[1] ప్రవఃపాంతమితి పంచదశర్చస్య సూక్తస్య దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్విశ్వేదేవాస్త్రిష్టుప్ పంచమీషష్ఠ్యౌ విరాడ్రూపే | (భేదప్రయోగపక్షేతుఆద్యానాంషణ్ణాంక్రమేణరుద్రమరుతఉషాసానక్తా విశ్వేదేవాఅశ్వినౌవిశ్వేదేవామిత్రావరుణసింధవోదేవతాః తతోద్వయోర్విశ్వేదేవాః తతోద్వయోర్మిత్రావరుణౌ అంత్య పంచానాంవిశ్వేదేవాః ఏవం 15) | |
ప్ర వః॒ పాంతం᳚ రఘుమన్య॒వోఽన్ధో᳚ య॒జ్ఞం రు॒ద్రాయ॑ మీ॒ళ్హుషే᳚ భరధ్వం |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} ది॒వో, అ॑స్తో॒ష్యసు॑రస్య వీ॒రైరి॑షు॒ధ్యేవ॑ మ॒రుతో॒ రోద॑స్యోః ||{1/15}{2.1.1.1}{1.122.1}{1.18.2.1}{1, 122, 1371} ప్ర¦వః॒¦పాంత᳚మ్¦ర॒ఘు॒ఽమ॒న్య॒వః॒¦అంధః॑¦య॒జ్ఞమ్¦రు॒ద్రాయ॑¦మీ॒ళ్హుషే᳚¦భ॒ర॒ధ్వ॒మ్ | |
పత్నీ᳚వ పూ॒ర్వహూ᳚తిం వావృ॒ధధ్యా᳚, ఉ॒షాసా॒నక్తా᳚ పురు॒ధా విదా᳚నే |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} స్త॒రీర్నాత్కం॒ వ్యు॑తం॒ వసా᳚నా॒ సూర్య॑స్య శ్రి॒యా సు॒దృశీ॒ హిర᳚ణ్యైః ||{2/15}{2.1.1.2}{1.122.2}{1.18.2.2}{2, 122, 1372} పత్నీ᳚ఽఇవ¦పూ॒ర్వఽహూ᳚తిమ్¦వ॒వృ॒ధధ్యై᳚¦ఉ॒షసా॒నక్తా᳚¦పు॒రు॒ధా¦విదా᳚నే॒ ఇతి॑ | |
మ॒మత్తు॑ నః॒ పరి॑జ్మా వస॒ర్హా మ॒మత్తు॒ వాతో᳚, అ॒పాం వృష᳚ణ్వాన్ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} శి॒శీ॒తమిం᳚ద్రాపర్వతా యు॒వం న॒స్తన్నో॒ విశ్వే᳚ వరివస్యంతు దే॒వాః ||{3/15}{2.1.1.3}{1.122.3}{1.18.2.3}{3, 122, 1373} మ॒మత్తు॑¦నః॒¦పరి॑ఽజ్మా¦వ॒స॒ర్హా¦మ॒మత్తు॑¦వాతః॑¦అ॒పామ్¦వృష॑ణ్ఽవాన్ | |
ఉ॒త త్యా మే᳚ య॒శసా᳚ శ్వేత॒నాయై॒ వ్యంతా॒ పాంతౌ᳚శి॒జో హు॒వధ్యై᳚ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} ప్ర వో॒ నపా᳚తమ॒పాం కృ॑ణుధ్వం॒ ప్ర మా॒తరా᳚ రాస్పి॒నస్యా॒యోః ||{4/15}{2.1.1.4}{1.122.4}{1.18.2.4}{4, 122, 1374} ఉ॒త¦త్యా¦మే॒¦య॒శసా᳚¦శ్వే॒త॒నాయై᳚¦వ్యంతా᳚¦పాంతా᳚¦ఔ॒శి॒జః॒¦హు॒వధ్యై᳚ | |
ఆ వో᳚ రువ॒ణ్యుమౌ᳚శి॒జో హు॒వధ్యై॒ ఘోషే᳚వ॒ శంస॒మర్జు॑నస్య॒ నంశే᳚ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | విశ్వదేవాః | విరాడ్రూపా} ప్ర వః॑ పూ॒ష్ణే దా॒వన॒ ఆఀ, అచ్ఛా᳚ వోచేయ వ॒సుతా᳚తిమ॒గ్నేః ||{5/15}{2.1.1.5}{1.122.5}{1.18.2.5}{5, 122, 1375} ఆ¦వః॒¦రు॒వ॒ణ్యుమ్¦ఔ॒శి॒జః¦హు॒వధ్యై᳚¦ఘోషా᳚ఽఇవ¦శంస᳚మ్¦అర్జు॑నస్య¦నంశే᳚ | |
శ్రు॒తం మే᳚ మిత్రావరుణా॒ హవే॒మోత శ్రు॑తం॒ సద॑నే వి॒శ్వతః॑ సీం |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | విశ్వదేవాః | విరాడ్రూపా} శ్రోతు॑ నః॒ శ్రోతు॑రాతిః సు॒శ్రోతుః॑ సు॒క్షేత్రా॒ సింధు॑ర॒ద్భిః ||{6/15}{2.1.2.1}{1.122.6}{1.18.2.6}{6, 122, 1376} శ్రు॒తమ్¦మే॒¦మి॒త్రా॒వ॒రు॒ణా॒¦హవా᳚¦ఇ॒మా¦ఉ॒త¦శ్రు॒త॒మ్¦సద॑నే¦వి॒శ్వతః॑¦సీ॒మ్ | |
స్తు॒షే సా వాం᳚ వరుణ మిత్ర రా॒తిర్గవాం᳚ శ॒తా పృ॒క్షయా᳚మేషు ప॒జ్రే |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} శ్రు॒తర॑థే ప్రి॒యర॑థే॒ దధా᳚నాః స॒ద్యః పు॒ష్టిం ని॑రుంధా॒నాసో᳚, అగ్మన్ ||{7/15}{2.1.2.2}{1.122.7}{1.18.2.7}{7, 122, 1377} స్తు॒షే¦సా¦వా॒మ్¦వ॒రు॒ణ॒¦మి॒త్ర॒¦రా॒తిః¦గవా᳚మ్¦శ॒తా¦పృ॒క్షఽయా᳚మేషు¦ప॒జ్రే | |
అ॒స్య స్తు॑షే॒ మహి॑మఘస్య॒ రాధః॒సచా᳚ సనేమ॒ నహు॑షః సు॒వీరాః᳚ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} జనో॒ యః ప॒జ్రేభ్యో᳚ వా॒జినీ᳚వా॒నశ్వా᳚వతో ర॒థినో॒ మహ్యం᳚ సూ॒రిః ||{8/15}{2.1.2.3}{1.122.8}{1.18.2.8}{8, 122, 1378} అ॒స్య¦స్తు॒షే॒¦మహి॑ఽమఘస్య¦రాధః॑¦సచా᳚¦స॒నే॒మ॒¦నహు॑షః¦సు॒ఽవీరాః᳚ | |
జనో॒ యో మి॑త్రావరుణావభి॒ధ్రుగ॒పో న వాం᳚ సు॒నోత్య॑క్ష్ణయా॒ధ్రుక్ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} స్వ॒యం స యక్ష్మం॒ హృద॑యే॒ ని ధ॑త్త॒ ఆప॒ యదీం॒ హోత్రా᳚భిరృ॒తావా᳚ ||{9/15}{2.1.2.4}{1.122.9}{1.18.2.9}{9, 122, 1379} జనః॑¦యః¦మి॒త్రా॒వ॒రు॒ణౌ॒¦అ॒భి॒ఽధ్రుక్¦అ॒పః¦న¦వా॒మ్¦సు॒నోతి॑¦అ॒క్ష్ణ॒యా॒ఽధ్రుక్ | |
స వ్రాధ॑తో॒ నహు॑షో॒ దంసు॑జూతః॒ శర్ధ॑స్తరో న॒రాం గూ॒ర్తశ్ర॑వాః |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} విసృ॑ష్టరాతిర్యాతి బాళ్హ॒సృత్వా॒ విశ్వా᳚సు పృ॒త్సు సద॒మిచ్ఛూరః॑ ||{10/15}{2.1.2.5}{1.122.10}{1.18.2.10}{10, 122, 1380} సః¦వ్రాధ॑తః¦నహు॑షః¦దమ్ఽసు॑జూతః¦శర్ధః॑ఽతరః¦న॒రామ్¦గూ॒ర్తఽశ్ర॑వాః | |
అధ॒ గ్మంతా॒ నహు॑షో॒ హవం᳚ సూ॒రేః శ్రోతా᳚ రాజానో, అ॒మృత॑స్య మంద్రాః |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} న॒భో॒జువో॒ యన్ని॑ర॒వస్య॒ రాధః॒ ప్రశ॑స్తయే మహి॒నా రథ॑వతే ||{11/15}{2.1.3.1}{1.122.11}{1.18.2.11}{11, 122, 1381} అధ॑¦గ్మంత॑¦నహు॑షః¦హవ᳚మ్¦సూ॒రేః¦శ్రోత॑¦రా॒జా॒నః॒¦అ॒మృత॑స్య¦మం॒ద్రాః॒ | |
ఏ॒తం శర్ధం᳚ ధామ॒ యస్య॑ సూ॒రేరిత్య॑వోచం॒దశ॑తయస్య॒ నంశే᳚ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} ద్యు॒మ్నాని॒ యేషు॑ వ॒సుతా᳚తీ రా॒రన్ విశ్వే᳚ సన్వంతు ప్రభృ॒థేషు॒ వాజం᳚ ||{12/15}{2.1.3.2}{1.122.12}{1.18.2.12}{12, 122, 1382} ఏ॒తమ్¦శర్ధ᳚మ్¦ధా॒మ॒¦యస్య॑¦సూ॒రేః¦ఇతి॑¦అ॒వో॒చ॒న్¦దశ॑ఽతయస్య¦నంశే᳚ | |
మందా᳚మహే॒ దశ॑తయస్య ధా॒సేర్ద్విర్యత్ పంచ॒ బిభ్ర॑తో॒ యంత్యన్నా᳚ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} కిమి॒ష్టాశ్వ॑ ఇ॒ష్టర॑శ్మిరే॒త ఈ᳚శా॒నాస॒స్తరు॑ష ఋంజతే॒ నౄన్ ||{13/15}{2.1.3.3}{1.122.13}{1.18.2.13}{13, 122, 1383} మందా᳚మహే¦దశ॑ఽతయస్య¦ధా॒సేః¦ద్విః¦యత్¦పంచ॑¦బిభ్ర॑తః¦యంతి॑¦అన్నా᳚ | |
హిర᳚ణ్యకర్ణం మణిగ్రీవ॒మర్ణ॒స్తన్నో॒ విశ్వే᳚ వరివస్యంతు దే॒వాః |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} అ॒ర్యో గిరః॑ స॒ద్య ఆ జ॒గ్ముషీ॒రోస్రాశ్చా᳚కంతూ॒ భయే᳚ష్వ॒స్మే ||{14/15}{2.1.3.4}{1.122.14}{1.18.2.14}{14, 122, 1384} హిర᳚ణ్యఽకర్ణమ్¦మ॒ణి॒ఽగ్రీ॒వ॒మ్¦అర్ణః॑¦తత్¦నః॒¦విశ్వే᳚¦వ॒రి॒వ॒స్యం॒తు॒¦దే॒వాః | |
చ॒త్వారో᳚ మా మశ॒ర్శార॑స్య॒ శిశ్వ॒స్త్రయో॒ రాజ్ఞ॒ ఆయ॑వసస్య జి॒ష్ణోః |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} రథో᳚ వాం మిత్రావరుణా దీ॒ర్ఘాప్సాః॒ స్యూమ॑గభస్తిః॒ సూరో॒ నాద్యౌ᳚త్ ||{15/15}{2.1.3.5}{1.122.15}{1.18.2.15}{15, 122, 1385} చ॒త్వారః॑¦మా॒¦మ॒శ॒ర్శార॑స్య¦శిశ్వః॑¦త్రయః॑¦రాజ్ఞః॑¦ఆయ॑వసస్య¦జి॒ష్ణోః | |
[2] పృథూరథఇతి త్రయోదశర్చస్య సూక్తస్య దైర్ఘతమసః కక్షీవానుషాస్త్రిష్టుప్ | |
పృ॒థూ రథో॒ దక్షి॑ణాయా, అయో॒జ్యైనం᳚ దే॒వాసో᳚, అ॒మృతా᳚సో, అస్థుః |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} కృ॒ష్ణాదుద॑స్థాద॒ర్యా॒3॑(ఆ॒) విహా᳚యా॒శ్చికి॑త్సంతీ॒ మాను॑షాయ॒ క్షయా᳚య ||{1/13}{2.1.4.1}{1.123.1}{1.18.3.1}{16, 123, 1386} పృ॒థుః¦రథః॑¦దక్షి॑ణాయాః¦అ॒యో॒జి॒¦ఆ¦ఏ॒న॒మ్¦దే॒వాసః॑¦అ॒మృతా᳚సః¦అ॒స్థుః॒ | |
పూర్వా॒ విశ్వ॑స్మా॒ద్ భువ॑నాదబోధి॒ జయం᳚తీ॒ వాజం᳚ బృహ॒తీ సను॑త్రీ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} ఉ॒చ్చా వ్య॑ఖ్యద్ యువ॒తిః పు॑న॒ర్భూరోషా, అ॑గన్ ప్రథ॒మా పూ॒ర్వహూ᳚తౌ ||{2/13}{2.1.4.2}{1.123.2}{1.18.3.2}{17, 123, 1387} పూర్వా᳚¦విశ్వ॑స్మాత్¦భువ॑నాత్¦అ॒బో॒ధి॒¦జయం᳚తీ¦వాజ᳚మ్¦బృ॒హ॒తీ¦సను॑త్రీ | |
యద॒ద్య భా॒గం వి॒భజా᳚సి॒ నృభ్య॒ ఉషో᳚ దేవి మర్త్య॒త్రా సు॑జాతే |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} దే॒వో నో॒, అత్ర॑ సవి॒తా దమూ᳚నా॒, అనా᳚గసో వోచతి॒ సూర్యా᳚య ||{3/13}{2.1.4.3}{1.123.3}{1.18.3.3}{18, 123, 1388} యత్¦అ॒ద్య¦భా॒గమ్¦వి॒ఽభజా᳚సి¦నృఽభ్యః॑¦ఉషః॑¦దే॒వి॒¦మ॒ర్త్య॒ఽత్రా¦సు॒ఽజా॒తే॒ | |
గృ॒హంగృ॑హమహ॒నా యా॒త్యచ్ఛా᳚ ది॒వేది॑వే॒, అధి॒ నామా॒ దధా᳚నా |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} సిషా᳚సంతీ ద్యోత॒నా శశ్వ॒దాగా॒దగ్ర॑మగ్ర॒మిద్ భ॑జతే॒ వసూ᳚నాం ||{4/13}{2.1.4.4}{1.123.4}{1.18.3.4}{19, 123, 1389} గృ॒హమ్ఽగృ॑హమ్¦అ॒హ॒నా¦యా॒తి॒¦అచ్ఛ॑¦ది॒వేఽది॑వే¦అధి॑¦నామ॑¦దధా᳚నా | |
భగ॑స్య॒ స్వసా॒ వరు॑ణస్య జా॒మిరుషః॑ సూనృతే ప్రథ॒మా జ॑రస్వ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} ప॒శ్చా స ద॑ఘ్యా॒ యో, అ॒ఘస్య॑ ధా॒తా జయే᳚మ॒ తం దక్షి॑ణయా॒ రథే᳚న ||{5/13}{2.1.4.5}{1.123.5}{1.18.3.5}{20, 123, 1390} భగ॑స్య¦స్వసా᳚¦వరు॑ణస్య¦జా॒మిః¦ఉషః॑¦సూ॒నృ॒తే॒¦ప్ర॒థ॒మా¦జ॒ర॒స్వ॒ | |
ఉదీ᳚రతాం సూ॒నృతా॒, ఉత్ పురం᳚ధీ॒రుద॒గ్నయః॑ శుశుచా॒నాసో᳚, అస్థుః |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} స్పా॒ర్హా వసూ᳚ని॒ తమ॒సాప॑గూళ్హా॒విష్కృ᳚ణ్వంత్యు॒షసో᳚ విభా॒తీః ||{6/13}{2.1.5.1}{1.123.6}{1.18.3.6}{21, 123, 1391} ఉత్¦ఈ॒ర॒తా॒మ్¦సూ॒నృతాః᳚¦ఉత్¦పుర᳚మ్ఽధీః¦ఉత్¦అ॒గ్నయః॑¦శు॒శు॒చా॒నాసః॑¦అ॒స్థుః॒ | |
అపా॒న్యదేత్య॒భ్య1॑(అ॒)న్యదే᳚తి॒ విషు॑రూపే॒, అహ॑నీ॒ సం చ॑రేతే |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} ప॒రి॒క్షితో॒స్తమో᳚, అ॒న్యా గుహా᳚క॒రద్యౌ᳚దు॒షాః శోశు॑చతా॒ రథే᳚న ||{7/13}{2.1.5.2}{1.123.7}{1.18.3.7}{22, 123, 1392} అప॑¦అ॒న్యత్¦ఏతి॑¦అ॒భి¦అ॒న్యత్¦ఏ॒తి॒¦విషు॑రూపే॒ ఇతి॒ విషు॑ఽరూపే¦అహ॑నీ॒ ఇతి॑¦సమ్¦చ॒రే॒తే॒ ఇతి॑ | |
స॒దృశీ᳚ర॒ద్య స॒దృశీ॒రిదు॒ శ్వో దీ॒ర్ఘం స॑చంతే॒ వరు॑ణస్య॒ ధామ॑ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} అ॒న॒వ॒ద్యాస్త్రిం॒శతం॒ యోజ॑నా॒న్యేకై᳚కా॒ క్రతుం॒ పరి॑ యంతి స॒ద్యః ||{8/13}{2.1.5.3}{1.123.8}{1.18.3.8}{23, 123, 1393} స॒ఽదృశీః᳚¦అ॒ద్య¦స॒ఽదృశీః᳚¦ఇత్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦శ్వః¦దీ॒ర్ఘమ్¦స॒చం॒తే॒¦వరు॑ణస్య¦ధామ॑ | |
జా॒న॒త్యహ్నః॑ ప్రథ॒మస్య॒ నామ॑ శు॒క్రా కృ॒ష్ణాద॑జనిష్ట శ్వితీ॒చీ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} ఋ॒తస్య॒ యోషా॒ న మి॑నాతి॒ ధామాహ॑రహర్నిష్కృ॒తమా॒చరం᳚తీ ||{9/13}{2.1.5.4}{1.123.9}{1.18.3.9}{24, 123, 1394} జా॒న॒తీ¦అహ్నః॑¦ప్ర॒థ॒మస్య॑¦నామ॑¦శు॒క్రా¦కృ॒ష్ణాత్¦అ॒జ॒ని॒ష్ట॒¦శ్వి॒తీ॒చీ | |
క॒న్యే᳚వ త॒న్వా॒3॑(ఆ॒) శాశ॑దానాఀ॒, ఏషి॑ దేవి దే॒వమియ॑క్షమాణం |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} సం॒స్మయ॑మానా యువ॒తిః పు॒రస్తా᳚దా॒విర్వక్షాం᳚సి కృణుషే విభా॒తీ ||{10/13}{2.1.5.5}{1.123.10}{1.18.3.10}{25, 123, 1395} క॒న్యా᳚ఽఇవ¦త॒న్వా᳚¦శాశ॑దానా¦ఏషి॑¦దే॒వి॒¦దే॒వమ్¦ఇయ॑క్షమాణమ్ | |
సు॒సం॒కా॒శా మా॒తృమృ॑ష్టేవ॒ యోషా॒విస్త॒న్వం᳚ కృణుషే దృ॒శే కం |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} భ॒ద్రా త్వము॑షో విత॒రం వ్యు॑చ్ఛ॒ న తత్తే᳚, అ॒న్యా, ఉ॒షసో᳚ నశంత ||{11/13}{2.1.6.1}{1.123.11}{1.18.3.11}{26, 123, 1396} సు॒ఽసం॒కా॒శా¦మా॒తృమృ॑ష్టాఽఇవ¦యోషా᳚¦ఆ॒విః¦త॒న్వ᳚మ్¦కృ॒ణు॒షే॒¦దృ॒శే¦కమ్ | |
అశ్వా᳚వతీ॒ర్గోమ॑తీర్వి॒శ్వవా᳚రా॒ యత॑మానా ర॒శ్మిభిః॒ సూర్య॑స్య |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} పరా᳚ చ॒ యంతి॒ పున॒రా చ॑ యంతి భ॒ద్రా నామ॒ వహ॑మానా, ఉ॒షాసః॑ ||{12/13}{2.1.6.2}{1.123.12}{1.18.3.12}{27, 123, 1397} అశ్వ॑ఽవతీః¦గోఽమ॑తీః¦వి॒శ్వఽవా᳚రాః¦యత॑మానాః¦ర॒శ్మిఽభిః॑¦సూర్య॑స్య | |
ఋ॒తస్య॑ ర॒శ్మిమ॑ను॒యచ్ఛ॑మానా భ॒ద్రంభ॑ద్రం॒ క్రతు॑మ॒స్మాసు॑ ధేహి |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} ఉషో᳚ నో, అ॒ద్య సు॒హవా॒ వ్యు॑చ్ఛా॒ఽస్మాసు॒ రాయో᳚ మ॒ఘవ॑త్సు చ స్యుః ||{13/13}{2.1.6.3}{1.123.13}{1.18.3.13}{28, 123, 1398} ఋ॒తస్య॑¦ర॒శ్మిమ్¦అ॒ను॒ఽయచ్ఛ॑మానా¦భ॒ద్రమ్ఽభ॑ద్రమ్¦క్రతు᳚మ్¦అ॒స్మాసు॑¦ధే॒హి॒ | |
[3] ఉషా ఉచ్ఛంతీతి త్రయోదశర్చస్య సూక్తస్య దైర్ఘతమసః కక్షీవానుషాస్త్రిష్టుప్ | |
ఉ॒షా, ఉ॒చ్ఛంతీ᳚ సమిధా॒నే, అ॒గ్నా, ఉ॒ద్యంత్సూర్య॑ ఉర్వి॒యా జ్యోతి॑రశ్రేత్ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} దే॒వో నో॒, అత్ర॑ సవి॒తా న్వర్థం॒ ప్రాసా᳚వీద్ ద్వి॒పత్ ప్ర చతు॑ష్పది॒త్యై ||{1/13}{2.1.7.1}{1.124.1}{1.18.4.1}{29, 124, 1399} ఉ॒షాః¦ఉ॒చ్ఛంతీ᳚¦స॒మ్ఽఇ॒ధా॒నే¦అ॒గ్నౌ¦ఉ॒త్ఽయన్¦సూర్యః॑¦ఉ॒ర్వి॒యా¦జ్యోతిః॑¦అ॒శ్రే॒త్ | |
అమి॑నతీ॒ దైవ్యా᳚ని వ్ర॒తాని॑ ప్రమిన॒తీ మ॑ను॒ష్యా᳚ యు॒గాని॑ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} ఈ॒యుషీ᳚ణాముప॒మా శశ్వ॑తీనామాయతీ॒నాం ప్ర॑థ॒మోషా వ్య॑ద్యౌత్ ||{2/13}{2.1.7.2}{1.124.2}{1.18.4.2}{30, 124, 1400} అమి॑నతీ¦దైవ్యా᳚ని¦వ్ర॒తాని॑¦ప్ర॒ఽమి॒న॒తీ¦మ॒ను॒ష్యా᳚¦యు॒గాని॑ | |
ఏ॒షా ది॒వో దు॑హి॒తాఽ ప్రత్య॑దర్శి॒ జ్యోతి॒ర్వసా᳚నా సమ॒నా పు॒రస్తా᳚త్ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} ఋ॒తస్య॒ పంథా॒మన్వే᳚తి సా॒ధు ప్ర॑జాన॒తీవ॒ న దిశో᳚ మినాతి ||{3/13}{2.1.7.3}{1.124.3}{1.18.4.3}{31, 124, 1401} ఏ॒షా¦ది॒వః¦దు॒హి॒తా¦ప్రతి॑¦అ॒ద॒ర్శి॒¦జ్యోతిః॑¦వసా᳚నా¦స॒మ॒నా¦పు॒రస్తా᳚త్ | |
ఉపో᳚, అదర్శి శుం॒ధ్యువో॒ న వక్షో᳚ నో॒ధా, ఇ॑వా॒విర॑కృత ప్రి॒యాణి॑ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} అ॒ద్మ॒సన్న స॑స॒తో బో॒ధయం᳚తీ శశ్వత్త॒మాగా॒త్ పున॑రే॒యుషీ᳚ణాం ||{4/13}{2.1.7.4}{1.124.4}{1.18.4.4}{32, 124, 1402} ఉపో॒ ఇతి॑¦అ॒ద॒ర్శి॒¦శుం॒ధ్యువః॑¦న¦వక్షః॑¦నో॒ధాఃఽఇ᳚వ¦ఆ॒విః¦అ॒కృ॒త॒¦ప్రి॒యాణి॑ | |
పూర్వే॒, అర్ధే॒ రజ॑సో, అ॒ప్త్యస్య॒ గవాం॒ జని॑త్ర్యకృత॒ ప్ర కే॒తుం |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} వ్యు॑ ప్రథతే విత॒రం వరీ᳚య॒ ఓభా పృ॒ణంతీ᳚ పి॒త్రోరు॒పస్థా᳚ ||{5/13}{2.1.7.5}{1.124.5}{1.18.4.5}{33, 124, 1403} పూర్వే᳚¦అర్ధే᳚¦రజ॑సః¦అ॒ప్త్యస్య॑¦గవా᳚మ్¦జని॑త్రీ¦అ॒కృ॒త॒¦ప్ర¦కే॒తుమ్ | |
ఏ॒వేదే॒షా పు॑రు॒తమా᳚ దృ॒శే కం నాజా᳚మిం॒ న పరి॑ వృణక్తి జా॒మిం |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} అ॒రే॒పసా᳚ త॒న్వా॒3॑(ఆ॒) శాశ॑దానా॒ నార్భా॒దీష॑తే॒ న మ॒హో వి॑భా॒తీ ||{6/13}{2.1.8.1}{1.124.6}{1.18.4.6}{34, 124, 1404} ఏ॒వ¦ఇత్¦ఏ॒షా¦పు॒రు॒ఽతమా᳚¦దృ॒శే¦కమ్¦న¦అజా᳚మిమ్¦న¦పరి॑¦వృ॒ణ॒క్తి॒¦జా॒మిమ్ | |
అ॒భ్రా॒తేవ॑ పుం॒స ఏ᳚తి ప్రతీ॒చీ గ॑ర్తా॒రుగి॑వ స॒నయే॒ ధనా᳚నాం |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} జా॒యేవ॒ పత్య॑ ఉశ॒తీ సు॒వాసా᳚, ఉ॒షా హ॒స్రేవ॒ ని రి॑ణీతే॒, అప్సః॑ ||{7/13}{2.1.8.2}{1.124.7}{1.18.4.7}{35, 124, 1405} అ॒భ్రా॒తాఽఇ᳚వ¦పుం॒సః¦ఏ॒తి॒¦ప్ర॒తీ॒చీ¦గ॒ర్త॒ఽఆ॒రుగి॑వ¦స॒నయే᳚¦ధనా᳚నామ్ | |
స్వసా॒ స్వస్రే॒ జ్యాయ॑స్యై॒ యోని॑మారై॒గపై᳚త్యస్యాః ప్రతి॒చక్ష్యే᳚వ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} వ్యు॒చ్ఛంతీ᳚ ర॒శ్మిభిః॒ సూర్య॑స్యాం॒జ్యం᳚క్తే సమన॒గా, ఇ॑వ॒ వ్రాః ||{8/13}{2.1.8.3}{1.124.8}{1.18.4.8}{36, 124, 1406} స్వసా᳚¦స్వస్రే᳚¦జ్యాయ॑స్యై¦యోని᳚మ్¦అ॒రై॒క్¦అప॑¦ఏ॒తి॒¦అ॒స్యాః॒¦ప్ర॒తి॒చక్ష్య॑ఽఇవ | |
ఆ॒సాం పూర్వా᳚సా॒మహ॑సు॒ స్వసౄ᳚ణా॒మప॑రా॒ పూర్వా᳚మ॒భ్యే᳚తి ప॒శ్చాత్ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} తాః ప్ర॑త్న॒వన్నవ్య॑సీర్నూ॒నమ॒స్మే రే॒వదు॑చ్ఛంతు సు॒దినా᳚, ఉ॒షాసః॑ ||{9/13}{2.1.8.4}{1.124.9}{1.18.4.9}{37, 124, 1407} ఆ॒సామ్¦పూర్వా᳚సామ్¦అహ॑ఽసు¦స్వసౄ᳚ణామ్¦అప॑రా¦పూర్వా᳚మ్¦అ॒భి¦ఏ॒తి॒¦ప॒శ్చాత్ | |
ప్ర బో᳚ధయోషః పృణ॒తో మ॑ఘో॒న్యబు॑ధ్యమానాః ప॒ణయః॑ ససంతు |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} రే॒వదు॑చ్ఛ మ॒ఘవ॑ద్భ్యో మఘోని రే॒వత్ స్తో॒త్రే సూ᳚నృతే జా॒రయం᳚తీ ||{10/13}{2.1.8.5}{1.124.10}{1.18.4.10}{38, 124, 1408} ప్ర¦బో॒ధ॒య॒¦ఉ॒షః॒¦పృ॒ణ॒తః¦మ॒ఘో॒ని॒¦అబు॑ధ్యమానాః¦ప॒ణయః॑¦స॒సం॒తు॒ | |
అవే॒యమ॑శ్వైద్ యువ॒తిః పు॒రస్తా᳚ద్ యుం॒క్తే గవా᳚మరు॒ణానా॒మనీ᳚కం |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} వి నూ॒నము॑చ్ఛా॒దస॑తి॒ ప్ర కే॒తుర్గృ॒హంగృ॑హ॒ముప॑ తిష్ఠాతే, అ॒గ్నిః ||{11/13}{2.1.9.1}{1.124.11}{1.18.4.11}{39, 124, 1409} అవ॑¦ఇ॒యమ్¦అ॒శ్వై॒త్¦యు॒వ॒తిః¦పు॒రస్తా᳚త్¦యుం॒క్తే¦గవా᳚మ్¦అ॒రు॒ణానా᳚మ్¦అనీ᳚కమ్ | |
ఉత్ తే॒ వయ॑శ్చిద్ వస॒తేర॑పప్త॒న్ నర॑శ్చ॒ యే పి॑తు॒భాజో॒ వ్యు॑ష్టౌ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} అ॒మా స॒తే వ॑హసి॒ భూరి॑ వా॒మముషో᳚ దేవి దా॒శుషే॒ మర్త్యా᳚య ||{12/13}{2.1.9.2}{1.124.12}{1.18.4.12}{40, 124, 1410} ఉత్¦తే॒¦వయః॑¦చి॒త్¦వ॒స॒తేః¦అ॒ప॒ప్త॒న్¦నరః॑¦చ॒¦యే¦పి॒తు॒ఽభాజః॑¦వి.ఔ᳚ష్టౌ | |
అస్తో᳚ఢ్వం స్తోమ్యా॒ బ్రహ్మ॑ణా॒ మేఽవీ᳚వృధధ్వముశ॒తీరు॑షాసః |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | ఉషాః | త్రిష్టుప్} యు॒ష్మాకం᳚ దేవీ॒రవ॑సా సనేమ సహ॒స్రిణం᳚ చ శ॒తినం᳚ చ॒ వాజం᳚ ||{13/13}{2.1.9.3}{1.124.13}{1.18.4.13}{41, 124, 1411} అస్తో᳚ఢ్వమ్¦స్తో॒మ్యాః॒¦బ్రహ్మ॑ణా¦మే॒¦అవీ᳚వృధధ్వమ్¦ఉ॒శ॒తీః¦ఉ॒ష॒సః॒ | |
[4] ప్రాతారత్నమితి సప్తర్చస్య సూక్తస్య దైర్ఘతమసః కక్షీవాంత్స్వనయస్యదానస్తుతిస్త్రిష్టుప్ చతుర్థీపంచమ్యౌజగత్యౌ | (స్వనయనామ్నోరాజ్ఞోదానస్తుతిరతఃస్వనయోదేవతా) | |
ప్రా॒తా రత్నం᳚ ప్రాత॒రిత్వా᳚ దధాతి॒ తం చి॑కి॒త్వాన్ ప్ర॑తి॒గృహ్యా॒ ని ధ॑త్తే |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | స్వనయస్యదానస్తుతిః | త్రిష్టుప్} తేన॑ ప్ర॒జాం వ॒ర్ధయ॑మాన॒ ఆయూ᳚ రా॒యస్పోషే᳚ణ సచతే సు॒వీరః॑ ||{1/7}{2.1.10.1}{1.125.1}{1.18.5.1}{42, 125, 1412} ప్రా॒తరితి॑¦రత్న᳚మ్¦ప్రా॒తః॒ఽఇత్వా᳚¦ద॒ధా॒తి॒¦తమ్¦చి॒కి॒త్వాన్¦ప్ర॒తి॒ఽగృహ్య॑¦ని¦ధ॒త్తే॒ | |
సు॒గుర॑సత్ సుహిర॒ణ్యః స్వశ్వో᳚ బృ॒హద॑స్మై॒ వయ॒ ఇంద్రో᳚ దధాతి |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | స్వనయస్యదానస్తుతిః | త్రిష్టుప్} యస్త్వా॒యంతం॒ వసు॑నా ఽ ప్రాతరిత్వో ము॒క్షీజ॑యేవ॒ పది॑ముత్సి॒నాతి॑ ||{2/7}{2.1.10.2}{1.125.2}{1.18.5.2}{43, 125, 1413} సు॒ఽగుః¦అ॒స॒త్¦సు॒ఽహి॒ర॒ణ్యః¦సు॒.ఆశ్వః॑¦బృ॒హత్¦అ॒స్మై॒¦వయః॑¦ఇంద్రః॑¦ద॒ధా॒తి॒ | |
ఆయ॑మ॒ద్య సు॒కృతం᳚ ప్రా॒తరి॒చ్ఛన్ని॒ష్టేః పు॒త్రం వసు॑మతా॒ రథే᳚న |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | స్వనయస్యదానస్తుతిః | త్రిష్టుప్} అం॒శోః సు॒తం పా᳚యయ మత్స॒రస్య॑ క్ష॒యద్వీ᳚రం వర్ధయ సూ॒నృతా᳚భిః ||{3/7}{2.1.10.3}{1.125.3}{1.18.5.3}{44, 125, 1414} ఆయ᳚మ్¦అ॒ద్య¦సు॒ఽకృత᳚మ్¦ప్రా॒తః¦ఇ॒చ్ఛన్¦ఇ॒ష్టేః¦పు॒త్రమ్¦వసు॑ఽమతా¦రథే᳚న | |
ఉప॑ క్షరంతి॒ సింధ॑వో మయో॒భువ॑ ఈజా॒నం చ॑ య॒క్ష్యమా᳚ణం చ ధే॒నవః॑ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | స్వనయస్యదానస్తుతిః | జగతీ} పృ॒ణంతం᳚ చ॒ పపు॑రిం చ శ్రవ॒స్యవో᳚ ఘృ॒తస్య॒ ధారా॒, ఉప॑ యంతి వి॒శ్వతః॑ ||{4/7}{2.1.10.4}{1.125.4}{1.18.5.4}{45, 125, 1415} ఉప॑¦క్ష॒రం॒తి॒¦సింధ॑వః¦మ॒యః॒ఽభువః॑¦ఈ॒జా॒నమ్¦చ॒¦య॒క్ష్యమా᳚ణమ్¦చ॒¦ధే॒నవః॑ | |
నాక॑స్య పృ॒ష్ఠే, అధి॑ తిష్ఠతి శ్రి॒తో యః పృ॒ణాతి॒ స హ॑ దే॒వేషు॑ గచ్ఛతి |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | స్వనయస్యదానస్తుతిః | జగతీ} తస్మా॒, ఆపో᳚ ఘృ॒తమ॑ర్షంతి॒ సింధ॑వ॒స్తస్మా᳚, ఇ॒యం దక్షి॑ణా పిన్వతే॒ సదా᳚ ||{5/7}{2.1.10.5}{1.125.5}{1.18.5.5}{46, 125, 1416} నాక॑స్య¦పృ॒ష్ఠే¦అధి॑¦తి॒ష్ఠ॒తి॒¦శ్రి॒తః¦యః¦పృ॒ణాతి॑¦సః¦హ॒¦దే॒వేషు॑¦గ॒చ్ఛ॒తి॒ | |
దక్షి॑ణావతా॒మిది॒మాని॑ చి॒త్రా దక్షి॑ణావతాం ది॒వి సూర్యా᳚సః |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | స్వనయస్యదానస్తుతిః | త్రిష్టుప్} దక్షి॑ణావంతో, అ॒మృతం᳚ భజంతే॒ దక్షి॑ణావంతః॒ ప్ర తి॑రంత॒ ఆయుః॑ ||{6/7}{2.1.10.6}{1.125.6}{1.18.5.6}{47, 125, 1417} దక్షి॑ణాఽవతామ్¦ఇత్¦ఇ॒మాని॑¦చి॒త్రా¦దక్షి॑ణాఽవతామ్¦ది॒వి¦సూర్యా᳚సః | |
మా పృ॒ణంతో॒ దురి॑త॒మేన॒ ఆర॒న్ మా జా᳚రిషుః సూ॒రయః॑ సువ్ర॒తాసః॑ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | స్వనయస్యదానస్తుతిః | త్రిష్టుప్} అ॒న్యస్తేషాం᳚ పరి॒ధిర॑స్తు॒ కశ్చి॒దపృ॑ణంతమ॒భి సం యం᳚తు॒ శోకాః᳚ ||{7/7}{2.1.10.7}{1.125.7}{1.18.5.7}{48, 125, 1418} మా¦పృ॒ణంతః॑¦దుఃఽఇ᳚తమ్¦ఏనః॑¦ఆ¦అ॒ర॒న్¦మా¦జా॒రి॒షుః॒¦సూ॒రయః॑¦సు॒ఽవ్ర॒తాసః॑ | |
[5] అమందానితి సప్తర్చస్య సూక్తస్య దైర్ఘతమసః కక్షీవానృషిః ఆగధితేత్యస్యభావయవ్యఋషిః రోమశాదేవతా ఉపోపమఇత్యస్యరోమశాఋషికాస్వనయోదేవతాత్రిష్టుప్ అంత్యేద్వేఅనుష్టుభౌ | (స్వనయఏవభావయవ్యశబ్దేనోచ్యతే రోమశాస్వనయభార్యాఅంత్యేద్వేఋచౌతయోః పరస్పరంసంవాదః ఆద్యాభిఃపంచభిర్దానుతష్టః కక్షీవాన్భావయవ్యమస్తౌత్ తతశ్చసఏవదేవతా) | |
అమం᳚దా॒న్ త్స్తోమా॒న్ ప్ర భ॑రే మనీ॒షా సింధా॒వధి॑ క్షియ॒తో భా॒వ్యస్య॑ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | భావయవ్యః | త్రిష్టుప్} యో మే᳚ స॒హస్ర॒మమి॑మీత స॒వాన॒తూర్తో॒ రాజా॒ శ్రవ॑ ఇ॒చ్ఛమా᳚నః ||{1/7}{2.1.11.1}{1.126.1}{1.18.6.1}{49, 126, 1419} అమం᳚దాన్¦స్తోమా᳚న్¦ప్ర¦భ॒రే॒¦మ॒నీ॒షా¦సింధౌ᳚¦అధి॑¦క్షి॒య॒తః¦భా॒వ్యస్య॑ | |
శ॒తం రాజ్ఞో॒ నాధ॑మానస్య ని॒ష్కాఞ్ ఛ॒తమశ్వా॒న్ ప్రయ॑తాన్ త్స॒ద్య ఆదం᳚ |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | భావయవ్యః | త్రిష్టుప్} శ॒తం క॒క్షీవాఀ॒, అసు॑రస్య॒ గోనాం᳚ ది॒వి శ్రవో॒ఽజర॒మా త॑తాన ||{2/7}{2.1.11.2}{1.126.2}{1.18.6.2}{50, 126, 1420} శ॒తమ్¦రాజ్ఞః॑¦నాధ॑మానస్య¦ని॒ష్కాన్¦శ॒తమ్¦అశ్వా᳚న్¦ప్రఽయ॑తాన్¦స॒ద్యః¦ఆద᳚మ్ | |
ఉప॑ మా శ్యా॒వాః స్వ॒నయే᳚న ద॒త్తా వ॒ధూమం᳚తో॒ దశ॒ రథా᳚సో, అస్థుః |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | భావయవ్యః | త్రిష్టుప్} ష॒ష్టిః స॒హస్ర॒మను॒ గవ్య॒మాగా॒త్ సన॑త్ క॒క్షీవాఀ᳚, అభిపి॒త్వే, అహ్నాం᳚ ||{3/7}{2.1.11.3}{1.126.3}{1.18.6.3}{51, 126, 1421} ఉప॑¦మా॒¦శ్యా॒వాః¦స్వ॒నయే᳚న¦ద॒త్తాః¦వ॒ధూఽమం᳚తః¦దశ॑¦రథా᳚సః¦అ॒స్థుః॒ | |
చ॒త్వా॒రిం॒శద్ దశ॑రథస్య॒ శోణాః᳚ స॒హస్ర॒స్యాగ్రే॒ శ్రేణిం᳚ నయంతి |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | భావయవ్యః | త్రిష్టుప్} మ॒ద॒చ్యుతః॑ కృశ॒నావ॑తో॒, అత్యా᳚న్ క॒క్షీవం᳚త॒ ఉద॑మృక్షంత ప॒జ్రాః ||{4/7}{2.1.11.4}{1.126.4}{1.18.6.4}{52, 126, 1422} చ॒త్వా॒రిం॒శత్¦దశ॑ఽరథస్య¦శోణాః᳚¦స॒హస్ర॑స్య¦అగ్రే᳚¦శ్రేణి᳚మ్¦న॒యం॒తి॒ | |
పూర్వా॒మను॒ ప్రయ॑తి॒మా ద॑దే వ॒స్త్రీన్ యు॒క్తాఀ, అ॒ష్టావ॒రిధా᳚యసో॒ గాః |{దైర్ఘతమసః కక్షీవాన్ | భావయవ్యః | త్రిష్టుప్} సు॒బంధ॑వో॒ యే వి॒శ్యా᳚, ఇవ॒ వ్రా, అన॑స్వంతః॒ శ్రవ॒ ఐషం᳚త ప॒జ్రాః ||{5/7}{2.1.11.5}{1.126.5}{1.18.6.5}{53, 126, 1423} పూర్వా᳚మ్¦అను॑¦ప్రఽయ॑తిమ్¦ఆ¦ద॒దే॒¦వః॒¦త్రీన్¦యు॒క్తాన్¦అ॒ష్టౌ¦అ॒రిఽధా᳚యసః¦గాః | |
ఆగ॑ధితా॒ పరి॑గధితా॒ యా క॑శీ॒కేవ॒ జంగ॑హే |{భావయవ్యః | రోమశా | అనుష్టుప్} దదా᳚తి॒ మహ్యం॒ యాదు॑రీ॒ యాశూ᳚నాం భో॒జ్యా᳚ శ॒తా ||{6/7}{2.1.11.6}{1.126.6}{1.18.6.6}{54, 126, 1424} ఆఽగ॑ధితా¦పరి॑ఽగధితా¦యా¦క॒శీ॒కాఽఇ᳚వ¦జంగ॑హే | దదా᳚తి¦మహ్య᳚మ్¦యాదు॑రీ¦యాశూ᳚నామ్¦భో॒జ్యా᳚¦శ॒తా || |
ఉపో᳚ప మే॒ పరా᳚ మృశ॒ మా మే᳚ ద॒భ్రాణి॑ మన్యథాః |{రోమశా | స్వనయో | అనుష్టుప్} సర్వా॒హమ॑స్మి రోమ॒శా గం॒ధారీ᳚ణామివావి॒కా ||{7/7}{2.1.11.7}{1.126.7}{1.18.6.7}{55, 126, 1425} ఉప॑.ఔప¦మే॒¦పరా᳚¦మృ॒శ॒¦మా¦మే॒¦ద॒భ్రాణి॑¦మ॒న్య॒థాః॒ | సర్వా᳚¦అ॒హమ్¦అ॒స్మి॒¦రో॒మ॒శా¦గం॒ధారీ᳚ణామ్ఽఇవ¦అ॒వి॒కా || |
[6] అగ్నిహోతారమిత్యేకాదశర్చస్య సూక్తస్య దైవోదాసిఃపరుచ్ఛేపోఽగ్నిరత్యష్టిః షష్ట్యతిధృతిః | |
అ॒గ్నిం హోతా᳚రం మన్యే॒ దాస్వం᳚తం॒ వసుం᳚ సూ॒నుం సహ॑సో జా॒తవే᳚దసం॒ విప్రం॒ న జా॒తవే᳚దసం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} య ఊ॒ర్ధ్వయా᳚ స్వధ్వ॒రో దే॒వో దే॒వాచ్యా᳚ కృ॒పా |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} ఘృ॒తస్య॒ విభ్రా᳚ష్టి॒మను॑ వష్టి శో॒చిషా॒ఽఽ జుహ్వా᳚నస్య స॒ర్పిషః॑ ||{1/11}{2.1.12.1}{1.127.1}{1.19.1.1}{56, 127, 1426} అ॒గ్నిమ్¦హోతా᳚రమ్¦మ॒న్యే॒¦దాస్వం᳚తమ్¦వసు᳚మ్¦సూ॒నుమ్¦సహ॑సః¦జా॒తఽవే᳚దసమ్¦విప్ర᳚మ్¦న¦జా॒తఽవే᳚దసమ్ | |
యజి॑ష్ఠం త్వా॒ యజ॑మానా హువేమ॒ జ్యేష్ఠ॒మంగి॑రసాం విప్ర॒ మన్మ॑భి॒ర్విప్రే᳚భిః శుక్ర॒ మన్మ॑భిః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} పరి॑జ్మానమివ॒ ద్యాం హోతా᳚రం చర్షణీ॒నాం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} శో॒చిష్కే᳚శం॒ వృష॑ణం॒ యమి॒మా విశః॒ ప్రావం᳚తు జూ॒తయే॒ విశః॑ ||{2/11}{2.1.12.2}{1.127.2}{1.19.1.2}{57, 127, 1427} యజి॑ష్ఠమ్¦త్వా॒¦యజ॑మానాః¦హు॒వే॒మ॒¦జ్యేష్ఠ᳚మ్¦అంగి॑రసామ్¦వి॒ప్ర॒¦మన్మ॑ఽభిః¦విప్రే᳚భిః¦శు॒క్ర॒¦మన్మ॑ఽభిః | |
స హి పు॒రూ చి॒దోజ॑సా వి॒రుక్మ॑తా॒ దీద్యా᳚నో॒ భవ॑తి ద్రుహంత॒రః ప॑ర॒శుర్న ద్రు॑హంత॒రః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} వీ॒ళు చి॒ద్యస్య॒ సమృ॑తౌ॒ శ్రువ॒ద్ వనే᳚వ॒ యత్ స్థి॒రం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} నిః॒షహ॑మాణో యమతే॒ నాయ॑తే ధన్వా॒సహా॒ నాయ॑తే ||{3/11}{2.1.12.3}{1.127.3}{1.19.1.3}{58, 127, 1428} సః¦హి¦పు॒రు¦చి॒త్¦ఓజ॑సా¦వి॒రుక్మ॑తా¦దీద్యా᳚నః¦భవ॑తి¦ద్రు॒హ॒మ్ఽత॒రః¦ప॒ర॒శుః¦న¦ద్రు॒హ॒మ్ఽత॒రః | |
దృ॒ళ్హా చి॑దస్మా॒, అను॑ దు॒ర్యథా᳚ వి॒దే తేజి॑ష్ఠాభిర॒రణి॑భిర్దా॒ష్ట్యవ॑సే॒ఽగ్నయే᳚ దా॒ష్ట్యవ॑సే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} ప్ర యః పు॒రూణి॒ గాహ॑తే॒ తక్ష॒ద్ వనే᳚వ శో॒చిషా᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} స్థి॒రా చి॒దన్నా॒ ని రి॑ణా॒త్యోజ॑సా॒ ని స్థి॒రాణి॑ చి॒దోజ॑సా ||{4/11}{2.1.12.4}{1.127.4}{1.19.1.4}{59, 127, 1429} దృ॒ళ్హా¦చి॒త్¦అ॒స్మై॒¦అను॑¦దుః॒¦యథా᳚¦వి॒దే¦తేజి॑ష్ఠాభిః¦అ॒రణి॑ఽభిః¦దా॒ష్టి॒¦అవ॑సే¦అ॒గ్నయే᳚¦దా॒ష్టి॒¦అవ॑సే | |
తమ॑స్య పృ॒క్షముప॑రాసు ధీమహి॒ నక్తం॒ యః సు॒దర్శ॑తరో॒ దివా᳚తరా॒దప్రా᳚యుషే॒ దివా᳚తరాత్ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} ఆద॒స్యాయు॒ర్గ్రభ॑ణవద్ వీ॒ళు శర్మ॒ న సూ॒నవే᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} భ॒క్తమభ॑క్త॒మవో॒ వ్యంతో᳚, అ॒జరా᳚, అ॒గ్నయో॒ వ్యంతో᳚, అ॒జరాః᳚ ||{5/11}{2.1.12.5}{1.127.5}{1.19.1.5}{60, 127, 1430} తమ్¦అ॒స్య॒¦పృ॒క్షమ్¦ఉప॑రాసు¦ధీ॒మ॒హి॒¦నక్త᳚మ్¦యః¦సు॒దర్శ॑ఽతరః¦దివా᳚ఽతరాత్¦అప్ర॑ఽఆయుషే¦దివా᳚ఽతరాత్ | |
స హి శర్ధో॒ న మారు॑తం తువి॒ష్వణి॒రప్న॑స్వతీషూ॒ర్వరా᳚స్వి॒ష్టని॒రార్త॑నాస్వి॒ష్టనిః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అతిధృతిః} ఆద॑ద్ధ॒వ్యాన్యా᳚ద॒దిర్య॒జ్ఞస్య॑ కే॒తుర॒ర్హణా᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అతిధృతిః} అధ॑ స్మాస్య॒ హర్ష॑తో॒ హృషీ᳚వతో॒ విశ్వే᳚ జుషంత॒ పంథాం॒ నరః॑ శు॒భే న పంథాం᳚ ||{6/11}{2.1.13.1}{1.127.6}{1.19.1.6}{61, 127, 1431} సః¦హి¦శర్ధః॑¦న¦మారు॑తమ్¦తు॒వి॒ఽస్వణిః॑¦అప్న॑స్వతీషు¦ఉ॒ర్వరా᳚సు¦ఇ॒ష్టనిః॑¦ఆర్త॑నాసు¦ఇ॒ష్టనిః॑ | |
ద్వి॒తా యదీం᳚ కీ॒స్తాసో᳚, అ॒భిద్య॑వో నమ॒స్యంత॑ ఉప॒వోచం᳚త॒ భృగ॑వో మ॒థ్నంతో᳚ దా॒శా భృగ॑వః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} అ॒గ్నిరీ᳚శే॒ వసూ᳚నాం॒ శుచి॒ర్యో ధ॒ర్ణిరే᳚షాం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} ప్రి॒యాఀ, అ॑పి॒ధీఀర్వ॑నిషీష్ట॒ మేధి॑ర॒ ఆ వ॑నిషీష్ట॒ మేధి॑రః ||{7/11}{2.1.13.2}{1.127.7}{1.19.1.7}{62, 127, 1432} ద్వి॒తా¦యత్¦ఈ॒మ్¦కీ॒స్తాసః॑¦అ॒భిఽద్య॑వః¦న॒మ॒స్యంతః॑¦ఉ॒ప॒ఽవోచం᳚త¦భృగ॑వః¦మ॒థ్నంతః॑¦దా॒శా¦భృగ॑వః | |
విశ్వా᳚సాం త్వా వి॒శాం పతిం᳚ హవామహే॒ సర్వా᳚సాం సమా॒నం దంప॑తిం భు॒జే స॒త్యగి᳚ర్వాహసం భు॒జే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} అతి॑థిం॒ మాను॑షాణాం పి॒తుర్న యస్యా᳚స॒యా |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} అ॒మీ చ॒ విశ్వే᳚, అ॒మృతా᳚స॒ ఆ వయో᳚ హ॒వ్యా దే॒వేష్వా వయః॑ ||{8/11}{2.1.13.3}{1.127.8}{1.19.1.8}{63, 127, 1433} విశ్వా᳚సామ్¦త్వా॒¦వి॒శామ్¦పతి᳚మ్¦హ॒వా॒మ॒హే॒¦సర్వా᳚సామ్¦స॒మా॒నమ్¦దమ్ఽప॑తిమ్¦భు॒జే¦స॒త్యఽగి᳚ర్వాహసమ్¦భు॒జే | |
త్వమ॑గ్నే॒ సహ॑సా॒ సహం᳚తమః శు॒ష్మింత॑మో జాయసే దే॒వతా᳚తయే ర॒యిర్న దే॒వతా᳚తయే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} శు॒ష్మింత॑మో॒ హి తే॒ మదో᳚ ద్యు॒మ్నింత॑మ ఉ॒త క్రతుః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} అధ॑ స్మా తే॒ పరి॑ చరంత్యజర శ్రుష్టీ॒వానో॒ నాజ॑ర ||{9/11}{2.1.13.4}{1.127.9}{1.19.1.9}{64, 127, 1434} త్వమ్¦అ॒గ్నే॒¦సహ॑సా¦సహ॑న్ఽతమః¦శు॒ష్మిన్ఽత॑మః¦జా॒య॒సే॒¦దే॒వఽతా᳚తయే¦ర॒యిః¦న¦దే॒వఽతా᳚తయే | |
ప్ర వో᳚ మ॒హే సహ॑సా॒ సహ॑స్వత ఉష॒ర్బుధే᳚ పశు॒షే నాగ్నయే॒ స్తోమో᳚ బభూత్వ॒గ్నయే᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} ప్రతి॒ యదీం᳚ హ॒విష్మా॒న్ విశ్వా᳚సు॒ క్షాసు॒ జోగు॑వే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} అగ్రే᳚ రే॒భో న జ॑రత ఋషూ॒ణాం జూర్ణి॒ర్హోత॑ ఋషూ॒ణాం ||{10/11}{2.1.13.5}{1.127.10}{1.19.1.10}{65, 127, 1435} ప్ర¦వః॒¦మ॒హే¦సహ॑సా¦సహ॑స్వతే¦ఉ॒షః॒ఽబుధే᳚¦ప॒శు॒ఽసే¦న¦అ॒గ్నయే᳚¦స్తోమః॑¦బ॒భూ॒తు॒¦అ॒గ్నయే᳚ | |
స నో॒ నేది॑ష్ఠం॒ దదృ॑శాన॒ ఆ భ॒రాగ్నే᳚ దే॒వేభిః॒ సచ॑నాః సుచే॒తునా᳚ మ॒హో రా॒యః సు॑చే॒తునా᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} మహి॑ శవిష్ఠ నస్కృధి సం॒చక్షే᳚ భు॒జే, అ॒స్యై |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} మహి॑ స్తో॒తృభ్యో᳚ మఘవన్ త్సు॒వీర్యం॒ మథీ᳚రు॒గ్రో న శవ॑సా ||{11/11}{2.1.13.6}{1.127.11}{1.19.1.11}{66, 127, 1436} సః¦నః॒¦నేది॑ష్ఠమ్¦దదృ॑శానః¦ఆ¦భ॒ర॒¦అగ్నే᳚¦దే॒వేభిః॑¦సఽచ॑నాః¦సు॒ఽచే॒తునా᳚¦మ॒హః¦రా॒యః¦సు॒ఽచే॒తునా᳚ | |
[7] అయంజాయతేత్యష్టర్చస్య సూక్తస్య దైవోదాసిఃపరుచ్ఛేపోగ్నిరత్యష్టిః | |
అ॒యం జా᳚యత॒ మను॑షో॒ ధరీ᳚మణి॒ హోతా॒ యజి॑ష్ఠ ఉ॒శిజా॒మను᳚ వ్ర॒తమ॒గ్నిః స్వమను᳚ వ్ర॒తం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} వి॒శ్వశ్రు॑ష్టిః సఖీయ॒తే ర॒యిరి॑వ శ్రవస్య॒తే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} అద॑బ్ధో॒ హోతా॒ ని ష॑దది॒ళస్ప॒దే పరి॑వీత ఇ॒ళస్ప॒దే ||{1/8}{2.1.14.1}{1.128.1}{1.19.2.1}{67, 128, 1437} అ॒యమ్¦జా॒య॒త॒¦మను॑షః¦ధరీ᳚మణి¦హోతా᳚¦యజి॑ష్ఠః¦ఉ॒శిజా᳚మ్¦అను॑¦వ్ర॒తమ్¦అ॒గ్నిః¦స్వమ్¦అను॑¦వ్ర॒తమ్ | |
తం య॑జ్ఞ॒సాధ॒మపి॑ వాతయామస్యృ॒తస్య॑ ప॒థా నమ॑సా హ॒విష్మ॑తా దే॒వతా᳚తా హ॒విష్మ॑తా |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} స న॑ ఊ॒ర్జాము॒పాభృ॑త్య॒యా కృ॒పా న జూ᳚ర్యతి |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} యం మా᳚త॒రిశ్వా॒ మన॑వే పరా॒వతో᳚ దే॒వం భాః ప॑రా॒వతః॑ ||{2/8}{2.1.14.2}{1.128.2}{1.19.2.2}{68, 128, 1438} తమ్¦య॒జ్ఞ॒ఽసాధ᳚మ్¦అపి॑¦వా॒త॒యా॒మ॒సి॒¦ఋ॒తస్య॑¦ప॒థా¦నమ॑సా¦హ॒విష్మ॑తా¦దే॒వఽతా᳚తా¦హ॒విష్మ॑తా | |
ఏవే᳚న స॒ద్యః పర్యే᳚తి॒ పార్థి॑వం ముహు॒ర్గీ రేతో᳚ వృష॒భః కని॑క్రద॒ద్ దధ॒ద్రేతః॒ కని॑క్రదత్ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} శ॒తం చక్షా᳚ణో, అ॒క్షభి॑ర్దే॒వో వనే᳚షు తు॒ర్వణిః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} సదో॒ దధా᳚న॒ ఉప॑రేషు॒ సాను॑ష్వ॒గ్నిః పరే᳚షు॒ సాను॑షు ||{3/8}{2.1.14.3}{1.128.3}{1.19.2.3}{69, 128, 1439} ఏవే᳚న¦స॒ద్యః¦పరి॑¦ఏ॒తి॒¦పార్థి॑వమ్¦ము॒హుః॒ఽగీః¦రేతః॑¦వృ॒ష॒భః¦కని॑క్రదత్¦దధ॑త్¦రేతః॑¦కని॑క్రదత్ | |
స సు॒క్రతుః॑ పు॒రోహి॑తో॒ దమే᳚దమే॒ఽగ్నిర్య॒జ్ఞస్యా᳚ధ్వ॒రస్య॑ చేతతి॒ క్రత్వా᳚ య॒జ్ఞస్య॑ చేతతి |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} క్రత్వా᳚ వే॒ధా, ఇ॑షూయ॒తే విశ్వా᳚ జా॒తాని॑ పస్పశే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} యతో᳚ ఘృత॒శ్రీరతి॑థి॒రజా᳚యత॒ వహ్ని᳚ర్వే॒ధా, అజా᳚యత ||{4/8}{2.1.14.4}{1.128.4}{1.19.2.4}{70, 128, 1440} సః¦సు॒ఽక్రతుః॑¦పు॒రఃఽహి॑తః¦దమే᳚ఽదమే¦అ॒గ్నిః¦య॒జ్ఞస్య॑¦అ॒ధ్వ॒రస్య॑¦చే॒త॒తి॒¦క్రత్వా᳚¦య॒జ్ఞస్య॑¦చే॒త॒తి॒ | |
క్రత్వా॒ యద॑స్య॒ తవి॑షీషు పృం॒చతే॒ఽగ్నేరవే᳚ణ మ॒రుతాం॒ న భో॒జ్యే᳚షి॒రాయ॒ న భో॒జ్యా᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} స హి ష్మా॒ దాన॒మిన్వ॑తి॒ వసూ᳚నాం చ మ॒జ్మనా᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} స న॑స్త్రాసతే దురి॒తాద॑భి॒హ్రుతః॒ శంసా᳚ద॒ఘాద॑భి॒హ్రుతః॑ ||{5/8}{2.1.14.5}{1.128.5}{1.19.2.5}{71, 128, 1441} క్రత్వా᳚¦యత్¦అ॒స్య॒¦తవి॑షీషు¦పృం॒చతే᳚¦అ॒గ్నేః¦అవే᳚న¦మ॒రుతా᳚మ్¦న¦భో॒జ్యా᳚¦ఇ॒షి॒రాయ॑¦న¦భో॒జ్యా᳚ | |
విశ్వో॒ విహా᳚యా, అర॒తిర్వసు॑ర్దధే॒ హస్తే॒ దక్షి॑ణే త॒రణి॒ర్న శి॑శ్రథచ్ఛ్రవ॒స్యయా॒ న శి॑శ్రథత్ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} విశ్వ॑స్మా॒, ఇది॑షుధ్య॒తే దే᳚వ॒త్రా హ॒వ్యమోహి॑షే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} విశ్వ॑స్మా॒, ఇత్ సు॒కృతే॒ వార॑మృణ్వత్య॒గ్నిర్ద్వారా॒ వ్యృ᳚ణ్వతి ||{6/8}{2.1.15.1}{1.128.6}{1.19.2.6}{72, 128, 1442} విశ్వః॑¦విఽహా᳚యాః¦అ॒ర॒తిః¦వసుః॑¦ద॒ధే॒¦హస్తే᳚¦దక్షి॑ణే¦త॒రణిః॑¦న¦శి॒శ్ర॒థ॒త్¦శ్ర॒వ॒స్యయా᳚¦న¦శి॒శ్ర॒థ॒త్ | |
స మాను॑షే వృ॒జనే॒ శంత॑మో హి॒తో॒3॑(ఓ॒)ఽగ్నిర్య॒జ్ఞేషు॒ జేన్యో॒ న వి॒శ్పతిః॑ ప్రి॒యో య॒జ్ఞేషు॑ వి॒శ్పతిః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} స హ॒వ్యా మాను॑షాణామి॒ళా కృ॒తాని॑ పత్యతే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} స న॑స్త్రాసతే॒ వరు॑ణస్య ధూ॒ర్తేర్మ॒హో దే॒వస్య॑ ధూ॒ర్తేః ||{7/8}{2.1.15.2}{1.128.7}{1.19.2.7}{73, 128, 1443} సః¦మాను॑షే¦వృ॒జనే᳚¦శమ్ఽత॑మః¦హి॒తః¦అ॒గ్నిః¦య॒జ్ఞేషు॑¦జేన్యః॑¦న¦వి॒శ్పతిః॑¦ప్రి॒యః¦య॒జ్ఞేషు॑¦వి॒శ్పతిః॑ | |
అ॒గ్నిం హోతా᳚రమీళతే॒ వసు॑ధితిం ప్రి॒యం చేతి॑ష్ఠమర॒తిం న్యే᳚రిరే హవ్య॒వాహం॒ న్యే᳚రిరే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} వి॒శ్వాయుం᳚ వి॒శ్వవే᳚దసం॒ హోతా᳚రం యజ॒తం క॒విం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} దే॒వాసో᳚ ర॒ణ్వమవ॑సే వసూ॒యవో᳚ గీ॒ర్భీ ర॒ణ్వం వ॑సూ॒యవః॑ ||{8/8}{2.1.15.3}{1.128.8}{1.19.2.8}{74, 128, 1444} అ॒గ్నిమ్¦హోతా᳚రమ్¦ఈ॒ళ॒తే॒¦వసు॑ఽధితిమ్¦ప్రి॒యమ్¦చేతి॑ష్ఠమ్¦అ॒ర॒తిమ్¦ని¦ఏ॒రి॒రే॒¦హ॒వ్య॒ఽవాహ᳚మ్¦ని¦ఏ॒రి॒రే॒ | |
[8] యంత్వంరథమిత్యేకాదశర్చస్య సూక్తస్య దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపఇంద్రః షష్ట్యాఇందురత్యష్టిః అష్టమీనవమ్యావతిశక్వర్యావేకాదశ్యష్టిః | |
యం త్వం రథ॑మింద్ర మే॒ధసా᳚తయేఽపా॒కా సంత॑మిషిర ప్ర॒ణయ॑సి॒ ప్రాన॑వద్య॒ నయ॑సి |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} స॒ద్యశ్చి॒త్తమ॒భిష్ట॑యే॒ కరో॒ వశ॑శ్చ వా॒జినం᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} సాస్మాక॑మనవద్య తూతుజాన వే॒ధసా᳚మి॒మాం వాచం॒ న వే॒ధసాం᳚ ||{1/11}{2.1.16.1}{1.129.1}{1.19.3.1}{75, 129, 1445} యమ్¦త్వమ్¦రథ᳚మ్¦ఇం॒ద్ర॒¦మే॒ధఽసా᳚తయే¦అ॒పా॒కా¦సంత᳚మ్¦ఇ॒షి॒ర॒¦ప్ర॒ఽనయ॑సి¦ప్ర¦అ॒న॒వ॒ద్య॒¦నయ॑సి | |
స శ్రు॑ధి॒ యః స్మా॒ పృత॑నాసు॒ కాసు॑ చిద్ ద॒క్షాయ్య॑ ఇంద్ర॒ భర॑హూతయే॒ నృభి॒రసి॒ ప్రతూ᳚ర్తయే॒ నృభిః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} యః శూరైః॒ స్వ1॑(అః॒) సని॑తా॒ యో విప్రై॒ర్వాజం॒ తరు॑తా |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} తమీ᳚శా॒నాస॑ ఇరధంత వా॒జినం᳚ పృ॒క్షమత్యం॒ న వా॒జినం᳚ ||{2/11}{2.1.16.2}{1.129.2}{1.19.3.2}{76, 129, 1446} సః¦శ్రు॒ధి॒¦యః¦స్మ॒¦పృత॑నాసు¦కాసు॑¦చి॒త్¦ద॒క్షాయ్యః॑¦ఇం॒ద్ర॒¦భర॑ఽహూతయే¦నృఽభిః॑¦అ॒సి॒¦ప్రఽతూ᳚ర్తయే¦నృఽభిః॑ | |
ద॒స్మో హి ష్మా॒ వృష॑ణం॒ పిన్వ॑సి॒ త్వచం॒ కం చి॑ద్యావీర॒రరుం᳚ శూర॒ మర్త్యం᳚ పరివృ॒ణక్షి॒ మర్త్యం᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} ఇంద్రో॒త తుభ్యం॒ తద్ది॒వే తద్రు॒ద్రాయ॒ స్వయ॑శసే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} మి॒త్రాయ॑ వోచం॒ వరు॑ణాయ స॒ప్రథః॑ సుమృళీ॒కాయ॑ స॒ప్రథః॑ ||{3/11}{2.1.16.3}{1.129.3}{1.19.3.3}{77, 129, 1447} ద॒స్మః¦హి¦స్మ॒¦వృష॑ణమ్¦పిన్వ॑సి¦త్వచ᳚మ్¦కమ్¦చి॒త్¦యా॒వీః॒¦అ॒రరు᳚మ్¦శూ॒ర॒¦మర్త్య᳚మ్¦ప॒రి॒ఽవృ॒ణక్షి॑¦మర్త్య᳚మ్ | |
అ॒స్మాకం᳚ వ॒ ఇంద్ర॑ముశ్మసీ॒ష్టయే॒ సఖా᳚యం వి॒శ్వాయుం᳚ ప్రా॒సహం॒ యుజం॒ వాజే᳚షు ప్రా॒సహం॒ యుజం᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} అ॒స్మాకం॒ బ్రహ్మో॒తయేఽవా᳚ పృ॒త్సుషు॒ కాసు॑ చిత్ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} న॒హి త్వా॒ శత్రుః॒ స్తర॑తే స్తృ॒ణోషి॒ యం విశ్వం॒ శత్రుం᳚ స్తృ॒ణోషి॒ యం ||{4/11}{2.1.16.4}{1.129.4}{1.19.3.4}{78, 129, 1448} అ॒స్మాక᳚మ్¦వః॒¦ఇంద్ర᳚మ్¦ఉ॒శ్మ॒సి॒¦ఇ॒ష్టయే᳚¦సఖా᳚య¦వి॒శ్వఽఆ᳚యుమ్¦ప్ర॒ఽసహ᳚మ్¦యుజ᳚మ్¦వాజే᳚షు¦ప్ర॒ఽసహ᳚మ్¦యుజ᳚మ్ | |
ని షూ న॒మాతి॑మతిం॒ కయ॑స్య చి॒త్ తేజి॑ష్ఠాభిర॒రణి॑భి॒ర్నోతిభి॑రు॒గ్రాభి॑రుగ్రో॒తిభిః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} నేషి॑ ణో॒ యథా᳚ పు॒రానే॒నాః శూ᳚ర॒ మన్య॑సే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} విశ్వా᳚ని పూ॒రోరప॑ పర్షి॒ వహ్ని॑రా॒సా వహ్ని᳚ర్నో॒, అచ్ఛ॑ ||{5/11}{2.1.16.5}{1.129.5}{1.19.3.5}{79, 129, 1449} ని¦సు¦న॒మ॒¦అతి॑ఽమతిమ్¦కయ॑స్య¦చి॒త్¦తేజి॑ష్ఠాభిః¦అ॒రణి॑ఽభిః¦న¦ఊ॒తిఽభిః॑¦ఉ॒గ్రాభిః॑¦ఉ॒గ్ర॒¦ఊ॒తిఽభిః॑ | |
ప్ర తద్ వో᳚చేయం॒ భవ్యా॒యేంద॑వే॒ హవ్యో॒ న య ఇ॒షవా॒న్ మన్మ॒ రేజ॑తి రక్షో॒హా మన్మ॒ రేజ॑తి |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇందుః | అత్యష్టిః} స్వ॒యం సో, అ॒స్మదా ని॒దో వ॒ధైర॑జేత దుర్మ॒తిం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇందుః | అత్యష్టిః} అవ॑ స్రవేద॒ఘశం᳚సోఽవత॒రమవ॑ క్షు॒ద్రమి॑వ స్రవేత్ ||{6/11}{2.1.17.1}{1.129.6}{1.19.3.6}{80, 129, 1450} ప్ర¦తత్¦వో॒చే॒య॒మ్¦భవ్యా᳚య¦ఇంద॑వే¦హవ్యః॑¦న¦యః¦ఇ॒షఽవా᳚న్¦మన్మ॑¦రేజ॑తి¦ర॒క్షః॒ఽహా¦మన్మ॑¦రేజ॑తి | |
వ॒నేమ॒ తద్ధోత్ర॑యా చి॒తంత్యా᳚ వ॒నేమ॑ ర॒యిం ర॑యివః సు॒వీర్యం᳚ ర॒ణ్వం సంతం᳚ సు॒వీర్యం᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} దు॒ర్మన్మా᳚నం సు॒మంతు॑భి॒రేమి॒షా పృ॑చీమహి |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} ఆ స॒త్యాభి॒రింద్రం᳚ ద్యు॒మ్నహూ᳚తిభి॒ర్యజ॑త్రం ద్యు॒మ్నహూ᳚తిభిః ||{7/11}{2.1.17.2}{1.129.7}{1.19.3.7}{81, 129, 1451} వ॒నేమ॑¦తత్¦హోత్ర॑యా¦చి॒తంత్యా᳚¦వ॒నేమ॑¦ర॒యిమ్¦ర॒యి॒ఽవః॒¦సు॒ఽవీర్య᳚మ్¦ర॒ణ్వమ్¦సంత᳚మ్¦సు॒ఽవీర్య᳚మ్ | |
ప్రప్రా᳚ వో, అ॒స్మే స్వయ॑శోభిరూ॒తీ ప॑రివ॒ర్గ ఇంద్రో᳚ దుర్మతీ॒నాం దరీ᳚మన్ దుర్మతీ॒నాం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అతిశక్వరీ} స్వ॒యం సా రి॑ష॒యధ్యై॒ యా న॑ ఉపే॒షే, అ॒త్రైః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అతిశక్వరీ} హ॒తేమ॑స॒న్న వ॑క్షతి క్షి॒ప్తా జూ॒ర్ణిర్న వ॑క్షతి ||{8/11}{2.1.17.3}{1.129.8}{1.19.3.8}{82, 129, 1452} ప్రఽప్ర॑¦వః॒¦అ॒స్మే ఇతి॑¦స్వయ॑శఃఽభిః¦ఊ॒తీ¦ప॒రి॒ఽవ॒ర్గే¦ఇంద్రః॑¦దుః॒ఽమ॒తీ॒నామ్¦దరీ᳚మన్¦దుః॒ఽమ॒తీ॒నామ్ | |
త్వం న॑ ఇంద్ర రా॒యా పరీ᳚ణసా యా॒హి ప॒థాఀ, అ॑నే॒హసా᳚ పు॒రో యా᳚హ్యర॒క్షసా᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అతిశక్వరీ} సచ॑స్వ నః పరా॒క ఆ సచ॑స్వాస్తమీ॒క ఆ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అతిశక్వరీ} పా॒హి నో᳚ దూ॒రాదా॒రాద॒భిష్టి॑భిః॒ సదా᳚ పాహ్య॒భిష్టి॑భిః ||{9/11}{2.1.17.4}{1.129.9}{1.19.3.9}{83, 129, 1453} త్వమ్¦నః॒¦ఇం॒ద్ర॒¦రా॒యా¦పరీ᳚ణసా¦యా॒హి¦ప॒థా¦అ॒నే॒హసా᳚¦పు॒రః¦యా॒హి¦అ॒ర॒క్షసా᳚ | |
త్వం న॑ ఇంద్ర రా॒యా తరూ᳚షసో॒ఽగ్రం చి॑త్ త్వా మహి॒మా స॑క్ష॒దవ॑సే మ॒హే మి॒త్రం నావ॑సే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} ఓజి॑ష్ఠ॒ త్రాత॒రవి॑తా॒ రథం॒ కం చి॑దమర్త్య |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} అ॒న్యమ॒స్మద్ రి॑రిషేః॒ కం చి॑దద్రివో॒ రిరి॑క్షంతం చిదద్రివః ||{10/11}{2.1.17.5}{1.129.10}{1.19.3.10}{84, 129, 1454} త్వమ్¦నః॒¦ఇం॒ద్ర॒¦రా॒యా¦తరు॑షసా¦ఉ॒గ్రమ్¦చి॒త్¦త్వా॒¦మ॒హి॒మా¦స॒క్ష॒త్¦అవ॑సే¦మ॒హే¦మి॒త్రమ్¦న¦అవ॑సే | |
పా॒హి న॑ ఇంద్ర సుష్టుత స్రి॒ధో᳚ఽవయా॒తా సద॒మిద్దు᳚ర్మతీ॒నాం దే॒వః సన్ దు᳚ర్మతీ॒నాం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అష్టిః} హం॒తా పా॒పస్య॑ ర॒క్షస॑స్త్రా॒తా విప్ర॑స్య॒ మావ॑తః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అష్టిః} అధా॒ హి త్వా᳚ జని॒తా జీజ॑నద్ వసో రక్షో॒హణం᳚ త్వా॒ జీజ॑నద్ వసో ||{11/11}{2.1.17.6}{1.129.11}{1.19.3.11}{85, 129, 1455} పా॒హి¦నః॒¦ఇం॒ద్ర॒¦సు॒ఽస్తు॒త॒¦స్రి॒ధః¦అ॒వ॒ఽయా॒తా¦సద᳚మ్¦ఇత్¦దుః॒ఽమ॒తీ॒నామ్¦దే॒వః¦సన్¦దుః॒ఽమ॒తీ॒నామ్ | |
[9] ఏంద్రయాహీతిదశర్చస్య సూక్తస్య దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపఇంద్రోత్యష్టిరంత్యాత్రిష్టుప్ | (అష్టిరిత్యేవప్రయోగః సాధుః)| |
ఏంద్ర॑ యా॒హ్యుప॑ నః పరా॒వతో॒ నాయమచ్ఛా᳚ వి॒దథా᳚నీవ॒ సత్ప॑తి॒రస్తం॒ రాజే᳚వ॒ సత్ప॑తిః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} హవా᳚మహే త్వా వ॒యం ప్రయ॑స్వంతః సు॒తే సచా᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} పు॒త్రాసో॒ న పి॒తరం॒ వాజ॑సాతయే॒ మంహి॑ష్ఠం॒ వాజ॑సాతయే ||{1/10}{2.1.18.1}{1.130.1}{1.19.4.1}{86, 130, 1456} ఆ¦ఇం॒ద్ర॒¦యా॒హి॒¦ఉప॑¦నః॒¦ప॒రా॒ఽవతః॑¦న¦అ॒యమ్¦అచ్ఛ॑¦వి॒దథా᳚నిఽఇవ¦సత్ఽప॑తిః¦అస్త᳚మ్¦రాజా᳚ఽఇవ¦సత్ఽప॑తిః | |
పిబా॒ సోమ॑మింద్ర సువా॒నమద్రి॑భిః॒ కోశే᳚న సి॒క్తమ॑వ॒తం న వంస॑గస్తాతృషా॒ణో న వంస॑గః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} మదా᳚య హర్య॒తాయ॑ తే తు॒విష్ట॑మాయ॒ ధాయ॑సే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} ఆ త్వా᳚ యచ్ఛంతు హ॒రితో॒ న సూర్య॒మహా॒ విశ్వే᳚వ॒ సూర్యం᳚ ||{2/10}{2.1.18.2}{1.130.2}{1.19.4.2}{87, 130, 1457} పిబ॑¦సోమ᳚మ్¦ఇం॒ద్ర॒¦సు॒వా॒నమ్¦అద్రి॑ఽభిః¦కోశే᳚న¦సి॒క్తమ్¦అ॒వ॒తమ్¦న¦వంస॑గః¦త॒తృ॒షా॒ణః¦న¦వంస॑గః | |
అవిం᳚దద్ది॒వో నిహి॑తం॒ గుహా᳚ ని॒ధిం వేర్న గర్భం॒ పరి॑వీత॒మశ్మ᳚న్యనం॒తే, అం॒తరశ్మ॑ని |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} వ్ర॒జం వ॒జ్రీ గవా᳚మివ॒ సిషా᳚స॒న్నంగి॑రస్తమః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} అపా᳚వృణో॒దిష॒ ఇంద్రః॒ పరీ᳚వృతా॒ ద్వార॒ ఇషః॒ పరీ᳚వృతాః ||{3/10}{2.1.18.3}{1.130.3}{1.19.4.3}{88, 130, 1458} అవిం᳚దత్¦ది॒వః¦నిఽహి॑తమ్¦గుహా᳚¦ని॒ఽధిమ్¦వేః¦న¦గర్భ᳚మ్¦పరి॑ఽవీతమ్¦అశ్మ॑ని¦అ॒నం॒తే¦అం॒తః¦అశ్మ॑ని | |
దా॒దృ॒హా॒ణో వజ్ర॒మింద్రో॒ గభ॑స్త్యోః॒, క్షద్మే᳚వ తి॒గ్మమస॑నాయ॒ సం శ్య॑దహి॒హత్యా᳚య॒ సం శ్య॑త్ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} సం॒వి॒వ్యా॒న ఓజ॑సా॒ శవో᳚భిరింద్ర మ॒జ్మనా᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} తష్టే᳚వ వృ॒క్షం వ॒నినో॒ ని వృ॑శ్చసి పర॒శ్వేవ॒ ని వృ॑శ్చసి ||{4/10}{2.1.18.4}{1.130.4}{1.19.4.4}{89, 130, 1459} దా॒దృ॒హా॒ణః¦వజ్ర᳚మ్¦ఇంద్రః॑¦గభ॑స్త్యోః¦క్షద్మ॑ఽఇవ¦తి॒గ్మమ్¦అస॑నాయ¦సమ్¦శ్య॒త్¦అ॒హి॒ఽహత్యా᳚య¦సమ్¦శ్య॒త్ | |
త్వం వృథా᳚ న॒ద్య॑ ఇంద్ర॒ సర్త॒వేఽచ్ఛా᳚ సము॒ద్రమ॑సృజో॒ రథాఀ᳚, ఇవ వాజయ॒తో రథాఀ᳚, ఇవ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} ఇ॒త ఊ॒తీర॑యుంజత సమా॒నమర్థ॒మక్షి॑తం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} ధే॒నూరి॑వ॒ మన॑వే వి॒శ్వదో᳚హసో॒ జనా᳚య వి॒శ్వదో᳚హసః ||{5/10}{2.1.18.5}{1.130.5}{1.19.4.5}{90, 130, 1460} త్వమ్¦వృథా᳚¦న॒ద్యః॑¦ఇం॒ద్ర॒¦సర్త॑వే¦అచ్ఛ॑¦స॒ము॒ద్రమ్¦అ॒సృ॒జః॒¦రథా᳚న్ఽఇవ¦వా॒జ॒ఽయ॒తః¦రథా᳚న్ఽఇవ | |
ఇ॒మాం తే॒ వాచం᳚ వసూ॒యంత॑ ఆ॒యవో॒ రథం॒ న ధీరః॒ స్వపా᳚, అతక్షిషుః సు॒మ్నాయ॒ త్వామ॑తక్షిషుః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} శుం॒భంతో॒ జేన్యం᳚ యథా॒ వాజే᳚షు విప్ర వా॒జినం᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} అత్య॑మివ॒ శవ॑సే సా॒తయే॒ ధనా॒ విశ్వా॒ ధనా᳚ని సా॒తయే᳚ ||{6/10}{2.1.19.1}{1.130.6}{1.19.4.6}{91, 130, 1461} ఇ॒మామ్¦తే॒¦వాచ᳚మ్¦వ॒సు॒ఽయంతః॑¦ఆ॒యవః॑¦రథ᳚మ్¦న¦ధీరః॑¦సు॒.ఆపాః᳚¦అ॒త॒క్షి॒షుః॒¦సు॒మ్నాయ॑¦త్వామ్¦అ॒త॒క్షి॒షుః॒ | |
భి॒నత్ పురో᳚ నవ॒తిమిం᳚ద్ర పూ॒రవే॒ దివో᳚దాసాయ॒ మహి॑ దా॒శుషే᳚ నృతో॒ వజ్రే᳚ణ దా॒శుషే᳚ నృతో |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} అ॒తి॒థి॒గ్వాయ॒ శంబ॑రం గి॒రేరు॒గ్రో, అవా᳚భరత్ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} మ॒హో ధనా᳚ని॒ దయ॑మాన॒ ఓజ॑సా॒ విశ్వా॒ ధనా॒న్యోజ॑సా ||{7/10}{2.1.19.2}{1.130.7}{1.19.4.7}{92, 130, 1462} భి॒నత్¦పురః॑¦న॒వ॒తిమ్¦ఇం॒ద్ర॒¦పూ॒రవే᳚¦దివః॑ఽదాసాయ¦మహి॑¦దా॒శుషే᳚¦నృ॒తో॒ ఇతి॑¦వజ్రే᳚ణ¦దా॒శుషే᳚¦నృ॒తో॒ ఇతి॑ | |
ఇంద్రః॑ స॒మత్సు॒ యజ॑మాన॒మార్యం॒ ప్రావ॒ద్ విశ్వే᳚షు శ॒తమూ᳚తిరా॒జిషు॒ స్వ᳚ర్మీళ్హేష్వా॒జిషు॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} మన॑వే॒ శాస॑దవ్ర॒తాన్ త్వచం᳚ కృ॒ష్ణామ॑రంధయత్ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} దక్ష॒న్న విశ్వం᳚ తతృషా॒ణమో᳚షతి॒ న్య॑ర్శసా॒నమో᳚షతి ||{8/10}{2.1.19.3}{1.130.8}{1.19.4.8}{93, 130, 1463} ఇంద్రః॑¦స॒మత్ఽసు॑¦యజ॑మానమ్¦ఆర్య᳚మ్¦ప్ర¦ఆ॒వ॒త్¦విశ్వే᳚షు¦శ॒తమ్ఽఊ᳚తిః¦ఆ॒జిషు॑¦స్వః॑ఽమీళ్హేషు¦ఆ॒జిషు॑ | |
సూర॑శ్చ॒క్రం ప్ర వృ॑హజ్జా॒త ఓజ॑సా ఽప్రపి॒త్వే వాచ॑మరు॒ణో ము॑షాయతీశా॒న ఆ ము॑షాయతి |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} ఉ॒శనా॒ యత్ ప॑రా॒వతోఽజ॑గన్నూ॒తయే᳚ కవే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} సు॒మ్నాని॒ విశ్వా॒ మను॑షేవ తు॒ర్వణి॒రహా॒ విశ్వే᳚వ తు॒ర్వణిః॑ ||{9/10}{2.1.19.4}{1.130.9}{1.19.4.9}{94, 130, 1464} సూరః॑¦చ॒క్రమ్¦ప్ర¦వృ॒హ॒త్¦జా॒తః¦ఓజ॑సా¦ప్ర॒ఽపి॒త్వే¦వాచ᳚మ్¦అ॒రు॒ణః¦ము॒షా॒య॒తి॒¦ఈ॒శా॒నః¦ఆ¦ము॒షా॒య॒తి॒ | |
స నో॒ నవ్యే᳚భిర్వృషకర్మన్ను॒క్థైః పురాం᳚ దర్తః పా॒యుభిః॑ పాహి శ॒గ్మైః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ది॒వో॒దా॒సేభి॑రింద్ర॒ స్తవా᳚నో వావృధీ॒థా, అహో᳚భిరివ॒ ద్యౌః ||{10/10}{2.1.19.5}{1.130.10}{1.19.4.10}{95, 130, 1465} సః¦నః॒¦నవ్యే᳚భిః¦వృ॒ష॒ఽక॒ర్మ॒న్¦ఉ॒క్థైః¦పురా᳚మ్¦ద॒ర్త॒రితి॑ దర్తః¦పా॒యుఽభిః॑¦పా॒హి॒¦శ॒గ్మైః | |
[10] ఇంద్రాయహీతి సప్తర్చస్య సూక్తస్య దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపఇంద్రోత్యష్టిః | |
ఇంద్రా᳚య॒ హి ద్యౌరసు॑రో॒, అన᳚మ్న॒తేంద్రా᳚య మ॒హీ పృ॑థి॒వీ వరీ᳚మభిర్ద్యు॒మ్నసా᳚తా॒ వరీ᳚మభిః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} ఇంద్రం॒ విశ్వే᳚ స॒జోష॑సో దే॒వాసో᳚ దధిరే పు॒రః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} ఇంద్రా᳚య॒ విశ్వా॒ సవ॑నాని॒ మాను॑షా రా॒తాని॑ సంతు॒ మాను॑షా ||{1/7}{2.1.20.1}{1.131.1}{1.19.5.1}{96, 131, 1466} ఇంద్రా᳚య¦హి¦ద్యౌః¦అసు॑రః¦అన᳚మ్నత¦ఇంద్రా᳚య¦మ॒హీ¦పృ॒థి॒వీ¦వరీ᳚మఽభిః¦ద్యు॒మ్నఽసా᳚తా¦వరీ᳚మఽభిః | |
విశ్వే᳚షు॒ హి త్వా॒ సవ॑నేషు తుం॒జతే᳚ సమా॒నమేకం॒ వృష॑మణ్యవః॒ పృథ॒క్ స్వః॑ సని॒ష్యవః॒ పృథ॑క్ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} తం త్వా॒ నావం॒ న ప॒ర్షణిం᳚ శూ॒షస్య॑ ధు॒రి ధీ᳚మహి |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} ఇంద్రం॒ న య॒జ్ఞైశ్చి॒తయం᳚త ఆ॒యవః॒ స్తోమే᳚భి॒రింద్ర॑మా॒యవః॑ ||{2/7}{2.1.20.2}{1.131.2}{1.19.5.2}{97, 131, 1467} విశ్వే᳚షు¦హి¦త్వా॒¦సవ॑నేషు¦తుం॒జతే᳚¦స॒మా॒నమ్¦ఏక᳚మ్¦వృష॑ఽమన్యవః¦పృథ॑క్¦స్వ1॒॑రితి॒ స్వః॑¦స॒ని॒ష్యవః॑¦పృథ॑క్ | |
వి త్వా᳚ తతస్రే మిథు॒నా, అ॑వ॒స్యవో᳚ వ్ర॒జస్య॑ సా॒తా గవ్య॑స్య నిః॒సృజః॒ సక్షం᳚త ఇంద్ర నిః॒సృజః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} యద్ గ॒వ్యంతా॒ ద్వా జనా॒ స్వ1॑(అ॒)ర్యంతా᳚ స॒మూహ॑సి |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} ఆ॒విష్కరి॑క్ర॒ద్ వృష॑ణం సచా॒భువం॒ వజ్ర॑మింద్ర సచా॒భువం᳚ ||{3/7}{2.1.20.3}{1.131.3}{1.19.5.3}{98, 131, 1468} వి¦త్వా॒¦త॒త॒స్రే॒¦మి॒థు॒నాః¦అ॒వ॒స్యవః॑¦వ్ర॒జస్య॑¦సా॒తా¦గవ్య॑స్య¦నిః॒ఽసృజః॑¦సక్షం᳚తః¦ఇం॒ద్ర॒¦నిః॒ఽసృజః॑ | |
వి॒దుష్టే᳚, అ॒స్య వీ॒ర్య॑స్య పూ॒రవః॒ పురో॒ యదిం᳚ద్ర॒ శార॑దీర॒వాతి॑రః సాసహా॒నో, అ॒వాతి॑రః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} శాస॒స్తమిం᳚ద్ర॒ మర్త్య॒మయ॑జ్యుం శవసస్పతే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} మ॒హీమ॑ముష్ణాః పృథి॒వీమి॒మా, అ॒పో మం᳚దసా॒న ఇ॒మా, అ॒పః ||{4/7}{2.1.20.4}{1.131.4}{1.19.5.4}{99, 131, 1469} వి॒దుః¦తే॒¦అ॒స్య¦వీ॒ర్య॑స్య¦పూ॒రవః॑¦పురః॑¦యత్¦ఇం॒ద్ర॒¦శార॑దీః¦అ॒వ॒.ఆతి॑రః¦స॒స॒హా॒నః¦అ॒వ॒.ఆతి॑రః | |
ఆదిత్తే᳚, అ॒స్య వీ॒ర్య॑స్య చర్కిర॒న్ మదే᳚షు వృషన్ను॒శిజో॒ యదావి॑థ సఖీయ॒తో యదావి॑థ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} చ॒కర్థ॑ కా॒రమే᳚భ్యః॒ పృత॑నాసు॒ ప్రవం᳚తవే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} తే, అ॒న్యామ᳚న్యాం న॒ద్యం᳚ సనిష్ణత శ్రవ॒స్యంతః॑ సనిష్ణత ||{5/7}{2.1.20.5}{1.131.5}{1.19.5.5}{100, 131, 1470} ఆత్¦ఇత్¦తే॒¦అ॒స్య¦వీ॒ర్య॑స్య¦చ॒ర్కి॒ర॒న్¦మదే᳚షు¦వృ॒ష॒న్¦ఉ॒శిజః॑¦యత్¦ఆవి॑థ¦స॒ఖి॒ఽయ॒తః¦యత్¦ఆవి॑థ | |
ఉ॒తో నో᳚, అ॒స్యా, ఉ॒షసో᳚ జు॒షేత॒ హ్య1॑(అ॒)ర్కస్య॑ బోధి హ॒విషో॒ హవీ᳚మభిః॒ స్వ॑ర్షాతా॒ హవీ᳚మభిః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} యదిం᳚ద్ర॒ హంత॑వే॒ మృధో॒ వృషా᳚ వజ్రిం॒చికే᳚తసి |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} ఆ మే᳚, అ॒స్య వే॒ధసో॒ నవీ᳚యసో॒ మన్మ॑ శ్రుధి॒ నవీ᳚యసః ||{6/7}{2.1.20.6}{1.131.6}{1.19.5.6}{101, 131, 1471} ఉ॒తో ఇతి॑¦నః॒¦అ॒స్యాః¦ఉ॒షసః॑¦జు॒షేత॑¦హి¦అ॒ర్కస్య॑¦బో॒ధి॒¦హ॒విషః॑¦హవీ᳚మఽభిః¦స్వః॑ఽసాతా¦హవీ᳚మఽభిః | |
త్వం తమిం᳚ద్ర వావృధా॒నో, అ॑స్మ॒యుర॑మిత్ర॒యంతం᳚ తువిజాత॒ మర్త్యం॒ వజ్రే᳚ణ శూర॒ మర్త్యం᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} జ॒హి యో నో᳚, అఘా॒యతి॑ శృణు॒ష్వ సు॒శ్రవ॑స్తమః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} రి॒ష్టం న యామ॒న్నప॑ భూతు దుర్మ॒తిర్విశ్వాప॑ భూతు దుర్మ॒తిః ||{7/7}{2.1.20.7}{1.131.7}{1.19.5.7}{102, 131, 1472} త్వమ్¦తమ్¦ఇం॒ద్ర॒¦వ॒వృ॒ధా॒నః¦అ॒స్మ॒ఽయుః¦అ॒మి॒త్ర॒ఽయంత᳚మ్¦తు॒వి॒ఽజా॒త॒¦మర్త్య᳚మ్¦వజ్రే᳚ణ¦శూ॒ర॒¦మర్త్య᳚మ్ | |
[11] త్వయావయమితి షడృచస్య సూక్తస్య దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపఇంద్రోయువంతమింద్రేత్యర్ధచఇంద్రాపర్వతావత్యష్టిః |
త్వయా᳚ వ॒యం మ॑ఘవ॒న్ పూర్వ్యే॒ ధన॒ ఇంద్ర॑త్వోతాః సాసహ్యామ పృతన్య॒తో వ॑ను॒యామ॑ వనుష్య॒తః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} నేది॑ష్ఠే, అ॒స్మిన్నహ॒న్యధి॑ వోచా॒ ను సు᳚న్వ॒తే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} అ॒స్మిన్ య॒జ్ఞే వి చ॑యేమా॒ భరే᳚ కృ॒తం వా᳚జ॒యంతో॒ భరే᳚ కృ॒తం ||{1/6}{2.1.21.1}{1.132.1}{1.19.6.1}{103, 132, 1473} త్వయా᳚¦వ॒యమ్¦మ॒ఘ॒ఽవ॒న్¦పూర్వ్యే᳚¦ధనే᳚¦ఇంద్ర॑త్వాఽఊతాః¦స॒స॒హ్యా॒మ॒¦పృ॒త॒న్య॒తః¦వ॒ను॒యామ॑¦వ॒ను॒ష్య॒తః | |
స్వ॒ర్జే॒షే భర॑ ఆ॒ప్రస్య॒ వక్మ᳚న్యుష॒ర్బుధః॒ స్వస్మి॒న్నంజ॑సి క్రా॒ణస్య॒ స్వస్మి॒న్నంజ॑సి |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} అహ॒న్నింద్రో॒ యథా᳚ వి॒దే శీ॒ర్ష్ణాశీ᳚ర్ష్ణోప॒వాచ్యః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} అ॒స్మ॒త్రా తే᳚ స॒ధ్ర్య॑క్ సంతు రా॒తయో᳚ భ॒ద్రా భ॒ద్రస్య॑ రా॒తయః॑ ||{2/6}{2.1.21.2}{1.132.2}{1.19.6.2}{104, 132, 1474} స్వః॒ఽజే॒షే¦భరే᳚¦ఆ॒ప్రస్య॑¦వక్మ॑ని¦ఉ॒షః॒ఽబుధః॑¦స్వస్మి॑న్¦అంజ॑సి¦క్రా॒ణస్య॑¦స్వస్మి॑న్¦అంజ॑సి | |
తత్తు ప్రయః॑ ప్ర॒త్నథా᳚ తే శుశుక్వ॒నం యస్మి᳚న్ య॒జ్ఞే వార॒మకృ᳚ణ్వత॒ క్షయ॑మృ॒తస్య॒ వార॑సి॒ క్షయం᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} వి తద్వో᳚చే॒రధ॑ ద్వి॒తాఽన్తః ప॑శ్యంతి ర॒శ్మిభిః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} స ఘా᳚ విదే॒, అన్వింద్రో᳚ గ॒వేష॑ణో బంధు॒క్షిద్భ్యో᳚ గ॒వేష॑ణః ||{3/6}{2.1.21.3}{1.132.3}{1.19.6.3}{105, 132, 1475} తత్¦తు¦ప్రయః॑¦ప్ర॒త్నఽథా᳚¦తే॒¦శు॒శు॒క్వ॒నమ్¦యస్మి॑న్¦య॒జ్ఞే¦వార᳚మ్¦అకృ᳚ణ్వత¦క్షయ᳚మ్¦ఋ॒తస్య॑¦వాః¦అ॒సి॒¦క్షయ᳚మ్ | |
నూ, ఇ॒త్థా తే᳚ పూ॒ర్వథా᳚ చ ప్ర॒వాచ్యం॒ యదంగి॑రో॒భ్యోఽవృ॑ణో॒రప᳚ వ్ర॒జమింద్ర॒ శిక్ష॒న్నప᳚ వ్ర॒జం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} ఐభ్యః॑ సమా॒న్యా ది॒శాఽస్మభ్యం᳚ జేషి॒ యోత్సి॑ చ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} సు॒న్వద్భ్యో᳚ రంధయా॒ కం చి॑దవ్ర॒తం హృ॑ణా॒యంతం᳚ చిదవ్ర॒తం ||{4/6}{2.1.21.4}{1.132.4}{1.19.6.4}{106, 132, 1476} ను¦ఇ॒త్థా¦తే॒¦పూ॒ర్వఽథా᳚¦చ॒¦ప్ర॒ఽవాచ్య᳚మ్¦యత్¦అంగి॑రఃఽభ్యః¦అవృ॑ణోః¦అప॑¦వ్ర॒జమ్¦ఇంద్ర॑¦శిక్ష॑న్¦అప॑¦వ్ర॒జమ్ | |
సం యజ్జనా॒న్ క్రతు॑భిః॒ శూర॑ ఈ॒క్షయ॒ద్ధనే᳚ హి॒తే త॑రుషంత శ్రవ॒స్యవః॒ ప్ర య॑క్షంత శ్రవ॒స్యవః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} తస్మా॒, ఆయుః॑ ప్ర॒జావ॒దిద్ బాధే᳚, అర్చం॒త్యోజ॑సా |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} ఇంద్ర॑ ఓ॒క్యం᳚ దిధిషంత ధీ॒తయో᳚ దే॒వాఀ, అచ్ఛా॒ న ధీ॒తయః॑ ||{5/6}{2.1.21.5}{1.132.5}{1.19.6.5}{107, 132, 1477} సమ్¦యత్¦జనా᳚న్¦క్రతు॑ఽభిః¦శూరః॑¦ఈ॒క్షయ॑త్¦ధనే᳚¦హి॒తే¦త॒రు॒షం॒త॒¦శ్ర॒వ॒స్యవః॑¦ప్ర¦య॒క్షం॒త॒¦శ్ర॒వ॒స్యవః॑ | |
యు॒వం తమిం᳚ద్రాపర్వతా పురో॒యుధా॒ యో నః॑ పృత॒న్యాదప॒ తంత॒మిద్ధ॑తం॒ వజ్రే᳚ణ॒ తంత॒మిద్ధ॑తం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | 1/2:ఇంద్రాపర్వతౌ 2/2:ఇంద్రః | అత్యష్టిః} దూ॒రే చ॒త్తాయ॑ చ్ఛన్ త్స॒ద్ గహ॑నం॒ యదిన॑క్షత్ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | 1/2:ఇంద్రాపర్వతౌ 2/2:ఇంద్రః | అత్యష్టిః} అ॒స్మాకం॒ శత్రూ॒న్ పరి॑ శూర వి॒శ్వతో᳚ ద॒ర్మా ద॑ర్షీష్ట వి॒శ్వతః॑ ||{6/6}{2.1.21.6}{1.132.6}{1.19.6.6}{108, 132, 1478} యు॒వమ్¦తమ్¦ఇం॒ద్రా॒ప॒ర్వ॒తా॒¦పు॒రః॒ఽయుధా᳚¦యః¦నః॒¦పృ॒త॒న్యాత్¦అప॑¦తమ్ఽత᳚మ్¦ఇత్¦హ॒త॒మ్¦వజ్రే᳚ణ¦తమ్ఽత᳚మ్¦ఇత్¦హ॒త॒మ్ | |
[12] ఉభేపునామీతి సప్తర్చస్య సూక్తస్య దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపఇంద్ర ఆద్యాత్రిష్టుప్ ద్వితీయాదితిస్రోనుష్టుభః పంచమీగాయత్రీ షష్ఠీధృతిః సప్తమ్యష్టిః | |
ఉ॒భే పు॑నామి॒ రోద॑సీ, ఋ॒తేన॒ ద్రుహో᳚ దహామి॒ సం మ॒హీర॑నిం॒ద్రాః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} అ॒భి॒వ్లగ్య॒ యత్ర॑ హ॒తా, అ॒మిత్రా᳚ వైలస్థా॒నం పరి॑ తృ॒ళ్హా, అశే᳚రన్ ||{1/7}{2.1.22.1}{1.133.1}{1.19.7.1}{109, 133, 1479} ఉ॒భే ఇతి॑¦పు॒నా॒మి॒¦రోద॑సీ॒ ఇతి॑¦ఋ॒తేన॑¦ద్రుహః॑¦ద॒హా॒మి॒¦సమ్¦మ॒హీః¦అ॒నిం॒ద్రాః | |
అ॒భి॒వ్లగ్యా᳚ చిదద్రివః శీ॒ర్షా యా᳚తు॒మతీ᳚నాం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అనుష్టుప్} ఛిం॒ధి వ॑టూ॒రిణా᳚ ప॒దా మ॒హావ॑టూరిణా ప॒దా ||{2/7}{2.1.22.2}{1.133.2}{1.19.7.2}{110, 133, 1480} అ॒భి॒ఽవ్లగ్య॑¦చి॒త్¦అ॒ద్రి॒ఽవః॒¦శీ॒ర్షా¦యా॒తు॒ఽమతీ᳚నామ్ | ఛిం॒ధి¦వ॒టూ॒రిణా᳚¦ప॒దా¦మ॒హాఽవ॑టూరిణా¦ప॒దా || |
అవా᳚సాం మఘవంజహి॒ శర్ధో᳚ యాతు॒మతీ᳚నాం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అనుష్టుప్} వై॒ల॒స్థా॒న॒కే, అ᳚ర్మ॒కే మ॒హావై᳚లస్థే, అర్మ॒కే ||{3/7}{2.1.22.3}{1.133.3}{1.19.7.3}{111, 133, 1481} అవ॑¦ఆ॒సా॒మ్¦మ॒ఘ॒ఽవ॒న్¦జ॒హి॒¦శర్ధః॑¦యా॒తు॒ఽమతీ᳚నామ్ | వై॒ల॒ఽస్థా॒న॒కే¦అ॒ర్భ॒కే¦మ॒హాఽవై᳚లస్థే¦అ॒ర్భ॒కే || |
యాసాం᳚ తి॒స్రః పం᳚చా॒శతో᳚ఽభివ్లం॒గైర॒పావ॑పః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అనుష్టుప్} తత్సు తే᳚ మనాయతి త॒కత్సు తే᳚ మనాయతి ||{4/7}{2.1.22.4}{1.133.4}{1.19.7.4}{112, 133, 1482} యాసా᳚మ్¦తి॒స్రః¦పం॒చా॒శతః॑¦అ॒భి॒ఽవ్లం॒గైః¦అ॒ప॒.ఆవ॑పః | తత్¦సు¦తే॒¦మ॒నా॒య॒తి॒¦త॒కత్¦సు¦తే॒¦మ॒నా॒య॒తి॒ || |
పి॒శంగ॑భృష్టిమంభృ॒ణం పి॒శాచి॑మింద్ర॒ సం మృ॑ణ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | గాయత్రీ} సర్వం॒ రక్షో॒ ని బ᳚ర్హయ ||{5/7}{2.1.22.5}{1.133.5}{1.19.7.5}{113, 133, 1483} పి॒శంగ॑ఽభృష్టిమ్¦అం॒భృ॒ణమ్¦పి॒శాచి᳚మ్¦ఇం॒ద్ర॒¦సమ్¦మృ॒ణ॒ | సర్వ᳚మ్¦రక్షః॑¦ని¦బ॒ర్హ॒య॒ || |
అ॒వర్మ॒హ ఇం᳚ద్ర దాదృ॒హి శ్రు॒ధీ నః॑ శు॒శోచ॒ హి ద్యౌః, క్షా న భీ॒షాఀ, అ॑ద్రివో ఘృ॒ణాన్న భీ॒షాఀ, అ॑ద్రివః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | ధృతిః} శు॒ష్మింత॑మో॒ హి శు॒ష్మిభి᳚ర్వ॒ధైరు॒గ్రేభి॒రీయ॑సే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | ధృతిః} అపూ᳚రుషఘ్నో, అప్రతీత శూర॒ సత్వ॑భిస్త్రిస॒ప్తైః శూ᳚ర॒ సత్వ॑భిః ||{6/7}{2.1.22.6}{1.133.6}{1.19.7.6}{114, 133, 1484} అ॒వః¦మ॒హః¦ఇం॒ద్ర॒¦ద॒దృ॒హి¦శ్రు॒ధి¦నః॒¦శు॒శోచ॑¦హి¦ద్యౌః¦క్షాః¦న¦భీ॒షా¦అ॒ద్రి॒ఽవః॒¦ఘృ॒ణాత్¦న¦భీ॒షా¦అ॒ద్రి॒ఽవః॒ | |
వ॒నోతి॒ హి సు॒న్వన్ క్షయం॒ పరీ᳚ణసః సున్వా॒నో హి ష్మా॒ యజ॒త్యవ॒ ద్విషో᳚ దే॒వానా॒మవ॒ ద్విషః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అష్టిః} సు॒న్వా॒న ఇత్సి॑షాసతి స॒హస్రా᳚ వా॒జ్యవృ॑తః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అష్టిః} సు॒న్వా॒నాయేంద్రో᳚ దదాత్యా॒భువం᳚ ర॒యిం ద॑దాత్యా॒భువం᳚ ||{7/7}{2.1.22.7}{1.133.7}{1.19.7.7}{115, 133, 1485} వ॒నోతి॑¦హి¦సు॒న్వన్¦క్షయ᳚మ్¦పరీ᳚ణసః¦సు॒న్వా॒నః¦హి¦స్మ॒¦యజ॑తి¦అవ॑¦ద్విషః॑¦దే॒వానా᳚మ్¦అవ॑¦ద్విషః॑ | |
[13] ఆత్వాజువఇతి షడృచస్య సూక్తస్య దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపోవాయురత్యష్టిరంత్యాష్టిః | |
ఆ త్వా॒ జువో᳚ రారహా॒ణా, అ॒భి ప్రయో॒ వాయో॒ వహం᳚త్వి॒హ పూ॒ర్వపీ᳚తయే॒ సోమ॑స్య పూ॒ర్వపీ᳚తయే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} ఊ॒ర్ధ్వా తే॒, అను॑ సూ॒నృతా॒ మన॑స్తిష్ఠతు జాన॒తీ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} ని॒యుత్వ॑తా॒ రథే॒నా యా᳚హి దా॒వనే॒ వాయో᳚ మ॒ఖస్య॑ దా॒వనే᳚ ||{1/6}{2.1.23.1}{1.134.1}{1.20.1.1}{116, 134, 1486} ఆ¦త్వా॒¦జువః॑¦ర॒ర॒హా॒ణాః¦అ॒భి¦ప్రయః॑¦వాయో॒ ఇతి॑¦వహం᳚తు¦ఇ॒హ¦పూ॒ర్వఽపీ᳚తయే¦సోమ॑స్య¦పూ॒ర్వఽపీ᳚తయే | |
మందం᳚తు త్వా మం॒దినో᳚ వాయ॒వింద॑వో॒ఽస్మత్ క్రా॒ణాసః॒ సుకృ॑తా, అ॒భిద్య॑వో॒ గోభిః॑ క్రా॒ణా, అ॒భిద్య॑వః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} యద్ధ॑ క్రా॒ణా, ఇ॒రధ్యై॒ దక్షం॒ సచం᳚త ఊ॒తయః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} స॒ధ్రీ॒చీ॒నా ని॒యుతో᳚ దా॒వనే॒ ధియ॒ ఉప॑ బ్రువత ఈం॒ ధియః॑ ||{2/6}{2.1.23.2}{1.134.2}{1.20.1.2}{117, 134, 1487} మందం᳚తు¦త్వా॒¦మం॒దినః॑¦వాయో॒ ఇతి॑¦ఇంద॑వః¦అ॒స్మత్¦క్రా॒ణాసః॑¦సుఽకృ॑తాః¦అ॒భిఽద్య॑వః¦గోఽభిః॑¦క్రా॒ణాః¦అ॒భిఽద్య॑వః | |
వా॒యుర్యుం᳚క్తే॒ రోహి॑తా వా॒యుర॑రు॒ణా వా॒యూ రథే᳚, అజి॒రా ధు॒రి వోళ్హ॑వే॒ వహి॑ష్ఠా ధు॒రి వోళ్హ॑వే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} ప్ర బో᳚ధయా॒ పురం᳚ధిం జా॒ర ఆ స॑స॒తీమి॑వ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} ప్ర చ॑క్షయ॒ రోద॑సీ వాసయో॒షసః॒ శ్రవ॑సే వాసయో॒షసః॑ ||{3/6}{2.1.23.3}{1.134.3}{1.20.1.3}{118, 134, 1488} వా॒యుః¦యుం॒క్తే॒¦రోహి॑తా¦వా॒యుః¦అ॒రు॒ణా¦వా॒యుః¦రథే᳚¦అ॒జి॒రా¦ధు॒రి¦వోళ్హ॑వే¦వహి॑ష్ఠా¦ధు॒రి¦వోళ్హ॑వే | |
తుభ్య॑ము॒షాసః॒ శుచ॑యః పరా॒వతి॑ భ॒ద్రా వస్త్రా᳚ తన్వతే॒ దంసు॑ ర॒శ్మిషు॑ చి॒త్రా నవ్యే᳚షు ర॒శ్మిషు॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} తుభ్యం᳚ ధే॒నుః స॑బ॒ర్దుఘా॒ విశ్వా॒ వసూ᳚ని దోహతే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} అజ॑నయో మ॒రుతో᳚ వ॒క్షణా᳚భ్యో ది॒వ ఆ వ॒క్షణా᳚భ్యః ||{4/6}{2.1.23.4}{1.134.4}{1.20.1.4}{119, 134, 1489} తుభ్య᳚మ్¦ఉ॒షసః॑¦శుచ॑యః¦ప॒రా॒ఽవతి॑¦భ॒ద్రా¦వస్త్రా᳚¦త॒న్వ॒తే॒¦దమ్ఽసు॑¦ర॒శ్మిషు॑¦చి॒త్రా¦నవ్యే᳚షు¦ర॒శ్మిషు॑ | |
తుభ్యం᳚ శు॒క్రాసః॒ శుచ॑యస్తుర॒ణ్యవో॒ మదే᳚షూ॒గ్రా, ఇ॑షణంత భు॒ర్వణ్య॒పామి॑షంత భు॒ర్వణి॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} త్వాం త్సా॒రీ దస॑మానో॒ భగ॑మీట్టే తక్వ॒వీయే᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} త్వం విశ్వ॑స్మా॒ద్ భువ॑నాత్ పాసి॒ ధర్మ॑ణాఽసు॒ర్యా᳚త్ పాసి॒ ధర్మ॑ణా ||{5/6}{2.1.23.5}{1.134.5}{1.20.1.5}{120, 134, 1490} తుభ్య᳚మ్¦శు॒క్రాస॑¦శుచ॑యః¦తు॒ర॒ణ్యవః॑¦మదే᳚షు¦ఉ॒గ్రాః¦ఇ॒ష॒ణం॒త॒¦భు॒ర్వణి॑¦అ॒పామ్¦ఇ॒షం॒త॒¦భు॒ర్వణి॑ | |
త్వం నో᳚ వాయవేషా॒మపూ᳚ర్వ్యః॒ సోమా᳚నాం ప్రథ॒మః పీ॒తిమ᳚ర్హసి సు॒తానాం᳚ పీ॒తిమ᳚ర్హసి |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అష్టిః} ఉ॒తో వి॒హుత్మ॑తీనాం వి॒శాం వ॑వ॒ర్జుషీ᳚ణాం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అష్టిః} విశ్వా॒, ఇత్తే᳚ ధే॒నవో᳚ దుహ్ర ఆ॒శిరం᳚ ఘృ॒తం దు॑హ్రత ఆ॒శిరం᳚ ||{6/6}{2.1.23.6}{1.134.6}{1.20.1.6}{121, 134, 1491} త్వమ్¦నః॒¦వా॒యో॒ ఇతి॑¦ఏ॒షా॒మ్¦అపూ᳚ర్వ్యః¦సోమా᳚నామ్¦ప్ర॒థ॒మః¦పీ॒తిమ్¦అ॒ర్హ॒సి॒¦సు॒తానా᳚మ్¦పీ॒తిమ్¦అ॒ర్హ॒సి॒ | |
[14] స్తీర్ణంబర్హిరితి నవర్చస్య సూక్తస్య దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపోవాయుశ్చతుర్థ్యాదిపంచానామింద్రోవాఅత్యష్టిః సప్తమ్యష్టమ్యావష్టీ | |
స్తీ॒ర్ణం బ॒ర్హిరుప॑ నో యాహి వీ॒తయే᳚ స॒హస్రే᳚ణ ని॒యుతా᳚ నియుత్వతే శ॒తినీ᳚భిర్నియుత్వతే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} తుభ్యం॒ హి పూ॒ర్వపీ᳚తయే దే॒వా దే॒వాయ॑ యేమి॒రే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} ప్ర తే᳚ సు॒తాసో॒ మధు॑మంతో, అస్థిర॒న్ మదా᳚య॒ క్రత్వే᳚, అస్థిరన్ ||{1/9}{2.1.24.1}{1.135.1}{1.20.2.1}{122, 135, 1492} స్తీ॒ర్ణమ్¦బ॒ర్హిః¦ఉప॑¦నః॒¦యా॒హి॒¦వీ॒తయే᳚¦స॒హస్రే᳚ణ¦ని॒ఽయుతా᳚¦ని॒యు॒త్వ॒తే॒¦శ॒తినీ᳚భిః¦ని॒యు॒త్వ॒తే॒ | |
