि॒वेप्रपृ॑थि॒व्या,ऋ॒तंभ॑रे |

उ॒क्षन्ते॒,अश्वा॒न्‌तरु॑षन्त॒आरजो¦ऽनु॒स्वंभा॒नुंश्र॑थयन्ते,अर्ण॒वैः || 1 || वर्ग:24

अमा᳚देषांभि॒यसा॒भूमि॑रेजति॒¦नौर्नपू॒र्णाक्ष॑रति॒व्यथि᳚र्य॒ती |

दू॒रे॒दृशो॒येचि॒तय᳚न्त॒एम॑भि¦र॒न्तर्म॒हेवि॒दथे᳚येतिरे॒नरः॑ || 2 ||

गवा᳚मिवश्रि॒यसे॒शृङ्ग॑मुत्त॒मं¦सूर्यो॒नचक्षू॒रज॑सोवि॒सर्ज॑ने |

अत्या᳚,इवसु॒भ्व१॑(अ॒)श्चार॑वःस्थन॒¦मर्या᳚,इवश्रि॒यसे᳚चेतथानरः || 3 ||

कोवो᳚म॒हान्ति॑मह॒तामुद॑श्नव॒त्¦कस्काव्या᳚मरुतः॒कोह॒पौंस्या᳚ |

यू॒यंह॒भूमिं᳚कि॒रणं॒नरे᳚जथ॒¦प्रयद्‌भर॑ध्वेसुवि॒ताय॑दा॒वने᳚ || 4 ||

अश्वा᳚,इ॒वेद॑रु॒षासः॒सब᳚न्धवः॒¦शूरा᳚,इवप्र॒युधः॒प्रोतयु॑युधुः |

मर्या᳚,इवसु॒वृधो᳚वावृधु॒र्नरः॒¦सूर्य॑स्य॒चक्षुः॒प्रमि॑नन्तिवृ॒ष्टिभिः॑ || 5 ||

ते,अ॑ज्ये॒ष्ठा,अक॑निष्ठासउ॒द्भिदो¦ऽम॑ध्यमासो॒मह॑सा॒विवा᳚वृधुः |

सु॒जा॒तासो᳚ज॒नुषा॒पृश्नि॑मातरो¦दि॒वोमर्या॒,आनो॒,अच्छा᳚जिगातन || 6 ||

वयो॒नयेश्रेणीः᳚प॒प्तुरोज॒सा¦ऽन्ता᳚न्दि॒वोबृ॑ह॒तःसानु॑न॒स्परि॑ |

अश्वा᳚सएषामु॒भये॒यथा᳚वि॒दुः¦प्रपर्व॑तस्यनभ॒नूँर॑चुच्यवुः || 7 ||

मिमा᳚तु॒द्यौरदि॑तिर्वी॒तये᳚नः॒¦संदानु॑चित्रा,उ॒षसो᳚यतन्ताम् |

आचु॑च्यवुर्दि॒व्यंकोश॑मे॒त¦ऋषे᳚रु॒द्रस्य॑म॒रुतो᳚गृणा॒नाः || 8 ||

[60] ईळेअग्निमित्यष्टर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वोमरुतस्त्रिष्टुबंत्येद्वेजगत्यौ | (आग्नेयं च वेत्यनुक्रमण्युक्तेरग्रामरुतोवा) |{मंडल:5, सूक्त:60}{अनुवाक:5, सूक्त:4}{अष्टक:4, अध्याय:3}
ईळे᳚,अ॒ग्निंस्वव॑सं॒नमो᳚भि¦रि॒हप्र॑स॒त्तोविच॑यत्‌कृ॒तंनः॑ |

रथै᳚रिव॒प्रभ॑रेवाज॒यद्भिः॑¦प्रदक्षि॒णिन्म॒रुतां॒स्तोम॑मृध्याम् || 1 || वर्ग:25

आयेत॒स्थुःपृष॑तीषुश्रु॒तासु॑¦सु॒खेषु॑रु॒द्राम॒रुतो॒रथे᳚षु |

वना᳚चिदुग्राजिहते॒निवो᳚भि॒या¦पृ॑थि॒वीचि॑द्‌रेजते॒पर्व॑तश्चित् || 2 ||

पर्व॑तश्चि॒न्महि॑वृ॒द्धोबि॑भाय¦दि॒वश्चि॒त्‌सानु॑रेजतस्व॒नेवः॑ |

यत्‌क्रीळ॑थमरुतऋष्टि॒मन्त॒¦आप॑इवस॒ध्र्य᳚ञ्चोधवध्वे || 3 ||

व॒रा,इ॒वेद्‌रै᳚व॒तासो॒हिर᳚ण्यै¦र॒भिस्व॒धाभि॑स्त॒न्वः॑पिपिश्रे |

श्रि॒येश्रेयां᳚सस्त॒वसो॒रथे᳚षु¦स॒त्रामहां᳚सिचक्रिरेत॒नूषु॑ || 4 ||

अ॒ज्ये॒ष्ठासो॒,अक॑निष्ठासए॒ते¦संभ्रात॑रोवावृधुः॒सौभ॑गाय |

युवा᳚पि॒तास्वपा᳚रु॒द्रए᳚षां¦सु॒दुघा॒पृश्निः॑सु॒दिना᳚म॒रुद्भ्यः॑ || 5 ||

यदु॑त्त॒मेम॑रुतोमध्य॒मेवा॒¦यद्‌वा᳚व॒मेसु॑भगासोदि॒विष्ठ |

अतो᳚नोरुद्रा,उ॒तवा॒न्व१॑(अ॒)स्या¦ऽग्ने᳚वि॒त्ताद्ध॒विषो॒यद्‌यजा᳚म || 6 ||

अ॒ग्निश्च॒यन्म॑रुतोविश्ववेदसो¦दि॒वोवह॑ध्व॒उत्त॑रा॒दधि॒ष्णुभिः॑ |

तेम᳚न्दसा॒नाधुन॑योरिशादसो¦वा॒मंध॑त्त॒यज॑मानायसुन्व॒ते || 7 ||

अग्ने᳚म॒रुद्भिः॑शु॒भय॑द्भि॒रृक्व॑भिः॒¦सोमं᳚पिबमन्दसा॒नोग॑ण॒श्रिभिः॑ |

पा॒व॒केभि᳚र्विश्वमि॒न्वेभि॑रा॒युभि॒¦र्वैश्वा᳚नरप्र॒दिवा᳚के॒तुना᳚स॒जूः || 8 ||

[61] केष्ठानरइत्येकोनविंशत्यृचस्य सूक्तस्यश्यावाश्वः आद्यानांचतसृणां यईम्‌वहन्तइत्यादिषण्णांचमरुतः पंचम्यादिचतसृणांतरंतमहिषीशशीयसी उतमेरपदित्यस्याः पुरुमीळ्होयोमेधेनूनामित्यस्यास्तरंतः एतंमेस्तोममित्यादि तिसृणांरथवीतिर्गायत्री पंचम्यनुष्टुप्‌नवमीसतोबृहती (अवत्यौपुरुमीळ्हतरं तौवैददश्वी रथवीतिर्दार्भ्यः) |{मंडल:5, सूक्त:61}{अनुवाक:5, सूक्त:5}{अष्टक:4, अध्याय:3}
केष्ठा᳚नरः॒श्रेष्ठ॑तमा॒¦यएक॑एकआय॒य | प॒र॒मस्याः᳚परा॒वतः॑ || 1 || वर्ग:26
क्व१॑(अ॒)वोऽश्वाः॒क्वा॒३॑(आ॒)भीश॑वः¦क॒थंशे᳚कक॒थाय॑य | पृ॒ष्ठेसदो᳚न॒सोर्यमः॑ || 2 ||
ज॒घने॒चोद॑एषां॒¦विस॒क्थानि॒नरो᳚यमुः | पु॒त्र॒कृ॒थेनजन॑यः || 3 ||
परा᳚वीरासएतन॒¦मर्या᳚सो॒भद्र॑जानयः | अ॒ग्नि॒तपो॒यथास॑थ || 4 ||
सन॒त्‌साश्व्यं᳚प॒शु¦मु॒तगव्यं᳚श॒ताव॑यम् | श्या॒वाश्व॑स्तुताय॒या¦दोर्वी॒रायो᳚प॒बर्बृ॑हत् || 5 ||
उ॒तत्वा॒स्त्रीशशी᳚यसी¦पुं॒सोभ॑वति॒वस्य॑सी | अदे᳚वत्रादरा॒धसः॑ || 6 || वर्ग:27
वियाजा॒नाति॒जसु॑रिं॒¦वितृष्य᳚न्तं॒विका॒मिन᳚म् | दे॒व॒त्राकृ॑णु॒तेमनः॑ || 7 ||
उ॒तघा॒नेमो॒,अस्तु॑तः॒¦पुमाँ॒,इति॑ब्रुवेप॒णिः | सवैर॑देय॒इत्स॒मः || 8 ||
उ॒तमे᳚ऽरपद्‌युव॒तिर्म॑म॒न्दुषी॒¦प्रति॑श्या॒वाय॑वर्त॒निम् |

