१। आचमनं |
******************************************************************** |
२। घण्टानादं |
आगमार्थं तु देवानां गमनार्थं तु रक्षसाम् | कुर्वे घण्टारवं तत्र देवताह्वान लांछनं || |
येभ्यो᳚मा॒तामधु॑म॒त्पिन्व॑ते॒पयः॑¦पी॒यूषं॒द्यौरदि॑ति॒रद्रि॑बर्हाः |{गयः प्लातः | विश्वदेवाः | जगती} उ॒क्थशु॑ष्मान्वृषभ॒रान्त्स्वप्न॑स॒¦स्ताँ,आ᳚दि॒त्याँ,अनु॑मदास्व॒स्तये᳚ || {10.63.3}{10.5.3.3}{8.2.3.3} |
ए॒वापि॒त्रेवि॒श्वदे᳚वाय॒वृष्णे᳚¦य॒ज्ञैर्वि॑धेम॒नम॑साह॒विर्भिः॑ |{गौतमो वामदेवः | बृहस्पतिः | त्रिष्टुप्} बृह॑स्पतेसुप्र॒जावी॒रव᳚न्तो¦व॒यंस्या᳚म॒पत॑योरयी॒णाम् || {4.50.6}{4.5.5.6}{3.7.27.1} |
******************************************************************** |
३। गुरुगणेश प्रार्थनॆ |
श्री गुरवे नमः गुरुर्ब्रह्मा गुरुर्विष्णुः गुरुः साक्षान्महेश्वरः गुरुरेव जगत्सर्वं तस्मै श्री गुरवे नमः || |
सुमुखश्चैकदन्तश्च कपिलॊ गजकर्णकः | लम्बॊदरश्च विकटो विघ्नराजो गणाधिपः || |
धूम्रकेतुर्गणाध्यक्षॊ फालचन्द्रॊ गजाननः | द्वादशैतानि नामानि यःपठेत् श्रुणुयादपि || |
विद्यारम्भॆ विवाहे च प्रवेशे निर्गमे तथा | सङ्ग्रामॆ सर्वकार्येषु विघ्नस्तस्य न जायतॆ | |
शुक्लाम्बरधरं विश्णुम् शशिवर्णं चतुर्भुजं | प्रसन्न वदनं ध्यायेत् सर्वविघ्नोपशान्तये || |
अभीप्सितार्थ सिद्ध्यर्थम् पूजितॊ यः सुरैरपि | सर्वविघ्नच्छिदे तस्मै गणाधिपतये नमः || |
ध्यायामि नरसिंहाख्यम् ब्रह्म वेदान्त गोचरम् | भवाब्धि तरणोपायम् योगानन्दम् जगद्गुरुम् || |
******************************************************************** |
४। आसनविधिः |
पृथ्वीत्यस्य मेरुपृष्ठ ऋषिः | सुतलं छन्दः | आदिकूर्मो देवता | आसनसिद्द्यर्थे विनियोगः || |
ओम् पृथ्वि त्वया धृता लोका देवि त्वं विष्णुना धृता | त्वं च धारय मां देवि पवित्रं कुरु चासनम् || |
******************************************************************** |
५। भूतोच्चाटनम् |
अपसर्पन्तु ते भूता ये भूता भुवि संस्थिताः | ये भूता विघ्नकर्तारस्ते गच्चन्तु शिवाज्ञया || |
अपक्रामन्तु भूतानि पिशाचाः सर्वतो दिशम् | सर्वेषाम् अविरोधेन पूजाकर्म समारभे || |
******************************************************************** |
६। गुरुनमस्कारः |
ॐ श्री गुरुभ्यो नमः, परम गुरुभ्यो नमः, परमेष्ठि गुरुभ्यो नमः, |
गुं गुरुभ्यो नमः, गं गणपतये नमः, दुं दुर्गायै नमः, |
क्षं क्षेत्रपालाय नमः, सं सरस्वत्यै नमः, पं परमात्मने नमः || |
******************************************************************** |
७। प्राणायाम |
******************************************************************** |
८। संकल्प |
शुभाभ्याम् शुभे शोभने मुहूर्ते, आद्य ब्रह्मणः, द्वितीयॆ परार्धे, |
श्वेतवराह कल्पे, वैवस्वतमन्वन्तरे, अश्टाविंशतितमे कलियुगे, प्रथम पादे, |
भारत वर्षे, भरत खण्डे, जम्बू द्वीपे गोदावर्याः दक्षिणे तीरे, राम क्षेत्रे, |
शालिवाहन शके बौद्दावतारे अस्मिन् वर्तमाने व्यावहारिके, |
_________________ नाम संवत्सरे, _________________ आयणॆ, _________________ ऋतौ, |
_________________ मासे, _________________ पक्षे, _________________ तिथौ, |
_________________ वासर-युक्तायाम्, |
शुभतिथि, शुभवार, शुभनक्षत्र, शुभयॊग, शुभकरण एवंगुणविशेषण विशिष्टायम्, |
शुभपुण्यतिथौ, मम उपाक्त समस्त दुरित क्षय द्वारा श्री परमेश्वर प्रीत्यर्थम्, |
अस्माकं सकुटुंबानां क्षेम स्थैर्य विजय वीर्य अभय अयुरारोग्य आनन्द ऐश्वर्य अभिवृद्ध्यर्थं, |
धर्म अर्थ काम मोक्ष चतुर्विध फलपुरुषार्थ सिद्ध्यर्थं, |
श्री शिव देवता प्रसाद सिद्ध्यर्थं, |
यावच्छक्ति ध्याना आवाहनादि षोडशोपचार पूजां करिष्ये |
******************************************************************** |
९। तदंगत्वेन कलशार्चनम् करिष्ये |
इ॒मंमे᳚गङ्गेयमुनेसरस्वति॒¦शुतु॑द्रि॒स्तोमं᳚सचता॒परु॒ष्ण्या |{प्रैयमेधः सिंधुक्षिः | नद्यः | जगती} अ॒सि॒क्न्याम॑रुद्वृधेवि॒तस्त॒या¦ऽऽर्जी᳚कीयेशृणु॒ह्यासु॒षोम॑या || {10.75.5}{10.6.7.5}{8.3.6.5} |
कलशम् गंधाक्षत पत्र पुष्पैरभ्यर्च |
गंध॑द्वा॒रांदु॑राध॒र्षां¦नि॒त्यपु॑ष्टांकरी॒षिणी᳚म् | ई॒श्वरीं᳚सर्व॑भूता॒नां¦तामि॒होप॑ह्वये॒श्रिय᳚म् || |
गन्धं समर्पयामि || |