తుభ్యా॒యం సోమః॒ పరి॑పూతో॒, అద్రి॑భిః స్పా॒ర్హా వసా᳚నః॒ పరి॒ కోశ॑మర్షతి శు॒క్రా వసా᳚నో, అర్షతి |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} తవా॒యం భా॒గ ఆ॒యుషు॒ సోమో᳚ దే॒వేషు॑ హూయతే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} వహ॑ వాయో ని॒యుతో᳚ యాహ్యస్మ॒యుర్జు॑షా॒ణో యా᳚హ్యస్మ॒యుః ||{2/9}{2.1.24.2}{1.135.2}{1.20.2.2}{123, 135, 1493} తుభ్య॑¦అ॒యమ్¦సోమః॑¦పరి॑ఽపూతః¦అద్రి॑ఽభిః¦స్పా॒ర్హా¦వసా᳚నః¦పరి॑¦కోశ᳚మ్¦అ॒ర్ష॒తి॒¦శు॒క్రా¦వసా᳚నః¦అ॒ర్ష॒తి॒ | |
ఆ నో᳚ ని॒యుద్భిః॑ శ॒తినీ᳚భిరధ్వ॒రం స॑హ॒స్రిణీ᳚భి॒రుప॑ యాహి వీ॒తయే॒ వాయో᳚ హ॒వ్యాని॑ వీ॒తయే᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} తవా॒యం భా॒గ ఋ॒త్వియః॒ సర॑శ్మిః॒ సూర్యే॒ సచా᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} అ॒ధ్వ॒ర్యుభి॒ర్భర॑మాణా, అయంసత॒ వాయో᳚ శు॒క్రా, అ॑యంసత ||{3/9}{2.1.24.3}{1.135.3}{1.20.2.3}{124, 135, 1494} ఆ¦నః॒¦ని॒యుత్ఽభిః॑¦శ॒తినీ᳚భిః¦అ॒ధ్వ॒రమ్¦స॒హ॒స్రిణీ᳚భిః¦ఉప॑¦యా॒హి॒¦వీ॒తయే᳚¦వాయో॒ ఇతి॑¦హ॒వ్యాని॑¦వీ॒తయే᳚ | |
ఆ వాం॒ రథో᳚ ని॒యుత్వా᳚న్ వక్ష॒దవ॑సే॒ఽభి ప్రయాం᳚సి॒ సుధి॑తాని వీ॒తయే॒ వాయో᳚ హ॒వ్యాని॑ వీ॒తయే᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రవాయుః | అత్యష్టిః} పిబ॑తం॒ మధ్వో॒, అంధ॑సః పూర్వ॒పేయం॒ హి వాం᳚ హి॒తం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రవాయుః | అత్యష్టిః} వాయ॒వా చం॒ద్రేణ॒ రాధ॒సా గ॑త॒మింద్ర॑శ్చ॒ రాధ॒సా గ॑తం ||{4/9}{2.1.24.4}{1.135.4}{1.20.2.4}{125, 135, 1495} ఆ¦వా॒మ్¦రథః॑¦ని॒యుత్వా᳚న్¦వ॒క్ష॒త్¦అవ॑సే¦అ॒భి¦ప్రయాం᳚సి¦సుఽధి॑తాని¦వీ॒తయే᳚¦వాయో॒ ఇతి॑¦హ॒వ్యాని॑¦వీ॒తయే᳚ | |
ఆ వాం॒ ధియో᳚ వవృత్యురధ్వ॒రాఀ, ఉపే॒మమిందుం᳚ మర్మృజంత వా॒జిన॑మా॒శుమత్యం॒ న వా॒జినం᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రవాయుః | అత్యష్టిః} తేషాం᳚ పిబతమస్మ॒యూ, ఆ నో᳚ గంతమి॒హోత్యా |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రవాయుః | అత్యష్టిః} ఇంద్ర॑వాయూ సు॒తానా॒మద్రి॑భిర్యు॒వం మదా᳚య వాజదా యు॒వం ||{5/9}{2.1.24.5}{1.135.5}{1.20.2.5}{126, 135, 1496} ఆ¦వా॒మ్¦ధియః॑¦వ॒వృ॒త్యుః॒¦అ॒ధ్వ॒రాన్¦ఉప॑¦ఇ॒మమ్¦ఇందు᳚మ్¦మ॒ర్మృ॒జం॒త॒¦వా॒జిన᳚మ్¦ఆ॒శుమ్¦అత్య᳚మ్¦న¦వా॒జిన᳚మ్ | |
ఇ॒మే వాం॒ సోమా᳚, అ॒ప్స్వా సు॒తా, ఇ॒హాధ్వ॒ర్యుభి॒ర్భర॑మాణా, అయంసత॒ వాయో᳚ శు॒క్రా, అ॑యంసత |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రవాయుః | అత్యష్టిః} ఏ॒తే వా᳚మ॒భ్య॑సృక్షత తి॒రః ప॒విత్ర॑మా॒శవః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రవాయుః | అత్యష్టిః} యు॒వా॒యవోఽతి॒ రోమా᳚ణ్య॒వ్యయా॒ సోమా᳚సో॒, అత్య॒వ్యయా᳚ ||{6/9}{2.1.25.1}{1.135.6}{1.20.2.6}{127, 135, 1497} ఇ॒మే¦వా॒మ్¦సోమాః᳚¦అ॒ప్ఽసు¦ఆ¦సు॒తాః¦ఇ॒హ¦అ॒ధ్వ॒ర్యుఽభిః॑¦భర॑మాణాః¦అ॒యం॒స॒త॒¦వాయో॒ ఇతి॑¦శు॒క్రాః¦అ॒యం॒స॒త॒ | |
అతి॑ వాయో సస॒తో యా᳚హి॒ శశ్వ॑తో॒ యత్ర॒ గ్రావా॒ వద॑తి॒ తత్ర॑ గచ్ఛతం గృ॒హమింద్ర॑శ్చ గచ్ఛతం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రవాయుః | అష్టిః} వి సూ॒నృతా॒ దదృ॑శే॒ రీయ॑తే ఘృ॒తమా పూ॒ర్ణయా᳚ ని॒యుతా᳚ యాథో, అధ్వ॒రమింద్ర॑శ్చ యాథో, అధ్వ॒రం ||{7/9}{2.1.25.2}{1.135.7}{1.20.2.7}{128, 135, 1498} అతి॑¦వా॒యో॒ ఇతి॑¦స॒స॒తః¦యా॒హి॒¦శశ్వ॑తః¦యత్ర॑¦గ్రావా᳚¦వద॑తి¦తత్ర॑¦గ॒చ్ఛ॒త॒మ్¦గృ॒హమ్¦ఇంద్రః॑¦చ॒¦గ॒చ్ఛ॒త॒మ్ | |
అత్రాహ॒ తద్ వ॑హేథే॒ మధ్వ॒ ఆహు॑తిం॒ యమ॑శ్వ॒త్థము॑ప॒తిష్ఠం᳚త జా॒యవో॒ఽస్మే తే సం᳚తు జా॒యవః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రవాయుః | అష్టిః} సా॒కం గావః॒ సువ॑తే॒ పచ్య॑తే॒ యవో॒ న తే᳚ వాయ॒ ఉప॑ దస్యంతి ధే॒నవో॒ నాప॑ దస్యంతి ధే॒నవః॑ ||{8/9}{2.1.25.3}{1.135.8}{1.20.2.8}{129, 135, 1499} అత్ర॑¦అహ॑¦తత్¦వ॒హే॒థే॒ ఇతి॑¦మధ్వః॑¦ఆఽహు॑తిమ్¦యమ్¦అ॒శ్వ॒త్థమ్¦ఉ॒ప॒ఽతిష్ఠం᳚త¦జా॒యవః॑¦అ॒స్మే ఇతి॑¦తే¦సం॒తు॒¦జా॒యవః॑ | |
ఇ॒మే యే తే॒ సు వా᳚యో బా॒హ్వో᳚జసో॒ఽన్తర్న॒దీ తే᳚ ప॒తయం᳚త్యు॒క్షణో॒ మహి॒ వ్రాధం᳚త ఉ॒క్షణః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} ధన్వం᳚చి॒ద్యే, అ॑నా॒శవో᳚ జీ॒రాశ్చి॒దగి॑రౌకసః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | వాయుః | అత్యష్టిః} సూర్య॑స్యేవ ర॒శ్మయో᳚ దుర్ని॒యంత॑వో॒ హస్త॑యోర్దుర్ని॒యంత॑వః ||{9/9}{2.1.25.4}{1.135.9}{1.20.2.9}{130, 135, 1500} ఇ॒మే¦యే¦తే॒¦సు¦వా॒యో॒ ఇతి॑¦బా॒హుఽఓ᳚జసః¦అం॒తః¦న॒దీ ఇతి॑¦తే॒¦ప॒తయం᳚తి¦ఉ॒క్షణః॑¦మహి॑¦వ్రాధం᳚తః¦ఉ॒క్షణః॑ | |
[15] ప్రసుజ్యేష్ఠమితి సప్తర్చస్య సూక్తస్య దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపోమిత్రావరుణౌ నమోదివఇత్యస్యారోదసీ మిత్రావరుణేంద్రాగ్న్యర్యమభగసోమా దేవతాః ఊతీదేవానామిత్యస్యాదేవమరుదగ్నిమిత్రవరుణమఘవంతోదేవతా అత్యష్టిః అంత్యాత్రిష్టుప్ | |
ప్ర సు జ్యేష్ఠం᳚ నిచి॒రాభ్యాం᳚ బృ॒హన్నమో᳚ హ॒వ్యం మ॒తిం భ॑రతా మృళ॒యద్భ్యాం॒ స్వాది॑ష్ఠం మృళ॒యద్భ్యాం᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అత్యష్టిః} తా స॒మ్రాజా᳚ ఘృ॒తాసు॑తీ య॒జ్ఞేయ॑జ్ఞ॒ ఉప॑స్తుతా |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అత్యష్టిః} అథై᳚నోః, క్ష॒త్రం న కుత॑శ్చ॒నాధృషే᳚ దేవ॒త్వం నూ చి॑దా॒ధృషే᳚ ||{1/7}{2.1.26.1}{1.136.1}{1.20.3.1}{131, 136, 1501} ప్ర¦సు¦జ్యేష్ఠ᳚మ్¦ని॒ఽచి॒రాభ్యా᳚మ్¦బృ॒హత్¦నమః॑¦హ॒వ్యమ్¦మ॒తిమ్¦భ॒ర॒త॒¦మృ॒ళ॒యత్ఽభ్యా᳚మ్¦స్వాది॑ష్ఠమ్¦మృ॒ళ॒యత్ఽభ్యా᳚మ్ | |
అద॑ర్శి గా॒తురు॒రవే॒ వరీ᳚యసీ॒ పంథా᳚ ఋ॒తస్య॒ సమ॑యంస్త ర॒శ్మిభి॒శ్చక్షు॒ర్భగ॑స్య ర॒శ్మిభిః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అత్యష్టిః} ద్యు॒క్షం మి॒త్రస్య॒ సాద॑నమర్య॒మ్ణో వరు॑ణస్య చ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అత్యష్టిః} అథా᳚ దధాతే బృ॒హదు॒క్థ్య1॑(అం॒) వయ॑ ఉప॒స్తుత్యం᳚ బృ॒హద్వయః॑ ||{2/7}{2.1.26.2}{1.136.2}{1.20.3.2}{132, 136, 1502} అద॑ర్శి¦గా॒తుః¦ఉ॒రవే᳚¦వరీ᳚యసీ¦పంథాః᳚¦ఋ॒తస్య॑¦సమ్¦అ॒యం॒స్త॒¦ర॒శ్మిఽభిః॑¦చక్షుః॑¦భగ॑స్య¦ర॒శ్మిఽభిః॑ | |
జ్యోతి॑ష్మతీ॒మది॑తిం ధార॒యత్ క్షి॑తిం॒ స్వ᳚ర్వతీ॒మా స॑చేతే ది॒వేది॑వే జాగృ॒వాంసా᳚ ది॒వేది॑వే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అత్యష్టిః} జ్యోతి॑ష్మత్ క్ష॒త్రమా᳚శాతే, ఆది॒త్యా దాను॑న॒స్పతీ᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అత్యష్టిః} మి॒త్రస్తయో॒ర్వరు॑ణో యాత॒యజ్జ॑నోఽర్య॒మా యా᳚త॒యజ్జ॑నః ||{3/7}{2.1.26.3}{1.136.3}{1.20.3.3}{133, 136, 1503} జ్యోతి॑ష్మతీమ్¦అది॑తిమ్¦ధా॒ర॒యత్ఽక్షి॑తిమ్¦స్వః॑ఽవతీమ్¦ఆ¦స॒చే॒తే॒ ఇతి॑¦ది॒వేఽది॑వే¦జా॒గృ॒ఽవాంసా᳚¦ది॒వేఽది॑వే | |
అ॒యం మి॒త్రాయ॒ వరు॑ణాయ॒ శంత॑మః॒ సోమో᳚ భూత్వవ॒పానే॒ష్వాభ॑గో దే॒వో దే॒వేష్వాభ॑గః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అత్యష్టిః} తం దే॒వాసో᳚ జుషేరత॒ విశ్వే᳚, అ॒ద్య స॒జోష॑సః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అత్యష్టిః} తథా᳚ రాజానా కరథో॒ యదీమ॑హ॒ ఋతా᳚వానా॒ యదీమ॑హే ||{4/7}{2.1.26.4}{1.136.4}{1.20.3.4}{134, 136, 1504} అ॒యమ్¦మి॒త్రాయ॑¦వరు॑ణాయ¦శమ్ఽత॑మః¦సోమః॑¦భూ॒తు॒¦అ॒వ॒ఽపానే᳚షు¦ఆఽభ॑గః¦దే॒వః¦దే॒వేషు॑¦ఆఽభ॑గః | |
యో మి॒త్రాయ॒ వరు॑ణా॒యావి॑ధ॒జ్జనో᳚ఽన॒ర్వాణం॒ తం పరి॑ పాతో॒, అంహ॑సో దా॒శ్వాంసం॒ మర్త॒మంహ॑సః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అత్యష్టిః} తమ᳚ర్య॒మాభి ర॑క్షత్యృజూ॒యంత॒మను᳚ వ్ర॒తం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అత్యష్టిః} ఉ॒క్థైర్య ఏ᳚నోః పరి॒భూష॑తి వ్ర॒తం స్తోమై᳚రా॒భూష॑తి వ్ర॒తం ||{5/7}{2.1.26.5}{1.136.5}{1.20.3.5}{135, 136, 1505} యః¦మి॒త్రాయ॑¦వరు॑ణాయ¦అవి॑ధత్¦జనః॑¦అ॒న॒ర్వాణ᳚మ్¦తమ్¦పరి॑¦పా॒తః॒¦అంహ॑సః¦దా॒శ్వాంస᳚మ్¦మర్త᳚మ్¦అంహ॑సః | |
నమో᳚ ది॒వే బృ॑హ॒తే రోద॑సీభ్యాం మి॒త్రాయ॑ వోచం॒ వరు॑ణాయ మీ॒ళ్హుషే᳚ సుమృళీ॒కాయ॑ మీ॒ళ్హుషే᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | లింగోక్తా | అత్యష్టిః} ఇంద్ర॑మ॒గ్నిముప॑ స్తుహి ద్యు॒క్షమ᳚ర్య॒మణం॒ భగం᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | లింగోక్తా | అత్యష్టిః} జ్యోగ్జీవం᳚తః ప్ర॒జయా᳚ సచేమహి॒ సోమ॑స్యో॒తీ స॑చేమహి ||{6/7}{2.1.26.6}{1.136.6}{1.20.3.6}{136, 136, 1506} నమః॑¦ది॒వే¦బృ॒హ॒తే¦రోద॑సీభ్యామ్¦మి॒త్రాయ॑¦వో॒చ॒మ్¦వరు॑ణాయ¦మీ॒ళ్హుషే᳚¦సు॒ఽమృ॒ళీ॒కాయ॑¦మీ॒ళ్హుషే᳚ | |
ఊ॒తీ దే॒వానాం᳚ వ॒యమింద్ర॑వంతో మంసీ॒మహి॒ స్వయ॑శసో మ॒రుద్భిః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | లింగోక్తా | త్రిష్టుప్} అ॒గ్నిర్మి॒త్రో వరు॑ణః॒ శర్మ॑ యంస॒న్ తద॑శ్యామ మ॒ఘవా᳚నో వ॒యం చ॑ ||{7/7}{2.1.26.7}{1.136.7}{1.20.3.7}{137, 136, 1507} ఊ॒తీ¦దే॒వానా᳚మ్¦వ॒యమ్¦ఇంద్ర॑ఽవంతః¦మం॒సీ॒మహి॑¦స్వఽయ॑శసః¦మ॒రుత్ఽభిః॑ | |
[16] సుషుమేతి తృచస్య సూక్తస్య దైవోదాసిఃపరుచ్ఛేపోమిత్రావరుణావతిశక్వరీ | |
సు॒షు॒మా యా᳚త॒మద్రి॑భి॒ర్గోశ్రీ᳚తా మత్స॒రా, ఇ॒మే సోమా᳚సో మత్స॒రా, ఇ॒మే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అతిశక్వరీ} ఆ రా᳚జానా దివిస్పృశాఽస్మ॒త్రా గం᳚త॒ముప॑ నః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అతిశక్వరీ} ఇ॒మే వాం᳚ మిత్రావరుణా॒ గవా᳚శిరః॒ సోమాః᳚ శు॒క్రా గవా᳚శిరః ||{1/3}{2.2.1.1}{1.137.1}{1.20.4.1}{138, 137, 1508} సు॒షు॒మ¦ఆ¦యా॒త॒మ్¦అద్రి॑ఽభిః¦గోఽశ్రీ᳚తాః¦మ॒త్స॒రాః¦ఇ॒మే¦సోమా᳚సః¦మ॒త్స॒రాః¦ఇ॒మే | |
ఇ॒మ ఆ యా᳚త॒మింద॑వః॒ సోమా᳚సో॒ దధ్యా᳚శిరః సు॒తాసో॒ దధ్యా᳚శిరః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అతిశక్వరీ} ఉ॒త వా᳚ము॒షసో᳚ బు॒ధి సా॒కం సూర్య॑స్య ర॒శ్మిభిః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అతిశక్వరీ} సు॒తో మి॒త్రాయ॒ వరు॑ణాయ పీ॒తయే॒ చారు᳚రృ॒తాయ॑ పీ॒తయే᳚ ||{2/3}{2.2.1.2}{1.137.2}{1.20.4.2}{139, 137, 1509} ఇ॒మే¦ఆ¦యా॒త॒మ్¦ఇంద॑వః¦సోమా᳚సః¦దధి॑ఽఆశిరః¦సు॒తాసః॑¦దధి॑ఽఆశిరః | |
తాం వాం᳚ ధే॒నుం న వా᳚స॒రీమం॒శుం దు॑హం॒త్యద్రి॑భిః॒ సోమం᳚ దుహం॒త్యద్రి॑భిః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అతిశక్వరీ} అ॒స్మ॒త్రా గం᳚త॒ముప॑ నో॒ఽర్వాంచా॒ సోమ॑పీతయే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అతిశక్వరీ} అ॒యం వాం᳚ మిత్రావరుణా॒ నృభిః॑ సు॒తః సోమ॒ ఆ పీ॒తయే᳚ సు॒తః ||{3/3}{2.2.1.3}{1.137.3}{1.20.4.3}{140, 137, 1510} తామ్¦వా॒మ్¦ధే॒నుమ్¦న¦వా॒స॒రీమ్¦అం॒శుమ్¦దు॒హం॒తి॒¦అద్రి॑ఽభిః¦సోమ᳚మ్¦దు॒హం॒తి॒¦అద్రి॑ఽభిః | |
[17] ప్రప్రపూష్ణఇతి చతురృచస్య సూక్తస్య దైవోదాసిఃపరుచ్ఛేపఃపూషాత్యష్టిః | |
ప్రప్ర॑ పూ॒ష్ణస్తు॑విజా॒తస్య॑ శస్యతే మహి॒త్వమ॑స్య త॒వసో॒ న తం᳚దతే స్తో॒త్రమ॑స్య॒ న తం᳚దతే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | పూషా | అత్యష్టి} అర్చా᳚మి సుమ్న॒యన్న॒హమంత్యూ᳚తిం మయో॒భువం᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | పూషా | అత్యష్టి} విశ్వ॑స్య॒ యో మన॑ ఆయుయు॒వే మ॒ఖో దే॒వ ఆ᳚యుయు॒వే మ॒ఖః ||{1/4}{2.2.2.1}{1.138.1}{1.20.5.1}{141, 138, 1511} ప్రఽప్ర॑¦పూ॒ష్ణః¦తు॒వి॒ఽజా॒తస్య॑¦శ॒స్య॒తే॒¦మ॒హి॒ఽత్వమ్¦అ॒స్య॒¦త॒వసః॑¦న¦తం॒ద॒తే॒¦స్తో॒త్రమ్¦అ॒స్య॒¦న¦తం॒ద॒తే॒ | |
ప్ర హి త్వా᳚ పూషన్నజి॒రం న యామ॑ని॒ స్తోమే᳚భిః కృ॒ణ్వ ఋ॒ణవో॒ యథా॒ మృధ॒ ఉష్ట్రో॒ న పీ᳚పరో॒ మృధః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | పూషా | అత్యష్టి} హు॒వే యత్ త్వా᳚ మయో॒భువం᳚ దే॒వం స॒ఖ్యాయ॒ మర్త్యః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | పూషా | అత్యష్టి} అ॒స్మాక॑మాంగూ॒షాన్ ద్యు॒మ్నిన॑స్కృధి॒ వాజే᳚షు ద్యు॒మ్నిన॑స్కృధి ||{2/4}{2.2.2.2}{1.138.2}{1.20.5.2}{142, 138, 1512} ప్ర¦హి¦త్వా॒¦పూ॒ష॒న్¦అ॒జి॒రమ్¦న¦యామ॑ని¦స్తోమే᳚భిః¦కృ॒ణ్వే¦ఋ॒ణవః॑¦యథా᳚¦మృధః॑¦ఉష్ట్రః॑¦న¦పీ॒ప॒రః॒¦మృధః॑ | |
యస్య॑ తే పూషన్ త్స॒ఖ్యే వి॑ప॒న్యవః॒ క్రత్వా᳚ చి॒త్ సంతోఽవ॑సా బుభుజ్రి॒ర ఇతి॒ క్రత్వా᳚ బుభుజ్రి॒రే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | పూషా | అత్యష్టి} తామను॑ త్వా॒ నవీ᳚యసీం ని॒యుతం᳚ రా॒య ఈ᳚మహే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | పూషా | అత్యష్టి} అహే᳚ళమాన ఉరుశంస॒ సరీ᳚ భవ॒ వాజే᳚వాజే॒ సరీ᳚ భవ ||{3/4}{2.2.2.3}{1.138.3}{1.20.5.3}{143, 138, 1513} యస్య॑¦తే॒¦పూ॒ష॒న్¦స॒ఖ్యే¦వి॒ప॒న్యవః॑¦క్రత్వా᳚¦చి॒త్¦సంతః॑¦అవ॑సా¦బు॒భు॒జ్రి॒రే¦ఇతి॑¦క్రత్వా᳚¦బు॒భు॒జ్రి॒రే | |
అ॒స్యా, ఊ॒ షు ణ॒ ఉప॑ సా॒తయే᳚ భు॒వోఽహే᳚ళమానో రరి॒వాఀ, అ॑జాశ్వ శ్రవస్య॒తామ॑జాశ్వ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | పూషా | అత్యష్టి} ఓ షు త్వా᳚ వవృతీమహి॒ స్తోమే᳚భిర్దస్మ సా॒ధుభిః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | పూషా | అత్యష్టి} న॒హి త్వా᳚ పూషన్నతి॒మన్య॑ ఆఘృణే॒ న తే᳚ స॒ఖ్యమ॑పహ్ను॒వే ||{4/4}{2.2.2.4}{1.138.4}{1.20.5.4}{144, 138, 1514} అ॒స్యాః¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦సు¦నః॒¦ఉప॑¦సా॒తయే᳚¦భు॒వః॒¦అహే᳚ళమానః¦ర॒రి॒ఽవాన్¦అ॒జ॒.ఆ॒శ్వ॒¦శ్ర॒వ॒స్య॒తామ్¦అ॒జ॒.ఆ॒శ్వ॒ | |
[18] అస్తుశ్రౌషడిత్యేకాదశర్చస్య సూక్తస్య దైవోదాసిఃపరుచ్ఛేప ఆద్యాయావిశ్వేదేవాః ద్వితీయాయామిత్రావరుణౌ తృతీయాదితిసృణామాశ్వినౌ షష్ఠ్యాఇంద్రః సప్తమ్యాఅగ్నిరష్టమ్యామరుతో నవమ్యాఇంద్రాగ్నీ దశమ్యాబృహస్పతిరంత్యాయావిశ్వేదేవాఅత్యష్టిః పంచమీబృహత్యంత్యాత్రిష్టుప్ | ( వైశ్వదేవమేతత్సూక్తం | అత్రప్రత్యేకం దేవతావిభాగస్త్వాకరఏవపఠితః | అనయైవదిశాసర్వత్రాపివైశ్వదేవసూక్తే దేవతావిభాగః కర్తవ్యఇతిహితదనుజ్ఞా | యథాహ - ఏవమన్యాసామపిసూక్తప్రయోగేవైశ్వదేవత్వం సూక్తభేదప్రయోగేతుయల్లింగంసాదేవతేతి) | |
అస్తు॒ శ్రౌష॑ట్ పు॒రో, అ॒గ్నిం ధి॒యా ద॑ధ॒ ఆ ను తచ్ఛర్ధో᳚ ది॒వ్యం వృ॑ణీమహ ఇంద్రవా॒యూ వృ॑ణీమహే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | విశ్వదేవాః | అత్యష్టిః} యద్ధ॑ క్రా॒ణా వి॒వస్వ॑తి॒ నాభా᳚ సం॒దాయి॒ నవ్య॑సీ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | విశ్వదేవాః | అత్యష్టిః} అధ॒ ప్ర సూ న॒ ఉప॑ యంతు ధీ॒తయో᳚ దే॒వాఀ, అచ్ఛా॒ న ధీ॒తయః॑ ||{1/11}{2.2.3.1}{1.139.1}{1.20.6.1}{145, 139, 1515} అస్తు॑¦శ్రౌష॑ట్¦పు॒రః¦అ॒గ్నిమ్¦ధి॒యా¦ద॒ధే॒¦ఆ¦ను¦తత్¦శర్ధః॑¦ది॒వ్యమ్¦వృ॒ణీ॒మ॒హే॒¦ఇం॒ద్ర॒వా॒యూ ఇతి॑¦వృ॒ణీ॒మ॒హే॒ | |
యద్ధ॒ త్యన్ మి॑త్రావరుణావృ॒తాదధ్యా᳚ద॒దాథే॒, అనృ॑తం॒ స్వేన॑ మ॒న్యునా॒ దక్ష॑స్య॒ స్వేన॑ మ॒న్యునా᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అత్యష్టిః} యు॒వోరి॒త్థాధి॒ సద్మ॒స్వప॑శ్యామ హిర॒ణ్యయం᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మిత్రావరుణౌ | అత్యష్టిః} ధీ॒భిశ్చ॒న మన॑సా॒ స్వేభి॑ర॒క్షభిః॒ సోమ॑స్య॒ స్వేభి॑ర॒క్షభిః॑ ||{2/11}{2.2.3.2}{1.139.2}{1.20.6.2}{146, 139, 1516} యత్¦హ॒¦త్యత్¦మి॒త్రా॒వ॒రు॒ణౌ॒¦ఋ॒తాత్¦అధి॑¦ఆ॒ద॒దాథే॒ ఇత్యా᳚ఽద॒దాథే᳚¦అనృ॑తమ్¦స్వేన॑¦మ॒న్యునా᳚¦దక్ష॑స్య¦స్వేన॑¦మ॒న్యునా᳚ | |
యు॒వాం స్తోమే᳚భిర్దేవ॒యంతో᳚, అశ్వినాఽఽశ్రా॒వయం᳚త ఇవ॒ శ్లోక॑మా॒యవో᳚ యు॒వాం హ॒వ్యాభ్యా॒3॑(ఆ॒)యవః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అశ్వినౌ | అత్యష్టిః} యు॒వోర్విశ్వా॒, అధి॒ శ్రియః॒ పృక్ష॑శ్చ విశ్వవేదసా |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అశ్వినౌ | అత్యష్టిః} ప్రు॒షా॒యంతే᳚ వాం ప॒వయో᳚ హిర॒ణ్యయే॒ రథే᳚ దస్రా హిర॒ణ్యయే᳚ ||{3/11}{2.2.3.3}{1.139.3}{1.20.6.3}{147, 139, 1517} యు॒వామ్¦స్తోమే᳚భిః¦దే॒వ॒ఽయంతః॑¦అ॒శ్వి॒నా॒¦ఆ॒శ్రా॒వయం᳚తఃఽఇవ¦శ్లోక᳚మ్¦ఆ॒యవః॑¦యు॒వామ్¦హ॒వ్యా¦అ॒భి¦ఆ॒యవః॑ | |
అచే᳚తి దస్రా॒ వ్యు1॑(ఉ॒) నాక॑మృణ్వథో యుం॒జతే᳚ వాం రథ॒యుజో॒ దివి॑ష్టిష్వధ్వ॒స్మానో॒ దివి॑ష్టిషు |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అశ్వినౌ | అత్యష్టిః} అధి॑ వాం॒ స్థామ॑ వం॒ధురే॒ రథే᳚ దస్రా హిర॒ణ్యయే᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అశ్వినౌ | అత్యష్టిః} ప॒థేవ॒ యంతా᳚వను॒శాస॑తా॒ రజోఽఞ్జ॑సా॒ శాస॑తా॒ రజః॑ ||{4/11}{2.2.3.4}{1.139.4}{1.20.6.4}{148, 139, 1518} అచే᳚తి¦ద॒స్రా॒¦వి¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦నాక᳚మ్¦ఋ॒ణ్వ॒థః॒¦యుం॒జతే᳚¦వా॒మ్¦ర॒థ॒ఽయుజః॑¦దివి॑ష్టిశు¦అ॒ధ్వ॒స్మానః॑¦దివి॑ష్టిషు | |
శచీ᳚భిర్నః శచీవసూ॒ దివా॒ నక్తం᳚ దశస్యతం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అశ్వినౌ | బృహతిః} మా వాం᳚ రా॒తిరుప॑ దస॒త్కదా᳚ చ॒నాఽస్మద్రా॒తిః కదా᳚ చ॒న ||{5/11}{2.2.3.5}{1.139.5}{1.20.6.5}{149, 139, 1519} శచీ᳚భిః¦నః॒¦శ॒చీ॒వ॒సూ॒ ఇతి॑ శచీఽవసూ¦దివా᳚¦నక్త᳚మ్¦ద॒శ॒స్య॒త॒మ్ | |
వృష᳚న్నింద్ర వృష॒పాణా᳚స॒ ఇంద॑వ ఇ॒మే సు॒తా, అద్రి॑షుతాస ఉ॒ద్భిద॒స్తుభ్యం᳚ సు॒తాస॑ ఉ॒ద్భిదః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} తే త్వా᳚ మందంతు దా॒వనే᳚ మ॒హే చి॒త్రాయ॒ రాధ॑సే |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రః | అత్యష్టిః} గీ॒ర్భిర్గి᳚ర్వాహః॒ స్తవ॑మాన॒ ఆ గ॑హి సుమృళీ॒కో న॒ ఆ గ॑హి ||{6/11}{2.2.4.1}{1.139.6}{1.20.6.6}{150, 139, 1520} వృష॑న్¦ఇం॒ద్ర॒¦వృ॒ష॒ఽపానా᳚సః¦ఇంద॑వః¦ఇ॒మే¦సు॒తాః¦అద్రి॑ఽసుతాసః¦ఉ॒త్ఽభిదః॑¦తుభ్య᳚మ్¦సు॒తాసః॑¦ఉ॒త్ఽభిదః॑ | |
ఓ షూ ణో᳚, అగ్నే శృణుహి॒ త్వమీ᳚ళి॒తో దే॒వేభ్యో᳚ బ్రవసి య॒జ్ఞియే᳚భ్యో॒ రాజ॑భ్యో య॒జ్ఞియే᳚భ్యః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} యద్ధ॒ త్యామంగి॑రోభ్యో ధే॒నుం దే᳚వా॒, అద॑త్తన |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | అగ్నిః | అత్యష్టిః} వి తాం దు॑హ్రే, అర్య॒మా క॒ర్తరీ॒ సచాఀ᳚, ఏ॒ష తాం వే᳚ద మే॒ సచా᳚ ||{7/11}{2.2.4.2}{1.139.7}{1.20.6.7}{151, 139, 1521} ఓ ఇతి॑¦సు¦నః॒¦అ॒గ్నే॒¦శృ॒ణు॒హి॒¦త్వమ్¦ఈ॒ళి॒తః¦దే॒వేభ్యః॑¦బ్ర॒వ॒సి॒¦య॒జ్ఞియే᳚భ్యః¦రాజ॑ఽభ్యః¦య॒జ్ఞియే᳚భ్యః | |
మో షు వో᳚, అ॒స్మద॒భి తాని॒ పౌంస్యా॒ సనా᳚ భూవన్ ద్యు॒మ్నాని॒ మోత జా᳚రిషుర॒స్మత్ పు॒రోత జా᳚రిషుః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మరుతః | అత్యష్టిః} యద్వ॑శ్చి॒త్రం యు॒గేయు॑గే॒ నవ్యం॒ ఘోషా॒దమ॑ర్త్యం |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | మరుతః | అత్యష్టిః} అ॒స్మాసు॒ తన్మ॑రుతో॒ యచ్చ॑ దు॒ష్టరం᳚ దిధృ॒తా యచ్చ॑ దు॒ష్టరం᳚ ||{8/11}{2.2.4.3}{1.139.8}{1.20.6.8}{152, 139, 1522} మో ఇతి॑¦సు¦వః॒¦అ॒స్మత్¦అ॒భి¦తాని॑¦పౌంస్యా᳚¦సనా᳚¦భూ॒వ॒న్¦ద్యు॒మ్నాని॑¦మా¦ఉ॒త¦జా॒రి॒షుః॒¦అ॒స్మత్¦పు॒రా¦ఉ॒త¦జా॒రి॒షుః॒ | |
ద॒ధ్యఙ్ హ॑ మే జ॒నుషం॒ పూర్వో॒, అంగి॑రాః ప్రి॒యమే᳚ధః॒ కణ్వో॒, అత్రి॒ర్మను᳚ర్విదు॒స్తే మే॒ పూర్వే॒ మను᳚ర్విదుః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రాగ్నీ | అత్యష్టిః} తేషాం᳚ దే॒వేష్వాయ॑తిర॒స్మాకం॒ తేషు॒ నాభ॑యః |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | ఇంద్రాగ్నీ | అత్యష్టిః} తేషాం᳚ ప॒దేన॒ మహ్యా న॑మే గి॒రేంద్రా॒గ్నీ, ఆ న॑మే గి॒రా ||{9/11}{2.2.4.4}{1.139.9}{1.20.6.9}{153, 139, 1523} ద॒ధ్యఙ్¦హ॒¦మే॒¦జ॒నుష᳚మ్¦పూర్వః॑¦అంగి॑రాః¦ప్రి॒యఽమే᳚ధః¦కణ్వః॑¦అత్రిః॑¦మనుః॑¦వి॒దుః॒¦తే¦మే॒¦పూర్వే᳚¦మనుః॑¦వి॒దుః॒ | |
హోతా᳚ యక్షద్ వ॒నినో᳚ వంత॒ వార్యం॒ బృహ॒స్పతి᳚ర్యజతి వే॒న ఉ॒క్షభిః॑ పురు॒వారే᳚భిరు॒క్షభిః॑ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | బృహస్పతిః | అత్యష్టిః} జ॒గృ॒భ్మా దూ॒రఆ᳚దిశం॒ శ్లోక॒మద్రే॒రధ॒ త్మనా᳚ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | బృహస్పతిః | అత్యష్టిః} అధా᳚రయదర॒రిందా᳚ని సు॒క్రతుః॑ పు॒రూ సద్మా᳚ని సు॒క్రతుః॑ ||{10/11}{2.2.4.5}{1.139.10}{1.20.6.10}{154, 139, 1524} హోతా᳚¦య॒క్ష॒త్¦వ॒నినః॑¦వం॒త॒¦వార్య᳚మ్¦బృహ॒స్పతిః॑¦య॒జ॒తి॒¦వే॒నః¦ఉ॒క్షఽభిః॑¦పు॒రు॒ఽవారే᳚భిః¦ఉ॒క్షఽభిః॑ | |
యే దే᳚వాసో ది॒వ్యేకా᳚దశ॒ స్థ పృ॑థి॒వ్యామధ్యేకా᳚దశ॒ స్థ |{దైవోదాసిః పరుచ్ఛేపః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} అ॒ప్సు॒క్షితో᳚ మహి॒నైకా᳚దశ॒ స్థ తే దే᳚వాసో య॒జ్ఞమి॒మం జు॑షధ్వం ||{11/11}{2.2.4.6}{1.139.11}{1.20.6.11}{155, 139, 1525} యే¦దే॒వా॒సః॒¦ది॒వి¦ఏకా᳚దశ¦స్థ¦పృ॒థి॒వ్యామ్¦అధి॑¦ఏకా᳚దశ¦స్థ | |
[19] వేదిషదఇతి త్రయోదశర్చస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమాఅగ్నిర్జగతీ అంత్యేద్వేత్రిష్టుభౌదశమీత్రిష్టుబ్వా | |
వే॒ది॒షదే᳚ ప్రి॒యధా᳚మాయ సు॒ద్యుతే᳚ ధా॒సిమి॑వ॒ ప్ర భ॑రా॒ యోని॑మ॒గ్నయే᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} వస్త్రే᳚ణేవ వాసయా॒ మన్మ॑నా॒ శుచిం᳚ జ్యో॒తీర॑థం శు॒క్రవ᳚ర్ణం తమో॒హనం᳚ ||{1/13}{2.2.5.1}{1.140.1}{1.21.1.1}{156, 140, 1526} వే॒ది॒ఽసదే᳚¦ప్రి॒యఽధా᳚మాయ¦సు॒ఽద్యుతే᳚¦ధా॒సిమ్ఽఇ᳚వ¦ప్ర¦భ॒ర॒¦యోని᳚మ్¦అ॒గ్నయే᳚ | |
అ॒భి ద్వి॒జన్మా᳚ త్రి॒వృదన్న॑మృజ్యతే సంవత్స॒రే వా᳚వృధే జ॒గ్ధమీ॒ పునః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} అ॒న్యస్యా॒సా జి॒హ్వయా॒ జేన్యో॒ వృషా॒ న్య1॑(అ॒)న్యేన॑ వ॒నినో᳚ మృష్ట వార॒ణః ||{2/13}{2.2.5.2}{1.140.2}{1.21.1.2}{157, 140, 1527} అ॒భి¦ద్వి॒ఽజన్మా᳚¦త్రి॒ఽవృత్¦అన్న᳚మ్¦ఋ॒జ్య॒తే॒¦సం॒వ॒త్స॒రే¦వ॒వృ॒ధే॒¦జ॒గ్ధమ్¦ఈ॒మితి॑¦పున॒రితి॑ | |
కృ॒ష్ణ॒ప్రుతౌ᳚ వేవి॒జే, అ॑స్య స॒క్షితా᳚, ఉ॒భా త॑రేతే, అ॒భి మా॒తరా॒ శిశుం᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} ప్రా॒చాజి॑హ్వం ధ్వ॒సయం᳚తం తృషు॒చ్యుత॒మా సాచ్యం॒ కుప॑యం॒ వర్ధ॑నం పి॒తుః ||{3/13}{2.2.5.3}{1.140.3}{1.21.1.3}{158, 140, 1528} కృ॒ష్ణ॒ఽప్రుతౌ᳚¦వే॒వి॒జే ఇతి॑¦అ॒స్య॒¦స॒ఽక్షితౌ᳚¦ఉ॒భా¦త॒రే॒తే॒ ఇతి॑¦అ॒భి¦మా॒తరా᳚¦శిశు᳚మ్ | |
ము॒ము॒క్ష్వో॒3॑(ఓ॒) మన॑వే మానవస్య॒తే ర॑ఘు॒ద్రువః॑ కృ॒ష్ణసీ᳚తాస ఊ॒ జువః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} అ॒స॒మ॒నా, అ॑జి॒రాసో᳚ రఘు॒ష్యదో॒ వాత॑జూతా॒, ఉప॑ యుజ్యంత ఆ॒శవః॑ ||{4/13}{2.2.5.4}{1.140.4}{1.21.1.4}{159, 140, 1529} ము॒ము॒క్ష్వః॑¦మన॑వే¦మా॒న॒వ॒స్య॒తే¦ర॒ఘు॒ఽద్రువః॑¦కృ॒ష్ణఽసీ᳚తాసః¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦జువః॑ | |
ఆద॑స్య॒ తే ధ్వ॒సయం᳚తో॒ వృథే᳚రతే కృ॒ష్ణమభ్వం॒ మహి॒ వర్పః॒ కరి॑క్రతః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} యత్ సీం᳚ మ॒హీమ॒వనిం॒ ప్రాభి మర్మృ॑శదభిశ్వ॒సంత్ స్త॒నయ॒న్నేతి॒ నాన॑దత్ ||{5/13}{2.2.5.5}{1.140.5}{1.21.1.5}{160, 140, 1530} ఆత్¦అ॒స్య॒¦తే¦ధ్వ॒సయం᳚తః¦వృథా᳚¦ఈ॒ర॒తే॒¦కృ॒ష్ణమ్¦అభ్వ᳚మ్¦మహి॑¦వర్పః॑¦కరి॑క్రతః | |
భూష॒న్న యోధి॑ బ॒భ్రూషు॒ నమ్న॑తే॒ వృషే᳚వ॒ పత్నీ᳚ర॒భ్యే᳚తి॒ రోరు॑వత్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} ఓ॒జా॒యమా᳚నస్త॒న్వ॑శ్చ శుంభతే భీ॒మో న శృంగా᳚ దవిధావ దు॒ర్గృభిః॑ ||{6/13}{2.2.6.1}{1.140.6}{1.21.1.6}{161, 140, 1531} భూష॑న్¦న¦యః¦అధి॑¦బ॒భ్రూషు॑¦నమ్న॑తే¦వృషా᳚ఽఇవ¦పత్నీః᳚¦అ॒భి¦ఏ॒తి॒¦రోరు॑వత్ | |
స సం॒స్తిరో᳚ వి॒ష్టిరః॒ సం గృ॑భాయతి జా॒నన్నే॒వ జా᳚న॒తీర్నిత్య॒ ఆ శ॑యే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} పున᳚ర్వర్ధంతే॒, అపి॑ యంతి దే॒వ్య॑మ॒న్యద్వర్పః॑ పి॒త్రోః కృ᳚ణ్వతే॒ సచా᳚ ||{7/13}{2.2.6.2}{1.140.7}{1.21.1.7}{162, 140, 1532} సః¦స॒మ్ఽస్తిరః॑¦వి॒ఽస్తిరః॑¦సమ్¦గృ॒భా॒య॒తి॒¦జా॒నన్¦ఏ॒వ¦జా॒న॒తీః¦నిత్యః॑¦ఆ¦శ॒యే॒ | |
తమ॒గ్రువః॑ కే॒శినీః॒ సం హి రే᳚భి॒ర ఊ॒ర్ధ్వాస్త॑స్థుర్మ॒మ్రుషీః॒ ప్రాయవే॒ పునః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} తాసాం᳚ జ॒రాం ప్ర॑ముం॒చన్నే᳚తి॒ నాన॑ద॒దసుం॒ పరం᳚ జ॒నయం᳚జీ॒వమస్తృ॑తం ||{8/13}{2.2.6.3}{1.140.8}{1.21.1.8}{163, 140, 1533} తమ్¦అ॒గ్రువః॑¦కే॒శినీః᳚¦సమ్¦హి¦రే॒భి॒రే¦ఊ॒ర్ధ్వాః¦త॒స్థుః॒¦మ॒మ్రుషీః᳚¦ప్ర¦ఆ॒యవే᳚¦పున॒రితి॑ | |
అ॒ధీ॒వా॒సం పరి॑ మా॒తూ రి॒హన్నహ॑ తువి॒గ్రేభిః॒ సత్వ॑భిర్యాతి॒ వి జ్రయః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} వయో॒ దధ॑త్ ప॒ద్వతే॒ రేరి॑హ॒త్సదాఽను॒ శ్యేనీ᳚ సచతే వర్త॒నీరహ॑ ||{9/13}{2.2.6.4}{1.140.9}{1.21.1.9}{164, 140, 1534} అ॒ధీ॒వా॒సమ్¦పరి॑¦మా॒తుః¦రి॒హన్¦అహ॑¦తు॒వి॒ఽగ్రేభిః॑¦సత్వ॑ఽభిః¦యా॒తి॒¦వి¦జ్రయః॑ | |
అ॒స్మాక॑మగ్నే మ॒ఘవ॑త్సు దీది॒హ్యధ॒ శ్వసీ᳚వాన్ వృష॒భో దమూ᳚నాః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుబ్వా} అ॒వాస్యా॒ శిశు॑మతీరదీదే॒ర్వర్మే᳚వ యు॒త్సు ప॑రి॒జర్భు॑రాణః ||{10/13}{2.2.6.5}{1.140.10}{1.21.1.10}{165, 140, 1535} అ॒స్మాక᳚మ్¦అ॒గ్నే॒¦మ॒ఘవ॑త్ఽసు¦దీ॒ది॒హి॒¦అధ॑¦శ్వసీ᳚వాన్¦వృ॒ష॒భః¦దమూ᳚నాః | |
ఇ॒దమ॑గ్నే॒ సుధి॑తం॒ దుర్ధి॑తా॒దధి॑ ప్రి॒యాదు॑ చి॒న్మన్ మ॑నః॒ ప్రేయో᳚, అస్తు తే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} యత్తే᳚ శు॒క్రం త॒న్వో॒3॑(ఓ॒) రోచ॑తే॒ శుచి॒ తేనా॒స్మభ్యం᳚ వనసే॒ రత్న॒మా త్వం ||{11/13}{2.2.7.1}{1.140.11}{1.21.1.11}{166, 140, 1536} ఇ॒దమ్¦అ॒గ్నే॒¦సుఽధి॑తమ్¦దుఃఽధి॑తాత్¦అధి॑¦ప్రి॒యాత్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦చి॒త్¦మన్మ॑నః¦ప్రేయః॑¦అ॒స్తు॒¦తే॒ | |
రథా᳚య॒ నావ॑ము॒త నో᳚ గృ॒హాయ॒ నిత్యా᳚రిత్రాం ప॒ద్వతీం᳚ రాస్యగ్నే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అ॒స్మాకం᳚ వీ॒రాఀ, ఉ॒త నో᳚ మ॒ఘోనో॒ జనాఀ᳚శ్చ॒ యా పా॒రయా॒చ్ఛర్మ॒ యా చ॑ ||{12/13}{2.2.7.2}{1.140.12}{1.21.1.12}{167, 140, 1537} రథా᳚య¦నావ᳚మ్¦ఉ॒త¦నః॒¦గృ॒హాయ॑¦నిత్య॑.ఆరిత్రామ్¦ప॒త్ఽవతీ᳚మ్¦రా॒సి॒¦అ॒గ్నే॒ | |
అ॒భీ నో᳚, అగ్న ఉ॒క్థమిజ్జు॑గుర్యా॒ ద్యావా॒క్షామా॒ సింధ॑వశ్చ॒ స్వగూ᳚ర్తాః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} గవ్యం॒ యవ్యం॒ యంతో᳚ దీ॒ర్ఘాహేషం॒ వర॑మరు॒ణ్యో᳚ వరంత ||{13/13}{2.2.7.3}{1.140.13}{1.21.1.13}{168, 140, 1538} అ॒భి¦నః॒¦అ॒గ్నే॒¦ఉ॒క్థమ్¦ఇత్¦జు॒గు॒ర్యాః॒¦ద్యావా॒క్షామా᳚¦సింధ॑వః¦చ॒¦స్వఽగూ᳚ర్తాః | |
[20] బళిత్థేతి త్రయోదశర్చస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమాఅగ్నిర్జగతీ అంత్యేద్వేత్రిష్టుభౌ| |
బళి॒త్థా తద్వపు॑షే ధాయి దర్శ॒తం దే॒వస్య॒ భర్గః॒ సహ॑సో॒ యతో॒ జని॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} యదీ॒ముప॒ హ్వర॑తే॒ సాధ॑తే మ॒తిరృ॒తస్య॒ ధేనా᳚, అనయంత స॒స్రుతః॑ ||{1/13}{2.2.8.1}{1.141.1}{1.21.2.1}{169, 141, 1539} బట్¦ఇ॒త్థా¦తత్¦వపు॑షే¦ధా॒యి॒¦ద॒ర్శ॒తమ్¦దే॒వస్య॑¦భర్గః॑¦సహ॑సః¦యతః॑¦జని॑ | |
పృ॒క్షో వపుః॑ పితు॒మాన్నిత్య॒ ఆ శ॑యే ద్వి॒తీయ॒మా స॒ప్తశి॑వాసు మా॒తృషు॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} తృ॒తీయ॑మస్య వృష॒భస్య॑ దో॒హసే॒ దశ॑ప్రమతిం జనయంత॒ యోష॑ణః ||{2/13}{2.2.8.2}{1.141.2}{1.21.2.2}{170, 141, 1540} పృ॒క్షః¦వపుః॑¦పి॒తు॒ఽమాన్¦నిత్యః॑¦ఆ¦శ॒యే॒¦ద్వి॒తీయ᳚మ్¦ఆ¦స॒ప్తఽశి॑వాసు¦మా॒తృషు॑ | |
నిర్యదీం᳚ బు॒ధ్నాన్మ॑హి॒షస్య॒ వర్ప॑స ఈశా॒నాసః॒ శవ॑సా॒ క్రంత॑ సూ॒రయః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} యదీ॒మను॑ ప్ర॒దివో॒ మధ్వ॑ ఆధ॒వే గుహా॒ సంతం᳚ మాత॒రిశ్వా᳚ మథా॒యతి॑ ||{3/13}{2.2.8.3}{1.141.3}{1.21.2.3}{171, 141, 1541} నిః¦యత్¦ఈ॒మ్¦బు॒ధ్నాత్¦మ॒హి॒షస్య॑¦వర్ప॑సః¦ఈ॒శా॒నాసః॑¦శవ॑సా¦క్రంత॑¦సూ॒రయః॑ | |
ప్ర యత్ పి॒తుః ప॑ర॒మాన్నీ॒యతే॒ పర్యా పృ॒క్షుధో᳚ వీ॒రుధో॒ దంసు॑ రోహతి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} ఉ॒భా యద॑స్య జ॒నుషం॒ యదిన్వ॑త॒ ఆదిద్యవి॑ష్ఠో, అభవద్ ఘృ॒ణా శుచిః॑ ||{4/13}{2.2.8.4}{1.141.4}{1.21.2.4}{172, 141, 1542} ప్ర¦యత్¦పి॒తుః¦ప॒ర॒మాత్¦నీ॒యతే᳚¦పరి॑¦ఆ¦పృ॒క్షుధః॑¦వీ॒రుధః॑¦దమ్ఽసు॑¦రో॒హ॒తి॒ | |
ఆదిన్మా॒తౄరావి॑శ॒ద్ యాస్వా శుచి॒రహిం᳚స్యమాన ఉర్వి॒యా వి వా᳚వృధే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} అను॒ యత్ పూర్వా॒, అరు॑హత్ సనా॒జువో॒ ని నవ్య॑సీ॒ష్వవ॑రాసు ధావతే ||{5/13}{2.2.8.5}{1.141.5}{1.21.2.5}{173, 141, 1543} ఆత్¦ఇత్¦మా॒తౄః¦ఆ¦అ॒వి॒శ॒త్¦యాసు॑¦ఆ¦శుచిః॑¦అహిం᳚స్యమానః¦ఉ॒ర్వి॒యా¦వి¦వ॒వృ॒ధే॒ | |
ఆదిద్ధోతా᳚రం వృణతే॒ దివి॑ష్టిషు॒ భగ॑మివ పపృచా॒నాస॑ ఋంజతే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} దే॒వాన్యత్క్రత్వా᳚ మ॒జ్మనా᳚ పురుష్టు॒తో మర్తం॒ శంసం᳚ వి॒శ్వధా॒ వేతి॒ ధాయ॑సే ||{6/13}{2.2.9.1}{1.141.6}{1.21.2.6}{174, 141, 1544} ఆత్¦ఇత్¦హోతా᳚రమ్¦వృ॒ణ॒తే॒¦దివి॑ష్టిషు¦భగ᳚మ్ఽఇవ¦ప॒పృ॒చా॒నాసః॑¦ఋం॒జ॒తే॒ | |
వి యదస్థా᳚ద్ యజ॒తో వాత॑చోదితో హ్వా॒రో న వక్వా᳚ జ॒రణా॒, అనా᳚కృతః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} తస్య॒ పత్మ᳚న్ ద॒క్షుషః॑ కృ॒ష్ణజం᳚హసః॒ శుచి॑జన్మనో॒ రజ॒ ఆ వ్య॑ధ్వనః ||{7/13}{2.2.9.2}{1.141.7}{1.21.2.7}{175, 141, 1545} వి¦యత్¦అస్థా᳚త్¦య॒జ॒తః¦వాత॑ఽచోదితః¦హ్వా॒రః¦న¦వక్వా᳚¦జ॒రణాః᳚¦అనా᳚కృతః | |
రథో॒ న యా॒తః శిక్వ॑భిః కృ॒తో ద్యామంగే᳚భిరరు॒షేభి॑రీయతే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} ఆద॑స్య॒ తే కృ॒ష్ణాసో᳚ దక్షి సూ॒రయః॒ శూర॑స్యేవ త్వే॒షథా᳚దీషతే॒ వయః॑ ||{8/13}{2.2.9.3}{1.141.8}{1.21.2.8}{176, 141, 1546} రథః॑¦న¦యా॒తః¦శిక్వ॑ఽభిః¦కృ॒తః¦ద్యామ్¦అంగే᳚భిః¦అ॒రు॒షేభిః॑¦ఈ॒య॒తే॒ | |
త్వయా॒ హ్య॑గ్నే॒ వరు॑ణో ధృ॒తవ్ర॑తో మి॒త్రః శా᳚శ॒ద్రే, అ᳚ర్య॒మా సు॒దాన॑వః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} యత్ సీ॒మను॒ క్రతు॑నా వి॒శ్వథా᳚ వి॒భుర॒రాన్న నే॒మిః ప॑రి॒భూరజా᳚యథాః ||{9/13}{2.2.9.4}{1.141.9}{1.21.2.9}{177, 141, 1547} త్వయా᳚¦హి¦అ॒గ్నే॒¦వరు॑ణః¦ధృ॒తఽవ్ర॑తః¦మి॒త్రః¦శా॒శ॒ద్రే¦అ॒ర్య॒మా¦సు॒ఽదాన॑వః | |
త్వమ॑గ్నే శశమా॒నాయ॑ సున్వ॒తే రత్నం᳚ యవిష్ఠ దే॒వతా᳚తిమిన్వసి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} తం త్వా॒ ను నవ్యం᳚ సహసో యువన్ వ॒యం భగం॒ న కా॒రే మ॑హిరత్న ధీమహి ||{10/13}{2.2.9.5}{1.141.10}{1.21.2.10}{178, 141, 1548} త్వమ్¦అ॒గ్నే॒¦శ॒శ॒మా॒నాయ॑¦సు॒న్వ॒తే¦రత్న᳚మ్¦య॒వి॒ష్ఠ॒¦దే॒వఽతా᳚తిమ్¦ఇ॒న్వ॒సి॒ | |
అ॒స్మే ర॒యిం న స్వర్థం॒ దమూ᳚నసం॒ భగం॒ దక్షం॒ న ప॑పృచాసి ధర్ణ॒సిం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} ర॒శ్మీఀఽ రి॑వ॒ యో యమ॑తి॒ జన్మ॑నీ, ఉ॒భే దే॒వానాం॒ శంస॑మృ॒త ఆ చ॑ సు॒క్రతుః॑ ||{11/13}{2.2.9.6}{1.141.11}{1.21.2.11}{179, 141, 1549} అ॒స్మే ఇతి॑¦ర॒యిమ్¦న¦సు॒.ఆర్థ᳚మ్¦దమూ᳚నసమ్¦భగ॑న్¦దక్ష᳚మ్¦న¦ప॒పృ॒చా॒సి॒¦ధ॒ర్ణ॒సిమ్ | |
ఉ॒త నః॑ సు॒ద్యోత్మా᳚ జీ॒రాశ్వో॒ హోతా᳚ మం॒ద్రః శృ॑ణవచ్చం॒ద్రర॑థః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} స నో᳚ నేష॒న్నేష॑తమై॒రమూ᳚రో॒ఽగ్నిర్వా॒మం సు॑వి॒తం వస్యో॒, అచ్ఛ॑ ||{12/13}{2.2.9.7}{1.141.12}{1.21.2.12}{180, 141, 1550} ఉ॒త¦నః॒¦సు॒ఽద్యోత్మా᳚¦జీ॒ర.ఆ॑శ్వః¦హోతా᳚¦మం॒ద్రః¦శృ॒ణ॒వ॒త్¦చం॒ద్రఽర॑థః | |
అస్తా᳚వ్య॒గ్నిః శిమీ᳚వద్భిర॒ర్కైః సామ్రా᳚జ్యాయ ప్రత॒రం దధా᳚నః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అ॒మీ చ॒ యే మ॒ఘవా᳚నో వ॒యం చ॒ మిహం॒ న సూరో॒, అతి॒ నిష్ట॑తన్యుః ||{13/13}{2.2.9.8}{1.141.13}{1.21.2.13}{181, 141, 1551} అస్తా᳚వి¦అ॒గ్నిః¦శిమీ᳚వత్ఽభిః¦అ॒ర్కైః¦సామ్ఽరా᳚జ్యాయ¦ప్ర॒ఽత॒రమ్¦దధా᳚నః | |
[21] సమిద్ధోఅగ్నఇతి త్రయోదశర్చస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమాఋషిః ఇధ్మస్తనూనపాన్నరాశంసఇళో బర్హిర్దేవీర్ద్వార ఉషాసానక్తా దేవ్యౌహోతారౌ సరస్వతీళాభారత్యస్త్వష్టావనస్పతిః స్వాహాకృతయఇతిక్రమేణదేవతాః అంత్యాయా ఇంద్రోనుష్టుప్ | |
సమి॑ద్ధో, అగ్న॒ ఆ వ॑హ దే॒వాఀ, అ॒ద్య య॒తస్రు॑చే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఇధ్మః సమిద్ధోఽగ్నిర్వా | అనుష్టుప్} తంతుం᳚ తనుష్వ పూ॒ర్వ్యం సు॒తసో᳚మాయ దా॒శుషే᳚ ||{1/13}{2.2.10.1}{1.142.1}{1.21.3.1}{182, 142, 1552} సమ్ఽఇ᳚ద్ధః¦అ॒గ్నే॒¦ఆ¦వ॒హ॒¦దే॒వాన్¦అ॒ద్య¦య॒తఽస్రు॑చే | తంతు᳚మ్¦త॒ను॒ష్వ॒¦పూ॒ర్వ్యమ్¦సు॒తఽసో᳚మాయ¦దా॒శుషే᳚ || |
ఘృ॒తవం᳚త॒ముప॑ మాసి॒ మధు॑మంతం తనూనపాత్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | తనూనపాత్ | అనుష్టుప్} య॒జ్ఞం విప్ర॑స్య॒ మావ॑తః శశమా॒నస్య॑ దా॒శుషః॑ ||{2/13}{2.2.10.2}{1.142.2}{1.21.3.2}{183, 142, 1553} ఘృ॒తఽవం᳚తమ్¦ఉప॑¦మా॒సి॒¦మధు॑ఽమంతమ్¦త॒నూ॒ఽన॒పా॒త్ | య॒జ్ఞమ్¦విప్ర॑స్య¦మాఽవ॑తః¦శ॒శ॒మా॒నస్య॑¦దా॒శుషః॑ || |
శుచిః॑ పావ॒కో, అద్భు॑తో॒ మధ్వా᳚ య॒జ్ఞం మి॑మిక్షతి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | నరాశంసః | అనుష్టుప్} నరా॒శంస॒స్త్రిరా ది॒వో దే॒వో దే॒వేషు॑ య॒జ్ఞియః॑ ||{3/13}{2.2.10.3}{1.142.3}{1.21.3.3}{184, 142, 1554} శుచిః॑¦పా॒వ॒కః¦అద్భు॑తః¦మధ్వా᳚¦య॒జ్ఞమ్¦మి॒మి॒క్ష॒తి॒ | నరా॒శంసః॑¦త్రిః¦ఆ¦ది॒వః¦దే॒వః¦దే॒వేషు॑¦య॒జ్ఞియః॑ || |
ఈ॒ళి॒తో, అ॑గ్న॒ ఆ వ॒హేంద్రం᳚ చి॒త్రమి॒హ ప్రి॒యం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఇళః | అనుష్టుప్} ఇ॒యం హి త్వా᳚ మ॒తిర్మమాచ్ఛా᳚ సుజిహ్వ వ॒చ్యతే᳚ ||{4/13}{2.2.10.4}{1.142.4}{1.21.3.4}{185, 142, 1555} ఈ॒ళి॒తః¦అ॒గ్నే॒¦ఆ¦వ॒హ॒¦ఇంద్ర᳚మ్¦చి॒త్రమ్¦ఇ॒హ¦ప్రి॒యమ్ | ఇ॒యమ్¦హి¦త్వా॒¦మ॒తిః¦మమ॑¦అచ్ఛ॑¦సు॒ఽజి॒హ్వ॒¦వ॒చ్యతే᳚ || |
స్తృ॒ణా॒నాసో᳚ య॒తస్రు॑చో బ॒ర్హిర్య॒జ్ఞే స్వ॑ధ్వ॒రే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | బర్హిః | అనుష్టుప్} వృం॒జే దే॒వవ్య॑చస్తమ॒మింద్రా᳚య॒ శర్మ॑ స॒ప్రథః॑ ||{5/13}{2.2.10.5}{1.142.5}{1.21.3.5}{186, 142, 1556} స్తృ॒ణా॒నాసః॑¦య॒తఽస్రు॑చః¦బ॒ర్హిః¦య॒జ్ఞే¦సు॒.ఆ॒ధ్వ॒రే | వృం॒జే¦దే॒వవ్య॑చఃఽతమమ్¦ఇంద్రా᳚య¦శర్మ॑¦స॒ఽప్రథః॑ || |
వి శ్ర॑యంతామృతా॒వృధః॑ ప్ర॒యై దే॒వేభ్యో᳚ మ॒హీః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | దేవీర్ద్వారః | అనుష్టుప్} పా॒వ॒కాసః॑ పురు॒స్పృహో॒ ద్వారో᳚ దే॒వీర॑స॒శ్చతః॑ ||{6/13}{2.2.10.6}{1.142.6}{1.21.3.6}{187, 142, 1557} వి¦శ్ర॒యం॒తా॒మ్¦ఋ॒త॒ఽవృధః॑¦ప్ర॒ఽయై¦దే॒వేభ్యః॑¦మ॒హీః | పా॒వ॒కాసః॑¦పు॒రు॒ఽస్పృహః॑¦ద్వారః॑¦దే॒వీః¦అ॒స॒శ్చతః॑ || |
ఆ భంద॑మానే॒, ఉపా᳚కే॒ నక్తో॒షాసా᳚ సు॒పేశ॑సా |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఉషాసానక్తా | అనుష్టుప్} య॒హ్వీ, ఋ॒తస్య॑ మా॒తరా॒ సీద॑తాం బ॒ర్హిరా సు॒మత్ ||{7/13}{2.2.11.1}{1.142.7}{1.21.3.7}{188, 142, 1558} ఆ¦భంద॑మానే॒ ఇతి॑¦ఉపా᳚కే॒ ఇతి॑¦నక్తో॒షసా᳚¦సు॒ఽపేశ॑సా | య॒హ్వీ ఇతి॑¦ఋ॒తస్య॑¦మా॒తరా᳚¦సీద॑తామ్¦బ॒ర్హిః¦ఆ¦సు॒ఽమత్ || |
మం॒ద్రజి॑హ్వా జుగు॒ర్వణీ॒ హోతా᳚రా॒ దైవ్యా᳚ క॒వీ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | దేవ్యౌహోతారౌ | అనుష్టుప్} య॒జ్ఞం నో᳚ యక్షతామి॒మం సి॒ధ్రమ॒ద్య ది॑వి॒స్పృశం᳚ ||{8/13}{2.2.11.2}{1.142.8}{1.21.3.8}{189, 142, 1559} మం॒ద్రఽజి॑హ్వా¦జు॒గు॒ర్వణీ॒ ఇతి॑¦హోతా᳚రా¦దైవ్యా᳚¦క॒వీ ఇతి॑ | య॒జ్ఞమ్¦నః॒¦య॒క్ష॒తా॒మ్¦ఇ॒మమ్¦సి॒ధ్రమ్¦అ॒ద్య¦ది॒వి॒ఽస్పృశ᳚మ్ || |
శుచి॑ర్దే॒వేష్వర్పి॑తా॒ హోత్రా᳚ మ॒రుత్సు॒ భార॑తీ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | తిస్రో దేవ్యః సరస్వతీళాభారత్యః | అనుష్టుప్} ఇళా॒ సర॑స్వతీ మ॒హీ బ॒ర్హిః సీ᳚దంతు య॒జ్ఞియాః᳚ ||{9/13}{2.2.11.3}{1.142.9}{1.21.3.9}{190, 142, 1560} శుచిః॑¦దే॒వేషు॑¦అర్పి॑తా¦హోత్రా᳚¦మ॒రుత్ఽసు॑¦భార॑తీ | ఇళా᳚¦సర॑స్వతీ¦మ॒హీ¦బ॒ర్హిః¦సీ॒దం॒తు॒¦య॒జ్ఞియాః᳚ || |
తన్న॑స్తు॒రీప॒మద్భు॑తం పు॒రు వారం᳚ పు॒రు త్మనా᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | త్వష్టాః | అనుష్టుప్} త్వష్టా॒ పోషా᳚య॒ వి ష్య॑తు రా॒యే నాభా᳚ నో, అస్మ॒యుః ||{10/13}{2.2.11.4}{1.142.10}{1.21.3.10}{191, 142, 1561} తత్¦నః॒¦తు॒రీప᳚మ్¦అద్భు॑తమ్¦పు॒రు¦వా॒¦అర᳚మ్¦పు॒రు¦త్మనా᳚ | త్వష్టా᳚¦పోషా᳚య¦వి¦స్య॒తు॒¦రా॒యే¦నాభా᳚¦నః॒¦అ॒స్మ॒ఽయుః || |
అ॒వ॒సృ॒జన్నుప॒ త్మనా᳚ దే॒వాన్ య॑క్షి వనస్పతే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | వనస్పతిః | అనుష్టుప్} అ॒గ్నిర్హ॒వ్యా సు॑షూదతి దే॒వో దే॒వేషు॒ మేధి॑రః ||{11/13}{2.2.11.5}{1.142.11}{1.21.3.11}{192, 142, 1562} అ॒వ॒ఽసృ॒జన్¦ఉప॑¦త్మనా᳚¦దే॒వాన్¦య॒క్షి॒¦వ॒న॒స్ప॒తే॒ | అ॒గ్నిః¦హ॒వ్యా¦సు॒సూ॒ద॒తి॒¦దే॒వః¦దే॒వేషు॑¦మేధి॑రః || |
పూ॒ష॒ణ్వతే᳚ మ॒రుత్వ॑తే వి॒శ్వదే᳚వాయ వా॒యవే᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | స్వాహాకృతయః | అనుష్టుప్} స్వాహా᳚ గాయ॒త్రవే᳚పసే హ॒వ్యమింద్రా᳚య కర్తన ||{12/13}{2.2.11.6}{1.142.12}{1.21.3.12}{193, 142, 1563} పూ॒ష॒ణ్ఽవతే᳚¦మ॒రుత్వ॑తే¦వి॒శ్వఽదే᳚వాయ¦వా॒యవే᳚ | స్వాహా᳚¦గా॒య॒త్రఽవే᳚పసే¦హ॒వ్యమ్¦ఇంద్రా᳚య¦క॒ర్త॒న॒ || |
స్వాహా᳚కృతా॒న్యా గ॒హ్యుప॑ హ॒వ్యాని॑ వీ॒తయే᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఇంద్రః | అనుష్టుప్} ఇంద్రా గ॑హి శ్రు॒ధీ హవం॒ త్వాం హ॑వంతే, అధ్వ॒రే ||{13/13}{2.2.11.7}{1.142.13}{1.21.3.13}{194, 142, 1564} స్వాహా᳚ఽకృతాని¦ఆ¦గ॒హి॒¦ఉప॑¦హ॒వ్యాని॑¦వీ॒తయే᳚ | ఇంద్ర॑¦ఆ¦గ॒హి॒¦శ్రు॒ధి¦హవ᳚మ్¦త్వామ్¦హ॒వం॒తే॒¦అ॒ధ్వ॒రే || |
[22] ప్రతవ్యసీమిత్యష్టర్చస్య సూక్తస్యౌచథ్యో దీర్ఘతమాఅగ్నిర్జగతీఅంత్యాత్రిష్టుప్ | |
ప్ర తవ్య॑సీం॒ నవ్య॑సీం ధీ॒తిమ॒గ్నయే᳚ వా॒చో మ॒తిం సహ॑సః సూ॒నవే᳚ భరే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} అ॒పాం నపా॒ద్యో వసు॑భిః స॒హ ప్రి॒యో హోతా᳚ పృథి॒వ్యాం న్యసీ᳚దదృ॒త్వియః॑ ||{1/8}{2.2.12.1}{1.143.1}{1.21.4.1}{195, 143, 1565} ప్ర¦తవ్య॑సీమ్¦నవ్య॑సీమ్¦ధీ॒తిమ్¦అ॒గ్నయే᳚¦వా॒చః¦మ॒తిమ్¦సహ॑సః¦సూ॒నవే᳚¦భ॒రే॒ | |
స జాయ॑మానః పర॒మే వ్యో᳚మన్యా॒విర॒గ్నిర॑భవన్మాత॒రిశ్వ॑నే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} అ॒స్య క్రత్వా᳚ సమిధా॒నస్య॑ మ॒జ్మనా॒ ప్ర ద్యావా᳚ శో॒చిః పృ॑థి॒వీ, అ॑రోచయత్ ||{2/8}{2.2.12.2}{1.143.2}{1.21.4.2}{196, 143, 1566} సః¦జాయ॑మానః¦ప॒ర॒మే¦విఽఓ᳚మని¦ఆ॒విః¦అ॒గ్నిః¦అ॒భ॒వ॒త్¦మా॒త॒రిశ్వ॑నే | |
అ॒స్య త్వే॒షా, అ॒జరా᳚, అ॒స్య భా॒నవః॑ సుసం॒దృశః॑ సు॒ప్రతీ᳚కస్య సు॒ద్యుతః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} భాత్వ॑క్షసో॒, అత్య॒క్తుర్న సింధ॑వో॒ఽగ్నే రే᳚జంతే॒, అస॑సంతో, అ॒జరాః᳚ ||{3/8}{2.2.12.3}{1.143.3}{1.21.4.3}{197, 143, 1567} అ॒స్య¦త్వే॒షాః¦అ॒జరాః᳚¦అ॒స్య¦భా॒నవః॑¦సు॒ఽసం॒దృశః॑¦సు॒ఽప్రతీ᳚కస్య¦సు॒ఽద్యుతః॑ | |
యమే᳚రి॒రే భృగ॑వో వి॒శ్వవే᳚దసం॒ నాభా᳚ పృథి॒వ్యా భువ॑నస్య మ॒జ్మనా᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} అ॒గ్నిం తం గీ॒ర్భిర్హి॑నుహి॒ స్వ ఆ దమే॒ య ఏకో॒ వస్వో॒ వరు॑ణో॒ న రాజ॑తి ||{4/8}{2.2.12.4}{1.143.4}{1.21.4.4}{198, 143, 1568} యమ్¦ఆ॒ఽఈ॒రి॒రే॒¦భృగ॑వః¦వి॒శ్వఽవే᳚దసమ్¦నాభా᳚¦పృ॒థి॒వ్యాః¦భువ॑నస్య¦మ॒జ్మనా᳚ | |
న యో వరా᳚య మ॒రుతా᳚మివ స్వ॒నః సేనే᳚వ సృ॒ష్టా ది॒వ్యా యథా॒శనిః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} అ॒గ్నిర్జంభై᳚స్తిగి॒తైర॑త్తి॒ భర్వ॑తి యో॒ధో న శత్రూ॒న్ త్స వనా॒ న్యృం᳚జతే ||{5/8}{2.2.12.5}{1.143.5}{1.21.4.5}{199, 143, 1569} న¦యః¦వరా᳚య¦మ॒రుతా᳚మ్ఽఇవ¦స్వ॒నః¦సేనా᳚ఽఇవ¦సృ॒ష్టా¦ది॒వ్యా¦యథా᳚¦అ॒శనిః॑ | |
కు॒విన్నో᳚, అ॒గ్నిరు॒చథ॑స్య॒ వీరస॒ద్ వసు॑ష్కు॒విద్ వసు॑భిః॒ కామ॑మా॒వర॑త్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} చో॒దః కు॒విత్ తు॑తు॒జ్యాత్ సా॒తయే॒ ధియః॒ శుచి॑ప్రతీకం॒ తమ॒యా ధి॒యా గృ॑ణే ||{6/8}{2.2.12.6}{1.143.6}{1.21.4.6}{200, 143, 1570} కు॒విత్¦నః॒¦అ॒గ్నిః¦ఉ॒చథ॑స్య¦వీః¦అస॑త్¦వసుః॑¦కు॒విత్¦వసు॑ఽభిః¦కామ᳚మ్¦ఆ॒ఽవర॑త్ | |
ఘృ॒తప్ర॑తీకం వ ఋ॒తస్య॑ ధూ॒ర్షద॑మ॒గ్నిం మి॒త్రం న స॑మిధా॒న ఋం᳚జతే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} ఇంధా᳚నో, అ॒క్రో వి॒దథే᳚షు॒ దీద్య॑చ్ఛు॒క్రవ᳚ర్ణా॒ముదు॑ నో యంసతే॒ ధియం᳚ ||{7/8}{2.2.12.7}{1.143.7}{1.21.4.7}{201, 143, 1571} ఘృ॒తఽప్ర॑తీకమ్¦వః॒¦ఋ॒తస్య॑¦ధూః॒ఽసద᳚మ్¦అ॒గ్నిమ్¦మి॒త్రమ్¦న¦స॒మ్ఽఇ॒ధా॒నః¦ఋం॒జ॒తే॒ | |
అప్ర॑యుచ్ఛ॒న్నప్ర॑యుచ్ఛద్భిరగ్నే శి॒వేభి᳚ర్నః పా॒యుభిః॑ పాహి శ॒గ్మైః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అద॑బ్ధేభి॒రదృ॑పితేభిరి॒ష్టేఽని॑మిషద్భిః॒ పరి॑ పాహి నో॒ జాః ||{8/8}{2.2.12.8}{1.143.8}{1.21.4.8}{202, 143, 1572} అప్ర॑ఽయుచ్ఛన్¦అప్ర॑యుచ్ఛత్ఽభిః¦అ॒గ్నే॒¦శి॒వేభిః॑¦నః॒¦పా॒యుఽభిః॑¦పా॒హి॒¦శ॒గ్మైః | |
[23] ఏతీతి సప్తర్చస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమాగ్నిర్జగతీ | |
ఏతి॒ ప్ర హోతా᳚ వ్ర॒తమ॑స్య మా॒యయో॒ర్ధ్వాం దధా᳚నః॒ శుచి॑పేశసం॒ ధియం᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} అ॒భి స్రుచః॑ క్రమతే దక్షిణా॒వృతో॒ యా, అ॑స్య॒ ధామ॑ ప్రథ॒మం హ॒ నింస॑తే ||{1/7}{2.2.13.1}{1.144.1}{1.21.5.1}{203, 144, 1573} ఏతి॑¦ప్ర¦హోతా᳚¦వ్ర॒తమ్¦అ॒స్య॒¦మా॒యయా᳚¦ఊ॒ర్ధ్వామ్¦దధా᳚నః¦శుచి॑ఽపేశసమ్¦ధియ᳚మ్ | |
అ॒భీమృ॒తస్య॑ దో॒హనా᳚, అనూషత॒ యోనౌ᳚ దే॒వస్య॒ సద॑నే॒ పరీ᳚వృతాః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} అ॒పాము॒పస్థే॒ విభృ॑తో॒ యదావ॑స॒దధ॑ స్వ॒ధా, అ॑ధయ॒ద్ యాభి॒రీయ॑తే ||{2/7}{2.2.13.2}{1.144.2}{1.21.5.2}{204, 144, 1574} అ॒భి¦ఈ॒మ్¦ఋ॒తస్య॑¦దో॒హనాః᳚¦అ॒నూ॒ష॒త॒¦యోనౌ᳚¦దే॒వస్య॑¦సద॑నే¦పరి॑ఽవృతాః | |
యుయూ᳚షతః॒ సవ॑యసా॒ తదిద్ వపుః॑ సమా॒నమర్థం᳚ వి॒తరి॑త్రతా మి॒థః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} ఆదీం॒ భగో॒ న హవ్యః॒ సమ॒స్మదా వోళ్హు॒ర్న ర॒శ్మీన్ త్సమ॑యంస్త॒ సార॑థిః ||{3/7}{2.2.13.3}{1.144.3}{1.21.5.3}{205, 144, 1575} యుయూ᳚షతః¦సఽవ॑యసా¦తత్¦ఇత్¦వపుః॑¦స॒మా॒నమ్¦అర్థ᳚మ్¦వి॒ఽతరి॑త్రతా¦మి॒థః | |
యమీం॒ ద్వా సవ॑యసా సప॒ర్యతః॑ సమా॒నే యోనా᳚ మిథు॒నా సమో᳚కసా |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} దివా॒ న నక్తం᳚ పలి॒తో యువా᳚జని పు॒రూ చర᳚న్ న॒జరో॒ మాను॑షా యు॒గా ||{4/7}{2.2.13.4}{1.144.4}{1.21.5.4}{206, 144, 1576} యమ్¦ఈ॒మ్¦ద్వా¦సఽవ॑యసా¦స॒ప॒ర్యతః॑¦స॒మా॒నే¦యోనా᳚¦మి॒థు॒నా¦సమ్ఽఓ᳚కసా | |
తమీం᳚ హిన్వంతి ధీ॒తయో॒ దశ॒ వ్రిశో᳚ దే॒వం మర్తా᳚స ఊ॒తయే᳚ హవామహే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} ధనో॒రధి॑ ప్ర॒వత॒ ఆ స ఋ᳚ణ్వత్యభి॒వ్రజ॑ద్భిర్వ॒యునా॒ నవా᳚ధిత ||{5/7}{2.2.13.5}{1.144.5}{1.21.5.5}{207, 144, 1577} తమ్¦ఈ॒మ్¦హి॒న్వం॒తి॒¦ధీ॒తయః॑¦దశ॑¦వ్రిశః॑¦దే॒వమ్¦మర్తా᳚సః¦ఊ॒తయే᳚¦హ॒వా॒మ॒హే॒ | |
త్వం హ్య॑గ్నే ది॒వ్యస్య॒ రాజ॑సి॒ త్వం పార్థి॑వస్య పశు॒పా, ఇ॑వ॒ త్మనా᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} ఏనీ᳚ త ఏ॒తే బృ॑హ॒తీ, అ॑భి॒శ్రియా᳚ హిర॒ణ్యయీ॒ వక్వ॑రీ బ॒ర్హిరా᳚శాతే ||{6/7}{2.2.13.6}{1.144.6}{1.21.5.6}{208, 144, 1578} త్వమ్¦హి¦అ॒గ్నే॒¦ది॒వ్యస్య॑¦రాజ॑సి¦త్వమ్¦పార్థి॑వస్య¦ప॒శు॒పాఃఽఇ᳚వ¦త్మనా᳚ | |
అగ్నే᳚ జు॒షస్వ॒ ప్రతి॑ హర్య॒ తద్వచో॒ మంద్ర॒ స్వధా᳚వ॒ ఋత॑జాత॒ సుక్ర॑తో |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} యో వి॒శ్వతః॑ ప్ర॒త్యఙ్ఙసి॑ దర్శ॒తో ర॒ణ్వః సందృ॑ష్టౌ పితు॒మాఀ, ఇ॑వ॒ క్షయః॑ ||{7/7}{2.2.13.7}{1.144.7}{1.21.5.7}{209, 144, 1579} అగ్నే᳚¦జు॒షస్వ॑¦ప్రతి॑¦హ॒ర్య॒¦తత్¦వచః॑¦మంద్ర॑¦స్వధా᳚ఽవః¦ఋత॑ఽజాత¦సుక్ర॑తో॒ ఇతి॒ సుఽక్ర॑తో | |
[24] తంపృచ్ఛతేతి పంచర్చస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమాఅగ్నిర్జగతీఅంత్యాత్రిష్టుప్ | |
తం పృ॑చ్ఛతా॒ స జ॑గామా॒ స వే᳚ద॒ స చి॑కి॒త్వాఀ, ఈ᳚యతే॒ సా న్వీ᳚యతే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} తస్మి᳚న్ త్సంతి ప్ర॒శిష॒స్తస్మి᳚న్ని॒ష్టయః॒ స వాజ॑స్య॒ శవ॑సః శు॒ష్మిణ॒స్పతిః॑ ||{1/5}{2.2.14.1}{1.145.1}{1.21.6.1}{210, 145, 1580} తమ్¦పృ॒చ్ఛ॒త॒¦సః¦జ॒గా॒మ॒¦సః¦వే॒ద॒¦సః¦చి॒కి॒త్వాన్¦ఈ॒య॒తే॒¦సః¦ను¦ఈ॒య॒తే॒ | |
తమిత్ పృ॑చ్ఛంతి॒ న సి॒మో వి పృ॑చ్ఛతి॒ స్వేనే᳚వ॒ ధీరో॒ మన॑సా॒ యదగ్ర॑భీత్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} న మృ॑ష్యతే ప్రథ॒మం నాప॑రం॒ వచో॒ఽస్య క్రత్వా᳚ సచతే॒, అప్ర॑దృపితః ||{2/5}{2.2.14.2}{1.145.2}{1.21.6.2}{211, 145, 1581} తమ్¦ఇత్¦పృ॒చ్ఛం॒తి॒¦న¦సి॒మః¦వి¦పృ॒చ్ఛ॒తి॒¦స్వేన॑ఽవ¦ధీరః॑¦మన॑సా¦యత్¦అగ్ర॑భీత్ | |
తమిద్ గ॑చ్ఛంతి జు॒హ్వ1॑(అ॒)స్తమర్వ॑తీ॒ర్విశ్వా॒న్యేకః॑ శృణవ॒ద్ వచాం᳚సి మే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} పు॒రు॒ప్రై॒షస్తతు॑రిర్యజ్ఞ॒సాధ॒నోఽచ్ఛి॑ద్రోతిః॒ శిశు॒రాద॑త్త॒ సం రభః॑ ||{3/5}{2.2.14.3}{1.145.3}{1.21.6.3}{212, 145, 1582} తమ్¦ఇత్¦గ॒చ్ఛం॒తి॒¦జు॒హ్వః॑¦తమ్¦అర్వ॑తీః¦విశ్వా᳚ని¦ఏకః॑¦శృ॒ణ॒వ॒త్¦వచాం᳚సి¦మే॒ | |
ఉ॒ప॒స్థాయం᳚ చరతి॒ యత్ స॒మార॑త స॒ద్యో జా॒తస్త॑త్సార॒ యుజ్యే᳚భిః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | జగతీ} అ॒భి శ్వాం॒తం మృ॑శతే నాం॒ద్యే᳚ ము॒దే యదీం॒ గచ్ఛ᳚న్ త్యుశ॒తీర॑పిష్ఠి॒తం ||{4/5}{2.2.14.4}{1.145.4}{1.21.6.4}{213, 145, 1583} ఉ॒ప॒ఽస్థాయ᳚మ్¦చ॒ర॒తి॒¦యత్¦స॒మ్ఽఆర॑త¦స॒ద్యః¦జా॒తః¦త॒త్సా॒ర॒¦యుజ్యే᳚భిః | |
స ఈం᳚ మృ॒గో, అప్యో᳚ వన॒ర్గురుప॑ త్వ॒చ్యు॑ప॒మస్యాం॒ ని ధా᳚యి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} వ్య॑బ్రవీద్ వ॒యునా॒ మర్త్యే᳚భ్యో॒ఽగ్నిర్వి॒ద్వాఀ, ఋ॑త॒చిద్ధి స॒త్యః ||{5/5}{2.2.14.5}{1.145.5}{1.21.6.5}{214, 145, 1584} సః¦ఈ॒మ్¦మృ॒గః¦అప్యః॑¦వ॒న॒ర్గుః¦ఉప॑¦త్వ॒చి¦ఉ॒ప॒ఽమస్యా᳚మ్¦ని¦ధా॒యి॒ | |
[25] త్రిమూర్ధానమితి పంచర్చస్య సూక్తస్యౌచథ్యో దీర్ఘతమాఅగ్నిస్త్రిష్టుప్ | |
త్రి॒మూ॒ర్ధానం᳚ స॒ప్తర॑శ్మిం గృణీ॒షేఽనూ᳚నమ॒గ్నిం పి॒త్రోరు॒పస్థే᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ని॒ష॒త్తమ॑స్య॒ చర॑తో ధ్రు॒వస్య॒ విశ్వా᳚ ది॒వో రో᳚చ॒నాప॑ప్రి॒వాంసం᳚ ||{1/5}{2.2.15.1}{1.146.1}{1.21.7.1}{215, 146, 1585} త్రి॒ఽమూ॒ర్ధాన᳚మ్¦స॒ప్తఽర॑శ్మిమ్¦గృ॒ణీ॒షే॒¦అనూ᳚నమ్¦అ॒గ్నిమ్¦పి॒త్రోః¦ఉ॒పఽస్థే᳚ | |
ఉ॒క్షా మ॒హాఀ, అ॒భి వ॑వక్ష ఏనే, అ॒జర॑స్తస్థావి॒తఊ᳚తిరృ॒ష్వః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ఉ॒ర్వ్యాః ప॒దో ని ద॑ధాతి॒ సానౌ᳚ రి॒హంత్యూధో᳚, అరు॒షాసో᳚, అస్య ||{2/5}{2.2.15.2}{1.146.2}{1.21.7.2}{216, 146, 1586} ఉ॒క్షా¦మ॒హాన్¦అ॒భి¦వ॒వ॒క్షే॒¦ఏ॒నే॒ ఇతి॑¦అ॒జరః॑¦త॒స్థౌ॒¦ఇ॒తఃఽఊ᳚తిః¦ఋ॒ష్వః | |
స॒మా॒నం వ॒త్సమ॒భి సం॒చరం᳚తీ॒ విష్వ॑గ్ధే॒నూ వి చ॑రతః సు॒మేకే᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అ॒న॒ప॒వృ॒జ్యాఀ, అధ్వ॑నో॒ మిమా᳚నే॒ విశ్వా॒న్ కేతాఀ॒, అధి॑ మ॒హో దధా᳚నే ||{3/5}{2.2.15.3}{1.146.3}{1.21.7.3}{217, 146, 1587} స॒మా॒నమ్¦వ॒త్సమ్¦అ॒భి¦సం॒చరం᳚తీ॒ ఇతి॑ స॒మ్ఽచరం᳚తీ¦విష్వ॑క్¦ధే॒నూ ఇతి॑¦వి¦చ॒ర॒తః॒¦సు॒మేకే॒ ఇతి॑ సు॒ఽమేకే᳚ | |
ధీరా᳚సః ప॒దం క॒వయో᳚ నయంతి॒ నానా᳚ హృ॒దా రక్ష॑మాణా, అజు॒ర్యం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} సిషా᳚సంతః॒ పర్య॑పశ్యంత॒ సింధు॑మా॒విరే᳚భ్యో, అభవ॒త్ సూర్యో॒ నౄన్ ||{4/5}{2.2.15.4}{1.146.4}{1.21.7.4}{218, 146, 1588} ధీరా᳚సః¦ప॒దమ్¦క॒వయః॑¦న॒యం॒తి॒¦నానా᳚¦హృ॒దా¦రక్ష॑మాణాః¦అ॒జు॒ర్యమ్ | |
ది॒దృ॒క్షేణ్యః॒ పరి॒ కాష్ఠా᳚సు॒ జేన్య॑ ఈ॒ళేన్యో᳚ మ॒హో, అర్భా᳚య జీ॒వసే᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} పు॒రు॒త్రా యదభ॑వ॒త్ సూరహై᳚భ్యో॒ గర్భే᳚భ్యో మ॒ఘవా᳚ వి॒శ్వద॑ర్శతః ||{5/5}{2.2.15.5}{1.146.5}{1.21.7.5}{219, 146, 1589} ది॒దృ॒క్షేణ్యః॑¦పరి॑¦కాష్ఠా᳚సు¦జేన్యః॑¦ఈ॒ళేన్యః॑¦మ॒హః¦అర్భా᳚య¦జీ॒వసే᳚ | |
[26] కథాతఇతిపంచర్చస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమాఅగ్నిత్రిష్టుప్ | |
క॒థా తే᳚, అగ్నే శు॒చయం᳚త ఆ॒యోర్ద॑దా॒శుర్వాజే᳚భిరాశుషా॒ణాః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ఉ॒భే యత్తో॒కే తన॑యే॒ దధా᳚నా, ఋ॒తస్య॒ సామ᳚న్ ర॒ణయం᳚త దే॒వాః ||{1/5}{2.2.16.1}{1.147.1}{1.21.8.1}{220, 147, 1590} క॒థా¦తే॒¦అ॒గ్నే॒¦శు॒చయం᳚తః¦ఆ॒యోః¦ద॒దా॒శుః¦వాజే᳚భిః¦ఆ॒శు॒షా॒ణాః | |
బోధా᳚ మే, అ॒స్య వచ॑సో యవిష్ఠ॒ మంహి॑ష్ఠస్య॒ ప్రభృ॑తస్య స్వధావః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} పీయ॑తి త్వో॒, అను॑ త్వో గృణాతి వం॒దారు॑స్తే త॒న్వం᳚ వందే, అగ్నే ||{2/5}{2.2.16.2}{1.147.2}{1.21.8.2}{221, 147, 1591} బోధ॑¦మే॒¦అ॒స్య¦వచ॑సః¦య॒వి॒ష్ఠ॒¦మంహి॑ష్ఠస్య¦ప్రఽభృ॑తస్య¦స్వ॒ధా॒ఽవః॒ | |
యే పా॒యవో᳚ మామతే॒యం తే᳚, అగ్నే॒ పశ్యం᳚తో, అం॒ధం దు॑రి॒తాదర॑క్షన్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ర॒రక్ష॒ తాన్ త్సు॒కృతో᳚ వి॒శ్వవే᳚దా॒ దిప్సం᳚త॒ ఇద్ రి॒పవో॒ నాహ॑ దేభుః ||{3/5}{2.2.16.3}{1.147.3}{1.21.8.3}{222, 147, 1592} యే¦పా॒యవః॑¦మా॒మ॒తే॒యమ్¦తే॒¦అ॒గ్నే॒¦పశ్యం᳚తః¦అం॒ధమ్¦దుః॒ఽఇ॒తాత్¦అర॑క్షన్ | |
యో నో᳚, అగ్నే॒, అర॑రివాఀ, అఘా॒యుర॑రాతీ॒వా మ॒ర్చయ॑తి ద్వ॒యేన॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} మంత్రో᳚ గు॒రుః పున॑రస్తు॒ సో, అ॑స్మా॒, అను॑ మృక్షీష్ట త॒న్వం᳚ దురు॒క్తైః ||{4/5}{2.2.16.4}{1.147.4}{1.21.8.4}{223, 147, 1593} యః¦నః॒¦అ॒గ్నే॒¦అర॑రిఽవాన్¦అ॒ఘ॒ఽయుః¦అ॒రా॒తి॒ఽవా¦మ॒ర్చయ॑తి¦ద్వ॒యేన॑ | |
ఉ॒త వా॒ యః స॑హస్య ప్రవి॒ద్వాన్ మర్తో॒ మర్తం᳚ మ॒ర్చయ॑తి ద్వ॒యేన॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అతః॑ పాహి స్తవమాన స్తు॒వంత॒మగ్నే॒ మాకి᳚ర్నో దురి॒తాయ॑ ధాయీః ||{5/5}{2.2.16.5}{1.147.5}{1.21.8.5}{224, 147, 1594} ఉ॒త¦వా॒¦యః¦స॒హ॒స్య॒¦ప్ర॒ఽవి॒ద్వాన్¦మర్తః॑¦మర్త᳚మ్¦మ॒ర్చయ॑తి¦ద్వ॒యేన॑ | |
[27] మథీద్యదీమితి పంచర్చస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమాఅగ్నిస్త్రిష్టుప్ | |
మథీ॒ద్ యదీం᳚ వి॒ష్టో మా᳚త॒రిశ్వా॒ హోతా᳚రం వి॒శ్వాప్సుం᳚ వి॒శ్వదే᳚వ్యం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ని యం ద॒ధుర్మ॑ను॒ష్యా᳚సు వి॒క్షు స్వ1॑(అ॒)ర్ణ చి॒త్రం వపు॑షే వి॒భావం᳚ ||{1/5}{2.2.17.1}{1.148.1}{1.21.9.1}{225, 148, 1595} మథీ᳚త్¦యత్¦ఈ॒మ్¦వి॒ష్టః¦మా॒త॒రిశ్వా᳚¦హోతా᳚రమ్¦వి॒శ్వ.ఆ॑ప్సుమ్¦వి॒శ్వఽదే᳚వ్యమ్ | |
ద॒దా॒నమిన్న ద॑దభంత॒ మన్మా॒గ్నిర్వరూ᳚థం॒ మమ॒ తస్య॑ చాకన్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} జు॒షంత॒ విశ్వా᳚న్యస్య॒ కర్మోప॑స్తుతిం॒ భర॑మాణస్య కా॒రోః ||{2/5}{2.2.17.2}{1.148.2}{1.21.9.2}{226, 148, 1596} ద॒దా॒నమ్¦ఇత్¦న¦ద॒ద॒భం॒త॒¦మన్మ॑¦అ॒గ్నిః¦వరూ᳚థమ్¦మమ॑¦తస్య॑ ¦చా॒క॒న్ | |
నిత్యే᳚ చి॒న్ను యం సద॑నే జగృ॒భ్రే ప్రశ॑స్తిభిర్దధి॒రే య॒జ్ఞియా᳚సః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ప్ర సూ న॑యంత గృ॒భయం᳚త ఇ॒ష్టావశ్వా᳚సో॒ న ర॒థ్యో᳚ రారహా॒ణాః ||{3/5}{2.2.17.3}{1.148.3}{1.21.9.3}{227, 148, 1597} నిత్యే᳚¦చి॒త్¦ను¦యమ్¦సద॑నే¦జ॒గృ॒భ్రే¦ప్రశ॑స్తిఽభిః¦ద॒ధి॒రే¦య॒జ్ఞియా᳚సః | |
పు॒రూణి॑ ద॒స్మో ని రి॑ణాతి॒ జంభై॒రాద్ రో᳚చతే॒ వన॒ ఆ వి॒భావా᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ఆద॑స్య॒ వాతో॒, అను॑ వాతి శో॒చిరస్తు॒ర్న శర్యా᳚మస॒నామను॒ ద్యూన్ ||{4/5}{2.2.17.4}{1.148.4}{1.21.9.4}{228, 148, 1598} పు॒రూణి॑¦ద॒స్మః¦ని¦రి॒ణా॒తి॒¦జంభైః᳚¦ఆత్¦రో॒చ॒తే॒¦వనే᳚¦ఆ¦వి॒భాఽవా᳚ | |
న యం రి॒పవో॒ న రి॑ష॒ణ్యవో॒ గర్భే॒ సంతం᳚ రేష॒ణా రే॒షయం᳚తి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అం॒ధా, అ॑ప॒శ్యా న ద॑భన్నభి॒ఖ్యా నిత్యా᳚స ఈం ప్రే॒తారో᳚, అరక్షన్ ||{5/5}{2.2.17.5}{1.148.5}{1.21.9.5}{229, 148, 1599} న¦యమ్¦రి॒పవః॑¦న¦రి॒ష॒ణ్యవః॑¦గర్భే᳚¦సంత᳚మ్¦రే॒ష॒ణాః¦రే॒షయం᳚తి | |
[28] మహః సరాయఇతి పంచర్చస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమాఅగ్నిర్విరాట్ | |
మ॒హః స రా॒య ఏష॑తే॒ పతి॒ర్దన్ని॒న ఇ॒నస్య॒ వసు॑నః ప॒ద ఆ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | విరాట్} ఉప॒ ధ్రజం᳚త॒మద్ర॑యో వి॒ధన్నిత్ ||{1/5}{2.2.18.1}{1.149.1}{1.21.10.1}{230, 149, 1600} మ॒హః¦సః¦రా॒యః¦ఆ¦ఈ॒ష॒తే॒¦పతిః॑¦దన్¦ఇ॒నః¦ఇ॒నస్య॑¦వసు॑నః¦ప॒దే¦ఆ | ఉప॑¦ధ్రజం᳚తమ్¦అద్ర॑యః¦వి॒ధన్¦ఇత్ || |
స యో వృషా᳚ న॒రాం న రోద॑స్యోః॒ శ్రవో᳚భి॒రస్తి॑ జీ॒వపీ᳚తసర్గః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | విరాట్} ప్ర యః స॑స్రా॒ణః శి॑శ్రీ॒త యోనౌ᳚ ||{2/5}{2.2.18.2}{1.149.2}{1.21.10.2}{231, 149, 1601} సః¦యః¦వృషా᳚¦న॒రామ్¦న¦రోద॑స్యోః¦శ్రవః॑ఽభిః¦అస్తి॑¦జీ॒వపీ᳚తఽసర్గః | ప్ర¦యః¦స॒స్రా॒ణః¦శి॒శ్రీ॒త¦యోనౌ᳚ || |
ఆ యః పురం॒ నార్మి॑ణీ॒మదీ᳚దే॒దత్యః॑ క॒విర్న॑భ॒న్యో॒3॑(ఓ॒) నార్వా᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | విరాట్} సూరో॒ న రు॑రు॒క్వాంఛ॒తాత్మా᳚ ||{3/5}{2.2.18.3}{1.149.3}{1.21.10.3}{232, 149, 1602} ఆ¦యః¦పుర᳚మ్¦నార్మి॑ణీమ్¦అదీ᳚దేత్¦అత్యః॑¦క॒విః¦న॒భ॒న్యః॑¦న¦ఆర్వా᳚ | సూరః॑¦న¦రు॒రు॒క్వాన్¦శ॒తఽఆ᳚త్మా || |
అ॒భి ద్వి॒జన్మా॒ త్రీ రో᳚చ॒నాని॒ విశ్వా॒ రజాం᳚సి శుశుచా॒నో, అ॑స్థాత్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | విరాట్} హోతా॒ యజి॑ష్ఠో, అ॒పాం స॒ధస్థే᳚ ||{4/5}{2.2.18.4}{1.149.4}{1.21.10.4}{233, 149, 1603} అ॒భి¦ద్వి॒ఽజన్మా᳚¦త్రీ¦రో॒చ॒నాని॑¦విశ్వా᳚¦రజాం᳚సి¦శు॒శు॒చా॒నః¦అ॒స్థా॒త్ | హోతా᳚¦యజి॑ష్ఠః¦అ॒పామ్¦స॒ధఽస్థే᳚ || |
అ॒యం స హోతా॒ యో ద్వి॒జన్మా॒ విశ్వా᳚ ద॒ధే వార్యా᳚ణి శ్రవ॒స్యా |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | విరాట్} మర్తో॒ యో, అ॑స్మై సు॒తుకో᳚ ద॒దాశ॑ ||{5/5}{2.2.18.5}{1.149.5}{1.21.10.5}{234, 149, 1604} అ॒యమ్¦సః¦హోతా᳚¦యః¦ద్వి॒ఽజన్మా᳚¦విశ్వా᳚¦ద॒ధే¦వార్యా᳚ణి¦శ్ర॒వ॒స్యా | మర్తః॑¦యః¦అ॒స్మై॒¦సు॒ఽతుకః॑¦ద॒దాశ॑ || |
[29] పురుత్వేతి తృచస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమాఅగ్నిరుష్ణిక్ | |
పు॒రు త్వా᳚ దా॒శ్వాన్ వో᳚చే॒ఽరిర॑గ్నే॒ తవ॑ స్వి॒దా |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | ఉష్ణిక్} తో॒దస్యే᳚వ శర॒ణ ఆ మ॒హస్య॑ ||{1/3}{2.2.19.1}{1.150.1}{1.21.11.1}{235, 150, 1605} పు॒రు¦త్వా॒¦దా॒శ్వాన్¦వో॒చే॒¦అ॒రిః¦అ॒గ్నే॒¦తవ॑¦స్వి॒త్¦ఆ | తో॒దస్య॑ఽఇవ¦శ॒ర॒ణే¦ఆ¦మ॒హస్య॑ || |
వ్య॑ని॒నస్య॑ ధ॒నినః॑ ప్రహో॒షే చి॒దర॑రుషః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | ఉష్ణిక్} క॒దా చ॒న ప్ర॒జిగ॑తో॒, అదే᳚వయోః ||{2/3}{2.2.19.2}{1.150.2}{1.21.11.2}{236, 150, 1606} వి¦అ॒ని॒నస్య॑¦ధ॒నినః॑¦ప్ర॒ఽహో॒షే¦చి॒త్¦అర॑రుషః | క॒దా¦చ॒న¦ప్ర॒ఽజిగ॑తః¦అదే᳚వఽయోః || |
స చం॒ద్రో వి॑ప్ర॒ మర్త్యో᳚ మ॒హో వ్రాధం᳚తమో ది॒వి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అగ్నిః | ఉష్ణిక్} ప్రప్రేత్తే᳚, అగ్నే వ॒నుషః॑ స్యామ ||{3/3}{2.2.19.3}{1.150.3}{1.21.11.3}{237, 150, 1607} సః¦చం॒ద్రః¦వి॒ప్ర॒¦మర్త్యః॑¦మ॒హః¦వ్రాధ॑న్ఽతమః¦ది॒వి | ప్రఽప్ర॑¦ఇత్¦తే॒¦అ॒గ్నే॒¦వ॒నుషః॑¦స్యా॒మ॒ || |
[30] మిత్రంనయమితి నవర్చస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమామిత్రావరుణావాద్యాయామిత్రోజగతీ | |
మి॒త్రం న యం శిమ్యా॒ గోషు॑ గ॒వ్యవః॑ స్వా॒ధ్యో᳚ వి॒దథే᳚, అ॒ప్సు జీజ॑నన్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రః | జగతీ} అరే᳚జేతాం॒ రోద॑సీ॒ పాజ॑సా గి॒రా ప్రతి॑ ప్రి॒యం య॑జ॒తం జ॒నుషా॒మవః॑ ||{1/9}{2.2.20.1}{1.151.1}{1.21.12.1}{238, 151, 1608} మి॒త్రమ్¦న¦యమ్¦శిమ్యా᳚¦గోషు॑¦గ॒వ్యవః॑¦సు॒ఽఆ॒ధ్యః॑¦వి॒దథే᳚¦అ॒ప్ఽసు¦జీజ॑నన్ | |
యద్ధ॒ త్యద్ వాం᳚ పురుమీ॒ళ్హస్య॑ సో॒మినః॒ ప్ర మి॒త్రాసో॒ న ద॑ధి॒రే స్వా॒భువః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | జగతీ} అధ॒ క్రతుం᳚ విదతం గా॒తుమర్చ॑త ఉ॒త శ్రు॑తం వృషణా ప॒స్త్యా᳚వతః ||{2/9}{2.2.20.2}{1.151.2}{1.21.12.2}{239, 151, 1609} యత్¦హ॒¦త్యత్¦వా॒మ్¦పు॒రు॒ఽమీ॒ళ్హస్య॑¦సో॒మినః॑¦ప్ర¦మి॒త్రాసః॑¦న¦ద॒ధి॒రే¦సు॒ఽఆ॒భువః॑ | |
ఆ వాం᳚ భూషన్ క్షి॒తయో॒ జన్మ॒ రోద॑స్యోః ప్ర॒వాచ్యం᳚ వృషణా॒ దక్ష॑సే మ॒హే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | జగతీ} యదీ᳚మృ॒తాయ॒ భర॑థో॒ యదర్వ॑తే॒ ప్ర హోత్ర॑యా॒ శిమ్యా᳚ వీథో, అధ్వ॒రం ||{3/9}{2.2.20.3}{1.151.3}{1.21.12.3}{240, 151, 1610} ఆ¦వా॒మ్¦భూ॒ష॒న్¦క్షి॒తయః॑¦జన్మ॑¦రోద॑స్యోః¦ప్ర॒ఽవాచ్య᳚మ్¦వృ॒ష॒ణా॒¦దక్ష॑సే¦మ॒హే | |
ప్ర సా క్షి॒తిర॑సుర॒ యా మహి॑ ప్రి॒య ఋతా᳚వానావృ॒తమా ఘో᳚షథో బృ॒హత్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | జగతీ} యు॒వం ది॒వో బృ॑హ॒తో దక్ష॑మా॒భువం॒ గాం న ధు॒ర్యుప॑ యుంజాథే, అ॒పః ||{4/9}{2.2.20.4}{1.151.4}{1.21.12.4}{241, 151, 1611} ప్ర¦సా¦క్షి॒తిః¦అ॒సు॒రా॒¦యా¦మహి॑¦ప్రి॒యా¦ఋత॑ఽవానౌ¦ఋ॒తమ్¦ఆ¦ఘో॒ష॒థః॒¦బృ॒హత్ | |
మ॒హీ, అత్ర॑ మహి॒నా వార॑మృణ్వథోఽరే॒ణవ॒స్తుజ॒ ఆ సద్మ᳚న్ ధే॒నవః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | జగతీ} స్వరం᳚తి॒ తా, ఉ॑ప॒రతా᳚తి॒ సూర్య॒మా ని॒మ్రుచ॑ ఉ॒షస॑స్తక్వ॒వీరి॑వ ||{5/9}{2.2.20.5}{1.151.5}{1.21.12.5}{242, 151, 1612} మ॒హీ ఇతి॑¦అత్ర॑¦మ॒హి॒నా¦వార᳚మ్¦ఋ॒ణ్వ॒థః॒¦అ॒రే॒ణవః॑¦తుజః॑¦ఆ¦సద్మ॑న్¦ధే॒నవః॑ | |
ఆ వా᳚మృ॒తాయ॑ కే॒శినీ᳚రనూషత॒ మిత్ర॒ యత్ర॒ వరు॑ణ గా॒తుమర్చ॑థః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | జగతీ} అవ॒ త్మనా᳚ సృ॒జతం॒ పిన్వ॑తం॒ ధియో᳚ యు॒వం విప్ర॑స్య॒ మన్మ॑నామిరజ్యథః ||{6/9}{2.2.21.1}{1.151.6}{1.21.12.6}{243, 151, 1613} ఆ¦వా॒మ్¦ఋ॒తాయ॑¦కే॒శినీః᳚¦అ॒నూ॒ష॒త॒¦మిత్ర॑¦యత్ర॑¦వరు॑ణ¦గా॒తుమ్¦అర్చ॑థః | |
యో వాం᳚ య॒జ్ఞైః శ॑శమా॒నో హ॒ దాశ॑తి క॒విర్హోతా॒ యజ॑తి మన్మ॒సాధ॑నః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | జగతీ} ఉపాహ॒ తం గచ్ఛ॑థో వీ॒థో, అ॑ధ్వ॒రమచ్ఛా॒ గిరః॑ సుమ॒తిం గం᳚తమస్మ॒యూ ||{7/9}{2.2.21.2}{1.151.7}{1.21.12.7}{244, 151, 1614} యః¦వా॒మ్¦య॒జ్ఞైః¦శ॒శ॒మా॒నః¦హ॒¦దాశ॑తి¦క॒విః¦హోతా᳚¦యజ॑తి¦మ॒న్మ॒ఽసాధ॑నః | |
యు॒వాం య॒జ్ఞైః ప్ర॑థ॒మా గోభి॑రంజత॒ ఋతా᳚వానా॒ మన॑సో॒ న ప్రయు॑క్తిషు |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | జగతీ} భరం᳚తి వాం॒ మన్మ॑నా సం॒యతా॒ గిరోఽదృ॑ప్యతా॒ మన॑సా రే॒వదా᳚శాథే ||{8/9}{2.2.21.3}{1.151.8}{1.21.12.8}{245, 151, 1615} యు॒వామ్¦య॒జ్ఞైః¦ప్ర॒థ॒మా¦గోభిః॑¦అం॒జ॒తే॒¦ఋత॑ఽవానా¦మన॑సః¦న¦ప్రఽయు॑క్తిషు | |
రే॒వద్ వయో᳚ దధాథే రే॒వదా᳚శాథే॒ నరా᳚ మా॒యాభి॑రి॒తఊ᳚తి॒ మాహి॑నం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | జగతీ} న వాం॒ ద్యావోఽహ॑భి॒ర్నోత సింధ॑వో॒ న దే᳚వ॒త్వం ప॒ణయో॒ నాన॑శుర్మ॒ఘం ||{9/9}{2.2.21.4}{1.151.9}{1.21.12.9}{246, 151, 1616} రే॒వత్¦వయః॑¦ద॒ధా॒థే॒ ఇతి॑¦రే॒వత్¦ఆ॒శా॒థే॒ ఇతి॑¦నరా᳚¦మా॒యాభిః॑¦ఇ॒తఃఽఊ᳚తి¦మాహి॑నమ్ | |
[31] యువంవస్త్రాణీతి సప్తర్చస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమామిత్రావరుణౌత్రిష్టుప్ | |
యు॒వం వస్త్రా᳚ణి పీవ॒సా వ॑సాథే యు॒వోరచ్ఛి॑ద్రా॒ మంత॑వో హ॒ సర్గాః᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | త్రిష్టుప్} అవా᳚తిరత॒మనృ॑తాని॒ విశ్వ॑ ఋ॒తేన॑ మిత్రావరుణా సచేథే ||{1/7}{2.2.22.1}{1.152.1}{1.21.13.1}{247, 152, 1617} యు॒వమ్¦వస్త్రా᳚ణి¦పీ॒వ॒సా¦వ॒సా॒థే॒ ఇతి॑¦యు॒వోః¦అచ్ఛి॑ద్రాః¦మంత॑వః¦హ॒¦సర్గాః᳚ | |
ఏ॒తచ్చ॒న త్వో॒ వి చి॑కేతదేషాం స॒త్యో మంత్రః॑ కవిశ॒స్త ఋఘా᳚వాన్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | త్రిష్టుప్} త్రి॒రశ్రిం᳚ హంతి॒ చతు॑రశ్రిరు॒గ్రో దే᳚వ॒నిదో᳚ హ ప్ర॑థ॒మా, అ॑జూర్యన్ ||{2/7}{2.2.22.2}{1.152.2}{1.21.13.2}{248, 152, 1618} ఏ॒తత్¦చ॒న¦త్వః॒¦వి¦చి॒కే॒త॒త్¦ఏ॒షా॒మ్¦స॒త్యః¦మంత్రః॑¦క॒వి॒ఽశ॒స్తః¦ఋఘా᳚వాన్ | |
అ॒పాదే᳚తి ప్రథ॒మా ప॒ద్వతీ᳚నాం॒ కస్తద్ వాం᳚ మిత్రావరు॒ణా చి॑కేత |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | త్రిష్టుప్} గర్భో᳚ భా॒రం భ॑ర॒త్యా చి॑దస్య ఋ॒తం పిప॒ర్త్యనృ॑తం॒ ని తా᳚రీత్ ||{3/7}{2.2.22.3}{1.152.3}{1.21.13.3}{249, 152, 1619} అ॒పాత్¦ఏ॒తి॒¦ప్ర॒థ॒మా¦ప॒త్ఽవతీ᳚నామ్¦కః¦తత్¦వా॒మ్¦మి॒త్రా॒వ॒రు॒ణా॒¦ఆ¦చి॒కే॒త॒ | |
ప్ర॒యంత॒మిత్ పరి॑ జా॒రం క॒నీనాం॒ పశ్యా᳚మసి॒ నోప॑ని॒పద్య॑మానం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | త్రిష్టుప్} అన॑వపృగ్ణా॒ విత॑తా॒ వసా᳚నం ప్రి॒యం మి॒త్రస్య॒ వరు॑ణస్య॒ ధామ॑ ||{4/7}{2.2.22.4}{1.152.4}{1.21.13.4}{250, 152, 1620} ప్ర॒ఽయంత᳚మ్¦ఇత్¦పరి॑¦జా॒రమ్¦క॒నీనా᳚మ్¦పశ్యా᳚మసి¦న¦ఉ॒ప॒ఽని॒పద్య॑మానమ్ | |
అ॒న॒శ్వో జా॒తో, అ॑నభీ॒శురర్వా॒ కని॑క్రదత్ పతయదూ॒ర్ధ్వసా᳚నుః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | త్రిష్టుప్} అ॒చిత్తం॒ బ్రహ్మ॑ జుజుషు॒ర్యువా᳚నః॒ ప్ర మి॒త్రే ధామ॒ వరు॑ణే గృ॒ణంతః॑ ||{5/7}{2.2.22.5}{1.152.5}{1.21.13.5}{251, 152, 1621} అ॒న॒శ్వః¦జా॒తః¦అ॒న॒భీ॒శుః¦అర్వా᳚¦కని॑క్రదత్¦ప॒త॒య॒త్¦ఊ॒ర్ధ్వఽసా᳚నుః | |
ఆ ధే॒నవో᳚ మామతే॒యమవం᳚తీర్బ్రహ్మ॒ప్రియం᳚ పీపయ॒న్ త్సస్మి॒న్నూధ॑న్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | త్రిష్టుప్} పి॒త్వో భి॑క్షేత వ॒యునా᳚ని వి॒ద్వానా॒సావివా᳚స॒న్నది॑తిమురుష్యేత్ ||{6/7}{2.2.22.6}{1.152.6}{1.21.13.6}{252, 152, 1622} ఆ¦ధే॒నవః॑¦మా॒మ॒తే॒యమ్¦అవం᳚తీః¦బ్ర॒హ్మ॒ఽప్రియ᳚మ్¦పీ॒ప॒య॒న్¦సస్మి॑న్¦ఊధ॑న్ | |