विरोहि॑तापुरुमी॒ळ्हाय॑येमतु॒¦र्विप्रा᳚यदी॒र्घय॑शसे || 9 ||

योमे᳚धेनू॒नांश॒तं¦वैद॑दश्वि॒र्यथा॒दद॑त् | त॒र॒न्तइ॑वमं॒हना᳚ || 10 ||
यईं॒वह᳚न्तआ॒शुभिः॒¦पिब᳚न्तोमदि॒रंमधु॑ | अत्र॒श्रवां᳚सिदधिरे || 11 || वर्ग:28
येषां᳚श्रि॒याधि॒रोद॑सी¦वि॒भ्राज᳚न्ते॒रथे॒ष्वा | दि॒विरु॒क्मइ॑वो॒परि॑ || 12 ||
युवा॒समारु॑तोग॒ण¦स्त्वे॒षर॑थो॒,अने᳚द्यः | शु॒भं॒यावाप्र॑तिष्कुतः || 13 ||
कोवे᳚दनू॒नमे᳚षां॒¦यत्रा॒मद᳚न्ति॒धूत॑यः | ऋ॒तजा᳚ता,अरे॒पसः॑ || 14 ||
यू॒यंमर्तं᳚विपन्यवः¦प्रणे॒तार॑इ॒त्थाधि॒या | श्रोता᳚रो॒याम॑हूतिषु || 15 ||
तेनो॒वसू᳚नि॒काम्या᳚¦पुरुश्च॒न्द्रारि॑शादसः | आय॑ज्ञियासोववृत्तन || 16 || वर्ग:29
ए॒तंमे॒स्तोम॑मूर्म्ये¦दा॒र्भ्याय॒परा᳚वह | गिरो᳚देविर॒थीरि॑व || 17 ||
उ॒तमे᳚वोचता॒दिति॑¦सु॒तसो᳚मे॒रथ॑वीतौ | नकामो॒,अप॑वेतिमे || 18 ||
ए॒षक्षे᳚ति॒रथ॑वीति¦र्म॒घवा॒गोम॑ती॒रनु॑ | पर्व॑ते॒ष्वप॑श्रितः || 19 ||
[62] ऋतेनऋतमिति नवर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्रुतविन्मित्रवारुणौत्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:62}{अनुवाक:5, सूक्त:6}{अष्टक:4, अध्याय:3}
ऋ॒तेन॑ऋ॒तमपि॑हितंध्रु॒वंवां॒¦सूर्य॑स्य॒यत्र॑विमु॒चन्त्यश्वा॑न् |

दश॑श॒तास॒हत॑स्थु॒स्तदेकं᳚¦दे॒वानां॒श्रेष्ठं॒वपु॑षामपश्यम् || 1 || वर्ग:30

तत्सुवां᳚मित्रावरुणामहि॒त्व¦मी॒र्मात॒स्थुषी॒रह॑भिर्दुदुह्रे |

विश्वाः᳚पिन्वथः॒स्वस॑रस्य॒धेना॒,¦अनु॑वा॒मेकः॑प॒विराव॑वर्त || 2 ||

अधा᳚रयतंपृथि॒वीमु॒तद्यां¦मित्र॑राजानावरुणा॒महो᳚भिः |

व॒र्धय॑त॒मोष॑धीः॒पिन्व॑तं॒गा¦,अव॑वृ॒ष्टिंसृ॑जतंजीरदानू || 3 ||

आवा॒मश्वा᳚सःसु॒युजो᳚वहन्तु¦य॒तर॑श्मय॒उप॑यन्त्व॒र्वाक् |

घृ॒तस्य॑नि॒र्णिगनु॑वर्ततेवा॒¦मुप॒सिन्ध॑वःप्र॒दिवि॑क्षरन्ति || 4 ||

अनु॑श्रु॒ताम॒मतिं॒वर्ध॑दु॒र्वीं¦ब॒र्हिरि॑व॒यजु॑षा॒रक्ष॑माणा |

नम॑स्वन्ताधृतद॒क्षाधि॒गर्ते॒¦मित्रासा᳚थेवरु॒णेळा᳚स्व॒न्तः || 5 ||

अक्र॑विहस्तासु॒कृते᳚पर॒स्पा¦यंत्रासा᳚थेवरु॒णेळा᳚स्व॒न्तः |

राजा᳚नाक्ष॒त्रमहृ॑णीयमाना¦स॒हस्र॑स्थूणंबिभृथःस॒हद्वौ || 6 || वर्ग:31

हिर᳚ण्यनिर्णि॒गयो᳚,अस्य॒स्थूणा॒¦विभ्रा᳚जतेदि॒व्य१॑(अ॒)श्वाज॑नीव |

भ॒द्रेक्षेत्रे॒निमि॑ता॒तिल्वि॑लेवा¦स॒नेम॒मध्वो॒,अधि॑गर्त्यस्य || 7 ||

हिर᳚ण्यरूपमु॒षसो॒व्यु॑ष्टा॒¦वयः॑स्थूण॒मुदि॑ता॒सूर्य॑स्य |

आरो᳚हथोवरुणमित्र॒गर्त॒¦मत॑श्चक्षाथे॒,अदि॑तिं॒दितिं᳚च || 8 ||

यद्‌बंहि॑ष्ठं॒नाति॒विधे᳚सुदानू॒,¦अच्छि॑द्रं॒शर्म॑भुवनस्यगोपा |

तेन॑नोमित्रावरुणावविष्टं॒¦सिषा᳚सन्तोजिगी॒वांसः॑स्याम || 9 ||

[63] ऋतस्यगोपाविति सप्तर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोर्चनानामित्रावरुणौजगती |{मंडल:5, सूक्त:63}{अनुवाक:5, सूक्त:7}{अष्टक:4, अध्याय:4}
ऋत॑स्यगोपा॒वधि॑तिष्ठथो॒रथं॒¦सत्य॑धर्माणापर॒मेव्यो᳚मनि |