अर्च॑त॒प्रार्च॑त॒¦प्रिय॑मेधासो॒,अर्च॑त |{आङ्गिरसः प्रियमेधः | इन्द्रः | अनुष्टुप्} अर्च᳚न्तुपुत्र॒का,उ॒त¦पुरं॒नधृ॒ष्ण्व॑र्चत || {8.69.8}{8.7.10.8}{6.5.6.3} |
अक्षतान् समर्पयामि || |
आय॑नेतेप॒राय॑णे॒¦दूर्वा᳚रोहन्तुपु॒ष्पिणीः᳚ |{शार्ङ्गस्तम्बमित्रः | अग्निः | अनुष्टुप्} ह्र॒दाश्च॑पु॒ण्डरी᳚काणि¦समु॒द्रस्य॑गृ॒हा,इ॒मे || {10.142.8}{10.11.14.8}{8.7.30.8} |
पुष्पाणि समर्पयामि || |
तत्वायामीत्यस्य शुनः शेप ऋषिः | वरुणो देवता | त्रिष्टुप् छन्दः || कलशे वरुणावाहने विनियोगः |
तत्त्वा᳚यामि॒ब्रह्म॑णा॒वन्द॑मान॒स्¦तदाशा᳚स्ते॒यज॑मानोह॒विर्भिः॑ |{आजीगर्तिः शुनःशेपः स कृत्रिमो वैश्वामित्रो देवरातः | वरुणः | त्रिष्टुप्} अहे᳚ळमानोवरुणे॒हबो॒ध्यु¦रु॑शंस॒मान॒आयुः॒प्रमो᳚षीः || {1.24.11}{1.6.1.11}{1.2.15.1} |
अस्मिन् कलशे |
भूः वरुणम् आवाहयामि, भुवः वरुणम् आवाहयामि, स्वः वरुणम् आवाहयामि, भूर्भुवस्वः वरुणम् आवाहयामि || |
ॐ कलशस्य मुखे विष्णुः कण्ठे रुद्रः समाश्रितः, मूले तत्र स्थितो ब्रह्मा मध्ये मातृगणाः स्मृताः |
कुक्षौ तु सागराः सर्वे सप्तद्वीपा वसुन्धरा, ऋग्वेदोऽथ यजुर्वेदः सामवेदो ह्यथर्वणः |
अङ्गैश्च सहिताः सर्वे कलशाम्बु समाश्रिताः, अत्र गायत्री सावित्री शान्तिः पुष्टिकरी तथा |
आयान्तु देव पूजार्थम् दुरित क्षयकारकाः, सर्वे समुद्राः सरिताः तीर्थानि जलदानदाः |
गङ्गे च यमुने चैव गोदावरि सरस्वती, नर्मदे सिन्धु कावेरि जलेऽस्मिन् सन्निधिं कुरु |
गंगादि सर्वतीर्थेभ्यो नमः कलश पूजाम् समर्पयामि || |
सितमकरनिषण्णां शुभ्रवर्णां त्रिनेत्राम् | करधृत कलशोद्यत्सोत्पलाभीत्यभीष्टाम् || |
विधिहरिहररूपां सेन्दु कोटीरचूडां | भसितसितदुकूलां जाह्नवीं तां नमामि || |
कलश देवताभ्यो नमः | |
ध्यानद्युपचारपूजां समर्पयामि || |
******************************************************************** |
१०। अथ शंखपूजाम् करिष्ये |
शंनो᳚दे॒वीर॒भिष्ट॑य॒¦आपो᳚भवन्तुपी॒तये᳚ |{आंबरीषः सिंधुद्वीपः | आपः | गायत्री} शंयोर॒भिस्र॑वन्तुनः || {10.9.4}{10.1.9.4}{7.6.5.4} |
शंखं चन्द्रार्कदैवत्यं मध्ये वरुणसंयुतम् | पृष्ठे प्रजापतिम् विन्द्यात् अग्रे गङ्गा सरस्वती || |
त्रैलोक्ये यानि तीर्थानि वासुदेवस्य चाज्ञया | शंखे तिष्ठन्ति विप्रेन्द्राः तस्माच्छंखं प्रपूजयेत् || |
त्वं पुरा सागरोत्पन्नः विष्णुना विधृतः करे | देवैश्च पूजितस्सम्यक् पाञ्चजन्य नमोऽस्तुते || |
ॐ पाञ्चजन्याय विद्महे पद्मगर्भाय धीमहि तन्नः शंखः प्रचोदयात् || |
ओम् ह्रीं पाञ्चजन्याय नमः || (१० सल) |
लम् पृथिव्यात्मना गन्धम् कल्पयामि, हम् आकाशात्मना पुष्पम् कल्पयामि, यम् वाय्वात्मना धूपम् कल्पयामि |
तम् अग्न्यात्मना दीपम् कल्पयामि, वम् अमृतात्मना नैवेद्यम् कल्पयामि |
पंचोपचारपूजाम् समर्पयामि |
******************************************************************** |
११। आत्मपूजा/आत्मार्चनम् |
दिव्यगन्धान् धारयामि ॥ |
देहो देवालयः प्रोक्तः जीवो देवः सनातनः | त्यजेद् अज्ञाननिर्माल्यं सोऽहं भावेन पूजयेत् || |
अम् आत्मने नमः, उम् अन्तरात्मने नमः, मम् परमात्मने नमः || |
स्वामिन् सर्व जगन्नाथ यावत् पूजावसानकम् | तावत्वम् प्रीति भावेन बिम्बेस्मिन् सन्निधिम् कुरु || |
******************************************************************** |
१२। अथ मण्टप ध्यानम् करिष्ये |
उत्तप्तोज्वलकांचनेन रचितं तुंगांग रंगस्थलं | शुद्धस्थाटिकभित्तिका विरचितैः स्तंभैश्च हैमैः शुभैः || |
द्वारैश्चामर रत्न राज खचितैः शोभा वहैर्मंटपैः | तत्रान्यैरपि चित्र शंख धवलैः प्रभ्राजितम् स्वस्तिकैः || |
मुक्ताजाल विलंब मंटपयुतैर्वज्रैश्च सोपानकैः | नानारत्न विनिर्मितैश्च कलशैरत्यंत शोभावहैः || |
माणिक्योज्वलदीपदीप्तिखचितम् लक्ष्मीविलासास्पदं | ध्यायेन्मंटप मर्चनेषु सकलेष्वेवं विधं साधकः || |
******************************************************************** |
१३। अथ द्वारदेवता पूजाम् करिष्ये |
ॐ पूर्वद्वारे द्वारश्रियै नमः | ॐ धात्रे नमः | ॐ विधात्रे नमः || |
ॐ दक्षिणद्वारे द्वारश्रियै नमः | ॐ जयाय नमः | ॐ विजयाय नमः || |
ॐ पश्चिमद्वारे द्वारश्रियै नमः | ॐ चण्डाय नमः | ॐ प्रचण्डाय नमः || |
ॐ उत्तरद्वारे द्वारश्रियै नमः | ॐ नन्दाय नमः | ॐ सुनन्दाय नमः || |
******************************************************************** |
१४। अथ पीठपूजाम् करिष्ये |