ఆవాం᳚ మిత్రావరుణా హ॒వ్యజు॑ష్టిం॒ నమ॑సా దేవా॒వవ॑సా వవృత్యాం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | త్రిష్టుప్} అ॒స్మాకం॒ బ్రహ్మ॒ పృత॑నాసు సహ్యా, అ॒స్మాకం᳚ వృ॒ష్టిర్ది॒వ్యా సు॑పా॒రా ||{7/7}{2.2.22.7}{1.152.7}{1.21.13.7}{253, 152, 1623} ఆ¦వా॒మ్¦మి॒త్రా॒వ॒రు॒ణా॒¦హ॒వ్యఽజు॑ష్టిమ్¦నమ॑సా¦దే॒వౌ॒¦అవ॑సా¦వ॒వృ॒త్యా॒మ్ | |
[32] యజామహఇతి చతురృచస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమామిత్రావరుణౌత్రిష్టుప్ | |
యజా᳚మహే వాం మ॒హః స॒జోషా᳚ హ॒వ్యేభి᳚ర్మిత్రావరుణా॒ నమో᳚భిః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | త్రిష్టుప్} ఘృ॒తైర్ఘృ॑తస్నూ॒, అధ॒ యద్ వా᳚మ॒స్మే, అ॑ధ్వ॒ర్యవో॒ న ధీ॒తిభి॒ర్భరం᳚తి ||{1/4}{2.2.23.1}{1.153.1}{1.21.14.1}{254, 153, 1624} యజా᳚మహే¦వా॒మ్¦మ॒హః¦స॒ఽజోషాః᳚¦హ॒వ్యేభిః॑¦మి॒త్రా॒వ॒రు॒ణా॒¦నమః॑ఽభిః | |
ప్రస్తు॑తిర్వాం॒ ధామ॒ న ప్రయు॑క్తి॒రయా᳚మి మిత్రావరుణా సువృ॒క్తిః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | త్రిష్టుప్} అ॒నక్తి॒ యద్ వాం᳚ వి॒దథే᳚షు॒ హోతా᳚ సు॒మ్నం వాం᳚ సూ॒రిర్వృ॑షణా॒వియ॑క్షన్ ||{2/4}{2.2.23.2}{1.153.2}{1.21.14.2}{255, 153, 1625} ప్రఽస్తు॑తిః¦వా॒మ్¦ధామ॑¦న¦ప్రఽయు॑క్తిః¦అయా᳚మి¦మి॒త్రా॒వ॒రు॒ణా॒¦సు॒ఽవృ॒క్తిః | |
పీ॒పాయ॑ ధే॒నురది॑తిరృ॒తాయ॒ జనా᳚య మిత్రావరుణా హవి॒ర్దే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | త్రిష్టుప్} హి॒నోతి॒ యద్ వాం᳚ వి॒దథే᳚ సప॒ర్యన్ త్స రా॒తహ᳚వ్యో॒ మాను॑షో॒ న హోతా᳚ ||{3/4}{2.2.23.3}{1.153.3}{1.21.14.3}{256, 153, 1626} పీ॒పాయ॑¦ధే॒నుః¦అది॑తిః¦ఋ॒తాయ॑¦జనా᳚య¦మి॒త్రా॒వ॒రు॒ణా॒¦హ॒విః॒ఽదే | |
ఉ॒త వాం᳚ వి॒క్షు మద్యా॒స్వంధో॒ గావ॒ ఆప॑శ్చ పీపయంత దే॒వీః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | మిత్రావరుణౌ | త్రిష్టుప్} ఉ॒తో నో᳚, అ॒స్య పూ॒ర్వ్యః పతి॒ర్దన్ వీ॒తం పా॒తం పయ॑స ఉ॒స్రియా᳚యాః ||{4/4}{2.2.23.4}{1.153.4}{1.21.14.4}{257, 153, 1627} ఉ॒త¦వా॒మ్¦వి॒క్షు¦మద్యా᳚సు¦అంధః॑¦గావః॑¦ఆపః॑¦చ॒¦పీ॒ప॒యం॒త॒¦దే॒వీః | |
[33] విష్ణోర్నుకమితి షడృచస్య సూక్తస్యౌచధ్యోదీర్ఘతమా విష్ణుస్త్రిష్టుప్ | |
విష్ణో॒ర్ను కం᳚ వీ॒ర్యా᳚ణి॒ ప్ర వో᳚చం॒ యః పార్థి॑వాని విమ॒మే రజాం᳚సి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విష్ణుః | త్రిష్టుప్} యో, అస్క॑భాయ॒దుత్త॑రం స॒ధస్థం᳚ విచక్రమా॒ణస్త్రే॒ధోరు॑గా॒యః ||{1/6}{2.2.24.1}{1.154.1}{1.21.15.1}{258, 154, 1628} విష్ణోః᳚¦ను¦క॒మ్¦వీ॒ర్యా᳚ణి¦ప్ర¦వో॒చ॒మ్¦యః¦పార్థి॑వాని¦వి॒ఽమ॒మే¦రజాం᳚సి | |
ప్ర తద్ విష్ణుః॑ స్తవతే వీ॒ర్యే᳚ణ మృ॒గో న భీ॒మః కు॑చ॒రో గి॑రి॒ష్ఠాః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విష్ణుః | త్రిష్టుప్} యస్యో॒రుషు॑ త్రి॒షు వి॒క్రమ॑ణేష్వధిక్షి॒యంతి॒ భువ॑నాని॒ విశ్వా᳚ ||{2/6}{2.2.24.2}{1.154.2}{1.21.15.2}{259, 154, 1629} ప్ర¦తత్¦విష్ణుః॑¦స్త॒వ॒తే॒¦వీ॒ర్యే᳚ణ¦మృ॒గః¦న¦భీ॒మః¦కు॒చ॒రః¦గి॒రి॒ఽస్థాః | |
ప్ర విష్ణ॑వే శూ॒షమే᳚తు॒ మన్మ॑ గిరి॒క్షిత॑ ఉరుగా॒యాయ॒ వృష్ణే᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విష్ణుః | త్రిష్టుప్} య ఇ॒దం దీ॒ర్ఘం ప్రయ॑తం స॒ధస్థ॒మేకో᳚ విమ॒మే త్రి॒భిరిత్ ప॒దేభిః॑ ||{3/6}{2.2.24.3}{1.154.3}{1.21.15.3}{260, 154, 1630} ప్ర¦విష్ణ॑వే¦శూ॒షమ్¦ఏ॒తు॒¦మన్మ॑¦గి॒రి॒ఽక్షితే᳚¦ఉ॒రు॒ఽగా॒యాయ॑¦వృష్ణే᳚ | |
యస్య॒ త్రీ పూ॒ర్ణా మధు॑నా ప॒దాన్యక్షీ᳚యమాణా స్వ॒ధయా॒ మదం᳚తి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విష్ణుః | త్రిష్టుప్} య ఉ॑ త్రి॒ధాతు॑ పృథి॒వీము॒త ద్యామేకో᳚ దా॒ధార॒ భువ॑నాని॒ విశ్వా᳚ ||{4/6}{2.2.24.4}{1.154.4}{1.21.15.4}{261, 154, 1631} యస్య॑¦త్రీ¦పూ॒ర్ణా¦మధు॑నా¦ప॒దాని॑¦అక్షీ᳚యమాణా¦స్వ॒ధయా᳚¦మదం᳚తి | |
తద॑స్య ప్రి॒యమ॒భి పాథో᳚, అశ్యాం॒ నరో॒ యత్ర॑ దేవ॒యవో॒ మదం᳚తి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విష్ణుః | త్రిష్టుప్} ఉ॒రు॒క్ర॒మస్య॒ స హి బంధు॑రి॒త్థా విష్ణోః᳚ ప॒దే ప॑ర॒మే మధ్వ॒ ఉత్సః॑ ||{5/6}{2.2.24.5}{1.154.5}{1.21.15.5}{262, 154, 1632} తత్¦అ॒స్య॒¦ప్రి॒యమ్¦అ॒భి¦పాథః॑¦అ॒శ్యా॒మ్¦నరః॑¦యత్ర॑¦దే॒వ॒ఽయవః॑¦మదం᳚తి | |
తా వాం॒ వాస్తూ᳚న్యుశ్మసి॒ గమ॑ధ్యై॒ యత్ర॒ గావో॒ భూరి॑శృంగా, అ॒యాసః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విష్ణుః | త్రిష్టుప్} అత్రా హ॒తదు॑రుగా॒యస్య॒ వృష్ణః॑ పర॒మం ప॒దమవ॑ భాతి॒ భూరి॑ ||{6/6}{2.2.24.6}{1.154.6}{1.21.15.6}{263, 154, 1633} తా¦వా॒మ్¦వాస్తూ᳚ని¦ఉ॒శ్మ॒సి॒¦గమ॑ధ్యై¦యత్ర॑¦గావః॑¦భూరి॑ఽశృంగాః¦అ॒యాసః॑ | |
[34] ప్రవఃపాంతమితి షడృచస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమా ఆద్యానాంతిసృణామింద్రావిష్ణూ తతస్తిసృణాంవిష్ణుర్జగతీ | |
ప్ర వః॒ పాంత॒మంధ॑సో ధియాయ॒తే మ॒హే శూరా᳚య॒ విష్ణ॑వే చార్చత |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఇంద్రావిష్ణూః | జగతీ} యా సాను॑ని॒ పర్వ॑తానా॒మదా᳚భ్యా మ॒హస్త॒స్థతు॒రర్వ॑తేవ సా॒ధునా᳚ ||{1/6}{2.2.25.1}{1.155.1}{1.21.16.1}{264, 155, 1634} ప్ర¦వః॒¦పాంత᳚మ్¦అంధ॑సః¦ధి॒యా॒ఽయ॒తే¦మ॒హే¦శూరా᳚య¦విష్ణ॑వే¦చ॒¦అ॒ర్చ॒త॒ | |
త్వే॒షమి॒త్థా స॒మర॑ణం॒ శిమీ᳚వతో॒రింద్రా᳚విష్ణూ సుత॒పా వా᳚మురుష్యతి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఇంద్రావిష్ణూః | జగతీ} యా మర్త్యా᳚య ప్రతిధీ॒యమా᳚న॒మిత్ కృ॒శానో॒రస్తు॑రస॒నాము॑రు॒ష్యథః॑ ||{2/6}{2.2.25.2}{1.155.2}{1.21.16.2}{265, 155, 1635} త్వే॒షమ్¦ఇ॒త్థా¦స॒మ్.ఆర॑ణమ్¦శిమీ᳚ఽవతోః¦ఇంద్రా᳚విష్ణూ॒ ఇతి॑¦సు॒త॒ఽపాః¦వా॒మ్¦ఉ॒రు॒ష్య॒తి॒ | |
తా, ఈం᳚ వర్ధంతి॒ మహ్య॑స్య॒ పౌంస్యం॒ ని మా॒తరా᳚ నయతి॒ రేత॑సే భు॒జే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఇంద్రావిష్ణూః | జగతీ} దధా᳚తి పు॒త్రోఽవ॑రం॒ పరం᳚ పి॒తుర్నామ॑ తృ॒తీయ॒మధి॑ రోచ॒నే ది॒వః ||{3/6}{2.2.25.3}{1.155.3}{1.21.16.3}{266, 155, 1636} తాః¦ఈ॒మ్¦వ॒ర్ధం॒తి॒¦మహి॑¦అ॒స్య॒¦పౌంస్య᳚మ్¦ని¦మా॒తరా᳚¦న॒య॒తి॒¦రేత॑సే¦భు॒జే | |
తత్త॒దిద॑స్య॒ పౌంస్యం᳚ గృణీమసీ॒నస్య॑ త్రా॒తుర॑వృ॒కస్య॑ మీ॒ళ్హుషః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విష్ణుః | జగతీ} యః పార్థి॑వాని త్రి॒భిరిద్ విగా᳚మభిరు॒రు క్రమి॑ష్టోరుగా॒యాయ॑ జీ॒వసే᳚ ||{4/6}{2.2.25.4}{1.155.4}{1.21.16.4}{267, 155, 1637} తత్ఽత॑త్¦ఇత్¦అ॒స్య॒¦పౌంస్య᳚మ్¦గృ॒ణీ॒మ॒సి॒¦ఇ॒నస్య॑¦త్రా॒తుః¦అ॒వృ॒కస్య॑¦మీ॒ళ్హుషః॑ | |
ద్వే, ఇద॑స్య॒ క్రమ॑ణే స్వ॒ర్దృశో᳚ఽభి॒ఖ్యాయ॒ మర్త్యో᳚ భురణ్యతి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విష్ణుః | జగతీ} తృ॒తీయ॑మస్య॒ నకి॒రా ద॑ధర్షతి॒ వయ॑శ్చ॒న ప॒తయం᳚తః పత॒త్రిణః॑ ||{5/6}{2.2.25.5}{1.155.5}{1.21.16.5}{268, 155, 1638} ద్వే ఇతి॑¦ఇత్¦అ॒స్య॒¦క్రమ॑ణే॒ ఇతి॑¦స్వః॒ఽదృశః॑¦అ॒భి॒ఽఖ్యాయ॑¦మర్త్యః॑¦భు॒ర॒ణ్య॒తి॒ | |
చ॒తుర్భిః॑ సా॒కం న॑వ॒తిం చ॒ నామ॑భిశ్చ॒క్రం న వృ॒త్తం వ్యతీఀ᳚రవీవిపత్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విష్ణుః | జగతీ} బృ॒హచ్ఛ॑రీరో వి॒మిమా᳚న॒ ఋక్వ॑భిర్॒యువాకు॑మారః॒ ప్రత్యే᳚త్యాహ॒వం ||{6/6}{2.2.25.6}{1.155.6}{1.21.16.6}{269, 155, 1639} చ॒తుఃఽభిః॑¦సా॒కమ్¦న॒వ॒తిమ్¦చ॒¦నామ॑ఽభిః¦చ॒క్రమ్¦న¦వృ॒త్తమ్¦వ్యతీ᳚న్¦అ॒వీ॒వి॒ప॒త్ | |
[35] భవామిత్రఇతి పంచర్చస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమావిష్ణుర్జగతీ | |
భవా᳚ మి॒త్రో న శేవ్యో᳚ ఘృ॒తాసు॑తిర్॒విభూ᳚తద్యుమ్న ఏవ॒యా, ఉ॑ స॒ప్రథాః᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విష్ణుః | జగతీ} అధా᳚ తే విష్ణో వి॒దుషా᳚ చి॒దర్ధ్యః॒ స్తోమో᳚ య॒జ్ఞశ్చ॒ రాధ్యో᳚ హ॒విష్మ॑తా ||{1/5}{2.2.26.1}{1.156.1}{1.21.17.1}{270, 156, 1640} భవ॑¦మి॒త్రః¦న¦శేవ్యః॑¦ఘృ॒తఽఆ᳚సుతిః¦విభూ᳚తఽద్యుమ్నః¦ఏ॒వ॒ఽయాః¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦స॒ఽప్రథాః᳚ | |
యః పూ॒ర్వ్యాయ॑ వే॒ధసే॒ నవీ᳚యసే సు॒మజ్జా᳚నయే॒ విష్ణ॑వే॒ దదా᳚శతి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విష్ణుః | జగతీ} యో జా॒తమ॑స్య మహ॒తో మహి॒ బ్రవ॒త్ సేదు॒ శ్రవో᳚భి॒ర్యుజ్యం᳚ చిద॒భ్య॑సత్ ||{2/5}{2.2.26.2}{1.156.2}{1.21.17.2}{271, 156, 1641} యః¦పూ॒ర్వ్యాయ॑¦వే॒ధసే᳚¦నవీ᳚యసే¦సు॒మత్ఽజా᳚నయే¦విష్ణ॑వే¦దదా᳚శతి | |
తము॑ స్తోతారః పూ॒ర్వ్యం యథా᳚ వి॒ద ఋ॒తస్య॒ గర్భం᳚ జ॒నుషా᳚ పిపర్తన |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విష్ణుః | జగతీ} ఆస్య॑ జా॒నంతో॒ నామ॑ చిద్ వివక్తన మ॒హస్తే᳚ విష్ణో సుమ॒తిం భ॑జామహే ||{3/5}{2.2.26.3}{1.156.3}{1.21.17.3}{272, 156, 1642} తమ్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦స్తో॒తా॒రః॒¦పూ॒ర్వ్యమ్¦యథా᳚¦వి॒ద¦ఋ॒తస్య॑¦గర్భ᳚మ్¦జ॒నుషా᳚¦పి॒ప॒ర్త॒న॒ | |
తమ॑స్య॒ రాజా॒ వరు॑ణ॒స్తమ॒శ్వినా॒ క్రతుం᳚ సచంత॒ మారు॑తస్య వే॒ధసః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విష్ణుః | జగతీ} దా॒ధార॒ దక్ష॑ముత్త॒మమ॑హ॒ర్విదం᳚ వ్ర॒జం చ॒ విష్ణుః॒ సఖి॑వాఀ, అపోర్ణు॒తే ||{4/5}{2.2.26.4}{1.156.4}{1.21.17.4}{273, 156, 1643} తమ్¦అ॒స్య॒¦రాజా᳚¦వరు॑ణః¦తమ్¦అ॒శ్వినా᳚¦క్రతు᳚మ్¦స॒చం॒త॒¦మారు॑తస్య¦వే॒ధసః॑ | |
ఆ యో వి॒వాయ॑ స॒చథా᳚య॒ దైవ్య॒ ఇంద్రా᳚య॒ విష్ణుః॑ సు॒కృతే᳚ సు॒కృత్త॑రః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విష్ణుః | జగతీ} వే॒ధా, అ॑జిన్వత్ త్రిషధ॒స్థ ఆర్య॑మృ॒తస్య॑ భా॒గే యజ॑మాన॒మాభ॑జత్ ||{5/5}{2.2.26.5}{1.156.5}{1.21.17.5}{274, 156, 1644} ఆ¦యః¦వి॒వాయ॑¦స॒చథా᳚య¦దైవ్యః॑¦ఇంద్రా᳚య¦విష్ణుః॑¦సు॒ఽకృతే᳚¦సు॒కృత్ఽత॑రః | |
[36] అబోధ్యగ్నిరితి షడృచస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమాఅశ్వినౌ జగత్యంత్యేద్వేత్రిష్టుభౌ | |
అబో᳚ధ్య॒గ్నిర్జ్మ ఉదే᳚తి॒ సూర్యో॒ వ్యు1॑(ఉ॒)షాశ్చం॒ద్రా మ॒హ్యా᳚వో, అ॒ర్చిషా᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వినౌ | జగతీ} ఆయు॑క్షాతామ॒శ్వినా॒ యాత॑వే॒ రథం॒ ప్రాసా᳚వీద్దే॒వః స॑వి॒తా జగ॒త్ పృథ॑క్ ||{1/6}{2.2.27.1}{1.157.1}{1.22.1.1}{275, 157, 1645} అబో᳚ధి¦అ॒గ్నిః¦జ్మః¦ఉత్¦ఏ॒తి॒¦సూర్యః॑¦వి¦ఉ॒షాః¦చం॒ద్రా¦మ॒హీ¦ఆ॒వః॒¦అ॒ర్చిషా᳚ | |
యద్ యుం॒జాథే॒ వృష॑ణమశ్వినా॒ రథం᳚ ఘృ॒తేన॑ నో॒ మధు॑నా క్ష॒త్రము॑క్షతం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వినౌ | జగతీ} అ॒స్మాకం॒ బ్రహ్మ॒ పృత॑నాసు జిన్వతం వ॒యం ధనా॒ శూర॑సాతా భజేమహి ||{2/6}{2.2.27.2}{1.157.2}{1.22.1.2}{276, 157, 1646} యత్¦యుం॒జాథే॒ ఇతి॑¦వృష॑ణమ్¦అ॒శ్వి॒నా॒¦రథ᳚మ్¦ఘృ॒తేన॑¦నః॒¦మధు॑నా¦క్ష॒త్రమ్¦ఉ॒క్ష॒త॒మ్ | |
అ॒ర్వాఙ్ త్రి॑చ॒క్రో మ॑ధు॒వాహ॑నో॒ రథో᳚ జీ॒రాశ్వో᳚, అ॒శ్వినో᳚ర్యాతు॒ సుష్టు॑తః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వినౌ | జగతీ} త్రి॒వం॒ధు॒రో మ॒ఘవా᳚ వి॒శ్వసౌ᳚భగః॒ శం న॒ ఆ వ॑క్షద్ద్వి॒పదే॒ చతు॑ష్పదే ||{3/6}{2.2.27.3}{1.157.3}{1.22.1.3}{277, 157, 1647} అ॒ర్వాఙ్¦త్రి॒ఽచ॒క్రః¦మ॒ధు॒ఽవాహ॑నః¦రథః॑¦జీ॒ర.ఆ॑శ్వః¦అ॒శ్వినోః᳚¦యా॒తు॒¦సుఽస్తు॑తః | |
ఆ న॒ ఊర్జం᳚ వహతమశ్వినా యు॒వం మధు॑మత్యా నః॒ కశ॑యా మిమిక్షతం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వినౌ | జగతీ} ప్రాయు॒స్తారి॑ష్టం॒ నీ రపాం᳚సి మృక్షతం॒ సేధ॑తం॒ ద్వేషో॒ భవ॑తం సచా॒భువా᳚ ||{4/6}{2.2.27.4}{1.157.4}{1.22.1.4}{278, 157, 1648} ఆ¦నః॒¦ఊర్జ᳚మ్¦వ॒హ॒త॒మ్¦అ॒శ్వి॒నా॒¦యు॒వమ్¦మధు॑ఽమత్యా¦నః॒¦కశ॑యా¦మి॒మి॒క్ష॒త॒మ్ | |
యు॒వం హ॒ గర్భం॒ జగ॑తీషు ధత్థో యు॒వం విశ్వే᳚షు॒ భువ॑నేష్వం॒తః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} యు॒వమ॒గ్నిం చ॑ వృషణావ॒పశ్చ॒ వన॒స్పతీఀ᳚రశ్వినా॒వైర॑యేథాం ||{5/6}{2.2.27.5}{1.157.5}{1.22.1.5}{279, 157, 1649} యు॒వమ్¦హ॒¦గర్భ᳚మ్¦జగ॑తీషు¦ధ॒త్థః॒¦యు॒వమ్¦విశ్వే᳚షు¦భువ॑నేషు¦అం॒తరితి॑ | |
యు॒వం హ॑ స్థో భి॒షజా᳚ భేష॒జేభి॒రథో᳚ హ స్థో ర॒థ్యా॒3॑(ఆ॒) రాథ్యే᳚భిః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} అథో᳚ హ క్ష॒త్రమధి॑ ధత్థ ఉగ్రా॒ యో వాం᳚ హ॒విష్మా॒న్ మన॑సా ద॒దాశ॑ ||{6/6}{2.2.27.6}{1.157.6}{1.22.1.6}{280, 157, 1650} యు॒వమ్¦హ॒¦స్థః॒¦భి॒షజా᳚¦భే॒ష॒జేభిః॑¦అథో॒ ఇతి॑¦హ॒¦స్థః॒¦ర॒థ్యా᳚¦రథ్యే᳚భి॒రితి॒ రథ్యే᳚భిః | |
[37] వసూరుద్రాఇతి షడృచస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమాఅశ్వినౌత్రిష్టుబంత్యానుష్టుప్ | |
వసూ᳚ రు॒ద్రా పు॑రు॒మంతూ᳚ వృ॒ధంతా᳚ దశ॒స్యతం᳚ నో వృషణావ॒భిష్టౌ᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} దస్రా᳚ హ॒ యద్ రేక్ణ॑ ఔచ॒థ్యో వాం॒ ప్ర యత్ స॒స్రాథే॒, అక॑వాభిరూ॒తీ ||{1/6}{2.3.1.1}{1.158.1}{1.22.2.1}{281, 158, 1651} వసూ॒ ఇతి॑¦రు॒ద్రా¦పు॒రు॒మంతూ॒ ఇతి॑ పు॒రు॒ఽమంతూ᳚¦వృ॒ధంతా᳚¦ద॒శ॒స్యత᳚మ్¦నః॒¦వృ॒ష॒ణౌ॒¦అ॒భిష్టౌ᳚ | |
కో వాం᳚ దాశత్ సుమ॒తయే᳚ చిద॒స్యై వసూ॒ యద్ ధేథే॒ నమ॑సా ప॒దే గోః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} జి॒గృ॒తమ॒స్మే రే॒వతీః॒ పురం᳚ధీః కామ॒ప్రేణే᳚వ॒ మన॑సా॒ చరం᳚తా ||{2/6}{2.3.1.2}{1.158.2}{1.22.2.2}{282, 158, 1652} కః¦వా॒మ్¦దా॒శ॒త్¦సు॒ఽమ॒తయే᳚¦చి॒త్¦అ॒స్యై¦వసూ॒ ఇతి॑¦యత్¦ధేథే॒ ఇతి॑¦నమ॑సా¦ప॒దే¦గోః | |
యు॒క్తో హ॒ యద్ వాం᳚ తౌ॒గ్ర్యాయ॑ పే॒రుర్వి మధ్యే॒, అర్ణ॑సో॒ ధాయి॑ ప॒జ్రః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} ఉప॑ వా॒మవః॑ శర॒ణం గ॑మేయం॒ శూరో॒ నాజ్మ॑ ప॒తయ॑ద్భి॒రేవైః᳚ ||{3/6}{2.3.1.3}{1.158.3}{1.22.2.3}{283, 158, 1653} యు॒క్తః¦హ॒¦యత్¦వా॒మ్¦తౌ॒గ్ర్యాయ॑¦పే॒రుః¦వి¦మధ్యే᳚¦అర్ణ॑సః¦ధాయి॑¦ప॒జ్రః | |
ఉప॑స్తుతిరౌచ॒థ్యము॑రుష్యే॒న్మా మామి॒మే ప॑త॒త్రిణీ॒ వి దు॑గ్ధాం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} మా మామేధో॒ దశ॑తయశ్చి॒తో ధా॒క్ ప్ర యద్ వాం᳚ బ॒ద్ధస్త్మని॒ ఖాద॑తి॒ క్షాం ||{4/6}{2.3.1.4}{1.158.4}{1.22.2.4}{284, 158, 1654} ఉప॑ఽస్తుతిః¦ఔ॒చ॒థ్యమ్¦ఉ॒రు॒ష్యే॒త్¦మా¦మామ్¦ఇ॒మే ఇతి॑¦ప॒త॒త్రిణీ॒ ఇతి॑¦వి¦దు॒గ్ధా॒మ్ | |
న మా᳚ గరన్ న॒ద్యో᳚ మా॒తృత॑మా దా॒సా యదీం॒ సుస॑ముబ్ధమ॒వాధుః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} శిరో॒ యద॑స్య త్రైత॒నో వి॒తక్ష॑త్ స్వ॒యం దా॒స ఉరో॒, అంసా॒వపి॑ గ్ధ ||{5/6}{2.3.1.5}{1.158.5}{1.22.2.5}{285, 158, 1655} న¦మా॒¦గ॒ర॒న్¦న॒ద్యః॑¦మా॒తృఽత॑మాః¦దా॒సాః¦యత్¦ఈ॒మ్¦సుఽస॑ముబ్ధమ్¦అ॒వ॒.ఆధుః॑ | |
దీ॒ర్ఘత॑మా మామతే॒యో జు॑జు॒ర్వాన్ ద॑శ॒మే యు॒గే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వినౌ | అనుష్టుప్} అ॒పామర్థం᳚ య॒తీనాం᳚ బ్ర॒హ్మా భ॑వతి॒ సార॑థిః ||{6/6}{2.3.1.6}{1.158.6}{1.22.2.6}{286, 158, 1656} దీ॒ర్ఘఽత॑మాః¦మా॒మ॒తే॒యః¦జు॒జు॒ర్వాన్¦ద॒శ॒మే¦యు॒గే | అ॒పామ్¦అర్థ᳚మ్¦య॒తీనా᳚మ్¦బ్ర॒హ్మా¦భ॒వ॒తి॒¦సార॑థిః || |
[38] ప్రద్యావాయజ్ఞైరితి పంచర్చస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమాద్యావాపృథివ్యౌజగతీ | |
ప్ర ద్యావా᳚ య॒జ్ఞైః పృ॑థి॒వీ, ఋ॑తా॒వృధా᳚ మ॒హీ స్తు॑షే వి॒దథే᳚షు॒ ప్రచే᳚తసా |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ద్యావాపృథివ్యౌ | జగతీ} దే॒వేభి॒ర్యే దే॒వపు॑త్రే సు॒దంస॑సే॒త్థా ధి॒యా వార్యా᳚ణి ప్ర॒భూష॑తః ||{1/5}{2.3.2.1}{1.159.1}{1.22.3.1}{287, 159, 1657} ప్ర¦ద్యావా᳚¦య॒జ్ఞైః¦పృ॒థి॒వీ ఇతి॑¦ఋ॒త॒ఽవృధా᳚¦మ॒హీ ఇతి॑¦స్తు॒షే॒¦వి॒దథే᳚షు¦ప్రఽచే᳚తసా | |
ఉ॒త మ᳚న్యే పి॒తుర॒ద్రుహో॒ మనో᳚ మా॒తుర్మహి॒ స్వత॑వ॒స్తద్ధవీ᳚మభిః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ద్యావాపృథివ్యౌ | జగతీ} సు॒రేత॑సా పి॒తరా॒ భూమ॑ చక్రతురు॒రు ప్ర॒జాయా᳚, అ॒మృతం॒ వరీ᳚మభిః ||{2/5}{2.3.2.2}{1.159.2}{1.22.3.2}{288, 159, 1658} ఉ॒త¦మ॒న్యే॒¦పి॒తుః¦అ॒ద్రుహః॑¦మనః॑¦మా॒తుః¦మహి॑¦స్వఽత॑వః¦తత్¦హవీ᳚మఽభిః | |
తే సూ॒నవః॒ స్వప॑సః సు॒దంస॑సో మ॒హీ జ॑జ్ఞుర్మా॒తరా᳚ పూ॒ర్వచి॑త్తయే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ద్యావాపృథివ్యౌ | జగతీ} స్థా॒తుశ్చ॑ స॒త్యం జగ॑తశ్చ॒ ధర్మ॑ణి పు॒త్రస్య॑ పాథః ప॒దమద్వ॑యావినః ||{3/5}{2.3.2.3}{1.159.3}{1.22.3.3}{289, 159, 1659} తే¦సూ॒నవః॑¦సు॒.ఆప॑సః¦సు॒ఽదంస॑సః¦మ॒హీ ఇతి॑¦జ॒జ్ఞుః॒¦మా॒తరా᳚¦పూ॒ర్వఽచి॑త్తయే | |
తే మా॒యినో᳚ మమిరే సు॒ప్రచే᳚తసో జా॒మీ సయో᳚నీ మిథు॒నా సమో᳚కసా |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ద్యావాపృథివ్యౌ | జగతీ} నవ్యం᳚నవ్యం॒ తంతు॒మా త᳚న్వతే ది॒వి స॑ము॒ద్రే, అం॒తః క॒వయః॑ సుదీ॒తయః॑ ||{4/5}{2.3.2.4}{1.159.4}{1.22.3.4}{290, 159, 1660} తే¦మా॒యినః॑¦మ॒మి॒రే॒¦సు॒ఽప్రచే᳚తసః¦జా॒మీ ఇతి॑¦సయో᳚నీ॒ ఇతి॒ సఽయో᳚నీ¦మి॒థు॒నా¦సమ్ఽఓ᳚కసా | |
తద్ రాధో᳚, అ॒ద్య స॑వి॒తుర్వరే᳚ణ్యం వ॒యం దే॒వస్య॑ ప్రస॒వే మ॑నామహే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ద్యావాపృథివ్యౌ | జగతీ} అ॒స్మభ్యం᳚ ద్యావాపృథివీ సుచే॒తునా᳚ ర॒యిం ధ॑త్తం॒ వసు॑మంతం శత॒గ్వినం᳚ ||{5/5}{2.3.2.5}{1.159.5}{1.22.3.5}{291, 159, 1661} తత్¦రాధః॑¦అ॒ద్య¦స॒వి॒తుః¦వరే᳚ణ్యమ్¦వ॒యమ్¦దే॒వస్య॑¦ప్ర॒ఽస॒వే¦మ॒నా॒మ॒హే॒ | |
[39] తేహీతి పంచర్చస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమాద్యావాపృథివ్యౌజగతీ | |
తే హి ద్యావా᳚పృథి॒వీ వి॒శ్వశం᳚భువ ఋ॒తావ॑రీ॒ రజ॑సో ధార॒యత్క॑వీ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ద్యావాపృథివ్యౌ | జగతీ} సు॒జన్మ॑నీ ధి॒షణే᳚, అం॒తరీ᳚యతే దే॒వో దే॒వీ ధర్మ॑ణా॒ సూర్యః॒ శుచిః॑ ||{1/5}{2.3.3.1}{1.160.1}{1.22.4.1}{292, 160, 1662} తే ఇతి॑¦హి¦ద్యావా᳚పృథి॒వీ ఇతి॑¦వి॒శ్వఽశం᳚భువా¦ఋ॒తవ॑రీ॒ ఇత్యృ॒తఽవ॑రీ¦రజ॑సః¦ధా॒ర॒యత్క॑వీ॒ ఇతి॑ ధా॒ర॒యత్ఽక॑వీ | |
ఉ॒రు॒వ్యచ॑సా మ॒హినీ᳚, అస॒శ్చతా᳚ పి॒తా మా॒తా చ॒ భువ॑నాని రక్షతః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ద్యావాపృథివ్యౌ | జగతీ} సు॒ధృష్ట॑మే వపు॒ష్యే॒3॑(ఏ॒) న రోద॑సీ పి॒తా యత్ సీ᳚మ॒భి రూ॒పైరవా᳚సయత్ ||{2/5}{2.3.3.2}{1.160.2}{1.22.4.2}{293, 160, 1663} ఉ॒రు॒ఽవ్యచ॑సా¦మ॒హినీ॒ ఇతి॑¦అ॒స॒శ్చతా᳚¦పి॒తా¦మా॒తా¦చ॒¦భువ॑నాని¦ర॒క్ష॒తః॒ | |
స వహ్నిః॑ పు॒త్రః పి॒త్రోః ప॒విత్ర॑వాన్ పు॒నాతి॒ ధీరో॒ భువ॑నాని మా॒యయా᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ద్యావాపృథివ్యౌ | జగతీ} ధే॒నుం చ॒ పృశ్నిం᳚ వృష॒భం సు॒రేత॑సం వి॒శ్వాహా᳚ శు॒క్రం పయో᳚, అస్య దుక్షత ||{3/5}{2.3.3.3}{1.160.3}{1.22.4.3}{294, 160, 1664} సః¦వహ్నిః॑¦పు॒త్రః¦పి॒త్రోః¦ప॒విత్ర॑ఽవాన్¦పు॒నాతి॑¦ధీరః॑¦భువ॑నాని¦మా॒యయా᳚ | |
అ॒యం దే॒వానా᳚మ॒పసా᳚మ॒పస్త॑మో॒ యో జ॒జాన॒ రోద॑సీ వి॒శ్వశం᳚భువా |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ద్యావాపృథివ్యౌ | జగతీ} వి యో మ॒మే రజ॑సీ సుక్రతూ॒యయా॒జరే᳚భిః॒ స్కంభ॑నేభిః॒ సమా᳚నృచే ||{4/5}{2.3.3.4}{1.160.4}{1.22.4.4}{295, 160, 1665} అ॒యమ్¦దే॒వానా᳚మ్¦అ॒పసా᳚మ్¦అ॒పఃఽత॑మః¦యః¦జ॒జాన॑¦రోద॑సీ॒ ఇతి॑¦వి॒శ్వఽశం᳚భువా | |
తే నో᳚ గృణా॒నే మ॑హినీ॒ మహి॒ శ్రవః॑, క్ష॒త్రం ద్యా᳚వాపృథివీ ధాసథో బృ॒హత్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ద్యావాపృథివ్యౌ | జగతీ} యేనా॒భి కృ॒ష్టీస్త॒తనా᳚మ వి॒శ్వహా᳚ ప॒నాయ్య॒మోజో᳚, అ॒స్మే సమి᳚న్వతం ||{5/5}{2.3.3.5}{1.160.5}{1.22.4.5}{296, 160, 1666} తే ఇతి॑¦నః॒¦గృ॒ణా॒నే ఇతి॑¦మ॒హి॒నీ॒ ఇతి॑¦మహి॑¦శ్రవః॑¦క్ష॒త్రమ్¦ద్యా॒వా॒పృ॒థి॒వీ॒ ఇతి॑¦ధా॒స॒థః॒¦బృ॒హత్ | |
[40] కిముశ్రేష్ఠఇతి చతుర్దశర్చస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమాఋభవోజగత్యంత్యా త్రిష్టుప్ | |
కిము॒ శ్రేష్ఠః॒ కిం యవి॑ష్ఠో న॒ ఆజ॑గ॒న్ కిమీ᳚యతే దూ॒త్య1॑(అం॒) కద్యదూ᳚చి॒మ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఋభవః | జగతీ} న నిం᳚దిమ చమ॒సం యో మ॑హాకు॒లోఽగ్నే᳚ భ్రాత॒ర్ద్రుణ॒ ఇద్ భూ॒తిమూ᳚దిమ ||{1/14}{2.3.4.1}{1.161.1}{1.22.5.1}{297, 161, 1667} కిమ్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦శ్రేష్ఠః॑¦కిమ్¦యవి॑ష్ఠః¦నః॒¦ఆ¦అ॒జ॒గ॒న్¦కిమ్¦ఈ॒య॒తే॒¦దూ॒త్య᳚మ్¦కత్¦యత్¦ఊ॒చి॒మ | |
ఏకం᳚ చమ॒సం చ॒తురః॑ కృణోతన॒ తద్ వో᳚ దే॒వా, అ॑బ్రువ॒న్ తద్ వ॒ ఆగ॑మం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఋభవః | జగతీ} సౌధ᳚న్వనా॒ యద్యే॒వా క॑రి॒ష్యథ॑ సా॒కం దే॒వైర్య॒జ్ఞియా᳚సో భవిష్యథ ||{2/14}{2.3.4.2}{1.161.2}{1.22.5.2}{298, 161, 1668} ఏక᳚మ్¦చ॒మ॒సమ్¦చ॒తురః॑¦కృ॒ణో॒త॒న॒¦తత్¦వః॒¦దే॒వాః¦అ॒బ్రు॒వ॒న్¦తత్¦వః॒¦ఆ¦అ॒గ॒మ॒మ్ | |
అ॒గ్నిం దూ॒తం ప్రతి॒ యదబ్ర॑వీత॒నాశ్వః॒ కర్త్వో॒ రథ॑ ఉ॒తేహ కర్త్వః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఋభవః | జగతీ} ధే॒నుః కర్త్వా᳚ యువ॒శా కర్త్వా॒ ద్వా తాని॑ భ్రాత॒రను॑ వః కృ॒త్వ్యేమ॑సి ||{3/14}{2.3.4.3}{1.161.3}{1.22.5.3}{299, 161, 1669} అ॒గ్నిమ్¦దూ॒తమ్¦ప్రతి॑¦యత్¦అబ్ర॑వీతన¦అశ్వః॑¦కర్త్వః॑¦రథః॑¦ఉ॒త¦ఇ॒హ¦కర్త్వః॑ | |
చ॒కృ॒వాంస॑ ఋభవ॒స్తద॑పృచ్ఛత॒ క్వేద॑భూ॒ద్యః స్య దూ॒తో న॒ ఆజ॑గన్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఋభవః | జగతీ} య॒దావాఖ్య॑చ్చమ॒సాంచ॒తురః॑ కృ॒తానాదిత్ త్వష్టా॒ గ్నాస్వం॒తర్న్యా᳚నజే ||{4/14}{2.3.4.4}{1.161.4}{1.22.5.4}{300, 161, 1670} చ॒కృ॒ఽవాంసః॑¦ఋ॒భ॒వః॒¦తత్¦అ॒పృ॒చ్ఛ॒త॒¦క్వ॑¦ఇత్¦అ॒భూ॒త్¦యః¦స్యః¦దూ॒తః¦నః॒¦ఆ¦అజ॑గన్ | |
హనా᳚మైనాఀ॒, ఇతి॒ త్వష్టా॒ యదబ్ర॑వీచ్చమ॒సం యే దే᳚వ॒పాన॒మనిం᳚దిషుః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఋభవః | జగతీ} అ॒న్యా నామా᳚ని కృణ్వతే సు॒తే సచాఀ᳚, అ॒న్యైరే᳚నాన్ క॒న్యా॒3॑(ఆ॒) నామ॑భిః స్పరత్ ||{5/14}{2.3.4.5}{1.161.5}{1.22.5.5}{301, 161, 1671} హనా᳚మ¦ఏ॒నా॒న్¦ఇతి॑¦త్వష్టా᳚¦యత్¦అబ్ర॑వీత్¦చ॒మ॒సమ్¦యే¦దే॒వ॒ఽపాన᳚మ్¦అనిం᳚దిషుః | |
ఇంద్రో॒ హరీ᳚ యుయు॒జే, అ॒శ్వినా॒ రథం॒ బృహ॒స్పతి᳚ర్వి॒శ్వరూ᳚పా॒ముపా᳚జత |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఋభవః | జగతీ} ఋ॒భుర్విభ్వా॒ వాజో᳚ దే॒వాఀ, అ॑గచ్ఛత॒ స్వప॑సో య॒జ్ఞియం᳚ భా॒గమై᳚తన ||{6/14}{2.3.5.1}{1.161.6}{1.22.5.6}{302, 161, 1672} ఇంద్రః॑¦హరీ᳚¦యు॒యు॒జే¦అ॒శ్వినా᳚¦రథ᳚మ్¦బృహ॒స్పతిః॑¦వి॒శ్వఽరూ᳚పామ్¦ఉప॑¦ఆ॒జ॒త॒ | |
నిశ్చర్మ॑ణో॒ గామ॑రిణీత ధీ॒తిభి॒ర్యా జరం᳚తా యువ॒శా తాకృ॑ణోతన |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఋభవః | జగతీ} సౌధ᳚న్వనా॒, అశ్వా॒దశ్వ॑మతక్షత యు॒క్త్వా రథ॒ముప॑ దే॒వాఀ, అ॑యాతన ||{7/14}{2.3.5.2}{1.161.7}{1.22.5.7}{303, 161, 1673} నిః¦చర్మ॑ణః¦గామ్¦అ॒రి॒ణీ॒త॒¦ధీ॒తిఽభిః॑¦యా¦జరం᳚తా¦యు॒వ॒శా¦తా¦అ॒కృ॒ణో॒త॒న॒ | |
ఇ॒దము॑ద॒కం పి॑బ॒తేత్య॑బ్రవీతనే॒దం వా᳚ ఘా పిబతా ముంజ॒నేజ॑నం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఋభవః | జగతీ} సౌధ᳚న్వనా॒ యది॒ తన్నేవ॒ హర్య॑థ తృ॒తీయే᳚ ఘా॒ సవ॑నే మాదయాధ్వై ||{8/14}{2.3.5.3}{1.161.8}{1.22.5.8}{304, 161, 1674} ఇ॒దమ్¦ఉ॒ద॒కమ్¦పి॒బ॒త॒¦ఇతి॑¦అ॒బ్ర॒వీ॒త॒న॒¦ఇ॒దమ్¦వా॒¦ఘ॒¦పి॒బ॒త॒¦ముం॒జ॒ఽనేజ॑నమ్ | |
ఆపో॒ భూయి॑ష్ఠా॒, ఇత్యేకో᳚, అబ్రవీద॒గ్నిర్భూయి॑ష్ఠ॒ ఇత్య॒న్యో, అ॑బ్రవీత్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఋభవః | జగతీ} వ॒ధ॒ర్యంతీం᳚ బ॒హుభ్యః॒ ప్రైకో᳚, అబ్రవీదృ॒తా వదం᳚తశ్చమ॒సాఀ, అ॑పింశత ||{9/14}{2.3.5.4}{1.161.9}{1.22.5.9}{305, 161, 1675} ఆపః॑¦భూయి॑ష్ఠాః¦ఇతి॑¦ఏకః॑¦అ॒బ్ర॒వీ॒త్¦అ॒గ్నిః¦భూయి॑ష్ఠః¦ఇతి॑¦అ॒న్యః¦అ॒బ్ర॒వీ॒త్ | |
శ్రో॒ణామేక॑ ఉద॒కం గామవా᳚జతి మాం॒సమేకః॑ పింశతి సూ॒నయాభృ॑తం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఋభవః | జగతీ} ఆ ని॒మ్రుచః॒ శకృ॒దేకో॒, అపా᳚భర॒త్ కిం స్వి॑త్ పు॒త్రేభ్యః॑ పి॒తరా॒, ఉపా᳚వతుః ||{10/14}{2.3.5.5}{1.161.10}{1.22.5.10}{306, 161, 1676} శ్రో॒ణామ్¦ఏకః॑¦ఉ॒ద॒కమ్¦గామ్¦అవ॑¦అ॒జ॒తి॒¦మాం॒సమ్¦ఏకః॑¦పిం॒శ॒తి॒¦సూ॒నయా᳚¦ఆఽభృ॑తమ్ | |
ఉ॒ద్వత్స్వ॑స్మా, అకృణోతనా॒ తృణం᳚ ని॒వత్స్వ॒పః స్వ॑ప॒స్యయా᳚ నరః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఋభవః | జగతీ} అగో᳚హ్యస్య॒ యదస॑స్తనా గృ॒హే తద॒ద్యేదమృ॑భవో॒ నాను॑ గచ్ఛథ ||{11/14}{2.3.6.1}{1.161.11}{1.22.5.11}{307, 161, 1677} ఉ॒ద్వత్ఽసు॑¦అ॒స్మై॒¦అ॒కృ॒ణో॒త॒న॒¦తృణ᳚మ్¦ని॒వత్ఽసు॑¦అ॒పః¦సు॒.ఆ॒ప॒స్యయా᳚¦న॒రః॒ | |
స॒మ్మీల్య॒ యద్ భువ॑నా ప॒ర్యస॑ర్పత॒ క్వ॑ స్విత్తా॒త్యా పి॒తరా᳚ వ ఆసతుః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఋభవః | జగతీ} అశ॑పత॒ యః క॒రస్నం᳚ వ ఆద॒దే యః ప్రాబ్ర॑వీ॒త్ ప్రో తస్మా᳚, అబ్రవీతన ||{12/14}{2.3.6.2}{1.161.12}{1.22.5.12}{308, 161, 1678} స॒మ్ఽమీల్య॑¦యత్¦భువ॑నా¦ప॒రి॒.ఆస॑ర్పత¦క్వ॑¦స్వి॒త్¦తా॒త్యా¦పి॒తరా᳚¦వః॒¦ఆ॒స॒తుః॒ | |
సు॒షు॒ప్వాంస॑ ఋభవ॒స్తద॑పృచ్ఛ॒తాగో᳚హ్య॒ క ఇ॒దం నో᳚, అబూబుధత్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఋభవః | జగతీ} శ్వానం᳚ బ॒స్తో బో᳚ధయి॒తార॑మబ్రవీత్ సంవత్స॒ర ఇ॒దమ॒ద్యా వ్య॑ఖ్యత ||{13/14}{2.3.6.3}{1.161.13}{1.22.5.13}{309, 161, 1679} సు॒సు॒ప్వాంసః॑¦ఋ॒భ॒వః॒¦తత్¦అ॒పృ॒చ్ఛ॒త॒¦అగో᳚హ్య¦కః¦ఇ॒దమ్¦నః॒¦అ॒బూ॒బు॒ధ॒త్ | |
ది॒వా యాం᳚తి మ॒రుతో॒ భూమ్యా॒గ్నిర॒యం వాతో᳚, అం॒తరి॑క్షేణ యాతి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | ఋభవః | త్రిష్టుప్} అ॒ద్భిర్యా᳚తి॒ వరు॑ణః సము॒ద్రైర్యు॒ష్మాఀ, ఇ॒చ్ఛంతః॑ శవసో నపాతః ||{14/14}{2.3.6.4}{1.161.14}{1.22.5.14}{310, 161, 1680} ది॒వా¦యాం॒తి॒¦మ॒రుతః॑¦భూమ్యా᳚¦అ॒గ్నిః¦అ॒యమ్¦వాతః॑¦అం॒తరి॑క్షేణ¦యా॒తి॒ | |
[41] మానోమిత్రఇతి ద్వావింశత్యృచస్య సూక్తస్య ఔచథ్యోదీర్ఘతమాఅశ్వస్త్రిష్టుప్ తృతీయాషష్ట్యౌజగత్యౌ | (అశ్వస్తుత్యాశ్వోదేవతా) | |
మా నో᳚ మి॒త్రో వరు॑ణో, అర్య॒మాయురింద్ర॑ ఋభు॒క్షా మ॒రుతః॒ పరి॑ ఖ్యన్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} యద్ వా॒జినో᳚ దే॒వజా᳚తస్య॒ సప్తేః᳚ ప్రవ॒క్ష్యామో᳚ వి॒దథే᳚ వీ॒ర్యా᳚ణి ||{1/22}{2.3.7.1}{1.162.1}{1.22.6.1}{311, 162, 1681} మా¦నః॒¦మి॒త్రః¦వరు॑ణః¦అ॒ర్య॒మా¦ఆ॒యుః¦ఇంద్రః॑¦ఋ॒భు॒క్షాః¦మ॒రుతః॑¦పరి॑¦ఖ్య॒న్ | |
యన్ని॒ర్ణిజా॒ రేక్ణ॑సా॒ ప్రావృ॑తస్య రా॒తిం గృ॑భీ॒తాం ము॑ఖ॒తో నయం᳚తి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} సుప్రా᳚ఙ॒జో మేమ్య॑ద్ వి॒శ్వరూ᳚ప ఇంద్రాపూ॒ష్ణోః ప్రి॒యమప్యే᳚తి॒ పాథః॑ ||{2/22}{2.3.7.2}{1.162.2}{1.22.6.2}{312, 162, 1682} యత్¦నిః॒ఽనిజా᳚¦రేక్ణ॑సా¦ప్రావృ॑తస్య¦రా॒తిమ్¦గృ॒భీ॒తామ్¦ము॒ఖ॒తః¦నయం᳚తి | |
ఏ॒ష చ్ఛాగః॑ పు॒రో, అశ్వే᳚న వా॒జినా᳚ పూ॒ష్ణో భా॒గో నీ᳚యతే వి॒శ్వదే᳚వ్యః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | జగతీ} అ॒భి॒ప్రియం॒ యత్ పు॑రో॒ళాశ॒మర్వ॑తా॒ త్వష్టేదే᳚నం సౌశ్రవ॒సాయ॑ జిన్వతి ||{3/22}{2.3.7.3}{1.162.3}{1.22.6.3}{313, 162, 1683} ఏ॒షః¦ఛాగః॑¦పు॒రః¦అశ్వే᳚న¦వా॒జినా᳚¦పూ॒ష్ణః¦భా॒గః¦నీ॒య॒తే॒¦వి॒శ్వఽదే᳚వ్యః | |
యద్ధ॑వి॒ష్య॑మృతు॒శో దే᳚వ॒యానం॒ త్రిర్మాను॑షాః॒ పర్యశ్వం॒ నయం᳚తి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} అత్రా᳚ పూ॒ష్ణః ప్ర॑థ॒మో భా॒గ ఏ᳚తి య॒జ్ఞం దే॒వేభ్యః॑ ప్రతివే॒దయ᳚న్న॒జః ||{4/22}{2.3.7.4}{1.162.4}{1.22.6.4}{314, 162, 1684} యత్¦హ॒వి॒ష్య᳚మ్¦ఋ॒తు॒ఽశః¦దే॒వ॒ఽయాన᳚మ్¦త్రిః¦మాను॑షాః¦పరి॑¦అశ్వ᳚మ్¦నయం᳚తి | |
హోతా᳚ధ్వ॒ర్యురావ॑యా, అగ్నిమిం॒ధో గ్రా᳚వగ్రా॒భ ఉ॒త శంస్తా॒ సువి॑ప్రః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} తేన॑ య॒జ్ఞేన॒ స్వ॑రంకృతేన॒ స్వి॑ష్టేన వ॒క్షణా॒, ఆ పృ॑ణధ్వం ||{5/22}{2.3.7.5}{1.162.5}{1.22.6.5}{315, 162, 1685} హోతా᳚¦అ॒ధ్వ॒ర్యుః¦ఆఽవ॑యాః¦అ॒గ్ని॒మ్ఽఇం॒ధః¦గ్రా॒వ॒ఽగ్రా॒భః¦ఉ॒త¦శంస్తా᳚¦సుఽవి॑ప్రః | |
యూ॒ప॒వ్ర॒స్కా, ఉ॒త యే యూ᳚పవా॒హాశ్చ॒షాలం॒ యే, అ॑శ్వయూ॒పాయ॒ తక్ష॑తి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | జగతీ} యే చార్వ॑తే॒ పచ॑నం సం॒భరం᳚త్యు॒తో తేషా᳚మ॒భిగూ᳚ర్తిర్న ఇన్వతు ||{6/22}{2.3.8.1}{1.162.6}{1.22.6.6}{316, 162, 1686} యూ॒ప॒ఽవ్ర॒స్కాః¦ఉ॒త¦యే¦యూ॒ప॒ఽవా॒హాః¦చ॒షాల᳚మ్¦యే¦అ॒శ్వ॒ఽయూ॒పాయ॑¦తక్ష॑తి | |
ఉప॒ ప్రాగా᳚త్ సు॒మన్మే᳚ఽధాయి॒ మన్మ॑ దే॒వానా॒మాశా॒, ఉప॑ వీ॒తపృ॑ష్ఠః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} అన్వే᳚నం॒ విప్రా॒ ఋష॑యో మదంతి దే॒వానాం᳚ పు॒ష్టే చ॑కృమా సు॒బంధుం᳚ ||{7/22}{2.3.8.2}{1.162.7}{1.22.6.7}{317, 162, 1687} ఉప॑¦ప్ర¦అ॒గా॒త్¦సు॒ఽమత్¦మే॒¦అ॒ధా॒యి॒¦మన్మ॑¦దే॒వానా᳚మ్¦ఆశాః᳚¦ఉప॑¦వీ॒తఽపృ॑ష్ఠః | |
యద్ వా॒జినో॒ దామ॑ సం॒దాన॒మర్వ॑తో॒ యా శీ᳚ర్ష॒ణ్యా᳚ రశ॒నా రజ్జు॑రస్య |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} యద్ వా᳚ ఘాస్య॒ ప్రభృ॑తమా॒స్యే॒3॑(ఏ॒) తృణం॒ సర్వా॒ తా తే॒, అపి॑ దే॒వేష్వ॑స్తు ||{8/22}{2.3.8.3}{1.162.8}{1.22.6.8}{318, 162, 1688} యత్¦వా॒జినః॑¦దామ॑¦స॒మ్ఽదాన᳚మ్¦అర్వ॑తః¦యా¦శీ॒ర్ష॒ణ్యా᳚¦ర॒శ॒నా¦రజ్జుః॑¦అ॒స్య॒ | |
యదశ్వ॑స్య క్ర॒విషో॒ మక్షి॒కాశ॒ యద్ వా॒ స్వరౌ॒ స్వధి॑తౌ రి॒ప్తమస్తి॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} యద్ధస్త॑యోః శమి॒తుర్యన్న॒ఖేషు॒ సర్వా॒ తా తే॒, అపి॑ దే॒వేష్వ॑స్తు ||{9/22}{2.3.8.4}{1.162.9}{1.22.6.9}{319, 162, 1689} యత్¦అశ్వ॑స్య¦క్ర॒విషః॑¦మక్షి॑కా¦ఆశ॑¦యత్¦వా॒¦స్వరౌ᳚¦స్వఽధి॑తౌ¦రి॒ప్తమ్¦అస్తి॑ | |
యదూవ॑ధ్యము॒దర॑స్యాప॒వాతి॒ య ఆ॒మస్య॑ క్ర॒విషో᳚ గం॒ధో, అస్తి॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} సు॒కృ॒తా తచ్ఛ॑మి॒తారః॑ కృణ్వంతూ॒త మేధం᳚ శృత॒పాకం᳚ పచంతు ||{10/22}{2.3.8.5}{1.162.10}{1.22.6.10}{320, 162, 1690} యత్¦ఊవ॑ధ్యమ్¦ఉ॒దర॑స్య¦అ॒ప॒ఽవాతి॑¦యః¦ఆ॒మస్య॑¦క్ర॒విషః॑¦గం॒ధః¦అస్తి॑ | |
యత్తే॒ గాత్రా᳚ద॒గ్నినా᳚ ప॒చ్యమా᳚నాద॒భి శూలం॒ నిహ॑తస్యావ॒ధావ॑తి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} మా తద్ భూమ్యా॒మా శ్రి॑ష॒న్మా తృణే᳚షు దే॒వేభ్య॒స్తదు॒శద్భ్యో᳚ రా॒తమ॑స్తు ||{11/22}{2.3.9.1}{1.162.11}{1.22.6.11}{321, 162, 1691} యత్¦తే॒¦గాత్రా᳚త్¦అ॒గ్నినా᳚¦ప॒చ్యమా᳚నాత్¦అ॒భి¦శూల᳚మ్¦నిఽహ॑తస్య¦అ॒వ॒ఽధావ॑తి | |
యే వా॒జినం᳚ పరి॒పశ్యం᳚తి ప॒క్వం య ఈ᳚మా॒హుః సు॑ర॒భిర్నిర్హ॒రేతి॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} యే చార్వ॑తో మాంసభి॒క్షాము॒పాస॑త ఉ॒తో తేషా᳚మ॒భిగూ᳚ర్తిర్న ఇన్వతు ||{12/22}{2.3.9.2}{1.162.12}{1.22.6.12}{322, 162, 1692} యే¦వా॒జిన᳚మ్¦ప॒రి॒ఽపశ్యం᳚తి¦ప॒క్వమ్¦యే¦ఈ॒మ్¦ఆ॒హుః¦సు॒ర॒భిః¦నిః¦హ॒ర॒¦ఇతి॑ | |
యన్నీక్ష॑ణం మాం॒స్పచ᳚న్యా, ఉ॒ఖాయా॒ యా పాత్రా᳚ణి యూ॒ష్ణ ఆ॒సేచ॑నాని |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} ఊ॒ష్మ॒ణ్యా᳚పి॒ధానా᳚ చరూ॒ణామం॒కాః సూ॒నాః పరి॑ భూషం॒త్యశ్వం᳚ ||{13/22}{2.3.9.3}{1.162.13}{1.22.6.13}{323, 162, 1693} యత్¦ని॒ఽఈక్ష॑ణమ్¦మాం॒స్పచ᳚న్యాః¦ఉ॒ఖాయాః᳚¦యా¦పాత్రా᳚ణి¦యూ॒ష్ణః¦ఆ॒ఽసేచ॑నాని | |
ని॒క్రమ॑ణం ని॒షద॑నం వి॒వర్త॑నం॒ యచ్చ॒ పడ్బీ᳚శ॒మర్వ॑తః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} యచ్చ॑ ప॒పౌ యచ్చ॑ ఘా॒సిం జ॒ఘాస॒ సర్వా॒ తా తే॒, అపి॑ దే॒వేష్వ॑స్తు ||{14/22}{2.3.9.4}{1.162.14}{1.22.6.14}{324, 162, 1694} ని॒ఽక్రమ॑ణమ్¦ని॒ఽసద॑నమ్¦వి॒ఽవర్త॑నమ్¦యత్¦చ॒¦పడ్బీ᳚శమ్¦అర్వ॑తః | |
మా త్వా॒గ్నిర్ధ్వ॑నయీద్ ధూ॒మగం᳚ధి॒ర్మోఖా భ్రాజం᳚త్య॒భి వి॑క్త॒ జఘ్రిః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} ఇ॒ష్టం వీ॒తమ॒భిగూ᳚ర్తం॒ వష॑ట్కృతం॒ తం దే॒వాసః॒ ప్రతి॑ గృభ్ణం॒త్యశ్వం᳚ ||{15/22}{2.3.9.5}{1.162.15}{1.22.6.15}{325, 162, 1695} మా¦త్వా॒¦అ॒గ్నిః¦ధ్వ॒న॒యీ॒త్¦ధూ॒మఽగం᳚ధిః¦మా¦ఉ॒ఖా¦భ్రాజం᳚తీ¦అ॒భి¦వి॒క్త॒¦జఘ్రిః॑ | |
యదశ్వా᳚య॒ వాస॑ ఉపస్తృ॒ణంత్య॑ధీవా॒సం యా హిర᳚ణ్యాన్యస్మై |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} సం॒దాన॒మర్వం᳚తం॒ పడ్బీ᳚శం ప్రి॒యా దే॒వేష్వా యా᳚మయంతి ||{16/22}{2.3.10.1}{1.162.16}{1.22.6.16}{326, 162, 1696} యత్¦అశ్వా᳚య¦వాసః॑¦ఉ॒ప॒ఽస్తృ॒ణంతి॑¦అ॒ధీ॒వా॒సమ్¦యా¦హిర᳚ణ్యాని¦అ॒స్మై॒ | |
యత్తే᳚ సా॒దే మహ॑సా॒ శూకృ॑తస్య॒ పార్ష్ణ్యా᳚ వా॒ కశ॑యా వా తు॒తోద॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} స్రు॒చేవ॒ తా హ॒విషో᳚, అధ్వ॒రేషు॒ సర్వా॒ తా తే॒ బ్రహ్మ॑ణా సూదయామి ||{17/22}{2.3.10.2}{1.162.17}{1.22.6.17}{327, 162, 1697} యత్¦తే॒¦సా॒దే¦మహ॑సా¦శూకృ॑తస్య¦పార్ష్ణ్యా᳚¦వా॒¦కశ॑యా¦వా॒¦తు॒తోద॑ | |
చతు॑స్త్రింశద్ వా॒జినో᳚ దే॒వబం᳚ధోర్॒వంక్రీ॒రశ్వ॑స్య॒ స్వధి॑తిః॒ సమే᳚తి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} అచ్ఛి॑ద్రా॒ గాత్రా᳚ వ॒యునా᳚ కృణోత॒ పరు॑ష్పరురను॒ఘుష్యా॒ వి శ॑స్త ||{18/22}{2.3.10.3}{1.162.18}{1.22.6.18}{328, 162, 1698} చతుః॑ఽత్రింశత్¦వా॒జినః॑¦దే॒వఽబం᳚ధోః¦వంక్రీః᳚¦అశ్వ॑స్య¦స్వఽధి॑తిః¦సమ్¦ఏ॒తి॒ | |
ఏక॒స్త్వష్టు॒రశ్వ॑స్యా విశ॒స్తా ద్వా యం॒తారా᳚ భవత॒స్తథ॑ ఋ॒తుః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} యా తే॒ గాత్రా᳚ణామృతు॒థా కృ॒ణోమి॒ తాతా॒ పిండా᳚నాం॒ ప్ర జు॑హోమ్య॒గ్నౌ ||{19/22}{2.3.10.4}{1.162.19}{1.22.6.19}{329, 162, 1699} ఏకః॑¦త్వష్టుః॑¦అశ్వ॑స్య¦వి॒ఽశ॒స్తా¦ద్వా¦యం॒తారా᳚¦భ॒వ॒తః॒¦తథా᳚¦ఋ॒తుః | |
మా త్వా᳚ తపత్ ప్రి॒య ఆ॒త్మాపి॒యంతం॒ మా స్వధి॑తిస్త॒న్వ1॑(అ॒) ఆ తి॑ష్ఠిపత్తే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} మా తే᳚ గృ॒ధ్నుర॑విశ॒స్తాతి॒హాయ॑ ఛి॒ద్రా గాత్రా᳚ణ్య॒సినా॒ మిథూ᳚ కః ||{20/22}{2.3.10.5}{1.162.20}{1.22.6.20}{330, 162, 1700} మా¦త్వా॒¦త॒ప॒త్¦ప్రి॒యః¦ఆ॒త్మా¦అ॒పి॒ఽయంత᳚మ్¦మా¦స్వఽధి॑తిః¦త॒న్వః॑¦ఆ¦తి॒స్థి॒ప॒త్¦తే॒ | |
న వా, ఉ॑ ఏ॒తన్ మ్రి॑యసే॒ న రి॑ష్యసి దే॒వాఀ, ఇదే᳚షి ప॒థిభిః॑ సు॒గేభిః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} హరీ᳚ తే॒ యుంజా॒ పృష॑తీ, అభూతా॒ముపా᳚స్థాద్ వా॒జీ ధు॒రి రాస॑భస్య ||{21/22}{2.3.10.6}{1.162.21}{1.22.6.21}{331, 162, 1701} న¦వై¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦ఏ॒తత్¦మ్రి॒య॒సే॒¦న¦రి॒ష్య॒సి॒¦దే॒వాన్¦ఇత్¦ఏ॒షి॒¦ప॒థిఽభిః॑¦సు॒ఽగేభిః॑ | |
సు॒గవ్యం᳚ నో వా॒జీ స్వశ్వ్యం᳚ పుం॒సః పు॒త్రాఀ, ఉ॒త వి॑శ్వా॒పుషం᳚ ర॒యిం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} అ॒నా॒గా॒స్త్వం నో॒, అది॑తిః కృణోతు క్ష॒త్రం నో॒, అశ్వో᳚ వనతాం హ॒విష్మా॑న్ ||{22/22}{2.3.10.7}{1.162.22}{1.22.6.22}{332, 162, 1702} సు॒ఽగవ్య᳚మ్¦నః॒¦వా॒జీ¦సు॒.ఆశ్వ్య᳚మ్¦పుం॒సః¦పు॒త్రాన్¦ఉ॒త¦వి॒శ్వ॒ఽపుష᳚మ్¦ర॒యిమ్ | |
[42] యదక్రందఇతి త్రయోదశర్చస్య సూక్తస్యౌచథ్యోదీర్ఘతమాఅశ్వస్త్రిష్టుప్ | |
యదక్రం᳚దః ప్రథ॒మం జాయ॑మాన ఉ॒ద్యన్ త్స॑ము॒ద్రాదు॒త వా॒ పురీ᳚షాత్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} శ్యే॒నస్య॑ ప॒క్షా హ॑రి॒ణస్య॑ బా॒హూ, ఉ॑ప॒స్తుత్యం॒ మహి॑ జా॒తం తే᳚, అర్వన్ ||{1/13}{2.3.11.1}{1.163.1}{1.22.7.1}{333, 163, 1703} యత్¦అక్రం᳚దః¦ప్ర॒థ॒మమ్¦జాయ॑మానః¦ఉ॒త్ఽయన్¦స॒ము॒ద్రాత్¦ఉ॒త¦వా॒¦పురీ᳚షాత్ | |
య॒మేన॑ ద॒త్తం త్రి॒త ఏ᳚నమాయున॒గింద్ర॑ ఏణం ప్రథ॒మో, అధ్య॑తిష్ఠత్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} గం॒ధ॒ర్వో, అ॑స్య రశ॒నామ॑గృభ్ణా॒త్ సూరా॒దశ్వం᳚ వసవో॒ నిర॑తష్ట ||{2/13}{2.3.11.2}{1.163.2}{1.22.7.2}{334, 163, 1704} య॒మేన॑¦ద॒త్తమ్¦త్రి॒తః¦ఏ॒న॒మ్¦అ॒యు॒న॒క్¦ఇంద్రః॑¦ఏ॒న॒మ్¦ప్ర॒థ॒మః¦అధి॑¦అ॒తి॒ష్ఠ॒త్ | |
అసి॑ య॒మో, అస్యా᳚ది॒త్యో, అ᳚ర్వ॒న్నసి॑ త్రి॒తో గుహ్యే᳚న వ్ర॒తేన॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} అసి॒ సోమే᳚న స॒మయా॒ విపృ॑క్త ఆ॒హుస్తే॒ త్రీణి॑ ది॒వి బంధ॑నాని ||{3/13}{2.3.11.3}{1.163.3}{1.22.7.3}{335, 163, 1705} అసి॑¦య॒మః¦అసి॑¦ఆ॒ది॒త్యః¦అ॒ర్వ॒న్¦అసి॑¦త్రి॒తః¦గుహ్యే᳚న¦వ్ర॒తేన॑ | |
త్రీణి॑ త ఆహుర్ది॒వి బంధ॑నాని॒ త్రీణ్య॒ప్సు త్రీణ్యం॒తః స॑ము॒ద్రే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} ఉ॒తేవ॑ మే॒ వరు॑ణశ్ఛన్ త్స్యర్వ॒న్ యత్రా᳚ త ఆ॒హుః ప॑ర॒మం జ॒నిత్రం᳚ ||{4/13}{2.3.11.4}{1.163.4}{1.22.7.4}{336, 163, 1706} త్రీణి॑¦తే॒¦ఆ॒హుః॒¦ది॒వి¦బంధ॑నాని¦త్రీణి॑¦అ॒ప్ఽసు¦త్రీణి॑¦అం॒తరితి॑¦స॒ము॒ద్రే | |
ఇ॒మా తే᳚ వాజిన్నవ॒మార్జ॑నానీ॒మా శ॒ఫానాం᳚ సని॒తుర్ని॒ధానా᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} అత్రా᳚ తే భ॒ద్రా ర॑శ॒నా, అ॑పశ్యమృ॒తస్య॒ యా, అ॑భి॒రక్షం᳚తి గో॒పాః ||{5/13}{2.3.11.5}{1.163.5}{1.22.7.5}{337, 163, 1707} ఇ॒మా¦తే॒¦వా॒జి॒న్¦అ॒వ॒ఽమార్జ॑నాని¦ఇ॒మా¦శ॒ఫానా᳚మ్¦స॒ని॒తుః¦ని॒ఽధానా᳚ | |
ఆ॒త్మానం᳚ తే॒ మన॑సా॒రాద॑జానామ॒వో ది॒వా ప॒తయం᳚తం పతం॒గం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} శిరో᳚, అపశ్యం ప॒థిభిః॑ సు॒గేభి॑రరే॒ణుభి॒ర్జేహ॑మానం పత॒త్రి ||{6/13}{2.3.12.1}{1.163.6}{1.22.7.6}{338, 163, 1708} ఆ॒త్మాన᳚మ్¦తే॒¦మన॑సా¦ఆ॒రాత్¦అ॒జా॒నా॒మ్¦అ॒వః¦ది॒వా¦ప॒తయం᳚తమ్¦ప॒తం॒గమ్ | |
అత్రా᳚ తే రూ॒పము॑త్త॒మమ॑పశ్యం॒ జిగీ᳚షమాణమి॒ష ఆ ప॒దే గోః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} య॒దా తే॒ మర్తో॒, అను॒ భోగ॒మాన॒ళాదిద్ గ్రసి॑ష్ఠ॒ ఓష॑ధీరజీగః ||{7/13}{2.3.12.2}{1.163.7}{1.22.7.7}{339, 163, 1709} అత్ర॑¦తే॒¦రూ॒పమ్¦ఉ॒త్ఽత॒మమ్¦అ॒ప॒శ్య॒మ్¦జిగీ᳚షమాణమ్¦ఇ॒షః¦ఆ¦ప॒దే¦గోః | |
అను॑ త్వా॒ రథో॒, అను॒ మర్యో᳚, అర్వ॒న్నను॒ గావోఽను॒ భగః॑ క॒నీనాం᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} అను॒ వ్రాతా᳚స॒స్తవ॑ స॒ఖ్యమీ᳚యు॒రను॑ దే॒వా మ॑మిరే వీ॒ర్యం᳚ తే ||{8/13}{2.3.12.3}{1.163.8}{1.22.7.8}{340, 163, 1710} అను॑¦త్వా॒¦రథః॑¦అను॑¦మర్యః॑¦అ॒ర్వ॒న్¦అను॑¦గావః॑¦అను॑¦భగః॑¦క॒నీనా᳚మ్ | |
హిర᳚ణ్యశృం॒గోఽయో᳚, అస్య॒ పాదా॒ మనో᳚జవా॒, అవ॑ర॒ ఇంద్ర॑ ఆసీత్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} దే॒వా, ఇద॑స్య హవి॒రద్య॑మాయ॒న్ యో, అర్వం᳚తం ప్రథ॒మో, అ॒ధ్యతి॑ష్ఠత్ ||{9/13}{2.3.12.4}{1.163.9}{1.22.7.9}{341, 163, 1711} హిర᳚ణ్యఽశృంగః¦అయః॑¦అ॒స్య॒¦పాదాః᳚¦మనః॑ఽజవాః¦అవ॑రః¦ఇంద్రః॑¦ఆ॒సీ॒త్ | |
ఈ॒ర్మాంతా᳚సః॒ సిలి॑కమధ్యమాసః॒ సం శూర॑ణాసో ది॒వ్యాసో॒, అత్యాః᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} హం॒సా, ఇ॑వ శ్రేణి॒శో య॑తంతే॒ యదాక్షి॑షుర్ది॒వ్యమజ్మ॒మశ్వాః᳚ ||{10/13}{2.3.12.5}{1.163.10}{1.22.7.10}{342, 163, 1712} ఈ॒ర్మ.ఆం᳚తాసః¦సిలి॑కఽమధ్యమాసః¦సమ్¦శూర॑ణాసః¦ది॒వ్యాసః॑¦అత్యాః᳚ | |
తవ॒ శరీ᳚రం పతయి॒ష్ణ్వ᳚ర్వ॒న్ తవ॑ చి॒త్తం వాత॑ ఇవ॒ ధ్రజీ᳚మాన్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} తవ॒ శృంగా᳚ణి॒ విష్ఠి॑తా పురు॒త్రార᳚ణ్యేషు॒ జర్భు॑రాణా చరంతి ||{11/13}{2.3.13.1}{1.163.11}{1.22.7.11}{343, 163, 1713} తవ॑¦శరీ᳚రమ్¦ప॒త॒యి॒ష్ణు¦అ॒ర్వ॒న్¦తవ॑¦చి॒త్తమ్¦వాతః॑ఽఇవ¦ధ్రజీ᳚మాన్ | |
ఉప॒ ప్రాగా॒చ్ఛస॑నం వా॒జ్యర్వా᳚ దేవ॒ద్రీచా॒ మన॑సా॒ దీధ్యా᳚నః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} అ॒జః పు॒రో నీ᳚యతే॒ నాభి॑ర॒స్యాను॑ ప॒శ్చాత్ క॒వయో᳚ యంతి రే॒భాః ||{12/13}{2.3.13.2}{1.163.12}{1.22.7.12}{344, 163, 1714} ఉప॑¦ప్ర¦అ॒గా॒త్¦శస॑నమ్¦వా॒జీ¦అర్వా᳚¦దే॒వ॒ద్రీచా᳚¦మన॑సా¦దీధ్యా᳚నః | |
ఉప॒ ప్రాగా᳚త్ పర॒మం యత్ స॒ధస్థ॒మర్వాఀ॒, అచ్ఛా᳚ పి॒తరం᳚ మా॒తరం᳚ చ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | అశ్వః | త్రిష్టుప్} అ॒ద్యా దే॒వాంజుష్ట॑తమో॒ హి గ॒మ్యా, అథా శా᳚స్తే దా॒శుషే॒ వార్యా᳚ణి ||{13/13}{2.3.13.3}{1.163.13}{1.22.7.13}{345, 163, 1715} ఉప॑¦ప్ర¦అ॒గా॒త్¦ప॒ర॒మమ్¦యత్¦స॒ధఽస్థ᳚మ్¦అర్వా᳚న్¦అచ్ఛ॑¦పి॒తర᳚మ్¦మా॒తర᳚మ్¦చ॒ | |
[43] అస్యవామస్యేతి ద్విపంచాశదృచస్య సూక్తస్య ఔచథ్యోదీర్ఘతమా ఆద్యానామేకచత్వారింశటృచాం విశ్వేదేవాస్తస్యాః సముద్రాఇత్యస్యావాక్సముద్రాక్షరాపః శకమయమిత్యస్యాఃశకధూమసోమౌత్రయః కేశినఇత్యస్యాఅగ్నిసూర్యవాయవో (కేశినఇతిగుణః) చత్వారివాగిత్యస్యావాక్ఇంద్రంమిత్రమితిద్వయోః సూర్యోద్వాదశప్రధయఇత్యస్యాః కాలచక్రం (అత్రసంవత్సరసంస్థంకాలచక్రవర్ణనం) యస్తఇత్యస్యాః సరస్వతీయజ్ఞేనేత్యస్యాః సాధ్యాఃసమానమిత్యస్యాః సూర్యః (పర్జన్యాగ్నీవా) దివ్యంసుపర్ణమిత్యస్యాః సరస్వాన్ (సూర్యోవా) త్రిష్టుప్ ద్వాదశీ పంచదశీ త్రయోవింశీ ఏకోనత్రింశీ షట్త్రింశ్యేకచత్వారిం- శీచజగత్యః ద్విచత్వారింశీ ప్రస్తారపంక్తిః ఏకపంచాశ్యనుష్టుప్ | |
అ॒స్య వా॒మస్య॑ పలి॒తస్య॒ హోతు॒స్తస్య॒ భ్రాతా᳚ మధ్య॒మో, అ॒స్త్యశ్నః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} తృ॒తీయో॒ భ్రాతా᳚ ఘృ॒తపృ॑ష్ఠో, అ॒స్యాత్రా᳚పశ్యం వి॒శ్పతిం᳚ స॒ప్తపు॑త్రం ||{1/52}{2.3.14.1}{1.164.1}{1.22.8.1}{346, 164, 1716} అ॒స్య¦వా॒మస్య॑¦ప॒లి॒తస్య॑¦హోతుః॑¦తస్య॑¦భ్రాతా᳚¦మ॒ధ్య॒మః¦అ॒స్తి॒¦అశ్నః॑ | |
స॒ప్త యుం᳚జంతి॒ రథ॒మేక॑చక్ర॒మేకో॒, అశ్వో᳚ వహతి స॒ప్తనా᳚మా |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} త్రి॒నాభి॑ చ॒క్రమ॒జర॑మన॒ర్వం యత్రే॒మా విశ్వా॒ భువ॒నాధి॑ త॒స్థుః ||{2/52}{2.3.14.2}{1.164.2}{1.22.8.2}{347, 164, 1717} స॒ప్త¦యుం॒జం॒తి॒¦రథ᳚మ్¦ఏక॑ఽచక్రమ్¦ఏకః॑¦అశ్వః॑¦వ॒హ॒తి॒¦స॒ప్తఽనా᳚మా | |
ఇ॒మం రథ॒మధి॒ యే స॒ప్త త॒స్థుః స॒ప్తచ॑క్రం స॒ప్త వ॑హం॒త్యశ్వాః᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} స॒ప్త స్వసా᳚రో, అ॒భి సం న॑వంతే॒ యత్ర॒ గవాం॒ నిహి॑తా స॒ప్త నామ॑ ||{3/52}{2.3.14.3}{1.164.3}{1.22.8.3}{348, 164, 1718} ఇ॒మమ్¦రథ᳚మ్¦అధి॑¦యే¦స॒ప్త¦త॒స్థుః¦స॒ప్తఽచ॑క్రమ్¦స॒ప్త¦వ॒హం॒తి॒¦అశ్వాః᳚ | |
కో ద॑దర్శ ప్రథ॒మం జాయ॑మానమస్థ॒న్వంతం॒ యద॑న॒స్థా బిభ॑ర్తి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} భూమ్యా॒, అసు॒రసృ॑గా॒త్మా క్వ॑ స్వి॒త్ కో వి॒ద్వాంస॒ముప॑ గా॒త్ ప్రష్టు॑మే॒తత్ ||{4/52}{2.3.14.4}{1.164.4}{1.22.8.4}{349, 164, 1719} కః¦ద॒ద॒ర్శ॒¦ప్ర॒థ॒మమ్¦జాయ॑మానమ్¦అ॒స్థ॒న్ఽవంత᳚మ్¦యత్¦అ॒న॒స్థా¦బిభ॑ర్తి | |
పాకః॑ పృచ్ఛామి॒ మన॒సావి॑జానన్ దే॒వానా᳚మే॒నా నిహి॑తా ప॒దాని॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} వ॒త్సే బ॒ష్కయేఽధి॑ స॒ప్త తంతూ॒న్ వి త॑త్నిరే క॒వయ॒ ఓత॒వా, ఉ॑ ||{5/52}{2.3.14.5}{1.164.5}{1.22.8.5}{350, 164, 1720} పాకః॑¦పృ॒చ్ఛా॒మి॒¦మన॑సా¦అవి॑ఽజానన్¦దే॒వానా᳚మ్¦ఏ॒నా¦నిఽహి॑తా¦ప॒దాని॑ | |
అచి॑కిత్వాంచికి॒తుష॑శ్చి॒దత్ర॑ క॒వీన్ పృ॑చ్ఛామి వి॒ద్మనే॒ న వి॒ద్వాన్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} వి యస్త॒స్తంభ॒ షళి॒మా రజాం᳚స్య॒జస్య॑ రూ॒పే కిమపి॑ స్వి॒దేకం᳚ ||{6/52}{2.3.15.1}{1.164.6}{1.22.8.6}{351, 164, 1721} అచి॑కిత్వాన్¦చి॒కి॒తుషః॑¦చి॒త్¦అత్ర॑¦క॒వీన్¦పృ॒చ్ఛా॒మి॒¦వి॒ద్మనే᳚¦న¦వి॒ద్వాన్ | |
ఇ॒హ బ్ర॑వీతు॒ య ఈ᳚మం॒గ వేదా॒స్య వా॒మస్య॒ నిహి॑తం ప॒దం వేః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} శీ॒ర్ష్ణః, క్షీ॒రం దు॑హ్రతే॒ గావో᳚, అస్య వ॒వ్రిం వసా᳚నా, ఉద॒కం ప॒దాపుః॑ ||{7/52}{2.3.15.2}{1.164.7}{1.22.8.7}{352, 164, 1722} ఇ॒హ¦బ్ర॒వీ॒తు॒¦యః¦ఈ॒మ్¦అం॒గ¦వేద॑¦అ॒స్య¦వా॒మస్య॑¦నిఽహి॑తమ్¦ప॒దమ్¦వేరితి॒ వేః | |
మా॒తా పి॒తర॑మృ॒త ఆ బ॑భాజ ధీ॒త్యగ్రే॒ మన॑సా॒ సం హి జ॒గ్మే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} సా బీ᳚భ॒త్సుర్గర్భ॑రసా॒ నివి॑ద్ధా॒ నమ॑స్వంత॒ ఇదు॑పవా॒కమీ᳚యుః ||{8/52}{2.3.15.3}{1.164.8}{1.22.8.8}{353, 164, 1723} మా॒తా¦పి॒తర᳚మ్¦ఋ॒తే¦ఆ¦బ॒భా॒జ॒¦ధీ॒తీ¦అగ్రే᳚¦మన॑సా¦సమ్¦హి¦జ॒గ్మే | |
యు॒క్తా మా॒తాసీ᳚ద్ ధు॒రి దక్షి॑ణాయా॒, అతి॑ష్ఠ॒ద్ గర్భో᳚ వృజ॒నీష్వం॒తః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} అమీ᳚మేద్ వ॒త్సో, అను॒ గామ॑పశ్యద్ విశ్వరూ॒ప్యం᳚ త్రి॒షు యోజ॑నేషు ||{9/52}{2.3.15.4}{1.164.9}{1.22.8.9}{354, 164, 1724} యు॒క్తా¦మా॒తా¦ఆ॒సీ॒త్¦ధు॒రి¦దక్షి॑ణాయాః¦అతి॑ష్ఠత్¦గర్భః॑¦వృ॒జ॒నీషు॑¦అం॒తరితి॑ | |
తి॒స్రో మా॒తౄస్త్రీన్ పి॒తౄన్ బిభ్ర॒దేక॑ ఊ॒ర్ధ్వస్త॑స్థౌ॒ నేమవ॑ గ్లాపయంతి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} మం॒త్రయం᳚తే ది॒వో, అ॒ముష్య॑ పృ॒ష్ఠే వి॑శ్వ॒విదం॒ వాచ॒మవి॑శ్వమిన్వాం ||{10/52}{2.3.15.5}{1.164.10}{1.22.8.10}{355, 164, 1725} తి॒స్రః¦మా॒తౄః¦త్రీన్¦పి॒తౄన్¦బిభ్ర॑త్¦ఏకః॑¦ఊ॒ర్ధ్వః¦త॒స్థౌ॒¦న¦ఈ॒మ్¦అవ॑¦గ్ల॒ప॒యం॒తి॒ | |
ద్వాద॑శారం న॒హి తజ్జరా᳚య॒ వర్వ॑ర్తి చ॒క్రం పరి॒ ద్యామృ॒తస్య॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} ఆ పు॒త్రా, అ॑గ్నే మిథు॒నాసో॒, అత్ర॑ స॒ప్త శ॒తాని॑ వింశ॒తిశ్చ॑ తస్థుః ||{11/52}{2.3.16.1}{1.164.11}{1.22.8.11}{356, 164, 1726} ద్వాద॑శ.ఆరమ్¦న॒హి¦తత్¦జరా᳚య¦వర్వ॑ర్తి¦చ॒క్రమ్¦పరి॑¦ద్యామ్¦ఋ॒తస్య॑ | |
పంచ॑పాదం పి॒తరం॒ ద్వాద॑శాకృతిం ది॒వ ఆ᳚హుః॒ పరే॒, అర్ధే᳚ పురీ॒షిణం᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | జగతీ} అథే॒మే, అ॒న్య ఉప॑రే విచక్ష॒ణం స॒ప్తచ॑క్రే॒ షళ॑ర ఆహు॒రర్పి॑తం ||{12/52}{2.3.16.2}{1.164.12}{1.22.8.12}{357, 164, 1727} పంచ॑ఽపాదమ్¦పి॒తర᳚మ్¦ద్వాద॑శఽఆకృతిమ్¦ది॒వః¦ఆ॒హుః॒¦పరే᳚¦అర్ధే᳚¦పు॒రీ॒షిణ᳚మ్ | |
పంచా᳚రే చ॒క్రే ప॑రి॒వర్త॑మానే॒ తస్మి॒న్నా త॑స్థు॒ర్భువ॑నాని॒ విశ్వా᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} తస్య॒ నాక్ష॑స్తప్యతే॒ భూరి॑భారః స॒నాదే॒వ న శీ᳚ర్యతే॒ సనా᳚భిః ||{13/52}{2.3.16.3}{1.164.13}{1.22.8.13}{358, 164, 1728} పంచ॑.ఆరే¦చ॒క్రే¦ప॒రి॒ఽవర్త॑మానే¦తస్మి॑న్¦ఆ¦త॒స్థుః॒¦భువ॑నాని¦విశ్వా᳚ | |
సనే᳚మి చ॒క్రమ॒జరం॒ వి వా᳚వృత ఉత్తా॒నాయాం॒ దశ॑ యు॒క్తా వ॑హంతి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} సూర్య॑స్య॒ చక్షూ॒ రజ॑సై॒త్యావృ॑తం॒ తస్మి॒న్నార్పి॑తా॒ భువ॑నాని॒ విశ్వా᳚ ||{14/52}{2.3.16.4}{1.164.14}{1.22.8.14}{359, 164, 1729} సఽనే᳚మి¦చ॒క్రమ్¦అ॒జర᳚మ్¦వి¦వ॒వృ॒తే॒¦ఉ॒త్తా॒నాయా᳚మ్¦దశ॑¦యు॒క్తాః¦వ॒హం॒తి॒ | |
సా॒కం॒జానాం᳚ స॒ప్తథ॑మాహురేక॒జం షళిద్ య॒మా, ఋష॑యో దేవ॒జా, ఇతి॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | జగతీ} తేషా᳚మి॒ష్టాని॒ విహి॑తాని ధామ॒శః స్థా॒త్రే రే᳚జంతే॒ వికృ॑తాని రూప॒శః ||{15/52}{2.3.16.5}{1.164.15}{1.22.8.15}{360, 164, 1730} సా॒క॒మ్ఽజానా᳚మ్¦స॒ప్తథ᳚మ్¦ఆ॒హుః॒¦ఏ॒క॒ఽజమ్¦షట్¦ఇత్¦య॒మాః¦ఋష॑యః¦దే॒వ॒ఽజాః¦ఇతి॑ | |
స్త్రియః॑ స॒తీస్తాఀ, ఉ॑ మే పుం॒స ఆ᳚హుః॒ పశ్య॑దక్ష॒ణ్వాన్ న వి చే᳚తదం॒ధః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} క॒విర్యః పు॒త్రః స ఈ॒మా చి॑కేత॒ యస్తా వి॑జా॒నాత్ స పి॒తుష్పి॒తాస॑త్ ||{16/52}{2.3.17.1}{1.164.16}{1.22.8.16}{361, 164, 1731} స్త్రియః॑¦స॒తీః¦తాన్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦మే॒¦పుం॒సః¦ఆ॒హుః॒¦పశ్య॑త్¦అ॒క్ష॒ణ్ఽవాన్¦న¦వి¦చే॒త॒త్¦అం॒ధః | |
అ॒వః పరే᳚ణ ప॒ర ఏ॒నావ॑రేణ ప॒దా వ॒త్సం బిభ్ర॑తీ॒ గౌరుద॑స్థాత్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} సా క॒ద్రీచీ॒ కం స్వి॒దర్ధం॒ పరా᳚గా॒త్ క్వ॑ స్విత్ సూతే న॒హి యూ॒థే, అం॒తః ||{17/52}{2.3.17.2}{1.164.17}{1.22.8.17}{362, 164, 1732} అ॒వః¦పరే᳚ణ¦ప॒రః¦ఏ॒నా¦అవ॑రేణ¦ప॒దా¦వ॒త్సమ్¦బిభ్ర॑తీ¦గౌః¦ఉత్¦అ॒స్థా॒త్ | |
అ॒వః పరే᳚ణ పి॒తరం॒ యో, అ॑స్యాను॒వేద॑ ప॒ర ఏ॒నావ॑రేణ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} క॒వీ॒యమా᳚నః॒ క ఇ॒హ ప్ర వో᳚చద్ దే॒వం మనః॒ కుతో॒, అధి॒ ప్రజా᳚తం ||{18/52}{2.3.17.3}{1.164.18}{1.22.8.18}{363, 164, 1733} అ॒వః¦పరే᳚ణ¦పి॒తర᳚మ్¦యః¦అ॒స్య॒¦అ॒ను॒ఽవేద॑¦ప॒రః¦ఏ॒నా¦అవ॑రేణ | |
యే, అ॒ర్వాంచ॒స్తాఀ, ఉ॒ పరా᳚చ ఆహు॒ర్యే పరాం᳚చ॒స్తాఀ, ఉ॑ అ॒ర్వాచ॑ ఆహుః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} ఇంద్ర॑శ్చ॒ యా చ॒క్రథుః॑ సోమ॒ తాని॑ ధు॒రా న యు॒క్తా రజ॑సో వహంతి ||{19/52}{2.3.17.4}{1.164.19}{1.22.8.19}{364, 164, 1734} యే¦అ॒ర్వాంచః॑¦తాన్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦పరా᳚చః¦ఆ॒హుః॒¦యే¦పరాం᳚చః¦తాన్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦అ॒ర్వాచః॑¦ఆ॒హుః॒ | |
ద్వా సు॑ప॒ర్ణా స॒యుజా॒ సఖా᳚యా సమా॒నం వృ॒క్షం పరి॑ షస్వజాతే |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} తయో᳚ర॒న్యః పిప్ప॑లం స్వా॒ద్వత్ త్యన॑శ్నన్న॒న్యో, అ॒భి చా᳚కశీతి ||{20/52}{2.3.17.5}{1.164.20}{1.22.8.20}{365, 164, 1735} ద్వా¦సు॒ఽప॒ర్ణా¦స॒ఽయుజా᳚¦సఖా᳚యా¦స॒మ॒నమ్¦వృ॒క్షమ్¦పరి॑¦స॒స్వ॒జా॒తే॒ ఇతి॑ | |
యత్రా᳚ సుప॒ర్ణా, అ॒మృత॑స్య భా॒గమని॑మేషం వి॒దథా᳚భి॒స్వరం᳚తి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} ఇ॒నో విశ్వ॑స్య॒ భువ॑నస్య గో॒పాః స మా॒ ధీరః॒ పాక॒మత్రా వి॑వేశ ||{21/52}{2.3.18.1}{1.164.21}{1.22.8.21}{366, 164, 1736} యత్ర॑¦సు॒ఽప॒ర్ణాః¦అ॒మృత॑స్య¦భా॒గమ్¦అని॑ఽమేషమ్¦వి॒దథా᳚¦అ॒భి॒ఽస్వరం᳚తి | |
యస్మి᳚న్ వృ॒క్షే మ॒ధ్వదః॑ సుప॒ర్ణా ని॑వి॒శంతే॒ సువ॑తే॒ చాధి॒ విశ్వే᳚ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} తస్యేదా᳚హుః॒ పిప్ప॑లం స్వా॒ద్వగ్రే॒ తన్నోన్న॑శ॒ద్యః పి॒తరం॒ న వేద॑ ||{22/52}{2.3.18.2}{1.164.22}{1.22.8.22}{367, 164, 1737} యస్మి॑న్¦వృ॒క్షే¦మ॒ధు॒.ఆదః॑¦సు॒ఽప॒ర్ణాః¦ని॒ఽవి॒శంతే᳚¦సువ॑తే¦చ॒¦అధి॑¦విశ్వే᳚ | |
యద్ గా᳚య॒త్రే, అధి॑ గాయ॒త్రమాహి॑తం॒ త్రైష్టు॑భాద్ వా॒ త్రైష్టు॑భం ని॒రత॑క్షత |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | జగతీ} యద్ వా॒ జగ॒జ్జగ॒త్యాహి॑తం ప॒దం య ఇత్తద్ వి॒దుస్తే, అ॑మృత॒త్వమా᳚నశుః ||{23/52}{2.3.18.3}{1.164.23}{1.22.8.23}{368, 164, 1738} యత్¦గా॒య॒త్రే¦అధి॑¦గా॒య॒త్రమ్¦ఆఽహి॑తమ్¦త్రైస్తు॑భాత్¦వా॒¦త్రైస్తు॑భమ్¦నిః॒.ఆత॑క్షత | |
గా॒య॒త్రేణ॒ ప్రతి॑ మిమీతే, అ॒ర్కమ॒ర్కేణ॒ సామ॒ త్రైష్టు॑భేన వా॒కం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} వా॒కేన॑ వా॒కం ద్వి॒పదా॒ చతు॑ష్పదా॒క్షరే᳚ణ మిమతే స॒ప్త వాణీః᳚ ||{24/52}{2.3.18.4}{1.164.24}{1.22.8.24}{369, 164, 1739} గా॒య॒త్రేణ॑¦ప్రతి॑¦మి॒మీ॒తే॒¦అ॒ర్కమ్¦అ॒ర్కేణ॑¦సామ॑¦త్రైస్తు॑భేన¦వా॒కమ్ | |
జగ॑తా॒ సింధుం᳚ ది॒వ్య॑స్తభాయద్ రథంత॒రే సూర్యం॒ పర్య॑పశ్యత్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} గా॒య॒త్రస్య॑ స॒మిధ॑స్తి॒స్ర ఆ᳚హు॒స్తతో᳚ మ॒హ్నా ప్ర రి॑రిచే మహి॒త్వా ||{25/52}{2.3.18.5}{1.164.25}{1.22.8.25}{370, 164, 1740} జగ॑తా¦సింధు᳚మ్¦ది॒వి¦అ॒స్త॒భా॒య॒త్¦ర॒థ॒మ్ఽత॒రే¦సూర్య᳚మ్¦పరి॑¦అ॒ప॒శ్య॒త్ | |
ఉప॑ హ్వయే సు॒దుఘాం᳚ ధే॒నుమే॒తాం సు॒హస్తో᳚ గో॒ధుగు॒త దో᳚హదేనాం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} శ్రేష్ఠం᳚ స॒వం స॑వి॒తా సా᳚విషన్నో॒ఽభీ᳚ద్ధో ఘ॒ర్మస్తదు॒ షు ప్ర వో᳚చం ||{26/52}{2.3.19.1}{1.164.26}{1.22.8.26}{371, 164, 1741} ఉప॑¦హ్వ॒యే॒¦సు॒ఽదుఘా᳚మ్¦ధే॒నుమ్¦ఏ॒తామ్¦సు॒ఽహస్తః॑¦గో॒ఽధుక్¦ఉ॒త¦దో॒హ॒త్¦ఏ॒నా॒మ్ | |
హిం॒కృ॒ణ్వ॒తీ వ॑సు॒పత్నీ॒ వసూ᳚నాం వ॒త్సమి॒చ్ఛంతీ॒ మన॑సా॒భ్యాగా᳚త్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} దు॒హామ॒శ్విభ్యాం॒ పయో᳚, అ॒ఘ్న్యేయం సా వ॑ర్ధతాం మహ॒తే సౌభ॑గాయ ||{27/52}{2.3.19.2}{1.164.27}{1.22.8.27}{372, 164, 1742} హి॒ఙ్ఽకృ॒ణ్వ॒తీ¦వ॒సు॒ఽపత్నీ᳚¦వసూ᳚నామ్¦వ॒త్సమ్¦ఇ॒చ్ఛంతీ᳚¦మన॑సా¦అ॒భి¦ఆ¦అ॒గా॒త్ | |
గౌర॑మీమే॒దను॑ వ॒త్సం మి॒షంతం᳚ మూ॒ర్ధానం॒ హిఙ్ఙ॑కృణో॒న్మాత॒వా, ఉ॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} సృక్వా᳚ణం ఘ॒ర్మమ॒భి వా᳚వశా॒నా మిమా᳚తి మా॒యుం పయ॑తే॒ పయో᳚భిః ||{28/52}{2.3.19.3}{1.164.28}{1.22.8.28}{373, 164, 1743} గౌః¦అ॒మీ॒మే॒త్¦అను॑¦వ॒త్సమ్¦మి॒షంత᳚మ్¦మూ॒ర్ధాన᳚మ్¦హిఙ్¦అ॒కృ॒ణో॒త్¦మాత॒వై¦ఊఀ॒ ఇతి॑ | |
అ॒యం స శిం᳚క్తే॒ యేన॒ గౌర॒భీవృ॑తా॒ మిమా᳚తి మా॒యుం ధ్వ॒సనా॒వధి॑ శ్రి॒తా |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | జగతీ} సా చి॒త్తిభి॒ర్ని హి చ॒కార॒ మర్త్యం᳚ వి॒ద్యుద్ భవం᳚తీ॒ ప్రతి॑ వ॒వ్రిమౌ᳚హత ||{29/52}{2.3.19.4}{1.164.29}{1.22.8.29}{374, 164, 1744} అ॒యమ్¦సః¦శిం॒క్తే॒¦యేన॑¦గౌః¦అ॒భిఽవృ॑తా¦మిమా᳚తి¦మా॒యుమ్¦ధ్వ॒సనౌ᳚¦అధి॑¦శ్రి॒తా | |
అ॒నచ్ఛ॑యే తు॒రగా᳚తు జీ॒వమేజ॑ద్ ధ్రు॒వం మధ్య॒ ఆ ప॒స్త్యా᳚నాం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} జీ॒వో మృ॒తస్య॑ చరతి స్వ॒ధాభి॒రమ॑ర్త్యో॒ మర్త్యే᳚నా॒ సయో᳚నిః ||{30/52}{2.3.19.5}{1.164.30}{1.22.8.30}{375, 164, 1745} అ॒నత్¦శ॒యే॒¦తు॒రఽగా᳚తు¦జీ॒వమ్¦ఏజ॑త్¦ధ్రు॒వమ్¦మధ్యే᳚¦ఆ¦ప॒స్త్యా᳚నామ్ | |
అప॑శ్యం గో॒పామని॑పద్యమాన॒మా చ॒ పరా᳚ చ ప॒థిభి॒శ్చరం᳚తం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} స స॒ధ్రీచీః॒ స విషూ᳚చీ॒ర్వసా᳚న॒ ఆ వ॑రీవర్తి॒ భువ॑నేష్వం॒తః ||{31/52}{2.3.20.1}{1.164.31}{1.22.8.31}{376, 164, 1746} అప॑శ్యమ్¦గో॒పామ్¦అని॑ఽపద్యమానమ్¦ఆ¦చ॒¦పరా᳚¦చ॒¦ప॒థిఽభిః॑¦చరం᳚తమ్ | |
య ఈం᳚ చ॒కార॒ న సో, అ॒స్య వే᳚ద॒ య ఈం᳚ ద॒దర్శ॒ హిరు॒గిన్ను తస్మా᳚త్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} స మా॒తుర్యోనా॒ పరి॑వీతో, అం॒తర్బ॑హుప్ర॒జా నిరృ॑తి॒మా వి॑వేశ ||{32/52}{2.3.20.2}{1.164.32}{1.22.8.32}{377, 164, 1747} యః¦ఈ॒మ్¦చ॒కార॑¦న¦సః¦అ॒స్య¦వే॒ద॒¦యః¦ఈ॒మ్¦ద॒దర్శ॑¦హిరు॑క్¦ఇత్¦ను¦తస్మా᳚త్ | |
ద్యౌర్మే᳚ పి॒తా జ॑ని॒తా నాభి॒రత్ర॒ బంధు᳚ర్మే మా॒తా పృ॑థి॒వీ మ॒హీయం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} ఉ॒త్తా॒నయో᳚శ్చ॒మ్వో॒3॑(ఓ॒)ర్యోని॑రం॒తరత్రా᳚ పి॒తా దు॑హి॒తుర్గర్భ॒మాధా᳚త్ ||{33/52}{2.3.20.3}{1.164.33}{1.22.8.33}{378, 164, 1748} ద్యౌః¦మే॒¦పి॒తా¦జ॒ని॒తా¦నాభిః॑¦అత్ర॑¦బంధుః॑¦మే॒¦మా॒తా¦పృ॒థి॒వీ¦మ॒హీ¦ఇ॒యమ్ | |
పృ॒చ్ఛామి॑ త్వా॒ పర॒మంతం᳚ పృథి॒వ్యాః పృ॒చ్ఛామి॒ యత్ర॒ భువ॑నస్య॒ నాభిః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} పృ॒చ్ఛామి॑ త్వా॒ వృష్ణో॒, అశ్వ॑స్య॒ రేతః॑ పృ॒చ్ఛామి॑ వా॒చః ప॑ర॒మం వ్యో᳚మ ||{34/52}{2.3.20.4}{1.164.34}{1.22.8.34}{379, 164, 1749} పృ॒చ్ఛామి॑¦త్వా॒¦పర᳚మ్¦అంత᳚మ్¦పృ॒థి॒వ్యాః¦పృ॒చ్ఛామి॑¦యత్ర॑¦భువ॑నస్య¦నాభిః॑ | |
ఇ॒యం వేదిః॒ పరో॒, అంతః॑ పృథి॒వ్యా, అ॒యం య॒జ్ఞో భువ॑నస్య॒ నాభిః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} అ॒యం సోమో॒ వృష్ణో॒, అశ్వ॑స్య॒ రేతో᳚ బ్ర॒హ్మాయం వా॒చః ప॑ర॒మం వ్యో᳚మ ||{35/52}{2.3.20.5}{1.164.35}{1.22.8.35}{380, 164, 1750} ఇ॒యమ్¦వేదిః॑¦పరః॑¦అంతః॑¦పృ॒థి॒వ్యాః¦అ॒యమ్¦య॒జ్ఞః¦భువ॑నస్య¦నాభిః॑ | |
స॒ప్తార్ధ॑గ॒ర్భా భువ॑నస్య॒ రేతో॒ విష్ణో᳚స్తిష్ఠంతి ప్ర॒దిశా॒ విధ᳚ర్మణి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | జగతీ} తే ధీ॒తిభి॒ర్మన॑సా॒ తే వి॑ప॒శ్చితః॑ పరి॒భువః॒ పరి॑ భవంతి వి॒శ్వతః॑ ||{36/52}{2.3.21.1}{1.164.36}{1.22.8.36}{381, 164, 1751} స॒ప్త¦అ॒ర్ధ॒ఽగ॒ర్భాః¦భువ॑నస్య¦రేతః॑¦విష్ణోః᳚¦తి॒ష్ఠం॒తి॒¦ప్ర॒ఽదిశా᳚¦విఽధ᳚ర్మణి | |
న వి జా᳚నామి॒ యది॑వే॒దమస్మి॑ ని॒ణ్యః సంన॑ద్ధో॒ మన॑సా చరామి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} య॒దా మాగ᳚న్ ప్రథమ॒జా, ఋ॒తస్యాదిద్ వా॒చో, అ॑శ్నువే భా॒గమ॒స్యాః ||{37/52}{2.3.21.2}{1.164.37}{1.22.8.37}{382, 164, 1752} న¦వి¦జా॒నా॒మి॒¦యత్ఽఇ᳚వ¦ఇ॒దమ్¦అస్మి॑¦ని॒ణ్యః¦సమ్ఽన॑ద్ధః¦మన॑సా¦చ॒రా॒మి॒ | |
అపా॒ఙ్ ప్రాఙే᳚తి స్వ॒ధయా᳚ గృభీ॒తోఽమ॑ర్త్యో॒ మర్త్యే᳚నా॒ సయో᳚నిః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} తా శశ్వం᳚తా విషూ॒చీనా᳚ వి॒యంతా॒ న్య1॑(అ॒)న్యం చి॒క్యుర్న ని చి॑క్యుర॒న్యం ||{38/52}{2.3.21.3}{1.164.38}{1.22.8.38}{383, 164, 1753} అపా᳚ఙ్¦ప్రాఙ్¦ఏ॒తి॒¦స్వ॒ధయా᳚¦గృ॒భీ॒తః¦అమ॑ర్త్యః¦మర్త్యే᳚న¦సఽయో᳚నిః | |
ఋ॒చో, అ॒క్షరే᳚ పర॒మే వ్యో᳚మ॒న్ యస్మి᳚న్ దే॒వా, అధి॒ విశ్వే᳚ నిషే॒దుః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} యస్తన్న వేద॒ కిమృ॒చా క॑రిష్యతి॒ య ఇత్తద్వి॒దుస్త ఇ॒మే సమా᳚సతే ||{39/52}{2.3.21.4}{1.164.39}{1.22.8.39}{384, 164, 1754} ఋ॒చః¦అ॒క్షరే᳚¦ప॒ర॒మే¦విఽఓ᳚మన్¦యస్మి॑న్¦దే॒వాః¦అధి॑¦విశ్వే᳚¦ని॒ఽసే॒దుః | |
సూ॒య॒వ॒సాద్ భగ॑వతీ॒ హి భూ॒యా, అథో᳚ వ॒యం భగ॑వంతః స్యామ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} అ॒ద్ధి తృణ॑మఘ్న్యే విశ్వ॒దానీం॒ పిబ॑ శు॒ద్ధము॑ద॒కమా॒చరం᳚తీ ||{40/52}{2.3.21.5}{1.164.40}{1.22.8.40}{385, 164, 1755} సు॒య॒వ॒స॒.ఆత్¦భగ॑ఽవతీ¦హి¦భూ॒యాః¦అథో॒ ఇతి॑¦వ॒యమ్¦భగ॑ఽవంతః¦స్యా॒మ॒ | |
గౌ॒రీర్మి॑మాయ సలి॒లాని॒ తక్ష॒త్యేక॑పదీ ద్వి॒పదీ॒ సా చతు॑ష్పదీ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | విశ్వదేవాః | జగతీ} అ॒ష్టాప॑దీ॒ నవ॑పదీ బభూ॒వుషీ᳚ స॒హస్రా᳚క్షరా పర॒మే వ్యో᳚మన్ ||{41/52}{2.3.22.1}{1.164.41}{1.22.8.41}{386, 164, 1756} గౌ॒రీః¦మి॒మా॒య॒¦స॒లి॒లాని॑¦తక్ష॑తీ¦ఏక॑ఽపదీ¦ద్వి॒ఽపదీ᳚¦సా¦చతుః॑ఽపదీ | |
తస్యాః᳚ సము॒ద్రా, అధి॒ వి క్ష॑రంతి॒ తేన॑ జీవంతి ప్ర॒దిశ॒శ్చత॑స్రః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | 1/2: వాక్ 2/2: చాపః | ప్రస్తారపంక్తిః} తతః॑, క్షరత్య॒క్షరం॒ తద్ విశ్వ॒ముప॑ జీవతి ||{42/52}{2.3.22.2}{1.164.42}{1.22.8.42}{387, 164, 1757} తస్యాః᳚¦స॒ము॒ద్రాః¦అధి॑¦వి¦క్ష॒రం॒తి॒¦తేన॑¦జీ॒వం॒తి॒¦ప్ర॒ఽదిశః॑¦చత॑స్రః | |
శ॒క॒మయం᳚ ధూ॒మమా॒రాద॑పశ్యం విషూ॒వతా᳚ ప॒ర ఏ॒నావ॑రేణ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | 1/2:శకధూమః 2/2:సోమః | త్రిష్టుప్} ఉ॒క్షాణం॒ పృశ్ని॑మపచంత వీ॒రాస్తాని॒ ధర్మా᳚ణి ప్రథ॒మాన్యా᳚సన్ ||{43/52}{2.3.22.3}{1.164.43}{1.22.8.43}{388, 164, 1758} శ॒క॒ఽమయ᳚మ్¦ధూ॒మమ్¦ఆ॒రాత్¦అ॒ప॒శ్య॒మ్¦వి॒షు॒ఽవతా᳚¦ప॒రః¦ఏ॒నా¦అవ॑రేణ | |
త్రయః॑ కే॒శిన॑ ఋతు॒థా వి చ॑క్షతే సంవత్స॒రే వ॑పత॒ ఏక॑ ఏషాం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | కేశినః (అగ్నిః సూర్యో వాయుశ్చ) | త్రిష్టుప్} విశ్వ॒మేకో᳚, అ॒భి చ॑ష్టే॒ శచీ᳚భి॒ర్ధ్రాజి॒రేక॑స్య దదృశే॒ న రూ॒పం ||{44/52}{2.3.22.4}{1.164.44}{1.22.8.44}{389, 164, 1759} త్రయః॑¦కే॒శినః॑¦ఋ॒తు॒ఽథా¦వి¦చ॒క్ష॒తే॒¦సం॒వ॒త్స॒రే¦వ॒ప॒తే॒¦ఏకః॑¦ఏ॒షా॒మ్ | |
చ॒త్వారి॒ వాక్ పరి॑మితా ప॒దాని॒ తాని॑ విదుర్బ్రాహ్మ॒ణా యే మ॑నీ॒షిణః॑ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | వాక్ | త్రిష్టుప్} గుహా॒ త్రీణి॒ నిహి॑తా॒ నేంగ॑యంతి తు॒రీయం᳚ వా॒చో మ॑ను॒ష్యా᳚ వదంతి ||{45/52}{2.3.22.5}{1.164.45}{1.22.8.45}{390, 164, 1760} చ॒త్వారి॑¦వాక్¦పరి॑ఽమితా¦ప॒దాని॑¦తాని॑¦వి॒దుః॒¦బ్రా॒హ్మ॒ణాః¦యే¦మ॒నీ॒షిణః॑ | |
ఇంద్రం᳚ మి॒త్రం వరు॑ణమ॒గ్నిమా᳚హు॒రథో᳚ ది॒వ్యః స సు॑ప॒ర్ణో గ॒రుత్మా॑న్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | సూర్యః | త్రిష్టుప్} ఏకం॒ సద్ విప్రా᳚ బహు॒ధా వ॑దంత్య॒గ్నిం య॒మం మా᳚త॒రిశ్వా᳚నమాహుః ||{46/52}{2.3.22.6}{1.164.46}{1.22.8.46}{391, 164, 1761} ఇంద్ర᳚మ్¦మి॒త్రమ్¦వరు॑ణమ్¦అ॒గ్నిమ్¦ఆ॒హుః॒¦అథో॒ ఇతి॑¦ది॒వ్యః¦సః¦సు॒ఽప॒ర్ణః¦గ॒రుత్మా॑న్ | |
కృ॒ష్ణం ని॒యానం॒ హర॑యః సుప॒ర్ణా, అ॒పో వసా᳚నా॒ దివ॒ముత్ప॑తంతి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | సూర్యః | త్రిష్టుప్} త ఆవ॑వృత్ర॒న్ త్సద॑నాదృ॒తస్యాదిద్ ఘృ॒తేన॑ పృథి॒వీ వ్యు॑ద్యతే ||{47/52}{2.3.23.1}{1.164.47}{1.22.8.47}{392, 164, 1762} కృ॒ష్ణమ్¦ని॒ఽయాన᳚మ్¦హర॑యః¦సు॒ఽప॒ర్ణాః¦అ॒పః¦వసా᳚నాః¦దివ᳚మ్¦ఉత్¦ప॒తం॒తి॒ | |
ద్వాద॑శ ప్ర॒ధయ॑శ్చ॒క్రమేకం॒ త్రీణి॒ నభ్యా᳚ని॒ క ఉ॒ తచ్చి॑కేత |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | సంవత్సరాత్మా కాలః | త్రిష్టుప్} తస్మి᳚న్ త్సా॒కం త్రి॑శ॒తా న శం॒కవో᳚ఽర్పి॒తాః ష॒ష్టిర్న చ॑లాచ॒లాసః॑ ||{48/52}{2.3.23.2}{1.164.48}{1.22.8.48}{393, 164, 1763} ద్వాద॑శ¦ప్ర॒ఽధయః॑¦చ॒క్రమ్¦ఏక᳚మ్¦త్రీణి॑¦నభ్యా᳚ని¦కః¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦తత్¦చి॒కే॒త॒ | |
యస్తే॒ స్తనః॑ శశ॒యో యో మ॑యో॒భూర్యేన॒ విశ్వా॒ పుష్య॑సి॒ వార్యా᳚ణి |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | సరస్వతీ | త్రిష్టుప్} యో ర॑త్న॒ధా వ॑సు॒విద్ యః సు॒దత్రః॒ సర॑స్వతి॒ తమి॒హ ధాత॑వే కః ||{49/52}{2.3.23.3}{1.164.49}{1.22.8.49}{394, 164, 1764} యః¦తే॒¦స్తనః॑¦శ॒శ॒యః¦యః¦మ॒యః॒ఽభూః¦యేన॑¦విశ్వా᳚¦పుష్య॑సి¦వార్యా᳚ణి | |
య॒జ్ఞేన॑ య॒జ్ఞమ॑యజంత దే॒వాస్తాని॒ ధర్మా᳚ణి ప్రథ॒మాన్యా᳚సన్ |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | సాధ్యాః | త్రిష్టుప్} తే హ॒ నాకం᳚ మహి॒మానః॑ సచంత॒ యత్ర॒ పూర్వే᳚ సా॒ధ్యాః సంతి॑ దే॒వాః ||{50/52}{2.3.23.4}{1.164.50}{1.22.8.50}{395, 164, 1765} య॒జ్ఞేన॑¦య॒జ్ఞమ్¦అ॒య॒జం॒త॒¦దే॒వాః¦తాని॑¦ధర్మా᳚ణి¦ప్ర॒థ॒మాని॑¦ఆ॒సన్ | |
స॒మా॒నమే॒తదు॑ద॒కముచ్చైత్యవ॒ చాహ॑భిః |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | సూర్యః పర్జన్యోఽగ్నయో వా | అనుష్టుప్} భూమిం᳚ ప॒ర్జన్యా॒ జిన్వం᳚తి॒ దివం᳚ జిన్వంత్య॒గ్నయః॑ ||{51/52}{2.3.23.5}{1.164.51}{1.22.8.51}{396, 164, 1766} స॒మా॒నమ్¦ఏ॒తత్¦ఉ॒ద॒కమ్¦ఉత్¦చ॒¦ఏతి॑¦అవ॑¦చ॒¦అహ॑ఽభిః | భూమి᳚మ్¦ప॒ర్జన్యాః᳚¦జిన్వం᳚తి¦దివ᳚మ్¦జి॒న్వం॒తి॒¦అ॒గ్నయః॑ || |
ది॒వ్యం సు॑ప॒ర్ణం వా᳚య॒సం బృ॒హంత॑మ॒పాం గర్భం᳚ దర్శ॒తమోష॑ధీనాం |{ఔచథ్యో దీర్ఘతమాః | సరస్వాన్ సూర్యో వా | త్రిష్టుప్} అ॒భీ॒ప॒తో వృ॒ష్టిభి॑స్త॒ర్పయం᳚తం॒ సర॑స్వంత॒మవ॑సే జోహవీమి ||{52/52}{2.3.23.6}{1.164.52}{1.22.8.52}{397, 164, 1767} ది॒వ్యమ్¦సు॒ఽప॒ర్ణమ్¦వా॒య॒సమ్¦బృ॒హంత᳚మ్¦అ॒పామ్¦గర్భ᳚మ్¦ద॒ర్శ॒తమ్¦ఓష॑ధీనామ్ | |
[44] కయాశుభేతి పంచదశర్చస్య సూక్తస్య తృతీయాద్యయుగృచామేకాదశీవర్జ్యానాం మరుతః త్రయోదశ్యాదితిసృణామగస్త్యః శిష్టానామింద్రఋషిః | సర్వసూక్తస్యమరుత్వానింద్రోదేవతాత్రిష్టుప్ఛందః | |