यमत्र॑मित्रावरु॒णाव॑थोयु॒वं¦तस्मै᳚वृ॒ष्टिर्मधु॑मत्‌पिन्वतेदि॒वः || 1 || वर्ग:1

स॒म्राजा᳚व॒स्यभुव॑नस्यराजथो॒¦मित्रा᳚वरुणावि॒दथे᳚स्व॒र्दृशा᳚ |

वृ॒ष्टिंवां॒राधो᳚,अमृत॒त्वमी᳚महे॒¦द्यावा᳚पृथि॒वीविच॑रन्तित॒न्यवः॑ || 2 ||

स॒म्राजा᳚,उ॒ग्रावृ॑ष॒भादि॒वस्पती᳚¦पृथि॒व्यामि॒त्रावरु॑णा॒विच॑र्षणी |

चि॒त्रेभि॑र॒भ्रैरुप॑तिष्ठथो॒रवं॒¦द्यांव॑र्षयथो॒,असु॑रस्यमा॒यया᳚ || 3 ||

मा॒यावां᳚मित्रावरुणादि॒विश्रि॒ता¦सूर्यो॒ज्योति॑श्चरतिचि॒त्रमायु॑धम् |

तम॒भ्रेण॑वृ॒ष्ट्यागू᳚हथोदि॒वि¦पर्ज᳚न्यद्र॒प्सामधु॑मन्तईरते || 4 ||

रथं᳚युञ्जतेम॒रुतः॑शु॒भेसु॒खं¦शूरो॒नमि॑त्रावरुणा॒गवि॑ष्टिषु |

रजां᳚सिचि॒त्राविच॑रन्तित॒न्यवो᳚¦दि॒वःस᳚म्राजा॒पय॑सानउक्षतम् || 5 ||

वाचं॒सुमि॑त्रावरुणा॒विरा᳚वतीं¦प॒र्जन्य॑श्चि॒त्रांव॑दति॒त्विषी᳚मतीम् |

अ॒भ्राव॑सतम॒रुतः॒सुमा॒यया॒¦द्यांव॑र्षयतमरु॒णाम॑रे॒पस᳚म् || 6 ||

धर्म॑णामित्रावरुणाविपश्चिता¦व्र॒तार॑क्षेथे॒,असु॑रस्यमा॒यया᳚ |

ऋ॒तेन॒विश्वं॒भुव॑नं॒विरा᳚जथः॒¦सूर्य॒माध॑त्थोदि॒विचित्र्यं॒रथ᳚म् || 7 ||

[64] वरुणंवइति सप्तर्चस्य सूक्तस्यार्चनाना मित्रावरुणावनुष्टुबंत्यापंक्तिः |{मंडल:5, सूक्त:64}{अनुवाक:5, सूक्त:8}{अष्टक:4, अध्याय:4}
वरु॑णंवोरि॒शाद॑स¦मृ॒चामि॒त्रंह॑वामहे | परि᳚व्र॒जेव॑बा॒ह्वो¦र्ज॑ग॒न्वांसा॒स्व᳚र्णरम् || 1 || वर्ग:2
ताबा॒हवा᳚सुचे॒तुना॒¦प्रय᳚न्तमस्मा॒,अर्च॑ते | शेवं॒हिजा॒र्यं᳚वां॒¦विश्वा᳚सु॒क्षासु॒जोगु॑वे || 2 ||
यन्नू॒नम॒श्यांगतिं᳚¦मि॒त्रस्य॑यायांप॒था | अस्य॑प्रि॒यस्य॒शर्म॒ण्य¦हिं᳚सानस्यसश्चिरे || 3 ||
यु॒वाभ्यां᳚मित्रावरुणो¦प॒मंधे᳚यामृ॒चा | यद्ध॒क्षये᳚म॒घोनां᳚¦स्तोतॄ॒णांच॑स्पू॒र्धसे᳚ || 4 ||
आनो᳚मित्रसुदी॒तिभि॒¦र्वरु॑णश्चस॒धस्थ॒आ | स्वेक्षये᳚म॒घोनां॒¦सखी᳚नांचवृ॒धसे᳚ || 5 ||
यु॒वंनो॒येषु॑वरुण¦क्ष॒त्रंबृ॒हच्च॑बिभृ॒थः | उ॒रुणो॒वाज॑सातये¦कृ॒तंरा॒येस्व॒स्तये᳚ || 6 ||
उ॒च्छन्त्यां᳚मेयज॒ता¦दे॒वक्ष॑त्रे॒रुश॑द्गवि |

सु॒तंसोमं॒नह॒स्तिभि॒¦राप॒ड्भिर्धा᳚वतंनरा॒¦बिभ्र॑तावर्च॒नान॑सम् || 7 ||

[65] यश्चिकेतेति षडृचस्य सूक्तस्यात्रेयोरातहव्योमित्रावरुणावनुष्टुबन्त्यापंक्तिः |{मंडल:5, सूक्त:65}{अनुवाक:5, सूक्त:9}{अष्टक:4, अध्याय:4}
यश्चि॒केत॒ससु॒क्रतु॑¦र्देव॒त्रासब्र॑वीतुनः | वरु॑णो॒यस्य॑दर्श॒तो¦मि॒त्रोवा॒वन॑ते॒गिरः॑ || 1 || वर्ग:3
ताहिश्रेष्ठ॑वर्चसा॒¦राजा᳚नादीर्घ॒श्रुत्त॑मा | तासत्प॑ती,ऋता॒वृध॑¦ऋ॒तावा᳚ना॒जने᳚जने || 2 ||
तावा᳚मिया॒नोऽव॑से॒¦पूर्वा॒,उप॑ब्रुवे॒सचा᳚ | स्वश्वा᳚सः॒सुचे॒तुना॒¦वाजाँ᳚,अ॒भिप्रदा॒वने᳚ || 3 ||
मि॒त्रो,अं॒होश्चि॒दादु॒रु¦क्षया᳚यगा॒तुंव॑नते | मि॒त्रस्य॒हिप्र॒तूर्व॑तः¦सुम॒तिरस्ति॑विध॒तः || 4 ||
व॒यंमि॒त्रस्याव॑सि॒¦स्याम॑स॒प्रथ॑स्तमे | अ॒ने॒हस॒स्त्वोत॑यः¦स॒त्रावरु॑णशेषसः || 5 ||
यु॒वंमि॑त्रे॒मंजनं॒¦यत॑थः॒संच॑नयथः |

माम॒घोनः॒परि॑ख्यतं॒¦मो,अ॒स्माक॒मृषी᳚णां¦गोपी॒थेन॑उरुष्यतम् || 6 ||

[66] आचिकितानेति षडृचस्य सूक्तस्यात्रेयोरातहव्योमित्रावरुणावनुष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:66}{अनुवाक:5, सूक्त:10}{अष्टक:4, अध्याय:4}
आचि॑कितानसु॒क्रतू᳚¦दे॒वौम॑र्तरि॒शाद॑सा | वरु॑णायऋ॒तपे᳚शसे¦दधी॒तप्रय॑सेम॒हे || 1 || वर्ग:4
ताहिक्ष॒त्रमवि॑ह्रुतं¦स॒म्यग॑सु॒र्य१॑(अ॒)माशा᳚ते | अध᳚व्र॒तेव॒मानु॑षं॒¦स्व१॑(अ॒)र्णधा᳚यिदर्श॒तम् || 2 ||
तावा॒मेषे॒रथा᳚ना¦मु॒र्वींगव्यू᳚तिमेषाम् | रा॒तह᳚व्यस्यसुष्टु॒तिं¦द॒धृक्‌स्तोमै᳚र्मनामहे || 3 ||
अधा॒हिकाव्या᳚यु॒वं¦दक्ष॑स्यपू॒र्भिर॑द्भुता | निके॒तुना॒जना᳚नां¦चि॒केथे᳚पूतदक्षसा || 4 ||
तदृ॒तंपृ॑थिविबृ॒ह¦च्छ्र॑वए॒षऋषी᳚णाम् | ज्र॒य॒सा॒नावरं᳚पृ॒थ्व¦ति॑क्षरन्ति॒याम॑भिः || 5 ||
आयद्‌वा᳚मीयचक्षसा॒¦मित्र॑व॒यंच॑सू॒रयः॑ | व्यचि॑ष्ठेबहु॒पाय्ये॒¦यते᳚महिस्व॒राज्ये᳚ || 6 ||
[67] बळित्थादेवेति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोयजतो मित्रावरुणावनुष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:67}{अनुवाक:5, सूक्त:11}{अष्टक:4, अध्याय:4}
बळि॒त्थादे᳚वनिष्कृ॒त¦मादि॑त्यायज॒तंबृ॒हत् | वरु॑ण॒मित्रार्य॑म॒न्¦वर्षि॑ष्ठंक्ष॒त्रमा᳚शाथे || 1 || वर्ग:5
आयद्‌योनिं᳚हिर॒ण्ययं॒¦वरु॑ण॒मित्र॒सद॑थः | ध॒र्तारा᳚चर्षणी॒नां¦य॒न्तंसु॒म्नंरि॑शादसा || 2 ||
विश्वे॒हिवि॒श्ववे᳚दसो॒¦वरु॑णोमि॒त्रो,अ᳚र्य॒मा | व्र॒ताप॒देव॑सश्चिरे॒¦पान्ति॒मर्त्यं᳚रि॒षः || 3 ||
तेहिस॒त्या,ऋ॑त॒स्पृश॑¦ऋ॒तावा᳚नो॒जने᳚जने | सु॒नी॒थासः॑सु॒दान॑वों॒¦ऽहोश्चि॑दुरु॒चक्र॑यः || 4 ||
कोनुवां᳚मि॒त्रास्तु॑तो॒¦वरु॑णोवात॒नूना᳚म् | तत्सुवा॒मेष॑तेम॒ति¦रत्रि॑भ्य॒एष॑तेम॒तिः || 5 ||
[68] प्रवोमित्रायेति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयो यजतोमित्रावरुणौगायत्री |{मंडल:5, सूक्त:68}{अनुवाक:5, सूक्त:12}{अष्टक:4, अध्याय:4}
प्रवो᳚मि॒त्राय॑गायत॒¦वरु॑णायवि॒पागि॒रा | महि॑क्षत्रावृ॒तंबृ॒हत् || 1 || वर्ग:6
स॒म्राजा॒याघृ॒तयो᳚नी¦मि॒त्रश्चो॒भावरु॑णश्च | दे॒वादे॒वेषु॑प्रश॒स्ता || 2 ||
तानः॑शक्तं॒पार्थि॑वस्य¦म॒होरा॒योदि॒व्यस्य॑ | महि॑वांक्ष॒त्रंदे॒वेषु॑ || 3 ||
ऋ॒तमृ॒तेन॒सप᳚न्ते¦षि॒रंदक्ष॑माशाते | अ॒द्रुहा᳚दे॒वौव॑र्धेते || 4 ||
वृ॒ष्टिद्या᳚वारी॒त्या᳚पे॒¦षस्पती॒दानु॑मत्याः | बृ॒हन्तं॒गर्त॑माशाते || 5 ||
[69] त्रीरोचनेति चतुरृचस्य सूक्तस्यात्रेय उरुचक्रिर्मित्रावरुणौत्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:69}{अनुवाक:5, सूक्त:13}{अष्टक:4, अध्याय:4}
त्रीरो᳚च॒नाव॑रुण॒त्रीँरु॒तद्यून्¦त्रीणि॑मित्रधारयथो॒रजां᳚सि |