ॐ आधारशक्त्यै नमः, ॐ मूलप्रकृत्यै नमः, ॐ आदिकूर्माय नमः, ॐ वराहाय नमः, |
ॐ अनन्ताय नमः, ॐ अष्टदिग्गजेभ्यो नमः, ॐ क्षीरार्णवाय नमः, ॐ श्वेतद्वीपाय नमः, |
ॐ कल्पवृक्षाय नमः, ॐ सुवर्णमण्टपाय नमः, ओम् रत्नसिंहासनम् कल्पयामि || |
******************************************************************** |
१५ ध्यानम् (शिव) |
वामदेव ऋषिः, पंक्थिश्चन्दः, सदाशिव रुद्रो देवता | |
ओम् अंगुष्ठाभ्यां नमः, हृदयायः नमः | |
नम् तर्जनीभ्याम् नमः, शिरसे स्वाह | |
मम् मध्यमाभ्याम् नमः, शिखायै वषट् | |
शिम् अनामिकाभ्याम् नमः, कवचाय हुम् | |
वाम् कनिष्ठिकाभ्याम् नमः, नेत्रत्रयाय वौषट् | |
यः करतल करपृष्ठाभ्याम् नमः, अस्त्रायफट् | |
भूर्भुवःस्वरोम् || ध्यानम् || |
ओम् ध्यायेन्नित्यं महेशं रजतगिरिनिभं चारुचन्द्रावतंसं | |
रत्नाकल्पो ज्वलांगं परशुमृगवराभितिहस्तं प्रसन्नम् | |
पद्मासीनं समन्ताच्छ्रित ममरगणैः व्याघ्रकृत्तिम् वसानं | |
विश्वाद्यं विश्ववन्द्यं निखिलभयहरं पञ्चवक्त्रं त्रिणेत्रम् || |
ओम् नमः शिवाय || (८ सल) |
लम् पृथिव्यात्मना गन्धम् कल्पयामि, हम् आकाशात्मना पुष्पम् कल्पयामि, यम् वाय्वात्मना धूपम् कल्पयामि |
तम् अग्न्यात्मना दीपम् कल्पयामि, वम् अमृतात्मना नैवेद्यम् कल्पयामि |
पंचोपचारपूजाम् समर्पयामि |
तमीशा᳚नं॒जग॑तस्त॒स्थुष॒स्पतिं᳚¦धियंजि॒न्वमव॑सेहूमहेव॒यम् |{रहूगणो गोतमः | विश्वदेवाः | जगती} पू॒षानो॒यथा॒वेद॑सा॒मस॑द्वृ॒धे¦र॑क्षि॒तापा॒युरद॑ब्धःस्व॒स्तये᳚ || {1.89.5}{1.14.5.5}{1.6.15.5} |
******************************************************************** |
१६। श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | षोडशोपचारपूजाम् करिष्ये |
******************************************************************** |
१७। आवाहनम् |
त्रयम्बकमिति मन्त्रस्य वसिष्ठ ऋषिः, रुद्रो देवता, अनुष्टुप् छन्दः, आवाहने विनियोगः |
त्र्य᳚म्बकंयजामहे¦सु॒गन्धिं᳚पुष्टि॒वर्ध॑नम् |{मैत्रावरुणिर्वसिष्ठः | रुद्रः | अनुष्टुप्} उ॒र्वा॒रु॒कमि॑व॒बन्ध॑नान्¦मृ॒त्योर्मु॑क्षीय॒मामृता᳚त् || {7.59.12}{7.4.4.12}{5.4.30.6} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | आवाहयमि | इत्यावाह्य || |
******************************************************************** |
१८। आसनम् |
आते᳚पितर्मरुतांसु॒म्नमे᳚तु॒¦मानः॒सूर्य॑स्यसं॒दृशो᳚युयोथाः |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} अ॒भिनो᳚वी॒रो,अर्व॑तिक्षमेत॒¦प्रजा᳚येमहिरुद्रप्र॒जाभिः॑ || {2.33.1}{2.4.1.1}{2.7.16.1} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | आसनं समर्पयामि || |
******************************************************************** |
१९। पाद्यम् |
त्वाद॑त्तेभीरुद्र॒शंत॑मेभिः¦श॒तंहिमा᳚,अशीयभेष॒जेभिः॑ |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} व्य१॑(अ॒)स्मद्द्वेषो᳚वित॒रंव्यंहो॒¦व्यमी᳚वाश्चातयस्वा॒विषू᳚चीः || {2.33.2}{2.4.1.2}{2.7.16.2} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | पादारविन्दयोः पाद्यं पाद्यं समर्पयामि || |
******************************************************************** |
२०। अर्घ्यम् |
श्रेष्ठो᳚जा॒तस्य॑रुद्रश्रि॒यासि॑¦त॒वस्त॑मस्त॒वसां᳚वज्रबाहो |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} पर्षि॑णःपा॒रमंह॑सःस्व॒स्ति¦विश्वा᳚,अ॒भी᳚ती॒रप॑सोयुयोधि || {2.33.3}{2.4.1.3}{2.7.16.3} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | हस्तयोः अर्घ्यम् अर्घ्यम् समर्पयामि |
******************************************************************** |
२१। आचमनम् |
मात्वा᳚रुद्रचुक्रुधामा॒नमो᳚भि॒¦र्मादुष्टु॑तीवृषभ॒मासहू᳚ती |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} उन्नो᳚वी॒राँ,अ॑र्पयभेष॒जेभि॑¦र्भि॒षक्त॑मंत्वाभि॒षजां᳚शृणोमि || {2.33.4}{2.4.1.4}{2.7.16.4} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | मुखे आचमनीयं आचमनीयं समर्पयामि || |
******************************************************************** |
२२। मलापकर्षण स्नानं समर्पयामि |
आपो॒हिष्ठाम॑यो॒भुव॒¦स्तान॑ऊ॒र्जेद॑धातन |{आंबरीषः सिंधुद्वीपः | आपः | गायत्री} म॒हेरणा᳚य॒चक्ष॑से || {10.9.1}{10.1.9.1}{7.6.5.1} |