కయా᳚ శు॒భా సవ॑యసః॒ సనీ᳚ళాః సమా॒న్యా మ॒రుతః॒ సం మి॑మిక్షుః |{ఇంద్రః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} కయా᳚ మ॒తీ కుత॒ ఏతా᳚స ఏ॒తేఽర్చం᳚తి॒ శుష్మం॒ వృష॑ణో వసూ॒యా ||{1/15}{2.3.24.1}{1.165.1}{1.23.1.1}{398, 165, 1768} కయా᳚¦శు॒భా¦సఽవ॑యసః¦సఽనీ᳚ళాః¦స॒మా॒న్యా¦మ॒రుతః॑¦సమ్¦మి॒మి॒క్షుః॒ | |
కస్య॒ బ్రహ్మా᳚ణి జుజుషు॒ర్యువా᳚నః॒ కో, అ॑ధ్వ॒రే మ॒రుత॒ ఆ వ॑వర్త |{ఇంద్రః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} శ్యే॒నాఀ, ఇ॑వ॒ ధ్రజ॑తో, అం॒తరి॑క్షే॒ కేన॑ మ॒హా మన॑సా రీరమామ ||{2/15}{2.3.24.2}{1.165.2}{1.23.1.2}{399, 165, 1769} కస్య॑¦బ్రహ్మా᳚ణి¦జు॒జు॒షుః॒¦యువా᳚నః¦కః¦అ॒ధ్వ॒రే¦మ॒రుతః॑¦ఆ¦వ॒వ॒ర్త॒ | |
కుత॒స్త్వమిం᳚ద్ర॒ మాహి॑నః॒ సన్నేకో᳚ యాసి సత్పతే॒ కిం త॑ ఇ॒త్థా |{మరుతః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} సం పృ॑చ్ఛసే సమరా॒ణః శు॑భా॒నైర్వో॒చేస్తన్నో᳚ హరివో॒ యత్తే᳚, అ॒స్మే ||{3/15}{2.3.24.3}{1.165.3}{1.23.1.3}{400, 165, 1770} కుతః॑¦త్వమ్¦ఇం॒ద్ర॒¦మాహి॑నః¦సన్¦ఏకః॑¦యా॒సి॒¦స॒త్ఽప॒తే॒¦కిమ్¦తే॒¦ఇ॒త్థా | |
బ్రహ్మా᳚ణి మే మ॒తయః॒ శం సు॒తాసః॒ శుష్మ॑ ఇయర్తి॒ ప్రభృ॑తో మే॒, అద్రిః॑ |{ఇంద్రః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ఆ శా᳚సతే॒ ప్రతి॑ హర్యంత్యు॒క్థేమా హరీ᳚ వహత॒స్తా నో॒, అచ్ఛ॑ ||{4/15}{2.3.24.4}{1.165.4}{1.23.1.4}{401, 165, 1771} బ్రహ్మా᳚ణి¦మే॒¦మ॒తయః॑¦శమ్¦సు॒తాసః॑¦శుష్మః॑¦ఇ॒య॒ర్తి॒¦ప్రఽభృ॑తః¦మే॒¦అద్రిః॑ | |
అతో᳚ వ॒యమం᳚త॒మేభి᳚ర్యుజా॒నాః స్వక్ష॑త్రేభిస్త॒న్వ1॑(అః॒) శుంభ॑మానాః |{మరుతః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} మహో᳚భి॒రేతాఀ॒, ఉప॑ యుజ్మహే॒న్వింద్ర॑ స్వ॒ధామను॒ హి నో᳚ బ॒భూథ॑ ||{5/15}{2.3.24.5}{1.165.5}{1.23.1.5}{402, 165, 1772} అతః॑¦వ॒యమ్¦అం॒త॒మేభిః॑¦యు॒జా॒నాః¦స్వఽక్ష॑త్రేభిః¦త॒న్వః॑¦శుంభ॑మానాః | |
క్వ1॑(అ॒) స్యా వో᳚ మరుతః స్వ॒ధాసీ॒ద్ యన్మామేకం᳚ స॒మధ॑త్తాహి॒హత్యే᳚ |{ఇంద్రః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} అ॒హం హ్యు1॑(ఉ॒)గ్రస్త॑వి॒షస్తువి॑ష్మా॒న్ విశ్వ॑స్య॒ శత్రో॒రన॑మం వధ॒స్నైః ||{6/15}{2.3.25.1}{1.165.6}{1.23.1.6}{403, 165, 1773} క్వ॑¦స్యా¦వః॒¦మ॒రు॒తః॒¦స్వ॒ధా¦ఆ॒సీ॒త్¦యత్¦మామ్¦ఏక᳚మ్¦స॒మ్.ఆధ॑త్త¦అ॒హి॒ఽహత్యే᳚ | |
భూరి॑ చకర్థ॒ యుజ్యే᳚భిర॒స్మే స॑మా॒నేభి᳚ర్వృషభ॒ పౌంస్యే᳚భిః |{మరుతః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} భూరీ᳚ణి॒ హి కృ॒ణవా᳚మా శవి॒ష్ఠేంద్ర॒ క్రత్వా᳚ మరుతో॒ యద్ వశా᳚మ ||{7/15}{2.3.25.2}{1.165.7}{1.23.1.7}{404, 165, 1774} భూరి॑¦చ॒క॒ర్థ॒¦యుజ్యే᳚భిః¦అ॒స్మే ఇతి॑¦స॒మా॒నేభిః॑¦వృ॒ష॒భ॒¦పౌంస్యే᳚భిః | |
వధీం᳚ వృ॒త్రం మ॑రుత ఇంద్రి॒యేణ॒ స్వేన॒ భామే᳚న తవి॒షో బ॑భూ॒వాన్ |{ఇంద్రః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} అ॒హమే॒తా మన॑వే వి॒శ్వశ్చం᳚ద్రాః సు॒గా, అ॒పశ్చ॑కర॒ వజ్ర॑బాహుః ||{8/15}{2.3.25.3}{1.165.8}{1.23.1.8}{405, 165, 1775} వధీ᳚మ్¦వృ॒త్రమ్¦మ॒రు॒తః॒¦ఇం॒ద్రి॒యేణ॑¦స్వేన॑¦భామే᳚న¦త॒వి॒షః¦బ॒భూ॒వాన్ | |
అను॑త్త॒మా తే᳚ మఘవ॒న్నకి॒ర్ను న త్వావాఀ᳚, అస్తి దే॒వతా॒ విదా᳚నః |{మరుతః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} న జాయ॑మానో॒ నశ॑తే॒ న జా॒తో యాని॑ కరి॒ష్యా కృ॑ణు॒హి ప్ర॑వృద్ధ ||{9/15}{2.3.25.4}{1.165.9}{1.23.1.9}{406, 165, 1776} అను॑త్తమ్¦ఆ¦తే॒¦మ॒ఘ॒ఽవ॒న్¦నకిః॑¦ను¦న¦త్వాఽవా᳚న్¦అ॒స్తి॒¦దే॒వతా᳚¦విదా᳚నః | |
ఏక॑స్య చిన్మే వి॒భ్వ1॑(అ॒)స్త్వోజో॒ యా ను ద॑ధృ॒ష్వాన్ కృ॒ణవై᳚ మనీ॒షా |{ఇంద్రః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} అ॒హం హ్యు1॑(ఉ॒)గ్రో మ॑రుతో॒ విదా᳚నో॒ యాని॒ చ్యవ॒మింద్ర॒ ఇదీ᳚శ ఏషాం ||{10/15}{2.3.25.5}{1.165.10}{1.23.1.10}{407, 165, 1777} ఏక॑స్య¦చి॒త్¦మే॒¦వి॒ఽభు¦అ॒స్తు॒¦ఓజః॑¦యా¦ను¦ద॒ధృ॒ష్వాన్¦కృ॒ణవై᳚¦మ॒నీ॒షా | |
అమం᳚దన్మా మరుతః॒ స్తోమో॒, అత్ర॒ యన్మే᳚ నరః॒ శ్రుత్యం॒ బ్రహ్మ॑ చ॒క్ర |{ఇంద్రః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ఇంద్రా᳚య॒ వృష్ణే॒ సుమ॑ఖాయ॒ మహ్యం॒ సఖ్యే॒ సఖా᳚యస్త॒న్వే᳚ త॒నూభిః॑ ||{11/15}{2.3.26.1}{1.165.11}{1.23.1.11}{408, 165, 1778} అమం᳚దత్¦మా॒¦మ॒రు॒తః॒¦స్తోమః॑¦అత్ర॑¦యత్¦మే॒¦న॒రః॒¦శ్రుత్య᳚మ్¦బ్రహ్మ॑¦చ॒క్ర | |
ఏ॒వేదే॒తే ప్రతి॑ మా॒ రోచ॑మానా॒, అనే᳚ద్యః॒ శ్రవ॒ ఏషో॒ దధా᳚నాః |{ఇంద్రః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} సం॒చక్ష్యా᳚ మరుతశ్చం॒ద్రవ᳚ర్ణా॒, అచ్ఛాం᳚త మే ఛ॒దయా᳚థా చ నూ॒నం ||{12/15}{2.3.26.2}{1.165.12}{1.23.1.12}{409, 165, 1779} ఏ॒వ¦ఇత్¦ఏ॒తే¦ప్రతి॑¦మా॒¦రోచ॑మానాః¦అనే᳚ద్యః¦శ్రవః॑¦ఆ¦ఇషః॑¦దధా᳚నాః | |
కో న్వత్ర॑ మరుతో మామహే వః॒ ప్ర యా᳚తన॒ సఖీఀ॒రచ్ఛా᳚ సఖాయః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} మన్మా᳚ని చిత్రా, అపివా॒తయం᳚త ఏ॒షాం భూ᳚త॒ నవే᳚దా మ ఋ॒తానాం᳚ ||{13/15}{2.3.26.3}{1.165.13}{1.23.1.13}{410, 165, 1780} కః¦ను¦అత్ర॑¦మ॒రు॒తః॒¦మ॒మ॒హే॒¦వః॒¦ప్ర¦యా॒త॒న॒¦సఖీ॒న్¦అచ్ఛ॑¦స॒ఖా॒యః॒ | |
ఆ యద్ దు॑వ॒స్యాద్ దు॒వసే॒ న కా॒రుర॒స్మాంచ॒క్రే మా॒న్యస్య॑ మే॒ధా |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ఓ షు వ॑ర్త్త మరుతో॒ విప్ర॒మచ్ఛే॒మా బ్రహ్మా᳚ణి జరి॒తా వో᳚, అర్చత్ ||{14/15}{2.3.26.4}{1.165.14}{1.23.1.14}{411, 165, 1781} ఆ¦యత్¦దు॒వ॒స్యాత్¦దు॒వసే᳚¦న¦కా॒రుః¦అ॒స్మాన్¦చ॒క్రే¦మా॒న్యస్య॑¦మే॒ధా | |
ఏ॒ష వః॒ స్తోమో᳚ మరుత ఇ॒యం గీర్మాం᳚దా॒ర్యస్య॑ మా॒న్యస్య॑ కా॒రోః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ఏషా యా᳚సీష్ట త॒న్వే᳚ వ॒యాం వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{15/15}{2.3.26.5}{1.165.15}{1.23.1.15}{412, 165, 1782} ఏ॒షః¦వః॒¦స్తోమః॑¦మ॒రు॒తః॒¦ఇ॒యమ్¦గీః¦మాం॒దా॒ర్యస్య॑¦మా॒న్యస్య॑¦కా॒రోః | |
[45] తన్నువోచామేతి పంచదశర్చస్య సూక్తస్యమైత్రావరుణిరగస్త్యోమరుతోజగత్యంత్యేద్వేత్రిష్టుభౌ | |
తన్ను వో᳚చామ రభ॒సాయ॒ జన్మ॑నే॒ పూర్వం᳚ మహి॒త్వం వృ॑ష॒భస్య॑ కే॒తవే᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} ఐ॒ధేవ॒ యామ᳚న్ మరుతస్తువిష్వణో యు॒ధేవ॑ శక్రాస్తవి॒షాణి॑ కర్తన ||{1/15}{2.4.1.1}{1.166.1}{1.23.2.1}{413, 166, 1783} తత్¦ను¦వో॒చా॒మ॒¦ర॒భ॒సాయ॑¦జన్మ॑నే¦పూర్వ᳚మ్¦మ॒హి॒త్వమ్¦వృ॒ష॒భస్య॑¦కే॒తవే᳚ | |
నిత్యం॒ న సూ॒నుం మధు॒ బిభ్ర॑త॒ ఉప॒ క్రీళం᳚తి క్రీ॒ళా వి॒దథే᳚షు॒ ఘృష్వ॑యః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} నక్షం᳚తి రు॒ద్రా, అవ॑సా నమ॒స్వినం॒ న మ॑ర్ధంతి॒ స్వత॑వసో హవి॒ష్కృతం᳚ ||{2/15}{2.4.1.2}{1.166.2}{1.23.2.2}{414, 166, 1784} నిత్య᳚మ్¦న¦సూ॒నుమ్¦మధు॑¦బిభ్ర॑తః¦ఉప॑¦క్రీళం᳚తి¦క్రీ॒ళాః¦వి॒దథే᳚షు¦ఘృష్వ॑యః | |
యస్మా॒, ఊమా᳚సో, అ॒మృతా॒, అరా᳚సత రా॒యస్పోషం᳚ చ హ॒విషా᳚ దదా॒శుషే᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} ఉ॒క్షంత్య॑స్మై మ॒రుతో᳚ హి॒తా, ఇ॑వ పు॒రూ రజాం᳚సి॒ పయ॑సా మయో॒భువః॑ ||{3/15}{2.4.1.3}{1.166.3}{1.23.2.3}{415, 166, 1785} యస్మై᳚¦ఊమా᳚సః¦అ॒మృతాః᳚¦అరా᳚సత¦రా॒యః¦పోష᳚మ్¦చ॒¦హ॒విషా᳚¦ద॒దా॒శుషే᳚ | |
ఆ యే రజాం᳚సి॒ తవి॑షీభి॒రవ్య॑త॒ ప్ర వ॒ ఏవా᳚సః॒ స్వయ॑తాసో, అధ్రజన్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} భయం᳚తే॒ విశ్వా॒ భువ॑నాని హ॒ర్మ్యా చి॒త్రో వో॒ యామః॒ ప్రయ॑తాస్వృ॒ష్టిషు॑ ||{4/15}{2.4.1.4}{1.166.4}{1.23.2.4}{416, 166, 1786} ఆ¦యే¦రజాం᳚సి¦తవి॑షీభిః¦అవ్య॑త¦ప్ర¦వః॒¦ఏవా᳚సః¦స్వఽయ॑తాసః¦అ॒ధ్ర॒జ॒న్ | |
యత్ త్వే॒షయా᳚మా న॒దయం᳚త॒ పర్వ॑తాన్ ది॒వో వా᳚ పృ॒ష్ఠం నర్యా॒, అచు॑చ్యవుః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} విశ్వో᳚ వో॒, అజ్మ᳚న్ భయతే॒ వన॒స్పతీ᳚ రథీ॒యంతీ᳚వ॒ ప్ర జి॑హీత॒ ఓష॑ధిః ||{5/15}{2.4.1.5}{1.166.5}{1.23.2.5}{417, 166, 1787} యత్¦త్వే॒షఽయా᳚మాః¦న॒దయం᳚త¦పర్వ॑తాన్¦ది॒వః¦వా॒¦పృ॒ష్ఠమ్¦నర్యాః᳚¦అచు॑చ్యవుః | |
యూ॒యం న॑ ఉగ్రా మరుతః సుచే॒తునారి॑ష్టగ్రామాః సుమ॒తిం పి॑పర్తన |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} యత్రా᳚ వో ది॒ద్యుద్ రద॑తి॒ క్రివి॑ర్దతీ రి॒ణాతి॑ ప॒శ్వః సుధి॑తేవ బ॒ర్హణా᳚ ||{6/15}{2.4.2.1}{1.166.6}{1.23.2.6}{418, 166, 1788} యూ॒యమ్¦నః॒¦ఉ॒గ్రాః॒¦మ॒రు॒తః॒¦సు॒ఽచే॒తునా᳚¦అరి॑ష్టఽగ్రామాః¦సు॒ఽమ॒తిమ్¦పి॒ప॒ర్త॒న॒ | |
ప్ర స్కం॒భదే᳚ష్ణా, అనవ॒భ్రరా᳚ధసోఽలాతృ॒ణాసో᳚ వి॒దథే᳚షు॒ సుష్టు॑తాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} అర్చం᳚త్య॒ర్కం మ॑ది॒రస్య॑ పీ॒తయే᳚ వి॒దుర్వీ॒రస్య॑ ప్రథ॒మాని॒ పౌంస్యా᳚ ||{7/15}{2.4.2.2}{1.166.7}{1.23.2.7}{419, 166, 1789} ప్ర¦స్కం॒భఽదే᳚ష్ణాః¦అ॒న॒వ॒భ్రఽరా᳚ధసః¦అ॒లా॒తృ॒ణాసః॑¦వి॒దథే᳚షు¦సుఽస్తు॑తాః | |
శ॒తభు॑జిభి॒స్తమ॒భిహ్రు॑తేర॒ఘాత్ పూ॒ర్భీ ర॑క్షతా మరుతో॒ యమావ॑త |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} జనం॒ యము॑గ్రాస్తవసో విరప్శినః పా॒థనా॒ శంసా॒త్తన॑యస్య పు॒ష్టిషు॑ ||{8/15}{2.4.2.3}{1.166.8}{1.23.2.8}{420, 166, 1790} శ॒తభు॑జిఽభిః¦తమ్¦అ॒భిఽహ్రు॑తేః¦అ॒ఘాత్¦పూః॒ఽభిః¦ర॒క్ష॒త॒¦మ॒రు॒తః॒¦యమ్¦ఆవ॑త | |
విశ్వా᳚ని భ॒ద్రా మ॑రుతో॒ రథే᳚షు వో మిథ॒స్పృధ్యే᳚వ తవి॒షాణ్యాహి॑తా |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} అంసే॒ష్వా వః॒ ప్రప॑థేషు ఖా॒దయోఽక్షో᳚ వశ్చ॒క్రా స॒మయా॒ వి వా᳚వృతే ||{9/15}{2.4.2.4}{1.166.9}{1.23.2.9}{421, 166, 1791} విశ్వా᳚ని¦భ॒ద్రా¦మ॒రు॒తః॒¦రథే᳚షు¦వః॒¦మి॒థ॒స్పృధ్యా᳚ఽఇవ¦త॒వి॒షాణి॑¦ఆఽహి॑తా | |
భూరీ᳚ణి భ॒ద్రా నర్యే᳚షు బా॒హుషు॒ వక్ష॑స్సు రు॒క్మా ర॑భ॒సాసో᳚, అం॒జయః॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} అంసే॒ష్వేతాః᳚ ప॒విషు॑ క్షు॒రా, అధి॒ వయో॒ న ప॒క్షాన్ వ్యను॒ శ్రియో᳚ ధిరే ||{10/15}{2.4.2.5}{1.166.10}{1.23.2.10}{422, 166, 1792} భూరీ᳚ణి¦భ॒ద్రా¦నర్యే᳚షు¦బా॒హుషు॑¦వక్షః॑ఽసు¦రు॒క్మాః¦ర॒భ॒సాసః॑¦అం॒జయః॑ | |
మ॒హాంతో᳚ మ॒హ్నా వి॒భ్వో॒3॑(ఓ॒) విభూ᳚తయో దూరే॒దృశో॒ యే ది॒వ్యా, ఇ॑వ॒ స్తృభిః॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} మం॒ద్రాః సు॑జి॒హ్వాః స్వరి॑తార ఆ॒సభిః॒ సమ్మి॑శ్లా॒, ఇంద్రే᳚ మ॒రుతః॑ పరి॒ష్టుభః॑ ||{11/15}{2.4.3.1}{1.166.11}{1.23.2.11}{423, 166, 1793} మ॒హాంతః॑¦మ॒హ్నా¦వి॒ఽభ్వః॑¦విఽభూ᳚తయః¦దూ॒రే॒ఽదృశః॑¦యే¦ది॒వ్యాఃఽఇ᳚వ¦స్తృఽభిః॑ | |
తద్ వః॑ సుజాతా మరుతో మహిత్వ॒నం దీ॒ర్ఘం వో᳚ దా॒త్రమది॑తేరివ వ్ర॒తం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} ఇంద్ర॑శ్చ॒న త్యజ॑సా॒ వి హ్రు॑ణాతి॒ తజ్జనా᳚య॒ యస్మై᳚ సు॒కృతే॒, అరా᳚ధ్వం ||{12/15}{2.4.3.2}{1.166.12}{1.23.2.12}{424, 166, 1794} తత్¦వః॒¦సు॒ఽజా॒తాః॒¦మ॒రు॒తః॒¦మ॒హి॒ఽత్వ॒నమ్¦దీ॒ర్ఘమ్¦వః॒¦దా॒త్రమ్¦అది॑తేఃఽఇవ¦వ్ర॒తమ్ | |
తద్ వో᳚ జామి॒త్వం మ॑రుతః॒ పరే᳚ యు॒గే పు॒రూ యచ్ఛంస॑మమృతాస॒ ఆవ॑త |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} అ॒యా ధి॒యా మన॑వే శ్రు॒ష్టిమావ్యా᳚ సా॒కం నరో᳚ దం॒సనై॒రా చి॑కిత్రిరే ||{13/15}{2.4.3.3}{1.166.13}{1.23.2.13}{425, 166, 1795} తత్¦వః॒¦జా॒మి॒ఽత్వమ్¦మ॒రు॒తః॒¦పరే᳚¦యు॒గే¦పు॒రు¦యత్¦శంస᳚మ్¦అ॒మృ॒తా॒సః॒¦ఆవ॑త | |
యేన॑ దీ॒ర్ఘం మ॑రుతః శూ॒శవా᳚మ యు॒ష్మాకే᳚న॒ పరీ᳚ణసా తురాసః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | త్రిష్టుప్} ఆ యత్ త॒తన᳚న్ వృ॒జనే॒ జనా᳚స ఏ॒భిర్య॒జ్ఞేభి॒స్తద॒భీష్టి॑మశ్యాం ||{14/15}{2.4.3.4}{1.166.14}{1.23.2.14}{426, 166, 1796} యేన॑¦దీ॒ర్ఘమ్¦మ॒రు॒తః॒¦శూ॒శవా᳚మ¦యు॒ష్మాకే᳚న¦పరీ᳚ణసా¦తు॒రా॒సః॒ | |
ఏ॒ష వః॒ స్తోమో᳚ మరుత ఇ॒యం గీర్మాం᳚దా॒ర్యస్య॑ మా॒న్యస్య॑ కా॒రోః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | త్రిష్టుప్} ఏషా యా᳚సీష్ట త॒న్వే᳚ వ॒యాం వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{15/15}{2.4.3.5}{1.166.15}{1.23.2.15}{427, 166, 1797} ఏ॒షః¦వః॒¦స్తోమః॑¦మ॒రు॒తః॒¦ఇ॒యమ్¦గీః¦మాం॒దా॒ర్యస్య॑¦మా॒న్యస్య॑¦కా॒రోః | |
[46] సహస్రంతఇత్యేకాదశర్చస్య సూక్తస్యమైత్రావరుణిరగస్త్యో మరుత ఆద్యాయాఇంద్రస్త్రిష్టుప్ | |
స॒హస్రం᳚ త ఇంద్రో॒తయో᳚ నః స॒హస్ర॒మిషో᳚ హరివో గూ॒ర్తత॑మాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} స॒హస్రం॒ రాయో᳚ మాద॒యధ్యై᳚ సహ॒స్రిణ॒ ఉప॑ నో యంతు॒ వాజాః᳚ ||{1/11}{2.4.4.1}{1.167.1}{1.23.3.1}{428, 167, 1798} స॒హస్ర᳚మ్¦తే॒¦ఇం॒ద్ర॒¦ఊ॒తయః॑¦నః॒¦స॒హస్ర᳚మ్¦ఇషః॑¦హ॒రి॒ఽవః॒¦గూ॒ర్తఽత॑మాః | |
ఆ నోఽవో᳚భిర్మ॒రుతో᳚ యాం॒త్వచ్ఛా॒ జ్యేష్ఠే᳚భిర్వా బృ॒హద్ది॑వైః సుమా॒యాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | త్రిష్టుప్} అధ॒ యదే᳚షాం ని॒యుతః॑ పర॒మాః స॑ము॒ద్రస్య॑ చిద్ ధ॒నయం᳚త పా॒రే ||{2/11}{2.4.4.2}{1.167.2}{1.23.3.2}{429, 167, 1799} ఆ¦నః॒¦అవః॑ఽభిః¦మ॒రుతః॑¦యాం॒తు॒¦అచ్ఛ॑¦జ్యేష్ఠే᳚భిః¦వా॒¦బృ॒హత్ఽది॑వైః¦సు॒ఽమా॒యాః | |
మి॒మ్యక్ష॒ యేషు॒ సుధి॑తా ఘృ॒తాచీ॒ హిర᳚ణ్యనిర్ణి॒గుప॑రా॒ న ఋ॒ష్టిః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | త్రిష్టుప్} గుహా॒ చరం᳚తీ॒ మను॑షో॒ న యోషా᳚ స॒భావ॑తీ విద॒థ్యే᳚వ॒ సం వాక్ ||{3/11}{2.4.4.3}{1.167.3}{1.23.3.3}{430, 167, 1800} మి॒మ్యక్ష॑¦యేషు॑¦సుఽధి॑తా¦ఘృ॒తాచీ᳚¦హిర᳚ణ్యఽనిర్నిక్¦ఉప॑రా¦న¦ఋ॒ష్టిః | |
పరా᳚ శు॒భ్రా, అ॒యాసో᳚ య॒వ్యా సా᳚ధార॒ణ్యేవ॑ మ॒రుతో᳚ మిమిక్షుః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | త్రిష్టుప్} న రో᳚ద॒సీ, అప॑ నుదంత ఘో॒రా జు॒షంత॒ వృధం᳚ స॒ఖ్యాయ॑ దే॒వాః ||{4/11}{2.4.4.4}{1.167.4}{1.23.3.4}{431, 167, 1801} పరా᳚¦శు॒భ్రాః¦అ॒యాసః॑¦య॒వ్యా¦సా॒ధా॒ర॒ణ్యాఽఇ᳚వ¦మ॒రుతః॑¦మి॒మి॒క్షుః॒ | |
జోష॒ద్ యదీ᳚మసు॒ర్యా᳚ స॒చధ్యై॒ విషి॑తస్తుకా రోద॒సీ నృ॒మణాః᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | త్రిష్టుప్} ఆ సూ॒ర్యేవ॑ విధ॒తో రథం᳚ గాత్ త్వే॒షప్ర॑తీకా॒ నభ॑సో॒ నేత్యా ||{5/11}{2.4.4.5}{1.167.5}{1.23.3.5}{432, 167, 1802} జోష॑త్¦యత్¦ఈ॒మ్¦అ॒సు॒ర్యా᳚¦స॒చధ్యై᳚¦విసి॑తఽస్తుకా¦రో॒ద॒సీ¦నృ॒ఽమనాః᳚ | |
ఆస్థా᳚పయంత యువ॒తిం యువా᳚నః శు॒భే నిమి॑శ్లాం వి॒దథే᳚షు ప॒జ్రాం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | త్రిష్టుప్} అ॒ర్కో యద్ వో᳚ మరుతో హ॒విష్మా॒న్ గాయ॑ద్ గా॒థం సు॒తసో᳚మో దువ॒స్యన్ ||{6/11}{2.4.5.1}{1.167.6}{1.23.3.6}{433, 167, 1803} ఆ¦అ॒స్థా॒ప॒యం॒త॒¦యు॒వ॒తిమ్¦యువా᳚నః¦శు॒భే¦నిఽమి॑శ్లామ్¦వి॒దథే᳚షు¦ప॒జ్రామ్ | |
ప్ర తం వి॑వక్మి॒ వక్మ్యో॒ య ఏ᳚షాం మ॒రుతాం᳚ మహి॒మా స॒త్యో, అస్తి॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | త్రిష్టుప్} సచా॒ యదీం॒ వృష॑మణా, అహం॒యుః స్థి॒రా చి॒జ్జనీ॒ర్వహ॑తే సుభా॒గాః ||{7/11}{2.4.5.2}{1.167.7}{1.23.3.7}{434, 167, 1804} ప్ర¦తమ్¦వి॒వ॒క్మి॒¦వక్మ్యః॑¦యః¦ఏ॒షా॒మ్¦మ॒రుతా᳚మ్¦మ॒హి॒మా¦స॒త్యః¦అస్తి॑ | |
పాంతి॑ మి॒త్రావరు॑ణావవ॒ద్యాచ్చయ॑త ఈమర్య॒మో, అప్ర॑శస్తాన్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | త్రిష్టుప్} ఉ॒త చ్య॑వంతే॒, అచ్యు॑తా ధ్రు॒వాణి॑ వావృ॒ధ ఈం᳚ మరుతో॒ దాతి॑వారః ||{8/11}{2.4.5.3}{1.167.8}{1.23.3.8}{435, 167, 1805} పాంతి॑¦మి॒త్రావరు॑ణౌ¦అ॒వ॒ద్యాత్¦చయ॑తే¦ఈ॒మ్¦అ॒ర్య॒మో ఇతి॑¦అప్ర॑ఽశస్తాన్ | |
న॒హీ ను వో᳚ మరుతో॒, అంత్య॒స్మే, ఆ॒రాత్తా᳚చ్చి॒చ్ఛవ॑సో॒, అంత॑మా॒పుః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | త్రిష్టుప్} తే ధృ॒ష్ణునా॒ శవ॑సా శూశు॒వాంసోఽర్ణో॒ న ద్వేషో᳚ ధృష॒తా పరి॑ ష్ఠుః ||{9/11}{2.4.5.4}{1.167.9}{1.23.3.9}{436, 167, 1806} న॒హి¦ను¦వః॒¦మ॒రు॒తః॒¦అంతి॑¦అ॒స్మే ఇతి॑¦ఆ॒రాత్తా᳚త్¦చి॒త్¦శవ॑సః¦అంత᳚మ్¦ఆ॒పుః | |
వ॒యమ॒ద్యేంద్ర॑స్య॒ ప్రేష్ఠా᳚ వ॒యం శ్వో వో᳚చేమహి సమ॒ర్యే |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | త్రిష్టుప్} వ॒యం పు॒రా మహి॑ చ నో॒, అను॒ ద్యూన్ తన్న॑ ఋభు॒క్షా న॒రామను॑ ష్యాత్ ||{10/11}{2.4.5.5}{1.167.10}{1.23.3.10}{437, 167, 1807} వ॒యమ్¦అ॒ద్య¦ఇంద్ర॑స్య¦ప్రేష్ఠాః᳚¦వ॒యమ్¦శ్వః¦వో॒చే॒మ॒హి॒¦స॒ఽమ॒ర్యే | |
ఏ॒ష వః॒ స్తోమో᳚ మరుత ఇ॒యం గీర్మాం᳚దా॒ర్యస్య॑ మా॒న్యస్య॑ కా॒రోః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | త్రిష్టుప్} ఏషా యా᳚సీష్ట త॒న్వే᳚ వ॒యాం వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{11/11}{2.4.5.6}{1.167.11}{1.23.3.11}{438, 167, 1808} ఏ॒షః¦వః॒¦స్తోమః॑¦మ॒రు॒తః॒¦ఇ॒యమ్¦గీః¦మాం॒దా॒ర్యస్య॑¦మా॒న్యస్య॑¦కా॒రోః | |
[47] యజ్ఞాయజ్ఞేతి దశర్చస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యో మరుతోజగతీ అంత్యాస్తిస్రస్త్రిష్టుభః | |
య॒జ్ఞాయ॑జ్ఞా వః సమ॒నా తు॑తు॒ర్వణి॒ర్ధియం᳚ధియం వో దేవ॒యా, ఉ॑ దధిధ్వే |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} ఆ వో॒ఽర్వాచః॑ సువి॒తాయ॒ రోద॑స్యోర్మ॒హే వ॑వృత్యా॒మవ॑సే సువృ॒క్తిభిః॑ ||{1/10}{2.4.6.1}{1.168.1}{1.23.4.1}{439, 168, 1809} య॒జ్ఞాఽయ॑జ్ఞా¦వః॒¦స॒మ॒నా¦తు॒తు॒ర్వణిః॑¦ధియ᳚మ్ఽధియమ్¦వః॒¦దే॒వ॒ఽయాః¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦ద॒ధి॒ధ్వే॒ | |
వ॒వ్రాసో॒ న యే స్వ॒జాః స్వత॑వస॒ ఇషం॒ స్వ॑రభి॒జాయం᳚త॒ ధూత॑యః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} స॒హ॒స్రియా᳚సో, అ॒పాం నోర్మయ॑ ఆ॒సా గావో॒ వంద్యా᳚సో॒ నోక్షణః॑ ||{2/10}{2.4.6.2}{1.168.2}{1.23.4.2}{440, 168, 1810} వ॒వ్రాసః॑¦న¦యే¦స్వ॒ఽజాః¦స్వఽత॑వసః¦ఇష᳚మ్¦స్వః॑¦అ॒భి॒ఽజాయం᳚త¦ధూత॑యః | |
సోమా᳚సో॒ న యే సు॒తాస్తృ॒ప్తాంశ॑వో హృ॒త్సు పీ॒తాసో᳚ దు॒వసో॒ నాస॑తే |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} ఐషా॒మంసే᳚షు రం॒భిణీ᳚వ రారభే॒ హస్తే᳚షు ఖా॒దిశ్చ॑ కృ॒తిశ్చ॒ సం ద॑ధే ||{3/10}{2.4.6.3}{1.168.3}{1.23.4.3}{441, 168, 1811} సోమా᳚సః¦న¦యే¦సు॒తాః¦తృ॒ప్త.ఆం᳚శవః¦హృ॒త్ఽసు¦పీ॒తాసః॑¦దు॒వసః॑¦న¦ఆస॑తే | |
అవ॒ స్వయు॑క్తా ది॒వ ఆ వృథా᳚ యయు॒రమ॑ర్త్యాః॒ కశ॑యా చోదత॒ త్మనా᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} అ॒రే॒ణవ॑స్తువిజా॒తా, అ॑చుచ్యవుర్దృ॒ళ్హాని॑ చిన్మ॒రుతో॒ భ్రాజ॑దృష్టయః ||{4/10}{2.4.6.4}{1.168.4}{1.23.4.4}{442, 168, 1812} అవ॑¦స్వఽయు॑క్తాః¦ది॒వః¦ఆ¦వృథా᳚¦య॒యుః॒¦అమ॑ర్త్యాః¦కశ॑యా¦చో॒ద॒త॒¦త్మనా᳚ | |
కో వో॒ఽన్తర్మ॑రుత ఋష్టివిద్యుతో॒ రేజ॑తి॒ త్మనా॒ హన్వే᳚వ జి॒హ్వయా᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} ధ॒న్వ॒చ్యుత॑ ఇ॒షాం న యామ॑ని పురు॒ప్రైషా᳚, అహ॒న్యో॒3॑(ఓ॒) నైత॑శః ||{5/10}{2.4.6.5}{1.168.5}{1.23.4.5}{443, 168, 1813} కః¦వః॒¦అం॒తః¦మ॒రు॒తః॒¦ఋ॒ష్టి॒ఽవి॒ద్యు॒తః॒¦రేజ॑తి¦త్మనా᳚¦హన్వా᳚ఽఇవ¦జి॒హ్వయా᳚ | |
క్వ॑ స్విద॒స్య రజ॑సో మ॒హస్పరం॒ క్వావ॑రం మరుతో॒ యస్మి᳚న్నాయ॒య |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} యచ్చ్యా॒వయ॑థ విథు॒రేవ॒ సంహి॑తం॒ వ్యద్రి॑ణా పతథ త్వే॒షమ᳚ర్ణ॒వం ||{6/10}{2.4.7.1}{1.168.6}{1.23.4.6}{444, 168, 1814} క్వ॑¦స్వి॒త్¦అ॒స్య¦రజ॑సః¦మ॒హః¦పర᳚మ్¦క్వ॑¦అవ॑రమ్¦మ॒రు॒తః॒¦యస్మి॑న్¦ఆ॒ఽయ॒య | |
సా॒తిర్న వోఽమ॑వతీ॒ స్వ᳚ర్వతీ త్వే॒షా విపా᳚కా మరుతః॒ పిపి॑ష్వతీ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | జగతీ} భ॒ద్రా వో᳚ రా॒తిః పృ॑ణ॒తో న దక్షి॑ణా పృథు॒జ్రయీ᳚, అసు॒ర్యే᳚వ॒ జంజ॑తీ ||{7/10}{2.4.7.2}{1.168.7}{1.23.4.7}{445, 168, 1815} సా॒తిః¦న¦వః॒¦అమ॑ఽవతీ¦స్వః॑ఽవతీ¦త్వే॒షా¦విఽపా᳚కా¦మ॒రు॒తః॒¦పిపి॑ష్వతీ | |
ప్రతి॑ ష్టోభంతి॒ సింధ॑వః ప॒విభ్యో॒ యద॒భ్రియాం॒ వాచ॑ముదీ॒రయం᳚తి |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | త్రిష్టుప్} అవ॑ స్మయంత వి॒ద్యుతః॑ పృథి॒వ్యాం యదీ᳚ ఘృ॒తం మ॒రుతః॑ ప్రుష్ణు॒వంతి॑ ||{8/10}{2.4.7.3}{1.168.8}{1.23.4.8}{446, 168, 1816} ప్రతి॑¦స్తో॒భం॒తి॒¦సింధ॑వః¦ప॒విఽభ్యః॑¦యత్¦అ॒భ్రియా᳚మ్¦వాచ᳚మ్¦ఉ॒త్ఽఈ॒రయం᳚తి | |
అసూ᳚త॒ పృశ్ని᳚ర్మహ॒తే రణా᳚య త్వే॒షమ॒యాసాం᳚ మ॒రుతా॒మనీ᳚కం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | త్రిష్టుప్} తే స॑ప్స॒రాసో᳚ఽజనయం॒తాభ్వ॒మాదిత్ స్వ॒ధామి॑షి॒రాం పర్య॑పశ్యన్ ||{9/10}{2.4.7.4}{1.168.9}{1.23.4.9}{447, 168, 1817} అసూ᳚త¦పృశ్నిః॑¦మ॒హ॒తే¦రణా᳚య¦త్వే॒షమ్¦అ॒యాసా᳚మ్¦మ॒రుతా᳚మ్¦అనీ᳚కమ్ | |
ఏ॒ష వః॒ స్తోమో᳚ మరుత ఇ॒యం గీర్మాం᳚దా॒ర్యస్య॑ మా॒న్యస్య॑ కా॒రోః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | త్రిష్టుప్} ఏషా యా᳚సీష్ట త॒న్వే᳚ వ॒యాం వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{10/10}{2.4.7.5}{1.168.10}{1.23.4.10}{448, 168, 1818} ఏ॒షః¦వః॒¦స్తోమః॑¦మ॒రు॒తః॒¦ఇ॒యమ్¦గీః¦మాం॒దా॒ర్యస్య॑¦మా॒న్యస్య॑¦కా॒రోః | |
[48] మహశ్చిదిత్యష్టర్చస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యఇంద్రస్త్రిష్టుప్ ద్వితీయావిరాట్ | |
మ॒హశ్చి॒త్ త్వమిం᳚ద్ర య॒త ఏ॒తాన్ మ॒హశ్చి॑దసి॒ త్యజ॑సో వరూ॒తా |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} స నో᳚ వేధో మ॒రుతాం᳚ చికి॒త్వాన్ త్సు॒మ్నా వ॑నుష్వ॒ తవ॒ హి ప్రేష్ఠా᳚ ||{1/8}{2.4.8.1}{1.169.1}{1.23.5.1}{449, 169, 1819} మ॒హః¦చి॒త్¦త్వమ్¦ఇం॒ద్ర॒¦య॒తః¦ఏ॒తాన్¦మ॒హః¦చి॒త్¦అ॒సి॒¦త్యజ॑సః¦వ॒రూ॒తా | |
అయు॑జ్రం॒త ఇం᳚ద్ర వి॒శ్వకృ॑ష్టీర్విదా॒నాసో᳚ ని॒ష్షిధో᳚ మర్త్య॒త్రా |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | విరాట్} మ॒రుతాం᳚ పృత్సు॒తిర్హాస॑మానా॒ స్వ᳚ర్మీళ్హస్య ప్ర॒ధన॑స్య సా॒తౌ ||{2/8}{2.4.8.2}{1.169.2}{1.23.5.2}{450, 169, 1820} అయు॑జ్రన్¦తే¦ఇం॒ద్ర॒¦వి॒శ్వఽకృ॑ష్టీః¦వి॒దా॒నాసః॑¦నిః॒ఽసిధః॑¦మ॒ర్త్య॒ఽత్రా | మ॒రుతా᳚మ్¦పృ॒త్సు॒తిః¦హాస॑మానా¦స్వః॑ఽమీళ్హస్య¦ప్ర॒ఽధన॑స్య¦సా॒తౌ || |
అమ్య॒క్ సా త॑ ఇంద్ర ఋ॒ష్టిర॒స్మే సనే॒మ్యభ్వం᳚ మ॒రుతో᳚ జునంతి |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} అ॒గ్నిశ్చి॒ద్ధి ష్మా᳚త॒సే శు॑శు॒క్వానాపో॒ న ద్వీ॒పం దధ॑తి॒ ప్రయాం᳚సి ||{3/8}{2.4.8.3}{1.169.3}{1.23.5.3}{451, 169, 1821} అమ్య॑క్¦సా¦తే॒¦ఇం॒ద్ర॒¦ఋ॒ష్టిః¦అ॒స్మే ఇతి॑¦సనే᳚మి¦అభ్వ᳚మ్¦మ॒రుతః॑¦జు॒నం॒తి॒ | |
త్వం తూ న॑ ఇంద్ర॒ తం ర॒యిం దా॒, ఓజి॑ష్ఠయా॒ దక్షి॑ణయేవ రా॒తిం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} స్తుత॑శ్చ॒ యాస్తే᳚ చ॒కనం᳚త వా॒యోః స్తనం॒ న మధ్వః॑ పీపయంత॒ వాజైః᳚ ||{4/8}{2.4.8.4}{1.169.4}{1.23.5.4}{452, 169, 1822} త్వమ్¦తు¦నః॒¦ఇం॒ద్ర॒¦తమ్¦ర॒యిమ్¦దాః॒¦ఓజి॑ష్ఠయా¦దక్షి॑ణయాఽఇవ¦రా॒తిమ్ | |
త్వే రాయ॑ ఇంద్ర తో॒శత॑మాః ప్రణే॒తారః॒ కస్య॑ చిదృతా॒యోః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} తే షు ణో᳚ మ॒రుతో᳚ మృళయంతు॒ యే స్మా᳚ పు॒రా గా᳚తూ॒యంతీ᳚వ దే॒వాః ||{5/8}{2.4.8.5}{1.169.5}{1.23.5.5}{453, 169, 1823} త్వే ఇతి॑¦రాయః॑¦ఇం॒ద్ర॒¦తో॒శఽత॑మాః¦ప్ర॒ఽనే॒తారః॑¦కస్య॑¦చి॒త్¦ఋ॒త॒ఽయోః | |
ప్రతి॒ ప్ర యా᳚హీంద్ర మీ॒ళ్హుషో॒ నౄన్ మ॒హః పార్థి॑వే॒ సద॑నే యతస్వ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} అధ॒ యదే᳚షాం పృథుబు॒ధ్నాస॒ ఏతా᳚స్తీ॒ర్థే నార్యః పౌంస్యా᳚ని త॒స్థుః ||{6/8}{2.4.9.1}{1.169.6}{1.23.5.6}{454, 169, 1824} ప్రతి॑¦ప్ర¦యా॒హి॒¦ఇం॒ద్ర॒¦మీ॒ళ్హుషః॑¦నౄన్¦మ॒హః¦పార్థి॑వే¦సద॑నే¦య॒త॒స్వ॒ | |
ప్రతి॑ ఘో॒రాణా॒మేతా᳚నామ॒యాసాం᳚ మ॒రుతాం᳚ శృణ్వ ఆయ॒తాము॑ప॒బ్దిః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యే మర్త్యం᳚ పృతనా॒యంత॒మూమై᳚రృణా॒వానం॒ న ప॒తయం᳚త॒ సర్గైః᳚ ||{7/8}{2.4.9.2}{1.169.7}{1.23.5.7}{455, 169, 1825} ప్రతి॑¦ఘో॒రాణా᳚మ్¦ఏతా᳚నామ్¦అ॒యాసా᳚మ్¦మ॒రుతా᳚మ్¦శృ॒ణ్వే॒¦ఆ॒ఽయ॒తామ్¦ఉ॒ప॒బ్దిః | |
త్వం మానే᳚భ్య ఇంద్ర వి॒శ్వజ᳚న్యా॒ రదా᳚ మ॒రుద్భిః॑ శు॒రుధో॒ గో,అ॑గ్రాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} స్తవా᳚నేభిః స్తవసే దేవ దే॒వైర్వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{8/8}{2.4.9.3}{1.169.8}{1.23.5.8}{456, 169, 1826} త్వమ్¦మానే᳚భ్యః¦ఇం॒ద్ర॒¦వి॒శ్వఽజ᳚న్యా¦రద॑¦మ॒రుత్ఽభిః॑¦శు॒రుధః॑¦గో.ఆ॑గ్రాః | |
[49] ననూనమితి పంచర్చస్య సూక్తస్యప్రథమతృతీయాచతుర్థీనామృచామింద్రోగస్త్యో ద్వితీయాపంచమ్యోరగస్యఋషిరింద్రోదేవతా ఆద్యాబృహతీ తతస్తిస్రోనుష్టుభోంత్యాత్రిష్టుప్ | |
న నూ॒నమస్తి॒ నో శ్వః కస్తద్ వే᳚ద॒ యదద్భు॑తం |{ఇంద్రోగస్త్యో | ఇంద్రః | బృహతీ} అ॒న్యస్య॑ చి॒త్తమ॒భి సం᳚చ॒రేణ్య॑ము॒తాధీ᳚తం॒ వి న॑శ్యతి ||{1/5}{2.4.10.1}{1.170.1}{1.23.6.1}{457, 170, 1827} న¦నూ॒నమ్¦అస్తి॑¦నో ఇతి॑¦శ్వః¦కః¦తత్¦వే॒ద॒¦యత్¦అద్భు॑తమ్ | |
కిం న॑ ఇంద్ర జిఘాంససి॒ భ్రాత॑రో మ॒రుత॒స్తవ॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | అనుష్టుప్} తేభిః॑ కల్పస్వ సాధు॒యా మా నః॑ స॒మర॑ణే వధీః ||{2/5}{2.4.10.2}{1.170.2}{1.23.6.2}{458, 170, 1828} కిమ్¦నః॒¦ఇం॒ద్ర॒¦జి॒ఘాం॒స॒సి॒¦భ్రాత॑రః¦మ॒రుతః॑¦తవ॑ | తేభిః॑¦క॒ల్ప॒స్వ॒¦సా॒ధు॒ఽయా¦మా¦నః॒¦స॒మ్.ఆర॑ణే¦వ॒ధీః॒ || |
కిం నో᳚ భ్రాతరగస్త్య॒ సఖా॒ సన్నతి॑ మన్యసే |{ఇంద్రోగస్త్యో | ఇంద్రః | అనుష్టుప్} వి॒ద్మా హి తే॒ యథా॒ మనో॒ఽస్మభ్య॒మిన్న ది॑త్ససి ||{3/5}{2.4.10.3}{1.170.3}{1.23.6.3}{459, 170, 1829} కిమ్¦నః॒¦భ్రా॒తః॒¦అ॒గ॒స్త్య॒¦సఖా᳚¦సన్¦అతి॑¦మ॒న్య॒సే॒ | వి॒ద్మ¦హి¦తే॒¦యథా᳚¦మనః॑¦అ॒స్మభ్య᳚మ్¦ఇత్¦న¦ది॒త్స॒సి॒ || |
అరం᳚ కృణ్వంతు॒ వేదిం॒ సమ॒గ్నిమిం᳚ధతాం పు॒రః |{ఇంద్రోగస్త్యో | ఇంద్రః | అనుష్టుప్} తత్రా॒మృత॑స్య॒ చేత॑నం య॒జ్ఞం తే᳚ తనవావహై ||{4/5}{2.4.10.4}{1.170.4}{1.23.6.4}{460, 170, 1830} అర᳚మ్¦కృ॒ణ్వం॒తు॒¦వేది᳚మ్¦సమ్¦అ॒గ్నిమ్¦ఇం॒ధ॒తా॒మ్¦పు॒రః | తత్ర॑¦అ॒మృత॑స్య¦చేత॑నమ్¦య॒జ్ఞమ్¦తే॒¦త॒న॒వా॒వ॒హై॒ || |
త్వమీ᳚శిషే వసుపతే॒ వసూ᳚నాం॒ త్వం మి॒త్రాణాం᳚ మిత్రపతే॒ ధేష్ఠః॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ఇంద్ర॒ త్వం మ॒రుద్భిః॒ సం వ॑ద॒స్వాధ॒ ప్రాశా᳚న ఋతు॒థా హ॒వీంషి॑ ||{5/5}{2.4.10.5}{1.170.5}{1.23.6.5}{461, 170, 1831} త్వమ్¦ఈ॒శి॒షే॒¦వ॒సు॒ఽప॒తే॒¦వసూ᳚నామ్¦త్వమ్¦మి॒త్రాణా᳚మ్¦మి॒త్ర॒ఽప॒తే॒¦ధేష్ఠః॑ | |
[50] ప్రతివఇతి షడృచస్య సూక్తస్యాగస్త్యోమరుతః అంత్యానాంచతసృణాంమరుత్వానింద్రస్త్రిష్టుప్ | |
ప్రతి॑ వ ఏ॒నా నమ॑సా॒హమే᳚మి సూ॒క్తేన॑ భిక్షే సుమ॒తిం తు॒రాణాం᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | త్రిష్టుప్} ర॒రా॒ణతా᳚ మరుతో వే॒ద్యాభి॒ర్ని హేళో᳚ ధ॒త్త వి ము॑చధ్వ॒మశ్వా॑న్ ||{1/6}{2.4.11.1}{1.171.1}{1.23.7.1}{462, 171, 1832} ప్రతి॑¦వః॒¦ఏ॒నా¦నమ॑సా¦అ॒హమ్¦ఏ॒మి॒¦సు॒.ఔ॒క్తేన॑¦భి॒క్షే॒¦సు॒ఽమ॒తిమ్¦తు॒రాణా᳚మ్ | |
ఏ॒ష వః॒ స్తోమో᳚ మరుతో॒ నమ॑స్వాన్ హృ॒దా త॒ష్టో మన॑సా ధాయి దేవాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | త్రిష్టుప్} ఉపే॒మా యా᳚త॒ మన॑సా జుషా॒ణా యూ॒యం హి ష్ఠా నమ॑స॒ ఇద్ వృ॒ధాసః॑ ||{2/6}{2.4.11.2}{1.171.2}{1.23.7.2}{463, 171, 1833} ఏ॒షః¦వః॒¦స్తోమః॑¦మ॒రు॒తః॒¦నమ॑స్వాన్¦హృ॒దా¦త॒ష్టః¦మన॑సా¦ధా॒యి॒¦దే॒వాః॒ | |
స్తు॒తాసో᳚ నో మ॒రుతో᳚ మృళయంతూ॒త స్తు॒తో మ॒ఘవా॒ శంభ॑విష్ఠః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుత్వానింద్రః | త్రిష్టుప్} ఊ॒ర్ధ్వా నః॑ సంతు కో॒మ్యా వనా॒న్యహా᳚ని॒ విశ్వా᳚ మరుతో జిగీ॒షా ||{3/6}{2.4.11.3}{1.171.3}{1.23.7.3}{464, 171, 1834} స్తు॒తాసః॑¦నః॒¦మ॒రుతః॑¦మృ॒ళ॒యం॒తు॒¦ఉ॒త¦స్తు॒తః¦మ॒ఘఽవా᳚¦శమ్ఽభ॑విష్ఠః | |
అ॒స్మాద॒హం త॑వి॒షాదీష॑మాణ॒ ఇంద్రా᳚ద్ భి॒యా మ॑రుతో॒ రేజ॑మానః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుత్వానింద్రః | త్రిష్టుప్} యు॒ష్మభ్యం᳚ హ॒వ్యా నిశి॑తాన్యాస॒న్ తాన్యా॒రే చ॑కృమా మృ॒ళతా᳚ నః ||{4/6}{2.4.11.4}{1.171.4}{1.23.7.4}{465, 171, 1835} అ॒స్మాత్¦అ॒హమ్¦త॒వి॒షాత్¦ఈష॑మాణః¦ఇంద్రా᳚త్¦భి॒యా¦మ॒రు॒తః॒¦రేజ॑మానః | |
యేన॒ మానా᳚సశ్చి॒తయం᳚త ఉ॒స్రా వ్యు॑ష్టిషు॒ శవ॑సా॒ శశ్వ॑తీనాం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుత్వానింద్రః | త్రిష్టుప్} స నో᳚ మ॒రుద్భి᳚ర్వృషభ॒ శ్రవో᳚ ధా, ఉ॒గ్ర ఉ॒గ్రేభిః॒ స్థవి॑రః సహో॒దాః ||{5/6}{2.4.11.5}{1.171.5}{1.23.7.5}{466, 171, 1836} యేన॑¦మానా᳚సః¦చి॒తయం᳚తే¦ఉ॒స్రాః¦వి.ఔ᳚ష్టిషు¦శవ॑సా¦శశ్వ॑తీనామ్ | |
త్వం పా᳚హీంద్ర॒ సహీ᳚యసో॒ నౄన్ భవా᳚ మ॒రుద్భి॒రవ॑యాతహేళాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుత్వానింద్రః | త్రిష్టుప్} సు॒ప్ర॒కే॒తేభిః॑ సాస॒హిర్దధా᳚నో వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{6/6}{2.4.11.6}{1.171.6}{1.23.7.6}{467, 171, 1837} త్వమ్¦పా॒హి॒¦ఇం॒ద్ర॒¦సహీ᳚యసః¦నౄన్¦భవ॑¦మ॒రుత్ఽభిః॑¦అవ॑యాతఽహేళాః | |
[51] చిత్రోవఇతి తృచస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యో మరుతో గాయత్రీ | |
చి॒త్రో వో᳚ఽస్తు॒ యామ॑శ్చి॒త్ర ఊ॒తీ సు॑దానవః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | గాయత్రీ} మరు॑తో॒, అహి॑భానవః ||{1/3}{2.4.12.1}{1.172.1}{1.23.8.1}{468, 172, 1838} చి॒త్రః¦వః॒¦అ॒స్తు॒¦యామః॑¦చి॒త్రః¦ఊ॒తీ¦సు॒ఽదా॒న॒వః॒ | మరు॑తః¦అహి॑ఽభానవః || |
ఆ॒రే సా వః॑ సుదానవో॒ మరు॑త ఋంజ॒తీ శరుః॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | గాయత్రీ} ఆ॒రే, అశ్మా॒ యమస్య॑థ ||{2/3}{2.4.12.2}{1.172.2}{1.23.8.2}{469, 172, 1839} ఆ॒రే¦సా¦వః॒¦సు॒ఽదా॒న॒వః॒¦మరు॑తః¦ఋం॒జ॒తీ¦శరుః॑ | ఆ॒రే¦అశ్మా᳚¦యమ్¦అస్య॑థ || |
తృ॒ణ॒స్కం॒దస్య॒ ను విశః॒ పరి॑ వృంక్త సుదానవః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | మరుతః | గాయత్రీ} ఊ॒ర్ధ్వాన్ నః॑ కర్త జీ॒వసే᳚ ||{3/3}{2.4.12.3}{1.172.3}{1.23.8.3}{470, 172, 1840} తృ॒ణ॒ఽస్కం॒దస్య॑¦ను¦విశః॑¦పరి॑¦వృం॒క్త॒¦సు॒ఽదా॒న॒వః॒ | ఊ॒ర్ధ్వాన్¦నః॒¦క॒ర్త॒¦జీ॒వసే᳚ || |
[52] గాయత్సామేతి త్రయోదశర్చస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యఇంద్రస్త్రిష్టుప్ | |
గాయ॒త్ సామ॑ నభ॒న్య1॑(అం॒) యథా॒ వేరర్చా᳚మ॒ తద్ వా᳚వృధా॒నం స్వ᳚ర్వత్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} గావో᳚ ధే॒నవో᳚ బ॒ర్హిష్యద॑బ్ధా॒, ఆ యత్ స॒ద్మానం᳚ ది॒వ్యం వివా᳚సాన్ ||{1/13}{2.4.13.1}{1.173.1}{1.23.9.1}{471, 173, 1841} గాయ॑త్¦సామ॑¦న॒భ॒న్య᳚మ్¦యథా᳚¦వేః¦అర్చా᳚మ¦తత్¦వ॒వృ॒ధా॒నమ్¦స్వః॑ఽవత్ | |
అర్చ॒ద్ వృషా॒ వృష॑భిః॒ స్వేదు॑హవ్యైర్మృ॒గో నాశ్నో॒, అతి॒ యజ్జు॑గు॒ర్యాత్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ప్ర మం᳚ద॒యుర్మ॒నాం గూ᳚ర్త॒ హోతా॒ భర॑తే॒ మర్యో᳚ మిథు॒నా యజ॑త్రః ||{2/13}{2.4.13.2}{1.173.2}{1.23.9.2}{472, 173, 1842} అర్చ॑త్¦వృషా᳚¦వృష॑ఽభిః¦స్వ॒ఽఇదు॑హవ్యైః¦మృ॒గః¦న¦అశ్నః॑¦అతి॑¦యత్¦జు॒గు॒ర్యాత్ | |
నక్ష॒ద్ధోతా॒ పరి॒ సద్మ॑ మి॒తా యన్ భర॒ద్ గర్భ॒మా శ॒రదః॑ పృథి॒వ్యాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} క్రంద॒దశ్వో॒ నయ॑మానో రు॒వద్ గౌరం॒తర్దూ॒తో న రోద॑సీ చర॒ద్ వాక్ ||{3/13}{2.4.13.3}{1.173.3}{1.23.9.3}{473, 173, 1843} నక్ష॑త్¦హోతా᳚¦పరి॑¦సద్మ॑¦మి॒తా¦యన్¦భర॑త్¦గర్భ᳚మ్¦ఆ¦శ॒రదః॑¦పృ॒థి॒వ్యాః | |
తా క॒ర్మాష॑తరాస్మై॒ ప్ర చ్యౌ॒త్నాని॑ దేవ॒యంతో᳚ భరంతే |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} జుజో᳚ష॒దింద్రో᳚ ద॒స్మవ॑ర్చా॒ నాస॑త్యేవ॒ సుగ్మ్యో᳚ రథే॒ష్ఠాః ||{4/13}{2.4.13.4}{1.173.4}{1.23.9.4}{474, 173, 1844} తా¦క॒ర్మ॒¦అష॑ఽతరా¦అ॒స్మై॒¦ప్ర¦చ్యౌ॒త్నాని॑¦దే॒వ॒ఽయంతః॑¦భ॒రం॒తే॒ | |
తము॑ ష్టు॒హీంద్రం॒ యో హ॒ సత్వా॒ యః శూరో᳚ మ॒ఘవా॒ యో ర॑థే॒ష్ఠాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ప్ర॒తీ॒చశ్చి॒ద్ యోధీ᳚యా॒న్ వృష᳚ణ్వాన్ వవ॒వ్రుష॑శ్చి॒త్తమ॑సో విహం॒తా ||{5/13}{2.4.13.5}{1.173.5}{1.23.9.5}{475, 173, 1845} తమ్¦ఉఀ॒ ఇతి॑¦స్తు॒హి॒¦ఇంద్ర᳚మ్¦యః¦హ॒¦సత్వా᳚¦యః¦శూరః॑¦మ॒ఘఽవా᳚¦యః¦ర॒థే॒ఽస్థాః | |
ప్ర యది॒త్థా మ॑హి॒నా నృభ్యో॒, అస్త్యరం॒ రోద॑సీ క॒క్ష్యే॒3॑(ఏ॒) నాస్మై᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} సం వి᳚వ్య॒ ఇంద్రో᳚ వృ॒జనం॒ న భూమా॒ భర్తి॑ స్వ॒ధావాఀ᳚, ఓప॒శమి॑వ॒ ద్యాం ||{6/13}{2.4.14.1}{1.173.6}{1.23.9.6}{476, 173, 1846} ప్ర¦యత్¦ఇ॒త్థా¦మ॒హి॒నా¦నృఽభ్యః॑¦అస్తి॑¦అర᳚మ్¦రోద॑సీ॒ ఇతి॑¦క॒క్ష్యే॒3॒॑ ఇతి॑¦న¦అ॒స్మై॒ | |
స॒మత్సు॑ త్వా శూర స॒తాము॑రా॒ణం ప్ర॑ప॒థింత॑మం పరితంస॒యధ్యై᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} స॒జోష॑స॒ ఇంద్రం॒ మదే᳚ క్షో॒ణీః సూ॒రిం చి॒ద్ యే, అ॑ను॒మదం᳚తి॒ వాజైః᳚ ||{7/13}{2.4.14.2}{1.173.7}{1.23.9.7}{477, 173, 1847} స॒మత్ఽసు॑¦త్వా॒¦శూ॒ర॒¦స॒తామ్¦ఉ॒రా॒ణమ్¦ప్ర॒ప॒థిన్ఽత॑మమ్¦ప॒రి॒ఽతం॒స॒యధ్యై᳚ | |
ఏ॒వా హి తే॒ శం సవ॑నా సము॒ద్ర ఆపో॒ యత్త॑ ఆ॒సు మదం᳚తి దే॒వీః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} విశ్వా᳚ తే॒, అను॒ జోష్యా᳚ భూ॒ద్గౌః సూ॒రీఀశ్చి॒ద్ యది॑ ధి॒షా వేషి॒ జనా॑న్ ||{8/13}{2.4.14.3}{1.173.8}{1.23.9.8}{478, 173, 1848} ఏ॒వ¦హి¦తే॒¦శమ్¦సవ॑నా¦స॒ము॒ద్రే¦ఆపః॑¦యత్¦తే॒¦ఆ॒సు¦మదం᳚తి¦దే॒వీః | |
అసా᳚మ॒ యథా᳚ సుష॒ఖాయ॑ ఏన స్వభి॒ష్టయో᳚ న॒రాం న శంసైః᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} అస॒ద్ యథా᳚ న॒ ఇంద్రో᳚ వందనే॒ష్ఠాస్తు॒రో న కర్మ॒ నయ॑మాన ఉ॒క్థా ||{9/13}{2.4.14.4}{1.173.9}{1.23.9.9}{479, 173, 1849} అసా᳚మ¦యథా᳚¦సు॒ఽస॒ఖాయః॑¦ఏ॒న॒¦సు॒.ఆ॒భి॒ష్టయః॑¦న॒రామ్¦న¦శంసైః᳚ | |
విష్ప॑ర్ధసో న॒రాం న శంసై᳚ర॒స్మాకా᳚స॒దింద్రో॒ వజ్ర॑హస్తః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} మి॒త్రా॒యువో॒ న పూర్ప॑తిం॒ సుశి॑ష్టౌ మధ్యా॒యువ॒ ఉప॑ శిక్షంతి య॒జ్ఞైః ||{10/13}{2.4.14.5}{1.173.10}{1.23.9.10}{480, 173, 1850} విఽస్ప॑ర్ధసః¦న॒రామ్¦న¦శంసైః᳚¦అ॒స్మాక॑¦అ॒స॒త్¦ఇంద్రః॑¦వజ్ర॑ఽహస్తః | |
య॒జ్ఞో హి ష్మేంద్రం॒ కశ్చి॑దృం॒ధంజు॑హురా॒ణశ్చి॒న్మన॑సా పరి॒యన్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} తీ॒ర్థే నాచ్ఛా᳚ తాతృషా॒ణమోకో᳚ దీ॒ర్ఘో న సి॒ధ్రమా కృ॑ణో॒త్యధ్వా᳚ ||{11/13}{2.4.15.1}{1.173.11}{1.23.9.11}{481, 173, 1851} య॒జ్ఞః¦హి¦స్మ॒¦ఇంద్ర᳚మ్¦కః¦చి॒త్¦ఋం॒ధన్¦జు॒హు॒రా॒ణః¦చి॒త్¦మన॑సా¦ప॒రి॒ఽయన్ | |
మో షూ ణ॑ ఇం॒ద్రాత్ర॑ పృ॒త్సు దే॒వైరస్తి॒ హి ష్మా᳚ తే శుష్మిన్నవ॒యాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} మ॒హశ్చి॒ద్ యస్య॑ మీ॒ళ్హుషో᳚ య॒వ్యా హ॒విష్మ॑తో మ॒రుతో॒ వంద॑తే॒ గీః ||{12/13}{2.4.15.2}{1.173.12}{1.23.9.12}{482, 173, 1852} మో ఇతి॑¦సు¦నః॒¦ఇం॒ద్ర॒¦అత్ర॑¦పృ॒త్ఽసు¦దే॒వైః¦అస్తి॑¦హి¦స్మ॒¦తే॒¦శు॒ష్మి॒న్¦అ॒వ॒ఽయాః | |
ఏ॒ష స్తోమ॑ ఇంద్ర॒ తుభ్య॑మ॒స్మే, ఏ॒తేన॑ గా॒తుం హ॑రివో విదో నః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ఆ నో᳚ వవృత్యాః సువి॒తాయ॑ దేవ వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{13/13}{2.4.15.3}{1.173.13}{1.23.9.13}{483, 173, 1853} ఏ॒షః¦స్తోమః॑¦ఇం॒ద్ర॒¦తుభ్య᳚మ్¦అ॒స్మే ఇతి॑¦ఏ॒తేన॑¦గా॒తుమ్¦హ॒రి॒ఽవః॒¦వి॒దః॒¦నః॒ | |
[53] త్వంరాజేతి దశర్చస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యఇంద్రస్త్రిష్టుప్ | |
త్వం రాజేం᳚ద్ర॒ యే చ॑ దే॒వా రక్షా॒ నౄన్ పా॒హ్య॑సుర॒ త్వమ॒స్మాన్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} త్వం సత్ప॑తిర్మ॒ఘవా᳚ న॒స్తరు॑త్ర॒స్త్వం స॒త్యో వస॑వానః సహో॒దాః ||{1/10}{2.4.16.1}{1.174.1}{1.23.10.1}{484, 174, 1854} త్వమ్¦రాజా᳚¦ఇం॒ద్ర॒¦యే¦చ॒¦దే॒వాః¦రక్ష॑¦నౄన్¦పా॒హి¦అ॒సు॒ర॒¦త్వమ్¦అ॒స్మాన్ | |
దనో॒ విశ॑ ఇంద్ర మృ॒ధ్రవా᳚చః స॒ప్త యత్ పురః॒ శర్మ॒ శార॑దీ॒ర్దర్త్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ఋ॒ణోర॒పో, అ॑నవ॒ద్యార్ణా॒ యూనే᳚ వృ॒త్రం పు॑రు॒కుత్సా᳚య రంధీః ||{2/10}{2.4.16.2}{1.174.2}{1.23.10.2}{485, 174, 1855} దనః॑¦విశః॑¦ఇం॒ద్ర॒¦మృ॒ధ్రఽవా᳚చః¦స॒ప్త¦యత్¦పురః॑¦శర్మ॑¦శార॑దీః¦దర్త్ | |
అజా॒ వృత॑ ఇంద్ర॒ శూర॑పత్నీ॒ర్ద్యాం చ॒ యేభిః॑ పురుహూత నూ॒నం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} రక్షో᳚, అ॒గ్నిమ॒శుషం॒ తూర్వ॑యాణం సిం॒హో న దమే॒, అపాం᳚సి॒ వస్తోః᳚ ||{3/10}{2.4.16.3}{1.174.3}{1.23.10.3}{486, 174, 1856} అజ॑¦వృతః॑¦ఇం॒ద్ర॒¦శూర॑ఽపత్నీః¦ద్యామ్¦చ॒¦యేభిః॑¦పు॒రు॒ఽహూ॒త॒¦నూ॒నమ్ | |
శేష॒న్ ను త ఇం᳚ద్ర॒ సస్మి॒న్ యోనౌ॒ ప్రశ॑స్తయే॒ పవీ᳚రవస్య మ॒హ్నా |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} సృ॒జదర్ణాం॒స్యవ॒ యద్ యు॒ధా గాస్తిష్ఠ॒ద్ధరీ᳚ ధృష॒తా మృ॑ష్ట॒ వాజా॑న్ ||{4/10}{2.4.16.4}{1.174.4}{1.23.10.4}{487, 174, 1857} శేష॑న్¦ను¦తే¦ఇం॒ద్ర॒¦సస్మి॑న్¦యోనౌ᳚¦ప్రఽశ॑స్తయే¦పవీ᳚రవస్య¦మ॒హ్నా | |
వహ॒ కుత్స॑మింద్ర॒ యస్మిం᳚చా॒కన్ త్స్యూ᳚మ॒న్యూ, ఋ॒జ్రా వాత॒స్యాశ్వా᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ప్ర సూర॑శ్చ॒క్రం వృ॑హతాద॒భీకే॒ఽభి స్పృధో᳚ యాసిష॒ద్ వజ్ర॑బాహుః ||{5/10}{2.4.16.5}{1.174.5}{1.23.10.5}{488, 174, 1858} వహ॑¦కుత్స᳚మ్¦ఇం॒ద్ర॒¦యస్మి॑న్¦చా॒కన్¦స్యూ॒మ॒న్యూ ఇతి॑¦ఋ॒జ్రా¦వాత॑స్య¦అశ్వా᳚ | |
జ॒ఘ॒న్వాఀ, ఇం᳚ద్ర మి॒త్రేరూం᳚చో॒దప్ర॑వృద్ధో హరివో॒, అదా᳚శూన్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ప్ర యే పశ్య᳚న్నర్య॒మణం॒ సచా॒యోస్త్వయా᳚ శూ॒ర్తా వహ॑మానా॒, అప॑త్యం ||{6/10}{2.4.17.1}{1.174.6}{1.23.10.6}{489, 174, 1859} జ॒ఘ॒న్వాన్¦ఇం॒ద్ర॒¦మి॒త్రేరూ᳚న్¦చో॒దఽప్ర॑వృద్ధః¦హ॒రి॒ఽవః॒¦అదా᳚శూన్ | |
రప॑త్ క॒విరిం᳚ద్రా॒ర్కసా᳚తౌ॒ క్షాం దా॒సాయో᳚ప॒బర్హ॑ణీం కః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} కర॑త్తి॒స్రో మ॒ఘవా॒ దాను॑చిత్రా॒ ని దు᳚ర్యో॒ణే కుయ॑వాచం మృ॒ధి శ్రే᳚త్ ||{7/10}{2.4.17.2}{1.174.7}{1.23.10.7}{490, 174, 1860} రప॑త్¦క॒విః¦ఇం॒ద్ర॒¦అ॒ర్కఽసా᳚తౌ¦క్షామ్¦దా॒సాయ॑¦ఉ॒ప॒ఽబర్హ॑ణీమ్¦క॒రితి॑ కః | |
సనా॒ తా త॑ ఇంద్ర॒ నవ్యా॒, ఆగుః॒ సహో॒ నభోఽవి॑రణాయ పూ॒ర్వీః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} భి॒నత్ పురో॒ న భిదో॒, అదే᳚వీర్న॒నమో॒ వధ॒రదే᳚వస్య పీ॒యోః ||{8/10}{2.4.17.3}{1.174.8}{1.23.10.8}{491, 174, 1861} సనా᳚¦తా¦తే॒¦ఇం॒ద్ర॒¦నవ్యాః᳚¦ఆ¦అ॒గుః॒¦సహః॑¦నభః॑¦అవి॑ఽరణాయ¦పూ॒ర్వీః | |
త్వం ధుని॑రింద్ర॒ ధుని॑మతీరృ॒ణోర॒పః సీ॒రా న స్రవం᳚తీః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ప్ర యత్ స॑ము॒ద్రమతి॑ శూర॒ పర్షి॑ పా॒రయా᳚ తు॒ర్వశం॒ యదుం᳚ స్వ॒స్తి ||{9/10}{2.4.17.4}{1.174.9}{1.23.10.9}{492, 174, 1862} త్వమ్¦ధునిః॑¦ఇం॒ద్ర॒¦ధుని॑ఽమతీః¦ఋ॒ణోః¦అ॒పః¦సీ॒రాః¦న¦స్రవం᳚తీః | |
త్వమ॒స్మాక॑మింద్ర వి॒శ్వధ॑ స్యా, అవృ॒కత॑మో న॒రాం నృ॑పా॒తా |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} స నో॒ విశ్వా᳚సాం స్పృ॒ధాం స॑హో॒దా వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{10/10}{2.4.17.5}{1.174.10}{1.23.10.10}{493, 174, 1863} త్వమ్¦అ॒స్మాక᳚మ్¦ఇం॒ద్ర॒¦వి॒శ్వధ॑¦స్యాః॒¦అ॒వృ॒కఽత॑మః¦న॒రామ్¦నృ॒ఽపా॒తా | |
[54] మత్స్యపాయీతి షడృచస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్య ఇంద్రోనుష్టుప్ ఆద్యాస్కంధోగ్రీవీ అంత్యాత్రిష్టుప్ | |
మత్స్యపా᳚యి తే॒ మహః॒ పాత్ర॑స్యేవ హరివో మత్స॒రో మదః॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | స్కంధోగ్రీవీబృహతీ} వృషా᳚ తే॒ వృష్ణ॒ ఇందు᳚ర్వా॒జీ స॑హస్ర॒సాత॑మః ||{1/6}{2.4.18.1}{1.175.1}{1.23.11.1}{494, 175, 1864} మత్సి॑¦అపా᳚యి¦తే॒¦మహః॑¦పాత్ర॑స్యఽఇవ¦హ॒రి॒ఽవః¦మ॒త్స॒రః¦మదః॑ | |
ఆ న॑స్తే గంతు మత్స॒రో వృషా॒ మదో॒ వరే᳚ణ్యః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | అనుష్టుప్} స॒హావాఀ᳚, ఇంద్ర సాన॒సిః పృ॑తనా॒షాళమ॑ర్త్యః ||{2/6}{2.4.18.2}{1.175.2}{1.23.11.2}{495, 175, 1865} ఆ¦నః॒¦తే॒¦గం॒తు॒¦మ॒త్స॒రః¦వృషా᳚¦మదః॑¦వరే᳚ణ్యః | స॒హఽవా᳚న్¦ఇం॒ద్ర॒¦సా॒న॒సిః¦పృ॒త॒నా॒షాట్¦అమ॑ర్త్యః || |
త్వం హి శూరః॒ సని॑తా చో॒దయో॒ మను॑షో॒ రథం᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | అనుష్టుప్} స॒హావా॒న్ దస్యు॑మవ్ర॒తమోషః॒ పాత్రం॒ న శో॒చిషా᳚ ||{3/6}{2.4.18.3}{1.175.3}{1.23.11.3}{496, 175, 1866} త్వమ్¦హి¦శూరః॑¦సని॑తా¦చో॒దయః॑¦మను॑షః¦రథ᳚మ్ | స॒హఽవా᳚న్¦దస్యు᳚మ్¦అ॒వ్ర॒తమ్¦ఓషః॑¦పాత్ర᳚మ్¦న¦శో॒చిషా᳚ || |
ము॒షా॒య సూర్యం᳚ కవే చ॒క్రమీశా᳚న॒ ఓజ॑సా |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | అనుష్టుప్} వహ॒ శుష్ణా᳚య వ॒ధం కుత్సం॒ వాత॒స్యాశ్వైః᳚ ||{4/6}{2.4.18.4}{1.175.4}{1.23.11.4}{497, 175, 1867} ము॒షా॒య¦సూర్య᳚మ్¦క॒వే॒¦చ॒క్రమ్¦ఈశా᳚నః¦ఓజ॑సా | వహ॑¦శుష్ణా᳚య¦వ॒ధమ్¦కుత్స᳚మ్¦వాత॑స్య¦అశ్వైః᳚ || |
శు॒ష్మింత॑మో॒ హి తే॒ మదో᳚ ద్యు॒మ్నింత॑మ ఉ॒త క్రతుః॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | అనుష్టుప్} వృ॒త్ర॒ఘ్నా వ॑రివో॒విదా᳚ మంసీ॒ష్ఠా, అ॑శ్వ॒సాత॑మః ||{5/6}{2.4.18.5}{1.175.5}{1.23.11.5}{498, 175, 1868} శు॒ష్మిన్ఽత॑మః¦హి¦తే॒¦మదః॑¦ద్యు॒మ్నిన్ఽత॑మః¦ఉ॒త¦క్రతుః॑ | వృ॒త్ర॒ఽఘ్నా¦వ॒రి॒వః॒ఽవిదా᳚¦మం॒సీ॒ష్ఠాః¦అ॒శ్వ॒ఽసాత॑మః || |
యథా॒ పూర్వే᳚భ్యో జరి॒తృభ్య॑ ఇంద్ర॒ మయ॑ ఇ॒వాపో॒ న తృష్య॑తే బ॒భూథ॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} తామను॑ త్వా ని॒విదం᳚ జోహవీమి వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{6/6}{2.4.18.6}{1.175.6}{1.23.11.6}{499, 175, 1869} యథా᳚¦పూర్వే᳚భ్యః¦జ॒రి॒తృఽభ్యః॑¦ఇం॒ద్ర॒¦మయః॑ఽఇవ¦ఆపః॑¦న¦తృష్య॑తే¦బ॒భూథ॑ | |
[55] మత్సినఇతి షడృచస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్య ఇంద్రోనుష్టుబంత్యా త్రిష్టుప్ | |
మత్సి॑ నో॒ వస్య॑ ఇష్టయ॒ ఇంద్ర॑మిందో॒ వృషా వి॑శ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | అనుష్టుప్} ఋ॒ఘా॒యమా᳚ణ ఇన్వసి॒ శత్రు॒మంతి॒ న విం᳚దసి ||{1/6}{2.4.19.1}{1.176.1}{1.23.12.1}{500, 176, 1870} మత్సి॑¦నః॒¦వస్యః॑ఽఇష్టయే¦ఇంద్ర᳚మ్¦ఇం॒దో॒ ఇతి॑¦వృషా᳚¦ఆ¦వి॒శ॒ | ఋ॒ఘా॒యమా᳚ణః¦ఇ॒న్వ॒సి॒¦శత్రు᳚మ్¦అంతి॑¦న¦విం॒ద॒సి॒ || |
తస్మి॒న్నా వే᳚శయా॒ గిరో॒ య ఏక॑శ్చర్షణీ॒నాం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | అనుష్టుప్} అను॑ స్వ॒ధా యము॒ప్యతే॒ యవం॒ న చర్కృ॑ష॒ద్ వృషా᳚ ||{2/6}{2.4.19.2}{1.176.2}{1.23.12.2}{501, 176, 1871} తస్మి॑న్¦ఆ¦వే॒శ॒య॒¦గిరః॑¦యః¦ఏకః॑¦చ॒ర్ష॒ణీ॒నామ్ | అను॑¦స్వ॒ధా¦యమ్¦ఉ॒ప్యతే᳚¦యవ᳚మ్¦న¦చర్కృ॑షత్¦వృషా᳚ || |
యస్య॒ విశ్వా᳚ని॒ హస్త॑యోః॒ పంచ॑ క్షితీ॒నాం వసు॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | అనుష్టుప్} స్పా॒శయ॑స్వ॒ యో, అ॑స్మ॒ధ్రుగ్ది॒వ్యేవా॒శని॑ర్జహి ||{3/6}{2.4.19.3}{1.176.3}{1.23.12.3}{502, 176, 1872} యస్య॑¦విశ్వా᳚ని¦హస్త॑యోః¦పంచ॑¦క్షి॒తీ॒నామ్¦వసు॑ | స్పా॒శయ॑స్వ¦యః¦అ॒స్మ॒ఽధ్రుక్¦ది॒వ్యాఽఇ᳚వ¦అ॒శనిః॑¦జ॒హి॒ || |
అసు᳚న్వంతం సమం జహి దూ॒ణాశం॒ యో న తే॒ మయః॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | అనుష్టుప్} అ॒స్మభ్య॑మస్య॒ వేద॑నం ద॒ద్ధి సూ॒రిశ్చి॑దోహతే ||{4/6}{2.4.19.4}{1.176.4}{1.23.12.4}{503, 176, 1873} అసు᳚న్వంతమ్¦స॒మ॒మ్¦జ॒హి॒¦దుః॒ఽనశ᳚మ్¦యః¦న¦తే॒¦మయః॑ | అ॒స్మభ్య᳚మ్¦అ॒స్య॒¦వేద॑నమ్¦ద॒ద్ధి¦సూ॒రిః¦చి॒త్¦ఓ॒హ॒తే॒ || |
ఆవో॒ యస్య॑ ద్వి॒బర్హ॑సో॒ఽర్కేషు॑ సాను॒షగస॑త్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | అనుష్టుప్} ఆ॒జావింద్ర॑స్యేందో॒ ప్రావో॒ వాజే᳚షు వా॒జినం᳚ ||{5/6}{2.4.19.5}{1.176.5}{1.23.12.5}{504, 176, 1874} ఆవః॑¦యస్య॑¦ద్వి॒ఽబర్హ॑సః¦అ॒ర్కేషు॑¦సా॒ను॒షక్¦అస॑త్ | ఆ॒జౌ¦ఇంద్ర॑స్య¦ఇం॒దో॒ ఇతి॑¦ప్ర¦ఆ॒వః॒¦వాజే᳚షు¦వా॒జిన᳚మ్ || |
యథా॒ పూర్వే᳚భ్యో జరి॒తృభ్య॑ ఇంద్ర॒ మయ॑ ఇ॒వాపో॒ న తృష్య॑తే బ॒భూథ॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} తామను॑ త్వా ని॒విదం᳚ జోహవీమి వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{6/6}{2.4.19.6}{1.176.6}{1.23.12.6}{505, 176, 1875} యథా᳚¦పూర్వే᳚భ్యః¦జ॒రి॒తృఽభ్యః॑¦ఇం॒ద్ర॒¦మయః॑ఽఇవ¦ఆపః॑¦న¦తృష్య॑తే¦బ॒భూథ॑ | |
[56] ఆచర్షణిప్రాఇతి పంచర్చస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యఇంద్రస్త్రిష్టుప్ | |
ఆ చ॑ర్షణి॒ప్రా వృ॑ష॒భో జనా᳚నాం॒ రాజా᳚ కృష్టీ॒నాం పు॑రుహూ॒త ఇంద్రః॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} స్తు॒తః శ్ర॑వ॒స్యన్నవ॒సోప॑ మ॒ద్రిగ్యు॒క్త్వా హరీ॒ వృష॒ణా యా᳚హ్య॒ర్వాఙ్ ||{1/5}{2.4.20.1}{1.177.1}{1.23.13.1}{506, 177, 1876} ఆ¦చ॒ర్ష॒ణి॒ఽప్రాః¦వృ॒ష॒భః¦జనా᳚నామ్¦రాజా᳚¦కృ॒ష్టీ॒నామ్¦పు॒రు॒ఽహూ॒తః¦ఇంద్రః॑ | |
యే తే॒ వృష॑ణో వృష॒భాస॑ ఇంద్ర బ్రహ్మ॒యుజో॒ వృష॑రథాసో॒, అత్యాః᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} తాఀ, ఆ తి॑ష్ఠ॒ తేభి॒రా యా᳚హ్య॒ర్వాఙ్ హవా᳚మహే త్వా సు॒త ఇం᳚ద్ర॒ సోమే᳚ ||{2/5}{2.4.20.2}{1.177.2}{1.23.13.2}{507, 177, 1877} యే¦తే॒¦వృష॑ణః¦వృ॒ష॒భాసః॑¦ఇం॒ద్ర॒¦బ్ర॒హ్మ॒ఽయుజః॑¦వృష॑ఽరథాసః¦అత్యాః᳚ | |
ఆ తి॑ష్ఠ॒ రథం॒ వృష॑ణం॒ వృషా᳚ తే సు॒తః సోమః॒ పరి॑షిక్తా॒ మధూ᳚ని |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యు॒క్త్వా వృష॑భ్యాం వృషభ క్షితీ॒నాం హరి॑భ్యాం యాహి ప్ర॒వతోప॑ మ॒ద్రిక్ ||{3/5}{2.4.20.3}{1.177.3}{1.23.13.3}{508, 177, 1878} ఆ¦తి॒ష్ఠ॒¦రథ᳚మ్¦వృష॑ణమ్¦వృషా᳚¦తే॒¦సు॒తః¦సోమః॑¦పరి॑ఽసిక్తా¦మధూ᳚ని | |
అ॒యం య॒జ్ఞో దే᳚వ॒యా, అ॒యం మి॒యేధ॑ ఇ॒మా బ్రహ్మా᳚ణ్య॒యమిం᳚ద్ర॒ సోమః॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} స్తీ॒ర్ణం బ॒ర్హిరా తు శ॑క్ర॒ ప్ర యా᳚హి॒ పిబా᳚ ని॒షద్య॒ వి ము॑చా॒ హరీ᳚, ఇ॒హ ||{4/5}{2.4.20.4}{1.177.4}{1.23.13.4}{509, 177, 1879} అ॒యమ్¦య॒జ్ఞః¦దే॒వ॒ఽయాః¦అ॒యమ్¦మి॒యేధః॑¦ఇ॒మా¦బ్రహ్మా᳚ణి¦అ॒యమ్¦ఇం॒ద్ర॒¦సోమః॑ | |
ఓ సుష్టు॑త ఇంద్ర యాహ్య॒ర్వాఙుప॒ బ్రహ్మా᳚ణి మా॒న్యస్య॑ కా॒రోః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} వి॒ద్యామ॒ వస్తో॒రవ॑సా గృ॒ణంతో᳚ వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{5/5}{2.4.20.5}{1.177.5}{1.23.13.5}{510, 177, 1880} ఓ ఇతి॑¦సుఽస్తు॑తః¦ఇం॒ద్ర॒¦యా॒హి॒¦అ॒ర్వాఙ్¦ఉప॑¦బ్రహ్మా᳚ణి¦మా॒న్యస్య॑¦కా॒రోః | |
[57] యద్ధస్యాతఇతి పంచర్చస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యఇంద్రస్త్రిష్టుప్ | |
యద్ధ॒ స్యా త॑ ఇంద్ర శ్రు॒ష్టిరస్తి॒ యయా᳚ బ॒భూథ॑ జరి॒తృభ్య॑ ఊ॒తీ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} మా నః॒ కామం᳚ మ॒హయం᳚త॒మా ధ॒గ్విశ్వా᳚ తే, అశ్యాం॒ పర్యాప॑ ఆ॒యోః ||{1/5}{2.4.21.1}{1.178.1}{1.23.14.1}{511, 178, 1881} యత్¦హ॒¦స్యా¦తే॒¦ఇం॒ద్ర॒¦శ్రు॒ష్టిః¦అస్తి॑¦యయా᳚¦బ॒భూథ॑¦జ॒రి॒తృఽభ్యః॑¦ఊ॒తీ | |
న ఘా॒ రాజేంద్ర॒ ఆ ద॑భన్నో॒ యా ను స్వసా᳚రా కృ॒ణవం᳚త॒ యోనౌ᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ఆప॑శ్చిదస్మై సు॒తుకా᳚, అవేష॒న్ గమ᳚న్న॒ ఇంద్రః॑ స॒ఖ్యా వయ॑శ్చ ||{2/5}{2.4.21.2}{1.178.2}{1.23.14.2}{512, 178, 1882} న¦ఘ॒¦రాజా᳚¦ఇంద్రః॑¦ఆ¦ద॒భ॒త్¦నః॒¦యా¦ను¦స్వసా᳚రా¦కృ॒ణవం᳚త¦యోనౌ᳚ | |
జేతా॒ నృభి॒రింద్రః॑ పృ॒త్సు శూరః॒ శ్రోతా॒ హవం॒ నాధ॑మానస్య కా॒రోః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ప్రభ॑ర్తా॒ రథం᳚ దా॒శుష॑ ఉపా॒క ఉద్యం᳚తా॒ గిరో॒ యది॑ చ॒ త్మనా॒ భూత్ ||{3/5}{2.4.21.3}{1.178.3}{1.23.14.3}{513, 178, 1883} జేతా᳚¦నృఽభిః॑¦ఇంద్రః॑¦పృ॒త్ఽసు¦శూరః॑¦శ్రోతా᳚¦హవ᳚మ్¦నాధ॑మానస్య¦కా॒రోః | |
ఏ॒వా నృభి॒రింద్రః॑ సుశ్రవ॒స్యా ప్ర॑ఖా॒దః పృ॒క్షో, అ॒భి మి॒త్రిణో᳚ భూత్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} స॒మ॒ర్య ఇ॒షః స్త॑వతే॒ వివా᳚చి సత్రాక॒రో యజ॑మానస్య॒ శంసః॑ ||{4/5}{2.4.21.4}{1.178.4}{1.23.14.4}{514, 178, 1884} ఏ॒వ¦నృఽభిః॑¦ఇంద్రః॑¦సు॒ఽశ్ర॒వ॒స్యా¦ప్ర॒ఽఖా॒దః¦పృ॒క్షః¦అ॒భి¦మి॒త్రిణః॑¦భూ॒త్ | |
త్వయా᳚ వ॒యం మ॑ఘవన్నింద్ర॒ శత్రూ᳚న॒భి ష్యా᳚మ మహ॒తో మన్య॑మానాన్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} త్వం త్రా॒తా త్వము॑ నో వృ॒ధే భూ᳚ర్వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{5/5}{2.4.21.5}{1.178.5}{1.23.14.5}{515, 178, 1885} త్వయా᳚¦వ॒యమ్¦మ॒ఘ॒ఽవ॒న్¦ఇం॒ద్ర॒¦శత్రూ᳚న్¦అ॒భి¦స్యా॒మ॒¦మ॒హ॒తః¦మన్య॑మానాన్ | |
[58] పూర్వీరమితి షడృచస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యః ఆద్యయోర్ద్వయోర్లోపాముద్రాఋషికా అంత్యయోర్ద్వయోరగస్త్యాంతేవాసీబ్రహ్మచారీఋషిః సర్వాసాంరతిర్దేవతా త్రిష్టుప్ పంచమీ బృహతీ | |
పూ॒ర్వీర॒హం శ॒రదః॑ శశ్రమా॒ణా దో॒షా వస్తో᳚రు॒షసో᳚ జ॒రయం᳚తీః |{లోపాముద్రా ఋషికా | రతిః | త్రిష్టుప్} మి॒నాతి॒ శ్రియం᳚ జరి॒మా త॒నూనా॒మప్యూ॒ ను పత్నీ॒ర్వృష॑ణో జగమ్యుః ||{1/6}{2.4.22.1}{1.179.1}{1.23.15.1}{516, 179, 1886} పూ॒ర్వీః¦అ॒హమ్¦శ॒రదః॑¦శ॒శ్ర॒మా॒ణా¦దో॒షాః¦వస్తోః᳚¦ఉ॒షసః॑¦జ॒రయం᳚తీః | |
యే చి॒ద్ధి పూర్వ॑ ఋత॒సాప॒ ఆస᳚న్ త్సా॒కం దే॒వేభి॒రవ॑దన్నృ॒తాని॑ |{లోపాముద్రా ఋషికా | రతిః | త్రిష్టుప్} తే చి॒దవా᳚సుర్న॒హ్యంత॑మా॒పుః సమూ॒ ను పత్నీ॒ర్వృష॑భిర్జగమ్యుః ||{2/6}{2.4.22.2}{1.179.2}{1.23.15.2}{517, 179, 1887} యే¦చి॒త్¦హి¦పూర్వే᳚¦ఋ॒త॒ఽసాపః॑¦ఆస॑న్¦సా॒కమ్¦దే॒వేభిః॑¦అవ॑దన్¦ఋ॒తాని॑ | |
న మృషా᳚ శ్రాం॒తం యదవం᳚తి దే॒వా విశ్వా॒, ఇత్ స్పృధో᳚, అ॒భ్య॑శ్నవావ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | రతిః | త్రిష్టుప్} జయా॒వేదత్ర॑ శ॒తనీ᳚థమా॒జిం యత్ స॒మ్యంచా᳚ మిథు॒నావ॒భ్యజా᳚వ ||{3/6}{2.4.22.3}{1.179.3}{1.23.15.3}{518, 179, 1888} న¦మృషా᳚¦శ్రాం॒తమ్¦యత్¦అవం᳚తి¦దే॒వాః¦విశ్వాః᳚¦ఇత్¦స్పృధః॑¦అ॒భి¦అ॒శ్న॒వా॒వ॒ | |
న॒దస్య॑ మా రుధ॒తః కామ॒ ఆగ᳚న్ని॒త ఆజా᳚తో, అ॒ముతః॒ కుత॑శ్చిత్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | రతిః | త్రిష్టుప్} లోపా᳚ముద్రా॒ వృష॑ణం॒ నీ రి॑ణాతి॒ ధీర॒మధీ᳚రా ధయతి శ్వ॒సంతం᳚ ||{4/6}{2.4.22.4}{1.179.4}{1.23.15.4}{519, 179, 1889} న॒దస్య॑¦మా॒¦రు॒ధ॒తః¦కామః॑¦ఆ¦అ॒గ॒న్¦ఇ॒తః¦ఆఽజా᳚తః¦అ॒ముతః॑¦కుతః॑¦చి॒త్ | |
ఇ॒మం ను సోమ॒మంతి॑తో హృ॒త్సు పీ॒తముప॑ బ్రువే |{అగస్త్యాంతేవాసీ బ్రహ్మచారీ | రతిః | త్రిష్టుప్} యత్ సీ॒మాగ॑శ్చకృ॒మా తత్ సు మృ॑ళతు పులు॒కామో॒ హి మర్త్యః॑ ||{5/6}{2.4.22.5}{1.179.5}{1.23.15.5}{520, 179, 1890} ఇ॒మమ్¦ను¦సోమ᳚మ్¦అంతి॑తః¦హృ॒త్ఽసు¦పీ॒తమ్¦ఉప॑¦బ్రు॒వే॒ | |
అ॒గస్త్యః॒ ఖన॑మానః ఖ॒నిత్రైః᳚ ప్ర॒జామప॑త్యం॒ బల॑మి॒చ్ఛమా᳚నః |{అగస్త్యాంతేవాసీ బ్రహ్మచారీ | రతిః | త్రిష్టుప్} ఉ॒భౌ వర్ణా॒వృషి॑రు॒గ్రః పు॑పోష స॒త్యా దే॒వేష్వా॒శిషో᳚ జగామ ||{6/6}{2.4.22.6}{1.179.6}{1.23.15.6}{521, 179, 1891} అ॒గస్త్యః॑¦ఖన॑మానః¦ఖ॒నిత్రైః᳚¦ప్ర॒ఽజామ్¦అప॑త్యమ్¦బల᳚మ్¦ఇ॒చ్ఛమా᳚నః | |
[59] యువోరజాంసీతి దశర్చస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యోశ్వినౌత్రిష్టుప్ | |
యు॒వో రజాం᳚సి సు॒యమా᳚సో॒, అశ్వా॒ రథో॒ యద్ వాం॒ పర్యర్ణాం᳚సి॒ దీయ॑త్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} హి॒ర॒ణ్యయా᳚ వాం ప॒వయః॑ ప్రుషాయ॒న్ మధ్వః॒ పిబం᳚తా, ఉ॒షసః॑ సచేథే ||{1/10}{2.4.23.1}{1.180.1}{1.24.1.1}{522, 180, 1892} యు॒వోః¦రజాం᳚సి¦సు॒ఽయమా᳚సః¦అశ్వాః᳚¦రథః॑¦యత్¦వా॒మ్¦పరి॑¦అర్ణాం᳚సి¦దీయ॑త్ | |
యు॒వమత్య॒స్యావ॑ నక్షథో॒ యద్ విప॑త్మనో॒ నర్య॑స్య॒ ప్రయ॑జ్యోః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} స్వసా॒ యద్ వాం᳚ విశ్వగూర్తీ॒ భరా᳚తి॒ వాజా॒యేట్టే᳚ మధుపావి॒షే చ॑ ||{2/10}{2.4.23.2}{1.180.2}{1.24.1.2}{523, 180, 1893} యు॒వమ్¦అత్య॑స్య¦అవ॑¦న॒క్ష॒థః॒¦యత్¦విఽప॑త్మనః¦నర్య॑స్య¦ప్రఽయ॑జ్యోః | |
యు॒వం పయ॑ ఉ॒స్రియా᳚యామధత్తం ప॒క్వమా॒మాయా॒మవ॒ పూర్వ్యం॒ గోః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} అం॒తర్యద్ వ॒నినో᳚ వామృతప్సూ హ్వా॒రో న శుచి॒ర్యజ॑తే హ॒విష్మా॑న్ ||{3/10}{2.4.23.3}{1.180.3}{1.24.1.3}{524, 180, 1894} యు॒వమ్¦పయః॑¦ఉ॒స్రియా᳚యామ్¦అ॒ధ॒త్త॒మ్¦ప॒క్వమ్¦ఆ॒మాయా᳚మ్¦అవ॑¦పూర్వ్య᳚మ్¦గోః | |
యు॒వం హ॑ ఘ॒ర్మం మధు॑మంత॒మత్ర॑యే॒ఽపో న క్షోదో᳚ఽవృణీతమే॒షే |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} తద్ వాం᳚ నరావశ్వినా॒ పశ్వ॑ఇష్టీ॒ రథ్యే᳚వ చ॒క్రా ప్రతి॑ యంతి॒ మధ్వః॑ ||{4/10}{2.4.23.4}{1.180.4}{1.24.1.4}{525, 180, 1895} యు॒వమ్¦హ॒¦ఘ॒ర్మమ్¦మధు॑ఽమంతమ్¦అత్ర॑యే¦అ॒పః¦న¦క్షోదః॑¦అ॒వృ॒ణీ॒త॒మ్¦ఏ॒షే | |
ఆ వాం᳚ దా॒నాయ॑ వవృతీయ దస్రా॒ గోరోహే᳚ణ తౌ॒గ్ర్యో న జివ్రిః॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} అ॒పః, క్షో॒ణీ స॑చతే॒ మాహి॑నా వాం జూ॒ర్ణో వా॒మక్షు॒రంహ॑సో యజత్రా ||{5/10}{2.4.23.5}{1.180.5}{1.24.1.5}{526, 180, 1896} ఆ¦వా॒మ్¦దా॒నాయ॑¦వ॒వృ॒తీ॒య॒¦ద॒స్రా॒¦గోః¦ఓహే᳚న¦తౌ॒గ్ర్యః¦న¦జివ్రిః॑ | |
ని యద్ యు॒వేథే᳚ ని॒యుతః॑ సుదానూ॒, ఉప॑ స్వ॒ధాభిః॑ సృజథః॒ పురం᳚ధిం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} ప్రేష॒ద్ వేష॒ద్ వాతో॒ న సూ॒రిరా మ॒హే ద॑దే సువ్ర॒తో న వాజం᳚ ||{6/10}{2.4.24.1}{1.180.6}{1.24.1.6}{527, 180, 1897} ని¦యత్¦యు॒వేథే॒ ఇతి॑¦ని॒ఽయుతః॑¦సు॒దా॒నూ॒ ఇతి॑ సుఽదానూ¦ఉప॑¦స్వ॒ధాభిః॑¦సృ॒జ॒థః॒¦పుర᳚మ్ఽధిమ్ | |
వ॒యం చి॒ద్ధి వాం᳚ జరి॒తారః॑ స॒త్యా వి॑ప॒న్యామ॑హే॒ వి ప॒ణిర్హి॒తావా॑న్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} అధా᳚ చి॒ద్ధి ష్మా᳚శ్వినావనింద్యా పా॒థో హి ష్మా᳚ వృషణా॒వంతి॑దేవం ||{7/10}{2.4.24.2}{1.180.7}{1.24.1.7}{528, 180, 1898} వ॒యమ్¦చి॒త్¦హి¦వా॒మ్¦జ॒రి॒తారః॑¦స॒త్యాః¦వి॒ప॒న్యామ॑హే¦వి¦ప॒ణిః¦హి॒తఽవా॑న్ | |
యు॒వాం చి॒ద్ధి ష్మా᳚శ్వినా॒వను॒ ద్యూన్ విరు॑ద్రస్య ప్ర॒స్రవ॑ణస్య సా॒తౌ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} అ॒గస్త్యో᳚ న॒రాం నృషు॒ ప్రశ॑స్తః॒ కారా᳚ధునీవ చితయత్ స॒హస్రైః᳚ ||{8/10}{2.4.24.3}{1.180.8}{1.24.1.8}{529, 180, 1899} యు॒వామ్¦చి॒త్¦హి¦స్మ॒¦అ॒శ్వి॒నౌ॒¦అను॑¦ద్యూన్¦విఽరు॑ద్రస్య¦ప్ర॒ఽస్రవ॑ణస్య¦సా॒తౌ | |
ప్ర యద్ వహే᳚థే మహి॒నా రథ॑స్య॒ ప్ర స్పం᳚ద్రా యాథో॒ మను॑షో॒ న హోతా᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} ధ॒త్తం సూ॒రిభ్య॑ ఉ॒త వా॒ స్వశ్వ్యం॒ నాస॑త్యా రయి॒షాచః॑ స్యామ ||{9/10}{2.4.24.4}{1.180.9}{1.24.1.9}{530, 180, 1900} ప్ర¦యత్¦వహే᳚థే॒ ఇతి॑¦మ॒హి॒నా¦రథ॑స్య¦ప్ర¦స్పం॒ద్రా॒¦యా॒థః॒¦మను॑షః¦న¦హోతా᳚ | |
తం వాం॒ రథం᳚ వ॒యమ॒ద్యా హు॑వేమ॒ స్తోమై᳚రశ్వినా సువి॒తాయ॒ నవ్యం᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} అరి॑ష్టనేమిం॒ పరి॒ ద్యామి॑యా॒నం వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{10/10}{2.4.24.5}{1.180.10}{1.24.1.10}{531, 180, 1901} తమ్¦వా॒మ్¦రథ᳚మ్¦వ॒యమ్¦అ॒ద్య¦హు॒వే॒మ॒¦స్తోమైః᳚¦అ॒శ్వి॒నా॒¦సు॒వి॒తాయ॑¦నవ్య᳚మ్ | |
[60] కదుప్రేష్ఠావితి నవర్చస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యోశ్వినౌత్రిష్టుప్ | |
కదు॒ ప్రేష్టా᳚వి॒షాం ర॑యీ॒ణామ॑ధ్వ॒ర్యంతా॒ యదు᳚న్నినీ॒థో, అ॒పాం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} అ॒యం వాం᳚ య॒జ్ఞో, అ॑కృత॒ ప్రశ॑స్తిం॒ వసు॑ధితీ॒, అవి॑తారా జనానాం ||{1/9}{2.4.25.1}{1.181.1}{1.24.2.1}{532, 181, 1902} కత్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦ప్రేష్ఠౌ᳚¦ఇ॒షామ్¦ర॒యీ॒ణామ్¦అ॒ధ్వ॒ర్యంతా᳚¦యత్¦ఉ॒త్ఽని॒నీ॒థః¦అ॒పామ్ | |
ఆ వా॒మశ్వా᳚సః॒ శుచ॑యః పయ॒స్పా వాత॑రంహసో ది॒వ్యాసో॒, అత్యాః᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} మ॒నో॒జువో॒ వృష॑ణో వీ॒తపృ॑ష్ఠా॒, ఏహ స్వ॒రాజో᳚, అ॒శ్వినా᳚ వహంతు ||{2/9}{2.4.25.2}{1.181.2}{1.24.2.2}{533, 181, 1903} ఆ¦వా॒మ్¦అశ్వా᳚సః¦శుచ॑యః¦ప॒యః॒ఽపాః¦వాత॑ఽరంహసః¦ది॒వ్యాసః॑¦అత్యాః᳚ | |
ఆ వాం॒ రథో॒ఽవని॒ర్న ప్ర॒వత్వా᳚న్ త్సృ॒ప్రవం᳚ధురః సువి॒తాయ॑ గమ్యాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} వృష్ణః॑ స్థాతారా॒ మన॑సో॒ జవీ᳚యానహంపూ॒ర్వో య॑జ॒తో ధి॑ష్ణ్యా॒ యః ||{3/9}{2.4.25.3}{1.181.3}{1.24.2.3}{534, 181, 1904} ఆ¦వా॒మ్¦రథః॑¦అ॒వనిః॑¦న¦ప్ర॒వత్వా᳚న్¦సృ॒ప్రఽవం᳚ధురః¦సు॒వి॒తాయ॑¦గ॒మ్యాః॒ | |
ఇ॒హేహ॑ జా॒తా సమ॑వావశీతామరే॒పసా᳚ త॒న్వా॒3॑(ఆ॒) నామ॑భిః॒ స్వైః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} జి॒ష్ణుర్వా᳚మ॒న్యః సుమ॑ఖస్య సూ॒రిర్ది॒వో, అ॒న్యః సు॒భగః॑ పు॒త్ర ఊ᳚హే ||{4/9}{2.4.25.4}{1.181.4}{1.24.2.4}{535, 181, 1905} ఇ॒హఽఇ᳚హ¦జా॒తా¦సమ్¦అ॒వా॒వ॒శీ॒తా॒మ్¦అ॒రే॒పసా᳚¦త॒న్వా᳚¦నామ॑ఽభిః¦స్వైః | |
ప్ర వాం᳚ నిచే॒రుః క॑కు॒హో వశాఀ॒, అను॑ పి॒శంగ॑రూపః॒ సద॑నాని గమ్యాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} హరీ᳚, అ॒న్యస్య॑ పీ॒పయం᳚త॒ వాజై᳚ర్మ॒థ్రా రజాం᳚స్యశ్వినా॒ వి ఘోషైః᳚ ||{5/9}{2.4.25.5}{1.181.5}{1.24.2.5}{536, 181, 1906} ప్ర¦వా॒మ్¦ని॒ఽచే॒రుః¦క॒కు॒హః¦వశా᳚న్¦అను॑¦పి॒శంగ॑ఽరూపః¦సద॑నాని¦గ॒మ్యాః॒ | |
ప్ర వాం᳚ శ॒రద్వా᳚న్ వృష॒భో న ని॒ష్షాట్ పూ॒ర్వీరిష॑శ్చరతి॒ మధ్వ॑ ఇ॒ష్ణన్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} ఏవై᳚ర॒న్యస్య॑ పీ॒పయం᳚త॒ వాజై॒ర్వేషం᳚తీరూ॒ర్ధ్వా న॒ద్యో᳚ న॒ ఆగుః॑ ||{6/9}{2.4.26.1}{1.181.6}{1.24.2.6}{537, 181, 1907} ప్ర¦వా॒మ్¦శ॒రత్ఽవా᳚న్¦వృ॒ష॒భః¦న¦ని॒ష్షాట్¦పూ॒ర్వీః¦ఇషః॑¦చ॒ర॒తి॒¦మధ్వః॑¦ఇ॒ష్ణన్ | |
అస॑ర్జి వాం॒ స్థవి॑రా వేధసా॒ గీర్బా॒ళ్హే, అ॑శ్వినా త్రే॒ధా క్షరం᳚తీ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} ఉప॑స్తుతావవతం॒ నాధ॑మానం॒ యామ॒న్నయా᳚మంఛృణుతం॒ హవం᳚ మే ||{7/9}{2.4.26.2}{1.181.7}{1.24.2.7}{538, 181, 1908} అస॑ర్జి¦వా॒మ్¦స్థవి॑రా¦వే॒ధ॒సా॒¦గీః¦బా॒ళ్హే¦అ॒శ్వి॒నా॒¦త్రే॒ధా¦క్షరం᳚తీ | |
ఉ॒త స్యా వాం॒ రుశ॑తో॒ వప్స॑సో॒ గీస్త్రి॑బ॒ర్హిషి॒ సద॑సి పిన్వతే॒ నౄన్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} వృషా᳚ వాం మే॒ఘో వృ॑షణా పీపాయ॒ గోర్న సేకే॒ మను॑షో దశ॒స్యన్ ||{8/9}{2.4.26.3}{1.181.8}{1.24.2.8}{539, 181, 1909} ఉ॒త¦స్యా¦వా॒మ్¦రుశ॑తః¦వప్స॑సః¦గీః¦త్రి॒ఽబ॒ర్హిషి॑¦సద॑సి¦పి॒న్వ॒తే॒¦నౄన్ | |
యు॒వాం పూ॒షేవా᳚శ్వినా॒ పురం᳚ధిర॒గ్నిము॒షాం న జ॑రతే హ॒విష్మా॑న్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} హు॒వే యద్ వాం᳚ వరివ॒స్యా గృ॑ణా॒నో వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{9/9}{2.4.26.4}{1.181.9}{1.24.2.9}{540, 181, 1910} యు॒వామ్¦పూ॒షాఽఇ᳚వ¦అ॒శ్వి॒నా॒¦పుర᳚మ్ఽధిః¦అ॒గ్నిమ్¦ఉ॒షామ్¦న¦జ॒ర॒తే॒¦హ॒విష్మా॑న్ | |
[61] అభూదిదమిత్యష్టర్చస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యోశ్వినౌజగతీ షష్ఠ్యంత్యేత్రిష్టుభౌ | |
అభూ᳚ది॒దం వ॒యున॒మో షు భూ᳚షతా॒ రథో॒ వృష᳚ణ్వా॒న్ మద॑తా మనీషిణః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | జగతీ} ధి॒యం॒జి॒న్వా ధిష్ణ్యా᳚ వి॒శ్పలా᳚వసూ ది॒వో నపా᳚తా సు॒కృతే॒ శుచి᳚వ్రతా ||{1/8}{2.4.27.1}{1.182.1}{1.24.3.1}{541, 182, 1911} అభూ᳚త్¦ఇ॒దమ్¦వ॒యున᳚మ్¦ఓ ఇతి॑¦సు¦భూ॒ష॒త॒¦రథః॑¦వృష॑ణ్ఽవాన్¦మద॑త¦మ॒నీ॒షి॒ణః॒ | |
ఇంద్ర॑తమా॒ హి ధిష్ణ్యా᳚ మ॒రుత్త॑మా ద॒స్రా దంసి॑ష్ఠా ర॒థ్యా᳚ ర॒థీత॑మా |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | జగతీ} పూ॒ర్ణం రథం᳚ వహేథే॒ మధ్వ॒ ఆచి॑తం॒ తేన॑ దా॒శ్వాంస॒ముప॑ యాథో, అశ్వినా ||{2/8}{2.4.27.2}{1.182.2}{1.24.3.2}{542, 182, 1912} ఇంద్ర॑ఽతమా¦హి¦ధిష్ణ్యా᳚¦మ॒రుత్ఽత॑మా¦ద॒స్రా¦దంసి॑ష్ఠా¦ర॒థ్యా᳚¦ర॒థిఽత॑మా | |
కిమత్ర॑ దస్రా కృణుథః॒ కిమా᳚సాథే॒ జనో॒ యః కశ్చి॒దహ॑విర్మహీ॒యతే᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | జగతీ} అతి॑ క్రమిష్టం జు॒రతం᳚ ప॒ణేరసుం॒ జ్యోతి॒ర్విప్రా᳚య కృణుతం వచ॒స్యవే᳚ ||{3/8}{2.4.27.3}{1.182.3}{1.24.3.3}{543, 182, 1913} కిమ్¦అత్ర॑¦ద॒స్రా॒¦కృ॒ణు॒థః॒¦కిమ్¦ఆ॒సా॒థే॒ ఇతి॑¦జనః॑¦యః¦కః¦చి॒త్¦అహ॑విః¦మ॒హీ॒యతే᳚ | |
జం॒భయ॑తమ॒భితో॒ రాయ॑తః॒ శునో᳚ హ॒తం మృధో᳚ వి॒దథు॒స్తాన్య॑శ్వినా |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | జగతీ} వాచం᳚వాచం జరి॒తూ ర॒త్నినీం᳚ కృతము॒భా శంసం᳚ నాసత్యావతం॒ మమ॑ ||{4/8}{2.4.27.4}{1.182.4}{1.24.3.4}{544, 182, 1914} జం॒భయ॑తమ్¦అ॒భితః॑¦రాయ॑తః¦శునః॑¦హ॒తమ్¦మృధః॑¦వి॒దథుః॑¦తాని॑¦అ॒శ్వి॒నా॒ | |
యు॒వమే॒తం చ॑క్రథుః॒ సింధు॑షు ప్ల॒వమా᳚త్మ॒న్వంతం᳚ ప॒క్షిణం᳚ తౌ॒గ్ర్యాయ॒ కం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | జగతీ} యేన॑ దేవ॒త్రా మన॑సా నిరూ॒హథుః॑ సుపప్త॒నీ పే᳚తథుః॒, క్షోద॑సో మ॒హః ||{5/8}{2.4.27.5}{1.182.5}{1.24.3.5}{545, 182, 1915} యు॒వమ్¦ఏ॒తమ్¦చ॒క్ర॒తుః॒¦సింధు॑షు¦ప్ల॒వమ్¦ఆ॒త్మ॒న్ఽవంత᳚మ్¦ప॒క్షిణ᳚మ్¦తౌ॒గ్ర్యాయ॑¦కమ్ | |
అవ॑విద్ధం తౌ॒గ్ర్యమ॒ప్స్వ1॑(అ॒)న్తర॑నారంభ॒ణే తమ॑సి॒ ప్రవి॑ద్ధం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} చత॑స్రో॒ నావో॒ జఠ॑లస్య॒ జుష్టా॒, ఉద॒శ్విభ్యా᳚మిషి॒తాః పా᳚రయంతి ||{6/8}{2.4.28.1}{1.182.6}{1.24.3.6}{546, 182, 1916} అవ॑ఽవిద్ధమ్¦తౌ॒గ్ర్యమ్¦అ॒ప్ఽసు¦అం॒తః¦అ॒నా॒రం॒భ॒ణే¦తమ॑సి¦ప్రఽవి॑ద్ధమ్ | |
కః స్వి॑ద్ వృ॒క్షో నిష్ఠి॑తో॒ మధ్యే॒, అర్ణ॑సో॒ యం తౌ॒గ్ర్యో నా᳚ధి॒తః ప॒ర్యష॑స్వజత్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | జగతీ} ప॒ర్ణా మృ॒గస్య॑ ప॒తరో᳚రివా॒రభ॒ ఉద॑శ్వినా, ఊహథుః॒ శ్రోమ॑తాయ॒ కం ||{7/8}{2.4.28.2}{1.182.7}{1.24.3.7}{547, 182, 1917} కః¦స్వి॒త్¦వృ॒క్షః¦నిఃఽస్థి॑తః¦మధ్యే᳚¦అర్ణ॑సః¦యమ్¦తౌ॒గ్ర్యః¦నా॒ధి॒తః¦ప॒రి॒.ఆస॑స్వజత్ | |