वा॒वृ॒धा॒नाव॒मतिं᳚क्ष॒त्रिय॒स्या¦ऽनु᳚व्र॒तंरक्ष॑माणावजु॒र्यम् || 1 || वर्ग:7

इरा᳚वतीर्वरुणधे॒नवो᳚वां॒¦मधु॑मद्वां॒सिन्ध॑वोमित्रदुह्रे |

त्रय॑स्तस्थुर्वृष॒भास॑स्तिसॄ॒णां¦धि॒षणा᳚नांरेतो॒धाविद्यु॒मन्तः॑ || 2 ||

प्रा॒तर्दे॒वीमदि॑तिंजोहवीमि¦म॒ध्यंदि॑न॒उदि॑ता॒सूर्य॑स्य |

रा॒येमि॑त्रावरुणास॒र्वता॒ते¦ळे᳚तो॒काय॒तन॑याय॒शंयोः || 3 ||

याध॒र्तारा॒रज॑सोरोच॒नस्यो॒¦तादि॒त्यादि॒व्यापार्थि॑वस्य |

नवां᳚दे॒वा,अ॒मृता॒,आमि॑नन्ति¦व्र॒तानि॑मित्रावरुणाध्रु॒वाणि॑ || 4 ||

[70] पुरुरुणेति चतुरृचस्य सूक्तस्यात्रेय उरुचक्रिर्मित्रावरुणौगायत्री |{मंडल:5, सूक्त:70}{अनुवाक:5, सूक्त:14}{अष्टक:4, अध्याय:4}
पु॒रू॒रुणा᳚चि॒द्ध्यस्त्य¦वो᳚नू॒नंवां᳚वरुण | मित्र॒वंसि॑वांसुम॒तिम् || 1 || वर्ग:8
तावां᳚स॒म्यग॑द्रुह्वा॒णे¦ष॑मश्याम॒धाय॑से | व॒यंतेरु॑द्रास्याम || 2 ||
पा॒तंनो᳚रुद्रापा॒युभि॑¦रु॒तत्रा᳚येथांसुत्रा॒त्रा | तु॒र्याम॒दस्यू᳚न्‌त॒नूभिः॑ || 3 ||
माकस्या᳚द्भुतक्रतू¦य॒क्षंभु॑जेमात॒नूभिः॑ | माशेष॑सा॒मातन॑सा || 4 ||
[71] आनोगंतरिति तृचस्य सूक्तस्यात्रेयोबाहुवृक्तोमित्रावरुणौगायत्री |{मंडल:5, सूक्त:71}{अनुवाक:5, सूक्त:15}{अष्टक:4, अध्याय:4}
आनो᳚गन्तंरिशादसा॒¦वरु॑ण॒मित्र॑ब॒र्हणा᳚ | उपे॒मंचारु॑मध्व॒रम् || 1 || वर्ग:9
विश्व॑स्य॒हिप्र॑चेतसा॒¦वरु॑ण॒मित्र॒राज॑थः | ई॒शा॒नापि॑प्यतं॒धियः॑ || 2 ||
उप॑नःसु॒तमाग॑तं॒¦वरु॑ण॒मित्र॑दा॒शुषः॑ | अ॒स्यसोम॑स्यपी॒तये᳚ || 3 ||
[72] आमित्रइति तृचस्य सूक्तस्यात्रेयोबाहुवृक्तोमित्रावरुणावुष्णिक् |{मंडल:5, सूक्त:72}{अनुवाक:5, सूक्त:16}{अष्टक:4, अध्याय:4}
आमि॒त्रेवरु॑णेव॒यं¦गी॒र्भिर्जु॑हुमो,अत्रि॒वत् | निब॒र्हिषि॑सदतं॒सोम॑पीतये || 1 || वर्ग:10
व्र॒तेन॑स्थोध्रु॒वक्षे᳚मा॒¦धर्म॑णायात॒यज्ज॑ना | निब॒र्हिषि॑सदतं॒सोम॑पीतये || 2 ||
मि॒त्रश्च॑नो॒वरु॑णश्च¦जु॒षेतां᳚य॒ज्ञमि॒ष्टये᳚ | निब॒र्हिषि॑सदतां॒सोम॑पीतये || 3 ||
[73] यदद्यस्थइति दशर्चस्यसूतस्यात्रेयः पौरोश्विनावनुष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:73}{अनुवाक:6, सूक्त:1}{अष्टक:4, अध्याय:4}
यद॒द्यस्थःप॑रा॒वति॒¦यद᳚र्वा॒वत्य॑श्विना | यद्‌वा᳚पु॒रूपु॑रुभुजा॒¦यद॒न्तरि॑क्ष॒आग॑तम् || 1 || वर्ग:11
इ॒हत्यापु॑रु॒भूत॑मा¦पु॒रूदंसां᳚सि॒बिभ्र॑ता | व॒र॒स्याया॒म्यध्रि॑गू¦हु॒वेतु॒विष्ट॑माभु॒जे || 2 ||
ई॒र्मान्यद्‌वपु॑षे॒वपु॑¦श्च॒क्रंरथ॑स्ययेमथुः | पर्य॒न्यानाहु॑षायु॒गा¦म॒ह्नारजां᳚सिदीयथः || 3 ||
तदू॒षुवा᳚मे॒नाकृ॒तं¦विश्वा॒यद्‌वा॒मनु॒ष्टवे᳚ | नाना᳚जा॒ताव॑रे॒पसा॒¦सम॒स्मेबन्धु॒मेय॑थुः || 4 ||
आयद्‌वां᳚सू॒र्यारथं॒¦तिष्ठ॑द्‌रघु॒ष्यदं॒सदा᳚ | परि॑वामरु॒षावयो᳚¦घृ॒णाव॑रन्तआ॒तपः॑ || 5 ||
यु॒वोरत्रि॑श्चिकेतति॒¦नरा᳚सु॒म्नेन॒चेत॑सा | घ॒र्मंयद्‌वा᳚मरे॒पसं॒¦नास॑त्या॒स्नाभु॑र॒ण्यति॑ || 6 || वर्ग:12
उ॒ग्रोवां᳚ककु॒होय॒यिः¦शृ॒ण्वेयामे᳚षुसंत॒निः | यद्‌वां॒दंसो᳚भिरश्वि॒ना¦ऽत्रि᳚र्नराव॒वर्त॑ति || 7 ||
मध्व॑ऊ॒षुम॑धूयुवा॒¦रुद्रा॒सिष॑क्तिपि॒प्युषी᳚ | यत्‌स॑मु॒द्राति॒पर्ष॑थः¦प॒क्वाःपृक्षो᳚भरन्तवाम् || 8 ||
स॒त्यमिद्‌वा,उ॑अश्विना¦यु॒वामा᳚हुर्मयो॒भुवा᳚ | तायाम᳚न्‌याम॒हूत॑मा॒¦याम॒न्नामृ॑ळ॒यत्त॑मा || 9 ||
इ॒माब्रह्मा᳚णि॒वर्ध॑ना॒¦ऽश्विभ्यां᳚सन्तु॒शंत॑मा | यातक्षा᳚म॒रथाँ᳚,इ॒वा¦ऽवो᳚चामबृ॒हन्नमः॑ || 10 ||
[74] कूष्ठोदेवाविति दशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः पौरोश्विनावनुष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:74}{अनुवाक:6, सूक्त:2}{अष्टक:4, अध्याय:4}
कूष्ठो᳚देवावश्विना॒¦ऽद्यादि॒वोम॑नावसू | तच्छ्र॑वथोवृषण्वसू॒,¦अत्रि᳚र्वा॒मावि॑वासति || 1 || वर्ग:13
कुह॒त्याकुह॒नुश्रु॒ता¦दि॒विदे॒वानास॑त्या | कस्मि॒न्नाय॑तथो॒जने॒¦कोवां᳚न॒दीनां॒सचा᳚ || 2 ||
कंया᳚थः॒कंह॑गच्छथः॒¦कमच्छा᳚युञ्जाथे॒रथ᳚म् | कस्य॒ब्रह्मा᳚णिरण्यथो¦व॒यंवा᳚मुश्मसी॒ष्टये᳚ || 3 ||
पौ॒रंचि॒द्ध्यु॑द॒प्रुतं॒¦पौर॑पौ॒राय॒जिन्व॑थः | यदीं᳚गृभी॒तता᳚तये¦सिं॒हमि॑वद्रु॒हस्प॒दे || 4 ||
प्रच्यवा᳚नाज्जुजु॒रुषो᳚¦व॒व्रिमत्कं॒नमु᳚ञ्चथः | युवा॒यदी᳚कृ॒थःपुन॒¦राकाम॑मृण्वेव॒ध्वः॑ || 5 ||
अस्ति॒हिवा᳚मि॒हस्तो॒ता¦स्मसि॑वांसं॒दृशि॑श्रि॒ये | नूश्रु॒तंम॒आग॑त॒¦मवो᳚भिर्वाजिनीवसू || 6 || वर्ग:14
कोवा᳚म॒द्यपु॑रू॒णा¦माव᳚व्ने॒मर्त्या᳚नाम् | कोविप्रो᳚विप्रवाहसा॒¦कोय॒ज्ञैर्वा᳚जिनीवसू || 7 ||
आवां॒रथो॒रथा᳚नां॒¦येष्ठो᳚यात्वश्विना | पु॒रूचि॑दस्म॒युस्ति॒र¦आ᳚ङ्गू॒षोमर्त्ये॒ष्वा || 8 ||
शमू॒षुवां᳚मधूयुवा॒¦ऽस्माक॑मस्तुचर्कृ॒तिः | अ॒र्वा॒ची॒नावि॑चेतसा॒¦विभिः॑श्ये॒नेव॑दीयतम् || 9 ||
अश्वि॑ना॒यद्ध॒कर्हि॑चि¦च्छुश्रू॒यात॑मि॒मंहव᳚म् | वस्वी᳚रू॒षुवां॒भुजः॑¦पृ॒ञ्चन्ति॒सुवां॒पृचः॑ || 10 ||
[75] प्रतिप्रियतममिति नवर्चस्य सूक्तस्यात्रेयोवस्युरश्विनौपङ्क्तिः |{मंडल:5, सूक्त:75}{अनुवाक:6, सूक्त:3}{अष्टक:4, अध्याय:4}
प्रति॑प्रि॒यत॑मं॒रथं॒¦वृष॑णंवसु॒वाह॑नम् |