योवः॑शि॒वत॑मो॒रस॒¦स्तस्य॑भाजयते॒हनः॑ |{आंबरीषः सिंधुद्वीपः | आपः | गायत्री} उ॒श॒तीरि॑वमा॒तरः॑ || {10.9.2}{10.1.9.2}{7.6.5.2} |
तस्मा॒,अरं᳚गमामवो॒¦यस्य॒क्षया᳚य॒जिन्व॑थ |{आंबरीषः सिंधुद्वीपः | आपः | गायत्री} आपो᳚ज॒नय॑थाचनः || {10.9.3}{10.1.9.3}{7.6.5.3} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | मलापकर्षण स्नानं समर्पयामि || |
******************************************************************** |
२३। अथ पंचामृत्यै स्नपयिश्ये |
२३।१।१ क्षीरस्नानेन स्नपयिश्ये |
आप्या᳚यस्व॒समे᳚तु¦तेवि॒श्वतः॑सोम॒वृष्ण्य᳚म् |{रहूगणो गोतमः | सोमः | गायत्री} भवा॒वाज॑स्यसंग॒थे || {1.91.16}{1.14.7.16}{1.6.22.1} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | क्षीर स्नानं समर्पयामि || |
२३।१।२ क्षीर स्नानानन्तरं शुद्धोदकेन स्नपयिश्ये |
ॐस॒द्योजा॒तंप्र॑पद्या॒मि॒स॒द्योजा॒ताय॒वैनमो॒नमः॑ | भ॒वेभ॑वे॒नाति॑भवेभवस्व॒माम् | भ॒वोद्भ॑वाय॒नमः॑ || |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | शुद्धोदक स्नानं समर्पयामि || |
---------------------------------------------- |
२३।२।१ शुद्धोदक स्नानानन्तरम् दध्ना स्नपयिश्ये |
द॒धि॒क्राव्णो᳚,अकारिषं¦जि॒ष्णोरश्व॑स्यवा॒जिनः॑ |{गौतमो वामदेवः | दधिक्राः | अनुष्टुप्} सु॒र॒भिनो॒मुखा᳚कर॒त्¦प्रण॒आयूं᳚षितारिषत् || {4.39.6}{4.4.7.6}{3.7.13.6} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | दधिस्नानं समर्पयामि || |
२३।२।२ दधि स्नानानन्तरम् शुद्धोदकेन स्नपयिश्ये |
ॐ वा॒म॒दे॒वाय॒ नमो᳚ ज्ये॒ष्ठाय॒ नमः॑ श्रे॒ष्ठाय॒ |
नमो॑ रु॒द्राय॒ नमः॒ काला॑य॒ नमः॒ |
कल॑विकरणाय॒ नमो॒ बल॑विकरणाय॒ नमो॒ |
बला॑य॒ नमो॒ बल॑प्रमथनाय॒ नमः॒ सर्व॑भूतदमनाय॒ नमो॑ म॒नोन्म॑नाय॒ नमः॑ || |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | शुद्धोदक स्नानं समर्पयामि || |
---------------------------------------------- |
२३।३।१ शुद्धोदक स्नानानन्तरम् घृतेन स्नपयिश्ये |
घृ॒तंमि॑मिक्षेघृ॒तम॑स्य॒योनि॑¦र्घृ॒तेश्रि॒तोघृ॒तम्व॑स्य॒धाम॑ |{शौनको गृत्समदः | स्वाहाकृतयः | त्रिष्टुप्} अ॒नु॒ष्व॒धमाव॑हमा॒दय॑स्व॒¦स्वाहा᳚कृतंवृषभवक्षिह॒व्यम् || {2.3.11}{2.1.3.11}{2.5.23.6} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | घृत स्नानं समर्पयामि || |
२३।३।२ घृत स्नानानन्तरम् शुद्धोदकेन स्नपयिश्ये |
ॐअ॒घोरे᳚भ्योऽथ॒घोरे᳚भ्यो॒घोर॒घोर॑तरेभ्यः | सर्वे᳚भ्यःसर्व॒शर्वे᳚भ्यो॒नम॑स्तेअस्तुरु॒द्ररू॑पेभ्यः || |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | शुद्धोदक स्नानं समर्पयामि |
---------------------------------------------- |
२३।४।१ शुद्धोदक स्नानानन्तरम् मधुना स्नपयिश्ये |
मधु॒वाता᳚ऋताय॒ते¦मधु॑क्षरन्ति॒सिन्ध॑वः |{रहूगणो गोतमः | विश्वदेवाः | गायत्री} माध्वी᳚र्नःस॒न्त्वोष॑धीः || {1.90.6}{1.14.6.6}{1.6.18.1} |
मधु॒नक्त॑मु॒तोषसो॒¦मधु॑म॒त्पार्थि॑वं॒रजः॑ |{रहूगणो गोतमः | विश्वदेवाः | गायत्री} मधु॒द्यौर॑स्तुनःपि॒ता || {1.90.7}{1.14.6.7}{1.6.18.2} |
मधु॑मान्नो॒वन॒स्पति॒¦र्मधु॑माँ,अस्तु॒सूर्यः॑ |{रहूगणो गोतमः | विश्वदेवाः | गायत्री} माध्वी॒र्गावो᳚भवन्तुनः || {1.90.8}{1.14.6.8}{1.6.18.3} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | मधु स्नानं समर्पयामि || |
२३।४।२ मधु स्नानानन्तरम् शुद्धोदकेन स्नपयिश्ये |
तत्पुरु॑षायवि॒द्महे॑महादे॒वाय॑धीमहि | तन्नो॑रुद्रःप्रचो॒दया᳚त् || |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | शुद्धोदक स्नानं समर्पयामि || |
---------------------------------------------- |
२३।५।१ शुद्धोदक स्नानानन्तरम् शर्करया स्नपयिश्ये |
स्वा॒दुःप॑वस्वदि॒व्याय॒जन्म॑ने¦स्वा॒दुरिन्द्रा᳚यसु॒हवी᳚तुनाम्ने |{भार्गवो वेनः | पवमानः सोमः | जगती} स्वा॒दुर्मि॒त्राय॒वरु॑णायवा॒यवे॒¦बृह॒स्पत॑ये॒मधु॑माँ॒,अदा᳚भ्यः || {9.85.6}{9.4.18.6}{7.3.11.1} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | शर्कर स्नानं समर्पयामि || |
२३।५।२ शर्कर स्नानानन्तरम् शुद्धोदकेन स्नपयिश्ये |
ॐ ईशानः सर्व॑विद्या॒ना॒मीश्वरः सर्व॑भूता॒नां |
ब्रह्माधि॑पति॒र्ब्रह्म॒णोऽधि॑पति॒र्ब्रह्मा॑ शि॒वो मे॑ अस्तु सदाशि॒वोम् || |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | शुद्धोदक स्नानं समर्पयामि || |
---------------------------------------------- |