తద్ వాం᳚ నరా నాసత్యా॒వను॑ ష్యా॒ద్ యద్ వాం॒ మానా᳚స ఉ॒చథ॒మవో᳚చన్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} అ॒స్మాద॒ద్య సద॑సః సో॒మ్యాదా వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{8/8}{2.4.28.3}{1.182.8}{1.24.3.8}{548, 182, 1918} తత్¦వా॒మ్¦న॒రా॒¦నా॒స॒త్యౌ॒¦అను॑¦స్యా॒త్¦యత్¦వా॒మ్¦మానా᳚సః¦ఉ॒చథ᳚మ్¦అవో᳚చన్ | |
[62] తంయుంజాథామితి షడృచస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యోశ్వినౌత్రిష్టుప్ | |
తం యుం᳚జాథాం॒ మన॑సో॒ యో జవీ᳚యాన్ త్రివంధు॒రో వృ॑షణా॒ యస్త్రి॑చ॒క్రః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} యేనో᳚పయా॒థః సు॒కృతో᳚ దురో॒ణం త్రి॒ధాతు॑నా పతథో॒ విర్న ప॒ర్ణైః ||{1/6}{2.4.29.1}{1.183.1}{1.24.4.1}{549, 183, 1919} తమ్¦యుం॒జా॒థా॒మ్¦మన॑సః¦యః¦జవీ᳚యాన్¦త్రి॒ఽవం॒ధు॒రః¦వృ॒ష॒ణా॒¦యః¦త్రి॒ఽచ॒క్రః | |
సు॒వృద్ రథో᳚ వర్తతే॒ యన్న॒భి క్షాం యత్తిష్ఠ॑థః॒ క్రతు॑మం॒తాను॑ పృ॒క్షే |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} వపు᳚ర్వపు॒ష్యా స॑చతామి॒యం గీర్ది॒వో దు॑హి॒త్రోషసా᳚ సచేథే ||{2/6}{2.4.29.2}{1.183.2}{1.24.4.2}{550, 183, 1920} సు॒ఽవృత్¦రథః॑¦వ॒ర్త॒తే॒¦యన్¦అ॒భి¦క్షామ్¦యత్¦తిష్ఠ॑థః¦క్రతు॑ఽమంతా¦అను॑¦పృ॒క్షే | |
ఆ తి॑ష్ఠతం సు॒వృతం॒ యో రథో᳚ వా॒మను᳚ వ్ర॒తాని॒ వర్త॑తే హ॒విష్మా॑న్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} యేన॑ నరా నాసత్యేష॒యధ్యై᳚ వ॒ర్తిర్యా॒థస్తన॑యాయ॒ త్మనే᳚ చ ||{3/6}{2.4.29.3}{1.183.3}{1.24.4.3}{551, 183, 1921} ఆ¦తి॒ష్ఠ॒త॒మ్¦సు॒ఽవృత᳚మ్¦యః¦రథః॑¦వా॒మ్¦అను॑¦వ్ర॒తాని॑¦వర్త॑తే¦హ॒విష్మా॑న్ | |
మా వాం॒ వృకో॒ మా వృ॒కీరా ద॑ధర్షీ॒న్మా పరి॑ వర్క్తము॒త మాతి॑ ధక్తం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} అ॒యం వాం᳚ భా॒గో నిహి॑త ఇ॒యం గీర్దస్రా᳚వి॒మే వాం᳚ ని॒ధయో॒ మధూ᳚నాం ||{4/6}{2.4.29.4}{1.183.4}{1.24.4.4}{552, 183, 1922} మా¦వా॒మ్¦వృకః॑¦మా¦వృ॒కీః¦ఆ¦ద॒ధ॒ర్షీ॒త్¦మా¦పరి॑¦వ॒ర్క్త॒మ్¦ఉ॒త¦మా¦అతి॑¦ధ॒క్త॒మ్ | |
యు॒వాం గోత॑మః పురుమీ॒ళ్హో, అత్రి॒ర్దస్రా॒ హవ॒తేఽవ॑సే హ॒విష్మా॑న్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} దిశం॒ న ది॒ష్టామృ॑జూ॒యేవ॒ యంతా మే॒ హవం᳚ నాస॒త్యోప॑ యాతం ||{5/6}{2.4.29.5}{1.183.5}{1.24.4.5}{553, 183, 1923} యు॒వామ్¦గోత॑మః¦పు॒రు॒ఽమీ॒ళ్హః¦అత్రిః॑¦దస్రా᳚¦హవ॑తే¦అవ॑సే¦హ॒విష్మా॑న్ | |
అతా᳚రిష్మ॒ తమ॑సస్పా॒రమ॒స్య ప్రతి॑ వాం॒ స్తోమో᳚, అశ్వినావధాయి |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} ఏహ యా᳚తం ప॒థిభి॑ర్దేవ॒యానై᳚ర్వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{6/6}{2.4.29.6}{1.183.6}{1.24.4.6}{554, 183, 1924} అతా᳚రిష్మ¦తమ॑సః¦పా॒రమ్¦అ॒స్య¦ప్రతి॑¦వా॒మ్¦స్తోమః॑¦అ॒శ్వి॒నౌ॒¦అ॒ధా॒యి॒ | |
[63] తావామితి షడృచస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యోశ్వినౌత్రిష్టుప్ | |
తా వా᳚మ॒ద్య తావ॑ప॒రం హు॑వేమో॒చ్ఛంత్యా᳚ము॒షసి॒ వహ్ని॑రు॒క్థైః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} నాస॑త్యా॒ కుహ॑ చి॒త్ సంతా᳚వ॒ర్యో ది॒వో నపా᳚తా సు॒దాస్త॑రాయ ||{1/6}{2.5.1.1}{1.184.1}{1.24.5.1}{555, 184, 1925} తా¦వా॒మ్¦అ॒ద్య¦తౌ¦అ॒ప॒రమ్¦హు॒వే॒మ॒¦ఉ॒చ్ఛంత్యా᳚మ్¦ఉ॒షసి॑¦వహ్నిః॑¦ఉ॒క్థైః | |
అ॒స్మే, ఊ॒ షు వృ॑షణా మాదయేథా॒ముత్ ప॒ణీఀర్హ॑తమూ॒ర్మ్యా మదం᳚తా |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} శ్రు॒తం మే॒, అచ్ఛో᳚క్తిభిర్మతీ॒నామేష్టా᳚ నరా॒ నిచే᳚తారా చ॒ కర్ణైః᳚ ||{2/6}{2.5.1.2}{1.184.2}{1.24.5.2}{556, 184, 1926} అ॒స్మే ఇతి॑¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦సు¦వృ॒ష॒ణా॒¦మా॒ద॒యే॒థా॒మ్¦ఉత్¦ప॒ణీన్¦హ॒త॒మ్¦ఊ॒ర్మ్యా¦మదం᳚తా | |
శ్రి॒యే పూ᳚షన్నిషు॒కృతే᳚వ దే॒వా నాస॑త్యా వహ॒తుం సూ॒ర్యాయాః᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} వ॒చ్యంతే᳚ వాం కకు॒హా, అ॒ప్సు జా॒తా యు॒గా జూ॒ర్ణేవ॒ వరు॑ణస్య॒ భూరేః᳚ ||{3/6}{2.5.1.3}{1.184.3}{1.24.5.3}{557, 184, 1927} శ్రి॒యే¦పూ॒ష॒న్¦ఇ॒షు॒కృతా᳚ఽఇవ¦దే॒వా¦నాస॑త్యా¦వ॒హ॒తుమ్¦సూ॒ర్యాయాః᳚ | |
అ॒స్మే సా వాం᳚ మాధ్వీ రా॒తిర॑స్తు॒ స్తోమం᳚ హినోతం మా॒న్యస్య॑ కా॒రోః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} అను॒ యద్ వాం᳚ శ్రవ॒స్యా᳚ సుదానూ సు॒వీర్యా᳚య చర్ష॒ణయో॒ మదం᳚తి ||{4/6}{2.5.1.4}{1.184.4}{1.24.5.4}{558, 184, 1928} అ॒స్మే ఇతి॑¦సా¦వా॒మ్¦మా॒ధ్వీ॒ ఇతి॑¦రా॒తిః¦అ॒స్తు॒¦స్తోమ᳚మ్¦హి॒నో॒త॒మ్¦మా॒న్యస్య॑¦కా॒రోః | |
ఏ॒ష వాం॒ స్తోమో᳚, అశ్వినావకారి॒ మానే᳚భిర్మఘవానా సువృ॒క్తి |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} యా॒తం వ॒ర్తిస్తన॑యాయ॒ త్మనే᳚ చా॒గస్త్యే᳚ నాసత్యా॒ మదం᳚తా ||{5/6}{2.5.1.5}{1.184.5}{1.24.5.5}{559, 184, 1929} ఏ॒షః¦వా॒మ్¦స్తోమః॑¦అ॒శ్వి॒నౌ॒¦అ॒కా॒రి॒¦మానే᳚భిః¦మ॒ఘ॒ఽవా॒నా॒¦సు॒ఽవృ॒క్తి | |
అతా᳚రిష్మ॒ తమ॑సస్పా॒రమ॒స్య ప్రతి॑ వాం॒ స్తోమో᳚, అశ్వినావధాయి |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} ఏహ యా᳚తం ప॒థిభి॑ర్దేవ॒యానై᳚ర్వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{6/6}{2.5.1.6}{1.184.6}{1.24.5.6}{560, 184, 1930} అతా᳚రిష్మ¦తమ॑సః¦పా॒రమ్¦అ॒స్య¦ప్రతి॑¦వా॒మ్¦స్తోమః॑¦అ॒శ్వి॒నౌ॒¦అ॒ధా॒యి॒ | |
[64] కతరేత్యేకాదశర్చస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యోద్యావాపృథివీత్రిష్టుప్ | |
క॒త॒రా పూర్వా᳚ కత॒రాప॑రా॒యోః క॒థా జా॒తే క॑వయః॒ కో వి వే᳚ద |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ద్యావాపృథివ్యౌ | త్రిష్టుప్} విశ్వం॒ త్మనా᳚ బిభృతో॒ యద్ధ॒ నామ॒ వి వ॑ర్తేతే॒, అహ॑నీ చ॒క్రియే᳚వ ||{1/11}{2.5.2.1}{1.185.1}{1.24.6.1}{561, 185, 1931} క॒త॒రా¦పూర్వా᳚¦క॒త॒రా¦అప॑రా¦అ॒యోః¦క॒థా¦జా॒తే ఇతి॑¦క॒వ॒యః॒¦కః¦వి¦వే॒ద॒ | |
భూరిం॒ ద్వే, అచ॑రంతీ॒ చరం᳚తం ప॒ద్వంతం॒ గర్భ॑మ॒పదీ᳚ దధాతే |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ద్యావాపృథివ్యౌ | త్రిష్టుప్} నిత్యం॒ న సూ॒నుం పి॒త్రోరు॒పస్థే॒ ద్యావా॒ రక్ష॑తం పృథివీ నో॒, అభ్వా᳚త్ ||{2/11}{2.5.2.2}{1.185.2}{1.24.6.2}{562, 185, 1932} భూరి॑¦ద్వే ఇతి॑¦అచ॑రంతీ॒ ఇతి॑¦చరం᳚తమ్¦ప॒త్ఽవంత᳚మ్¦గర్భ᳚మ్¦అ॒పదీ॒ ఇతి॑¦ద॒ధా॒తే॒ ఇతి॑ | |
అ॒నే॒హో దా॒త్రమది॑తేరన॒ర్వం హు॒వే స్వ᳚ర్వదవ॒ధం నమ॑స్వత్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ద్యావాపృథివ్యౌ | త్రిష్టుప్} తద్ రో᳚దసీ జనయతం జరి॒త్రే ద్యావా॒ రక్ష॑తం పృథివీ నో॒, అభ్వా᳚త్ ||{3/11}{2.5.2.3}{1.185.3}{1.24.6.3}{563, 185, 1933} అ॒నే॒హః¦దా॒త్రమ్¦అది॑తేః¦అ॒న॒ర్వమ్¦హు॒వే¦స్వః॑ఽవత్¦అ॒వ॒ధమ్¦నమ॑స్వత్ | |
అత॑ప్యమానే॒, అవ॒సావం᳚తీ॒, అను॑ ష్యామ॒ రోద॑సీ దే॒వపు॑త్రే |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ద్యావాపృథివ్యౌ | త్రిష్టుప్} ఉ॒భే దే॒వానా᳚ము॒భయే᳚భి॒రహ్నాం॒ ద్యావా॒ రక్ష॑తం పృథివీ నో॒, అభ్వా᳚త్ ||{4/11}{2.5.2.4}{1.185.4}{1.24.6.4}{564, 185, 1934} అత॑ప్యమానే॒ ఇతి॑¦అవ॑సా¦అవం᳚తీ॒ ఇతి॑¦అను॑¦స్యా॒మ॒¦రోద॑సీ॒ ఇతి॑¦దే॒వపు॑త్రే॒ ఇతి॑ దే॒వఽపు॑త్రే | |
సం॒గచ్ఛ॑మానే యువ॒తీ సమం᳚తే॒ స్వసా᳚రా జా॒మీ పి॒త్రోరు॒పస్థే᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ద్యావాపృథివ్యౌ | త్రిష్టుప్} అ॒భి॒జిఘ్రం᳚తీ॒ భువ॑నస్య॒ నాభిం॒ ద్యావా॒ రక్ష॑తం పృథివీ నో॒, అభ్వా᳚త్ ||{5/11}{2.5.2.5}{1.185.5}{1.24.6.5}{565, 185, 1935} సం॒గచ్ఛ॑మానే॒ ఇతి॑ స॒మ్ఽగచ్ఛ॑మానే¦యు॒వ॒తీ ఇతి॑¦సమం᳚తే॒ ఇతి॒ సమ్.ఆం᳚తే¦స్వసా᳚రా¦జా॒మీ ఇతి॑¦పి॒త్రోః¦ఉ॒పఽస్థే᳚ | |
ఉ॒ర్వీ సద్మ॑నీ బృహ॒తీ, ఋ॒తేన॑ హు॒వే దే॒వానా॒మవ॑సా॒ జని॑త్రీ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ద్యావాపృథివ్యౌ | త్రిష్టుప్} ద॒ధాతే॒ యే, అ॒మృతం᳚ సు॒ప్రతీ᳚కే॒ ద్యావా॒ రక్ష॑తం పృథివీ నో॒, అభ్వా᳚త్ ||{6/11}{2.5.3.1}{1.185.6}{1.24.6.6}{566, 185, 1936} ఉ॒ర్వీ ఇతి॑¦సద్మ॑నీ॒ ఇతి॑¦బృ॒హ॒తీ ఇతి॑¦ఋ॒తేన॑¦హు॒వే¦దే॒వానా᳚మ్¦అవ॑సా¦జని॑త్రీ॒ ఇతి॑ | |
ఉ॒ర్వీ పృ॒థ్వీ బ॑హు॒లే దూ॒రే,అం᳚తే॒, ఉప॑ బ్రువే॒ నమ॑సా య॒జ్ఞే, అ॒స్మిన్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ద్యావాపృథివ్యౌ | త్రిష్టుప్} ద॒ధాతే॒ యే సు॒భగే᳚ సు॒ప్రతూ᳚ర్తీ॒ ద్యావా॒ రక్ష॑తం పృథివీ నో॒, అభ్వా᳚త్ ||{7/11}{2.5.3.2}{1.185.7}{1.24.6.7}{567, 185, 1937} ఉ॒ర్వీ ఇతి॑¦పృ॒థ్వీ ఇతి॑¦బ॒హు॒లే ఇతి॑¦దూ॒రేఅం᳚తే॒ ఇతి॑ దూ॒రే.ఆం᳚తే¦ఉప॑¦బ్రు॒వే॒¦నమ॑సా¦య॒జ్ఞే¦అ॒స్మిన్ | |
దే॒వాన్ వా॒ యచ్చ॑కృ॒మా కచ్చి॒దాగః॒ సఖా᳚యం వా॒ సద॒మిజ్జాస్ప॑తిం వా |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ద్యావాపృథివ్యౌ | త్రిష్టుప్} ఇ॒యం ధీర్భూ᳚యా, అవ॒యాన॑మేషాం॒ ద్యావా॒ రక్ష॑తం పృథివీ నో॒, అభ్వా᳚త్ ||{8/11}{2.5.3.3}{1.185.8}{1.24.6.8}{568, 185, 1938} దే॒వాన్¦వా॒¦యత్¦చ॒కృ॒మ¦కత్¦చి॒త్¦ఆగః॑¦సఖా᳚యమ్¦వా॒¦సద᳚మ్¦ఇత్¦జాఃఽప॑తిమ్¦వా॒ | |
ఉ॒భా శంసా॒ నర్యా॒ మామ॑విష్టాము॒భే మామూ॒తీ, అవ॑సా సచేతాం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ద్యావాపృథివ్యౌ | త్రిష్టుప్} భూరి॑ చిద॒ర్యః సు॒దాస్త॑రాయే॒షా మదం᳚త ఇషయేమ దేవాః ||{9/11}{2.5.3.4}{1.185.9}{1.24.6.9}{569, 185, 1939} ఉ॒భా¦శంసా᳚¦నర్యా᳚¦మామ్¦అ॒వి॒ష్టా॒మ్¦ఉ॒భే ఇతి॑¦మామ్¦ఊ॒తీ ఇతి॑¦అవ॑సా¦స॒చే॒తా॒మ్ | |
ఋ॒తం ది॒వే తద॑వోచం పృథి॒వ్యా, అ॑భిశ్రా॒వాయ॑ ప్రథ॒మం సు॑మే॒ధాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ద్యావాపృథివ్యౌ | త్రిష్టుప్} పా॒తామ॑వ॒ద్యాద్ దు॑రి॒తాద॒భీకే᳚ పి॒తా మా॒తా చ॑ రక్షతా॒మవో᳚భిః ||{10/11}{2.5.3.5}{1.185.10}{1.24.6.10}{570, 185, 1940} ఋ॒తమ్¦ది॒వే¦తత్¦అ॒వో॒చ॒మ్¦పృ॒థి॒వ్యై¦అ॒భి॒ఽశ్రా॒వాయ॑¦ప్ర॒థ॒మమ్¦సు॒ఽమే॒ధాః | |
ఇ॒దం ద్యా᳚వాపృథివీ స॒త్యమ॑స్తు॒ పిత॒ర్మాత॒ర్యది॒హోప॑బ్రు॒వే వాం᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ద్యావాపృథివ్యౌ | త్రిష్టుప్} భూ॒తం దే॒వానా᳚మవ॒మే, అవో᳚భిర్వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{11/11}{2.5.3.6}{1.185.11}{1.24.6.11}{571, 185, 1941} ఇ॒దమ్¦ద్యా॒వా॒పృ॒థి॒వీ॒ ఇతి॑¦స॒త్యమ్¦అ॒స్తు॒¦పితః॑¦మాతః॑¦యత్¦ఇ॒హ¦ఉ॒ప॒ఽబ్రు॒వే¦వా॒మ్ | |
[65] ఆనఇళాభిరిత్యేకాదశర్చస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యోవిశ్వేదేవాస్త్రిష్టుప్ | (సూక్తభేదప్రయోగేతు-ఆద్యచతసృణాం విశ్వేదేవాః తతఏకస్యాఅహిర్బుధ్న్యః తతఏకస్యాస్త్వష్టా తతఏకస్యాఇంద్రః తతోద్వయోర్మరుతః తతోద్వయోర్విశ్వేదేవాః ఏవమేకాదశ) | |
ఆ న॒ ఇళా᳚భిర్వి॒దథే᳚ సుశ॒స్తి వి॒శ్వాన॑రః సవి॒తా దే॒వ ఏ᳚తు |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} అపి॒ యథా᳚ యువానో॒ మత్స॑థా నో॒ విశ్వం॒ జగ॑దభిపి॒త్వే మ॑నీ॒షా ||{1/11}{2.5.4.1}{1.186.1}{1.24.7.1}{572, 186, 1942} ఆ¦నః॒¦ఇళా᳚భిః¦వి॒దథే᳚¦సు॒ఽశ॒స్తి¦వి॒శ్వాన॑రః¦స॒వి॒తా¦దే॒వః¦ఏ॒తు॒ | |
ఆ నో॒ విశ్వ॒ ఆస్క్రా᳚ గమంతు దే॒వా మి॒త్రో, అ᳚ర్య॒మా వరు॑ణః స॒జోషాః᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} భువ॒న్ యథా᳚ నో॒ విశ్వే᳚ వృ॒ధాసః॒ కర᳚న్ త్సు॒షాహా᳚ విథు॒రం న శవః॑ ||{2/11}{2.5.4.2}{1.186.2}{1.24.7.2}{573, 186, 1943} ఆ¦నః॒¦విశ్వే᳚¦ఆస్క్రాః᳚¦గ॒మం॒తు॒¦దే॒వాః¦మి॒త్రః¦అ॒ర్య॒మా¦వరు॑ణః¦స॒ఽజోషాః᳚ | |
ప్రేష్ఠం᳚ వో॒, అతి॑థిం గృణీషే॒ఽగ్నిం శ॒స్తిభి॑స్తు॒ర్వణిః॑ స॒జోషాః᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} అస॒ద్ యథా᳚ నో॒ వరు॑ణః సుకీ॒ర్తిరిష॑శ్చ పర్షదరిగూ॒ర్తః సూ॒రిః ||{3/11}{2.5.4.3}{1.186.3}{1.24.7.3}{574, 186, 1944} ప్రేష్ఠ᳚మ్¦వః॒¦అతి॑థిమ్¦గృ॒ణీ॒షే॒¦అ॒గ్నిమ్¦శ॒స్తిఽభిః॑¦తు॒ర్వణిః॑¦స॒ఽజోషాః᳚ | |
ఉప॑ వ॒ ఏషే॒ నమ॑సా జిగీ॒షోషాసా॒నక్తా᳚ సు॒దుఘే᳚వ ధే॒నుః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} స॒మా॒నే, అహ᳚న్ వి॒మిమా᳚నో, అ॒ర్కం విషు॑రూపే॒ పయ॑సి॒ సస్మి॒న్నూధ॑న్ ||{4/11}{2.5.4.4}{1.186.4}{1.24.7.4}{575, 186, 1945} ఉప॑¦వః॒¦ఆ¦ఇ॒షే॒¦నమ॑సా¦జి॒గీ॒షా¦ఉ॒షసా॒నక్తా᳚¦సు॒దుఘా᳚ఽఇవ¦ధే॒నుః | |
ఉ॒త నోఽహి॑ర్బు॒ధ్న్యో॒3॑(ఓ॒) మయ॑స్కః॒ శిశుం॒ న పి॒ప్యుషీ᳚వ వేతి॒ సింధుః॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} యేన॒ నపా᳚తమ॒పాం జు॒నామ॑ మనో॒జువో॒ వృష॑ణో॒ యం వహం᳚తి ||{5/11}{2.5.4.5}{1.186.5}{1.24.7.5}{576, 186, 1946} ఉ॒త¦నః॒¦అహిః॑¦బు॒ధ్న్యః॑¦మయః॑¦క॒రితి॑ కః¦శిశు᳚మ్¦న¦పి॒ప్యుషీ᳚ఽఇవ¦వే॒తి॒¦సింధుః॑ | |
ఉ॒త న॑ ఈం॒ త్వష్టా గం॒త్వచ్ఛా॒ స్మత్ సూ॒రిభి॑రభిపి॒త్వే స॒జోషాః᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} ఆ వృ॑త్ర॒హేంద్ర॑శ్చర్షణి॒ప్రాస్తు॒విష్ట॑మో న॒రాం న॑ ఇ॒హ గ᳚మ్యాః ||{6/11}{2.5.5.1}{1.186.6}{1.24.7.6}{577, 186, 1947} ఉ॒త¦నః॒¦ఈ॒మ్¦త్వష్టా᳚¦ఆ¦గం॒తు॒¦అచ్ఛ॑¦స్మత్¦సూ॒రిఽభిః॑¦అ॒భి॒ఽపి॒త్వే¦స॒ఽజోషాః᳚ | |
ఉ॒త న॑ ఈం మ॒తయోఽశ్వ॑యోగాః॒ శిశుం॒ న గావ॒స్తరు॑ణం రిహంతి |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} తమీం॒ గిరో॒ జన॑యో॒ న పత్నీః᳚ సుర॒భిష్ట॑మం న॒రాం న॑సంత ||{7/11}{2.5.5.2}{1.186.7}{1.24.7.7}{578, 186, 1948} ఉ॒త¦నః॒¦ఈ॒మ్¦మ॒తయః॑¦అశ్వ॑ఽయోగాః¦శిశు᳚మ్¦న¦గావః॑¦తరు॑ణమ్¦రి॒హం॒తి॒ | |
ఉ॒త న॑ ఈం మ॒రుతో᳚ వృ॒ద్ధసే᳚నాః॒ స్మద్ రోద॑సీ॒ సమ॑నసః సదంతు |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} పృష॑దశ్వాసో॒ఽవన॑యో॒ న రథా᳚ రి॒శాద॑సో మిత్ర॒యుజో॒ న దే॒వాః ||{8/11}{2.5.5.3}{1.186.8}{1.24.7.8}{579, 186, 1949} ఉ॒త¦నః॒¦ఈ॒మ్¦మ॒రుతః॑¦వృ॒ద్ధఽసే᳚నాః¦స్మత్¦రోద॑సీ॒ ఇతి॑¦సఽమ॑నసః¦స॒దం॒తు॒ | |
ప్ర ను యదే᳚షాం మహి॒నా చి॑కి॒త్రే ప్ర యుం᳚జతే ప్ర॒యుజ॒స్తే సు॑వృ॒క్తి |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} అధ॒ యదే᳚షాం సు॒దినే॒ న శరు॒ర్విశ్వ॒మేరి॑ణం ప్రుషా॒యంత॒ సేనాః᳚ ||{9/11}{2.5.5.4}{1.186.9}{1.24.7.9}{580, 186, 1950} ప్ర¦ను¦యత్¦ఏ॒షా॒మ్¦మ॒హి॒నా¦చి॒కి॒త్రే¦ప్ర¦యుం॒జ॒తే॒¦ప్ర॒ఽయుజః॑¦తే¦సు॒ఽవృ॒క్తి | |
ప్రో, అ॒శ్వినా॒వవ॑సే కృణుధ్వం॒ ప్ర పూ॒షణం॒ స్వత॑వసో॒ హి సంతి॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} అ॒ద్వే॒షో విష్ణు॒ర్వాత॑ ఋభు॒క్షా, అచ్ఛా᳚ సు॒మ్నాయ॑ వవృతీయ దే॒వాన్ ||{10/11}{2.5.5.5}{1.186.10}{1.24.7.10}{581, 186, 1951} ప్రో ఇతి॑¦అ॒శ్వినౌ᳚¦అవ॑సే¦కృ॒ణు॒ధ్వ॒మ్¦ప్ర¦పూ॒షణ᳚మ్¦స్వఽత॑వసః¦హి¦సంతి॑ | |
ఇ॒యం సా వో᳚, అ॒స్మే దీధి॑తిర్యజత్రా, అపి॒ప్రాణీ᳚ చ॒ సద॑నీ చ భూయాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} ని యా దే॒వేషు॒ యత॑తే వసూ॒యుర్వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{11/11}{2.5.5.6}{1.186.11}{1.24.7.11}{582, 186, 1952} ఇ॒యమ్¦సా¦వః॒¦అ॒స్మే ఇతి॑¦దీధి॑తిః¦య॒జ॒త్రాః॒¦అ॒పి॒ఽప్రాణీ᳚¦చ॒¦సద॑నీ¦చ॒¦భూ॒యాః॒ | |
[66] పితుంన్విత్యేకాదశర్చస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యోన్నం గాయత్రీ ఆద్యానుష్టుగర్భా తృతీయాపంచమ్యాద్యాశ్చతస్రోనుష్టుభోంత్యాబృహతీవా | |
పి॒తుం ను స్తో᳚షం మ॒హో ధ॒ర్మాణం॒ తవి॑షీం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అన్నం | అనుష్టుగర్భోష్ణిక్} యస్య॑ త్రి॒తో వ్యోజ॑సా వృ॒త్రం విప᳚ర్వమ॒ర్దయ॑త్ ||{1/11}{2.5.6.1}{1.187.1}{1.24.8.1}{583, 187, 1953} పి॒తుమ్¦ను¦స్తో॒ష॒మ్¦మ॒హః¦ధ॒ర్మాణ᳚మ్¦తవి॑షీమ్ | |
స్వాదో᳚ పితో॒ మధో᳚ పితో వ॒యం త్వా᳚ వవృమహే |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అన్నం | గాయత్రీ} అ॒స్మాక॑మవి॒తా భ॑వ ||{2/11}{2.5.6.2}{1.187.2}{1.24.8.2}{584, 187, 1954} స్వాదో॒ ఇతి॑¦పితో॒ ఇతి॑¦మధో॒ ఇతి॑¦పి॒తో॒ ఇతి॑¦వ॒యమ్¦త్వా॒¦వ॒వృ॒మ॒హే॒ | అ॒స్మాక᳚మ్¦అ॒వి॒తా¦భ॒వ॒ || |
ఉప॑ నః పిత॒వా చ॑ర శి॒వః శి॒వాభి॑రూ॒తిభిః॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అన్నం | అనుష్టుప్} మ॒యో॒భుర॑ద్విషే॒ణ్యః సఖా᳚ సు॒శేవో॒, అద్వ॑యాః ||{3/11}{2.5.6.3}{1.187.3}{1.24.8.3}{585, 187, 1955} ఉప॑¦నః॒¦పి॒తో॒ ఇతి॑¦ఆ¦చ॒ర॒¦శి॒వః¦శి॒వాభిః॑¦ఊ॒తిఽభిః॑ | మ॒యః॒ఽభుః¦అ॒ద్వి॒షే॒ణ్యః¦సఖా᳚¦సు॒ఽశేవః॑¦అద్వ॑యాః || |
తవ॒ త్యే పి॑తో॒ రసా॒ రజాం॒స్యను॒ విష్ఠి॑తాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అన్నం | గాయత్రీ} ది॒వి వాతా᳚, ఇవ శ్రి॒తాః ||{4/11}{2.5.6.4}{1.187.4}{1.24.8.4}{586, 187, 1956} తవ॑¦త్యే¦పి॒తో॒ ఇతి॑¦రసాః᳚¦రజాం᳚సి¦అను॑¦విఽస్థి॑తాః | ది॒వి¦వాతాః᳚ఽఇవ¦శ్రి॒తాః || |
తవ॒ త్యే పి॑తో॒ దద॑త॒స్తవ॑ స్వాదిష్ఠ॒ తే పి॑తో |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అన్నం | అనుష్టుప్} ప్ర స్వా॒ద్మానో॒ రసా᳚నాం తువి॒గ్రీవా᳚, ఇవేరతే ||{5/11}{2.5.6.5}{1.187.5}{1.24.8.5}{587, 187, 1957} తవ॑¦త్యే¦పి॒తో॒ ఇతి॑¦దద॑తః¦తవ॑¦స్వా॒ది॒ష్ఠ॒¦తే¦పి॒తో॒ ఇతి॑ | ప్ర¦స్వా॒ద్మానః॑¦రసా᳚నామ్¦తు॒వి॒గ్రీవాః᳚ఽఇవ¦ఈ॒ర॒తే॒ || |
త్వే పి॑తో మ॒హానాం᳚ దే॒వానాం॒ మనో᳚ హి॒తం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అన్నం | అనుష్టుప్} అకా᳚రి॒ చారు॑ కే॒తునా॒ తవాహి॒మవ॑సావధీత్ ||{6/11}{2.5.7.1}{1.187.6}{1.24.8.6}{588, 187, 1958} త్వే ఇతి॑¦పి॒తో॒ ఇతి॑¦మ॒హానా᳚మ్¦దే॒వానా᳚మ్¦మనః॑¦హి॒తమ్ | అకా᳚రి¦చారు॑¦కే॒తునా᳚¦తవ॑¦అహి᳚మ్¦అవ॑సా¦అ॒వ॒ధీ॒త్ || |
యద॒దో పి॑తో॒, అజ॑గన్ వి॒వస్వ॒ పర్వ॑తానాం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అన్నం | అనుష్టుప్} అత్రా᳚ చిన్నో మధో పి॒తోఽరం᳚ భ॒క్షాయ॑ గమ్యాః ||{7/11}{2.5.7.2}{1.187.7}{1.24.8.7}{589, 187, 1959} యత్¦అ॒దః¦పి॒తో॒ ఇతి॑¦అజ॑గన్¦వి॒వస్వ॑¦పర్వ॑తానామ్ | అత్ర॑¦చి॒త్¦నః॒¦మ॒ధో॒ ఇతి॑¦పి॒తో॒ ఇతి॑¦అర᳚మ్¦భ॒క్షాయ॑¦గ॒మ్యాః॒ || |
యద॒పామోష॑ధీనాం పరిం॒శమా᳚రి॒శామ॑హే |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అన్నం | గాయత్రీ} వాతా᳚పే॒ పీవ॒ ఇద్ భ॑వ ||{8/11}{2.5.7.3}{1.187.8}{1.24.8.8}{590, 187, 1960} యత్¦అ॒పామ్¦ఓష॑ధీనామ్¦ప॒రిం॒శమ్¦ఆ॒ఽరి॒శామ॑హే | వాతా᳚పే¦పీవః॑¦ఇత్¦భ॒వ॒ || |
యత్తే᳚ సోమ॒ గవా᳚శిరో॒ యవా᳚శిరో॒ భజా᳚మహే |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అన్నం | గాయత్రీ} వాతా᳚పే॒ పీవ॒ ఇద్ భ॑వ ||{9/11}{2.5.7.4}{1.187.9}{1.24.8.9}{591, 187, 1961} యత్¦తే॒¦సో॒మ॒¦గోఽఆ᳚శిరః¦యవ॑ఽఆశిరః¦భజా᳚మహే | వాతా᳚పే¦పీవః॑¦ఇత్¦భ॒వ॒ || |
క॒రం॒భ ఓ᳚షధే భవ॒ పీవో᳚ వృ॒క్క ఉ॑దార॒థిః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అన్నం | గాయత్రీ} వాతా᳚పే॒ పీవ॒ ఇద్ భ॑వ ||{10/11}{2.5.7.5}{1.187.10}{1.24.8.10}{592, 187, 1962} క॒రం॒భః¦ఓ॒ష॒ధే॒¦భ॒వ॒¦పీవః॑¦వృ॒క్కః¦ఉ॒దా॒ర॒థిః | వాతా᳚పే¦పీవః॑¦ఇత్¦భ॒వ॒ || |
తం త్వా᳚ వ॒యం పి॑తో॒ వచో᳚భి॒ర్గావో॒ న హ॒వ్యా సు॑షూదిమ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అన్నం | బృహతీ} దే॒వేభ్య॑స్త్వా సధ॒మాద॑మ॒స్మభ్యం᳚ త్వా సధ॒మాదం᳚ ||{11/11}{2.5.7.6}{1.187.11}{1.24.8.11}{593, 187, 1963} త్వమ్¦త్వా॒¦వ॒యమ్¦పి॒తో॒ ఇతి॑¦వచః॑ఽభిః¦గావః॑¦న¦హ॒వ్యా¦సు॒సూ॒ది॒మ॒ | |
[67] సమిద్ధఇత్యేకాదశర్చస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్య ఇధ్మస్తనూనపాదిళోబర్హిర్దేవీర్ద్వార ఉషాసానక్తాదైవ్యౌహోతారౌ సరస్వతీళా భారత్యస్త్వష్టా వనస్పతి స్వాహాకృతయఇతిక్రమేణదేవతాః గాయత్రీచ్ఛందః | |
సమి॑ద్ధో, అ॒ద్య రా᳚జసి దే॒వో దే॒వైః స॑హస్రజిత్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇధ్మః సమిద్ధోఽగ్నిర్వా | గాయత్రీ} దూ॒తో హ॒వ్యా క॒విర్వ॑హ ||{1/11}{2.5.8.1}{1.188.1}{1.24.9.1}{594, 188, 1964} సమ్ఽఇ᳚ద్ధః¦అ॒ద్య¦రా॒జ॒సి॒¦దే॒వః¦దే॒వైః¦స॒హ॒స్ర॒ఽజి॒త్ | దూ॒తః¦హ॒వ్యా¦క॒విః¦వ॒హ॒ || |
తనూ᳚నపాదృ॒తం య॒తే మధ్వా᳚ య॒జ్ఞః సమ॑జ్యతే |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | తనూనపాత్ | గాయత్రీ} దధ॑త్ సహ॒స్రిణీ॒రిషః॑ ||{2/11}{2.5.8.2}{1.188.2}{1.24.9.2}{595, 188, 1965} తనూ᳚ఽనపాత్¦ఋ॒తమ్¦య॒తే¦మధ్వా᳚¦య॒జ్ఞః¦సమ్¦అ॒జ్య॒తే॒ | దధ॑త్¦స॒హ॒స్రిణీః᳚¦ఇషః॑ || |
ఆ॒జుహ్వా᳚నో న॒ ఈడ్యో᳚ దే॒వాఀ, ఆ వ॑క్షి య॒జ్ఞియా॑న్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఇళః | గాయత్రీ} అగ్నే᳚ సహస్ర॒సా, అ॑సి ||{3/11}{2.5.8.3}{1.188.3}{1.24.9.3}{596, 188, 1966} ఆ॒ఽజుహ్వా᳚నః¦నః॒¦ఈడ్యః॑¦దే॒వాన్¦ఆ¦వ॒క్షి॒¦య॒జ్ఞియా॑న్ | అగ్నే᳚¦స॒హ॒స్ర॒ఽసాః¦అ॒సి॒ || |
ప్రా॒చీనం᳚ బ॒ర్హిరోజ॑సా స॒హస్ర॑వీరమస్తృణన్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | బర్హిః | గాయత్రీ} యత్రా᳚దిత్యా వి॒రాజ॑థ ||{4/11}{2.5.8.4}{1.188.4}{1.24.9.4}{597, 188, 1967} ప్రా॒చీన᳚మ్¦బ॒ర్హిః¦ఓజ॑సా¦స॒హస్ర॑ఽవీరమ్¦అ॒స్తృ॒ణ॒న్ | యత్ర॑¦ఆ॒ది॒త్యాః॒¦వి॒ఽరాజ॑థ || |
వి॒రాట్ స॒మ్రాడ్వి॒భ్వీః ప్ర॒భ్వీర్బ॒హ్వీశ్చ॒ భూయ॑సీశ్చ॒ యాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | దేవీర్ద్వారః | గాయత్రీ} దురో᳚ ఘృ॒తాన్య॑క్షరన్ ||{5/11}{2.5.8.5}{1.188.5}{1.24.9.5}{598, 188, 1968} వి॒ఽరాట్¦స॒మ్ఽరాట్¦వి॒ఽభ్వీః¦ప్ర॒ఽభ్వీః¦బ॒హ్వీః¦చ॒¦భూయ॑సీః¦చ॒¦యాః | దురః॑¦ఘృ॒తాని॑¦అ॒క్ష॒ర॒న్ || |
సు॒రు॒క్మే హి సు॒పేశ॒సాధి॑ శ్రి॒యా వి॒రాజ॑తః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | ఉషాసానక్తా | గాయత్రీ} ఉ॒షాసా॒వేహ సీ᳚దతాం ||{6/11}{2.5.9.1}{1.188.6}{1.24.9.6}{599, 188, 1969} సు॒రు॒క్మే ఇతి॑ సు॒ఽరు॒క్మే¦హి¦సు॒ఽపేశ॑సా¦అధి॑¦శ్రి॒యా¦వి॒ఽరాజ॑తః | ఉ॒షసౌ᳚¦ఆ¦ఇ॒హ¦సీ॒ద॒తా॒మ్ || |
ప్ర॒థ॒మా హి సు॒వాచ॑సా॒ హోతా᳚రా॒ దైవ్యా᳚ క॒వీ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | దైవ్యౌ హోతారౌ ప్రచేతసౌ | గాయత్రీ} య॒జ్ఞం నో᳚ యక్షతామి॒మం ||{7/11}{2.5.9.2}{1.188.7}{1.24.9.7}{600, 188, 1970} ప్ర॒థ॒మా¦హి¦సు॒ఽవాచ॑సా¦హోతా᳚రా¦దైవ్యా᳚¦క॒వీ ఇతి॑ | య॒జ్ఞమ్¦నః॒¦య॒క్ష॒తా॒మ్¦ఇ॒మమ్ || |
భార॒తీళే॒ సర॑స్వతి॒ యా వః॒ సర్వా᳚, ఉపబ్రు॒వే |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | తిస్రో దేవ్యః సరస్వతీళాభారత్యః | గాయత్రీ} తా న॑శ్చోదయత శ్రి॒యే ||{8/11}{2.5.9.3}{1.188.8}{1.24.9.8}{601, 188, 1971} భార॑తి¦ఇళే᳚¦సర॑స్వతి¦యాః¦వః॒¦సర్వాః᳚¦ఉ॒ప॒ఽబ్రు॒వే | తాః¦నః॒¦చో॒ద॒య॒త॒¦శ్రి॒యే || |
త్వష్టా᳚ రూ॒పాణి॒ హి ప్ర॒భుః ప॒శూన్ విశ్వా᳚న్ త్సమాన॒జే |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | త్వష్టా | గాయత్రీ} తేషాం᳚ నః స్ఫా॒తిమా య॑జ ||{9/11}{2.5.9.4}{1.188.9}{1.24.9.9}{602, 188, 1972} త్వష్టా᳚¦రూ॒పాణి॑¦హి¦ప్ర॒ఽభుః¦ప॒శూన్¦విశ్వా᳚న్¦స॒మ్ఽఆ॒న॒జే | తేషా᳚మ్¦నః॒¦స్ఫా॒తిమ్¦ఆ¦య॒జ॒ || |
ఉప॒ త్మన్యా᳚ వనస్పతే॒ పాథో᳚ దే॒వేభ్యః॑ సృజ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | వనస్పతిః | గాయత్రీ} అ॒గ్నిర్హ॒వ్యాని॑ సిష్వదత్ ||{10/11}{2.5.9.5}{1.188.10}{1.24.9.10}{603, 188, 1973} ఉప॑¦త్మన్యా᳚¦వ॒న॒స్ప॒తే॒¦పాథః॑¦దే॒వేభ్యః॑¦సృ॒జ॒ | అ॒గ్నిః¦హ॒వ్యాని॑¦సి॒స్వ॒ద॒త్ || |
పు॒రో॒గా, అ॒గ్నిర్దే॒వానాం᳚ గాయ॒త్రేణ॒ సమ॑జ్యతే |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | స్వాహాకృతయః | గాయత్రీ} స్వాహా᳚కృతీషు రోచతే ||{11/11}{2.5.9.6}{1.188.11}{1.24.9.11}{604, 188, 1974} పు॒రః॒ఽగాః¦అ॒గ్నిః¦దే॒వానా᳚మ్¦గా॒య॒త్రేణ॑¦సమ్¦అ॒జ్య॒తే॒ | స్వాహా᳚ఽకృతీషు¦రో॒చ॒తే॒ || |
[68] అగ్నేనయేత్యష్టర్చస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యోగ్నిస్త్రిష్టుప్ | |
అగ్నే॒ నయ॑ సు॒పథా᳚ రా॒యే, అ॒స్మాన్ విశ్వా᳚ని దేవ వ॒యునా᳚ని వి॒ద్వాన్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} యు॒యో॒ధ్య1॑(అ॒)స్మజ్జు॑హురా॒ణమేనో॒ భూయి॑ష్ఠాం తే॒ నమ॑ఉక్తిం విధేమ ||{1/8}{2.5.10.1}{1.189.1}{1.24.10.1}{605, 189, 1975} అగ్నే᳚¦నయ॑¦సు॒ఽపథా᳚¦రా॒యే¦అ॒స్మాన్¦విశ్వా᳚ని¦దే॒వ॒¦వ॒యునా᳚ని¦వి॒ద్వాన్ | |
అగ్నే॒ త్వం పా᳚రయా॒ నవ్యో᳚, అ॒స్మాన్ త్స్వ॒స్తిభి॒రతి॑ దు॒ర్గాణి॒ విశ్వా᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} పూశ్చ॑ పృ॒థ్వీ బ॑హు॒లా న॑ ఉ॒ర్వీ భవా᳚ తో॒కాయ॒ తన॑యాయ॒ శం యోః ||{2/8}{2.5.10.2}{1.189.2}{1.24.10.2}{606, 189, 1976} అగ్నే᳚¦త్వమ్¦పా॒ర॒య॒¦నవ్యః॑¦అ॒స్మాన్¦స్వ॒స్తిఽభిః॑¦అతి॑¦దుః॒ఽగాణి॑¦విశ్వా᳚ | |
అగ్నే॒ త్వమ॒స్మద్ యు॑యో॒ధ్యమీ᳚వా॒, అన॑గ్నిత్రా, అ॒భ్యమం᳚త కృ॒ష్టీః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} పున॑ర॒స్మభ్యం᳚ సువి॒తాయ॑ దేవ॒ క్షాం విశ్వే᳚భిర॒మృతే᳚భిర్యజత్ర ||{3/8}{2.5.10.3}{1.189.3}{1.24.10.3}{607, 189, 1977} అగ్నే᳚¦త్వమ్¦అ॒స్మత్¦యు॒యో॒ధి॒¦అమీ᳚వాః¦అన॑గ్నిఽత్రాః¦అ॒భి¦అమం᳚త¦కృ॒ష్టీః | |
పా॒హి నో᳚, అగ్నే పా॒యుభి॒రజ॑స్రైరు॒త ప్రి॒యే సద॑న॒ ఆ శు॑శు॒క్వాన్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} మా తే᳚ భ॒యం జ॑రి॒తారం᳚ యవిష్ఠ నూ॒నం వి॑ద॒న్మాప॒రం స॑హస్వః ||{4/8}{2.5.10.4}{1.189.4}{1.24.10.4}{608, 189, 1978} పా॒హి¦నః॒¦అ॒గ్నే॒¦పా॒యుఽభిః॑¦అజ॑స్రైః¦ఉ॒త¦ప్రి॒యే¦సద॑నే¦ఆ¦శు॒శు॒క్వాన్ | |
మా నో᳚, అ॒గ్నేఽవ॑ సృజో, అ॒ఘాయా᳚వి॒ష్యవే᳚ రి॒పవే᳚ దు॒చ్ఛునా᳚యై |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} మా ద॒త్వతే॒ దశ॑తే॒ మాదతే᳚ నో॒ మా రీష॑తే సహసావ॒న్ పరా᳚ దాః ||{5/8}{2.5.10.5}{1.189.5}{1.24.10.5}{609, 189, 1979} మా¦నః॒¦అ॒గ్నే॒¦అవ॑¦సృ॒జః॒¦అ॒ఘాయ॑¦అ॒వి॒ష్యవే᳚¦రి॒పవే᳚¦దు॒చ్ఛునా᳚యై | |
వి ఘ॒ త్వావాఀ᳚, ఋతజాత యంసద్ గృణా॒నో, అ॑గ్నే త॒న్వే॒3॑(ఏ॒) వరూ᳚థం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} విశ్వా᳚ద్ రిరి॒క్షోరు॒త వా᳚ నిని॒త్సోర॑భి॒హ్రుతా॒మసి॒ హి దే᳚వ వి॒ష్పట్ ||{6/8}{2.5.11.1}{1.189.6}{1.24.10.6}{610, 189, 1980} వి¦ఘ॒¦త్వాఽవా᳚న్¦ఋ॒త॒ఽజా॒త॒¦యం॒స॒త్¦గృ॒ణ॒నః¦అ॒గ్నే॒¦త॒న్వే᳚¦వరూ᳚థమ్ | |
త్వం తాఀ, అ॑గ్న ఉ॒భయా॒న్ వి వి॒ద్వాన్ వేషి॑ ప్రపి॒త్వే మను॑షో యజత్ర |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అ॒భి॒పి॒త్వే మన॑వే॒ శాస్యో᳚ భూర్మర్మృ॒జేన్య॑ ఉ॒శిగ్భి॒ర్నాక్రః ||{7/8}{2.5.11.2}{1.189.7}{1.24.10.7}{611, 189, 1981} త్వమ్¦తామ్¦అ॒గ్నే॒¦ఉ॒భయా᳚న్¦వి¦వి॒ద్వాన్¦వేషి॑¦ప్ర॒ఽపి॒త్వే¦మను॑షః¦య॒జ॒త్ర॒ | |
అవో᳚చామ ని॒వచ॑నాన్యస్మి॒న్ మాన॑స్య సూ॒నుః స॑హసా॒నే, అ॒గ్నౌ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} వ॒యం స॒హస్ర॒మృషి॑భిః సనేమ వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{8/8}{2.5.11.3}{1.189.8}{1.24.10.8}{612, 189, 1982} అవో᳚చామ¦ని॒ఽవచ॑నాని¦అ॒స్మి॒న్¦మాన॑స్య¦సూ॒నుః¦స॒హ॒సా॒నే¦అ॒గ్నౌ | |
[69] అనర్వాణమిత్యష్టర్చస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యో బృహస్పతిస్త్రిష్టుప్ | |
అ॒న॒ర్వాణం᳚ వృష॒భం మం॒ద్రజి॑హ్వం॒ బృహ॒స్పతిం᳚ వర్ధయా॒ నవ్య॑మ॒ర్కైః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | బృహస్పతిః | త్రిష్టుప్} గా॒థా॒న్యః॑ సు॒రుచో॒ యస్య॑ దే॒వా, ఆ᳚శృ॒ణ్వంతి॒ నవ॑మానస్య॒ మర్తాః᳚ ||{1/8}{2.5.12.1}{1.190.1}{1.24.11.1}{613, 190, 1983} అ॒న॒ర్వాణ᳚మ్¦వృ॒ష॒భమ్¦మం॒ద్రఽజి॑హ్వమ్¦బృహ॒స్పతి᳚మ్¦వ॒ర్ధ॒య॒¦నవ్య᳚మ్¦అ॒ర్కైః | |
తమృ॒త్వియా॒, ఉప॒ వాచః॑ సచంతే॒ సర్గో॒ న యో దే᳚వయ॒తామస॑ర్జి |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | బృహస్పతిః | త్రిష్టుప్} బృహ॒స్పతిః॒ స హ్యంజో॒ వరాం᳚సి॒ విభ్వాభ॑వ॒త్ సమృ॒తే మా᳚త॒రిశ్వా᳚ ||{2/8}{2.5.12.2}{1.190.2}{1.24.11.2}{614, 190, 1984} తమ్¦ఋ॒త్వియాః᳚¦ఉప॑¦వాచః॑¦స॒చం॒తే॒¦సర్గః॑¦న¦యః¦దే॒వ॒ఽయ॒తామ్¦అస॑ర్జి | |
ఉప॑స్తుతిం॒ నమ॑స॒ ఉద్య॑తిం చ॒ శ్లోకం᳚ యంసత్ సవి॒తేవ॒ ప్ర బా॒హూ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | బృహస్పతిః | త్రిష్టుప్} అ॒స్య క్రత్వా᳚హ॒న్యో॒3॑(ఓ॒) యో, అస్తి॑ మృ॒గో న భీ॒మో, అ॑ర॒క్షస॒స్తువి॑ష్మాన్ ||{3/8}{2.5.12.3}{1.190.3}{1.24.11.3}{615, 190, 1985} ఉప॑ఽస్తుతిమ్¦నమ॑సః¦ఉత్ఽయ॑తిమ్¦చ॒¦శ్లోక᳚మ్¦యం॒స॒త్¦స॒వి॒తాఽఇ᳚వ¦ప్ర¦బా॒హూ ఇతి॑ | |
అ॒స్య శ్లోకో᳚ ది॒వీయ॑తే పృథి॒వ్యామత్యో॒ న యం᳚సద్ యక్ష॒భృద్ విచే᳚తాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | బృహస్పతిః | త్రిష్టుప్} మృ॒గాణాం॒ న హే॒తయో॒ యంతి॑ చే॒మా బృహ॒స్పతే॒రహి॑మాయాఀ, అ॒భి ద్యూన్ ||{4/8}{2.5.12.4}{1.190.4}{1.24.11.4}{616, 190, 1986} అ॒స్య¦శ్లోకః॑¦ది॒వి¦ఈ॒య॒తే॒¦పృ॒థి॒వ్యామ్¦అత్యః॑¦న¦యం॒స॒త్¦య॒క్ష॒ఽభృత్¦విఽచే᳚తాః | |
యే త్వా᳚ దేవోస్రి॒కం మన్య॑మానాః పా॒పా భ॒ద్రము॑ప॒జీవం᳚తి ప॒జ్రాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | బృహస్పతిః | త్రిష్టుప్} న దూ॒ఢ్యే॒3॑(ఏ॒) అను॑ దదాసి వా॒మం బృహ॑స్పతే॒ చయ॑స॒ ఇత్ పియా᳚రుం ||{5/8}{2.5.12.5}{1.190.5}{1.24.11.5}{617, 190, 1987} యే¦త్వా॒¦దే॒వ॒¦ఉ॒స్రి॒కమ్¦మన్య॑మానాః¦పా॒పాః¦భ॒ద్రమ్¦ఉ॒ప॒ఽజీవం᳚తి¦ప॒జ్రాః | |
సు॒ప్రైతుః॑ సూ॒యవ॑సో॒ న పంథా᳚ దుర్ని॒యంతుః॒ పరి॑ప్రీతో॒ న మి॒త్రః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | బృహస్పతిః | త్రిష్టుప్} అ॒న॒ర్వాణో᳚, అ॒భి యే చక్ష॑తే॒ నోఽపీ᳚వృతా, అపోర్ణు॒వంతో᳚, అస్థుః ||{6/8}{2.5.13.1}{1.190.6}{1.24.11.6}{618, 190, 1988} సు॒ఽప్రైతుః॑¦సు॒ఽయవ॑సః¦న¦పంథాః᳚¦దుః॒ఽని॒యంతుః॑¦పరి॑ఽప్రీతః¦న¦మి॒త్రః | |
సం యం స్తుభో॒ఽవన॑యో॒ న యంతి॑ సము॒ద్రం న స్ర॒వతో॒ రోధ॑చక్రాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | బృహస్పతిః | త్రిష్టుప్} స వి॒ద్వాఀ, ఉ॒భయం᳚ చష్టే, అం॒తర్బృహ॒స్పతి॒స్తర॒ ఆప॑శ్చ॒ గృధ్రః॑ ||{7/8}{2.5.13.2}{1.190.7}{1.24.11.7}{619, 190, 1989} సమ్¦యమ్¦స్తుభః॑¦అ॒వన॑యః¦న¦యంతి॑¦స॒ము॒ద్రమ్¦న¦స్ర॒వతః॑¦రోధ॑ఽచక్రాః | |
ఏ॒వా మ॒హస్తు॑విజా॒తస్తువి॑ష్మా॒న్ బృహ॒స్పతి᳚ర్వృష॒భో ధా᳚యి దే॒వః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | బృహస్పతిః | త్రిష్టుప్} స నః॑ స్తు॒తో వీ॒రవ॑ద్ ధాతు॒ గోమ॑ద్ వి॒ద్యామే॒షం వృ॒జనం᳚ జీ॒రదా᳚నుం ||{8/8}{2.5.13.3}{1.190.8}{1.24.11.8}{620, 190, 1990} ఏ॒వ¦మ॒హః¦తు॒వి॒ఽజా॒తః¦తువి॑ష్మాన్¦బృహ॒స్పతిః॑¦వృ॒ష॒భః¦ధా॒యి॒¦దే॒వః | |
[70] కంకతఇతి షోళశర్చస్య సూక్తస్య మైత్రావరుణిరగస్త్యోప్తృణసూర్యాఅనుష్టుప్ దశమ్యాద్యాస్తిస్రో మహాపంక్తయస్త్రయోదశీ మహాబృహతీ | (విషన్నసూక్తం) | |
కంక॑తో॒ న కంక॒తోఽథో᳚ సతీ॒నకం᳚కతః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అప్తృణసూర్యాః | అనుష్టుప్} ద్వావితి॒ ప్లుషీ॒, ఇతి॒ న్య1॑(అ॒)దృష్టా᳚, అలిప్సత ||{1/16}{2.5.14.1}{1.191.1}{1.24.12.1}{621, 191, 1991} కంక॑తః¦న¦కంక॑తః¦అథో॒ ఇతి॑¦స॒తీ॒నఽకం᳚కతః | ద్వౌ¦ఇతి॑¦ప్లుషీ॒ ఇతి॑¦ఇతి॑¦ని¦అ॒దృష్టాః᳚¦అ॒లి॒ప్స॒త॒ || |
అ॒దృష్టా᳚న్ హంత్యాయ॒త్యథో᳚ హంతి పరాయ॒తీ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అప్తృణసూర్యాః | అనుష్టుప్} అథో᳚, అవఘ్న॒తీ హం॒త్యథో᳚ పినష్టి పింష॒తీ ||{2/16}{2.5.14.2}{1.191.2}{1.24.12.2}{622, 191, 1992} అ॒దృష్టా᳚న్¦హం॒తి॒¦ఆ॒ఽయ॒తీ¦అథో॒ ఇతి॑¦హం॒తి॒¦ప॒రా॒ఽయ॒తీ | అథో॒ ఇతి॑¦అ॒వ॒ఽఘ్న॒తీ¦హం॒తి॒¦అథో॒ ఇతి॑¦పి॒న॒ష్టి॒¦పిం॒ష॒తీ || |
శ॒రాసః॒ కుశ॑రాసో ద॒ర్భాసః॑ సై॒ర్యా, ఉ॒త |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అప్తృణసూర్యాః | అనుష్టుప్} మౌం॒జా, అ॒దృష్టా᳚ వైరి॒ణాః సర్వే᳚ సా॒కం న్య॑లిప్సత ||{3/16}{2.5.14.3}{1.191.3}{1.24.12.3}{623, 191, 1993} శ॒రాసః॑¦కుశ॑రాసః¦ద॒ర్భాసః॑¦సై॒ర్యాః¦ఉ॒త | మౌం॒జాః¦అ॒దృష్టాః᳚¦వై॒రి॒ణాః¦సర్వే᳚¦సా॒కమ్¦ని¦అ॒లి॒ప్స॒త॒ || |
ని గావో᳚ గో॒ష్ఠే, అ॑సద॒న్ ని మృ॒గాసో᳚, అవిక్షత |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అప్తృణసూర్యాః | అనుష్టుప్} ని కే॒తవో॒ జనా᳚నాం॒ న్య1॑(అ॒)దృష్టా᳚, అలిప్సత ||{4/16}{2.5.14.4}{1.191.4}{1.24.12.4}{624, 191, 1994} ని¦గావః॑¦గో॒ఽస్థే¦అ॒స॒ద॒న్¦ని¦మృ॒గాసః॑¦అ॒వి॒క్ష॒త॒ | ని¦కే॒తవః॑¦జనా᳚నామ్¦ని¦అ॒దృష్టాః᳚¦అ॒లి॒ప్స॒త॒ || |
ఏ॒త ఉ॒ త్యే ప్రత్య॑దృశ్రన్ ప్రదో॒షం తస్క॑రా, ఇవ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అప్తృణసూర్యాః | అనుష్టుప్} అదృ॑ష్టా॒ విశ్వ॑దృష్టాః॒ ప్రతి॑బుద్ధా, అభూతన ||{5/16}{2.5.14.5}{1.191.5}{1.24.12.5}{625, 191, 1995} ఏ॒తే¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦త్యే¦ప్రతి॑¦అ॒దృ॒శ్ర॒న్¦ప్ర॒ఽదో॒షమ్¦తస్క॑రాఃఽఇవ | అదృ॑ష్టాః¦విశ్వ॑ఽదృష్టాః¦ప్రతి॑ఽబుద్ధాః¦అ॒భూ॒త॒న॒ || |
ద్యౌర్వః॑ పి॒తా పృ॑థి॒వీ మా॒తా సోమో॒ భ్రాతాది॑తిః॒ స్వసా᳚ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అప్తృణసూర్యాః | అనుష్టుప్} అదృ॑ష్టా॒ విశ్వ॑దృష్టా॒స్తిష్ఠ॑తే॒లయ॑తా॒ సు కం᳚ ||{6/16}{2.5.15.1}{1.191.6}{1.24.12.6}{626, 191, 1996} ద్యౌః¦వః॒¦పి॒తా¦పృ॒థి॒వీ¦మా॒తా¦సోమః॑¦భ్రాతా᳚¦అది॑తిః¦స్వసా᳚ | అదృ॑ష్టాః¦విశ్వ॑ఽదృష్టాః¦తిష్ఠ॑త¦ఇ॒లయ॑త¦సు¦క॒మ్ || |
యే, అంస్యా॒ యే, అంగ్యాః᳚ సూ॒చీకా॒ యే ప్ర॑కంక॒తాః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అప్తృణసూర్యాః | అనుష్టుప్} అదృ॑ష్టాః॒ కిం చ॒నేహ వః॒ సర్వే᳚ సా॒కం ని జ॑స్యత ||{7/16}{2.5.15.2}{1.191.7}{1.24.12.7}{627, 191, 1997} యే¦అంస్యాః᳚¦యే¦అంగ్యాః᳚¦సూ॒చీకాః᳚¦యే¦ప్ర॒ఽకం॒క॒తాః | అదృ॑ష్టాః¦కిమ్¦చ॒న¦ఇ॒హ¦వః॒¦సర్వే᳚¦సా॒కమ్¦ని¦జ॒స్య॒త॒ || |
ఉత్ పు॒రస్తా॒త్ సూర్య॑ ఏతి వి॒శ్వదృ॑ష్టో, అదృష్ట॒హా |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అప్తృణసూర్యాః | అనుష్టుప్} అ॒దృష్టా॒న్ త్సర్వాం᳚జం॒భయ॒న్ త్సర్వా᳚శ్చ యాతుధా॒న్యః॑ ||{8/16}{2.5.15.3}{1.191.8}{1.24.12.8}{628, 191, 1998} ఉత్¦పు॒రస్తా᳚త్¦సూర్యః॑¦ఏ॒తి॒¦వి॒శ్వఽదృ॑ష్టః¦అ॒దృ॒ష్ట॒ఽహా | అ॒దృష్టా᳚న్¦సర్వా᳚న్¦జం॒భయ॑న్¦సర్వాః᳚¦చ॒¦యా॒తు॒ఽధా॒న్యః॑ || |
ఉద॑పప్తద॒సౌ సూర్యః॑ పు॒రు విశ్వా᳚ని॒ జూర్వ॑న్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అప్తృణసూర్యాః | అనుష్టుప్} ఆ॒ది॒త్యః పర్వ॑తేభ్యో వి॒శ్వదృ॑ష్టో, అదృష్ట॒హా ||{9/16}{2.5.15.4}{1.191.9}{1.24.12.9}{629, 191, 1999} ఉత్¦అ॒ప॒ప్త॒త్¦అ॒సౌ¦సూర్యః॑¦పు॒రు¦విశ్వా᳚ని¦జూర్వ॑న్ | ఆ॒ది॒త్యః¦పర్వ॑తేభ్యః¦వి॒శ్వఽదృ॑ష్టః¦అ॒దృ॒ష్ట॒ఽహా || |
సూర్యే᳚ వి॒షమా స॑జామి॒ దృతిం॒ సురా᳚వతో గృ॒హే |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అప్తృణసూర్యాః | మహాపంక్తిః} సో చి॒న్ను న మ॑రాతి॒ నో వ॒యం మ॑రామా॒రే, అ॑స్య॒ యోజ॑నం హరి॒ష్ఠా మధు॑ త్వా మధు॒లా చ॑కార ||{10/16}{2.5.15.5}{1.191.10}{1.24.12.10}{630, 191, 2000} సూర్యే᳚¦వి॒షమ్¦ఆ¦స॒జా॒మి॒¦దృతి᳚మ్¦సురా᳚ఽవతః¦గృ॒హే | |
ఇ॒య॒త్తి॒కా శ॑కుంతి॒కా స॒కా జ॑ఘాస తే వి॒షం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అప్తృణసూర్యాః | మహాపంక్తిః} సో చి॒న్ను న మ॑రాతి॒ నో వ॒యం మ॑రామా॒రే, అ॑స్య॒ యోజ॑నం హరి॒ష్ఠా మధు॑ త్వా మధు॒లా చ॑కార ||{11/16}{2.5.16.1}{1.191.11}{1.24.12.11}{631, 191, 2001} ఇ॒య॒త్తి॒కా¦శ॒కుం॒తి॒కా¦స॒కా¦జ॒ఘా॒స॒¦తే॒¦వి॒షమ్ | |
త్రిః స॒ప్త వి॑ష్పులింగ॒కా వి॒షస్య॒ పుష్ప॑మక్షన్ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అప్తృణసూర్యాః | మహాపంక్తిః} తాశ్చి॒న్ను న మ॑రంతి॒ నో వ॒యం మ॑రామా॒రే, అ॑స్య॒ యోజ॑నం హరి॒ష్ఠా మధు॑ త్వా మధు॒లా చ॑కార ||{12/16}{2.5.16.2}{1.191.12}{1.24.12.12}{632, 191, 2002} త్రిః¦స॒ప్త¦వి॒ష్పు॒లిం॒గ॒కాః¦వి॒షస్య॑¦పుష్య᳚మ్¦అ॒క్ష॒న్ | |
న॒వా॒నాం న॑వతీ॒నాం వి॒షస్య॒ రోపు॑షీణాం |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అప్తృణసూర్యాః | మహాబృహతీ} సర్వా᳚సామగ్రభం॒ నామా॒రే, అ॑స్య॒ యోజ॑నం హరి॒ష్ఠా మధు॑ త్వా మధు॒లా చ॑కార ||{13/16}{2.5.16.3}{1.191.13}{1.24.12.13}{633, 191, 2003} న॒వా॒నామ్¦న॒వ॒తీ॒నామ్¦వి॒షస్య॑¦రోపు॑షీణామ్ | |
త్రిః స॒ప్త మ॑యూ॒ర్యః॑ స॒ప్త స్వసా᳚రో, అ॒గ్రువః॑ |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అప్తృణసూర్యాః | అనుష్టుప్} తాస్తే᳚ వి॒షం వి జ॑భ్రిర ఉద॒కం కుం॒భినీ᳚రివ ||{14/16}{2.5.16.4}{1.191.14}{1.24.12.14}{634, 191, 2004} త్రిః¦స॒ప్త¦మ॒యూ॒ర్యః॑¦స॒ప్త¦స్వసా᳚రః¦అ॒గ్రువః॑ | తాః¦తే॒¦వి॒షమ్¦వి¦జ॒భ్రి॒రే॒¦ఉ॒ద॒కమ్¦కుం॒భినీః᳚ఽఇవ || |
ఇ॒య॒త్త॒కః కు॑షుంభ॒కస్త॒కం భి॑న॒ద్మ్యశ్మ॑నా |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అప్తృణసూర్యాః | అనుష్టుప్} తతో᳚ వి॒షం ప్ర వా᳚వృతే॒ పరా᳚చీ॒రను॑ సం॒వతః॑ ||{15/16}{2.5.16.5}{1.191.15}{1.24.12.15}{635, 191, 2005} ఇ॒య॒త్త॒కః¦కు॒షుం॒భ॒కః¦త॒కమ్¦భి॒న॒ద్మి॒¦అశ్మ॑నా | తతః॑¦వి॒షమ్¦ప్ర¦వ॒వృ॒తే॒¦పరా᳚చీః¦అను॑¦స॒మ్ఽవతః॑ || |
కు॒షుం॒భ॒కస్తద॑బ్రవీద్ గి॒రేః ప్ర॑వర్తమాన॒కః |{మైత్రావరుణిరగస్త్యః | అప్తృణసూర్యాః | అనుష్టుప్} వృశ్చి॑కస్యార॒సం వి॒షమ॑ర॒సం వృ॑శ్చిక తే వి॒షం ||{16/16}{2.5.16.6}{1.191.16}{1.24.12.16}{636, 191, 2006} కు॒షుం॒భ॒కః¦తత్¦అ॒బ్ర॒వీ॒త్¦గి॒రేః¦ప్ర॒ఽవ॒ర్త॒మా॒న॒కః | వృశ్చి॑కస్య¦అ॒ర॒సమ్¦వి॒షమ్¦అ॒ర॒సమ్¦వృ॒శ్చి॒క॒¦తే॒¦వి॒షమ్ || |
[71] త్వమగ్నఇతిషోళశర్చస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదోగ్నిర్జగతీ | |
త్వమ॑గ్నే॒ ద్యుభి॒స్త్వమా᳚శుశు॒క్షణి॒స్త్వమ॒ద్భ్యస్త్వమశ్మ॑న॒స్పరి॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} త్వం వనే᳚భ్య॒స్త్వమోష॑ధీభ్య॒స్త్వం నృ॒ణాం నృ॑పతే జాయసే॒ శుచిః॑ ||{1/16}{2.5.17.1}{2.1.1}{2.1.1.1}{637, 192, 2007} త్వమ్¦అ॒గ్నే॒¦ద్యుఽభిః॑¦త్వమ్¦ఆ॒శు॒శు॒క్షణిః॑¦త్వమ్¦అ॒త్ఽభ్యః¦త్వమ్¦అశ్మ॑నః¦పరి॑ | |
తవా᳚గ్నే హో॒త్రం తవ॑ పో॒త్రమృ॒త్వియం॒ తవ॑ నే॒ష్ట్రం త్వమ॒గ్నిదృ॑తాయ॒తః |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} తవ॑ ప్రశా॒స్త్రం త్వమ॑ధ్వరీయసి బ్ర॒హ్మా చాసి॑ గృ॒హప॑తిశ్చ నో॒ దమే᳚ ||{2/16}{2.5.17.2}{2.1.2}{2.1.1.2}{638, 192, 2008} తవ॑¦అ॒గ్నే॒¦హో॒త్రమ్¦తవ॑¦పో॒త్రమ్¦ఋ॒త్వియ᳚మ్¦తవ॑¦నే॒ష్ట్రమ్¦త్వమ్¦అ॒గ్నిత్¦ఋ॒త॒ఽయ॒తః | |
త్వమ॑గ్న॒ ఇంద్రో᳚ వృష॒భః స॒తామ॑సి॒ త్వం విష్ణు॑రురుగా॒యో న॑మ॒స్యః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} త్వం బ్ర॒హ్మా ర॑యి॒విద్ బ్ర᳚హ్మణస్పతే॒ త్వం వి॑ధర్తః సచసే॒ పురం᳚ధ్యా ||{3/16}{2.5.17.3}{2.1.3}{2.1.1.3}{639, 192, 2009} త్వమ్¦అ॒గ్నే॒¦ఇంద్రః॑¦వృ॒ష॒భః¦స॒తామ్¦అ॒సి॒¦త్వమ్¦విష్ణుః॑¦ఉ॒రు॒ఽగా॒యః¦న॒మ॒స్యః॑ | |
త్వమ॑గ్నే॒ రాజా॒ వరు॑ణో ధృ॒తవ్ర॑త॒స్త్వం మి॒త్రో భ॑వసి ద॒స్మ ఈడ్యః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} త్వమ᳚ర్య॒మా సత్ప॑తి॒ర్యస్య॑ సం॒భుజం॒ త్వమంశో᳚ వి॒దథే᳚ దేవ భాజ॒యుః ||{4/16}{2.5.17.4}{2.1.4}{2.1.1.4}{640, 192, 2010} త్వమ్¦అ॒గ్నే॒¦రాజా᳚¦వరు॑ణః¦ధృ॒తఽవ్ర॑తః¦త్వమ్¦మి॒త్రః¦భ॒వ॒సి॒¦ద॒స్మః¦ఈడ్యః॑ | |
త్వమ॑గ్నే॒ త్వష్టా᳚ విధ॒తే సు॒వీర్యం॒ తవ॒ గ్నావో᳚ మిత్రమహః సజా॒త్యం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} త్వమా᳚శు॒హేమా᳚ రరిషే॒ స్వశ్వ్యం॒ త్వం న॒రాం శర్ధో᳚, అసి పురూ॒వసుః॑ ||{5/16}{2.5.17.5}{2.1.5}{2.1.1.5}{641, 192, 2011} త్వమ్¦అ॒గ్నే॒¦త్వష్టా᳚¦వి॒ధ॒తే¦సు॒ఽవీర్య᳚మ్¦తవ॑¦గ్నావః॑¦మి॒త్ర॒ఽమ॒హః॒¦స॒ఽజా॒త్య᳚మ్ | |
త్వమ॑గ్నే రు॒ద్రో, అసు॑రో మ॒హో ది॒వస్త్వం శర్ధో॒ మారు॑తం పృ॒క్ష ఈ᳚శిషే |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} త్వం వాతై᳚రరు॒ణైర్యా᳚సి శంగ॒యస్త్వం పూ॒షా వి॑ధ॒తః పా᳚సి॒ ను త్మనా᳚ ||{6/16}{2.5.18.1}{2.1.6}{2.1.1.6}{642, 192, 2012} త్వమ్¦అ॒గ్నే॒¦రు॒ద్రః¦అసు॑రః¦మ॒హః¦ది॒వః¦త్వమ్¦శర్ధః॑¦మారు॑తమ్¦పృ॒క్షః¦ఈ॒శి॒షే॒ | |
త్వమ॑గ్నే ద్రవిణో॒దా, అ॑రం॒కృతే॒ త్వం దే॒వః స॑వి॒తా ర॑త్న॒ధా, అ॑సి |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} త్వం భగో᳚ నృపతే॒ వస్వ॑ ఈశిషే॒ త్వం పా॒యుర్దమే॒ యస్తేఽవి॑ధత్ ||{7/16}{2.5.18.2}{2.1.7}{2.1.1.7}{643, 192, 2013} త్వమ్¦అ॒గ్నే॒¦ద్ర॒వి॒ణః॒ఽదాః¦అ॒ర॒మ్ఽకృతే᳚¦త్వమ్¦దే॒వః¦స॒వి॒తా¦ర॒త్న॒ఽధాః¦అ॒సి॒ | |
త్వామ॑గ్నే॒ దమ॒ ఆ వి॒శ్పతిం॒ విశ॒స్త్వాం రాజా᳚నం సువి॒దత్ర॑మృంజతే |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} త్వం విశ్వా᳚ని స్వనీక పత్యసే॒ త్వం స॒హస్రా᳚ణి శ॒తా దశ॒ ప్రతి॑ ||{8/16}{2.5.18.3}{2.1.8}{2.1.1.8}{644, 192, 2014} త్వామ్¦అ॒గ్నే॒¦దమే᳚¦ఆ¦వి॒శ్పతి᳚మ్¦విశః॑¦త్వామ్¦రాజా᳚నమ్¦సు॒ఽవి॒దత్ర᳚మ్¦ఋం॒జ॒తే॒ | |
త్వామ॑గ్నే పి॒తర॑మి॒ష్టిభి॒ర్నర॒స్త్వాం భ్రా॒త్రాయ॒ శమ్యా᳚ తనూ॒రుచం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} త్వం పు॒త్రో భ॑వసి॒ యస్తేఽవి॑ధ॒త్ త్వం సఖా᳚ సు॒శేవః॑ పాస్యా॒ధృషః॑ ||{9/16}{2.5.18.4}{2.1.9}{2.1.1.9}{645, 192, 2015} త్వామ్¦అ॒గ్నే॒¦పి॒తర᳚మ్¦ఇ॒ష్టిఽభిః॑¦నరః॑¦త్వామ్¦భ్రా॒త్రాయ॑¦శమ్యా᳚¦త॒నూ॒ఽరుచ᳚మ్ | |
త్వమ॑గ్న ఋ॒భురా॒కే న॑మ॒స్య1॑(అ॒)స్త్వం వాజ॑స్య క్షు॒మతో᳚ రా॒య ఈ᳚శిషే |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} త్వం వి భా॒స్యను॑ దక్షి దా॒వనే॒ త్వం వి॒శిక్షు॑రసి య॒జ్ఞమా॒తనిః॑ ||{10/16}{2.5.18.5}{2.1.10}{2.1.1.10}{646, 192, 2016} త్వమ్¦అ॒గ్నే॒¦ఋ॒భుః¦ఆ॒కే¦న॒మ॒స్యః॑¦త్వమ్¦వాజ॑స్య¦క్షు॒ఽమతః॑¦రా॒యః¦ఈ॒శి॒షే॒ | |
త్వమ॑గ్నే॒, అది॑తిర్దేవ దా॒శుషే॒ త్వం హోత్రా॒ భార॑తీ వర్ధసే గి॒రా |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} త్వమిళా᳚ శ॒తహి॑మాసి॒ దక్ష॑సే॒ త్వం వృ॑త్ర॒హా వ॑సుపతే॒ సర॑స్వతీ ||{11/16}{2.5.19.1}{2.1.11}{2.1.1.11}{647, 192, 2017} త్వమ్¦అ॒గ్నే॒¦అది॑తిః¦దే॒వ॒¦దా॒శుషే᳚¦త్వమ్¦హోత్రా᳚¦భార॑తీ¦వ॒ర్ధ॒సే॒¦గి॒రా | |
త్వమ॑గ్నే॒ సుభృ॑త ఉత్త॒మం వయ॒స్తవ॑ స్పా॒ర్హే వర్ణ॒ ఆ సం॒దృశి॒ శ్రియః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} త్వం వాజః॑ ప్ర॒తర॑ణో బృ॒హన్న॑సి॒ త్వం ర॒యిర్బ॑హు॒లో వి॒శ్వత॑స్పృ॒థుః ||{12/16}{2.5.19.2}{2.1.12}{2.1.1.12}{648, 192, 2018} త్వమ్¦అ॒గ్నే॒¦సుఽభృ॑తః¦ఉ॒త్ఽత॒మమ్¦వయః॑¦తవ॑¦స్పా॒ర్హే¦వర్ణే᳚¦ఆ¦స॒మ్ఽదృశి॑¦శ్రియః॑ | |
త్వామ॑గ్న ఆది॒త్యాస॑ ఆ॒స్య1॑(అం॒) త్వాం జి॒హ్వాం శుచ॑యశ్చక్రిరే కవే |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} త్వాం రా᳚తి॒షాచో᳚, అధ్వ॒రేషు॑ సశ్చిరే॒ త్వే దే॒వా హ॒విర॑దం॒త్యాహు॑తం ||{13/16}{2.5.19.3}{2.1.13}{2.1.1.13}{649, 192, 2019} త్వామ్¦అ॒గ్నే॒¦ఆ॒ది॒త్యాసః॑¦ఆ॒స్య᳚మ్¦త్వామ్¦జి॒హ్వామ్¦శుచ॑యః¦చ॒క్రి॒రే॒¦క॒వే॒ | |
త్వే, అ॑గ్నే॒ విశ్వే᳚, అ॒మృతా᳚సో, అ॒ద్రుహ॑ ఆ॒సా దే॒వా హ॒విర॑దం॒త్యాహు॑తం |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} త్వయా॒ మర్తా᳚సః స్వదంత ఆసు॒తిం త్వం గర్భో᳚ వీ॒రుధాం᳚ జజ్ఞిషే॒ శుచిః॑ ||{14/16}{2.5.19.4}{2.1.14}{2.1.1.14}{650, 192, 2020} త్వే ఇతి॑¦అ॒గ్నే॒¦విశ్వే᳚¦అ॒మృతా᳚సః¦అ॒ద్రుహః॑¦ఆ॒సా¦దే॒వాః¦హ॒విః¦అ॒దం॒తి॒¦ఆఽహు॑తమ్ | |
త్వం తాన్ త్సం చ॒ ప్రతి॑ చాసి మ॒జ్మనాగ్నే᳚ సుజాత॒ ప్ర చ॑ దేవ రిచ్యసే |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} పృ॒క్షో యదత్ర॑ మహి॒నా వి తే॒ భువ॒దను॒ ద్యావా᳚పృథి॒వీ రోద॑సీ, ఉ॒భే ||{15/16}{2.5.19.5}{2.1.15}{2.1.1.15}{651, 192, 2021} త్వమ్¦తాన్¦సమ్¦చ॒¦ప్రతి॑¦చ॒¦అ॒సి॒¦మ॒జ్మనా᳚¦అగ్నే᳚¦సు॒ఽజా॒త॒¦ప్ర¦చ॒¦దే॒వ॒¦రి॒చ్య॒సే॒ | |
యే స్తో॒తృభ్యో॒ గో,అ॑గ్రా॒మశ్వ॑పేశస॒మగ్నే᳚ రా॒తిము॑పసృ॒జంతి॑ సూ॒రయః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} అ॒స్మాంచ॒ తాఀశ్చ॒ ప్ర హి నేషి॒ వస్య॒ ఆ బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{16/16}{2.5.19.6}{2.1.16}{2.1.1.16}{652, 192, 2022} యే¦స్తో॒తృఽభ్యః॑¦గో.ఆ॑గ్రామ్¦అశ్వ॑ఽపేశసమ్¦అగ్నే᳚¦రా॒తిమ్¦ఉ॒ప॒ఽసృ॒జంతి॑¦సూ॒రయః॑ | |
[72] యజ్ఞేనేతి త్రయోదశర్చస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదోగ్నిర్జగతీ | |
య॒జ్ఞేన॑ వర్ధత జా॒తవే᳚దసమ॒గ్నిం య॑జధ్వం హ॒విషా॒ తనా᳚ గి॒రా |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} స॒మి॒ధా॒నం సు॑ప్ర॒యసం॒ స్వ᳚ర్ణరం ద్యు॒క్షం హోతా᳚రం వృ॒జనే᳚షు ధూ॒ర్షదం᳚ ||{1/13}{2.5.20.1}{2.2.1}{2.1.2.1}{653, 193, 2023} య॒జ్ఞేన॑¦వ॒ర్ధ॒త॒¦జా॒తఽవే᳚దసమ్¦అ॒గ్నిమ్¦య॒జ॒ధ్వ॒మ్¦హ॒విషా᳚¦తనా᳚¦గి॒రా | |
అ॒భి త్వా॒ నక్తీ᳚రు॒షసో᳚ వవాశి॒రేఽగ్నే᳚ వ॒త్సం న స్వస॑రేషు ధే॒నవః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} ది॒వ ఇ॒వేద॑ర॒తిర్మాను॑షా యు॒గా క్షపో᳚ భాసి పురువార సం॒యతః॑ ||{2/13}{2.5.20.2}{2.2.2}{2.1.2.2}{654, 193, 2024} అ॒భి¦త్వా॒¦నక్తీః᳚¦ఉ॒షసః॑¦వ॒వా॒శి॒రే॒¦అగ్నే᳚¦వ॒త్సమ్¦న¦స్వస॑రేషు¦ధే॒నవః॑ | |
తం దే॒వా బు॒ధ్నే రజ॑సః సు॒దంస॑సం ది॒వస్పృ॑థి॒వ్యోర॑ర॒తిం న్యే᳚రిరే |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} రథ॑మివ॒ వేద్యం᳚ శు॒క్రశో᳚చిషమ॒గ్నిం మి॒త్రం న క్షి॒తిషు॑ ప్ర॒శంస్యం᳚ ||{3/13}{2.5.20.3}{2.2.3}{2.1.2.3}{655, 193, 2025} తం¦దే॒వాః¦బు॒ధ్నే¦రజ॑సః¦సు॒ఽదంస॑సమ్¦ది॒వఃపృ॑థి॒వ్యోః¦అ॒ర॒తిమ్¦ని¦ఏ॒రి॒రే॒ | |
తము॒క్షమా᳚ణం॒ రజ॑సి॒ స్వ ఆ దమే᳚ చం॒ద్రమి॑వ సు॒రుచం᳚ హ్వా॒ర ఆ ద॑ధుః |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} పృశ్న్యాః᳚ పత॒రం చి॒తయం᳚తమ॒క్షభిః॑ పా॒థో న పా॒యుం జన॑సీ, ఉ॒భే, అను॑ ||{4/13}{2.5.20.4}{2.2.4}{2.1.2.4}{656, 193, 2026} తమ్¦ఉ॒క్షమా᳚ణమ్¦రజ॑సి¦స్వే¦ఆ¦దమే᳚¦చం॒ద్రమ్ఽఇ᳚వ¦సు॒ఽరుచ᳚మ్¦హ్వా॒రే¦ఆ¦ద॒ధుః॒ | |
స హోతా॒ విశ్వం॒ పరి॑ భూత్వధ్వ॒రం తము॑ హ॒వ్యైర్మను॑ష ఋంజతే గి॒రా |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} హి॒రి॒శి॒ప్రో వృ॑ధసా॒నాసు॒ జర్భు॑ర॒ద్ ద్యౌర్న స్తృభి॑శ్చితయ॒ద్ రోద॑సీ॒, అను॑ ||{5/13}{2.5.20.5}{2.2.5}{2.1.2.5}{657, 193, 2027} సః¦హోతా᳚¦విశ్వ᳚మ్¦పరి॑¦భూ॒తు॒¦అ॒ధ్వ॒రమ్¦తమ్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦హ॒వ్యైః¦మను॑షః¦ఋం॒జ॒తే॒¦గి॒రా | |
స నో᳚ రే॒వత్ స॑మిధా॒నః స్వ॒స్తయే᳚ సందద॒స్వాన్ ర॒యిమ॒స్మాసు॑ దీదిహి |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} ఆ నః॑ కృణుష్వ సువి॒తాయ॒ రోద॑సీ॒, అగ్నే᳚ హ॒వ్యా మను॑షో దేవ వీ॒తయే᳚ ||{6/13}{2.5.21.1}{2.2.6}{2.1.2.6}{658, 193, 2028} సః¦నః॒¦రే॒వత్¦స॒మ్ఽఇ॒ధా॒నః¦స్వ॒స్తయే᳚¦స॒మ్ఽద॒ద॒స్వాన్¦ర॒యిమ్¦అ॒స్మాసు॑¦దీ॒ది॒హి॒ | |
దా నో᳚, అగ్నే బృహ॒తో దాః స॑హ॒స్రిణో᳚ దు॒రో న వాజం॒ శ్రుత్యా॒, అపా᳚ వృధి |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} ప్రాచీ॒ ద్యావా᳚పృథి॒వీ బ్రహ్మ॑ణా కృధి॒ స్వ1॑(అ॒)ర్ణ శు॒క్రము॒షసో॒ వి ది॑ద్యుతుః ||{7/13}{2.5.21.2}{2.2.7}{2.1.2.7}{659, 193, 2029} దాః¦నః॒¦అ॒గ్నే॒¦బృ॒హ॒తః¦దాః¦స॒హ॒స్రిణః॑¦దు॒రః¦న¦వాజ᳚మ్¦శ్రుత్యై᳚¦అప॑¦వృ॒ధి॒ | |
స ఇ॑ధా॒న ఉ॒షసో॒ రామ్యా॒, అను॒ స్వ1॑(అ॒)ర్ణ దీ᳚దేదరు॒షేణ॑ భా॒నునా᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} హోత్రా᳚భిర॒గ్నిర్మను॑షః స్వధ్వ॒రో రాజా᳚ వి॒శామతి॑థి॒శ్చారు॑రా॒యవే᳚ ||{8/13}{2.5.21.3}{2.2.8}{2.1.2.8}{660, 193, 2030} సః¦ఇ॒ధా॒నః¦ఉ॒షసః॑¦రామ్యాః᳚¦అను॑¦స్వః॑¦న¦దీ॒దే॒త్¦అ॒రు॒షేణ॑¦భా॒నునా᳚ | |
ఏ॒వా నో᳚, అగ్నే, అ॒మృతే᳚షు పూర్వ్య॒ ధీష్పీ᳚పాయ బృ॒హద్ది॑వేషు॒ మాను॑షా |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} దుహా᳚నా ధే॒నుర్వృ॒జనే᳚షు కా॒రవే॒ త్మనా᳚ శ॒తినం᳚ పురు॒రూప॑మి॒షణి॑ ||{9/13}{2.5.21.4}{2.2.9}{2.1.2.9}{661, 193, 2031} ఏ॒వ¦నః॒¦అ॒గ్నే॒¦అ॒మృతే᳚షు¦పూ॒ర్వ్య॒¦ధీః¦పీ॒పా॒య॒¦బృ॒హత్ఽది॑వేషు¦మాను॑షా | |
వ॒యమ॑గ్నే॒, అర్వ॑తా వా సు॒వీర్యం॒ బ్రహ్మ॑ణా వా చితయేమా॒ జనాఀ॒, అతి॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} అ॒స్మాకం᳚ ద్యు॒మ్నమధి॒ పంచ॑ కృ॒ష్టిషూ॒చ్చా స్వ1॑(అ॒)ర్ణ శు॑శుచీత దు॒ష్టరం᳚ ||{10/13}{2.5.21.5}{2.2.10}{2.1.2.10}{662, 193, 2032} వ॒యమ్¦అ॒గ్నే॒¦అర్వ॑తా¦వా¦సు॒ఽవీర్య᳚మ్¦బ్రహ్మ॑ణా¦వా¦చి॒త॒యే॒మ॒¦జనా᳚న్¦అతి॑ | |
స నో᳚ బోధి సహస్య ప్ర॒శంస్యో॒ యస్మి᳚న్ త్సుజా॒తా, ఇ॒షయం᳚త సూ॒రయః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} యమ॑గ్నే య॒జ్ఞము॑ప॒యంతి॑ వా॒జినో॒ నిత్యే᳚ తో॒కే దీ᳚ది॒వాంసం॒ స్వే దమే᳚ ||{11/13}{2.5.21.6}{2.2.11}{2.1.2.11}{663, 193, 2033} సః¦నః॒¦బో॒ధి॒¦స॒హ॒స్య॒¦ప్ర॒ఽశంస్యః॑¦యస్మి॑న్¦సు॒ఽజా॒తాః¦ఇ॒షయం᳚త¦సూ॒రయః॑ | |
ఉ॒భయా᳚సో జాతవేదః స్యామ తే స్తో॒తారో᳚, అగ్నే సూ॒రయ॑శ్చ॒ శర్మ॑ణి |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} వస్వో᳚ రా॒యః పు॑రుశ్చం॒ద్రస్య॒ భూయ॑సః ప్ర॒జావ॑తః స్వప॒త్యస్య॑ శగ్ధి నః ||{12/13}{2.5.21.7}{2.2.12}{2.1.2.12}{664, 193, 2034} ఉ॒భయా᳚సః¦జా॒త॒ఽవే॒దః॒¦స్యా॒మ॒¦తే॒¦స్తో॒తారః॑¦అ॒గ్నే॒¦సూ॒రయః॑¦చ॒¦శర్మ॑ణి | |
యే స్తో॒తృభ్యో॒ గో,అ॑గ్రా॒మశ్వ॑పేశస॒మగ్నే᳚ రా॒తిము॑పసృ॒జంతి॑ సూ॒రయః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} అ॒స్మాంచ॒ తాఀశ్చ॒ ప్ర హి నేషి॒ వస్య॒ ఆ బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{13/13}{2.5.21.8}{2.2.13}{2.1.2.13}{665, 193, 2035} యే¦స్తో॒తృఽభ్యః॑¦గో.ఆ॑గ్రామ్¦అశ్వ॑ఽపేశసమ్¦అగ్నే᳚¦రా॒తిమ్¦ఉ॒ప॒ఽసృ॒జంతి॑¦సూ॒రయః॑ | |
[73] సమిద్ధోఅగ్నిరిత్యేకాదశర్చస్య సూక్తస్య శౌనకో గృత్సమదఇధ్మో నరాశంసఇళో బర్హిర్దేవీర్ద్వారఉషాసానక్తా దైవ్యౌహోతారౌ సరస్వతీళాభారత్యస్త్వష్టా వనస్పతిస్వాహాకృతయఇతిక్రమేణదేవతాస్త్రిష్టుప్ సప్తమ్యౌజగత్యౌ | |
సమి॑ద్ధో, అ॒గ్నిర్నిహి॑తః పృథి॒వ్యాం ప్ర॒త్యఙ్ విశ్వా᳚ని॒ భువ॑నాన్యస్థాత్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇధ్మః సమిద్ధోఽగ్నిర్వా | త్రిష్టుప్} హోతా᳚ పావ॒కః ప్ర॒దివః॑ సుమే॒ధా దే॒వో దే॒వాన్ య॑జత్వ॒గ్నిరర్హ॑న్ ||{1/11}{2.5.22.1}{2.3.1}{2.1.3.1}{666, 194, 2036} సమ్ఽఇ᳚ద్ధః¦అ॒గ్నిః¦నిఽహి॑తః¦పృ॒థి॒వ్యామ్¦ప్ర॒త్యఙ్¦విశ్వా᳚ని¦భువ॑నాని¦అ॒స్థా॒త్ | |
నరా॒శంసః॒ ప్రతి॒ ధామా᳚న్యం॒జన్ తి॒స్రో దివః॒ ప్రతి॑ మ॒హ్నా స్వ॒ర్చిః |{శౌనకో గృత్సమదః | నరాశంసః | త్రిష్టుప్} ఘృ॒త॒ప్రుషా॒ మన॑సా హ॒వ్యముం॒దన్ మూ॒ర్ధన్ య॒జ్ఞస్య॒ సమ॑నక్తు దే॒వాన్ ||{2/11}{2.5.22.2}{2.3.2}{2.1.3.2}{667, 194, 2037} నరా॒శంసః॑¦ప్రతి॑¦ధామా᳚ని¦అం॒జన్¦తి॒స్రః¦దివః॑¦ప్రతి॑¦మ॒హ్నా¦సు॒.ఆ॒ర్చిః | |
ఈ॒ళి॒తో, అ॑గ్నే॒ మన॑సా నో॒, అర్హ᳚న్ దే॒వాన్ య॑క్షి॒ మాను॑షా॒త్ పూర్వో᳚, అ॒ద్య |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇళః | త్రిష్టుప్} స ఆ వ॑హ మ॒రుతాం॒ శర్ధో॒, అచ్యు॑త॒మింద్రం᳚ నరో బర్హి॒షదం᳚ యజధ్వం ||{3/11}{2.5.22.3}{2.3.3}{2.1.3.3}{668, 194, 2038} ఈ॒ళి॒తః¦అ॒గ్నే॒¦మన॑సా¦నః॒¦అర్హ॑న్¦దే॒వాన్¦య॒క్షి॒¦మాను॑షాత్¦పూర్వః॑¦అ॒ద్య | |
దేవ॑ బర్హి॒ర్వర్ధ॑మానం సు॒వీరం᳚ స్తీ॒ర్ణం రా॒యే సు॒భరం॒ వేద్య॒స్యాం |{శౌనకో గృత్సమదః | బర్హిః | త్రిష్టుప్} ఘృ॒తేనా॒క్తం వ॑సవః సీదతే॒దం విశ్వే᳚ దేవా, ఆదిత్యా య॒జ్ఞియా᳚సః ||{4/11}{2.5.22.4}{2.3.4}{2.1.3.4}{669, 194, 2039} దేవ॑¦బ॒ర్హిః॒¦వర్ధ॑మానమ్¦సు॒ఽవీర᳚మ్¦స్తీ॒ర్ణమ్¦రా॒యే¦సు॒ఽభర᳚మ్¦వేదీ॒ ఇతి॑¦అ॒స్యామ్ | |
వి శ్ర॑యంతాముర్వి॒యా హూ॒యమా᳚నా॒ ద్వారో᳚ దే॒వీః సు॑ప్రాయ॒ణా నమో᳚భిః |{శౌనకో గృత్సమదః | దేవీర్ద్వారః | త్రిష్టుప్} వ్యచ॑స్వతీ॒ర్వి ప్ర॑థంతామజు॒ర్యా వర్ణం᳚ పునా॒నా య॒శసం᳚ సు॒వీరం᳚ ||{5/11}{2.5.22.5}{2.3.5}{2.1.3.5}{670, 194, 2040} వి¦శ్ర॒యం॒తా॒మ్¦ఉ॒ర్వి॒యా¦హూ॒యమా᳚నాః¦ద్వారః॑¦దే॒వీః¦సు॒ప్ర॒.ఆ॒య॒నాః¦నమః॑ఽభిః | |
సా॒ధ్వపాం᳚సి స॒నతా᳚ న ఉక్షి॒తే, ఉ॒షాసా॒నక్తా᳚ వ॒య్యే᳚వ రణ్వి॒తే |{శౌనకో గృత్సమదః | ఉషాసానక్తా | త్రిష్టుప్} తంతుం᳚ త॒తం సం॒వయం᳚తీ సమీ॒చీ య॒జ్ఞస్య॒ పేశః॑ సు॒దుఘే॒ పయ॑స్వతీ ||{6/11}{2.5.23.1}{2.3.6}{2.1.3.6}{671, 194, 2041} సా॒ధు¦అపాం᳚సి¦స॒నతా᳚¦నః॒¦ఉ॒క్షి॒తే ఇతి॑¦ఉ॒షసా॒నక్తా᳚¦వ॒య్యా᳚ఽఇవ¦ర॒ణ్వి॒తే ఇతి॑ | |
దైవ్యా॒ హోతా᳚రా ప్రథ॒మా వి॒దుష్ట॑ర ఋ॒జు య॑క్షతః॒ సమృ॒చా వ॒పుష్ట॑రా |{శౌనకో గృత్సమదః | దైవ్యౌ హోతారౌ ప్రచేతసౌ | జగతీ} దే॒వాన్ యజం᳚తావృతు॒థా సమం᳚జతో॒ నాభా᳚ పృథి॒వ్యా, అధి॒ సాను॑షు త్రి॒షు ||{7/11}{2.5.23.2}{2.3.7}{2.1.3.7}{672, 194, 2042} దైవ్యా᳚¦హోతా᳚రా¦ప్ర॒థ॒మా¦వి॒దుఃఽత॑రా¦ఋ॒జు¦య॒క్ష॒తః॒¦సమ్¦ఋ॒చా¦వ॒పుఃఽత॑రా | |
సర॑స్వతీ సా॒ధయం᳚తీ॒ ధియం᳚ న॒ ఇళా᳚ దే॒వీ భార॑తీ వి॒శ్వతూ᳚ర్తిః |{శౌనకో గృత్సమదః | తిస్రో దేవ్యః సరస్వతీళాభారత్యః | త్రిష్టుప్} తి॒స్రో దే॒వీః స్వ॒ధయా᳚ బ॒ర్హిరేదమచ్ఛి॑ద్రం పాంతు శర॒ణం ని॒షద్య॑ ||{8/11}{2.5.23.3}{2.3.8}{2.1.3.8}{673, 194, 2043} సర॑స్వతీ¦సా॒ధయం᳚తీ¦ధియ᳚మ్¦నః॒¦ఇళా᳚¦దే॒వీ¦భార॑తీ¦వి॒శ్వఽతూ᳚ర్తిః | |
పి॒శంగ॑రూపః సు॒భరో᳚ వయో॒ధాః శ్రు॒ష్టీ వీ॒రో జా᳚యతే దే॒వకా᳚మః |{శౌనకో గృత్సమదః | త్వష్టా | త్రిష్టుప్} ప్ర॒జాం త్వష్టా॒ వి ష్య॑తు॒ నాభి॑మ॒స్మే, అథా᳚ దే॒వానా॒మప్యే᳚తు॒ పాథః॑ ||{9/11}{2.5.23.4}{2.3.9}{2.1.3.9}{674, 194, 2044} పి॒శంగ॑ఽరూపః¦సు॒ఽభరః॑¦వ॒యః॒ఽధాః¦శ్రు॒ష్టీ¦వీ॒రః¦జా॒య॒తే॒¦దే॒వఽకా᳚మః | |
వన॒స్పతి॑రవసృ॒జన్నుప॑ స్థాద॒గ్నిర్హ॒విః సూ᳚దయాతి॒ ప్ర ధీ॒భిః |{శౌనకో గృత్సమదః | వనస్పతిః | త్రిష్టుప్} త్రిధా॒ సమ॑క్తం నయతు ప్రజా॒నన్ దే॒వేభ్యో॒ దైవ్యః॑ శమి॒తోప॑ హ॒వ్యం ||{10/11}{2.5.23.5}{2.3.10}{2.1.3.10}{675, 194, 2045} వన॒స్పతిః॑¦అ॒వ॒ఽసృ॒జన్¦ఉప॑¦స్థా॒త్¦అ॒గ్నిః¦హ॒విః¦సూ॒ద॒యా॒తి॒¦ప్ర¦ధీ॒భిః | |
ఘృ॒తం మి॑మిక్షే ఘృ॒తమ॑స్య॒ యోని॑ర్ఘృ॒తే శ్రి॒తో ఘృ॒తమ్వ॑స్య॒ ధామ॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | స్వాహాకృతయః | త్రిష్టుప్} అ॒ను॒ష్వ॒ధమా వ॑హ మా॒దయ॑స్వ॒ స్వాహా᳚కృతం వృషభ వక్షి హ॒వ్యం ||{11/11}{2.5.23.6}{2.3.11}{2.1.3.11}{676, 194, 2046} ఘృ॒తమ్¦మి॒మి॒క్షే॒¦ఘృ॒తమ్¦అ॒స్య॒¦యోనిః॑¦ఘృ॒తే¦శ్రి॒తః¦ఘృ॒తమ్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦అ॒స్య॒¦ధామ॑ | |
[74] హువేవఇతి నవర్చస్య సూక్తస్య భార్గవఃసోమాహుతిరగ్నిస్త్రిష్టుప్ | |
హు॒వే వః॑ సు॒ద్యోత్మా᳚నం సువృ॒క్తిం వి॒శామ॒గ్నిమతి॑థిం సుప్ర॒యసం᳚ |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} మి॒త్ర ఇ॑వ॒ యో ది॑ధి॒షాయ్యో॒ భూద్ దే॒వ ఆదే᳚వే॒ జనే᳚ జా॒తవే᳚దాః ||{1/9}{2.5.24.1}{2.4.1}{2.1.4.1}{677, 195, 2047} హు॒వే¦వః॒¦సు॒ఽద్యోత్మా᳚నమ్¦సు॒ఽవృ॒క్తిమ్¦వి॒శామ్¦అ॒గ్నిమ్¦అతి॑థిమ్¦సు॒ఽప్ర॒యస᳚మ్ | |
ఇ॒మం వి॒ధంతో᳚, అ॒పాం స॒ధస్థే᳚ ద్వి॒తాద॑ధు॒ర్భృగ॑వో వి॒క్ష్వా॒3॑(ఆ॒)యోః |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ఏ॒ష విశ్వా᳚న్య॒భ్య॑స్తు॒ భూమా᳚ దే॒వానా᳚మ॒గ్నిర॑ర॒తిర్జీ॒రాశ్వః॑ ||{2/9}{2.5.24.2}{2.4.2}{2.1.4.2}{678, 195, 2048} ఇ॒మమ్¦వి॒ధంతః॑¦అ॒పామ్¦స॒ధఽస్థే᳚¦ద్వి॒తా¦అ॒ద॒ధుః॒¦భృగ॑వః¦వి॒క్షు¦ఆ॒యోః | |
అ॒గ్నిం దే॒వాసో॒ మాను॑షీషు వి॒క్షు ప్రి॒యం ధుః॑, క్షే॒ష్యంతో॒ న మి॒త్రం |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} స దీ᳚దయదుశ॒తీరూర్మ్యా॒, ఆ ద॒క్షాయ్యో॒ యో దాస్వ॑తే॒ దమ॒ ఆ ||{3/9}{2.5.24.3}{2.4.3}{2.1.4.3}{679, 195, 2049} అ॒గ్నిమ్¦దే॒వాసః॑¦మాను॑షీషు¦వి॒క్షు¦ప్రి॒యమ్¦ధుః॒¦క్షే॒ష్యంతః॑¦న¦మి॒త్రమ్ | |
అ॒స్య ర॒ణ్వా స్వస్యే᳚వ పు॒ష్టిః సందృ॑ష్టిరస్య హియా॒నస్య॒ దక్షోః᳚ |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} వి యో భరి॑భ్ర॒దోష॑ధీషు జి॒హ్వామత్యో॒ న రథ్యో᳚ దోధవీతి॒ వారా॑న్ ||{4/9}{2.5.24.4}{2.4.4}{2.1.4.4}{680, 195, 2050} అ॒స్య¦ర॒ణ్వా¦స్వస్య॑ఽఇవ¦పు॒ష్టిః¦సమ్ఽదృ॑ష్టిః¦అ॒స్య॒¦హి॒యా॒నస్య॑¦ధక్షోః᳚ | |
ఆ యన్మే॒, అభ్వం᳚ వ॒నదః॒ పనం᳚తో॒శిగ్భ్యో॒ నామి॑మీత॒ వర్ణం᳚ |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} స చి॒త్రేణ॑ చికితే॒ రంసు॑ భా॒సా జు॑జు॒ర్వాఀఽ యో ముహు॒రా యువా॒ భూత్ ||{5/9}{2.5.24.5}{2.4.5}{2.1.4.5}{681, 195, 2051} ఆ¦యత్¦మే॒¦అభ్వ᳚మ్¦వ॒నదః॑¦పనం᳚త¦ఉ॒శిక్ఽభ్యః॑¦న¦అ॒మి॒మీ॒త॒¦వర్ణ᳚మ్ | |
ఆ యో వనా᳚ తాతృషా॒ణో న భాతి॒ వార్ణ ప॒థా రథ్యే᳚వ స్వానీత్ |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} కృ॒ష్ణాధ్వా॒ తపూ᳚ ర॒ణ్వశ్చి॑కేత॒ ద్యౌరి॑వ॒ స్మయ॑మానో॒ నభో᳚భిః ||{6/9}{2.5.25.1}{2.4.6}{2.1.4.6}{682, 195, 2052} ఆ¦యః¦వనా᳚¦త॒తృ॒షా॒ణః¦న¦భాతి॑¦వాః¦న¦ప॒థా¦రథ్యా᳚ఽఇవ¦స్వా॒నీ॒త్ | |
స యో వ్యస్థా᳚ద॒భి దక్ష॑దు॒ర్వీం ప॒శుర్నైతి॑ స్వ॒యురగో᳚పాః |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అ॒గ్నిః శో॒చిష్మాఀ᳚, అత॒సాన్యు॒ష్ణన్ కృ॒ష్ణవ్య॑థిరస్వదయ॒న్న భూమ॑ ||{7/9}{2.5.25.2}{2.4.7}{2.1.4.7}{683, 195, 2053} సః¦యః¦వి¦అస్థా᳚త్¦అ॒భి¦ధక్ష॑త్¦ఉ॒ర్వీం¦ప॒శుః¦న¦ఏ॒తి॒¦స్వ॒ఽయుః¦అగో᳚పాః | |
నూ తే॒ పూర్వ॒స్యావ॑సో॒, అధీ᳚తౌ తృ॒తీయే᳚ వి॒దథే॒ మన్మ॑ శంసి |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అ॒స్మే, అ॑గ్నే సం॒యద్వీ᳚రం బృ॒హంతం᳚ క్షు॒మంతం॒ వాజం᳚ స్వప॒త్యం ర॒యిం దాః᳚ ||{8/9}{2.5.25.3}{2.4.8}{2.1.4.8}{684, 195, 2054} ను¦తే॒¦పూర్వ॑స్య¦అవ॑సః¦అధి॑ఽఇతౌ¦తృ॒తీయే᳚¦వి॒దథే᳚¦మన్మ॑¦శం॒సి॒ | |
త్వయా॒ యథా᳚ గృత్సమ॒దాసో᳚, అగ్నే॒ గుహా᳚ వ॒న్వంత॒ ఉప॑రాఀ, అ॒భి ష్యుః |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} సు॒వీరా᳚సో, అభిమాతి॒షాహః॒ స్మత్ సూ॒రిభ్యో᳚ గృణ॒తే తద్ వయో᳚ ధాః ||{9/9}{2.5.25.4}{2.4.9}{2.1.4.9}{685, 195, 2055} త్వయా᳚¦యథా᳚¦గృ॒త్స॒ఽమ॒దాసః॑¦అ॒గ్నే॒¦గుహా᳚¦వ॒న్వంతః॑¦ఉప॑రాన్¦అ॒భి¦స్యురితి॒ స్యుః | |
[75] హోతాజనిష్ఠేత్యష్టర్చస్య సూక్తస్య భార్గవః సోమాహుతిరగ్నిరనుష్టుప్ | |
హోతా᳚జనిష్ట॒ చేత॑నః పి॒తా పి॒తృభ్య॑ ఊ॒తయే᳚ |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | అనుష్టుప్} ప్ర॒యక్షం॒జేన్యం॒ వసు॑ శ॒కేమ॑ వా॒జినో॒ యమం᳚ ||{1/8}{2.5.26.1}{2.5.1}{2.1.5.1}{686, 196, 2056} హోతా᳚¦అ॒జ॒ని॒ష్ట॒¦చేత॑నః¦పి॒తా¦పి॒తృఽభ్యః॑¦ఊ॒తయే᳚ | ప్ర॒ఽయక్ష॑న్¦జేన్య᳚మ్¦వసు॑¦శ॒కేమ॑¦వా॒జినః॑¦యమ᳚మ్ || |
ఆ యస్మి᳚న్ త్స॒ప్త ర॒శ్మయ॑స్త॒తా య॒జ్ఞస్య॑ నే॒తరి॑ |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | అనుష్టుప్} మ॒ను॒ష్వద్ దైవ్య॑మష్ట॒మం పోతా॒ విశ్వం॒ తది᳚న్వతి ||{2/8}{2.5.26.2}{2.5.2}{2.1.5.2}{687, 196, 2057} ఆ¦యస్మి॑న్¦స॒ప్త¦ర॒శ్మయః॑¦త॒తాః¦య॒జ్ఞస్య॑¦నే॒తరి॑ | మ॒ను॒ష్వత్¦దైవ్య᳚మ్¦అ॒ష్ట॒మమ్¦పోతా᳚¦విశ్వ᳚మ్¦తత్¦ఇ॒న్వ॒తి॒ || |
ద॒ధ॒న్వే వా॒ యదీ॒మను॒ వోచ॒ద్ బ్రహ్మా᳚ణి॒ వేరు॒ తత్ |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | అనుష్టుప్} పరి॒ విశ్వా᳚ని॒ కావ్యా᳚ నే॒మిశ్చ॒క్రమి॑వాభవత్ ||{3/8}{2.5.26.3}{2.5.3}{2.1.5.3}{688, 196, 2058} ద॒ధ॒న్వే¦వా॒¦యత్¦ఈ॒మ్¦అను॑¦వోచ॑త్¦బ్రహ్మా᳚ణి¦వేః¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦తత్ | పరి॑¦విశ్వా᳚ని¦కావ్యా᳚¦నే॒మిః¦చ॒క్రమ్ఽఇ᳚వ¦అ॒భ॒వ॒త్ || |
సా॒కం హి శుచి॑నా॒ శుచిః॑ ప్రశా॒స్తా క్రతు॒నాజ॑ని |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | అనుష్టుప్} వి॒ద్వాఀ, అ॑స్య వ్ర॒తా ధ్రు॒వా వ॒యా, ఇ॒వాను॑ రోహతే ||{4/8}{2.5.26.4}{2.5.4}{2.1.5.4}{689, 196, 2059} సా॒కమ్¦హి¦శుచి॑నా¦శుచిః॑¦ప్ర॒ఽశా॒స్తా¦క్రతు॑నా¦అజ॑ని | వి॒ద్వాన్¦అ॒స్య॒¦వ్ర॒తా¦ధ్రు॒వా¦వ॒యాఃఽఇ᳚వ¦అను॑¦రో॒హ॒తే॒ || |
తా, అ॑స్య॒ వర్ణ॑మా॒యువో॒ నేష్టుః॑ సచంత ధే॒నవః॑ |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | అనుష్టుప్} కు॒విత్తి॒సృభ్య॒ ఆ వరం॒ స్వసా᳚రో॒ యా, ఇ॒దం య॒యుః ||{5/8}{2.5.26.5}{2.5.5}{2.1.5.5}{690, 196, 2060} తాః¦అ॒స్య॒¦వర్ణ᳚మ్¦ఆ॒యువః॑¦నేష్టుః॑¦స॒చం॒త॒¦ధే॒నవః॑ | కు॒విత్¦తి॒సృఽభ్యః॑¦ఆ¦వర᳚మ్¦స్వసా᳚రః¦యాః¦ఇ॒దమ్¦య॒యుః || |
యదీ᳚ మా॒తురుప॒ స్వసా᳚ ఘృ॒తం భరం॒త్యస్థి॑త |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | అనుష్టుప్} తాసా᳚మధ్వ॒ర్యురాగ॑తౌ॒ యవో᳚ వృ॒ష్టీవ॑ మోదతే ||{6/8}{2.5.26.6}{2.5.6}{2.1.5.6}{691, 196, 2061} యది॑¦మా॒తుః¦ఉప॑¦స్వసా᳚¦ఘృ॒తమ్¦భరం᳚తీ¦అస్థి॑త | తాసా᳚మ్¦అ॒ధ్వ॒ర్యుః¦ఆఽగ॑తౌ¦యవః॑¦వృ॒ష్టీఽఇ᳚వ¦మో॒ద॒తే॒ || |
స్వః స్వాయ॒ ధాయ॑సే కృణు॒తామృ॒త్విగృ॒త్విజం᳚ |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | అనుష్టుప్} స్తోమం᳚ య॒జ్ఞం చాదరం᳚ వ॒నేమా᳚ రరి॒మా వ॒యం ||{7/8}{2.5.26.7}{2.5.7}{2.1.5.7}{692, 196, 2062} స్వః¦స్వాయ॑¦ధాయ॑సే¦కృ॒ణు॒తామ్¦ఋ॒త్విక్¦ఋ॒త్విజ᳚మ్ | స్తోమ᳚మ్¦య॒జ్ఞమ్¦చ॒¦ఆత్¦అర᳚మ్¦వ॒నేమ॑¦ర॒రి॒మ¦వ॒యమ్ || |
యథా᳚ వి॒ద్వాఀ, అరం॒ కర॒ద్ విశ్వే᳚భ్యో యజ॒తేభ్యః॑ |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | అనుష్టుప్} అ॒యమ॑గ్నే॒ త్వే, అపి॒ యం య॒జ్ఞం చ॑కృ॒మా వ॒యం ||{8/8}{2.5.26.8}{2.5.8}{2.1.5.8}{693, 196, 2063} యథా᳚¦వి॒ద్వాన్¦అర᳚మ్¦కర॑త్¦విశ్వే᳚భ్యః¦య॒జ॒తేభ్యః॑ | అ॒యమ్¦అ॒గ్నే॒¦త్వే ఇతి॑¦అపి॑¦యమ్¦య॒జ్ఞమ్¦చ॒కృ॒మ¦వ॒యమ్ || |
[76] ఇమాంమఇత్యష్టర్చస్య సూక్తస్య భార్గవఃసోమాహుతిరగ్నిర్గాయత్రీ | |
ఇ॒మాం మే᳚, అగ్నే స॒మిధ॑మి॒మాము॑ప॒సదం᳚ వనేః |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | గాయత్రీ} ఇ॒మా, ఉ॒ షు శ్రు॑ధీ॒ గిరః॑ ||{1/8}{2.5.27.1}{2.6.1}{2.1.6.1}{694, 197, 2064} ఇ॒మామ్¦మే॒¦అ॒గ్నే॒¦స॒మ్ఽఇధ᳚మ్¦ఇ॒మామ్¦ఉ॒ప॒ఽసద᳚మ్¦వ॒నే॒రితి॑ వనేః | ఇ॒మాః¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦సు¦శ్రు॒ధి॒¦గిరః॑ || |