स्तो॒तावा᳚मश्विना॒वृषिः॒¦स्तोमे᳚न॒प्रति॑भूषति॒¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 1 || वर्ग:15

अ॒त्याया᳚तमश्विना¦ति॒रोविश्वा᳚,अ॒हंसना᳚ |

दस्रा॒हिर᳚ण्यवर्तनी॒¦सुषु᳚म्ना॒सिन्धु॑वाहसा॒¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 2 ||

आनो॒रत्ना᳚नि॒बिभ्र॑ता॒¦वश्वि॑ना॒गच्छ॑तंयु॒वम् |

रुद्रा॒हिर᳚ण्यवर्तनी¦जुषा॒णावा᳚जिनीवसू॒¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 3 ||

सु॒ष्टुभो᳚वांवृषण्वसू॒¦रथे॒वाणी॒च्याहि॑ता |

उ॒तवां᳚ककु॒होमृ॒गः¦पृक्षः॑कृणोतिवापु॒षो¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 4 ||

बो॒धिन्म॑नसार॒थ्ये᳚¦षि॒राह॑वन॒श्रुता᳚ |

विभि॒श्च्यवा᳚नमश्विना॒¦निया᳚थो॒,अद्व॑याविनं॒¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 5 ||

आवां᳚नरामनो॒युजो¦ऽश्वा᳚सःप्रुषि॒तप्स॑वः |

वयो᳚वहन्तुपी॒तये᳚¦स॒हसु॒म्नेभि॑रश्विना॒¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 6 || वर्ग:16

अश्वि॑ना॒वेहग॑च्छतं॒¦नास॑त्या॒माविवे᳚नतम् |

ति॒रश्चि॑दर्य॒यापरि॑¦व॒र्तिर्या᳚तमदाभ्या॒¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 7 ||

अ॒स्मिन्‌य॒ज्ञे,अ॑दाभ्या¦जरि॒तारं᳚शुभस्पती |

अ॒व॒स्युम॑श्विनायु॒वं¦गृ॒णन्त॒मुप॑भूषथो॒¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 8 ||

अभू᳚दु॒षारुश॑त्पशु॒¦राग्निर॑धाय्यृ॒त्वियः॑ |

अयो᳚जिवांवृषण्वसू॒¦रथो᳚दस्रा॒वम॑र्त्यो॒¦माध्वी॒मम॑श्रुतं॒हव᳚म् || 9 ||

[76] आभात्यग्निरिति पंचर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिरश्विनौत्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:76}{अनुवाक:6, सूक्त:4}{अष्टक:4, अध्याय:4}
आभा᳚त्य॒ग्निरु॒षसा॒मनी᳚क॒¦मुद्‌विप्रा᳚णांदेव॒यावाचो᳚,अस्थुः |

अ॒र्वाञ्चा᳚नू॒नंर॑थ्ये॒हया᳚तं¦पीपि॒वांस॑मश्विनाघ॒र्ममच्छ॑ || 1 || वर्ग:17

नसं᳚स्कृ॒तंप्रमि॑मीतो॒गमि॒ष्ठा¦ऽन्ति॑नू॒नम॒श्विनोप॑स्तुते॒ह |

दिवा᳚भिपि॒त्वेऽव॒साग॑मिष्ठा॒¦प्रत्यव॑र्तिंदा॒शुषे॒शम्भ॑विष्ठा || 2 ||

उ॒ताया᳚तंसंग॒वेप्रा॒तरह्नो᳚¦म॒ध्यंदि॑न॒उदि॑ता॒सूर्य॑स्य |

दिवा॒नक्त॒मव॑सा॒शंत॑मेन॒¦नेदानीं᳚पी॒तिर॒श्विनात॑तान || 3 ||

इ॒दंहिवां᳚प्र॒दिवि॒स्थान॒मोक॑¦इ॒मेगृ॒हा,अ॑श्विने॒दंदु॑रो॒णम् |

आनो᳚दि॒वोबृ॑ह॒तःपर्व॑ता॒दा¦ऽद्भ्योया᳚त॒मिष॒मूर्जं॒वह᳚न्ता || 4 ||

सम॒श्विनो॒रव॑सा॒नूत॑नेन¦मयो॒भुवा᳚सु॒प्रणी᳚तीगमेम |

आनो᳚र॒यिंव॑हत॒मोतवी॒रा¦नाविश्वा᳚न्यमृता॒सौभ॑गानि || 5 ||

[77] प्रातर्यावाणेति पंचर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिरश्विनौत्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:77}{अनुवाक:6, सूक्त:5}{अष्टक:4, अध्याय:4}
प्रा॒त॒र्यावा᳚णाप्रथ॒माय॑जध्वं¦पु॒रागृध्रा॒दर॑रुषःपिबातः |

प्रा॒तर्हिय॒ज्ञम॒श्विना᳚द॒धाते॒¦प्रशं᳚सन्तिक॒वयः॑पूर्व॒भाजः॑ || 1 || वर्ग:18

प्रा॒तर्य॑जध्वम॒श्विना᳚हिनोत॒¦नसा॒यम॑स्तिदेव॒या,अजु॑ष्टम् |

उ॒तान्यो,अ॒स्मद्‌य॑जते॒विचावः॒¦पूर्वः॑पूर्वो॒यज॑मानो॒वनी᳚यान् || 2 ||

हिर᳚ण्यत्व॒ङ्मधु॑वर्णोघृ॒तस्नुः॒¦पृक्षो॒वह॒न्नारथो᳚वर्ततेवाम् |

मनो᳚जवा,अश्विना॒वात॑रंहा॒¦येना᳚तिया॒थोदु॑रि॒तानि॒विश्वा᳚ || 3 ||

योभूयि॑ष्ठं॒नास॑त्याभ्यांवि॒वेष॒¦चनि॑ष्ठंपि॒त्वोरर॑तेविभा॒गे |

सतो॒कम॑स्यपीपर॒च्छमी᳚भि॒¦रनू᳚र्ध्वभासः॒सद॒मित्‌तु॑तुर्यात् || 4 ||

सम॒श्विनो॒रव॑सा॒नूत॑नेन¦मयो॒भुवा᳚सु॒प्रणी᳚तीगमेम |

आनो᳚र॒यिंव॑हत॒मोतवी॒रा¦नाविश्वा᳚न्यमृता॒सौभ॑गानि || 5 ||

[78] अश्विनाविति नवर्चस्य सूक्तस्यात्रेयःसप्तवध्रिरश्विनावनुष्टुप् आद्यास्तिस्रउष्णिहश्चतुर्थीत्रिष्टुप् ( पंचम्यादिपंचगर्भस्राविण्यउपनिषदः ) |{मंडल:5, सूक्त:78}{अनुवाक:6, सूक्त:6}{अष्टक:4, अध्याय:4}
अश्वि॑ना॒वेहग॑च्छतं॒¦नास॑त्या॒माविवे᳚नतम् | हं॒सावि॑वपतत॒मासु॒ताँ,उप॑ || 1 || वर्ग:19
अश्वि॑नाहरि॒णावि॑व¦गौ॒रावि॒वानु॒यव॑सम् | हं॒सावि॑वपतत॒मासु॒ताँ,उप॑ || 2 ||
अश्वि॑नावाजिनीवसू¦जु॒षेथां᳚य॒ज्ञमि॒ष्टये᳚ | हं॒सावि॑वपतत॒मासु॒ताँ,उप॑ || 3 ||
अत्रि॒र्यद्‌वा᳚मव॒रोह᳚न्नृ॒बीस॒¦मजो᳚हवी॒न्नाध॑मानेव॒योषा᳚ |