२३।६।१ शुद्धोदक स्नानानन्तरम् फलेन स्नपयिश्ये |
याःफ॒लिनी॒र्या,अ॑फ॒ला¦,अ॑पु॒ष्पायाश्च॑पु॒ष्पिणीः᳚ |{अथर्वणो भिषगः | ओषधयः | अनुष्टुप्} बृह॒स्पति॑प्रसूता॒¦स्तानो᳚मुञ्च॒न्त्वंह॑सः || {10.97.15}{10.8.7.15}{8.5.10.5} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | फलस्नानं समर्पयामि || |
२३।६।१ फल स्नानानन्तरम् शुद्धोदकेन स्नपयिश्ये |
येते॑स॒हस्र॑म॒युतं॒पाशा॒मृत्यो॒मर्त्या॑य॒हन्त॑वे | तान्य॒ज्ञस्य॑मा॒यया॒सर्वा॒नव॑यजामहेमृ॒त्यवे॒स्वाहा॑मृ॒त्यवे॒स्वाहा᳚ || |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | फलपंचामृत स्नानं समर्पयामि || |
******************************************************************** |
२४। अथ रुद्र सूक्तेन स्नपयिष्ये (श्री उममहेश्वराय नमः | रुद्र सूक्ताभिषेक स्नानम् समर्पयामि) |
******************************************************************** |
२५। स्नानं |
हवी᳚मभि॒र्हव॑ते॒योह॒विर्भि॒¦रव॒स्तोमे᳚भीरु॒द्रंदि॑षीय |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} ऋ॒दू॒दरः॑सु॒हवो॒मानो᳚,अ॒स्यै¦ब॒भ्रुःसु॒शिप्रो᳚रीरधन्म॒नायै᳚ || {2.33.5}{2.4.1.5}{2.7.16.5} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | स्नानं समर्पयामि || |
स्नानानन्तरम् आचमनं समर्पयामि || |
******************************************************************** |
२६। वस्त्र समर्पणम् |
उन्मा᳚ममन्दवृष॒भोम॒रुत्वा॒न्¦त्वक्षी᳚यसा॒वय॑सा॒नाध॑मानम् |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} घृणी᳚वच्छा॒याम॑र॒पा,अ॑शी॒या¦ऽऽवि॑वासेयंरु॒द्रस्य॑सु॒म्नम् || {2.33.6}{2.4.1.6}{2.7.17.1} |
यु॒वंवस्त्रा᳚णिपीव॒साव॑साथे¦यु॒वोरच्छि॑द्रा॒मन्त॑वोह॒सर्गाः᳚ |{औचथ्यो दीर्घतमाः | मित्रावरुणौ | त्रिष्टुप्} अवा᳚तिरत॒मनृ॑तानि॒विश्व॑¦ऋ॒तेन॑मित्रावरुणासचेथे || {1.152.1}{1.21.13.1}{2.2.22.1} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | वस्त्रार्थं अक्षतान् समर्पयामि || |
वस्त्रानन्तरम् आचमनं समर्पयामि || |
******************************************************************** |
२७। यज्ञोपवीत समर्पणम् |
क्व१॑(अ॒)स्यते᳚रुद्रमृळ॒याकु॒¦र्हस्तो॒यो,अस्ति॑भेष॒जोजला᳚षः |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} अ॒प॒भ॒र्तारप॑सो॒दैव्य॑स्या॒¦भीनुमा᳚वृषभचक्षमीथाः || {2.33.7}{2.4.1.7}{2.7.17.2} |
यज्ञोपवीतं परमं पवित्रं प्रजा पतेर्यत् सहजं पुरस्तात् | |
आयुष्यमग्रियं प्रतिमुञ्च शुभ्रं यज्ञोपवीतं बलमस्तु तेजः || |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | यज्ञोपवीतार्थं अक्षतान् समर्पयामि || |
उपवीतान्तॆ आचमनीयं आचमनीयं समर्पयामि || |
******************************************************************** |
२८। गन्ध विलेपनम् |
प्रब॒भ्रवे᳚वृष॒भाय॑श्विती॒चे¦म॒होम॒हींसु॑ष्टु॒तिमी᳚रयामि |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} न॒म॒स्याक᳚ल्मली॒किनं॒नमो᳚भि¦र्गृणी॒मसि॑त्वे॒षंरु॒द्रस्य॒नाम॑ || {2.33.8}{2.4.1.8}{2.7.17.3} |
गंध॑द्वा॒रांदु॑राध॒र्षां¦नि॒त्यपु॑ष्टांकरी॒षिणी᳚म् | ई॒श्वरीं᳚सर्व॑भूता॒नां¦तामि॒होप॑ह्वये॒श्रिय᳚म् || |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | गन्धम् समर्पयामि || |
******************************************************************** |
२९। आभरण समर्पणम् |
हिर᳚ण्यरूपः॒सहिर᳚ण्यसंदृग॒पां¦नपा॒त्सेदु॒हिर᳚ण्यवर्णः |{शौनको गृत्समदः | अपान्नपात् | त्रिष्टुप्} हि॒र॒ण्यया॒त्परि॒योने᳚र्नि॒षद्या᳚¦हिरण्य॒दाद॑द॒त्यन्न॑मस्मै || {2.35.10}{2.4.3.10}{2.7.23.5} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | आभरणार्थम् अक्षतान् समर्पयामि || |
******************************************************************** |
३०। कुंकुमालंकरणम् |
यागु॒ङ्गूर्यासि॑नीवा॒ली¦यारा॒कायासर॑स्वती |{शौनको गृत्समदः | लिङ्गोक्ताः | अनुष्टुप्} इ॒न्द्रा॒णीम॑ह्वऊ॒तये᳚¦वरुणा॒नींस्व॒स्तये᳚ || {2.32.8}{2.3.10.8}{2.7.15.8} |
सक्तु॑मिव॒तित॑उनापु॒नन्तो॒¦यत्र॒धीरा॒मन॑सा॒वाच॒मक्र॑त |{बृहस्पतिः | ज्ञानम् | त्रिष्टुप्} अत्रा॒सखा᳚यःस॒ख्यानि॑जानते¦भ॒द्रैषां᳚ल॒क्ष्मीर्निहि॒ताधि॑वा॒चि || {10.71.2}{10.6.3.2}{8.2.23.2} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | हरिद्राकुंकुम चूर्णं समर्पयामि || |