అ॒యా తే᳚, అగ్నే విధే॒మోర్జో᳚ నపా॒దశ్వ॑మిష్టే |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | గాయత్రీ} ఏ॒నా సూ॒క్తేన॑ సుజాత ||{2/8}{2.5.27.2}{2.6.2}{2.1.6.2}{695, 197, 2065} అ॒యా¦తే॒¦అ॒గ్నే॒¦వి॒ధే॒మ॒¦ఊర్జః॑¦న॒పా॒త్¦అశ్వ᳚మ్ఽఇష్టే | ఏ॒నా¦సు॒.ఔ॒క్తేన॑¦సు॒ఽజా॒త॒ || |
తం త్వా᳚ గీ॒ర్భిర్గిర్వ॑ణసం ద్రవిణ॒స్యుం ద్ర॑విణోదః |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | గాయత్రీ} స॒ప॒ర్యేమ॑ సప॒ర్యవః॑ ||{3/8}{2.5.27.3}{2.6.3}{2.1.6.3}{696, 197, 2066} తమ్¦త్వా॒¦గీః॒ఽభిః¦గిర్వ॑ణసమ్¦ద్ర॒వి॒ణ॒స్యుమ్¦ద్ర॒వి॒ణః॒ఽదః॒ | స॒ప॒ర్యేమ॑¦స॒ప॒ర్యవః॑ || |
స బో᳚ధి సూ॒రిర్మ॒ఘవా॒ వసు॑పతే॒ వసు॑దావన్ |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | గాయత్రీ} యు॒యో॒ధ్య1॑(అ॒)స్మద్ద్వేషాం᳚సి ||{4/8}{2.5.27.4}{2.6.4}{2.1.6.4}{697, 197, 2067} సః¦బో॒ధి॒¦సూ॒రిః¦మ॒ఘఽవా᳚¦వసు॑ఽపతే¦వసు॑ఽదావన్ | యు॒యో॒ధి¦అ॒స్మత్¦ద్వేషాం᳚సి || |
స నో᳚ వృ॒ష్టిం ది॒వస్పరి॒ స నో॒ వాజ॑మన॒ర్వాణం᳚ |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | గాయత్రీ} స నః॑ సహ॒స్రిణీ॒రిషః॑ ||{5/8}{2.5.27.5}{2.6.5}{2.1.6.5}{698, 197, 2068} సః¦నః॒¦వృ॒ష్టిమ్¦ది॒వః¦పరి॑¦సః¦నః॒¦వాజ᳚మ్¦అ॒న॒ర్వాణ᳚మ్ | సః¦నః॒¦స॒హ॒స్రిణీః᳚¦ఇషః॑ || |
ఈళా᳚నాయావ॒స్యవే॒ యవి॑ష్ఠ దూత నో గి॒రా |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | గాయత్రీ} యజి॑ష్ఠ హోత॒రా గ॑హి ||{6/8}{2.5.27.6}{2.6.6}{2.1.6.6}{699, 197, 2069} ఈళా᳚నాయ¦అ॒వ॒స్యవే᳚¦యవి॑ష్ఠ¦దూ॒త॒¦నః॒¦గి॒రా | యజి॑ష్ఠ¦హో॒తః॒¦ఆ¦గ॒హి॒ || |
అం॒తర్హ్య॑గ్న॒ ఈయ॑సే వి॒ద్వాఞ్ జన్మో॒భయా᳚ కవే |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | గాయత్రీ} దూ॒తో జన్యే᳚వ॒ మిత్ర్యః॑ ||{7/8}{2.5.27.7}{2.6.7}{2.1.6.7}{700, 197, 2070} అం॒తః¦హి¦అ॒గ్నే॒¦ఈయ॑సే¦వి॒ద్వాన్¦జన్మ॑¦ఉ॒భయా᳚¦క॒వే॒ | దూ॒తః¦జన్యా᳚ఽఇవ¦మిత్ర్యః॑ || |
స వి॒ద్వాఀ, ఆ చ॑ పిప్రయో॒ యక్షి॑ చికిత్వ ఆను॒షక్ |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | గాయత్రీ} ఆ చా॒స్మిన్ త్స॑త్సి బ॒ర్హిషి॑ ||{8/8}{2.5.27.8}{2.6.8}{2.1.6.8}{701, 197, 2071} సః¦వి॒ద్వాన్¦ఆ¦చ॒¦పి॒ప్ర॒యః॒¦యక్షి॑¦చి॒కి॒త్వః॒¦ఆ॒ను॒షక్ | ఆ¦చ॒¦అ॒స్మిన్¦స॒త్సి॒¦బ॒ర్హిషి॑ || |
[77] శ్రేష్ఠమితి షడృచస్య సూక్తస్య భార్గవః సోమాహుతిరగ్నిర్గాయత్రీ | |
శ్రేష్ఠం᳚ యవిష్ఠ భార॒తాగ్నే᳚ ద్యు॒మంత॒మా భ॑ర |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | గాయత్రీ} వసో᳚ పురు॒స్పృహం᳚ ర॒యిం ||{1/6}{2.5.28.1}{2.7.1}{2.1.7.1}{702, 198, 2072} శ్రేష్ఠ᳚మ్¦య॒వి॒ష్ఠ॒¦భా॒ర॒త॒¦అగ్నే᳚¦ద్యు॒ఽమంత᳚మ్¦ఆ¦భ॒ర॒ | వసో॒ ఇతి॑¦పు॒రు॒ఽస్పృహ᳚మ్¦ర॒యిమ్ || |
మా నో॒, అరా᳚తిరీశత దే॒వస్య॒ మర్త్య॑స్య చ |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | గాయత్రీ} పర్షి॒ తస్యా᳚, ఉ॒త ద్వి॒షః ||{2/6}{2.5.28.2}{2.7.2}{2.1.7.2}{703, 198, 2073} మా¦నః॒¦అరా᳚తిః¦ఈ॒శ॒త॒¦దే॒వస్య॑¦మర్త్య॑స్య¦చ॒ | పర్షి॑¦తస్యాః᳚¦ఉ॒త¦ద్వి॒షః || |
విశ్వా᳚, ఉ॒త త్వయా᳚ వ॒యం ధారా᳚, ఉద॒న్యా᳚, ఇవ |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | గాయత్రీ} అతి॑ గాహేమహి॒ ద్విషః॑ ||{3/6}{2.5.28.3}{2.7.3}{2.1.7.3}{704, 198, 2074} విశ్వాః᳚¦ఉ॒త¦త్వయా᳚¦వ॒యమ్¦ధారాః᳚¦ఉ॒ద॒న్యాః᳚ఽఇవ | అతి॑¦గా॒హే॒మ॒హి॒¦ద్విషః॑ || |
శుచిః॑ పావక॒ వంద్యోఽగ్నే᳚ బృ॒హద్ వి రో᳚చసే |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | గాయత్రీ} త్వం ఘృ॒తేభి॒రాహు॑తః ||{4/6}{2.5.28.4}{2.7.4}{2.1.7.4}{705, 198, 2075} శుచిః॑¦పా॒వ॒క॒¦వంద్యః॑¦అగ్నే᳚¦బృ॒హత్¦వి¦రో॒చ॒సే॒ | త్వమ్¦ఘృ॒తేభిః॑¦ఆఽహు॑తః || |
త్వం నో᳚, అసి భార॒తాగ్నే᳚ వ॒శాభి॑రు॒క్షభిః॑ |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | గాయత్రీ} అ॒ష్టాప॑దీభి॒రాహు॑తః ||{5/6}{2.5.28.5}{2.7.5}{2.1.7.5}{706, 198, 2076} త్వమ్¦నః॒¦అ॒సి॒¦భా॒ర॒త॒¦అగ్నే᳚¦వ॒శాభిః॑¦ఉ॒క్షఽభిః॑ | అ॒ష్టాఽప॑దీభిః¦ఆఽహు॑తః || |
ద్ర్వ᳚న్నః స॒ర్పిరా᳚సుతిః ప్ర॒త్నో హోతా॒ వరే᳚ణ్యః |{భార్గవః సోమాహుతిః | అగ్నిః | గాయత్రీ} సహ॑సస్పు॒త్రో, అద్భు॑తః ||{6/6}{2.5.28.6}{2.7.6}{2.1.7.6}{707, 198, 2077} ద్రు.ఆ᳚న్నః¦స॒ర్పిఃఽఆ᳚సుతిః¦ప్ర॒త్నః¦హోతా᳚¦వరే᳚ణ్యః | సహ॑సః¦పు॒త్రః¦అద్భు॑తః || |
[78] వాజయన్నితిషడృచస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదోగ్నిర్గాయత్ర్యంత్యానుష్టుప్ | |
వా॒జ॒యన్ని॑వ॒ నూ రథా॒న్ యోగాఀ᳚, అ॒గ్నేరుప॑ స్తుహి |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | గాయత్రీ} య॒శస్త॑మస్య మీ॒ళ్హుషః॑ ||{1/6}{2.5.29.1}{2.8.1}{2.1.8.1}{708, 199, 2078} వా॒జ॒యన్ఽఇ᳚వ¦ను¦రథా᳚న్¦యోగా᳚న్¦అ॒గ్నేః¦ఉప॑¦స్తు॒హి॒ | య॒శఃఽత॑మస్య¦మీ॒ళ్హుషః॑ || |
యః సు॑నీ॒థో ద॑దా॒శుషే᳚ఽజు॒ర్యో జ॒రయ᳚న్న॒రిం |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | గాయత్రీ} చారు॑ప్రతీక॒ ఆహు॑తః ||{2/6}{2.5.29.2}{2.8.2}{2.1.8.2}{709, 199, 2079} యః¦సు॒ఽనీ॒థః¦ద॒దా॒శుషే᳚¦అ॒జు॒ర్యః¦జ॒రయ॑న్¦అ॒రిమ్ | చారు॑ఽప్రతీకః¦ఆఽహు॑తః || |
య ఉ॑ శ్రి॒యా దమే॒ష్వా దో॒షోషసి॑ ప్రశ॒స్యతే᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | గాయత్రీ} యస్య᳚ వ్ర॒తం న మీయ॑తే ||{3/6}{2.5.29.3}{2.8.3}{2.1.8.3}{710, 199, 2080} యః¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦శ్రి॒యా¦దమే᳚షు¦ఆ¦దో॒షా¦ఉ॒షసి॑¦ప్ర॒ఽశ॒స్యతే᳚ | యస్య॑¦వ్ర॒తమ్¦న¦మీయ॑తే || |
ఆ యః స్వ1॑(అ॒)ర్ణ భా॒నునా᳚ చి॒త్రో వి॒భాత్య॒ర్చిషా᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | గాయత్రీ} అం॒జా॒నో, అ॒జరై᳚ర॒భి ||{4/6}{2.5.29.4}{2.8.4}{2.1.8.4}{711, 199, 2081} ఆ¦యః¦స్వః॑¦న¦భా॒నునా᳚¦చి॒త్రః¦వి॒ఽభాతి॑¦అ॒ర్చిషా᳚ | అం॒జా॒నః¦అ॒జరైః᳚¦అ॒భి || |
అత్రి॒మను॑ స్వ॒రాజ్య॑మ॒గ్నిము॒క్థాని॑ వావృధుః |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | గాయత్రీ} విశ్వా॒, అధి॒ శ్రియో᳚ దధే ||{5/6}{2.5.29.5}{2.8.5}{2.1.8.5}{712, 199, 2082} అత్రి᳚మ్¦అను॑¦స్వ॒ఽరాజ్య᳚మ్¦అ॒గ్నిమ్¦ఉ॒క్థాని॑¦వ॒వృ॒ధుః॒ | విశ్వాః᳚¦అధి॑¦శ్రియః॑¦ద॒ధే॒ || |
అ॒గ్నేరింద్ర॑స్య॒ సోమ॑స్య దే॒వానా᳚మూ॒తిభి᳚ర్వ॒యం |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | అనుష్టుప్} అరి॑ష్యంతః సచేమహ్య॒భి ష్యా᳚మ పృతన్య॒తః ||{6/6}{2.5.29.6}{2.8.6}{2.1.8.6}{713, 199, 2083} అ॒గ్నేః¦ఇంద్ర॑స్య¦సోమ॑స్య¦దే॒వానా᳚మ్¦ఊ॒తిఽభిః॑¦వ॒యమ్ | అరి॑ష్యంతః¦స॒చే॒మ॒హి॒¦అ॒భి¦స్యా॒మ॒¦పృ॒త॒న్య॒తః || |
[79] నిహోతేతి షడృచస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదోగ్నిస్త్రిష్టుప్ | |
ని హోతా᳚ హోతృ॒షద॑నే॒ విదా᳚నస్త్వే॒షో దీ᳚ది॒వాఀ, అ॑సదత్ సు॒దక్షః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అద॑బ్ధవ్రతప్రమతి॒ర్వసి॑ష్ఠః సహస్రంభ॒రః శుచి॑జిహ్వో, అ॒గ్నిః ||{1/6}{2.6.1.1}{2.9.1}{2.1.9.1}{714, 200, 2084} ని¦హోతా᳚¦హో॒తృ॒ఽసద॑నే¦విదా᳚నః¦త్వే॒షః¦దీ॒ది॒ఽవాన్¦అ॒స॒ద॒త్¦సు॒ఽదక్షః॑ | |
త్వం దూ॒తస్త్వము॑ నః పర॒స్పాస్త్వం వస్య॒ ఆ వృ॑షభ ప్రణే॒తా |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అగ్నే᳚ తో॒కస్య॑ న॒స్తనే᳚ త॒నూనా॒మప్ర॑యుచ్ఛ॒న్ దీద్య॑ద్ బోధి గో॒పాః ||{2/6}{2.6.1.2}{2.9.2}{2.1.9.2}{715, 200, 2085} త్వమ్¦దూ॒తః¦త్వమ్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦నః॒¦ప॒రః॒ఽపాః¦త్వమ్¦వస్యః॑¦ఆ¦వృ॒ష॒భ॒¦ప్ర॒ఽనే॒తా | |
వి॒ధేమ॑ తే పర॒మే జన్మ᳚న్నగ్నే వి॒ధేమ॒ స్తోమై॒రవ॑రే స॒ధస్థే᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} యస్మా॒ద్ యోనే᳚రు॒దారి॑థా॒ యజే॒ తం ప్ర త్వే హ॒వీంషి॑ జుహురే॒ సమి॑ద్ధే ||{3/6}{2.6.1.3}{2.9.3}{2.1.9.3}{716, 200, 2086} వి॒ధేమ॑¦తే¦ప॒ర॒మే¦జన్మ॑న్¦అ॒గ్నే॒¦వి॒ధేమ॑¦స్తోమైః᳚¦అవ॑రే¦స॒ధఽస్థే᳚ | |
అగ్నే॒ యజ॑స్వ హ॒విషా॒ యజీ᳚యాంఛ్రు॒ష్టీ దే॒ష్ణమ॒భి గృ॑ణీహి॒ రాధః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} త్వం హ్యసి॑ రయి॒పతీ᳚ రయీ॒ణాం త్వం శు॒క్రస్య॒ వచ॑సో మ॒నోతా᳚ ||{4/6}{2.6.1.4}{2.9.4}{2.1.9.4}{717, 200, 2087} అగ్నే᳚¦యజ॑స్వ¦హ॒విషా᳚¦యజీ᳚యాన్¦శ్రు॒ష్టీ¦దే॒ష్ణమ్¦అ॒భి¦గృ॒ణీ॒హి॒¦రాధః॑ | |
ఉ॒భయం᳚ తే॒ న క్షీ᳚యతే వస॒వ్యం᳚ ది॒వేది॑వే॒ జాయ॑మానస్య దస్మ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} కృ॒ధి క్షు॒మంతం᳚ జరి॒తార॑మగ్నే కృ॒ధి పతిం᳚ స్వప॒త్యస్య॑ రా॒యః ||{5/6}{2.6.1.5}{2.9.5}{2.1.9.5}{718, 200, 2088} ఉ॒భయ᳚మ్¦తే॒¦న¦క్షీ॒య॒తే॒¦వ॒స॒వ్య᳚మ్¦ది॒వేఽది॑వే¦జాయ॑మానస్య¦ద॒స్మ॒ | |
సైనానీ᳚కేన సువి॒దత్రో᳚, అ॒స్మే యష్టా᳚ దే॒వాఀ, ఆయ॑జిష్ఠః స్వ॒స్తి |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అద॑బ్ధో గో॒పా, ఉ॒త నః॑ పర॒స్పా, అగ్నే᳚ ద్యు॒మదు॒త రే॒వద్ది॑దీహి ||{6/6}{2.6.1.6}{2.9.6}{2.1.9.6}{719, 200, 2089} సః¦ఏ॒నా¦అనీ᳚కేన¦సు॒ఽవి॒దత్రః॑¦అ॒స్మే ఇతి॑¦యష్టా᳚¦దే॒వాన్¦ఆఽయ॑జిష్ఠః¦స్వ॒స్తి | |
[80] జోహూత్రఇతి షడృచస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదోగ్నిస్త్రిష్టుప్ | |
జో॒హూత్రో᳚, అ॒గ్నిః ప్ర॑థ॒మః పి॒తేవే॒ళస్ప॒దే మను॑షా॒ యత్ సమి॑ద్ధః |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} శ్రియం॒ వసా᳚నో, అ॒మృతో॒ విచే᳚తా మర్మృ॒జేన్యః॑ శ్రవ॒స్య1॑(అః॒) స వా॒జీ ||{1/6}{2.6.2.1}{2.10.1}{2.1.10.1}{720, 201, 2090} జో॒హూత్రః॑¦అ॒గ్నిః¦ప్ర॒థ॒మః¦పి॒తాఽఇ᳚వ¦ఇ॒ళః¦ప॒దే¦మను॑షా¦యత్¦సమ్ఽఇ᳚ద్ధః | |
శ్రూ॒యా, అ॒గ్నిశ్చి॒త్రభా᳚ను॒ర్హవం᳚ మే॒ విశ్వా᳚భిర్గీ॒ర్భిర॒మృతో॒ విచే᳚తాః |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} శ్యా॒వా రథం᳚ వహతో॒ రోహి॑తా వో॒తారు॒షాహ॑ చక్రే॒ విభృ॑త్రః ||{2/6}{2.6.2.2}{2.10.2}{2.1.10.2}{721, 201, 2091} శ్రు॒యాః¦అ॒గ్నిః¦చి॒త్రఽభా᳚నుః¦హవ᳚మ్¦మే॒¦విశ్వా᳚భిః¦గీః॒ఽభిః¦అ॒మృతః॑¦విఽచే᳚తాః | |
ఉ॒త్తా॒నాయా᳚మజనయ॒న్ త్సుషూ᳚తం॒ భువ॑ద॒గ్నిః పు॑రు॒పేశా᳚సు॒ గర్భః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} శిరి॑ణాయాం చిద॒క్తునా॒ మహో᳚భి॒రప॑రీవృతో వసతి॒ ప్రచే᳚తాః ||{3/6}{2.6.2.3}{2.10.3}{2.1.10.3}{722, 201, 2092} ఉ॒త్తా॒నాయా᳚మ్¦అ॒జ॒న॒య॒న్¦సుఽసూ᳚తమ్¦భువ॑త్¦అ॒గ్నిః¦పు॒రు॒ఽపేశా᳚సు¦గర్భః॑ | |
జిఘ᳚ర్మ్య॒గ్నిం హ॒విషా᳚ ఘృ॒తేన॑ ప్రతిక్షి॒యంతం॒ భువ॑నాని॒ విశ్వా᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} పృ॒థుం తి॑ర॒శ్చా వయ॑సా బృ॒హంతం॒ వ్యచి॑ష్ఠ॒మన్నై᳚ రభ॒సం దృశా᳚నం ||{4/6}{2.6.2.4}{2.10.4}{2.1.10.4}{723, 201, 2093} జిఘ᳚ర్మి¦అ॒గ్నిమ్¦హ॒విషా᳚¦ఘృ॒తేన॑¦ప్ర॒తి॒ఽక్షి॒యంత᳚మ్¦భువ॑నాని¦విశ్వా᳚ | |
ఆ వి॒శ్వతః॑ ప్ర॒త్యంచం᳚ జిఘర్మ్యర॒క్షసా॒ మన॑సా॒ తజ్జు॑షేత |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} మర్య॑శ్రీః స్పృహ॒యద్వ᳚ర్ణో, అ॒గ్నిర్నాభి॒మృశే᳚ త॒న్వా॒3॑(ఆ॒) జర్భు॑రాణః ||{5/6}{2.6.2.5}{2.10.5}{2.1.10.5}{724, 201, 2094} ఆ¦వి॒శ్వతః॑¦ప్ర॒త్యంచ᳚మ్¦జి॒ఘ॒ర్మి॒¦అ॒ర॒క్షసా᳚¦మన॑సా¦తత్¦జు॒షే॒త॒ | |
జ్ఞే॒యా భా॒గం స॑హసా॒నో వరే᳚ణ॒ త్వాదూ᳚తాసో మను॒వద్ వ॑దేమ |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అనూ᳚నమ॒గ్నిం జు॒హ్వా᳚ వచ॒స్యా మ॑ధు॒పృచం᳚ ధన॒సా జో᳚హవీమి ||{6/6}{2.6.2.6}{2.10.6}{2.1.10.6}{725, 201, 2095} జ్ఞే॒యాః¦భా॒గమ్¦స॒హ॒సా॒నః¦వరే᳚ణ¦త్వాఽదూ᳚తాసః¦మ॒ను॒ఽవత్¦వ॒దే॒మ॒ | |
[81] శ్రుధీహవమిత్యేకవింశత్యృచస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదఇంద్రోవిరాట్స్థానాఅంత్యాత్రిష్టుప్ | |
శ్రు॒ధీ హవ॑మింద్ర॒ మా రి॑షణ్యః॒ స్యామ॑ తే దా॒వనే॒ వసూ᳚నాం |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} ఇ॒మా హి త్వామూర్జో᳚ వ॒ర్ధయం᳚తి వసూ॒యవః॒ సింధ॑వో॒ న క్షరం᳚తః ||{1/21}{2.6.3.1}{2.11.1}{2.1.11.1}{726, 202, 2096} శ్రు॒ధి¦హవ᳚మ్¦ఇం॒ద్ర॒¦మా¦రి॒ష॒ణ్యః॒¦స్యామ॑¦తే॒¦దా॒వనే᳚¦వసూ᳚నామ్ | ఇ॒మాః¦హి¦త్వామ్¦ఊర్జః॑¦వ॒ర్ధయం᳚తి¦వ॒సు॒ఽయవః॑¦సింధ॑వః¦న¦క్షరం᳚తః || |
సృ॒జో మ॒హీరిం᳚ద్ర॒ యా, అపి᳚న్వః॒ పరి॑ష్ఠితా॒, అహి॑నా శూర పూ॒ర్వీః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} అమ॑ర్త్యం చిద్దా॒సం మన్య॑మాన॒మవా᳚భినదు॒క్థైర్వా᳚వృధా॒నః ||{2/21}{2.6.3.2}{2.11.2}{2.1.11.2}{727, 202, 2097} సృ॒జః¦మ॒హీః¦ఇం॒ద్ర॒¦యాః¦అపి᳚న్వః¦పరి॑ఽస్థితాః¦అహి॑నా¦శూ॒ర॒¦పూ॒ర్వీః | అమ॑ర్త్యమ్¦చి॒త్¦దా॒సమ్¦మన్య॑మానమ్¦అవ॑¦అ॒భి॒న॒త్¦ఉ॒క్థైః¦వ॒వృ॒ధా॒నః || |
ఉ॒క్థేష్విన్ను శూ᳚ర॒ యేషు॑ చా॒కన్ త్స్తోమే᳚ష్వింద్ర రు॒ద్రియే᳚షు చ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} తుభ్యేదే॒తా యాసు॑ మందసా॒నః ప్ర వా॒యవే᳚ సిస్రతే॒ న శు॒భ్రాః ||{3/21}{2.6.3.3}{2.11.3}{2.1.11.3}{728, 202, 2098} ఉ॒క్థేషు॑¦ఇత్¦ను¦శూ॒ర॒¦యేషు॑¦చా॒కన్¦స్తోమే᳚షు¦ఇం॒ద్ర॒¦రు॒ద్రియే᳚షు¦చ॒ | తుభ్య॑¦ఇత్¦ఏ॒తాః¦యాసు॑¦మం॒ద॒సా॒నః¦ప్ర¦వా॒యవే᳚¦సి॒స్ర॒తే॒¦న¦శు॒భ్రాః || |
శు॒భ్రం ను తే॒ శుష్మం᳚ వ॒ర్ధయం᳚తః శు॒భ్రం వజ్రం᳚ బా॒హ్వోర్దధా᳚నాః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} శు॒భ్రస్త్వమిం᳚ద్ర వావృధా॒నో, అ॒స్మే దాసీ॒ర్విశః॒ సూర్యే᳚ణ సహ్యాః ||{4/21}{2.6.3.4}{2.11.4}{2.1.11.4}{729, 202, 2099} శు॒భ్రమ్¦ను¦తే॒¦శుష్మ᳚మ్¦వ॒ర్ధయం᳚తః¦శు॒భ్రమ్¦వజ్ర᳚మ్¦బా॒హ్వోః¦దధా᳚నాః | శు॒భ్రః¦త్వమ్¦ఇం॒ద్ర॒¦వ॒వృ॒ధా॒నః¦అ॒స్మే ఇతి॑¦దాసీః᳚¦విశః॑¦సూర్యే᳚ణ¦స॒హ్యాః॒ || |
గుహా᳚ హి॒తం గుహ్యం᳚ గూ॒ళ్హమ॒ప్స్వపీ᳚వృతం మా॒యినం᳚ క్షి॒యంతం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} ఉ॒తో, అ॒పో ద్యాం త॑స్త॒భ్వాంస॒మహ॒న్నహిం᳚ శూర వీ॒ర్యే᳚ణ ||{5/21}{2.6.3.5}{2.11.5}{2.1.11.5}{730, 202, 2100} గుహా᳚¦హి॒తమ్¦గుహ్య᳚మ్¦గూ॒ళ్హమ్¦అ॒ప్ఽసు¦అపి॑ఽవృతమ్¦మా॒యిన᳚మ్¦క్షి॒యంత᳚మ్ | ఉ॒తో ఇతి॑¦అ॒పః¦ద్యామ్¦త॒స్త॒భ్వాంస᳚మ్¦అహ॑న్¦అహి᳚మ్¦శూ॒ర॒¦వీ॒ర్యే᳚ణ || |
స్తవా॒ ను త॑ ఇంద్ర పూ॒ర్వ్యా మ॒హాన్యు॒త స్త॑వామ॒ నూత॑నా కృ॒తాని॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} స్తవా॒ వజ్రం᳚ బా॒హ్వోరు॒శంతం॒ స్తవా॒ హరీ॒ సూర్య॑స్య కే॒తూ ||{6/21}{2.6.4.1}{2.11.6}{2.1.11.6}{731, 202, 2101} స్తవ॑¦ను¦తే॒¦ఇం॒ద్ర॒¦పూ॒ర్వ్యా¦మ॒హాని॑¦ఉ॒త¦స్త॒వా॒మ॒¦నూత॑నా¦కృ॒తాని॑ | స్తవ॑¦వజ్ర᳚మ్¦బా॒హ్వోః¦ఉ॒శంత᳚మ్¦స్తవ॑¦హరీ॒ ఇతి॑¦సూర్య॑స్య¦కే॒తూ ఇతి॑ || |
హరీ॒ ను త॑ ఇంద్ర వా॒జయం᳚తా ఘృత॒శ్చుతం᳚ స్వా॒రమ॑స్వార్ష్టాం |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} వి స॑మ॒నా భూమి॑రప్రథి॒ష్టారం᳚స్త॒ పర్వ॑తశ్చిత్ సరి॒ష్యన్ ||{7/21}{2.6.4.2}{2.11.7}{2.1.11.7}{732, 202, 2102} హరీ॒ ఇతి॑¦ను¦తే॒¦ఇం॒ద్ర॒¦వా॒జయం᳚తా¦ఘృ॒త॒ఽశ్చుత᳚మ్¦స్వా॒రమ్¦అ॒స్వా॒ర్ష్టా॒మ్ | వి¦స॒మ॒నా¦భూమిః॑¦అ॒ప్ర॒థి॒ష్ట॒¦అరం᳚స్త¦పర్వ॑తః¦చి॒త్¦స॒రి॒ష్యన్ || |
ని పర్వ॑తః సా॒ద్యప్ర॑యుచ్ఛ॒న్ త్సం మా॒తృభి᳚ర్వావశా॒నో, అ॑క్రాన్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} దూ॒రే పా॒రే వాణీం᳚ వ॒ర్ధయం᳚త॒ ఇంద్రే᳚షితాం ధ॒మనిం᳚ పప్రథ॒న్ ని ||{8/21}{2.6.4.3}{2.11.8}{2.1.11.8}{733, 202, 2103} ని¦పర్వ॑తః¦సా॒ది॒¦అప్ర॑ఽయుచ్ఛన్¦సమ్¦మా॒తృఽభిః॑¦వా॒వ॒శా॒నః¦అ॒క్రా॒న్ | దూ॒రే¦పా॒రే¦వాణీ᳚మ్¦వ॒ర్ధయం᳚తః¦ఇంద్ర॑ఽఇషితామ్¦ధ॒మని᳚మ్¦ప॒ప్ర॒థ॒న్¦ని || |
ఇంద్రో᳚ మ॒హాం సింధు॑మా॒శయా᳚నం మాయా॒వినం᳚ వృ॒త్రమ॑స్ఫుర॒న్నిః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} అరే᳚జేతాం॒ రోద॑సీ భియా॒నే కని॑క్రదతో॒ వృష్ణో᳚, అస్య॒ వజ్రా᳚త్ ||{9/21}{2.6.4.4}{2.11.9}{2.1.11.9}{734, 202, 2104} ఇంద్రః॑¦మ॒హామ్¦సింధు᳚మ్¦ఆ॒ఽశయా᳚నమ్¦మా॒యా॒ఽవిన᳚మ్¦వృ॒త్రమ్¦అ॒స్ఫు॒ర॒త్¦నిః | అరే᳚జేతామ్¦రోద॑సీ॒ ఇతి॑¦భి॒యా॒నే ఇతి॑¦కని॑క్రదతః¦వృష్ణః॑¦అ॒స్య॒¦వజ్రా᳚త్ || |
అరో᳚రవీ॒ద్ వృష్ణో᳚, అస్య॒ వజ్రోఽమా᳚నుషం॒ యన్మాను॑షో ని॒జూర్వా᳚త్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} ని మా॒యినో᳚ దాన॒వస్య॑ మా॒యా, అపా᳚దయత్ పపి॒వాన్ త్సు॒తస్య॑ ||{10/21}{2.6.4.5}{2.11.10}{2.1.11.10}{735, 202, 2105} అరో᳚రవీత్¦వృష్ణః॑¦అ॒స్య॒¦వజ్రః॑¦అమా᳚నుషమ్¦యత్¦మాను॑షః¦ని॒ఽజూర్వా᳚త్ | ని¦మా॒యినః॑¦దా॒న॒వస్య॑¦మా॒యాః¦అపా᳚దయత్¦ప॒పి॒ఽవాన్¦సు॒తస్య॑ || |
పిబా᳚పి॒బేదిం᳚ద్ర శూర॒ సోమం॒ మందం᳚తు త్వా మం॒దినః॑ సు॒తాసః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} పృ॒ణంత॑స్తే కు॒క్షీ వ॑ర్ధయంత్వి॒త్థా సు॒తః పౌ॒ర ఇంద్ర॑మావ ||{11/21}{2.6.5.1}{2.11.11}{2.1.11.11}{736, 202, 2106} పిబ॑ఽపిబ¦ఇత్¦ఇం॒ద్ర॒¦శూ॒ర॒¦సోమ᳚మ్¦మందం᳚తు¦త్వా¦మం॒దినః॑¦సు॒తాసః॑ | పృ॒ణంతః॑¦తే॒¦కు॒క్షీ ఇతి॑¦వ॒ర్ధ॒యం॒తు॒¦ఇ॒త్థా¦సు॒తః¦పౌ॒రః¦ఇంద్ర᳚మ్¦ఆ॒వ॒ || |
త్వే, ఇం॒ద్రాప్య॑భూమ॒ విప్రా॒ ధియం᳚ వనేమ ఋత॒యా సపం᳚తః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} అ॒వ॒స్యవో᳚ ధీమహి॒ ప్రశ॑స్తిం స॒ద్యస్తే᳚ రా॒యో దా॒వనే᳚ స్యామ ||{12/21}{2.6.5.2}{2.11.12}{2.1.11.12}{737, 202, 2107} త్వే ఇతి॑¦ఇం॒ద్ర॒¦అపి॑¦అ॒భూ॒మ॒¦విప్రాః᳚¦ధియ᳚మ్¦వ॒నే॒మ॒¦ఋ॒త॒ఽయా¦సపం᳚తః | అ॒వ॒స్యవః॑¦ధీ॒మ॒హి॒¦ప్రఽశ॑స్తిమ్¦స॒ద్యః¦తే॒¦రా॒యః¦దా॒వనే᳚¦స్యా॒మ॒ || |
స్యామ॒ తే త॑ ఇంద్ర॒ యే త॑ ఊ॒తీ, అ॑వ॒స్యవ॒ ఊర్జం᳚ వ॒ర్ధయం᳚తః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} శు॒ష్మింత॑మం॒ యం చా॒కనా᳚మ దేవా॒స్మే ర॒యిం రా᳚సి వీ॒రవం᳚తం ||{13/21}{2.6.5.3}{2.11.13}{2.1.11.13}{738, 202, 2108} స్యామ॑¦తే¦తే॒¦ఇం॒ద్ర॒¦యే¦తే॒¦ఊ॒తీ¦అ॒వ॒స్యవః॑¦ఊర్జ᳚మ్¦వ॒ర్ధయం᳚తః | శు॒ష్మిన్ఽత॑మమ్¦యమ్¦చా॒కనా᳚మ¦దే॒వ॒¦అ॒స్మే ఇతి॑¦ర॒యిమ్¦రా॒సి॒¦వీ॒రఽవం᳚తమ్ || |
రాసి॒ క్షయం॒ రాసి॑ మి॒త్రమ॒స్మే రాసి॒ శర్ధ॑ ఇంద్ర॒ మారు॑తం నః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} స॒జోష॑సో॒ యే చ॑ మందసా॒నాః ప్ర వా॒యవః॑ పాం॒త్యగ్ర॑ణీతిం ||{14/21}{2.6.5.4}{2.11.14}{2.1.11.14}{739, 202, 2109} రాసి॑¦క్షయ᳚మ్¦రాసి॑¦మి॒త్రమ్¦అ॒స్మే ఇతి॑¦రాసి॑¦శర్ధః॑¦ఇం॒ద్ర॒¦మారు॑తమ్¦నః॒ | స॒ఽజోష॑సః¦యే¦చ॒¦మం॒ద॒సా॒నాః¦ప్ర¦వా॒యవః॑¦పాం॒తి॒¦అగ్ర॑ఽనీతిమ్ || |
వ్యంత్విన్ను యేషు॑ మందసా॒నస్తృ॒పత్ సోమం᳚ పాహి ద్ర॒హ్యదిం᳚ద్ర |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} అ॒స్మాన్ త్సు పృ॒త్స్వా త॑రు॒త్రావ॑ర్ధయో॒ ద్యాం బృ॒హద్భి॑ర॒ర్కైః ||{15/21}{2.6.5.5}{2.11.15}{2.1.11.15}{740, 202, 2110} వ్యంతు॑¦ఇత్¦ను¦యేషు॑¦మం॒ద॒సా॒నః¦తృ॒పత్¦సోమ᳚మ్¦పా॒హి॒¦ద్ర॒హ్యత్¦ఇం॒ద్ర॒ | అ॒స్మాన్¦సు¦పృ॒త్ఽసు¦ఆ¦త॒రు॒త్ర॒¦అవ॑ర్ధయః¦ద్యామ్¦బృ॒హత్ఽభిః॑¦అ॒ర్కైః || |
బృ॒హంత॒ ఇన్ను యే తే᳚ తరుత్రో॒క్థేభి᳚ర్వా సు॒మ్నమా॒వివా᳚సాన్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} స్తృ॒ణా॒నాసో᳚ బ॒ర్హిః ప॒స్త్యా᳚వ॒త్ త్వోతా॒, ఇదిం᳚ద్ర॒ వాజ॑మగ్మన్ ||{16/21}{2.6.6.1}{2.11.16}{2.1.11.16}{741, 202, 2111} బృ॒హంతః॑¦ఇత్¦ను¦యే¦తే॒¦త॒రు॒త్ర॒¦ఉ॒క్థేభిః॑¦వా॒¦సు॒మ్నమ్¦ఆ॒ఽవివా᳚సాన్ | స్తృ॒ణా॒నాసః॑¦బ॒ర్హిః¦ప॒స్త్య॑ఽవత్¦త్వాఽఊ᳚తాః¦ఇత్¦ఇం॒ద్ర॒¦వాజ᳚మ్¦అ॒గ్మ॒న్ || |
ఉ॒గ్రేష్విన్ను శూ᳚ర మందసా॒నస్త్రిక॑ద్రుకేషు పాహి॒ సోమ॑మింద్ర |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} ప్ర॒దోధు॑వ॒చ్ఛ్మశ్రు॑షు ప్రీణా॒నో యా॒హి హరి॑భ్యాం సు॒తస్య॑ పీ॒తిం ||{17/21}{2.6.6.2}{2.11.17}{2.1.11.17}{742, 202, 2112} ఉ॒గ్రేషు॑¦ఇత్¦ను¦శూ॒ర॒¦మం॒ద॒సా॒నః¦త్రిఽక॑ద్రుకేషు¦పా॒హి॒¦సోమ᳚మ్¦ఇం॒ద్ర॒ | ప్ర॒ఽదోధు॑వత్¦శ్మశ్రు॑షు¦ప్రీ॒ణా॒నః¦యా॒హి¦హరి॑ఽభ్యామ్¦సు॒తస్య॑¦పీ॒తిమ్ || |
ధి॒ష్వా శవః॑ శూర॒ యేన॑ వృ॒త్రమ॒వాభి॑న॒ద్ దాను॑మౌర్ణవా॒భం |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} అపా᳚వృణో॒ర్జ్యోతి॒రార్యా᳚య॒ ని స᳚వ్య॒తః సా᳚ది॒ దస్యు॑రింద్ర ||{18/21}{2.6.6.3}{2.11.18}{2.1.11.18}{743, 202, 2113} ధి॒ష్వ¦శవః॑¦శూ॒ర॒¦యేన॑¦వృ॒త్రమ్¦అ॒వ॒.ఆభి॑నత్¦దాను᳚మ్¦ఔ॒ర్ణ॒ఽవా॒భమ్ | అప॑¦అ॒వృ॒ణోః॒¦జ్యోతిః॑¦ఆర్యా᳚య¦ని¦స॒వ్య॒తః¦సా॒ది॒¦దస్యుః॑¦ఇం॒ద్ర॒ || |
సనే᳚మ॒ యే త॑ ఊ॒తిభి॒స్తరం᳚తో॒ విశ్వాః॒ స్పృధ॒ ఆర్యే᳚ణ॒ దస్యూ॑న్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} అ॒స్మభ్యం॒ తత్ త్వా॒ష్ట్రం వి॒శ్వరూ᳚ప॒మరం᳚ధయః సా॒ఖ్యస్య॑ త్రి॒తాయ॑ ||{19/21}{2.6.6.4}{2.11.19}{2.1.11.19}{744, 202, 2114} సనే᳚మ¦యే¦తే॒¦ఊ॒తిఽభిః॑¦తరం᳚తః¦విశ్వాః᳚¦స్పృధః॑¦ఆర్యే᳚ణ¦దస్యూ॑న్ | అ॒స్మభ్య᳚మ్¦తత్¦త్వా॒ష్ట్రమ్¦వి॒శ్వఽరూ᳚పమ్¦అరం᳚ధయః¦సా॒ఖ్యస్య॑¦త్రి॒తాయ॑ || |
అ॒స్య సు॑వా॒నస్య॑ మం॒దిన॑స్త్రి॒తస్య॒ న్యర్బు॑దం వావృధా॒నో, అ॑స్తః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాట్స్థానా} అవ॑ర్తయ॒త్ సూర్యో॒ న చ॒క్రం భి॒నద్ వ॒లమింద్రో॒, అంగి॑రస్వాన్ ||{20/21}{2.6.6.5}{2.11.20}{2.1.11.20}{745, 202, 2115} అ॒స్య¦సు॒వా॒నస్య॑¦మం॒దినః॑¦త్రి॒తస్య॑¦ని¦అర్బు॑దమ్¦వ॒వృ॒ధా॒నః¦అ॒స్త॒రిత్య॑స్తః | అవ॑ర్తయత్¦సూర్యః॑¦న¦చ॒క్రమ్¦భి॒నత్¦వ॒లమ్¦ఇంద్రః॑¦అంగి॑రస్వాన్ || |
నూ॒నం సా తే॒ ప్రతి॒ వరం᳚ జరి॒త్రే దు॑హీ॒యదిం᳚ద్ర॒ దక్షి॑ణా మ॒ఘోనీ᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} శిక్షా᳚ స్తో॒తృభ్యో॒ మాతి॑ ధ॒గ్భగో᳚ నో బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{21/21}{2.6.6.6}{2.11.21}{2.1.11.21}{746, 202, 2116} నూ॒నమ్¦సా¦తే॒¦ప్రతి॑¦వర᳚మ్¦జ॒రి॒త్రే¦దు॒హీ॒యత్¦ఇం॒ద్ర॒¦దక్షి॑ణా¦మ॒ఘోనీ᳚ | |
[82] యోజాతఇతి పంచదశర్చస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమద ఇంద్రస్త్రిష్టుప్ | |
యో జా॒త ఏ॒వ ప్ర॑థ॒మో మన॑స్వాన్ దే॒వో దే॒వాన్ క్రతు॑నా ప॒ర్యభూ᳚షత్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యస్య॒ శుష్మా॒ద్ రోద॑సీ॒, అభ్య॑సేతాం నృ॒మ్ణస్య॑ మ॒హ్నా స జ॑నాస॒ ఇంద్రః॑ ||{1/15}{2.6.7.1}{2.12.1}{2.2.1.1}{747, 203, 2117} యః¦జా॒తః¦ఏ॒వ¦ప్ర॒థ॒మః¦మన॑స్వాన్¦దే॒వః¦దే॒వాన్¦క్రతు॑నా¦ప॒రి॒.ఆభూ᳚షత్ | |
యః పృ॑థి॒వీం వ్యథ॑మానా॒మదృం᳚హ॒ద్ యః పర్వ॑తా॒న్ ప్రకు॑పితాఀ॒, అర᳚మ్ణాత్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యో, అం॒తరి॑క్షం విమ॒మే వరీ᳚యో॒ యో ద్యామస్త॑భ్నా॒త్ స జ॑నాస॒ ఇంద్రః॑ ||{2/15}{2.6.7.2}{2.12.2}{2.2.1.2}{748, 203, 2118} యః¦పృ॒థి॒వీమ్¦వ్యథ॑మానామ్¦అదృం᳚హత్¦యః¦పర్వ॑తాన్¦ప్రఽకు॑పితాన్¦అర᳚మ్ణాత్ | |
యో హ॒త్వాహి॒మరి॑ణాత్ స॒ప్త సింధూ॒న్ యో గా, ఉ॒దాజ॑దప॒ధా వ॒లస్య॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యో, అశ్మ॑నోరం॒తర॒గ్నిం జ॒జాన॑ సం॒వృక్ స॒మత్సు॒ స జ॑నాస॒ ఇంద్రః॑ ||{3/15}{2.6.7.3}{2.12.3}{2.2.1.3}{749, 203, 2119} యః¦హ॒త్వా¦అహి᳚మ్¦అరి॑ణాత్¦స॒ప్త¦సింధూ᳚న్¦యః¦గాః¦ఉ॒త్ఽఆజ॑త్¦అ॒ప॒ఽధా¦వ॒లస్య॑ | |
యేనే॒మా విశ్వా॒ చ్యవ॑నా కృ॒తాని॒ యో దాసం॒ వర్ణ॒మధ॑రం॒ గుహాకః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} శ్వ॒ఘ్నీవ॒ యో జి॑గీ॒వాఀల॒క్షమాద॑ద॒ర్యః పు॒ష్టాని॒ స జ॑నాస॒ ఇంద్రః॑ ||{4/15}{2.6.7.4}{2.12.4}{2.2.1.4}{750, 203, 2120} యేన॑¦ఇ॒మా¦విశ్వా᳚¦చ్యవ॑నా¦కృ॒తాని॑¦యః¦దాస᳚మ్¦వర్ణ᳚మ్¦అధ॑రమ్¦గుహా᳚¦అక॒రిత్యకః॑ | |
యం స్మా᳚ పృ॒చ్ఛంతి॒ కుహ॒ సేతి॑ ఘో॒రము॒తేమా᳚హు॒ర్నైషో, అ॒స్తీత్యే᳚నం |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} సో, అ॒ర్యః పు॒ష్టీర్విజ॑ ఇ॒వా మి॑నాతి॒ శ్రద॑స్మై ధత్త॒ స జ॑నాస॒ ఇంద్రః॑ ||{5/15}{2.6.7.5}{2.12.5}{2.2.1.5}{751, 203, 2121} యమ్¦స్మ॒¦పృ॒చ్ఛంతి॑¦కుహ॑¦సః¦ఇతి॑¦ఘో॒రమ్¦ఉ॒త¦ఈ॒మ్¦ఆ॒హుః॒¦న¦ఏ॒షః¦అ॒స్తి॒¦ఇతి॑¦ఏ॒న॒మ్ | |
యో ర॒ధ్రస్య॑ చోది॒తా యః కృ॒శస్య॒ యో బ్ర॒హ్మణో॒ నాధ॑మానస్య కీ॒రేః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యు॒క్తగ్రా᳚వ్ణో॒ యో᳚వి॒తా సు॑శి॒ప్రః సు॒తసో᳚మస్య॒ స జ॑నాస॒ ఇంద్రః॑ ||{6/15}{2.6.8.1}{2.12.6}{2.2.1.6}{752, 203, 2122} యః¦ర॒ధ్రస్య॑¦చో॒ది॒తా¦యః¦కృ॒శస్య॑¦యః¦బ్ర॒హ్మణః॑¦నాధ॑మానస్య¦కీ॒రేః | |
యస్యాశ్వా᳚సః ప్ర॒దిశి॒ యస్య॒ గావో॒ యస్య॒ గ్రామా॒ యస్య॒ విశ్వే॒ రథా᳚సః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యః సూర్యం॒ య ఉ॒షసం᳚ జ॒జాన॒ యో, అ॒పాం నే॒తా స జ॑నాస॒ ఇంద్రః॑ ||{7/15}{2.6.8.2}{2.12.7}{2.2.1.7}{753, 203, 2123} యస్య॑¦అశ్వా᳚సః¦ప్ర॒ఽదిశి॑¦యస్య॑¦గావః॑¦యస్య॑¦గ్రామాః᳚¦యస్య॑¦విశ్వే᳚¦రథా᳚సః | |
యం క్రంద॑సీ సంయ॒తీ వి॒హ్వయే᳚తే॒ పరేఽవ॑ర ఉ॒భయా᳚, అ॒మిత్రాః᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} స॒మా॒నం చి॒ద్ రథ॑మాతస్థి॒వాంసా॒ నానా᳚ హవేతే॒ స జ॑నాస॒ ఇంద్రః॑ ||{8/15}{2.6.8.3}{2.12.8}{2.2.1.8}{754, 203, 2124} యమ్¦క్రంద॑సీ॒ ఇతి॑¦సం॒య॒తీ ఇతి॑ స॒మ్ఽయ॒తీ¦వి॒హ్వయే᳚తే॒ ఇతి॑ వి॒ఽహ్వయే᳚తే¦పరే᳚¦అవ॑రే¦ఉ॒భయాః᳚¦అ॒మిత్రాః᳚ | |
యస్మా॒న్న ఋ॒తే వి॒జయం᳚తే॒ జనా᳚సో॒ యం యుధ్య॑మానా॒, అవ॑సే॒ హవం᳚తే |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యో విశ్వ॑స్య ప్రతి॒మానం᳚ బ॒భూవ॒ యో, అ॑చ్యుత॒చ్యుత్ స జ॑నాస॒ ఇంద్రః॑ ||{9/15}{2.6.8.4}{2.12.9}{2.2.1.9}{755, 203, 2125} యస్మా᳚త్¦న¦ఋ॒తే¦వి॒ఽజయం᳚తే¦జనా᳚సః¦యమ్¦యుధ్య॑మానాః¦అవ॑సే¦హవం᳚తే | |
యః శశ్వ॑తో॒ మహ్యేనో॒ దధా᳚నా॒నమ᳚న్యమానాం॒ఛర్వా᳚ జ॒ఘాన॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యః శర్ధ॑తే॒ నాను॒దదా᳚తి శృ॒ధ్యాం యో దస్యో᳚ర్హం॒తా స జ॑నాస॒ ఇంద్రః॑ ||{10/15}{2.6.8.5}{2.12.10}{2.2.1.10}{756, 203, 2126} యః¦శశ్వ॑తః¦మహి॑¦ఏనః॑¦దధా᳚నాన్¦అమ᳚న్యమానాన్¦శర్వా᳚¦జ॒ఘాన॑ | |
యః శంబ॑రం॒ పర్వ॑తేషు క్షి॒యంతం᳚ చత్వారిం॒శ్యాం శ॒రద్య॒న్వవిం᳚దత్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ఓ॒జా॒యమా᳚నం॒ యో, అహిం᳚ జ॒ఘాన॒ దానుం॒ శయా᳚నం॒ స జ॑నాస॒ ఇంద్రః॑ ||{11/15}{2.6.9.1}{2.12.11}{2.2.1.11}{757, 203, 2127} యః¦శంబ॑రమ్¦పర్వ॑తేషు¦క్షి॒యంత᳚మ్¦చ॒త్వా॒రిం॒శ్యామ్¦శ॒రది॑¦అ॒ను॒.ఆవిం᳚దత్ | |
యః స॒ప్తర॑శ్మిర్వృష॒భస్తువి॑ష్మాన॒వాసృ॑జ॒త్ సర్త॑వే స॒ప్త సింధూ॑న్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యో రౌ᳚హి॒ణమస్ఫు॑ర॒ద్ వజ్ర॑బాహు॒ర్ద్యామా॒రోహం᳚తం॒ స జ॑నాస॒ ఇంద్రః॑ ||{12/15}{2.6.9.2}{2.12.12}{2.2.1.12}{758, 203, 2128} యః¦స॒ప్తఽర॑శ్మిః¦వృ॒ష॒భః¦తువి॑ష్మాన్¦అ॒వ॒.ఆసృ॑జత్¦సర్త॑వే¦స॒ప్త¦సింధూ॑న్ | |
ద్యావా᳚ చిదస్మై పృథి॒వీ న॑మేతే॒ శుష్మా᳚చ్చిదస్య॒ పర్వ॑తా భయంతే |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యః సో᳚మ॒పా ని॑చి॒తో వజ్ర॑బాహు॒ర్యో వజ్ర॑హస్తః॒ స జ॑నాస॒ ఇంద్రః॑ ||{13/15}{2.6.9.3}{2.12.13}{2.2.1.13}{759, 203, 2129} ద్యావా᳚¦చి॒త్¦అ॒స్మై॒¦పృ॒థి॒వీ ఇతి॑¦న॒మే॒తే॒ ఇతి॑¦శుష్మా᳚త్¦చి॒త్¦అ॒స్య॒¦పర్వ॑తాః¦భ॒యం॒తే॒ | |
యః సు॒న్వంత॒మవ॑తి॒ యః పచం᳚తం॒ యః శంసం᳚తం॒ యః శ॑శమా॒నమూ॒తీ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యస్య॒ బ్రహ్మ॒ వర్ధ॑నం॒ యస్య॒ సోమో॒ యస్యే॒దం రాధః॒ స జ॑నాస॒ ఇంద్రః॑ ||{14/15}{2.6.9.4}{2.12.14}{2.2.1.14}{760, 203, 2130} యః¦సు॒న్వంత᳚మ్¦అవ॑తి¦యః¦పచం᳚తమ్¦యః¦శంసం᳚తమ్¦యః¦శ॒శ॒మా॒నమ్¦ఊ॒తీ | |
యః సు᳚న్వ॒తే పచ॑తే దు॒ధ్ర ఆ చి॒ద్ వాజం॒ దర్ద॑ర్షి॒ స కిలా᳚సి స॒త్యః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} వ॒యం త॑ ఇంద్ర వి॒శ్వహ॑ ప్రి॒యాసః॑ సు॒వీరా᳚సో వి॒దథ॒మా వ॑దేమ ||{15/15}{2.6.9.5}{2.12.15}{2.2.1.15}{761, 203, 2131} యః¦సు॒న్వ॒తే¦పచ॑తే¦దు॒ధ్రః¦ఆ¦చి॒త్¦వాజ᳚మ్¦దర్ద॑ర్షి¦సః¦కిల॑¦అ॒సి॒¦స॒త్యః | |
[83] ఋతుర్జనిత్రీతి త్రయోదశర్చస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదఇంద్రోజగత్యంత్యాత్రిష్టుప్ | |
ఋ॒తుర్జని॑త్రీ॒ తస్యా᳚, అ॒పస్పరి॑ మ॒క్షూ జా॒త ఆవి॑శ॒ద్ యాసు॒ వర్ధ॑తే |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} తదా᳚హ॒నా, అ॑భవత్ పి॒ప్యుషీ॒ పయోం॒ఽశోః పీ॒యూషం᳚ ప్రథ॒మం తదు॒క్థ్యం᳚ ||{1/13}{2.6.10.1}{2.13.1}{2.2.2.1}{762, 204, 2132} ఋ॒తుః¦జని॑త్రీ¦తస్యాః᳚¦అ॒పః¦పరి॑¦మ॒క్షు¦జా॒తః¦ఆ¦అ॒వి॒శ॒త్¦యాసు॑¦వర్ధ॑తే | |
స॒ధ్రీమా యం᳚తి॒ పరి॒ బిభ్ర॑తీః॒ పయో᳚ వి॒శ్వప్స్న్యా᳚య॒ ప్ర భ॑రంత॒ భోజ॑నం |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} స॒మా॒నో, అధ్వా᳚ ప్ర॒వతా᳚మను॒ష్యదే॒ యస్తాకృ॑ణోః ప్రథ॒మం సాస్యు॒క్థ్యః॑ ||{2/13}{2.6.10.2}{2.13.2}{2.2.2.2}{763, 204, 2133} స॒ధ్రీ¦ఈ॒మ్¦ఆ¦యం॒తి॒¦పరి॑¦బిభ్ర॑తీః¦పయః॑¦వి॒శ్వఽప్స్న్యా᳚య¦ప్ర¦భ॒రం॒త॒¦భోజ॑నమ్ | |
అన్వేకో᳚ వదతి॒ యద్దదా᳚తి॒ తద్ రూ॒పా మి॒నంతద॑పా॒, ఏక॑ ఈయతే |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} విశ్వా॒, ఏక॑స్య వి॒నుద॑స్తితిక్షతే॒ యస్తాకృ॑ణోః ప్రథ॒మం సాస్యు॒క్థ్యః॑ ||{3/13}{2.6.10.3}{2.13.3}{2.2.2.3}{764, 204, 2134} అను॑¦ఏకః॑¦వ॒ద॒తి॒¦యత్¦దదా᳚తి¦తత్¦రూ॒పా¦మి॒నన్¦తత్.ఆ॑పాః¦ఏకః॑¦ఈ॒య॒తే॒ | |
ప్ర॒జాభ్యః॑ పు॒ష్టిం వి॒భజం᳚త ఆసతే ర॒యిమి॑వ పృ॒ష్ఠం ప్ర॒భవం᳚తమాయ॒తే |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} అసి᳚న్వ॒న్ దంష్ట్రైః᳚ పి॒తుర॑త్తి॒ భోజ॑నం॒ యస్తాకృ॑ణోః ప్రథ॒మం సాస్యు॒క్థ్యః॑ ||{4/13}{2.6.10.4}{2.13.4}{2.2.2.4}{765, 204, 2135} ప్ర॒ఽజాభ్యః॑¦పు॒ష్టిమ్¦వి॒ఽభజం᳚తః¦ఆ॒స॒తే॒¦ర॒యిమ్ఽఇ᳚వ¦పృ॒ష్ఠమ్¦ప్ర॒ఽభవం᳚తమ్¦ఆ॒ఽయ॒తే | |
అధా᳚కృణోః పృథి॒వీం సం॒దృశే᳚ ది॒వే యో ధౌ᳚తీ॒నామ॑హిహ॒న్నారి॑ణక్ ప॒థః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} తం త్వా॒ స్తోమే᳚భిరు॒దభి॒ర్న వా॒జినం᳚ దే॒వం దే॒వా, అ॑జన॒న్ త్సాస్యు॒క్థ్యః॑ ||{5/13}{2.6.10.5}{2.13.5}{2.2.2.5}{766, 204, 2136} అధ॑¦అ॒కృ॒ణోః॒¦పృ॒థి॒వీమ్¦స॒మ్ఽదృశే᳚¦ది॒వే¦యః¦ధౌ॒తీ॒నామ్¦అ॒హి॒ఽహ॒న్¦అరి॑ణక్¦ప॒థః | |
యో భోజ॑నం చ॒ దయ॑సే చ॒ వర్ధ॑నమా॒ర్ద్రాదా శుష్కం॒ మధు॑మద్ దు॒దోహి॑థ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} స శే᳚వ॒ధిం ని ద॑ధిషే వి॒వస్వ॑తి॒ విశ్వ॒స్యైక॑ ఈశిషే॒ సాస్యు॒క్థ్యః॑ ||{6/13}{2.6.11.1}{2.13.6}{2.2.2.6}{767, 204, 2137} యః¦భోజ॑నమ్¦చ॒¦దయ॑సే¦చ॒¦వర్ధ॑నమ్¦ఆ॒ర్ద్రాత్¦ఆ¦శుష్క᳚మ్¦మధు॑ఽమత్¦దు॒దోహి॑థ | |
యః పు॒ష్పిణీ᳚శ్చ ప్ర॒స్వ॑శ్చ॒ ధర్మ॒ణాధి॒ దానే॒ వ్య1॑(అ॒)వనీ॒రధా᳚రయః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} యశ్చాస॑మా॒, అజ॑నో ది॒ద్యుతో᳚ ది॒వ ఉ॒రురూ॒ర్వాఀ, అ॒భితః॒ సాస్యు॒క్థ్యః॑ ||{7/13}{2.6.11.2}{2.13.7}{2.2.2.7}{768, 204, 2138} యః¦పు॒ష్పిణీః᳚¦చ॒¦ప్ర॒ఽస్వః॑¦చ॒¦ధర్మ॑ణా¦అధి॑¦దానే᳚¦వి¦అ॒వనీః᳚¦అధా᳚రయః | |
యో నా᳚ర్మ॒రం స॒హవ॑సుం॒ నిహం᳚తవే పృ॒క్షాయ॑ చ దా॒సవే᳚శాయ॒ చావ॑హః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} ఊ॒ర్జయం᳚త్యా॒, అప॑రివిష్టమా॒స్య॑ము॒తైవాద్య పు॑రుకృ॒త్ సాస్యు॒క్థ్యః॑ ||{8/13}{2.6.11.3}{2.13.8}{2.2.2.8}{769, 204, 2139} యః¦నా॒ర్మ॒రమ్¦స॒హఽవ॑సుమ్¦నిఽహం᳚తవే¦పృ॒క్షాయ॑¦చ॒¦దా॒సఽవే᳚శాయ¦చ॒¦అవ॑హః | |
శ॒తం వా॒ యస్య॒ దశ॑ సా॒కమాద్య॒ ఏక॑స్య శ్రు॒ష్టౌ యద్ధ॑ చో॒దమావి॑థ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} అ॒ర॒జ్జౌ దస్యూ॒న్ త్సము॑నబ్ద॒భీత॑యే సుప్రా॒వ్యో᳚, అభవః॒ సాస్యు॒క్థ్యః॑ ||{9/13}{2.6.11.4}{2.13.9}{2.2.2.9}{770, 204, 2140} శ॒తమ్¦వా॒¦యస్య॑¦దశ॑¦సా॒కమ్¦ఆ¦అద్యః॑¦ఏక॑స్య¦శ్రు॒ష్టౌ¦యత్¦హ॒¦చో॒దమ్¦ఆవి॑థ | |
విశ్వేదను॑ రోధ॒నా, అ॑స్య॒ పౌంస్యం᳚ ద॒దుర॑స్మై దధి॒రే కృ॒త్నవే॒ ధనం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} షళ॑స్తభ్నా వి॒ష్టిరః॒ పంచ॑ సం॒దృశః॒ పరి॑ ప॒రో, అ॑భవః॒ సాస్యు॒క్థ్యః॑ ||{10/13}{2.6.11.5}{2.13.10}{2.2.2.10}{771, 204, 2141} విశ్వా᳚¦ఇత్¦అను॑¦రో॒ధ॒నాః¦అ॒స్య॒¦పౌంస్య᳚మ్¦ద॒దుః¦అ॒స్మై॒¦ద॒ధి॒రే¦కృ॒త్నవే᳚¦ధన᳚మ్ | |
సు॒ప్ర॒వా॒చ॒నం తవ॑ వీర వీ॒ర్య1॑(అం॒) యదేకే᳚న॒ క్రతు॑నా విం॒దసే॒ వసు॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} జా॒తూష్ఠి॑రస్య॒ ప్ర వయః॒ సహ॑స్వతో॒ యా చ॒కర్థ॒ సేంద్ర॒ విశ్వా᳚స్యు॒క్థ్యః॑ ||{11/13}{2.6.12.1}{2.13.11}{2.2.2.11}{772, 204, 2142} సు॒ఽప్ర॒వా॒చ॒నమ్¦తవ॑¦వీ॒ర॒¦వీ॒ర్య᳚మ్¦యత్¦ఏకే᳚న¦క్రతు॑నా¦విం॒దసే᳚¦వసు॑ | |
అర॑మయః॒ సర॑పస॒స్తరా᳚య॒ కం తు॒ర్వీత॑యే చ వ॒య్యా᳚య చ స్రు॒తిం |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} నీ॒చా సంత॒ముద॑నయః పరా॒వృజం॒ ప్రాంధం శ్రో॒ణం శ్ర॒వయ॒న్ త్సాస్యు॒క్థ్యః॑ ||{12/13}{2.6.12.2}{2.13.12}{2.2.2.12}{773, 204, 2143} అర॑మయః¦సర॑.ఆపసః¦తరా᳚య¦కమ్¦తు॒ర్వీత॑యే¦చ॒¦వ॒య్యా᳚య¦చ॒¦స్రు॒తిమ్ | |
అ॒స్మభ్యం॒ తద్ వ॑సో దా॒నాయ॒ రాధః॒ సమ॑ర్థయస్వ బ॒హు తే᳚ వస॒వ్యం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ఇంద్ర॒ యచ్చి॒త్రం శ్ర॑వ॒స్యా, అను॒ ద్యూన్ బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{13/13}{2.6.12.3}{2.13.13}{2.2.2.13}{774, 204, 2144} అ॒స్మభ్య᳚మ్¦తత్¦వ॒సో॒ ఇతి॑¦దా॒నాయ॑¦రాధః॑¦సమ్¦అ॒ర్థ॒య॒స్వ॒¦బ॒హు¦తే॒¦వ॒స॒వ్య᳚మ్ | |
[84] అధ్వర్యవఇతి ద్వాదశర్చస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదఇంద్రస్త్రిష్టుప్ | |
అధ్వ᳚ర్యవో॒ భర॒తేంద్రా᳚య॒ సోమ॒మామ॑త్రేభిః సించతా॒ మద్య॒మంధః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} కా॒మీ హి వీ॒రః సద॑మస్య పీ॒తిం జు॒హోత॒ వృష్ణే॒ తదిదే॒ష వ॑ష్టి ||{1/12}{2.6.13.1}{2.14.1}{2.2.3.1}{775, 205, 2145} అధ్వ᳚ర్యవః¦భర॑త¦ఇంద్రా᳚య¦సోమ᳚మ్¦ఆ¦అమ॑త్రేభిః¦సిం॒చ॒త॒¦మద్య᳚మ్¦అంధః॑ | |
అధ్వ᳚ర్యవో॒ యో, అ॒పో వ᳚వ్రి॒వాంసం᳚ వృ॒త్రం జ॒ఘానా॒శన్యే᳚వ వృ॒క్షం |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} తస్మా᳚, ఏ॒తం భ॑రత తద్వ॒శాయఀ᳚, ఏ॒ష ఇంద్రో᳚, అర్హతి పీ॒తిమ॑స్య ||{2/12}{2.6.13.2}{2.14.2}{2.2.3.2}{776, 205, 2146} అధ్వ᳚ర్యవః¦యః¦అ॒పః¦వ॒వ్రి॒ఽవాంస᳚మ్¦వృ॒త్రమ్¦జ॒ఘాన॑¦అ॒శన్యా᳚ఽఇవ¦వృ॒క్షమ్ | |
అధ్వ᳚ర్యవో॒ యో దృభీ᳚కం జ॒ఘాన॒ యో గా, ఉ॒దాజ॒దప॒ హి వ॒లం వః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} తస్మా᳚, ఏ॒తమం॒తరి॑క్షే॒ న వాత॒మింద్రం॒ సోమై॒రోర్ణు॑త॒ జూర్న వస్త్రైః᳚ ||{3/12}{2.6.13.3}{2.14.3}{2.2.3.3}{777, 205, 2147} అధ్వ᳚ర్యవః¦యః¦దృభీ᳚కమ్¦జ॒ఘాన॑¦యః¦గాః¦ఉ॒త్ఽఆజ॑త్¦అప॑¦హి¦వ॒లమ్¦వరితి॒ వః | |
అధ్వ᳚ర్యవో॒ య ఉర॑ణం జ॒ఘాన॒ నవ॑ చ॒ఖ్వాంసం᳚ నవ॒తిం చ॑ బా॒హూన్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యో, అర్బు॑ద॒మవ॑ నీ॒చా బ॑బా॒ధే తమింద్రం॒ సోమ॑స్య భృ॒థే హి॑నోత ||{4/12}{2.6.13.4}{2.14.4}{2.2.3.4}{778, 205, 2148} అధ్వ᳚ర్యవః¦యః¦ఉర॑ణమ్¦జ॒ఘాన॑¦నవ॑¦చ॒ఖ్వాంస᳚మ్¦న॒వ॒తిమ్¦చ॒¦బా॒హూన్ | |
అధ్వ᳚ర్యవో॒ యః స్వశ్నం᳚ జ॒ఘాన॒ యః శుష్ణ॑మ॒శుషం॒ యో వ్యం᳚సం |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యః పిప్రుం॒ నము॑చిం॒ యో రు॑ధి॒క్రాం తస్మా॒, ఇంద్రా॒యాంధ॑సో జుహోత ||{5/12}{2.6.13.5}{2.14.5}{2.2.3.5}{779, 205, 2149} అధ్వ᳚ర్యవః¦యః¦సు¦అశ్న᳚మ్¦జ॒ఘాన॑¦యః¦శుష్ణ᳚మ్¦అ॒శుష᳚మ్¦యః¦వి.ఆం᳚సమ్ | |
అధ్వ᳚ర్యవో॒ యః శ॒తం శంబ॑రస్య॒ పురో᳚ బి॒భేదాశ్మ॑నేవ పూ॒ర్వీః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యో వ॒ర్చినః॑ శ॒తమింద్రః॑ స॒హస్ర॑మ॒పావ॑ప॒ద్ భర॑తా॒ సోమ॑మస్మై ||{6/12}{2.6.13.6}{2.14.6}{2.2.3.6}{780, 205, 2150} అధ్వ᳚ర్యవః¦యః¦శ॒తమ్¦శంబ॑రస్య¦పురః॑¦బి॒భేద॑¦అశ్మ॑నాఽఇవ¦పూ॒ర్వీః | |
అధ్వ᳚ర్యవో॒ యః శ॒తమా స॒హస్రం॒ భూమ్యా᳚, ఉ॒పస్థేఽవ॑పజ్జఘ॒న్వాన్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} కుత్స॑స్యా॒యోర॑తిథి॒గ్వస్య॑ వీ॒రాన్ న్యావృ॑ణ॒గ్ భర॑తా॒ సోమ॑మస్మై ||{7/12}{2.6.14.1}{2.14.7}{2.2.3.7}{781, 205, 2151} అధ్వ᳚ర్యవః¦యః¦శ॒తమ్¦ఆ¦స॒హస్ర᳚మ్¦భూమ్యాః᳚¦ఉ॒పఽస్థే᳚¦అవ॑పత్¦జ॒ఘ॒న్వాన్ | |
అధ్వ᳚ర్యవో॒ యన్న॑రః కా॒మయా᳚ధ్వే శ్రు॒ష్టీ వహం᳚తో నశథా॒ తదింద్రే᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} గభ॑స్తిపూతం భరత శ్రు॒తాయేంద్రా᳚య॒ సోమం᳚ యజ్యవో జుహోత ||{8/12}{2.6.14.2}{2.14.8}{2.2.3.8}{782, 205, 2152} అధ్వ᳚ర్యవః¦యత్¦న॒రః॒¦కా॒మయా᳚ధ్వే¦శ్రు॒ష్టీ¦వహం᳚తః¦న॒శ॒థ॒¦తత్¦ఇంద్రే᳚ | |
అధ్వ᳚ర్యవః॒ కర్త॑నా శ్రు॒ష్టిమ॑స్మై॒ వనే॒ నిపూ᳚తం॒ వన॒ ఉన్న॑యధ్వం |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} జు॒షా॒ణో హస్త్య॑మ॒భి వా᳚వశే వ॒ ఇంద్రా᳚య॒ సోమం᳚ మది॒రం జు॑హోత ||{9/12}{2.6.14.3}{2.14.9}{2.2.3.9}{783, 205, 2153} అధ్వ᳚ర్యవః¦కర్త॑న¦శ్రు॒ష్టిమ్¦అ॒స్మై॒¦వనే᳚¦నిఽపూ᳚తమ్¦వనే᳚¦ఉత్¦న॒య॒ధ్వ॒మ్ | |
అధ్వ᳚ర్యవః॒ పయ॒సోధ॒ర్యథా॒ గోః సోమే᳚భిరీం పృణతా భో॒జమింద్రం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} వేదా॒హమ॑స్య॒ నిభృ॑తం మ ఏ॒తద్ దిత్సం᳚తం॒ భూయో᳚ యజ॒తశ్చి॑కేత ||{10/12}{2.6.14.4}{2.14.10}{2.2.3.10}{784, 205, 2154} అధ్వ᳚ర్యవః¦పయ॑సా¦ఊధః॑¦యథా᳚¦గోః¦సోమే᳚భిః¦ఈ॒మ్¦పృ॒ణ॒త॒¦భో॒జమ్¦ఇంద్ర᳚మ్ | |
అధ్వ᳚ర్యవో॒ యో ది॒వ్యస్య॒ వస్వో॒ యః పార్థి॑వస్య॒ క్షమ్య॑స్య॒ రాజా᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} తమూర్ద॑రం॒ న పృ॑ణతా॒ యవే॒నేంద్రం॒ సోమే᳚భి॒స్తదపో᳚ వో, అస్తు ||{11/12}{2.6.14.5}{2.14.11}{2.2.3.11}{785, 205, 2155} అధ్వ᳚ర్యవః¦యః¦ది॒వ్యస్య॑¦వస్వః॑¦యః¦పార్థి॑వస్య¦క్షమ్య॑స్య¦రాజా᳚ | |
అ॒స్మభ్యం॒ తద్ వ॑సో దా॒నాయ॒ రాధః॒ సమ॑ర్థయస్వ బ॒హు తే᳚ వస॒వ్యం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ఇంద్ర॒ యచ్చి॒త్రం శ్ర॑వ॒స్యా, అను॒ ద్యూన్ బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{12/12}{2.6.14.6}{2.14.12}{2.2.3.12}{786, 205, 2156} అ॒స్మభ్య᳚మ్¦తత్¦వ॒సో॒ ఇతి॑¦దా॒నాయ॑¦రాధః॑¦సమ్¦అ॒ర్థ॒య॒స్వ॒¦బ॒హు¦తే॒¦వ॒స॒వ్య᳚మ్ | |
[85] ప్రఘాన్వితి దశర్చస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదఇంద్రస్త్రిష్టుప్ | |
ప్ర ఘా॒ న్వ॑స్య మహ॒తో మ॒హాని॑ స॒త్యా స॒త్యస్య॒ కర॑ణాని వోచం |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} త్రిక॑ద్రుకేష్వపిబత్ సు॒తస్యా॒స్య మదే॒, అహి॒మింద్రో᳚ జఘాన ||{1/10}{2.6.15.1}{2.15.1}{2.2.4.1}{787, 206, 2157} ప్ర¦ఘ॒¦ను¦అ॒స్య॒¦మ॒హ॒తః¦మ॒హాని॑¦స॒త్యా¦స॒త్యస్య॑¦కర॑ణాని¦వో॒చ॒మ్ | |
అ॒వం॒శే ద్యామ॑స్తభాయద్ బృ॒హంత॒మా రోద॑సీ, అపృణదం॒తరి॑క్షం |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} స ధా᳚రయత్ పృథి॒వీం ప॒ప్రథ॑చ్చ॒ సోమ॑స్య॒ తా మద॒ ఇంద్ర॑శ్చకార ||{2/10}{2.6.15.2}{2.15.2}{2.2.4.2}{788, 206, 2158} అ॒వం॒శే¦ద్యామ్¦అ॒స్త॒భా॒య॒త్¦బృ॒హంత᳚మ్¦ఆ¦రోద॑సీ॒ ఇతి॑¦అ॒పృ॒ణ॒త్¦అం॒తరి॑క్షమ్ | |
సద్మే᳚వ॒ ప్రాచో॒ వి మి॑మాయ॒ మానై॒ర్వజ్రే᳚ణ॒ ఖాన్య॑తృణన్న॒దీనాం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} వృథా᳚సృజత్ ప॒థిభి॑ర్దీర్ఘయా॒థైః సోమ॑స్య॒ తా మద॒ ఇంద్ర॑శ్చకార ||{3/10}{2.6.15.3}{2.15.3}{2.2.4.3}{789, 206, 2159} సద్మ॑ఽఇవ¦ప్రాచః॑¦వి¦మి॒మా॒య॒¦మానైః᳚¦వజ్రే᳚ణ¦ఖాని॑¦అ॒తృ॒ణ॒త్¦న॒దీనా᳚మ్ | |
స ప్ర॑వో॒ళ్హౄన్ ప॑రి॒గత్యా᳚ ద॒భీతే॒ర్విశ్వ॑మధా॒గాయు॑ధమి॒ద్ధే, అ॒గ్నౌ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} సం గోభి॒రశ్వై᳚రసృజ॒ద్ రథే᳚భిః॒ సోమ॑స్య॒ తా మద॒ ఇంద్ర॑శ్చకార ||{4/10}{2.6.15.4}{2.15.4}{2.2.4.4}{790, 206, 2160} సః¦ప్ర॒ఽవో॒ళ్హౄన్¦ప॒రి॒ఽగత్య॑¦ద॒భీతేః᳚¦విశ్వ᳚మ్¦అ॒ధా॒క్¦ఆయు॑ధమ్¦ఇ॒ద్ధే¦అ॒గ్నౌ | |
స ఈం᳚ మ॒హీం ధుని॒మేతో᳚రరమ్ణా॒త్ సో, అ॑స్నా॒తౄన॑పారయత్ స్వ॒స్తి |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} త ఉ॒త్స్నాయ॑ ర॒యిమ॒భి ప్ర త॑స్థుః॒ సోమ॑స్య॒ తా మద॒ ఇంద్ర॑శ్చకార ||{5/10}{2.6.15.5}{2.15.5}{2.2.4.5}{791, 206, 2161} సః¦ఈ॒మ్¦మ॒హీమ్¦ధుని᳚మ్¦ఏతోః᳚¦అ॒ర॒మ్ణా॒త్¦సః¦అ॒స్నా॒తౄన్¦అ॒పా॒ర॒య॒త్¦స్వ॒స్తి | |
సోదం᳚చం॒ సింధు॑మరిణాన్మహి॒త్వా వజ్రే॒ణాన॑ ఉ॒షసః॒ సం పి॑పేష |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} అ॒జ॒వసో᳚ జ॒వినీ᳚భిర్వివృ॒శ్చన్ త్సోమ॑స్య॒ తా మద॒ ఇంద్ర॑శ్చకార ||{6/10}{2.6.16.1}{2.15.6}{2.2.4.6}{792, 206, 2162} సః¦ఉదం᳚చమ్¦సింధు᳚మ్¦అ॒రి॒ణా॒త్¦మ॒హి॒ఽత్వా¦వజ్రే᳚ణ¦అనః॑¦ఉ॒షసః॑¦సమ్¦పి॒పే॒ష॒ | |
స వి॒ద్వాఀ, అ॑పగో॒హం క॒నీనా᳚మా॒విర్భవ॒న్నుద॑తిష్ఠత్ పరా॒వృక్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ప్రతి॑ శ్రో॒ణః స్థా॒ద్ వ్య1॑(అ॒)నగ॑చష్ట॒ సోమ॑స్య॒ తా మద॒ ఇంద్ర॑శ్చకార ||{7/10}{2.6.16.2}{2.15.7}{2.2.4.7}{793, 206, 2163} సః¦వి॒ద్వాన్¦అ॒ప॒ఽగో॒హమ్¦క॒నీనా᳚మ్¦ఆ॒విః¦భవ॑న్¦ఉత్¦అ॒తి॒ష్ఠ॒త్¦ప॒రా॒ఽవృక్ | |
భి॒నద్ వ॒లమంగి॑రోభిర్గృణా॒నో వి పర్వ॑తస్య దృంహి॒తాన్యై᳚రత్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} రి॒ణగ్రోధాం᳚సి కృ॒త్రిమా᳚ణ్యేషాం॒ సోమ॑స్య॒ తా మద॒ ఇంద్ర॑శ్చకార ||{8/10}{2.6.16.3}{2.15.8}{2.2.4.8}{794, 206, 2164} భి॒నత్¦వ॒లమ్¦అంగి॑రఃఽభిః¦గృ॒ణా॒నః¦వి¦పర్వ॑తస్య¦దృం॒హి॒తాని॑¦ఐ॒ర॒త్ | |
స్వప్నే᳚నా॒భ్యుప్యా॒ చుము॑రిం॒ ధునిం᳚ చ జ॒ఘంథ॒ దస్యుం॒ ప్ర ద॒భీతి॑మావః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} రం॒భీ చి॒దత్ర॑ వివిదే॒ హిర᳚ణ్యం॒ సోమ॑స్య॒ తా మద॒ ఇంద్ర॑శ్చకార ||{9/10}{2.6.16.4}{2.15.9}{2.2.4.9}{795, 206, 2165} స్వప్నే᳚న¦అ॒భి॒.ఔప్య॑¦చుము॑రిమ్¦ధుని᳚మ్¦చ॒¦జ॒ఘంథ॑¦దస్యు᳚మ్¦ప్ర¦ద॒భీతి᳚మ్¦ఆ॒వః॒ | |
నూ॒నం సా తే॒ ప్రతి॒ వరం᳚ జరి॒త్రే దు॑హీ॒యదిం᳚ద్ర॒ దక్షి॑ణా మ॒ఘోనీ᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} శిక్షా᳚ స్తో॒తృభ్యో॒ మాతి॑ ధ॒గ్భగో᳚ నో బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{10/10}{2.6.16.5}{2.15.10}{2.2.4.10}{796, 206, 2166} నూ॒నమ్¦సా¦తే॒¦ప్రతి॑¦వర᳚మ్¦జ॒రి॒త్రే¦దు॒హీ॒యత్¦ఇం॒ద్ర॒¦దక్షి॑ణా¦మ॒ఘోనీ᳚ | |
[86] ప్రవః సతామితి నవర్చస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదఇంద్రో జగత్యంత్యాత్రిష్టుప్ | |
ప్ర వః॑ స॒తాం జ్యేష్ఠ॑తమాయ సుష్టు॒తిమ॒గ్నావి॑వ సమిధా॒నే హ॒విర్భ॑రే |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} ఇంద్ర॑మజు॒ర్యం జ॒రయం᳚తముక్షి॒తం స॒నాద్ యువా᳚న॒మవ॑సే హవామహే ||{1/9}{2.6.17.1}{2.16.1}{2.2.5.1}{797, 207, 2167} ప్ర¦వః॒¦స॒తామ్¦జ్యేష్ఠ॑ఽతమాయ¦సు॒ఽస్తు॒తిమ్¦అ॒గ్నౌఽఇ᳚వ¦స॒మ్ఽఇ॒ధా॒నే¦హ॒విః¦భ॒రే॒ | |
యస్మా॒దింద్రా᳚ద్ బృహ॒తః కిం చ॒నేమృ॒తే విశ్వా᳚న్యస్మి॒న్ త్సంభృ॒తాధి॑ వీ॒ర్యా᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} జ॒ఠరే॒ సోమం᳚ త॒న్వీ॒3॑(ఈ॒) సహో॒ మహో॒ హస్తే॒ వజ్రం॒ భర॑తి శీ॒ర్షణి॒ క్రతుం᳚ ||{2/9}{2.6.17.2}{2.16.2}{2.2.5.2}{798, 207, 2168} యస్మా᳚త్¦ఇంద్రా᳚త్¦బృ॒హ॒తః¦కిమ్¦చ॒న¦ఈ॒మ్¦ఋ॒తే¦విశ్వా᳚ని¦అ॒స్మి॒న్¦సమ్ఽభృ॑తా¦అధి॑¦వీ॒ర్యా᳚ | |
న క్షో॒ణీభ్యాం᳚ పరి॒భ్వే᳚ త ఇంద్రి॒యం న స॑ము॒ద్రైః పర్వ॑తైరింద్ర తే॒ రథః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} న తే॒ వజ్ర॒మన్వ॑శ్నోతి॒ కశ్చ॒న యదా॒శుభిః॒ పత॑సి॒ యోజ॑నా పు॒రు ||{3/9}{2.6.17.3}{2.16.3}{2.2.5.3}{799, 207, 2169} న¦క్షో॒ణీభ్యా᳚మ్¦ప॒రి॒ఽభ్వే᳚¦తే॒¦ఇం॒ద్రి॒యమ్¦న¦స॒ము॒ద్రైః¦పర్వ॑తైః¦ఇం॒ద్ర॒¦తే॒¦రథః॑ | |
విశ్వే॒ హ్య॑స్మై యజ॒తాయ॑ ధృ॒ష్ణవే॒ క్రతుం॒ భరం᳚తి వృష॒భాయ॒ సశ్చ॑తే |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} వృషా᳚ యజస్వ హ॒విషా᳚ వి॒దుష్ట॑రః॒ పిబేం᳚ద్ర॒ సోమం᳚ వృష॒భేణ॑ భా॒నునా᳚ ||{4/9}{2.6.17.4}{2.16.4}{2.2.5.4}{800, 207, 2170} విశ్వే᳚¦హి¦అ॒స్మై॒¦య॒జ॒తాయ॑¦ధృ॒ష్ణవే᳚¦క్రతు᳚మ్¦భరం᳚తి¦వృ॒ష॒భాయ॑¦సశ్చ॑తే | |
వృష్ణః॒ కోశః॑ పవతే॒ మధ్వ॑ ఊ॒ర్మిర్వృ॑ష॒భాన్నా᳚య వృష॒భాయ॒ పాత॑వే |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} వృష॑ణాధ్వ॒ర్యూ వృ॑ష॒భాసో॒, అద్ర॑యో॒ వృష॑ణం॒ సోమం᳚ వృష॒భాయ॑ సుష్వతి ||{5/9}{2.6.17.5}{2.16.5}{2.2.5.5}{801, 207, 2171} వృష్ణః॒¦కోశః॑¦ప॒వ॒తే॒¦మధ్వః॑¦ఊ॒ర్మిః¦వృ॒ష॒భ.ఆ᳚న్నాయ¦వృ॒ష॒భాయ॑¦పాత॑వే | |
వృషా᳚ తే॒ వజ్ర॑ ఉ॒త తే॒ వృషా॒ రథో॒ వృష॑ణా॒ హరీ᳚ వృష॒భాణ్యాయు॑ధా |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} వృష్ణో॒ మద॑స్య వృషభ॒ త్వమీ᳚శిష॒ ఇంద్ర॒ సోమ॑స్య వృష॒భస్య॑ తృప్ణుహి ||{6/9}{2.6.18.1}{2.16.6}{2.2.5.6}{802, 207, 2172} వృషా᳚¦తే॒¦వజ్రః॑¦ఉ॒త¦తే॒¦వృషా᳚¦రథః॑¦వృష॑ణా¦హరీ॒ ఇతి॑¦వృ॒ష॒భాణి॑¦ఆయు॑ధా | |
ప్ర తే॒ నావం॒ న సమ॑నే వచ॒స్యువం॒ బ్రహ్మ॑ణా యామి॒ సవ॑నేషు॒ దాధృ॑షిః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} కు॒విన్నో᳚, అ॒స్య వచ॑సో ని॒బోధి॑ష॒దింద్ర॒ముత్సం॒ న వసు॑నః సిచామహే ||{7/9}{2.6.18.2}{2.16.7}{2.2.5.7}{803, 207, 2173} ప్ర¦తే॒¦నావ᳚మ్¦న¦సమ॑నే¦వ॒చ॒స్యువ᳚మ్¦బ్రహ్మ॑ణా¦యా॒మి॒¦సవ॑నేషు¦దధృ॑షిః | |
పు॒రా సం᳚బా॒ధాద॒భ్యా వ॑వృత్స్వ నో ధే॒నుర్న వ॒త్సం యవ॑సస్య పి॒ప్యుషీ᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} స॒కృత్సు తే᳚ సుమ॒తిభిః॑ శతక్రతో॒ సం పత్నీ᳚భి॒ర్న వృష॑ణో నసీమహి ||{8/9}{2.6.18.3}{2.16.8}{2.2.5.8}{804, 207, 2174} పు॒రా¦స॒మ్ఽబా॒ధాత్¦అ॒భి¦ఆ¦వ॒వృ॒త్స్వ॒¦నః॒¦ధే॒నుః¦న¦వ॒త్సమ్¦యవ॑సస్య¦పి॒ప్యుషీ᳚ | |
నూ॒నం సా తే॒ ప్రతి॒ వరం᳚ జరి॒త్రే దు॑హీ॒యదిం᳚ద్ర॒ దక్షి॑ణా మ॒ఘోనీ᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} శిక్షా᳚ స్తో॒తృభ్యో॒ మాతి॑ ధ॒గ్భగో᳚ నో బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{9/9}{2.6.18.4}{2.16.9}{2.2.5.9}{805, 207, 2175} నూ॒నమ్¦సా¦తే॒¦ప్రతి॑¦వర᳚మ్¦జ॒రి॒త్రే¦దు॒హీ॒యత్¦ఇం॒ద్ర॒¦దక్షి॑ణా¦మ॒ఘోనీ᳚ | |
[87] తదస్మాఇతి నవర్చస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదఇంద్రోజగత్యంత్యేద్వేత్రిష్టుభౌ | |
తద॑స్మై॒ నవ్య॑మంగిర॒స్వద॑ర్చత॒ శుష్మా॒ యద॑స్య ప్ర॒త్నథో॒దీర॑తే |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} విశ్వా॒ యద్ గో॒త్రా సహ॑సా॒ పరీ᳚వృతా॒ మదే॒ సోమ॑స్య దృంహి॒తాన్యైర॑యత్ ||{1/9}{2.6.19.1}{2.17.1}{2.2.6.1}{806, 208, 2176} తత్¦అ॒స్మై॒¦నవ్య᳚మ్¦అం॒గి॒ర॒స్వత్¦అ॒ర్చ॒త॒¦శుష్మాః᳚¦యత్¦అ॒స్య॒¦ప్ర॒త్నఽథా᳚¦ఉ॒త్ఽఈర॑తే | |
స భూ᳚తు॒ యో హ॑ ప్రథ॒మాయ॒ ధాయ॑స॒ ఓజో॒ మిమా᳚నో మహి॒మాన॒మాతి॑రత్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} శూరో॒ యో యు॒త్సు త॒న్వం᳚ పరి॒వ్యత॑ శీ॒ర్షణి॒ ద్యాం మ॑హి॒నా ప్రత్య॑ముంచత ||{2/9}{2.6.19.2}{2.17.2}{2.2.6.2}{807, 208, 2177} సః¦భూ॒తు॒¦యః¦హ॒¦ప్ర॒థ॒మాయ॑¦ధాయ॑సే¦ఓజః॑¦మిమా᳚నః¦మ॒హి॒మాన᳚మ్¦ఆ¦అతి॑రత్ | |
అధా᳚కృణోః ప్రథ॒మం వీ॒ర్యం᳚ మ॒హద్ యద॒స్యాగ్రే॒ బ్రహ్మ॑ణా॒ శుష్మ॒మైర॑యః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} ర॒థే॒ష్ఠేన॒ హర్య॑శ్వేన॒ విచ్యు॑తాః॒ ప్ర జీ॒రయః॑ సిస్రతే స॒ధ్ర్య1॑(అ॒)క్ పృథ॑క్ ||{3/9}{2.6.19.3}{2.17.3}{2.2.6.3}{808, 208, 2178} అధ॑¦అ॒కృ॒ణోః॒¦ప్ర॒థ॒మమ్¦వీ॒ర్య᳚మ్¦మ॒హత్¦యత్¦అ॒స్య॒¦అగ్రే᳚¦బ్రహ్మ॑ణా¦శుష్మ᳚మ్¦ఐర॑యః | |
అధా॒ యో విశ్వా॒ భువ॑నా॒భి మ॒జ్మనే᳚శాన॒కృత్ ప్రవ॑యా, అ॒భ్యవ॑ర్ధత |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} ఆద్ రోద॑సీ॒ జ్యోతి॑షా॒ వహ్ని॒రాత॑నో॒త్ సీవ్య॒న్ తమాం᳚సి॒ దుధి॑తా॒ సమ᳚వ్యయత్ ||{4/9}{2.6.19.4}{2.17.4}{2.2.6.4}{809, 208, 2179} అధ॑¦యః¦విశ్వా᳚¦భువ॑నా¦అ॒భి¦మ॒జ్మనా᳚¦ఈ॒శా॒న॒ఽకృత్¦ప్రఽవ॑యాః¦అ॒భి¦అవ॑ర్ధత | |
స ప్రా॒చీనా॒న్ పర్వ॑తాన్ దృంహ॒దోజ॑సా ధరా॒చీన॑మకృణోద॒పామపః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} అధా᳚రయత్ పృథి॒వీం వి॒శ్వధా᳚యస॒మస్త॑భ్నాన్మా॒యయా॒ ద్యామ॑వ॒స్రసః॑ ||{5/9}{2.6.19.5}{2.17.5}{2.2.6.5}{810, 208, 2180} సః¦ప్రా॒చీనా᳚న్¦పర్వ॑తాన్¦దృం॒హ॒త్¦ఓజ॑సా¦అ॒ధ॒రా॒చీన᳚మ్¦అ॒కృ॒ణో॒త్¦అ॒పామ్¦అపః॑ | |
సాస్మా॒, అరం᳚ బా॒హుభ్యాం॒ యం పి॒తాకృ॑ణో॒ద్ విశ్వ॑స్మా॒దా జ॒నుషో॒ వేద॑స॒స్పరి॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} యేనా᳚ పృథి॒వ్యాం ని క్రివిం᳚ శ॒యధ్యై॒ వజ్రే᳚ణ హ॒త్వ్యవృ॑ణక్ తువి॒ష్వణిః॑ ||{6/9}{2.6.20.1}{2.17.6}{2.2.6.6}{811, 208, 2181} సః¦అ॒స్మై॒¦అర᳚మ్¦బా॒హుఽభ్యా᳚మ్¦యమ్¦పి॒తా¦అకృ॑ణోత్¦విశ్వ॑స్మాత్¦ఆ¦జ॒నుషః॑¦వేద॑సః¦పరి॑ | |
అ॒మా॒జూరి॑వ పి॒త్రోః సచా᳚ స॒తీ స॑మా॒నాదా సద॑స॒స్త్వామి॑యే॒ భగం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} కృ॒ధి ప్ర॑కే॒తముప॑ మా॒స్యా భ॑ర ద॒ద్ధి భా॒గం త॒న్వో॒3॑(ఓ॒) యేన॑ మా॒మహః॑ ||{7/9}{2.6.20.2}{2.17.7}{2.2.6.7}{812, 208, 2182} అ॒మా॒జూఃఽఇ᳚వ¦పి॒త్రోః¦సచా᳚¦స॒తీ¦స॒మా॒నాత్¦ఆ¦సద॑సః¦త్వామ్¦ఇ॒యే॒¦భగ᳚మ్ | |
భో॒జం త్వామిం᳚ద్ర వ॒యం హు॑వేమ ద॒దిష్ట్వమిం॒ద్రాపాం᳚సి॒ వాజా॑న్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} అ॒వి॒డ్ఢీం᳚ద్ర చి॒త్రయా᳚ న ఊ॒తీ కృ॒ధి వృ॑షన్నింద్ర॒ వస్య॑సో నః ||{8/9}{2.6.20.3}{2.17.8}{2.2.6.8}{813, 208, 2183} భో॒జమ్¦త్వామ్¦ఇం॒ద్ర॒¦వ॒యమ్¦హు॒వే॒మ॒¦ద॒దిః¦త్వమ్¦ఇం॒ద్ర॒¦అపాం᳚సి¦వాజా॑న్ | |
నూ॒నం సా తే॒ ప్రతి॒ వరం᳚ జరి॒త్రే దు॑హీ॒యదిం᳚ద్ర॒ దక్షి॑ణా మ॒ఘోనీ᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} శిక్షా᳚ స్తో॒తృభ్యో॒ మాతి॑ ధ॒గ్భగో᳚ నో బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{9/9}{2.6.20.4}{2.17.9}{2.2.6.9}{814, 208, 2184} నూ॒నమ్¦సా¦తే॒¦ప్రతి॑¦వర᳚మ్¦జ॒రి॒త్రే¦దు॒హీ॒యత్¦ఇం॒ద్ర॒¦దక్షి॑ణా¦మ॒ఘోనీ᳚ | |
[88] ప్రాతారథఇతి నవర్చస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదఇంద్రస్త్రిష్టుప్ | |
ప్రా॒తా రథో॒ నవో᳚ యోజి॒ సస్ని॒శ్చతు᳚ర్యుగస్త్రిక॒శః స॒ప్తర॑శ్మిః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} దశా᳚రిత్రో మను॒ష్యః॑ స్వ॒ర్షాః స ఇ॒ష్టిభి᳚ర్మ॒తిభీ॒ రంహ్యో᳚ భూత్ ||{1/9}{2.6.21.1}{2.18.1}{2.2.7.1}{815, 209, 2185} ప్రా॒తరితి॑¦రథః॑¦నవః॑¦యో॒జి॒¦సస్నిః॑¦చతుః॑ఽయుగః¦త్రి॒ఽక॒శః¦స॒ప్తఽర॑శ్మిః | |
సాస్మా॒, అరం᳚ ప్రథ॒మం స ద్వి॒తీయ॑ము॒తో తృ॒తీయం॒ మను॑షః॒ స హోతా᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} అ॒న్యస్యా॒ గర్భ॑మ॒న్య ఊ᳚ జనంత॒ సో, అ॒న్యేభిః॑ సచతే॒ జేన్యో॒ వృషా᳚ ||{2/9}{2.6.21.2}{2.18.2}{2.2.7.2}{816, 209, 2186} సః¦అ॒స్మై॒¦అర᳚మ్¦ప్ర॒థ॒మమ్¦సః¦ద్వి॒తీయ᳚మ్¦ఉ॒తో ఇతి॑¦తృ॒తీయ᳚మ్¦మను॑షః¦సః¦హోతా᳚ | |
హరీ॒ ను కం॒ రథ॒ ఇంద్ర॑స్య యోజమా॒యై సూ॒క్తేన॒ వచ॑సా॒ నవే᳚న |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} మో షు త్వామత్ర॑ బ॒హవో॒ హి విప్రా॒ ని రీ᳚రమ॒న్ యజ॑మానాసో, అ॒న్యే ||{3/9}{2.6.21.3}{2.18.3}{2.2.7.3}{817, 209, 2187} హరీ॒ ఇతి॑¦ను¦క॒మ్¦రథే᳚¦ఇంద్ర॑స్య¦యో॒జ॒మ్¦ఆ॒ఽయై¦సు॒.ఔ॒క్తేన॑¦వచ॑సా¦నవే᳚న | |
ఆ ద్వాభ్యాం॒ హరి॑భ్యామింద్ర యా॒హ్యా చ॒తుర్భి॒రా ష॒డ్భిర్హూ॒యమా᳚నః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ఆష్టా॒భిర్ద॒శభిః॑ సోమ॒పేయ॑మ॒యం సు॒తః సు॑మఖ॒ మా మృధ॑స్కః ||{4/9}{2.6.21.4}{2.18.4}{2.2.7.4}{818, 209, 2188} ఆ¦ద్వాభ్యా᳚మ్¦హరి॑ఽభ్యామ్¦ఇం॒ద్ర॒¦యా॒హి॒¦ఆ¦చ॒తుఃఽభిః॑¦ఆ¦ష॒ట్ఽభిః¦హూ॒యమా᳚నః | |
ఆ విం᳚శ॒త్యా త్రిం॒శతా᳚ యాహ్య॒ర్వాఙా చ॑త్వారిం॒శతా॒ హరి॑భిర్యుజా॒నః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ఆ పం᳚చా॒శతా᳚ సు॒రథే᳚భిరిం॒ద్రా ఽఽష॒ష్ట్యా స॑ప్త॒త్యా సో᳚మ॒పేయం᳚ ||{5/9}{2.6.21.5}{2.18.5}{2.2.7.5}{819, 209, 2189} ఆ¦విం॒శ॒త్యా¦త్రిం॒శతా᳚¦యా॒హి॒¦అ॒ర్వాఙ్¦ఆ¦చ॒త్వా॒రిం॒శతా᳚¦హరి॑ఽభిః¦యు॒జా॒నః | |
ఆశీ॒త్యా న॑వ॒త్యా యా᳚హ్య॒ర్వాఙా శ॒తేన॒ హరి॑భిరు॒హ్యమా᳚నః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} అ॒యం హి తే᳚ శు॒నహో᳚త్రేషు॒ సోమ॒ ఇంద్ర॑ త్వా॒యా పరి॑షిక్తో॒ మదా᳚య ||{6/9}{2.6.22.1}{2.18.6}{2.2.7.6}{820, 209, 2190} ఆ¦అ॒శీ॒త్యా¦న॒వ॒త్యా¦యా॒హి॒¦అ॒ర్వాఙ్¦ఆ¦శ॒తేన॑¦హరి॑ఽభిః¦ఉ॒హ్యమా᳚నః | |
మమ॒ బ్రహ్మేం᳚ద్ర యా॒హ్యచ్ఛా॒ విశ్వా॒ హరీ᳚ ధు॒రి ధి॑ష్వా॒ రథ॑స్య |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} పు॒రు॒త్రా హి వి॒హవ్యో᳚ బ॒భూథా॒స్మింఛూ᳚ర॒ సవ॑నే మాదయస్వ ||{7/9}{2.6.22.2}{2.18.7}{2.2.7.7}{821, 209, 2191} మమ॑¦బ్రహ్మ॑¦ఇం॒ద్ర॒¦యా॒హి॒¦అచ్ఛ॑¦విశ్వా᳚¦హరీ॒ ఇతి॑¦ధు॒రి¦ధి॒ష్వ॒¦రథ॑స్య | |
న మ॒ ఇంద్రే᳚ణ స॒ఖ్యం వి యో᳚షద॒స్మభ్య॑మస్య॒ దక్షి॑ణా దుహీత |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ఉప॒ జ్యేష్ఠే॒ వరూ᳚థే॒ గభ॑స్తౌ ప్రా॒యేప్రా᳚యే జిగీ॒వాంసః॑ స్యామ ||{8/9}{2.6.22.3}{2.18.8}{2.2.7.8}{822, 209, 2192} న¦మే॒¦ఇంద్రే᳚ణ¦స॒ఖ్యమ్¦వి¦యో॒ష॒త్¦అ॒స్మభ్య᳚మ్¦అ॒స్య॒¦దక్షి॑ణా¦దు॒హీ॒త॒ | |
నూ॒నం సా తే॒ ప్రతి॒ వరం᳚ జరి॒త్రే దు॑హీ॒యదిం᳚ద్ర॒ దక్షి॑ణా మ॒ఘోనీ᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} శిక్షా᳚ స్తో॒తృభ్యో॒ మాతి॑ ధ॒గ్భగో᳚ నో బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{9/9}{2.6.22.4}{2.18.9}{2.2.7.9}{823, 209, 2193} నూ॒నమ్¦సా¦తే॒¦ప్రతి॑¦వర᳚మ్¦జ॒రి॒త్రే¦దు॒హీ॒యత్¦ఇం॒ద్ర॒¦దక్షి॑ణా¦మ॒ఘోనీ᳚ | |
[89] అపాయ్యస్యేతి నవర్చస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదఇంద్రస్త్రిష్టుప్ | |
అపా᳚య్య॒స్యాంధ॑సో॒ మదా᳚య॒ మనీ᳚షిణః సువా॒నస్య॒ ప్రయ॑సః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యస్మి॒న్నింద్రః॑ ప్ర॒దివి॑ వావృధా॒న ఓకో᳚ ద॒ధే బ్ర᳚హ్మ॒ణ్యంత॑శ్చ॒ నరః॑ ||{1/9}{2.6.23.1}{2.19.1}{2.2.8.1}{824, 210, 2194} అపా᳚యి¦అ॒స్య¦అంధ॑సః¦మదా᳚య¦మనీ᳚షిణః¦సు॒వా॒నస్య॑¦ప్రయ॑సః | |
అ॒స్య మం᳚దా॒నో మధ్వో॒ వజ్ర॑హ॒స్తోఽహి॒మింద్రో᳚, అర్ణో॒వృతం॒ వి వృ॑శ్చత్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ప్ర యద్ వయో॒ న స్వస॑రా॒ణ్యచ్ఛా॒ ప్రయాం᳚సి చ న॒దీనాం॒ చక్ర॑మంత ||{2/9}{2.6.23.2}{2.19.2}{2.2.8.2}{825, 210, 2195} అ॒స్య¦మం॒దా॒నః¦మధ్వః॑¦వజ్ర॑ఽహస్తః¦అహి᳚మ్¦ఇంద్రః॑¦అ॒ర్ణః॒ఽవృత᳚మ్¦వి¦వృ॒శ్చ॒త్ | |
స మాహి॑న॒ ఇంద్రో॒, అర్ణో᳚, అ॒పాం ప్రైర॑యదహి॒హాచ్ఛా᳚ సము॒ద్రం |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} అజ॑నయ॒త్ సూర్యం᳚ వి॒దద్ గా, అ॒క్తునాహ్నాం᳚ వ॒యునా᳚ని సాధత్ ||{3/9}{2.6.23.3}{2.19.3}{2.2.8.3}{826, 210, 2196} సః¦మాహి॑నః¦ఇంద్రః॑¦అర్ణః॑¦అ॒పామ్¦ప్ర¦ఐ॒ర॒య॒త్¦అ॒హి॒ఽహా¦అచ్ఛ॑¦స॒ము॒ద్రమ్ | |
సో, అ॑ప్ర॒తీని॒ మన॑వే పు॒రూణీంద్రో᳚ దాశద్దా॒శుషే॒ హంతి॑ వృ॒త్రం |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} స॒ద్యో యో నృభ్యో᳚, అత॒సాయ్యో॒ భూత్ ప॑స్పృధా॒నేభ్యః॒ సూర్య॑స్య సా॒తౌ ||{4/9}{2.6.23.4}{2.19.4}{2.2.8.4}{827, 210, 2197} సః¦అ॒ప్ర॒తీని॑¦మన॑వే¦పు॒రూణి॑¦ఇంద్రః॑¦దా॒శ॒త్¦దా॒శుషే᳚¦హంతి॑¦వృ॒త్రమ్ | |
స సు᳚న్వ॒త ఇంద్రః॒ సూర్య॒మా ఽఽదే॒వో రి॑ణ॒ఙ్మర్త్యా᳚య స్త॒వాన్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ఆ యద్ ర॒యిం గు॒హద॑వద్యమస్మై॒ భర॒దంశం॒ నైత॑శో దశ॒స్యన్ ||{5/9}{2.6.23.5}{2.19.5}{2.2.8.5}{828, 210, 2198} సః¦సు॒న్వ॒తే¦ఇంద్రః॑¦సూర్య᳚మ్¦ఆ¦దే॒వః¦రి॒ణ॒క్¦మర్త్యా᳚య¦స్త॒వాన్ | |
స రం᳚ధయత్ స॒దివః॒ సార॑థయే॒ శుష్ణ॑మ॒శుషం॒ కుయ॑వం॒ కుత్సా᳚య |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} దివో᳚దాసాయ నవ॒తిం చ॒ నవేంద్రః॒ పురో॒ వ్యై᳚ర॒చ్ఛంబ॑రస్య ||{6/9}{2.6.24.1}{2.19.6}{2.2.8.6}{829, 210, 2199} సః¦రం॒ధ॒య॒త్¦స॒ఽదివః॑¦సార॑థయే¦శుష్ణ᳚మ్¦అ॒శుష᳚మ్¦కుయ॑వమ్¦కుత్సా᳚య | |
ఏ॒వా త॑ ఇంద్రో॒చథ॑మహేమ శ్రవ॒స్యా న త్మనా᳚ వా॒జయం᳚తః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} అ॒శ్యామ॒ తత్ సాప్త॑మాశుషా॒ణా న॒నమో॒ వధ॒రదే᳚వస్య పీ॒యోః ||{7/9}{2.6.24.2}{2.19.7}{2.2.8.7}{830, 210, 2200} ఏ॒వ¦తే॒¦ఇం॒ద్ర॒¦ఉ॒చథ᳚మ్¦అ॒హే॒మ॒¦శ్ర॒వ॒స్యా¦న¦త్మనా᳚¦వా॒జయం᳚తః | |
ఏ॒వా తే᳚ గృత్సమ॒దాః శూ᳚ర॒ మన్మా᳚వ॒స్యవో॒ న వ॒యునా᳚ని తక్షుః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} బ్ర॒హ్మ॒ణ్యంత॑ ఇంద్ర తే॒ నవీ᳚య॒ ఇష॒మూర్జం᳚ సుక్షి॒తిం సు॒మ్నమ॑శ్యుః ||{8/9}{2.6.24.3}{2.19.8}{2.2.8.8}{831, 210, 2201} ఏ॒వ¦తే॒¦గృ॒త్స॒ఽమ॒దాః¦శూ॒ర॒¦మన్మ॑¦అ॒వ॒స్యవః॑¦న¦వ॒యునా᳚ని¦త॒క్షుః॒ | |
నూ॒నం సా తే॒ ప్రతి॒ వరం᳚ జరి॒త్రే దు॑హీ॒యదిం᳚ద్ర॒ దక్షి॑ణా మ॒ఘోనీ᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} శిక్షా᳚ స్తో॒తృభ్యో॒ మాతి॑ ధ॒గ్భగో᳚ నో బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{9/9}{2.6.24.4}{2.19.9}{2.2.8.9}{832, 210, 2202} నూ॒నమ్¦సా¦తే॒¦ప్రతి॑¦వర᳚మ్¦జ॒రి॒త్రే¦దు॒హీ॒యత్¦ఇం॒ద్ర॒¦దక్షి॑ణా¦మ॒ఘోనీ᳚ | |
[90] వయంతఇతి నవర్చస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదఇంద్రస్త్రిష్టుప్ తృతీయావిరాడ్రూపా | |
వ॒యం తే॒ వయ॑ ఇంద్ర వి॒ద్ధి షు ణః॒ ప్ర భ॑రామహే వాజ॒యుర్న రథం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} వి॒ప॒న్యవో॒ దీధ్య॑తో మనీ॒షా సు॒మ్నమియ॑క్షంత॒స్త్వావ॑తో॒ నౄన్ ||{1/9}{2.6.25.1}{2.20.1}{2.2.9.1}{833, 211, 2203} వ॒యమ్¦తే॒¦వయః॑¦ఇం॒ద్ర॒¦వి॒ద్ధి¦సు¦నః॒¦ప్ర¦భ॒రా॒మ॒హే॒¦వా॒జ॒ఽయుః¦న¦రథ᳚మ్ | |
త్వం న॑ ఇంద్ర॒ త్వాభి॑రూ॒తీ త్వా᳚య॒తో, అ॑భిష్టి॒పాసి॒ జనా॑న్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} త్వమి॒నో దా॒శుషో᳚ వరూ॒తేత్థాధీ᳚ర॒భి యో నక్ష॑తి త్వా ||{2/9}{2.6.25.2}{2.20.2}{2.2.9.2}{834, 211, 2204} త్వమ్¦నః॒¦ఇం॒ద్ర॒¦త్వాభిః॑¦ఊ॒తీ¦త్వా॒ఽయ॒తః¦అ॒భి॒ష్టి॒ఽపా¦అ॒సి॒¦జనా॑న్ | |
స నో॒ యువేంద్రో᳚ జో॒హూత్రః॒ సఖా᳚ శి॒వో న॒రామ॑స్తు పా॒తా |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | విరాడ్రూపా} యః శంసం᳚తం॒ యః శ॑శమా॒నమూ॒తీ పచం᳚తం చ స్తు॒వంతం᳚ చ ప్ర॒ణేష॑త్ ||{3/9}{2.6.25.3}{2.20.3}{2.2.9.3}{835, 211, 2205} సః¦నః॒¦యువా᳚¦ఇంద్రః॑¦జో॒హూత్రః॑¦సఖా᳚¦శి॒వః¦న॒రామ్¦అ॒స్తు॒¦పా॒తా | |
తము॑ స్తుష॒ ఇంద్రం॒ తం గృ॑ణీషే॒ యస్మి᳚న్ పు॒రా వా᳚వృ॒ధుః శా᳚శ॒దుశ్చ॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} స వస్వః॒ కామం᳚ పీపరదియా॒నో బ్ర᳚హ్మణ్య॒తో నూత॑నస్యా॒యోః ||{4/9}{2.6.25.4}{2.20.4}{2.2.9.4}{836, 211, 2206} తమ్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦స్తు॒షే॒¦ఇంద్ర᳚మ్¦తమ్¦గృ॒ణీ॒షే॒¦యస్మి॑న్¦పు॒రా¦వ॒వృ॒ధుః¦శా॒శ॒దుః¦చ॒ | |
సో, అంగి॑రసాము॒చథా᳚ జుజు॒ష్వాన్ బ్రహ్మా᳚ తూతో॒దింద్రో᳚ గా॒తుమి॒ష్ణన్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ము॒ష్ణన్ను॒షసః॒ సూర్యే᳚ణ స్త॒వానశ్న॑స్య చిచ్ఛిశ్నథత్ పూ॒ర్వ్యాణి॑ ||{5/9}{2.6.25.5}{2.20.5}{2.2.9.5}{837, 211, 2207} సః¦అంగి॑రసామ్¦ఉ॒చథా᳚¦జు॒జు॒ష్వాన్¦బ్రహ్మ॑¦తూ॒తో॒త్¦ఇంద్రః॑¦గా॒తుమ్¦ఇ॒ష్ణన్ | |
స హ॑ శ్రు॒త ఇంద్రో॒ నామ॑ దే॒వ ఊ॒ర్ధ్వో భు॑వ॒న్మను॑షే ద॒స్మత॑మః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} అవ॑ ప్రి॒యమ॑ర్శసా॒నస్య॑ సా॒హ్వాంఛిరో᳚ భరద్దా॒సస్య॑ స్వ॒ధావా॑న్ ||{6/9}{2.6.26.1}{2.20.6}{2.2.9.6}{838, 211, 2208} సః¦హ॒¦శ్రు॒తః¦ఇంద్రః॑¦నామ॑¦దే॒వః¦ఊ॒ర్ధ్వః¦భు॒వ॒త్¦మను॑షే¦ద॒స్మఽత॑మః | |
స వృ॑త్ర॒హేంద్రః॑ కృ॒ష్ణయో᳚నీః పురంద॒రో దాసీ᳚రైరయ॒ద్వి |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} అజ॑నయ॒న్ మన॑వే॒ క్షామ॒పశ్చ॑ స॒త్రా శంసం॒ యజ॑మానస్య తూతోత్ ||{7/9}{2.6.26.2}{2.20.7}{2.2.9.7}{839, 211, 2209} సః¦వృ॒త్ర॒ఽహా¦ఇంద్రః॑¦కృ॒ష్ణఽయో᳚నీః¦పు॒ర॒మ్ఽద॒రః¦దాసీః᳚¦ఐ॒ర॒య॒త్¦వి | |
తస్మై᳚ తవ॒స్య1॑(అ॒)మను॑ దాయి స॒త్రేంద్రా᳚య దే॒వేభి॒రర్ణ॑సాతౌ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ప్రతి॒ యద॑స్య॒ వజ్రం᳚ బా॒హ్వోర్ధుర్హ॒త్వీ దస్యూ॒న్ పుర॒ ఆయ॑సీ॒ర్ని తా᳚రీత్ ||{8/9}{2.6.26.3}{2.20.8}{2.2.9.8}{840, 211, 2210} తస్మై᳚¦త॒వ॒స్య᳚మ్¦అను॑¦దా॒యి॒¦స॒త్రా¦ఇంద్రా᳚య¦దే॒వేభిః॑¦అర్ణ॑ఽసాతౌ | |
నూ॒నం సా తే॒ ప్రతి॒ వరం᳚ జరి॒త్రే దు॑హీ॒యదిం᳚ద్ర॒ దక్షి॑ణా మ॒ఘోనీ᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} శిక్షా᳚ స్తో॒తృభ్యో॒ మాతి॑ ధ॒గ్భగో᳚ నో బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{9/9}{2.6.26.4}{2.20.9}{2.2.9.9}{841, 211, 2211} నూ॒నమ్¦సా¦తే॒¦ప్రతి॑¦వర᳚మ్¦జ॒రి॒త్రే¦దు॒హీ॒యత్¦ఇం॒ద్ర॒¦దక్షి॑ణా¦మ॒ఘోనీ᳚ | |
[91] విశ్వజిత ఇతి షడృచస్య సూక్తస్యశౌనకోగృత్సమదఇంద్రోజగత్యంత్యాత్రిష్టుప్ | |
వి॒శ్వ॒జితే᳚ ధన॒జితే᳚ స్వ॒ర్జితే᳚ సత్రా॒జితే᳚ నృ॒జిత॑ ఉర్వరా॒జితే᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} అ॒శ్వ॒జితే᳚ గో॒జితే᳚, అ॒బ్జితే᳚ భ॒రేంద్రా᳚య॒ సోమం᳚ యజ॒తాయ॑ హర్య॒తం ||{1/6}{2.6.27.1}{2.21.1}{2.2.10.1}{842, 212, 2212} వి॒శ్వ॒ఽజితే᳚¦ధ॒న॒ఽజితే᳚¦స్వః॒ఽజితే᳚¦స॒త్రా॒ఽజితే᳚¦నృ॒ఽజితే᳚¦ఉ॒ర్వ॒రా॒ఽజితే᳚ | |
అ॒భి॒భువే᳚ఽభిభం॒గాయ॑ వన్వ॒తేఽషా᳚ళ్హాయ॒ సహ॑మానాయ వే॒ధసే᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} తు॒వి॒గ్రయే॒ వహ్న॑యే దు॒ష్టరీ᳚తవే సత్రా॒సాహే॒ నమ॒ ఇంద్రా᳚య వోచత ||{2/6}{2.6.27.2}{2.21.2}{2.2.10.2}{843, 212, 2213} అ॒భి॒ఽభువే᳚¦అ॒భి॒ఽభం॒గాయ॑¦వ॒న్వ॒తే¦అషా᳚ళ్హాయ¦సహ॑మానాయ¦వే॒ధసే᳚ | |
స॒త్రా॒సా॒హో జ॑నభ॒క్షో జ॑నంస॒హశ్చ్యవ॑నో యు॒ధ్మో, అను॒ జోష॑ముక్షి॒తః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} వృ॒తం॒చ॒యః సహు॑రిర్వి॒క్ష్వా᳚రి॒త ఇంద్ర॑స్య వోచం॒ ప్ర కృ॒తాని॑ వీ॒ర్యా᳚ ||{3/6}{2.6.27.3}{2.21.3}{2.2.10.3}{844, 212, 2214} స॒త్రా॒ఽస॒హః¦జ॒న॒ఽభ॒క్షః¦జ॒న॒మ్ఽస॒హః¦చ్యవ॑నః¦యు॒ధ్మః¦అను॑¦జోష᳚మ్¦ఉ॒క్షి॒తః | |
అ॒నా॒ను॒దో వృ॑ష॒భో దోధ॑తో వ॒ధో గం᳚భీ॒ర ఋ॒ష్వో, అస॑మష్టకావ్యః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} ర॒ధ్ర॒చో॒దః శ్నథ॑నో వీళి॒తస్పృ॒థురింద్రః॑ సుయ॒జ్ఞ ఉ॒షసః॒ స్వ॑ర్జనత్ ||{4/6}{2.6.27.4}{2.21.4}{2.2.10.4}{845, 212, 2215} అ॒న॒ను॒ఽదః¦వృ॒ష॒భః¦దోధ॑తః¦వ॒ధః¦గం॒భీ॒రః¦ఋ॒ష్వః¦అస॑మష్టఽకావ్యః | |