श्ये॒नस्य॑चि॒ज्जव॑सा॒नूत॑ने॒ना¦ऽऽग॑च्छतमश्विना॒शंत॑मेन || 4 ||

विजि॑हीष्ववनस्पते॒¦योनिः॒सूष्य᳚न्त्या,इव | श्रु॒तंमे᳚,अश्विना॒हवं᳚¦स॒प्तव॑ध्रिंचमुञ्चतम् || 5 || वर्ग:20
भी॒ताय॒नाध॑मानाय॒¦ऋष॑येस॒प्तव॑ध्रये | मा॒याभि॑रश्विनायु॒वं¦वृ॒क्षंसंच॒विचा᳚चथः || 6 ||
यथा॒वातः॑पुष्क॒रिणीं᳚¦समि॒ङ्गय॑तिस॒र्वतः॑ | ए॒वाते॒गर्भ॑एजतु¦नि॒रैतु॒दश॑मास्यः || 7 ||
यथा॒वातो॒यथा॒वनं॒¦यथा᳚समु॒द्रएज॑ति | ए॒वात्वंद॑शमास्य¦स॒हावे᳚हिज॒रायु॑णा || 8 ||
दश॒मासा᳚ञ्छशया॒नः¦कु॑मा॒रो,अधि॑मा॒तरि॑ | नि॒रैतु॑जी॒वो,अक्ष॑तो¦जी॒वोजीव᳚न्त्या॒,अधि॑ || 9 ||
[79] महेनइति दशर्चस्य सूक्तस्यात्रेयःसत्यश्रवाउषाःपंक्तिः |{मंडल:5, सूक्त:79}{अनुवाक:6, सूक्त:7}{अष्टक:4, अध्याय:4}
म॒हेनो᳚,अ॒द्यबो᳚ध॒यो¦षो᳚रा॒येदि॒वित्म॑ती |

यथा᳚चिन्नो॒,अबो᳚धयः¦स॒त्यश्र॑वसिवा॒य्ये¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 1 || वर्ग:21

यासु॑नी॒थेशौ᳚चद्र॒थे¦व्यौच्छो᳚दुहितर्दिवः |

साव्यु॑च्छ॒सही᳚यसि¦स॒त्यश्र॑वसिवा॒य्ये¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 2 ||

सानो᳚,अ॒द्याभ॒रद्व॑सु॒¦र्व्यु॑च्छादुहितर्दिवः |

योव्यौच्छः॒सही᳚यसि¦स॒त्यश्र॑वसिवा॒य्ये¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 3 ||

अ॒भियेत्वा᳚विभावरि॒¦स्तोमै᳚र्गृ॒णन्ति॒वह्न॑यः |

म॒घैर्म॑घोनिसु॒श्रियो॒¦दाम᳚न्वन्तःसुरा॒तयः॒¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 4 ||

यच्चि॒द्धिते᳚ग॒णा,इ॒मे¦छ॒दय᳚न्तिम॒घत्त॑ये |

परि॑चि॒द्‌वष्ट॑योदधु॒¦र्दद॑तो॒राधो॒,अह्र॑यं॒¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 5 ||

ऐषु॑धावी॒रव॒द्‌यश॒¦उषो᳚मघोनिसू॒रिषु॑ |

येनो॒राधां॒स्यह्र॑या¦म॒घवा᳚नो॒,अरा᳚सत॒¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 6 || वर्ग:22

तेभ्यो᳚द्यु॒म्नंबृ॒हद्‌यश॒¦उषो᳚मघो॒न्याव॑ह |

येनो॒राधां॒स्यश्व्या᳚¦ग॒व्याभज᳚न्तसू॒रयः॒¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 7 ||

उ॒तनो॒गोम॑ती॒रिष॒¦आव॑हादुहितर्दिवः |

सा॒कंसूर्य॑स्यर॒श्मिभिः॑¦शु॒क्रैःशोच॑द्भिर॒र्चिभिः॒¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 8 ||

व्यु॑च्छादुहितर्दिवो॒¦माचि॒रंत॑नुथा॒,अपः॑ |

नेत्‌त्वा᳚स्ते॒नंयथा᳚रि॒पुं¦तपा᳚ति॒सूरो᳚,अ॒र्चिषा॒¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 9 ||

ए॒ताव॒द्‌वेदु॑ष॒स्त्वं¦भूयो᳚वा॒दातु॑मर्हसि |

यास्तो॒तृभ्यो᳚विभावर्यु॒¦च्छन्ती॒नप्र॒मीय॑से॒¦सुजा᳚ते॒,अश्व॑सूनृते || 10 ||

[80] द्युतद्यामानमिति षडृचस्य सूक्तस्यात्रेयःसत्यश्रवाउषास्त्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:80}{अनुवाक:6, सूक्त:8}{अष्टक:4, अध्याय:4}
द्यु॒तद्या᳚मानंबृह॒तीमृ॒तेन॑¦ऋ॒ताव॑रीमरु॒णप्सुं᳚विभा॒तीम् |

दे॒वीमु॒षसं॒स्व॑रा॒वह᳚न्तीं॒¦प्रति॒विप्रा᳚सोम॒तिभि॑र्जरन्ते || 1 || वर्ग:23

ए॒षाजनं᳚दर्श॒ताबो॒धय᳚न्ती¦सु॒गान्‌प॒थःकृ᳚ण्व॒तीया॒त्यग्रे᳚ |

बृ॒ह॒द्र॒थाबृ॑ह॒तीवि॑श्वमि॒न्वो¦षाज्योति᳚र्यच्छ॒त्यग्रे॒,अह्ना᳚म् || 2 ||

ए॒षागोभि॑ररु॒णेभि᳚र्युजा॒ना¦ऽस्रे᳚धन्तीर॒यिमप्रा᳚युचक्रे |

प॒थोरद᳚न्तीसुवि॒ताय॑दे॒वी¦पु॑रुष्टु॒तावि॒श्ववा᳚रा॒विभा᳚ति || 3 ||

ए॒षाव्ये᳚नीभवतिद्वि॒बर्हा᳚,¦आविष्कृण्वा॒नात॒न्वं᳚पु॒रस्ता᳚त् |

ऋ॒तस्य॒पन्था॒मन्वे᳚तिसा॒धु¦प्र॑जान॒तीव॒नदिशो᳚मिनाति || 4 ||

ए॒षाशु॒भ्रानत॒न्वो᳚विदा॒नो¦र्ध्वेव॑स्ना॒तीदृ॒शये᳚नो,अस्थात् |

अप॒द्वेषो॒बाध॑माना॒तमां᳚स्यु॒¦षादि॒वोदु॑हि॒ताज्योति॒षागा᳚त् || 5 ||

ए॒षाप्र॑ती॒चीदु॑हि॒तादि॒वोनॄन्¦योषे᳚वभ॒द्रानिरि॑णीते॒,अप्सः॑ |

व्यू॒र्ण्व॒तीदा॒शुषे॒वार्या᳚णि॒¦पुन॒र्ज्योति᳚र्युव॒तिःपू॒र्वथा᳚कः || 6 ||

[81] युंजतेमनइति पंचर्चस्य सूक्तस्यात्रेयः श्यावाश्वः सविताजगती |{मंडल:5, सूक्त:81}{अनुवाक:6, सूक्त:9}{अष्टक:4, अध्याय:4}
यु॒ञ्जते॒मन॑उ॒तयु᳚ञ्जते॒धियो॒¦विप्रा॒विप्र॑स्यबृह॒तोवि॑प॒श्चितः॑ |