******************************************************************** |
३१। सर्वालंकार समर्पणम् |
अहि॑रिवभो॒गैःपर्ये᳚तिबा॒हुं¦ज्याया᳚हे॒तिंप॑रि॒बाध॑मानः |{भारद्वाजः पायुः | हस्तत्राणः | त्रिष्टुप्} ह॒स्त॒घ्नोविश्वा᳚व॒युना᳚निवि॒द्वान्¦पुमा॒न्पुमां᳚सं॒परि॑पातुवि॒श्वतः॑ || {6.75.14}{6.6.14.14}{5.1.21.4} |
सचि॑त्रचि॒त्रंचि॒तय᳚न्तम॒स्मे¦चित्र॑क्षत्रचि॒त्रत॑मंवयो॒धाम् |{बार्हस्पत्यो भरद्वाजः | अग्निः | त्रिष्टुप्} च॒न्द्रंर॒यिंपु॑रु॒वीरं᳚बृ॒हन्तं॒¦चन्द्र॑च॒न्द्राभि॑र्गृण॒तेयु॑वस्व || {6.6.7}{6.1.6.7}{4.5.8.7} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | सर्वालंकार समर्पयामि || |
******************************************************************** |
३२। अक्षत समर्पणम् |
उपा᳚स्मैगायतानरः॒¦पव॑माना॒येन्द॑वे |{काश्यपोसितः | पवमानः सोमः | गायत्री} अ॒भिदे॒वाँ,इय॑क्षते || {9.11.1}{9.1.11.1}{6.7.36.1} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | अक्षतान् समर्पयामि || |
******************************************************************** |
३३। पुष्पसमर्पणम् |
स्थि॒रेभि॒रङ्गैः᳚पुरु॒रूप॑उ॒ग्रो¦ब॒भ्रुःशु॒क्रेभिः॑पिपिशे॒हिर᳚ण्यैः |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} ईशा᳚नाद॒स्यभुव॑नस्य॒भूरे॒¦र्नवा,उ॑योषद्रु॒द्राद॑सु॒र्य᳚म् || {2.33.9}{2.4.1.9}{2.7.17.4} |
आय॑नेतेप॒राय॑णे॒¦दूर्वा᳚रोहन्तुपु॒ष्पिणीः᳚ |{शार्ङ्गस्तम्बमित्रः | अग्निः | अनुष्टुप्} ह्र॒दाश्च॑पु॒ण्डरी᳚काणि¦समु॒द्रस्य॑गृ॒हा,इ॒मे || {10.142.8}{10.11.14.8}{8.7.30.8} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | पुष्पाणि समर्पयामि || |
******************************************************************** |
३४। शिव द्वादश नाम पूजाम् करिष्ये (विशेष दिनगळन्दु अंग पूजॆ, आवरण पूजॆ, अष्तोत्तर शतनाम पूजॆगळन्नू माडबहुदु) |
ॐ महादेवाय नमः, ॐ महेश्वराय नमः, ॐ शंकराय नमः, |
ॐ वृषभध्वजाय नमः, ॐ कृत्तिवाससे नमः, ॐ कामांगनाशनाय नमः, |
ॐ देव देवाय नमः, ॐ हराय नमः, ॐ श्रीकंठाय नमः, |
ॐ पार्वती पतये नमः, ॐ रुद्राय नमः, ॐ शिवाय नमः || |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | द्वादशनाम पूजाम् समर्पयामि || |
******************************************************************** |
३५। धूपम् |
अर्ह᳚न्बिभर्षि॒साय॑कानि॒धन्वा¦र्ह᳚न्नि॒ष्कंय॑ज॒तंवि॒श्वरू᳚पम् |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} अर्ह᳚न्नि॒दंद॑यसे॒विश्व॒मभ्वं॒¦नवा,ओजी᳚योरुद्र॒त्वद॑स्ति || {2.33.10}{2.4.1.10}{2.7.17.5} |
वनस्पतिरसोत्पन्नो गन्धाड्यॊ धूप उत्तमः | आघ्रेयः सर्वदेवानाम् धूपोऽयम् प्रतिगृह्यताम्|| |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | धूपं आघ्रापयामि || |
धूपानन्तरं आचमनीयं समर्पयामि |
******************************************************************** |
३६। दीपम् |
स्तु॒हिश्रु॒तंग॑र्त॒सदं॒युवा᳚नं¦मृ॒गंनभी॒ममु॑पह॒त्नुमु॒ग्रम् |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} मृ॒ळाज॑रि॒त्रेरु॑द्र॒स्तवा᳚नो॒¦ऽन्यंते᳚,अ॒स्मन्निव॑पन्तु॒सेनाः᳚ || {2.33.11}{2.4.1.11}{2.7.18.1} |
ज्योतिः शुक्लश्चतेजश्च देवानाम् सततम् प्रियः | प्रभाकरो महातेजा दीपोयम् प्रतिगृह्यताम् |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | दीपां दर्शयामि || |
दीपानन्तरं आचमनीयं समर्पयामि |
******************************************************************** |
३७। नैवेद्यम् |
गायत्रि मन्त्र ॥। |
सत्यम् त्वर्तेन परिशिंचामि | |
अन्तश्चरति भूतेषु गुहायाम् सर्वतोमुखः | |
त्वम् यज्ञस्त्वंवषट्कारस्त्वम् विष्णुः पुरुषः परः | |
अमृतोपस्तरणमसि | जुहोमिस्वाहा || |
ओम् प्राणाय स्वाहा, ओम् अपानाय स्वाहा, ओम् व्यानाय स्वाहा, ओम् उदानाय स्वाहा, |
ओम् समानाय स्वाहा, ओम् ब्रह्मणे स्वाहा, ओम् देवेभ्यः स्वाहा |
दे॒वस्य॑ त्वा सवि॒तुः प्र॑स॒वे᳚ऽश्विनो᳚र्बा॒हुभ्यां᳚ पू॒ष्णो हस्ता᳚भ्याम् || |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | शाल्यन्नम् निवेदयामि || |
वामदेव ऋषिः, पंक्थिश्चन्दः, सदाशिव रुद्रो देवता, ओम् नमः शिवाय || (८ सल) |