య॒జ్ఞేన॑ గా॒తుమ॒ప్తురో᳚ వివిద్రిరే॒ ధియో᳚ హిన్వా॒నా, ఉ॒శిజో᳚ మనీ॒షిణః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} అ॒భి॒స్వరా᳚ ని॒షదా॒ గా, అ॑వ॒స్యవ॒ ఇంద్రే᳚ హిన్వా॒నా ద్రవి॑ణాన్యాశత ||{5/6}{2.6.27.5}{2.21.5}{2.2.10.5}{846, 212, 2216} య॒జ్ఞేన॑¦గా॒తుమ్¦అ॒ప్ఽతురః॑¦వి॒వి॒ద్రి॒రే॒¦ధియః॑¦హి॒న్వా॒నాః¦ఉ॒శిజః॑¦మ॒నీ॒షిణః॑ | |
ఇంద్ర॒ శ్రేష్ఠా᳚ని॒ ద్రవి॑ణాని ధేహి॒ చిత్తిం॒ దక్ష॑స్య సుభగ॒త్వమ॒స్మే |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} పోషం᳚ రయీ॒ణామరి॑ష్టిం త॒నూనాం᳚ స్వా॒ద్మానం᳚ వా॒చః సు॑దిన॒త్వమహ్నాం᳚ ||{6/6}{2.6.27.6}{2.21.6}{2.2.10.6}{847, 212, 2217} ఇంద్ర॑¦శ్రేష్ఠా᳚ని¦ద్రవి॑ణాని¦ధే॒హి॒¦చిత్తి᳚మ్¦దక్ష॑స్య¦సు॒భ॒గ॒ఽత్వమ్¦అ॒స్మే ఇతి॑ | |
[92] త్రికద్రుకేష్వితి చతురృచస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమద ఆద్యాష్టిస్తతోద్వే అతిశక్వర్యావంత్యాష్టిర్వా | |
త్రిక॑ద్రుకేషు మహి॒షో యవా᳚శిరం తువి॒శుష్మ॑స్తృ॒పత్ సోమ॑మపిబ॒ద్ విష్ణు॑నా సు॒తం యథావ॑శత్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | అష్టిః} స ఈం᳚ మమాద॒ మహి॒ కర్మ॒ కర్త॑వే మ॒హాము॒రుం సైనం᳚ సశ్చద్దే॒వో దే॒వం స॒త్యమింద్రం᳚ స॒త్య ఇందుః॑ ||{1/4}{2.6.28.1}{2.22.1}{2.2.11.1}{848, 213, 2218} త్రిఽక॑ద్రుకేషు¦మ॒హి॒షః¦యవ॑ఽఆశిరమ్¦తు॒వి॒ఽశుష్మః॑¦తృ॒పత్¦సోమ᳚మ్¦అ॒పి॒బ॒త్¦విష్ణు॑నా¦సు॒తమ్¦యథా᳚¦అవ॑శత్ | |
అధ॒ త్విషీ᳚మాఀ, అ॒భ్యోజ॑సా॒ క్రివిం᳚ యు॒ధాభ॑వ॒దా రోద॑సీ, అపృణదస్య మ॒జ్మనా॒ ప్ర వా᳚వృధే |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | అతిశక్వరీ} అధ॑త్తా॒న్యం జ॒ఠరే॒ ప్రేమ॑రిచ్యత॒ సైనం᳚ సశ్చద్దే॒వో దే॒వం స॒త్యమింద్రం᳚ స॒త్య ఇందుః॑ ||{2/4}{2.6.28.2}{2.22.2}{2.2.11.2}{849, 213, 2219} అధ॑¦త్విషి॑ఽమాన్¦అ॒భి¦ఓజ॑సా¦క్రివి᳚మ్¦యు॒ధా¦అ॒భ॒వ॒త్¦ఆ¦రోద॑సీ॒ ఇతి॑¦అ॒పృ॒ణ॒త్¦అ॒స్య॒¦మ॒జ్మనా᳚¦ప్ర¦వ॒వృ॒ధే॒ | |
సా॒కం జా॒తః క్రతు॑నా సా॒కమోజ॑సా వవక్షిథ సా॒కం వృ॒ద్ధో వీ॒ర్యైః᳚ సాస॒హిర్మృధో॒ విచ॑ర్షణిః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | అతిశక్వరీ} దాతా॒ రాధః॑ స్తువ॒తే కామ్యం॒ వసు॒ సైనం᳚ సశ్చద్దే॒వో దే॒వం స॒త్యమింద్రం᳚ స॒త్య ఇందుః॑ ||{3/4}{2.6.28.3}{2.22.3}{2.2.11.3}{850, 213, 2220} సా॒కమ్¦జా॒తః¦క్రతు॑నా¦సా॒కమ్¦ఓజ॑సా¦వ॒వ॒క్షి॒థ॒¦సా॒కమ్¦వృ॒ద్ధః¦వీ॒ర్యైః᳚¦స॒స॒హిః¦మృధః॑¦విఽచ॑ర్షణిః | |
తవ॒ త్యన్నర్యం᳚ నృ॒తోఽప॑ ఇంద్ర ప్రథ॒మం పూ॒ర్వ్యం ది॒వి ప్ర॒వాచ్యం᳚ కృ॒తం |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | అష్టిః అతిశక్వరీ వా} యద్దే॒వస్య॒ శవ॑సా॒ ప్రారి॑ణా॒, అసుం᳚ రి॒ణన్న॒పః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | అష్టిః అతిశక్వరీ వా} భువ॒ద్ విశ్వ॑మ॒భ్యాదే᳚వ॒మోజ॑సా వి॒దాదూర్జం᳚ శ॒తక్ర॑తుర్వి॒దాదిషం᳚ ||{4/4}{2.6.28.4}{2.22.4}{2.2.11.4}{851, 213, 2221} తవ॑¦త్యత్¦నర్య᳚మ్¦నృ॒తో॒ ఇతి॑¦అపః॑¦ఇం॒ద్ర॒¦ప్ర॒థ॒మమ్¦పూ॒ర్వ్యమ్¦ది॒వి¦ప్ర॒ఽవాచ్య᳚మ్¦కృ॒తమ్ | |
[93] గణానామిత్యేకోన వింశత్యృచస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదః ఆద్యాపంచమీనవమ్యేకాదశీసప్తదశ్యంత్యానాం బ్రహ్మణస్పతిః శిష్టానాం బృహస్పతిర్జగతీ పంచదశ్యంత్యేత్రిష్టుభౌ | |
గ॒ణానాం᳚ త్వా గ॒ణప॑తిం హవామహే క॒విం క॑వీ॒నాము॑ప॒మశ్ర॑వస్తమం |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} జ్యే॒ష్ఠ॒రాజం॒ బ్రహ్మ॑ణాం బ్రహ్మణస్పత॒ ఆ నః॑ శృ॒ణ్వన్నూ॒తిభిః॑ సీద॒ సాద॑నం ||{1/19}{2.6.29.1}{2.23.1}{2.3.1.1}{852, 214, 2222} గ॒ణానా᳚మ్¦త్వా॒¦గ॒ణఽప॑తిమ్¦హ॒వా॒మ॒హే॒¦క॒విమ్¦క॒వీ॒నామ్¦ఉ॒ప॒మశ్ర॑వఃఽతమమ్ | |
దే॒వాశ్చి॑త్తే, అసుర్య॒ ప్రచే᳚తసో॒ బృహ॑స్పతే య॒జ్ఞియం᳚ భా॒గమా᳚నశుః |{శౌనకో గృత్సమదః | బృహస్పతిః | జగతీ} ఉ॒స్రా, ఇ॑వ॒ సూర్యో॒ జ్యోతి॑షా మ॒హో విశ్వే᳚షా॒మిజ్జ॑ని॒తా బ్రహ్మ॑ణామసి ||{2/19}{2.6.29.2}{2.23.2}{2.3.1.2}{853, 214, 2223} దే॒వాః¦చి॒త్¦తే॒¦అ॒సు॒ర్య॒¦ప్రఽచే᳚తసః¦బృహ॑స్పతే¦య॒జ్ఞియ᳚మ్¦భా॒గమ్¦ఆ॒న॒శుః॒ | |
ఆ వి॒బాధ్యా᳚ పరి॒రాప॒స్తమాం᳚సి చ॒ జ్యోతి॑ష్మంతం॒ రథ॑మృ॒తస్య॑ తిష్ఠసి |{శౌనకో గృత్సమదః | బృహస్పతిః | జగతీ} బృహ॑స్పతే భీ॒మమ॑మిత్ర॒దంభ॑నం రక్షో॒హణం᳚ గోత్ర॒భిదం᳚ స్వ॒ర్విదం᳚ ||{3/19}{2.6.29.3}{2.23.3}{2.3.1.3}{854, 214, 2224} ఆ¦వి॒ఽబాధ్య॑¦ప॒రి॒ఽరపః॑¦తమాం᳚సి¦చ॒¦జ్యోతి॑ష్మంతమ్¦రథ᳚మ్¦ఋ॒తస్య॑¦తి॒ష్ఠ॒సి॒ | |
సు॒నీ॒తిభి᳚ర్నయసి॒ త్రాయ॑సే॒ జనం॒ యస్తుభ్యం॒ దాశా॒న్ న తమంహో᳚, అశ్నవత్ |{శౌనకో గృత్సమదః | బృహస్పతిః | జగతీ} బ్ర॒హ్మ॒ద్విష॒స్తప॑నో మన్యు॒మీర॑సి॒ బృహ॑స్పతే॒ మహి॒ తత్తే᳚ మహిత్వ॒నం ||{4/19}{2.6.29.4}{2.23.4}{2.3.1.4}{855, 214, 2225} సు॒నీ॒తిఽభిః॑¦న॒య॒సి॒¦త్రాయ॑సే¦జన᳚మ్¦యః¦తుభ్య᳚మ్¦దాశా᳚త్¦న¦తమ్¦అంహః॑¦అ॒శ్న॒వ॒త్ | |
న తమంహో॒ న దు॑రి॒తం కుత॑శ్చ॒న నారా᳚తయస్తితిరు॒ర్న ద్వ॑యా॒వినః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} విశ్వా॒, ఇద॑స్మాద్ ధ్వ॒రసో॒ వి బా᳚ధసే॒ యం సు॑గో॒పా రక్ష॑సి బ్రహ్మణస్పతే ||{5/19}{2.6.29.5}{2.23.5}{2.3.1.5}{856, 214, 2226} న¦తమ్¦అంహః॑¦న¦దుః॒ఽఇ॒తమ్¦కుతః॑¦చ॒న¦న¦అరా᳚తయః¦తి॒తి॒రుః॒¦న¦ద్వ॒యా॒వినః॑ | |
త్వం నో᳚ గో॒పాః ప॑థి॒కృద్ వి॑చక్ష॒ణస్తవ᳚ వ్ర॒తాయ॑ మ॒తిభి॑ర్జరామహే |{శౌనకో గృత్సమదః | బృహస్పతిః | జగతీ} బృహ॑స్పతే॒ యో నో᳚, అ॒భి హ్వరో᳚ ద॒ధే స్వా తం మ᳚ర్మర్తు దు॒చ్ఛునా॒ హర॑స్వతీ ||{6/19}{2.6.30.1}{2.23.6}{2.3.1.6}{857, 214, 2227} త్వమ్¦నః॒¦గో॒పాః¦ప॒థి॒ఽకృత్¦వి॒ఽచ॒క్ష॒ణః¦తవ॑¦వ్ర॒తాయ॑¦మ॒తిఽభిః॑¦జ॒రా॒మ॒హే॒ | |
ఉ॒త వా॒ యో నో᳚ మ॒ర్చయా॒దనా᳚గసోఽరాతీ॒వా మర్తః॑ సాను॒కో వృకః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | బృహస్పతిః | జగతీ} బృహ॑స్పతే॒, అప॒ తం వ॑ర్తయా ప॒థః సు॒గం నో᳚, అ॒స్యై దే॒వవీ᳚తయే కృధి ||{7/19}{2.6.30.2}{2.23.7}{2.3.1.7}{858, 214, 2228} ఉ॒త¦వా॒¦యః¦నః॒¦మ॒ర్చయా᳚త్¦అనా᳚గసః¦అ॒రా॒తీ॒ఽవా¦మర్తః॑¦సా॒ను॒కః¦వృకః॑ | |
త్రా॒తారం᳚ త్వా త॒నూనాం᳚ హవామ॒హేఽవ॑స్పర్తరధివ॒క్తార॑మస్మ॒యుం |{శౌనకో గృత్సమదః | బృహస్పతిః | జగతీ} బృహ॑స్పతే దేవ॒నిదో॒ ని బ᳚ర్హయ॒ మా దు॒రేవా॒, ఉత్త॑రం సు॒మ్నమున్న॑శన్ ||{8/19}{2.6.30.3}{2.23.8}{2.3.1.8}{859, 214, 2229} త్రా॒తార᳚మ్¦త్వా॒¦త॒నూనా᳚మ్¦హ॒వా॒మ॒హే॒¦అవ॑ఽస్పర్తః¦అ॒ధి॒ఽవ॒క్తార᳚మ్¦అ॒స్మ॒ఽయుమ్ | |
త్వయా᳚ వ॒యం సు॒వృధా᳚ బ్రహ్మణస్పతే స్పా॒ర్హా వసు॑ మను॒ష్యా ద॑దీమహి |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} యా నో᳚ దూ॒రే త॒ళితో॒ యా, అరా᳚తయో॒ఽభి సంతి॑ జం॒భయా॒ తా, అ॑న॒ప్నసః॑ ||{9/19}{2.6.30.4}{2.23.9}{2.3.1.9}{860, 214, 2230} త్వయా᳚¦వ॒యమ్¦సు॒ఽవృధా᳚¦బ్ర॒హ్మ॒ణః॒¦ప॒తే॒¦స్పా॒ర్హా¦వసు॑¦మ॒ను॒ష్యా᳚¦ఆ¦ద॒దీ॒మ॒హి॒ | |
త్వయా᳚ వ॒యము॑త్త॒మం ధీ᳚మహే॒ వయో॒ బృహ॑స్పతే॒ పప్రి॑ణా॒ సస్ని॑నా యు॒జా |{శౌనకో గృత్సమదః | బృహస్పతిః | జగతీ} మా నో᳚ దుః॒శంసో᳚, అభిది॒ప్సురీ᳚శత॒ ప్ర సు॒శంసా᳚ మ॒తిభి॑స్తారిషీమహి ||{10/19}{2.6.30.5}{2.23.10}{2.3.1.10}{861, 214, 2231} త్వయా᳚¦వ॒యమ్¦ఉ॒త్ఽత॒మమ్¦ధీ॒మ॒హే॒¦వయః॑¦బృహ॑స్పతే¦పప్రి॑ణా¦సస్ని॑నా¦యు॒జా | |
అ॒నా॒ను॒దో వృ॑ష॒భో జగ్మి॑రాహ॒వం నిష్ట॑ప్తా॒ శత్రుం॒ పృత॑నాసు సాస॒హిః |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} అసి॑ స॒త్య ఋ॑ణ॒యా బ్ర᳚హ్మణస్పత ఉ॒గ్రస్య॑ చిద్దమి॒తా వీ᳚ళుహ॒ర్షిణః॑ ||{11/19}{2.6.31.1}{2.23.11}{2.3.1.11}{862, 214, 2232} అ॒న॒ను॒ఽదః¦వృ॒ష॒భః¦జగ్మిః॑¦ఆ॒ఽహ॒వమ్¦నిఃఽత॑ప్తా¦శత్రు᳚మ్¦పృత॑నాసు¦స॒స॒హిః | |
అదే᳚వేన॒ మన॑సా॒ యో రి॑ష॒ణ్యతి॑ శా॒సాము॒గ్రో మన్య॑మానో॒ జిఘాం᳚సతి |{శౌనకో గృత్సమదః | బృహస్పతిః | జగతీ} బృహ॑స్పతే॒ మా ప్రణ॒క్ తస్య॑ నో వ॒ధో ని క᳚ర్మ మ॒న్యుం దు॒రేవ॑స్య॒ శర్ధ॑తః ||{12/19}{2.6.31.2}{2.23.12}{2.3.1.12}{863, 214, 2233} అదే᳚వేన¦మన॑సా¦యః¦రి॒ష॒ణ్యతి॑¦శా॒సామ్¦ఉ॒గ్రః¦మయ॑మానః¦జిఘాం᳚సతి | |
భరే᳚షు॒ హవ్యో॒ నమ॑సోప॒సద్యో॒ గంతా॒ వాజే᳚షు॒ సని॑తా॒ ధనం᳚ధనం |{శౌనకో గృత్సమదః | బృహస్పతిః | జగతీ} విశ్వా॒, ఇద॒ర్యో, అ॑భిది॒ప్స్వో॒3॑(ఓ॒) మృధో॒ బృహ॒స్పతి॒ర్వి వ॑వర్హా॒ రథాఀ᳚, ఇవ ||{13/19}{2.6.31.3}{2.23.13}{2.3.1.13}{864, 214, 2234} భరే᳚షు¦హవ్యః॑¦నమ॑సా¦ఉ॒ప॒ఽసద్యః॑¦గంతా᳚¦వాజే᳚షు¦సని॑తా¦ధన᳚మ్ఽధనమ్ | |
తేజి॑ష్ఠయా తప॒నీ ర॒క్షస॑స్తప॒ యే త్వా᳚ ని॒దే ద॑ధి॒రే దృ॒ష్టవీ᳚ర్యం |{శౌనకో గృత్సమదః | బృహస్పతిః | జగతీ} ఆ॒విస్తత్ కృ॑ష్వ॒ యదస॑త్త ఉ॒క్థ్య1॑(అం॒) బృహ॑స్పతే॒ వి ప॑రి॒రాపో᳚, అర్దయ ||{14/19}{2.6.31.4}{2.23.14}{2.3.1.14}{865, 214, 2235} తేజి॑ష్ఠయా¦త॒ప॒నీ¦ర॒క్షసః॑¦త॒ప॒¦యే¦త్వా॒¦ని॒దే¦ద॒ధి॒రే¦దృ॒ష్టఽవీ᳚ర్యమ్ | |
బృహ॑స్పతే॒, అతి॒ యద॒ర్యో, అర్హా᳚ద్ ద్యు॒మద్ వి॒భాతి॒ క్రతు॑మ॒జ్జనే᳚షు |{శౌనకో గృత్సమదః | బృహస్పతిః | త్రిష్టుప్} యద్దీ॒దయ॒చ్ఛవ॑స ఋతప్రజాత॒ తద॒స్మాసు॒ ద్రవి॑ణం ధేహి చి॒త్రం ||{15/19}{2.6.31.5}{2.23.15}{2.3.1.15}{866, 214, 2236} బృహ॑స్పతే¦అతి॑¦యత్¦అ॒ర్యః¦అర్హా᳚త్¦ద్యు॒ఽమత్¦వి॒ఽభాతి॑¦క్రతు॑ఽమత్¦జనే᳚షు | |
మా నః॑ స్తే॒నేభ్యో॒ యే, అ॒భి ద్రు॒హస్ప॒దే ని॑రా॒మిణో᳚ రి॒పవోఽన్నే᳚షు జాగృ॒ధుః |{శౌనకో గృత్సమదః | బృహస్పతిః | జగతీ} ఆ దే॒వానా॒మోహ॑తే॒ వి వ్రయో᳚ హృ॒ది బృహ॑స్పతే॒ న ప॒రః సామ్నో᳚ విదుః ||{16/19}{2.6.32.1}{2.23.16}{2.3.1.16}{867, 214, 2237} మా¦నః॒¦స్తే॒నేభ్యః॑¦యే¦అ॒భి¦ద్రు॒హః¦ప॒దే¦ని॒రా॒మిణః॑¦రి॒పవః॑¦అన్నే᳚షు¦జ॒గృ॒ధుః | |
విశ్వే᳚భ్యో॒ హి త్వా॒ భువ॑నేభ్య॒స్పరి॒ త్వష్టాజ॑న॒త్ సామ్నః॑సామ్నః క॒విః |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} స ఋ॑ణ॒చిదృ॑ణ॒యా బ్రహ్మ॑ణ॒స్పతి॑ర్ద్రు॒హో హం॒తా మ॒హ ఋ॒తస్య॑ ధ॒ర్తరి॑ ||{17/19}{2.6.32.2}{2.23.17}{2.3.1.17}{868, 214, 2238} విశ్వే᳚భ్యః¦హి¦త్వా॒¦భువ॑నేభ్యః¦పరి॑¦త్వష్టా᳚¦అజ॑నత్¦సామ్నః॑ఽసామ్నః¦క॒విః | |
తవ॑ శ్రి॒యే వ్య॑జిహీత॒ పర్వ॑తో॒ గవాం᳚ గో॒త్రము॒దసృ॑జో॒ యదం᳚గిరః |{శౌనకో గృత్సమదః | బృహస్పతిః | జగతీ} ఇంద్రే᳚ణ యు॒జా తమ॑సా॒ పరీ᳚వృతం॒ బృహ॑స్పతే॒ నిర॒పామౌ᳚బ్జో, అర్ణ॒వం ||{18/19}{2.6.32.3}{2.23.18}{2.3.1.18}{869, 214, 2239} తవ॑¦శ్రి॒యే¦వి¦అ॒జి॒హీ॒త॒¦పర్వ॑తః¦గవా᳚మ్¦గో॒త్రమ్¦ఉ॒త్.ఆసృ॑జః¦యత్¦అం॒గి॒రః॒ | |
బ్రహ్మ॑ణస్పతే॒ త్వమ॒స్య యం॒తా సూ॒క్తస్య॑ బోధి॒ తన॑యం చ జిన్వ |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | త్రిష్టుప్} విశ్వం॒ తద్ భ॒ద్రం యదవం᳚తి దే॒వా బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{19/19}{2.6.32.4}{2.23.19}{2.3.1.19}{870, 214, 2240} బ్రహ్మ॑ణః¦ప॒తే॒¦త్వమ్¦అ॒స్య¦యం॒తా¦సు॒.ఔ॒క్తస్య॑¦బో॒ధి॒¦తన॑యమ్¦చ॒¦జి॒న్వ॒ | |
[94] సేమామితి షోళశర్చస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదోబ్రహ్మణస్పతిః ప్రథమాదశమ్యోబృహస్పతిర్ద్వాదశ్యైంద్రాబ్రహ్మణస్పతీ జగతీద్వాదశ్యంత్యేత్రిష్టుభౌ | |
సేమామ॑విడ్ఢి॒ ప్రభృ॑తిం॒ య ఈశి॑షే॒ఽయా వి॑ధేమ॒ నవ॑యా మ॒హా గి॒రా |{శౌనకో గృత్సమదః | బృహస్పతిః | జగతీ} యథా᳚ నో మీ॒ఢ్వాన్ త్స్తవ॑తే॒ సఖా॒ తవ॒ బృహ॑స్పతే॒ సీష॑ధః॒ సోత నో᳚ మ॒తిం ||{1/16}{2.7.1.1}{2.24.1}{2.3.2.1}{871, 215, 2241} సః¦ఇ॒మామ్¦అ॒వి॒డ్ఢి॒¦ప్రఽభృ॑తిమ్¦యః¦ఈశి॑షే¦అ॒యా¦వి॒ధే॒మ॒¦నవ॑యా¦మ॒హా¦గి॒రా | |
యో నంత్వా॒న్యన॑మ॒న్న్యోజ॑సో॒తాద॑ర్దర్మ॒న్యునా॒ శంబ॑రాణి॒ వి |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} ప్రాచ్యా᳚వయ॒దచ్యు॑తా॒ బ్రహ్మ॑ణ॒స్పతి॒రా చావి॑శ॒ద్ వసు॑మంతం॒ వి పర్వ॑తం ||{2/16}{2.7.1.2}{2.24.2}{2.3.2.2}{872, 215, 2242} యః¦నంత్వా᳚ని¦అన॑మత్¦ని¦ఓజ॑సా¦ఉ॒త¦అ॒ద॒ర్దః॒¦మ॒న్యునా᳚¦శంబ॑రాణి¦వి | |
తద్దే॒వానాం᳚ దే॒వత॑మాయ॒ కర్త్వ॒మశ్ర॑థ్నన్ దృ॒ళ్హావ్ర॑దంత వీళి॒తా |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} ఉద్గా, ఆ᳚జ॒దభి॑న॒ద్ బ్రహ్మ॑ణా వ॒లమగూ᳚హ॒త్తమో॒ వ్య॑చక్షయ॒త్స్వః॑ ||{3/16}{2.7.1.3}{2.24.3}{2.3.2.3}{873, 215, 2243} తత్¦దే॒వానా᳚మ్¦దే॒వఽత॑మాయ¦కర్త్వ᳚మ్¦అశ్ర॑థ్నన్¦దృ॒ళ్హా¦అవ్ర॑దంత¦వీ॒ళి॒తా | |
అశ్మా᳚స్యమవ॒తం బ్రహ్మ॑ణ॒స్పతి॒ర్మధు॑ధారమ॒భి యమోజ॒సాతృ॑ణత్ |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} తమే॒వ విశ్వే᳚ పపిరే స్వ॒ర్దృశో᳚ బ॒హు సా॒కం సి॑సిచు॒రుత్స॑ము॒ద్రిణం᳚ ||{4/16}{2.7.1.4}{2.24.4}{2.3.2.4}{874, 215, 2244} అశ్మ॑ఽఆస్యమ్¦అ॒వ॒తమ్¦బ్రహ్మ॑ణః¦పతిః॑¦మధు॑ఽధారమ్¦అ॒భి¦యమ్¦ఓజ॑సా¦అతృ॑ణత్ | |
సనా॒ తా కా చి॒ద్భువ॑నా॒ భవీ᳚త్వా మా॒ద్భిః శ॒రద్భి॒ర్దురో᳚ వరంత వః |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} అయ॑తంతా చరతో, అ॒న్యద᳚న్య॒దిద్ యా చ॒కార॑ వ॒యునా॒ బ్రహ్మ॑ణ॒స్పతిః॑ ||{5/16}{2.7.1.5}{2.24.5}{2.3.2.5}{875, 215, 2245} సనా᳚¦తా¦కా¦చి॒త్¦భువ॑నా¦భవీ᳚త్వా¦మా॒త్ఽభిః¦శ॒రత్ఽభిః॑¦దురః॑¦వ॒రం॒త॒¦వః॒ | |
అ॒భి॒నక్షం᳚తో, అ॒భి యే తమా᳚న॒శుర్ని॒ధిం ప॑ణీ॒నాం ప॑ర॒మం గుహా᳚ హి॒తం |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} తే వి॒ద్వాంసః॑ ప్రతి॒చక్ష్యానృ॑తా॒ పున॒ర్యత॑ ఉ॒ ఆయ॒న్ తదుదీ᳚యురా॒విశం᳚ ||{6/16}{2.7.2.1}{2.24.6}{2.3.2.6}{876, 215, 2246} అ॒భి॒ఽనక్షం᳚తః¦అ॒భి¦యే¦తమ్¦ఆ॒న॒శుః¦ని॒ఽధిమ్¦ప॒ణీ॒నామ్¦ప॒ర॒మమ్¦గుహా᳚¦హి॒తమ్ | |
ఋ॒తావా᳚నః ప్రతి॒చక్ష్యానృ॑తా॒ పున॒రాత॒ ఆ త॑స్థుః క॒వయో᳚ మ॒హస్ప॒థః |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} తే బా॒హుభ్యాం᳚ ధమి॒తమ॒గ్నిమశ్మ॑ని॒ నకిః॒ షో, అ॒స్త్యర॑ణో జ॒హుర్హి తం ||{7/16}{2.7.2.2}{2.24.7}{2.3.2.7}{877, 215, 2247} ఋ॒తఽవా᳚నః¦ప్ర॒తి॒ఽచక్ష్య॑¦అనృ॑తా¦పునః॑¦ఆ¦అతః॑¦ఆ¦త॒స్థుః॒¦క॒వయః॑¦మ॒హః¦ప॒థః | |
ఋ॒తజ్యే᳚న క్షి॒ప్రేణ॒ బ్రహ్మ॑ణ॒స్పతి॒ర్యత్ర॒ వష్టి॒ ప్ర తద॑శ్నోతి॒ ధన్వ॑నా |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} తస్య॑ సా॒ధ్వీరిష॑వో॒ యాభి॒రస్య॑తి నృ॒చక్ష॑సో దృ॒శయే॒ కర్ణ॑యోనయః ||{8/16}{2.7.2.3}{2.24.8}{2.3.2.8}{878, 215, 2248} ఋ॒తఽజ్యే᳚న¦క్షి॒ప్రేణ॑¦బ్రహ్మ॑ణః¦పతిః॑¦యత్ర॑¦వష్టి॑¦ప్ర¦తత్¦అ॒శ్నో॒తి॒¦ధన్వ॑నా | |
స సం᳚న॒యః స వి॑న॒యః పు॒రోహి॑తః॒ స సుష్టు॑తః॒ స యు॒ధి బ్రహ్మ॑ణ॒స్పతిః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} చా॒క్ష్మో యద్వాజం॒ భర॑తే మ॒తీ ధనా ఽఽదిత్ సూర్య॑స్తపతి తప్య॒తుర్వృథా᳚ ||{9/16}{2.7.2.4}{2.24.9}{2.3.2.9}{879, 215, 2249} సః¦స॒మ్ఽన॒యః¦సః¦వి॒ఽన॒యః¦పు॒రఃఽహి॑తః¦సః¦సుఽస్తు॑తః¦సః¦యు॒ధి¦బ్రహ్మ॑ణః¦పతిః॑ | |
వి॒భు ప్ర॒భు ప్ర॑థ॒మం మే॒హనా᳚వతో॒ బృహ॒స్పతేః᳚ సువి॒దత్రా᳚ణి॒ రాధ్యా᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | బృహస్పతిః | జగతీ} ఇ॒మా సా॒తాని॑ వే॒న్యస్య॑ వా॒జినో॒ యేన॒ జనా᳚, ఉ॒భయే᳚ భుంజ॒తే విశః॑ ||{10/16}{2.7.2.5}{2.24.10}{2.3.2.10}{880, 215, 2250} వి॒ఽభు¦ప్ర॒ఽభు¦ప్ర॒థ॒మమ్¦మే॒హనా᳚ఽవతః¦బృహ॒స్పతేః᳚¦సు॒ఽవి॒దత్రా᳚ణి¦రాధ్యా᳚ | |
యోఽవ॑రే వృ॒జనే᳚ వి॒శ్వథా᳚ వి॒భుర్మ॒హాము॑ ర॒ణ్వః శవ॑సా వ॒వక్షి॑థ |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} స దే॒వో దే॒వాన్ ప్రతి॑ పప్రథే పృ॒థు విశ్వేదు॒ తా ప॑రి॒భూర్బ్రహ్మ॑ణ॒స్పతిః॑ ||{11/16}{2.7.3.1}{2.24.11}{2.3.2.11}{881, 215, 2251} యః¦అవ॑రే¦వృ॒జనే᳚¦వి॒శ్వఽథా᳚¦వి॒ఽభుః¦మ॒హామ్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦ర॒ణ్వః¦శవ॑సా¦వ॒వక్షి॑థ | |
విశ్వం᳚ స॒త్యం మ॑ఘవానా యు॒వోరిదాప॑శ్చ॒న ప్ర మి॑నంతి వ్ర॒తం వాం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రాబ్రహ్మణస్పతీః | త్రిష్టుప్} అచ్ఛేం᳚ద్రాబ్రహ్మణస్పతీ హ॒విర్నోఽన్నం॒ యుజే᳚వ వా॒జినా᳚ జిగాతం ||{12/16}{2.7.3.2}{2.24.12}{2.3.2.12}{882, 215, 2252} విశ్వ᳚మ్¦స॒త్యమ్¦మ॒ఘ॒ఽవా॒నా॒¦యు॒వోః¦ఇత్¦ఆపః॑¦చ॒న¦ప్ర¦మి॒నం॒తి॒¦వ్ర॒తమ్¦వా॒మ్ | |
ఉ॒తాశి॑ష్ఠా॒, అను॑ శృణ్వంతి॒ వహ్న॑యః స॒భేయో॒ విప్రో᳚ భరతే మ॒తీ ధనా᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} వీ॒ళు॒ద్వేషా॒, అను॒ వశ॑ ఋ॒ణమా᳚ద॒దిః స హ॑ వా॒జీ స॑మి॒థే బ్రహ్మ॑ణ॒స్పతిః॑ ||{13/16}{2.7.3.3}{2.24.13}{2.3.2.13}{883, 215, 2253} ఉ॒త¦ఆశి॑ష్ఠాః¦అను॑¦శృ॒ణ్వం॒తి॒¦వహ్న॑యః¦స॒భేయః॑¦విప్రః॑¦భ॒ర॒తే॒¦మ॒తీ¦ధనా᳚ | |
బ్రహ్మ॑ణ॒స్పతే᳚రభవద్ యథావ॒శం స॒త్యో మ॒న్యుర్మహి॒ కర్మా᳚ కరిష్య॒తః |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} యో గా, ఉ॒దాజ॒త్స ది॒వే వి చా᳚భజన్ మ॒హీవ॑ రీ॒తిః శవ॑సాసర॒త్ పృథ॑క్ ||{14/16}{2.7.3.4}{2.24.14}{2.3.2.14}{884, 215, 2254} బ్రహ్మ॑ణః¦పతేః᳚¦అ॒భ॒వ॒త్¦య॒థా॒ఽవ॒శమ్¦స॒త్యః¦మ॒న్యుః¦మహి॑¦కర్మ॑¦క॒రి॒ష్య॒తః | |
బ్రహ్మ॑ణస్పతే సు॒యమ॑స్య వి॒శ్వహా᳚ రా॒యః స్యా᳚మ ర॒థ్యో॒3॑(ఓ॒) వయ॑స్వతః |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} వీ॒రేషు॑ వీ॒రాఀ, ఉప॑ పృఙ్ధి న॒స్త్వం యదీశా᳚నో॒ బ్రహ్మ॑ణా॒ వేషి॑ మే॒ హవం᳚ ||{15/16}{2.7.3.5}{2.24.15}{2.3.2.15}{885, 215, 2255} బ్రహ్మ॑ణః¦ప॒తే॒¦సు॒ఽయమ॑స్య¦వి॒శ్వహా᳚¦రా॒యః¦స్యా॒మ॒¦ర॒థ్యః॑¦వయ॑స్వతః | |
బ్రహ్మ॑ణస్పతే॒ త్వమ॒స్య యం॒తా సూ॒క్తస్య॑ బోధి॒ తన॑యం చ జిన్వ |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | త్రిష్టుప్} విశ్వం॒ తద్ భ॒ద్రం యదవం᳚తి దే॒వా బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{16/16}{2.7.3.6}{2.24.16}{2.3.2.16}{886, 215, 2256} బ్రహ్మ॑ణః¦ప॒తే॒¦త్వమ్¦అ॒స్య¦యం॒తా¦సు॒.ఔ॒క్తస్య॑¦బో॒ధి॒¦తన॑యమ్¦చ॒¦జి॒న్వ॒ | |
[95] ఇంధానఇతి పంచర్చస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదోబ్రహ్మణస్పతిర్జగతీ | |
ఇంధా᳚నో, అ॒గ్నిం వ॑నవద్ వనుష్య॒తః కృ॒తబ్ర᳚హ్మా శూశువద్ రా॒తహ᳚వ్య॒ ఇత్ |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} జా॒తేన॑ జా॒తమతి॒ స ప్ర స॑ర్సృతే॒ యంయం॒ యుజం᳚ కృణు॒తే బ్రహ్మ॑ణ॒స్పతిః॑ ||{1/5}{2.7.4.1}{2.25.1}{2.3.3.1}{887, 216, 2257} ఇంధా᳚నః¦అ॒గ్నిమ్¦వ॒న॒వ॒త్¦వ॒ను॒ష్య॒తః¦కృ॒తఽబ్ర᳚హ్మా¦శూ॒శు॒వ॒త్¦రా॒తఽహ᳚వ్యః¦ఇత్ | |
వీ॒రేభి᳚ర్వీ॒రాన్ వ॑నవద్ వనుష్య॒తో గోభీ᳚ ర॒యిం ప॑ప్రథ॒ద్ బోధ॑తి॒ త్మనా᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} తో॒కం చ॒ తస్య॒ తన॑యం చ వర్ధతే॒ యంయం॒ యుజం᳚ కృణు॒తే బ్రహ్మ॑ణ॒స్పతిః॑ ||{2/5}{2.7.4.2}{2.25.2}{2.3.3.2}{888, 216, 2258} వీ॒రేభిః॑¦వీ॒రాన్¦వ॒న॒వ॒త్¦వ॒ను॒ష్య॒తః¦గోభిః॑¦ర॒యిమ్¦ప॒ప్ర॒థ॒త్¦బోధ॑తి¦త్మనా᳚ | |
సింధు॒ర్న క్షోదః॒ శిమీ᳚వాఀ, ఋఘాయ॒తో వృషే᳚వ॒ వధ్రీఀ᳚ర॒భి వ॒ష్ట్యోజ॑సా |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} అ॒గ్నేరి॑వ॒ ప్రసి॑తి॒ర్నాహ॒ వర్త॑వే॒ యంయం॒ యుజం᳚ కృణు॒తే బ్రహ్మ॑ణ॒స్పతిః॑ ||{3/5}{2.7.4.3}{2.25.3}{2.3.3.3}{889, 216, 2259} సింధుః॑¦న¦క్షోదః॑¦శిమీ᳚ఽవాన్¦ఋ॒ఘా॒య॒తః¦వృషా᳚ఽఇవ¦వధ్రీ᳚న్¦అ॒భి¦వ॒ష్టి॒¦ఓజ॑సా | |
తస్మా᳚, అర్షంతి ది॒వ్యా, అ॑స॒శ్చతః॒ స సత్వ॑భిః ప్రథ॒మో గోషు॑ గచ్ఛతి |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} అని॑భృష్టతవిషిర్హం॒త్యోజ॑సా॒ యంయం॒ యుజం᳚ కృణు॒తే బ్రహ్మ॑ణ॒స్పతిః॑ ||{4/5}{2.7.4.4}{2.25.4}{2.3.3.4}{890, 216, 2260} తస్మై᳚¦అ॒ర్షం॒తి॒¦ది॒వ్యాః¦అ॒స॒శ్చతః॑¦సః¦సత్వ॑ఽభిః¦ప్ర॒థ॒మః¦గోషు॑¦గ॒చ్ఛ॒తి॒ | |
తస్మా॒, ఇద్విశ్వే᳚ ధునయంత॒ సింధ॒వోఽచ్ఛి॑ద్రా॒ శర్మ॑ దధిరే పు॒రూణి॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} దే॒వానాం᳚ సు॒మ్నే సు॒భగః॒ స ఏ᳚ధతే॒ యంయం॒ యుజం᳚ కృణు॒తే బ్రహ్మ॑ణ॒స్పతిః॑ ||{5/5}{2.7.4.5}{2.25.5}{2.3.3.5}{891, 216, 2261} తస్మై᳚¦ఇత్¦విశ్వే᳚¦ధు॒న॒యం॒త॒¦సింధ॑వః¦అచ్ఛి॑ద్రా¦శర్మ॑¦ద॒ధి॒రే॒¦పు॒రూణి॑ | |
[96] ఋజురిదితి చతురృచస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదోబ్రహ్మణస్పతిర్జగతీ | |
ఋ॒జురిచ్ఛంసో᳚ వనవద్ వనుష్య॒తో దే᳚వ॒యన్నిదదే᳚వయంతమ॒భ్య॑సత్ |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} సు॒ప్రా॒వీరిద్ వ॑నవత్ పృ॒త్సు దు॒ష్టరం॒ యజ్వేదయ॑జ్యో॒ర్వి భ॑జాతి॒ భోజ॑నం ||{1/4}{2.7.5.1}{2.26.1}{2.3.4.1}{892, 217, 2262} ఋ॒జుః¦ఇత్¦శంసః॑¦వ॒న॒వ॒త్¦వ॒ను॒ష్య॒తః¦దే॒వ॒ఽయన్¦ఇత్¦అదే᳚వఽయంతమ్¦అ॒భి¦అ॒స॒త్ | |
యజ॑స్వ వీర॒ ప్ర వి॑హి మనాయ॒తో భ॒ద్రం మనః॑ కృణుష్వ వృత్ర॒తూర్యే᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} హ॒విష్కృ॑ణుష్వ సు॒భగో॒ యథాస॑సి॒ బ్రహ్మ॑ణ॒స్పతే॒రవ॒ ఆ వృ॑ణీమహే ||{2/4}{2.7.5.2}{2.26.2}{2.3.4.2}{893, 217, 2263} యజ॑స్వ¦వీ॒ర॒¦ప్ర¦వి॒హి॒¦మ॒నా॒య॒తః¦భ॒ద్రమ్¦మనః॑¦కృ॒ణు॒ష్వ॒¦వృ॒త్ర॒ఽతూర్యే᳚ | |
స ఇజ్జనే᳚న॒ స వి॒శా స జన్మ॑నా॒ స పు॒త్రైర్వాజం᳚ భరతే॒ ధనా॒ నృభిః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} దే॒వానాం॒ యః పి॒తర॑మా॒వివా᳚సతి శ్ర॒ద్ధామ॑నా హ॒విషా॒ బ్రహ్మ॑ణ॒స్పతిం᳚ ||{3/4}{2.7.5.3}{2.26.3}{2.3.4.3}{894, 217, 2264} సః¦ఇత్¦జనే᳚న¦సః¦వి॒శా¦సః¦జన్మ॑నా¦సః¦పు॒త్రైః¦వాజ᳚మ్¦భ॒ర॒తే॒¦ధనా᳚¦నృఽభిః॑ | |
యో, అ॑స్మై హ॒వ్యైర్ఘృ॒తవ॑ద్భి॒రవి॑ధ॒త్ ప్ర తం ప్రా॒చా న॑యతి॒ బ్రహ్మ॑ణ॒స్పతిః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | బ్రహ్మణస్పతిః | జగతీ} ఉ॒రు॒ష్యతీ॒మంహ॑సో॒ రక్ష॑తీ రి॒షో॒3॑(ఓం॒)ఽహోశ్చి॑దస్మా, ఉరు॒చక్రి॒రద్భు॑తః ||{4/4}{2.7.5.4}{2.26.4}{2.3.4.4}{895, 217, 2265} యః¦అ॒స్మై॒¦హ॒వ్యైః¦ఘృ॒తవ॑త్ఽభిః¦అవి॑ధత్¦ప్ర¦తమ్¦ప్రా॒చా¦న॒య॒తి॒¦బ్రహ్మ॑ణః¦పతిః॑ | |
[97] ఇమాగిరఇతి సప్తదశర్చస్య సూక్తస్య గార్త్సమదః కూర్మ ఆదిత్యాత్రిష్టుప్ | |
ఇ॒మా గిర॑ ఆది॒త్యేభ్యో᳚ ఘృ॒తస్నూః᳚ స॒నాద్ రాజ॑భ్యో జు॒హ్వా᳚ జుహోమి |{గార్త్సమదః కూర్మః | ఆదిత్యాః | త్రిష్టుప్} శృ॒ణోతు॑ మి॒త్రో, అ᳚ర్య॒మా భగో᳚ నస్తువిజా॒తో వరు॑ణో॒ దక్షో॒, అంశః॑ ||{1/17}{2.7.6.1}{2.27.1}{2.3.5.1}{896, 218, 2266} ఇ॒మాః¦గిరః॑¦ఆ॒ది॒త్యేభ్యః॑¦ఘృ॒తఽస్నూః᳚¦స॒నాత్¦రాజ॑ఽభ్యః¦జు॒హ్వా᳚¦జు॒హో॒మి॒ | |
ఇ॒మం స్తోమం॒ సక్ర॑తవో మే, అ॒ద్య మి॒త్రో, అ᳚ర్య॒మా వరు॑ణో జుషంత |{గార్త్సమదః కూర్మః | ఆదిత్యాః | త్రిష్టుప్} ఆ॒ది॒త్యాసః॒ శుచ॑యో॒ ధార॑పూతా॒, అవృ॑జినా, అనవ॒ద్యా, అరి॑ష్టాః ||{2/17}{2.7.6.2}{2.27.2}{2.3.5.2}{897, 218, 2267} ఇ॒మమ్¦స్తోమ᳚మ్¦సఽక్ర॑తవః¦మే॒¦అ॒ద్య¦మి॒త్రః¦అ॒ర్య॒మా¦వరు॑ణః¦జు॒షం॒త॒ | |
త ఆ᳚ది॒త్యాస॑ ఉ॒రవో᳚ గభీ॒రా, అద॑బ్ధాసో॒ దిప్సం᳚తో భూర్య॒క్షాః |{గార్త్సమదః కూర్మః | ఆదిత్యాః | త్రిష్టుప్} అం॒తః ప॑శ్యంతి వృజి॒నోత సా॒ధు సర్వం॒ రాజ॑భ్యః పర॒మా చి॒దంతి॑ ||{3/17}{2.7.6.3}{2.27.3}{2.3.5.3}{898, 218, 2268} తే¦ఆ॒ది॒త్యాసః॑¦ఉ॒రవః॑¦గ॒భీ॒రాః¦అద॑బ్ధాసః¦దిప్సం᳚తః¦భూ॒రి॒.ఆ॒క్షాః | |
ధా॒రయం᳚త ఆది॒త్యాసో॒ జగ॒త్ స్థా దే॒వా విశ్వ॑స్య॒ భువ॑నస్య గో॒పాః |{గార్త్సమదః కూర్మః | ఆదిత్యాః | త్రిష్టుప్} దీ॒ర్ఘాధి॑యో॒ రక్ష॑మాణా, అసు॒ర్య॑మృ॒తావా᳚న॒శ్చయ॑మానా, ఋ॒ణాని॑ ||{4/17}{2.7.6.4}{2.27.4}{2.3.5.4}{899, 218, 2269} ధా॒రయం᳚తః¦ఆ॒ది॒త్యాసః॑¦జగ॑త్¦స్థాః¦దే॒వాః¦విశ్వ॑స్య¦భువ॑నస్య¦గో॒పాః | |
వి॒ద్యామా᳚దిత్యా॒, అవ॑సో వో, అ॒స్య యద᳚ర్యమన్ భ॒య ఆ చి᳚న్మయో॒భు |{గార్త్సమదః కూర్మః | ఆదిత్యాః | త్రిష్టుప్} యు॒ష్మాకం᳚ మిత్రావరుణా॒ ప్రణీ᳚తౌ॒ పరి॒ శ్వభ్రే᳚వ దురి॒తాని॑ వృజ్యాం ||{5/17}{2.7.6.5}{2.27.5}{2.3.5.5}{900, 218, 2270} వి॒ద్యామ్¦ఆ॒ది॒త్యాః॒¦అవ॑సః¦వః॒¦అ॒స్య¦యత్¦అ॒ర్య॒మ॒న్¦భ॒యే¦ఆ¦చి॒త్¦మ॒యః॒ఽభు | |
సు॒గో హి వో᳚, అర్యమన్ మిత్ర॒ పంథా᳚, అనృక్ష॒రో వ॑రుణ సా॒ధురస్తి॑ |{గార్త్సమదః కూర్మః | ఆదిత్యాః | త్రిష్టుప్} తేనా᳚దిత్యా॒, అధి॑ వోచతా నో॒ యచ్ఛ॑తా నో దుష్పరి॒హంతు॒ శర్మ॑ ||{6/17}{2.7.7.1}{2.27.6}{2.3.5.6}{901, 218, 2271} సు॒ఽగః¦హి¦వః॒¦అ॒ర్య॒మ॒న్¦మి॒త్ర॒¦పంథాః᳚¦అ॒నృ॒క్ష॒రః¦వ॒రు॒ణ॒¦సా॒ధుః¦అస్తి॑ | |
పిప॑ర్తు నో॒, అది॑తీ॒ రాజ॑పు॒త్రాతి॒ ద్వేషాం᳚స్యర్య॒మా సు॒గేభిః॑ |{గార్త్సమదః కూర్మః | ఆదిత్యాః | త్రిష్టుప్} బృ॒హన్మి॒త్రస్య॒ వరు॑ణస్య॒ శర్మోప॑ స్యామ పురు॒వీరా॒, అరి॑ష్టాః ||{7/17}{2.7.7.2}{2.27.7}{2.3.5.7}{902, 218, 2272} పిప॑ర్తు¦నః॒¦అది॑తిః¦రాజ॑ఽపుత్రా¦అతి॑¦ద్వేషాం᳚సి¦అ॒ర్య॒మా¦సు॒ఽగేభిః॑ | |
తి॒స్రో భూమీ᳚ర్ధారయ॒న్ త్రీఀరు॒త ద్యూన్ త్రీణి᳚ వ్ర॒తా వి॒దథే᳚, అం॒తరే᳚షాం |{గార్త్సమదః కూర్మః | ఆదిత్యాః | త్రిష్టుప్} ఋ॒తేనా᳚దిత్యా॒ మహి॑ వో మహి॒త్వం తద᳚ర్యమన్ వరుణ మిత్ర॒ చారు॑ ||{8/17}{2.7.7.3}{2.27.8}{2.3.5.8}{903, 218, 2273} తి॒స్రః¦భూమీః᳚¦ధా॒ర॒య॒న్¦త్రీన్¦ఉ॒త¦ద్యూన్¦త్రీణి॑¦వ్ర॒తా¦వి॒దథే᳚¦అం॒తః¦ఏ॒షా॒మ్ | |
త్రీ రో᳚చ॒నా ది॒వ్యా ధా᳚రయంత హిర॒ణ్యయాః॒ శుచ॑యో॒ ధార॑పూతాః |{గార్త్సమదః కూర్మః | ఆదిత్యాః | త్రిష్టుప్} అస్వ॑ప్నజో, అనిమి॒షా, అద॑బ్ధా, ఉరు॒శంసా᳚ ఋ॒జవే॒ మర్త్యా᳚య ||{9/17}{2.7.7.4}{2.27.9}{2.3.5.9}{904, 218, 2274} త్రీ¦రో॒చ॒నా¦ది॒వ్యా¦ధా॒ర॒యం॒త॒¦హి॒ర॒ణ్యయాః᳚¦శుచ॑యః¦ధార॑ఽపూతాః | |
త్వం విశ్వే᳚షాం వరుణాసి॒ రాజా॒ యే చ॑ దే॒వా, అ॑సుర॒ యే చ॒ మర్తాః᳚ |{గార్త్సమదః కూర్మః | ఆదిత్యాః | త్రిష్టుప్} శ॒తం నో᳚ రాస్వ శ॒రదో᳚ వి॒చక్షే॒ఽశ్యామాయూం᳚షి॒ సుధి॑తాని॒ పూర్వా᳚ ||{10/17}{2.7.7.5}{2.27.10}{2.3.5.10}{905, 218, 2275} త్వమ్¦విశ్వే᳚షామ్¦వ॒రు॒ణ॒¦అ॒సి॒¦రాజా᳚¦యే¦చ॒¦దే॒వాః¦అ॒సు॒ర॒¦యే¦చ॒¦మర్తాః᳚ | |
న ద॑క్షి॒ణా వి చి॑కితే॒ న స॒వ్యా న ప్రా॒చీన॑మాదిత్యా॒ నోత ప॒శ్చా |{గార్త్సమదః కూర్మః | ఆదిత్యాః | త్రిష్టుప్} పా॒క్యా᳚ చిద్ వసవో ధీ॒ర్యా᳚ చిద్ యు॒ష్మానీ᳚తో॒, అభ॑యం॒ జ్యోతి॑రశ్యాం ||{11/17}{2.7.8.1}{2.27.11}{2.3.5.11}{906, 218, 2276} న¦ద॒క్షి॒ణా¦వి¦చి॒కి॒తే॒¦న¦స॒వ్యా¦న¦ప్రా॒చీన᳚మ్¦ఆ॒ది॒త్యాః॒¦న¦ఉ॒త¦ప॒శ్చా | |
యో రాజ॑భ్య ఋత॒నిభ్యో᳚ ద॒దాశ॒ యం వ॒ర్ధయం᳚తి పు॒ష్టయ॑శ్చ॒ నిత్యాః᳚ |{గార్త్సమదః కూర్మః | ఆదిత్యాః | త్రిష్టుప్} స రే॒వాన్ యా᳚తి ప్రథ॒మో రథే᳚న వసు॒దావా᳚ వి॒దథే᳚షు ప్రశ॒స్తః ||{12/17}{2.7.8.2}{2.27.12}{2.3.5.12}{907, 218, 2277} యః¦రాజ॑ఽభ్యః¦ఋ॒త॒నిఽభ్యః॑¦ద॒దాశ॑¦యమ్¦వ॒ర్ధయం᳚తి¦పు॒ష్టయః॑¦చ॒¦నిత్యాః᳚ | |
శుచి॑ర॒పః సూ॒యవ॑సా॒, అద॑బ్ధ॒ ఉప॑ క్షేతి వృ॒ద్ధవ॑యాః సు॒వీరః॑ |{గార్త్సమదః కూర్మః | ఆదిత్యాః | త్రిష్టుప్} నకి॒ష్టం ఘ్నం॒త్యంతి॑తో॒ న దూ॒రాద్ య ఆ᳚ది॒త్యానాం॒ భవ॑తి॒ ప్రణీ᳚తౌ ||{13/17}{2.7.8.3}{2.27.13}{2.3.5.13}{908, 218, 2278} శుచిః॑¦అ॒పః¦సు॒ఽయవ॑సాః¦అద॑బ్ధః¦ఉప॑¦క్షే॒తి॒¦వృ॒ద్ధఽవ॑యాః¦సు॒ఽవీరః॑ | |
అది॑తే॒ మిత్ర॒ వరు॑ణో॒త మృ॑ళ॒ యద్ వో᳚ వ॒యం చ॑కృ॒మా కచ్చి॒దాగః॑ |{గార్త్సమదః కూర్మః | ఆదిత్యాః | త్రిష్టుప్} ఉ॒ర్వ॑శ్యా॒మభ॑యం॒ జ్యోతి॑రింద్ర॒ మా నో᳚ దీ॒ర్ఘా, అ॒భి న॑శం॒తమి॑స్రాః ||{14/17}{2.7.8.4}{2.27.14}{2.3.5.14}{909, 218, 2279} అది॑తే¦మిత్ర॑¦వరు॑ణ¦ఉ॒త¦మృ॒ళ॒¦యత్¦వః॒¦వ॒యమ్¦చ॒కృ॒మ¦కత్¦చి॒త్¦ఆగః॑ | |
ఉ॒భే, అ॑స్మై పీపయతః సమీ॒చీ ది॒వో వృ॒ష్టిం సు॒భగో॒ నామ॒ పుష్య॑న్ |{గార్త్సమదః కూర్మః | ఆదిత్యాః | త్రిష్టుప్} ఉ॒భా క్షయా᳚వా॒జయ᳚న్ యాతి పృ॒త్సూభావర్ధౌ᳚ భవతః సా॒ధూ, అ॑స్మై ||{15/17}{2.7.8.5}{2.27.15}{2.3.5.15}{910, 218, 2280} ఉ॒భే ఇతి॑¦అ॒స్మై॒¦పీ॒ప॒య॒తః॒¦స॒మీ॒చీ ఇతి॑ స॒మ్ఽఈ॒చీ¦ది॒వః¦వృ॒ష్టిమ్¦సు॒ఽభగః॑¦నామ॑¦పుష్య॑న్ | |
యా వో᳚ మా॒యా, అ॑భి॒ద్రుహే᳚ యజత్రాః॒ పాశా᳚, ఆదిత్యా రి॒పవే॒ విచృ॑త్తాః |{గార్త్సమదః కూర్మః | ఆదిత్యాః | త్రిష్టుప్} అ॒శ్వీవ॒ తాఀ, అతి॑ యేషం॒ రథే॒నారి॑ష్టా, ఉ॒రావా శర్మ᳚న్ త్స్యామ ||{16/17}{2.7.8.6}{2.27.16}{2.3.5.16}{911, 218, 2281} యాః¦వః॒¦మా॒యాః¦అ॒భి॒ఽద్రుహే᳚¦య॒జ॒త్రాః॒¦పాశాః᳚¦ఆ॒ది॒త్యాః॒¦రి॒పవే᳚¦విఽచృ॑త్తాః | |
మాహం మ॒ఘోనో᳚ వరుణ ప్రి॒యస్య॑ భూరి॒దావ్న॒ ఆ వి॑దం॒ శూన॑మా॒పేః |{గార్త్సమదః కూర్మః | ఆదిత్యాః | త్రిష్టుప్} మా రా॒యో రా᳚జన్ త్సు॒యమా॒దవ॑ స్థాం బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{17/17}{2.7.8.7}{2.27.17}{2.3.5.17}{912, 218, 2282} మా¦అ॒హమ్¦మ॒ఘోనః॑¦వ॒రు॒ణ॒¦ప్రి॒యస్య॑¦భూ॒రి॒ఽదావ్నః॑¦ఆ¦వి॒ద॒మ్¦శూన᳚మ్¦ఆ॒పేః | |
[98] ఇదంకవేరిత్యేకాదశర్చస్య సూక్తస్య గార్త్సమదఃకూర్మోవరుణస్త్రిష్టుప్ |(దశమీ దుఃస్వప్ననాశినీత్రిష్వపిసూక్తేషు పాక్షికో గృత్సమదోస్త్యేవ)| |
ఇ॒దం క॒వేరా᳚ది॒త్యస్య॑ స్వ॒రాజో॒ విశ్వా᳚ని॒ సాంత్య॒భ్య॑స్తు మ॒హ్నా |{గార్త్సమదః కూర్మః | వరుణః | త్రిష్టుప్} అతి॒ యో మం॒ద్రో య॒జథా᳚య దే॒వః సు॑కీ॒ర్తిం భి॑క్షే॒ వరు॑ణస్య॒ భూరేః᳚ ||{1/11}{2.7.9.1}{2.28.1}{2.3.6.1}{913, 219, 2283} ఇ॒దమ్¦క॒వేః¦ఆ॒ది॒త్యస్య॑¦స్వ॒ఽరాజః॑¦విశ్వా᳚ని¦సంతి॑¦అ॒భి¦అ॒స్తు॒¦మ॒హ్నా | |
తవ᳚ వ్ర॒తే సు॒భగా᳚సః స్యామ స్వా॒ధ్యో᳚ వరుణ తుష్టు॒వాంసః॑ |{గార్త్సమదః కూర్మః | వరుణః | త్రిష్టుప్} ఉ॒పాయ॑న ఉ॒షసాం॒ గోమ॑తీనామ॒గ్నయో॒ న జర॑మాణా॒, అను॒ ద్యూన్ ||{2/11}{2.7.9.2}{2.28.2}{2.3.6.2}{914, 219, 2284} తవ॑¦వ్ర॒తే¦సు॒ఽభగా᳚సః¦స్యా॒మ॒¦సు॒ఽఆ॒ధ్యః॑¦వ॒రు॒ణ॒¦తు॒స్తు॒ఽవాంసః॑ | |
తవ॑ స్యామ పురు॒వీర॑స్య॒ శర్మ᳚న్నురు॒శంస॑స్య వరుణ ప్రణేతః |{గార్త్సమదః కూర్మః | వరుణః | త్రిష్టుప్} యూ॒యం నః॑ పుత్రా, అదితేరదబ్ధా, అ॒భి క్ష॑మధ్వం॒ యుజ్యా᳚య దేవాః ||{3/11}{2.7.9.3}{2.28.3}{2.3.6.3}{915, 219, 2285} తవ॑¦స్యా॒మ॒¦పు॒రు॒ఽవీర॑స్య¦శర్మ॑న్¦ఉ॒రు॒ఽశంస॑స్య¦వ॒రు॒ణ॒¦ప్ర॒నే॒త॒రితి॑ ప్రఽనేతః | |
ప్ర సీ᳚మాది॒త్యో, అ॑సృజద్ విధ॒ర్తాఀ, ఋ॒తం సింధ॑వో॒ వరు॑ణస్య యంతి |{గార్త్సమదః కూర్మః | వరుణః | త్రిష్టుప్} న శ్రా᳚మ్యంతి॒ న వి ము॑చంత్యే॒తే వయో॒ న ప॑ప్తూ రఘు॒యా పరి॑జ్మన్ ||{4/11}{2.7.9.4}{2.28.4}{2.3.6.4}{916, 219, 2286} ప్ర¦సీ॒మ్¦ఆ॒ది॒త్యః¦అ॒సృ॒జ॒త్¦వి॒ఽధ॒ర్తా¦ఋ॒తమ్¦సింధ॑వః¦వరు॑ణస్య¦యం॒తి॒ | |
వి మచ్ఛ్ర॑థాయ రశ॒నామి॒వాగ॑ ఋ॒ధ్యామ॑ తే వరుణ॒ ఖామృ॒తస్య॑ |{గార్త్సమదః కూర్మః | వరుణః | త్రిష్టుప్} మా తంతు॑శ్ఛేది॒ వయ॑తో॒ ధియం᳚ మే॒ మా మాత్రా᳚ శార్య॒పసః॑ పు॒ర ఋ॒తోః ||{5/11}{2.7.9.5}{2.28.5}{2.3.6.5}{917, 219, 2287} వి¦మత్¦శ్ర॒థ॒య॒¦ర॒శ॒నామ్ఽఇ᳚వ¦ఆగః॑¦ఋ॒ధ్యామ॑¦తే॒¦వ॒రు॒ణ॒¦ఖామ్¦ఋ॒తస్య॑ | |
అపో॒ సు మ్య॑క్ష వరుణ భి॒యసం॒ మత్ సమ్రా॒ళృతా॒వోఽను॑ మా గృభాయ |{గార్త్సమదః కూర్మః | వరుణః | త్రిష్టుప్} దామే᳚వ వ॒త్సాద్ వి ము॑ము॒గ్ధ్యంహో᳚ న॒హి త్వదా॒రే ని॒మిష॑శ్చ॒నేశే᳚ ||{6/11}{2.7.10.1}{2.28.6}{2.3.6.6}{918, 219, 2288} అపో॒ ఇతి॑¦సు¦మ్య॒క్ష॒¦వ॒రు॒ణ॒¦భి॒యస᳚మ్¦మత్¦సమ్ఽరా᳚ట్¦ఋత॑ఽవః¦అను॑¦మా॒¦గృ॒భా॒య॒ | |
మా నో᳚ వ॒ధైర్వ॑రుణ॒ యే త॑ ఇ॒ష్టావేనః॑ కృ॒ణ్వంత॑మసుర భ్రీ॒ణంతి॑ |{గార్త్సమదః కూర్మః | వరుణః | త్రిష్టుప్} మా జ్యోతి॑షః ప్రవస॒థాని॑ గన్మ॒ వి షూ మృధః॑ శిశ్రథో జీ॒వసే᳚ నః ||{7/11}{2.7.10.2}{2.28.7}{2.3.6.7}{919, 219, 2289} మా¦నః॒¦వ॒ధైః¦వ॒రు॒ణ॒¦యే¦తే॒¦ఇ॒ష్టౌ¦ఏనః॑¦కృ॒ణ్వంత᳚మ్¦అ॒సు॒ర॒¦భ్రీ॒ణంతి॑ | |
నమః॑ పు॒రా తే᳚ వరుణో॒త నూ॒నము॒తాప॒రం తు॑విజాత బ్రవామ |{గార్త్సమదః కూర్మః | వరుణః | త్రిష్టుప్} త్వే హి కం॒ పర్వ॑తే॒ న శ్రి॒తాన్యప్ర॑చ్యుతాని దూళభ వ్ర॒తాని॑ ||{8/11}{2.7.10.3}{2.28.8}{2.3.6.8}{920, 219, 2290} నమః॑¦పు॒రా¦తే॒¦వ॒రు॒ణ॒¦ఉ॒త¦నూ॒నమ్¦ఉ॒త¦అ॒ప॒రమ్¦తు॒వి॒ఽజా॒త॒¦బ్ర॒వా॒మ॒ | |
పర॑ ఋ॒ణా సా᳚వీ॒రధ॒ మత్కృ॑తాని॒ మాహం రా᳚జన్న॒న్యకృ॑తేన భోజం |{గార్త్సమదః కూర్మః | వరుణః | త్రిష్టుప్} అవ్యు॑ష్టా॒, ఇన్ను భూయ॑సీరు॒షాస॒ ఆ నో᳚ జీ॒వాన్ వ॑రుణ॒ తాసు॑ శాధి ||{9/11}{2.7.10.4}{2.28.9}{2.3.6.9}{921, 219, 2291} పరా᳚¦ఋ॒ణా¦సా॒వీః॒¦అధ॑¦మత్ఽకృ॑తాని¦మా¦అ॒హమ్¦రా॒జ॒న్¦అ॒న్యఽకృ॑తేన¦భో॒జ॒మ్ | |
యో మే᳚ రాజ॒న్ యుజ్యో᳚ వా॒ సఖా᳚ వా॒ స్వప్నే᳚ భ॒యం భీ॒రవే॒ మహ్య॒మాహ॑ |{గార్త్సమదః కూర్మః | వరుణః | త్రిష్టుప్} స్తే॒నో వా॒ యో దిప్స॑తి నో॒ వృకో᳚ వా॒ త్వం తస్మా᳚ద్ వరుణ పాహ్య॒స్మాన్ ||{10/11}{2.7.10.5}{2.28.10}{2.3.6.10}{922, 219, 2292} యః¦మే॒¦రా॒జ॒న్¦యుజ్యః॑¦వా॒¦సఖా᳚¦వా॒¦స్వప్నే᳚¦భ॒యమ్¦భీ॒రవే᳚¦మహ్య᳚మ్¦ఆహ॑ | |
మాహం మ॒ఘోనో᳚ వరుణ ప్రి॒యస్య॑ భూరి॒దావ్న॒ ఆ వి॑దం॒ శూన॑మా॒పేః |{గార్త్సమదః కూర్మః | వరుణః | త్రిష్టుప్} మా రా॒యో రా᳚జన్ త్సు॒యమా॒దవ॑ స్థాం బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{11/11}{2.7.10.6}{2.28.11}{2.3.6.11}{923, 219, 2293} మా¦అ॒హమ్¦మ॒ఘోనః॑¦వ॒రు॒ణ॒¦ప్రి॒యస్య॑¦భూ॒రి॒ఽదావ్నః॑¦ఆ¦వి॒ద॒మ్¦శూన᳚మ్¦ఆ॒పేః | |
[99] ధృతవ్రతా ఇతి సప్తర్చస్య సూక్తస్య గార్త్సమదఃకూర్మోవిశ్వేదేవాస్త్రిష్టుప్ | (భేదప్రయోగే - ఆద్యానాంషణ్ణాం విశ్వేదేవాః అంత్యాయావరుణః) | |
ధృత᳚వ్రతా॒, ఆది॑త్యా॒, ఇషి॑రా, ఆ॒రే మత్ క॑ర్త రహ॒సూరి॒వాగః॑ |{గార్త్సమదః కూర్మః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} శృ॒ణ్వ॒తో వో॒ వరు॑ణ॒ మిత్ర॒ దేవా᳚ భ॒ద్రస్య॑ వి॒ద్వాఀ, అవ॑సే హువే వః ||{1/7}{2.7.11.1}{2.29.1}{2.3.7.1}{924, 220, 2294} ధృత॑ఽవ్రతాః¦ఆది॑త్యాః¦ఇషి॑రాః¦ఆ॒రే¦మత్¦క॒ర్త॒¦ర॒హ॒సూఃఽఇ᳚వ¦ఆగః॑ | |
యూ॒యం దే᳚వాః॒ ప్రమ॑తిర్యూ॒యమోజో᳚ యూ॒యం ద్వేషాం᳚సి సను॒తర్యు॑యోత |{గార్త్సమదః కూర్మః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} అ॒భి॒క్ష॒త్తారో᳚, అ॒భి చ॒ క్షమ॑ధ్వమ॒ద్యా చ॑ నో మృ॒ళయ॑తాప॒రం చ॑ ||{2/7}{2.7.11.2}{2.29.2}{2.3.7.2}{925, 220, 2295} యూ॒యమ్¦దే॒వాః॒¦ప్రఽమ॑తిః¦యూ॒యమ్¦ఓజః॑¦యూ॒యమ్¦ద్వేషాం᳚సి¦స॒ను॒తః¦యు॒యో॒త॒ | |
కిమూ॒ ను వః॑ కృణవా॒మాప॑రేణ॒ కిం సనే᳚న వసవ॒ ఆప్యే᳚న |{గార్త్సమదః కూర్మః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} యూ॒యం నో᳚ మిత్రావరుణాదితే చ స్వ॒స్తిమిం᳚ద్రామరుతో దధాత ||{3/7}{2.7.11.3}{2.29.3}{2.3.7.3}{926, 220, 2296} కిమ్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦ను¦వః॒¦కృ॒ణ॒వా॒మ॒¦అప॑రేణ¦కిమ్¦సనే᳚న¦వ॒స॒వః॒¦ఆప్యే᳚న | |
హ॒యే దే᳚వా యూ॒యమిదా॒పయః॑ స్థ॒ తే మృ॑ళత॒ నాధ॑మానాయ॒ మహ్యం᳚ |{గార్త్సమదః కూర్మః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} మా వో॒ రథో᳚ మధ్యమ॒వాళృ॒తే భూ॒న్మా యు॒ష్మావ॑త్స్వా॒పిషు॑ శ్రమిష్మ ||{4/7}{2.7.11.4}{2.29.4}{2.3.7.4}{927, 220, 2297} హ॒యే¦దే॒వాః॒¦యూ॒యమ్¦ఇత్¦ఆ॒పయః॑¦స్థ॒¦తే¦మృ॒ళ॒త॒¦నాధ॑మానాయ¦మహ్య᳚మ్ | |
ప్ర వ॒ ఏకో᳚ మిమయ॒ భూర్యాగో॒ యన్మా᳚ పి॒తేవ॑ కిత॒వం శ॑శా॒స |{గార్త్సమదః కూర్మః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} ఆ॒రే పాశా᳚, ఆ॒రే, అ॒ఘాని॑ దేవా॒ మా మాధి॑ పు॒త్రే విమి॑వ గ్రభీష్ట ||{5/7}{2.7.11.5}{2.29.5}{2.3.7.5}{928, 220, 2298} ప్ర¦వః॒¦ఏకః॑¦మి॒మ॒య॒¦భూరి॑¦ఆగః॑¦యత్¦మా॒¦పి॒తాఽఇ᳚వ¦కి॒త॒వమ్¦శ॒శా॒స | |
అ॒ర్వాంచో᳚, అ॒ద్యా భ॑వతా యజత్రా॒, ఆ వో॒ హార్ది॒ భయ॑మానో వ్యయేయం |{గార్త్సమదః కూర్మః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} త్రాధ్వం᳚ నో దేవా ని॒జురో॒ వృక॑స్య॒ త్రాధ్వం᳚ క॒ర్తాద॑వ॒పదో᳚ యజత్రాః ||{6/7}{2.7.11.6}{2.29.6}{2.3.7.6}{929, 220, 2299} అ॒ర్వాంచః॑¦అ॒ద్య¦భ॒వ॒త॒¦య॒జ॒త్రాః॒¦ఆ¦వః॒¦హార్ది॑¦భయ॑మానః¦వ్య॒యే॒య॒మ్ | |
మాహం మ॒ఘోనో᳚ వరుణ ప్రి॒యస్య॑ భూరి॒దావ్న॒ ఆ వి॑దం॒ శూన॑మా॒పేః |{గార్త్సమదః కూర్మః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} మా రా॒యో రా᳚జన్ త్సు॒యమా॒దవ॑ స్థాం బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{7/7}{2.7.11.7}{2.29.7}{2.3.7.7}{930, 220, 2300} మా¦అ॒హమ్¦మ॒ఘోనః॑¦వ॒రు॒ణ॒¦ప్రి॒యస్య॑¦భూ॒రి॒ఽదావ్నః॑¦ఆ¦వి॒ద॒మ్¦శూన᳚మ్¦ఆ॒పేః | |
[100] ఋతందేవాయేత్యేకాదశర్చస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదఇంద్రః షష్ఠ్యాఇంద్రాసోమౌ అష్టమ్యాః సరస్వతీ నవమ్యాబృహస్పతిరేకాదశ్యామరుతస్త్రిష్టుబంత్యాజగతీ | |
ఋ॒తం దే॒వాయ॑ కృణ్వ॒తే స॑వి॒త్ర ఇంద్రా᳚యాహి॒ఘ్నే న ర॑మంత॒ ఆపః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} అహ॑రహర్యాత్య॒క్తుర॒పాం కియా॒త్యా ప్ర॑థ॒మః సర్గ॑ ఆసాం ||{1/11}{2.7.12.1}{2.30.1}{2.3.8.1}{931, 221, 2301} ఋ॒తమ్¦దే॒వాయ॑¦కృ॒ణ్వ॒తే¦స॒వి॒త్రే¦ఇంద్రా᳚య¦అ॒హి॒ఽఘ్నే¦న¦ర॒మం॒తే॒¦ఆపః॑ | |
యో వృ॒త్రాయ॒ సిన॒మత్రాభ॑రిష్య॒త్ ప్ర తం జని॑త్రీ వి॒దుష॑ ఉవాచ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} ప॒థో రదం᳚తీ॒రను॒ జోష॑మస్మై ది॒వేది॑వే॒ ధున॑యో యం॒త్యర్థం᳚ ||{2/11}{2.7.12.2}{2.30.2}{2.3.8.2}{932, 221, 2302} యః¦వృ॒త్రాయ॑¦సిన᳚మ్¦అత్ర॑¦అభ॑రిష్యత్¦ప్ర¦తమ్¦జని॑త్రీ¦వి॒దుషే᳚¦ఉ॒వా॒చ॒ | |
ఊ॒ర్ధ్వో హ్యస్థా॒దధ్యం॒తరి॒క్షేఽధా᳚ వృ॒త్రాయ॒ ప్ర వ॒ధం జ॑భార |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} మిహం॒ వసా᳚న॒ ఉప॒ హీమదు॑ద్రోత్ తి॒గ్మాయు॑ధో, అజయ॒చ్ఛత్రు॒మింద్రః॑ ||{3/11}{2.7.12.3}{2.30.3}{2.3.8.3}{933, 221, 2303} ఊ॒ర్ధ్వః¦హి¦అస్థా᳚త్¦అధి॑¦అం॒తరి॑క్షే¦అధ॑¦వృ॒త్రాయ॑¦ప్ర¦వ॒ధమ్¦జ॒భా॒ర॒ | |
బృహ॑స్పతే॒ తపు॒షాశ్నే᳚వ విధ్య॒ వృక॑ద్వరసో॒, అసు॑రస్య వీ॒రాన్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యథా᳚ జ॒ఘంథ॑ ధృష॒తా పు॒రా చి॑దే॒వా జ॑హి॒ శత్రు॑మ॒స్మాక॑మింద్ర ||{4/11}{2.7.12.4}{2.30.4}{2.3.8.4}{934, 221, 2304} బృహ॑స్పతే¦తపు॑షా¦అశ్నా᳚ఽఇవ¦వి॒ధ్య॒¦వృక॑ఽద్వరసః¦అసు॑రస్య¦వీ॒రాన్ | |
అవ॑ క్షిప ది॒వో, అశ్మా᳚నము॒చ్చా యేన॒ శత్రుం᳚ మందసా॒నో ని॒జూర్వాః᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} తో॒కస్య॑ సా॒తౌ తన॑యస్య॒ భూరే᳚ర॒స్మాఀ, అ॒ర్ధం కృ॑ణుతాదింద్ర॒ గోనాం᳚ ||{5/11}{2.7.12.5}{2.30.5}{2.3.8.5}{935, 221, 2305} అవ॑¦క్షి॒ప॒¦ది॒వః¦అశ్మా᳚నమ్¦ఉ॒చ్చా¦యేన॑¦శత్రు᳚మ్¦మం॒ద॒సా॒నః¦ని॒ఽజూర్వాః᳚ | |
ప్ర హి క్రతుం᳚ వృ॒హథో॒ యం వ॑ను॒థో ర॒ధ్రస్య॑ స్థో॒ యజ॑మానస్య చో॒దౌ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రాసోమౌ | త్రిష్టుప్} ఇంద్రా᳚సోమా యు॒వమ॒స్మాఀ, అ॑విష్టమ॒స్మిన్ భ॒యస్థే᳚ కృణుతము లో॒కం ||{6/11}{2.7.13.1}{2.30.6}{2.3.8.6}{936, 221, 2306} ప్ర¦హి¦క్రతు᳚మ్¦వృ॒హథః॑¦యమ్¦వ॒ను॒థః¦ర॒ధ్రస్య॑¦స్థః॒¦యజ॑మానస్య¦చో॒దౌ | |
న మా᳚ తమ॒న్న శ్ర॑మ॒న్నోత తం᳚ద్ర॒న్న వో᳚చామ॒ మా సు॑నో॒తేతి॒ సోమం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} యో మే᳚ పృ॒ణాద్ యో దద॒ద్ యో ని॒బోధా॒ద్ యో మా᳚ సు॒న్వంత॒ముప॒ గోభి॒రాయ॑త్ ||{7/11}{2.7.13.2}{2.30.7}{2.3.8.7}{937, 221, 2307} న¦మా॒¦త॒మ॒త్¦న¦శ్ర॒మ॒త్¦న¦ఉ॒త¦తం॒ద్ర॒త్¦న¦వో॒చా॒మ॒¦మా¦సు॒నో॒త॒¦ఇతి॑¦సోమ᳚మ్ | |
సర॑స్వతి॒ త్వమ॒స్మాఀ, అ॑విడ్ఢి మ॒రుత్వ॑తీ ధృష॒తీ జే᳚షి॒ శత్రూ॑న్ |{శౌనకో గృత్సమదః | 1/2: సరస్వతీ 2/2:ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} త్యం చి॒చ్ఛర్ధం᳚తం తవిషీ॒యమా᳚ణ॒మింద్రో᳚ హంతి వృష॒భం శండి॑కానాం ||{8/11}{2.7.13.3}{2.30.8}{2.3.8.8}{938, 221, 2308} సర॑స్వతి¦త్వమ్¦అ॒స్మాన్¦అ॒వి॒డ్ఢి॒¦మ॒రుత్వ॑తీ¦ధృ॒ష॒తీ¦జే॒షి॒¦శత్రూ॑న్ | |
యో నః॒ సను॑త్య ఉ॒త వా᳚ జిఘ॒త్నుర॑భి॒ఖ్యాయ॒ తం తి॑గి॒తేన॑ విధ్య |{శౌనకో గృత్సమదః | బృహస్పతిః | త్రిష్టుప్} బృహ॑స్పత॒ ఆయు॑ధైర్జేషి॒ శత్రూ᳚న్ ద్రు॒హే రీషం᳚తం॒ పరి॑ ధేహి రాజన్ ||{9/11}{2.7.13.4}{2.30.9}{2.3.8.9}{939, 221, 2309} యః¦నః॒¦సను॑త్యః¦ఉ॒త¦వా॒¦జి॒ఘ॒త్నుః¦అ॒భి॒ఽఖ్యాయ॑¦తమ్¦తి॒గి॒తేన॑¦వి॒ధ్య॒ | |
అ॒స్మాకే᳚భిః॒ సత్వ॑భిః శూర॒ శూరై᳚ర్వీ॒ర్యా᳚ కృధి॒ యాని॑ తే॒ కర్త్వా᳚ని |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | త్రిష్టుప్} జ్యోగ॑భూవ॒న్నను॑ధూపితాసో హ॒త్వీ తేషా॒మా భ॑రా నో॒ వసూ᳚ని ||{10/11}{2.7.13.5}{2.30.10}{2.3.8.10}{940, 221, 2310} అ॒స్మాకే᳚భిః¦సత్వ॑ఽభిః¦శూ॒ర॒¦శూరైః᳚¦వీ॒ర్యా᳚¦కృ॒ధి॒¦యాని॑¦తే॒¦కర్త్వా᳚ని | |
తం వః॒ శర్ధం॒ మారు॑తం సుమ్న॒యుర్గి॒రోప॑ బ్రువే॒ నమ॑సా॒ దైవ్యం॒ జనం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | మరుతః | జగతీ} యథా᳚ ర॒యిం సర్వ॑వీరం॒ నశా᳚మహా, అపత్య॒సాచం॒ శ్రుత్యం᳚ ది॒వేది॑వే ||{11/11}{2.7.13.6}{2.30.11}{2.3.8.11}{941, 221, 2311} తమ్¦వః॒¦శర్ధ᳚మ్¦మారు॑తమ్¦సు॒మ్న॒ఽయుః¦గి॒రా¦ఉప॑¦బ్రు॒వే॒¦నమ॑సా¦దైవ్య᳚మ్¦జన᳚మ్ | |
[101] అస్మాకమితి సప్తర్చస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదో విశ్వేదేవాజగత్యంత్యాత్రిష్టుప్ | ( భేదపక్షే - ఆద్యాయామిత్రావరుణౌ ద్వితీయాచతుర్థీపంచమీనాంవిశ్వేదేవాః తృతీయాయా ఉషాసానక్తా షష్ట్యాద్యావాపృథివీ సప్తమ్యాఇంద్రః) | |
అ॒స్మాకం᳚ మిత్రావరుణావతం॒ రథ॑మాది॒త్యై రు॒ద్రైర్వసు॑భిః సచా॒భువా᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | విశ్వదేవాః | జగతీ} ప్ర యద్ వయో॒ న పప్త॒న్వస్మ॑న॒స్పరి॑ శ్రవ॒స్యవో॒ హృషీ᳚వంతో వన॒ర్షదః॑ ||{1/7}{2.7.14.1}{2.31.1}{2.3.9.1}{942, 222, 2312} అ॒స్మాక᳚మ్¦మి॒త్రా॒వ॒రు॒ణా॒¦అ॒వ॒త॒మ్¦రథ᳚మ్¦ఆ॒ది॒త్యైః¦రు॒ద్రైః¦వసు॑ఽభిః¦స॒చా॒ఽభువా᳚ | |
అధ॑ స్మా న॒ ఉద॑వతా సజోషసో॒ రథం᳚ దేవాసో, అ॒భి వి॒క్షు వా᳚జ॒యుం |{శౌనకో గృత్సమదః | విశ్వదేవాః | జగతీ} యదా॒శవః॒ పద్యా᳚భి॒స్తిత్ర॑తో॒ రజః॑ పృథి॒వ్యాః సానౌ॒ జంఘ॑నంత పా॒ణిభిః॑ ||{2/7}{2.7.14.2}{2.31.2}{2.3.9.2}{943, 222, 2313} అధ॑¦స్మ॒¦నః॒¦ఉత్¦అ॒వ॒త॒¦స॒ఽజో॒ష॒సః॒¦రథ᳚మ్¦దే॒వా॒సః॒¦అ॒భి¦వి॒క్షు¦వా॒జ॒ఽయుమ్ | |
ఉ॒త స్య న॒ ఇంద్రో᳚ వి॒శ్వచ॑ర్షణిర్ది॒వః శర్ధే᳚న॒ మారు॑తేన సు॒క్రతుః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | విశ్వదేవాః | జగతీ} అను॒ ను స్థా᳚త్యవృ॒కాభి॑రూ॒తిభీ॒ రథం᳚ మ॒హే స॒నయే॒ వాజ॑సాతయే ||{3/7}{2.7.14.3}{2.31.3}{2.3.9.3}{944, 222, 2314} ఉ॒త¦స్యః¦నః॒¦ఇంద్రః॑¦వి॒శ్వఽచ॑ర్షణిః¦ది॒వః¦శర్ధే᳚న¦మారు॑తేన¦సు॒ఽక్రతుః॑ | |
ఉ॒త స్య దే॒వో భువ॑నస్య స॒క్షణి॒స్త్వష్టా॒ గ్నాభిః॑ స॒జోషా᳚ జూజువ॒ద్ రథం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | విశ్వదేవాః | జగతీ} ఇళా॒ భగో᳚ బృహద్ది॒వోత రోద॑సీ పూ॒షా పురం᳚ధిర॒శ్వినా॒వధా॒ పతీ᳚ ||{4/7}{2.7.14.4}{2.31.4}{2.3.9.4}{945, 222, 2315} ఉ॒త¦స్యః¦దే॒వః¦భువ॑నస్య¦స॒క్షణిః॑¦త్వష్టా᳚¦గ్నాభిః॑¦స॒ఽజోషాః᳚¦జూ॒జు॒వ॒త్¦రథ᳚మ్ | |
ఉ॒త త్యే దే॒వీ సు॒భగే᳚ మిథూ॒దృశో॒షాసా॒నక్తా॒ జగ॑తామపీ॒జువా᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | విశ్వదేవాః | జగతీ} స్తు॒షే యద్ వాం᳚ పృథివి॒ నవ్య॑సా॒ వచః॑ స్థా॒తుశ్చ॒ వయ॒స్త్రివ॑యా, ఉప॒స్తిరే᳚ ||{5/7}{2.7.14.5}{2.31.5}{2.3.9.5}{946, 222, 2316} ఉ॒త¦త్యే ఇతి॑¦దే॒వీ ఇతి॑¦సు॒భగే॒ ఇతి॑ సు॒ఽభగే᳚¦మి॒థు॒ఽదృశా᳚¦ఉ॒షసా॒నక్తా᳚¦జగ॑తామ్¦అ॒పి॒ఽజువా᳚ | |
ఉ॒త వః॒ శంస॑ము॒శిజా᳚మివ శ్మ॒స్యహి॑ర్బు॒ధ్న్యో॒3॑(ఓ॒)ఽజ ఏక॑పాదు॒త |{శౌనకో గృత్సమదః | విశ్వదేవాః | జగతీ} త్రి॒త ఋ॑భు॒క్షాః స॑వి॒తా చనో᳚ దధే॒ఽపాం నపా᳚దాశు॒హేమా᳚ ధి॒యా శమి॑ ||{6/7}{2.7.14.6}{2.31.6}{2.3.9.6}{947, 222, 2317} ఉ॒త¦వః॒¦శంస᳚మ్¦ఉ॒శిజా᳚మ్ఽఇవ¦శ్మ॒సి॒¦అహిః॑¦బు॒ధ్న్యః॑¦అ॒జః¦ఏక॑ఽపాత్¦ఉ॒త | |
ఏ॒తా వో᳚ వ॒శ్మ్యుద్య॑తా యజత్రా॒, అత॑క్షన్నా॒యవో॒ నవ్య॑సే॒ సం |{శౌనకో గృత్సమదః | విశ్వదేవాః | త్రిష్టుప్} శ్ర॒వ॒స్యవో॒ వాజం᳚ చకా॒నాః సప్తి॒ర్న రథ్యో॒, అహ॑ ధీ॒తిమ॑శ్యాః ||{7/7}{2.7.14.7}{2.31.7}{2.3.9.7}{948, 222, 2318} ఏ॒తా¦వః॒¦వ॒శ్మి॒¦ఉత్ఽయ॑తా¦య॒జ॒త్రాః॒¦అత॑క్షన్¦ఆ॒యవః॑¦నవ్య॑సే¦సమ్ | |
[102] అస్యమఇత్యష్టర్చస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదాద్యాయా ద్యావాపృథివీ ద్వితీయాతృతీయయోరింద్రః (త్వష్టావా) చతుర్థీపంచమ్యోరాకా షష్ఠీసప్తమ్యోఃసినీవాలీ అంత్యాయాగుంగూసినీవాలీ రాకాసరస్వతీంద్రాణీవరుణాన్యోజగతీ అంత్యాస్తిస్రోనుష్టుభః | |
అ॒స్య మే᳚ ద్యావాపృథివీ, ఋతాయ॒తో భూ॒తమ॑వి॒త్రీ వచ॑సః॒ సిషా᳚సతః |{శౌనకో గృత్సమదః | ద్యావాపృథివ్యౌ | జగతీ} యయో॒రాయుః॑ ప్రత॒రం తే, ఇ॒దం పు॒ర ఉప॑స్తుతే వసూ॒యుర్వాం᳚ మ॒హో ద॑ధే ||{1/8}{2.7.15.1}{2.32.1}{2.3.10.1}{949, 223, 2319} అ॒స్య¦మే॒¦ద్యా॒వా॒పృ॒థి॒వీ॒ ఇతి॑¦ఋ॒త॒ఽయ॒తః¦భూ॒తమ్¦అ॒వి॒త్రీ ఇతి॑¦వచ॑సః¦సిసా᳚సతః | |
మా నో॒ గుహ్యా॒ రిప॑ ఆ॒యోరహ᳚న్ దభ॒న్ మా న॑ ఆ॒భ్యో రీ᳚రధో దు॒చ్ఛునా᳚భ్యః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రస్త్వష్టా వా | జగతీ} మా నో॒ వి యౌః᳚ స॒ఖ్యా వి॒ద్ధి తస్య॑ నః సుమ్నాయ॒తా మన॑సా॒ తత్ త్వే᳚మహే ||{2/8}{2.7.15.2}{2.32.2}{2.3.10.2}{950, 223, 2320} మా¦నః॒¦గుహ్యాః᳚¦రిపః॑¦ఆ॒యోః¦అహ॑న్¦ద॒భ॒న్¦మా¦నః॒¦ఆ॒భ్యః¦రీ॒ర॒ధః॒¦దు॒చ్ఛునా᳚భ్యః | |
అహే᳚ళతా॒ మన॑సా శ్రు॒ష్టిమా వ॑హ॒ దుహా᳚నాం ధే॒నుం పి॒ప్యుషీ᳚మస॒శ్చతం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రస్త్వష్టా వా | జగతీ} పద్యా᳚భిరా॒శుం వచ॑సా చ వా॒జినం॒ త్వాం హి॑నోమి పురుహూత వి॒శ్వహా᳚ ||{3/8}{2.7.15.3}{2.32.3}{2.3.10.3}{951, 223, 2321} అహే᳚ళతా¦మన॑సా¦శ్రు॒ష్టిమ్¦ఆ¦వ॒హ॒¦దుహా᳚నామ్¦ధే॒నుమ్¦పి॒ప్యుషీ᳚మ్¦అ॒స॒శ్చత᳚మ్ | |
రా॒కామ॒హం సు॒హవాం᳚ సుష్టు॒తీ హు॑వే శృ॒ణోతు॑ నః సు॒భగా॒ బోధ॑తు॒ త్మనా᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | రాకా | జగతీ} సీవ్య॒త్వపః॑ సూ॒చ్యాచ్ఛి॑ద్యమానయా॒ దదా᳚తు వీ॒రం శ॒తదా᳚యము॒క్థ్యం᳚ ||{4/8}{2.7.15.4}{2.32.4}{2.3.10.4}{952, 223, 2322} రా॒కామ్¦అ॒హమ్¦సు॒ఽహవా᳚మ్¦సు॒ఽస్తు॒తీ¦హు॒వే॒¦శృ॒ణోతు॑¦నః॒¦సు॒ఽభగా᳚¦బోధ॑తు¦త్మనా᳚ | |
యాస్తే᳚ రాకే సుమ॒తయః॑ సు॒పేశ॑సో॒ యాభి॒ర్దదా᳚సి దా॒శుషే॒ వసూ᳚ని |{శౌనకో గృత్సమదః | రాకా | జగతీ} తాభి᳚ర్నో, అ॒ద్య సు॒మనా᳚, ఉ॒పాగ॑హి సహస్రపో॒షం సు॑భగే॒ రరా᳚ణా ||{5/8}{2.7.15.5}{2.32.5}{2.3.10.5}{953, 223, 2323} యాః¦తే॒¦రా॒కే॒¦సు॒ఽమ॒తయః॑¦సు॒ఽపేశ॑సః¦యాభిః॑¦దదా᳚సి¦దా॒శుషే᳚¦వసూ᳚ని | |
సినీ᳚వాలి॒ పృథు॑ష్టుకే॒ యా దే॒వానా॒మసి॒ స్వసా᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | సినీవాలీ | అనుష్టుప్} జు॒షస్వ॑ హ॒వ్యమాహు॑తం ప్ర॒జాం దే᳚వి దిదిడ్ఢి నః ||{6/8}{2.7.15.6}{2.32.6}{2.3.10.6}{954, 223, 2324} సినీ᳚వాలి¦పృథు॑ఽస్తుకే¦యా¦దే॒వానా᳚మ్¦అసి॑¦స్వసా᳚ | జు॒షస్వ॑¦హ॒వ్యమ్¦ఆఽహు॑తమ్¦ప్ర॒ఽజామ్¦దే॒వి॒¦ది॒ది॒డ్ఢి॒¦నః॒ || |
యా సు॑బా॒హుః స్వం᳚గు॒రిః సు॒షూమా᳚ బహు॒సూవ॑రీ |{శౌనకో గృత్సమదః | సినీవాలీ | అనుష్టుప్} తస్యై᳚ వి॒శ్పత్న్యై᳚ హ॒విః సి॑నీవా॒ల్యై జు॑హోతన ||{7/8}{2.7.15.7}{2.32.7}{2.3.10.7}{955, 223, 2325} యా¦సు॒ఽబా॒హుః¦సు॒.ఆం॒గు॒రిః¦సు॒ఽసూమా᳚¦బ॒హు॒ఽసూవ॑రీ | తస్యై᳚¦వి॒శ్పత్న్యై᳚¦హ॒విః¦సి॒నీ॒వా॒ల్యై¦జు॒హో॒త॒న॒ || |
యా గుం॒గూర్యా సి॑నీవా॒లీ యా రా॒కా యా సర॑స్వతీ |{శౌనకో గృత్సమదః | లింగోక్తాః | అనుష్టుప్} ఇం॒ద్రా॒ణీమ॑హ్వ ఊ॒తయే᳚ వరుణా॒నీం స్వ॒స్తయే᳚ ||{8/8}{2.7.15.8}{2.32.8}{2.3.10.8}{956, 223, 2326} యా¦గుం॒గూః¦యా¦సి॒నీ॒వా॒లీ¦యా¦రా॒కా¦యా¦సర॑స్వతీ | ఇం॒ద్రా॒ణీమ్¦అ॒హ్వే॒¦ఊ॒తయే᳚¦వ॒రు॒ణా॒నీమ్¦స్వ॒స్తయే᳚ || |
[103] ఆతేపితరితి పంచదశర్చస్య సూక్తస్య శౌనకో గృత్సమదోరుద్రోజగత్యంత్యాత్రిష్టుప్ | |
ఆ తే᳚ పితర్మరుతాం సు॒మ్నమే᳚తు॒ మా నః॒ సూర్య॑స్య సం॒దృశో᳚ యుయోథాః |{శౌనకో గృత్సమదః | రుద్రః | జగతీ} అ॒భి నో᳚ వీ॒రో, అర్వ॑తి క్షమేత॒ ప్ర జా᳚యేమహి రుద్ర ప్ర॒జాభిః॑ ||{1/15}{2.7.16.1}{2.33.1}{2.4.1.1}{957, 224, 2327} ఆ¦తే॒¦పి॒తః॒¦మ॒రు॒తా॒మ్¦సు॒మ్నమ్¦ఏ॒తు॒¦మా¦నః॒¦సూర్య॑స్య¦స॒మ్ఽదృశః॑¦యు॒యో॒థాః॒ | |
త్వాద॑త్తేభీ రుద్ర॒ శంత॑మేభిః శ॒తం హిమా᳚, అశీయ భేష॒జేభిః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | రుద్రః | జగతీ} వ్య1॑(అ॒)స్మద్ద్వేషో᳚ విత॒రం వ్యంహో॒ వ్యమీ᳚వాశ్చాతయస్వా॒ విషూ᳚చీః ||{2/15}{2.7.16.2}{2.33.2}{2.4.1.2}{958, 224, 2328} త్వాఽద॑త్తేభిః¦రు॒ద్ర॒¦శమ్ఽత॑మేభిః¦శ॒తమ్¦హిమాః᳚¦అ॒శీ॒య॒¦భే॒ష॒జేభిః॑ | |
శ్రేష్ఠో᳚ జా॒తస్య॑ రుద్ర శ్రి॒యాసి॑ త॒వస్త॑మస్త॒వసాం᳚ వజ్రబాహో |{శౌనకో గృత్సమదః | రుద్రః | జగతీ} పర్షి॑ ణః పా॒రమంహ॑సః స్వ॒స్తి విశ్వా᳚, అ॒భీ᳚తీ॒ రప॑సో యుయోధి ||{3/15}{2.7.16.3}{2.33.3}{2.4.1.3}{959, 224, 2329} శ్రేష్ఠః॑¦జా॒తస్య॑¦రు॒ద్ర॒¦శ్రి॒యా¦అ॒సి॒¦త॒వఃఽత॑మః¦త॒వసా᳚మ్¦వ॒జ్ర॒బా॒హో॒ ఇతి॑ వజ్రఽబాహో | |
మా త్వా᳚ రుద్ర చుక్రుధామా॒ నమో᳚భి॒ర్మా దుష్టు॑తీ వృషభ॒ మా సహూ᳚తీ |{శౌనకో గృత్సమదః | రుద్రః | జగతీ} ఉన్నో᳚ వీ॒రాఀ, అ॑ర్పయ భేష॒జేభి॑ర్భి॒షక్త॑మం త్వా భి॒షజాం᳚ శృణోమి ||{4/15}{2.7.16.4}{2.33.4}{2.4.1.4}{960, 224, 2330} మా¦త్వా॒¦రు॒ద్ర॒¦చు॒క్రు॒ధా॒మ॒¦నమః॑ఽభిః¦మా¦దుఃఽస్తు॑తీ¦వృ॒ష॒భ॒¦మా¦సఽహూ᳚తీ | |
హవీ᳚మభి॒ర్హవ॑తే॒ యో హ॒విర్భి॒రవ॒ స్తోమే᳚భీ రు॒ద్రం ది॑షీయ |{శౌనకో గృత్సమదః | రుద్రః | జగతీ} ఋ॒దూ॒దరః॑ సు॒హవో॒ మా నో᳚, అ॒స్యై బ॒భ్రుః సు॒శిప్రో᳚ రీరధన్మ॒నాయై᳚ ||{5/15}{2.7.16.5}{2.33.5}{2.4.1.5}{961, 224, 2331} హవీ᳚మఽభిః¦హవ॑తే¦యః¦హ॒విఃఽభిః॑¦అవ॑¦స్తోమే᳚భిః¦రు॒ద్రమ్¦ది॒షీ॒య॒ | |
ఉన్మా᳚ మమంద వృష॒భో మ॒రుత్వా॒న్ త్వక్షీ᳚యసా॒ వయ॑సా॒ నాధ॑మానం |{శౌనకో గృత్సమదః | రుద్రః | జగతీ} ఘృణీ᳚వ చ్ఛా॒యామ॑ర॒పా, అ॑శీ॒యా ఽఽ వి॑వాసేయం రు॒ద్రస్య॑ సు॒మ్నం ||{6/15}{2.7.17.1}{2.33.6}{2.4.1.6}{962, 224, 2332} ఉత్¦మా॒¦మ॒మం॒ద॒¦వృ॒ష॒భః¦మ॒రుత్వా᳚న్¦త్వక్షీ᳚యసా¦వయ॑సా¦నాధ॑మానమ్ | |
క్వ1॑(అ॒) స్య తే᳚ రుద్ర మృళ॒యాకు॒ర్హస్తో॒ యో, అస్తి॑ భేష॒జో జలా᳚షః |{శౌనకో గృత్సమదః | రుద్రః | జగతీ} అ॒ప॒భ॒ర్తా రప॑సో॒ దైవ్య॑స్యా॒భీ ను మా᳚ వృషభ చక్షమీథాః ||{7/15}{2.7.17.2}{2.33.7}{2.4.1.7}{963, 224, 2333} క్వ॑¦స్యః¦తే॒¦రు॒ద్ర॒¦మృ॒ళ॒యాకుః॑¦హస్తః॑¦యః¦అస్తి॑¦భే॒ష॒జః¦జలా᳚షః | |
ప్ర బ॒భ్రవే᳚ వృష॒భాయ॑ శ్వితీ॒చే మ॒హో మ॒హీం సు॑ష్టు॒తిమీ᳚రయామి |{శౌనకో గృత్సమదః | రుద్రః | జగతీ} న॒మ॒స్యా క᳚ల్మలీ॒కినం॒ నమో᳚భిర్గృణీ॒మసి॑ త్వే॒షం రు॒ద్రస్య॒ నామ॑ ||{8/15}{2.7.17.3}{2.33.8}{2.4.1.8}{964, 224, 2334} ప్ర¦బ॒భ్రవే᳚¦వృ॒ష॒భాయ॑¦శ్వి॒తీ॒చే¦మ॒హః¦మ॒హీమ్¦సు॒ఽస్తు॒తిమ్¦ఈ॒ర॒యా॒మి॒ | |
స్థి॒రేభి॒రంగైః᳚ పురు॒రూప॑ ఉ॒గ్రో బ॒భ్రుః శు॒క్రేభిః॑ పిపిశే॒ హిర᳚ణ్యైః |{శౌనకో గృత్సమదః | రుద్రః | జగతీ} ఈశా᳚నాద॒స్య భువ॑నస్య॒ భూరే॒ర్న వా, ఉ॑ యోషద్రు॒ద్రాద॑సు॒ర్యం᳚ ||{9/15}{2.7.17.4}{2.33.9}{2.4.1.9}{965, 224, 2335} స్థి॒రేభిః॑¦అంగైః᳚¦పు॒రు॒ఽరూపః॑¦ఉ॒గ్రః¦బ॒భ్రుః¦శు॒క్రేభిః॑¦పి॒పి॒శే॒¦హిర᳚ణ్యైః | |
అర్హ᳚న్ బిభర్షి॒ సాయ॑కాని॒ ధన్వార్హ᳚న్ ని॒ష్కం య॑జ॒తం వి॒శ్వరూ᳚పం |{శౌనకో గృత్సమదః | రుద్రః | జగతీ} అర్హ᳚న్ని॒దం ద॑యసే॒ విశ్వ॒మభ్వం॒ న వా, ఓజీ᳚యో రుద్ర॒ త్వద॑స్తి ||{10/15}{2.7.17.5}{2.33.10}{2.4.1.10}{966, 224, 2336} అర్హ॑న్¦బి॒భ॒ర్షి॒¦సాయ॑కాని¦ధన్వ॑¦అర్హ॑న్¦ని॒ష్కమ్¦య॒జ॒తమ్¦వి॒శ్వఽరూ᳚పమ్ | |
స్తు॒హి శ్రు॒తం గ॑ర్త॒సదం॒ యువా᳚నం మృ॒గం న భీ॒మము॑పహ॒త్నుము॒గ్రం |{శౌనకో గృత్సమదః | రుద్రః | జగతీ} మృ॒ళా జ॑రి॒త్రే రు॑ద్ర॒ స్తవా᳚నో॒ఽన్యం తే᳚, అ॒స్మన్ని వ॑పంతు॒ సేనాః᳚ ||{11/15}{2.7.18.1}{2.33.11}{2.4.1.11}{967, 224, 2337} స్తు॒హి¦శ్రు॒తమ్¦గ॒ర్త॒ఽసద᳚మ్¦యువా᳚నమ్¦మృ॒గమ్¦న¦భీ॒మమ్¦ఉ॒ప॒ఽహ॒త్నుమ్¦ఉ॒గ్రమ్ | |
కు॒మా॒రశ్చి॑త్ పి॒తరం॒ వంద॑మానం॒ ప్రతి॑ నానామ రుద్రోప॒యంతం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | రుద్రః | జగతీ} భూరే᳚ర్దా॒తారం॒ సత్ప॑తిం గృణీషే స్తు॒తస్త్వం భే᳚ష॒జా రా᳚స్య॒స్మే ||{12/15}{2.7.18.2}{2.33.12}{2.4.1.12}{968, 224, 2338} కు॒మా॒రః¦చి॒త్¦పి॒తర᳚మ్¦వంద॑మానమ్¦ప్రతి॑¦న॒నా॒మ॒¦రు॒ద్ర॒¦ఉ॒ప॒ఽయంత᳚మ్ | |
యా వో᳚ భేష॒జా మ॑రుతః॒ శుచీ᳚ని॒ యా శంత॑మా వృషణో॒ యా మ॑యో॒భు |{శౌనకో గృత్సమదః | రుద్రః | జగతీ} యాని॒ మను॒రవృ॑ణీతా పి॒తా న॒స్తా శం చ॒ యోశ్చ॑ రు॒ద్రస్య॑ వశ్మి ||{13/15}{2.7.18.3}{2.33.13}{2.4.1.13}{969, 224, 2339} యా¦వః॒¦భే॒ష॒జా¦మ॒రు॒తః॒¦శుచీ᳚ని¦యా¦శమ్ఽత॑మా¦వృ॒ష॒ణః॒¦యా¦మ॒యః॒ఽభు | |
పరి॑ ణో హే॒తీ రు॒ద్రస్య॑ వృజ్యాః॒ పరి॑ త్వే॒షస్య॑ దుర్మ॒తిర్మ॒హీ గా᳚త్ |{శౌనకో గృత్సమదః | రుద్రః | జగతీ} అవ॑ స్థి॒రా మ॒ఘవ॑ద్భ్యస్తనుష్వ॒ మీఢ్వ॑స్తో॒కాయ॒ తన॑యాయ మృళ ||{14/15}{2.7.18.4}{2.33.14}{2.4.1.14}{970, 224, 2340} పరి॑¦నః॒¦హే॒తిః¦రు॒ద్రస్య॑¦వృ॒జ్యాః॒¦పరి॑¦త్వే॒షస్య॑¦దుః॒ఽమ॒తిః¦మ॒హీ¦గా॒త్ | |
ఏ॒వా బ॑భ్రో వృషభ చేకితాన॒ యథా᳚ దేవ॒ న హృ॑ణీ॒షే న హంసి॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | రుద్రః | త్రిష్టుప్} హ॒వ॒న॒శ్రున్నో᳚ రుద్రే॒హ బో᳚ధి బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{15/15}{2.7.18.5}{2.33.15}{2.4.1.15}{971, 224, 2341} ఏ॒వ¦బ॒భ్రో॒ ఇతి॑¦వృ॒ష॒భ॒¦చే॒కి॒తా॒న॒¦యథా᳚¦దే॒వ॒¦న¦హృ॒ణీ॒షే¦న¦హంసి॑ | |
[104] ధారావరాఇతి పంచదశర్చస్య సూక్తస్యశౌనకో గృత్సమదోమరుతోజగత్యంత్యాత్రిష్టుప్ | |
ధా॒రా॒వ॒రా మ॒రుతో᳚ ధృ॒ష్ణ్వో᳚జసో మృ॒గా న భీ॒మాస్తవి॑షీభిర॒ర్చినః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | మరుతః | జగతీ} అ॒గ్నయో॒ న శు॑శుచా॒నా, ఋ॑జీ॒షిణో॒ భృమిం॒ ధమం᳚తో॒, అప॒ గా, అ॑వృణ్వత ||{1/15}{2.7.19.1}{2.34.1}{2.4.2.1}{972, 225, 2342} ధా॒రా॒వ॒రాః¦మ॒రుతః॑¦ఘృ॒ష్ణుఽఓ᳚జసః¦మృ॒గాః¦న¦భీ॒మాః¦తవి॑షీభిః¦అ॒ర్చినః॑ | |
ద్యావో॒ న స్తృభి॑శ్చితయంత ఖా॒దినో॒ వ్య1॑(అ॒)భ్రియా॒ న ద్యు॑తయంత వృ॒ష్టయః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | మరుతః | జగతీ} రు॒ద్రో యద్ వో᳚ మరుతో రుక్మవక్షసో॒ వృషాజ॑ని॒ పృశ్న్యాః᳚ శు॒క్ర ఊధ॑ని ||{2/15}{2.7.19.2}{2.34.2}{2.4.2.2}{973, 225, 2343} ద్యావః॑¦న¦స్తృఽభిః॑¦చి॒త॒యం॒త॒¦ఖా॒దినః॑¦వి¦అ॒భ్రియాః᳚¦న¦ద్యు॒త॒యం॒త॒¦వృ॒ష్టయః॑ | |
ఉ॒క్షంతే॒, అశ్వాఀ॒, అత్యాఀ᳚, ఇవా॒జిషు॑ న॒దస్య॒ కర్ణై᳚స్తురయంత ఆ॒శుభిః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | మరుతః | జగతీ} హిర᳚ణ్యశిప్రా మరుతో॒ దవి॑ధ్వతః పృ॒క్షం యా᳚థ॒ పృష॑తీభిః సమన్యవః ||{3/15}{2.7.19.3}{2.34.3}{2.4.2.3}{974, 225, 2344} ఉ॒క్షంతే᳚¦అశ్వా᳚న్¦అత్యా᳚న్ఽఇవ¦ఆ॒జిషు॑¦న॒దస్య॑¦కర్ణైః᳚¦తు॒ర॒యం॒తే॒¦ఆ॒శుఽభిః॑ | |
పృ॒క్షే తా విశ్వా॒ భువ॑నా వవక్షిరే మి॒త్రాయ॑ వా॒ సద॒మా జీ॒రదా᳚నవః |{శౌనకో గృత్సమదః | మరుతః | జగతీ} పృష॑దశ్వాసో, అనవ॒భ్రరా᳚ధస ఋజి॒ప్యాసో॒ న వ॒యునే᳚షు ధూ॒ర్షదః॑ ||{4/15}{2.7.19.4}{2.34.4}{2.4.2.4}{975, 225, 2345} పృ॒క్షే¦తా¦విశ్వా᳚¦భువ॑నా¦వ॒వ॒క్షి॒రే॒¦మి॒త్రాయ॑¦వా॒¦సద᳚మ్¦ఆ¦జీ॒రఽదా᳚నవః | |
ఇంధ᳚న్వభిర్ధే॒నుభీ᳚ ర॒ప్శదూ᳚ధభిరధ్వ॒స్మభిః॑ ప॒థిభి॑ర్భ్రాజదృష్టయః |{శౌనకో గృత్సమదః | మరుతః | జగతీ} ఆ హం॒సాసో॒ న స్వస॑రాణి గంతన॒ మధో॒ర్మదా᳚య మరుతః సమన్యవః ||{5/15}{2.7.19.5}{2.34.5}{2.4.2.5}{976, 225, 2346} ఇంధ᳚న్వఽభిః¦ధే॒నుఽభిః॑¦ర॒ప్శదూ᳚ధఽభిః¦అ॒ధ్వ॒స్మఽభిః॑¦ప॒థిఽభిః॑¦భ్రా॒జ॒త్ఽఋ॒ష్ట॒యః॒ | |
ఆ నో॒ బ్రహ్మా᳚ణి మరుతః సమన్యవో న॒రాం న శంసః॒ సవ॑నాని గంతన |{శౌనకో గృత్సమదః | మరుతః | జగతీ} అశ్వా᳚మివ పిప్యత ధే॒నుమూధ॑ని॒ కర్తా॒ ధియం᳚ జరి॒త్రే వాజ॑పేశసం ||{6/15}{2.7.20.1}{2.34.6}{2.4.2.6}{977, 225, 2347} ఆ¦నః॒¦బ్రహ్మా᳚ణి¦మ॒రు॒తః॒¦స॒ఽమ॒న్య॒వః॒¦న॒రామ్¦న¦శంసః॑¦సవ॑నాని¦గం॒త॒న॒ | |
తం నో᳚ దాత మరుతో వా॒జినం॒ రథ॑ ఆపా॒నం బ్రహ్మ॑ చి॒తయ॑ద్ ది॒వేది॑వే |{శౌనకో గృత్సమదః | మరుతః | జగతీ} ఇషం᳚ స్తో॒తృభ్యో᳚ వృ॒జనే᳚షు కా॒రవే᳚ స॒నిం మే॒ధామరి॑ష్టం దు॒ష్టరం॒ సహః॑ ||{7/15}{2.7.20.2}{2.34.7}{2.4.2.7}{978, 225, 2348} తమ్¦నః॒¦దా॒త॒¦మ॒రు॒తః॒¦వా॒జిన᳚మ్¦రథే᳚¦ఆ॒పా॒నమ్¦బ్రహ్మ॑¦చి॒తయ॑త్¦ది॒వేఽది॑వే | |
యద్ యుం॒జతే᳚ మ॒రుతో᳚ రు॒క్మవ॑క్ష॒సోఽశ్వా॒న్ రథే᳚షు॒ భగ॒ ఆ సు॒దాన॑వః |{శౌనకో గృత్సమదః | మరుతః | జగతీ} ధే॒నుర్న శిశ్వే॒ స్వస॑రేషు పిన్వతే॒ జనా᳚య రా॒తహ॑విషే మ॒హీమిషం᳚ ||{8/15}{2.7.20.3}{2.34.8}{2.4.2.8}{979, 225, 2349} యత్¦యుం॒జతే᳚¦మ॒రుతః॑¦రు॒క్మఽవ॑క్షసః¦అశ్వా᳚న్¦రథే᳚షు¦భగే᳚¦ఆ¦సు॒ఽదాన॑వః | |
యో నో᳚ మరుతో వృ॒కతా᳚తి॒ మర్త్యో᳚ రి॒పుర్ద॒ధే వ॑సవో॒ రక్ష॑తా రి॒షః |{శౌనకో గృత్సమదః | మరుతః | జగతీ} వ॒ర్తయ॑త॒ తపు॑షా చ॒క్రియా॒భి తమవ॑ రుద్రా, అ॒శసో᳚ హంతనా॒ వధః॑ ||{9/15}{2.7.20.4}{2.34.9}{2.4.2.9}{980, 225, 2350} యః¦నః॒¦మ॒రు॒తః॒¦వృ॒కఽతా᳚తి¦మర్త్యః॑¦రి॒పుః¦ద॒ధే¦వ॒స॒వః॒¦రక్ష॑త¦రి॒షః | |
చి॒త్రం తద్ వో᳚ మరుతో॒ యామ॑ చేకితే॒ పృశ్న్యా॒ యదూధ॒రప్యా॒పయో᳚ దు॒హుః |{శౌనకో గృత్సమదః | మరుతః | జగతీ} యద్ వా᳚ ని॒దే నవ॑మానస్య రుద్రియాస్త్రి॒తం జరా᳚య జుర॒తామ॑దాభ్యాః ||{10/15}{2.7.20.5}{2.34.10}{2.4.2.10}{981, 225, 2351} చి॒త్రమ్¦తత్¦వః॒¦మ॒రు॒తః॒¦యామ॑¦చే॒కి॒తే॒¦పృశ్న్యాః᳚¦యత్¦ఊధః॑¦అపి॑¦ఆ॒పయః॑¦దు॒హుః | |
తాన్ వో᳚ మ॒హో మ॒రుత॑ ఏవ॒యావ్నో॒ విష్ణో᳚రే॒షస్య॑ ప్రభృ॒థే హ॑వామహే |{శౌనకో గృత్సమదః | మరుతః | జగతీ} హిర᳚ణ్యవర్ణాన్ కకు॒హాన్ య॒తస్రు॑చో బ్రహ్మ॒ణ్యంతః॒ శంస్యం॒ రాధ॑ ఈమహే ||{11/15}{2.7.21.1}{2.34.11}{2.4.2.11}{982, 225, 2352} తాన్¦వః॒¦మ॒హః¦మ॒రుతః॑¦ఏ॒వ॒ఽయావ్నః॑¦విష్ణోః᳚¦ఏ॒షస్య॑¦ప్ర॒ఽభృ॒థే¦హ॒వా॒మ॒హే॒ | |
తే దశ॑గ్వాః ప్రథ॒మా య॒జ్ఞమూ᳚హిరే॒ తే నో᳚ హిన్వంతూ॒షసో॒ వ్యు॑ష్టిషు |{శౌనకో గృత్సమదః | మరుతః | జగతీ} ఉ॒షా న రా॒మీర॑రు॒ణైరపో᳚ర్ణుతే మ॒హో జ్యోతి॑షా శుచ॒తా గో,అ᳚ర్ణసా ||{12/15}{2.7.21.2}{2.34.12}{2.4.2.12}{983, 225, 2353} తే¦దశ॑ఽగ్వాః¦ప్ర॒థ॒మాః¦య॒జ్ఞమ్¦ఊ॒హి॒రే॒¦తే¦నః॒¦హి॒న్వం॒తు॒¦ఉ॒షసః॑¦వి.ఔ᳚ష్టిషు | |
తే క్షో॒ణీభి॑రరు॒ణేభి॒ర్నాంజిభీ᳚ రు॒ద్రా, ఋ॒తస్య॒ సద॑నేషు వావృధుః |{శౌనకో గృత్సమదః | మరుతః | జగతీ} ని॒మేఘ॑మానా॒, అత్యే᳚న॒ పాజ॑సా సుశ్చం॒ద్రం వర్ణం᳚ దధిరే సు॒పేశ॑సం ||{13/15}{2.7.21.3}{2.34.13}{2.4.2.13}{984, 225, 2354} తే¦క్షో॒ణీభిః॑¦అ॒రు॒ణేభిః॑¦న¦అం॒జిఽభిః॑¦రు॒ద్రాః¦ఋ॒తస్య॑¦సద॑నేషు¦వ॒వృ॒ధుః॒ | |
తాఀ, ఇ॑యా॒నో మహి॒ వరూ᳚థమూ॒తయ॒ ఉప॒ ఘేదే॒నా నమ॑సా గృణీమసి |{శౌనకో గృత్సమదః | మరుతః | జగతీ} త్రి॒తో న యాన్ పంచ॒ హోతౄ᳚న॒భిష్ట॑య ఆవ॒వర్త॒దవ॑రాంచ॒క్రియావ॑సే ||{14/15}{2.7.21.4}{2.34.14}{2.4.2.14}{985, 225, 2355} తాన్¦ఇ॒యా॒నః¦మహి॑¦వరూ᳚థమ్¦ఊ॒తయే᳚¦ఉప॑¦ఘ॒¦ఇత్¦ఏ॒నా¦నమ॑సా¦గృ॒ణీ॒మ॒సి॒ | |
యయా᳚ ర॒ధ్రం పా॒రయ॒థాత్యంహో॒ యయా᳚ ని॒దో ముం॒చథ॑ వంది॒తారం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | మరుతః | త్రిష్టుప్} అ॒ర్వాచీ॒ సా మ॑రుతో॒ యా వ॑ ఊ॒తిరో షు వా॒శ్రేవ॑ సుమ॒తిర్జి॑గాతు ||{15/15}{2.7.21.5}{2.34.15}{2.4.2.15}{986, 225, 2356} యయా᳚¦ర॒ధ్రమ్¦పా॒రయ॑థ¦అతి॑¦అంహః॑¦యయా᳚¦ని॒దః¦ముం॒చథ॑¦వం॒ది॒తార᳚మ్ | |
[105] ఉపేమితి పంచదశర్చస్య సూక్తస్య శౌనకో గృత్సమదోపాంనపాత్త్రిష్టుప్ | |
ఉపే᳚మసృక్షి వాజ॒యుర్వ॑చ॒స్యాం చనో᳚ దధీత నా॒ద్యో గిరో᳚ మే |{శౌనకో గృత్సమదః | అపాన్నపాత్ | త్రిష్టుప్} అ॒పాం నపా᳚దాశు॒హేమా᳚ కు॒విత్ స సు॒పేశ॑సస్కరతి॒ జోషి॑ష॒ద్ధి ||{1/15}{2.7.22.1}{2.35.1}{2.4.3.1}{987, 226, 2357} ఉప॑¦ఈ॒మ్¦అ॒సృ॒క్షి॒¦వా॒జ॒ఽయుః¦వ॒చ॒స్యామ్¦చనః॑¦ద॒ధీ॒త॒¦నా॒ద్యః¦గిరః॑¦మే॒ | |
ఇ॒మం స్వ॑స్మై హృ॒ద ఆ సుత॑ష్టం॒ మంత్రం᳚ వోచేమ కు॒విద॑స్య॒ వేద॑త్ |{శౌనకో గృత్సమదః | అపాన్నపాత్ | త్రిష్టుప్} అ॒పాం నపా᳚దసు॒ర్య॑స్య మ॒హ్నా విశ్వా᳚న్య॒ర్యో భువ॑నా జజాన ||{2/15}{2.7.22.2}{2.35.2}{2.4.3.2}{988, 226, 2358} ఇ॒మమ్¦సు¦అ॒స్మై॒¦హృ॒దః¦ఆ¦సుఽత॑ష్టమ్¦మంత్ర᳚మ్¦వో॒చే॒మ॒¦కు॒విత్¦అ॒స్య॒¦వేద॑త్ | |
సమ॒న్యా యంత్యుప॑ యంత్య॒న్యాః స॑మా॒నమూ॒ర్వం న॒ద్యః॑ పృణంతి |{శౌనకో గృత్సమదః | అపాన్నపాత్ | త్రిష్టుప్} తమూ॒ శుచిం॒ శుచ॑యో దీది॒వాంస॑మ॒పాం నపా᳚తం॒ పరి॑ తస్థు॒రాపః॑ ||{3/15}{2.7.22.3}{2.35.3}{2.4.3.3}{989, 226, 2359} సమ్¦అ॒న్యాః¦యంతి॑¦ఉప॑¦యం॒తి॒¦అ॒న్యాః¦స॒మా॒నమ్¦ఊ॒ర్వమ్¦న॒ద్యః॑¦పృ॒ణం॒తి॒ | |
తమస్మే᳚రా యువ॒తయో॒ యువా᳚నం మర్మృ॒జ్యమా᳚నాః॒ పరి॑ యం॒త్యాపః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | అపాన్నపాత్ | త్రిష్టుప్} స శు॒క్రేభిః॒ శిక్వ॑భీ రే॒వద॒స్మే దీ॒దాయా᳚ని॒ధ్మో ఘృ॒తని᳚ర్ణిగ॒ప్సు ||{4/15}{2.7.22.4}{2.35.4}{2.4.3.4}{990, 226, 2360} తమ్¦అస్మే᳚రాః¦యు॒వ॒తయః॑¦యువా᳚నమ్¦మ॒ర్మృ॒జ్యమా᳚నాః¦పరి॑¦యం॒తి॒¦ఆపః॑ | |
అ॒స్మై తి॒స్రో, అ᳚వ్య॒థ్యాయ॒ నారీ᳚ర్దే॒వాయ॑ దే॒వీర్ది॑ధిషం॒త్యన్నం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | అపాన్నపాత్ | త్రిష్టుప్} కృతా᳚, ఇ॒వోప॒ హి ప్ర॑స॒ర్స్రే, అ॒ప్సు స పీ॒యూషం᳚ ధయతి పూర్వ॒సూనాం᳚ ||{5/15}{2.7.22.5}{2.35.5}{2.4.3.5}{991, 226, 2361} అ॒స్మై¦తి॒స్రః¦అ॒వ్య॒థ్యాయ॑¦నారీః᳚¦దే॒వాయ॑¦దే॒వీః¦ది॒ధి॒షం॒తి॒¦అన్న᳚మ్ | |
అశ్వ॒స్యాత్ర॒ జని॑మా॒స్య చ॒ స్వ॑ర్ద్రు॒హో రి॒షః సం॒పృచః॑ పాహి సూ॒రీన్ |{శౌనకో గృత్సమదః | అపాన్నపాత్ | త్రిష్టుప్} ఆ॒మాసు॑ పూ॒ర్షు ప॒రో, అ॑ప్రమృ॒ష్యం నారా᳚తయో॒ వి న॑శ॒న్నానృ॑తాని ||{6/15}{2.7.23.1}{2.35.6}{2.4.3.6}{992, 226, 2362} అశ్వ॑స్య¦అత్ర॑¦జని॑మ¦అ॒స్య¦చ॒¦స్వః॑¦ద్రు॒హః¦రి॒షః¦స॒మ్ఽపృచః॑¦పా॒హి॒¦సూ॒రీన్ | |
స్వ ఆ దమే᳚ సు॒దుఘా॒ యస్య॑ ధే॒నుః స్వ॒ధాం పీ᳚పాయ సు॒భ్వన్న॑మత్తి |{శౌనకో గృత్సమదః | అపాన్నపాత్ | త్రిష్టుప్} సో, అ॒పాం నపా᳚దూ॒ర్జయ᳚న్న॒ప్స్వ1॑(అ॒)న్తర్వ॑సు॒దేయా᳚య విధ॒తే వి భా᳚తి ||{7/15}{2.7.23.2}{2.35.7}{2.4.3.7}{993, 226, 2363} స్వే¦ఆ¦దమే᳚¦సు॒ఽదుఘా᳚¦యస్య॑¦ధే॒నుః¦స్వ॒ధామ్¦పీ॒పా॒య॒¦సు॒ఽభు¦అన్న᳚మ్¦అ॒త్తి॒ | |
యో, అ॒ప్స్వా శుచి॑నా॒ దైవ్యే᳚న ఋ॒తావాజ॑స్ర ఉర్వి॒యా వి॒భాతి॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | అపాన్నపాత్ | త్రిష్టుప్} వ॒యా, ఇద॒న్యా భువ॑నాన్యస్య॒ ప్ర జా᳚యంతే వీ॒రుధ॑శ్చ ప్ర॒జాభిః॑ ||{8/15}{2.7.23.3}{2.35.8}{2.4.3.8}{994, 226, 2364} యః¦అ॒ప్ఽసు¦ఆ¦శుచి॑నా¦దైవ్యే᳚న¦ఋ॒తఽవా᳚¦అజ॑స్రః¦ఉ॒ర్వి॒యా¦వి॒ఽభాతి॑ | |
అ॒పాం నపా॒దా హ్యస్థా᳚దు॒పస్థం᳚ జి॒హ్మానా᳚మూ॒ర్ధ్వో వి॒ద్యుతం॒ వసా᳚నః |{శౌనకో గృత్సమదః | అపాన్నపాత్ | త్రిష్టుప్} తస్య॒ జ్యేష్ఠం᳚ మహి॒మానం॒ వహం᳚తీ॒ర్హిర᳚ణ్యవర్ణాః॒ పరి॑ యంతి య॒హ్వీః ||{9/15}{2.7.23.4}{2.35.9}{2.4.3.9}{995, 226, 2365} అ॒పామ్¦నపా᳚త్¦ఆ¦హి¦అస్థా᳚త్¦ఉ॒పఽస్థ᳚మ్¦జి॒హ్మానా᳚మ్¦ఊ॒ర్ధ్వః¦వి॒ఽద్యుత᳚మ్¦వసా᳚నః | |