विहोत्रा᳚दधेवयुना॒विदेक॒इन्¦म॒हीदे॒वस्य॑सवि॒तुःपरि॑ष्टुतिः || 1 || वर्ग:24

विश्वा᳚रू॒पाणि॒प्रति॑मुञ्चतेक॒विः¦प्रासा᳚वीद्‌भ॒द्रंद्वि॒पदे॒चतु॑ष्पदे |

विनाक॑मख्यत्‌सवि॒तावरे॒ण्यो¦ऽनु॑प्र॒याण॑मु॒षसो॒विरा᳚जति || 2 ||

यस्य॑प्र॒याण॒मन्व॒न्यइद्‌य॒यु¦र्दे॒वादे॒वस्य॑महि॒मान॒मोज॑सा |

यःपार्थि॑वानिविम॒मेसएत॑शो॒¦रजां᳚सिदे॒वःस॑वि॒ताम॑हित्व॒ना || 3 ||

उ॒तया᳚सिसवित॒स्त्रीणि॑रोच॒नो¦तसूर्य॑स्यर॒श्मिभिः॒समु॑च्यसि |

उ॒तरात्री᳚मुभ॒यतः॒परी᳚यस¦उ॒तमि॒त्रोभ॑वसिदेव॒धर्म॑भिः || 4 ||

उ॒तेशि॑षेप्रस॒वस्य॒त्वमेक॒इ¦दु॒तपू॒षाभ॑वसिदेव॒याम॑भिः |

उ॒तेदंविश्वं॒भुव॑नं॒विरा᳚जसि¦श्या॒वाश्व॑स्तेसवितः॒स्तोम॑मानशे || 5 ||

[82] तत्सवितुरिति नवर्चस्य सूक्तस्यात्रेयःश्यावाश्वः सवितागायत्री आद्यानुष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:82}{अनुवाक:6, सूक्त:10}{अष्टक:4, अध्याय:4}
तत्‌स॑वि॒तुर्वृ॑णीमहे¦व॒यंदे॒वस्य॒भोज॑नम् | श्रेष्ठं᳚सर्व॒धात॑मं॒¦तुरं॒भग॑स्यधीमहि || 1 || वर्ग:25
अस्य॒हिस्वय॑शस्तरं¦सवि॒तुःकच्च॒नप्रि॒यम् | नमि॒नन्ति॑स्व॒राज्य᳚म् || 2 ||
सहिरत्ना᳚निदा॒शुषे᳚¦सु॒वाति॑सवि॒ताभगः॑ | तंभा॒गंचि॒त्रमी᳚महे || 3 ||
अ॒द्यानो᳚देवसवितः¦प्र॒जाव॑त्‌सावीः॒सौभ॑गम् | परा᳚दु॒ष्ष्वप्न्यं᳚सुव || 4 ||
विश्वा᳚निदेवसवित¦र्दुरि॒तानि॒परा᳚सुव | यद्‌भ॒द्रंतन्न॒आसु॑व || 5 ||
अना᳚गसो॒,अदि॑तये¦दे॒वस्य॑सवि॒तुःस॒वे | विश्वा᳚वा॒मानि॑धीमहि || 6 || वर्ग:26
आवि॒श्वदे᳚वं॒सत्प॑तिं¦सू॒क्तैर॒द्यावृ॑णीमहे | स॒त्यस॑वंसवि॒तार᳚म् || 7 ||
यइ॒मे,उ॒भे,अह॑नी¦पु॒रएत्यप्र॑युच्छन् | स्वा॒धीर्दे॒वःस॑वि॒ता || 8 ||
यइ॒माविश्वा᳚जा॒ता¦न्या᳚श्रा॒वय॑ति॒श्लोके᳚न | प्रच॑सु॒वाति॑सवि॒ता || 9 ||
[83] अच्छावदेति दशर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिः पर्जन्यस्त्रिष्टुप्‌ द्वितीयादितिस्रोजगत्यो नवम्यनुष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:83}{अनुवाक:6, सूक्त:11}{अष्टक:4, अध्याय:4}
अच्छा᳚वदत॒वसं᳚गी॒र्भिरा॒भिः¦स्तु॒हिप॒र्जन्यं॒नम॒सावि॑वास |

कनि॑क्रदद्‌वृष॒भोजी॒रदा᳚नू॒¦रेतो᳚दधा॒त्योष॑धीषु॒गर्भ᳚म् || 1 || वर्ग:27

विवृ॒क्षान्‌ह᳚न्त्यु॒तह᳚न्तिर॒क्षसो॒¦विश्वं᳚बिभाय॒भुव॑नंम॒हाव॑धात् |

उ॒ताना᳚गा,ईषते॒वृष्ण्या᳚वतो॒¦यत्‌प॒र्जन्यः॑स्त॒नय॒न्‌हन्ति॑दु॒ष्कृतः॑ || 2 ||

र॒थीव॒कश॒याश्वाँ᳚,अभिक्षि॒प¦न्ना॒विर्दू॒तान्‌कृ॑णुतेव॒र्ष्या॒३॑(आँ॒)अह॑ |

दू॒रात्‌सिं॒हस्य॑स्त॒नथा॒,उदी᳚रते॒¦यत्‌प॒र्जन्यः॑कृणु॒तेव॒र्ष्य१॑(अं॒)नभः॑ || 3 ||

प्रवाता॒वान्ति॑प॒तय᳚न्तिवि॒द्युत॒¦उदोष॑धी॒र्जिह॑ते॒पिन्व॑ते॒स्वः॑ |

इरा॒विश्व॑स्मै॒भुव॑नायजायते॒¦यत्‌प॒र्जन्यः॑पृथि॒वींरेत॒साव॑ति || 4 ||

यस्य᳚व्र॒तेपृ॑थि॒वीनन्न॑मीति॒¦यस्य᳚व्र॒तेश॒फव॒ज्जर्भु॑रीति |

यस्य᳚व्र॒तओष॑धीर्वि॒श्वरू᳚पाः॒¦सनः॑पर्जन्य॒महि॒शर्म॑यच्छ || 5 ||

दि॒वोनो᳚वृ॒ष्टिंम॑रुतोररीध्वं॒¦प्रपि᳚न्वत॒वृष्णो॒,अश्व॑स्य॒धाराः᳚ |

अ॒र्वाङे॒तेन॑स्तनयि॒त्नुनेह्य॒¦पोनि॑षि॒ञ्चन्नसु॑रःपि॒तानः॑ || 6 || वर्ग:28

अ॒भिक्र᳚न्दस्त॒नय॒गर्भ॒माधा᳚,¦उद॒न्वता॒परि॑दीया॒रथे᳚न |

दृतिं॒सुक॑र्ष॒विषि॑तं॒न्य᳚ञ्चं¦स॒माभ॑वन्तू॒द्वतो᳚निपा॒दाः || 7 ||

म॒हान्तं॒कोश॒मुद॑चा॒निषि᳚ञ्च॒¦स्यन्द᳚न्तांकु॒ल्याविषि॑ताःपु॒रस्ता᳚त् |

घृ॒तेन॒द्यावा᳚पृथि॒वीव्यु᳚न्धि¦सुप्रपा॒णंभ॑वत्व॒घ्न्याभ्यः॑ || 8 ||

यत्‌प॑र्जन्य॒कनि॑क्रदत्¦स्त॒नय॒न्‌हंसि॑दु॒ष्कृतः॑ | प्रती॒दंविश्वं᳚मोदते॒¦यत्‌किंच॑पृथि॒व्यामधि॑ || 9 ||
अव॑र्षीर्व॒र्षमुदु॒षूगृ॑भा॒या¦ऽक॒र्धन्वा॒न्यत्ये᳚त॒वा,उ॑ |

अजी᳚जन॒ओष॑धी॒र्भोज॑नाय॒¦कमु॒तप्र॒जाभ्यो᳚ऽविदोमनी॒षाम् || 10 ||

[84] बळित्थेति तृचस्य सूक्तस्य भौमोत्रिःपृथिव्यनुष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:84}{अनुवाक:6, सूक्त:12}{अष्टक:4, अध्याय:4}
बळि॒त्थापर्व॑तानां¦खि॒द्रंबि॑भर्षिपृथिवि | प्रयाभूमिं᳚प्रवत्वति¦म॒ह्नाजि॒नोषि॑महिनि || 1 || वर्ग:29
स्तोमा᳚सस्त्वाविचारिणि॒¦प्रति॑ष्टोभन्त्य॒क्तुभिः॑ | प्रयावाजं॒नहेष᳚न्तं¦पे॒रुमस्य॑स्यर्जुनि || 2 ||
दृ॒ळ्हाचि॒द्‌यावन॒स्पती᳚न्¦क्ष्म॒यादर्ध॒र्ष्योज॑सा | यत्ते᳚,अ॒भ्रस्य॑वि॒द्युतो᳚¦दि॒वोवर्ष᳚न्तिवृ॒ष्टयः॑ || 3 ||
[85] प्रसम्राजइत्यष्टर्चस्य सूक्तस्य भौमोत्रिर्वरुणत्रिष्टुप् |{मंडल:5, सूक्त:85}{अनुवाक:6, सूक्त:13}{अष्टक:4, अध्याय:4}
प्रस॒म्राजे᳚बृ॒हद॑र्चागभी॒रं¦ब्रह्म॑प्रि॒यंवरु॑णायश्रु॒ताय॑ |