भो॒जंत्वामि᳚न्द्रव॒यंहु॑वेम¦द॒दिष्ट्वमि॒न्द्रापां᳚सि॒वाजा॑न् |{शौनको गृत्समदः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} अ॒वि॒ड्ढी᳚न्द्रचि॒त्रया᳚नऊ॒ती¦कृ॒धिवृ॑षन्निन्द्र॒वस्य॑सोनः || {2.17.8}{2.2.6.8}{2.6.20.3} |
कु॒मा॒रश्चि॑त्पि॒तरं॒वन्द॑मानं॒¦प्रति॑नानामरुद्रोप॒यन्त᳚म् |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} भूरे᳚र्दा॒तारं॒सत्प॑तिंगृणीषे¦स्तु॒तस्त्वंभे᳚ष॒जारा᳚स्य॒स्मे || {2.33.12}{2.4.1.12}{2.7.18.2} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | नैवेद्यम् समर्पयामि || |
मध्ये मध्ये स्वादूदकम् समर्पयामि || |
अमृतापिधानमसि जुहोमि स्वाहा |
निर्माल्यम् विसर्जयामि, हस्तप्रक्षाळनम् समर्पयामि, गंडूषम् समर्पयामि, पुनराचमनम् समर्पयामि || |
******************************************************************** |
३८। तांबूलम् |
फूगीफल समायुक्तं नागवल्लीदलैर्युतं | कर्पूरचूर्ण संयुक्तं ताम्बूलं प्रतिगृह्यताम् || |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | क्रमुकतांबूलम् समर्पयामि || |
******************************************************************** |
३९। अथः नीराजनम् करिष्ये |
यावो᳚भेष॒जाम॑रुतः॒शुची᳚नि॒¦याशंत॑मावृषणो॒याम॑यो॒भु |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} यानि॒मनु॒रवृ॑णीतापि॒तान॒¦स्ताशंच॒योश्च॑रु॒द्रस्य॑वश्मि || {2.33.13}{2.4.1.13}{2.7.18.3} |
श्रि॒येजा॒तःश्रि॒यआनिरि॑याय॒¦श्रियं॒वयो᳚जरि॒तृभ्यो᳚दधाति |{घौरः कण्वः | पवमानः सोमः | त्रिष्टुप्} श्रियं॒वसा᳚ना,अमृत॒त्वमा᳚य॒न्¦भव᳚न्तिस॒त्यास॑मि॒थामि॒तद्रौ᳚ || {9.94.4}{9.5.9.4}{7.4.4.4} |
श्रिय॑ एवैनं तच्छ्रि॒यामा᳚दधा॒ति | स॒न्त॒त॒मृ॒चा व॑षट्कृ॒त्यं सन्ध॑त्तं॒ सन्धी॑यते प्रज॒या प॒शुभिः | |
य ए॑वं वे॒द || |
ध्रु॒वाद्यौर्ध्रु॒वापृ॑थि॒वी¦ध्रु॒वासः॒पर्व॑ता,इ॒मे |{आंगिरसो ध्रुवः | राजाः | अनुष्टुप्} ध्रु॒वंविश्व॑मि॒दंजग॑द्¦ध्रु॒वोराजा᳚वि॒शाम॒यम् || {10.173.4}{10.12.22.4}{8.8.31.4} |
ध्रु॒वंते॒राजा॒वरु॑णो¦ध्रु॒वंदे॒वोबृह॒स्पतिः॑ |{आंगिरसो ध्रुवः | राजाः | अनुष्टुप्} ध्रु॒वंत॒इन्द्र॑श्चा॒ग्निश्च॑¦रा॒ष्ट्रंधा᳚रयतांध्रु॒वम् || {10.173.5}{10.12.22.5}{8.8.31.5} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | मंगळ नीराजनम् समर्पयामि || |
******************************************************************** |
४०। अथः मन्त्रपुष्पम् निवेदयिष्ये |
ग॒णानां᳚त्वाग॒णप॑तिंहवामहे¦क॒विंक॑वी॒नामु॑प॒मश्र॑वस्तमम् |{शौनको गृत्समदः | ब्रह्मणस्पतिः | जगती} ज्ये॒ष्ठ॒राजं॒ब्रह्म॑णांब्रह्मणस्पत॒¦आनः॑शृ॒ण्वन्नू॒तिभिः॑सीद॒साद॑नम् || {2.23.1}{2.3.1.1}{2.6.29.1} |
तद्विष्णोः᳚पर॒मंप॒दं¦सदा᳚पश्यन्तिसू॒रयः॑ |{काण्वो मेधातिथि | विष्णुः | गायत्री} दि॒वी᳚व॒चक्षु॒रात॑तम् || {1.22.20}{1.5.5.20}{1.2.7.5} |
अ॒स्मेरु॒द्रामे॒हना॒पर्व॑तासो¦वृत्र॒हत्ये॒भर॑हूतौस॒जोषाः᳚ |{काण्वः प्रगाथः | देवाः | त्रिष्टुप्} यःशंस॑तेस्तुव॒तेधायि॑प॒ज्र¦इन्द्र॑ज्येष्ठा,अ॒स्माँ,अ॑वन्तुदे॒वाः || {8.63.12}{8.7.4.12}{6.4.43.6} |
उ॒द्यन्न॒द्यमि॑त्रमह¦आ॒रोह॒न्नुत्त॑रां॒दिव᳚म् |{काण्वः प्रस्कण्वः | सूर्यः | अनुष्टुप्} हृ॒द्रो॒गंमम॑सूर्य¦हरि॒माणं᳚चनाशय || {1.50.11}{1.9.7.11}{1.4.8.6} |
जा॒तवे᳚दसेसुनवाम॒सोम॑¦मरातीय॒तोनिद॑हाति॒वेदः॑ |{मारीचः कश्यपः | जातवेदाग्निर्वा | त्रिष्टुप्} सनः॑पर्ष॒दति॑दु॒र्गाणि॒विश्वा᳚¦ना॒वेव॒सिन्धुं᳚दुरि॒तात्य॒ग्निः || {1.99.1}{1.15.6.1}{1.7.7.1} |
ॐरा॒जा॒धि॒रा॒जाय॑प्रसह्यसा॒हिने᳚ | नमो॑व॒यंवै᳚श्रव॒णाय॑कुर्महे | समे॒कामा॒न्काम॒कामा॑य॒मह्य᳚म् | का॒मे॒श्व॒रोवै᳚श्रव॒णोद॑दातु | कु॒बे॒राय॑वैश्रव॒णाय॑ | म॒हा॒रा॒जाय॒ नमः॑|| |
पर्या᳚प्त्या॒अन॑न्तरायाय॒सर्व॑स्तोमोतिरा॒त्रउ॑त्त॒ममह॑र्भवति | सर्व॒स्याप्त्यै॒सर्व॑स्य॒जित्यै॒सर्व॑मे॒वतेना᳚प्नोति॒सर्वम्॑जयति || |
योवेदादौस्व॑रःप्रो॒क्तो॒वे॒दान्ते॑चप्र॒तिष्ठि॑तः | तस्य॑प्र॒कृति॑लीन॒स्य॒यः॒परः॑स॒म॒हेश्व॑रः || |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | मन्त्रपुष्पम् समर्पयामि || |
******************************************************************** |
४१। प्रदक्षिणम् |
परि॑णोहे॒तीरु॒द्रस्य॑वृज्याः॒¦परि॑त्वे॒षस्य॑दुर्म॒तिर्म॒हीगा᳚त् |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | जगती} अव॑स्थि॒राम॒घव॑द्भ्यस्तनुष्व॒¦मीढ्व॑स्तो॒काय॒तन॑यायमृळ || {2.33.14}{2.4.1.14}{2.7.18.4} |