హిర᳚ణ్యరూపః॒ స హిర᳚ణ్యసందృగ॒పాం నపా॒త్ సేదు॒ హిర᳚ణ్యవర్ణః |{శౌనకో గృత్సమదః | అపాన్నపాత్ | త్రిష్టుప్} హి॒ర॒ణ్యయా॒త్ పరి॒ యోనే᳚ర్ని॒షద్యా᳚ హిరణ్య॒దా ద॑ద॒త్యన్న॑మస్మై ||{10/15}{2.7.23.5}{2.35.10}{2.4.3.10}{996, 226, 2366} హిర᳚ణ్యఽరూపః¦సః¦హిర᳚ణ్యఽసందృక్¦అ॒పామ్¦నపా᳚త్¦సః¦ఇత్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦హిర᳚ణ్యఽవర్ణః | |
తద॒స్యానీ᳚కము॒త చారు॒ నామా᳚పీ॒చ్యం᳚ వర్ధతే॒ నప్తు॑ర॒పాం |{శౌనకో గృత్సమదః | అపాన్నపాత్ | త్రిష్టుప్} యమిం॒ధతే᳚ యువ॒తయః॒ సమి॒త్థా హిర᳚ణ్యవర్ణం ఘృ॒తమన్న॑మస్య ||{11/15}{2.7.24.1}{2.35.11}{2.4.3.11}{997, 226, 2367} తత్¦అ॒స్య॒¦అనీ᳚కమ్¦ఉ॒త¦చారు॑¦నామ॑¦అ॒పీ॒చ్య᳚మ్¦వ॒ర్ధ॒తే॒¦నప్తుః॑¦అ॒పామ్ | |
అ॒స్మై బ॑హూ॒నామ॑వ॒మాయ॒ సఖ్యే᳚ య॒జ్ఞైర్వి॑ధేమ॒ నమ॑సా హ॒విర్భిః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | అపాన్నపాత్ | త్రిష్టుప్} సం సాను॒ మార్జ్మి॒ దిధి॑షామి॒ బిల్మై॒ర్దధా॒మ్యన్నైః॒ పరి॑ వంద ఋ॒గ్భిః ||{12/15}{2.7.24.2}{2.35.12}{2.4.3.12}{998, 226, 2368} అ॒స్మై¦బ॒హూ॒నామ్¦అ॒వ॒మాయ॑¦సఖ్యే᳚¦య॒జ్ఞైః¦వి॒ధే॒మ॒¦నమ॑సా¦హ॒విఃఽభిః॑ | |
స ఈం॒ వృషా᳚జనయ॒త్తాసు॒ గర్భం॒ స ఈం॒ శిశు॑ర్ధయతి॒ తం రి॑హంతి |{శౌనకో గృత్సమదః | అపాన్నపాత్ | త్రిష్టుప్} సో, అ॒పాం నపా॒దన॑భిమ్లాతవర్ణో॒ఽన్యస్యే᳚వే॒హ త॒న్వా᳚ వివేష ||{13/15}{2.7.24.3}{2.35.13}{2.4.3.13}{999, 226, 2369} సః¦ఈ॒మ్¦వృషా᳚¦అ॒జ॒న॒య॒త్¦తాసు॑¦గర్భ᳚మ్¦సః¦ఈ॒మ్¦శిశుః॑¦ధ॒య॒తి॒¦తమ్¦రి॒హం॒తి॒ | |
అ॒స్మిన్ ప॒దే ప॑ర॒మే త॑స్థి॒వాంస॑మధ్వ॒స్మభి᳚ర్వి॒శ్వహా᳚ దీది॒వాంసం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | అపాన్నపాత్ | త్రిష్టుప్} ఆపో॒ నప్త్రే᳚ ఘృ॒తమన్నం॒ వహం᳚తీః స్వ॒యమత్కైః॒ పరి॑ దీయంతి య॒హ్వీః ||{14/15}{2.7.24.4}{2.35.14}{2.4.3.14}{1000, 226, 2370} అ॒స్మిన్¦ప॒దే¦ప॒ర॒మే¦త॒స్థి॒ఽవాంస᳚మ్¦అ॒ధ్వ॒స్మఽభిః॑¦వి॒శ్వహా᳚¦దీ॒ది॒ఽవాంస᳚మ్ | |
అయాం᳚సమగ్నే సుక్షి॒తిం జనా॒యాయాం᳚సము మ॒ఘవ॑ద్భ్యః సువృ॒క్తిం |{శౌనకో గృత్సమదః | అపాన్నపాత్ | త్రిష్టుప్} విశ్వం॒ తద్ భ॒ద్రం యదవం᳚తి దే॒వా బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{15/15}{2.7.24.5}{2.35.15}{2.4.3.15}{1001, 226, 2371} అయాం᳚సమ్¦అ॒గ్నే॒¦సు॒ఽక్షి॒తిమ్¦జనా᳚య¦అయాం᳚సమ్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦మ॒ఘవ॑త్ఽభ్యః¦సు॒ఽవృ॒క్తిమ్ | |
[106] తుభ్యమితి షడృచస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదః ఇంద్రోమరుతస్త్వష్టాగ్నిరింద్రోమిత్రావరుణావితి క్రమేణదేవతాజగతీ | (ఏతాఋతుదేవతాః) | 1 ఇతః షటృతుదేవతాః |
తుభ్యం᳚ హిన్వా॒నో వ॑సిష్ట॒ గా, అ॒పోఽధు॑క్షన్ త్సీ॒మవి॑భి॒రద్రి॑భి॒ర్నరః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్ర్రః | జగతీ} పిబేం᳚ద్ర॒ స్వాహా॒ ప్రహు॑తం॒ వష॑ట్కృతం హో॒త్రాదా సోమం᳚ ప్రథ॒మో య ఈశి॑షే ||{1/6}{2.7.25.1}{2.36.1}{2.4.4.1}{1002, 227, 2372} తుభ్య᳚మ్¦హి॒న్వా॒నః¦వ॒సి॒ష్ట॒¦గాః¦అ॒పః¦అధు॑క్షన్¦సీ॒మ్¦అవి॑ఽభిః¦అద్రి॑ఽభిః¦నరః॑ | |
య॒జ్ఞైః సమ్మి॑శ్లాః॒ పృష॑తీభిరృ॒ష్టిభి॒ర్యామం᳚ఛు॒భ్రాసో᳚, అం॒జిషు॑ ప్రి॒యా, ఉ॒త |{శౌనకో గృత్సమదః | మరుతః | జగతీ} ఆ॒సద్యా᳚ బ॒ర్హిర్భ॑రతస్య సూనవః పో॒త్రాదా సోమం᳚ పిబతా దివో నరః ||{2/6}{2.7.25.2}{2.36.2}{2.4.4.2}{1003, 227, 2373} య॒జ్ఞైః¦సమ్ఽమి॑శ్లాః¦పృష॑తీభిః¦ఋ॒ష్టిఽభిః॑¦యామ॑న్¦శు॒భ్రాసః॑¦అం॒జిషు॑¦ప్రి॒యాః¦ఉ॒త | |
అ॒మేవ॑ నః సుహవా॒, ఆ హి గంత॑న॒ ని బ॒ర్హిషి॑ సదతనా॒ రణి॑ష్టన |{శౌనకో గృత్సమదః | త్వష్టాః | జగతీ} అథా᳚ మందస్వ జుజుషా॒ణో, అంధ॑స॒స్త్వష్ట॑ర్దే॒వేభి॒ర్జని॑భిః సు॒మద్గ॑ణః ||{3/6}{2.7.25.3}{2.36.3}{2.4.4.3}{1004, 227, 2374} అ॒మాఽఇ᳚వ¦నః॒¦సు॒ఽహ॒వాః॒¦ఆ¦హి¦గంత॑న¦ని¦బ॒ర్హిషి॑¦స॒ద॒త॒న॒¦రణి॑ష్టన | |
ఆ వ॑క్షి దే॒వాఀ, ఇ॒హ వి॑ప్ర॒ యక్షి॑ చో॒శన్ హో᳚త॒ర్ని ష॑దా॒ యోని॑షు త్రి॒షు |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} ప్రతి॑ వీహి॒ ప్రస్థి॑తం సో॒మ్యం మధు॒ పిబాగ్నీ᳚ధ్రా॒త్తవ॑ భా॒గస్య॑ తృప్ణుహి ||{4/6}{2.7.25.4}{2.36.4}{2.4.4.4}{1005, 227, 2375} ఆ¦వ॒క్షి॒¦దే॒వాన్¦ఇ॒హ¦వి॒ప్ర॒¦యక్షి॑¦చ॒¦ఉ॒శన్¦హో॒తః॒¦ని¦స॒ద॒¦యోని॑షు¦త్రి॒షు | |
ఏ॒ష స్య తే᳚ త॒న్వో᳚ నృమ్ణ॒వర్ధ॑నః॒ సహ॒ ఓజః॑ ప్ర॒దివి॑ బా॒హ్వోర్హి॒తః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | జగతీ} తుభ్యం᳚ సు॒తో మ॑ఘవ॒న్ తుభ్య॒మాభృ॑త॒స్త్వమ॑స్య॒ బ్రాహ్మ॑ణా॒దా తృ॒పత్ పి॑బ ||{5/6}{2.7.25.5}{2.36.5}{2.4.4.5}{1006, 227, 2376} ఏ॒షః¦స్యః¦తే॒¦త॒న్వః॑¦నృ॒మ్ణ॒ఽవర్ధ॑నః¦సహః॑¦ఓజః॑¦ప్ర॒ఽదివి॑¦బా॒హ్వోః¦హి॒తః | |
జు॒షేథాం᳚ య॒జ్ఞం బోధ॑తం॒ హవ॑స్య మే స॒త్తో హోతా᳚ ని॒విదః॑ పూ॒ర్వ్యా, అను॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | మిత్రావరుణౌ | జగతీ} అచ్ఛా॒ రాజా᳚నా॒ నమ॑ ఏత్యా॒వృతం᳚ ప్రశా॒స్త్రాదా పి॑బతం సో॒మ్యం మధు॑ ||{6/6}{2.7.25.6}{2.36.6}{2.4.4.6}{1007, 227, 2377} జు॒షేథా᳚మ్¦య॒జ్ఞమ్¦బోధ॑తమ్¦హవ॑స్య¦మే॒¦స॒త్తః¦హోతా᳚¦ని॒ఽవిదః॑¦పూ॒ర్వ్యాః¦అను॑ | |
[107] మందస్వేతిషడృచస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదః ఆద్యానాంచతసృణాం ద్రవిణోదాః పంచమ్యాఆశ్వినౌ షష్ఠ్యా అగ్నిర్జగతీ | |
మంద॑స్వ హో॒త్రాదను॒ జోష॒మంధ॒సోఽధ్వ᳚ర్యవః॒ స పూ॒ర్ణాం వ॑ష్ట్యా॒సిచం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ద్రవిణోదాః | జగతీ} తస్మా᳚, ఏ॒తం భ॑రత తద్వ॒శో ద॒దిర్హో॒త్రాత్ సోమం᳚ ద్రవిణోదః॒ పిబ॑ ఋ॒తుభిః॑ ||{1/6}{2.8.1.1}{2.37.1}{2.4.5.1}{1008, 228, 2378} మంద॑స్వ¦హో॒త్రాత్¦అను॑¦జోష᳚మ్¦అంధ॑సః¦అధ్వ᳚ర్యవః¦సః¦పూ॒ర్ణామ్¦వ॒ష్టి॒¦ఆ॒ఽసిచ᳚మ్ | |
యము॒ పూర్వ॒మహు॑వే॒ తమి॒దం హు॑వే॒ సేదు॒ హవ్యో᳚ ద॒దిర్యో నామ॒ పత్య॑తే |{శౌనకో గృత్సమదః | ద్రవిణోదాః | జగతీ} అ॒ధ్వ॒ర్యుభిః॒ ప్రస్థి॑తం సో॒మ్యం మధు॑ పో॒త్రాత్ సోమం᳚ ద్రవిణోదః॒ పిబ॑ ఋ॒తుభిః॑ ||{2/6}{2.8.1.2}{2.37.2}{2.4.5.2}{1009, 228, 2379} యమ్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦పూర్వ᳚మ్¦అహు॑వే¦తమ్¦ఇ॒దమ్¦హు॒వే॒¦సః¦ఇత్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦హవ్యః॑¦ద॒దిః¦యః¦నామ॑¦పత్య॑తే | |
మేద్యం᳚తు తే॒ వహ్న॑యో॒ యేభి॒రీయ॒సేఽరి॑షణ్యన్ వీళయస్వా వనస్పతే |{శౌనకో గృత్సమదః | ద్రవిణోదాః | జగతీ} ఆ॒యూయా᳚ ధృష్ణో, అభి॒గూర్యా॒ త్వం నే॒ష్ట్రాత్ సోమం᳚ ద్రవిణోదః॒ పిబ॑ ఋ॒తుభిః॑ ||{3/6}{2.8.1.3}{2.37.3}{2.4.5.3}{1010, 228, 2380} మేద్యం᳚తు¦తే॒¦వహ్న॑యః¦యేభిః॑¦ఈయ॑సే¦అరి॑షణ్యన్¦వీ॒ళ॒య॒స్వ॒¦వ॒న॒స్ప॒తే॒ | |
అపా᳚ద్ధో॒త్రాదు॒త పో॒త్రాద॑మత్తో॒త నే॒ష్ట్రాద॑జుషత॒ ప్రయో᳚ హి॒తం |{శౌనకో గృత్సమదః | ద్రవిణోదాః | జగతీ} తు॒రీయం॒ పాత్ర॒మమృ॑క్త॒మమ॑ర్త్యం ద్రవిణో॒దాః పి॑బతు ద్రావిణోద॒సః ||{4/6}{2.8.1.4}{2.37.4}{2.4.5.4}{1011, 228, 2381} అపా᳚త్¦హో॒త్రాత్¦ఉ॒త¦పో॒త్రాత్¦అ॒మ॒త్త॒¦ఉ॒త¦నే॒ష్ట్రాత్¦అ॒జు॒ష॒త॒¦ప్రయః॑¦హి॒తమ్ | |
అ॒ర్వాంచ॑మ॒ద్య య॒య్యం᳚ నృ॒వాహ॑ణం॒ రథం᳚ యుంజాథామి॒హ వాం᳚ వి॒మోచ॑నం |{శౌనకో గృత్సమదః | అశ్వినౌ | జగతీ} పృం॒క్తం హ॒వీంషి॒ మధు॒నా హి కం᳚ గ॒తమథా॒ సోమం᳚ పిబతం వాజినీవసూ ||{5/6}{2.8.1.5}{2.37.5}{2.4.5.5}{1012, 228, 2382} అ॒ర్వాంచ᳚మ్¦అ॒ద్య¦య॒య్య᳚మ్¦నృ॒ఽవాహ॑నమ్¦రథ᳚మ్¦యుం॒జా॒థా॒మ్¦ఇ॒హ¦వా॒మ్¦వి॒ఽమోచ॑నమ్ | |
జోష్య॑గ్నే స॒మిధం॒ జోష్యాహు॑తిం॒ జోషి॒ బ్రహ్మ॒ జన్యం॒ జోషి॑ సుష్టు॒తిం |{శౌనకో గృత్సమదః | అగ్నిః | జగతీ} విశ్వే᳚భి॒ర్విశ్వాఀ᳚, ఋ॒తునా᳚ వసో మ॒హ ఉ॒శన్ దే॒వాఀ, ఉ॑శ॒తః పా᳚యయా హ॒విః ||{6/6}{2.8.1.6}{2.37.6}{2.4.5.6}{1013, 228, 2383} జోషి॑¦అ॒గ్నే॒¦స॒మ్ఽఇధ᳚మ్¦జోషి॑¦ఆఽహు॑తిమ్¦జోషి॑¦బ్రహ్మ॑¦జన్య᳚మ్¦జోషి॑¦సు॒ఽస్తు॒తిమ్ | |
[108] ఉదుష్యఇత్యేకాదశర్చస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదః సవితాత్రిష్టుప్ | |
ఉదు॒ ష్య దే॒వః స॑వి॒తా స॒వాయ॑ శశ్వత్త॒మం తద॑పా॒ వహ్ని॑రస్థాత్ |{శౌనకో గృత్సమదః | సవితా | త్రిష్టుప్} నూ॒నం దే॒వేభ్యో॒ వి హి ధాతి॒ రత్న॒మథాభ॑జద్ వీ॒తిహో᳚త్రం స్వ॒స్తౌ ||{1/11}{2.8.2.1}{2.38.1}{2.4.6.1}{1014, 229, 2384} ఉత్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦స్యః¦దే॒వః¦స॒వి॒తా¦స॒వాయ॑¦శ॒శ్వ॒త్ఽత॒మమ్¦తత్.ఆ॑పాః¦వహ్నిః॑¦అ॒స్థా॒త్ | |
విశ్వ॑స్య॒ హి శ్రు॒ష్టయే᳚ దే॒వ ఊ॒ర్ధ్వః ప్ర బా॒హవా᳚ పృ॒థుపా᳚ణిః॒ సిస॑ర్తి |{శౌనకో గృత్సమదః | సవితా | త్రిష్టుప్} ఆప॑శ్చిదస్య వ్ర॒త ఆ నిమృ॑గ్రా, అ॒యం చి॒ద్ వాతో᳚ రమతే॒ పరి॑జ్మన్ ||{2/11}{2.8.2.2}{2.38.2}{2.4.6.2}{1015, 229, 2385} విశ్వ॑స్య¦హి¦శ్రు॒ష్టయే᳚¦దే॒వః¦ఊ॒ర్ధ్వః¦ప్ర¦బా॒హవా᳚¦పృ॒థుఽపా᳚ణిః¦సిస॑ర్తి | |
ఆ॒శుభి॑శ్చి॒ద్యాన్ వి ము॑చాతి నూ॒నమరీ᳚రమ॒దత॑మానం చి॒దేతోః᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | సవితా | త్రిష్టుప్} అ॒హ్యర్షూ᳚ణాం చి॒న్న్య॑యాఀ, అవి॒ష్యామను᳚ వ్ర॒తం స॑వి॒తుర్మోక్యాగా᳚త్ ||{3/11}{2.8.2.3}{2.38.3}{2.4.6.3}{1016, 229, 2386} ఆ॒శుఽభిః॑¦చి॒త్¦యాన్¦వి¦ము॒చా॒తి॒¦నూ॒నమ్¦అరీ᳚రమత్¦అత॑మానమ్¦చి॒త్¦ఏతోః᳚ | |
పునః॒ సమ᳚వ్య॒ద్ విత॑తం॒ వయం᳚తీ మ॒ధ్యా కర్తో॒ర్న్య॑ధా॒చ్ఛక్మ॒ ధీరః॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | సవితా | త్రిష్టుప్} ఉత్ సం॒హాయా᳚స్థా॒ద్ వ్యృ1॑(ఋ॒)తూఀర॑దర్ధర॒రమ॑తిః సవి॒తా దే॒వ ఆగా᳚త్ ||{4/11}{2.8.2.4}{2.38.4}{2.4.6.4}{1017, 229, 2387} పున॒రితి॑¦సమ్¦అ॒వ్య॒త్¦విఽత॑తమ్¦వయం᳚తీ¦మ॒ధ్యా¦కర్తోః᳚¦ని¦అ॒ధా॒త్¦శక్మ॑¦ధీరః॑ | |
నానౌకాం᳚సి॒ దుర్యో॒ విశ్వ॒మాయు॒ర్వి తి॑ష్ఠతే ప్రభ॒వః శోకో᳚, అ॒గ్నేః |{శౌనకో గృత్సమదః | సవితా | త్రిష్టుప్} జ్యేష్ఠం᳚ మా॒తా సూ॒నవే᳚ భా॒గమాధా॒దన్వ॑స్య॒ కేత॑మిషి॒తం స॑వి॒త్రా ||{5/11}{2.8.2.5}{2.38.5}{2.4.6.5}{1018, 229, 2388} నానా᳚¦ఓకాం᳚సి¦దుర్యః॑¦విశ్వ᳚మ్¦ఆయుః॑¦వి¦తి॒ష్ఠ॒తే॒¦ప్ర॒ఽభ॒వః¦శోకః॑¦అ॒గ్నేః | |
స॒మావ॑వర్తి॒ విష్ఠి॑తో జిగీ॒షుర్విశ్వే᳚షాం॒ కామ॒శ్చర॑తామ॒మాభూ᳚త్ |{శౌనకో గృత్సమదః | సవితా | త్రిష్టుప్} శశ్వాఀ॒, అపో॒ వికృ॑తం హి॒త్వ్యాగా॒దను᳚ వ్ర॒తం స॑వి॒తుర్దైవ్య॑స్య ||{6/11}{2.8.3.1}{2.38.6}{2.4.6.6}{1019, 229, 2389} స॒మ్ఽఆవ॑వర్తి¦విఽస్థి॑తః¦జి॒గీ॒షుః¦విశ్వే᳚షామ్¦కామః॑¦చర॑తామ్¦అ॒మా¦అ॒భూ॒త్ | |
త్వయా᳚ హి॒తమప్య॑మ॒ప్సు భా॒గం ధన్వాన్ వా మృ॑గ॒యసో॒ వి త॑స్థుః |{శౌనకో గృత్సమదః | సవితా | త్రిష్టుప్} వనా᳚ని॒ విభ్యో॒ నకి॑రస్య॒ తాని᳚ వ్ర॒తా దే॒వస్య॑ సవి॒తుర్మి॑నంతి ||{7/11}{2.8.3.2}{2.38.7}{2.4.6.7}{1020, 229, 2390} త్వయా᳚¦హి॒తమ్¦అప్య᳚మ్¦అ॒ప్ఽసు¦భా॒గమ్¦ధన్వ॑¦అను॑¦ఆ¦మృ॒గ॒యసః॑¦వి¦త॒స్థుః॒ | |
యా॒ద్రా॒ధ్య1॑(అం॒) వరు॑ణో॒ యోని॒మప్య॒మని॑శితం ని॒మిషి॒ జర్భు॑రాణః |{శౌనకో గృత్సమదః | సవితా | త్రిష్టుప్} విశ్వో᳚ మార్తాం॒డో వ్ర॒జమా ప॒శుర్గా᳚త్ స్థ॒శో జన్మా᳚ని సవి॒తా వ్యాకః॑ ||{8/11}{2.8.3.3}{2.38.8}{2.4.6.8}{1021, 229, 2391} యా॒త్ఽరా॒ధ్య᳚మ్¦వరు॑ణః¦యోని᳚మ్¦అప్య᳚మ్¦అని॑ఽశితమ్¦ని॒ఽమిషి॑¦జర్భు॑రాణః | |
న యస్యేంద్రో॒ వరు॑ణో॒ న మి॒త్రో వ్ర॒తమ᳚ర్య॒మా న మి॒నంతి॑ రు॒ద్రః |{శౌనకో గృత్సమదః | సవితా | త్రిష్టుప్} నారా᳚తయ॒స్తమి॒దం స్వ॒స్తి హు॒వే దే॒వం స॑వి॒తారం॒ నమో᳚భిః ||{9/11}{2.8.3.4}{2.38.9}{2.4.6.9}{1022, 229, 2392} న¦యస్య॑¦ఇంద్రః॑¦వరు॑ణః¦న¦మి॒త్రః¦వ్ర॒తమ్¦అ॒ర్య॒మా¦న¦మి॒నంతి॑¦రు॒ద్రః | |
భగం॒ ధియం᳚ వా॒జయం᳚తః॒ పురం᳚ధిం॒ నరా॒శంసో॒ గ్నాస్పతి᳚ర్నో, అవ్యాః |{శౌనకో గృత్సమదః | సవితా | త్రిష్టుప్} ఆ॒యే వా॒మస్య॑ సంగ॒థే ర॑యీ॒ణాం ప్రి॒యా దే॒వస్య॑ సవి॒తుః స్యా᳚మ ||{10/11}{2.8.3.5}{2.38.10}{2.4.6.10}{1023, 229, 2393} భగ᳚మ్¦ధియ᳚మ్¦వా॒జయం᳚తః¦పుర᳚మ్ఽధిమ్¦నరా॒శంసః॑¦గ్నాఃపతిః॑¦నః॒¦అ॒వ్యాః॒ | |
అ॒స్మభ్యం॒ తద్ది॒వో, అ॒ద్భ్యః పృ॑థి॒వ్యాస్త్వయా᳚ ద॒త్తం కామ్యం॒ రాధ॒ ఆ గా᳚త్ |{శౌనకో గృత్సమదః | సవితా | త్రిష్టుప్} శం యత్ స్తో॒తృభ్య॑ ఆ॒పయే॒ భవా᳚త్యురు॒శంసా᳚య సవితర్జరి॒త్రే ||{11/11}{2.8.3.6}{2.38.11}{2.4.6.11}{1024, 229, 2394} అ॒స్మభ్య᳚మ్¦తత్¦ది॒వః¦అ॒త్ఽభ్యః¦పృ॒థి॒వ్యాః¦త్వయా᳚¦ద॒త్తమ్¦కామ్య᳚మ్¦రాధః॑¦ఆ¦గా॒త్ | |
[109] గ్రావాణేవేత్యష్టర్చస్య సూక్తస్య శౌనకో గృత్సమదోశ్వినౌత్రిష్టుప్ |
గ్రావా᳚ణేవ॒ తదిదర్థం᳚ జరేథే॒ గృధ్రే᳚వ వృ॒క్షం ని॑ధి॒మంత॒మచ్ఛ॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} బ్ర॒హ్మాణే᳚వ వి॒దథ॑ ఉక్థ॒శాసా᳚ దూ॒తేవ॒ హవ్యా॒ జన్యా᳚ పురు॒త్రా ||{1/8}{2.8.4.1}{2.39.1}{2.4.7.1}{1025, 230, 2395} గ్రావా᳚ణాఽఇవ¦తత్¦ఇత్¦అర్థ᳚మ్¦జ॒రే॒థే॒ ఇతి॑¦గృధ్రా᳚ఽఇవ¦వృ॒క్షమ్¦ని॒ధి॒ఽమంత᳚మ్¦అచ్ఛ॑ | |
ప్రా॒త॒ర్యావా᳚ణా ర॒థ్యే᳚వ వీ॒రాజేవ॑ య॒మా వర॒మా స॑చేథే |{శౌనకో గృత్సమదః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} మేనే᳚, ఇవ త॒న్వా॒3॑(ఆ॒) శుంభ॑మానే॒ దంప॑తీవ క్రతు॒విదా॒ జనే᳚షు ||{2/8}{2.8.4.2}{2.39.2}{2.4.7.2}{1026, 230, 2396} ప్రా॒తః॒ఽయావా᳚నా¦ర॒థ్యా᳚ఽఇవ¦వీ॒రా¦అ॒జాఽఇ᳚వ¦య॒మా¦వర᳚మ్¦ఆ¦స॒చే॒థే॒ ఇతి॑ | |
శృంగే᳚వ నః ప్రథ॒మా గం᳚తమ॒ర్వాక్ ఛ॒ఫావి॑వ॒ జర్భు॑రాణా॒ తరో᳚భిః |{శౌనకో గృత్సమదః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} చ॒క్ర॒వా॒కేవ॒ ప్రతి॒ వస్తో᳚రుస్రా॒ర్వాంచా᳚ యాతం ర॒థ్యే᳚వ శక్రా ||{3/8}{2.8.4.3}{2.39.3}{2.4.7.3}{1027, 230, 2397} శృంగా᳚ఽఇవ¦నః॒¦ప్ర॒థ॒మా¦గం॒త॒మ్¦అ॒ర్వాక్¦శ॒ఫౌఽఇ᳚వ¦జర్భు॑రాణా¦తరః॑ఽభిః | |
నా॒వేవ॑ నః పారయతం యు॒గేవ॒ నభ్యే᳚వ న ఉప॒ధీవ॑ ప్ర॒ధీవ॑ |{శౌనకో గృత్సమదః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} శ్వానే᳚వ నో॒, అరి॑షణ్యా త॒నూనాం॒ ఖృగ॑లేవ వి॒స్రసః॑ పాతమ॒స్మాన్ ||{4/8}{2.8.4.4}{2.39.4}{2.4.7.4}{1028, 230, 2398} నా॒వాఽఇ᳚వ¦నః॒¦పా॒ర॒య॒త॒మ్¦యు॒గాఽఇ᳚వ¦నభ్యా᳚ఽఇవ¦నః॒¦ఉ॒ప॒ధీ ఇ॒వేత్యు॑ప॒ధీఽఇ᳚వ¦ప్ర॒ధీ ఇ॒వేతి॑ ప్ర॒ధీఽఇ᳚వ | |
వాతే᳚వాజు॒ర్యా న॒ద్యే᳚వ రీ॒తిర॒క్షీ, ఇ॑వ॒ చక్షు॒షా యా᳚తమ॒ర్వాక్ |{శౌనకో గృత్సమదః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} హస్తా᳚వివ త॒న్వే॒3॑(ఏ॒) శంభ॑విష్ఠా॒ పాదే᳚వ నో నయతం॒ వస్యో॒, అచ్ఛ॑ ||{5/8}{2.8.4.5}{2.39.5}{2.4.7.5}{1029, 230, 2399} వాతా᳚ఽఇవ¦అ॒జు॒ర్యా¦న॒ద్యా᳚ఽఇవ¦రీ॒తిః¦అ॒క్షీ ఇ॒వేత్య॒క్షీఽఇ᳚వ¦చక్షు॑షా¦ఆ¦యా॒త॒మ్¦అ॒ర్వాక్ | |
ఓష్ఠా᳚వివ॒ మధ్వా॒స్నే వదం᳚తా॒ స్తనా᳚వివ పిప్యతం జీ॒వసే᳚ నః |{శౌనకో గృత్సమదః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} నాసే᳚వ నస్త॒న్వో᳚ రక్షి॒తారా॒ కర్ణా᳚వివ సు॒శ్రుతా᳚ భూతమ॒స్మే ||{6/8}{2.8.5.1}{2.39.6}{2.4.7.6}{1030, 230, 2400} ఓష్ఠౌ᳚ఽఇవ¦మధు॑¦ఆ॒స్నే¦వదం᳚తా¦స్తనౌ᳚ఽఇవ¦పి॒ప్య॒త॒మ్¦జీ॒వసే᳚¦నః॒ | |
హస్తే᳚వ శ॒క్తిమ॒భి సం᳚ద॒దీ నః॒, క్షామే᳚వ నః॒ సమ॑జతం॒ రజాం᳚సి |{శౌనకో గృత్సమదః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} ఇ॒మా గిరో᳚, అశ్వినా యుష్మ॒యంతీః॒, క్ష్ణోత్రే᳚ణేవ॒ స్వధి॑తిం॒ సం శి॑శీతం ||{7/8}{2.8.5.2}{2.39.7}{2.4.7.7}{1031, 230, 2401} హస్తా᳚ఽఇవ¦శ॒క్తిమ్¦అ॒భి¦సం॒ద॒దీ ఇతి॑ స॒మ్ఽద॒దీ¦నః॒¦క్షామ॑ఽఇవ¦నః॒¦సమ్¦అ॒జ॒త॒మ్¦రజాం᳚సి | |
ఏ॒తాని॑ వామశ్వినా॒ వర్ధ॑నాని॒ బ్రహ్మ॒ స్తోమం᳚ గృత్సమ॒దాసో᳚, అక్రన్ |{శౌనకో గృత్సమదః | అశ్వినౌ | త్రిష్టుప్} తాని॑ నరా జుజుషా॒ణోప॑ యాతం బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{8/8}{2.8.5.3}{2.39.8}{2.4.7.8}{1032, 230, 2402} ఏ॒తాని॑¦వా॒మ్¦అ॒శ్వి॒నా॒¦వర్ధ॑నాని¦బ్రహ్మ॑¦స్తోమ᳚మ్¦గృ॒త్స॒ఽమ॒దాసః॑¦అ॒క్ర॒న్ | |
[110] సోమాపూషణేతిపడృచస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదఃసోమాపూషణౌ అంత్యాయాఃసోమపూషాదిత్యాస్త్రిష్టుప్ | |
సోమా᳚పూషణా॒ జన॑నా రయీ॒ణాం జన॑నా ది॒వో జన॑నా పృథి॒వ్యాః |{శౌనకో గృత్సమదః | సోమాపూషణౌ | త్రిష్టుప్} జా॒తౌ విశ్వ॑స్య॒ భువ॑నస్య గో॒పౌ దే॒వా, అ॑కృణ్వన్న॒మృత॑స్య॒ నాభిం᳚ ||{1/6}{2.8.6.1}{2.40.1}{2.4.8.1}{1033, 231, 2403} సోమా᳚పూషణా¦జన॑నా¦ర॒యీ॒ణామ్¦జన॑నా¦ది॒వః¦జన॑నా¦పృ॒థి॒వ్యాః | |
ఇ॒మౌ దే॒వౌ జాయ॑మానౌ జుషంతే॒మౌ తమాం᳚సి గూహతా॒మజు॑ష్టా |{శౌనకో గృత్సమదః | సోమాపూషణౌ | త్రిష్టుప్} ఆ॒భ్యామింద్రః॑ ప॒క్వమా॒మాస్వం॒తః సో᳚మాపూ॒షభ్యాం᳚ జనదు॒స్రియా᳚సు ||{2/6}{2.8.6.2}{2.40.2}{2.4.8.2}{1034, 231, 2404} ఇ॒మౌ¦దే॒వౌ¦జాయ॑మానౌ¦జు॒షం॒త॒¦ఇ॒మౌ¦తమాం᳚సి¦గూ॒హ॒తా॒మ్¦అజు॑ష్టా | |
సోమా᳚పూషణా॒ రజ॑సో వి॒మానం᳚ స॒ప్తచ॑క్రం॒ రథ॒మవి॑శ్వమిన్వం |{శౌనకో గృత్సమదః | సోమాపూషణౌ | త్రిష్టుప్} వి॒షూ॒వృతం॒ మన॑సా యు॒జ్యమా᳚నం॒ తం జి᳚న్వథో వృషణా॒ పంచ॑రశ్మిం ||{3/6}{2.8.6.3}{2.40.3}{2.4.8.3}{1035, 231, 2405} సోమా᳚పూషణా¦రజ॑సః¦వి॒ఽమాన᳚మ్¦స॒ప్తఽచ॑క్రమ్¦రథ᳚మ్¦అవి॑శ్వఽమిన్వమ్ | |
ది॒వ్య1॑(అ॒)న్యః సద॑నం చ॒క్ర ఉ॒చ్చా పృ॑థి॒వ్యామ॒న్యో, అధ్యం॒తరి॑క్షే |{శౌనకో గృత్సమదః | సోమాపూషణౌ | త్రిష్టుప్} తావ॒స్మభ్యం᳚ పురు॒వారం᳚ పురు॒క్షుం రా॒యస్పోషం॒ వి ష్య॑తాం॒ నాభి॑మ॒స్మే ||{4/6}{2.8.6.4}{2.40.4}{2.4.8.4}{1036, 231, 2406} ది॒వి¦అ॒న్యః¦సద॑నమ్¦చ॒క్రే¦ఉ॒చ్చా¦పృ॒థి॒వ్యామ్¦అ॒న్యః¦అధి॑¦అం॒తరి॑క్షే | |
విశ్వా᳚న్య॒న్యో భువ॑నా జ॒జాన॒ విశ్వ॑మ॒న్యో, అ॑భి॒చక్షా᳚ణ ఏతి |{శౌనకో గృత్సమదః | సోమాపూషణౌ | త్రిష్టుప్} సోమా᳚పూషణా॒వవ॑తం॒ ధియం᳚ మే యు॒వాభ్యాం॒ విశ్వాః॒ పృత॑నా జయేమ ||{5/6}{2.8.6.5}{2.40.5}{2.4.8.5}{1037, 231, 2407} విశ్వా᳚ని¦అ॒న్యః¦భు॒వ॒నా¦జ॒జాన॑¦విశ్వ᳚మ్¦అ॒న్యః¦అ॒భి॒ఽచక్షా᳚ణః¦ఏ॒తి॒ | |
ధియం᳚ పూ॒షా జి᳚న్వతు విశ్వమి॒న్వో ర॒యిం సోమో᳚ రయి॒పతి॑ర్దధాతు |{శౌనకో గృత్సమదః | 1/2: సోమాపూషణౌ, 2/2: అదితిదేర్వతాః | త్రిష్టుప్} అవ॑తు దే॒వ్యది॑తిరన॒ర్వా బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{6/6}{2.8.6.6}{2.40.6}{2.4.8.6}{1038, 231, 2408} ధియ᳚మ్¦పూ॒షా¦జి॒న్వ॒తు॒¦వి॒శ్వ॒మ్ఽఇ॒న్వః¦ర॒యిమ్¦సోమః॑¦ర॒యి॒ఽపతిః॑¦ద॒ధా॒తు॒ | |
[111] వాయోఇత్యేకవింశత్యృచస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదః ఆద్యయోర్ద్వయోర్వాయుస్తృతీయాయా ఇంద్రవాయూ చతుర్థ్యాదితిసృణాంమిత్రావరుణౌ సప్తమ్యాదితిసృణామశ్వినౌ దశమ్యాదితిసృణాఇంద్రః త్రయోదశ్యాదితిసృణాంవిశ్వేదేవాః షోడశ్యాదితిసృణాంసరస్వతీ అంత్యానాంతిసృణాంద్యావాపృథివీ (హవిర్ధానావా) గాయత్రీ అంబితమఇతిద్వేఅనుష్టుభౌ ఇమాబ్రహ్మేతిబృహతీ | |
వాయో॒ యే తే᳚ సహ॒స్రిణో॒ రథా᳚స॒స్తేభి॒రా గ॑హి |{శౌనకో గృత్సమదః | వాయుః | గాయత్రీ} ని॒యుత్వా॒న్ త్సోమ॑పీతయే ||{1/21}{2.8.7.1}{2.41.1}{2.4.9.1}{1039, 232, 2409} వాయో॒ ఇతి॑¦యే¦తే॒¦స॒హ॒స్రిణః॑¦రథా᳚సః¦తేభిః॑¦ఆ¦గ॒హి॒ | ని॒యుత్వా᳚న్¦సోమ॑ఽపీతయే || |
ని॒యుత్వా᳚న్ వాయ॒వా గ॑హ్య॒యం శు॒క్రో, అ॑యామి తే |{శౌనకో గృత్సమదః | వాయుః | గాయత్రీ} గంతా᳚సి సున్వ॒తో గృ॒హం ||{2/21}{2.8.7.2}{2.41.2}{2.4.9.2}{1040, 232, 2410} ని॒యుత్వా᳚న్¦వా॒యో॒ ఇతి॑¦ఆ¦గ॒హి॒¦అ॒యమ్¦శు॒క్రః¦అ॒యా॒మి॒¦తే॒ | గంతా᳚¦అ॒సి॒¦సు॒న్వ॒తః¦గృ॒హమ్ || |
శు॒క్రస్యా॒ద్య గవా᳚శిర॒ ఇంద్ర॑వాయూ ని॒యుత్వ॑తః |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రవాయూ | గాయత్రీ} ఆ యా᳚తం॒ పిబ॑తం నరా ||{3/21}{2.8.7.3}{2.41.3}{2.4.9.3}{1041, 232, 2411} శు॒క్రస్య॑¦అ॒ద్య¦గోఽఆ᳚శిరః¦ఇంద్ర॑వాయూ॒ ఇతి॑¦ని॒యుత్వ॑తః | ఆ¦యా॒త॒మ్¦పిబ॑తమ్¦న॒రా॒ || |
అ॒యం వాం᳚ మిత్రావరుణా సు॒తః సోమ॑ ఋతావృధా |{శౌనకో గృత్సమదః | మిత్రావరుణౌ | గాయత్రీ} మమేది॒హ శ్రు॑తం॒ హవం᳚ ||{4/21}{2.8.7.4}{2.41.4}{2.4.9.4}{1042, 232, 2412} అ॒యమ్¦వా॒మ్¦మి॒త్రా॒వ॒రు॒ణా॒¦సు॒తః¦సోమః॑¦ఋ॒త॒ఽవృ॒ధా॒ | మమ॑¦ఇత్¦ఇ॒హ¦శ్రు॒త॒మ్¦హవ᳚మ్ || |
రాజా᳚నా॒వన॑భిద్రుహా ధ్రు॒వే సద॑స్యుత్త॒మే |{శౌనకో గృత్సమదః | మిత్రావరుణౌ | గాయత్రీ} స॒హస్ర॑స్థూణ ఆసాతే ||{5/21}{2.8.7.5}{2.41.5}{2.4.9.5}{1043, 232, 2413} రాజా᳚నౌ¦అన॑భిఽద్రుహా¦ధ్రు॒వే¦సద॑సి¦ఉ॒త్ఽత॒మే | స॒హస్ర॑ఽస్థూణే¦ఆ॒సా॒తే॒ ఇతి॑ || |
తా స॒మ్రాజా᳚ ఘృ॒తాసు॑తీ, ఆది॒త్యా దాను॑న॒స్పతీ᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | మిత్రావరుణౌ | గాయత్రీ} సచే᳚తే॒, అన॑వహ్వరం ||{6/21}{2.8.8.1}{2.41.6}{2.4.9.6}{1044, 232, 2414} తా¦స॒మ్ఽరాజా᳚¦ఘృ॒తాసు॑తీ॒ ఇతి॑ ఘృ॒తఽఆ᳚సుతీ¦ఆ॒ది॒త్యా¦దాను॑నః¦పతీ॒ ఇతి॑ | సచే᳚తే॒ ఇతి॑¦అన॑వఽహ్వరమ్ || |
గోమ॑దూ॒ షు నా᳚స॒త్యాశ్వా᳚వద్ యాతమశ్వినా |{శౌనకో గృత్సమదః | అశ్వినౌ | గాయత్రీ} వ॒ర్తీ రు॑ద్రా నృ॒పాయ్యం᳚ ||{7/21}{2.8.8.2}{2.41.7}{2.4.9.7}{1045, 232, 2415} గోఽమ॑త్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦సు¦నా॒స॒త్యా॒¦అశ్వ॑ఽవత్¦యా॒త॒మ్¦అ॒శ్వి॒నా॒ | వ॒ర్తిః¦రు॒ద్రా॒¦నృ॒ఽపాయ్య᳚మ్ || |
న యత్ పరో॒ నాంత॑ర ఆద॒ధర్ష॑ద్ వృషణ్వసూ |{శౌనకో గృత్సమదః | అశ్వినౌ | గాయత్రీ} దుః॒శంసో॒ మర్త్యో᳚ రి॒పుః ||{8/21}{2.8.8.3}{2.41.8}{2.4.9.8}{1046, 232, 2416} న¦యత్¦పరః॑¦న¦అంత॑రః¦ఆ॒ఽద॒ధర్ష॑త్¦వృ॒ష॒ణ్వ॒సూ॒ ఇతి॑ వృషణ్ఽవసూ | దుః॒ఽశంసః॑¦మర్త్యః॑¦రి॒పుః || |
తా న॒ ఆ వో᳚ళ్హమశ్వినా ర॒యిం పి॒శంగ॑సందృశం |{శౌనకో గృత్సమదః | అశ్వినౌ | గాయత్రీ} ధిష్ణ్యా᳚ వరివో॒విదం᳚ ||{9/21}{2.8.8.4}{2.41.9}{2.4.9.9}{1047, 232, 2417} తా¦నః॒¦ఆ¦వో॒ళ్హ॒మ్¦అ॒శ్వి॒నా॒¦ర॒యిమ్¦పి॒శంగ॑ఽసందృశమ్ | ధిష్ణ్యా᳚¦వ॒రి॒వః॒ఽవిద᳚మ్ || |
ఇంద్రో᳚, అం॒గ మ॒హద్ భ॒యమ॒భీ షదప॑ చుచ్యవత్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | గాయత్రీ} స హి స్థి॒రో విచ॑ర్షణిః ||{10/21}{2.8.8.5}{2.41.10}{2.4.9.10}{1048, 232, 2418} ఇంద్రః॑¦అం॒గ¦మ॒హత్¦భ॒యమ్¦అ॒భి¦సత్¦అప॑¦చు॒చ్య॒వ॒త్ | సః¦హి¦స్థి॒రః¦విఽచ॑ర్షణిః || |
ఇంద్ర॑శ్చ మృ॒ళయా᳚తి నో॒ న నః॑ ప॒శ్చాద॒ఘం న॑శత్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | గాయత్రీ} భ॒ద్రం భ॑వాతి నః పు॒రః ||{11/21}{2.8.9.1}{2.41.11}{2.4.9.11}{1049, 232, 2419} ఇంద్రః॑¦చ॒¦మృ॒ళయా᳚తి¦నః॒¦న¦నః॒¦ప॒శ్చాత్¦అ॒ఘమ్¦న॒శ॒త్ | భ॒ద్రమ్¦భ॒వా॒తి॒¦నః॒¦పు॒రః || |
ఇంద్ర॒ ఆశా᳚భ్య॒స్పరి॒ సర్వా᳚భ్యో॒, అభ॑యం కరత్ |{శౌనకో గృత్సమదః | ఇంద్రః | గాయత్రీ} జేతా॒ శత్రూ॒న్ విచ॑ర్షణిః ||{12/21}{2.8.9.2}{2.41.12}{2.4.9.12}{1050, 232, 2420} ఇంద్రః॑¦ఆశా᳚భ్యః¦పరి॑¦సర్వా᳚భ్యః¦అభ॑యమ్¦క॒ర॒త్ | జేతా᳚¦శత్రూ᳚న్¦విఽచ॑ర్షణిః || |
విశ్వే᳚ దేవాస॒ ఆ గ॑త శృణు॒తా మ॑ ఇ॒మం హవం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | విశ్వదేవాః | గాయత్రీ} ఏదం బ॒ర్హిర్ని షీ᳚దత ||{13/21}{2.8.9.3}{2.41.13}{2.4.9.13}{1051, 232, 2421} విశ్వే᳚¦దే॒వా॒సః॒¦ఆ¦గ॒త॒¦శృ॒ణు॒త¦మే॒¦ఇ॒మమ్¦హవ᳚మ్ | ఆ¦ఇ॒దమ్¦బ॒ర్హిః¦ని¦సీ॒ద॒త॒ || |
తీ॒వ్రో వో॒ మధు॑మాఀ, అ॒యం శు॒నహో᳚త్రేషు మత్స॒రః |{శౌనకో గృత్సమదః | విశ్వదేవాః | గాయత్రీ} ఏ॒తం పి॑బత॒ కామ్యం᳚ ||{14/21}{2.8.9.4}{2.41.14}{2.4.9.14}{1052, 232, 2422} తీ॒వ్రః¦వః॒¦మధు॑ఽమాన్¦అ॒యమ్¦శు॒నఽహో᳚త్రేషు¦మ॒త్స॒రః | ఏ॒తమ్¦పి॒బ॒త॒¦కామ్య᳚మ్ || |
ఇంద్ర॑జ్యేష్ఠా॒ మరు॑ద్గణా॒ దేవా᳚సః॒ పూష॑రాతయః |{శౌనకో గృత్సమదః | విశ్వదేవాః | గాయత్రీ} విశ్వే॒ మమ॑ శ్రుతా॒ హవం᳚ ||{15/21}{2.8.9.5}{2.41.15}{2.4.9.15}{1053, 232, 2423} ఇంద్ర॑ఽజ్యేష్ఠాః¦మరు॑త్ఽగణాః¦దేవా᳚సః¦పూష॑ఽరాతయః | విశ్వే᳚¦మమ॑¦శ్రు॒త॒¦హవ᳚మ్ || |
అంబి॑తమే॒ నదీ᳚తమే॒ దేవి॑తమే॒ సర॑స్వతి |{శౌనకో గృత్సమదః | సరస్వతీ | అనుష్టుప్} అ॒ప్ర॒శ॒స్తా, ఇ॑వ స్మసి॒ ప్రశ॑స్తిమంబ నస్కృధి ||{16/21}{2.8.10.1}{2.41.16}{2.4.9.16}{1054, 232, 2424} అంబి॑ఽతమే¦నదీ᳚ఽతమే¦దేవి॑ఽతమే¦సర॑స్వతి | అ॒ప్ర॒శ॒స్తాఃఽఇ᳚వ¦స్మ॒సి॒¦ప్రఽశ॑స్తిమ్¦అం॒బ॒¦నః॒¦కృ॒ధి॒ || |
త్వే విశ్వా᳚ సరస్వతి శ్రి॒తాయూం᳚షి దే॒వ్యాం |{శౌనకో గృత్సమదః | సరస్వతీ | అనుష్టుప్} శు॒నహో᳚త్రేషు మత్స్వ ప్ర॒జాం దే᳚వి దిదిడ్ఢి నః ||{17/21}{2.8.10.2}{2.41.17}{2.4.9.17}{1055, 232, 2425} త్వే ఇతి॑¦విశ్వా᳚¦స॒ర॒స్వ॒తి॒¦శ్రి॒తా¦ఆయూం᳚షి¦దే॒వ్యామ్ | శు॒నఽహో᳚త్రేషు¦మ॒త్స్వ॒¦ప్ర॒ఽజామ్¦దే॒వి॒¦ది॒ది॒డ్ఢి॒¦నః॒ || |
ఇ॒మా బ్రహ్మ॑ సరస్వతి జు॒షస్వ॑ వాజినీవతి |{శౌనకో గృత్సమదః | సరస్వతీ | బృహతీ} యా తే॒ మన్మ॑ గృత్సమ॒దా, ఋ॑తావరి ప్రి॒యా దే॒వేషు॒ జుహ్వ॑తి ||{18/21}{2.8.10.3}{2.41.18}{2.4.9.18}{1056, 232, 2426} ఇ॒మా¦బ్రహ్మ॑¦స॒ర॒స్వ॒తి॒¦జు॒షస్వ॑¦వా॒జి॒నీ॒వ॒తి॒ | |
ప్రేతాం᳚ య॒జ్ఞస్య॑ శం॒భువా᳚ యు॒వామిదా వృ॑ణీమహే |{శౌనకో గృత్సమదః | ద్యావాపృథివ్యౌ హవిర్ధానే వా | గాయత్రీ} అ॒గ్నిం చ॑ హవ్య॒వాహ॑నం ||{19/21}{2.8.10.4}{2.41.19}{2.4.9.19}{1057, 232, 2427} ప్ర¦ఇ॒తా॒మ్¦య॒జ్ఞస్య॑¦శ॒మ్ఽభువా᳚¦యు॒వామ్¦ఇత్¦ఆ¦వృ॒ణీ॒మ॒హే॒ | అ॒గ్నిమ్¦చ॒¦హ॒వ్య॒ఽవాహ॑నమ్ || |
ద్యావా᳚ నః పృథి॒వీ, ఇ॒మం సి॒ధ్రమ॒ద్య ది॑వి॒స్పృశం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ద్యావాపృథివ్యౌ హవిర్ధానే వా | గాయత్రీ} య॒జ్ఞం దే॒వేషు॑ యచ్ఛతాం ||{20/21}{2.8.10.5}{2.41.20}{2.4.9.20}{1058, 232, 2428} ద్యావా᳚¦నః॒¦పృ॒థి॒వీ ఇతి॑¦ఇ॒మమ్¦సి॒ధ్రమ్¦అ॒ద్య¦ది॒వి॒ఽస్పృశ᳚మ్ | య॒జ్ఞమ్¦దే॒వేషు॑¦య॒చ్ఛ॒తా॒మ్ || |
ఆ వా᳚ము॒పస్థ॑మద్రుహా దే॒వాః సీ᳚దంతు య॒జ్ఞియాః᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | ద్యావాపృథివ్యౌ హవిర్ధానే వా | గాయత్రీ} ఇ॒హాద్య సోమ॑పీతయే ||{21/21}{2.8.10.6}{2.41.21}{2.4.9.21}{1059, 232, 2429} ఆ¦వా॒మ్¦ఉ॒పఽస్థ᳚మ్¦అ॒ద్రు॒హా॒¦దే॒వాః¦సీ॒దం॒తు॒¦య॒జ్ఞియాః᳚ | ఇ॒హ¦అ॒ద్య¦సోమ॑ఽపీతయే || |
[112] కనిక్రదదితి తృచస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదఃశకుంతస్త్రిష్టుప్ | |
కని॑క్రదజ్జ॒నుషం᳚ ప్రబ్రువా॒ణ ఇయ॑ర్తి॒ వాచ॑మరి॒తేవ॒ నావం᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | శకుంతః (కపింజలరూపీంద్రః) | త్రిష్టుప్} సు॒మం॒గల॑శ్చ శకునే॒ భవా᳚సి॒ మా త్వా॒ కా చి॑దభి॒భా విశ్వ్యా᳚ విదత్ ||{1/3}{2.8.11.1}{2.42.1}{2.4.10.1}{1060, 233, 2430} కని॑క్రదత్¦జ॒నుష᳚మ్¦ప్ర॒ఽబ్రు॒వా॒ణః¦ఇయ॑ర్తి¦వాచ᳚మ్¦అ॒రి॒తాఽఇ᳚వ¦నావ᳚మ్ | |
మా త్వా᳚ శ్యే॒న ఉద్ వ॑ధీ॒న్మా సు॑ప॒ర్ణో మా త్వా᳚ విద॒దిషు॑మాన్ వీ॒రో, అస్తా᳚ |{శౌనకో గృత్సమదః | శకుంతః (కపింజలరూపీంద్రః) | త్రిష్టుప్} పిత్ర్యా॒మను॑ ప్ర॒దిశం॒ కని॑క్రదత్ సుమం॒గలో᳚ భద్రవా॒దీ వ॑దే॒హ ||{2/3}{2.8.11.2}{2.42.2}{2.4.10.2}{1061, 233, 2431} మా¦త్వా॒¦శ్యే॒నః¦ఉత్¦వ॒ధీ॒త్¦మా¦సు॒ఽప॒ర్ణః¦మా¦త్వా॒¦వి॒ద॒త్¦ఇషు॑ఽమాన్¦వీ॒రః¦అస్తా᳚ | |
అవ॑ క్రంద దక్షిణ॒తో గృ॒హాణాం᳚ సుమం॒గలో᳚ భద్రవా॒దీ శ॑కుంతే |{శౌనకో గృత్సమదః | శకుంతః (కపింజలరూపీంద్రః) | త్రిష్టుప్} మా నః॑ స్తే॒న ఈ᳚శత॒ మాఘశం᳚సో బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{3/3}{2.8.11.3}{2.42.3}{2.4.10.3}{1062, 233, 2432} అవ॑¦క్రం॒ద॒¦ద॒క్షి॒ణ॒తః¦గృ॒హాణా᳚మ్¦సు॒ఽమం॒గలః॑¦భ॒ద్ర॒ఽవా॒దీ¦శ॒కుం॒తే॒ | |
[113] ప్రదక్షిణిదితి తృచస్య సూక్తస్య శౌనకోగృత్సమదః శకుంతోజగతీ ద్వితీయాతిశక్వరీ అష్టిర్వా | |
ప్ర॒ద॒క్షి॒ణిద॒భి గృ॑ణంతి కా॒రవో॒ వయో॒ వదం᳚త ఋతు॒థా శ॒కుంత॑యః |{శౌనకో గృత్సమదః | శకుంతః (కపింజలరూపీంద్రః) | జగతీ} ఉ॒భే వాచౌ᳚ వదతి సామ॒గా, ఇ॑వ గాయ॒త్రం చ॒ త్రైష్టు॑భం॒ చాను॑ రాజతి ||{1/3}{2.8.12.1}{2.43.1}{2.4.11.1}{1063, 234, 2433} ప్ర॒ఽద॒క్షి॒ణిత్¦అ॒భి¦గృ॒ణం॒తి॒¦కా॒రవః॑¦వయః॑¦వదం᳚తః¦ఋ॒తు॒ఽథా¦శ॒కుంత॑యః | |
ఉ॒ద్గా॒తేవ॑ శకునే॒ సామ॑ గాయసి బ్రహ్మపు॒త్ర ఇ॑వ॒ సవ॑నేషు శంససి |{శౌనకో గృత్సమదః | శకుంతః (కపింజలరూపీంద్రః) | అతిశక్వరీ అష్టిర్వా} వృషే᳚వ వా॒జీ శిశు॑మతీర॒పీత్యా᳚ స॒ర్వతో᳚ నః శకునే భ॒ద్రమా వ॑ద వి॒శ్వతో᳚ నః శకునే॒ పుణ్య॒మా వ॑ద ||{2/3}{2.8.12.2}{2.43.2}{2.4.11.2}{1064, 234, 2434} ఉ॒ద్గా॒తాఽఇ᳚వ¦శ॒కు॒నే॒¦సామ॑¦గా॒య॒సి॒¦బ్ర॒హ్మ॒పు॒త్రఃఽఇ᳚వ¦సవ॑నేషు¦శం॒స॒సి॒ | |
ఆ॒వదఀ॒స్త్వం శ॑కునే భ॒ద్రమా వ॑ద తూ॒ష్ణీమాసీ᳚నః సుమ॒తిం చి॑కిద్ధి నః |{శౌనకో గృత్సమదః | శకుంతః (కపింజలరూపీంద్రః) | జగతీ} యదు॒త్పత॒న్ వద॑సి కర్క॒రిర్య॑థా బృ॒హద్ వ॑దేమ వి॒దథే᳚ సు॒వీరాః᳚ ||{3/3}{2.8.12.3}{2.43.3}{2.4.11.3}{1065, 234, 2435} ఆ॒ఽవద॑న్¦త్వమ్¦స॒కు॒నే॒¦భ॒ద్రమ్¦ఆ¦వ॒ద॒¦తూ॒ష్ణీమ్¦ఆసీ᳚నః¦సు॒ఽమ॒తిమ్¦చి॒కి॒ద్ధి॒¦నః॒ | |
[114] సోమస్యమేతి త్రయోవింశత్యృచస్య సూక్తస్య గాథినోవిశ్వామిత్రోగ్నిస్త్రిష్టుప్ | |
సోమ॑స్య మా త॒వసం॒ వక్ష్య॑గ్నే॒ వహ్నిం᳚ చకర్థ వి॒దథే॒ యజ॑ధ్యై |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} దే॒వాఀ, అచ్ఛా॒ దీద్య॑ద్ యుం॒జే, అద్రిం᳚ శమా॒యే, అ॑గ్నే త॒న్వం᳚ జుషస్వ ||{1/23}{2.8.13.1}{3.1.1}{3.1.1.1}{1066, 235, 2436} సోమ॑స్య¦మా॒¦త॒వస᳚మ్¦వక్షి॑¦అ॒గ్నే॒¦వహ్ని᳚మ్¦చ॒క॒ర్థ॒¦వి॒దథే᳚¦యజ॑ధ్యై | |
ప్రాంచం᳚ య॒జ్ఞం చ॑కృమ॒ వర్ధ॑తాం॒ గీః స॒మిద్భి॑ర॒గ్నిం నమ॑సా దువస్యన్ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ది॒వః శ॑శాసుర్వి॒దథా᳚ కవీ॒నాం గృత్సా᳚య చిత్త॒వసే᳚ గా॒తుమీ᳚షుః ||{2/23}{2.8.13.2}{3.1.2}{3.1.1.2}{1067, 235, 2437} ప్రాంచ᳚మ్¦య॒జ్ఞమ్¦చ॒కృ॒మ॒¦వర్ధ॑తామ్¦గీః¦స॒మిత్ఽభిః॑¦అ॒గ్నిమ్¦నమ॑సా¦దు॒వ॒స్య॒న్ | |
మయో᳚ దధే॒ మేధి॑రః పూ॒తద॑క్షో ది॒వః సు॒బంధు॑ర్జ॒నుషా᳚ పృథి॒వ్యాః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అవిం᳚దన్ను దర్శ॒తమ॒ప్స్వ1॑(అ॒)న్తర్దే॒వాసో᳚, అ॒గ్నిమ॒పసి॒ స్వసౄ᳚ణాం ||{3/23}{2.8.13.3}{3.1.3}{3.1.1.3}{1068, 235, 2438} మయః॑¦ద॒ధే॒¦మేధి॑రః¦పూ॒తఽద॑క్షః¦ది॒వః¦సు॒ఽబంధుః॑¦జ॒నుషా᳚¦పృ॒థి॒వ్యాః | |
అవ॑ర్ధయన్ త్సు॒భగం᳚ స॒ప్త య॒హ్వీః శ్వే॒తం జ॑జ్ఞా॒నమ॑రు॒షం మ॑హి॒త్వా |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} శిశుం॒ న జా॒తమ॒భ్యా᳚రు॒రశ్వా᳚ దే॒వాసో᳚, అ॒గ్నిం జని॑మన్ వపుష్యన్ ||{4/23}{2.8.13.4}{3.1.4}{3.1.1.4}{1069, 235, 2439} అవ॑ర్ధయన్¦సు॒ఽభగ᳚మ్¦స॒ప్త¦య॒హ్వీః¦శ్వే॒తమ్¦జ॒జ్ఞా॒నమ్¦అ॒రు॒షమ్¦మ॒హి॒ఽత్వా | |
శు॒క్రేభి॒రంగై॒ రజ॑ ఆతత॒న్వాన్ క్రతుం᳚ పునా॒నః క॒విభిః॑ ప॒విత్రైః᳚ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} శో॒చిర్వసా᳚నః॒ పర్యాయు॑ర॒పాం శ్రియో᳚ మిమీతే బృహ॒తీరనూ᳚నాః ||{5/23}{2.8.13.5}{3.1.5}{3.1.1.5}{1070, 235, 2440} శు॒క్రేభిః॑¦అంగైః᳚¦రజః॑¦ఆ॒ఽత॒త॒న్వాన్¦క్రతు᳚మ్¦పు॒నా॒నః¦క॒విఽభిః॑¦ప॒విత్రైః᳚ | |
వ॒వ్రాజా᳚ సీ॒మన॑దతీ॒రద॑బ్ధా ది॒వో య॒హ్వీరవ॑సానా॒, అన॑గ్నాః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} సనా॒, అత్ర॑ యువ॒తయః॒ సయో᳚నీ॒రేకం॒ గర్భం᳚ దధిరే స॒ప్త వాణీః᳚ ||{6/23}{2.8.14.1}{3.1.6}{3.1.1.6}{1071, 235, 2441} వ॒వ్రాజ॑¦సీ॒మ్¦అన॑దతీః¦అద॑బ్ధాః¦ది॒వః¦య॒హ్వీః¦అవ॑సానాః¦అన॑గ్నాః | |
స్తీ॒ర్ణా, అ॑స్య సం॒హతో᳚ వి॒శ్వరూ᳚పా ఘృ॒తస్య॒ యోనౌ᳚ స్ర॒వథే॒ మధూ᳚నాం |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అస్థు॒రత్ర॑ ధే॒నవః॒ పిన్వ॑మానా మ॒హీ ద॒స్మస్య॑ మా॒తరా᳚ సమీ॒చీ ||{7/23}{2.8.14.2}{3.1.7}{3.1.1.7}{1072, 235, 2442} స్తీ॒ర్ణాః¦అ॒స్య॒¦స॒మ్ఽహతః॑¦వి॒శ్వఽరూ᳚పాః¦ఘృ॒తస్య॑¦యోనౌ᳚¦స్ర॒వథే᳚¦మధూ᳚నామ్ | |
బ॒భ్రా॒ణః సూ᳚నో సహసో॒ వ్య॑ద్యౌ॒ద్ దధా᳚నః శు॒క్రా ర॑భ॒సా వపూం᳚షి |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} శ్చోతం᳚తి॒ ధారా॒ మధు॑నో ఘృ॒తస్య॒ వృషా॒ యత్ర॑ వావృ॒ధే కావ్యే᳚న ||{8/23}{2.8.14.3}{3.1.8}{3.1.1.8}{1073, 235, 2443} బ॒భ్రా॒ణః¦సూ॒నో॒ ఇతి॑¦స॒హ॒సః॒¦వి¦అ॒ద్యౌ॒త్¦దధా᳚నః¦శు॒క్రా¦ర॒భ॒సా¦వపూం᳚షి | |
పి॒తుశ్చి॒దూధ॑ర్జ॒నుషా᳚ వివేద॒ వ్య॑స్య॒ ధారా᳚, అసృజ॒ద్ వి ధేనాః᳚ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} గుహా॒ చరం᳚తం॒ సఖి॑భిః శి॒వేభి॑ర్ది॒వో య॒హ్వీభి॒ర్న గుహా᳚ బభూవ ||{9/23}{2.8.14.4}{3.1.9}{3.1.1.9}{1074, 235, 2444} పి॒తుః¦చి॒త్¦ఊధః॑¦జ॒నుషా᳚¦వి॒వే॒ద॒¦వి¦అ॒స్య॒¦ధారాః᳚¦అ॒సృ॒జ॒త్¦వి¦ధేనాః᳚ | |
పి॒తుశ్చ॒ గర్భం᳚ జని॒తుశ్చ॑ బభ్రే పూ॒ర్వీరేకో᳚, అధయ॒త్ పీప్యా᳚నాః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} వృష్ణే᳚ స॒పత్నీ॒ శుచ॑యే॒ సబం᳚ధూ, ఉ॒భే, అ॑స్మై మను॒ష్యే॒3॑(ఏ॒) ని పా᳚హి ||{10/23}{2.8.14.5}{3.1.10}{3.1.1.10}{1075, 235, 2445} పి॒తుః¦చ॒¦గర్భ᳚మ్¦జ॒ని॒తుః¦చ॒¦బ॒భ్రే॒¦పూ॒ర్వీః¦ఏకః॑¦అ॒ధ॒య॒త్¦పీప్యా᳚నాః | |
ఉ॒రౌ మ॒హాఀ, అ॑నిబా॒ధే వ॑వ॒ర్ధాఽఽపో᳚, అ॒గ్నిం య॒శసః॒ సం హి పూ॒ర్వీః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ఋ॒తస్య॒ యోనా᳚వశయ॒ద్దమూ᳚నా జామీ॒నామ॒గ్నిర॒పసి॒ స్వసౄ᳚ణాం ||{11/23}{2.8.15.1}{3.1.11}{3.1.1.11}{1076, 235, 2446} ఉ॒రౌ¦మ॒హాన్¦అ॒ని॒ఽబా॒ధే¦వ॒వ॒ర్ధ॒¦ఆపః॑¦అ॒గ్నిమ్¦య॒శసః॑¦సమ్¦హి¦పూ॒ర్వీః | |
అ॒క్రో న బ॒భ్రిః స॑మి॒థే మ॒హీనాం᳚ దిదృ॒క్షేయః॑ సూ॒నవే॒ భా,ఋ॑జీకః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ఉదు॒స్రియా॒ జని॑తా॒ యో జ॒జానా॒పాం గర్భో॒ నృత॑మో య॒హ్వో, అ॒గ్నిః ||{12/23}{2.8.15.2}{3.1.12}{3.1.1.12}{1077, 235, 2447} అ॒క్రః¦న¦బ॒భ్రిః¦స॒మ్ఽఇ॒థే¦మ॒హీనా᳚మ్¦ది॒దృ॒క్షేయః॑¦సూ॒నవే᳚¦భాఃఽఋ॑జీకః | |
అ॒పాం గర్భం᳚ దర్శ॒తమోష॑ధీనాం॒ వనా᳚ జజాన సు॒భగా॒ విరూ᳚పం |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} దే॒వాస॑శ్చి॒న్మన॑సా॒ సం హి జ॒గ్ముః పని॑ష్ఠం జా॒తం త॒వసం᳚ దువస్యన్ ||{13/23}{2.8.15.3}{3.1.13}{3.1.1.13}{1078, 235, 2448} అ॒పామ్¦గర్భ᳚మ్¦ద॒ర్శ॒తమ్¦ఓష॑ధీనామ్¦వనా᳚¦జ॒జా॒న॒¦సు॒ఽభగా᳚¦విఽరూ᳚పమ్ | |
బృ॒హంత॒ ఇద్ భా॒నవో॒ భా,ఋ॑జీకమ॒గ్నిం స॑చంత వి॒ద్యుతో॒ న శు॒క్రాః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} గుహే᳚వ వృ॒ద్ధం సద॑సి॒ స్వే, అం॒తర॑పా॒ర ఊ॒ర్వే, అ॒మృతం॒ దుహా᳚నాః ||{14/23}{2.8.15.4}{3.1.14}{3.1.1.14}{1079, 235, 2449} బృ॒హంతః॑¦ఇత్¦భా॒నవః॑¦భాఃఽఋ॑జీకమ్¦అ॒గ్నిమ్¦స॒చం॒త॒¦వి॒ఽద్యుతః॑¦న¦శు॒క్రాః | |
ఈళే᳚ చ త్వా॒ యజ॑మానో హ॒విర్భి॒రీళే᳚ సఖి॒త్వం సు॑మ॒తిం నికా᳚మః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} దే॒వైరవో᳚ మిమీహి॒ సం జ॑రి॒త్రే రక్షా᳚ చ నో॒ దమ్యే᳚భి॒రనీ᳚కైః ||{15/23}{2.8.15.5}{3.1.15}{3.1.1.15}{1080, 235, 2450} ఈళే᳚¦చ॒¦త్వా॒¦యజ॑మానః¦హ॒విఃఽభిః॑¦ఈళే᳚¦స॒ఖి॒ఽత్వమ్¦సు॒ఽమ॒తిమ్¦నిఽకా᳚మః | |
ఉ॒ప॒క్షే॒తార॒స్తవ॑ సుప్రణీ॒తేఽగ్నే॒ విశ్వా᳚ని॒ ధన్యా॒ దధా᳚నాః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} సు॒రేత॑సా॒ శ్రవ॑సా॒ తుంజ॑మానా, అ॒భి ష్యా᳚మ పృతనా॒యూఀరదే᳚వాన్ ||{16/23}{2.8.16.1}{3.1.16}{3.1.1.16}{1081, 235, 2451} ఉ॒ప॒ఽక్షే॒తారః॑¦తవ॑¦సు॒ఽప్ర॒నీ॒తే॒¦అగ్నే᳚¦విశ్వా᳚ని¦ధన్యా᳚¦దధా᳚నాః | |
ఆ దే॒వానా᳚మభవః కే॒తుర॑గ్నే మం॒ద్రో విశ్వా᳚ని॒ కావ్యా᳚ని వి॒ద్వాన్ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ప్రతి॒ మర్తాఀ᳚, అవాసయో॒ దమూ᳚నా॒, అను॑ దే॒వాన్ ర॑థి॒రో యా᳚సి॒ సాధ॑న్ ||{17/23}{2.8.16.2}{3.1.17}{3.1.1.17}{1082, 235, 2452} ఆ¦దే॒వానా᳚మ్¦అ॒భ॒వః॒¦కే॒తుః¦అ॒గ్నే॒¦మం॒ద్రః¦విశ్వా᳚ని¦కావ్యా᳚ని¦వి॒ద్వాన్ | |
ని దు॑రో॒ణే, అ॒మృతో॒ మర్త్యా᳚నాం॒ రాజా᳚ ససాద వి॒దథా᳚ని॒ సాధ॑న్ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ఘృ॒తప్ర॑తీక ఉర్వి॒యా వ్య॑ద్యౌద॒గ్నిర్విశ్వా᳚ని॒ కావ్యా᳚ని వి॒ద్వాన్ ||{18/23}{2.8.16.3}{3.1.18}{3.1.1.18}{1083, 235, 2453} ని¦దు॒రో॒ణే¦అ॒మృతః॑¦మర్త్యా᳚నామ్¦రాజా᳚¦స॒సా॒ద॒¦వి॒దథా᳚ని¦సాధ॑న్ | |
ఆ నో᳚ గహి స॒ఖ్యేభిః॑ శి॒వేభి᳚ర్మ॒హాన్ మ॒హీభి॑రూ॒తిభిః॑ సర॒ణ్యన్ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అ॒స్మే ర॒యిం బ॑హు॒లం సంత॑రుత్రం సు॒వాచం᳚ భా॒గం య॒శసం᳚ కృధీ నః ||{19/23}{2.8.16.4}{3.1.19}{3.1.1.19}{1084, 235, 2454} ఆ¦నః॒¦గ॒హి॒¦స॒ఖ్యేభిః॑¦శి॒వేభిః॑¦మ॒హాన్¦మ॒హీభిః॑¦ఊ॒తిఽభిః॑¦స॒ర॒ణ్యన్ | |
ఏ॒తా తే᳚, అగ్నే॒ జని॑మా॒ సనా᳚ని॒ ప్ర పూ॒ర్వ్యాయ॒ నూత॑నాని వోచం |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} మ॒హాంతి॒ వృష్ణే॒ సవ॑నా కృ॒తేమా జన్మం᳚జన్మ॒న్ నిహి॑తో జా॒తవే᳚దాః ||{20/23}{2.8.16.5}{3.1.20}{3.1.1.20}{1085, 235, 2455} ఏ॒తా¦తే॒¦అ॒గ్నే॒¦జని॑మ¦సనా᳚ని¦ప్ర¦పూ॒ర్వ్యాయ॑¦నూత॑నాని¦వో॒చ॒మ్ | |
జన్మం᳚జన్మ॒న్ నిహి॑తో జా॒తవే᳚దా వి॒శ్వామి॑త్రేభిరిధ్యతే॒, అజ॑స్రః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} తస్య॑ వ॒యం సు॑మ॒తౌ య॒జ్ఞియ॒స్యాపి॑ భ॒ద్రే సౌ᳚మన॒సే స్యా᳚మ ||{21/23}{2.8.16.6}{3.1.21}{3.1.1.21}{1086, 235, 2456} జన్మ॑న్ఽజన్మన్¦నిఽహి॑తః¦జా॒తఽవే᳚దాః¦వి॒శ్వామి॑త్రేభిః¦ఇ॒ధ్య॒తే॒¦అజ॑స్రః | |
ఇ॒మం య॒జ్ఞం స॑హసావం॒త్వం నో᳚ దేవ॒త్రా ధే᳚హి సుక్రతో॒ రరా᳚ణః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ప్ర యం᳚సి హోతర్బృహ॒తీరిషో॒ నోఽగ్నే॒ మహి॒ ద్రవి॑ణ॒మా య॑జస్వ ||{22/23}{2.8.16.7}{3.1.22}{3.1.1.22}{1087, 235, 2457} ఇ॒మమ్¦య॒జ్ఞమ్¦స॒హ॒సా॒ఽవ॒న్¦త్వమ్¦నః॒¦దే॒వ॒ఽత్రా¦ధే॒హి॒¦సు॒క్ర॒తో॒ ఇతి॑ సుఽక్రతో¦రరా᳚ణః | |
ఇళా᳚మగ్నే పురు॒దంసం᳚ స॒నిం గోః శ॑శ్వత్త॒మం హవ॑మానాయ సాధ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} స్యాన్నః॑ సూ॒నుస్తన॑యో వి॒జావాఽగ్నే॒ సా తే᳚ సుమ॒తిర్భూ᳚త్వ॒స్మే ||{23/23}{2.8.16.8}{3.1.23}{3.1.1.23}{1088, 235, 2458} ఇళా᳚మ్¦అ॒గ్నే॒¦పు॒రు॒ఽదంస᳚మ్¦స॒నిమ్¦గోః¦శ॒శ్వ॒త్ఽత॒మమ్¦హవ॑మానాయ¦సా॒ధ॒ | |
[115] వైశ్వానరాయేతి పంచదశర్చస్య సూక్తస్య గాథినో విశ్వామిత్రో వైశ్వానరోగ్నిర్జగతీ | |
వై॒శ్వా॒న॒రాయ॑ ధి॒షణా᳚మృతా॒వృధే᳚ ఘృ॒తం న పూ॒తమ॒గ్నయే᳚ జనామసి |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} ద్వి॒తా హోతా᳚రం॒ మను॑షశ్చ వా॒ఘతో᳚ ధి॒యా రథం॒ న కులి॑శః॒ సమృ᳚ణ్వతి ||{1/15}{2.8.17.1}{3.2.1}{3.1.2.1}{1089, 236, 2459} వై॒శ్వా॒న॒రాయ॑¦ధి॒షణా᳚మ్¦ఋ॒త॒ఽవృధే᳚¦ఘృ॒తమ్¦న¦పూ॒తమ్¦అ॒గ్నయే᳚¦జ॒నా॒మ॒సి॒ | |
స రో᳚చయజ్జ॒నుషా॒ రోద॑సీ, ఉ॒భే స మా॒త్రోర॑భవత్ పు॒త్ర ఈడ్యః॑ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} హ॒వ్య॒వాళ॒గ్నిర॒జర॒శ్చనో᳚హితో దూ॒ళభో᳚ వి॒శామతి॑థిర్వి॒భావ॑సుః ||{2/15}{2.8.17.2}{3.2.2}{3.1.2.2}{1090, 236, 2460} సః¦రో॒చ॒య॒త్¦జ॒నుషా᳚¦రోద॑సీ॒ ఇతి॑¦ఉ॒భే ఇతి॑¦సః¦మా॒త్రోః¦అ॒భ॒వ॒త్¦పు॒త్రః¦ఈడ్యః॑ | |
క్రత్వా॒ దక్ష॑స్య॒ తరు॑షో॒ విధ᳚ర్మణి దే॒వాసో᳚, అ॒గ్నిం జ॑నయంత॒ చిత్తి॑భిః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} రు॒రు॒చా॒నం భా॒నునా॒ జ్యోతి॑షా మ॒హామత్యం॒ న వాజం᳚ సని॒ష్యన్నుప॑ బ్రువే ||{3/15}{2.8.17.3}{3.2.3}{3.1.2.3}{1091, 236, 2461} క్రత్వా᳚¦దక్ష॑స్య¦తరు॑షః¦విఽధ᳚ర్మణి¦దే॒వాసః॑¦అ॒గ్నిమ్¦జ॒న॒యం॒త॒¦చిత్తి॑ఽభిః | |
ఆ మం॒ద్రస్య॑ సని॒ష్యంతో॒ వరే᳚ణ్యం వృణీ॒మహే॒, అహ్ర॑యం॒ వాజ॑మృ॒గ్మియం᳚ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} రా॒తిం భృగూ᳚ణాము॒శిజం᳚ క॒విక్ర॑తుమ॒గ్నిం రాజం᳚తం ది॒వ్యేన॑ శో॒చిషా᳚ ||{4/15}{2.8.17.4}{3.2.4}{3.1.2.4}{1092, 236, 2462} ఆ¦మం॒ద్రస్య॑¦స॒ని॒ష్యంతః॑¦వరే᳚ణ్యమ్¦వృ॒ణీ॒మహే᳚¦అహ్ర॑యమ్¦వాజ᳚మ్¦ఋ॒గ్మియ᳚మ్ | |
అ॒గ్నిం సు॒మ్నాయ॑ దధిరే పు॒రో జనా॒ వాజ॑శ్రవసమి॒హ వృ॒క్తబ᳚ర్హిషః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} య॒తస్రు॑చః సు॒రుచం᳚ వి॒శ్వదే᳚వ్యం రు॒ద్రం య॒జ్ఞానాం॒ సాధ॑దిష్టిమ॒పసాం᳚ ||{5/15}{2.8.17.5}{3.2.5}{3.1.2.5}{1093, 236, 2463} అ॒గ్నిమ్¦సు॒మ్నాయ॑¦ద॒ధి॒రే॒¦పు॒రః¦జనాః᳚¦వాజ॑ఽశ్రవసమ్¦ఇ॒హ¦వృ॒క్తఽబ॑ర్హిషః | |
పావ॑కశోచే॒ తవ॒ హి క్షయం॒ పరి॒ హోత᳚ర్య॒జ్ఞేషు॑ వృ॒క్తబ᳚ర్హిషో॒ నరః॑ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} అగ్నే॒ దువ॑ ఇ॒చ్ఛమా᳚నాస॒ ఆప్య॒ముపా᳚సతే॒ ద్రవి॑ణం ధేహి॒ తేభ్యః॑ ||{6/15}{2.8.18.1}{3.2.6}{3.1.2.6}{1094, 236, 2464} పావ॑కఽశోచే¦తవ॑¦హి¦క్షయ᳚మ్¦పరి॑¦హోతః॑¦య॒జ్ఞేషు॑¦వృ॒క్తఽబ॑ర్హిషః¦నరః॑ | |
ఆ రోద॑సీ, అపృణ॒దా స్వ᳚ర్మ॒హజ్జా॒తం యదే᳚నమ॒పసో॒, అధా᳚రయన్ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} సో, అ॑ధ్వ॒రాయ॒ పరి॑ ణీయతే క॒విరత్యో॒ న వాజ॑సాతయే॒ చనో᳚హితః ||{7/15}{2.8.18.2}{3.2.7}{3.1.2.7}{1095, 236, 2465} ఆ¦రోద॑సీ॒ ఇతి॑¦అ॒పృ॒ణ॒త్¦ఆ¦స్వః॑¦మ॒హత్¦జా॒తమ్¦యత్¦ఏ॒న॒మ్¦అ॒పసః॑¦అధా᳚రయన్ | |
న॒మ॒స్యత॑ హ॒వ్యదా᳚తిం స్వధ్వ॒రం దు॑వ॒స్యత॒ దమ్యం᳚ జా॒తవే᳚దసం |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} ర॒థీరృ॒తస్య॑ బృహ॒తో విచ॑ర్షణిర॒గ్నిర్దే॒వానా᳚మభవత్ పు॒రోహి॑తః ||{8/15}{2.8.18.3}{3.2.8}{3.1.2.8}{1096, 236, 2466} న॒మ॒స్యత॑¦హ॒వ్యఽదా᳚తిమ్¦సు॒.ఆ॒ధ్వ॒రమ్¦దు॒వ॒స్యత॑¦దమ్య᳚మ్¦జా॒తఽవే᳚దసమ్ | |
తి॒స్రో య॒హ్వస్య॑ స॒మిధః॒ పరి॑జ్మనో॒ఽగ్నేర॑పునన్ను॒శిజో॒, అమృ॑త్యవః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} తాసా॒మేకా॒మద॑ధు॒ర్మర్త్యే॒ భుజ॑ము లో॒కము॒ ద్వే, ఉప॑ జా॒మిమీ᳚యతుః ||{9/15}{2.8.18.4}{3.2.9}{3.1.2.9}{1097, 236, 2467} తి॒స్రః¦య॒హ్వస్య॑¦స॒మ్ఽఇధః॑¦పరి॑ఽజ్మనః¦అ॒గ్నేః¦అ॒పు॒న॒న్¦ఉ॒శిజః॑¦అమృ॑త్యవః | |
వి॒శాం క॒విం వి॒శ్పతిం॒ మాను॑షీ॒రిషః॒ సం సీ᳚మకృణ్వ॒న్ త్స్వధి॑తిం॒ న తేజ॑సే |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} స ఉ॒ద్వతో᳚ ని॒వతో᳚ యాతి॒ వేవి॑ష॒త్ స గర్భ॑మే॒షు భువ॑నేషు దీధరత్ ||{10/15}{2.8.18.5}{3.2.10}{3.1.2.10}{1098, 236, 2468} వి॒శామ్¦క॒విమ్¦వి॒శ్పతి᳚మ్¦మాను॑షీః¦ఇషః॑¦సమ్¦సీ॒మ్¦అ॒కృ॒ణ్వ॒న్¦స్వఽధి॑తిమ్¦న¦తేజ॑సే | |
స జి᳚న్వతే జ॒ఠరే᳚షు ప్రజజ్ఞి॒వాన్ వృషా᳚ చి॒త్రేషు॒ నాన॑ద॒న్న సిం॒హః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} వై॒శ్వా॒న॒రః పృ॑థు॒పాజా॒, అమ॑ర్త్యో॒ వసు॒ రత్నా॒ దయ॑మానో॒ వి దా॒శుషే᳚ ||{11/15}{2.8.19.1}{3.2.11}{3.1.2.11}{1099, 236, 2469} సః¦జి॒న్వ॒తే॒¦జ॒ఠరే᳚షు¦ప్ర॒జ॒జ్ఞి॒ఽవాన్¦వృషా᳚¦చి॒త్రేషు॑¦నాన॑దత్¦న¦సిం॒హః | |
వై॒శ్వా॒న॒రః ప్ర॒త్నథా॒ నాక॒మారు॑హద్ ది॒వస్పృ॒ష్ఠం భంద॑మానః సు॒మన్మ॑భిః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} స పూ᳚ర్వ॒వజ్జ॒నయం᳚జం॒తవే॒ ధనం᳚ సమా॒నమజ్మం॒ పర్యే᳚తి॒ జాగృ॑విః ||{12/15}{2.8.19.2}{3.2.12}{3.1.2.12}{1100, 236, 2470} వై॒శ్వా॒న॒రః¦ప్ర॒త్నఽథా᳚¦నాక᳚మ్¦ఆ¦అ॒రు॒హ॒త్¦ది॒వః¦పృ॒ష్ఠమ్¦భంద॑మానః¦సు॒మన్మ॑ఽభిః | |
ఋ॒తావా᳚నం య॒జ్ఞియం॒ విప్ర॑ము॒క్థ్య1॑(అ॒)మా యం ద॒ధే మా᳚త॒రిశ్వా᳚ ది॒వి క్షయం᳚ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} తం చి॒త్రయా᳚మం॒ హరి॑కేశమీమహే సుదీ॒తిమ॒గ్నిం సు॑వి॒తాయ॒ నవ్య॑సే ||{13/15}{2.8.19.3}{3.2.13}{3.1.2.13}{1101, 236, 2471} ఋ॒తఽవా᳚నమ్¦య॒జ్ఞియ᳚మ్¦విప్ర᳚మ్¦ఉ॒క్థ్య᳚మ్¦ఆ¦యమ్¦ద॒ధే¦మా॒త॒రిశ్వా᳚¦ది॒వి¦క్షయ᳚మ్ | |
శుచిం॒ న యామ᳚న్నిషి॒రం స్వ॒ర్దృశం᳚ కే॒తుం ది॒వో రో᳚చన॒స్థాము॑ష॒ర్బుధం᳚ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} అ॒గ్నిం మూ॒ర్ధానం᳚ ది॒వో, అప్ర॑తిష్కుతం॒ తమీ᳚మహే॒ నమ॑సా వా॒జినం᳚ బృ॒హత్ ||{14/15}{2.8.19.4}{3.2.14}{3.1.2.14}{1102, 236, 2472} శుచి᳚మ్¦న¦యామ॑న్¦ఇ॒షి॒రమ్¦స్వః॒ఽదృశ᳚మ్¦కే॒తుమ్¦ది॒వః¦రో॒చ॒న॒ఽస్థామ్¦ఉ॒షః॒ఽబుధ᳚మ్ | |
మం॒ద్రం హోతా᳚రం॒ శుచి॒మద్వ॑యావినం॒ దమూ᳚నసము॒క్థ్యం᳚ వి॒శ్వచ॑ర్షణిం |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} రథం॒ న చి॒త్రం వపు॑షాయ దర్శ॒తం మను᳚ర్హితం॒ సద॒మిద్రా॒య ఈ᳚మహే ||{15/15}{2.8.19.5}{3.2.15}{3.1.2.15}{1103, 236, 2473} మం॒ద్రమ్¦హోతా᳚రమ్¦శుచి᳚మ్¦అద్వ॑యావినమ్¦దమూ᳚నసమ్¦ఉ॒క్థ్య᳚మ్¦వి॒శ్వఽచ॑ర్షణిమ్ | |
[116] వైశ్వానరాయేత్యేకాదశర్చస్య సూక్తస్య గాథినో విశ్వామిత్రో వైశ్వానరోగ్నిర్జగతీ | |
వై॒శ్వా॒న॒రాయ॑ పృథు॒పాజ॑సే॒ విపో॒ రత్నా᳚ విధంత ధ॒రుణే᳚షు॒ గాత॑వే |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} అ॒గ్నిర్హి దే॒వాఀ, అ॒మృతో᳚ దువ॒స్యత్యథా॒ ధర్మా᳚ణి స॒నతా॒ న దూ᳚దుషత్ ||{1/11}{2.8.20.1}{3.3.1}{3.1.3.1}{1104, 237, 2474} వై॒శ్వా॒న॒రాయ॑¦పృ॒థు॒ఽపాజ॑సే¦విపః॑¦రత్నా᳚¦వి॒ధం॒త॒¦ధ॒రుణే᳚షు¦గాత॑వే | |
అం॒తర్దూ॒తో రోద॑సీ ద॒స్మ ఈ᳚యతే॒ హోతా॒ నిష॑త్తో॒ మను॑షః పు॒రోహి॑తః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} క్షయం᳚ బృ॒హంతం॒ పరి॑ భూషతి॒ ద్యుభి॑ర్దే॒వేభి॑ర॒గ్నిరి॑షి॒తో ధి॒యావ॑సుః ||{2/11}{2.8.20.2}{3.3.2}{3.1.3.2}{1105, 237, 2475} అం॒తః¦దూ॒తః¦రోద॑సీ॒ ఇతి॑¦ద॒స్మః¦ఈ॒య॒తే॒¦హోతా᳚¦నిఽస॑త్తః¦మను॑షః¦పు॒రఃఽహి॑తః | |
కే॒తుం య॒జ్ఞానాం᳚ వి॒దథ॑స్య॒ సాధ॑నం॒ విప్రా᳚సో, అ॒గ్నిం మ॑హయంత॒ చిత్తి॑భిః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} అపాం᳚సి॒ యస్మి॒న్నధి॑ సంద॒ధుర్గిర॒స్తస్మి᳚న్ త్సు॒మ్నాని॒ యజ॑మాన॒ ఆ చ॑కే ||{3/11}{2.8.20.3}{3.3.3}{3.1.3.3}{1106, 237, 2476} కే॒తుమ్¦య॒జ్ఞానా᳚మ్¦వి॒దథ॑స్య¦సాధ॑నమ్¦విప్రా᳚సః¦అ॒గ్నిమ్¦మ॒హ॒యం॒త॒¦చిత్తి॑ఽభిః | |
పి॒తా య॒జ్ఞానా॒మసు॑రో విప॒శ్చితాం᳚ వి॒మాన॑మ॒గ్నిర్వ॒యునం᳚ చ వా॒ఘతాం᳚ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} ఆ వి॑వేశ॒ రోద॑సీ॒ భూరి॑వర్పసా పురుప్రి॒యో భం᳚దతే॒ ధామ॑భిః క॒విః ||{4/11}{2.8.20.4}{3.3.4}{3.1.3.4}{1107, 237, 2477} పి॒తా¦య॒జ్ఞానా᳚మ్¦అసు॑రః¦వి॒పః॒ఽచితా᳚మ్¦వి॒ఽమాన᳚మ్¦అ॒గ్నిః¦వ॒యున᳚మ్¦చ॒¦వా॒ఘతా᳚మ్ | |
చం॒ద్రమ॒గ్నిం చం॒ద్రర॑థం॒ హరి᳚వ్రతం వైశ్వాన॒రమ॑ప్సు॒షదం᳚ స్వ॒ర్విదం᳚ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} వి॒గా॒హం తూర్ణిం॒ తవి॑షీభి॒రావృ॑తం॒ భూర్ణిం᳚ దే॒వాస॑ ఇ॒హ సు॒శ్రియం᳚ దధుః ||{5/11}{2.8.20.5}{3.3.5}{3.1.3.5}{1108, 237, 2478} చం॒ద్రమ్¦అ॒గ్నిమ్¦చం॒ద్రఽర॑థమ్¦హరి॑ఽవ్రతమ్¦వై॒శ్వా॒న॒రమ్¦అ॒ప్సు॒ఽసద᳚మ్¦స్వః॒ఽవిద᳚మ్ | |
అ॒గ్నిర్దే॒వేభి॒ర్మను॑షశ్చ జం॒తుభి॑స్తన్వా॒నో య॒జ్ఞం పు॑రు॒పేశ॑సం ధి॒యా |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} ర॒థీరం॒తరీ᳚యతే॒ సాధ॑దిష్టిభిర్జీ॒రో దమూ᳚నా, అభిశస్తి॒చాత॑నః ||{6/11}{2.8.21.1}{3.3.6}{3.1.3.6}{1109, 237, 2479} అ॒గ్నిః¦దే॒వేభిః॑¦మను॑షః¦చ॒¦జం॒తుఽభిః॑¦త॒న్వా॒నః¦య॒జ్ఞమ్¦పు॒రు॒ఽపేశ॑సమ్¦ధి॒యా | |
అగ్నే॒ జర॑స్వ స్వప॒త్య ఆయు᳚న్యూ॒ర్జా పి᳚న్వస్వ॒ సమిషో᳚ దిదీహి నః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} వయాం᳚సి జిన్వ బృహ॒తశ్చ॑ జాగృవ ఉ॒శిగ్దే॒వానా॒మసి॑ సు॒క్రతు᳚ర్వి॒పాం ||{7/11}{2.8.21.2}{3.3.7}{3.1.3.7}{1110, 237, 2480} అగ్నే᳚¦జర॑స్వ¦సు॒.ఆ॒ప॒త్యే¦ఆయు॑ని¦ఊ॒ర్జా¦పి॒న్వ॒స్వ॒¦సమ్¦ఇషః॑¦ది॒దీ॒హి॒¦నః॒ | |
వి॒శ్పతిం᳚ య॒హ్వమతి॑థిం॒ నరః॒ సదా᳚ యం॒తారం᳚ ధీ॒నాము॒శిజం᳚ చ వా॒ఘతాం᳚ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} అ॒ధ్వ॒రాణాం॒ చేత॑నం జా॒తవే᳚దసం॒ ప్ర శం᳚సంతి॒ నమ॑సా జూ॒తిభి᳚ర్వృ॒ధే ||{8/11}{2.8.21.3}{3.3.8}{3.1.3.8}{1111, 237, 2481} వి॒శ్పతి᳚మ్¦య॒హ్వమ్¦అతి॑థిమ్¦నరః॑¦సదా᳚¦యం॒తార᳚మ్¦ధీ॒నామ్¦ఉ॒శిజ᳚మ్¦చ॒¦వా॒ఘతా᳚మ్ | |
వి॒భావా᳚ దే॒వః సు॒రణః॒ పరి॑ క్షి॒తీర॒గ్నిర్బ॑భూవ॒ శవ॑సా సు॒మద్ర॑థః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} తస్య᳚ వ్ర॒తాని॑ భూరిపో॒షిణో᳚ వ॒యముప॑ భూషేమ॒ దమ॒ ఆ సు॑వృ॒క్తిభిః॑ ||{9/11}{2.8.21.4}{3.3.9}{3.1.3.9}{1112, 237, 2482} వి॒భాఽవా᳚¦దే॒వః¦సు॒ఽరణః॑¦పరి॑¦క్షి॒తీః¦అ॒గ్నిః¦బ॒భూ॒వ॒¦శవ॑సా¦సు॒మత్ఽర॑థః | |
వైశ్వా᳚నర॒ తవ॒ ధామా॒న్యా చ॑కే॒ యేభిః॑ స్వ॒ర్విదభ॑వో విచక్షణ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} జా॒త ఆపృ॑ణో॒ భువ॑నాని॒ రోద॑సీ॒, అగ్నే॒ తా విశ్వా᳚ పరి॒భూర॑సి॒ త్మనా᳚ ||{10/11}{2.8.21.5}{3.3.10}{3.1.3.10}{1113, 237, 2483} వైశ్వా᳚నర¦తవ॑¦ధామా᳚ని¦ఆ¦చ॒క్రే॒¦యేభిః॑¦స్వః॒ఽవిత్¦అభ॑వః¦వి॒ఽచ॒క్ష॒ణ॒ | |
వై॒శ్వా॒న॒రస్య॑ దం॒సనా᳚భ్యో బృ॒హదరి॑ణా॒దేకః॑ స్వప॒స్యయా᳚ క॒విః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వైశ్వానరోఽగ్నిః | జగతీ} ఉ॒భా పి॒తరా᳚ మ॒హయ᳚న్నజాయతా॒గ్నిర్ద్యావా᳚పృథి॒వీ భూరి॑రేతసా ||{11/11}{2.8.21.6}{3.3.11}{3.1.3.11}{1114, 237, 2484} వై॒శ్వా॒న॒రస్య॑¦దం॒సనా᳚భ్యః¦బృ॒హత్¦అరి॑ణాత్¦ఏకః॑¦సు॒.ఆ॒ప॒స్యయా᳚¦క॒విః | |
[117] సమిత్సమిదిత్యేకాదశర్చస్య సూక్తస్య గాథినోవిశ్వామిత్రఇధ్మస్తనూనపాదిళోబర్హిర్దేవీర్ద్వారఉషాసానక్తాదైవ్యౌ హోతారౌ సరస్వతీళాభారత్యస్త్వష్టావనస్పతిస్వాహాకృతయఇతిక్రమేణదేవతాస్త్రిష్టుప్ | |
స॒మిత్స॑మిత్ సు॒మనా᳚ బోధ్య॒స్మే శు॒చాశు॑చా సుమ॒తిం రా᳚సి॒ వస్వః॑ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | ఇధ్మః సమిద్ధోఽగ్నిర్వా | త్రిష్టుప్} ఆ దే᳚వ దే॒వాన్ య॒జథా᳚య వక్షి॒ సఖా॒ సఖీ᳚న్ త్సు॒మనా᳚ యక్ష్యగ్నే ||{1/11}{2.8.22.1}{3.4.1}{3.1.4.1}{1115, 238, 2485} స॒మిత్ఽస॑మిత్¦సు॒ఽమనాః᳚¦బో॒ధి॒¦అ॒స్మే ఇతి॑¦శు॒చాఽశు॑చా¦సు॒ఽమ॒తిమ్¦రా॒సి॒¦వస్వః॑ | |
యం దే॒వాస॒స్త్రిరహ᳚న్నా॒యజం᳚తే ది॒వేది॑వే॒ వరు॑ణో మి॒త్రో, అ॒గ్నిః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | తనూనపాత్ | త్రిష్టుప్} సేమం య॒జ్ఞం మధు॑మంతంకృధీ న॒స్తనూ᳚నపాద్ ఘృ॒తయో᳚నిం వి॒ధంతం᳚ ||{2/11}{2.8.22.2}{3.4.2}{3.1.4.2}{1116, 238, 2486} యమ్¦దే॒వాసః॑¦త్రిః¦అహ॑న్¦ఆ॒ఽయజం᳚తే¦ది॒వేఽది॑వే¦వరు॑ణః¦మి॒త్రః¦అ॒గ్నిః | |
ప్ర దీధి॑తిర్వి॒శ్వవా᳚రా జిగాతి॒ హోతా᳚రమి॒ళః ప్ర॑థ॒మం యజ॑ధ్యై |{గాథినో విశ్వామిత్రః | ఇళః | త్రిష్టుప్} అచ్ఛా॒నమో᳚భిర్వృష॒భం వం॒దధ్యై॒ స దే॒వాన్ య॑క్షదిషి॒తో యజీ᳚యాన్ ||{3/11}{2.8.22.3}{3.4.3}{3.1.4.3}{1117, 238, 2487} ప్ర¦దీధి॑తిః¦వి॒శ్వఽవా᳚రా¦జి॒గా॒తి॒¦హోతా᳚రమ్¦ఇ॒ళః¦ప్ర॒థ॒మమ్¦యజ॑ధ్యై | |
ఊ॒ర్ధ్వో వాం᳚ గా॒తుర॑ధ్వ॒రే, అ॑కార్యూ॒ర్ధ్వా శో॒చీంషి॒ ప్రస్థి॑తా॒ రజాం᳚సి |{గాథినో విశ్వామిత్రః | బర్హిః | త్రిష్టుప్} ది॒వో వా॒ నాభా॒ న్య॑సాది॒ హోతా᳚ స్తృణీ॒మహి॑ దే॒వవ్య॑చా॒ వి బ॒ర్హిః ||{4/11}{2.8.22.4}{3.4.4}{3.1.4.4}{1118, 238, 2488} ఊ॒ర్ధ్వః¦వా॒మ్¦గా॒తుః¦అ॒ధ్వ॒రే¦అ॒కా॒రి॒¦ఊ॒ర్ధ్వా¦శో॒చీంషి॑¦ప్రఽస్థి॑తా¦రజాం᳚సి | |
స॒ప్త హో॒త్రాణి॒ మన॑సా వృణా॒నా, ఇన్వం᳚తో॒ విశ్వం॒ ప్రతి॑ యన్నృ॒తేన॑ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | దేవీర్ద్వారః | త్రిష్టుప్} నృ॒పేశ॑సో వి॒దథే᳚షు॒ ప్ర జా॒తా, అ॒భీ॒3॑(ఈ॒)మం య॒జ్ఞం వి చ॑రంత పూ॒ర్వీః ||{5/11}{2.8.22.5}{3.4.5}{3.1.4.5}{1119, 238, 2489} స॒ప్త¦హో॒త్రాణి॑¦మన॑సా¦వృ॒ణా॒నాః¦ఇన్వం᳚తః¦విశ్వ᳚మ్¦ప్రతి॑¦య॒న్¦ఋ॒తేన॑ | |
ఆ భంద॑మానే, ఉ॒షసా॒, ఉపా᳚కే, ఉ॒త స్మ॑యేతే త॒న్వా॒3॑(ఆ॒) విరూ᳚పే |{గాథినో విశ్వామిత్రః | ఉషాసానక్తా | త్రిష్టుప్} యథా᳚ నో మి॒త్రో వరు॑ణో॒ జుజో᳚ష॒దింద్రో᳚ మ॒రుత్వాఀ᳚, ఉ॒త వా॒ మహో᳚భిః ||{6/11}{2.8.23.1}{3.4.6}{3.1.4.6}{1120, 238, 2490} ఆ¦భంద॑మానే॒ ఇతి॑¦ఉ॒షసౌ᳚¦ఉపా᳚కే॒ ఇతి॑¦ఉ॒త¦స్మ॒యే॒తే॒ ఇతి॑¦త॒న్వా᳚¦విరూ᳚పే॒ ఇతి॒ విఽరూ᳚పే | |
దైవ్యా॒ హోతా᳚రా ప్రథ॒మా న్యృం᳚జే స॒ప్త పృ॒క్షాసః॑ స్వ॒ధయా᳚ మదంతి |{గాథినో విశ్వామిత్రః | దైవ్యౌ హోతారౌ ప్రచేతసౌ | త్రిష్టుప్} ఋ॒తం శంసం᳚త ఋ॒తమిత్త ఆ᳚హు॒రను᳚ వ్ర॒తం వ్ర॑త॒పా దీధ్యా᳚నాః ||{7/11}{2.8.23.2}{3.4.7}{3.1.4.7}{1121, 238, 2491} దైవ్యా᳚¦హోతా᳚రా¦ప్ర॒థ॒మా¦ని¦ఋం॒జే॒¦స॒ప్త¦పృ॒క్షాసః॑¦స్వ॒ధయా᳚¦మ॒దం॒తి॒ | |
ఆ భార॑తీ॒ భార॑తీభిః స॒జోషా॒, ఇళా᳚ దే॒వైర్మ॑ను॒ష్యే᳚భిర॒గ్నిః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | తిస్రో దేవ్యః సరస్వతీళాభారత్యః | త్రిష్టుప్} సర॑స్వతీ సారస్వ॒తేభి॑ర॒ర్వాక్ తి॒స్రో దే॒వీర్బ॒ర్హిరేదం స॑దంతు ||{8/11}{2.8.23.3}{3.4.8}{3.1.4.8}{1122, 238, 2492} ఆ¦భార॑తీ¦భార॑తీభిః¦స॒ఽజోషాః᳚¦ఇళాః᳚¦దే॒వైః¦మ॒ను॒ష్యే᳚భిః¦అ॒గ్నిః | |
తన్న॑స్తు॒రీప॒మధ॑ పోషయి॒త్ను దేవ॑ త్వష్ట॒ర్వి ర॑రా॒ణః స్య॑స్వ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | త్వష్టాః | త్రిష్టుప్} యతో᳚ వీ॒రః క᳚ర్మ॒ణ్యః॑ సు॒దక్షో᳚ యు॒క్తగ్రా᳚వా॒ జాయ॑తే దే॒వకా᳚మః ||{9/11}{2.8.23.4}{3.4.9}{3.1.4.9}{1123, 238, 2493} తత్¦నః॒¦తు॒రీప᳚మ్¦అధ॑¦పో॒ష॒యి॒త్ను¦దేవ॑¦త్వ॒ష్టః॒¦వి¦ర॒రా॒ణః¦స్య॒స్వేతి॑ స్యస్వ | |
వన॑స్ప॒తేఽవ॑ సృ॒జోప॑ దే॒వాన॒గ్నిర్హ॒విః శ॑మి॒తా సూ᳚దయాతి |{గాథినో విశ్వామిత్రః | వనస్పతిః | త్రిష్టుప్} సేదు॒ హోతా᳚ స॒త్యత॑రో యజాతి॒ యథా᳚ దే॒వానాం॒ జని॑మాని॒ వేద॑ ||{10/11}{2.8.23.5}{3.4.10}{3.1.4.10}{1124, 238, 2494} వన॑స్పతే¦అవ॑¦సృ॒జ॒¦ఉప॑¦దే॒వాన్¦అ॒గ్నిః¦హ॒విః¦శ॒మి॒తా¦సూ॒ద॒యా॒తి॒ | |
ఆ యా᳚హ్యగ్నే సమిధా॒నో, అ॒ర్వాఙింద్రే᳚ణ దే॒వైః స॒రథం᳚ తు॒రేభిః॑ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | స్వాహాకృతయః | త్రిష్టుప్} బ॒ర్హిర్న॒ ఆస్తా॒మది॑తిః సుపు॒త్రా స్వాహా᳚ దే॒వా, అ॒మృతా᳚ మాదయంతాం ||{11/11}{2.8.23.6}{3.4.11}{3.1.4.11}{1125, 238, 2495} ఆ¦యా॒హి॒¦అ॒గ్నే॒¦స॒మ్ఽఇ॒ధా॒నః¦అ॒ర్వాఙ్¦ఇంద్రే᳚ణ¦దే॒వైః¦స॒ఽరథ᳚మ్¦తు॒రేభిః॑ | |
[118] ప్రత్యగ్నిరిత్యేకాదశర్చస్య సూక్తస్య గాథినోవిశ్వామిత్రోగ్నిస్త్రిష్టుప్ (ప్రత్యగ్నిఃప్రకారవః సూక్తయోరంత్యాసాంద్యావాపృథివ్యాదీనాంనిపాతాదృశ్యంతేఅతస్తయోర్లింగోక్తాదేవతాః పాక్షికాః) | |
ప్రత్య॒గ్నిరు॒షస॒శ్చేకి॑తా॒నో ఽబో᳚ధి॒ విప్రః॑ పద॒వీః క॑వీ॒నాం |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} పృ॒థు॒పాజా᳚ దేవ॒యద్భిః॒ సమి॒ద్ధోఽప॒ ద్వారా॒ తమ॑సో॒ వహ్ని॑రావః ||{1/11}{2.8.24.1}{3.5.1}{3.1.5.1}{1126, 239, 2496} ప్రతి॑¦అ॒గ్నిః¦ఉ॒షసః॑¦చేకి॑తానః¦అబో᳚ధి¦విప్రః॑¦ప॒ద॒ఽవీః¦క॒వీ॒నామ్ | |
ప్రేద్వ॒గ్నిర్వా᳚వృధే॒ స్తోమే᳚భిర్గీ॒ర్భిః స్తో᳚తౄ॒ణాం న॑మ॒స్య॑ ఉ॒క్థైః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} పూ॒ర్వీరృ॒తస్య॑ సం॒దృశ॑శ్చకా॒నః సం దూ॒తో, అ॑ద్యౌదు॒షసో᳚ విరో॒కే ||{2/11}{2.8.24.2}{3.5.2}{3.1.5.2}{1127, 239, 2497} ప్ర¦ఇత్¦ఊఀ॒ ఇతి॑¦అ॒గ్నిః¦వ॒వృ॒ధే॒¦స్తోమే᳚భిః¦గీః॒ఽభిః¦స్తో॒తౄ॒ణామ్¦న॒మ॒స్యః॑¦ఉ॒క్థైః | |
అధా᳚య్య॒గ్నిర్మాను॑షీషు వి॒క్ష్వ1॑(అ॒)పాం గర్భో᳚ మి॒త్ర ఋ॒తేన॒ సాధ॑న్ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ఆ హ᳚ర్య॒తో య॑జ॒తః సాన్వ॑స్థా॒దభూ᳚దు॒ విప్రో॒ హవ్యో᳚ మతీ॒నాం ||{3/11}{2.8.24.3}{3.5.3}{3.1.5.3}{1128, 239, 2498} అధా᳚యి¦అ॒గ్నిః¦మాను॑షీషు¦వి॒క్షు¦అ॒పామ్¦గర్భః॑¦మి॒త్రః¦ఋ॒తేన॑¦సాధ॑న్ | |
మి॒త్రో, అ॒గ్నిర్భ॑వతి॒ యత్ సమి॑ద్ధో మి॒త్రో హోతా॒ వరు॑ణో జా॒తవే᳚దాః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} మి॒త్రో, అ॑ధ్వ॒ర్యురి॑షి॒రో దమూ᳚నా మి॒త్రః సింధూ᳚నాము॒త పర్వ॑తానాం ||{4/11}{2.8.24.4}{3.5.4}{3.1.5.4}{1129, 239, 2499} మి॒త్రః¦అ॒గ్నిః¦భ॒వ॒తి॒¦యత్¦సమ్ఽఇ᳚ద్ధః¦మి॒త్రః¦హోతా᳚¦వరు॑ణః¦జా॒తఽవే᳚దాః | |
పాతి॑ ప్రి॒యం రి॒పో, అగ్రం᳚ ప॒దం వేః పాతి॑ య॒హ్వశ్చర॑ణం॒ సూర్య॑స్య |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} పాతి॒ నాభా᳚ స॒ప్తశీ᳚ర్షాణమ॒గ్నిః పాతి॑ దే॒వానా᳚ముప॒మాద॑మృ॒ష్వః ||{5/11}{2.8.24.5}{3.5.5}{3.1.5.5}{1130, 239, 2500} పాతి॑¦ప్రి॒యమ్¦రి॒పః¦అగ్ర᳚మ్¦ప॒దమ్¦వేః¦పాతి॑¦య॒హ్వః¦చర॑ణమ్¦సూర్య॑స్య | |
ఋ॒భుశ్చ॑క్ర॒ ఈడ్యం॒ చారు॒ నామ॒ విశ్వా᳚ని దే॒వో వ॒యునా᳚ని వి॒ద్వాన్ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} స॒సస్య॒ చర్మ॑ ఘృ॒తవ॑త్ ప॒దం వేస్తదిద॒గ్నీ ర॑క్ష॒త్యప్ర॑యుచ్ఛన్ ||{6/11}{2.8.25.1}{3.5.6}{3.1.5.6}{1131, 239, 2501} ఋ॒భుః¦చ॒క్రే॒¦ఈడ్య᳚మ్¦చారు॑¦నామ॑¦విశ్వా᳚ని¦దే॒వః¦వ॒యునా᳚ని¦వి॒ద్వాన్ | |
ఆ యోని॑మ॒గ్నిర్ఘృ॒తవం᳚తమస్థాత్ పృ॒థుప్ర॑గాణము॒శంత॑ముశా॒నః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} దీద్యా᳚నః॒ శుచి᳚రృ॒ష్వః పా᳚వ॒కః పునః॑పునర్మా॒తరా॒ నవ్య॑సీ కః ||{7/11}{2.8.25.2}{3.5.7}{3.1.5.7}{1132, 239, 2502} ఆ¦యోని᳚మ్¦అ॒గ్నిః¦ఘృ॒తఽవం᳚తమ్¦అ॒స్థా॒త్¦పృ॒థుఽప్ర॑గానమ్¦ఉ॒శంత᳚మ్¦ఉ॒శా॒నః | |
స॒ద్యో జా॒త ఓష॑ధీభిర్వవక్షే॒ యదీ॒ వర్ధం᳚తి ప్ర॒స్వో᳚ ఘృ॒తేన॑ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ఆప॑ ఇవ ప్ర॒వతా॒ శుంభ॑మానా, ఉరు॒ష్యద॒గ్నిః పి॒త్రోరు॒పస్థే᳚ ||{8/11}{2.8.25.3}{3.5.8}{3.1.5.8}{1133, 239, 2503} స॒ద్యః¦జా॒తః¦ఓష॑ధీభిః¦వ॒వ॒క్షే॒¦యది॑¦వర్ధం᳚తి¦ప్ర॒ఽస్వః॑¦ఘృ॒తేన॑ | |
ఉదు॑ ష్టు॒తః స॒మిధా᳚ య॒హ్వో, అ॑ద్యౌ॒ద్ వర్ష్మ᳚న్ ది॒వో, అధి॒ నాభా᳚ పృథి॒వ్యాః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} మి॒త్రో, అ॒గ్నిరీడ్యో᳚ మాత॒రిశ్వా ఽఽ దూ॒తో వ॑క్షద్ య॒జథా᳚య దే॒వాన్ ||{9/11}{2.8.25.4}{3.5.9}{3.1.5.9}{1134, 239, 2504} ఉత్¦ఊఀ॒ ఇతి॑| స్తు॒తః¦స॒మ్ఽఇధా᳚¦య॒హ్వః¦అ॒ద్యౌ॒త్¦వర్ష్మ॑న్¦ది॒వః¦అధి॑¦నాభా᳚¦పృ॒థి॒వ్యాః | |
ఉద॑స్తంభీత్ స॒మిధా॒ నాక॑మృ॒ష్వో॒3॑(ఓ॒)ఽగ్నిర్భవ᳚న్నుత్త॒మో రో᳚చ॒నానాం᳚ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} యదీ॒ భృగు॑భ్యః॒ పరి॑ మాత॒రిశ్వా॒ గుహా॒ సంతం᳚ హవ్య॒వాహం᳚ సమీ॒ధే ||{10/11}{2.8.25.5}{3.5.10}{3.1.5.10}{1135, 239, 2505} ఉత్¦అ॒స్తం॒భీ॒త్¦స॒మ్ఽఇధా᳚¦నాక᳚మ్¦ఋ॒ష్వః¦అ॒గ్నిః¦భవ॑న్¦ఉ॒త్ఽత॒మః¦రో॒చ॒నానా᳚మ్ | |
ఇళా᳚మగ్నే పురు॒దంసం᳚ స॒నిం గోః శ॑శ్వత్త॒మం హవ॑మానాయ సాధ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} స్యాన్నః॑ సూ॒నుస్తన॑యో వి॒జావాఽగ్నే॒ సా తే᳚ సుమ॒తిర్భూ᳚త్వ॒స్మే ||{11/11}{2.8.25.6}{3.5.11}{3.1.5.11}{1136, 239, 2506} ఇళా᳚మ్¦అ॒గ్నే॒¦పు॒రు॒ఽదంస᳚మ్¦స॒నిమ్¦గోః¦శ॒శ్వ॒త్ఽత॒మమ్¦హవ॑మానాయ¦సా॒ధ॒ | |
[119] ప్రకారవఇత్యేకాదశర్చస్య సూక్తస్య గాథినోవిశ్వామిత్రోగ్నిస్త్రిష్టుప్ | |
ప్ర కా᳚రవో మన॒నా వ॒చ్యమా᳚నా దేవ॒ద్రీచీం᳚ నయత దేవ॒యంతః॑ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ద॒క్షి॒ణా॒వాడ్ వా॒జినీ॒ ప్రాచ్యే᳚తి హ॒విర్భర᳚న్ త్య॒గ్నయే᳚ ఘృ॒తాచీ᳚ ||{1/11}{2.8.26.1}{3.6.1}{3.1.6.1}{1137, 240, 2507} ప్ర¦కా॒ర॒వః॒¦మ॒న॒నా¦వ॒చ్యమా᳚నాః¦దే॒వ॒ద్రీచీ᳚మ్¦న॒య॒త॒¦దే॒వ॒ఽయంతః॑ | |
ఆ రోద॑సీ, అపృణా॒ జాయ॑మాన ఉ॒త ప్ర రి॑క్థా॒, అధ॒ ను ప్ర॑యజ్యో |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ది॒వశ్చి॑దగ్నే మహి॒నా పృ॑థి॒వ్యా వ॒చ్యంతాం᳚ తే॒ వహ్న॑యః స॒ప్తజి॑హ్వాః ||{2/11}{2.8.26.2}{3.6.2}{3.1.6.2}{1138, 240, 2508} ఆ¦రోద॑సీ॒ ఇతి॑¦అ॒పృ॒ణాః॒¦జాయ॑మానః¦ఉ॒త¦ప్ర¦రి॒క్థాః॒¦అధ॑¦ను¦ప్ర॒య॒జ్యో॒ ఇతి॑ ప్రఽయజ్యో | |
ద్యౌశ్చ॑ త్వా పృథి॒వీ య॒జ్ఞియా᳚సో॒ ని హోతా᳚రం సాదయంతే॒ దమా᳚య |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} యదీ॒ విశో॒ మాను॑షీర్దేవ॒యంతీః॒ ప్రయ॑స్వతీ॒రీళ॑తే శు॒క్రమ॒ర్చిః ||{3/11}{2.8.26.3}{3.6.3}{3.1.6.3}{1139, 240, 2509} ద్యౌః¦చ॒¦త్వా॒¦పృ॒థి॒వీ¦య॒జ్ఞియా᳚సః¦ని¦హోతా᳚రమ్¦సా॒ద॒యం॒తే॒¦దమా᳚య | |
మ॒హాన్ త్స॒ధస్థే᳚ ధ్రు॒వ ఆ నిష॑త్తో॒ఽన్తర్ద్యావా॒ మాహి॑నే॒ హర్య॑మాణః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ఆస్క్రే᳚ స॒పత్నీ᳚, అ॒జరే॒, అమృ॑క్తే సబ॒ర్దుఘే᳚, ఉరుగా॒యస్య॑ ధే॒నూ ||{4/11}{2.8.26.4}{3.6.4}{3.1.6.4}{1140, 240, 2510} మ॒హాన్¦స॒ధఽస్థే᳚¦ధ్రు॒వః¦ఆ¦నిఽస॑త్తః¦అం॒తః¦ద్యావా᳚¦మాహి॑నే॒ ఇతి॑¦హర్య॑మాణః | |
వ్ర॒తా తే᳚, అగ్నే మహ॒తో మ॒హాని॒ తవ॒ క్రత్వా॒ రోద॑సీ॒, ఆ త॑తంథ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} త్వం దూ॒తో, అ॑భవో॒ జాయ॑మాన॒స్త్వం నే॒తా వృ॑షభ చర్షణీ॒నాం ||{5/11}{2.8.26.5}{3.6.5}{3.1.6.5}{1141, 240, 2511} వ్ర॒తా¦తే॒¦అ॒గ్నే॒¦మ॒హ॒తః¦మ॒హాని॑¦తవ॑¦క్రత్వా᳚¦రోద॑సీ॒ ఇతి॑¦ఆ¦త॒తం॒థ॒ | |
ఋ॒తస్య॑ వా కే॒శినా᳚ యో॒గ్యాభి॑ర్ఘృత॒స్నువా॒ రోహి॑తా ధు॒రి ధి॑ష్వ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అథా వ॑హ దే॒వాన్ దే᳚వ॒ విశ్వా᳚న్ త్స్వధ్వ॒రా కృ॑ణుహి జాతవేదః ||{6/11}{2.8.27.1}{3.6.6}{3.1.6.6}{1142, 240, 2512} ఋ॒తస్య॑¦వా॒¦కే॒శినా᳚¦యో॒గ్యాభిః॑¦ఘృ॒త॒ఽస్నువా᳚¦రోహి॑తా¦ధు॒రి¦ధి॒ష్వ॒ | |
ది॒వశ్చి॒దా తే᳚ రుచయంత రో॒కా, ఉ॒షో వి॑భా॒తీరను॑ భాసి పూ॒ర్వీః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} అ॒పో యద॑గ్న ఉ॒శధ॒గ్వనే᳚షు॒ హోతు᳚ర్మం॒ద్రస్య॑ ప॒నయం᳚త దే॒వాః ||{7/11}{2.8.27.2}{3.6.7}{3.1.6.7}{1143, 240, 2513} ది॒వః¦చి॒త్¦ఆ¦తే॒¦రు॒చ॒యం॒త॒¦రో॒కాః¦ఉ॒షః¦వి॒ఽభా॒తీః¦అను॑¦భా॒సి॒¦పూ॒ర్వీః | |
ఉ॒రౌ వా॒ యే, అం॒తరి॑క్షే॒ మదం᳚తి ది॒వో వా॒ యే రో᳚చ॒నే సంతి॑ దే॒వాః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ఊమా᳚ వా॒ యే సు॒హవా᳚సో॒ యజ॑త్రా, ఆయేమి॒రే ర॒థ్యో᳚, అగ్నే॒, అశ్వాః᳚ ||{8/11}{2.8.27.3}{3.6.8}{3.1.6.8}{1144, 240, 2514} ఉ॒రౌ¦వా॒¦యే¦అం॒తరి॑క్షే¦మదం᳚తి¦ది॒వః¦వా॒¦యే¦రో॒చ॒నే¦సంతి॑¦దే॒వాః | |
ఐభి॑రగ్నే స॒రథం᳚ యాహ్య॒ర్వాఙ్ నా᳚నార॒థం వా᳚ వి॒భవో॒ హ్యశ్వాః᳚ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} పత్నీ᳚వతస్త్రిం॒శతం॒ త్రీంశ్చ॑ దే॒వాన॑నుష్వ॒ధమా వ॑హ మా॒దయ॑స్వ ||{9/11}{2.8.27.4}{3.6.9}{3.1.6.9}{1145, 240, 2515} ఆ¦ఏ॒భిః॒¦అ॒గ్నే॒¦స॒ఽరథ᳚మ్¦యా॒హి॒¦అ॒ర్వాఙ్¦నా॒నా॒ఽర॒థమ్¦వా॒¦వి॒ఽభవః॑¦హి¦అశ్వాః᳚ | |
స హోతా॒ యస్య॒ రోద॑సీ చిదు॒ర్వీ య॒జ్ఞంయ॑జ్ఞమ॒భి వృ॒ధే గృ॑ణీ॒తః |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} ప్రాచీ᳚, అధ్వ॒రేవ॑ తస్థతుః సు॒మేకే᳚ ఋ॒తావ॑రీ, ఋ॒తజా᳚తస్య స॒త్యే ||{10/11}{2.8.27.5}{3.6.10}{3.1.6.10}{1146, 240, 2516} సః¦హోతా᳚¦యస్య॑¦రోద॑సీ॒ ఇతి॑¦చి॒త్¦ఉ॒ర్వీ ఇతి॑¦య॒జ్ఞమ్ఽయ॑జ్ఞమ్¦అ॒భి¦వృ॒ధే¦గృ॒ణీ॒తః | |
ఇళా᳚మగ్నే పురు॒దంసం᳚ స॒నిం గోః శ॑శ్వత్త॒మం హవ॑మానాయ సాధ |{గాథినో విశ్వామిత్రః | అగ్నిః | త్రిష్టుప్} స్యాన్నః॑ సూ॒నుస్తన॑యో వి॒జావాఽగ్నే॒ సా తే᳚ సుమ॒తిర్భూ᳚త్వ॒స్మే ||{11/11}{2.8.27.6}{3.6.11}{3.1.6.11}{1147, 240, 2517} ఇళా᳚మ్¦అ॒గ్నే॒¦పు॒రు॒ఽదంస᳚మ్¦స॒నిమ్¦గోః¦శ॒శ్వ॒త్ఽత॒మమ్¦హవ॑మానాయ¦సా॒ధ॒ | |