वियोज॒घान॑शमि॒तेव॒चर्मो᳚¦प॒स्तिरे᳚पृथि॒वींसूर्या᳚य || 1 || वर्ग:30

वने᳚षु॒व्य१॑(अ॒)न्तरि॑क्षंततान॒¦वाज॒मर्व॑त्सु॒पय॑उ॒स्रिया᳚सु |

हृ॒त्सुक्रतुं॒वरु॑णो,अ॒प्स्व१॑(अ॒)ग्निं¦दि॒विसूर्य॑मदधा॒त्‌सोम॒मद्रौ᳚ || 2 ||

नी॒चीन॑बारं॒वरु॑णः॒कव᳚न्धं॒¦प्रस॑सर्ज॒रोद॑सी,अ॒न्तरि॑क्षम् |

तेन॒विश्व॑स्य॒भुव॑नस्य॒राजा॒¦यवं॒नवृ॒ष्टिर्व्यु॑नत्ति॒भूम॑ || 3 ||

उ॒नत्ति॒भूमिं᳚पृथि॒वीमु॒तद्यां¦य॒दादु॒ग्धंवरु॑णो॒वष्ट्यादित् |

सम॒भ्रेण॑वसत॒पर्व॑तास¦स्तविषी॒यन्तः॑श्रथयन्तवी॒राः || 4 ||

इ॒मामू॒ष्वा᳚सु॒रस्य॑श्रु॒तस्य॑¦म॒हींमा॒यांवरु॑णस्य॒प्रवो᳚चम् |

माने᳚नेवतस्थि॒वाँ,अ॒न्तरि॑क्षे॒¦वियोम॒मेपृ॑थि॒वींसूर्ये᳚ण || 5 ||

इ॒मामू॒नुक॒वित॑मस्यमा॒यां¦म॒हींदे॒वस्य॒नकि॒राद॑धर्ष |

एकं॒यदु॒द्नानपृ॒णन्त्येनी᳚¦रासि॒ञ्चन्ती᳚र॒वन॑यःसमु॒द्रम् || 6 || वर्ग:31

अ॒र्य॒म्यं᳚वरुणमि॒त्र्यं᳚वा॒¦सखा᳚यंवा॒सद॒मिद्‌भ्रात॑रंवा |

वे॒शंवा॒नित्यं᳚वरु॒णार॑णंवा॒¦यत्‌सी॒माग॑श्चकृ॒माशि॒श्रथ॒स्तत् || 7 ||

कि॒त॒वासो॒यद्‌रि॑रि॒पुर्नदी॒वि¦यद्‌वा᳚घास॒त्यमु॒तयन्नवि॒द्म |

सर्वा॒ताविष्य॑शिथि॒रेव॑दे॒वा¦ऽधा᳚तेस्यामवरुणप्रि॒यासः॑ || 8 ||

[86] इंद्राग्नीयमिति षडृचस्य सूक्तस्य भौमोत्रिरिंद्राग्न्यनुष्टुप् अंत्याविराट्‌पूर्वापंक्त्युत्तरावा |{मंडल:5, सूक्त:86}{अनुवाक:6, सूक्त:14}{अष्टक:4, अध्याय:4}
इन्द्रा᳚ग्नी॒यमव॑थ¦उ॒भावाजे᳚षु॒मर्त्य᳚म् | दृ॒ळ्हाचि॒त्‌सप्रभे᳚दति¦द्यु॒म्नावाणी᳚रिवत्रि॒तः || 1 || वर्ग:32
यापृत॑नासुदु॒ष्टरा॒¦यावाजे᳚षुश्र॒वाय्या᳚ | यापञ्च॑चर्ष॒णीर॒भी᳚¦न्द्रा॒ग्नीताह॑वामहे || 2 ||
तयो॒रिदम॑व॒च्छव॑¦स्ति॒ग्मादि॒द्युन्म॒घोनोः᳚ | प्रति॒द्रुणा॒गभ॑स्त्यो॒¦र्गवां᳚वृत्र॒घ्नएष॑ते || 3 ||
तावा॒मेषे॒रथा᳚ना¦मिन्द्रा॒ग्नीह॑वामहे | पती᳚तु॒रस्य॒राध॑सो¦वि॒द्वांसा॒गिर्व॑णस्तमा || 4 ||
तावृ॒धन्ता॒वनु॒द्यून्¦मर्ता᳚यदे॒वाव॒दभा᳚ | अर्ह᳚न्ताचित्‌पु॒रोद॒धें¦ऽशे᳚वदे॒वावर्व॑ते || 5 ||
ए॒वेन्द्रा॒ग्निभ्या॒महा᳚विह॒व्यं¦शू॒ष्यं᳚घृ॒तंनपू॒तमद्रि॑भिः | तासू॒रिषु॒श्रवो᳚बृ॒हद्¦र॒यिंगृ॒णत्सु॑दिधृत॒¦मिषं᳚गृ॒णत्सु॑दिधृतम् || 6 ||
[87] प्रवोमहइति नवर्चस्य सूक्तस्यात्रेय एवयामरुन्मरुतोतिजगती |{मंडल:5, सूक्त:87}{अनुवाक:6, सूक्त:15}{अष्टक:4, अध्याय:4}
प्रवो᳚म॒हेम॒तयो᳚यन्तु॒विष्ण॑वे¦म॒रुत्व॑तेगिरि॒जा,ए᳚व॒याम॑रुत् |

प्रशर्धा᳚य॒प्रय॑ज्यवेसुखा॒दये᳚¦त॒वसे᳚भ॒न्ददि॑ष्टये॒¦धुनि᳚व्रताय॒शव॑से || 1 || वर्ग:33

प्रयेजा॒ताम॑हि॒नायेच॒नुस्व॒यं¦प्रवि॒द्मना᳚ब्रु॒वत॑एव॒याम॑रुत् |

क्रत्वा॒तद्‌वो᳚मरुतो॒नाधृषे॒शवो᳚¦दा॒नाम॒ह्नातदे᳚षा॒¦मधृ॑ष्टासो॒नाद्र॑यः || 2 ||

प्रयेदि॒वोबृ॑ह॒तःशृ᳚ण्वि॒रेगि॒रा¦सु॒शुक्वा᳚नःसु॒भ्व॑एव॒याम॑रुत् |

नयेषा॒मिरी᳚स॒धस्थ॒ईष्ट॒आँ¦अ॒ग्नयो॒नस्ववि॑द्युतः॒¦प्रस्प॒न्द्रासो॒धुनी᳚नाम् || 3 ||

सच॑क्रमेमह॒तोनिरु॑रुक्र॒मः¦स॑मा॒नस्मा॒त्‌सद॑सएव॒याम॑रुत् |

य॒दायु॑क्त॒त्मना॒स्वादधि॒ष्णुभि॒¦र्विष्प॑र्धसो॒विम॑हसो॒¦जिगा᳚ति॒शेवृ॑धो॒नृभिः॑ || 4 ||

स्व॒नोनवोऽम॑वान्‌रेजय॒द्‌वृषा᳚¦त्वे॒षोय॒यिस्त॑वि॒षए᳚व॒याम॑रुत् |

येना॒सह᳚न्तऋ॒ञ्जत॒स्वरो᳚चिषः॒¦स्थार॑श्मानोहिर॒ण्ययाः᳚¦स्वायु॒धास॑इ॒ष्मिणः॑ || 5 ||

अ॒पा॒रोवो᳚महि॒मावृ॑द्धशवस¦स्त्वे॒षंशवो᳚ऽवत्वेव॒याम॑रुत् |

स्थाता᳚रो॒हिप्रसि॑तौसं॒दृशि॒स्थन॒¦तेन॑उरुष्यतानि॒दः¦शु॑शु॒क्वांसो॒नाग्नयः॑ || 6 || वर्ग:34

तेरु॒द्रासः॒सुम॑खा,अ॒ग्नयो᳚यथा¦तुविद्यु॒म्ना,अ॑वन्त्वेव॒याम॑रुत् |

दी॒र्घंपृ॒थुप॑प्रथे॒सद्म॒पार्थि॑वं॒¦येषा॒मज्मे॒ष्वाम॒हः¦शर्धां॒स्यद्भु॑तैनसाम् || 7 ||

अ॒द्वे॒षोनो᳚मरुतोगा॒तुमेत॑न॒¦श्रोता॒हवं᳚जरि॒तुरे᳚व॒याम॑रुत् |

विष्णो᳚र्म॒हःस॑मन्यवोयुयोतन॒¦स्मद्‌र॒थ्यो॒३॑(ओ॒)नदं॒सना¦ऽप॒द्वेषां᳚सिसनु॒तः || 8 ||

गन्ता᳚नोय॒ज्ञंय॑ज्ञियाःसु॒शमि॒¦श्रोता॒हव॑मर॒क्षए᳚व॒याम॑रुत् |

ज्येष्ठा᳚सो॒नपर्व॑तासो॒व्यो᳚मनि¦यू॒यंतस्य॑प्रचेतसः॒¦स्यात॑दु॒र्धर्त॑वोनि॒दः || 9 ||