पापोहम् पापकर्माहम् पापात्मा पापसम्भवः | त्राहि माम् कृपया देव शरणागतवत्सल || |
यानि कानि च पापानि जन्मान्तरकृतानि च | तानि तानि विनश्यन्ति प्रदक्षिणपदे पदे || |
अन्यथा शरणं नास्ति त्वमेव शरणं मम | तस्मात् कारुण्यभावेन रक्ष माम् परमेश्वर || |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | प्रदक्षिणम् समर्पयामि || |
******************************************************************** |
४२। नमस्कार |
ए॒वाब॑भ्रोवृषभचेकितान॒¦यथा᳚देव॒नहृ॑णी॒षेनहंसि॑ |{शौनको गृत्समदः | रुद्रः | त्रिष्टुप्} ह॒व॒न॒श्रुन्नो᳚रुद्रे॒हबो᳚धि¦बृ॒हद्व॑देमवि॒दथे᳚सु॒वीराः᳚ || {2.33.15}{2.4.1.15}{2.7.18.5} |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | नमस्कारान् समर्पयामि || |
******************************************************************** |
४३। प्रसन्नार्घ्यम् करिष्ये |
तत्पुरु॑षायवि॒द्महे॑महादे॒वाय॑धीमहि | तन्नो॑रुद्रःप्रचो॒दया᳚त् || (मूरावर्ति) |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | प्रसन्नार्घ्यम् समर्पयामि || |
******************************************************************** |
४४। प्रार्थनाम् करिष्ये |
अपराध सहस्राणि क्रियन्तेऽहर्निशम् मया| दासोऽयमिति माम् मत्वा क्षमस्व परमेश्वर || |
अनायासेन मरणं विनादैन्येन जीवनं | महेश कृपया देहि त्वयि भक्तिमचंचलां || |
गतम् पापम् गतम् दुःखम् गतम् दारिद्र्य मेव च | आगता सुख सम्पत्तिः विश्वेश तव दर्शनात् || |
******************************************************************** |
४५। उत्तरपूज |
श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | छत्र चामराध्य खिलराजोपचार सुवर्णपुष्पदक्षिणाम् समर्पयामि || |
******************************************************************** |
४६। ईश्वरार्पणं |
यस्य स्मृत्या च नामोक्त्या तपः पूजाक्रियादिषु | न्यूनं सम्पूर्णतां याति सद्यो वन्दे तमच्युतम् || |
मन्त्रहीनं क्रियाहीनं भक्तिहीनं महेश्वर | यत्पूजितं तु मया देव परिपूर्णं तदस्तु मे || |
ब्रह्मार्पणं ब्रह्म हविर्ब्रह्माग्नौ ब्रह्मणा हुतम् | ब्रह्मैव तेन गन्तव्यं ब्रह्मकर्मसमाधिना || |
******************************************************************** |
४७। प्रायश्चित |
पूजाकाले मध्ये न्यूनातिरिक्तलोप दोष प्रायश्चित्तार्थम् नाम त्रय जपमहं करिष्ये |
आच्युताय नमः, अनन्ताय नमः, गोविन्दाय नमः (३ सल) |
हरायः नमः, मृडाय नमः, शंकराय नमः |
अ॒यंमे॒हस्तो॒भग॑वा¦न॒यंमे॒भग॑वत्तरः |{गौपायना बंध्वादयः | हस्तः | अनुष्टुप्} अ॒यंमे᳚वि॒श्वभे᳚षजो॒¦ऽयंशि॒वाभि॑मर्शनः || {10.60.12}{10.4.18.12}{8.1.25.6} |
तद्विष्णोः᳚पर॒मंप॒दं¦सदा᳚पश्यन्तिसू॒रयः॑ |{काण्वो मेधातिथि | विष्णुः | गायत्री} दि॒वी᳚व॒चक्षु॒रात॑तम् || {1.22.20}{1.5.5.20}{1.2.7.5} |
तद्विप्रा᳚सोविप॒न्यवो᳚¦जागृ॒वांसः॒समि᳚न्धते |{काण्वो मेधातिथि | विष्णुः | गायत्री} विष्णो॒र्यत्प॑र॒मंप॒दम् || {1.22.21}{1.5.5.21}{1.2.7.6} |
******************************************************************** |
४८। पूजान्त्य |
यान्तु देवगणाः सर्वे पूजामादाय मत्कृतां इष्ट काम्यार्थ सिद्द्यर्थम् पुनरागमनायच |
आवाहित श्री शिवादि पञ्चब्रह्मदेवताभ्यो नमः | यथास्थानमुद्द्वासयामि |
(आचमनं) |
******************************************************************** |
तीर्थ सङ्ग्रहणम् |
श्रा॒वयेद॑स्य॒कर्णा᳚वाज॒यध्यै॒¦जुष्टा॒मनु॒प्रदिशं᳚मन्द॒यध्यै᳚ |{गौतमो वामदेवः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} उ॒द्वा॒वृ॒षा॒णोराध॑से॒तुवि॑ष्मा॒न्¦कर᳚न्न॒इन्द्रः॑सुती॒र्थाभ॑यंच || {4.29.3}{4.3.8.3}{3.6.18.3} |
अच्छा॒योगन्ता॒नाध॑मानमू॒ती¦,इ॒त्थाविप्रं॒हव॑मानंगृ॒णन्त᳚म् |{गौतमो वामदेवः | इन्द्रः | त्रिष्टुप्} उप॒त्मनि॒दधा᳚नोधु॒र्या॒३॑(आ॒)शून्¦त्स॒हस्रा᳚णिश॒तानि॒वज्र॑बाहुः || {4.29.4}{4.3.8.4}{3.6.18.4} |
अकाल मृत्यु मथनम् सर्वव्याधि निवारणम् | सर्व दुरितोपशमनम् देव पादोदकम् शुभम्|| |
शरीरे जर्जरी भूते व्याधिग्रस्ते कलेवरे | औषधम् जाह्नवी तोयम् वैद्यो नारायणो हरिः || |
प्रथमम् कायसिद्द्यर्थम् द्वितीयम् कर्मसाधनम्| तृतीयम् मोक्षदम् चैव एवम् तीर्थम् त्रिधा पिबेत्|| |